HayatBilgisi-3 Sınıf

T.C.
MLL ETM BAKANLII

TALM VE TERBYE KURULU BAKANLII

LKRETM 1, 2 VE 3. SINIFLAR
HAYAT BLGS DERS
RETM PROGRAMI VE KILAVUZU

ANKARA 2009

1
NDEKLER
Sayfa
TRK MLL ETMNN GENEL AMALARI
4
1. HAYAT BLGS DERS PROGRAMI HAKKINDA 5
1.1. Giri 5
1.2. Programn Vizyonu .. 9
1.3. Programn Temel Yaklam ve Yaps. 9
1.3.1. rencilere Kazandrlacak Beceriler . 17
1.3.2. Temalar 40
1.3.3. Hayat Bilgisi Dersinde Atatrklk Konular .. 41
1.3.4 Ara Disiplinlerle Balantlar ... 46
1.4. renme-retme Sreci 63
1.4.1. renme Stilleri .. 65
1.4.2. Zek Alanlar .. 67
1.4.3. Kavramlar .. 69
1.4.4. renme-retme Etkinliini Uygulama .. 73
1.4.5. retmenin Rol 74
1.4.6. Programn Sresi. 75
1.4.7. Belirli Gn ve Haftalar ... 76
1.4.8. Okul ve Aile likisi 77
1.5. Hayat Bilgisi Dersinde lme ve Deerlendirme ....... 78
1.5.1. Etkinlik ve lme Deerlendirme rnekleri 81
2. HAYAT BLGS DERS RETM PROGRAMI
2.1. Birinci Snf .
2.1.1. Okul Heyecanm.. 101
2.1.2. Benim Esiz Yuvam ....... 114
2.1.3. Dn, Bugn, Yarn .. 125
2.2. kinci Snf ..
2.2.1. Okul Heyecanm . 132
2.2.2. Benim Esiz Yuvam ... 144
2.2.3. Dn, Bugn, Yarn .. 160
2.3. nc Snf ...
2.3.1. Okul Heyecanm . 170
2.3.2. Benim Esiz Yuvam ... 181
2.3.3. Dn, Bugn, Yarn .. 196
3. KAYNAKA. 206

2
3
TABLOLAR LSTES

Sayfa
TABLO-1 Hayat Bilgisi Dersi Programnn ats 11
TABLO-2 Programn geleri 13
TABLO-3 Hayat Bilgisi Dersi Programna likin Beceriler, Temalar,
Ara Disiplinler ve Kiisel Nitelikler .

16
TABLO-4 Kazanmlarn Becerilere Gre Dalm . 27
TABLO-5
Kazanmlarn Kiisel Niteliklere Gre Dalm..
37
TABLO-6 Hayat Bilgisi Dersi Kazanmlarnn Atatrklk Konularyla
Eletirilmesi

41
TABLO-7 Hayat Bilgisi Dersi Kazanmlarnn Ara Disiplin
Kazanmlaryla Eletirilmesi

46
TABLO-8 Hayat Bilgisi Dersi Programnda renme-retme Srecinin
rgtlenmesi

64
TABLO-9 Hayat Bilgisi Dersi Programnda Yer Alan
Kavramlar..
70
TABLO-10 Hayat Bilgisi Dersi Programnda retmenin Rol ....... 74
TABLO-11 Kazanm Saylarna Gre Temalar in Gereken Sre . 75

TRK MLL ETMNN GENEL AMALARI

1739 Sayl Mill Eitim Temel Kanununa gre Trk Mill Eitiminin Genel Amalar:

1. Genel Amalar
Madde 2.
Trk Mill Eitiminin genel amac, Trk milletinin btn fertlerini;
1. Atatrk inklp ve ilkelerine ve Anayasada ifadesini bulan Atatrk milliyetiliine
bal; Trk milletinin mill, ahlk insan, manev ve kltrel deerlerini benimseyen, koruyan
ve gelitiren; ailesini, vatann, milletini seven ve daima yceltmeye alan; insan haklarna
ve Anayasann balangcndaki temel ilkelere dayanan demokratik; lik ve sosyal bir hukuk
devleti olan Trkiye Cumhuriyetine kar grev ve sorumluluklarn bilen ve bunlar davran
hline getirmi yurttalar olarak yetitirmek;

2. Beden, zihin, ahlk, ruh ve duygu bakmlarndan dengeli ve salkl ekilde gelimi bir
kiilie ve karaktere, hr ve bilimsel dnme gcne, geni bir dnya grne sahip, insan
haklarna saygl, kiilik ve teebbse deer veren, topluma kar sorumluluk duyan; yapc,
yaratc ve verimli kiiler olarak yetitirmek;

3. lgi, istidat ve kabiliyetlerini gelitirerek, gerekli bilgi, beceri, davranlar ve birlikte i
grme alkanl kazandrmak suretiyle hayata hazrlamak ve onlarn, kendilerini mutlu
klacak ve toplumun mutluluuna da katkda bulunacak bir meslek sahibi olmalarn
salamak;

Bylece, bir yandan Trk vatandalarnn ve Trk toplumunun refah ve mutluluunu
artrmak; te yandan mill birlik ve btnlk iinde iktisad, sosyal ve kltrel kalknmay
desteklemek ve hzlandrmak ve nihayet Trk milletini ada uygarln yapc, yaratc
sekin bir orta yapmaktr.

4

1. HAYAT BLGS DERS PROGRAMI HAKKINDA

1.1. GR

Deerli eitimciler,
Okula balamadan nce ocuklarn dnyas, aileleriyle ve ailelerin ocuklara
salayabildii olanaklarla snrldr. Okul, ocuklara yeni frsatlar sunarak daha geni bir
dnyaya almalarn salar. ocuklar da okulla birlikte yeni insanlar tanmaya ve yeni
deneyimler edinmeye balarlar.
Hayat bilgisi dersi, toplu retim yaklamna dayal olarak oluturulmu bir derstir.
ocuklarn hem kendilerini hem de iinde yaadklar toplumu ve dnyay tanmalar iin
tasarlanan bu ders, 1924, 1936, 1948, 1968, 1998 ve 2005 ilkretim programlarnda yer
almtr. 2009 yl programnda da ayn adla yer almaktadr.
Hayat Bilgisi Dersi Program, MEB Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnca
oluturulan Hayat Bilgisi zel htisas Komisyonu tarafndan gelitirilmitir. Bu program,
ilkretim okulu 1, 2 ve 3. snflarda renim gren rencilerin;
Hayat bilgisi dersindeki kazanmlarn,
Bu kazanmlara hangi temalar erevesinde ve hangi renme-retme durumlarnda
eriebileceklerini,
renme-retme srecinin ve sonularnn nasl deerlendirileceini iermektedir.

Hayat bilgisi dersi program blmden olumaktadr:
Birinci blmde; Hayat bilgisi dersi program hakknda genel bilgilere yer verilmitir. Bu
blmde giri, programn vizyonu, temel yaklam ve yaps, renme-retme sreci, lme
ve deerlendirme alt balklar bulunmaktadr. kinci blmde; Hayat bilgisi programnn ilk
blmde aklanan zelliklere uygun olarak gelitirilen ve 1, 2, ve 3. snflarda ortak olan
Okul Heyecanm, Benim Esiz Yuvam, Dn, Bugn, Yarn temalar, nc blmde
ise kaynaka yer almaktadr.
Hayat bilgisi dersi program, ncelikle retmenlere, eitim yneticilerine ve mfettilere
yol gsteren bir belge olarak hazrlanmtr. Bununla birlikte program, anne- babalara,
velilere, ilgili dier kiilere ve kurumlara yardmc olacak niteliktedir. Program, Trkiyede
deiik yrelerdeki koullar ve olanaklar dikkate alnarak hazrlanmtr.
Programda, renme-retme srecinde yararlanlabilecek etkinlik rneklerine yer
verilmi, lme ve deerlendirme iin eitli nerilerde bulunulmutur. Uygulamada bu
etkinliklerin aynen kullanlmas gerekmez, programn felsefesine uygun olmak kouluyla,
retmenler de yeni etkinlikler gelitirebilirler. Bu nedenle program, uygulamaya aktarlrken
(retmenler tarafndan snfta veya kitap yazarlar tarafndan kitapta) sadece rnek
etkinliklerle yetinilmemelidir.
Hayat bilgisi dersi program hazrlanrken ncelikle mevcut durum aada belirtilen
konular asndan gzden geirilmitir:

Anayasa, yasa ve ynetmeliklere gre Trk mill eitiminin amalar ve ilkretimin
amalar yoluyla bireylere kazandrlmaya allan nitelikler

5

Atatrkn ngrd eitimsel amalar
Uluslararas kurululara gre (rnein UNESCO, UNICEF), eitimle bireylere
kazandrlmak istenen zellikler
eitli lkelerde eitim sreciyle bireylere kazandrlmak istenen zellikler
Kalknma planlarna gre (DPT) eitim sreciyle bireylere kazandrlmak istenen
zellikler
MEB Talim ve Terbiye Kurulu Bakanl zel ihtisas komisyonlar (hayat bilgisi, fen
ve teknoloji, sosyal bilgiler, Trke, matematik) tarafndan belirlenen beceriler.
2005 ylnda lke genelinde uygulanmaya balanlan Hayat Bilgisi Dersi Program ile
ilgili ok sayda deerlendirme almas yaplmtr. Bunlardan bazlar unlardr:
a) 21-23 Mays 2008 tarihleri arasnda gerekletirilen lkretim Programlar ve
Ders Kitaplarnn Deerlendirilmesi ve Deerlendirme Sonularnn Ortaretim
ile Paylalmas altay,
b) Programn uygulamasn yapan retmenlerden alnan deerlendirme raporlar,
c) Bakanlmzca dzenlenen toplantya katlan retmenlerden alnan grler,
) Bakanlmz uzmanlarnn katlmyla gerekletirilen okul ziyaretlerindeki
gzlem ve retmenlerden alnan grler,
d) Ulusal dzeyde yaplan bilimsel kongrelerde sunulan ders ile ilgili bildiriler,
e) Ders ile ilgili niversitelerde yaplm yksek lisans ve doktora tezleri,
f) Bilimsel dergilerde ders ile ilgili yaymlanm makaleler,
g) Sivil toplum kurulularndan alnan ders ile ilgili gr ve neriler.

Yukarda belirtilen konular erevesinde yaplan durum saptamasnda, aada
belirtilen ilkeler benimsenmitir:

Hayat bilgisi dersi program, retmen ya da konu merkezli deil, ocuk merkezli
olmal; ocuun bak asn yanstmaldr.
renci kendisine sunulan bilgileri ezberleyerek, edilgen bir biimde renmeye
almak yerine, renme-retme srecine aktif olarak katlmaldr. Kendisine
sunulan uyaranlar yorumlamal, anlamlandrmal ve bilgiyi bizzat kendisi
yaplandrmaldr.
Program araclyla rencilere kazandrlmak istenen temel bilgi ve beceriler, gerek
yaamda ocuun gereksinimleriyle rtmelidir. Hzla deien ve eskiyen, genellikle
de ocuun yaamnda herhangi bir karl olmayan bilgilere programda yer
verilmesi gerekmez.
Program, bireyin yaam kalitesini artracak temel becerileri kazanmasna yardmc
olmaldr. Olabildiince ok miktarda bilgi depolamak yerine, ocuun zihinsel
yeteneklerini ve kiiliini her ynyle gelitirmeye ynelik olmaldr.
Hayat bilgisi dersleri yetikinlere zg bir ciddiyet iinde gemek zorunda deildir.
Aksine, okul ve ders programlar ocuun elenme gereksinimini de karlamaldr.
Bu anlayla, hayat bilgisi dersi ocuklar iin olduka elenceli ve ocuklarn zevkle
katldklar bir ders olmaldr.

6

Olaylar ve olgular yaamn btnl iinde ele alnmaldr. Olgular, analitik ve
atomistik bir yaklamla deil, ocuklarn geliimsel zelliklerine de uygun bir
biimde btncl ve tematik bir yaklamla ele alnarak incelenmelidir.

MEB Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnda gelitirilmekte olan dier derslerin
programlaryla hayat bilgisi dersi programnn btnletirilmesi iin almalar yaplmtr.
Atatrklk ve ara disiplinlerle (psikolojik danma ve rehberlik, spor kltr ve olimpik
eitim, afetten korunma ve gvenli yaam, kariyer bilinci gelitirme, insan haklar ve
vatandalk, salk kltr, giriimcilik, zel eitim) program arasndaki balantlar
kurulmu, programn btnl gzden geirilmitir.

Bakanlmz program gelitirme almalarnda katlmclk ilkesine dayal dinamik
bir yaklam esas almaktadr. Bu olgu, hzl sosyal deime srelerini yaayan toplumlarn
kendi eitim sistemlerini kresel rekabete kar srekli canl tutma hedefi asndan bir
zorunluluktur. Bu nedenle yukarda ifade edilen deerlendirme almalarndaki verilerden
hareketle, Hayat Bilgisi Dersi program yeniden gzden geirilerek Talim ve Terbiye
Kurulunun 14/05/2009 tarih ve 70 sayl karar ile lkretim Hayat Bilgisi Dersi (1-3)
retim Program kabul edilmitir.

7

Sevgili anne-babalar,

Hayat Bilgisi Dersi Program ile ocuunuzun temel yaam becerilerine ve istenen kiisel
niteliklere sahip bireyler olarak yetimelerini ve yaamda kullanabilecekleri bilgilere
ulamalarn hedefledik.
Bu hedefimizi gerekletirmek iin Hayat Bilgisi Dersi Programn ocuu merkeze alan
bir yaklamla hazrladk. Hareket noktamz, ocuun doal merak duygusunun, onun
renmelerine rehber olmasn salamaktr. Bundan dolay bu programda retmenler,
rencilere bilgileri hazr olarak sunmak yerine, onlarn eitli etkinlikler yapmalarn
salayarak bilgiyi kendilerinin yaplandrmasna olanak tanyacaklardr. renciler bu
etkinlikler sonucunda bilgiyi kendileri yaplandracaklardr.
Bu etkinliklerin planlanmasnda ve gerekletirilmesinde anne-baba olarak sizlere de
byk sorumluluklar dmektedir. ocuunuzun okuldaki renmelerini takip ediniz.
Etkinlikler bazen zaman alc gibi grnebilir. Ancak onlarn ksa srede ok miktarda bilgiyi
depolamalar yerine daha uzun srede bilgiyi anlayarak kazanmalarn tercih ediniz.
nemli olan akademik baarnn yan sra ocuklarmzn hayatta da baarl bireyler
olabilmeleridir. Sadece snavlarda baarl olmalarn n plana kararak ve ocuumuzun
bilgi asndan geri kaldn dnyoruz. diyerek retmenler zerinde bask
oluturmaynz. Byle bir durumda retmenler program dna karak bilgi merkezli bir
yaklam izlemeye ynelebilirler ve ocuunuzun temel yaam becerileri ve olumlu kiisel
nitelikler kazanmalarn ikinci plana itebilirler.
Programn lme-deerlendirme boyutunda da retmenlerimizle i birlii yapmanz
gerekebilir. Bu konuda retmenlerimize destek olunuz. Unutmaynz ki anne ve baba ya da
veli katlm rencilerin okul baarsn arttran temel faktrlerden biridir.

Hayat Bilgisi Dersi
zel htisas Komisyonu

8

1.2. PROGRAMIN VZYONU

Bu programn vizyonu, hayat bilgisi dersine ayrlan zamann byk bir blmnde
rencilerin kendi giriimleriyle gerekletirecekleri ve retmenlerin rencilere dorudan
bilgi aktarmak yerine sadece ve sadece yol gsterecei etkinlikler araclyla,
renmekten keyif alan,
Kendisiyle, toplumsal evresiyle ve doa ile bark,
Kendini, milletini, vatann ve doay tanyan, koruyan ve gelitiren,
Gndelik yaamda gereksinim duyulan temel bilgilere, yaam becerilerine ve an
gerektirdii donanma sahip,
Deiikliklere dinamik bir biimde uyum salayabilecek kadar esnek,
Mutlu bireyler yetitirmektir.

1.3. PROGRAMIN TEMEL YAKLAIMI VE YAPISI
Geleneksel eitim anlaynda renciler, ileri bilgiyle doldurulabilecek bo kaplar
olarak grlmektedir. Oysa renciler okula ok farkl deneyimlerle ve dncelerle gelirler.
Her renci okula kendi deneyimlerini, alkanlklarn ve beenilerini beraberinde getirir.
Bundan dolay btn rencilerin ayn konular ayn ekilde ve ayn dzeyde renmeleri
beklenemez. Baka bir deyile, her renci kendisine sunulan uyarclar kendi deneyimlerine
bal olarak anlamlandrr ve bilgiyi kendine gre yaplandrr. Bu da her renciye kendi
renmesinden sorumlu olmasn gerektirir.
Yaplandrmac kuram, reneni merkeze alan bir kuramdr. nk her birey yeni bir
bilgiyi, nceki bilgi, beceri ve yaantlarnn szgecinden geirerek yeniden yorumlamakta ve
bilgiyi kendi zihninde oluturmaktadr. Bu anlaya gre renme de, eski bilgilerimizin yeni
deneyim ve yaantlarn nda yeniden yorumlanmas ve yaplandrlmasdr.

Yaplandrmac renme kuramna gre;
renciler renme ortamna kendilerine zg n bilgi ve inanlarla
gelirler.
renme, toplumsal etkileimle desteklenir.
Anlaml renme, gerek renme etkinlikleri/grevleri sonucu
gerekleir.
renme, renme ortamna olduu kadar rencilerin n bilgi, tutum
ve amalarna da baldr.
renme pasif bir sre deil rencinin renme srecine katlmn
gerektiren aktif, srekli ve geliimsel bir ilemdir. nsanlar amalar olan ve
renmelerini kontrol eden varlklardr.
Bilgi, her birey tarafndan esiz bir ekilde hem kiisel hem de sosyal
olarak yaplandrlr.
nsanlar dnyay anlamlandrmaya alrlarken yaplandrdklar yeni
bilgileri deerlendirirler ve yeni bilgileri zmleyebilir, dzenleyebilir veya
reddedebilirler.

9

Bu prensiplere uygun bir renme ortam oluturabilmek iin, renene kendi
renme stratejilerini belirleme ve kendi teknolojisini retme frsat vermelidir. Teknoloji;
etkin renme, amal renme, zgn renme ve i birlikli renme amacyla
kullanlmaldr. rencilere n bilgilerini snama, yanllarn dzeltme ve hatta yerine,
yenilerini koyma frsat verecek zengin renme yaantlar sunulmaldr.
zetle Yaplandrmaclk:
retmeye deil, renmeye nem verir.
renen, zerkliini ve inisiyatifini destekler ve kabul eder.
renenleri, irade ve ama sahibi varlklar olarak grr.
renmeyi sre olarak dnr.
renenin aratrmasn destekler.
renmede deneyimin kritik roln onaylar.
renenlerin doal merakn destekler.
renenlerin zihinsel modelini hesaba katar.
Performans ve reneni deerlendirirken anlay vurgular.
Kendini bilisel teorinin ilkeleri iinde grr.
ngr, yarat ve analiz et gibi bilisel terminolojiden yararlanr.
renenin nasl rendiini dikkate alr.
renenin, dier renenlerle ve retmenle iletiim ierisinde olmasn destekler.
Birlikte renmeyi destekler.
renenleri gerek dnya durumlarna katar.
renmenin gerekletii balama nem verir.
renenin inanlar ve tutumlarn gz nnde bulundurur.
renenlere yeni bilgi oluturma ve gerek deneyimlerden anlam karma frsatn salar.

10

2009 Hayat Bilgisi Dersi Programnda insan, biyolojik, psikolojik, sosyal ve kltrel
ynleriyle bir btn olarak ve deiimin hem znesi hem de nesnesi olarak ele alnmtr. Bu
noktadan hareketle birey, toplum ve doa olmak zere ana renme alan
belirlenmi, deiim de btn bu renme alanlarn kuatan daha genel bir boyut olarak
dnlmtr. Gerek yaamda bu renme alanlarnn ierikleri ve deiim i iedir; bunlar
sadece eitim-retim amacyla yapay olarak birbirinden ayrlabilir. Hayat bilgisi dersi iin
zellikle benimsenen toplu retim yaklamnn da bir gerei olarak, bu renme alanlarn
ayn anda kuatabilen tema belirlenmitir. Programda tema adlar; Okul Heyecanm,
Benim Esiz Yuvam ve Dn, Bugn, Yarn olarak kararlatrlmtr (TABLO-1 ).

TABLO-1: Hayat Bilgisi Dersi Programnn ats

OKUL HEYECANIM

Hayat Bilgisi Dersi Programnda ocuklarn temel yaam becerilerinin yan sra,
olumlu kiisel nitelikler gelitirmeleri amalanmtr. Bunlara ek olarak ocuklarn sosyal
bilgiler , fen ve teknoloji derslerine temel oluturacak nitelikte bilgilere de sahip olmalar
beklenmektedir. Dolaysyla programda bu geler (rencilerin temel yaam becerileri ve
olumlu kiisel nitelikler gelitirmelerine yardmc olmak, sosyal bilgiler ve fen ve teknoloji
derslerine temel oluturacak bilgiler kazanmalarna frsat yaratmak), belirlenen temalarla
btnletirilecek ekilde kazanmlar oluturulmutur.

DN, BUGN, YARIN
BREY
BREY
TOPLUM
TOPLUM
DOA
DOA
- YAAM BECERLER
- KSEL NTELKLER
- ARA DSPLNLER
- DER DERSLERLE
LKLER
BENM ESZ
YUVAM
BREY-TOPLUM-DOA

11

12
Kazanmlar, ocuklarn dorudan gzlenebilir davranlarnn yan sra, bilgi, beceri,
tutum ve deerleri de ieren ifadelerdir. Kazanmlar belirlenirken konu btnlnden ok,
beceriler esas alnmtr. Programda yer alan kazanmlarn, renciler tarafndan
gerekletirilecek etkinlikler araclyla elde edilmesi sz konusudur. Bu nedenle de
renme-retme etkinlikleri, bu programn en kritik gesidir. leride daha ayrntl bir
biimde aklanaca gibi, programda kazanmlarn trne ve niteliine gre uygun lme
aralarnn kullanlmasna izin veren bir yaklam benimsenmitir.
Programda hayat bilgisi dersi ile dier derslerin kazanmlar ve ara disiplinlere ait
kazanmlar arasnda da ilikiler gzetilmitir.
Tablo- 2de programn yaps ve geleri ile ilgili daha ayrntl bilgiler sunulmutur.

TEMA : OKUL HEYECANIM (3. SINIF)
Aklamalar:
Kazanmlar
etkinlikler ve
temalarn, kiisel
nitelikler, dier
dersler, ara
disiplinler ve
becerilerle
ilikilendirilmesini
Tema: Birbiri ile ilikili nite, konu
ve kavramlarn bir btn olarak
grlebildii, renmeyi organize
eden yapdr.
Tablo 2: Programn geleri
KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER AIKLAMALAR
A.3.6. Bakalarnn duyarllklarna sayg
gstererek kendi ihtiyalarn, isteklerini ve
grlerini ifade eder.
+ Bakalarna Saygl Olmak
Beyin frtnas teknii ile sayg kavramnn
anlamn bulmalar salanr. rencilerin
yaantlarndan rnekler vermeleri istenir. Bu
rneklerden olumlu olanlarn canlandrlr.
letiim becerisini gelitirmeye yneliktir.

b Drstlk, adalet, sayg ve sabr zerinde durulacaktr.

Rehberlik ve Psikolojik Danma (13a)

C A. 3.6 kazanm iin Trke dersi Konuma renme alan:
Kendini Szl Olarak fade Etme (Kazanm 14)

A.3.5 ve A.3.6 numaral kazanmlar szl sunum ile
deerlendirilebilir.

A.3.7. Arkadalarnn yanl davranlarn fark
eder ve yanllk iermeyen davranlar sergiler.
+ Yanl Davranlarla Nasl Ba Edebilirim?
Yanl davranlarn konu olduu eitli senaryolar
verilir. renciler bu senaryolar canlandrrlar.
rencilere canlandrma srasnda ne hissettikleri
ve byle durumlarda ne yapabilecekleri sorulur.
Cevaplar doru davran rnekleriyle
karlatrlarak deerlendirilir.
z Ynetim (Etik Davranma) becerisini gelitirmeye
yneliktir.

b Doruluk ve sayg zerinde durulacaktr.

[!] Ya, cinsiyet ve bedensel engele ynelik yanl davranlardan
kanlmas zerinde durulacaktr.
A.3.8. retmeni, okul alanlar ve arkadalar
ile ilikilerinde gerektiinde sorun zme
becerisini kullanr.
+ Ben Sorun zebilirim
retmeni, okul alanlar ve arkadalar ile
ilikilerinde karlaabilecekleri sorunlarla ilgili
ayr senaryo oluturmalar istenir her bir
senaryodaki sorunu canlandrarak sorun zme
becerilerini kullanmalar salanr.
Problem zme becerisini gelitirmeye yneliktir.

A.3.7 ve A.3.8 numaral kazanmlar gzlem formu ile
deerlendirilebilir.

Beceriler; uygun renme ve
retme ortamnda bireyin hazr
bululuk dzeyine gre dnsel ve
davransal bir abaya girmesi sonucu
bir ii kolaylkla ve ustalkla, srekli
yapabilir hale gelmesidir. Kiisel nitelikler: renme-retmen srecinde
becerilerinin yan sra rencilere kazandrlacak
olumlu deerlerdir.
Ara disiplinler: Program hazrlama
srecinde gz nnde bulundurulan
ana disiplinlerle ak ve kapsayc
biimde rten dier disiplinlerdir

13
Etkinlikler: Kazanmlar gerekletirmek
amacyla belli teknik ve yntemlere gre
dzenlenen davranlar btndr.
lme Deerlendirme: lme ve
deerlendirme, eitim- retim srecini
ve sonucunu izleyerek aksaklklar
zamannda tespit ve dzenleme iidir.

Programn ncelikli amac, rencilerin temel yaam becerilerini kazanmalarna ve
olumlu kiisel nitelikler gelitirmelerine yardmc olmaktr. Bununla birlikte hayat bilgisi
dersinde renciler ayn zamanda 4 ve 5. snf programlarnda yer alan sosyal bilgiler , fen ve
teknoloji derslerine temel oluturabilecek bilgileri de kazanacaklardr.
BECERLER
Program ile rencilerin u becerileri kazanmalarna yardmc olunacaktr:
1. Eletirel dnme
2. Yaratc dnme
3. Aratrma
4. letiim
5. Problem zme
6. Bilgi teknolojilerini kullanma
7. Giriimcilik
8. Trkeyi doru, etkili ve gzel kullanma
9. Karar verme
10. Kaynaklar etkili kullanma
10.1. Zaman, para ve materyal kullanma
10.2. Bilinli tketici olma
10.3. evre bilinci Gelitirme ve evredeki kaynaklar etkili kullanma
10.4. Planlama ve retim
11. Gvenlik ve korunmay salama
11.1. Salk ve gvenlik kurallarna/ prosedrlerine uyma
11.2.Doal afetlerden korunma
11.3. Trafikte gvenliini salama
11.4. Hayr diyebilme
11.5. Saln koruma
12. z ynetim
12.1. Etik davranma
12.2. Elenme
12.3. renmeyi renme
12.4. Ama belirleme
12.5. Kendini tanma ve kiisel geliimini izleme
12.6. Duygu ynetimi
12.7. Kariyer planlama
12.8. Sorumluluk
12.9. Zaman ve mekn doru alglama)
12.10.Katlm, paylam, ibirlii ve takm almas yapma
12.11.Liderlik
12.12.Farkllklara sayg duyma
13. Bilimin temel kavramlarn tanma
13.1. Deiim
13.2. Etkileim
13.3. Neden sonu ilikisi
13.4. Deikenlik/benzerlik
13.5. Karlkl bamllk
13.6. Sreklilik
13.7. Korunum
14. Temalarla ilgili temel kavramlar tanma

14

KSEL NTELKLER
Hayat Bilgisi Dersi Program ile rencilerin aadaki kiisel nitelikleri ve deerleri
gelitirmelerine yardmc olunacaktr:
- z sayg
- z gven
- Toplumsallk
- Sabr
- Hogr
- Sevgi
- Sayg
- Bar
- Yardmseverlik
- Doruluk
- Drstlk
- Adalet
- Yenilie aklk
- Vatanseverlik
- Kltrel deerleri koruma ve gelitirme
ARA DSPLNLER
Program ayrca aada belirtilen ara disiplinlere zg kazanmlarla da btnletirilmitir:
- Afetten korunma ve gvenli yaam
- Giriimcilik
- nsan haklar ve vatandalk
- Kariyer bilinci gelitirme
- zel eitim
- Rehberlik ve psikolojik danma
- Salk kltr
- Spor kltr ve olimpik eitim

Hayat bilgisi dersinde rencilerin gelitirmeleri beklenen beceriler, kiisel nitelikler
ve deerler, ara disiplinlere ilikin kazanmlar ve btn bunlarn ilikili olduu temalar,
TABLO-3te zetlenmitir.

15

TABLO-3: Hayat Bilgisi Dersi Programna likin Beceriler, Temalar, Ara Disiplinler
ve Kiisel Nitelikler

BECERLER
Eletirel Dnme, Yaratc Dnme, Aratrma, letiim, Problem
zme, Bilgi Teknolojilerini Kullanma, Giriimcilik, Trkeyi Doru
Etkili Ve Gzel Kullanma, Karar Verme, Kaynaklar Etkili Kullanma,
Gvenlik Ve Korunmay Salama, zynetim, Bilimin Temel
Kavramlarn Tanma, Temalarla lgili Temel Kavramlar Tanma

KSEL
NTELKLER
zsayg,
zgven,
Toplumsallk,
Sabr,
Hogr,
Sevgi, Sayg,
Bar,
Yardmseverl
ik, Doruluk,
Drstlk,
Adalet,
Yenilie
Aklk,
Vatanseverlik
Kltrel
Deerleri
Koruma Ve
Gelitirme

TEMALAR
Okul Heyecanm
Benim Esiz Yuvam
Dn, Bugn, Yarn

ARA DSPLNLER
Afetten korunma ve gvenli yaam,
Giriimcilik,
nsan haklar ve vatandalk,
Kariyer bilinci gelitirme,
zel eitim,
Rehberlik ve psikolojik danma,
Salk kltr,
Spor kltr ve olimpik eitim

16

1.3.1. rencilere Kazandrlacak Beceriler

renciler, becerileri ve becerilerle ilgili kazanmlar, karlatklar nesneler, olaylar
ve materyaller hakkndaki bilgileri ilemekte kullanrlar. Bu beceriler gelitirilmedike,
ocuklarn anlayarak temalarla ilgili sonulara ulamalar sz konusu olmamaktadr. Bu
nedenle; ilkretimde hayat bilgisi eitiminin temel grevlerinden birisi, rencilerin bu
becerileri kazanmalarna yardmc olmaktr. Beceri kazanmada nasl bir yol izlenecei
nceden bilinirse, rencilerin bu becerileri kazanmalarna yardmc olunabilir. Beceri
kazanma bazen kendiliinden bazen de aktif bir sre sonucu gereklemektedir. Becerilerin
kazanlmas srasnda rencilerde grlen deiikliklerin nasl gerekletii kesin deildir.
Ancak aratrma sonular bu durumun olgunlama ve deneyim kazanma ile birlikte
olutuunu gstermektedir. Ayrca eitimde ocua uygun yaant ortamlar salanrsa
becerilerin daha abuk geliecei ynnde kantlar vardr. Ancak bu, gelimenin zihinsel
olgunluk snr bulunmad anlamna gelmez. Bu konuda retmene den grev,
rencilerinin bu becerileri kazanmalar iin gerekli koullar ve teviki salamaktr.
Becerilerin kazanlmas srecinde renciler aada belirtilen aamalardan, bulunduklar
geliim dzeylerine uygun olanlar geeceklerdir.

1. Eletirel Dnme

Bildiklerini ve bilmediklerini, ayrt etme.
Bildiklerinin doruluunu belirleme
Olgularn nedenlerini sorgulama
Olaylar ve olgular arasnda iliki kurma
Sunulan bilginin doruluunu ve btnln belirleme
Sunulan bilgideki mantkszlklar ve yanl akl yrtmeleri tanmlama
Gerekler ve kanaatler (olgular ve fikirler) arasndaki fark fark etme
Bir eylemin veya davrann deerini ya da uygunluunu deerlendirmek iin
mantkl ltleri tehis etme
Fikirler ve grler arkasndaki mant ifade etme
Yargya varma ve mantkl sonulara ulama

2. Yaratc Dnme

zgnlk ve yeni fikirler oluturma
mgeleme
Sra d balantlar kurma
Sezgi, duygu ve tutkulara ak olma
Risk alma, cesaret gsterme ve meydan okuma

3. Aratrma

Soru sorma
Gzlem yapma
Tahmin etme
Veri toplama

17

Verileri kaydetme
Verileri dzenleme
Verileri aklama
Aratrma sonularn sunma

4. letiim

Dinleme
Duygularn ve dncelerini yazl, szl veya beden diliyle ifade etme
Geri bildirim alma-verme
letiim aralarn kullanma
Davransal incelikler sergileme
Tartma
Balant kurma
Ak fikirli olma
kna etme
Ortak bir ama evresinde toplanma

5. Problem zme

Problemi fark etme
Problemin kime ait olduunu belirleme
Problemi aydnlatmak iin uygun sorular oluturma
Problemi tanmlama ve aklama
Probleme zg bilgi kaynaklarn tanma
Probleme ynelik zm seenekleri belirleme
Her zm yolunun muhtemel sonularn dnme
En uygun yolu seme
Problemin zmnde, yardma gereksinim olup olmadn belirleme
Uygun zm yolunu uygulama

6. Bilgi Teknolojilerini Kullanma

Ynergeyi kullanarak bilgisayar iletme
Farkl kaynaklardan toplanm bilgiyi kaydetme, biimlendirme, tekrar
kullanma
Biimlendirdii bilgiyi sunma
Metin, grafik, renk, ses efektleri kullanarak oklu ortamda rapor hazrlama
Telefonu ve televizyonu kullanarak bilgiye ulama
Gnlk hayatta ulaabildii teknolojik rnleri amacna uygun olarak
kullanma
Bilgiyi bulma
Bilgiyi kullanlabilir biimde planlama
Ktphaneden ve yazl kaynaklardan yararlanma
Toplumdaki bilgi kaynaklarn kullanma

18

Toplumdaki bireylerle grmeler yapma
Yerel gazeteleri kullanma
Bilgiye ulaabilmek iin gerekli her trl kayna, ara ve gereci kullanma

7. Giriimcilik

Grubun henz fark edilmeyen ortak ihtiyalarna duyarl olma
Risk alma
Yeni fikirlere, bilgi ve becerilere ak olma
Kendini olas eletirilere ve baarszlklara ak tutma
Kaybetmeyi gze alarak yenilikleri deneme cesareti gsterme ve bundan zevk
alma

8. Trkeyi Doru, Etkili ve Gzel Kullanma

Trkeyi doru kullanma
Anlalabilir bir biimde konuma ve yazma
Doru anlayp anlamadn kontrol etme
Okunakl bir ekilde yazma
Etkili bir ekilde dinleme
Trkeyi, duruma uygun olarak kullanma

9. Karar Verme

Hangi konuda karar vereceini belirleme
Karar alternatifleri retme
Verilebilecek kararlarn sonularn dnme
Deerleri betimleme
En uygun karar verme
Karar uygulama
Verdii kararn ve sonularnn sorumluluunu stlenme

10. Kaynaklar Etkili Kullanma

10.1. Zaman, Para ve Materyal Kullanma
Zaman renmek iin saati kullanma
Takvimleri kullanma ve anlama
Gnlk zaman takip etme
Yaplacak ileri ncelik srasna koyma ve tanmlama
Parann mal ve hizmet satn alma ilevini tanma
Parann snrl bir kaynak olduunu fark etme
Tasarruf yaparak para biriktirmenin, daha byk harcama gerektiren
ihtiyalar karlayabilmekle ilikisini kavrama
Yeterince para biriktirinceye kadar isteklerini erteleme

19

Paray doru sayma
Alveri yaparken paray kullanma
htiyalarla istekler arasndaki fark ayrt etme
i tamamlama aamalarn ve i iin kullanlacak ara ve gereleri tanma
Okul evresindeki ve evdeki ara - gereleri tanma ve listeleme
Okulda ve evde kullanlan eyalara, aralara ve yardmc materyallere
gereken dikkati gsterme
Okul evresinde ve evde kullanlan eyalarn, aralarn ve yardmc
materyallerin ilevlerini aklama

10.2. Bilinli Tketici Olma
Elektrik, su vb. kaynaklar tutumlu kullanma
Tketici olarak belli haklara sahip olduunu kavrama
Haklarn nasl kullanacan ve haklar ihll edildiinde kime/nereye
bavurabileceini aklama
Reklmlarla tketici haklar arasnda iliki kurma
Reklmlar yoluyla isteklerinin nasl ynlendirildiinin farknda olma
Tketim yaparken btesine gre ihtiyalarna ncelik verme
Bilinli tketicinin ayrt edici zelliklerini belirleme ve uygulama
htiyalarn nceden tespit etme ve nem srasna gre sralayarak
liste yapma
Satn alnan rnleri temiz, dzgn kullanma ve iyi saklama
Tutumlu olma
Verilen harlklarla haftalk, aylk bteler yapma
Gereksiz yere para harcamama
Yiyecek ve ieceklere zen gsterme
Akta satlan yiyeceklerden uzak durma
Gazl iecekler yerine mmkn olduu kadar st, ayran ve doal
meyve sularn tercih etme
ok fazla abur-cubur tketmeme
Beslenme antasna evde hazrlanm doal gdalar ve taze meyve
koyma

10.3. evre Bilinci Gelitirme ve evredeki Kaynaklar Etkili Kullanma
Yaad evre ile bir btn olduunu fark etme
nsanla evre arasndaki karlkl etkileimi grme
evreye zarar vermenin kendine zarar vermek olduunu kavrama
Kendi kltrn ve bakalarnn kltrlerini kefetme ve kltrn
farkllklarn veya benzerliklerini tanma
Kltrel eserleri koruma

Proje retmek iin uygun alanlar ve problemler seme
Grup iin gereki amalar belirleme
Sorunun zm iin proje hazrlama
Gelecekte ortaya kabilecek eilimleri tahmin etme

20

Projede kullanlacak kaynaklar belirleme
Baarlacak grevleri belirleme
Grevleri ncelik srasna koyma
Bir plan ya da karar takip etme ve uygulama
Zaman etkili bir biimde ynetme

11.Gvenlik ve Korunmay Salama

11.1. Salk Gvenlik Kurallarna/Prosedrlerine Uyma
Gvenlie ynelik olumlu tutumlara sahip olma
Acil durumlarda k kaplarn ve zellikle yangn k yerlerini bilme
Gvenlik prosedrlerini ve ilkelerini bilme
Acil durumlarda snma alanlarn bilme
lk yardm bilgilerini bilme
Temiz ve gvenli bir alma evresi oluturma
Gvenlik kurallarn ve salkl olma ilkelerini aklama
Sal ve gvenlii iin kiisel sorumluluunu aklama

11.2. Doal Afetlerden Korunma
Doal afetlerin verebilecei zararlar fark etme
Doal afetlere hazrlkl olma
Doal afetlerden korunmak iin yetikinler eliinde uygulama yapma
lkemizde ve farkl lkelerde meydana gelen doal afetlerin farknda olma
Doal afetlerin yaratabilecei madd ve manev etkileri bilme

11.3. Trafikte Gvenliini Salama
Kavaklarda sa-sol ayrm yapma
Yolda dnlecek noktalar renme
Tek bana yry yapabilme
Baz davranlarn trafikte tehlike anlamna geldiini kavrama
Trafikte grme ve grlme kavramlarn tanma
Kotuu zaman bakalar tarafndan grlmesinin zorlatn, bunun da
trafikte bir risk oluturduunu kavrama
Trafik iaret ve levhalarn tanma , kullanma
Trafikteki eitli sesler arasndaki farkllklar ayrt etme
Hava koullarnn, gece ve gndzn trafikteki etkilerini fark etme
Arata emniyet kemeri kullanma

11.4. Hayr Diyebilme
Sululuk duymakszn hayr diyebilme
Hayr deme ve niin hayr dediini aklama: Hayr, nk
Reddedip nedenini akladktan sonra bunun yerine baka bir seenek sunma

21

11.5. Saln Koruma
Uyku, a olma, dengeli ve dzenli beslenme, kiisel bakm, spor, temizlik, ilk
yardm, acil durumlarda bavurulacak kiileri/yerleri bilme
Temel ihtiyalar tanma (beslenme, uyku, barnma)

12. z Ynetim

12.1. Etik Davranma
Toplumsal kurallara uyma
Gnlk yaantsnda etik davranlar sergileme.
Tercihlerinde etik deerleri n plana karma
Zor durumlarda bile etik davranlar sergileme
Bakalarnn kiisel haklarna sayg gsterme
Etik olmayan davranlarla mcadele etme
Ya, cinsiyet, rk gibi yanl davranlara neden olan eilimleri fark etme ve bu
tr yanllklar iermeyen davranlar sergileme
Farkl sosyal, kltrel ve din gruplara ait kiilerle etkileimde bulunma, bu
kiileri yarglamadan kabul etme
Bedensel veya zihinsel engelli bireylerle etkileimde bulunma, bu kiileri
yarglamadan kabul etme

12.2. Elenme
Elenmenin almak kadar doal bir ihtiya olduunu kabul etme
almak ve elenmek iin gereken zaman ayrma
Elenmek iin uygun kii, zaman ve yerleri belirleme
Din bayramlar ve mill bayramlarn bireysel ve toplumsal paylamlar iin
uygun zamanlar olduunu alglama
Doum gnleri, dnler, hafta sonu, yar yl ve yaz tatillerinin bireysel ve
toplumsal paylamlar iin uygun zamanlar olduunu alglama
Mze, tarih yer ve doa gezilerinin, pikniklerin, hobilerin (kitap okuma,
mzik dinleme, resim yapma, el sanatlar, sinema, tiyatro) elenmeye araclk
ettiini / elenme yollar olduunu fark etme

12.3. renmeyi renme
renme srecini anlama ve nasl renmeyi tercih ettiine ynelik bir model
oluturma
Kiisel tercihlerini, gl yanlarn ve bunlar srekli gelitirmenin neminin
farkna varma
Sorular sorma
renme aralarn uygun bir ekilde kullanma
renme stratejileri seti oluturma (soru sorma, okuma stratejileri, bilgiye
ulama ve gelitirme yollar, hafza gelitirme teknikleri, zor durumlarda
kaldnda ne yapacan bilme)
Olumlu bir renme ortam yaratma

22

12.4. Ama Belirleme
Yapabildiklerini ve yapamadklarn tanma
Gerekten ulamak istedii eyleri hayal etme
Yaantsyla uyumlu amalar seme
Amalarn yazl hle getirme
Her bir amaca nasl ulaabileceini planlama
Amaca ulamada karlalabilecek zorluklar belirleme
Amaca ulamak iin kimlere bavurabileceini bilme
Amacn gereklemesi iin yeterli sreyi belirleme
Amaca ulaldnda nasl dllendirileceini belirleme

12.5. Kendini Tanma ve Kiisel Geliimini zleme
Vcudunu tanma
Duygularn tanma
Dier bireylerle benzerlik ve farkllklarn bilme
Dier bireylerden gl ve zayf yanlarn bilme
Kendi deerlerini tanma
Fiziksel deiimini fark etme ve izleme
Duygusal deiimini fark etme ve izleme

12.6. Duygu Ynetimi
Duygularn tanma
Bakalarnn duygularn tanma (grerek, duyarak ve sorarak)
Temel duygular (korku, fke, mutluluk, znt) ifade eden szckleri uygun
bir biimde kullanma
Duygularnn, vcudunu nasl etkilediini fark etme
Kendi duygularnn bakalar zerindeki etkilerini fark etme
Arkadalarnn davranlarnn kendi duygularn nasl etkilediini fark etme
fkesini denetleyebilme yollarn bilme ve gerektiinde kullanma

12.7. Kariyer Planlama
Kendi stnlklerini ve zayflklarn tanma
Kendi zelliklerinin hangi meslee uygun olduunu fark etme
Formal eitimle ve genel yaam deneyimleriyle kazanlan becerileri tanma,
betimleme
Zaman iinde itibar gren mesleklerin nasl deitiini fark etme
Gnmzde nemli ve gerekli meslekleri tanma
Gelecekteki koullara gre yeni mesleklere ihtiya olabileceini fark etme ve
bunlarn neler olabileceini tahmin etme

12.8.Sorumluluk
Yaamn farkl boyutlarndaki sorumluluklarnn farkna varma ve sorumluluk
stlenmenin kiisel geliimi asndan nemini aklama
Zamannda ve dzenli olarak derslere girme gibi uygun alma standartlarn
uygulama

23

devlerini tamamlayarak kendi almalarnn sorumluluunu stlenme
Verilen grevleri, yetenekleri lsnde elinden geldiince en iyi ekilde
yapma
retken bir biimde alma ve grevlerini aksatmadan yerine getirme
Davranlarnn sonularn stlenme
Bakalarnn haklarn inemeden kendi ihtiyalarn karlama
Toplumsal sorumluluklarn yerine getirilmesinde bilgi edinme, plan yapma,
rgtlenme ve harekete geme srecinin nemini kavrama
Daha iyi bir dnya iin kendi ya grubundakilerin de sorumluluklar olduunu
fark etme
12.9. Zaman ve Mekn Doru Alglama
Grafik yorumlama
Zaman ifadelerini doru kullanma
Grsel materyalleri okuma
Verilen alanlara ait kroki, ekil izme
Basit planlar yapma
Takvim, saat bilgisi edinme
Gemi, imdiki ve gelecek zaman ayrt etme
Zaman plan yapma
Ana yn ifadelerini doru kullanma

12.10. Katlm, Paylam, Birlii ve Takm almas Yapma
Bakalaryla i birlii yaparak alma ve plan yapma
Grupla, problem ve atma zme becerilerini uygulama
yelerin gl ve zayf yanlarn tanma ve takm oluturmak iin gl
yanlar kullanma
Konumalaryla ve davranlaryla bakalarna sayg gsterme
Geri bildirim verme
Geri bildirim alma ve kabul etme
Amalara ulamak ve baarlar elde etmek iin birbirlerine destek olma ve
dllendirme
Gerektiinde yardma koma ve yardm isteme
Demokrasi kltrnn gereklemesine katkda bulunma

12.11. Liderlik
Vizyon ve ama belirleme, bunlar tasarlama
Grubu bir fikre ya da duyguya inandrma
Grup yeleri arasndaki anlamazlklar zme ve mzakerecilik
yeleri ortak ama dorultusunda gdleme ve yol gsterme
dller belirleme
Grup hakknda olumlu bir imaj yaratma ve baka gruplarn desteini salamak
iin salam bir temel oluturma
Eletirilere kar grubu savunma
Baka gruplarla i birlii oluturma ve dier gruplardan destek salama

24

Akranlaryla veya kendisinden kklerle alrken etkili gzetim/ynetim
becerilerini kullanma
Bir grevin tamamlanmas iin sorumluluk alma
Belli amalara ulamak iin insanlar rgtleme
Liderin, drstl ve yeterlilii ile grubunda gven ve inan kazanmas

12.12. Farkllklara Sayg Duyma
Ayn, benzer ve farkl szcklerini anlama ve ayrt etme
Tm insanlarn benzer ve farkl zellikleri olabileceini fark etme
Farkllklarn yaam zenginletirdiini kavrama
Farklln greceli bir kavram olduunu fark etme
Engelli insanlarn farkl gereksinimlerine kar duyarl olma

13. Bilimin Temel Kavramlarn Tanma

13.1. Deiim
evresindeki her varln srekli bir deiim iinde olduunu ve bunun doal
olduunu fark etme (Bireyin fiziksel zellikleri, giysileri, duygular, izin
verilen ve verilmeyen davranlar vb. deiiyor.)
Zamann deitiini fark etme ve zamana bal dier deiimleri kavrama
Mekndaki deiimi kavrama
Canllardaki deiimi, evrelerini ve sebeplerini kavrama
Doadaki deiimleri fark etme ve sebeplerini kavrama

13.2.Etkileim
Her varln, nedensel bir deiime yol aacak ekilde srekli olarak birbirini
etkilediini fark etme
nsan, hayvan ve bitkilerin birbirlerini etkilediini; bitkilerle hayvanlarn
birbirlerini etkilediini; insan, hayvan ve bitkilerin de fiziksel evreyi
etkilediini fark etme

13.3. Neden-Sonu likisi
Maddelerde ve canllarda meydana gelen deiikliklerin genellikle belli bir
nedene kadar izlenebildiini fark etme (rnein; bir cismin hareket etmesinin
nedeni o cismin itilmesi veya ekilmesi gibi bir nedene baldr vb.)

