T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN GLENDRLMES PROJES)

DENZCLK

DENZDE ATIMAYI NLEME ARETLER

ANKARA 2007

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller; Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr). Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda uygulanmaya balanmtr. Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir. rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulaabilirler. Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr. Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda satlamaz.

NDEKLER
AIKLAMALAR .................................................................................................... ii GR....................................................................................................................... 1 RENME FAALYET1..................................................................................... 3 1. DURUM BELRTR ARETLER GSTERMEK............................................. 3 1.1. Uluslar Aras Denizde atmay nleme Szlemesi.................................... 3 1.1.1. Genel ...................................................................................................... 3 1.1.2. Sorumluluk ............................................................................................. 4 1.1.3. Colreg ile lgili Tanmlamalar ................................................................. 4 1.2. atmay nleme aret Aralar .................................................................. 5 1.2.1. Fenerler .................................................................................................. 5 1.2.2. Gndz aretleri iin ekiller ................................................................. 7 1.3. Fenerlerin ve Biimlerin Gsterilmesi............................................................ 8 1.3.1. Seyir Halinde Kuvvetle Yrtlen Tekneler............................................ 9 1.3.2. ekerek ve terek Yedekleme................................................................ 10 1.4. Seyir Halinde Yelkenli ve Krekli Tekneler................................................. 12 1.4.1. Balk Tekneleri................................................................................... 13 1.4.2. Kumanda Altnda Olmayan ve Manevra Yetenei Kstl Olan Tekneler16 1.4.3. Su ekimleri Nedeniyle Manevradan Kstl Tekneler........................... 18 1.4.4. Klavuz Tekneleri ................................................................................. 19 1.5. Demirli ve Karaya Oturmu Tekneler .......................................................... 19 1.6. Durum Belirtir aretlerin Gsterilmesi ........................................................ 20 UYGULAMA FAALYET ............................................................................... 21 LME VE DEERLENDRME...................................................................... 22 RENME FAALYET 2.................................................................................. 25 2.UYARI VE DURUM BELRLEYC ARETLER VERMEK ......................... 25 2.1.Gemide Ses ve Ik aret Aralar ................................................................ 25 2.2. Ik ve Ses zellii ...................................................................................... 26 2.3. Manevra ve Uyarma aretleri...................................................................... 27 2.4.Kstl Gr Halinde Verilecek Ses aretleri ............................................... 27 2.5. Uyar ve Durum Belirleyici aretlerin Verilmesi ......................................... 29 UYGULAMA FAALYET ............................................................................... 30 LME VE DEERLENDRME...................................................................... 31 MODL DEERLENDRME ............................................................................... 33 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................... 36 NERLEN KAYNAKLAR .................................................................................. 37 KAYNAKA......................................................................................................... 38

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI SRE N KOUL YETERLK 840UH0090 Denizcilik Gemi Ynetimi, Kaptanl Yat Kaptanl, Balk Gemisi

Denizde atmay nleme aretleri Denizde atmay nleme kurallarna uygun iaretler ve iaret verme ekilleri ile ilgili konularn verildii renme materyalidir. 40/16 Temel Gemicilik ve Temel Seyir modllerini baarmak bu modln n kouludur. Denizde atmay nleme iaretlerini gstermek. Genel Ama Bu modln sonunda gerekli ortam salandnda, denizde atmay nleme kurallarna gre atmay nleme iaretlerini gsterebilecek ve verebileceksiniz. Amalar Durum belirtir iaretleri gsterebileceksiniz. Uyar ve durum belirtici iaretleri verebileceksiniz. Gemi veya similasyon (benzeim) programl laboratuvar (Denizde atmay nleme Tz, silyon feneri, borda feneri, pupa feneri, yedekleme feneri, her yerden grnr fener, gemi dd, gndz iaretleri (kre, koni, ekenar drtgen ve silindir). renme faaliyetlerinin sonunda kazandnz bilgi ve becerileri, kendi kendinizi lerek deerlendirebileceksiniz. Modln sonunda kazandnz yeterlii retmeniniz lerek sizi deerlendirebilecektir.

MODLN AMACI

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

LME VE DEERLENDRME

ii

GR GR
Sevgili renci, Trafik; ulam yollarndaki insan ve aralarn gidi geli hareketidir. Bu hareketlilik esnasnda aralarn birbirinin engellememesi ve birbirine zarar vermemeleri iin birtakm kurallar konulur. Bu kurallar bilmeden kimseye ara kullanma yeterlilii verilmez. Karayollarnda olduu gibi denizlerde de bir trafik vardr. Deniz aralar da bu alan iinde devaml hareket halindedir. Denizdeki trafikte belirli kurallara balanmtr ve bu kurallar Denizde atmay nleme Tz tarafndan belirlenmitir. Denizde krekli bot haricinde belirli bir deniz aracn kullanmaya yetkili klnan herkes, denizlerdeki bu trafik kurallarn; yani Denizde atmay nleme tzn bilmek ve yeterlik belgelerini almak iin girdikleri imtihanlarda bu bilgiye sahip olduklarn ispat zorundadr. Denizde atmay nleme tz mesleki eitimimizde iki ayr blmde ele alnmtr. Birincisi, denizde atmay nleme iaretleri ve dieri de denizde atmay nleme manevralardr. Bu modlde tzn iaretler ile ilgili ksm ilenmi ve sizlere hukuki mevzuatlarn karmak sistematiinden uzak, daha kolay bir sunum yaplmaya allmtr.

RENME FAALYET1
AMA

RENME FAALYET1

Bu faaliyet ile uygun ortam salandnda Denizde atmay nleme Kurallarna gre bir gemideki mevcut durumunun gerektirdii iaretleri gsterebileceksiniz.

ARATIRMA
Bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgi veriniz.Ondan izin alarak: Gemide ne tip fener ve gndz iaretlerinin olduunu, Fener ve gndz iaretlerinin hangi durumlarda gsterildiini, Hangi iaretlerin gsterilmesi gerektiini kimin, nasl belirlediini aratrnz.

Edindiiniz bilgileri kaydederek retmeniniz ve/veya arkadalarnzla paylanz.

