1 UYGULAMA 1 SPSSE GR

SPSS; File, Edit, View, Data, Transform, Analyze, Graphs, Utilities, Window, Help adl 10 adet program mens iermektedir.

Bu menlerin ilevleri ve alt menleri ile komutlar ksaca aklanmtr. FILE MENS Genel olarak dosya ilemlerinin yapld bir mendr.

New New alt mensnde; data komutu yeni bir veri dosyas, Output komutu ise yeni bir kt dosyas amak iin kullanlr.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

Open Open alt mensnde; Data, Syntax, Output, Script, Other olmak zere farkl formatlarda, kaytl olan dosyalar alabilir. Data komutu kaytl bir veri dosyas, Output komutu ise kaytl bir kt dosyas amak iin kullanlr.

Save/Save As Save/Save As alt menleri ile aktif penceredeki dokmann kaydedilmesi ile ilgi ilemler gerekletirilir. Exit Exit komutu ile SPSS program kapatlr.

EDIT MENS Edit mens aadaki gibi grlmektedir.

Edit mensndeki komutlar ksaca aadaki gibi aklanabilir. Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

Undo: Undo komutu, son yaplan ilemin iptal edilmesini salar. Redo: Undo komutu ile geri alnan bir ilevin tekrar gerekletirilmesini salar. Cut: Aktif pencerede seilen blmn kesilip panoya alnmasn salar. Copy: Aktif pencerede seilen blmn kopyalanp panoya alnmasn salar. Paste: Daha nce kesilip ya da kopyalanp panoya alnm olan blmn, seilen alana yaptrlmasn salar. Clear: Seilen blmn ya da hcrenin silinmesini/boaltlmasn salar. Find: Aktif pencerede, belirli bir metnin ya da deerin bulunmasn salar.

VIEW MENS SPSS penceresinin bilgisayar ekranndaki grnts ile ilgili deiiklikler yaplmasn salayan seeneklerin bulunduu mendr. Durum ubuu ve ara ubuunun pencere zerinde bulunup bulunmayaca, deer etiketlerinin ve deikenlerin font karakteristiklerinin belirlenmesi, veri sayfasndaki izgilerin (Grid Lines) grntlenip grntlenmeyecei bu menden belirlenir.

DATA MENS Veri seti ile ilgili ilemler bu mende gerekletirilmektedir. Bu mennn baz alt menleri ksaca aadaki gibidir. Transpose Bir SPSS veri dosyasnda her satr bir birime ve her stun bir deikene karlk gelmektedir. Bu dzenin ters olduu dosyalarda, veriyi doru formata getirmek iin bu alt men kullanlabilir. Verilerin yer ald stunlarn satrlara, satrlarn ise stunlara dnmesini salar. Sort Cases Sort Cases alt mens veri dosyasnda kaytl olan birimlerin seilen bir veya daha fazla deikene gre kkten bye ya da bykten ke doru sralanmasn salar. Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

Split File Split File alt mens bir ya da daha fazla grup deikenine gre, veri dosyasn gruplara ayrr. Bylece analizlerin her grup iin ayr ayr yaplmasn salar. Select Cases Select Cases alt mens, deikenler ve karmak ifadeleri de ieren kriterleri temel alarak, birimlerin alt gruplarnn oluturulmas iin eitli seenekler sunar. Ayrca birimlerin rasgele rneklemi de oluturulabilir. Bir alt grup oluturulmas iin kullanlan kriterler: Deiken deerleri ve aralklar Tarih ve saat aralklar Aritmetik ifadeler Mantksal ifadeler Fonksiyonlar olabilir. Weight Cases statistiksel analizler iin birimlere farkl arlklar verilmesini salar. rnein frekans ya da apraz tablo biiminde girilmi verilerin frekanslarn gsteren stunun birim veriler olduunun SPSSe belirtilmesini salar. Bylece tablo frekans deerlerinden ilgili istatistiksel analizler yaplabilir.

TRANSFORM MENS Veri dosyasndaki deikenlerden yeni deikenler tretmek, dnm ilemlerini gerekletirmek iin kullanlan bir mendr.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

Compute Compute alt mensnde, nmerik ve string deikenler iin hesaplamalar yaplarak tm birimler iin yeni deikenler oluturulabilir ya da varolan bir deikenin deerleri deitirilebilir. Mantksal koullar altnda verinin alt gruplar iin hesaplamalar yaplabilir. Aritmetik fonksiyonlar, istatistiksel fonksiyonlar, dalm fonksiyonlar ve string fonksiyonlar ile 70in zerinde farkl fonksiyon oluturulabilir. Count Her bir birim iin iki ya da daha fazla deikende ayn deer veya deerlere sahip gzlemlerin saylmasn salar. Recode Recode alt mensndeki Into Same Variables alt mens, bir deikenin belirlenen aralktaki deerlerinin yeni kod deerlerine dntrlmesini ve bu kod deerlerinin ayn deiken zerine yazdrlmasn salar. Into Different Variables alt mens, bir deikenin belirlenen aralktaki deerlerinin yeni kod deerlerine dntrlmesini ve bu kod deerlerinin farkl bir deiken olarak yazdrlmasn salar.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

6 ANALYZE MENS statistiksel analiz yntemlerini uygulamak iin kullanlan bir mendr.

Reports Analyze mensnn bir alt mens olan Reports ile veri setinde yer alan satr (Report Summaries in Rows), stun (Report Summaries in Columns) ya da tmne (Case Summaries) ilikin ksa rapor ieriinde tanmlayc istatistikler hesaplanr.