13.4. Deikenlik / Benzerlik
Benzerliklerine, ayn zelliklere veya karakteristiklere sahip olularna gre
snflandrlabilseler bile, her eyin birbirinden farkl olduunu kavrama
(rnein; hibir insan baka bir insana benzemez, yani trn bireyleri arasnda
deikenlik sz konusudur. Bununla birlikte insan olmaktan dolay da
hepimizin ortak zellikleri vardr.)

13.5. Karlkl Bamllk
Yaayan her varln, canl ya da cansz dier btn varlklarla ve evre ile
etkileim ierisinde olduunu kavrama

25

26

13.6. Sreklilik
Yaamn asla sona ermediini fark etme (Her eye ramen; deprem, sava,
salgn hastalk gibi glere ramen hayat devam ediyor vb.)
Deien olay ve olgular gibi deimeyen , sreklilik gsteren olay ve olgularn
da var olduunu fark etme

13.7.Korunum
Maddelerin deiebildiklerini ama yok olmadklarn fark etme

14. Temalarla lgili Temel Kavramlar Tanma
Okul Heyecanm temasnda yer alan kavramlar doru ve yerinde kullanma
Benim Esiz Yuvam temasnda yer alan kavramlar doru ve yerinde
kullanma
Dn, Bugn, Yarn temasnda yer alan kavramlar doru ve yerinde
kullanma
Kavramlarla ilgili hikye yazma, kavram haritas oluturma, resim ve
canlandrmalar yapma
Kavramlarla ilgili sunulan bilgiyi yorumlama

Hayat Bilgisi Dersi Programnda yer alan becerilerle kazanmlarn eletirmesi
TABLO-4te yer almaktadr.

BECERLER
TEMALAR
OKUL HEYECANIM (A) BENM ESZ YUVAM (B) DN, BUGN, YARIN ( C)
1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2. SINIF 3. SINIF
1. Eletirel Dnme
A.1.38. A.2.5 A.3.1 B.1.6 B.2.7 B.3.1 C.2.4 C.3.1
A.2.11 A.3.21 B.1.22 B.2.8 B.3.20 C.2.5 C.3.7
A.2.12 B.1.27 B.2.9 B.3.26 C.2.16 C.3.10
A.2.16 B.2.16 B.3.29 C.2.20 C.3.12
A.2.18 B.2.29 B.3.41 C.2.23 C.3.28
A.2.19 B.2.36 B.3.42
B.3.44
2. Yaratc Dnme
A.1.34 A.2.26 A.3.33 B.1.19 B.2.2. B.3.3 C.1.7 C.2.12 C.3.6
B.2.18 B.3.10 C.1.9 C.3.11
B.3.12 C.3.12
B.3.19
3. Aratrma
A.1.11 A.2.12 A.3.1 B.1.3 B.2.8 B.3.7 C.1.6 C.2.4 C.3.5
A.1.13 A.2.16 A.3.11 B.1.4 B.2.11 B.3.11 C.1.7 C.2.9 C.3.8
A.1.25 A.2.17 A.3.22 B.1.6 B.2.12 B.3.18 C.1.11 C.2.10 C.3.12
A.1.29 A.2.18 B.1.8 B.2.13 B.3.22 C.1.12 C.2.11 C.3.15
A.1.37 A.2.19 B.1.13 B.2.14 B.3.29 C.1.13 C.2.13 C.3.18
A.1.38 A.2.21 B.1.14 B.2.15 C.1.15 C.2.14 C.3.21
A.1.39 A.2.29 B.1.16 B.2.18 C.2.16 C.3.22
B.1.22 B.2.20 C.2.17
B.1.26 B.2.21 C.2.18
B.2.23 C.2.19
B.2.26 C.2.21
B.2.28
B.2.29
4. letiim
A.1.17 A.2.24 A.3.4 B.1.18 B.2.6 B.3.13 C.1.5 C.3.2
A.1.19 A.3.5 B.1.19 B.2.21 B.3.14 C.1.8
A.1.20 A.3.6 B.2.22 B.3.18
A.3.7
TABLO-4 Kazanmlarnn Becerilere Gre Dalm
27
BECERLER
TEMALAR
5. Problem zme
A.1.30 A.2.16
A.2.24
A.2.28
A.2.30
A.2.33
A.3.9 B.1.27 B.3.17
A.3.12 B.3.37
A.3.14
A.3.28

6. Bilgi Teknolojilerini
Kullanma
A.3.25 B.1.2 B.2.5 B.3.6 C.3.20
7.Giriimcilik
A.1.6 A.2.9 A.3.13 B.1.17 B.2.18
B.2.19
B.3.33
A.3.29 B.1.24
A.3.30 B.1.25

8. Trkeyi Doru, Etkili ve
Gzel Etkili Kullanma
A.1.19 A.2.12 A.3.19 B.3.25 C.1.3 C.3.3
A.3.22 B.3.34 C.1.5 C.3.18
C.1.6 C.3.19
C.1.8 C.3.20
C.1.15
9. Karar Verme
A.1.3 A.2.28 A.3.3 B.2.16 B.3.19 C.3.11
A.1.7 B.2.17
A.1.8 B.2.32
A.1.13
10. Kaynaklar Etkili Kullanma
10.1. Zaman, Para Materyal
Kulllanma
A.1.24 A.2.26 B.1.7 B.2.28 B.3.23
B.3.25
C.2.7
A.2.32 B.1.10 B.2.32 C.2.10
B.1.21 C.2.11
B.1.23
B.1.24
B.1.25

28
BECERLER
TEMALAR
10.2. Bilinli Tketici Olma
A.1.38 A.2.27 A.3.16 B.2.28
B.2.31
B.3.25
A.3.23 B.3.27

10.3. evre Bilinci Gelitirme ve
evredeki Kaynaklar Etkili
Kullanma
A.1.39 A.3.33 B.2.35 C.1.14 C.2.23
A.1.4 A.2.1 A.3.33 B.2.10 B.3.21 C.3.19
A.2.2 B.3.34 C.3.31
A.2.22
11. Gvenlik ve Korunmay
Salama

11.1. Salk ve Gvenlik
Kurallarna/ Prosedrlerine
Uyma
A.1.31 A.3.19 B.1.26 B.2.30 B.3.4
A.1.33 B.1.27 B.3.38
A.1.40
11.2. Doal Afetlerden
Korunma
A.1.32 B.1.28 B.2.34 B.3.39 C.3.30
A.1.33

11.3.Trafikte Gvenlii
Salama
A.1.35 A.3.26
A.1.36

11.4. Hayr Diyebilme
A.1.37 A.3.27 B.2.24
11.5. Saln Koruma
A.1.8 A.2.3 A.3.17 B.1.1 B.2.1 B.3.1
A.1.21 A.2.12 A.3.18 B.2.7 B.3.41
A.1.28 A.2.21 B.2.8
B.2.35

29
BECERLER
TEMALAR
12. z Ynetim

12.1.Etik Davranma
A.1.5 A.2.5 A.3.3 B.1.5 B.2.9 B.3.28
A.1.10 A.2.11 A.3.8 B.1.6 B.2.17 B.3.30
A.1.12 A.2.23 A.3.15 B.1.11 B.2.20
A.1.14 A.2.24 A.3.31 B.1.16 B.2.23
A.1.16 B.2.30
A.1.21
A.1.22
12.2.Elenme
A.1.23 B.1.21 B.2.33 B.3.34
B.3.35
1.2.3renmeyi renme
A.1.26 A.3.24 B.2.25 C.3.24
A.1.29
12.4.Ama Belirleme
B.2.19 B.3.31
B.2.32 B.3.32
12.5. Kendini Tanma ve Kiisel
Geliimini zleme
A.1.1 A.2.8 B.1.8
B.1.9
B.3.9 C.1.2 C.2.1 C.3.1
A.1.2 A.2.13 B.3.31 C.1.5 C.2.2
A.1.3 A.2.20
A.1.20
12.6.Duygu Ynetimi
A.2.15 A.3.5 B.1.18 B.2.22 C.1.3 C.2.4 C.3.2
C.2.12
12.7.Kariyer Planlama
A.1.31 A.2.25 B.1.12 B.2.12 B.3.11 C..2.8 C.3.4
B.2.13 B.3.12

12.8.Sorumluluk
A.1.15 A.2.28 A.3.18 B.3.2
C.2.23
A.1.40 A.2.30 B.3.43
B.3.44
30
BECERLER
TEMALAR
12.9.Zaman ve Mekan Doru
Alglama
A.1.9 A.2.4. A.3.10 B.1.2. B.2.3 B.3.5 C.1.1 C.2.1 C.3.5
A.3.11 B.1.5. B.2.4. B.3.7 C.1.5 C.2.3
B.1.7. B.3.40

12.10.Katlm, Paylam,
Birlii ve Takm almas
Yapma
A.1.5 A.2.6 A.3.20 B.1.13 B.2.16 B.3.19 C.1.3 C.3.10
A.1.10 A.2.7 A.3.21 B.1.15 B.2.17
A.1.12 A.2.31 A.3.32 B.1.21 B.2.19
A.1.15 B.2.33
A.1.23
A.1.27
12.11.Liderlik
A.2.9 B.1.20 B.2.27 B.3.36 C.2.9
A.2.10
12.12. Farkllklara Sayg
Duyma
A.1.18 A.2.14 A.3.2 B.3.8
B.3.15

B.3.16

13.Bilimin Temel Kavramlarn
Tanma

13.1.Deiim
A.2.26 C.1.1 C.2.2 C.3.3
C.1.2 C.2.3 C.3.13
C.1.4 C.2.7 C.3.16
C.1.10 C.2.8 C.3.17
C.1.11 C.2.10 C.3.18
C.1.14 C.2.16 C.3.21
C.2.19 C.3.24
C.3.26
13.2. Etkileim
A.3.4 C.3.27
C.3.28
31
32
BECERLER
TEMALAR
13.3.Neden Sonu likisi
C.1.13 C.2.3 C.3.14
C.1.14 C.2.14
C.2.15
C.2.17
13.4.Deikenlik/ Benzerlik
A.1.34 A.3.2 B.2.15 B.3.24 C.1.9 C.2.5 C.3.9
C.1.11 C.2.6 C.3.22
C.1.12 C.2.15 C.3.23
C.2.22 C.3.25
13.5. Karlkl Bamllk
B.3.2 C.3.27
C.3.29
13.6. Sreklilik
C.3.16
C.3.17
C.3.23

13.7. Korunum
C.2.13
14.Temalarla lgili Temel
Kavramlar Tanma
A.1.41 A.2.34 A.3.34 B.1.29 B.2.37 B.3.45 C.1.16 C.2.24 C.3.32

KSEL NTELKLER

Programlarda rencilere kazandrlmak istenen kiisel nitelikler aada
aklanmtr.

Z SAYGI
Kendini ve duygularn fark etme
Kiisel bakmn yapma
Kendi farklln fark etme
Gemiini renme
Kendisiyle bark olma
Etik deerleri bilme ve hayatnda bunlara nem verme
Grev ve sorumluluklarn bilme ve yardmlama
Kurallarn gerekliliini bilme
Hata yapabileceini kabul etme
Kiisel eyalarn zenli kullanma
Bydke deitiini fark etme
Kendisinin ve arkadalarnn deerli olduunu kabul etme

Z GVEN
Gl ve zayf ynlerini tanma
Ailesini tanma ve onlarla ibirlii yapma
Kurallara neden gerek duyulduunu bilme
Hatalardan ders karma
Gerektiinde byklerinden yardm alma
Ailede alnan kararlara katlma
Etik davranlarn gven artrc olduunu bilme
Etkili hayr deme
Zaman iinde, duygu ve dncelerinde meydana gelen deiikliklerle ilgili karmda
bulunma
Kendisini ve ailesini ilgilendiren kararlarda grn bildirme
Hakszla uradnda, bunu sorgulama
Doadaki karlkl bamll kavrama

TOPLUMSALLIK
Beslenmek iin gerekli ara ve gereleri kullanma
Grg kurallarn uygulama
Arkada edinme ve onlara duygularn syleme
Kurallara uymann sonularn kavrama
Bakalarnn eyalarn izin alarak kullanma
Arkadalaryla oyun oynamak ve elenmek iin gerekeni yapma
Grup bilinci oluturma ve grubunun karlarn koruma
Arkadalarna cesaret verme

SABIR
Oyun oynarken uygun davranlarda bulunma
Elenmek iin uygun zaman bekleme
Etkili dinleme
steklerini erteleme
Ama belirleme
33
Hata yapmann doal olduunu kabul etme
Duygularn kontrol etme

HOGR
Arkadalar ile iyi ilikiler gelitirme
Arkadalaryla oynarken uygun davranlarda bulunma
Bireysel ve grup almalarnda olumlu deerleri gzetme
Konuan dinleme
Hatalar doal karlama
Farkllklar kabul etme
Herkesin deerli olduunu kabul etme
Sorunlara farkl zmler nerme
Duygularn uygun bir dille ifade etme
Grevlerini yerine getirmekten mutluluk duyma

SEVG
Kendini sevme
Ailesini ve akrabalarn sevme
Arkadalarn ve bakalarn sevme
Arkadalaryla ilikilerinde sevgi duygusunu temel alarak onlarla iyi ilikiler
gelitirme
Okulda karlat kiilere ve durumlara sevgiyle yaklama
Bakalaryla farkllklarnn doal olduunu kabul etme
Mill ve din bayramlarda sevgi duygusunu aa vurma
Yaad yerleim birimini ve vatann sevme
lkesini sevme
nsanlar sevme
Doay sevme

SAYGI
Kendine sayg duyma
Arkadalarna sayg duyma
Okulu ve snf ile ilgili kurallara uyma
retmenine kar saygl olma
evresindeki insanlara kar saygl olma
Ailesine saygl olma
Kiisel eyalarna ve bakalarnn eyalarna sayg gsterme
Doaya sayg duyma
Dnyadaki insanlara sayg duyma
Trk Bayrana, stikll Marna, Atatrke ve Trk byklerine sayg duyma

BARI
Sorunlar fark etme
zm yollarn fark etme
Karlat sorunlarda sorun zme becerilerini kullanma
Mill ve din bayramlar kutlama
Toplumsal paylamlarla yaama
Dayanma ierisinde olma
Benzerlik ve farkllklarn doal olduunu bilme
34

YARDIMSEVERLK
Kulp ve dier grup almalarnda arkadalarna yardm etme
Aile bireylerine yardmda bulunma
Okulla ilgili sorunlar zerken arkadalarna ve bakalarna yardm etme
Doal afetlere urayanlara yardm etme
Kaza ve acil durumlarda bakalarna yardm etme

DORULUK
Etik davranlarn farknda olma
Trafikteki doru ve yanl davranlar ayrt etme
likilerinde olumlu deerleri gzetme
Yanl davranlarn farknda olma
Yanllk iermeyen davranlar sergileme
n yargsz davranma

DRSTLK
Arkadalarnn sergiledii davranlarn etik olup olmadn fark etme
Ailesinde ve akrabalar arasnda sergilenen etik deerleri fark etme
Kendisinin ve arkadalarnn etik olmayan davranlarn fark etme
Arkadalaryla ilikilerinde olumlu deerleri gzetme
Bakalarna n yargsz davranma
Bakalarnn duyarllklarna sayg gsterme
Kendi ihtiyalarn, isteklerini ve grlerini ekinmeden ve olduu gibi ifade etme

ADALET
Kurallara katlma
Kurallara uyma
Etik deerleri ve davranlar fark etme
Grev paylamna katlma ve zerine den grevi yapma
Trk milletinin sahip olduu hak ve hrriyetleri aratrma
Bakalarnn duyarllklarna sayg gsterme
Kendi ihtiyalarn, isteklerini ve grlerini ifade etme
Kazanmann ve kaybetmenin doal olduunu kabul etme
Grev dalmnn adil olup olmadn sorgulama

YENLE AIKLIK
Bilgi edinebilmek iin uygun sorular sorma, resimli kaynaklardan yararlanma
Gemiten gnmze olan yenilikleri ve deiiklikleri aratrma.
Gelecei hayal etme ve tasarlama
Yeni fikirler retme
birlii yapma
Problem zme
Karar alnrken gr bildirme ve karar srecine katlma
Ama belirleme
Yenilikleri deneme cesareti gsterme
Yenilikleri denemekten zevk alma
Teknolojik bir rn tasarlama

35
36
VATANSEVERLK
Trk Bayrana ve stikll Marna sayg gsterme
eref Kesini tanma
Mill bayramlara cokuyla katlma
Mill bayramlar kutlamak iin alternatifler retme
Yaad yerleim birimini ve vatann yuva olarak grme
Trkiyemizin bir btn olduunun farknda olma
Atatrkn ulusal bir lider olduunu kabul etme ve sayg gsterme
Mill bayram gnlerimizle gemite yaanan tarihi olaylar arasnda ba kurma
Cumhuriyetimizi korumak, glendirmek ve gelitirmek iin yaplmas gerekenleri
belirleme
Yaad yerleim birimindeki deiiklikleri belirleme
Mzelerden yararlanma
zerine den sorumluluklar yerine getirme

KLTREL DEERLER KORUMA ve GELTRME
Trk Bayran ve stikll Marn bir deer olarak kabul etme
Mill bayramlar kutlama
Din bayramlar kutlama
Yaad yerleim birimini bir yuva olarak kabul etme
lkesini bir yuva olarak kabul etme
Cumhuriyetimizi korumak, glendirmek ve gelitirmek iin aba gsterme
Mzeleri ve tarihi meknlar koruma ve gelitirme

Hayat Bilgisi Dersi Programnda yer alan kazanmlarn kiisel niteliklere gre
dalm TABLO-5te yer almaktadr.

KSEL
NTELKLER
TEMALAR
1. SINIF 2.SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2.SINIF 3. SINIF 1. SINIF 2.SINIF 3. SINIF
Z SAYGI
A.1.1
A.1.2
A.1.3
A.1.8
A.1.18

A.2.3
A.2.8
A.2.20
B.1.6
B.1.8
B.1.9
B.1.11
B.1.16
B.1.17

B.2.24 B.3.9
B.3.19
C.1.5 C.2.2
C.2.3

Z GVEN
A.1.1
A.1.2
A.1.3

A.2.8
A.2.13
A.2.20
A.3.27
A.3.30
B.1.8
B.1.9
B.1.16
B.1.17

B.2.14
B.2.23
B.2.24
B.3.9
B.3.19
C.1.5 C.2.2
C.2.3

TOPLUMSALLIK
A.1.10
A.1.12
A.1.19
A.1.20
A.1.21

A.2.9
A.2.10
A.2.15
A.2.22
A.3.4

B.1.5
B.1.6
B.1.11

B.2.33

B.3.30
B.3.35
C.1.3 C.2.9
SABIR
A.1.5
A.1.10
A.1.11
A.1.12
A.1.17
A.1.23

A.2.6 A.3.6
A.3.7
B.1.14 B.2.28 B.3.23
B.3.32

Tablo- 5: Kazanmlarn Kiisel Niteliklere Gre Dalm

37

KSEL
NTELKLER
TEMALAR
HOGR
A.1.6
A.1.11
A.1.13
A.1.14
A.1.19
A.1.20
A.1.30

A.2.6
A.2.14
A.3.2
A.3.5
A.3.7
A.3.20
B.1.14
B.1.17
B.1.18

B.3.8
B.3.16
B.3.28
B.3.44

SEVG
A.1.19
A.1.20
A.1.30

A.2.14
A.2.30
A.2.31
A.3.2
A.3.5
A.3.20
A.3.21
B.1.8
B.1.16
B.1.18
B.1.21

B.2.23
B.2.35
B.3.14
B.3.28
B.3.34
B.3.41
B.3.44

SAYGI
A.1.5
A.1.10
A.1.11
A.1.12
A.1.17
A.1.23

A.2.6

A.3.6
A.3.7
A.3.8
B.1.14
B.1.18
B.2.17
B.2.20

B.3.14
B.3.28
B.3.34
B.3.37

BARI
A.1.30

A.2.30
A.2.31
A.3.2
A.3.5
A.3.20
B.1.18 B.3.44
YARDIMSEVERLK
A.1.13
A.1.14

A.2.9
A.2.10
A.2.33
A.3.18
A.3.19
B.1.13

B.2.19

C.2.20
38
39

KSEL
NTELKLER
TEMALAR
DORULUK
A.1.22 A.2.18
A.2.23
A.3.8
A.3.31
B.2.23 B.3.16
DRSTLK
A.1.22 A.2.18
A.2.23
A.3.6
A.3.31
B.1.16 B.2.23 B.3.16
ADALET
A.1.10
A.1.11
A.1.12
A.1.22
A.2.6
A.2.23
A.3.6
A.3.7
A.3.13
B.1.14
B.1.16
B.2.19
B.2.26
B.3.20
YENLE
AIKLIK
A.1.29 A.2.7
A.2.33
B.1.20

B.2.16
B.2.18
B.2.27
B.3.19
B.3.31
B.3.33
C.1.7 C.2.6
C.2.9
C.2.10
C.3.19

VATANSEVERLK
A.1.15
A.1.16
A.1.25
A.1.27
A.2.11
A.2.16
A.2.27
A.2.30
A.3.20
A.3.21

B.1.10 B.2.35
B.2.36

B.3.41
B.3.42

C.1.8 C.2.12 C.3.7
C.3.8
C.3.10
C.3.11
C.3.22
C.3.24
KLTREL
DEERLER
KORUMA VE
GELTRME
A.1.16
A.1.27
A.2.11
A.2.30
A.2.31

B.2.35

B.3.41
B.3.42

C.1.8 C.2.12 C.3.10
C.3.11
C.3.22
C.3.24

1.3.2. Temalar

Hayat Bilgisi Dersi Programnda temalar; Okul Heyecanm, Benim Esiz Yuvam
ve Dn Bugn Yarn balklaryla yer almaktadr. yl boyunca ayn adlandrmayla
devam eden temalar; kazanmlarn pekitirilmesini, nceki renme temellerinin zerine
yenilerinin eklenmesini ve ocuun ihtiyalarna, yeteneklerine ve geliim dzeylerine uygun
ierik belirlenmesini, bunun uygulanmasn salamaktadr.

Hayat Bilgisi Dersi Programnda temalar, beceriler, ara disiplinler, kiisel nitelikler
dier derslerle btnletirilebilmekte; ayn zamanda da ocuun dnyasndaki olgu ve olaylar
yanstmaktadr. Tematik yaklamnn seilmesinde rol oynayan unsurlar unlardr:

1. Bireysel farkllklar olan renciler iin motivasyon kayna olup, rencilerin
almalarna olan ilgi ve kendilerine olan gvenlerinin dier derslere de
yansmasna yardmc olmaktadr.
2. rencilerin, bakalarnn gr asn daha iyi anlamalarn ve onlara sayg
duymalarn salamaktadr.
3. rencilerin yaadklar evreyle olan balarn ve farkndalklarn arttrmaktadr.
4. rencilerin etkinliklere katlarak deiik bilgi ve beceriler edinmelerini
salamaktadr.
5. rencilerde ekip ruhu gelitirmektedir.
6. rencilerin tutumlarnda ve alma alkanlklarnda iyileme salamaktadr.
7. rencilerin okula ynelik tutumlarnn iyilemesine yardmc olmaktadr.

Hayat Bilgisi Dersi Programnda temalar seilirken aada belirtilen zellikler
gz nnde bulundurulmutur:
1. rencinin ilgisini ekmesi
2. rencilerde merak ve aratrma istei yaratmas
3. rencilerin yeni almalar denemelerine ve beceri kazanmalarna frsat vermesi
4. rencilerin doal renme yolunu izlemelerine frsat vermesi
5. Kiisel niteliklerin kazanlmasna olanak salamas
6. Derslerin temelini tekil eden bir yap tamas
7. eitli renme yaklamlarna uygun olmas
8. Birok alana uygulanabilmesi
9. Dier disiplinlerle btnleecek kadar genel, eitim yoluyla ulaabilecek kadar
snrl olmas
10. renmede derinlii ve genilii tevik etmesi

Tematik yaklamn uygulanabilmesi iin retmenlerin ve eitimle ilgili herkesin
ocuklarn dnyasn bir btn olarak grmeleri gerekmektedir. Bylelikler renciler temalar
hakknda bilgi edinirken ayn zamanda yaam becerileri ve kiisel nitelikleri de kazanma
frsat bulacaklardr.
1.3.3. Hayat Bilgisi Dersi Program nda Atatrklk Konular

Hayat Bilgisi Dersi Programnda yer alan kazanmlarn Atatrklk konularyla
eletirilmesi TABLO-6te yer almaktadr.

TABLO-6 : Hayat Bilgisi Dersi Kazanmlarnn Atatrklk Konularyla Eletirmesi

SINIF ATATRKLKLE LGL KONULAR VE AIKLAMALAR TEMA DERS KAZANIMLARI
1. Snf
3. Atatrkn kiiliini ve zelliklerini tanmaya ilgi duyu
Aklama: Atatrkn vatan ve millet sevgisi vurgulanacaktr.
Yurdumuzun Atatrk'n nderliinde dmanlardan kurtarld
belirtilecektir.
OKUL HEYECANIM

A.1.25. Atatrk resmi, Trk bayra, stiklal Mar ve Atatrkn Genlie
Hitabesinin snfta bulunma nedenleri hakknda sorular sorar.
1. Atatrkn hayatyla ilgili olaylar ve olgular bilgisi
Aklama: Atatrkn doum yeri ve tarihi, anne ve babasnn ad, lm
yeri ve tarihi , Antkabirin yeri konusunda rencilerde merak
uyandrlarak Atatrkn hayatn renmeye istekli olmalar
salanacaktr.

A.1.26. Atatrkn hayatn renmeye istekli olur.
10. Trk milletinin Atatrk'n nderliinde kavutuu hak ve hrriyetleri fark
edebilme
Aklama: Trkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Atatrk'n nderliinde
kurulduu rneklerle aklanacak, Trk milletinin Atatrk'n
nderliinde birok hak ve hrriyete kavutuu belirtilecektir.

A.1.27. Mill bayramlar kutlamak amacyla yaplan hazrlklara ve
kutlamalara cokuyla katlr.

4. Dayanmann gnlk hayatmzdaki nemi kavrayabilme
Aklama: Ailedeki dayanmaya rnekler vermeleri
istenecek,dayanmann aile ve toplum hayatnda gerekli olduunu fark
etmeleri salanacaktr. Kurtulu Savann Atatrkn nderliinde Trk
milletinin yardmlamas ve dayanmas sayesinde kazanld
belirtilecektir.

BENM ESZ YUVAM

B.1.13. Ailedeki yardmlamay ve grev dalmn aratrr, dayanmaya
gnlk hayattan rnekler gsterir.
2. Atatrk ile ilgili anlar dinlemekten zevk al
Aklama: rencilerden, Atatrkn Kemal adn almasyla ilgili any
aratrmalar salanarak edindikleri bilgileri arkadalaryla paylamalar
istenecektir. Dinledikleri andan ne anladklar zerinde durulacaktr.
DN, BUGN, YARIN

C.1.6. Atatrkn ocukluk anlarn aratrarak snfta sunar.

41

2. Snf
7. Atatrkn kiiliini ve zelliklerini tanmaya ilgi duyu
Aklama: Atatrkn kiisel zelliklerinden sabrl ve planl olmas, disiplinli
almas zerinde durularak Atatrkn hayatndan rnekler verilecektir.
OKUL HEYECANIM

A.2.1.Okulla ilgili, gnlk ilerini ncelik srasna koyarak belirlenen
zaman iinde yapar.
4. Dayanmann gnlk hayatmzdaki nemini kavrayabilme.
Aklama: Okulda renciler arasndaki dayanma zerinde durularak rnekler
vermeleri salanacaktr. Dayanmann okul hayatmz kolaylatrd
vurgulanacaktr.
A.2.10. Grup almalar srasnda baka gruplarla dayanma iine
girerek kendi grubuna destek salar
6. Atatrkn renim hayat bilgisi
Aklama: Atatrkn ilkrenimini yapt okullarn adlar belirtilerek
renimini asker okullarda tamamlad zerinde durulacaktr.

A.2.29. Atatrkn renim hayat hakknda aratrma yapar ve
bulgularn sunar.
10. Trk milletinin Atatrk'n nderliinde bir ok hak ve hrriyete kavutuunu fark
edebilme.
Aklama: Trkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Atatrk'n nderliinde kurulduu
rneklerle aklanacak, Trk milletinin Atatrk'n nderliinde birok hak ve
hrriyetlere kavutuu belirtilecektir. Milli bayramlarn toplumdaki milli birlik
beraberlik duygusunu glendiren zel gnler olduu vurgulanacaktr.

A.2.30. Mill bayramlar kutlamak amacyla hazrlk yapar ve kutlama
iin fikirler retir.

4. Dayanmann gnlk hayatmzdaki nemini kavrayabilme.
Aklama: Dini bayramlarn toplumda yardmlama ve dayanma ile birlik ve
beraberlik duygusunu glendiren zel gnler olduu ve hayatmz
kolaylatrd vurgulanacaktr.

A.2.31. Dini bayramlarn milletimizin paylam ve dayanma iine
girdii zel gnler olduunu fark eder ve bayram kutlamalarna katlr.
8. nsanlarn sahip olduu hak ve hrriyetleri fark edebilme.
Aklama: Her ocuun sahip olduu renim hakk ve dnce hrriyeti zerinde
durulacaktr.
BENM ESZ
YUVAM
B.2.16. Aileyi ilgilendiren konularda karar alnrken gr bildirir ve
bunun insan hak ve hrriyetleriyle ilikisini kurar.

4. Dayanmann gnlk hayatmzdaki nemi kavrayabilme.
Aklama: Dayanmann temelinde sevgi olduu ve hayatmz kolaylatrd
belirtilecektir.

B.2.19. Aile iinde grev paylamna katlmaya istekli olur ve zerine
den grevi yapmaktan mutluluk duyar.

9. Atatrkn insan hak ve hrriyetlerine nem verdiini fark edebilme
Aklama: Atatrk'n hayatndan eitli rnekler verilerek insan hak ve
hrriyetlerine verdii nem belirtilecektir. Vatandalk grevlerinden seme ve
seilme hakk zerinde durulacaktr.

B.2.26. Atatrkn nderliinde Trk milletinin sahip olduu hak ve
hrriyetleri aratrr.
7. Atatrk'n kiiliini ve zeliklerini tanmaya ilgi duyu.
Aklama: Atatrkn kiilik zelliklerinden vatann ve milletini ok sevmesi
zerinde durulacaktr.
B.2.35. Yaad yerleim biriminin ve vatannn kendisi iin zel bir yer
olduunu fark ederek lkesini de bir yuva olarak grr.

42

2. Snf
14. Atatrk'n Trk milletine yapt hizmetleri fark edebilme.
Aklama: Atatrk'n lkemizin tam bamszla kavumas ve ada milletler
seviyesine ykselmesi iin verdii hizmetler (rnein Meclisin al,
bakomutanlk yapmas ) ve yapt kkl deiiklikler (Harf nklab, Klk
Kyafet nklab vb.) zerinde durulacaktr. DN, BUGN, YARIN

C.2.10. Atatrkn nderliinde lkemizde gerekletirilen kkl
deiiklikleri grsel materyaller kullanarak aklar.

5. Atatrkn hayatyla ilgili olaylar ve olgular bilgisi.
Aklama: Atatrkn hayatndaki olay ve olgular zerinde durulacaktr.

C.2.11. Atatrkn hayatn aratrr ve aratrma sonularn grsel
materyallerle destekleyerek snfa sunar.

43

3. Snf
13. Atatrkn glkler karsnda ylmadn fark edebilme.
Aklama: Atatrk'n renim hayatnda karlat zorluklara ramen baarl bir
renci olduu vurgulanacaktr. Glkler karsnda ylmamann nemi zerinde
durulacaktr.
OKUL HEYECANIM
A.3.15. Okul yaamyla ilgili iyimser bir bak as gelitirir.
10. Trk milletinin Atatrk'n nderliinde bir ok hak ve hrriyete kavutuunu syleme
Aklama: nsan hak ve hrriyetlerine cumhuriyet ynetimiyle kavuulduu zerinde
durulacaktr.
A.3.21. Mill bayramlar kutlama nedenlerini aklar ve bayramlar
daha etkili kutlamak amacyla rettii fikirleri uygular.
12. Atatrkn renim hayat bilgisi
Aklama: Atatrkn ilkrenimini yapt okullarn adlar belirtilerek renim
hayatn kurmay subay olarak tamamlad aklanacaktr.

A.3.22. Atatrkn renim hayat hakknda aratrma yaparak
edindii bilgileri yazl, szl veya grsel yollarla ifade eder.
7. Atatrkn kiiliini ve zelliklerini tanmaya ilgi duyu.
Aklama: Atatrkn kiilik zelliklerinden insan sevgisi zerinde durulacaktr.
BENM ESZ
YUVAM

B.3.8. Farkllklarn doal olduunu kabul eder ve farkl zelliklere
sahip kiilere hogryle yaklar.
Aklama: nsanlarn eitli hak ve hrriyetlere sahip olduklar rneklerle
aklanacaktr. Dnce hrriyeti zerinde durulacaktr.

B.3.16. Farkl sosyal ve ekonomik gruplara mensup kiilerin bak
alarnn farkl olabileceini kabul ederek bu kiilere n yargsz
davranr.
Aklama: nsanlarn sahip olduklar hak ve hrriyetleri ile sorumluluklar zerinde
durulacak, rnekler vermeleri istenecektir.

B.3.28. Ailesinde ve yakn evresinde (akrabalar, komular, vb.)
birbirlerinin haklarna ne lde sayg gsterildiini gzlemler.
17. Atatrkn insan hak ve hrriyetlerine nem verdiini fark edebilme.
Aklama: Atatrk'n nderliinde kavutuumuz hak ve hrriyetler
rneklendirilerek Atatrk'n insan hak ve hrriyetlerine verdii nem zerinde
durulacaktr.

B.3.29. Atatrkn insan hak ve hrriyetlerine verdii nemi aklar.
15. Atatrk'n kiiliini ve zelliklerini tanmaya ilgi duyu.
Aklama: Atatrkn yurdumuzun dmanlardan kurtarlmasnda nder olduu
aklanacak, kiilik zelliklerinden vatann ve milletini ok sevmesi zerinde
durulacaktr..

B.3.41. lkesini, tpk evi ve okulu gibi bir yuva olarak kabul eder.
18. Vatandalk grevlerini kavrayabilme.
Aklama: Vatanda olarak hak ve grevlerimizden bahsedilerek bu hak ve grevlerin
(seme ve seilme ile askerlik yapma) Cumhuriyet Dneminde dzenlendii
belirtilecektir.

B.3.43. nsanlarn mutluluunun, bireylerin aile ierisinde ve lke
genelinde zerlerine den grev ve sorumluluklar yerine
getirmelerine bal olduunu kavrar.

44

45

3. Snf
11. Atatrkn hayatyla ilgili olaylar ve olgular bilgisi.
Aklama: Atatrkn hayatndaki olay ve olgular zerinde durulacaktr. Atatrkn
hayat hakknda 1. ve 2. snfta renilenler tekrar edilerek rencilerin resim, mzik,
iir, yazl anlatm, drama vb. yollarla rendiklerini ifade etmeleri salanacaktr.
DN, BUGN, YARIN

C.3.6. Atatrkn hayatyla ilgili olgu ve olaylar sanat yoluyla ifade
eder.
13. Atatrk'n kiiliini ve zelliklerini tanmaya ilgi duyu.
15. Atatrkn glkler karnda ylmadn fark edebilme.
Aklama: Atatrk'n nceki yllarda renilen kiilik zelliklerinin yan sra,
yurdumuzun dmanlardan kurtarlmasnda nder olduu vurgulanacak ve Kurtulu
Sava srasnda karlat glklere ramen mitsizlie yer vermedii zerinde
durulacaktr.
C.3.7. Atatrkn kiilik zellikleri ile ulusal bir lider olmas arasnda
balant kurar.
14. Atatrkn Trk milletine yapt hizmetleri fark edebilme.
Aklama: Atatrk'n yurdumuzu dmanlardan kurtard vurgulanacak, Trkiye
Cumhuriyeti Devletinin Atatrk'n nderliinde kurulduu aklanacaktr.
C.3.8. Atatrkn ulusal bir lider olarak Trk milletine yapt
hizmetleri aklar.

1.3.4. Ara Disiplinlerle Balantlar

Ara disiplinlere ait kazanmlar, Hayat Bilgisi Dersi Program kazanmlaryla Tablo- 7de grld gibi eletirilmitir.

TABLO-7: Hayat Bilgisi Dersi Kazanmlarnn Ara Disiplin Kazanmlaryla Eletirilmesi

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI
AFETTEN KORUNMA VE GVENL YAAM
KAZANIMLARI

1. SINIF
OKUL HEYECANIM
A.1.32. Grsel, iitsel ve hem grsel hem iitsel iletiim
aralarndan yararlanarak doal afetlerin zararlarn fark eder.
16. Depremden sonra olabilecek ve karlalabilecek olumsuz
durumlar hakknda fikir edinir.
A.1.33. Doal afetlerin etkilerinden korunmak iin okuldaki
gvenlik nlemlerinin gereini yerine getirir.

9. Bir deprem srasnda alnmas gereken pozisyonu bilir uygular.
11. Deprem srasnda yaplmas gerekenleri deprem srasnda
uygular.

13. Bir deprem sonrasnda binadan tahliye yollarn bilir.

22. Depreme kar snf iinde alnabilecek basit nlemleri uygular.

BENM ESZ YUVAM
B.1.1. Her canlnn bir yuvaya ihtiyac olduunu fark eder.
1. nsanlarn hayatlarn srdrebilmek iin neye ihtiya
duyduklarn fark eder.
B.1.28. Doal afetler karsnda yapmas gerekenleri belirleyerek
ailesi birlikte hazrlk yapar.

18. Deprem ve depreme hazrlkla ilgili soru sorup cevaplar.
20. Belirlenen meknda Deprem Tehlike Av yapar ve bulduu
tehlikeleri listeler.

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

GRMCLK KAZANIMLARI

1. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.1.14. Kulp veya dier grup almalarnda olumlu deerleri
gzetir.

3. Birlikte almann nemini kavrar. A.1.15. Kulp veya dier grup almalarnda bir grevin
tamamlanmas iin ibirlii yapar ve sorumluluu paylar.

BENM ESZ YUVAM
B.1.13. Ailedeki yardmlamay ve grev dalmn aratrr,
dayanmaya gnlk hayattan rnekler gsterir.
6. Bireylerin aile ortamnda birlikte yaayp birlikte altklarna
rnekler verir.
B.1.23. Evlerde kullanlan kaynaklarn hayatmzdaki yerini ve
nemini fark eder.
25. Kaynak olarak kullanlabilecek deerleri tanr.
B.1.24. Parann deiim arac olarak ilevini fark eder. 2. Paray tarif eder.
B.1.25. Aile btesi hazrlama almalarna katlarak parann
snrl bir kaynak olduunu fark eder.
4. Para biriktirmenin nemini tartr.
17. Parann kullanm alanlarna yakn evresinden rnekler verir.
46

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI
NSAN HAKLARI VE VATANDALIK KAZANIMLARI

1. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.1.5. Arkadalarnn oyunlarna katlrken, onlarla oyun kurarken
ve oynarken uygun davranlarda bulunur.
11. Oyun oynarken kurallara uymann insan haklarna uygun bir
davran olduunu bilir.
A.1.10. Okul ve snf kurallarn belirleme almalarna katlr ve
bu kurallara uyar.
13. Okulda demokratik ortamn gelitirilmesinde katkda bulunmas
gerektiini fark eder.
51. Okuldaki karar verme srelerine katlr.
A.1.11. Okulda ve snfta demokrasi kltrnn gerektirdii
davranlar gzlemler.

gerektiini fark eder A.1.12. Okuldaki ve snftaki seim almalarna katlarak
demokrasi kltrnn gerektirdii davranlar sergiler.
A.1.15. Kulp veya dier grup almalarnda bir grevin
tamamlanmas iin ibirlii yapar ve sorumluluu paylar
14. Sorumluluklarn evde ve okulda yerine getirir
A.1.18. Arkadalar ile benzer ve farkl ynlerini fark eder. 28. Arkadalarnn fiziksel ve kiisel zelliklerine sayg duyar.
A.1.22. Okulda, arkadalarnn sergiledikleri davranlarn etik olup
olmadn fark eder.
27. Uzlamann etik bir deer olduunu bilir.
A.1.30. Okulda ortaya kan sorunlar fark eder, karlaabilecei
her sorunun birden fazla zm olabileceini kabul eder.
25. atmalar iddete bavurmadan zebilme becerisi gsterir
A.1.37. Okula geli ve gidileri srasnda karlat insanlarla
etkileimde bulunurken nasl davranmas gerektiini aratrr.
38. Okulda karlat sorunlara ynelik demokratik zm yollar
retir.
A.1.38. Okuldaki kaynaklarn neden bilinli tketilmesi gerektiini
aklar.
33. Kaynaklarn verimli kullanlmas ve bilinli tketilmesi
gerektiini kabul eder.
A.1.40. Snfn, okulunu ve evresini temiz tutmak ve korumak
iin sorumluluk alr
56. evrenin korunmas ve gelecek kuaklara aktarlmasnn bir
vatandalk grevi olduu bilincine uygun davranlar gsterir.

BENM ESZ YUVAM
B.1.10. Kiisel eyalarn zenli kullanr.

B.1.13. Ailedeki yardmlamay ve grev dalmn aratrr,
dayanmaya gnlk hayattan rnekler gsterir.
34. Dayanmann nemini kavrar.

B.1.14. Aile iinde demokrasi kltrnn gerektirdii davranlar
gzlemler.
31. Aile iinde demokratik bir ortamn olumasnn nemli
olduunu bilir.

B.1.15. Ailenin dayanma ve i birlii yaplan zel bir evre
olduunu kavrar.
30. Aile kavramnn nemini fark eder.
olduunu bilir.
34. Dayanmann nemini kavrar.
B.1.16. Ailesinde ve akrabalar arasnda etik deerlere ne kadar
nem verildiini gzlemler.
olduunu bilir.
B.1.17. Kendisinin ve ailesindekilerin hata yapabileceini, bunun
doal olduunu kabul eder.
24. Kendisinin ve bakalarnn hata yapabileceini, bunun normal
olduunu kabul eder.
B.1.23. Evlerde kullanlan kaynaklarn hayatmzdaki yerini ve
nemini belirtir.
47

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

KARYER BLNC GELTRME KAZANIMLARI
1. SINIF
OKUL HEYECANIM
A.1.1. Fiziksel zelliklerini fark ederek kendini tanr ve tantr. 3. Fiziksel duygusal ve zihinsel zelliklerini belirler.
A.1.2. Duygularn fark ederek kendini tanr ve ifade eder.
A.1.4. Bir gnn nasl geireceini planlar ve yapt plana uyar. 20. Gnlk yaam ile ilgili planlamalar yapar.
A.1.31. Okulda alanlarn mesleklerini, grevlerini tanr ve acil
durumlarda kimlere bavuracan bilir.
9. Aile yelerinin, okul personelinin ve toplum alanlarnn
ilerini tanmlar.
BENM ESZ YUVAM
B.1.9. Fiziksel zelliklerini tanyarak bu zellikleri hakknda
olumlu dnr.
1. Kendisi hakknda olumlu bir tutum sergiler.
B.1.12. Ailesindeki bireyleri tanr ve tantr. 9. Aile yelerinin, okul personelinin ve toplum alanlarnn
ilerini tanmlar.
B.1.20. Ailesindeki liderin / liderlerin, ailedeki roln fark eder. 18. Liderlerin gruplar ve toplumlar zerindeki etkilerini aratrr.
DN, BUGN, YARIN
C.1.2. Baz davranlar, nceki yllarda tek bana yapamad
halde, imdi yapabildiini fark eder.
5. Zaman iinde gelien becerileri fark eder.

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI ZEL ETM KAZANIMLARI
1. SINIF

OKUL HEYECANIM

A.1.1. Fiziksel zelliklerini fark ederek kendini tanr ve tantr. 3. Kendi farklln kabullenir.
6. Kendini ifade edebilme becerisi gelitirir.
A.1.2. Duygularn fark ederek kendini tanr ve ifade eder. 7. Kendi duygularnn farknda olur.
A.1.4. Bir gnn nasl geireceini planlar ve yapt plana uyar. 13. Verilen bir ii zamannda bitirir.
A.1.6. Oyunlar srasnda kendisinin ve arkadalarnn hata
yapabileceini kabul eder.
11. Hatay kabul edebilme becerisi gelitirir.

A.1.18. Arkadalar ile benzer ve farkl ynlerini fark eder.

1. Kiilerin yetenek, beceri ve glerinin deiik olabileceinin
farkna varr.
A.1.19. Arkadalar ile iyi ilikiler gelitirme konusunda yapmas
gerekenleri szl olarak ifade eder.
10. Bakalaryla olumlu ilikiler kurar.

14. Gerektiinde yardm ya da bilgi ister.

BENM ESZ YUVAM
B.1.17. Kendisinin ve ailesindekilerin hata yapabileceini ve bunun
11. Hatay kabul edebilme becerisi gelitirir.
B.1.18. evresindeki insanlara kar hissettii duygular fark eder
ve bunlar uygun biimde ifade eder.
9. Kzgnlk, fke vb. davranlar kontrol edebilme becerisi
gelitirir.

