Ar. Gr. Osman AKIR Prof. Dr. Yaar ZBAY Yard. Do. Dr. Mehmet PALANCI Dr.

Trker KURT Ar. Gr. Mehmet KANDEMR

02.11.2012

Aratrmann amac

Alglanan Liderlik Stilleri ile uyumsuz emalarn retmenlerin atma zmleme becerilerini yordayp yordamadnn belirlenmesidir.

02.11.2012

atma zme

atma: Kiiler ya da gruplar arasnda ortaya kan,

uyumsuzluk, anlamazlk ve birbirine ters dme durumudur.

02.11.2012

atma zme Stratejileri

Hkmetme: Taraflardan birinin dierine kar stnl olmas durumu olup, tek tarafn kazanp dier tarafn kaybetmesidir. (Ergeneli, A. 2006, s. 243) Uzlama: Her iki tarafn belli oranda birbirlerine taviz vererek kendilerince bir orta yol bulmalar ve bylece anlaabilmeleridir. (Ergeneli, A. 2006, s. 243) Uyma: Taraflardan birinin, kar tarafn ilgi ve ihtiyalarnn on plana kmas karlnda kendi ilgi ve ihtiyalarnn doyurulmasndan vazgemesidir. (Karip, E. 2000, s. 62) Btnletirme: Taraflarn hem kendi hem de kar tarafn ilgi ve ihtiyalarna verdikleri onemin yuksek olduu durumlarda kullanlan stratejidir. (Karip, E. 2000, s. 61) Kanma: Kiilerin atmay grmezden gelme, erteleme, sessiz kalma ve tartma konusunu deitirme gibi davranlar gsterdikleri durumlar ifade etmektedir. (Can, H. Aan, O. Aydn, E.M. 2006, s. 215)

02.11.2012

EMA TERAPSNN KURUCUSU JEFFREY E. YOUNG

ema

terapisi geleneksel bilisel davran tedavi yntemlerini ve kavramlarn nemli lde genileten, Young ve arkadalar (1990-1999) tarafndan gelitirilmi yeniliki, karma, btnlemi bir terapidir. Bu terapi, zengin birletirilmi kavramsal yntem ve tedavi sreleri iinde Bilisel Davran, Balanma Teorileri, Gestalt, Nesne liki Kuram, Yapsalclk ve Psikoanalitik Kuramdan etkilenerek bir btn haline gelmitir.

Uyumsuz emalar

Geliimimizin erken dnemlerinde balayan, yaammz boyunca devam tekrarlanan ykc duygusal ve bilisel rntlerdir.

02.11.2012

erken uyumsuz emalarn zellikleri

1- Geni, yaygn tema yada rnek 2- Hafzann, duygunun, biliin ve bedenin hissetmesini kapsar 3- Birinin kendiyle ve dierleriyle ilikilerine ilgidir 4-ocuklukta yada genlikte geliir 5- Birinin yaam boyunca ayrntl bir ekilde hazrlanr 6- nemli bir derecede ilevsizdir.

erken uyumsuz emalarn zellikleri

1- Geni, yaygn tema yada rnek 2- Hafzann, duygunun, biliin ve bedenin hissetmesini kapsar 3- Birinin kendiyle ve dierleriyle ilikilerine ilgidir 4-ocuklukta yada genlikte geliir 5- Birinin yaam boyunca ayrntl bir ekilde hazrlanr 6- nemli bir derecede ilevsizdir.

ema terapinin insan doasn deerlendirmesi bilisel davran terapideki gibi insanlarn hem aklc yada mantkl hem de mantk d irrasyonel ya da hatal hatal doduklarnda dnme potansiyeline sahip. Olduuna benzer ekildedir. ema terapisi insanlarn doutan getirdikleri zellikleriyle beraber karlatklar olaylar sonrasnda erken uyumsuz davranlarn var olduunu syler. Birey emalar kullanrken uyum salar bazen de uyum salamaz fakat bu ekilde davranmak kiiye tandk ve kolay gelir. nsanlarn temel duygularn karlanmasna (gven, otonom/yeterlilik, oyun, gereki snrlarn olmas) ihtiyac vardr.

Uyumsuz ema Trleri

Duygusal yoksunluk Baarszlk Karamsarlk Sosyal izalasyon/gvensizlik Duygular bastrma Onay arayclk ie geme/bamllk Ayrcalk/yetersiz z denetim Kendini feda Terk edilme Cezalandrlma Kusurluluk Tehdit karsnda dayankszlk Yksek standart belirleme
10

02.11.2012

Veri Toplama
Aralar atma Ynetimi Stratejileri lei
zgan (2006) tarafndan gelitirilmitir. Likert tipi 41 maddeden olumaktadr. 5 alt faktrden olumaktr. Btnletirme, uzlama, uyma, hkmetme, kanmadr. lee ait gvenirlik katsays . 85 dir.