1. DURUM BELRTR ARETLER GSTERMEK

1.1. Uluslar Aras Denizde atmay nleme Szlemesi
1.1.1. Genel Uluslar Aras Denizde atmay nleme Szlemesi COLREG 72 (Convention on the International Regulations for Preventing Collisions at Sea) IMOnun bir organizasyonu olarak denizde atmay engellemeye ynelik ortak kurallarn konulabilmesi amacyla 1972 ylnda uluslar aras bir toplantda imzalanmtr. Toplantda belirlenen kurallar lkemizde Denizde atmay nleme tz olarak yaynlanm ve 15.07.1977 tarihinde yrrle girmitir. Bu kurallar genel olarak Gemilerin durumlarn belirten hangi iaretleri gstereceklerini, Gemilerin hangi uyar ve durum belirtir iaretleri vereceklerini ve Gemilerin bir atma sz konusu olabilecek durumlarda nasl saknma manevras yapacaklarn belirtmektedir.

Denizde atmay nleme kurallarna uyum: Ak denizlerde, Ak denizlerle balantl olan sularda, Ak deniz teknelerinin seyredebilecei sularda seyir yapan tm tekneler iin zorunludur.

lkelerin kendi i sularnda veya yzer aralar ile ilgili koyduu zel kurallar, mmkn olduunca bu uluslar aras kurallara aykr olamaz. 1.1.2. Sorumluluk Kaptan denizde atmay nleme kurallarn yorumlarken mevcut tm artlar ve tehlikeleri dnecek, atmay engellemek iin gerekeni yapacaktr. atmay nlemek iin alnabilecek bir tedbir varken denizde atmay nleme kurallarna uyulduu ileri srlerek bu tedbirin alnmamas gemi adam veya donatan sorumluluktan kurtaramaz. 1.1.3. Colreg ile lgili Tanmlamalar Denizde atmay nleme kurallar iinde geen aadaki deyimleri iyi bilmemiz gerekir. Tekne: Su stnden kalkarak seyreden deniz uaklar dahil su zerinde tama arac olarak kullanlmakta olan veya kullanlmaya elverili bulunan her trl deniz arac. Kuvvetle yrtlen tekne: Yelkenli tekne: Balklk yapan tekne: Kendi makinesi ile yrtlen tekne. Var olsa bile makinesini kullanmadan sadece yelken ile seyreden tekne. Manevra kabiliyetini snrlayan alar, oltalar, troller veya dier avlanma aralar ile balk avlayan tekne. Kumanda altnda bulunmayan tekne: Baz istisnai artlar sebebi ile bu kurallarn gereine uygun olarak manevra yapma gc olmayan ve bu yzden dier bir teknenin yolundan kma yetenei bulunmayan bir tekne. Manevra kabiliyeti snrl tekne: Yapt i nedeniyle bu kurallarn gereine uygun olarak manevra yapma gc snrlanan ve bu yzden dier bir teknenin yolundan kma yetenei olmayan tekne.

Bu terim aadaki tekneleri kapsar ancak snrl olamaz. Bir seyir iareti, denizalt kablosu veya boru hatt denme almas veya toplanmasnda bulunan bir tekne, Tarama, srvey veya sualt almalar yapan bir tekne, zerinde yol bulunduu halde ikmal yapan veya insan, kumanya veya yk aktaran bir tekne Bir hava aracn denize indirme veya denizden alma ii ile uraan bir tekne, Mayn temizleme ii yapan bir tekne, Gerek yedekleyen gerekse yedeklenenin rotalarndan ayrlma yetenekleri nemli bir ekilde kstlanan yedekleme iiyle uraan bir tekne Su ekimi nedeniyle kstl tekne:

Mevcut su derinliinin kendi ektii su ile ilikisi nedeniyle izledii rotadan ayrlma gc nemli bir ekilde kstlanan kuvvetle yrtlen tekne. zerinde yol bulunan tekne: Bir geminin grlmesi: Kstl gr: Demirli veya karaya bal veya karaya oturmu olmayan tekne. Teknelerden birinin dieri tarafndan gzle grlmesi. Grn sis, pus, kar ya, iddetli yamur frtnas, kum frtnas veya herhangi dier benzeri sebeple kstl oluudur.

1.2. atmay nleme aret Aralar

Gemilerde aadaki atmay nleme iaret aralar bulunur: Fenerler Gndz iaretleri iin ekiller Ik iaretleri iin flaing Ses iaretleri iin ddk, gong ve an 1.2.1. Fenerler Gemiler geceleri durumlarnn gzle belirlenebilmesi iin seyir ve yardmc fenerlerini kullanlr. Bu fenerler farkl isim, renk, grn sektr ve mesafesine sahip olup geminin belirli yerlerine yerletirilir. Silyon feneri: Teknenin ba k orta hatt zerine konulan, 225 derecelik bir ufuk yay zerinde kesiksiz bir k gsteren ve teknenin her iki tarafnda, tam pruvadan itibaren kemerenin 22,5 derece gerisine kadar k gsterecek surette yerletirilmi beyaz fener.

Borda fenerleri:

Her biri 112,5 derecelik bir ufuk yay zerinde tam pruvadan kendi tarafndaki kemerenin 22,5 derece gerisine kadar kesiksiz bir k gsterecek surette yerletirilmi sancak tarafndaki yeil, iskele tarafndaki krmz olan fener. Pupa feneri: Olana kadar teknenin k tarafna yakn bir yere konulan, ufkun 135 derecelik bir yay zerinde kesiksiz beyaz bir k gsteren, tam ktan itibaren geminin her iki tarafna 67,5 derecelik bir k gstermek zere yerletirilmi beyaz k veren fener. Yedekleme feneri: Olana kadar teknenin k tarafna yakn bir yere konulan, ufkun 135 derecelik bir yay zerinde kesiksiz beyaz bir k gsteren, tam ktan itibaren geminin her iki tarafna 67,5 derecelik bir k gstermek zere yerletirilmi sar k veren fener. Her ynden grnr fener: Ufkun 360 derecelik yay zerinde kesiksiz k gsteren, yerine ve duruma gre beyaz, krmz, yeil veya sar renkli olarak belirlenen bir fenerdir. akar fener Dzenli aralklarla dakikada 120 veya daha fazla akan bir fenerdir. Silyon, borda ve pupa fenerleri normal seyir srasnda gsterilen ve Seyir Fenerleri olarak bilinen fenerlerdir. Yedekleme ile her ynden grnr sabit ve akarl fenerler ise zel durumlarn belirtilmesinde kullanlan yardmc fenerlerdir. Gemi adam gece karanlkta grd gemi fener klarn Denizde atmay nleme Kurallarna gre yorumlayarak grlen geminin pozisyonu belirler ve buna gre gerekli davran eklini gsterilir.