48

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

REHBERLK VE PSKOLOJK DANIMA KAZANIMLARI
1. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.1.2. Duygularn fark ederek kendini tanr ve ifade eder. 2. Kendinin ve dierlerinin duygularn fark eder.
A.1.5. Arkadalarnn oyunlarna katlrken, onlarla oyun kurarken
ve oynarken uygun davranlarda bulunur.
6. Oyuna katlmak iin giriken davranlar sergiler.
7. Oyun kurallarna uyar.
A.1.6. Oyunlar srasnda kendisinin ve arkadalarnn hata
yapabileceini kabul eder.
11. Her insann hata yapabileceini ve bunun normal olduunu
kabul eder.
A.1.8. Kiisel bakmn salamak iin yapabileceklerini belirler. 8. Gnlk yaam becerileri gelitirir (temizlik, beslenme, adres-
telefon bilme, yardm isteme vb.).
A.1.18. Arkadalar ile benzer ve farkl ynlerini fark eder.

1. nsanlar arasndaki bedensel ve kiisel benzerlikleri, farkllklar
aklar.
A.1.20. Arkada edinir ve arkadayla ilgili duygularn ona aklar. 10. Arkada edinir ve arkadalklarn srdrr.
A.1.14. Kulp veya dier grup almalarnda olumlu deerleri
gzetir.
14. Grupla i birlii yapar.
A.1.15. Kulp veya dier grup almalarnda bir grevin
tamamlanmas iin ibirlii yapar ve sorumluluu paylar.
A.1.30. Okulda ortaya kan sorunlar fark eder, karlaabilecei
her sorunun birden fazla zm olabileceini kabul eder.
4. Sorunlarn tanr ve ne zaman bir sorunu olduunu fark eder.
5. Var olan bir sorun iin uygun zm yollar retir.
9. Okul blmlerinin ve personelinin adlarn belirtir.

iin sorumluluk alr.
3. Okul ve snf iindeki sorumluluklarnn farkna varr.
BENM ESZ YUVAM

B.1.2. Evinin adresini ve telefon numarasn syler. 8. Gnlk yaam becerileri gelitirir (temizlik, beslenme, adres-
telefon bilme, yardm isteme, vb.).
B.1.17. Kendisinin ve ailesindekilerin hata yapabileceini, bunun
11. Her insann hata yapabileceini ve bunun normal olduunu
kabul eder.
DN, BUGN, YARIN
12. Kzgnlk ve fke gibi duygularn uygun ekilde ifade eder.

49
SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

SALIK KLTR KAZANIMLARI

1. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.1.8. Kiisel bakmn salamak iin yapabileceklerini belirler. 12. Bedeninin bakm ve korunmasn yapar.
A.1.18. Arkadalar ile benzer ve farkl ynlerini fark eder. 6. Bedensel zelliklerdeki bireysel farkllklar fark eder.
A.1.21. Beslenme saatinde temizlik ve grg kurallarna uyar. 18. Byme ve salkl olma iin beslenmenin nemini aklar.
A.1.28. Saln korumak iin a olmas gerektiini anlar ve a
olmaktan kanmaz
15. Salkl yaam iin a olmann gerekliliini aklar.

A.1.39. Duyu organlarnn evreyi tanmadaki roln fark eder. 8. Duyu organlarnn ilevlerini belirtir.
iin sorumluluk alr.
28. Salkl evreyi oluturabilmede z sorumluluk gelitirir.

BENM ESZ YUVAM

B.1.5. Yemek saatinden nce ve sonra yapmas gerekenleri ayrt
eder, grg kurallarna uygun davranlar gsterir.
26. Gnlk yaam alkanlklarnn salkl olmadaki nemini
belirtir.
9. Olumsuz duygularyla ba etme becerisi gelitirir.
B.1.22. Ailesi ve yakn evresi ile iliki kurmada hangi duyu
organlarndan yararlandn aklar.
8. Duyu organlarnn ilevlerini belirtir.

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

SPOR KLTR VE OLMPK ETM KAZANIMLARI

1. SINIF
DN, BUGN, YARIN
C.1.15. nsanlarn evreyi hangi yollarla deitirdiini ve bunun
iin neler yaptklarn aratrr, anlatr.
24. evrenin korunmasnda dier insanlarla ibirlii yapar.

50
SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI
KAZANIMLARI

2.SINIF
DN, BUGN, YARIN
C.2.21. Canllarn hayatta kalabilmeleri iin nelere ihtiyalar
olduunu aratrr.

1. nsanlarn hayatlarn srdrebilmek iin neye ihtiya
duyduklarn fark eder.

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

GRMCLK KAZANIMLARI

2. SINIF
OKUL HEYECANIM
A.2.13. Okulda, kendisinin ve arkadalarnn
gl yanlarn tanr.
1. Kiiler arasndaki farkllklar tanr.

BENM ESZ YUVAM
B.2.12. Yakn evresindeki kiilerin i ve meslekleriyle ilgili
gzlemler yaparak bu kiilerin hayatmz kolaylatrmak
iin neler yaptklarn aklar.
11. evredeki deiik meslekleri tanr.

16. Aileyi ilgilendiren konularda karar alnrken gr bildirir ve
bunun insan hak ve hrriyetleriyle ilikisini kurar.
14. Karar verme modelini kullanr.

15. Kararlar dikkatlice vermenin nemini kavrar.

B.2.18. Ailesindeki yardmlamay gzlemleyerek, aile
iinde stlenebilecei grevlerle ilgili yeni fikirler retir.
12. Yakn evresinde kiilerin birlikte altn fark eder.

B.2.19. Aile iinde grev paylamna katlmaya istekli olur ve
zerine den grevi yapmaktan mutluluk duyar.
3.Birlikte almann nemini kavrar.

B.2.28. nsanlarn niin tasarruf yaptklarn aratrr ve yeterli
para biriktirinceye kadar isteklerini erteler
5. Kendisi iin para biriktirir ve sahip olmak istedii bir eyi
tanmlar.

51
SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

2. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.2.6. Okulundaki ve snfndaki seim almalarna katlarak
demokrasi kltrne katkda bulunur.
gerektiini fark eder.
gl yanlarn tanr.
28. Arkadalarnn fiziksel ve kiisel zelliklerine sayg duyar.
A.2.14. Arkadalar ile farkllklarnn doal olduunu kabul eder. 28. Arkadalarnn fiziksel ve kiisel zelliklerine sayg duyar.
A.2.16. Okul ve snf eyalarn neden zenli
kullanmas gerektiini aklar.
A.2.27. Okuldaki kaynaklar bilinli tketmenin nemini aklar. 33. Kaynaklarn verimli kullanlmas ve bilinli tketilmesi
A.2.28. Okulu ve evresini korumak iin alternatifler retir. 56. evrenin korunmas ve gelecek kuaklara aktarlmasnn bir
A.2.33. Okulda ortaya kabilecek sorunlarla ilgili farkl zm
yollar retir, sorunlar zmek iin gerektiinde okul
alanlarndan, retmenlerinden ve arkadalarndan yardm ister.
38. Okulda karlat sorunlara ynelik demokratik zm yollar
retir.
BENM ESZ YUVAM
B.2.16. Aileyi ilgilendiren konularda karar alnrken gr bildirir
ve bunun insan hak ve hrriyetleriyle ilikisini kurar.
olduunu bilir.
B.2.17. Evde uyulmas gereken kurallarn belirlenmesine
katkda bulunur.
B.2.18. Ailesindeki yardmlamay gzlemleyerek, aile iinde
stlenebilecei grevlerle ilgili yeni fikirler retir.
14. Sorumluluklarn evde ve okulda yerine getirir.


olduunu bilir.
14. Sorumluluklarn evde ve okulda yerine getirir.
B.2.26 Atatrkn nderliinde Trk milletinin
sahip olduu hak ve hrriyetleri aratrr.

1. Hak ve zgrlklerin paylalmas gerektiinin farkna varr.
3. BMnin ocuk haklarna dair szlemesinin varlndan haberdar
olur.
4. nsan haklar ieren metinleri okuyup tartr.
5. Atatrk inklplarnn insan haklarnn lkemizde geliimi iin
nemli olduunu fark eder.
B.2.31. Evdeki kaynaklar bilinli olarak tketir. 33. Kaynaklarn verimli kullanlmas ve bilinli tketilmesi
B.2.35. Yaad yerleim biriminin ve vatannn kendisi iin zel
bir yer olduunu fark ederek lkesini de bir yuva olarak grr.
8. Vatanda olmann anlamn kavrar.

DN, BUGN, YARIN
C.2.10. Atatrkn nderliinde lkemizde gerekletirilen kkl
deiiklikleri grsel materyaller kullanarak aklar.

5. Atatrk inklplarnn insan haklarnn lkemizde geliimi iin
nemli olduunu fark eder.
C.2.23. Yaad evreyi temiz tutmasnn kendisinin ve
bakalarnn sal ve geliimiyle ilikili olduunu kavrar.
55. evre haklarnn varln bilir.

47. Yaama hakknn kutsalln fark eder ve bu hakkn nemine
uygun davranlar gsterir.
52

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI
2. SINIF
OKUL HEYECANIM
A.2.1. Okulla ilgili, gnlk ilerini ncelik srasna koyarak
belirlenen zaman iinde yapar.
20. Gnlk yaam ile ilgili planlamalar yapar
A.2.13. Okulda, kendisinin ve arkadalarnn gl yanlarn
tanr.

24. Kiisel ilgilerini, alkanlklarn, gl ve zayf yanlarn
tanmlar.
A.2.14. Arkadalar ile farkllklarnn doal olduunu kabul
eder.
2. nsanlarn tek ve kendine zg olduunu fark eder.
BENM ESZ YUVAM
B.2.12. Yakn evresindeki kiilerin i ve meslekleriyle
ilgili gzlemler yaparak bu kiilerin hayatmz
kolaylatrmak iin neler yaptklarn aklar.
11. Kendi yerel evresinde bulunan meslekleri belirler.

15. Hayatmz kolaylatrmak iin alanlar tanr ve yaptklar
ileri aklar.

B.2.13. Her i ve meslein gerekli ve saygn olduunu
takdir ederek herhangi bir meslein insanlarn hangi
ihtiyalarn karlamaya ynelik olduunu aratrr.
13. Meslekleri aratrabilecei deiik kaynaklar bilir ve
kullanr.
B.2.18. Ailesindeki yardmlamay gzlemleyerek, aile
iinde stlenebilecei grevlerle ilgili yeni fikirler retir
14. Aile yeleri arasndaki ball, birlikte almay ve
sorumluluunu aklar.
DN, BUGN, YARIN
C.2.2. nceki yllarda ve imdi tek bana yapabildii ve
yapamad davranlar karlatrarak zaman iinde nasl bir
deiim geirdiini fark eder.


6. Kendinde, bakalarnda deiim ve geliimi fark eder
C.2.3. Bebeklik ve ocukluk dneminde tkettii yiyecek-
iecekleri, oyun ve oyuncaklar karlatrarak, bu tr
deiikliklerin doal bir olgu olduunu kavrar.


C.2.6. Farkl lkelerdeki ocuklarn beslenme, giyim ve
oyun tarzlarndaki deiiklikleri aratrr ve sunar.

23. nsanlar arasnda deiik kltrlerin, yaam tarzlarnn,
eilimlerin ve alkanlklarn olduunu fark eder.

53

SINIF

TEMA
2. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.2.3. Gerektiinde byklerinden yardm alarak kiisel bakmn
yapar.
14. Gerektiinde yardm ya da bilgi ister.
A.2.7. Kulp veya grup almalar ile ilgili olarak gelitirilen bir
proje zerinde arkadalaryla i birlii yaparak alr.
15. birliine ynelik tutum gelitirir.
A.2.13. Okulda, kendisinin ve arkadalarnn gl yanlarn tanr. 1. Kiilerin yetenek, beceri ve glerinin deiik olabileceinin
farkna varr.
A.2.14. Arkadalar ile farkllklarnn doal olduunu kabul eder. 2. Farkllklara kar anlay ve hogr gsterir.
A.2.15. Duygularnn kendisini ve arkadalarn nasl etkilediini
fark eder.
7. Kendi duygularnn farknda olur.
8. Bakalarnn duygularnn farknda olur.
BENM ESZ YUVAM
B.2.22. Duygularn kontrol ederek uygun biimde ifade eder. 9. Kzgnlk, fke vb. davranlar kontrol edebilme becerisi
gelitirir.

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

REHBERLK VE PSKOLOJK DANIMA KAZANIMLARI
2. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.2.1. Okulla ilgili, gnlk ilerini ncelik srasna koyarak
belirlenen zaman iinde yapar.
11. Derslerle ilgili sorumluluklarnn farkna varr.
A.2.5. Okul kurallarnn neden konduunu aratrr ve aklar. 6. Okul kural ve srelerinin okuldaki renme ortamn
iyiletirmek iin gerekli olduunu fark eder.
A.2.7. Kulp veya grup almalar ile ilgili olarak gelitirilen bir
proje zerinde arkadalaryla i birlii yaparak alr.
2. birliine dayal oyun ve alma davranlar gsterir
A.2.13. Okulda, kendisinin ve arkadalarnn gl yanlarn tanr.
7. Kendinin ve bakalarnn zel, nemli ve farkl ynlerinin
farkna varr

A.2.14. Arkadalar ile farkllklarnn doal olduunu kabul eder.

A.2.21. Saln koruma sorumluluunu stlenir ve okulda
saln korumak iin yapmas gerekenleri aklar.
15. Gnlk yaam becerileri gelitirir (temizlik, beslenme, adres-
telefon bilme, yardm isteme, vb.).
A.2.23. Kendisinin ve arkadalarnn etik olmayan davranlarn
fark eder, arkadalaryla ilikilerinde olumlu deerleri gzetir.
14. Kendinin ve bakalarnn hata yapabileceini fark eder.

A.2.24. zensiz iletiimin yarataca sorunlar belirleyerek,
retmeni ve arkadalaryla iletiim kurarken nezaket ifadeleri
kullanr.
3. Uygun dinleme ve konuma becerileri gelitirir.
A.2.33. Okulda ortaya kabilecek sorunlarla ilgili farkl zm
yollar retir, sorunlar zmek iin gerektiinde okul
alanlarndan, retmenlerinden ve arkadalarndan yardm ister.

4. Problemlere deiik zm yollar retir.

54
SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI
REHBERLK VE PSKOLOJK DANIMA
KAZANIMLARI

2. SINIF

BENM ESZ YUVAM

B.2.5. Gerektiinde kendi evine veya aile byklerine ulaabilmesi
iin gerekli bilgilere sahip olur.

15. Gnlk yaam becerileri gelitirir (temizlik, beslenme,
adres-telefon bilme, yardm isteme, vb.).
B.2.8. Salkl byme ve gelime ile kiisel bakm, spor,
dengeli ve dzenli beslenme arasndaki ilikiyi aklar.

1. Kendini fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak gelitirebilme
yollarn belirtir.
B.2.10. Zaman ifadelerini doru kullanarak gnlk ve
haftalk plan yapar ve bu planlara uyar.
17. Zamann dzenli kullanr, planl alabilme becerisi
gelitirir.
B.2.12. Yakn evresindeki kiilerin i ve meslekleriyle ilgili
gzlemler yaparak bu kiilerin hayatmz kolaylatrmak
iin neler yaptklarn aklar.
5. Meslekleri tanr ve mesleklerin toplum iindeki nemini
kavrar.
12. Evdeki sorumluluklarn yerine getirir.

B.2.20. Kiisel eyalarn ve bakalarnn eyalarn neden zenli
kullanmas gerektiini aklar
20. zinsiz bakasnn eyasn kullanmayacan bilir.
B.2.21. eitli ortamlarda bakalaryla iletiim kurarken hangi
duyu organlarndan yararlandn aklar.
8. letiimin sadece szel olmadn, szsz unsurlar da
ierdiini bilir.

B.2.22. Duygularn kontrol ederek uygun biimde ifade eder.
9. Olaylar karsnda yaad duygu ve dnceleri belirtir.
19. Kzgnlk ve fke gibi duygularn, uygun ekilde ifade
eder.
B.2.23. Ailesi, akrabalar ve yakn evresinde etik deerlere ne
kadar nem verildiini gzlemleyerek, etik davranlarn gven
duygusunu nasl glendirdiini ve etik olmayan davranlarn
da gven duygusunu nasl zedelediini aklar.
16. Duyusal yeterlikler gelitirir (drstlk, sayg, hogr,
gven, yardmlama, paylama, adalet, tutumluluk vb.).
DN, BUGN, YARIN
C.2.23. Yaad evreyi temiz tutmasnn kendisinin ve
bakalarnn sal ve geliimiyle ilikili olduunu kavrar
18. evreye kar duyarl olur.

55

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

SALIK KLTR KAZANIMLARI

2. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.2.9. Kulp ve dier grup almalarnda yaplacak iler
konusunda arkadalarn ynlendirir, onlar cesaretlendirir ve
gerektiinde yardmda bulunur
29. Gerektiinde bakalarna yardm eder.
A.2.12. Neden dengeli ve dzenli beslenmesi gerektiini
aratrr ve anlatr.
19. Dzenli beslenme alkanl edinir.
22. Dengeli beslenmeye zen gsterir.
A.2.14. Arkadalar ile farkllklarnn doal olduunu kabul
eder
11. Bireysel farkllklara sayg duyar.

A.2.20. Vcudunun blmlerini tanyarak kendisinin ve
arkadalarnn vcudunun deerli olduunu kabul eder.
7. Beden blmlerinin ilevlerini bilir.
A.2.21. Saln koruma sorumluluunu stlenir ve
okulda saln korumak iin yapmas gerekenleri
aklar.
13. Salkl olmann bireyin z sorumluluu ile ilikisini kurar.

A.2.33. Okulda ortaya kabilecek sorunlarla ilgili farkl
zm yollar retir, sorunlar zmek iin gerektiinde
okul alanlarndan, retmenlerinden ve
arkadalarndan yardm ister.
30. Gerektiinde yardm ister.

BENM ESZ YUVAM
B.2.7. Organlarn ilevleri ile salkl yaam arasnda iliki
kurar.
8. Duyu organlarnn ilevlerini belirtir.
B.2.8. Salkl byme ve gelime ile kiisel bakm, spor,
dengeli ve dzenli beslenme arasndaki ilikiyi aklar.

18. Byme ve salkl olma iin beslenmenin nemini aklar.
B.2.22. Duygularn kontrol ederek uygun biimde ifade
eder..
9. Olumsuz duygularyla ba etme becerisi gelitirir.
DN, BUGN, YARIN
C.2.1. Kendisinin, arkadalarnn ve ailesindekilerin fiziksel
grnmlerinin zaman iinde nasl deitiini fark eder.

5. Bireylerdeki farkl byme hzlarn gzlemler.

56
SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI


2. SINIF
DN, BUGN, YARIN
C.2.5. Aile byklerinin kkken oynad oyunlar aratrr, bu
oyunlarla kendisinin ve arkadalarnn oynad oyunlar
karlatrarak deiimi fark eder.
22. nsanlarn gemiten gnmze oynad oyunlar ve yapt
sporlar aratrr.

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI
KAZANIMLARI

3. SINIF

BENM ESZ YUVAM
B.3.38. Evde meydana gelebilecek tehlikeli ya da acil
durumlarda ne yapmas gerektiini uygulayarak gsterir.
21. Tehlikelerin azaltlmas konusunda alnabilecek
nlemleri aratrr ve uygun zmler sunar.

DN, BUGN, YARIN

B.3.39. Doal afetler srasnda evinde yaplmas gerekenleri,
yetikinler eliinde uygulayarak gsterir.
8. Bir deprem srasnda neler hissedebileceini fark eder.

B.3.39. Doal afetler srasnda evinde yaplmas gerekenleri,
yetikinler eliinde uygulayarak gsterir.
9. Bir deprem srasnda alnmas gereken pozisyonu bilir.
13. Bir deprem sonrasnda binadan tahliye yollarn bilir.
19. Deprem srasnda karlalabilecek tehlikeleri aratrr.

SINIF

TEMA DERS KAZANIMLARI GRMCLK KAZANIMLARI

3. SINIF OKUL HEYECANIM
A.3.2. renciler arasndaki benzerliklerin ve farkllklarn doal
olduunu kabul eder.
1. Kiiler arasndaki farkllklar tanr.

57
SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI


3. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.3.2. renciler arasndaki benzerliklerin ve
farkllklarn doal olduunu kabul eder.
28. Arkadalarn fiziksel ve kiisel zelliklerine sayg duyar.
A.3.7. Demokratik uygulamalarn stnlklerini okul
yaantsndaki rneklerden hareketle tartr.
13. Okulda demokratik ortamn gelitirilmesinde katkda
bulunmas gerektiini fark eder.
38. Okulda karlat sorunlara ynelik demokratik zm
yollar retir.
A.3.13. Oyun sonucunda kazanmann ve kaybetmenin doal
olduunu kabul eder.
11. Oyun oynarken kurallara uymann insan haklarna uygun bir
davran olduunu bilir.
A.3.14. Okulda kurallara uyulmadnda ortaya kabilecek
sorunlarla ilgili zm yollar retir ve en uygun zm yolunu
uygular.
yollar retir.

A.3.16. Kiisel bakmn yaparken kaynaklar tutumlu kullanr.
33. Kaynaklarn verimli kullanlmas ve bilinli
tketilmesi gerektiini kabul eder.
A.3.18. Kendi sal kadar, arkadalarnn saln da korumaktan
sorumlu olduunu kavrar.
46. Salk hakknn olduunu bilir.
47. Yaama hakknn kutsalln fark eder ve bu hakkn
nemine uygun davranlar gsterir.
A.3.23. Tketici olarak sahip olduu haklar bilir ve bilinli
tketici davranlar sergiler.
52. Tketici olarak haklarn bilir ve kullanr.

A.3.26. Okula geli ve gidilerinde kendisinin ve
bakalarnn gvenlii iin trafik iaret ve levhalarna, trafik
kurallarna uyar
19. Trafik kurallarna uymann bir vatandalk grevi olduunu
bilir.

A.3.27. Okula geli ve gidilerinde bakalarnn kabul
edilemez nerileriyle karlatnda etkili reddetme
davran sergiler.
32. Yaam ve eitim hakkna zarar verecek kt
alkanlklardan uzak durmas gerektiini bilir.

A.3.28. Okula geli ve gidilerinde karlat kiilerle
aralarnda kabilecek sorunlar iin hangi zm
yollarna bavurabileceini aklar
25. atmalar iddete bavurmadan zebilme becerisi
gsterir.
yollar retir.
A.3.30. Kulp veya grup almalarnda alnacak kararlar
ve yaplacak almalarda arkadalarn bir fikir etrafnda
bir araya getirir.
51. Okuldaki karar verme srelerine katlr.
A.3.33. Okulu ve evresini temiz tutmak iin bir proje tasarlar. 56. evrenin korunmas ve gelecek kuaklara aktarlmasnn bir
BENM ESZ YUVAM
B.3.16. Farkl sosyal ve ekonomik gruplara mensup
kiilerin bak alarnn farkl olabileceini kabul ederek
bu kiilere n yargsz davranr.
22. Her insann saygy hak ettii bilincini tar.
23. n yarg, ayrmclk ve atmann olumsuzluklarn bilir.
29. nsanlarn inanlarna sayg duyar.
58

3. SINIF

BENM ESZ YUVAM
B.3.19. Ailede kararlar alnrken gr bildirir ve kendisinin
stlenebilecei grevlerle ilgili yeni fikirler reterek bunlar
uygular.
olduunu bilir.
B.3.20. Aile iinde grev dalmnn adil olup olmadn
sorgular.
B.3.25. Kaynaklar bilinli olarak tketmenin aile btesine
katksn aklayan eitli etkinliklerde bulunur.
B.3.28. Ailesinde ve yakn evresinde (akrabalar, komular,
vb.) birbirlerinin haklarna ne lde sayg gsterildiini
gzlemler.
2. Haklarn korumann nemini aklar.
B.3.29. Atatrkn insan hak ve hrriyetlerine verdii nemi
aklar.
9. zgr ve zerk birey olmann nemini kavrar.
B.3.43. nsanlarn mutluluunun, bireylerin aile ierisinde ve
lke genelinde zerlerine den grev ve sorumluluklar yerine
getirmelerine bal olduunu kavrar.
8. Vatanda olmann anlamn kavrar.
B.3.44. Aralarndaki benzerliklere ve farkllklara karn btn
insanlarn ayn gezegeni paylatklarn fark ederek, daha iyi bir
dnya yaratmak iin her bireyin zerine den grevler
olduunu kavrar.
21. Ortak mirasn korunmas gerektiini bilir.
55. evre haklarnn varln bilir.
DN, BUGN, YARIN
C.3.31. Yaad evreyi daha temiz bir hle getirmek
iin bir proje tasarlar.
56. evrenin korunmas ve gelecek kuaklara aktarlmasnn bir

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

3. SINIF
OKUL HEYECANIM
A.3.2. renciler arasndaki benzerliklerin ve farkllklarn
2. nsanlarn tek ve kendine zg olduunu fark eder.

BENM ESZ YUVAM
B.3.11. Hayatmz kolaylatrmak iin alanlar tanr ve yaptklar
ileri aklar.
15. Hayatmz kolaylatrmak iin alanlar tanr ve yaptklar
ileri aklar.
B.3.16. Farkl sosyal ve ekonomik gruplara mensup
kiilerin bak alarnn farkl olabileceini kabul ederek
bu kiilere n yargsz davranr..
23. nsanlar arasnda deiik kltrlerin, yaam tarzlarnn,
eilimlerin ve alkanlklarn olduunu fark eder.
B.3.19. Ailede kararlar alnrken gr bildirir ve kendisinin
stlenebilecei grevlerle ilgili yeni fikirler reterek bunlar
uygular.
22. Kararlarn kendisini ve bakalarn nasl etkilediini aklar.

B.3.21. Yapaca ileri ncelik ve nem srasna koyarak
gnlk ve haftalk alma planlar yapar, yapt planlara
uyar.
20. Gnlk yaam ile ilgili planlamalar yapar.

B.3.23. Kendi parasn uygun biimde, nceliklerini
belirleyerek harcar
17. Parasn, nceliklerini belirleyerek harcar.

59

SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI

3. SINIF

BENM ESZ YUVAM
B.3.32. Amalarna ulaabilmek iin kiisel olarak aba
harcamas gerektiini kabul eder ve karlaabilecei
eletirilere ak olur.
21. Amalara ulamada karlalabilecek problemleri belirler ve
deerlendirir.
B.3.33. Kaybetme veya baarsz olma olasln gze
alarak, yenilikleri deneme cesareti gsterir ve bundan zevk
alr.
7. aba, gayret ve denemenin nemini fark eder.

B.3.36. eitli ortamlarda liderlerin gruplar ve toplumlar
zerindeki etkilerini aratrr..

18. Liderlerin gruplar ve toplumlar zerindeki etkilerini aratrr.

DN, BUGN, YARIN
C.3.1. nceki yllarda tek bana yapamad halde imdi
yapabildii davranlar ayrt eder ve zaman iinde ortaya kan bu
deiimin nedenlerini aklar.


SINIF

TEMA

3. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.3.2. renciler arasndaki benzerliklerin ve farkllklarn doal
olduunu kabul eder.
1. Kiilerin yetenek, beceri ve glerinin deiik olabileceinin
farkna varr.
A.3.5. Arkadalaryla ve bakalaryla ilikilerinde duygularn
uygun biimde ifade eder.
9. Kzgnlk, fke vb. davranlar kontrol edebilme becerisi
gelitirir.
BENM ESZ YUVAM
B.3.8. Farkllklarn doal olduunu kabul eder ve farkl zelliklere
sahip kiilere hogryle yaklar.
2. Farkllklara kar anlay ve hogr gsterir.

60
SINIF

TEMA
DERS KAZANIMLARI
REHBERLK VE PSKOLOJK DANIMA
KAZANIMLARI

3. SINIF

OKUL HEYECANIM
A.3.2. renciler arasndaki benzerliklerin ve farkllklarn
5. Her insann farkl olduunu, farkl yetenek ve becerilere sahip
olduunu bilir.

A.3.6. Bakalarnn duyarllklarna sayg gstererek kendi
ihtiyalarn, isteklerini ve grlerini ifade eder.
13a. steklerini ifade eder.
A.3.19. Okulda, bir kaza ya da acil durum meydana geldiinde neler
yaplmas gerektiini ifade eder
2. Acil ve kriz durumlarnda nasl davranlacan bilir.
A.3.24. Nasl daha iyi rendiini aklayarak kendisine uygun
renme tekniklerini seer ve kullanr.
8. renme iin gerekli beceriler edinir.

.A.3.25. Ynergeleri takip ederek okuldaki bilgi ve iletiim
teknolojilerinden yararlanr.
15. Szl ve yazl talimatlara uyar.

A.3.28. Okula geli ve gidilerinde karlat kiilerle
aralarnda kabilecek sorunlar iin hangi zm yollarna
bavurabileceini aklar
3. Problem zme srecini aklar.

3. SINIF

BENM ESZ YUVAM

B.3.8. Farkllklarn doal olduunu kabul eder ve farkl
zelliklere sahip kiilere hogryle yaklar.
5. Her insann farkl olduunu, farkl yetenek ve becerilere sahip
olduunu bilir.
B.3.9. Fiziksel zelliklerini tanyarak olumlu bir beden imgesi
gelitirir
1. Fiziksel, zihinsel ve duygusal olarak kendine bakmann
gerekliliini bilir.
B.3.11. Hayatmz kolaylatrmak iin alanlar tanr ve yaptklar
ileri aklar..
10. eitli mesleklerle ilgili etkinlikleri tanr.

B.3.13. Ailesi ve yakn evresiyle iletiim kurarken, szel
olmayan iletiim elerinin de kullanldn fark eder.
7. Szsz iletiimi kullanarak olumlu ve olumsuz duygularn
gsterir.
12. evresindekilerle ilikiyi srdrmeye ynelik uygun iletiim
becerileri kullanr (teekkr ederim, iyi gnler, iyi akamlar, zr
dilerim, rica ederim, gemi olsun, tebrik ederim, vb.).
B.3.21. Yapaca ileri ncelik ve nem srasna koyarak
gnlk ve haftalk alma planlar yapar, yapt planlara
uyar.
9. Gnlk yapmas gereken ilerin dndaki bo zamanlarn
belirler.
14. Zamann dzenli kullanr, planl alma becerisi
gelitirir.
B.3.37. Kiisel eyalarn ve bakalarnn eyalarn zenli
kullanmadnda ortaya kan sorunlar zer.
13.b. zinsiz bakasnn eyasn kullanmayacan bilir.

3. SINIF
DN, BUGN, YARIN
C.3.1. nceki yllarda tek bana yapamad halde imdi
yapabildii davranlar ayrt eder ve zaman iinde ortaya kan
bu deiimin nedenlerini aklar.
6. nsanlarn yalar ilerledike byyp gelitiklerini fark eder.

61
62
SINIF

TEMA DERS KAZANIMLARI SALIK KLTR KAZANIMLARI

3. SINIF

OKUL HEYECANIM

A.3.17. Dengeli ve dzenli beslenmek iin doal ve salkl
rnleri tketir


DN, BUGN, YARIN
C.3.2. Kendisinin ve arkadalarnn duygularndaki deiimin
yzlerine ve bedenlerine nasl yansdn fark eder.
10. Bakalarnn duygularna duyarl olur.

SINIF TEMA DERS KAZANIMLARI

3. SINIF

DN, BUGN, YARIN
C.3.23. Aile byklerinin kkken oynad oyunlar
aratrr, bu oyunlarla kendisinin ve arkadalarnn oynad
oyunlar karlatrarak deiimi ve sreklilii fark eder.
22. nsanlarn gemiten gnmze oynad oyunlar ve yapt
sporlar aratrr.

C.3.31. Yaad evreyi daha temiz bir hle getirmek iin
bir proje tasarlar.
24. evrenin korunmasnda dier insanlarla ibirlii yapar.

1.4.RENME-RETME SREC

renme ve retme srecinin temalar, ara disiplinler, beceriler, kiisel nitelikler ve
kazanmlar dikkate alnarak organize edilmesi gerekmektedir.
Kazanmlar, pilot uygulamalardan sonra yaplan program gelitirme almalar ile
(aralarndaki balantlar ve tema ile balantlar gz nnde bulundurularak) yeniden
dzenlenmi ve sralanmtr. Her kazanm daha nceki kazanmlara n bilgi oluturacak
ekilde ve ocuun yaamndaki olay ve olgularn oluma sras gz nnde bulundurularak
sralandndan kazanmlarn sras-belirli gn ve haftalarla ilgili kazanmlar hari-
deitirilemez. Ancak birbirini takip eden kazanmlar arasnda uygun birletirmeler
yaplabilir.
Gnmzde renme ve retme sreciyle ilgili olarak yeni yaklamlar ortaya
kmtr. Bilginin yarlanma sresinin 4 yl gibi olduka ksa srelere inmesi ve dolaysyla
mevcut bilgilerin hzla eskimesi nedeniyle ocuklara bilgi aktarma yaklamnn nemi
azalmtr. renme - retme srecinde ocuklarn bilgilerini srekli olarak gncelleyebilme
becerilerinin gelitirilmesi daha nemli hle gelmitir. Bunu da rencilerin aktif olduu
yntemlerle gerekletirmek gerekmektedir. retmenlerin temel rollerinden biri, rencilere
bu anlaya uygun renme-retme ortamlar hazrlamaktr.
rencilerin renme-retme srecinin her aamasna aktif olarak katlm
salanmaldr. Bu srete retmenler, renciler arasndaki bireysel farkllklar dikkate
almaldr. renme-retme ortamlar dzenlenirken rencilerin farkl renme stillerine ve
zek alanlarna sahip olabilecekleri aklda tutulmaldr.
Her birey, evresindeki olaylar zerinde denetim kurmaya ve bylece yetkinliini
artrmaya gdlenmitir. Bu durum ocuklarda merak duygusu eklinde kendini gsterir. Bu
nedenle renme-retme ortamlar dzenlenirken, renmeye gdlenmenin de temelinde
yatan merak duygusundan yararlanlmaldr.
Yukarda belirtilen anlay dorultusunda, programn farkl geleri arasnda (temalar,
kazanmlar, beceriler, etkinlikler, kiisel nitelikler) iliki, ilerleme, devamllk, uygunluk,
denge ve tutarllk salanmtr. Bu durum TABLO- 8da gsterilmitir.

63

TABLO-8: Hayat Bilgisi Dersi Programnda renme-retme Srecinin rgtlenmesi

liki
lerleme
Temalar Beceriler
Devamllk

Uygunluk
Ara Disiplinler Kiisel Nitelikler
Denge
Tutarllk
Balant

KAZANIMLAR

renme ve retme
Stillerinin eitlilii
letiim

renme Stilleri renme Stratejilerini
Gelitirme
Gerek Dnyada lk
Elden Deneyim
Kazanma

Kendi renmesinin
Sorumluluunu Alma

birlii
Oyun, Drama ile
Yazl, Szl ve
Sanatsal Deneyimler

ETKNLKLER

ETKL RENME

z Sayg ve
z Gven
Problem zme KAVRAMLAR
64
Etkili renme ortam; rencilerin dersi pasif bir ekilde izleyip dinlemek yerine srece
etkin olarak katldklar, gerektiinde birer aratrmac gibi hareket edebildikleri bir ortamdr.
Hayat bilgisi eitimiyle ocuklarn bir olgu ya da olay hakknda kendi etkinlikleri yoluyla
uyarclar anlamlandrmalar ve bilgiyi yaplandrmalar gerekmektedir. Bu nedenle hayat
bilgisi etkinliklerinin z ve balang noktas;
ocukla bir olgu/olay arasndaki dorudan karlama,
ocukla evresindekinin dorudan etkileimi,
Bu deneyim sonucunda ocuun kendi fiziksel ve zihinsel abasyla dorudan
renmesi olmaldr.
evre, ocuklar iin almas gereken engeller ve renme frsatlaryla doludur. ocuun
bu frsatlardan ne lde yararlanaca da ocuun kendisine baldr. nk znel
deneyimleri hi kimse ocuk adna anlamlandramaz ve yaplandramaz. Bu srete retmen
Tablo- 8de grld gibi ocua sadece yol gsterici olabilir.
renme ortam her ocuk iin hibir zaman mkemmel deildir. Mkemmele yakn bir
renme ortam salanabilmesi iin, renme ortam dzenlenirken rencilerin renme
biimleri, farkl zeka trlerine sahip olduklar ile renme stratejileri gz nnde
bulundurulmaldr. renme stillerine gre renciler hayalci, dnr, karar veren, aktr,
grsel - iitsel ve dokunsal olarak gruplandrlabilirler.

1.4.1. renme Stilleri
renme stillerine gre renciler; hayalci, dnr, karar veren, aktr, grsel, iitsel,
kinestetik, dokunsal olarak gruplanabilirler. Buna gre rencilere aadaki renme
ortamlar salanmaldr:

Hayalci renciye;
Deneyimini ve duygularn gstermesi ve paylamas iin frsat verilmeli
Yeni deneyimini iselletirmesi iin zaman tannmal
Bir grubu tanmas ve fikir al veriinde bulunmas iin olanak salanmal
Farkl grlerle karlama imkn verilmeli
Gvenli bir ortam salanmal
Grsel sunum imkn tannmal

Dnr renciye;
Belirgin hedefler sunulmal
Gemii hakknda soru sorma olana salanmal
Bireysel alma zaman tannmal
Karmak durumlarla kar karya kalaca durumlar oluturulmal
Dzenli ve huzurlu alma ortam sunulmal

Karar veren renciye;
Pratik sonular karma frsat tannmal
Kendi pratikleri ve program arasnda ak ilikiler kurma olana salanmal
Problemleri kendisinin zebilmesi iin gerekli becerileri edinmesine frsat verilmeli
Kendi zmlerini test etme frsat tannmal

65
Aktr renciye;
Etkinliklerde eitlilik salanmal
Elenmesi, rahatlamas ve oyun oynamas iin imkn verilmeli
yi atmosfer ve kiisel ilikiler kurmas iin olanak salanmal

Grsel renciye;
Bilgisayar grafiklerini, grsel yap-bozlar, posterleri, grafikleri, emalar, karikatrleri,
iln panolarn inceleme ve izme frsat tannmal
Sessiz okuma frsat verilmeli
Resimli kitaplar okumas iin ynlendirilmeli
Yazl posterler sunumu yapma imkn verilmeli
itsel renciye;
Konuma, mlkat yapma frsat tannmal
Panele katlma imkan sunulmal
Soru sormasna ve cevap vermesine olanak salanmal
Yksek sesle okumasna ve seslendirme yapmasna imkn verilmeli
Masal ve kitap kasetleri dinletilmeli
Olay ve ykler hakknda sohbet etmesi iin uygun ortam salanmal
Kinestetik renciye;
Oyun oynamasna, hoplayp zplamasna imkn verilmeli
Eyalar yapp bozma ve model ina etme ortamlar oluturumal
Deney kurmasna ve yapmasna olanak salanmal
Rol yapmasna frsat tanmal

Dokunsal renciye;
Karalama, eskiz yapma olana salanmal
Model ina etmesi iin imkn verilmeli
Kabartma yazlar ve haritalar incelemesine frsat tannmal
Deney kurmasna ve yapmasna olanak salanmal
Oyun kurallarn okuyup oynamas salanmal

66
1.4.2. Zek Alanlar

Farkl zek alanlarna gre renciler; szel-dilsel mantksal/matematiksel,
grsel/uzamsal, mziksel/ritmik, bedensel/kinestetik, kiiler aras, isel, doa olarak
gruplanabilirler. ocuklar bu gruplardan birinin zelliklerini yanstabildikleri gibi birden
fazlasnn zelliklerini de yanstabilirler. Zek alanlarna gre renciler aadaki zellikleri
gsterirler:

Szel-Dilsel Zek
Dinleme becerisi yksektir.
Kelime oyunlarn sever.
yi bir fkra anlatcsdr.
Kitaplarla i iedir.
yi bir kelime hazinesi vardr.
Szel olarak iyi iletiim kurar.
Yazmaktan holanr.
yi bir hafzas vardr.

Mantksal / Matematiksel Zek
Zihinden ilemleri kolayca yapar.
Gl bir muhakemesi vardr.
Kategorileri, ilikileri fark eder, aklar.
Bilgiler arasnda balantlar kurar.
Rakamlarla ilgili ilemleri yapmaktan holanr.
Matematik oyunlarndan zevk alr.
Satran ve dama gibi oyunlardan zevk alr.
Soyut ve kavramsal dnebilir.
Sebep-sonu ilikilerinin kolayca anlar

Grsel / Uzamsal Zek
Harita, tablo ve diyagramlar kolay okur.
Arkadalarna oranla daha ok hayal kurar.
Resim, sanat etkinliklerinden holanr.
Yana oranla daha iyi ekil izer.
Grsel sunular tercih eder.
Bulmaca zmekten holanr.
Resimlerden daha fazla renirler.
Kitap ve defterlerini izer.
Nesnelerin yerini bilir.

67
Mziksel / Ritmik Zek
arklarn melodilerini hatrlar.
Gzel ark syler.
Mzik aleti alar.
Ritmik konuur ya da hareket eder.
Farknda olmadan mrldanr.
alrken masaya vurarak ritim tutar.
evresel grltlere duyarldr.
Mzik dinleyerek almay sever.
rendii arklar snfta syler.

Bedensel / Kinestetik Zek
Duygularn vcut diliyle ifade eder.
Boya ve hamurla oynamay sever.
Nesneleri paralayp btnletirmeyi sever.
Kk kas geliimi mkemmeldir.
Bir veya daha fazla sporla urar.
Otururken elleri ve ayaklaryla oynar.
Yerinde duramaz.

Sosyal / Kiiler Aras Zek
Sosyal iliki kurmaktan holanr.
Doal bir lider olarak grnr.
Problemi olan arkadalarna tler verir.
Organizasyonlarn ba elemandr.
Bir eyler anlatmaktan holanr.
ki ya da daha fazla yakn arkada vardr.
Bakalarn dnr dierleri onu arkadalk iin arar.

sel Zek
Bamszlk duygusu gldr.
Gl ve zayf ynlerini tanr.
Gereki amalar oluturur.
Kendini iyi motive eder.
Hobileri vardr.
Kendi bana almay tercih eder.
Ne hissettiini doru bir ekilde syler.
Hatalarndan ve baarlarndan renebilir.
z saygs yksektir.

68
Doa Zeks
Hayvanlara kar ok merakldr.
Ak havada olmaktan holanr.
Bahe ilerini sever.
Varlklar snflandrmaya merakldr.
Farkl bitki ve hayvanlara ilgi duyar.
evre kirliliine duyarldr.
Doa dergilerini ve belgeselleri izler.
Doa olaylarna merakldr.
Doayla ba baa kalmay sever.

Hayat Bilgisi Dersi Programnda kazanmlar belirlenirken rencilerin renme stilleri
ve farkl zek trlerinde olduklar gz nnde bulundurulmutur. renme-retme ortam
srecinde etkinlikler dzenlenirken de bunlarn gz nnde bulundurulmas gerekmektedir.

1.4.3. Kavramlar
Hayat bilgisi dersinin temel amac, rencilerin gnlk yaamda ihtiya duyduklar ve
kullanabilecekleri yaam becerilerini kazanmalarna yardmc olmaktr. Bunun yan sra
ocuklarn ileride alacaklar fen bilgisi ve sosyal bilgiler derslerine temel oluturabilmeleri
iin baz kavramlar da tantlacaktr. Bylece ocuklarn temel bilgi ve becerilerle donanm,
istenen kiisel niteliklere sahip birer yurtta olarak yetimeleri salanacaktr.
Hayat Bilgisi Dersi Programnda bu amala aadaki kavramlara yer verilmitir:

69
TABLO-9: Hayat Bilgisi Dersi Programnda Yer Alana Kavramlar

OKUL HEYECANIM
1. SINIF 2. SINIF 3.SINIF
Fiziksel zellik
Plan
Arkada
Oyun
Ders ara ve gereci
Kiisel bakm
Okul
Snf
Kural
Seme/seilme
Oy
Oy pusulas
Trk Bayra
stiklal Mar
Genlie Hitabe
retmen
Benzer
Farkl
Beslenme
Temizlik
Grg kurallar
Elenme
zel gn
Kutlama
Eya
Mill bayram
A
Kulp
Grup almas
Grev
birlii
Sorun
zm
Meslek
Acil durum
letiim arac
Doal afet
Trafik
Ses
Grme/grlme
Yaya
Kaynak
Bilinli tketim
Duyu organ
evre
Sorumluluk

Ders program
Yardm
ekil
Sayg
Duygu
Ulam aralar
Vcut
Salk
letiim
Nezaket
Grsel materyal
Bilinli tketici
Din bayram
Paylam
Kaynak kitap
Proje
Cesaret

Sevgi
Bar
Doruluk
htiya
stek
Gr
Yanl davran
Kroki
Tarih
yimserlik
Tutumluluk
Kaza
Toplumsal paylam
Hak
renme teknii
Ynerge
Bilgi teknolojisi
aret
Levha
Duyarllk
Drstlk
Yeterlilik

70

BENM ESZ YUVAM
Canl
Yuva
Adres
Donma
Erime
Buharlama
Kaynama
Aile
Birey
Yardmlama
Dayanma
Akraba
Hata
Para
Bte
Alet
Makine

Esizlik
Gne
Dou
Bat
Yer
Organ
Salkl yaam
Byme
Gelime
Spor

Ortam
Gven
neri
Reddetme
Hak
Hrriyet
Liderlik
Tasarruf
Gvenlik
Ama
Gezi
Tatil
Vatan
lke

Barnma
Bitki
Hayvan
Sanat
Yn
Kuzey
Gney
Beden imgesi
Hizmet
Szsz iletiim
n yarg
Adalet
Madde
Reklm
mkn
Mizah
Grup
Toplum
Deprem
Yangn
Harita
Kre
Gezegen

71

DN, BUGN, YARIN
Gemi
imdi
Gelecek
Oyuncak
z gemi
An
Klk-kyafet
Deiiklik
Mevsim
Takvim
Hava durumu
Yeryz
Gkyz
Renk
Dnya
Gn

Deiim
Karlatrma
Aile by
Hayat
Kat-sv-gaz
Neden-sonu
Hava
Su
Toprak
Gk cismi
Bina
Doal evre
Yapay evre

Cumhuriyet
Teknolojik rn
Bilgisayar
letiim teknolojisi
Yerleim birimi
Mze
Kltrel deer
Karlkl bamllk
Karlkl etkileim
Cansz varlk
Zaman
Doa
Su dngs
Grafik
Meteoroloji
Tahmin
Ay
Sreklilik

Temalara ve snflara gre belirlenen bu kavramlarn derslerde dorudan doruya
tanmn yapmak yerine, kavramla ilgili kazanmlara ait renme-retme etkinlikleri
srasnda ve sonrasnda renciler tarafndan bulunmas salanacaktr.
72
73
1.4.4. renme-retme Etkinliini Uygulama

retim etkinliinin uygulanmas srasnda renme-retme stratejileri-yntem ve
teknik seiminde aadaki ilkeler gz nnde bulundurulmaldr:
1) Aktif renme bir sretir.
2) Kiisel olarak veya grup ierisinde ortaya kabilir.
3) ocuklarda deiik seviyelerde gerekleir.
4) renme srecinde rencileri merkeze alr ve onlarn aktif olmalarn salar.
5) Yol gstermek ve almay ynetmek iin retmene ihtiya duyar.
6) Gvene ve destee dayal bir snf atmosferi gerektirir.
Pozitif bir snf ortam ve atmosferi aadaki hususlar dikkate alnarak oluturulabilir;
- Mutlu retme ve renme ortam rencilerin kendilerini rahat hissetmelerini salar.
- rencilerin almas ve birbirleriyle olumlu etkileimleri iin eitli yollar
aranmaldr.
- Anlamazlklar gidermek ve rencileri dllendirmek iin uygun stratejiler
kullanlmaldr.
- rencilerin snf tartmalarna katlmalarna frsat tannmaldr.
- Kendine gveni ve saygy artran rnekler zerinde allmaldr.
- rencilere gnn veya haftann amalarn oluturma frsat tannmaldr.
- Etkinliklerden sonra rencilerin rendiklerini yaplandrmalarn ve kavramlara
ulamalarn salayacak sessiz bir sreye ihtiya duyacaklar unutulmamaldr.
- Snrl zaman ok planl bir biimde harcanmaldr.
renme-retme uygulamalar srasnda gz nnde bulundurulmas gereken dier
faktrler unlardr:
1. Snfn o ana kadar olan dzeyi
2. Deien sosyal ve evresel ihtiyalar karlama
3. Programn uygulanmasna spiral yaklam
4. Bireysel farkllklar dikkate alma
5. Beceri geliimi, bilgiye ulama ve tutumlar arasnda denge kurma
6. eitli aktif renme yntem ve metotlarn kullanma ihtiyac
7. Snf ierisinde meydana gelebilecek oluumu ve olaylar dikkate alma

1.4.5. retmenin Rol

Bu programda retmenlerin temel rol, renme-retme ortamn dzenlemek, etkinlikler konusunda rencilere rehberlik yapmaktr.
retmenin dier rolleri de Tablo-10de gsterilmitir.