02.11.2012

11

Be Faktr Kiilik lei

Kiilik

zelliklerini belirlemeye ynelik, Bacanl, lhan ve Arslan (2007), tarafndan gelitirilen Be Faktr Modeli Kiilik lei kullanlmtr. lein, yap geerliine ilikin, yaplan faktr analizinde, be faktr kiilik boyutunu lebilecek zellikte faktr yk .37 ile .86 arasnda deien 40 sfat ifti belirlenmitir. Elde edilen boyutlar, be faktr kiilie ait varyansn, % 52,6 n aklad ortaya kmtr. Gvenirlik iin her bir boyutun i tutarlk katsaylarna ( .78.84) baklmtr. lein iki hafta ara ile test tekrarlarna baklm ve boyutlar arasndaki korelasyon katsaylarnn .71 ile .86 arasnda deitii aratrmaclar tarafndan bulunmutur.

02.11.2012

12

Young ema lei

Young ve arkadalar (1991 ve 2003)te tarafndan gelitirilen lek, Soygt, Karaosmanolu ve akr (2003) tarafndan Trkeye uyarlanmtr. Yap geerlii sonucunda lek 14 alt faktrden olutuu ve bu faktrler toplamda, %49u aklad belirlenmitir. tutarlk katsays ise, faktrler iin, .63 ile 80 arasnda olduu belirlenmitir.

02.11.2012

13

Yntem
Aratrma Modeli Aratrma ilikisel tarama modelindedir. likisel tarama modeli iki veya daha ok deiken arasndaki birlikte deiimin varln ve derecesini belirlemeyi amalayan bir aratrma modelidir (Karasar, 2002: 81). Aratrma Grubu Aratrma grubunu, Ankara li merkez ilelerindeki ilk ve orta retim okullarnda grev yapan . retmenden olumaktadr. Bu retmenlerden i erkek ve si bayandr.
02.11.2012 14

Veri Analizi
Aratrma kapsamnda toplanan verilerin analizinde Hiyerarik Regresyon Analizi kullanlmtr. Hata pay 0.05 alnmtr. Analizler SPSS 18 paket programnda yaplmtr

02.11.2012

15

Bulgular ve Yorum

02.11.2012

16

Tablo X. atma zmleme Stratejileri, Uyumsuz emler Ve Alglanan Liderlik Stilleri Arasndaki likiler
Deikenler 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

bsarsz karamsar sizoguvensiz icigecbagimli kndfeda

1 ,51** ,60** ,69** ,31** 1 ,56** ,52** ,40** 1 ,58** ,36** 1 ,46** 1

kusurluluk
thdtdynksizlik butunlestirme uyma kacinma donusumcu islemci
02.11.2012

,57**
,45**

,42**
,54**

,57**
,58** ,24** ,07 ,21** -,07 ,14*

,59**
,43** -,20** ,14* ,33** -,02 ,07

,21**
,36** ,14* ,29** ,36** -,08 ,08

1
,41** -,35** -,01 ,19** -,06 ,17** 1 -,18** ,04 ,19** -,053 ,152* 1 ,431** ,157** ,04 ,01 1 ,49** ,04 ,04 1 -,01 ,22** 1 -,13* 1
17

-,28** -,18** ,10 ,18** -,09 ,02 ,13* ,22** -,09 ,11

atma zmleme Stratejilerinin (Kanma), Alglanan Liderlik Stilleri ve Uyumsuz emalar Tarafndan Yordanmasna likin Hiyerarik Regresyon Analizi Sonular
Model Deiken
Constant Baarsz