Gemi fenerlerinin isim, renk ve grn sektrleri ekil:1de gsterilmitir.

ekil 1: Gemi fenerlerinin ad, sektr, a deeri ve renkleri

Seyir fenerleri tablo-1de gsterilen ekilde cinslerine ve takld geminin boyuna gre farkl gr mesafelerine sahiptir. Bunun sayesinde gemi adam gece uzaktan seyir fener klarn grd bir geminin srat ve mesafesini hesap veya tahmin etme imknna sahip olabilir. Silyon Feneri Borda Fenerleri Pupa Feneri Yedekleme Feneri Her yerden grnr fenerler BOY 12m. 2 mil 1 mil 2 mil 2 mil 2 mil 12m.<BOY<50m. 3-5 mil 2 mil 2 mil 2 mil 2 mil 50 m. BOY 6 mil 3 mil 3 mil 3 mil 3 mil

Tablo: 1 Gemi fenerlerinin gr mesafesi

1.2.2. Gndz aretleri iin ekiller Gndz bir gemiyi btnyle grebildiimiz iin onun pozisyonunun tahminine ihtiyacmz olmaz. Ancak gemiler gndz vakti iinde bulunduklar zel durumlar gece olduu gibi yardmc fenerler ile gsteremeyeceklerinden onun yerine baz zel ekilleri kullanrlar. Bu ekiller genelde bir geometrik ekil iskeletinin siyah renkli veya boyal branda ile kaplanmas ile yaplr. (ekil:2). Ancak daha pratik olarak birbirine geme dzlem paralar ile de yaplp kullanlabilir. 7

ekil 2: Gemilerde kullanlan iaret ekilleri

Bu ekiller lleri aada belirtilen deerlerden kk olmayacak ve ebat oranlar sabit kalacak ekilde: Kre 60 cm apnda, Silindir taban 60 cm apnda ve 120 cm yksekliinde, Koni taban 60 cm apnda ve 60 cm yksekliinde, Ekenar drtgen ise ls yukarda belirtilen iki koninin taban tabana yaptrlm halinde olacaktr.

1.3. Fenerlerin ve Biimlerin Gsterilmesi

Fenerler geminin denizde olduu zaman: Gn batmndan doumuna kadar ve Kstl gr artlarnda gsterilir.

Normalde fenerler doa nn geminin grnmesine yetecek kadar gl olmamas halinde yaklmak zorundadr. Ancak bu seyir fenerlerinin doa nn geminin grnmesine yeterli olduu zaman yaklmaz anlamnda deildir. Bu neden ile gemiler gece veya gndz olsun seyire ktklar an seyir fenerlerini yakar ve gece gndz bu fenerler yank kalr. Demirlediklerinde, rhtma yanatklarnda veya zel durumlarda bunlar sndrrler. Biimler ise gn doumundan gn batmna kadar gsterilir. Geceleri seyirdeki gemiler: Gemi fenerleri ile kartrlabilecek, Gemi fenerlerinin grn ve zelliklerini bozabilecek, Kprst vardiyaclarnn iyi gzcln engelleyebilecek, fenerlerinden baka klar gsteremez.

gemi

Genelde gemiler gece seyirlerde, pupa fenerinin grn engellemeyecek ekilde k gverteyi aydnlatrlar. Onun haricinde, seyir fenerlerini grn kartracak veya kprst vardiyacsnn grn kstlayacak ekilde gemide hibir k yaklmaz ve darya szdrlmaz. 8

1.3.1. Seyir Halinde Kuvvetle Yrtlen Tekneler Yukarda belirttiimiz gibi gemiler byklklerine, zelliklerine ve durumlarna gre farkl fenerler gsterirler. Ancak geminin kk olmasndan dolay gsterilmesi zorunlu olmayan fenerler uygulanabilir olduu taktirde gsterilir. Kuvvette yrtlen tekneler zerlerinde yol olduu zaman, aadaki seyir fenerlerini gsterirler.

ekil 3:Kuvvetle yrtlen Boy < 7 m.

ekil 4- Kuvvetle yrtlen 7 m < Boy < 12 m

Boy < 7m 1.silyon f. grandi 2.silyon f. pruva Borda feneri Pupa feneri Her yerden beyaz

7m<Boy<12m

12m.<Boy<50m x x x

x x x

50m < Boy x x x x

Tablo 2: Seyir halinde, kuvvetle yrtlen teknelerin gsterecekleri fenerler

ekil 5: Kuvvetle yrtlen 12 m < Boy < 50 m

ekil 6: Kuvvetle yrtlen 50 m < Boy

Bir hava-yastkl tekne su zerinde kalkarak alt zaman yukarda belirtilen fenerlere ek olarak bir de her ynden grnr sar renkte akar bir fener gsterir (ekil:7). 9

ekil 7: Hava yastkl tekne

1.3.2. ekerek ve terek Yedekleme Yedeklenen tekneler yedeklenerek seyir yaparken Tablo 3teki fenerleri gsterir.

ekil 8:Yedeklenen ksmen batk gemi veya cisim

ekil 9: ekerek yedeklenen gemi

Yedeklenen ksmen batk cisim veya gemiler ba ve k tarafnda birer her ynden grnr beyaz fener gsterir (ekil 8). ekilen tilen Silyon Borda Pupa Bata borda Bata her yn beyaz Kta her yn beyaz Yanda her yn beyaz x x x Bordada Grup boyu metre (G) G<25 25<G<100 100<G

x x x x x x x

100m aralkl

Tablo 3: Yedeklenen gemilerin gsterecekleri fenerler

10

Yedek boyunun 200 metreden fazla olmas halinde yedeklenen tekneler en iyi grlebilecek yerlerinde bir ekenar drtgen ekli gsterecektir. Gruplarda ise yedek boyu 200 mden ksa ise en k tarafta, 200 mden bykte ise hem k hem de bata ekenar drtgen ekli gsterilecektir. Kuvvetle yrtlen bir tekne yedekleme yaparken normal seyir fenerlerine ilaveten Tablo 4teki fenerleri gsterir.

ekil 10: Boy<50m,ekerek, yedek boyu< 200 m ekil 11: Boy<50m,ekerek, 200 m<yedek b

ekerek yedekleyen gemi yedek boyu 200 metreden fazla olduu zaman gndz en iyi grlebilecek bir yerinde bir ekenar drtgen ekli gsterir. ekerek yedekler Yedek Boyu (B) B<200m 200 m<B 1.silyon x x 2.silyon x Yedekleme x x terek yedekler Yedek Boyu (B) B<200m 200 m<B x x x -

Tablo 4:Yedekleme yapan teknelerin normal fenerlerine ek olarak gsterecekleri fenerler

ekil 12: Boy<50m,terek, Yedek boyu <200m

ekil 13: Boy<50m,terek, 200m<Yedek Boyu

11

Eer yedekleyen ve yedeklenen gemiler birbirlerine sk bal birleik durumda iseler tek gemi gibi fener gsterir.