TABLO-10: Hayat Bilgisi Dersi Programnda
retmenin Rol

Snf retmeninin
rol
Aile ile i birlii
yapar.
Becerilerin ve
kiisel niteliklerin
kazanlmasna
yardm eder.
Kiisel, sosyal ve
kltrel eitimi
kolaylatrr.
Aktif olarak renir.
Beceri ve kiisel
niteliklerin
kazanlmasnda
renciye model olur.
ocuklarn renme
srecindeki geliimlerini
ler ve deerlendirir.
Snf ii etkinlikler
dzenlenirken bireysel
farkllklar gz nnde
bulundurur ve uygulamalarnda
bunlar dikkate alr.
retimi
planlar.
rencilerin salk ve
gvenlik becerilerini
kazanncaya kadar salk
ve gvenlik iinde
olmalarn salar.
rencileri grup
almasna ynlendirir
ve i birlii ierisinde
almalarn salar.
rencilerin
almalarna rehberlik
eder.
retimi kaliteli
klabilmek iin
meslektalaryla i
birlii yapar.
74
Snf ii etkinlikler uygulanrken retmenlerden beklenenler unlardr:
renci zerkliini ve giriimlerini destekleyiniz.
retimde eitli ortam ve materyallerin yan sra verileri ve birincil bilgi kaynaklarn
kullannz.
renmeyi toplumsal deneyimler salayacak ekilde organize ediniz.
Bir renme grevini olutururken gerek yaamda karlalan dzeyde karmak
olmasna dikkat ediniz.
Bir renme grevini olutururken belirlemek, karlatrmak, snflamak,
zmlemek, oluturmak gibi st dzey bilisel etkinlikleri gerektiren grevlere
arlk veriniz.
Bir renme grevi olutururken dorudan paralara ayrmak yerine ncelikle
btncl olarak tasarlaynz.
renenlere ak ulu, dndrc, anlaml ve derinlii olan sorular sorunuz. Onlar
konuyu aratrmalar iin destekleyiniz. Ayn zamanda rencilere kendi arkadalarna
sorular sormaya ynlendiriniz.
retim srasnda renme dngs modeli (kefetme, kavram tantma, uygulama)
kullanarak rencilerin doal merakn besleyiniz.
renci tepkilerine gre dersi ynlendiriniz. Gerekli olduunda retim stratejilerini
ve ierii deitiriniz.
rencilerin ilgilerini ekecek sorunlar ortaya atnz.
rencilerin hem sizinle hem dier rencilerle etkileimini destekleyiniz.
rencilerin yaptklar hatalar anlamalar iin geri bildirim kullannz.
rencilere bir soru ynelttiinizde olas bir yant zerinde dnmeleri iin yeterince
bekleme sresi tanynz.
rencilere sunulan bilgiler arasnda balant kurabilmeleri ve eitli grleri
birbirleriye karlatrabilmeleri iin zaman veriniz.
rencilerin baarsn renme balamna gre deerlendiriniz.
1.4.6. Programn Sresi
Hayat Bilgisi Dersi Program temadan olumaktadr. Her biri temann ierdii
kazanm says ve ayrlmas gereken sre TABLO -11de verilmitir.
TABLO-11: Kazanm Saylarna Gre Temalar in Gereken Sre
S
I
N
I
F
L
A
R

TEMA ADI

TOPLAM
OKUL HEYECANIM BENM ESZ
YUVAM
DN, BUGN,
YARIN
K
a
z
a
n
m

S
a
y

D
e
r
s

S
a
a
t
i

O
r
a
n

(
%
)

K
a
z
a
n
m

S
a
y

D
e
r
s

S
a
a
t
i

O
r
a
n

(
%
)

K
a
z
a
n
m

S
a
y

D
e
r
s

S
a
a
t
i

O
r
a
n

(
%
)

K
a
z
a
n
m

S
a
y

D
e
r
s

S
a
a
t
i

1.
SINIF
41 86 46 29 60 32 16 34 22 86 180
2.
SINIF
34 65 36 37 70 39 24 45 25 95 180
3.
SINIF
34 55 31 45 73 41 32 52 28 111 180

75
1.4.7. Belirli Gn ve Haftalar

1. SINIF
1. lkretim Haftas (Okullarn ald ilk hafta)
2. Hayvanlar Koruma Gn (4 Ekim)
3. Dnya ocuk Gn (Ekim aynn ilk pazartesi gn)
4. 29 Ekim Cumhuriyet Bayram
5. Kzlay Haftas (29 Ekim-4 Kasm)
6. Atatrk Haftas (10-16 Kasm)
7. retmenler Gn (24 Kasm)
8. Orman Haftas (21-26 Mart)
9. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve ocuk Bayram
10. Trafik Haftas (Mays aynn ilk cumartesi gn ile balayan hafta)
11. Anneler Gn (Mays aynn ikinci pazar gn)
12. 19 Mays Atatrk Anma, Genlik ve Spor Bayram

2 . SINIF
2. Hayvanlar Koruma Gn (4 Ekim)
3. Dnya ocuk Gn (Ekim aynn ilk pazartesi gn)
5. Kzlay Haftas (29 Ekim-4 Kasm)
8. Tutum,Yatrm ve Trk Mallar Haftas (12-16 Aralk)
9. Orman Haftas (21-26 Mart)
11. Trafik Haftas (Mays aynn ilk cumartesi gnyle balayan hafta)

3. SINIF
5. nsan Haklar Haftas (10 Aralktan itibaren bir hafta)
6. Enerji Tasarrufu Haftas (Ocak aynn ikinci pazartesi gn balayan hafta)
7. Yeilay Haftas (1-7 Mart)
8. Ktphaneler Haftas (Mart aynn son pazartesi gn balayan hafta)
9. Dnya Tiyatrolar Gn (27 Mart)
11. Trafik Haftas (Mays aynn ilk cumartesi gnyle balayan hafta)
13. Mzeler Haftas (18-24 Mays)
15. evre Koruma Haftas (Haziran aynn 2. pazartesi gn balayan hafta)

76
1.4.8. Okul ve Aile likisi
Hayat Bilgisi Dersi Programnn baaryla uygulanmasnda retmen ve renme
ortamnn yan sra aile katlmnn da nemli bir yeri vardr. Aile katlm, okulun ve
eitimin nemli olduu mesajn vererek ocuun okula istekli bir biimde devam etmesine,
benlik saygsnn ykselmesine ve okula ynelik olumlu tutum gelitirmesine yardmc olur.
Bu nedenle ailelerin st dzeyde katlmnn salanmas hedeflenmelidir.
Aile katlmna ynelik engeller arasnda unlar yer alabilir;
Anne ve babann kendi okul yllarndan elde ettikleri olumsuz deneyimler
Ailelerin ekonomik skntlar
Okul iin ayracak zamanlarnn olmamas
Eitim dzeylerinin yetersizlii
retmenlerin ailelere kar olumsuz tutumlar
Ev ve okul ortamlar arasndaki kltrel farkllklar
retmenler farkl yollar deneyerek bu engelleri ortadan kaldrabilirler. Bu yollardan
biri neri kartlardr. neri kartlar, rencilerin durumu hakknda velilerle grmek iin
retmenlerin kullanabilecekleri formlardr. Bu formlar, retmen - veli - renci arasnda
iletiim kurma yollar ile ksa bilgi notlarn ierir. Velinin renciye yardmc olabilecei
etkinlikler ve yntemler de neri kartlarna yazlabilir. Hazrlanan kartlar gerektiinde renci
ile eve gnderilerek veliler bilgilendirilir.
Aile ile iletiim kurulabilecek dier yollar; veli toplantlar, ana-baba eitimi ve
bireysel grmelerdir. Ayrca okul ve aile ilikisini salamlatrmak iin okul ynetimi
tarafndan;
Okulda velilere ynelik uygun ve scak bir karlamann olmas, ar resm, kuralc,
souk bir tutum sergilenmemesi,
Anne ve babalarn genellikle olumsuz durumlarda veya okulun ihtiyalarnn
karlanmas iin parasal destek istemek amacyla okula davet edilmelerinden
kanlmas,
Velilerle grmek iin uygun fizik koullarn salanmas,
Velilerle yaplan toplant ynetimi ve srecindeki eksikliklerin ve aksamalarn
giderilmesi,
Toplantlarn ieriinin velilere uygun olmas,
Okulun velilere yeterince tantmas gerekmektedir.

77

HAYAT BLGS DERSNDE
LME VE DEERLENDRME

78

1.5. HAYAT BLGS DERSNDE LME VE DEERLENDRME

Hayat bilgisi dersi iin yaplacak deerlendirme etkinliklerinde rencilerin Hayat
Bilgisi Dersi Programnn tm boyutlarnda salad gelime ve baar llmeye ve
kaydedilmeye allr. retmenler, rencilerin kazanmlar, kavramlar ve becerilerle ilgili
bireysel geliimlerini izlerken, eksiklerini belirlerken, karlatklar zorluklar tanmlarken,
rencileri renmeye ve becerilerini gelitirmeye zendirirken deerlendirme yaparlar.
Bylece deerlendirme, rencilerin eitiminde yaplandrc ve gelitirici bir rol oynar.
rencilerin renmesi ve geliimiyle ilgili elde edilen bilgiler, retmenler tarafndan
kullanlabilecei gibi rencinin kendini deerlendirmesine ve kiisel hedefler belirlemesine
de yardm eder.

Bu programda, bireysel farkllklar dikkate alan renci merkezli retme ve renme
stratejileri benimsenmitir. Bu nedenle lme ve deerlendirmede rencilerin bilgi, beceri ve
tutumlarn sergilemeleri iin oklu deerlendirme kullanlmtr. Sadece yazl ve szl
snavlarla renci baarsnn llmesi ve deerlendirilmesi uygun deildir. ocuklarn
yaam becerilerini uygulama dzeyleri farkldr. Baz ocuklar eletirel dnmede ileri
dzeydeyken, bazlar yaratclkta, bazlar da kiisel geliimlerini tanma ve izlemede
baarl olabilirler.

Deerlendirme teknikleri rencinin tm becerilerinin deerlendirilmesini
salamaldr. Ayn ekilde, baz deerlendirme teknikleri de belli konular iin daha uygundur.
rnein, bir rencinin arkadalarnn oyunlarna katlrken, onlarla oyun kurarken ve
oynarken uygun davranlarda bulunup bulunmad genellikle gzlemlerle saptanabilir.
rencilerin her canlnn bir yuvaya ihtiyacnn olduunu kavramas ve canllarn yuvalarn
birbirinden ayrt etmesi ise performans devi ile deerlendirilebilir. Ancak bilgiyi edinme,
kullanma, yorumlama gibi st dzey becerileri lmede ak ulu sorular daha etkili olabilir.
Bu nedenle, deerlendirme renme srecinin gerekliliklerine uygun aralarla yaplmaldr.

Bu amala, hazrlanan program uygulama klavuzlarndan lkretim Matematik
Dersi (1-5. snflar) retim Program kitabnda lkretim Okullar retim
Programlarnda lme ve Deerlendirme almalar le lgili Ortak Aklamalar
bal altnda retmene rnek tekil etmesi amacyla eitim-retim srecini destekleyici
nitelikte eitli deerlendirme ara ve yntemlerinin zelliklerine ve rneklerine yer
verilmitir.

Hayat bilgisi dersi iin hazrlanm olan program klavuz kitaplarnda derse ynelik
etkinliklere ve deerlendirme rneklerine yer verilmitir. retmenler bunlar ya da bunlardan
esinlenerek temalardaki kazanmlara uygun deerlendirme aralarn gelitirerek
kullanabilirler. rnein, derslerin ilenii srecinde rencilerin yaplan etkinliklere katlma
dzeylerini gzlemlemek iin rnek olarak verilen gzlem formlar aynen kullanlabilecei
gibi deerlendirme ltlerine gre baz ltler karabilir ya da baka ltler eklenebilir.
renciler, bir etkinliin ya da birka kazanmn sonunda kendilerinin hangi becerilere sahip
79
80
olduklarn (kendi alglarna gre) deerlendirmeleri iin verilen z deerlendirme formlar da
kullanlabilir. Bu formlar kullanmak, renciler hakknda yaplacak deerlendirmelerde ve
alnacak kararlarda nemli ipular verecektir. z deerlendirme, akran deerlendirme gibi
formlarla rencileri deerlendirirken ama puan vermekten ok, onlarn eksikliklerini
belirlemek ve bu eksiklikleri gidermeye ynelik nlemler almaktr.

Hayat Bilgisi Dersi Programnn aklamalar blmnde birinci snfta rencilerin
okuma-yazma bilmedii gz nnde bulundurularak daha ok gzlem formlarna yer
verilmitir. Pilot uygulama okullarndan bildirilen lme ve deerlendirmede karlalan
glkler dikkate alnarak ayn teknikle llebilecek kazanmlar iin ortak formlarn
dzenlenmesi uygun grlmtr. rnein programn aklamalar blmnde gzlemle
llebilecek ardk kazanmlarn sonuncusunda kazanm numaralar belirtilerek gzlem
formu nerilmitir. Ancak bu formlarn, retmenler tarafndan nceden ortak kazanmlar
kapsayacak ekilde dzenlenmesi ve kazanmlarn ilenmesi srasnda gzlem almalarnn
yaplmas gerekmektedir. lme ve deerlendirme ilemlerinin ne sklkta yaplmas gerektii
ya da birbirini izleyen iki lme ve deerlendirme ilemi arasnda ne kadar sre olmas
gerektii konusunda retmenlere esneklik tannmtr. Ancak programda yer alan hibir
kazanm lme ve deerlendirme dnda braklmamaldr.

Bundan sonraki blmde de rencilerin baarlarn lp deerlendirmek iin
retmenlere yardmc olmak amacyla baz kazanmlara ynelik etkinlik rnekleriyle birlikte,
bu kazanmlarn lme ve deerlendirme lekleri ve formlar verilmitir. Bu ve benzer
ekilde hazrlanm olan leklerden rencilerin aldklar toplam puanlara gre renciler
genel olarak deerlendirilebilir. Toplam puanlarndan yzdelik puanlar da bulunabilir.
rnein, bir devden ya da almadan rencinin alabilecei en yksek puan 4 iken renci
3 puan alm ise yzdelik puan 75 olur [(3/4)x100 = 75]. Ayrca 1, 2 ve 3. snf
dzeylerindeki kavramlarla ve becerilerle ilgili her bir lt iin rencilerin eksiklikleri
belirlenebilir ve bu eksiklikleri gidermeye ynelik nlemler alnabilir.

Srete yaplan bu deerlendirme etkinliklerinin yannda, geleneksel lme aralarn
da kullanarak belli aralklarla renci baarlar deerlendirilebilir.

1.5.2. Etkinlik ve lme Deerlendirme rnekleri

81

Ders : Hayat Bilgisi
Snf : 1
Sre : 40+40
Tema : Okul Heyecanm
Kazanmlar : A.1.5. Arkadalarnn oyunlarna katlrken, onlarla
oyun kurarken ve oynarken uygun davranlarda
bulunur.
Temel Beceriler : z Ynetim (Etik Davranma, Katlm, Paylam, Birlii ve Takm
almas Yapma ) becerisi.
Kiisel Nitelikler : Sabr, sayg
Ara Disiplinlerle
likilendirme : Rehberlik ve Psikolojik Danma (6,7), nsan Haklar ve Vatandalk 11
Kavramlar : Oyun
Materyaller : Snf sslemek amacyla renciler tarafndan hazrlanan ssler,
balonlar, artk materyallerle, hazrlanm kostmler.
Kaynak : Hayat Bilgisi zel htisas Komisyonu
BEN DE KATILABLR MYM?
SRE

1. rencilere bu derste bir oyun oynayacaklarn ve bunun iin de iki gruba
ayrlacaklarn syleyin.
2. Her grup iin iki lider sein. Liderlerden kendi gruplar iin beer renci
semelerini isteyin.
3. renciler seildikten sonra, oyuna seilen ve seilmeyen rencilerin
neler hissettiklerini sorun. Alnan cevaplar dorultusunda aadaki rnek olay anlatn.
Ayla ve ailesi, babasnn tayini kmas nedeniyle, baka bir ehre tanmaya karar
verdiler. Ayla iin ok sevdii okulundan ve arkadalarndan ayrlmak olduka zor olacakt.
Heyecan, merak ve tedirginlik iinde Ayla ve ailesi baka bir ehre tand. Yeni tandklar
apartmanda Aylann yat birka ocuk vard. Bir gn Ayla camdan dary seyrederken
apartmann bahesinde drt ocuun oyun oynadn grd. Akas biraz seviniyordu.
Aaya indi ve oyun oynayan ocuklara yaklat. Ne de gzel oynuyorlard. Ayla da onlarla
oynamak iin can atyordu. Ama bunu onlara nasl syleyeceini bilmiyordu...
4. Aadaki sorular ocuklarla tartma ortam yaratn:
Sizce Ayla imdi ne yapacak?
Hikyenin devamnda Aylann oyuna katlabilmesi iin ona ne nerirsiniz?
Sizler arkadalarnzn oyununa katlrken ve onlarla oyun oynarken nelere dikkat
ediyorsunuz?
5. rencilerin fikirlerini aldktan sonra hikyenin sonunu tamamlamalarn salayn.
(Aylann, oyun oynayanlarn yanna giderek; Ben Ayla, bu kente yeni tandk. Sizinle
oynayabilir miyim? gibi bir sonuca varmalarn salayn.

82

OKUL EYALARIMI SEYORUM
Snf : 1
Sre : 40
Tema : Okul Heyecanm
Kazanmlar : A.1.7. Kullanaca ders ara ve gerelerini seer.
Temel Beceriler : Karar verme becerisi.
Kavramlar : Ders ara gereci
Materyaller : Defter, kitap, kalem, silgi vb., alma kad.
SRE

Bir renciden, antasndaki btn eyalar masasnn zerine boaltmasn
isteyin. Bu eyalar kiminle ald ve nasl setii hakknda bir sohbet balatn. Snftaki
dier renciler de bu sohbete sorularyla katlsnlar.

u sorular sorulabilirsiniz:
Kalemini sen mi yoksa ailen mi seti?
Neden bu renk kalem setin?
Baka kalemler de aldnz m?
( Bu sorular dier aralar iin de oaltlabilir.)
zerinde eitli okul ara ve gerelerinin (kitap, silgi, kalem, defter, kalemtra,
okul antas, kalemlik, beslenme antas) resimleri bulunan bir alma kd
hazrlayarak rencilere datn ve bu ara gerelerin isimlerini, ne ie yaradklarn, bu
ara-gerecin olmamas durumunda ne yapacamz sylemelerini isteyin. ( rnein
kalemlik resmini gsterin ve Sizce bu nedir? , Bu, ne ie yarar?, Bu olmasayd ne
yapardk? gibi sorular sorarak tartma ortam yaratn.
rencilerin karar verme becerisi kazanmalar iin bir alma kd hazrlayn.
alma kdna okul antas ve eitli ders aralarndan (ayn trden birden fazla ara-
gere) resmi yerletirin. rencilerden verilen ders aralarndan ayn trden birini
seerek antaya yerletirmelerini isteyin. alma kdn deerlendirme amacyla da
kullanabilirsiniz.

DEERLENDRME

A.1.5 ve A.1.7 kazanmlar gzlem formu ile deerlendirilebilir.
83

Ders ara ve gerelerini seerek, antaya rnekteki gibi
yerletir.

ALIMA KIDI

GZLEM FORMU
Bu form; A.1.5, A.1.7. numaral kazanmlarla ilgili olarak rencilerin sahip olduu bilgi,
beceri, deer ve tutumlar gzlemlemek amacyla hazrlanmtr. Gzlemlerinize gre aadaki
derecelerden uygun olan ilgili ltn altna yaznz.
1 = Hayr 2 = Bazen 3= Evet

LTLER

RENCLER

A
r
k
a
d
a
l
a
r
n

o
y
u
n
l
a
r
n
a
,

i
z
i
n

i
s
t
e
y
e
r
e
k

k
a
t
r
.

A
r
k
a
d
a
l
a
r
n
a

g
l
e
r

y
z
l
e

y
a
k
l
a
a
r
a
k

o
y
u
n
a

k
a
t
l
m
a
k

i
s
t
e
d
i
i
n
i

b
i
l
d
i
r
i
r
.

O
y
u
n
a

k
a
t
l
m
a
k

i
i
n

g
e
r
e
k
i
r
s
e

a
l
t
e
r
n
a
t
i
f
l
e
r

v
e

i
b
i
r
l
i
n
e
r
i
r
.

O
y
u
n
a

k
a
t
l
m
a

i
s
t
e
i

r
e
d
d
e
d
i
l
s
e

b
i
l
e

o
l
u
m
s
u
z

d
u
y
g
u
l
a
r

(
k
z
g
n
l
k
,

f
k
e

v
b
.
)

k
o
n
t
r
o
l

e
d
e
r
.

K
u
l
l
a
n

a
r
a

g
e
r
e
l
e
r

s
e
e
r
.

h
t
i
y
a
l
a
r
n
a

g
r
e

a
r
a

g
e
r
e
l
e
r

s
e
e
r
.

S
a

o
l
u
m
s
u
z

e
t
k
i
l
e
y
e
b
i
l
e
c
e
k

a
r
a

g
e
r
e
l
e
r

(

k
o
k
u
l
u
,

k
e
s
i
c
i

v
b
.
)

s
e
m
e
z
.

O
k
u
l
a

g
r
e
c
e
i

a
r
a

g
e
r
e
l
e
r
i

g
n
l
k

i
h
t
i
y
a
l
a
r
n
a

g
r
e

s
e
e
r
.

A
r
a

g
e
r
e

s
e
e
r
k
e
n

a
i
l
e
s
i
n
i
n

y
n
l
e
n
d
i
r
m
e
l
e
r
i
n
i

o
l
u
m
l
u

k
a
r
l
a
r
.

T
O
P
L
A
M

Bu lekten bir rencinin alabilecei en yksek puan 27dir.
Deerlendirme:
1. Her lt boyutunda rencilerin eksiklikleri belirlenerek bu eksikliklerin giderilmesi iin gereken
nlemler alnr.
2. rencilerin toplam puanndan yzde puanlar bulunabilir. rnein, renci formdan 18 puan
almsa;
yzde puan 67 olur [ ( 18/27) X 100 = 66,6].
84

85

DN, BUGN, YARIN

Snf : 1
Sre : 40
Tema : Dn, Bugn, Yarn
Kazanmlar : C.1.1. Gemi, imdi, gelecek zaman dilimlerini ayrt eder ve
uygun yerde kullanr.
Temel Beceriler : z ynetim (Zaman ve mekn doru alglama), Bilimin Temel
Kavramlarn Tanma (Deiim)
Dier Derslerle
likilendirme : Trke dersi Konuma renme alan: Kendini Szl Olarak
fade Etme (Kazanm 2)
Materyaller : alma katlar.
Kavramlar : Gemi, imdi, gelecek.

1. Daha dn annemizin kollarnda yaarken isimli arky syleyerek snfa girin ve
rencilerin tempo tutarak size elik etmelerini isteyin.
2. ocukluk fotorafnz rencilere gstererek bir annz anlatn.(Annzn iinde gemi,
imdi ve gelecek zaman dilimlerini ifade kavramlar bulunsun.)
Dn albm kartrrken bu fotoraf buldum. Gemiteki gnlerim aklma geldi.
Anlarm dnmeye baladm. zellikle okula baladm ilk gn hi unutamyorum.
Okulumu, arkadalarm ve retmenimi ok sevmitim. retmenim sam okayp
Gelecekte ne olmak istiyorsun? diye sormutu. Bana bakan sevgi dolu gzlerinden
etkilenip, onun gibi retmen olmak istediimi sylemitim. imdi bir retmenim.
Okula gelirken dndm ve yarn ilkokul retmenimi ziyaret etmeye karar verdim.
3. rencilere aadaki sorular sorarak onlarn gemi, imdi ve gelecek zaman
dilimlerini ayrt ederek uygun yerlerde kullanmalarn salayn.
Dn annen hangi yemei piirmiti? Dn televizyonda hangi filmi izledin, dn
ne giymitin? vb.
imdi ne yapyorsun? u anda zerinde hangi giysiler var?, Ben imdi ne
sylyorum, imdi ne yapmak istiyorsun? vb.
Yarn iin bir plann var m? Yarn hangi derslerimiz var? vb.
4. rencilere verilen devlerin snfta sunulmasn syleyin.
5. alma ktlarn datarak yaplmasn salayn.
6. almalarn panoya asn.
SRE
n hazrlk:
rencileri, bir gn nceden iki gruba ayrn. Birinci gruba Bir ann bizimle
paylar msn? , dier gruba Gelecekte hangi meslei niin semek
istiyorsun? konulu devleri verin. Ansn anlatacak renciler kklk
fotoraflarn, meslek seimi yapacak olanlar da seecekleri meslee ait resimler
getirsinler.
Snf panosunu boaltn ve ortadan ikiye bln.
Kendi rencilik yllarnza ait ( ilkretim) bir fotoraf snfa getirin.

DEERLENDRME

Ksa cevapl sorular ile deerlendirilebilir.
86

Dn hava nasld?

Bugn hava nasl?

Sence yarn hava nasl olacak?

1
2

Yukardaki resimleri ya srasna gre numaralandr.
3
Sihirli bir gcn olsa nasl bir gelecek isterdin? Resmini iz.
ALIMA KIDI
87

YUVASI HANGS?
Snf : 2
Sre : 40+40
Tema : Benim Esiz Yuvam
Kazanmlar : B.2.1. Her canlnn bir yuvaya ihtiyac olduunu kavrar ve canllarn
yuvalarn birbirinden ayrt eder.
Temel Beceriler : Gvenlik ve korunmay salama (Saln koruma)
becerisi.
Materyaller : Oyuncaklar hayvanlar, hayvan resimleri, alma kad
SRE

1. Ali Babann Bir iftlii Var isimli ocuk arksn dinletin. Bu srada arkda
ad geen hayvanlarn kardklar seslere dikkat ekin. arky, ad geen
hayvanlarn dnda kalanlar iin de devam ettirin.
NOT:
Bir gn nce rencilerden, evrelerindeki canllarn nerelerde yaadklarn,
nasl beslendiklerini ve hangi sesleri kardklarn aratrmalarn isteyin.
Mmknse sizin veya bir bakasnn besledii bir kuu kafesiyle birlikte snfa
getirin.
rencilerden evlerinde bulunan oyuncak hayvanlar veya bulabildikleri
hayvan resimlerini getirmelerini syleyin. ( oyuncak hayvanlarn/ resimlerin
birbirlerinden farkl olmas iin ynlendirin.)
2. rencilerden, arkda ad geen hayvanlarn seslerini, nerelerde yaadklarn,
nasl beslendiklerini tartn.
3. Bunlar taklit etmelerini isteyin ( ses, yrme, beslenme vb.).
4. rencilere aadaki sorular yneltin:
a. Okula nereden geliyorsunuz ve okuldan knca nereye gideceksiniz?
b. Sizce sokakta yaayabilir miydik? ( nsanlarn yaamlarn srdrebilmek
iin bir yuvaya ihtiyalar olduunu sylemelerini salayn.)
c. evremizde bizden baka yaayan canl var m? rnekler verin.
d. Yukarda taklitlerini yaptmz hayvanlarn da birer yuvalar var m?
(alma kdn datarak hayvanlarla yuvalarn eletirmelerini
isteyin.)
5. Her canlnn yaamak iin bir yuvaya ihtiyac olduunu syleyin.
6. Her canlnn yuvasnn da birbirinden farkl olduunu vurgulayp, hangi canlnn
nasl bir yuvada yaadna rnekler verilmesini salayn.

Performans devi ile deerlendirilebilir.
DEERLENDRME

ALIMA KIDI-1

88
89

ALIMA KIDI-2
Performans devi
Snf: 2
Sre: 1 saat
Ara ve gere: alma ktlar, makas, yaptrc.
Grev: Size baz canllarn resimleri ile bunlarn yuvalarnn resimleri verilmitir. Bu canllarla
yuvalarn eletirin.
Yapacaklarnz;
Birinci alma kdndaki canl ve canl yuvalarnn resimlerini kesin.
kinci alma kdndaki kutucuklarn her birine bir canl ile yuvasnn resmini yaptrn.

Aadaki bolua canllarn neden yuvaya ihtiyalar olduunu yazn.
...
...
...
...
...
Canllarn yuvalar olmasayd neler olurdu? Aklayn.
...
...
...
...
DERECEL PUANLAMA ANAHTARI
C
a
n
l
l
a
r
l
a

Y
u
v
a
l
a
r
l
e
t
i
r
m
e

Puan ltler
4 Resimleri verilen tm canllarla yuvalarn doru olarak eletirmi,
eletirdiklerini istenilen yere yaptrmtr.
3 Resimleri verilen canllarn yardan fazlasnn yuvalarn doru olarak
eletirmi, eletirdiklerini istenilen yere yaptrmtr.
2 Resimleri verilen tm canllarn yardan aznn yuvalarn doru olarak
eletirmi, eletirdiklerini istenilen yere yaptrmtr.
1

Resimleri verilen canllardan birisinin yuvasn doru olarak eletirmi.
Dierlerini yanl eletirmitir.
Y
u
v
a

h
t
i
y
a
c
k
l
a
m
a
Puan ltler
4 Canllarn yuvalarnn olmasnn gerekelerini doru olarak aklam ve
yuvalar olmamas durumunda olabilecekleri rneklerle doru olarak
belirtmitir.
3 Canllarn yuvasnn olmasnn gerekelerini aklam ve yuvalar
olmamas durumunda olabilecekleri belirtmi fakat her ikisinde de
elikili aklamalar yapmtr.
2 Canllarn yuvasnn olmasnn gerekelerini ya da yuvalar olmamas
durumunda olabileceklerden birisini aklamtr.
1 Canllarn yuvasnn olmasnn gerekelerini ve yuvalar olmamas
durumunda olabileceklerle ilgisiz aklamalar yapmtr.

Deerlendirme:
renci bu etkinlikten en fazla 8 puan alabilir. rencinin dzeyi yzde olarak
bulunabilir. rnein, renci 6 almsa puan 75 olur [(6/8)x 100=75)].

90

91

FOTORAFLAR KONUUYOR

DERS : Hayat Bilgisi
SINIF : 2
YAKLAIK SRE : 40+40+40
TEMA : Benim Esiz Yuvam
KAZANIMLAR : B.2.34. lkemizde meydana gelen doal afetlere rnekler
vererek, doal afetlerin yaanmasnda hem doann hem de
insanlarn rol olduunu kavrar ve bunlardan korunma
yollarn aklar.
TEMEL BECERLER : Gvenlik ve korunmay salama (Doal afetlerden
Korunma)
MATERYALLER : Fotoraf, fon kartonu, yaptrc, alma kad.
KAYNAK : Hayat Bilgisi zel htisas Komisyonu.

SRE
Dersten bir gn nce rencilerden doal afet grntlerini ieren fotoraflar
aratrmalar istenir.
1. Doal afet grnts ieren arpc bir fotorafla derse giri yapn. Fotoraf
rencilerinizin incelemesini salayn.
2. Fotorafla ilgili; bu fotoraf hangi doal afeti yanstyor, lkemizin hangi blgesinde
gereklemi olabilir, bu doal afetin olumamas iin neler yaplabilirdi? vb. sorular
yneltin.
3. rencilerden kendi aratrdklar fotoraflar hakknda bilgiler vermelerini syleyin.
Sununun sonunda da doal afetlerden korunmada insann rolnn ne olduunu ve
korunmak iin neler yaplabileceini sorun.

4. Getirilen fotoraflarla afi ve slogan almas yaplmas iin rencileri gruplara
ayrn.

5. Oluturulan afileri sergileyin.

6. alma katlarn datn.

DEERLENDRME

Ak ulu deerlendirme sorular ile deerlendirilebilir.
Fotoraflar Konuuyor Etkinliinin Deerlendirmesi

Aadaki resimler, lkemizin farkl blgelerinde grlen doal afetler
sonucunda yaananlar gstermektedir.

1. Bu afetlerin adn yazn. Bu afetler gibi lkemizde yaanm olan farkl
afetlere rnekler verin.
..
..

2. Sizce bu afetlerin meydana gelmesinde insanlarn etkisi var mdr? Varsa bu
etkileri aklayn.

3. Sizce bu afetlerden korunmak iin neler yaplmaldr?

92
DERECEL PUANLAMA ANAHTARI

Afetlere rnekler
Verme
3 puan - Sel ve depremlere en az iki rnek vermitir.
2 puan - Sel veya depremden birine en az iki rnek vermitir.
1 Puan - Sel veya depremden birine bir rnek vermitir.

Afetlerde nsan
Etkisini Aklama
3 puan -Afetlerde insann roln rnekler vererek doru olarak
aklamtr.
2 puan - Afetlerde insann roln aklam ama aklama ve
rnekler yetersizdir.
1 puan - Afetlerde insann roln aklayamamtr.
Afetlerden
Korunma Yollarn
Aklama
3 puan - Afetlerin etkileri ile ilikilendirerek korunma yollarn
doru olarak aklamtr.
2 puan - Afetlerin korunma yollarn aklamtr. Ama yanllklar
yapmtr.
1 puan - Afetlerin korunma yollarn doru olarak aklayamamtr.

Deerlendirme:
Bu lekten rencilerin alabilecei en yksek puan 9dur. Buradan rencinin yz
zerinden dzeyi bulunabilir. rnein, renci 7 puan ald ise yz zerinden puan 78 olur
[ (7/9)x 100 = 77,7]. Ayrca her lt dzeyinde rencilerin eksiklileri saptanarak giderilmesi iin
gereken nlemler alnmaldr.

93

94

BYDKE DEYORUM
Snf : 2
Sre : 40
Tema : Dn, Bugn, Yarn
Kazanmlar : C.2.3. Bebeklik ve ocukluk dneminde tkettii yiyecek-iecekleri,
oyun ve oyuncaklar karlatrarak bu tr deiikliklerin doal bir olgu
olduunu kavrar.
Temel Beceriler : z ynetim (Zaman ve mekn doru alglama)
Bilimin temel kavramlarn tanma (Deiim) becerisi .
Bilimin temel kavramlarn tanma (Neden-Sonu;likisi ) becerisi .
Kiisel Nitelikler : z sayg, z gven.
Ara Disiplinlerle
likilendirme : Kariyer Bilinci Gelitirme (5)
Materyaller : Biberon, mama, oyuncak.

SRE

Not:
Snfa gelirken yannzda bir biberonun iine st veya su-biskvi karmn,
birka bebek oyunca (rnein ngrak) getirin. ocuklara da bebekliklerinde ve
imdi oynadklar oyuncaklarla, bebekliklerinde beslenirken ekilmi
fotoraflarn getirmelerini isteyin.
rencilerin daha kk yalarda oynadklar oyun ve oyuncaklarla imdi
oynadklar oyun ve oyuncaklar, ailelerinin yardmyla aratrmalarn isteyin.
1. Elinizdeki ngra sallayarak snfa girin ve biberondaki mamay masaya brakn
(ocuklar bunun ne olduunu soracaklardr. le yemei olarak bununla
besleneceinizi syleyerek aka yapn.).
2. rencilerin, bydke ngrakla oynayamayacamz ve biberonla
beslenemeyeceimiz sonucuna varmalarn salayn.
3. Sizce neden bebekken beslendiimiz yiyeceklerle deil de daha farkl yiyeceklerle
besleniyoruz? sorusunu yneltin. ( Burada fiziksel geliimimizdeki farkllklara dikkat
ekilecektir.). Birinci alma kdn datn ve aln.
4. Sizce neden bebekken oynadnz oyuncaklarla imdi oynamak istemiyoruz da daha
farkl oyuncaklar tercih ediyoruz? sorusunu yneltin ve bydke bir nceki
dnemimize ait oyun ve oyuncaklarla oynamann bizi skarak, bize bir ey
kazandrmad, bydke ilgi alanlarmzn da deitii sonucuna varlmasn
salayn. kinci alma kdn datarak aln.
5. renciler yaptklar aratrmalar snfla paylasnlar. Eskiden oynadklar oyun ve
oyuncaklarda farkllk varsa bunlarn nedenlerini aklasnlar.

Ksa cevapl sorular ile deerlendirilebilir.
DEERLENDRME

ALIMA KIDI-1
Ozan
Ozann bebeklii

Uf ok yoruldum! Sahibim
bugn fndk ve ceviz yedi.
Acaba Ozan biz yokken nasl
besleniyordu?

Sence Ozan bebekken nelerle besleniyordu?

Sen bebekken hangi yiyecekleri seviyordun?

.
95

ALIMA KIDI2

.

.

Bebekken oynadn oyunlar imdi

de oynuyor musun? Oyunlarnda bir
deiiklik oldu mu, nasl? Aadaki
bolua yaz.
.

1
2
3
Bebekken oynadn bir oyuncann resmini iz ve
boya. imdi oynadn oyuncaklar farkl m, nasl?
Anlat.
Sen de bebekken oynadn bir
oyunu aadaki bolua yaz,
anlat.
96

SONULARINI BLYORUM

Snf : 3
Sre : 40
Tema : Benim Esiz Yuvam
Kazanmlar : B.3.38. Evde meydana gelebilecek tehlikeli ya da acil durumlarda
ne yapmas gerektiini uygulayarak gsterir.
Temel Beceriler : Gvenlik ve korunmay salama (Salk ve gvenlik kurallarna /
prosedrlerine uyma) becerisi
Ara Disiplinlerle
likilendirme : Afetten Korunma ve Gvenli Yaam (21)
Materyaller : alma kad.

SRE

rencilerin dikkatini ekmek iin snfa eliniz sargl olarak girin. Size merakla bakan
rencilere, evde banza ne gelmi olabileceini sorun. Verilen yantlar dinleyin.

1. Siz evde tehlikeli bir olay yaadnz m? Bu durumda neler yaptnz?
2. Evde meydana gelebilecek tehlikeli ve acil durumlar neler olabilir? sorusunu yneltin.
Bu durumlar tahtaya listeleyin. Byle durumlarda neler yaplabileceini aktif renme
tekniklerinden kartopu teknii ile tartn.

3. alma ktlarn datn.

KARTOPU TEKN
Verilen bir problem ya da konu ile ilgili olarak, renciler nce tek balarna dnp,
sonra iki, daha sonra drt ve sekiz kiilik gruplar halinde tartrlar. Ynteme kartopu
denmesinin nedeni grubun giderek bymesidir. En son grupta ulalan sonular, snfa
sunulur.

DEERLENDRME

rencilerin alma katlarnda verdii cevaplar, dereceli puanlama anahtar ile
deerlendirilebilir.

97

ALIMA KIDI1

Resimde, yanan bir tava gryorsun. Bu
durumda neler yaplmaldr?

1. ......

2. ..

3. .

Yandaki ocuk evde bir kaza geirmitir. Bu
kaza ne olabilir?

ila

Resimdeki gibi bir durumu grdnde, sen ne
yapardn? Neden?

.

98

ALIMA KIDI2
Yandaki resimde, ne tr kazalar meydana
gelebilir?

..

Yandaki durumla karlasan, ne yaparsn?

Resimdeki anne ile ocuk arasnda geen
konumay tamamla.
Anne: ocuum, dizine ne oldu?

ocuk:

Anne:...

ocuk:.

Anne:...
99
B.3.38 NUMARALI KAZANIM N DERECEL PUANLAMA ANAHTARI

PUAN LTLER

4
renci farkl durumlarda karlaabilecei tehlikeler karsnda neler yapmas
gerektiini tam ve doru olarak aklamtr.

3
renci farkl durumlarda karlaabilecei tehlikelerden bazlar karsnda
neler yapmas gerektiini doru olarak aklamtr.

2
renci farkl durumlarda karlaabilecei tehlikelerden bazlarnn
karsnda neler yapmas gerektiini aklamtr. Ama aklamalarnda
elikiler vardr.

1
renci farkl durumlarda karlaabilecei tehlikeler karsnda neler
yapmas gerektii konusunda ilgisiz aklamalar yapmtr.

4 = ok iyi 3 = yi 2 = Kabul edilebilir 1 = Zayf

Deerlendirme:
renci bu etkinlikten en fazla 4 puan alabilir. rencinin dzeyi yzde olarak
bulunabilir. rnein, renci 3 almsa puan 75 olur [(3/4)x 100=75].

100
2. HAYAT BLGS DERS PROGRAMI
2.1. BRNC SINIF 2.1.1. TEMA: OKUL HEYECANIM

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.1. Fiziksel zelliklerini fark ederek kendini
tanr ve tantr.
+ Ayna Ayna Syle Bana
Cep aynalarna bakarak fiziksel zelliklerini oluturan
ana geleri fark ederler. Boy ve kilolarn aileleriyle
birlikle belirleyerek kaydederler. Snfta kendilerini
tantrlar.
z Ynetim (Kendini Tanma ve Kiisel Geliimini zleme)
becerisini gelitirmeye yneliktir.

b z sayg ve z gven zerinde durulacaktr.

Kariyer Bilinci Gelitirme (3)
zel Eitim (3, 6)
A.1.2. Duygularn fark ederek kendini tanr ve
ifade eder.

+ Duygularmn Yzleri Var
eitli resimlerden yararlanlarak duygular ve
duygularn ifadesi zerine konuulur.


zel Eitim (7)
Rehberlik ve Psikolojik Danma (2)
A.1.3. Neleri kolayca yapabildiine ve neleri
yapmaktan holandna karar verir.

+ Ben Kimim?
Becerileri ve holandklar durumlarla ilgili seenekler
verilir. rencilerin bu seeneklerden kendilerine
uygun olanlar seip karar vermeleri salanr.
Karar Verme becerisini gelitirmeye yneliktir.


A.1.1, A.1.2 ve A.1.3 numaral kazanmlar szl sunum ile
deerlendirilebilir.

+Snf-okul ii etkinlik v Okul d etkinlik Ynceleme gezisi bKiisel nitelikler [!] Uyar Becerilerle ilikilendirme CDier derslerle ilikilendirme
Ara disiplinlerle ilikilendirme (Parantez iindeki rakam ara disiplin kazanm numarasn gstermektedir.) lme ve Deerlendirme

101

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.4. Bir gnn nasl geireceini planlar ve
yapt plana uyar.

+ Yaadm Bir Gn
rencilere bir gn boyunca yapmalar gerekenlerle
ilgili resimli kartlar verilir. renciler, kartlar gnlk
plana uygun olarak sraya dizerler. Bir gn boyunca
yaptklarn anlatrlar.
Kaynaklar Etkili Kullanma (Planlama ve retim) becerisini
gelitirmeye yneliktir.

zel Eitim (13)
A.1.5. Arkadalarnn oyunlarna katlrken,
onlarla oyun kurarken ve oynarken uygun
davranlarda bulunur.

+ Ben de Katlabilir miyim?
Oyun oynayan bir gruba katlmakta tereddt yaayan bir
ocuun hikyesi kurgulanr ve ocuun hangi
davranlar sergileyerek oyuna katld veya
katlamad gibi durumlar zerinde konuulur.
yknn sonu uygun ekilde tamamlatlr.
z Ynetim (Etik Davranma) becerisini gelitirmeye yneliktir.
z Ynetim (Katlm, Paylam, Birlii ve Takm almas
Yapma) becerisini gelitirmeye yneliktir.

b Sabr ve sayg zerinde durulacaktr.

nsan Haklar ve Vatandalk (11)

Rehberlik ve Psikolojik Danma (6, 7)
A.1.6. Oyunlar srasnda kendisinin ve
arkadalarnn hata yapabileceini kabul eder.

+ Hatalarmdan rendiklerim
Bir grup renciyle dierlerinden habersiz bir oyun
oynanr. Oyun srasnda rencilerden birinin nceden
belirlenen bir hayat yapmas salanr. Oyun burada
durdurulur ve Sizce bu hayat yapt iin kt biri
mi? sorusu tartlr. Hatay yapan renci hatasn fark
eder ve zr diler. Oyuna devam edilir. rencilerin
gemite oyunlar srasnda yaptklar bir hatay ve
bundan sonra neler yaand zerinde konumalar
salanr.

Giriimcilik becerisini gelitirmeye yneliktir.

b Hogr zerinde durulacaktr.

zel Eitim (11)
A.1.7. Kullanaca ders ara gerelerini seer.

+ Okul Eyalarm Seiyorum
Ders ara gerelerini kiminle ve nasl aldklar sorulur.
Ders programna uygun ara ve gereleri, alma
kdnda verilen rnekler arasndan semeleri istenir.


+ Snf-okul ii etkinlik v Okul d etkinlik Ynceleme gezisi bKiisel nitelikler [!] Uyar Becerilerle ilikilendirme CDier derslerle ilikilendirme

102

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.8. Kiisel bakmn salamak iin
yapabileceklerini belirler.

+ Temizlik Kartlar
renciler verilen resimli kartlar arasndan kiisel
bakmlarn salamak iin neler yapabileceklerini
belirler.
Gvenlik ve Korunmay Salama (Saln Koruma) becerisini

b z sayg zerinde durulacaktr.

Salk Kltr (12)

[!] Okula gelmeden nceki ve okuldaki kiisel bakm zerinde
durulacaktr.