R2

R2

B
2,303 -,072 -,004 -,001

Std. Hata
,123 ,077 ,046 ,061 ,071 ,035 ,062 ,049 ,208 ,077 ,045

Standart. Beta

t
18,674

p
,000 ,354 ,939 ,983 ,014 ,000 ,608 ,629 ,000 ,586 ,920

-,080 -,006 -,002 ,226 ,284 ,040 ,036

-,929 -,077 -,022 2,467 4,146 ,513 ,484 9,045

Karamsar
sizoguvensiz iegec/baml Kendini feda Kusurluluk thdtdynksizlik

,429

,184

,160
,175 ,147 ,032 ,024 1,885 -,042 -,005

Constant Baarsz Karamsar sizoguvensiz icigecbagimli kndfeda

-,047 -,008

-,545 -,100

-,009

,060
,070 ,035 ,062 ,049 ,040 ,068

-,013
,228 ,279 ,006 ,016 ,033 ,186

-,157
2,520 4,123 ,079 ,220 ,567 3,155

,875
,012 ,000 ,937 ,826 ,571 ,002 18

,434

,188

,158

,177 ,144 ,005 ,011 ,023 ,214

kusurluluk
thdtdynksizlik donusumcu
02.11.2012 islemci

atma zmleme Stratejilerinin (Btnletirme) , Alglanan Liderlik Stilleri ve Uyumsuz emalar Tarafndan Yordanmasna likin Hiyerarik Regresyon Analizi Sonular

Model

Deiken

R2

R2

Std. Hata
,113 ,071 ,042 ,056 ,065 ,033 ,057 ,045 ,195 ,072 ,042 ,056 ,066 ,033 ,058 ,046 ,038 ,063

Standart. Beta

Constant bsarsz karamsar sizoguvensiz icigecbagimli kndfeda kusurluluk

4,290 -,060 -,044

37,871 -,073 -,080 -,057 -,027 ,317 -,249 -,054 -,843 -1,048 -,685 -,294 4,637 -3,205 -,720 21,104 -,058 -,079 -,060 -,031 ,318 -,259 -,061 ,040 ,061 -,667 -1,030 -,721 -,333 4,628 -3,298 -,811 ,677 1,020

,000 ,400 ,296 ,494 ,769 ,000 ,002 ,473 ,000 ,505 ,304 ,472 ,739 ,000 ,001 ,418 ,499 ,309

.32

.09

.07

-,038 -,019 ,151 -,183 -,033 4,111 -,048 -,044 -,040

thdtdynksizlik

Constant bsarsz karamsar sizoguvensiz icigecbagimli

.32

.10

.07

-,022 ,152 -,190 -,037 ,026 ,065

kndfeda
kusurluluk thdtdynksizlik donusumcu islemci
02.11.2012

19

atma zmleme Stratejilerinin (Uyma) , Alglanan Liderlik Stilleri ve Uyumsuz emalar Tarafndan Yordanmasna likin Hiyerarik Regresyon Analizi Sonular

Model

Deiken

R2

R2

Std. Hata
,117 ,073 ,043 ,057 ,067 ,034 ,059 ,047 ,200 ,074 ,043 ,057

Standart. Beta

Constant
bsarsz karamsar sizoguvensiz icigecbagimli kndfeda kusurluluk thdtdynksizlik

3,426 -,057 ,018

29,404 -,071 ,034 ,072 ,054 ,255 -,176 ,006 -,779 ,419 ,821 ,564 3,538 -2,151 ,078 16,066 -,052 ,033 ,066 -,563 ,409 ,751

,000 ,437 ,676 ,412 ,573 ,000 ,032 ,938 ,000 ,574 ,683 ,453

.32

.09

.07

,047 ,038 ,119 -,126 ,004 3,209 -,042 ,018 ,043

Constant
bsarsz karamsar sizoguvensiz icigecbagimli kndfeda kusurluluk thdtdynksizlik donusumcu islemci

.32

.10

.07

,038
,117 -,140 -,003 ,013 ,108

,067
,034 ,059 ,047 ,039 ,065

,055
,252 -,195 -,005 ,021 ,105

,572
3,495 -2,363 -,065 ,342 1,669

,568
,001 ,019 ,948 ,732 ,096
20

02.11.2012

Sonu ve neriler
Aratrmada, retmenlerin atma zme stillerinden kanma stratejileri ile ve uyumsuz emalar ve algladklar liderlik stilleri ilikili olduu belirlenmitir. Aratrmada birinci admnda yordayc olarak modele giren uyumsuz emalarn, atma zme stillerinden kama stratejisini anlaml bir ekilde yordamaktadr. zellikle iie bamszlk ve kendini feda emalar, atma zme stillerinden kama stratejileri pozitif ynl anlaml bir ekilde yordamaktadrlar ve modele zgn anlamllk katmaktadrlar

02.11.2012 21

Aratrmada ikinci admnda yordayc olarak modele giren alglanan liderlik, atma zme stillerinden kama stratejileri anlaml bir ekilde yordamaktadr. zellikle alglanan ilemci liderlik, atma zme stillerinden kama stratejileri pozitif ynl anlaml bir ekilde yordamaktadrlar ve modele zgn anlamllk katmaktadrlar