1.4. Seyir Halinde Yelkenli ve Krekli Tekneler

Tm yelkenli tekneler borda ve pupa feneri gsterecektir. Ancak byklne gre bu fenerleri Tablo 5te gsterilen ekilde gsterebilir veya imtina edebilir.

ekil 14:Krekli tekneler ve kk yelkenliler

Yelkenli Borda Pupa Her ynde beyaz x x

Yelkenli Boy < 20m. ve/veya ikili veya kombine l kombine x

Yelkenli Boy < 7 m. Srat < 7 kts x

Krekli x

Tablo 5:Krekli ve yelkenli teknelerin gsterecekleri fenerler

ekil 15: Boy < 7m

ekil 16: Boy < 20m

ekil 17: 20m < Boy

12

3l kombine fener, standart sektrlerine gre ayrlm, borda ve pupa fenerinin birletirilmi halidir. Direk bana taklr. 2li Kombine fener, direk bana taklan, stte krmz, altta yeil olan ve her ynden gzken fenerdir. Bu 2li kombine fener, ihtiyaca gre sadece borda ve pupa feneri gsteren yelkenliler tarafndan kullanlabilir. 3l Kombine kullananlar, ayn anda 2li Kombine kullanmaz (ekil 16). Yelkenle seyreden ve ayn zamanda makine ile de yrtlen bir tekne gndz, ba tarafnda ve ufkun her tarafndan en iyi grlebilecek bir yerinde sivri ucu aa doru olan bir koni gsterir (ekil 18).

ekil 18: Ayn anda makine ve yelkenle yrtlen

1.4.1. Balk Tekneleri Tm balk tekneleri, balklk yapmadklar ve denizde malzemeleri olmad zamanlarda, sadece normal gemilerin gstermesi gereken fenerleri gsterirler. Gndz ise ekenar drtgen ekil gsterirler. Trolcular Tablo 6da belirtilen fenerleri gsterir.

ekil 19: Yolsuz Trol, Boy<50m

ekil 20: Yolsuz Trol, 50m<Boy

13

stte yeil altta beyaz Silyon feneri Borda fenerleri Pupa feneri

zerinde yol yok Boy < 50m 50m < Boy x x x

zerinde yol var Boy < 50m 50m < Boy x x x x x x x

Tablo 6: Trol eken gemilerin gstermesi gereken fenerler

ekil 21: Yollu, Boy<50m, Trol

ekil 22: Yollu, 50m<Boy, Trol

Trol gemileri alarn atarken ayrca bir st ste her yerden grnr 2 beyaz fener gsterir (ekil 23). Trol alar toplanrken ise yine st ste, stte beyaz, altta krmz fener gsterir (ekil 24).

ekil 23:Yolsuz trolcu a atyor

ekil 24: Yolsuz trolcu a topluyor

Trol alar toplanrken eer bir yere taklrsa bu sefer st ste her yerden grnr iki krmz gsterir (ekil 25). Bir dier avlanma yntemi olan grgr avclnda ise st ste, sras ile biri yanp dieri snen iki sar fener gsterilir (ekil 26). 14

ekil 25:Yolsuz trolcu alar taklm

ekil 26:Yolsuz grgr avcs

A balkl ile uraan balk tekneleri ise Tablo 7deki fenerleri gsterir. zerinde yol yok A < 150m 150m < A X X X zerinde yol var A < 150m 150m < A X X X X X X X

stte krmz altta beyaz ikili A tarafnda her yerden beyaz Borda Pupa

Tablo 7: A eken balk gemilerin gsterecekleri fenerler

ekil 27: Yolsuz, a boyu<150m, a eken

ekil 28: Yollu, a boyu<150m, a eken

Eer denizdeki alar gemiden 150m.den daha fazla mesafeye uzanyorsa, ayrca alarn bulunduu tarafa gece her yerden grnr beyaz bir fener gndz ise tepesi yukar bir koni gsterilir. 15

1.4.2. Kumanda Altnda Olmayan ve Manevra Yetenei Kstl Olan Tekneler

ekil 29:Kumanda altnda olmayan yolsuz gemi ekil 30: Kumanda altnda olmayan yollu gemi

Kumanda altnda olmayan ve manevras kstl gemiler Tablo 8deki fenerleri gsterirler. Kumanda altnda olmayan gemiler gndz ise st ste 2 kre gsterir. Manevras kstl gemiler ise gndz ise st stte kre, ekenar drtgen, kre gsterir.
Tablo 8: Kumanda altnda olmayan ve manevras kstl gemilerin gsterecekleri fenerler

Kumanda altnda olmayan Yolsuz st ste 2 krmz st ste krmz-beyaz-krmz 1.Silyon feneri 2.Silyon feneri Borda fenerleri Pupa feneri X Yollu X X Yolsuz

Manevradan kstl Yollu Boy < 50m. 50 m.<Boy X X X X X X X

X X

X X

ekil 31: Manevras kstl, yolsuz gemi

ekil 32: Manevras kstl yollu gemi

16

Bu gemiler dier durumlar gsteren fenerleri bunlara ek olarak gsterirler. Demirlemise ayrca demirleme iaretlerini gsterir, yedek ekerken ayn zamanda manevras kstlanyorsa yedek ekme fenerlerinin yan sra, manevras kstl iaretlerini de gsterir.

ekil 33: Boy<50m, yedek eken, manevradan kstl gemi

Tarama veya sualt ileri ile uraan bir tekne manevra yapabilme gcnn kstl olduu zamanlarda, Manevradan kstl gemi fener ve ekilleri gsterir ve engel mevcut olduu zamanlarda da bunlara ek olarak su alt almasnn bulunduu taraf gsterir iaret eker. almann olduu tarafa st ste iki ekenar drtgen, gei iin msait olunan tarafa ise st ste iki kre ekilir. Her halkarda bu tip almalarda alma yapan gemiye 1 milden, dar alanlarda da milden fazla yaklamamak gerekir. Dalg ileri ile uraan bir tekne, Manevradan kstl gemi kapsamnda olarak gndz biimlerini gsterir. Ancak bu biimleri gstermesinin mmkn olmad hallerde, uluslar aras iaret kodlarndan Denizde dalgcm var anlamndaki, A iaret sancann, ykseklii 1 metreden az olmayan kat materyalden yaplma kopyasn gsterir. aretin lleri, her taraftan grlebilecek ekilde olacaktr (ekil 34). Dalma almas haricinde, boylar 12 metreden daha ksa olan teknelerden burada belirtilen fener ve ekilleri gstermeleri istenmez.