A.1.4, A.1.5, A.1.6, A.1.7 ve A.1.8 numaral kazanmlar oktan
semeli resimli testler ve gzlem formu ile deerlendirilebilir.

A.1.9. Snfnn yerini ve srasn bulmak iin
konumla ilgili temel kavramlar (sanda, solunda,
yannda, karsnda, nnde, arkasnda, stnde
ve altnda) kullanr.

+ te Benim Snfm
Snftaki nesnelerden yararlanarak konumla ilgili temel
kavramlar tantlr Saklamba, Elimin stnde
Kimin Eli Var vb. gibi oyunlar oynatlr. renciler
snf ve srasnn bulunduu yeri uygun kavramlar
kullanarak szl olarak ifade ederler.

z Ynetim (Zaman ve Mekn Doru Alglama) becerisini
gelitirmeye yneliktir

[!] Etkinlik ncesinde okulun blmleri tantlacaktr.

C A.1.9 numaral kazanm iin Matematik dersi Uzamsal (Durum-
Yer, Dorultu-Yn) likiler alt renme alan (Kazanm 2)

A.1.9 numaral kazanm szl sunum ile deerlendirilebilir.


103

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.10. Okul ve snf kurallarn belirleme
almalarna katlr ve bu kurallara uyar.

+ Kurallar Belirleyelim
rencilere; ktphane, hastane, sinema gibi yerlere
gidip gitmediklerini, buralarda nasl davrandklar ve bu
ekilde davrandklarnda ne gibi sorunlarla
karlalabilecei sorulur. Bu davran ekillerinin
(kurallarn) baka nerelerde olmas gerektii zerinde
konuulur. Ynetmeliklerle belirlenmi okul ve snf
kurallar aklanr. Bunlarn dnda kalan okul ve snf
kurallar rencilerin katlmyla belirlenir. renciler,
bu kurallarla ilgili verilen resimleri inceleyerek doru
ve yanl davranlar belirlerler.


b Sabr, sayg, toplumsallk ve adalet zerinde durulacaktr.
nsan Haklar ve Vatandalk (13, 51)

A.1.11. Okulda ve snfta demokrasi kltrnn
gerektirdii davranlar gzlemler.
+ Oyumuzu Kullanalm
Snfta snf bakanl veya kulp yelii seimleri iin
seim ortam oluturulur. Seim ortam iin oy
pusulalar, seim sand hazrlanr. Her aday iin farkl
renklerde oy pusulalar hazrlanr. Seimler gizli oy ve
ak saym eklinde gerekletirilir. Seim sonularn
tahtaya yazlarak ilan edilir. rencilerin seimle ilgili
dncelerini ifade etmeleri salanr. Seimde
kullanlan aralarn neler olduu ve nasl kullanld
aklamalar istenir. ocuklarn seim srecinde
semenlerin ve adaylarn davranlar ile ilgili
gzlemlerini ve seim sonunda dncelerini
aklamalar salanr.
Aratrma becerisini gelitirmeye yneliktir.
bSabr, sayg, adalet, hogr zerinde durulacaktr.


A.1.12. Okuldaki ve snftaki seim almalarna
katlarak demokrasi kltrnn gerektirdii
davranlar sergiler.
Ynetim (Etik Davranma) becerisini gelitirmeye yneliktir
b Sabr, sayg, toplumsallk ve adalet zerinde durulacaktr.

[!] Snf bakanl ve renci kulpleri seim almalarna katlr.
Seim srelerinde rencilerin okuma yazma bilmeme durumlar gz
nnde bulundurulmaldr.
A.1.13. Grev almak istedii kulb tercih etme
nedenini aklar.

+ Haydi Seime!
Kulp almalar hakknda bilgi verilir. rencilerden
tercih ettikleri kulb belirlemeleri ve bunun
nedenlerini aklamalar istenir.

bHogr ve yardmseverlik zerinde durulacaktr.



104

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.14. Kulp veya dier grup almalarnda
olumlu deerleri gzetir.

+ Kulp almalarna Katlyorum
Kulp almalar ile ilgili seimler yaplr.
rencilerden seildikleri kulbn amalar hakknda
konumalar ve almalarn ilkelerini belirlemeleri
istenir. Bu ilkeler belirlenirken olumlu deerler gz
nnde bulundurulur. almalar srasnda bu olumlu
deerleri gzetenler, ibirlii yapanlar ve sorumluluu
paylaanlar iin konulacak dller belirlenir ve bu
renciler dllendirilir.

bHogr ve yardmseverlik zerinde durulacaktr.

Giriimcilik (3)

A.1.15. Kulp veya dier grup almalarnda bir
grevin tamamlanmas iin ibirlii yapar ve
sorumluluu paylar.

z Ynetim (Sorumluluk) becerisini gelitirmeye yneliktir.
bVatanseverlik zerinde durulacaktr.

Giriimcilik (3)

A.1.16. Trk Bayran ve stikll Marn tanr
ve bunlara sayg gsterir.

+ Ellerimiz Bayrakta
Krmz fon kd zerine ellerini koyarak kalbn
karr ve keserler. El kalplarnn bayramza uygun
ebatlarda hazrlanan kartona yaptrlmasyla
oluturulan krmz zemin zerine retmen tarafndan
beyaz ay ve yldz yaptrlr. Snf panosuna aslan
bayran etrafn krmz, beyaz kurdelelerle sslemeleri
salanr. stikll Mar dinletilir, sayg duruunda
bulunulur.

bVatanseverlik, kltrel deerleri koruma ve gelitirme zerinde
durulacaktr.

C A.1.16 numaral kazanm iin Trke dersi Dinleme renme
alan: Dinleme Kurallarn Uygulama (Kazanm 3)


105

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.17. retmeninin ve arkadalarnn szlerini
kesmeden dinler.

+ Kurallar Yaamn Her Alannda
retmen ksa bir hikye okur ve hikyenin dinlenip
dinlenmediini gsterecek ekilde hikyele ilgili sorular
sorar. Doru yant verenlerin, bunu nasl baardklar,
yant veremeyenlerin ise neden yant veremedikleri
zerinde konuularak; dinlemenin nemi vurgulanr ve
dinleme kurallar belirlenir. Konutuu zaman
dinlenmediini fark eden kiinin neler hissedebilecei
tartr.

alan: Dinleme Kurallarn Uygulama (Kazanm 3)

A.1.18. Arkadalar ile benzer ve farkl ynlerini
fark eder.

+ Farklyz
Gazete ve dergilerden kestikleri insan resimlerini
incelerler. Bu resimlerden vcutlarn blmlerini
keserek yaptrrlar. Yeni bir tip olutururlar.
Oluturduklar bu tipi tantrlar. kili gruplar hlinde
arkadalarnn zelliklerini inceleyerek bulduklar
benzer ve farkl ynleri ifade ederler.
z Ynetim (Farkllklara Sayg Duyma) becerisini gelitirmeye
yneliktir.

zel Eitim (1)
Salk Kltr (6)
C A.1.18. numaral kazanm iin Matematik dersi Elik nitesi
(Kazanm 1)
A.1.19. Arkadalar ile iyi ilikiler gelitirme
konusunda yapmas gerekenleri szl olarak ifade
eder.

+ Sorunu Arkadaa z
Arkadaa olan ve olmayan szlere rnekler verirler. yi
bir arkadan nasl davranaca rnek olay zerinde
buldurulur ve arkadalar ile iyi ilikiler gelitirmek iin
yaplmas gerekenleri ifade etmeleri salanr.
Trkeyi Doru, Etkili ve Gzel Kullanma becerisini
b Toplumsallk, sevgi ve hogr zerinde durulacaktr.

zel Eitim (10)
C A.1.19. numaral kazanm iin Trke dersi Konuma renme
alan: Kendini Szl Olarak fade Etme (Kazanm 6)
A.1.20. Arkada edinir ve arkadayla ilgili
duygularn ona aklar.

+ Arkadalk Zinciri
Beyin frtnas teknii ile arkadaln anlam zerinde
durulur. Arkadalar ile ilgili duygularn aklamalar
salanr.

bToplumsallk, sevgi ve hogr zerinde durulacaktr.


106

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.21. Beslenme saatinde temizlik ve grg
kurallarna uyar.

+ Afiyet Olsun
Konuyla ilgili bir ocuk arks dinlenir ve zerinde
konuulur. Getirdikleri yiyecek ve iecekleri, beslenme
ara gerelerini kullanarak, grg kurallarna uygun bir
ekilde tketirler.

bToplumsallk zerinde durulacaktr.

Salk Kltr (18)

A.1.22. Okulda, arkadalarnn sergiledikleri
davranlarn etik olup olmadn fark eder.

+ Srada msnz?
Snfa getirilen ekerler masann stne konur.
ocuklara eker datlaca, ancak yeterli miktarda
eker olmad belirtilir. eker almak iin srada
sessizce beklemeleri istenir. Srada ne gemeye
alanlar uyarlr. Yaanan olaylar ve hissettikleri
tartlr.


b Doruluk, drstlk ve adalet zerinde durulacaktr.

A.1.23. Arkadalaryla elenmenin doal bir
ihtiya olduunu kabul ederek, zel gn
kutlamalarna katlmaya istekli olur.

+ Birlikte Elenelim
rencilere, evde sklarak oturan ve arkadalaryla
elenen iki ocuun resimleri gsterilir. ki resim
arasndaki farklar bulmalar istenir. Hep birlikte
elenebilecekleri bir plan hazrlayarak snf kutlamas
yapmalarna frsat verilir.
z Ynetim (Elenme) becerisini gelitirmeye yneliktir.


A.1.24. Okul ve snf eyalarn tanr ve zenli
kullanr.

+ Snf Eyalarndan Mektup Var!
Eyalar konuturularak drama yoluyla snf eyalar ve
onlarn uygun kullanm fark ettirilir.
Kaynaklar Etkili Kullanma (Zaman, Para ve Materyal
Kullanma) becerisini gelitirmeye yneliktir.


107

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.25. Atatrk resmi, Trk Bayra, stiklal
Mar ve Atatrkn Genlie Hitabesinin snfta
bulunma nedenleri hakknda sorular sorar.

+ eref Kesi
eref kesinde yer alan Atatrk resmi, Trk Bayra,
stiklal Mar ve Atatrkn Genlie Hitabesine
dikkat ekilir. Atatrk hakknda neler bildikleri sorulur.
rencilerde merak uyandrlarak bunlarn neden snfta
bulunduu hakknda sorular sormalar salanr.
Atatrkn vatan ve millet sevgisi vurgulanarak bu
sevgiyle yurdumuzu dmanlardan kurtard belirtilir.


C A.1.25 numaral kazanm iin Trke dersi Konuma renme

[!] Atatrklkle ilgili konular (A.1.25 - 3)

A.1.26. Atatrkn hayatn renmeye istekli
olur.

Atatrk de Bir Zamanlar ocuktu
Atatrkn Selanikte dnyaya geldii eve ait fotoraf
veya resim gsterilir. Yllar nce bu evde
kimin/kimlerin yaad sorularak rencilerde merak
uyandrlr. Atatrkn hayat (doum yeri ve tarihi,
ailesi, lm yeri ve tarihi, Antkabirin yeri)ile ilgili
resimler inceletilerek dzeye uygun bilgi verilir. mkn
varsa gezi dzenlenir. nternet, eitim CDleri
araclyla veya Atatrk Orman iftliinde bulunan ve
Selaniktekinin benzeri olan Atatrkn evine ve
Antkabire yaplacak inceleme gezisiyle Atatrkn
hayat ile ilgili olaylar ve olgular hakknda rencilerin
bilgi edinmeleri salanr.

z Ynetim (renmeyi renme) becerisini gelitirmeye
yneliktir.

[!] Atatrklkle ilgili konular (A.1.26 - 1 )

[!] Bu kazanm Atatrk Haftasna denk gelecek gnlerde ilenecektir.


108

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.27. Mill bayramlar kutlamak amacyla
yaplan hazrlklara ve kutlamalara cokuyla
katlr.

+ Snfmz Sslyoruz, Bayrammz Kutluyoruz

rencilere bayramn kendileri iin ne anlam ifade ettii
sorularak bayram kutlamak amacyla ne gibi hazrlklar
yapmak istedikleri ile ilgili fikirlerini sylemeleri istenir.
Yaklaan bayramn hangi bayram olduu sorulur. 29 Ekim
Cumhuriyet Bayram ncesinde internet, eitim CDleri,
resimler ya da fotoraflar araclyla Trkiye
Cumhuriyetinin Atatrkn nderliinde kurulduu ve
cumhuriyet ynetimiyle birlikte Trk milletinin Atatrkn
nderliinde birok hak ve hrriyetlere kavutuu belirtilir.
Bayram hazrlklar tm rencilerin katlm ile tamamlanr.
Gerek hazrlklar srasnda gerekse kutlamalarda ortak bir
ama iin birlikte almann onlarda yaratt duygu ve
dnceleri paylamalar istenir. Mill bayramlarn
toplumdaki mill birlik ve beraberlik duygusunu glendiren
zel gnler olduu vurgulanr.

bVatanseverlik, kltrel deerleri koruma ve gelitirme

[!] 29 Ekim Cumhuriyet Bayram'nn anlam ve nemi zerinde
durulacaktr. Bu kazanm 29 Ekim Cumhuriyet Bayram'na denk
gelen haftada ilenecektir.

[!] Atatrklkle ilgili konular (A.1.27- 10)
A.1.28. Saln korumak iin a olmas
gerektiini anlar ve a olmaktan kanmaz.

+ Mikrop Beni Hasta Edemezsin!
El kuklalar ile mikrop ve ocuk arasnda geen olaylar
canlandrrlar. Saln korumak iin a olmann nemi
tartlr.
Gvenlik ve Korunmay Salama (Saln Koruma)

Salk Kltr (15)

A.1.10, A.1.16, A.1.17, A.1.18, A.1.19, A.1.20, A.1.21, A.1.22,
A.1.23, A.1.24 ve A.1.25, A.1.26, A.1.27 ve A.1.28 numaral
kazanmlar gzlem formu ile deerlendirilebilir.


109

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.29. Bilgi edinebilmek iin uygun sorular sorar
ve resimli kaynaklardan yararlanr.

v Kk Dedektif
Bir konu belirlenerek rencilere kendilerinin bu konu
ile ilgili ne bildikleri ve ne bilmek istedikleri sorulur.
renciler bu sorularn resimli kaynaklardan
yararlanarak cevaplarlar.

yneliktir.

b Yenilie aklk zerinde durulacaktr.

C A.1.29 numaral kazanm iin Trke dersi Konuma renme

A.1.27, A.1.28 ve A.1.29 numaral kazanmlar z deerlendirme
formu ile deerlendirilebilir.

A.1.30. Okulda ortaya kan sorunlar fark eder,
karlaabilecei her sorunun birden fazla zm
olabileceini kabul eder.

+ Sorun ve zm Avcs
rencilere okulda karlalabilecekleri eitli
sorunlarla ilgili senaryolar verilir. Gnll olan
renciler bu senaryolar canlandrrlar. Senaryodaki
sorunlar fark ettirilir. renciler, bu sorunlarla ilgili
zm yollar retirler.

b Sevgi, bar ve hogr zerinde durulacaktr.


A.1.31. Okulda alanlarn mesleklerini,
grevlerini tanr ve acil durumlarda kimlere
bavuracan bilir.

+ yi ki O Var
Okulda alanlarn (retmen, mdr, mdr
yardmcs, hizmetli vb.) yaptklar almalar ile ilgili
sorular sorulur,cevaplar alnr. Varsa eksik bilgiler
tamamlanr ve yanl bilgiler dzeltilir. Glklerle
karlatklar durumlarda rahatlkla okul
alanlarndan yardm isteyebilecekleri belirtilir.
Gvenlik ve Korunmay Salama (Salk Gvenlik
Kurallarna/Prosedrlerine Uyma) becerisini gelitirmeye yneliktir.
z Ynetim (Kariyer Planlama) becerisini gelitirmeye yneliktir.

zel Eitim (14)


110

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.1.32. Grsel, iitsel ve hem grsel hem iitsel
iletiim aralarndan yararlanarak doal afetlerin
zararlarn fark eder.

+ Doal Afetler Hakknda
Doal afetlerle ilgili belgesel izlettirilir ve doal
afetlerin zararlarn fark etmeleri salanr. Okulda
alnan gvenlik nlemleri hakknda rencilerle birlikte
okul yneticilerinden bilgi alnr ve tatbikat yaplr.

Gvenlik ve Korunmay Salama (Doal Afetlerden Korunma)

Afetten Korunma ve Gvenli Yaam (16)

C A.1.32 numaral kazanm iin Trke dersi Grsel Okuma ve
Grsel Sunu renme alan: Grsel Okuma (Kazanm 4)

A.1.30, A.1.31 ve A.1.32 numaral kazanmlar grme ile
deerlendirilebilir.

A.1.33. Doal afetlerin etkilerinden korunmak
iin okuldaki gvenlik nlemlerinin gereini
yerine getirir.

Gvenlik ve Korunmay Salama (Salk Gvenlik Kurallarna /
Prosedrlerine Uyma) becerisini gelitirmeye yneliktir.

Afetten Korunma ve Gvenli Yaam (9, 11, 13, 22)

alan: Dinlediini Anlama (Kazanm 2)

[!] Bir deprem srasnda okulda yaplmas gerekenler vurgulanacaktr.

A.1.34. Trafikteki eitli sesleri tanr, aralarndaki
farkllklar ayrt eder.
+ Bu Ne Sesi?
Tatlarn sesleriyle ilgili bir ocuk arks dinlenir.
arkda geen seslerin dnda trafikte hangi sesleri
duyduklar sorulur. Bu sesleri taklit ederler. Gzleri
kapalyken duyduklar seslerin kaynan bulurlar.
Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Deikenlik / Benzerlik)


111

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR

A.1.35. Trafikte grme ve grlmenin nemini
kavrar.
+ ofr Amca Dikkat!
MEB Trafik Gvenlii retmen Klavuzu ve tepegz
yanslar kullanlarak grme ve grlme kavramlar
tantlr. Okul bahesinde koma altrmalar
yaptrlarak trafikteki riskler fark ettirilir.
Gvenlik ve Korunmay Salama (Trafikte Gvenliini Salama)

[!] Yolda kotuu zaman bakalar tarafndan grlme olaslnn
azald, bunun da bir risk oluturduu vurgulanacak.
A.1.36. Okula geli ve gidilerde kardan karya
geerken gvenli yerleri kullanr.
vGvenli Yollardan Yrrm
Trafik aknn ve tat trlerinin gzlemlenebilecei bir
okul d gezi dzenlenir. retmen rehberliinde
gvenli yerlerden kardan karya geilir. Snfta da
konuyla ilgili ksa filmler izlettirilir. Okula geli ve
gidilerde karlalan insanlarla nasl etkileimde
bulunulaca hakknda konuulur.

Gvenlik ve Korunmay Salama (Trafikte Gvenliini Salama)

A.1.37. Okula geli ve gidileri srasnda
karlat insanlarla etkileimde bulunurken
nasl davranmas gerektiini aratrr.

Gvenlik ve Korunmay Salama (Hayr Diyebilme) becerisini



A.1.33, A.1.34, A.1.35, A.1.36 ve A.1.37 numaral kazanmlar
gzlem formu ile deerlendirilebilir.

A.1.38. Okuldaki kaynaklarn neden bilinli
tketilmesi gerektiini aklar.

+ Elektrik Olmasayd?
Elektrik olmasayd sorusu sorularak beyin frtnas
teknii uygulanr ve soru-cevap yntemiyle
kaynaklar bilinli kullanmann gereklilii tartlr.
Eletirel Dnme becerisini gelitirmeye yneliktir.
Kaynaklar Etkili Kullanma (Bilinli Tketici Olma) becerisini


[!] Elektrik, su, odun, kmr vb. kullanm zerinde durulacaktr.


112

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR

A.1.39. Duyu organlarnn evreyi tanmadaki
roln fark eder.

v Duyu Organlar Konuuyor
Duyu organlar konuuyor adl drama etkinlii ile
duyu organlar ve ilevleri tantlr. Her bir duyu
organnn ilevi ile ilgili okulu ve evresini tanmaya
ynelik almalar yaplr.
Kaynaklar Etkili Kullanma (evre Bilinci Gelitirme ve
evredeki Kaynaklar Etkili Kullanma) becerisini gelitirmeye
yneliktir.

Salk Kltr (8)
[!] zellikle okulu ve evresini tanma zerinde durulacaktr.

A.1.39 numaral kazanm resimli eletirme testleri ile
deerlendirilebilir.

A.1.40. Snfn, okulunu ve evresini temiz
tutmak ve korumak iin sorumluluk alr.

v Okulum Tertemiz
Okulu ve evresini nasl koruyabilecei ile ilgili hayal
kurma etkinlii yaptrlr. Belirtilen fikirler bir proje
erevesinde uygulamaya geirilir.
Gvenlik ve Korunmay Salama (Salk ve Gvenlik
Kurallarna / Prosedrlerine Uyma) becerisini gelitirmeye yneliktir.

Salk Kltr (28)
[!] Sorumluluklarn yerine getirmenin lke sevgisinin bir gstergesi
olduu zerinde durulacaktr.

A.1.40 numaral kazanm z deerlendirme formu ve akran
deerlendirme formu ile deerlendirilebilir.

A.1.41. Okul Heyecanm temasnda geen
kavramlar yerinde ve doru bir biimde kullanr.

+ Neler rendim?
Okul Heyecanm temasnda ska kullanlan ve yeni
renilen kavramlarn neler olduu sorulur. Bu
kavramlarla cmleler kurulmas ve hikyeler
oluturmalar istenir. Oluturulan hikyeleri
canlandrmalar ve /veya resimlemeleri sylenir.
Temalarla lgili Temel Kavramlar Tanma becerisini

C A.1.41 numaral kazanm iin Trke dersi Yazma renme alan:
Kendini Yazl Olarak fade Etme (Kazanm 1)

A.1.41 numaral kazanm rn dosyas ile deerlendirilebilir.


113

2.1. BRNC SINIF 2.1.2. TEMA: BENM ESZ YUVAM

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.1. Her canlnn bir yuvaya ihtiyac
olduunu fark eder.

+ Herkesin Yuvas Var
Yaratcla ve problem zmeye ynelik sorular
yoluyla eitli canllarn ve kendilerinin yuvalar
zerine konuulur. Renkli resimler veya asetatlar
gsterilir. renciler bu canllar ve yuvalar ile ilgili
resimler izerler. Bir yuvamz olmasayd ne
yapardk? konulu bir hayal kurma etkinlii
yaptrlr. rencilerin evlerinin adresini ve telefon
numarasn renmeleri salanr.


[ !] Canllarn temel ihtiyalarndan biri olan barnma ihtiyac

B.1.2. Evinin adresini ve telefon numarasn
syler.
Bilgi Teknolojilerini Kullanma becerisini gelitirmeye yneliktir.


C B.1.2 numaral kazanm iin Matematik dersi Doal Saylar alt
renme alan (Kazanm 1)

B.1.1 ve B.1.2 numaral kazanmlar rn dosyas ve szl
sunum ile deerlendirilebilir.

B.1.3. Canllarn nasl beslendiklerini aratrr.

Y Ali Babann iftlii
ocuk arks dinletilerek arkda geen hayvanlarn
sesleri ve beslenmeleri fark ettirilir. Bitkiler ve
hayvanlar lemi ile ilgili film seyredilir veya doa
gezisi yaplr.

[!] Canllarn temel ihtiyalarndan biri olan beslenme ihtiyac


114

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.4. Mutfakta byklerinin yemek yapmasn
gzlemleyerek donma, erime, kaynama,
buharlama olaylarn fark eder.

v Mutfakta Neler Oluyor?
Ailelerle i birlii yaplarak rencilerin donma, erime,
kaynama ve buharlama olaylarn mutfakta
gzlemlemeleri istenir. rencilerin gzlem sonularn
snfta szl olarak sunmalarna frsat verilir.

B.1.3. ve B.1.4 numaral kazanmlar aratrma kd ile
deerlendirilebilir.

B.1.5. Yemek saatinden nce ve sonra yapmas
gerekenleri ayrt eder ve grg kurallarna uygun
davranlar gsterir.

+ Yapmalyz ya da Yapmamalyz
Yemekle ilgili grg kurallarn ieren ifadeler okunur.
Doru ifadeler iin iki ellerini, yanl ifadeler iin tek
ellerini havaya kaldrrlar. Beslenme saatinde doru
davranlarn yaplp yaplmad gzlenir.

b Toplumsallk zerinde durulacaktr.

Salk Kltr (26)

B.1.6. Evde kurallarn neden gerekli olduunu
aklar.

+ Ah u Kurallar!
Evde hangi kurallara uyduklar beyin frtnas teknii
ile belirlenerek tahtaya listelenir. Her bir kuraln neden
gerekli olduu tartlr. rencilerin bu konudaki
grlerini aklamalar salanr.

b z sayg ve toplumsallk zerinde durulacaktr.


115

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.7. Gnlk yaamnda oyun oynamak ve
ders almak iin harcayaca sreler
arasnda denge kurar.

+ Gn eridi
retmen rehberliinde birim kp modelleriyle
Gn eridi oluturulur. Bu erit zerinde ders
almak ve oyun oynamak iin ayrlan sreler
farkl renklerdeki kplerle gsterilir.

C B.1.7 numaral kazanm iin Matematik dersi Doal Saylar
nitesi (Kazanm 8)
B.1.5, B.1.6 ve B.1.7 numaral kazanmlar oktan semeli
resimli testlerle deerlendirilebilir.

B.1.8. Kendi ocukluu hakknda aratrma
yapar.

v Ben Kkken
Anlarn aile bireylerinden renmeleri istenir.
Varsa, fotoraflarn snfa getirirler. Getirdikleri
fotoraflar ya da izdikleri resimleri kartonlara
yaptrarak bir albm olutururlar. Albmlerine
bir ad verirler. Her ocuun kendi albmn
tantmasna frsat verilir.

b z sayg, z gven ve sevgi zerinde durulacaktr.

B.1.8 numaral kazanm rn dosyas ile
deerlendirilebilir.


116

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.9. Fiziksel zelliklerini tanyarak bu
zellikleri hakknda olumlu dnr.

+ Kendimi Seviyorum
Bireysel rol oynama etkinlii ile en beendikleri fiziksel
zellikleri hakknda konuarak kendilerini tantmalar
istenir. Parmak boyas ile parmak izi almas yaplarak
her bireyin esizlii fark ettirilir.




B.1.10. Kiisel eyalarn zenli kullanr.

+ Eyalar Konuuyor
zensiz kullanlan bir eyann neler sylemi
olabileceini, drama yntemiyle canlandrmalar
istenir. Daha sonra ocuklardan bu durum karsndaki
duygu ve dncelerini paylamalarna frsat verilir.

b z sayg, Vatanseverlik zerinde durulacaktr.


B.1.11. Bakalarnn eyalarn izin alarak kullanr
ve bu eyalara zarar vermez.

+Kimseye Zarar Vermem
Bakalarnn eyalarn izinsiz kullanarak istemeden
zarar veren bir ocuun yks rencilere
tamamlatlr. yk hakknda yneltilen sorularla
bakalarnn eyalarn kullanrken izin isteme ve onlara
zarar vermeme davranlar pekitirilir.

b z sayg ve toplumsallk zerinde durulacaktr.

B.1.9, B.1.10 ve B.1.11 numaral kazanmlar gzlem formu ile
deerlendirilebilir.

B.1.12. Ailesindeki bireyleri tanr ve tantr.

v Aile Albm Yapyoruz
rencilerden aileleri ile ilgili fotoraflar toplamalar
ya da resim izmeleri istenebilir. Bunlar kartonlara
yaptrarak aile albm olutururlar. Albmlerine bir
ad verirler. Her rencinin aile albmmdeki bireyleri
tantmasna frsat verilir.
z Ynetim (Kariyer Planlama) becerisini gelitirmeye
yneliktir.


[!] Ailesindeki bireylerin i ve mesleklerine vurgu yaplacaktr.

B.1.12 numaral kazanm rn dosyas ve szl sunum ile
deerlendirilebilir.


117

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.13. Ailedeki yardmlamay ve grev
dalmn aratrr, dayanmaya gnlk hayattan
rnekler gsterir.
.
v Dayanma ile Zorluklar Aarz
rencilerden aile bireylerine, ailelerindeki
yardmlama ve grev dalm ile ilgili sorular sorarak,
elde ettikleri bilgileri snfla paylamalar istenir.
Sorumluluklarnn neler olduu, kendilerine den
grevleri yerine getirirken kimlerden, nasl yardm
alabilecekleri sorulur. Aile iinde yardmlamann ve
dayanmann nemi vurgulanarak, yardmlamann
hayat kolaylatrdna ynelik rnekler vermeleri
istenir. Kurtulu Savayla ilgili dzeye uygun bir
resim veya fotoraf gsterilerek Trk milleti olarak,
gemite de yardmlama ve dayanma rneklerinin
yaand vurgulanr. Kurtulu Savann Atatrkn
nderliinde Trk milletinin yardmlamas ve
dayanmas sayesinde kazanld aklanr.

b Yardmseverlik zerinde durulacaktr.

Giriimcilik (6)

C B.1.13 numaral kazanm iin Trke dersi Konuma renme

[!] Atatrklkle ilgili konular (B.1.13 - 4)

B.1.14. Aile iinde demokrasi kltrnn
gerektirdii davranlar gzlemler.
+ Biz Demokratik Bir Aileyiz

Aile ii ilikilerde aile bireylerinin, anlay, hogr,
farkl dncelere saygl, eitlik ve aile ii davranlarla
ilgili bir aratrma( gzlem) devi veriniz. Yaplan
aratrma ve gzlem sonularnn snfta sunulmas
salanr.


b Sabr, sayg, adalet, hogr zerinde durulacaktr.



118

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.15. Ailenin dayanma ve i birlii yaplan
zel bir evre olduunu kavrar.
+ Benim Ailem
Kendi aile bireyleri arasndaki dayanma ve i birliini
yanstan bir durumu canlandrmalar istenir. Her bir
yenin duygu ve dncelerin neler olabilecei zerinde
konuulur.


nsan Haklar ve Vatandalk (30, 31, 34)

B.1.13, B.1.14 ve B.1.15 numaral kazanmlar ksa cevapl resimli
testlerle deerlendirilebilir.

B.1.16. Ailesinde ve akrabalar arasnda etik
deerlere ne kadar nem verildiini gzlemler.

v Bizim Deerlerimiz
Ailelerinde ve akrabalar arasnda hangi deerlere nem
verildiini, yaadklar olaylardan rnekler vererek
aklarlar. rencilerin Benim ailemde yalan
sylenmez, nk; , Benim ailemde herkes
birbirine saygldr, nk; gibi cmlelerle ailedeki
etik deerlerin nemini kavramalar salanr.

b Adalet, drstlk, z gven, z sayg ve sevgi zerinde
durulacaktr.


C B. 1. 16 numaral kazanm iin Trke dersi Grsel Okuma ve

B.1.16 numaral kazanm aratrma kd ile deerlendirilebilir.


119

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.17. Kendisinin ve ailesindekilerin hata
yapabileceini ve bunun doal olduunu kabul
eder.

+ Herkes Hata Yapabilir
Hatal davran ieren bir senaryo canlandrlr. Bu
senaryodaki hatann ne olduunun bulunmas istenir.
Kendilerinin de benzer hatalar yapp yapmadklar
sorulur byle bir durum karsnda neler hissettikleri
(pimanlk, hatalardan ders karma vb. ) zerinde
konuulur. Srekli yaplan hatalarnda sorgulanmas
gerektii vurgulanr.

b Hogr, z gven ve z sayg zerinde durulacaktr.

zel Eitim (11)

B.1.17 numaral kazanm grme ile deerlendirilebilir.

B.1.18. evresindeki insanlara kar hissettii
duygular fark eder ve bunlar uygun biimde ifade
eder.

+ Duygularmzla Yzleelim
Kzgnlk, korku, mutluluk, znt duygular
uyandrabilecek senaryolar verilir. rencilerin bu
durumlarda duygularn nasl ifade ettikleri verilen
alma kdnda belirtmeleri istenir. Kzgnlk
hissettikleri durumlar zerinde konuulur. Kzgnlk
anlarnda kullanabilecekleri trafik klar teknii
retildikten sonra, drama yoluyla bu tekniin
uygulamas yaplr.

z Ynetim (Duygu Ynetimi) becerisini gelitirmeye yneliktir.

b Hogr, sevgi, sayg ve bar zerinde durulacaktr.

zel Eitim (9)
Salk Kltr (9)

[!] Kzgnlk, znt, mutluluk, korku zerinde durulacaktr.


120

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.19. Evi ve ailesiyle ilgili duygu ve
dncelerini zgn bir biimde ifade eder.

v Mutlu Ailem
Evleri ve aileleri ile ilgili duygu ve dncelerini resim,
mzik, drama, vb. yollarla ifade edebilecekleri bir snf
ortam oluturulur.

Yaratc Dnme becerisini gelitirmeye yneliktir.


B.1.18 ve B.1.19 numaral kazanmlar rn dosyas ile
deerlendirilebilir.
B.1.20. Ailesindeki liderin/liderlerin ailedeki
roln fark eder.

+ Lider Kim?
Aile bireyleri arasnda birok ii organize eden,
ynlendiren, yol gsteren birilerinin olup olmad
zerinde konuulur. Bu kiilerin zelliklerinden yola
klarak liderler ve zellikleri tartlr.
z ynetim (Liderlik) becerisini gelitirmeye yneliktir.


[!] Liderin grubunu temsil etme, koruma ve ibirlii yapma zellikleri


121

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.21. Gnlk zamannn bir blmn
ailesi ve yakn evresiyle birlikte elenmek
iin harcar.

+ Birlikte Eleniyoruz
Aileleriyle birlikte neleri yaparken elendikleri
sorulur. Baka hangi yollarla aileleriyle birlikte
elenebilecekleri zerinde dnmeleri ve bunlar
snfla paylamalar istenir. Snftaki renciler
gruplara ayrlarak ailelerindeki elence ortamlarn
canlandrmalar istenir. Ailelerle i birlii
yaplarak onlarn deiik elenme etkinlikleri
konusunda bilinlenmeleri, bu etkinlikleri
uygulamalar ve rencilerin; ailelerin de yaplan
eelenme etkinliklerini anlatmalar salanr.

z Ynetim (Katlm, Paylam, Birlii ve Takm
almas Yapma) becerisini gelitirmeye yneliktir.

b Sevgi zerinde durulacaktr.
B.1.20, B.1.21 numaral kazanmlar grme ile
deerlendirilebilir.
B.1.22. Ailesi ve yakn evresi ile iliki
kurmada hangi duyu organlarndan
yararlandn aklar.

+ Duyu Organlarm Kullanyorum
rencilere verilecek alma ktlar ile aileleri
ve yakn evreleri ile iliki kurmalar salayacak
farkl durumlar hakknda dnmeleri ve bu
durumlarda hangi duyu organlarndan
yararlandklarn bulmalar salanr.

Salk Kltr (8)
B. 1.22 numaral kazanm resimli eletirmeli testlerle
deerlendirilebilir.


122

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.23. Evlerde kullanlan kaynaklarn
hayatmzdaki yerini ve nemini belirtir.

+ Sular Kesildi
Evlerde kullanlan kaynaklarla ilgili olarak verilen
resimle ilgili sorular sorulur. Evimizde baka hangi
kaynaklarn kullanldn rnekler vermeleri istenir. Bu
kaynaklarn tkenmesi durumunda yaanabilecek
sorunlar zerinde durulur.

Giriimcilik (25)
B.1.23 numaral kazanm szl sunum ile deerlendirilebilir.

B.1.24. Parann deiim arac olarak ilevini fark
eder.

Y Pazara Gidelim
Pazara Gidelim adl ocuk arks dinlenir. Yakn
evrede bulunan pazar yeri veya markete bir inceleme
gezisi dzenlenir. Gezi srasnda alveri edenlerle ve
satclarla grrler. Para ile nelerin dei toku
edildiini gzlemlerine dayanarak bulmalar salanr.

Giriimcilik (2)

C B.1.24 numaral kazanm iin Matematik dersi Paralarmz alt

B.1.25. Aile btesi hazrlama almalarna
katlarak parann snrl bir kaynak olduunu fark
eder.

+ Paramz Nerelere Harcyoruz?
rencilere ailelerinin gelir kaynaklar ve aylk
giderleri (kira, faturalar, mutfak masraf vb.) konusunda
neler bildikleri sorulur. Alveri yaplaca zaman aile
bireylerinin bir plan yapp yapmadklar, yapyorlarsa
bu plana kendilerinin nasl katkda bulunduklar
aklamalar istenir. Al veri yaparken istedikleri her
eyi satn alp alamadklar sorular ve nedenleri
tartlr. Parann snrl bir kaynak olduunu fark
etmeleri salanr. Snfta aile btesi hazrlamayla ilgili
rnek bir alma yaplr. Aileler ile grlerek
rencilerin aile yeleriyle birlikte bte hazrlamalar
iin ynlendirilir.


Giriimcilik (4, 17)


B.1.24 ve B.1.25 numaral kazanmlar grme ile
deerlendirilebilir.


123

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.1.26. Evindeki alet ve makineleri gvenli
bir ekilde kullanmak iin sorular sorar.
+ Bunu Nasl Kullanabilirim?
rencilerin evlerindeki alet ve makinelerden
nasl kullanldn merak ettikleri birini seerek
Bunu nasl kullanabilirim? sorusunu
yneltmeleri salanr. rendiklerini snfta
arkadalaryla paylamalar istenir.
Kurallarna / Prosedrlerine Uyma) becerisini gelitirmeye
yneliktir.

B.1.26 numaral kazanm aratrma kd ile
deerlendirilebilir.
B.1.27. Evde gvenlik kurallarna
uyulmadnda doabilecek sonularla ilgili
karmlarda bulunur.

+ Atele Oynama
Evde elektrik su doal gaz gibi kaynaklar ve
tehlike yaratabilecek aletleri kullanrken nelere
dikkat edilmesi gerektii, rnek olay yntemiyle
tartlr. Gvenlik kurallarna uyulmad zaman
ne gibi olumsuzluklar yaanabileceine vurgu
yaplr.

yneliktir.

[!] Yangn kma olasl zerinde durulacaktr.
B.1.27 numaral kazanm ksa cevapl sorular ile
deerlendirilebilir.
B.1.28. Doal afetler karsnda yapmas
gerekenleri belirleyerek ailesi birlikte
hazrlk yapar.

+ Doal Afetlere Kar Hazrlkl Olalm
Doal afetlere hazrlk konusunda aileler
bilinlendirilir. Ailelere bu konuda bir form
verilir. Bu forma uygun olarak rencilerle
birlikte doal afetlere kar hazrlk yapmalar
salanr.
Gvenlik ve Korunmay Salama (Doal Afetlerden
Korunma) becerisini gelitirmeye yneliktir.

Afetten Korunma ve Gvenli Yaam (18, 20)
B.1.28 numaral kazanm gzlem formu ile
deerlendirilebilir.
B.1.29. Benim Esiz Yuvam temasnda geen
kavramlar yerinde ve doru bir biimde
kullanr.

+ Neler rendim?
Benim Esiz Yuvam temasnda ska kullanlan ve
yeni renilen kavramlarn neler olduu sorulur. Bu
kavramlarla cmleler kurulmas ve hikyeler

C B. 1.29 numaral kazanm Trke dersi Yazma renme alan

B.1.29 numaral kazanm rn dosyas ile deerlendirilebilir


124
2.1. BRNC SINIF 2.1.3. TEMA: DN BUGN YARIN

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.1.1. Gemi, imdi, gelecek zaman
dilimlerini ayrt eder ve uygun yerde kullanr.

+ Dn, Bugn, Yarn
Dn, bugn ve yarn kelimelerine vurgu
yapan bir yk okunur. rencilerin bu yky
kendi cmleleri ile dn, bugn ve yarn
kavramlarn kullanarak anlatmalar salanr.
Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Deiim)
z Ynetim (Zaman ve Mekn Doru Alglama)

C C.1.1 numaral kazanm iin Trke dersi Konuma
renme alan: Kendini Szl Olarak fade Etme (Kazanm 2)

C.1.1 numaral kazanm ksa cevapl sorular ile
deerlendirilebilir.
C.1.2. Baz davranlar, nceki yllarda tek
bana yapamad halde imdi yapabildiini
fark eder.

+ Bydke Deiiyorum
alma kdna nceki yllardaki fotoraflarn
yaptrmalar (Fotoraflar yoksa resim izerler.),
altlarna, o yalarda yapabildikleri davranlar
yazarak fotoraflar incelemeleri istenir.
Geliimlerindeki deiimleri fark etmeleri
salanr.



125

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.1.3. Kkken sahip olduu bir
oyuncayla ilgili duygu ve dncelerini
ifade ederek bunu arkadalaryla paylar.

+ Benim Oyuncaklarm
Kkken sahip olduklar bir oyunca snfa
getirmeleri istenir. Kkken bu oyuncakla
oynarken neler hissettiklerini, arkadalar ile
paylarlar. O oyuncan imdi kendileri iin ne
hissettirdii sorulur. Dnceleri snfa
paylamalar konusunda ynlendirilir.
z Ynetim (Duygu Ynetimi) becerisini gelitirmeye
yneliktir.

C C.1.3 numaral kazanm iin Trke dersi Konuma
renme alan: Kendini Szl Olarak fade Etme (Kazanm 6)
C.1.2, C.1.3 numaral kazanmlar eletirmeli test ile
deerlendirilebilir.

C.1.4. Eyalarn, satn alnd ilk hali ile
kullanldktan sonraki halini karlatrarak,
eyalarn zaman ierisinde nasl bir deiime
uradn inceler.

+ Eyalar da Deiiyor
Spor ayakkabsnn satn alnmasndan eskimesine
kadar sren bir sreci kapsayan bir paragraflk
metin okunur. Metin hakknda yneltilen sorularla
ayakkabnn nasl bir deiim geirdii incelenir.
rencilerden benzer bir yk resimlemeleri
istenir.


C.1.4 numaral kazanm rn dosyas ile deerlendirilir.


126

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.1.5. Ksa bir z gemi hazrlayarak kendini
tantr.
v Dnden Bugne Ben
rencilerin gemileri ile ilgili bilgi toplamalar ve bu
bilgileri arkadalar ile paylamalar salanr.


b z gven, z sayg zerinde durulacaktr.

C C.1.5 numaral kazanm iin Trke dersi Konuma renme

C.1.6. Atatrkn ocukluk anlarn aratrarak
snfta sunar.
Y Atatrk Anlatyorum
Atatrkn anlar ile ilgili metinler okutulur.
Atatrkn Kemal adn almas ile ilgili ans okunur.
An gnll renciler tarafndan canlandrlr. Bu an
ile ilgili sorular sorulur. Bu andan ne anladklarn
aklamalar istenir. Atatrkn, retmenleri tarafndan
sevilen, baarl ve rnek bir renci olduu vurgulanr.
rencilerden, Atatrk ile ilgili anlar aratrmalar ve
bunlar snfla paylamalar istenir.

[!] Atatrklkle ilgili konular (C.1.6. -2)

C.1.5 ve C.1.6 numaral kazanmlar szl sunum ile
deerlendirilebilir.


127

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.1.7. Gemiten gnmze, klk kyafette
oluan deiiklikleri aratrr ve bir kyafet
tasarlar.

+ Fotoraflar Anlatyor
Gemiten gnmze kadar kullanlan kyafet
resimleri toplanr. Snfa getirilir. Gemiteki
kyafetlerle gnmzdeki kyafetleri
karlatrmalar salanr. Bunlardan yararlanarak
yeni bir kyafet tasarlamalar istenir. Tasarladklar
kyafetleri setikleri bir arkadalarna gazete
kd ve bant kullanarak giydirmeleri salanr.
b Yenilie aklk zerinde durulacaktr
.

C.1.7 numaral kazanm rn dosyas ile
deerlendirilebilir.
C.1.8. Bayram kutlamalarndaki duygularn
szl olarak ifade eder.

v Bu Bayram Benim Bayramm
Bayramn sonrasndaki duygularn szl olarak
ifade ederler.
b Vatanseverlik, kltrel deerleri koruma ve gelitirme

[!] 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve ocuk Bayram ile 19
Mays Atatrk' Anma, Genlik ve Spor Bayramnn
anlam ve nemi zerinde durulacaktr. Bu kazanm 23 Nisan
Ulusal Egemenlik ve ocuk Bayram ile 19 Mays
Atatrk' Anma, Genlik ve Spor Bayram'na denk gelen
haftalarda ilenecektir.
C.1.8 numaral kazanm szl sunum ile deerlendirilebilir.


128

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.1.9. Canllarn hareketlerini ve seslerini
birbirinden ayrt eder.
+ Bu Hangi Canl?
Bir renci snftan dar karlr. Snfta bulunan
renciler bir canl belirlerler. Darda kalan renci
ieri alnr. Snfta bulunan renciler belirlenen
canlnn hareketlerini zgn bir biimde canlandrarak
Bil bakalm hangi canl? sorusunu yneltirler. Ebe
olan renci canly bulmaya alr.

C.1.9 numaral kazanm gzlem formu ile deerlendirilebilir.

C.1.10. Mevsim deiikliklerine bal olarak
canllarn yaamlarndaki deiiklikleri fark eder.

+ Mevsimlere Gre Giyiniyorum
''Elbiselerim'' rondu oynatlr. Mevsimlere gre
giysilerimizin nasl deitii rencilere buldurulur.
Baka canllarn yaamlarnda ne gibi deiikliklerin
olduunu gzlem yoluyla ve resimli kaynaklardan
yararlanarak aratrmalar istenir. Mevsim
deiikliklerine bal olarak canllarn yaamlarnda
olan deiiklikler fark ettirilir.

Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Deiim) becerisini

C C.1.10 numaral kazanm iin Trke dersi Grsel Okuma ve

C.1.10 numaral kazanm aratrma kd ile deerlendirilebilir.

C.1.11. Takvimden yararlanarak gn iinde
hava durumundaki deiiklikleri gzlemler
ve gzlem sonularn tablo zerinde
gsterir.

+ Bugn Hava Nasl Olacak?
Hava durumunu gnlk olarak gzlemlerler ve hava
durumuna uygun resim yaptrarak ya da izerek bir
grafik olutururlar.

C C.1.11 numaral kazanm iin Matematik dersi Zaman lme alt


129

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.1.12. Yeryzn ve gkyzn
gzlemleyerek doadaki renk eitliliini
fark eder.
+ Renk Pazar
rencilerden datlan katlara gkkuann resmini
izmeleri ve bunu boyamalar istenir. Gk kuanda
var olan her renkten bir bitki, bir nesne, bir hayvan
izmeleri ve boyamalar istenerek, Renk Pazar oyunu
oynatlr.


C.1.11. ve C.1.12 numaral kazanmlar rn dosyas ile
deerlendirilebilir.

C.1.13. Dnyann kendi evresinde dnmesini bir
model zerinden gzlemler ve bunun sonularn
fark eder
+ Dnya Dnyor
Kk bir top/portakal ile fener/mum yardmyla
Dnya ve Gne modeli oluturulur. Top kendi
evresinde dndrlerek gece ve gndz olgular
gzlemletilir. Bo mukavva kutularnn iine
gkyznn gece ve gndz durumlarn temsil eden
resimler yaptrlr. renciler kt havlu rulolarn
drbn gibi kullanarak bu resimleri incelerler. eitli
resimli kitaplar ve bilgisayar programlarndan
yararlanarak gece ya da gndz gkyznde
gerekleen olaylar ve grlen cisimlerle ilgili sorular
cevaplarlar.


Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Neden-Sonu likisi)


130

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.1.14. Doal afetlerin evreyi nasl deitirdiini
aratrr.

+ Doal Afetler evreyi Nasl Deitiriyor?
Doal afetlerin evreyi nasl deitirdii hakknda
gazete, dergi, TV, vb. kaynaklardan aratrma yapmalar
istenir. Bu konuda toplanan fotoraflar snfa getirilir.
ncelenerek aklanr.
yneliktir.

C.1.15. nsanlarn evreyi hangi yollarla
deitirdiini ve bunun iin neler yaptklarn
aratrr ve anlatr.
+ nsanlar evreyi Nasl Deitiriyor?
rencilerle birlikte evremizi nasl
deitirebiliriz? konulu bir anket hazrlanr.
rencilerden bu anketi yakn evrelerinde
uygulayarak aratrma yapmalar istenir. Anket
sonular deerlendirilir. Zmre retmenlerinin
rencilerle birlikte okul ynetimi ve velilerle i
birlii yaparak okul bahesini gzelletirme
kampanyas dzenlenir.


Spor Kltr ve Olimpik Eitim (24)
C.1.13 ve C.1.14, C.1.15 numaral kazanmlar aratrma
kd ve uzun cevapl maddelerle deerlendirebilir.
C.1.16. Dn, Bugn, Yarn temasnda
geen kavramlar yerinde ve doru bir
biimde kullanr.

+ Neler rendim?
Dn, Bugn, Yarn temasnda ska kullanlan ve
yeni renilen kavramlarn neler olduu sorulur. Bu
kavramlarla cmleler kurmalar ve hikyeler

C C. 1. 16 numaral kazanm Trke dersi Yazma renme
alan: Kendini Yazl Olarak fade Etme (1.kazanm)
C.1.16 numaral kazanm rn dosyas ile
deerlendirilebilir.


131

HAYAT BLGS DERS PROGRAMI
2.2. KNC SINIF 2.2.1. TEMA: OKUL HEYECANIM

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.1. Okulla ilgili, gnlk ilerini ncelik
srasna koyarak belirlenen zaman iinde yapar.
+ Her i Zamannda Yaparm
rencilere okulla ilgili gnlk hazrlklarnda ve
okulda hangi ileri yaptklar sorulur. Konu ile ilgili
resimli kartlar verilerek, bu kartlar gnlk ilerin
nceliklerine gre sraya koymalar istenir. Grevin
zamannda yaplmamasnn yaratabilecei olas sorunlar
ve sonular tartlr. Planl ve disiplinli almann bir
iin baaryla tamamlanmasnda ne denli nemli olduu
fark ettirilir. Atatrkn de sabrl, planl ve disiplinli
almasndan rnekler verilir.


A.2.2. Ders ara ve gerelerini gnlk ders
programna gre hazrlar ve bunlar uygun bir
biimde kullanr.

+ antam ve Ben
Okula giderken ve okulda yaplacak gnlk ilerle ilgili
verilen resimleri ve resimlerle ilgili cmleleri, ncelik
srasna koyarlar. O gn kullanlacak ders ara ve
gerelerinin getirilip getirilmedikleri kontrol edilir. Bir
iin zamannda yaplmamasnn yaratabilecei sorunlar
zerinde tartlr.


A.2.3. Gerektiinde byklerinden yardm alarak
kiisel bakmn yapar.
+ Benim Gibi Yap
Ayna teknii ile ikier kiilik gruplar olutururlar,
byklerinden yardm alarak yaptklar kiisel bakm
ilerini taklit ederler. Hangi kiisel bakm yaparken
byklerinden yardm aldklarn sylemeleri istenir.

zel Eitim (14)
A.2.1, A.2.2 ve A.2.3 numaral kazanmlar z deerlendirme formu
ile deerlendirilebilir.


132

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.4. Snfnn ve srasnn yerini ekil izerek
gsterir.
+ Benim Yerim
Basit izimler yaparak snfnn ve srasnn yerini kt
zerinde gsterirler.

C A.2.4 numaral kazanm iin Trke dersi Grsel Okuma ve Grsel
Sunu renme alan: Grsel Sunu (Kazanm 2)
C A.2.4 numaral kazanm iin Matematik dersi Geometrik cisimler ve
ekiller alt renme alan (Kazanm 6)
A.2.5. Okul kurallarnn neden konduunu
aratrr ve aklar.
+ Bir Sebebi Var
Her renci beer tane okul kural belirler. Bu kurallarn
konma sebepleri ile ilgili arkadalar ve okul
alanlaryla grme yaparlar. Grme sonularn
snfa sunarlar. Belirledikleri kurallarn uygulanmad
durum veya ortamlar canlandrrlar.

A.2.5 numaral kazanm grme formu ve szl sunum ile
deerlendirilebilir.
A.2.6. Okulundaki ve snfndaki seim
almalarna katlarak demokrasi kltrne
katkda bulunur.
+ Snfmzda Seim Var!
Snfnzda snf bakanl veya kulp yelii seimleri
iin seim ortam oluturunuz. Seim ortam iin oy
pusulalar, seim sand hazrlaynz. Adaylar iin
farkl renklerde oy pusulalar hazrlaynz. Seimleri
gizli oy ve ak saym eklinde gerekletiriniz. Seim
sonularn tahtaya yazarak ilan ediniz. Seimle ilgili
dncelerin ifade edilmesini salaynz. Seim de
kullanlan aralarn neler oluunu ve nasl
kullanldklarn aklamalarn isteyiniz. Seimde
semenlerin ve aylarn davranlar ile ilgili
gzlemlerini aklamalarn salaynz. Snf bakan ve
kulp yelerinin seimle belirlenmesi ile ilgili
dncelerini aklamalarn isteyiniz.
rencilerinizden okulda ve snfta hangi seimlerin
yapldn sylemelerini isteyiniz. Snf bakanl,
renci kulpleri ve okul meclisi seimlerine katlmn
nemi ve gereini tartnz. lgili seimlere katlm
tevik ediniz.
z Ynetim (Katlm, paylam, ibirlii ve takm almas yapma)
b Sabr, sayg, adalet, hogr zerinde durulacaktr.



133

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.7. Kulp veya grup almalar ile ilgili
olarak gelitirilen bir proje zerinde arkadalaryla
i birlii yaparak alr.

v Grev Banda
Grev ald eitici almada arkadalar ile grup
olutururlar. Setikleri bir proje zerinde grev dalm
yaparak alrlar.

zel Eitim (15)
A.2.7 numaral kazanm gzlem formu ve proje ile
deerlendirilebilir.
A.2.8. Grev ald kulp veya grup
almalarnn kiisel geliimine katksn aklar.

+ Baka
Grev aldklar eitici almann kiisel geliimlerine
katksn ve amalarn gerekletirmek iin
arkadalaryla birlikte neler yapabileceklerini baka
teknii ile aklarlar.

b z gven ve z sayg zerinde durulacaktr.
A.2.8 numaral kazanm szl sunum ve akran deerlendirme
A.2.9. Kulp ve dier grup almalarnda
yaplacak iler konusunda arkadalarn
ynlendirir, onlar cesaretlendirir ve
gerektiinde yardmda bulunur.

+ Birlikte Baarabiliriz!
Snftaki saysna gre gruplar oluturulur. Her bir
gruptan ark ya da tezahrat bulmalar istenir. Grup
yeleri dier gruplarla da balant kurarak imdiye
kadar bilinen tezahratlar hakknda konuurlar.
Birbirlerine cesaret verici szler syleyerek grupla
birlikte baarlarn kutlamakta kullanacaklar bir ark
ya da tezahrat olutururlar.
z Ynetim (Liderlik) becerisini gelitirmeye yneliktir.
b Toplumsallk ve yardmseverlik zerinde durulacaktr.

Salk Kltr (29)

A.2.10. Grup almalar srasnda baka
gruplarla dayanma iine girerek kendi
grubuna destek salar.

+ Bir Elin Nesi Var ki Elin Sesi Var
rencilerin yakn evrelerinden yardmlama ve
dayanma iinde yaplan ilere rnekler vermeleri
istenir. Snf saysna gre gruplar oluturulur.
Yardmlama ve dayanmaya neden gerek duyulduu
tartlr. Bir proje konusu belirlenir. Bu projeyi nasl
gelitirebilecekleri zerinde dnerek, birbirlerinden
hangi konularda destek olabileceklerini belirlemeleri
istenir. almalar srasnda kendi gruplarna yardmc
olarak, dayanma ile ileri daha kolay ve abuk
bitirdiklerini fark etmeleri salanr.
b Toplumsallk ve yardmseverlik zerinde durulacaktr.

A.2.9 ve A.2.10 numaral kazanmlar akran deerlendirme formu


134

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.11. Trk Bayrana ve stikll Marna
neden sayg gsterilmesi gerektiini aklar.

+ Bizim Bayramz, Bizim Marmz
rencilere sevdikleri bir ark olup olmad ve bu
arky neden sevdikleri sorulur. Her insann
hayatnda kendisi iin nemli bir ark olduu gibi
toplumlar iin de onlar ve yaadklar olaylar
anlatan, nemli bir ark vardr denilir. Bu arkya
mill mar ad verildii belirtilir. Mill marmzn
stikll Mar olduu belirtilir. stikll Mar
dinlenir. rencilerden stikll Mar okunurken
nasl davranldn gzlemlemeleri istenir. Bu
davranlarn nedenleri tartlr. Trk Bayrann
dou hikayesi dzeye uygun olarak anlatlr. Trk
Bayrandaki sembol (ay ve yldz) ve renklerin
anlam dzeye uygun olarak aklanr.

bVatanseverlik, kltrel deerleri koruma ve gelitirme
A.2.12. Neden dengeli ve dzenli beslenmesi
gerektiini aratrr ve anlatr.

v Dengeli Besleniyorum
Verilen besin gruplarnn resimleri arasndan dengeli
beslenmeye uygun bir mn hazrlarlar. rencilerden,
tandklar yetikinlerle Evde hazrlanan yiyeceklerin,
niin ayakst attrlan yiyeceklere tercih edilmesi
gerekir? sorusu sorularak bu konuda bir rportaj
yapmalar istenir.
Trkeyi Doru, Etkili ve Gzel Kullanma becerisini gelitirmeye
yneliktir.

Salk Kltr (19, 22)
deerlendirilebilir.
gl yanlarn tanr.

+ Kendimi Kutluyorum
Kendilerine, bata zor grnd halde baardklar
durumlar yazmalar ve altlarna kutlama cmleleri
eklemeleri istenir. Resimleri yaplr ve kartlar
oluturulur. Hazrlanan kartlarn snf panosuna aslmas
salanr.
b z gven zerinde durulacaktr.

Giriimcilik (1)
zel Eitim (1)


135

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.14. Arkadalar ile farkllklarnn doal
olduunu kabul eder.

+ Akvaryumdaki Balklar
ki akvaryum maketi hazrlanr. Birine farkl byklk
ve renklerde balk resimleri konur. Dierine de ayn
byklk ve renkte balk resimleri konur. Akvaryumlar
karlatrlarak benzerlik ve farkllklarn doal olduu
ve yaam gzelletirdii vurgulanr.

yneliktir.
b Hogr ve sevgi zerinde durulacaktr.

zel Eitim (2)
Salk Kltr (11)
A.2.13, A.2.14 numaral kazanmlar birlikte rn dosyas ile birlikte
deerlendirilebilir.

A.2.15. Duygularnn kendisini ve
arkadalarn nasl etkilediini fark eder.

+ Sen yle Syleyince
Verilen boluk tamamlama cmlelerini eler hlinde
karlkl olarak tamamlamalar salanr. Gnll
renciler yaadklar deneyimleri snfla paylarlar.

zel Eitim (7, 8)
A.2.15 numaral kazanm gzlem formu ile deerlendirilebilir.


136

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.16. Okul ve snf eyalarn neden zenli
kullanmas gerektiini aklar.

+ Bu Okul Hepimizin
Okul ve snf eyalarn zenli kullanmamaktan
doan eitli problem durumlar verilir. Bu
problemleri dokuz odal sorun zme evi teknii
ile zerler. Okul ve snf eyalarn neden zenli
kullanmalar gerektii ile ilgili grlerini
aklamalar istenir.
b Vatanseverlik zerinde durulacaktr.

A.2.16 numaral kazanm ksa cevapl sorular ile
deerlendirilebilir.

A.2.17. Ulam aralarn gzlemler ve
snflandrr.

YTrafik Sahnesi
Gar, otogar, liman vb. yerlere inceleme gezisi
yaplr. Buralarda bulunan tatlar gzlemlemeleri
ve alma ktlarnda resimleri verilen tatlar
snflandrmalar salanr. Okula geli gidilerde
karlatklar ulam aralarnn maketleri
yaplarak, trafik sahnesi oluturulur.
A.2.17 numaral kazanm rn dosyas ve resimli eletirme
testleri ile deerlendirilebilir.

[!] ncelikle ocuun okula geli gidilerinde karlat ulam
aralar zerinde durulacaktr.
A.2.18. Okula geli ve gidilerinde insanlarn
trafikteki davranlar gzlemleyerek kendisinin
ve bakalarnn trafikte doru ve yanl
davranlar ayrt eder.

v Yayalar Snavda!
Trafikle ilgili snf ii ve d etkinlikler yaplr. MEB
Trafik Gvenlii retmen Klavuzu ve tepegz
yanslarndan yararlanarak yayalarn doru ve yanl
davranlar ile ilgili ayrt etmeleri istenir.

b Doruluk ve drstlk zerinde durulacaktr.

A.2.18 numaral kazanm doru-yanl testi ile deerlendirilebilir.

A.2.19. Okula geli ve gidilerinde karlat
insanlarla etkileimde bulunurken nasl
davranmas gerektiini aklar.

+ Tandklarmz Tanmadklarmz
Canlandrma yntemiyle tandklar ve
tanmadklar kiilerle etkileim rneklerini
canlandrrlar. Canlandrmadan sonra davranlarnn
sebeplerini aklarlar.



137

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.20. Vcudunun blmlerini tanyarak
kendisinin ve arkadalarnn vcudunun deerli
olduunu kabul eder.

+ Vcudumu Tanyorum
kierli gruplar oluturmalar salanr.
Birbirilerinin vcudunu incelemeleri istenir.
nceleme sonularn aklamalar salanr.
Yaplan aklamalardan yola klarak insan
vcudunun blmleri belirlenir. Hangi
durumlarda birbirlerinin vcuduna zarar
verebildikleri zerinde durulur. Arkadann
vcuduna zarar geldiinde ne hissettii sorulur.

becerisini gelitirmeye yneliktir


Salk Kltr (7)

A.2.20 numaral kazanm ak ulu sorular ile deerlendirilebilir.
A.2.21. Saln koruma sorumluluunu
stlenir ve okulda saln korumak iin
yapmas gerekenleri aklar.

+ Reete
Snfta bir tartma ortam oluturularak
salklarn koruma sorumluluklarn yerine
getirip getirmediklerini belirlemeleri istenir.
renciler doktor rolne girerek salksz bir
ocuun saln korumak iin neler yapmas
gerektiini belirten bir reete yazar ve sunarlar.

Salk Kltr (13)
A.2.22. Arkadalar ile birlikte oynamak,
almak ve zel gnleri kutlamak iin plan
yapar ve plann uygular.

v Plan Yapyorum
Snfta istee gre takmlar oluturulur.
renciler takmlarna bir lider seerler. Liderler
bahede veya spor salonunda renklere gre
datlan kt topaklarn toplamak iin takm,
arkadalarn ynlendirirler. En ksa srede
ktlar toplamay baaran takm birinci kabul
edilir. Kutlama yaplacak zel bir gn belirlenir.
Hep birlikte plan yaplr ve uygulamaya konulur.



A.2.22 numaral kazanm performans deerlendirme ile
deerlendirilebilir.


138

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.23. Kendisinin ve arkadalarnn etik
olmayan davranlarn fark eder,
arkadalaryla ilikilerinde olumlu deerleri
gzetir.

+ Ama Bu Doru Deil!
Etik olmayan davranlara rnekler verilir ve
canlandrlr. Arkadalaryla ilikilerinde nem
verdii deerleri yazl olarak ifade etmeleri
istenir.
yneliktir.

b Doruluk , drstlk ve adalet zerinde durulacaktr.

A.2.23 numaral kazanm gzlem formu ile deerlendirilebilir.

A.2.24. zensiz iletiimin yarataca sorunlar
belirleyerek, retmeni ve arkadalaryla
iletiim kurarken nezaket ifadeleri kullanr.

+ Sihirli Szckler
retmenin syledii kaba ve kaba olmayan
kelimelerle kurulmu cmleler karsnda
hissettiklerini paylarlar. retmeni ve
arkadalaryla ilikilerinde zensiz iletiimin ne gibi
sorunlar yarataca tartlr.



A.2.24 numaral kazanm z deerlendirme formu ile
deerlendirilebilir.

A.2.25. evresindeki insanlarn mesleklerinin
farkl zellikler gerektirdiini aklar.

+ Kuyudan Kimi ekelim?
Kuyudan Kimi ekelim? oyunu ile mesleklerin
zellikleri fark ettirilir. Yakn evresindeki kiilerle
(akrabalar ve aile yaknlar ile) i ve meslekleri
hakknda grmeler yaparak grme sonularn
snfta sunarlar.
yneliktir.

A.2.25 numaral kazanm aratrma kd ile deerlendirilebilir.
A.2.26. Okulu, retmeni ve arkadalaryla
ilgili duygu ve dncelerinin zaman iinde
nasl deitiini grsel materyaller tasarlayarak
aklar.

+ Duygu Posteri
Gazete ve dergilerden kestikleri eitli resim ve
yazlar yardmyla retmeni ve arkadalaryla ilgili
duygu ve dncelerinin zaman iinde nasl
deitiini yanstan posterler hazrlarlar.

Grsel Sunu renme alan: Grsel Sunu (Kazanm 2)



139

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.27. Okuldaki kaynaklar bilinli tketmenin
nemini aklar.
+ Bilinli Tketelim
ki adet iki litrelik pet ie snfa getirilir. renciler
iki gruba ayrlr. Birinci gruptaki ocuklar iki litre
suyu tutumlu kullanarak ellerini ykarlar. Dier
gruptakiler ise ayn miktardaki suyu gereinden fazla
kullanarak ellerini ykarlar. Ayn miktarda suyla
farkl sayda kiinin ellerini ykamasna dikkat
ekilir. rencilerden bilinli tketicinin
zelliklerini aratrmalar istenir.

[!] Bilinli tketici olmann ayrt edici zelliklerini zerinde
durulacaktr.

A.2.28. Okulu ve evresini korumak iin
alternatifler retir.

v Atklar Deerlendirelim
Okul ve evresinde bulunan deerlendirilebilir
atklar toplarlar. Bu atklar toplanmasa ve her yer
p olsa ne olaca sorulur. Toplanan atklarla
belirledikleri bir almay gerekletirirler. Bunun
dnda evreyi korumak iin neler yapabileceklerini
anlatmalar salanr.

A.2.27, A.2.28 numaral kazanmlar szl sunum ile
deerlendirilebilir.

A.2.29. Atatrkn renim hayat hakknda
aratrma yapar ve bulgularn sunar.

+ Atatrk renciyken
rencilere eitli sorular sorularak Atatrkn
renim hayatyla ilgili merak uyandrlr.
Atatrkn renim hayatna balamas ile ilgili an
okunur ve gnll renciler tarafndan canlandrlr.
Atatrkn renimini askeri okullarda tamamlad
belirtilerek bu yllara ait fotoraflar inceletilir.
renimine neden askeri okullarda devam ettii ile
ilgili rencilerin grleri alnr. Bu bilgiler nda
rencilerden Atatrkn renim hayat hakknda
aratrma yaparak resim, an, fotoraf toplamalar
istenir. Bunlar Atatrk kesinde sergilenir.


[!] Atatrklkle ilgili konular (A.2.29 -6)
Bu kazanm Atatrk Haftasna denk gelecek gnlerde
ilenecektir.
A.2.29. numaral kazanm rn dosyas ve sergileme ile
deerlendirilebilir.


140

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.30. Mill bayramlar kutlamak amacyla
hazrlk yapar ve kutlama iin fikirler
retir.

+ Snfmz Sslyoruz
rencilerden bir nceki yl 29 Ekim Cumhuriyet
Bayram ile ilgili anlar anlatmalar istenerek
kendileri iin bayramn ne anlam ifade ettii
sorulur. Bayram kutlamak amacyla ne gibi
hazrlklar yapmak istedikleri ile ilgili fikirlerini
sylemeleri istenir. Kutlama iin belirtilen farkl
ve yaratc fikirlerin gerekletirilmesi iin ortam
hazrlanr. Birlikte hazrlanan materyallerle snf
sslenir. Gerek hazrlklar srasnda gerekse
kutlamalarda ortak bir ama iin birlikte
almann onlarda yaratt duygu ve dnceleri
paylamalar istenir. Milli bayramlarn toplumdaki
milli birlik beraberlik duygusunu glendiren zel
gnler olduunu fark etmeleri salanr. nternet,
eitim CDleri, resimler ya da fotoraflar
araclyla Trkiye Cumhuriyetinin Atatrkn
nderliinde kurulduu ve cumhuriyet
ynetimiyle birlikte Trk milletinin birok hak ve
hrriyetlere kavutuu belirtilir.

b Sevgi, bar, vatanseverlik, kltrel deerleri koruma ve
gelitirme zerinde durulacaktr.

[!] 29 Ekim Cumhuriyet Bayram'nn anlam ve nemi
zerinde durulacaktr. Bu kazanm 29 Ekim Cumhuriyet
Bayram'na denk gelen haftada ilenecektir.



141

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.31. Din bayramlarn, milletimizin
paylam ve dayanma iine girdii zel gnler
olduunu fark eder ve bayram kutlamalarna
katlr.

+ Byklerimin Ellerini pyorum ekerimi
Alyorum
Bar Manonun Bugn Bayram Erken Kalkn
ocuklar adl arks ile derse giri yaplr.
rencilere din bayramlarla ilgili anlarn
anlatmalar istenir. Bayram gnlerini kimlerle ve
nasl geirdikleri sorulur. Bayram gnlerinde
evrelerindeki kiilerle (aileleri, akrabalar,
komular vb gibi) yaadklar paylamlardan,
yardmlamadan rnekler vermeleri istenir. Din
bayramlarn toplumda yardmlama ve dayanma ile
birlikte birlik ve beraberlik duygusunu glendiren
zel gnler olduunu fark etmeleri salanr.


b Sevgi, bar, kltrel deerleri koruma ve gelitirme zerinde
durulacaktr.

[!] Bu kazanm din bayramlara denk gelen gnlerde ilenecektir.

A.2.30, A.2.31 numaral kazanmlar gzlem formu ile
deerlendirilebilir.
A.2.32. Kaynak kitaplardan nasl
yararlanacan aklar ve bunlardan yararlanr.

+ Bu Kitap ne e Yarar?
Kaynak kitaplardan nasl yararlandklar sorulur.
Belirlenen bir konuyu kaynak kitaplardan
yararlanarak aratrmalar istenir.

deerlendirilebilir.


142

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.2.33. Okulda ortaya kabilecek sorunlarla
ilgili farkl zm yollar retir, sorunlar
zmek iin gerektiinde okul
alanlarndan, retmenlerinden ve
arkadalarndan yardm ister.

+ Bu Sorunu Nasl zeriz!
Okulda karlaabilecekleri bir sorun canlandrlr.
Bu soruna ynelik zm retmeleri istenir.
Okulda hangi sorunun zm iin kimden
yardm alabilecekleri tartlr.

b Yenilie aklk ve yardmseverlik zerinde durulacaktr.

Salk Kltr (30)

A.2.33 numaral kazanm ak ulu sorular ve dereceleme
lei ile deerlendirilebilir.
A.2.34. Okul Heyecanm temasnda geen
kullanr.
+ Neler rendim?
Okul Heyecanm temasnda ska kullanlan ve
yeni renilen kavramlarn neler olduu sorulur.
Bu kavramlarla cmleler kurmalar ve hikyeler




143

2.2. KNC SINIF 2.2.2. TEMA: BENM ESZ YUVAM

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.1. Her canlnn bir yuvaya ihtiyac
olduunu kavrar ve canllarn yuvalarn
birbirinden ayrt eder.

+ Yuvas Hangisi?
Hayvanlarla ilgili bir ocuk arks dinletilir.
eitli hayvanlarn farkl zellikleri olduuna
dikkat ekilir. arkda ad geen hayvanlarn
seslerini, nasl beslendiklerini ve nerelerde
yaadklarn sylemeleri istenir. arkda ad
gemeyen hayvanlar iin de etkinlik devam
ettirilir. rencilerden hayvanlar ve yuvalarn
gsteren resimleri eletirmeleri istenir.


[!] Canllarn temel ihtiyalarndan biri olan barnma ihtiyac

B.2.1 numaral kazanm performans devi ile deerlendirilebilir.
B.2.2. Evinin ayrt edici bir zelliini belirterek
bu zelliin evini nasl esiz kldn
aklar.
+ Evim Evim Gzel Evim
Kendi evini herkesin evinden esiz klan zellikleri
listelemeleri ve listelerindekileri okumalar istenir.
Arkadalarnn listesindekilerden farkl olan ve
evini esiz klan bir zellii seer ve aklarlar.


B.2.2 numaral kazanm yazl ve szl sunum ile
deerlendirilebilir.
B.2.3. Gne'in douunu ve batn
gzlemleyerek dou ve bat kavramlarn
kavrar, evinin blmlerini ynlere gre tarif
eder.
+ Gne'i Seyredelim
Gne'in douu ve bat ile ilgili bir film
seyredilir. Okul bahesinde dou ve bat ynleri
gsterilir. Evlerinin blmlerini, dou ve bat
kavramlarn kullanarak tarif etmeleri sylenir. Ev
ve okulu gsteren resimli bir harita verilir. Bu
harita zerindeki evi, konum ile ilgili temel
kavramlar (sanda, solunda, nnde, arkasnda,
vb.) kullanarak tarif ederler. Kendi evinin yerini de
konum ile ilgili temel kavramlar kullanarak tarif
etmeleri istenir.

B.2.4. Evinin yerini, konum ile ilgili temel z Ynetim (Zaman ve Mekn Doru Alglama) becerisini
gelitirmeye yneliktir. kavramlar (sanda, solunda, yannda,
karsnda, nnde, arkasnda, stnde ve
altnda) kullanarak bildii yere gre tarif eder.

B.2.3 ve B.2.4 numaral kazanmlar ksa cevapl sorular ile
deerlendirilebilir.


144

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.5. Gerektiinde kendi evine veya aile
byklerine ulaabilecek bilgileri edinir.

v Yardma Koan Telefonlar
renciler ev adreslerini, telefon numaralarn ve
acil durumlarda ulalmas gereken kiileri,
kurumlar ve bunlarn telefon numaralarn verilen
kartlara yazarlar. Kartlar hangi durumlarda
kullanabileceklerini aklarlar.



B.2.6. Evindeki iletiim aralarn yerinde ve
doru kullanr.

+ Alo, Kiminle Gryorum?
Snfa, elde oyuncak bir telefonla girilerek
rencilerin dikkatini ekinceye kadar biriyle
telefonda konuuyormu gibi yaplr. rencilere
yaplan telefon konumasyla ilgili eitli sorular
sorulur. renciler ikili olarak eletirilir ve
birbirleriyle telefon konumas yapmalar istenir.
Telefon ile konuma kurallar ve dier iletiim
aralarn kullanma kurallar tartlr.


B.2.6 numaral kazanm z deerlendirme formu ve tartma ile
deerlendirilebilir.


145

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.7. Organlarn ilevleri ile salkl yaam
arasnda iliki kurar.

+ Salklym, Mutluyum
Kalp, akcier, mide ile ilgili resimler ve yanslar
kullanlarak bu organlarn ilevleri tantlr.
Salkl yaam ile organlarn ilevleri arasnda
iliki kurmalar salanr.

Salk Kltr (8)

deerlendirilebilir.

B.2.8. Salkl byme ve gelime ile kiisel
bakm, spor, dengeli ve dzenli beslenme
arasndaki ilikiyi aklar.

+ Yiyecek Oyunu
Besin gruplarndan yararlanarak yiyecek
oyunu kart hazrlanr. Dengeli beslenen
ocuklar ile beslenmeyen ocuklar arasndaki
farklar bulurlar. Dengeli ve dzenli
beslenmenin faydalar ile ilgili aratrma yaplr.
Spor salonu ya da bahede jimnastik hareketleri
yaptrlr. Bu hareketlerden sonra nefes alp
verme ve kalp at hzlarna dikkat ekilerek
sporun vcudumuza yarar aklanr.


Salk Kltr (18, 19, 22)
deerlendirilebilir.


146

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.9. Yemek yerken uyulmas gereken
grg kurallarnn nedenlerini aklar.

+ Sofrada
Rol oynama teknii ile bir ailenin sofrada
yemek yemesini canlandrrlar. Oyun sonrasnda
izleyenler ve oynayanlar yemekte uyulmas
gereken grg kurallarn tartrlar.

yneliktir.

B.2.9 numaral kazanm tartma ile deerlendirilebilir.
B.2.10. Zaman ifadelerini doru kullanarak
gnlk ve haftalk plan yapar ve bu planlara
uyar.

+ nce ve Sonra
Verilen saatler ile gn boyunca yaplacak ilerin
resimlerini eletirerek ncelik ve sonralk
srasn belirlerler. Zamann doru
kullanamayan bir ocuun yaadklar ile ilgili
bir hikyenin sonunu tamamlarlar. Zaman
ifadelerini doru kullanarak kendilerine uygun
gnlk ve haftalk plan yaparlar.


C B.2.10 numaral kazanm Matematik dersi Zaman lme alt
B.2.10 numaral kazanm z deerlendirme ile
deerlendirilebilir.
B.2.11. Aile bireylerinin ocukluunu
aratrr.

v O Benim Yandayken
Aile bireylerinin ocukluu hakknda aratrma
yapmalar istenir. Aratrma sonular snfta
sunulur.

B.2.11 numaral kazanm rn dosyas ile deerlendirilebilir.


147

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.12. Yakn evresindeki kiilerin i ve
meslekleriyle ilgili gzlemler yaparak bu
kiilerin hayatmz kolaylatrmak iin neler
yaptklarn aklar.

+ Meslekleri Tanyoruz
Aratrma kd hazrlanr. Belirlenen bir
kiinin meslei, hayatmz kolaylatrmak iin
neler yapt ve hangi ihtiyalarmz karlad
aratrlr. Aratrma sonular snfta sunulur.

yneliktir.

Giriimcilik (11)
Kariyer Bilinci Gelitirme (11, 15)

B.2.13. Her i ve meslein gerekli ve saygn
olduunu takdir ederek herhangi bir meslein
insanlarn hangi ihtiyalarn karlamaya
ynelik olduunu aratrr.

yneliktir.

B.2.12, B.2.13 numaral kazanmlar ksa cevapl sorular ve
aratrma kd ile deerlendirilebilir.

148

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.14. Topluma rnek olan kiilerin
ocukluunu aratrr.

v O da ocuktu
Bilim, sanat, eitim ve spor alanlarnda
baarlaryla ve yaptklaryla kendinden sz
edilen kiilere rnekler vermeleri istenir.
Bunlardan istedikleri birinin ocukluunu
aratrmalar istenir.

[!] rnekler, lkemizde bilim sanat, eitim veya spor alanlarnda
hizmet vermi kiilerden verilecektir.

B.2.15. Aile bireyleri arasndaki benzerlikleri
ve farkllklar gzlemler ve gzlem
sonularn eitli yollarla ifade eder.

v Sizce Kime Benziyorum?
Aile bireylerini gzlemler, aile bireyleri
arasndaki benzerlik ve farkllklar, grafik,
fotoraf, resim, yaz, iir vb. aralar kullanarak
sunar.
Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Deikenlik /
Benzerlik) becerisini gelitirmeye yneliktir.

B.2.14 ve B.2.15 numaral kazanmlar rn dosyas ile
deerlendirilebilir.

B.2.16. Aileyi ilgilendiren konularda karar
alnrken gr bildirir ve bunun insan hak ve
hrriyetleriyle ilikisini kurar.

+ Benim de Szm Var!
Aile iinde hangi konularda kararlar alnd ile ilgili
beyin frtnas yaptrlr. Bir konu belirlenir. Gnll
rencilerden aile yelerinin rollerine girmeleri
istenir. Aile iinde karara katlma davran
sergilemeleri sylenir. Bu canlandrma sonunda
rencilerin aile iinde kararlar alnrken nasl gr
bildirecekleri ve aile bireylerinin tutumlarnn neler
olmas gerektii snfa tartlr. Aile iinde hangi
haklara sahip olduklar sorulur. Okul hayatlar ile
ilgili gelecekteki planlarn ve hayallerini sylemeleri
ve nedenlerini aklamalar istenir. rencilerin
renim hakkna sahip olduklar belirtilerek, ocuk
haklar szlemesindeki ilgili madde okunur ve
ksaca aklanr.


Giriimcilik (14, 15)

[!] Atatrklkle ilgili konular (B.2.16 -8)


149

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.17. Evde uyulmas gereken kurallarn
belirlenmesine katkda bulunur.

+ Birlikten Kuvvet Doar
rencilere aile bireyleri ile birlikte
dolduracaklar bir alma kd datlr. Bu
alma kdna aile iinde kimin kime, hangi
konularda yardm ettiini yazmalar sylenir.
Aile bireylerinin zerlerine den grevleri
yapmalarnn ileri ne denli kolaylatracan
fark etmeleri ve ailede zerlerine den
grevleri yapmaya istekli olmalar salanr.
leri birlikte yapmann hayatmz
kolaylatrdn fark ederek birlikte almann
ve grevini yerine getirmenin hangi duygular
uyandrdn anlatmalar istenir. Biz birbirini
seven bir aileyiz. Birbirimize yardmc olmaktan
mutluluk duyarz, nk cmlesini kendi
ifadeleri ile aklamalar istenir. Paylamann ve
dayanmann temelinde sevgi ve sayg
olduuna dikkat ekilir. stlenecekleri grevler
hakknda yeni fikirler retmeleri salanr. Bu
grev ve sorumluluklar yerine getirilirken
kurallarn gerekli olduu belirtilir. Aile ile
ibirlii yaplarak kurallarn konulmas srasnda
ocuklara katlm hakk verilmesi salanr.
rencilerden Ailemizin Kurallar konulu bir
afi almas istenir.

yneliktir.
b Sayg zerinde durulacaktr.


B.2.18. Ailesindeki yardmlamay
gzlemleyerek, aile iinde stlenebilecei
grevlerle ilgili yeni fikirler retir.



Giriimcilik (12)
[!] Aile bireylerinden kimin kime yardm ettii zerinde
durulacak.

150

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.19. Aile iinde grev paylamna katlmaya
istekli olur ve zerine den grevi yapmaktan
mutluluk duyar.

B. 2. 17de aklanmtr.
z Ynetim (Ama Belirleme) becerisini gelitirmeye yneliktir.

b Adalet ve Yardmseverlik zerinde durulacaktr.

Giriimcilik (3)
nsan Haklar ve Vatandalk (14,31)


B.2.20. Kiisel eyalarn ve bakalarnn
eyalarn neden zenli kullanmas
gerektiini aklar.

+ Eyalarn ikyetleri
Zarar gren eyalarn davac, eyalara zarar veren
rencinin daval ve bir rencinin hkim olarak rol
ald bir mahkeme ortam oluturulur. Zarar gren
eyalarn ikyeti ve zarar veren rencinin
savunmas dinlenir. Zarar veren renciye hkim
tarafndan Zarar verdiin eyann yerinde olsan ne
hissederdin? sorusu yneltilir. Bir eyaya bilerek
zarar verip vermedikleri sorulur. Bir eyaya zarar
vermenin sakncalarnn neler olabilecei tartlr.



B.2.16, B.2.17, B.2.18, B.2.19, B.2.20 numaral kazanmlar z


151

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.21. eitli ortamlarda bakalaryla iletiim
kurarken hangi duyu organlarndan
yararlandn aklar.

+ Be Duyu Gezintide
nsanlarn hangi duyular ile iletiim kurduklarn
gzlemlemeleri istenir. Soru- cevap yntemi ile
iletiim kurarken hangi duyu organlarndan
yararlandklarn aklamalar salanr.



deerlendirilebilir.

B.2.22. Duygularn kontrol ederek uygun
biimde ifade eder.

+ Kzma Birader
Kendilerini rahatsz veya mutlu eden farkl
durumlar ve bu gibi durumlarda nasl davranmalar
gerektiini yazmalar istenir. Bu durumlardan
bazlarn canlandrrlar. Ben dili ve sen dilinin
kullanld diyalog rnekleri verilir.

[!] fke, mutluluk, korku ve znt duygular zerinde durulacaktr.

zel Eitim (9)
Salk Kltr (9)


B.2.22 numaral kazanm akran deerlendirme formu ile
deerlendirilebilir.


152

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.23. Ailesi, akrabalar ve yakn evresinde
etik deerlere ne kadar nem verildiini
gzlemleyerek, etik davranlarn gven
duygusunu nasl glendirdiini ve etik
olmayan davranlarn da gven duygusunu
nasl zedelediini aklar.

v Hogr Ailesi
retmen tarafndan aratrma kdna hogr
ve sevgi ile ilgili ifadeler yazlr. renciler
ailelerinde ve akrabalar arasnda bu davranlar
gzlemleyerek aratrma kdna iaretlerler.
Gnll renciler bulgularn snfla paylarlar.
Etik olan ve olmayan davranlarla ilgili ifadeler
bir kda yazlr. Her renciye evet ve hayr
yazl kartlar datlr. Okunan ifadelere
katlyorlarsa evet, katlmyorlarsa hayr yazl
kartlar havaya kaldrrlar. Neden katldklarn ve
katlmadklarn aklamalar istenir.


b Doruluk, drstlk, sevgi ve z gven zerinde durulacaktr.



B.2.24. evresindekilerin kabul edilemeyen
nerileriyle karlatnda etkili reddetme
davran sergiler.

+ Kabul Edemem, nk
retmen tarafndan, evresindekilerin kabul
edilemeyen nerileri ile karlaan ocuklarn yer
ald senaryolar oluturulur. Bu senaryolar
canlandrlr. Canlandrma srasnda rencilerin
karlatklar neriye nedenini aklayarak
hayr demeleri ve alternatif bir neri getirmeleri
salanr.

Gvenlik ve Korunmay Salama (Hayr Diyebilme) becerisini


B.2.24 numaral kazanm tutum lei ile deerlendirilebilir.

B.2.25. Evde uygun bir renme ortam
yaratmak iin byklerinden yardm alr.

+ Kim Yardm Edecek?
Nasl altnzda daha iyi reniyorsunuz?
sorusu yneltilir. Alnan cevaplardan yola karak
uygun renme ortamlarnn zellikleri belirlenir.
Bu renme ortamlarn oluturmak iin
ailelerinden nasl yardm alabilecekleri ifade edilir.

yneliktir.

B.2.25 numaral kazanm z deerlendirme formu ile
deerlendirilebilir.


153

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.26 Atatrkn nderliinde Trk milletinin
sahip olduu hak ve hrriyetleri aratrr.

+ Annem ve Babam Oy Kulland
rencilere ders yl banda yaplan snf bakanl
seimi ile ilgili hatrlatmalar yaplr. Snf bakannn
nasl seildii, kendilerinin bu seime nasl
katldklar, sonularnn nasl akland vb. ile ilgili
sorular sorulur. Bu seime katlmann bir grev
olduu vurgulanr. Seime, semen olarak katlmann
bir grev olmasnn yannda, aday olarak katlma gibi
haklarnn da olduu belirtilir. Aile bireylerine
seimler ile ilgili yaadklarn, deneyimlerini, neden
seime katldklarn sorarak bilgi edinmeleri
salanr. Bu bilgilerini snfla paylamalar istenir. 18
yana gelmi her Trk vatandann seme hak ve
grevi ile seilme hakkna sahip olduu aklanr.
Atatrkn nderliinde Cumhuriyet ynetimi ile
birlikte Trk milletinin elde ettii hak ve hrriyetleri
aratrmalar iin rencilerden, grup almas
yaparak aratrmalar yapmalar istenir.


b Adalet zerinde durulacaktr.

nsan Haklar ve Vatandalk (1, 3, 4, 5)


B.2.26 numaral kazanmlar uzun cevapl sorular ve aratrma
kd ile deerlendirilebilir.


154

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.27. Aile yaamnda ald liderlik roln
aklar.

+ Ben de Lider Olabilirim
retmen tarafndan ailede kimin, ne zaman, nasl
lider olduunu ieren rnek durumlarn listesi
hazrlanr. Listeyi renciler iaretlerler. Farkl
durumlara rnek vermek isteyen rencilere frsat
verilir. Duygularn anlatmalar istenir.


B.2.28. nsanlarn niin tasarruf yaptklarn
aratrr ve yeterli para biriktirinceye kadar
isteklerini erteler.

+ Kumbaram
rencilerden aile yelerinin veya evresindeki
bireylerin niin ve nasl tasarruf yaptklarn
aratrmalar istenir. nsanlarn neden tasarruf
yaptklarn snfa paylaarak tartrlar.
renciler kumbara kullanmaya zendirilir. Para
biriktirme srecinde ne tr isteklerinden
vazgeebilecekleri tartlr.
Kaynaklar Etkili Kullanma (Zaman, Para ve Materyal Kullanma)

b Sabr zerinde durulacaktr.

Giriimcilik (5)

B.2.28 numaral kazanm aratrma kd ve dereceleme lei ile
deerlendirilebilir.

B.2.29. Evde belli bir i yaparken kullanlan
alet ve teknolojik rnler hakknda sorular
sorarak, bunlarn hayatmz kolaylatran
ilevleri olduunu fark eder.

+ Evimizdeki Makineler
Evlerinde kullandklar bir teknolojik rn
belirleyip, hayatmz kolaylatrmadaki roln
aratrmalar ve snfta sunmalar istenir.

B.2.29 numaral kazanm aratrma kd ve gsteri ile
deerlendirilebilir.


155

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.30. Evde gvenlii salamak iin gerekli
kurallara uyar.

+ Kaza Geliyorum Demez!
Evde uyulmas gereken gvenlik kurallar ile ilgili
olay kartlar, oluturulan gruplara datlr. Olu
srasna gre olay kartlarn dizerler. Olaylar
sonuca balamalar istenir. Sonular ve ne
yaplmas gerektii tartlr.
yneliktir.


B.2.31. Evdeki kaynaklar bilinli olarak
tketir.

v Faturalar
Evlere gnderilen elektrik ve su faturalar snfa
getirilir. Fatura tutarlar karlatrlr. Kaynaklar
bilinli tketmek iin yaplmas gerekenler
konuulur. Snfa eitli materyaller getirirler.
Yeterince para biriktirmi olduklarn dnmeleri
ve bu parayla satn almak istedikleri bir rn hayal
etmeleri istenir. Getirdikleri materyallerle satn
almak istedikleri rn yaparlar.



B.2.32. Yetikinleri gzlemleyerek para
harcamay gerektiren bir ama belirler ve bunu
gerekletirip gerekletiremeyeceini tartr.

z Ynetim
(Ama Belirleme) becerisini gelitirmeye yneliktir.


B.2.31, B.2.32 numaral kazanmlar tartma ve dereceleme
lei ile deerlendirilebilir.


156

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.33. Ailesiyle birlikte gezmek, tatillerini
geirmek ve elenmek iin plan yapar ve bu
plan ailesiyle paylar.

+ Glelim Elenelim
n Beyi frtnas teknii ile tatilde neler
yapabileceklerini belirlerler. Belirlenen
seeneklerden (kitap okuma, oyun oynama, akraba
ziyareti, yeni bilgi ve beceriler renme, hobilerle
urama vb.) uygun olanlarla bir tatil plan
yaparlar. Mze, tarih yer ve doal gzelliklerle
ilgili film seyredilir. Aileleriyle oynayabilecekleri
oyun snfta oynatlr. Aileleri ile baka hangi
oyunlar oynayabileceklerine ilikin fikirler
retirler ve fikirlerini aileleriyle paylarlar.




B.2.34. lkemizde meydana gelen doal
afetlere rnekler vererek, doal afetlerin
yaanmasnda hem doann hem de insanlarn
rol olduunu kavrar ve bunlardan korunma
yollarn aklar.

+ Fotoraflar Konuuyor
Doal afetler sonrasnda oluan manzaralar ieren
fotoraflarn aratrlmas istenir. Fotoraflar
hakknda bilgi ve dncelerini sunmalar salanr.
Doal afet nerede, ne zaman, nasl, niin olutu,
korunmak iin neler yaplabilirdi? sorularna
cevap aranr.


B.2.34 numaral kazanm ak ulu sorular ile deerlendirilebilir.


157

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.35. Yaad yerleim biriminin ve
vatannn kendisi iin zel bir yer olduunu
fark ederek lkesini de bir yuva olarak grr.

+ Bir Bakadr Benim Memleketim
Mahalle, semt, ile, il, lke kavramlar i ie geen
ve gittike byyen kutucuklar yardmyla tantlr.
Snf be gruba ayrlr. rencilerden bu yerleim
birimlerinin eitli zellikleri hakknda aratrma
yaparak bilgi edinmeleri ve bu bilgileri arkadalar
ile paylamalar istenir. Mahallemizde/limizde
yaamaktan mutluyum, nkcmlesini
tamamlamalar sylenerek yaadklar yerleim
biriminin kendileri iin nemini ve dier yerlerden
ayrt edici ve zel klan zelliklerini aklamalar
istenir. Tm yerleim birimlerinin birleerek
lkemizi oluturduu hatrlatlarak lkesinin esiz
klan zellikleri tartlr. Atatrk n de vatann
ve milletini ok sevdii belirtilerek bununla ilgili
anlarndan rnekler verilir. Vatan ve milleti iin
yapt hizmetlerden rnekler vermeleri istenir.
Siz vatannz iin neler yapmak isterdiniz?
sorusu ile beyin frtnas yaptrlr. Vatannn
kendisi iin zel bir yer olduu fark ettirilir.

yneliktir.

b Sevgi, vatanseverlik, kltrel deerleri koruma ve gelitirme


[!] Mahalle, ile, il ve lke kavramlar zerinde durulacaktr.

B.2.35 numaral kazanm uzun cevapl sorular ile
deerlendirilebilir.

B.2.36. Kendi evinde hissettii olumlu
duygular ile lkesinde hissettii olumlu
duygular vatan sevgisi asndan
ilikilendirir.

+ Evimi ve Vatanm Seviyorum
rencilere kendi odalarnda bulunmaktan dolay
neler hissettikleri sorularak aileleriyle birlikte
paylatklar evlerinde huzurlu olmak, kendini
gvende hissetmek duygular zerinde durulur.
Yurt dnda yaayan tandklar ya da akrabalar
varsa bunlarn vatanlarndan uzakta bulunmaktan
dolay neler hissettikleri rneklendirilir. Vatan
topranda yaamann gven ve huzur duygusunu
ne denli glendirdii fark ettirilir.