02.11.2012

22

02.11.2012

Aratrmada, retmenlerin atma zme stillerinden btnletirme stratejileri ile ve uyumsuz emalar ve algladklar liderlik stilleri ilikili olduu belirlenmitir. Aratrmada birinci admnda yordayc olarak modele giren uyumsuz emalarn, atma zme stillerinden btnletirme stratejisini anlaml bir ekilde yordamaktadr. zellikle kusurluluk ve kendini feda emalar, atma zme stillerinden kama stratejileri pozitif ynl anlaml bir ekilde yordamaktadrlar ve modele zgn anlamllk katmaktadrlar

23

Aratrmada ikinci admnda yordayc olarak modele giren alglanan liderlik, atma zme stillerinden kama stratejileri anlaml bir ekilde yordamamaktadr. Fakat, alglanan liderlik uyumsuz emalarla birlikte modele anlaml bir etki yapmaktadr.

02.11.2012

24

Aratrmada, retmenlerin atma zme stillerinden uyma stratejileri ile ve uyumsuz emalar ve algladklar liderlik stilleri ilikili olduu belirlenmitir. Aratrmada birinci admnda yordayc olarak modele giren uyumsuz emalarn, atma zme stillerinden uyma stratejisini anlaml bir ekilde yordamaktadr. zellikle kusurluluk ve kendini feda emalar, atma zme stillerinden uyma stratejileri pozitif ynl anlaml bir ekilde yordamaktadrlar ve modele zgn anlamllk katmaktadrlar

02.11.2012 25

Aratrmada ikinci admnda yordayc olarak modele giren alglanan liderlik, atma zme stillerinden uyma stratejileri anlaml bir ekilde yordamamaktadr. Fakat, alglanan liderlik uyumsuz emalarla birlikte modele anlaml bir etki yapmaktadr.

02.11.2012

26

Teekkrler

02.11.2012

27

Dinlediiniz in Teekkr Ederiz

02.11.2012

28

EMA TERAPSNN KURUCUSU JEFFREY E. YOUNG

ema

terapisi geleneksel bilisel davran tedavi yntemlerini ve kavramlarn nemli lde genileten, Young ve arkadalar (1990-1999) tarafndan gelitirilmi yeniliki, karma, btnlemi bir terapidir. Bu terapi, zengin birletirilmi kavramsal yntem ve tedavi sreleri iinde Bilisel Davran, Balanma Teorileri, Gestalt, Nesne liki Kuram, Yapsalclk ve Psikoanalitik Kuramdan etkilenerek bir btn haline gelmitir.

erken uyumsuz emalarn zellikleri

1- Geni, yaygn tema yada rnek 2- Hafzann, duygunun, biliin ve bedenin hissetmesini kapsar 3- Birinin kendiyle ve dierleriyle ilikilerine ilgidir 4-ocuklukta yada genlikte geliir 5- Birinin yaam boyunca ayrntl bir ekilde hazrlanr 6- nemli bir derecede ilevsizdir.

ema terapinin insan doasn deerlendirmesi bilisel davran terapideki gibi insanlarn hem aklc yada mantkl hem de mantk d irrasyonel ya da hatal hatal doduklarnda dnme potansiyeline sahip. Olduuna benzer ekildedir. ema terapisi insanlarn doutan getirdikleri zellikleriyle beraber karlatklar olaylar sonrasnda erken uyumsuz davranlarn var olduunu syler. Birey emalar kullanrken uyum salar bazen de uyum salamaz fakat bu ekilde davranmak kiiye tandk ve kolay gelir. nsanlarn temel duygularn karlanmasna (gven, otonom/yeterlilik, oyun, gereki snrlarn olmas) ihtiyac vardr.

ERKEN UYUMSUZ EMALAR N DENEYSEL BULGULAR

Freeman (1999) Youngn ema teorisini kullanlarak rasyonel olmayan bilisel yntemler iin dorulayc modeli test etmitir. Bunu yaparken normal katlmclarla almtr. Freeman kiileraras ilikilerinde iyi uyum salayan kiilerin erken uyumsuz emalar anketinden dk puanlar aldklar sonucuna ulamtr.

Amigdala Bilinsizdir Amigdala Hzldr Amigdala Otomatiktir Amigdala Duygusal Hafza Kalcdr Amigdala Sistemi Tam Bir Ayrm Yapmaz Amigdala st Korteksten nce Deerlendirme Yapar

EMALARIN KAYNAI
Ana Duygusal htiyalar Bakalaryla gvenli ballk (gvenlik, dengelilik, besleme, ve kabul ierir) Otonomi, yeterlilik ve duygular tanmlama nemli ihtiya ve duygularn zgrce ifade edilmesi tenlik ve oyun Gereki snrlar ve kendini kontrol

Erken Yaam Deneyimleri

Birincisi ihtiyalar zararl bir ekilde engellemesi (toxic frustration of needs). Erken ya deneyimlerinin ikinci tipi travma yada kurban olmadan meydana gelen emadr. nc tip ocuun ok fazla iyi ey yaamasdr. Yaam deneyimlerimizin drdncs dzenleme (create) emasdr.