17

ekil 34: Manevras kstl iaretleri ekemeyen denizde dalgc olan tekne

1.4.3. Su ekimleri Nedeniyle Manevradan Kstl Tekneler

ekil 35: 50m<Boy, Su ekimi nedeni ile kstl gemi

Su ekimleri nedeni ile manevralar kstl gemiler, gece normal seyir fenerlerinin yan sra gece st ste krmz fener, gndzleri silindirik Biim gsterirler (ekil 35).

18

1.4.4. Klavuz Tekneleri

ekil 36:Seyirdeki grevli klavuz teknesi

Klavuz tekneleri grevli olmadklar srece, normal olarak gstermesi gereken fenerleri gsterir. Grevli olduu zaman bunlara ilaveten st ste, stte beyaz, altta krmz fener gsterir. Gndz, zel bir biim gstermez ancak Kodlu Haberleme dorultusunda, gemide klavuz var anlamndaki H sancan eker (ekil 36).

1.5. Demirli ve Karaya Oturmu Tekneler

Olayn koullar elverdii takdirde, hi bir tekne dar bir kanal, geit veya trafik ayrm dzeni ierisinde (Ayrm ara blge hari) veya giri k yerlerinde demirleyemez. Demirleme genel olarak haritalarda demir yeri olarak gsterilen gvenli yerlere olur. Demirde bulunan boyu 50 m den ksa gemiler, gece her yerden grnr bir beyaz fener gsterir (ekil 37) 50 mden uzun gemiler, hem bata hem de kta birer tane beyaz fener gsterirler. 100 mden uzunlar buna ilaveten gverteyi aydnlatr. Gndz ise bir kre gsterirler (ekil 38).

ekil 37: Boy < 50 m Demirli gemi

ekil 38: 100 m < Boy Demirli gemi

19

Boy < 50m, demirde bulunan gemiler gndz grandiye bir kre ekerler. 50m < Boy demirdeki gemiler ise ba stne bir kre ekerler. Karaya oturan gemiler gndz ise st ste 3 kre gsterirler. Demirli ve karaya oturan gemilerin gsterecekleri fenerler Tablo 9da gsterilmitir.

ekil 39: Boy < 50 m, karaya oturan gemi

ekil 40: 50 m < Boy, karaya oturan gemi

Demirli gemi Boy < 50m st ste 2 krmz Grandi heryerden beyaz Pruva heryerden beyaz Pupa heryerden beyaz X X X 50m < Boy

Karaya oturan gemi Boy < 50m X X X X 50m < Boy X

Tablo 9: Demirli ve Karaya oturan gemilerin gece gsterecekleri fenerler

1.6. Durum Belirtir aretlerin Gsterilmesi

Denizde atmay nleme Kurallarndan belirlenen seyir ve yardmc fenerler bir geminin inas srasnda geminin tipine, alma ekline, byklne ve karlaaca olas durumlara gre seilir ve yine bu kurallar tarafndan belirlenen yerlere monte edilir. Seyir fenerleri hem gemi elektrik ebekesinden hem de acil durum aklerinden g alacak ekilde yedekli olarak yaplr. Bu fenerlerden baka Svey ve Panama kanal gibi geminin olas seyir blgeleri de dnlerek, alma olaslnn olduu yerlerde istenen zel fenerler de gemiye yerletirilir. Geminin durumundaki ve gr artlarndaki deiimlere gre deiim annda, gemi kaptan veya grevli kii, geminin gstermesi gereken iaretleri belirler ve gsterilmesini salar veya kaldrlmas gereken iaretleri kaldrr. Ancak bu iaretlerin gsterilmesi veya kaldrlmas salandktan sonra ve ara sra bu iaretlerin mutlaka kontrol edilmesi gerekir. Fenerlerdeki arzalar, gndz iaretlerinin ters veya yanl taklmas, salvolarnn kopmas gibi nedenler gemi gvenlii ile ilgili sorunlar yaatabilir. 20

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

lem Basamaklar
Geminin cinsine, durumuna ve zamana gre gstermesi gereken iaretleri belirleyiniz. Geminin gstermesi gereken iaretlerin gsterilmesini veya kaldrlmasn salaynz. Gsterilen iaretlerin deiim anna kadar sorunsuz olarak gzktn kontrol ediniz. Gemi gvenlik tedbirlerin alnmasndan gemide yaayan herkes grevlidir. Ancak yetki snrn amas nedeni ile alnamayan eksik tedbirler iin amirlerin bilgilendirilmesi gerekir.

neriler

21

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

A. Objektif Testler (lme Sorular)
Aadaki sorularn cevaplarn doru ve yanl olarak deerlendiriniz.

lme Sorular
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Kumanda altnda bulunmayan tekne manevra yapma gc kstl olan bir teknedir. Var olsa bile makinesini kullanmadan sadece yelken ile seyreden tekne yelkenli teknedir. Bir geminin grlmesi gz veya radar grlmesi anlamndadr. Kuvvetle yrtlen tekne kendi makinesi ile hareket eden tekne anlamndadr. Borda fenerleri pruvadan yanlara doru 225 derece sektre sahiptir. Sancak yeil, iskele krmz renktedir. Pupa feneri beyaz olup geminin k tarafndadr. Pupaya doru yanlara eit alarda toplam 135 derecelik sektrdedir. 50 mden byk gemilerin silyon fenerlerinin grn mesafesi 3 nm, dierleri 2 nmdir. Gndz iaretlerinden krenin ap en az 60 cmdir. Gndz iaretlerinden koninin taban yar ap ve ykseklii en az 10 cmdir.