[!] Kiinin evinde dolaysyla vatannda da rahat, huzurlu ve gvende
hissetmesi zerinde durulacaktr.


158

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.2.37. Benim Esiz Yuvam temasnda
biimde kullanr.

+ Neler rendim?
Okul Heyecanm temasnda ska kullanlan
ve yeni renilen kavramlarn neler olduu
sorulur. Bu kavramlarla cmleler kurmalar ve
hikyeler oluturmalar istenir. Oluturulan
hikyeleri canlandrmalar ve/vey
resimlemeleri sylenir.
a
C B.2.37 numaral kazanm iin Trke dersi Yazma renme
alan: Kendini Yazl Olarak fade Etme (Kazanm1)




159

2.HAYAT BLGS DERS PROGRAMI
2.2. KNC SINIF 2.2.3. TEMA: DN, BUGN, YARIN

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.2.1. Kendisinin, arkadalarnn ve
ailesindekilerin fiziksel grnmlerinin
zaman iinde nasl deitiini fark eder.

+ Deiimin Fotoraflar
Bebeklik ve okul ncesine ait fotoraflarn
snfa getirmeleri istenir. Bu fotoraflar kark
olarak snfa datlr. Fotoraflarn hangi
renciye ait olduu buldurulur. rencilerin
bugnk grnleri ile fotoraflardaki
grnleri arasndaki farklar belirlenerek
byme ve gelimenin fiziksel grnmdeki
deiiklikler zerindeki etkileri hakknda
konuulur.


Salk Kltr (5)
C.2.1 numaral kazanm rn dosyas ile deerlendirilebilir.
C.2.2. nceki yllarda ve imdi tek bana
yapabildii ve yapamad davranlar
karlatrarak zaman iinde nasl bir deiim
geirdiini fark eder.

+ Bu Ben miyim?
rencilerin geen yl ve imdi yapabildikleri
ve yapamadklar davranlar, verilen alma
kdna yazmalar istenir. Bunlar birbirleriyle
karlatrarak bymeleriyle ilgili duygularn
yazl olarak ifade etmeleri istenir.


Kariyer Bilinci Gelitirme (5, 6)
C.2.2 numaral kazanm yazl sunum ile deerlendirilebilir.


160

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.2.3. Bebeklik ve ocukluk dneminde
tkettii yiyecek-iecekleri, oyun ve
oyuncaklar karlatrarak, bu tr
deiikliklerin doal bir olgu olduunu kavrar.

+ Bydke Deiiyorum
rencilerden alma kdna nceki yllardaki
fotoraflarn yaptrmalar istenir. (Fotoraflar
yoksa resim izerler.). Altlarna nceki yllarda
yedikleri yiyeceklerin, oynadklar oyuncaklarn
resimlerini yaptrrlar. Resimleri inceleyerek
yiyecek-iecek tketimlerinde ve oyun-oyuncak
tercihlerinde zaman iindeki deiimi fark etmeleri
salanr.



C.2.3 numaral kazanm renci ren dosyas ve ksa cevapl
sorular ile deerlendirilebilir.

C.2.4. Gn iinde kendisinin ve arkadalarnn
duygularndaki deiimi gzlemler ve bu
deiimin nedenleri hakknda karmlarda
bulunur.

+ Duygunu Tan
Gn iinde yaadklar olaylar ve bu olaylar
karsnda hissettiklerini paylamalar istenir.
Gnll renciler seilir. Bu renciler,
kulaklarna sylenen duygu durumlarn
pantomimle canlandrrlar. zleyen renciler
hangi duygunun canlandrldn bulurlar.
alma kdnda yer alan cmlelerin ifade ettii
duygu durumlar karlarna yazmalar istenir.

C.2.4 numaral kazanm gsteri ile deerlendirilebilir.


161

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.2.5. Aile byklerinin kkken oynad
oyunlar aratrr, bu oyunlarla kendisinin ve
arkadalarnn oynad oyunlar karlatrarak
deiimi fark eder.

v Bez Bebek ile Topa
Aile byklerine, aratrma kdndaki sorular
ynelterek onlarn ocukken oynadklar oyun ve
oyuncaklar hakknda bilgi toplamalar istenir. Bu
bilgileri snfta, yazl olarak sunarlar. u an
oynadklar oyun ve oyuncaklarla; gemite
oynanan oyun ve oyuncaklar arasndaki
farkllklar ve benzerlikleri belirlerler. Aile
byklerinden rendikleri ve grup arkadalaryla
belirledikleri bir oyunu bahede oynamalar
istenir.



C.2.6. Farkl lkelerdeki ocuklarn
beslenme, giyim ve oyun tarzlarndaki
deiiklikleri aratrr ve sunar.

+ lkeler in Bar
eitli lkelerin isimlerinin yazl olduu kartlar
kura ile rencilere datlr. Her renci
setii lkenin zellikleri (beslenme, giyim,
oyun tarz) ile ilgili aratrma yaparak
bulgularn grsel yolla sunmalar istenir.
Mmknse setikleri lkeye ait giysileri
giyerler. renciler, birinci turda srayla hangi
lkeyi temsil ettiklerini aklarlar. ikinci turda
tantm yaplan lkelerin beslenme giyim ve
oyun tarzlarndaki benzerlik ve farkllklar
zerinde konuularak deiiklikleri fark
etmeleri salanr.





162

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.2.7. Kendisinin, anne ve babasnn veya
dier aile byklerinin z gemileri
hakknda bilgi edinir ve snfta sunar.

v te Benim Annem ve Babam
rencilerden anneleri, babalar veya dier aile
bykleri hakknda bildiklerini (kendi cmleleriyle)
yazarak sunmalar istenir.

Kaynaklar Etkili Kullanma (Zaman, Para ve Materyal Kullanma)

C.2.6 ve C.2.7 numaral kazanmlar rn dosyas ile
deerlendirilebilir.

C.2.8. Gemite kabul gren mesleklerle
gnmzde kabul gren meslekler arasndaki
farkllklar karlatrr.

+ Fotoraflar Anlatyor
Gemiteki meslekleri (nalbant, kalayc, demirci vb.)
gsteren fotoraflar incelerler. Bugn kabul gren
mesleklerle (bilgisayar mhendislii, genetik
mhendislii, moda tasarmcs, pilot vb.) gemiteki
meslekleri karlatrarak bunlar arasndaki farklar
belirlemeleri istenir.
Bilimin temel kavramlarn tanma (Deiim) becerisini

C.2.9. Liderlerin, toplumlarn yaantlarn nasl
deitirdiini aklayarak, gemite ve
gnmzde Trk toplumuna liderlik yapan
kiiler hakknda sorular sorar.

+ Liderlerimiz
Atatrkn Trk toplumunun yaantsn deitiren
almalarndan rnekler verilerek, Atatrkn snf
dzeyine uygun bir ans okunur. Trk toplumuna
liderlik yapan baka bir kii hakknda aratrma
yapmalar istenir.

b Yenilie aklk ve toplumsallk zerinde durulacaktr.

C C.2.9 numaral kazanm iin Trke dersi Konuma renme alan:

C.2.8 ve C.2.9 numaral kazanmlar aratrma kd ile
deerlendirilebilir.


163

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.2.10. Atatrkn nderliinde lkemizde
gerekletirilen kkl deiiklikleri grsel
materyaller kullanarak aklar.

YAtatrkn nderliinde Gerekletirilenler
nternet, eitim CDleri araclyla ya da
Antkabire ve Ankarada Cumhuriyet Mzesine
yaplacak bir inceleme gezisiyle Atatrkn
nderliinde Cumhuriyet ile birlikte elde edinilen
kazanmlar fark ettirilir. Atatrkn verdii
hizmetler hakknda bilgi verilir. rencilerden
topladklar grsel materyaller araclyla
lkemizde gerekletirilen kkl deiiklikleri
aklamalar istenir.





[!] Atatrklkle ilgili konular (C.2.10 - 14)

C.2.11. Atatrkn hayatn aratrr ve
aratrma sonularn grsel materyallerle
destekleyerek snfa sunar.

+ Atatrk Albm
rencilerin verilen aratrma kdna Atatrkn
hayat ile ilgili edindikleri bilgileri (kendi
cmleleriyle) yazmalar sylenir. Atatrkn
hayatndaki nemli dnemlerin neler olduunu
sylemeleri istenerek, Atatrkn hayatndaki
dnm noktalar hakknda bilgi verilir. Bir zaman
makinesi olsa ve siz gemie bir yolculuk yapsanz
Atatrkn hayatndaki hangi dnm noktasnda
yannda olmak isterdiniz? sorusu sorularak
nedenlerini aklamalar istenir. Aratrma
srasnda elde edilen eitli fotoraf ve resimlerle
grup almas veya bireysel alma ile Atatrk
Albm hazrlamalar sylenir.


[!] Atatrklkle ilgili konular (C.2.11 - 5)

C.2.10 ve C.2.11 numaral kazanmlar aratrma kd ve


164

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.2.12. Bayram kutlamalar iin yapt
hazrlk almalarn ve bayram srecindeki
duygularn zgn bir ekilde ifade eder.

+ Yaasn Bayram Var!
rencilere eitli duygularn (mutluluk, heyecan
vb) resimlerini ieren kt datlr. Bu resimler
arasndan bayram ile ilgili duygularn yanstan
resimleri seerler. Neden bu duyguyu
hissettiklerini snfla paylarlar. Bayram
hazrlklar ve bayram sresince yaanan olaylarla
ilgili setikleri almay yaparlar (resim yapma,
iir ya da yaz yazma, ark oluturma gibi).

b Vatanseverlik, Kltrel deerleri koruma ve gelitirme

C C.2.12 numaral kazanm iin Trke dersi Konuma renme

[!] 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve ocuk Bayram ile 19 Mays
Atatrk' Anma, Genlik ve Spor Bayramnn anlam ve nemi
zerinde durulacaktr. Bu kazanm 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve
ocuk Bayram ile 19 Mays Atatrk' Anma, Genlik ve Spor
Bayram haftasna denk gelen gnlerde ilenecektir.

C.2.12 numaral kazanm sergileme ile deerlendirilebilir.

C.2.13. Suyun hl deitirmesini
gzlemleyerek maddenin kaybolmadn,
sadece ekil deitirdiini kavrar.
+ Kar Tanesinin Anlattklar
Kar tanesinin oluum ve erime aamalar
hikyeletirilerek anlatlr. Snfa getirilen buzun
erimesi ve buharlamas gzlemlenir. Buza ne
oldu? sorusu sorularak; suyun kaybolmadn
adece ekil deitirildiini fark etmeleri salanr.
Suyun dnmnde hangi hllerde olduunu
evrelerindeki nesnelerden de rnek vererek
sylemeleri istenir. Maddenin hllerini temsil eden
(kat-sv-gaz) masa oluturulur. Snfa getirilen
malzemelerin (tahta, metal, cam eyalar, kalp ve
sv sabun, st, ayran gibi iecek eitleri, akmak
iirilmi balon vb.) zelliklerine gre ilgili
masalarda toplanmalar salanr.
s
Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Korunum) becerisini

C.2.14. Maddenin kat, sv ve gaz hllerini
gzlemler ve gzlemlerinden hareketle
maddeleri snflandrr.

C.2.13, C.2.14 numaral kazanmlar uzun cevapl sorular ve


165

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.2.15. Dnyann hem kendi evresinde hem
de Gnein evresinde dnmesi sonucunda
meydana gelen olgular aratrr; bunlar
arasndaki benzerlik ve farkllklar ayrt eder.

+ Mevsim Oyunu
Dnyann hareketleri sonucunda meydana gelen
olgular aratrlr. rencilerden birinin Dnya,
dierinin Gne olmas salanarak dnyann
hareketleri okul bahesinde canlandrlr.
Dnyann hareketleri sonucunda meydana gelen
olgulardaki benzerlik ve farkllklar belirtilir.

C C.2.15 numaral kazanm iin Matematik dersi Zaman lme alt


C.2.16. Takvimi kullanarak hava
durumundaki deiiklikleri gnlk ve
haftalk olarak gzlemler, gzlem sonularn
grafikle gsterir ve yorumlar.

+ Hava Durumu
Hava durumundaki deiimleri gn boyunca ve
bir hafta sresince gzlemlemeleri istenir. Hava
durumunu gsteren (karl, yal, bulutlu,
gneli) resimleri izerek ya da yaptrarak,
takvim zerinde iaretlemeleri sylenir.



166

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.2.17. Mevsim deiikliklerine bal olarak
hava, su ve toprakta meydana gelen deiiklikleri
fark eder.

YSu Damlacnn Gizemli Yolculuu
Bir su damlasnn hava, su ve toprakta yapt
gezintiyi anlatan hikye retmen tarafndan okunur.
Hikyede su damlasnn hava, su ve toprakta
gzlemledii mevsimlere bal olarak deiikliklerin
neler olduu sorulur. Su damlasnn grd
deiiklikler vurgulanr. Bir doa gezisi dzenlenir.
Toprak ve bitkiler incelenir. Mevsimler sresince
hava, su ve toprakta meydana gelen deiimleri
kelebek rolne girerek hayal etmeleri istenir. alma
sonras dnce ve duygularn resim yaparak
sunarlar.


C.2.16, C.2.17 numaral kazanmlar aratrma kd ve rn
dosyas ile deerlendirilebilir.
C.2.18. Gkyzn gzlemler ve gzlemledii
gk cisimlerini listeler.

+ Sihirli Gzlk
Getirilen materyallerle (mukavva paralar, paket
lastikleri, yumurta kolileri, renkli ktlar, perde
halkalar, ipler, makas, yaptrc vb.) bir gzlk
yapmalar istenir. Yaptklar gzlkleri takarak
gkyznde grdkleri cisimlerin neler olduu
sorulur. Verilen cevaplar not edilerek Dnya ve
gkyz ile ilgili bir hikye anlatlr. rencilerin
syledikleri gk cisimleriyle bu hikyedeki gk
cisimleri karlatrlr. Gk cisimlerini gkyznde
grdkleri zaman blmne gre (gece ya da gndz)
listelemeleri istenir.


C.2.18 numaral kazanm oktan semeli resimli testler ve rn
dosyas ile deerlendirilebilir.
C.2.19. Gemiten gnmze binalarda ne gibi
deiiklikler olduunu aratrr ve aklar.

+ Gemiten Gnmze Evler
Deiik yerleim birimlerine (ehir, sokak) ve
binalarn gemiteki ve gnmzdeki grnmlerini
yanstan fotoraflar ya da resimleri incelemeleri
istenir. Yllar iinde binalarda (grn, yap,
kullanlan malzemeler vb.) ne gibi deiikliklerin
olduunu belirlemeleri istenir.



167

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.2.20. Farkl lkelerde, doal afetlere kar
alnan nlemlerle lkemizde alnan
nlemleri karlatrr.
+ Japonya'da Deprem Oldu!
Doal afetlerin sk sk yaand lkeler
belirlenir. Bu lkelerde doal afetlere kar
alnan nlemler eitli kaynaklardan aratrlr.
lkemizde alnan nlemler de aratrlarak
karlatrlr. Aratrmalarda fotoraf, grafik
gibi yardmc unsurlardan yararlanlr.
bYardmseverlik zerinde durulacaktr.

C.2.20 numaral kazanm aratrma kd ve rn dosyas
C.2.21. Canllarn hayatta kalabilmeleri iin
nelere ihtiyalar olduunu aratrr.

+ evremdeki Canllar
Bir insann, bir hayvann ve bir bitkinin doma,
byme ve gelime aamalarn gsteren
resimlerini incelerler. Gne, hava ve su
olmasayd canllara ne olurdu? sorusunu
Vzlt 66 teknii ile tartrlar.

C.2.21 numaral kazanm aratrma kd ve tartma ile
deerlendirilebilir.
C.2.22. Doal ve yapay evre arasndaki
benzerlik ve farkllklar ifade eder.

Y Orman ve Parkn Hikyesi
Doal bir ormann ve insanlar tarafndan
oluturulmu bir parkn hikyesi anlatlr.
Orman ve parkn benzerlik ve farkllklar
zerinde konuularak yapay ve doal evrenin
zelliklerini fark etmeleri salanr. Konuyla
ilgili bir inceleme gezisi dzenlenir.


C.2.22 numaral kazanm resimli eletirme testleri ile
deerlendirilebilir.


168

169

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.2.23. Yaad evreyi temiz tutmasnn
kendisinin ve bakalarnn sal ve
geliimiyle ilikili olduunu kavrar.

v Aacna Sarl
rencilerin says kadar aacn bulunduu bir
alana gidilir. renciler birer aa seerler.
Aalarna bir insana sarlyormu gibi
sarlmalar, gzlerini kapayarak aac
hissetmeleri sylenir. Etkinlik sonrasnda
aacn kendilerine neler syledii ve
kendilerinin aaca neler sylemek istedikleri
sorulur. Yaadklar evrenin temiz yada kirli
olmasnn salklarn ve geliimlerini nasl
etkileyecei zerinde tartlr. Temiz ve yeil
bir evrenin insanlar nasl mutlu ettiine dikkat
ekilir.

Kaynaklar Etkili Kullanma ( evre Bilinci Gelitirme ve
yneliktir.

C.2.23 numaral kazanm tartma ile deerlendirilebilir.
C.2.24. Dn, Bugn, Yarn temasnda
biimde kullanr.
+ Neler rendim?
Dn, Bugn, Yarn temasnda ska kullanlan
hikyeleri canlandrmalar ve/veya


C C.2.24 numaral kazanm iin Trke dersi Yazma renme
alan: Kendini Yazl Olarak fade Etme (Kazanm1)

170

2.3. NC SINIF 2.3.1. TEMA: OKUL HEYECANIM

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.1. Okula niin hazrlkl gelmesi
gerektiini aklar.
+ Okula Hazrm
rencilerden gnlk programa uygun ders ara
gerelerini ve yaplmas beklenen almalar
antalarna koymalar istenir. renciler snfta,
ders programna uygun ara ve gereleri tek tek
kararak bunlar neden antaya koyduklarn
aklarlar. Okula hazrlkl gelmeyen bir
ocuun yaadklar ile ilgili bir rnek olay
anlatlr. Siz olsaydnz ne yapardnz? Neden?
sorusu yneltilerek okula hazrlkl gelmenin
gerekliliini aklamalar salanr.

C A.3.1 numaral kazanm iin Trke dersi Konuma
renme alan: Kendini Szl Olarak fade Etme
(Kazanm 12)

A.3.2. renciler arasndaki benzerliklerin ve
farkllklarn doal olduunu kabul eder.
+ Ortak ve Farkl Yanlarmz
Verilen alma kdn arkadalar ile birlikte
doldurmalar istenir. Benzer ve farkl yanlarn
karlatrarak farkllklarn doal olduu
vurgulanr.
z Ynetim (Farkllklara Sayg Duyma) becerisini


Giriimcilik (1)
zel Eitim (1)

171

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.3. Arkada seerken ve kiisel tercihlerde
bulunurken olumlu deerleri gzetir.
+ Arkada Ediniyorum
Arkada seimi ile ilgili hazrlanan formdaki
ak ulu cmleleri tamamlamalar istenir. Siz
olsaydnz ne yapardnz? etkinlii ile arkada
edinmedeki deerler zerinde konuulur.
yneliktir.

A.3.1, A.3.2 ve A.3.3 numaral kazanmlar z

A.3.4. retmeni ve arkadalar ile etkileimde
bulunurken ve iletiim kurarken uygun
davranlar gsterir.
+ Seni Dinliyorum, Seni nemsiyorum
rencilere konuma ve dinleme rolleri
verilerek iyi bir konumac ve dinleyici olmann
nemi tartlr. letiim kurarken hangi
davranlarn uygun, hangi davranlarn
uygunsuz olaca ile ilgili beyin frtnas yaplr.
Uygun davranlara ynelik canlandrmalar
yaptrlr.
Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Etkileim)


A.3.4 numaral kazanm gzlem formu ile
deerlendirilebilir.
A.3.5. Arkadalaryla ve bakalaryla
ilikilerinde duygularn uygun biimde ifade
eder.
+ Bana Yardm Ettiin in Mutluyum
Farkl duygu durumlarn ifade eden hikyeler
okunur. Hikyelerde hangi duygu durumlarnda
bahsedildiini fark etmeleri salanr. Farkl
duygu durumlarnda duygularn nasl ifade
ettikleri sorulur. Bu duygular uygun ekilde
ifade etmekle ilgili rnekler verilir. Sra
arkadalaryla bu rnekleri canlandrmalar
istenir.
z Ynetim (Duygu Ynetimi) becerisini gelitirmeye
yneliktir.


[!] Mutluluk, korku, kzgnlk ve znt duygular zerinde
durulacaktr.
zel Eitim (9)
(Kazanm 14)

172

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.6. Bakalarnn duyarllklarna sayg
gstererek kendi ihtiyalarn, isteklerini ve
grlerini ifade eder.
+ Bakalarna Saygl Olmak
Her renciye kendi istek, ihtiya ve grnn
kabul edilmesi konusunda diretecei bir
problem durumu verilir. Byle bir durumda
isteklerini nasl dile getirebilecekleri,
arkadalarnn istek ve grlerine kar nasl bir
tutum sergilemeleri gerektii tartlr. Beyin
frtnas teknii ile sayg kavramnn
anlamn bulmalar salanr. rencilerin
yaantlarndan rnekler vermeleri istenir.

b Drstlk, adalet, sayg ve sabr zerinde durulacaktr.

Rehberlik ve Psikolojik Danma (13a)
(Kazanm 14)
A.3.5 ve A.3.6 numaral kazanmlar szl sunum ile
deerlendirilebilir.
A.3.7. Demokratik uygulamalarn stnlklerini
okul yaantsndaki rneklerden hareketle tartr.
+ Demokrasinin stnlkleri
rencilerden snftaki ve okuldaki demokratik
uygulamalarn neler olduu hakknda tartarak
gr bildirmeleri ve bu uygulamalar
listelemeleri istenir. Listelenen demokratik
uygulamalarn stnlklerinin neler olduunu
aratrmalar ve aratrma sonularn snfta
sunmalar salanr.

b Adalet, hogr, sayg ve sabr zerinde durulacaktr.

A.3.8. Arkadalarnn yanl davranlarn fark
eder ve yanllk iermeyen davranlar sergiler.
+ Yanl Davranlarla Nasl Ba Edebilirim?
Yanl davranlarn konu olduu eitli
senaryolar verilir. renciler bu senaryolar
canlandrrlar. rencilere canlandrma
srasnda ne hissettikleri ve byle durumlarda ne
yapabilecekleri sorulur. Cevaplar doru
davran rnekleriyle karlatrlarak
deerlendirilir.
yneliktir.

b Doruluk ve sayg zerinde durulacaktr.

[!] Ya, cinsiyet ve bedensel engele ynelik yanl
davranlardan kanlmas zerinde durulacaktr.

173

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.9. retmeni, okul alanlar ve
arkadalar ile ilikilerinde gerektiinde sorun
zme becerisini kullanr.
+ Ben Sorun zebilirim
retmeni, okul alanlar ve arkadalar ile
ilikilerinde karlaabilecekleri sorunlarla ilgili
ayr senaryo oluturmalar istenir. Her bir
senaryoyu canlandrarak buradaki sorunu
zmek iin nerilerinin sunarlar. zm
nerilerinden en uygun olanna karar vermeleri
istenir.

deerlendirilebilir.

A.3.10. Okulunun ve snfnn krokisini izer. + Cetvelim Nerede?
Yksek bir yerden aada bulunanlar seyredilir.
Yukardan bakldnda varlklarn nasl
grndkleri sorulur. Varlklarn gerek grnt
ve boyutlar ile yukarda bakldndaki grnt
ve boyutlarnn farkl olduuna dikkat ekilir.
Kroki kavram tantlr. Basit olarak okulun ve
snfn krokisini izmeleri istenir.

C A.3.10 numaral kazanm iin Trke dersi Grsel Okuma
ve Grsel Sunu renme alan: Grsel Okuma (Kazanm 3)
C A.3.10 numaral kazanm iin Matematik dersi gen, kare,
Dikdrtgen ve ember alt renme alan (Kazanm 2)

A.3.11. Okulunun tarihi hakknda aratrma
yapar ve sunar.
+ Okulumun Doduu Gn
rencilerin okullarnn gemiiyle ilgili neleri
renmek istedikleri sorularak, merak
uyandrlr. Belirledikleri sorular dorultusunda
aratrma kd hazrlamalar istenir.
renciler okullarnn tarihi ile ilgili bilgi
toplayp snfta sunum yaparlar.

A.3.11 numaral kazanm performans devi ile
deerlendirilebilir.
A.3.12. Okul ve snf eyalarn zenli
kullanmadnda ortaya kabilecek sorunlar
zmek iin alternatifler retir.
+ Peki, imdi Ne Olacak?
rnek olay yntemi ile okul ve snf eyalarn
zenli kullanmadklarnda ortaya kabilecek
sorunlar fark ettirilir. Her soruna ynelik en az
zm yolu nermeleri istenir.

A.3.12 numaral kazanm szl sunum ile
deerlendirilebilir.

174

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.13. Oyun sonucunda kazanmann ve
kaybetmenin doal olduunu kabul eder.
+ Kazanmak da Kaybetmek de Doal
Snf iki gruba ayrlarak bayrak yar yaptrlr. Yar
sonucunda yar kaybeden grubun, yar kazanan
grubu kutlamalar salanr. Kaybeden grubun
kazanmasn salayacak yeni bir oyun oynatlr.
rencilerin kaybetme ve kazanma duygularn
yaayarak bunun doal olduunu anlamalar salanr.




A.3.14. Okulda kurallara uyulmadnda ortaya
kabilecek sorunlarla ilgili zm yollar retir ve
en uygun zm yolunu uygular.
+ Derse Ge Kalrsam
Okulda kurallara uyulmadnda ortaya kabilecek
sorunlar belirlenir. Bu sorunlara ilikin zm
yollarnn neler olabilecei kk grup tartmas
yntemi ile buldurulur. retilen zm yollar
tahtaya yazlr. Her bir sorun iin en uygun zm
yolu birlikte belirlenir. rencilere rnek durumlar
verilerek bu zm yollarn uygulamalar salanr.



deerlendirilebilir.

A.3.15. Okul yaamyla ilgili iyimser bir bak as
gelitirir.
+ Okulumu Seviyorum
rencilere akrosti teknii hakknda ksa bir
aklama yapldktan sonra bu teknikten yararlanarak,
okulla ilgili olumlu duygu ve dncelerini ifade
eden iirler yazmalar istenir. Okullar ile ilgili
duygularn nedenlerini aklamalarna frsat verilir.
Okul yaamnda karlatklar glkler varsa
bunlarn neler olduu sorulur. Atatrkn yaam
boyunca renmeye olan ilgi ve isteine dikkat
ekilir. Atatrkn de bir zamanlar renci olduu
hatrlatlarak, onun rencilik yllar ile ilgili
anlarndan rnekler verilir. Babasnn lm ile okul
deitirmesi sonucu yaad sorunlarna ramen
glkler karsnda ylmazl vurgulanr.



A.3.15 numaral kazanm dereceleme lei ile deerlendirilebilir.

175

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.16. Kiisel bakmn yaparken kaynaklar tutumlu
kullanr.
+ Kaynaklar Tkenmesin
Kiisel bakm iin hangi kaynaklardan yararlanld ve
bu kaynaklar kullanrken nelere dikkat edilmesi
gerektii sorulur. Kaynaklar boa harcandnda ortaya
kabilecek sorunlar tartlr


A.3.17. Dengeli ve dzenli beslenmek iin doal ve
salkl rnleri tketir.
+ Karnm Zil alyor!
Snfa bir salk uzman davet edilir. Dengeli, dzenli
beslenme ve sal koruma ile ilgili sorular sorulur.
Salk uzman tarafndan birbirlerinin saln nasl
etkiledikleriyle ilgili rnekler verilir. Kendi salklar ve
arkadalarnn salklarn korumak iin
sorumluluklarnn neler olduu hakknda konuulur.


[!] Canllarn temel ihtiyalarndan biri olan beslenme ihtiyac zerinde
durulacaktr.
Salk Kltr (19, 22)

A.3.18. Kendi sal kadar, arkadalarnn saln da
korumaktan sorumlu olduunu kavrar.


A.3.16, A.3.17 ve A.3.18 kazanmlar oktan semeli test ile
deerlendirilebilir.

A.3.19. Okulda, bir kaza ya da acil durum meydana
geldiinde neler yaplmas gerektiini ifade eder.
+ Kazalara Dikkat Edelim
Okulda meydana gelebilecek kaza ve acil durumlarn
neler olabilecei belirlenir. Belirlenen bu durumlarda
(rnein yaralanmalar) neler yaplabilecei tartlr.
yneliktir.
Gvenlik ve Korunmay Salama (Salk ve Gvenlik Kurallarna /
Prosedrlerine Uyma) becerisini gelitirmeye yneliktir.



A.3.19 numaral kazanm yazl sunum ile deerlendirilebilir.

176

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.20. zel gnlerin toplumsal paylamlar
iin uygun zamanlar olduunu kabul eder ve
kutlamalar iin alternatifler retir.
+ Paylatmz zel Gnler
renciler; zel gnlerin yazl olduu
ktlardan birini seerler. Bu zel gnlerde
neler yaptklarn anlatrlar. Anlatlanlardan yola
karak zel gnlerde toplumsal paylamlarn
gerekletii fark ettirilir. Mill bayramlarn
cokulu kutlanabilmesi iin yaplabileceklerle
ilgili beyin frtnas yaplr.


b Vatanseverlik, sevgi, bar ve hogr zerinde
durulacaktr.
deerlendirilebilir.
A.3.21. Mill bayramlar kutlama nedenlerini
aklar ve bayramlar daha etkili kutlamak
amacyla rettii fikirleri uygular.
+ Bayramlar Neden Kutluyoruz?
Mill bayramlarla ilgili n bilgileri hatrlanr.
Hangi mill bayramn ne zaman ve neden
kutland sorusu yneltilerek dikkatleri ekilir.
Bayram kutlamalar ile ilgili anlar ksaca
anlattrlr. rencilere kk ktlar datlr.
Sizce mill bayramlar neden kutluyoruz?
sorusu sorularak verilen ktlara cevaplar
yazmalar ve bu dnceleri birbirleriyle
paylamalar istenir. rencilerin bayramlar
anlam ve nemleri bakmndan birbirinden ayrt
edebilmeleri amacyla eletirme kartlar
hazrlanr. Kartlarn bir ksmnda hangi
bayramlarn kutland yazlrken dier
ksmnda bayramlar kutlama nedenleri
aklanr. Bu kartlarla neden sonu almas
yaptrlr.

b Vatanseverlik, sevgi zerinde durulacaktr

[!] 29 Ekim Cumhuriyet Bayram'nn anlam ve nemi
zerinde durulacaktr. Bu kazanm 29 Ekim Cumhuriyet
A.3.21 numaral kazanm gzlem formu ile
deerlendirilebilir.

.

177

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.22. Atatrkn renim hayat hakknda
aratrma yaparak edindii bilgileri yazl, szl
veya grsel yollarla ifade eder.
+ Atatrk renciyken
rencilere eitli sorular sorularak Atatrkn
renim hayatna merak uyandrlr. renimini
asker okullarda tamamlad belirterek bu yllara ait
fotoraflar inceletilir. rencilerden Atatrkn
renim hayat hakknda aratrma yaparak resim,
an, fotoraf toplamalar istenir. Bunlar Atatrk
kesinde sergilenir Byklerinden sorarak veya
eitli kaynaklardan aratrarak kurmay subayn
anlamn renmeleri istenir. Elde ettikleri bilgileri
snfta paylaarak Atatrkn de renim hayatn
kurmay subay olarak tamamlad sylenir.


[!] Bu kazanm Atatrk Haftasna denk gelecek gnlerde
ilenecektir.

A.3.22 numaral kazanm sergileme ile deerlendirilebilir.

A.3.23. Tketici olarak sahip olduu haklar bilir ve
bilinli tketici davranlar sergiler.
+ Ama Bu St Ekimi
Satn alnan bir stn bozuk kmas durumunda
ortaya kan problem durumu verilir. rencilere
byle bir durumda neler yapabilecekleri sorulur.
Tketici olarak sahip olunan haklar tartlr. Problem
zme yntemiyle eitli tketici problemleri zlr.
renciler rnek tketici davranlarn snfta
oluturulan pazarda sergilerler.



A.3.23 numaral kazanm ksa cevapl sorular ile
deerlendirilebilir.

A.3.24. Nasl daha iyi rendiini aklayarak
kendisine uygun renme tekniklerini seer ve
kullanr.
+ Nasl reniyorum?
rencilerin ya dzeyine uygun bir renme stilleri
anketi uygulanr. Her renciden anket sonularna
gre nasl daha iyi rendiini aklamas istenir.
eitli renme teknikleri zerinde durulur.
rencilerin bu teknikler arasndan kendilerine
uygun olanlar semeleri salanr.

yneliktir.

[!] renme teknikleri hakknda aklama yaplacaktr

178

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.25. Ynergeleri takip ederek okuldaki bilgi
ve iletiim teknolojilerinden yararlanr.
+ Nasl Kullanacam?
renciler, gazete ve dergilerden kestikleri
fotoraflarla bir kolaj almas yaparlar. Bu
koljlarla bilgi edinmemize yarayan aralar
panosu hazrlanr. Bilgi teknolojilerinin
kullanmna ilikin eitli ynergeler belirlenir.
renciler, retmen rehberliinde kitap
ansiklopedi, bilgisayar ve benzeri aralarn nasl
kullanlaca ile ilgili almalar yaparlar.
Bilgi Teknolojilerini Kullanma becerisini gelitirmeye
yneliktir.



[!] Bilgi teknolojileri bilgiye ulamay salayan kitap, ansiklopedi,
bilgisayar ve btn aralar kapsar

[!] Okuldaki bilgi ve iletiim teknolojileri zerinde durulacaktr

deerlendirilebilir.

A.3.26. Okula geli ve gidilerinde kendisinin ve
bakalarnn gvenlii iin trafik iaret ve
levhalarna, trafik kurallarna uyar.
+ Dikkat! Krmz Ik Yand
Okula geli ve gidilerinde kendilerinin
bakalarnn gvenlii iin neler yapmalar
gerektii konusunda beyin frtnas yaplr. Trafik
iaret ve levhalar ile ilgili resimli kartlar
hazrlanr. Snf iki gruba ayrlr. Kartlar
gsterilerek anlamlar gruplara sorulur. alma
sonunda renciler bu trafik iaret ve levhalarn,
trafik akn gsteren bir panoda uygun yerlere
yerletirirler. Trafik kurallar ile ilgili hazrlanan
form datlr. Okula geli ve gidilerinde
uyduklar kurallar iaretlemeleri istenir.

Gvenlik ve Korunmay Salama (Trafikte Gvenliini
Salama) becerisini gelitirmeye yneliktir.



deerlendirilebilir.

179

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.27. Okula geli ve gidilerinde
bakalarnn kabul edilemez nerileriyle
karlatnda etkili reddetme davran
sergiler.
+ Hayr, Kabul Edemem
Okula geli ve gidilerinde karlat kiilerle
ne gibi sorunlar yaadklarn ve bunlar nasl
zebileceklerini aklamalar istenir. Yapmay
istemedikleri; fakat bakalar tarafndan
zorlandklar durumlara rnek verirler. Bu
davranlar neden yapmak istemediklerini
yazarlar. Bask karsnda kullanlabilecek
ifadelerin neler olabilecei sorulur. Bu
ifadelerin kullanld diyalog rnekleri okunur.
rnek durumlar ieren alma ktlarna
uygun ifadeleri yazmalar istenir. alma
ktlarndaki rneklerden bazlar canlandrlr.
Gvenlik ve Korunmay Salama (Hayr Diyebilme)

deerlendirilebilir.
A.3.28. Okula geli ve gidilerinde karlat
kiilerle aralarnda kabilecek sorunlar iin
hangi zm yollarna bavurabileceini
aklar.

deerlendirilebilir.
A.3.29. Kulp ve dier grup almalarnda
grubun henz fark edilmeyen ortak
ihtiyalarna duyarl olur.
+ htiya Avcs
rnek senaryolar verilerek rencilerin
senaryolardaki gruplarn ihtiyalarna uygun
fikirler retmeleri istenir. Daha sonra renciler
snfta nelere ihtiya duyulduu konusunda fikir
retmeye zendirilir.


deerlendirilebilir.
A.3.30. Kulp veya grup almalarnda
alnacak kararlar ve yaplacak almalarda
arkadalarn bir fikir etrafnda bir araya getirir.
+ Kulp Projesi
Kulp almalarnda grev alan arkadalar ile
birlikte bir proje tasarlamalar istenir.
rencilerin projelerini uygulamaya koymalar
iin destek verilir.

b zgven zerinde durulacaktr.

renme alan: Tr, Yntem ve Tekniklere Uygun Konuma
(Kazanm 2)
A.3.30 numaral kazanm proje ile deerlendirilebilir.

180

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
A.3.31. Drst davranlarda bulunarak arkadalarnn
gvenini kazanr.
+ Arkadam Seiyorum
rencilerinize ka arkadalar olduunu kk
ktlara yazmalarn syleyiniz. Her rencinin arkada
saylarn sylemelerini isteyiniz. En ok arkadaa sahip
rencinin isimlerini tahtaya sra ile yaznz. Bu
rencilerin arkadalarnn ok olmasnn nedenlerini
aklamalarn isteyiniz. Bu arkadalarn zelliklerini
sylemelerini salaynz. rencilerinize
arkadalarnzn gvenini kazanmak iin hangi
davranlarda bulunmak gerektiini sylemelerini
isteyiniz.
b Doruluk ve drstlk zerinde durulacaktr.

A.3.32. Bir grup yesi olarak drstl, yeterlilii ile
grup arkadalarnn ve liderinin gvenini kazanr.
+ Kimlerle Ayn Takmda Olmak sterdim?
rencilerden ortak bir almada kimlerle birlikte
olmak istediklerini ve bunun nedenlerini aklamalar
istenir. Birlikte almak istedikleri arkadalar ile bir
takm oyunu oynatlr. Oyunun sonucunda grup
yelerinin tutum ve davranlar deerlendirilir.
z Ynetim (Katlm, Paylam, Birlii ve Takm almas Yapma)

A.3.31 ve A.3.32 numaral kazanmlar akran deerlendirme formu ile
deerlendirilebilir.
A.3.33. Okulu ve evresini temiz tutmak iin bir proje
tasarlar.
v evrem Tertemiz
rencilere okullarn ve evrelerini temiz tutmak iin
neler yapabilecekleri sorulur. Temiz Okul, Temiz
evre konulu bir proje yarmas dzenlenir. renciler
gruplara ayrlarak proje almalarn gerekletirirler.
Hazrlanan projelerden birinci seilen uygulamaya
konulur.
Kaynaklar Etkili Kullanma (evre Bilinci Gelitirme ve evredeki
Kaynaklar Etkili Kullanma) becerisini gelitirmeye yneliktir.


A.3.34. Okul Heyecanm temasnda geen kavramlar
yerinde ve doru bir biimde kullanr.
+ Neler rendim?
Okul Heyecanm temasnda ska kullanlan ve yeni
renilen kavramlarn neler olduu sorulur. Bu
kavramlarla cmleler kurmalar ve hikyeler
canlandrmalar ve/veya resimlemeleri sylenir.

Temalarla lgili Temel Kavramlar Tanma becerisini gelitirmeye
yneliktir.

C A.3.34 numaral kazanm iin Trke dersi Yazma renme alan:
A.3.33 ve A.3.34 numaral kazanmlar rn dosyas ile
deerlendirilebilir.

181
2.3. NC SINIF 2.3.2. TEMA: BENM ESZ YUVAM

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.1. Barnmann insann temel ihtiyalarndan biri
olduunu kavrar ve bu ihtiyacn karlanmasnn
nemini belirtir.

+ Evimiz Yuvamzdr
nsanlar en ok nelere ihtiya duyarlar cmlesi
tahtaya yazlr. Beyin frtnas yaplarak insanlarn
temel ihtiyalar listelenir. Bu ihtiyalarn
karlanmamas durumunda ortaya kabilecek
sorunlar zerinde durularak bu ihtiyacn
karlanmasnn nemini belirtmeleri istenir.


[!] Canllarn temel ihtiyalarndan biri olan barnma ihtiyac zerinde
durulacaktr.

B.3.1 numaral kazanm ksa cevapl sorular ile deerlendirilebilir.

B.3.2. Canllar snflandrarak, evinde bitki
yetitirmeye veya hayvan beslemeye istekli olur ve
onlarn ihtiyalarn karlamak iin sorumluluk alr.
+ iekler Nasl Byr?
Snfa eitli canllarn resimleri datlr. zerinde
insan, hayvan ve bitki yazan kartlar snfta uygun bir
yere konur. rencilerin ellerindeki resimleri uygun
kutuya atmalar istenir. Snfa toprak, saks ve fide
getirmeleri istenir. retmen rehberliinde dikilen
fideleri, evlerine gtrerek bakmlarn stlenmeleri
istenir. Belli aralklarla snfa getirilen bitkilerin
byme ve geliimi birlikte gzlemlenir.
Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Karlkl Bamllk)

B.3.2 numaral kazanm gzlem formu ile deerlendirilebilir.

B.3.3. Hayalindeki evi planlar ve sanat yoluyla ifade
eder.
v Bir Ev Tasarlyorum
Her rencinin kendi evleriyle ilgili konumas
istenir. Kendileri bir ev tasarlasalar bunun nasl bir ev
olaca konusundaki dncelerini resim, iir ve
maket yapm gibi sanat yoluyla ifade etmeleri istenir.

C B.3.3 numaral kazanm iin Matematik dersi rnt ve
Sslemeler alt renme alan (Kazanm 1)
B.3.3 numaral kazanm sergileme ile deerlendirilebilir.

182

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.4. Adres bilgilerine sahip olmann nemini
belirtir.
+ Adresinizi Biliyor Musunuz?
Kaybolan bir ocuun yks anlatlr. yk
hakknda sorular sorularak adres bilgilerine
sahip olmann nemini fark etmeleri salanr.
yneliktir.

B.3.5. Evini yn ile ilgili temel kavramlar
kullanarak bildii yere gre tarif eder.
+ Gnei Seyredelim
Gnein douu ve bat ile ilgili bir film
seyredilir. Okul bahesinde ana ynler
gsterilir. Evlerinin krokisini izmeleri istenir.
Bu kroki zerinden evlerinin yerini ana ynleri
(kuzey, gney, dou, bat) kullanarak tarif
etmeleri istenir.

[!] Ana ynler (kuzey, gney, dou, bat) zerinde
durulacaktr.
B.3.4 ve B.3.5 numaral kazanmlar szl sunum ile
deerlendirilebilir.
B.3.6. Yn bulmada kullanlan eitli
yntemleri ve aralar merak eder ve aratrr.
+ Evimi Aryorum
Kibrit pleri ve artk materyallerle ev modelleri
olutururlar. Bu evin kendi evi olduunu
varsayarak ve ynlere gre bu evin yerini tarif
etmeleri istenir. Bu tarifte geen ynleri hangi
yntemlerle bulacaklarn snfa getirilen
kaynaklardan aratrmalar salanr. Kuzey-
Gney-Dou-Bat oyunu oynatlr. retmen
rehberliinde basit bir pusula yaparlar.
Bilgi Teknolojilerini Kullanma becerisini gelitirmeye
yneliktir.

deerlendirilebilir.

183

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.7.Aile byklerinden hayatta olanlarn
ocukluunu aratrr.
v Dedem ve Ninem
Aile byklerinin ocukluunu aratrmalar istenir.
Edindikleri bilgileri ve dinledikleri anlar yazarlar.
Gnll renciler aratrma sonularn snfla
paylarlar.

[!] Akraba byklerinden de bahsedilecek
B.3.8. Farkllklarn doal olduunu kabul eder ve
farkl zelliklere sahip kiilere hogryle yaklar.
+ Kendi Yldzn Bul
Snftaki renci says kadar elma getirilir. Her
renciden bir elma semesi istenir. Elmalarn
arkadalarnn elmalar ile karlatrarak, elmalarn
farkllklarn belirlemeleri sylenir. Elmalar tekrar
torbaya konularak rencilerden kendi elmalarn
bulmalar istenir. Ayrt edici ve farkl zelliklerin
nemi vurgulanr. retmen rehberliinde elmalar
ortadan enine kesilir. rencilerin dikkati elmann
ekirdek yuvasna ekilir. Bunun bir yldza
benzedii fark ettirilir. D grn nasl olursa
olsun her insann da onu dier insanlardan farkl klan
kiilik zelliinin (yldznn) olduu aklanr.
rencilerden kiilik zelliini (yldzn) sylemeleri
istenir. rencilerin verdikleri cevaplar
dorultusunda Atatrkn hangi kiilik zelliklerine
sahip olduu sorularak, gemi bilgileri hatrlatlr.
Atatrkn insan sevgisini vurgulayan bir ans
rencilere okunur. eitli sorularla Atatrkn
kiilik zelliklerinden insan sevgisi sezdirilir.
Bununla ilgili birka rnek aklanr.

yneliktir.

b Hogr zerinde durulacaktr.

zel Eitim (2)



184

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.9. Fiziksel zelliklerini tanyarak olumlu bir beden
imgesi gelitirir
+ Kendimi Beeniyorum
renciler ikili gruplar hlinde karlkl dururlar ve
birbirlerine fiziksel zelliklerini sylemeleri istenir.
Birbirlerinden farkl olan zelliklerine dikkat ekilir.
Verilen cevaplardan hareket edilerek kendini olduu gibi
kabul etmenin nemi zerinde konuulur.
z Ynetim (Kendini Tanma ve Kiisel Geliimini zleme) becerisini



deerlendirilebilir.

B.3.10. nsanla hizmet etmi kiilerin ocukluklarn
ve yaptklarn aratrr ve sunar.
+ Ben Olsaydm Ne Olurdum?
Doktorluk, polislik, itfaiyecilik, hemirelik, plk,
kapclk gibi i ve mesleklerin resimlerinin izildii
kartondan giysileri giyerler. Role giren renciler yapt
i ve meslei tantrlar. nsanla hizmet etmi eitli
meslek alanlarnn yaptklar ile ilgili kitaplar
okumalar ve bu kiilerin yaptklar ile ilgili
rendiklerini zgn bir ekilde sunmalar istenir.
Hayallerindeki meslekleri resim, mzik, drama ve yaz
almalaryla sergilerler.


[!] Bilim, sanat, spor alannda insanla hizmet etmi kiilerden rnekler
verilecektir.


B.3.11. Hayatmz kolaylatrmak iin alanlar tanr
ve yaptklar ileri aklar.



B.3.12. Hayalindeki meslekle ilgili duygu, dnce ve
beklentilerini sanat yoluyla ifade eder.

C B.3.12 kazanm iin Trke dersi Grsel Okuma ve Grsel Sunu
renme alan: Grsel Sunu (Kazanm 6)

B.3.12 numaral kazanm gsteri ile deerlendirilebilir.