Descriptive Statistics Analyze mensnn bir alt mens olan Descriptive Statistics ile veri setine ilikin frekans tablosu, tanmlayc istatistikler, grafikler ve apraz tablolar (Frequencies, Descriptive Statistics, Explore, Crosstabs) oluturulur.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

Compare Means Analyze mensnn bir alt mens olan Compare Means ile veri setinde yer alan deikenlerin baml ve bamsz olarak ayrlmasyla tanmlayc istatistiklerin (Means) hesaplanmasnn yan sra tek rneklem t testi (One-Sample T Test), bamsz iki rneklem t testi (Independent-Samples T Test), eletirilmi t testi (Paired-Samples T Test) ve tek ynl varyans analizi (One-Way ANOVA) uygulamalar yaplmaktadr.

General Linear Model Analyze mensnn bir alt mens olan General Linear Model ile tek deikenli (Univariate), ok deikenli (Multivariate) ya da tekrarl lmlere sahip denemelerden (Repeated Measures) meydana gelen veri setine varyans analizi uygulanr.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

Correlate Analyze mensnn bir alt mens olan Correlate ile deerleri eit aralkl ya da oranl lekle llm iki deiken arasndaki korelasyon katsays (Bivariate) veya baz deikenler sabit tutulduunda iki deiken arasndaki ksmi korelasyon katsays (Partial), eitli uzaklk benzerlik yaklamlar dikkate alnarak birimler/deikenler arasndaki uzaklklar ve benzerlikler (Distances) hesaplanr.

Regression Analyze mensnn bir alt mens olan Regression ile dorusal (Linear), lojistik (Binary, Multinomial Logistic, Ordinal), probit, dorusal olmayan (Nonlinear), tartl en kk kareler (Weight Estimation) ve iki aamal en kk kareler (2-Stage Least Squares) gibi regresyon yntemleri uygulanr.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

Loglinear Analyze mensnn bir alt mens olan Loglinear ile kategorik deikenlere sahip veri setine genel (General), lojit (Logit) ve hiyerarik loglinear (Model Selection) analizleri uygulanr.

Classify Analyze mensnn bir alt mens olan Classify ile veri setine k ortalamalar (K-Means Cluster) ve hiyerarik tekniine (Hierarchical Cluster) gre kmeleme analizi ya da diskriminant analizi (Discriminant) uygulanr.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

10

Data Reduction Analyze mensnn bir alt mens olan Data Reduction ile veri setine faktr analizi (Factor) uygulanr.

Scale Analyze mensnn bir alt mens olan Scale ile veri setine gvenirlik analizi (Reliability Analysis) ve ok boyutlu lekleme analizi (Multidimensional Scaling) uygulanr.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

11

Nonparametric Tests Analyze mensnn bir alt mens olan Nonparametric Tests ile tek rneklem (1Sample K-S), iki bamsz rneklem (2 Independent Samples), k bamsz rneklem (K Independent Samples), iki baml (2 Related Samples) veya k baml rneklem (K Related Samples) verilerine parametrik olmayan testler uygulanr.

Survival Analyze mensnn bir alt mens olan Survival yaam verilerine yaam tablolar yntemi (Life Tables), Kaplan-Meier (Kaplan-Meier), Cox Regression (Cox Regression) testlerinin uygulanmas ve zamana baml bamsz deikenlerin hesaplanmas (Cox w/Time-Dep Cov) iin kullanlr.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

12

Multiple Response Analyze mensnn bir alt mens olan Multiple Response ile oklu dikotomi ve oklu kategori setlerinin frekans tablolar (Frequencies) ve iki/ boyutlu apraz tablolar (Crosstabs) oluturulur.

GRAPH MENS eitli grafik trlerinin uygulanmas iin kullanlan bir mendr.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

13

UTILITIES MENS Veri setinde yer alan deikenler ya da dosya hakknda bilgi edinebilmek, yeni men oluturabilmek vs. ilemleri yapmak iin kullanlan bir mendr.

WINDOW MENS SPSS de ak olan data ve output sayfalar arasndaki geii salamak ya da ak olan tm sayfalar simge durumuna kltmek iin kullanlan bir mendr.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar

14

HELP MENS SPSS de varolan komutlarn ileyiine ilikin yardm almak amacyla kullanlan mendr.

Uluda niversitesi Tp Fakltesi Biyoistatistik Anabilim Dal Biyoistatistik Dersi Uygulama Notlar