Doru

Yanl

Kuvvetle yrtlen 50 metreden byk gemiler 1 silyon 10. feneri gsterir. ekerek yedeklenen gemiler sadece borda ve pupa 11. fenerlerini yakarlar. 12. Birbirine sk balanm gemiler tek gemi gibi fener gsterir. Yedekleme yapan gemiler normal fenerlerine ilaveten silyon 13. ve yedekleme feneri yakarlar. 7 mden kk krekli ve yelkenli tekneler herhangi bir 14. iaret aleti kullanmak mecburiyetinde deildir. Btn yelkenli gemiler seyirde borda, pupa ve silyon feneri 15. yakar. 22

20 mden Kk yelkenli tekneler normal fenerlerine 16. ilaveten ikili kombine fener gsterebilir. 20 mden Kk yelkenli tekneler normal fenerleri yerine 17. l kombine fener gsterebilir. Balk gemileri her zaman balk av ile ilgili fenerlerini 18. gsterir. 19. Balk gemileri gndz taban tabana bal iki koni gsterir. Trol eken balklar stte yeil, altta beyaz, a eken 20. balklar stte krmz altta beyaz fener gsterir. zerlerinde yol olan avla megul balk gemileri pupa, 21. borda ve silyon fenerleri dnda fener gstermezler. Kumanda altnda olmayan gemiler gece st ste iki krmz 22. gsterir Kumanda altnda olmayan gemiler gndz st ste iki kre 23. gsterir. Manevras kstl gemiler gece st ste krmz fener 24. gsterir Kumanda altnda olmayan ve manevras kstl gemiler 25. zerlerinde yol varsa pupa ve borda fenerlerini yakarlar. 26. Manevras kstl gemiler gndz st ste kre gsterir. Denizde dalgc olan gemi manevras kstl iaretlerini 27. gsteremiyorsa sadece ilgili iaret sancan gsterebilir. Su ekiminden dolay manevras kstl gemiler gece normal 28. fenerlerine ilaveten st ste krmz beyaz krmz gsterirler. Demirli gemiler 50 mden kkse grandi direinde tek, 29. bykse biri ba dieri k tarafta iki beyaz fener gsterirler. 30. Demirli gemiler gndz bir kre ekerler.

Deerlendirme
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz. Cevaplarnz doru ise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmne dnerek konuyu tekrar ediniz.

23

B. Uygulamal Test
Kuvvetle yrtlen bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izin alarak gemi fenerlerini sanki gemi gece demirlemeden denizin ortasnda makinelerinin stop etmi olarak kumanya ikmali yapyormuasna yukardaki renme faaliyetinde rendiiniz gibi devreye alnz. Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendiriniz. Deerlendirme Kriteri Demirlemeden denizin ortasnda makinelerinin stop etmi olarak gece kumanya ikmali yapan kuvvetle yrtlen bir geminin hangi iaretleri gstermesi gerektiinin tespitini yaptnz m? Geminin borda, silyon ve pupa fenerlerini sndrp, st ste krmz beyaz krmz her yerden grnr fenerleri, geminin grnr en yksek yerine ektiniz mi? Gsterilen iaretlerin sorunsuz olarak gzktn kontrol ettiniz mi? Evet Hayr

Deerlendirme
Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzn tamam Evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.

24

RENME FAALYET2
AMA

RENME FAALYET 2

Bu faaliyet ile uygun ortam salandnda gemide Denizde atmay nleme Kurallarna uygun, ses ve k iaretlerini verebileceksiniz.

ARATIRMA
Bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izin alarak: Gemide ses ve k iareti vermekte kullanlan ne eit aletler olduunu, Hangi durumlarda bu ses ve k iaretlerinin verildiini, Ses ve k iaretlerinin nasl verildiini aratrnz.

Edindiiniz bilgileri kayt altna alarak retmeniniz ve/veya arkadalarnzla paylanz.

2.UYARI VE DURUM BELRLEYC ARETLER VERMEK

Gemiler yani gemi kaptan veya o anda gemi ynetiminde grev ve sorumluluu olan kii tarafndan belirli durumlarda farkl anlamlar tayan ses ve k iaretleri verilir. Bu iaretlerin anlamlar genelde: Geminin yapmakta olduu manevrasnn belirtilmesi, Bir tehlikeye dikkatin ekilmesi, Kurallara uygun davran gsterilmesi iin uyar yaplmas, evredekilerin denize den kiiye dikkatlerinin ekilmesi, Kstl gr artlarnda varlk ve durum belirtmek. Klavuz teknesinin kendini tantm veya Basite iyi niyet sunumu iin de olabilir.

eklinde can ve mal gvenliine ynelik olabilecei gibi:

2.1.Gemide Ses ve Ik aret Aralar

Gemide ses iareti vermek iin: Gemi dd, Kampana ve Gong kullanlr.

25

Ik iareti vermek iin de flahing kullanlr. Flashing ynlendirilen ve sratli alp kapatlabilen kuvvetli k veren bir alettir. zerindeki mandalna baslarak kumanda edilir. Bu alet ayn zamanda geceleri daha belirgin olmas nedeni ile ddk iaretlerinin verilmesinde de kullanlabilir. Ses aletlerinden kampana geminin ba tarafna konan bir andr. erisinde bulunan tokma ve tokma kullanmak iin ona bal bir halat parasndan oluur. Halat ile sallanan tokman ana vurdurulmas ile ses kartlr. Gong ise uzak dou orijinli bir alet olup mzik aletlerinden zile benzer. Tokma ile zerine vurularak ses kartlr. Ddk ise gemi ynetim alan ierisinde bulunan bir dmeye baslarak alnabilir. Bu aletlerin bulundurulma zorunluluu geminin byklne gre deiir (Tablo 10). Ddk Kampana Gong Herhangi bir ses arac Flashing Boy < 12 m 12m < Boy < 100 m 100 m < Boy X X X X X X X X X

Tablo 10: Gemilerde bulunmas gereken ses ve k iaret aralar

2.2. Ik ve Ses zellii

Yukardaki anlatlan aletleri kullanarak elde ettiimiz ses ve n zellii aada olduu gibi belirli bir standarda sahiptir. Ddk zellii: Ksa ddk () bir saniye sreli bir ddk sesi, Uzun ddk () 4-6 saniye sreli bir ddk sesi anlamndadr. Beyaz olacak 5 milden gzkecek akma sresi bir saniye akarlar aras bir saniye aretler aras 10 saniyeden az olmayacaktr.