Duygusal Yaradl

Deiken Ktmser Kaygl Obsesif Pasif Sinirli Utanga

Duraan (Tepkisiz) yimser Rahat akn (Distractible) Agresif Neeli Sosyal

Zedelenmi Otonomi
ie geme/Bamllk Terk edilme Baarszlk Karamsarlk Tehditler Karsnda dayankszlk Alan 2. Bozulmu Otonomi ve Performans (Impaired Autonomy and Performance) 7- Zarar Yada Hastalktan Kolayca ncinebilirlik emas 8- Sarmalanmlk ( ielik/Gelimemi Benlik emas 9- Baarszlk emas (Failure)

Kopukluk
Duygusal Yoksunluk Duygular Bastrma Sosyal zalasyon/Gvensizlik Kusurluluk Alan 1. Balantszlk ve Reddetme (Disconnettion and Rejection) Dengesizlik-Terk Edilme (Abandonment/Instability) Gvensizlik-stismar (Mistrust/Abuse) Duygusal Yoksunluk (Emotional Deprivation) Etkisizlik-Utanma (Defectiveness/Shame) Sosyal zolasyon-Yalnzlk (Social Isalotion/Alienation)

Yksek Standartlar

Yksek Standartlar Onay Arayclk Alan 5 Ar Dikkatlilik ve Engelleme (Overviligance ve Inhibition) 15- Olumsuzluk-Karamsarl emas (Negativity/Pessimism) 16- Duygusal Engelleme (Emotional Inhibition) 17-Kat Standartlar/Ar Eletiri emas (Unrelenting Standart/Hypercriticalness) 18- Cezalandrclk emas (Punitiveness)

Zedelenmi Snrlar
Ayrcalkllk/Yetersiz z Denetim Alan 3. Bozulmu Snrlar (Impaid Limits) 10- Hakllk-Gsterilik emas (Entitlement/Grandiosity) 11- Yetersiz z Denetim/Kendini Disipline Etme emas

Dieri Ynelimlilik
Kendini Feda Cezalandrma Alan 4 Bakalarna Ynelme (Other Directedness) 12- Boyun Edirme emas (Subjugation) 13- Kendini Kurban Etme emas (Self Sacrifice) 14- Onay Arama/Tannma emas (Aproval-Seeking/RecognitionSeeking)

Duygusal Yoksunluk (55, 19, 37, 73, 1), Baarszlk (6, 60, 78, 24, 42, 33), Karamsarlk (35, 17, 8, 26, 80), Sosyal zolasyon/Gvensizlik (58, 4, 76, 3, 57, 75, 40), Duygular Bastrma (30, 84, 12, 66, 48), Onay Arayclk (88, 52, 70, 56, 34, 16), e Geme/Bamllk (63, 81, 9, 79, 7, 64, 10, 25, 82), Ayrcalkllk/Yetersiz zdenetim (68, 69, 15, 50, 32, 51, 22), Kendini Feda (83, 47, 29, 65, 11) Terk Edilme (2, 20, 38, 28, 74), Cezalandrlma (54, 72, 18, 53, 49, 89), Kusurluluk (90, 41, 23, 43, 59, 77), Tehditler Karsnda Dayankszlk (62, 71, 44, 21, 39), Yksek Standartlar (13, 31, 14).

Alan 1 Zedelenmi Otonomi

1- e Geme/Bamllk

2- Terk Edilme

3- Baarszlk

4- Karamsarlk

5-Tehditler Karsnda Dayankszlk

Alan 2 KOPUKLUK

6-Duygusal Yoksunluk

7- Duygular Bastrma

8- Sosyal zalasyon/Gvensizlik

8- Sosyal zalasyon/Gvensizlik

9- Kusurluluk

ALAN3 YKSEK STANDARTLAR

10- Yksek Standartlar

11- Onay Arama

ALAN4 ZEDELENM SINIRLAR

12-Ayrcalkllk/Yetersiz zdenetim

13- Kendini Kurban Etme

02.11.2012

60

14- Cezalandrma

02.11.2012

61

02.11.2012

62

02.11.2012

63

02.11.2012

64

02.11.2012

65

02.11.2012

66

02.11.2012

67

02.11.2012

68