185

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.13. Ailesi ve yakn evresiyle iletiim kurarken,
szel olmayan iletiim elerinin de kullanldn
fark eder.
+ Szsz Konuma
renciler snf mevcuduna gre kk gruplara
ayrlr. Rol dalm yaplarak her gruptan bir aileyi
canlandrmalar istenir. rencilerden szsz
iletiimde bulunarak rollerini canlandrmalar
salanr. Her grup roln sergiledikten sonra, izleyen
rencilerin oyunu doru anlayp anlamadklar
kontrol edilir. rencilere kendi ailelerinde hangi
szsz iletiim gelerini kullandklarn sorulur.
letiim kurarken szsz iletiim gelerinin de
kullanldn fark etmeleri salanr.



B.3.14. Aile yeleri arasndaki iliki ve iletiim
biimi ile dier kiilerle olan iliki ve iletiim biimi
arasndaki fark ayrt ederek ailenin zel bir evre
olduunu kavrar.
v Geni Aile
Anne, baba, bykanne, bykbaba, amca, day, hala,
teyze gibi akrabalar arasndaki ilikileri
gzlemlemeleri istenir. rencilerden biri aileyle biri
dier kiilerle olan iletiimi yanstan iki farkl
durumu canlandrmalar istenir. ki iletiim biimi
arasndaki fark tartarak ailenin zel bir evre
olduunu fark etmeleri salanr. Ailelerini
simgeleyen bir aile armas tasarlamalar ve
hazrlamalar istenir.


b Sevgi ve sayg zerinde durulacaktr.

B.3.13 ve B.3.14 numaral kazanmlar gzlem formu ile
deerlendirilebilir.

B.3.15. Kendi ailesi ile dier aileleri karlatrarak,
aile yaplarnn farkl olabileceini kefeder.
+ Senin Ailen ile Benim Ailem
Anne baba ve iki ocuktan oluan drt kiilik bir aile
resmi gsterilir. Resimle ilgili sorular sorularak bu
ailenin yapsnn (ekirdek aile, geni aile vb.) nasl
olduu tartlr. Kendi aileleri ile bu aileyi
karlatrarak benzerlik ve / veya farkllklar
paylamalar istenir. Farkl aile yaplarnn zellikleri
zerinde durulur.

yneliktir.


186

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.16. Farkl sosyal ve ekonomik gruplara
mensup kiilerin bak alarnn farkl
olabileceini kabul ederek bu kiilere n
yargsz davranr.
+ Farkl Dnyoruz Ama Birbirimizi
Seviyoruz
nsan hak ve hrriyetleri ile ilgili bir soru verilir.
rnein; insanlar istedikleri yerlere seyahat
edebilirler mi? nsanlar istedikleri gibi
dnebilirler mi? vb. Alt apka dnme
teknii rencilere aklanr. Bu teknie gre;
beyaz apka konu zerinde tarafsz aklamalar
yaparak net bilgiler verir. Krmz apka
grlen konu ile ilgili olarak hibir dayana
olmadan duygularn syler. Siyah apka
konunun risklerini, gelecekte dourabilecei
problemleri, konuya ilikin eletirileri anlatr.
Sar apka konunun avantajlarn, getirilerini
gz nne alarak konuyu aklar. Yeil apka
konuyla ilgili seenekleri ortaya koyar,
gruptakilerin yaratc olmalarn salar. nemli
olan grlerin zgn, yeni, retken olmasdr.
Bu konudaki deiik neriler neler olabilir?
sorusu zerine dnlr. Mavi apka
dnceleri dzenler, toplantnn sorunlarn
ortaya karr ve zetler. Bylelikle ayn
konuyla ilgili farkl bak alarna sahip
olunabileceini, dncelerin farkl biimlerde
ifade edilebileceini kabul etmeleri salanr.
nsanlarn sahip olduklar dier hak ve
hrriyetler hakknda rnekler vermeleri istenir
ve bu konulardaki farkl bak alarnn neler
olabileceini alt apkay gz nnde
bulundurarak dnmelerini sylenir.

z Ynetim (Farkllklara Sayg Duyma) becerisini

b Hogr, doruluk ve drstlk zerinde durulacaktr.

nsan Haklar ve Vatandalk (22, 23, 29)


187

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.17. Aile iinde ortaya kabilecek
anlamazlklar zmek iin, sorun zme becerisini
kullanr.
+ Glmserim Her Sorunu zerim
Aile iinde ortaya kabilecek sorunlarla ilgili rnek
olaylar verilir. Kk gruplar oluturarak bu rnek
olgular canlandrmalar istenir. Her olayn sonu
problem zme basamaklar kullanlarak tamamlanr.

B.3.17 numaral kazanm uzun cevapl sorular ile
deerlendirilebilir.

B.3.18. evresini gzlemleyerek hangi iletiim
trlerinin kullanldn aratrr.
+ Arkadamdan Mektup Var
eitli iletiim trleri ile ilgili aratrma yaparak
sonularn aratrma kdna yazmalar istenir.
Yazl, szl, grsel, iitsel iletiim trleri ile ilgili
evrelerinden rnekler vermeleri istenir.

B.3.19. Ailede kararlar alnrken gr bildirir ve
kendisinin stlenebilecei grevlerle ilgili yeni
fikirler reterek bunlar uygular.
v Grev emberi
Ailede grev dalm ile ilgili olarak rencilerin
aileleriyle i birlii kurulur. ocuun aile iinde
grev stlenebilmesi iin fikir retmesine frsat
tannmas istenir. Bu konu ile ilgili hazrlanan formun
ailece doldurulmas salanr. Grev emberi
etkinlii ile grev dalmnn adil olup olmad
tartlr.


b z sayg, z gven ve yenilie aklk zerinde durulacaktr.



B.3.20. Aile iinde grev dalmnn adil olup
olmadn sorgular.


B.3.19 ve B.3.20 numaral kazanmlar grme ile
deerlendirilebilir.

188

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.21. Yapaca ileri ncelik ve nem
srasna koyarak gnlk ve haftalk alma
planlar yapar, yapt planlara uyar.
+ Zaman Pastas
Gnlk iler iin ayrdklar sreleri, izilen
dikdrtgen pasta resmi zerinde dilimler hlinde
gsterirler. Her dilimi belirlenen renklere
boyayarak arkadalaryla karlatrrlar. Doru
olan blmleme ve sralama birlikte belirlenir.
Bu blmleme ve sralama doru
yaplmadnda ortaya kabilecek sorunlar
tartlr. Verilen aratrma kdn
doldurmalar istenir. Bu dorultuda izelgeler
zerinde gnlk ve haftalk planlarn yaparlar.
Kaynaklar Etkili Kullanma (Planlama ve retim)

C B.3.21 numaral kazanm iin Matematik dersi Zaman
lme alt renme alan (Kazanm 2)
B.3.22. Yemek, uyku, ders alma ve oyun
saatlerine uymann kiisel baar ve
baarszlkla ilikisini aratrr.

B.3.21 ve B.3.22numaral kazanmlar aratrma kd ile
deerlendirilebilir.
B.3.23. Kendi parasn uygun biimde,
nceliklerini belirleyerek harcar.
+ Gereksiz Yere Harcamayalm
Bir kiisel ihtiya listesi oluturmalar istenir.
Bu listeyi nceliklerini dikkate alarak yeniden
dzenlerler. Okulda bir kermes dzenlenerek
rencilerin harlklarn nceliklerine uygun
olarak harcamalar salanr.



deerlendirilebilir.
B.3.24. Evdeki eyalar, yapldklar maddelere
gre snflandrr.
v Dikkat! Krlabilir Eya
Snfa getirilen baz ev aletlerini ve eyalarn
yapldklar maddelere gre snflamalar istenir.

deerlendirilebilir.

189

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.25. Kaynaklar bilinli olarak tketmenin aile
btesine katksn aklayan eitli etkinliklerde
bulunur.
+ Tutumlu Olalm
Kaynaklar bilinli kullanma, tutumlu olma
becerilerine ilikin resimlerin (musluu kapatan
ocuk, elektrik dmesini kapatan ocuk,
kumbarasna para atan ocuk vb.) bulunduu
alma ktlar rencilere datlr.
Resimlerlerdeki davranlar ve bunlarn aile
btesine getirebilecei katklar zerinde
konuulur. Bir gnde hangi iler iin, ne kadar
elektrik ve su harcadklar sorulur. Kaynaklarn
bilinli tketilmesi ile ilgili iir, kompozisyon
yazar veya afi, pano hazrlarlar.
Kaynaklar Etkili Kullanma (Bilinli Tketici Olma)



B.3.26. ocuklara ynelik reklmlarn ilevlerini;
reklmlar, ihtiyalar ve imknlar arasndaki
ilikiyi sorgular.
+ imdi Reklmlar
Televizyonda seyrettikleri reklmlardan rnekler
verirler. Bu rneklerden ocuklara ynelik
olanlarn zellikleri ve amalar tartlr.
renciler gruplara ayrlr. Her grup verilen rn
ile ilgili bir reklm hazrlar. Reklmlar kartondan
yaplm televizyon modelinden snfa sunulur.
rencilere sunulan reklmlarda grdkleri bir
rn isteyip istemedikleri sorulur. Eer
istiyorlarsa, isteme nedenleri tartlr.


B.3.27. nsanlarn nelerden ve nasl tasarruf
edebildiklerini aratrr.
+ Nelerden Tasarruf Edebiliriz?
Aile byklerine ve yakn evrelerindeki
kiilere nelerden ve nasl tasarruf ettiklerini
sormalar verilen anketi doldurtmalar istenir.
Anket sonular snfta tartlr.
Kaynaklar Etkili Kullanma (Bilinli Tketici Olma)

deerlendirilebilir.

190

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.28. Ailesinde ve yakn evresinde (akrabalar,
komular, vb.) birbirlerinin haklarna ne lde
sayg gsterildiini gzlemler.
+ Hepimizin Haklar ve Sorumluluklar Var
rencilerden aile bireylerinin gn iinde neler
yaptklarn ksaca anlatmalar istenir. rencilere
Aile Gzlem Formu datlarak aile bireylerinin
sorumluluklar zerinde durularak rnek vermeleri
istenir. Her bireyin sorumluluklarn yerine getirip
getirmedii, haklarn savunup savunmadn
sorgulanr. nsanlarn sahip olduu hak ve hrriyetler
aklanr. Bunlarla ilgili bir konu seilir. rencilerin
ikierli gruplar oluturmalar istenir. Verilen konu ya
da soruyla ilgili dncelerini birbirlerine sylemeleri
istenir. Elerin birbirlerinden ayrlp baka ikili
gruplar oluturmas, yeni elerine kendi dncelerini
ve nceki einin dncelerini iletmeleri salanr.
Srecin sonunda oluan dnceler snfa tartlr.


b Sevgi, sayg ve hogr zerinde durulacaktr.


C B.3.28 numaral kazanm iin Trke dersi Grsel Okuma ve


B.3.29. Atatrkn insan hak ve hrriyetlerine
verdii nemi aklar.
+ Atatrk Diyor ki
Derse n hazrlk olarak rencilerden Atatrkn
insan hak ve hrriyetlerine verdii nemi
aratrmalar istenir. Sralar i ie iki ember
oluturacak ekilde dzenlenir (i emberde tartma
konusu hakknda konumak isteyenler oturacaktr.).
Atatrk insan hak ve hrriyetlerine nasl nem
vermitir, bu konuda neler yapmtr? sorusuyla
tartma balatlr. Tartmaya katlacak rencilerin
i embere, dinleyicilerin d embere oturmalar
salanr. emberde, sonradan d emberden
tartmaya katlacaklar iin bo yerler braklr.
Atatrkn nderliinde kavutuumuz hak ve
hrriyetler rneklendirilir. Bu konuya verdii nem
belirtilerek aklanr ve tartma sonulanr.





191

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.30. Ailesi ve yakn evresiyle olan
ilikilerinde olumlu tepkiler yaratan ve grg
kurallarna uyan davranlar gsterir.
+ yilik Yap yilik Bul
Her gruba, canlandrmalar iin farkl senaryolar
verilir. Senaryoda geen olaylardaki
davranlardan hangilerinin olumlu, hangilerinin
olumsuz olduu tartlr. yi ilikiler kurmak
iin hangi grg kurallarna uyulmas gerektii
ile ilgili beyin frtnas yaplr.
yneliktir.


B.3.30 numaral kazanm kontrol listeleri ile
deerlendirilebilir.
B.3.31. Kiisel olarak geliimine uygun
amalar belirleyerek bu amalara ulamak iin
izleyecei aamalar planlar.
+ Hedef Tahtas
Hedef belirlemenin yaamdaki nemi ile ilgili
bir baar hikyesi okunur. En byk hedefiniz
nedir? sorusu yneltilir. Hedeflerini yazarak
snfla paylarlar. Hedef belirlemek iin
yaplmas gerekenler aklanr. Bu aklamalar
dorultusunda yazdklar hedefleri yeniden
dzenlerler. Her bir renciden belirledii
hedefi ve hedefe ulamak iin izleyecei
aamalar sunmas istenir. Dinleyen renciler
bu konudaki fikirlerini, varsa eletirilerini
belirtirler.

z Ynetim (Ama Belirleme) becerisini gelitirmeye
yneliktir.

B.3.32. Amalarna ulaabilmek iin kiisel
olarak aba harcamas gerektiini kabul eder ve
karlaabilecei eletirilere ak olur.
z Ynetim (Ama Belirleme) becerisini gelitirmeye
yneliktir.


B.3.31 ve B. 3.32 numaral kazanmlar z deerlendirme
B.3.33. Kaybetme veya baarsz olma
olasln gze alarak, yenilikleri deneme
cesareti gsterir ve bundan zevk alr.
+ Her eye Ramen
Yenilikleri deneme cesareti gsteren bir kiinin
yks anlatlr. rencilere Siz olsaydnz ne
yapardnz? sorusu yneltilir. rencilerin
denemedikleri bir yemei, oyunu, hobiyi
deneyerek duygu ve dncelerini verilen
alma ktlarna yazmalar istenir.


B.3.33 numaral kazanm gzlem formu ile
deerlendirilebilir.

192

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.34. Ailesiyle birlikte elenmenin aile
bireylerine katklarn aklar, bunun iin
planlar yapar ve planyla ilgili dncelerini
etkili bir biimde sunar.
+ Yeni Besteler
Sevdikleri bir arknn szlerini deitirerek,
anlamsz yeni bir ark olutururlar. Aileleri iin
arkadalarndan ve retmeninden akalar
renir ve not ederler. Uygun zamanlarda
hazrlanan ark ve akalar aileleriyle
paylamalar istenir. (stenirse kostm giyilerek,
maske taklarak, yz boyanarak snfta bir prova
yaplabilir.). Aileleriyle paylamlarn yazl
olarak sunarlar.

b Sevgi ve sayg zerinde durulacaktr.
B.3.35. Ailesiyle katld zel gn
kutlamalarnda mizah kullanr.

B.3.34 ve B.3.35 numaral kazanmlar yazl sunum ile
deerlendirilebilir.
B.3.36. eitli ortamlarda liderlerin gruplar ve
toplumlar zerindeki etkilerini aratrr.
v Ritmi Tuttur
renciler snfa zerine vurulduunda ses
karan eitli eyalar getirirler. Eyalara
vurarak ses karmalar istenir. kardklar
seslerin bir grlt oluturduu fark ettirilir. Bir
lider seilir. Liderin bir ritim tutturmas ve
grubun da ritme uymas salanr. Lidere yeni
ritimler denemesi ve grubu ynlendirmesi
sylenir. alma sonunda liderlerin
sorumluluu ve gruplar zerindeki etkileri
tartlr. renciler gnlk hayatlarndaki bir
liderle ilgili bilgi toplarlar.

[!] Okul ve ailedeki liderlerden rnekler verilecektir.
B.3.36 numaral kazanm performans devi ile
deerlendirilebilir.

193

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.37. Kiisel eyalarn ve bakalarnn
eyalarn zenli kullanmadnda ortaya kan
sorunlar zer.
+ zenli Kullanalm
rencilere eitli eya ve kii rolleri verilir.
zensiz kullanm sonucu ortaya kan sorunlar
canlandrmalar istenir. Sorun zme
basamaklarn uygulayarak, sorunlar zmeleri
salanr.


Rehberlik ve Psikolojik Danma (13.b)

B.3.37 numaral kazanm yazl sunum ile deerlendirilebilir.

B.3.38. Evde meydana gelebilecek tehlikeli ya da
acil durumlarda ne yapmas gerektiini
uygulayarak gsterir.
+ Sonularn Biliyorum
Evdeki tehlikeli durumlar konu alan resimli
kartlar inceleyerek gvenlik kurallarna
uyulmadnda karlalabilecek sonularn ve bu
durumlarda yaplabileceklerin neler olabileceini,
gruplar hlinde tartmalar salanr. retmen
rehberliinde tehlikeli ya da acil durumlarda
yaplmas gerekenler gsterilir. rencilerden
kendi aralarnda uygulamalar tekrar etmeleri
istenir.

yneliktir.


B.3.38 numaral kazanm dereceli puanlama anahtar ile
deerlendirilebilir.
B.3.39. Doal afetler srasnda evinde yaplmas
gerekenleri, yetikinler eliinde uygulayarak
gsterir.
+ Yapabileceklerim Yapamayacaklarm
Doal afetlerden korunma yollar tartlr. Deprem
srasnda evde yaplmas gerekenleri verilen
kontrol listesinde iaretlemeleri istenir. retmen
rehberliinde yaplmas gerekenleri gsterirler.
Deprem tatbikat yaptrlr. Deprem-Sel-Yldrm-
Gkyz oyunu oynatlr.


Afetten Korunma ve Gvenli Yaam (8, 9, 13, 19)

B.3.39 numaral kazanm gsteri ile deerlendirilebilir.
B.3.40. Harita ve kre zerindeki su ve kara
alanlarn ayrt eder.
+ Haritadaki Renkler
Harita ve kre zerinde su ve kara alanlarnn
renkleri gsterilir. Bu alanlarn farklar zerinde
konuulur.

B.3.40 numaral kazanm oktan semeli resimli test ile
deerlendirilebilir.

194

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.41. lkesini, tpk evi ve okulu gibi bir yuva
olarak kabul eder.
+ Odalar lkesi
Evin farkl blmleri ile ilgili oluturulan roller
gruplara datlr. Her bir gruptan kendilerine verilen
ev blmn ve iindeki eyalar canlandrmalar
istenir. Gruplar birbirlerini izledikten sonra bu
blmler arasndaki benzerlik ve farkllklar sorulur.
lkemizin de blgeleri arasnda farklar olduu
rnekler verilerek belirtilir. Bu farklardan oluan
btne ev ya da lke denilebilecei vurgulanarak,
nemli ilevlere sahip blm ya da blgeler
olmadnda ne gibi sorunlar yaanabilecei tartlr.


b Sevgi, vatanseverlik, kltrel deerleri koruma ve gelitirme


B.3.42. Bir evin farkl ilevlere sahip blmleri ile
lkenin farkl zelliklere sahip yerleri arasnda bir
benzerlik grr; evin btnl ile Trkiyenin
btnl arasnda balant kurar.

bVatanseverlik, kltrel deerleri koruma ve gelitirme zerinde
durulacaktr.

[!] Trkiye idar blmler haritas zerinde blgeler gsterilerek
isimleri belirtilecektir.

195

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
B.3.43. nsanlarn mutluluunun, bireylerin aile
ierisinde ve lke genelinde zerlerine den grev
ve sorumluluklar yerine getirmelerine bal
olduunu kavrar.
+ nsan Olma Sorumluluum
Her bireyin ailesine kar yerine getirmesi gereken
grev ve sorumluluklar olduu gibi, Trkiye
Cumhuriyeti vatanda olarak da yerine getirmesi
gereken grev ve sorumluluklar olduu belirtilir.
Bunlar arasnda ba kurmalar salanr. Verilen
alma kdnda sorumluluklarla ilgili eitli
sorular cevaplarlar.


[!] Kamu malna zarar vermeme ve vergi verme zerinde durulacaktr.
[!] Sorumluluklarn yerine getirmenin lke sevgisinin bir gstergesi
olduu zerinde durulacaktr.

B.3.44. Aralarndaki benzerliklere ve farkllklara
karn btn insanlarn ayn gezegeni paylatklarn
fark ederek, daha iyi bir dnya yaratmak iin her
bireyin zerine den grevler olduunu kavrar.



B.3.41, B.3.42, B.3.43 ve B.3.44 numaral kazanmlar uzun
cevapl sorular ile deerlendirilebilir.

B.3.45. Benim Esiz Yuvam temasnda
geen kavramlar yerinde ve doru bir biimde
kullanr.
+ Neler rendim?
Benim Esiz Yuvam temasnda ska
kullanlan ve yeni renilen kavramlarn neler
olduu sorulur. Bu kavramlarla cmleler
kurmalar ve hikyeler oluturmalar istenir.
Oluturulan hikyeleri canlandrmalar ve/veya

C B.3.45 numaral kazanm iin Trke dersi Yazma renme
alan: Kendini Yazl Olarak fade Etme (Kazanm 1)
B.3.45 numaral kazanm rn dosyas ile
deerlendirilebilir.

196

2.3. NC SINIF 2.3.3. TEMA: DN, BUGN, YARIN

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.3.1. nceki yllarda tek bana yapamad halde
imdi yapabildii davranlar ayrt eder ve zaman
iinde ortaya kan bu deiimin nedenlerini aklar.
+ Bu Ben miyim?
rencilerin (geen yl ve imdi) yapabildikleri ve
yapamadklar davranlar verilen alma kdna
yazmalar istenir. Bunlar birbirleriyle karlatrarak
byme ile ilgili duygularn yazl olarak ifade
ederler. Zaman iinde ortaya kan bu deiimin
nedenleri zerinde durulur.
z Ynetim (Kendini Tanma ve Kiisel Geliimini zleme) becerisini


C.3.2. Kendisinin ve arkadalarnn duygularndaki
deiimin yzlerine ve bedenlerine nasl yansdn
fark eder.
+ Bizi Neler Etkiliyor?
Gn boyunca yaadklar duygular paylamalar
istenir. Birden fazla duygu birden yaanmsa, bu
duygularn neden hissedildii ve neye bal olarak
deitii sorulur. renciler hazrlanan maskelerle
duygularn etkileyen rnek durumlar canlandrrlar.

Salk Kltr (10)

C C.3.2 numaral kazanm iin Trke dersi Grsel Okuma ve Grsel
Sunu renme alan: Grsel Okuma (Kazanm 8)


C.3.3. Kendisinin veya anne-babasnn hayatnda
zaman iinde oluan deiiklikleri fark eder ve
bunlar szl ya da yazl olarak sunar.
+ Ailemi Tantyorum
Kendilerinin veya anne babalarnn hayatnda zaman
iinde oluan deiiklerle ilgili bilgi toplayarak
verilen aratrma kdna yazmalar istenir. Her bir
rencinin topladklar bilgileri szl ya da yazl
olarak snfta sunmalar istenir.
yneliktir.

C C.3.3 numaral kazanm iin Trke dersi Yazma renme alan:
Kendini Yazl Olarak fade Etme (Kazanm 14 )


197

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.3.4. Gelecekte, mesleini seerken gz nnde
bulundurmas gereken noktalar hakknda sorular
sorar.
+ Hayalimdeki Meslek
Okuma alkanl, iyi bir dil bilgisi, matematik
becerisi, yaratclk, eviklik, el-gz koordinasyonu
vb. farkl zellikler gerektiren meslekler hakknda
konuulur. kili gruplar oluturulur. Grup yeleri
birbirlerine hangi meslei edinmek istediklerini,
bunun iin gerekli beceri ve zellikleri sorarlar.
steyenler, cevaplarn snfla paylarlar. Verilen
alma kdndaki gelecee ynelik sorular
cevaplarlar.



C.3.5. Takvimi kullanarak hava durumundaki
deiiklikleri gnlk, haftalk, aylk olarak
gzlemler ve gzlem sonularn grafikle gsterir,
meteorolojinin tahminleriyle karlatrr.
v imdi Hava Durumu
Hava durumundaki deiiklikleri gnlk, haftalk,
aylk olarak gzlemlemeleri istenir. Verilen aratrma
kdna, uygun resimleri yaptrr ya da izerler.
Meteorolojinin tahminleri ile rencilerin
tahminlerini karlatrmalar salanr.

C C.3.5 numaral kazanm iin Trke dersi Grsel Okuma ve Grsel
Sunu renme alan: Grsel Okuma (Kazanm 9)
C.3.6. Atatrkn hayatyla ilgili olgu ve olaylar
sanat yoluyla ifade eder.
+ Resimlerimde Atatrk
Atatrkn hayat ile ilgili nemli olay ve olgular
film izlenerek hatrlatlr. Konuyla ilgili setikleri
almay yaparlar (resim yapma, iir ya da yaz
yazma, ark oluturma gibi).


C C.3.6 numaral kazanm iin Trke dersi Yazma renme alan: Tr,
Yntem ve Tekniklere Uygun Yazma (Kazanm 4)
[!] Atatrklkle ilgili konular (C.3.6 -11)
C.3.6 numaral kazanm sergileme ile deerlendirilebilir.
C.3.7. Atatrkn kiilik zellikleri ile ulusal bir
lider olmas arasnda balant kurar.
+ nder Atatrk
rencilere Atatrk ile ilgili bir an okunur. Bu
anyla ilgili sorular sorularak Atatrk'n kiilik
zelliklerine dikkat ekilir. Atatrk ile ilgili yabanc
lkelerden eitli kiilerin sylemi olduklar szler
aktarlarak hangi kiilik zellikleriyle ulusal bir lider
olarak kabul edildii zerinde durulur.

[!] Atatrklkle ilgili konular (C.3.7 - 13,15)

198

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.3.8. Atatrkn ulusal bir lider olarak Trk
milletine yapt hizmetleri aklar.
+ Atatrk Glklerle Nasl Savat?
Atatrkn ulusal liderlii resimli kitaplardan
yararlanlarak anlatlr. Atatrkn hangi
zellikleriyle lider olduu hakknda konuulur.



[!] Atatrklkle ilgili konular (C.3.8 -14)

C.3.7ve C.3.8 numaral kazanmlar aratrma kd ile
deerlendirilebilir.

C.3.9. Dier lkelerin bayraklarn inceleyerek
bayramzla olan benzerliklerini ve farkllklarn
belirtir.
+ Her lkenin Bir Bayra Var
eitli lke bayraklarnn resimleri kurayla
rencilere datlr. Bayramzla olan benzerlik
ve farkllklar alma ktlarna yazmalar
istenir.


C.3.9 numaral kazanm eletirme testi ile deerlendirilebilir.

C.3.10. Bayram kutlamalarna katlarak, mill
bayram gnlerimizle gemite yaanan tarih
olaylar arasnda ba kurar.
+ Gemiten Gnmze Bayramlar
Snfa arlan bykanne ya da bykbabann
mill bayramlarmzn eskiden nasl kutlandna
ilikin anlarn aktarmalar istenir. rencilerden
konuklara gemite kutlanan bayramlarla ilgili
sorular sorarak bayramlarn hangi tarih olaylarla
ilgili olduu hakknda karmlarda bulunmalar
salanr.



[!] 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve ocuk Bayram ile 19 Mays
Atatrk' Anma, Genlik ve Spor Bayramnn anlam ve nemi
zerinde durulacaktr. Bu kazanm 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve
ocuk Bayram ile 19 Mays Atatrk' Anma, Genlik ve Spor

C.3.10 numaral kazanm z deerlendirme formu ile
deerlendirilebilir.

199

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.3.11. Cumhuriyetimizi korumak, glendirmek
ve gelitirmek iin yaplmas gerekenler hakknda
fikirler retir.
+ Ben Ynetseydim
rencilerin kendilerini lkemizin bir yneticisi
olarak hayal etmeleri istenir. Ynetici olsalard,
lkeleri iin neler yapabilecekleri ile ilgili bir proje
hazrlamalar salanr.


[!] Cumhuriyetimizin gemiten gnmze var olduu ve gelecekte
de var olaca vurgulanacaktr (Cumhuriyeti biz kurduk, onu
yaatacak ve ykseltecek olan sizlersiniz M. Kemal ATATRK
vecizesine deinilecektir.).

C.3.11 numaral kazanm performans devi ile
deerlendirilebilir.

C.3.12. Doadaki su dngsnn nasl
gerekletii hakknda sorular sorarak
karmlarda bulunur.
+ Beni Tandn m? Ben Hl Suyum
Tahtaya doadaki su dngsn gsteren bir resim
aslr. rencilerin bu resme ynelik sorular
sormalar istenir. renciler Peki sizce neden?
sorusu yneltilerek karmlarda bulunmalar
salanr.


C.3.12 numaral kazanm tartma ile deerlendirilebilir.

C.3.13. Istlan maddelerin urad deiimleri
gzlemler.
+ Dondurmam Eridi
Mum, tereya, plastik, dondurma, su, eker vb.
maddeler snfta gerekli gvenlik nlemleri
alnarak stlr. rencilerin bu srada meydana
gelen deiimleri gzlemlemeleri istenir. Gzlem
sonularn not ederek tartrlar.


C.3.13 kazanm aratrma kd ile deerlendirilebilir.

200

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.3.14. Farkl hava koullarnn trafikteki etkilerini
aklar.
v Zincir Takalm
Gazete ve dergilerden trafik kazalar ile ilgili haberler
derlenir. Bu haberlerdeki kazalarla hava koullar
arasnda iliki kurmalar salanr. Islak ve kuru zemin
arasndaki fark deneyle gstererek farkl hava
koullarnn trafikteki etkilerini aklamalar istenir

C.3.14. numaral kazanm yazl sunum ile deerlendirilebilir.

C.3.15. Ayn grnndeki farkllklar gzlemler. v Ay Dedeyi zleyelim
Etkinlikten nce gzlem yaplabilecek uygun ve
gvenli bir yerden (gerekirse yetikin yardm alarak)
Ayn gzlenmesi sylenir. Gnlk olarak gzlenen
Ay grnleri, alma kdnda hazr verilen
dairelere izildikten sonra boyanr. ekiller
tamamlandktan sonra, alma kdndaki bilgileri
yorumlamalar salanr.

C.3.15. numaral kazanm aratrma kd ile deerlendirilebilir.
C.3.16. Dnyann hareketleri sonucunda oluan
deiim ve sreklilii alglar.
+ Gnler, Aylar, Yllar, Mevsimler
Dnyann hareketleri sonucunda oluan olgu ve
olaylarla, mevsimlere zg zaman dilimlerinde
canllarda, hava, su ve toprakta meydana gelen
deiiklikler hakknda sorular yneltilerek bu konu
ile ilgili n bilgileri hatrlatlr. Olgu ve olaylar
listelenir. Deienler ve Sreklilik gsterenler
gruplarn kapsayan bir tablo zerinde deienler ve
sreklilik gsterenler belirtilir. Bu deiikliklere
ilikin resimler incelenir. Bunlarn nedenleri zerinde
snf tartmas yaplr.
Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Sreklilik) becerisini

C.3.17. Mevsimlere zg zaman dilimlerinde
gzlenen deiim ve sreklilii alglar.

C C.3.17. numaral kazanm iin Matematik dersi Zaman lme alt
C.3.16. ve C.3.17. numaral kazanmlar ksa cevapl sorular ile
deerlendirilebilir.

201

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.3.18. Ulam aralarnn gemiten
gnmze nasl bir deiim geirdiini
aratrarak bulgularn snfta sunar.
+ Ayaktan Uaa
Gemiten, gnmze kadar ulam aralaryla
ilgili resimlerin incelenmesi salanr; ulam
aralarnn nasl bir geliim ve deiim
gsterdii fark ettirilir.

C.3.19. Gelecein teknolojik bir rnn tasarlar,
bunu akc ve zgn bir ekilde ifade eder.
v Gelecei Hayal Et!
Getirilen eitli materyallerle belirledikleri bir
teknolojik rn tasarlarlar. renciler rnn ad,
ilevi, zellikleri ve nasl kullanlacana ilikin bir
kullanm klavuzu hazrlarlar.
yneliktir.

C C.3.19. numaral kazanm iin Trke dersi Konuma renme alan:
C.3.19. numaral kazanm sergileme ile deerlendirilebilir.
C.3.20. Bilgi ve iletiim teknolojilerinin gnlk
yaammzda hangi amalarla kullanld hakknda
bilgi toplar ve snfta sunar.
v Kim Korkar Bilgisayardan?
Snf gruba blnerek bilgisayarlarn hangi
amalarla kullanld hakknda bilgi toplamalar
istenir. Bir grubun kitaplardan, bir grubun kaynak
kiilerden, bir grubun da gazete ve dergilerden
yararlanarak bilgi toplamas salanr. Topladklar
bilgileri snfta sunarlar.
yneliktir.

C C.3.20. numaral kazanm iin Trke dersi Grsel Okuma ve Grsel
Sunu renme alan: Grsel Sunu (Kazanm 9)
C.3.21. Gemiten gnmze iletiim
teknolojilerinde meydana gelen deiimi aratrr.
+ Telgraftan Elektronik Adrese
Gemiten gnmze iletiim teknolojisinde
meydana gelen deiimi yanstan fotoraflar ve
resimlerle bir snf panosu hazrlanr. Elde ettikleri
iletiim teknolojisi rneklerini snfta sergilerler.

C.3.21 numaral kazanm performans devi ile deerlendirilebilir.

202

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.3.22. Yaad yerleim biriminin eski ve
yeni hlini aratrr; bunlar arasndaki benzerlik
ve farkllklar ayrt eder.
Y Eskiden Nasld?
Yaanan yerleim yerinin varsa eskiye ait
fotoraflarnn incelenmesi salanr. Yaplar ve
grnleri hakknda konuulur. Muhtar veya
yerleim biriminde uzun yllar yaam bir kii
ile grerek yaadklar yerin eski ve yeni hli
arasndaki farklar verilen aratrma kdna
yazarlar.

C.3.22. numaral kazanm aratrma kd ile
deerlendirilebilir.
C.3.23. Aile byklerinin kkken oynad
oyunlar aratrr, bu oyunlarla kendisinin ve
arkadalarnn oynad oyunlar karlatrarak
deiimi ve sreklilii fark eder.
v Saklamba Oynayalm
rencilere aile byklerinin ocukken
oynadklar oyunlarn neler olduu sorulur.
Kendi oynadklar oyunlarla aile byklerinin
oynadklar oyunlar karlatrarak oyunlardaki
benzerlikleri fark etmeleri salanr. Neden baz
oyunlarn deimedii, baz oyunlarn ise
deitii tartlarak oyunlardaki deiim ve
sreklilikle ilgili dncelerini aktarmalar
istenir.


C.3.24. Mzelerden ve tarih meknlardan bir
eitim ortam olarak yararlanr; nesnelerin
mzelerdeki eski hli ile yeni hlini
karlatrarak zaman iindeki deiimi kavrar.
Y Mzeye Gidiyoruz
Mze veya tarih mekn gezisi dzenlenir. Gruplar
oluturulur. Gruplarn mzedeki eserleri eitli
ynlerden (tarz, biim, grn, kullanm, renk,
desen, byklk) incelemeleri salanr.
Bulgularn, verilen alma ktlarna not ederler.
Snfta hem bulgular hem de nelerin, nasl deitii
tartlr.
yneliktir.



203

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.3.25. Canllarn ortak zelliklerini aratrr.
+ evremdeki Canllar
renciler gruba ayrlr. Birinci gruptan
hayvanlarn, ikinci gruptan bitkilerin ve nc
gruptan insanlarn zelliklerini canlandrmalar
istenir. Canlandrmalardaki farkllklar ve
benzerlilikler zerinde durularak canllarn ortak
zelliklerinin neler olduu tartlr. eitli canllarn
doma, byme ve gelime aamalarn gsteren
resimler verilir.


C.3.26. Canllarda deiim aamalarn ayrt eder ve
sralar.
+ Yumurtadan Civcive, Tohumdan Budaya
Yumurtann civcive ve tohumun budaya dnm
evreleri ile ilgili resimler panoya aslr. Her bir evrede
yaanan deiim zerine konuulur. rencilerden
dnm evreleriyle ilgili kark olarak resimleri
sraya dizerek canllarn deiim aamalarn ayrt
etmeleri istenir.


C.3.25 ve C.3.26 numaral kazanmlar oktan semeli resimli test ile
deerlendirilebilir.

C.3.27. Canllarn birbirlerini nasl etkilediklerini
aratrarak aralarndaki karlkl bamll kavrar.
v Gnei Seven Ayiei
Proje almas iin renciler be gruba ayrlr.
Gruplara bitki yetitirecekleri sylenir. Bir bitkinin
yetiebilmesi iin nelerin gerekli olduu beyin
frtnas ile buldurulur. Bitkinin yetimesi iin
gerekli olan artlardan biri gereklemediinde neler
olabilecei sorulur. Bitkilerin geliimlerini izleyerek
snfla paylarlar. Canllar arasndaki besin zinciri
hazrlanan resimli kartlardan yararlanarak aklanr.
Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Etkileim) becerisini

C.3.28. Canl ve cansz varlklar arasndaki ilikiyi
aratrarak karlkl etkileimi kavrar.
Bilimin Temel Kavramlarn Tanma (Etkileim) becerisini

C.3.27 ve C.3.28 numaral kazanmlar proje ile deerlendirilebilir.

204

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.3.29. Birey, toplum ve evre arasndaki
karlkl bamll kavrar ve bunu gsteren
rnekler verir.
+ Birbirine Bal
renciler ip yuma yardmyla ad - soyadlarn
syleyerek ip yuman ipi brakmadan baka bir
ocua gnderirler. Bylece ipin tm rencilerin
elinden geerek retmene iletilmesi salanr.
Toplumdaki bireylerin birbirlerine grnmeyen
iplerle bu ekilde karlkl bal olduu
vurgulanr. retmen tarafndan karlkl
bamllk rnekleri verilir. Bir pastann
retiminden snfa gelene kadar geirdii aamalar
aklanr. Bu aamalarda sorun yaanrsa ortaya
kabilecek aksaklklar zerinde durulur.


C.3.29 numaral kazanm uzun cevapl sorular ile
deerlendirilebilir.

C.3.30. Doal afetlerden korunabilmek iin
zm yollar retir.
v Doal Afet Aratrmas
Snf drt gruba ayrlr. Doal afet konular her
bir gruba datlr. Konuyla ilgili eitli
kaynaklardan yararlanarak doal afetlerden
korunmak iin zm yollar retir. Topladklar
bilgi ve resimleri dosyalayarak snfta sunarlar.


C.3.31. Yaad evreyi daha temiz bir hle
getirmek iin bir proje tasarlar.
v Daha Temiz Bir evre in
Piknie gittii alanda doay kirleten ve zarar
veren bir aileyi drama yntemiyle
canlandrmalar istenir. Yanl davranlardan
yola klarak doru davranlarn neler
olduunu belirlerler. evreyi temiz tutmak iin
yaplabilecekler sralanr. Seilen bir konuyla
ilgili proje hazrlamalar salanr.




C.3.31 numaral kazanm proje ile deerlendirilebilir.

205

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR
C.3.32. Dn, Bugn, Yarn temasnda geen
kullanr.
+ Neler rendim?
Dn, Bugn, Yarn temasnda ska kullanlan
hikyeleri canlandrmalar ve/veya

C C.3.32 numaral kazanm iin Trke dersi Yazma renme
alan: Kendini Yazl Olarak fade Etme (Kazanm 1)
3. KAYNAKA

Akgz, K.. (2000). Aktif renme, Eitim Dnyas Yaynlar, zmir
Yldrm, A. ve Akar, H. (2004): Oluturmac retim Etkinliklerinin Snf Ynetimi
Dersinde kullanlmas. Bir Eylem Aratrmas, Orta Dou Teknik niversitesi, Ankara.
Akkk, F. (1999). lkretimde Sosyal Becerilerin Gelitirilmesi, zgr Yaynlar, stanbul
American Education Publishing (1998). The Complete Book Of Maps and Geography
Grades 1-6.
Ray, A. (2002). Topic planning and the National Curriculum, Longman.
Ben nsanm Dizisi, British Council, EARGED, Ankara.
Binbaolu, C. (2003). Hayat Bilgisi retimi, Nobel Yayn Datm.
Birlemi Milletler ocuk Haklar Szlemesi Metni.
Boydak, A. (2001). renme Stilleri, Beyaz Yaynlar, stanbul.
Carl G. (2000). Friends Tell Friends on the Street, The Thai Red Cross Airds Reasearch
Centre, Canada Fund.
Carter, R. (1998). Handbook of Primary Geograpy, The Geographical Association, U.K.
Claude, R.P. (2003). Yaygn nsan Haklar Eitimi (ev: Mehmet evik). stanbul.
Cramn, K. (2004). Pusteblume, Das Sachbuch 2, Schroedel Verlag GmbH, Hannover.
Cramn, K. (2004). Pusteblume, Das Sachbuch 3, Schroedel Verlag GmbH, Hannover.
alarolu, T. (Tarihsiz) lkretim Semeli Drama, Yeni izgi Yaynlar.

206
ayr, K. (2002). nsan Haklar Eitimi Dersi Senaryolar, Kuram ve uygulamada Eitim
Bilimleri, stanbul.
etin, F. (2001). ocuklarda Sosyal Bilgiler, Epsilon Yaynclk.
Demirel, . (1999). Plandan Deerlendirmeye retme Sanat, Pegem Yaynclk, Ankara.
Douglass, N.H. (2001). Sayg ve Sorumluluk Eitiminde Yeni Yaklamlar, (ev: zgr,
Y. ve Yener .), Nobel Yaynclk, Ankara.
Erginer, E. (2000) retimi Planlama Uygulamalar ve Deerlendirme.
Erkan, S. (1995).rnek Grup Rehberlii Etkinlikleri, Pegem Yaynclk, Ankara.
Gnen, M. ve Dalkl N.U. (1999). ocuk Eitiminde Drama, Epsilon Yaynlar, stanbul.
Glmez, M. (1996). nsan Haklar ve Demokrasi Eitimi, TODA Yaynlar, Ankara.
Grkaynak, . (2001). Ben nsanm: lkretim in nsan Haklar Eitimi Dizisi, Ankara
Haladyna, T.M. (1997). Writing Test Items to Evaluate Higher Order Thinking. Boston:
Allyn and Bacon.
Helik Karakter Okulu Aile Kitab, Atlas Yayn Datm, stanbul.
Herr, J. (1989). Designing Creative Materials For Young Children, Delmar Learning
Hindley, J. ve King, C. (1975). (ev: Bak, B.) Vcudumuz Nasl alr?, Tbitak
Yaynlar, Ankara.
Hughes, P. (2002). Principles Of Primary Education Study Guide, David Fulton
Publishers, London.
Bal, M. T. ve Esen, Y. (2003) (Editrler). Ders Kitaplarnda nsan Haklar: nsan
Haklarna Duyarl Ders Kitaplar in, Trkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih
Vakf, stanbul.
Karada, A. (1998). Okul ncesinde Dramatik Etkinlikler, Kk Yaynclk, Ankara
Kepeneki, K. Y. (2000). nsan Haklar Eitimi, An Yaynclk, Ankara.
207
Kulakszolu, A. (2003). Kiisel Geliim Uygulamalar, Nobel Yaynclk, Ankara
Kkahmet, L. (2002). lkretimde Drama, Nobel Yaynlar, Ankara.
Levstik, L.S ve Barton, K.C. (2001). Doing History: Investigation with Children in
Elementary and Middle Schools (2nd edition) Mahwah: Lawrence Erlbaum Associates
Publisher.
Little, K. (1987). Havada Karada Suda, (ev: Kadrolu, C.) Tbitak Yaynlar, Ankara.
Meredith, S., Needham, K. Ve Urwin, M.(1993). Vcudunuz ve Siz, (ev: Bakc, B.),
TUBTAK Yaynlar, Ankara.
lm, S. (2001). Kiileraras Sorun zme Becerileri ve Eitimi, Nobel Yaynclk,
Ankara.
n, C. (2002). Nasreddin Hoca Fkralar, n Yaynlar.
nder, A. (2004). Eitici Drama Uygulamalar, Morpa Kltr Yaynlar, stanbul.
zgven, .E. (1999). Psikolojik Testler. Ankara: PDREM Yaynlar.
Rein, R. ve Rein, R. (2000). ocuklarnzn Beceri ve Yeteneklerini Nasl
Gelitirebilirsiniz? (6-12 Ya) (ev: Gktan S.), zgr Yaynclk, stanbul.
Robertson, A. (1992). School Health Education to Prevent AIDS and STD A Resource
Package For Curriculum Planners , World Heal Organization, UNESCO.
Saban, A. (2002). oklu Zeka Teorisi ve Eitimi, Nobel Yaynclk, Ankara.
Seluk, Z., Kayl, H., Okut, L.(2004). oklu Zeka Uygulamalar, Nobel Yaynclk Ankara.
Siller, R. (2002). Sachunterricht Der Tausendfssler, 3. Schuljahr, Auer Verlag GmbH.
Siller, Sachunterricht Der Tausendfssler, 2. Schuljahr, Auer Verlag GmbH.
Social Personal and Health Education, Curriculum Committee for SPHE, Irish Education
Spurgeon, R. (2000). Ekoloji, Tbitak Yaynlar, Ankara.
208
209
Temel Eitime Destek Program (TEDP) Eitim Materyalleri in Esaslar ve ereve
(2004). TEDP/EMS Ekibi, Ankara.
Treays, R. (1997). Be Duyu (ev: Soykk, D.), Tbitak Yaynlar, Ankara.
Turul, B.(2002) Sevgi Mns, Ya-pa Yaynclk.
Tuncer C. (2004). Yabanc Dil Olarak ngilizce retmenlerinin Yetitirilmesinde
Kuram ve Uygulama Boyutuyla Oluturmac Yaklam, Yksek Lisans Tezi, stanbul
niversitesi Sosyal Bilimler Enstits.
stnda, T. (2003). retmenin Gnl, Pegem Yaynclk, Ankara.
Vural, M. (2001). Ev ve Snf Etkinlikleri Antolojisi, Yakutiye Yaynclk, Erzurum.
Watt, F. (1993). Depremler ve Yanardalar (ev: Yurtren, D.), Tbitak Yaynlar.
Yavuz, K. E. (2001). oklu Zeka Teorisi, zel Ceceli Okullar Yaynlar Eitim Dizisi,
Ankara.
Yavuz, K. E. (2002). Duygusal Zeka Geliimi, zel Ceceli Okullar Yaynlar Eitim Dizisi,
Ankara.
Yavuz, K. E. (2004). Yaam Becerileri, zel Ceceli Okullar Yaynlar Eitim Dizisi.
Yldz, V. (2003). Ellerim Tombik, Kk Yaynclk, Ankara.
Yldz, V. (2003). Farkl Dnme Etkinlikleri, Kk Yaynclk, Ankara.
Yldz, V. (2003). Problem zme Etkinlikleri, Kk Yaynclk, Ankara.
Yldz, V. (2003). Hayal Gcn Gelitirme Etkinlikleri, Kk Yaynclk, Ankara.

HayatBilgisi-3 Sınıf

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

HayatBilgisi-3 Sınıf

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T.C.

MLL ETM BAKANLII

Bebekken oynadn oyunlar imdi

You might also like