Ik zellii:

akma eklindeki k iaretinin zellii:

26

2.3. Manevra ve Uyarma aretleri

Birbirini gren iki teknenin birbirine yaklamas ve bu teknelerden birinin dierinin niyetini ve hareketlerini anlayamamas veya atmay nlemek zere yeteri kadar harekete getiinde tereddde dmesi halinde tereddde den tekne dd ile derhal en azndan be ksa ve seri iaret vererek byle bir tereddt iinde olduunu gsterecektir. Byle bir iaret en azndan be ksa ve seri akmalar eklinde bir k iareti ile kuvvetlendirilebilir. Bu iaret dar kanal, geit veya trafik hattnda seyir yapmakta olan kuvvetle yrtlen bir geminin geiinin engellenmesi veya benzer durumlarda ikaz amal da kullanlabilir. Kuvvetle yrtlen ve seyir halindeki bir tekne bu kurallara gre manevra yaptnda Tablo 11de belirtilen ddk ve/veya k ile iaret vererek manevrasn belirtir. Bir ksa ddk Gece bir akar ki ksa ddk Gece iki akar ksa ddk Gece akar Be ksa ddk Alt veya daha fazla ksa ddk Rotam sancaa deitiriyorum. Rotam iskeleye deitiriyorum. Makinelerim tornistan alyor. Niyetiniz anlalamad, ak geiniz. Denize adam dt veya acil bir durum.

Tablo 11:Ses ve k iaretleri

2.4.Kstl Gr Halinde Verilecek Ses aretleri

Kstl gr artlarnda gemiler atmay nleyici gerekli tedbirleri alrlar. Gzcler artrlr Gemi srati emniyetli deere drlr Makine ani manevralara hazr hale getirilir Ses iaretleri verilir.

Sis gibi gr artlarn kstlayan durumlarda, sorunsuz olan kuvvetle yrtlen seyirdeki gemiler varlk ve durumlarn belirmek iin bir uzun ddk alar ve 2 dakika ara verip tekrarlar. Eer gemi demirleme haricinde denizde bir kstlama durumu olmakszn makinelerini durdursa iki uzun ddk alacak ve 2 dakika ara verip tekrarlar. 2 dk ara 2 dk ara Makine ile seyretmekteyim. Mk. ile yrtlen fakat makine stopta

Kstl gr artlarnda seyir yapmakta olan, sorunsuz olan kuvvetle yrtlen gemiler haricindeki gemiler varlk ve durumlarn belirtmek iin periyodik olarak bir uzun iki ksa ses iareti verir, iki dakika fasladan sonra bunu tekrar eder. 2 dk ara

27

Bu iareti verecek gemiler aadadr: Kumanda altnda bulunmayan bir tekne Manevra yapma gc kstl olan bir tekne Su ekimi nedeniyle kstl olan bir tekne Yelkenli bir tekne Balklkla uraan bir tekne ve Yedekleme yapan bir tekne

Bir veya daha fazla tekne yedekleniyorsa yedekleyen yukardaki iareti verir. Yedeklenen son tekne ise eer iinde adam varsa aralarnda iki dakikadan fazla bir sre olmayan aralklarla bir uzun 3 ksa ddk alar. Eer mmkn olursa bu iaret yedekleyen teknenin verdii iaretten hemen sonra verilir. 2 dk Yedekte ekilen (Adaml ) tekne

Demirli olan bir gemi varlk ve durumlarn belirmek iin periyodik aadaki iareti verir. Pruvada % 1dk ara Pruva % Pupada 8 1 dk ara Boyu 100 m. den ksa demirli gemi Boyu 100 m.den uzun demirli gemi

alnan an ve gonglarn al sresi ok sk darbeli toplam 5 saniyedir. Kstl gr altnda demirdeki gemi verdii periyodik an iaretine ramen kendisini grmeyen bir gemiye ihtar iin ddk ile aadaki iareti verir. Karaya oturan gemi kstl gr durumunda demirdeymi gibi iaret verir. Ancak verecei kampana iaretinin ncesinde ve sonrasnda tek darbeli, net ve kuvvetli olmak zere 3 kere an veya ksa ddk ile iaret verir. Pruvada %%% + Pruvada % + Pruvada %%% 1dk ara Pruva%%% + Pruvada % + Pruva%%%+Pupada 8 1 dk ara Boyu 100 mden ksa karaya oturmu gemi Boyu 100 mden uzun karaya oturmu gemi

Boyu 12 metreden daha ksa olan bir tekne yukarda belirlenen iaretleri vermek zorunda deildir. Vermedii takdirde aralarnda iki dakikadan fazla sre bulunmayan dier bir yeterli ses iareti verir. Klavuz tekneleri normal iaretlerinin yan sra 4 ksa ddk ile kendini tantmak iin iaret verebilir. Rhtmdan ayrlan gemiler, ayrllarn bir uzun ddk ile belirtir.

28

Tehlikeye giden bir gemi veya bir baka neden ile dier iaretler ile kartrlmayacak ekilde iaret verilebilir.

2.5. Uyar ve Durum Belirleyici aretlerin Verilmesi

Geminin kaptan veya grevli ve yetkilendirilmi kii tarafndan geminin mevcut durumu Denizde atmay nleme Kurallar erevesinde yorumlanr ve hangi iaretlerin verilmesine karar verilir ve iaretlerin verilmesi salanr.

29

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

lem Basamaklar
Geminin ve iinde bulunulan duruma gre verilmesi veya durdurulmas gereken Gemi gvenlik tedbirlerin alnmasndan gemide yaayan herkes grevlidir.

neriler

iaretleri belirleyiniz. Geminin verilmesini

Ancak yetki snrn amas nedeni ile vermesi veya gereken verilen iaretlerin iaretlerin alnamayan eksik tedbirler iin amirlerin bilgilendirilmesi gerekir.

durdurulmasn salaynz.

30

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

A.Objektif Testler (lme Sorular)
Aadaki ifadelerin doru veya yanl olduunu belirterek, renme faaliyetinde kazanm olduunuz bilgileri lnz. lme Sorular 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Gemide ses iareti vermek iin gemi dd, kampana ve gong kullanlr. 200 mden ksa gemilerde gong bulunmas zorunlu deildir. Bir ksa ddk 1 sn, uzun ddk ise 4-6 dk. srelidir. Manevrada bir ksa ddk sancaa, iki ksa ddk iskeleye dn, ksa ddkte makinenin geri altn gsterir. Onbe ksa ddk kar taraftakinin niyetinin anlalmadn gsterir. Sorunsuz kuvvetle yrtlen, hareket halindeki gemi kstl gr artlarnda 2 dk. ara ile bir uzun ddk alar. Sorunsuz kuvvetle yrtlen makinesi stopta olan gemi kstl gr artlarnda 2 dk. ara ile iki uzun ddk alar. Kstl gr artlarnda 100 mden ksa demirli gemi bir dakika ara ile bir kampana sesi verir. Kstl grte sadece 200 mden uzun demirli gemiler bir dakika ara ile nce pruvada kampana sonra kta gong alar. Doru Yanl

10. Rhtmdan ayrlan gemiler ayrllarn uzun ddk ile belirtir.

Deerlendirme
Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, cevaplarnz doru ise uygulamal teste geiniz. Yanl cevap verdiyseniz renme faaliyetinin ilgili blmne dnerek konuyu tekrar ediniz.

31

B.Uygulamal Test
Bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izin alarak kstl gr artlarnda makinesi stopta olan sorunsuz kuvvetle yrtlen bir geminin vermesi gereken iaretleri yukardaki renim faaliyetinde rendiiniz gibi veriniz. Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendirin.

Deerlendirme Kriteri Kstl gr artlarnda, sorunsuz kuvvetle yrtlen, makinesi stopta olan bir geminin vermesi gereken iaretleri belirlediniz mi? 2 uzun ddk sesinin 2 dakika aralklar ile verilmesini saladnz m?

Evet

Hayr

Deerlendirme
Yaplan deerlendirme sonunda hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Cevaplarnzn tamam evet ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

32

MODL DEERLENDRME MODL DEERLENDRME

A. Objektif Testler
Aadaki ifadelerin doru veya yanl olduunu belirterek, modlde kazanm olduunuz bilgileri lnz.

lme Sorular 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Ak deniz teknelerinin seyir yapabilecei sularda seyir yapan tm tekneler COLREGe uymak zorundadr. Yapt i nedeniyle kurallara uygun olarak manevra yapma gc snrlanan tekne manevra kabiliyeti snrl teknedir. Demirli veya karaya bal veya karaya oturmu olmayan tekne zerinde yol bulunan teknedir. Silyon feneri geminin direklerinde bulunur. Beyaz ve pruvaya doru 112,5 derecelik sektre sahiptir. Gemi fenerlerinin farkl grn mesafesi sayesinde geminin srati ve mesafesi yaklak olarak hesap edilebilir. Gemi adam gece grd gemi fener klarn yorumlanarak grlen geminin pozisyonu belirler. Kuvvetle yrtlen 12 metreden byk gemiler seyirde silyon, borda ve pupa fenerlerini gsterir. terek yedekleme yapan gemiler yedekleme feneri yakarlar. Yelkeni ak olsa bile makinesi de almakta olan yelkenli tekneler gndz ters koni gsterirler.

Doru

Yanl

Su ekiminden dolay manevras kstl gemiler gndz bir 10. silindir gsterir. Klavuz tekneleri grevli olduklarnda ste beyaz altta 11. krmz fener gsterirler. Karaya oturan gemiler gndz st ste 2 tane kre 12. gsterirler. Yedek ektiinden manevras kstlanan gemiler hem yedek 13. ekme hem de manevras kstl fenerlerini gsterirler. Karaya oturan gemiler hem demirli hem de kumanda altnda 14. bulunmayan gemi iaretlerini ayn anda verirler. 15. Gong uzak dou orijinli bir alet olup mzik aletlerinden zile benzer. Tokma ile zerine vurularak ses kartlr. 33

16. 17. 18. 19. 20.

6 ve Daha fazla ksa ddkte, denize adam dtn veya bir tehlikeyi haber verir. Kstl gr artlarnda karaya oturan gemi kampana sonra demirli gemi sonra tekrar kampana sesi verir. Sorunsuz kuvvetle yrtlen gemi haricindeki gemiler kstl gr artlarnda 2 dk ara ile bir uzun iki ksa ddk alar. Kstl gr artlar ierisinde klavuz botu kendini tantmak iin drt ksa ddk alar. Tehlikeye giden bir gemi ok sayda bir birini takip eden ksa ddk ile ikaz edilir.

Deerlendirme

Sorulara verdiiniz cevaplar ile cevap anahtarnz karlatrnz, yanl cevap verdikleriniz iin modln ilgili faaliyetine dnerek konuyu tekrar ediniz. Cevaplarnz doru ise Performans Testine geiniz.

34

B.Performans Testi (Yeterlik Testi)

Kuvvetle yrtlen bir geminin kaptanna giderek almalarnz hakknda bilgi veriniz. Ondan izin alarak bir mizansen yaratnz. Mizansene gre gemi gece demirde bulunduu yerden demir alarak iskele alabanda ile ayrl yapacaktr. Gerekli iaretleri gstermesini ve vermesini modl faaliyetlerinde rendiiniz ekilde gerekletiriniz. Yaptnz uygulamay aadaki deerlendirme leine gre deerlendirin.

Deerlendirme ltleri
1 2 3 4 5 Kuvvetle yrtlen bir geminin gece seyir srasnda gstermesi gereken iaretleri belirlediniz mi? Demirin salpa1 duruma gemesi ile gstermekte olduu demir fenerlerini sndrerek silyon, pupa ve borda fenerlerinin yaklmasn saladnz m? Yaklan fenerlerin yandn kontrol ettiniz mi? Geminin demir yerinden ayrlta yapaca manevraya gre hangi iareti vermesi gerektiini belirlediniz mi? Geminin makinelerine ileri yol verilerek, dmenin iskeleye baslmas ile 2 ksa ddk sesinin verilmesini saladnz m?

Evet

Hayr

Deerlendirme
Yaplan deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir kere daha gzden geiriniz. Hayr olarak cevap verdiiniz sorularda modln ilgili faaliyetine dnerek konuyu tekrar ediniz. Cevaplarnzn tamam Evet ise bir sonraki modle gemek iin ilgili kiiler ile iletiim kurunuz.

Alnmakta olan demirin deniz tabanndan kalkmas.

35

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

renme Faaliyeti1 Cevap Anahtar 1
Y

2
D

3
Y

4
D

5
Y

6
D

7
Y

8
D

9
Y

10 11 12 13 14 15
Y D D D Y Y

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
D D Y Y D Y D D Y D Y D Y D D

renme Faaliyeti2 Cevap Anahtar 1

D

2
Y

3
Y

4
D

5
Y

6
D

7
D

8
D

9
Y

10
Y

Modl Deerlendirme Cevap Anahtar 1

D

2
D

3
D

4
Y

5
D

6
D

7
D

8
Y

9
D

10
D

11
D

12
Y

13
D

14
D

15
D

16
D

17
D

18
D

19
D

20
D

36

NERLEN KAYNAKLAR NERLEN KAYNAKLAR

YALINALP Cokun (U.Y.Kaptan), AML ve KML Yat Kaptanl Alan Ders Notlar, Bodrum, 2005.

37

KAYNAKA KAYNAKA
Denizde atmay nleme Tz (12.12.1977 tarih, 7/14561 sayl. 1993 tarihli dzeltmeler dahil)

38