T.C.

BABAKANLIK DEVLET AR VLER GENEL MDRL Osmanl Arivi Daire Bakanl Yayn Nu: 33

Dvn- Hmyn Sicilleri Dizisi: IV

12 NUMARALI MH MME DEFTER

(978-979 / 15701572) < zet-Transkripsiyon ve ndeks >

II

ANKARA1996

Proje Yneticisi smet B NARK Devlet Arivleri Genel Mdr

Proje Sorumlular Necati AKTA Devlet Arivleri Genel Mdr Yardmcs Necati GLTEPE Devlet Arivleri Genel Mdr Yardmcs

smet DEM R Osmanl Arivi Daire Bakan

Yayna Hazrlayanlar Hac Osman YILDIRIM Vahdettin AT K Murat CEBEC OLU Muhammed SAF Mustafa SER N Osman USLU Numan YEKELER

Dizgi-Mizanpaj Yakup YILDIRIM

Baskya Hazrlama Murat ENER Metin EN ISBN. 975-19-1613-5 (Tk. no.) 975-19-1615-1 (2. cilt)

12 NUMARALI MH MME DEFTER

(978-979 / 15701572) < zet-Transkripsiyon ve ndeks >

II

NDEK

LER

Sayfa NDEK LER ...................................................................................................... V HKMLER N ZET VE TRANSKR PS YONLARI ........................1-273 NDEKS ............................................................................................................... 275

HKMLER N ZET VE TRANSKR PS YONLARI

[Yev]m'l- sneyn, f 4 Cumde'l-evvel, sene: 979

716

Padiah bu sene Edirne'de klayacandan Edirne'ye varncaya kadar yollarn temizlenip tamir edilmesi, gereken yerlere kprler yaplmas ve herhangi bir skntya meydan verilmemesi.

Yazld. Silahdrlar kethudsna virildi. F 28 Ra., sene: 979 Edirne'ye varnca yol zerinde vk olan kdlara hkm ki: Hl sadet ikbl ile bu k mahrse-i Edirne'de klamaa niyyet olunup imdiden yollar ayrtlanup tathr olunmas lzim olman silahdr[laru]mdan Hasan bin Hseyin tayn olunup irsl olunmdur. [Buyurdum ki:] Vusl buldukda, her birinz mukayyed olup taht- kaznuzda vk olan yollar tathr eylemek in kifyet mikdr dem ihrc eyleyp yollar[] pk tathr eyleyp batak u kk olan yirlerde aadan kpriler bin itdrp ve [al]metler vaz idp ve almetlerin birbirine karb vaz itdrp bir vechile tedrk eyleyesiz ki, yolda usret muzyaka ekilmel olmaya.

717

Padiah bu sene Edirne'de klayacandan Istabl- mire atlar iin Edirne'deki voynuklardan yirmi alt nefer voynuk grevlendirilmesi.

Serrclardan Al'ye virildi. F 27 Rebu'l-evvel, sene: 979 Edirne kdsna hkm ki: Hl bu k mahrse-i Edirne'de klamaa tasmm-i niyyet olunup Istabl-i mirem atlar mhimmi in taht- kaznda olan voynuklardan yiirmi alt nefer voynuk ihrc eyleyp vakti ile irsl eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp taht- kaznda olan voynuklardan yiirmi alt nefer voynuk olgelen det knn zre muaccelen ihrc eyleyp gnderesin ki, olgeldi zre istihdm oluna.

718

Padiah bu sene Edirne'de klayacandan orlu'daki Umurca ve Kemer menzillerinde daha nceki emir gereince Ordu-y Hmyn iin zahire hazrlandktan sonra Darssade iin de bol miktarda zahire hazrlanmas.

Yazld. Ahmed avu'a virildi; lys avu'a uladurmak in. F 4 Cumde'l-evvel, sene: 979 orlu kdsna hkm ki: Bundan akdem sana hkm-i hmynum gnderilp; "bu k mahrse-i Edirne'de klamak tasmm-i niyyet olunman vk olan menzilden Umurca ve Kemer'e zahre tedrk eyleyp muvenet eylemek ve Dru's-sadetm in taht- kaznda vk olan menzile dah vfir u mstevf zahre tedrki" fermn olunm iken zikrolunan menzile zahre ihzrnda ihml zre olduun ilm olund. mdi; zahre huss mhimmtdandur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp Ordu-y Hmynum in emr-i sbkum mcebince Umurca ve Kemer'e fermn olunan zehyiri muaccelen tedrk eyleyp Dru's-sadetm in dah emrolunan konaklarda tayn olundu zre vfir u mstevf zehyir tedrkinde ikdm ihtimm eyleyp ihmlden ziyde hazer eyleyesin. yle ki; emrm zre tayn olunan menzile vfir u mstevf zahre tedrk eylemeyp ihmln zhir ola, zrn kabl olmak ihtimli yokdur. Ana gre basret zre olasn.

719

stanbul'dan Edirne'ye varncaya kadar, menzillere zahire ihrac etmeleri emrolunan kadlarn Istabl- mire iin yeteri kadar zahire ayrp gnderilen hssa sarraclarna teslim etmeleri.

Yazld. Ber avu'a virildi. F 22 Ra., sene: 979 Mahrse-i stanbul'dan Edirne'ye varnca Halkalu ve atalca ve Silivri ve Umurca ve Kemer ve Rodoscuk ve Fakaraol ve Hayrabol ve Hasrc ve Sazludere nm menzillere zahre ihrc fermn olunan stanbul kdlar[] ve Silivri ve Vize ve Rodoscuk ve necik ve Migalkara ve Bergos ve Ergene ve Edirne kdlarna hkm ki: Bundan akdem; "Taht- kazlarnuzda zikrolunan menzile mstevf zahre ihrc idp getresiz." diy emr-i erfm ile avular irsl olmdur. Zikrolunan zahreden Istabl-i mirem in kifyet kadar zahre tayn olunan menzile hzr itmek in hssa serrclarum irsl olund. Buyurdum ki: Vusl buldukda, her birinz tayn olunan menzile getrdnz zahreden Istabl-i mirem in kifyet mikdr zahre virp serrc kullaruma teslm eyleyesiz.

10

720

Burgaz kads tarafndan Burgaz ve Hayrabolu menzilleri iin yeterli miktarda zahire hazrlanmas.

Yazld. Semen Mehmed'e virildi. F 13 Cumde'l-evvel, sene: 979 Bergos kdsna hkm ki: Hl Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "Mehmed avu ile sana gnderilen hkm-i erfde Hayrabol Kona'na muvenet in tayn olunan mikdr zahreyi ihzr itmekde nefs-i Bergos dah konak tayn olunmala reynun tahammli yokdur." diy bildrmisin. mdi; Bergos Kona'na muvenet in Bnarhsr kdsna hkm-i erfm gnderilmidr. Anunla muaccelen haberlep Bergos Kona'nun emrolundu mikdr zehyirini tedrk olunmasn emridp buyurdum ki: ( ) vusl buldukda, bir n tevakkuf itmeyp Bergos Menzili'nde hzrlanmas fermn olunan zahreyi hzrlayup dah Hayrabol'ya gidecek zahreyi Bergos'da hzrlayasn.*
* Hkmn zerinde "Virilmedi." erhi vardr.

721

Kean kads tarafndan Hayrabolu Kona iin yeterli miktarda zahire ile saman, arpa, otluk ve odun tedarik edilmesi.

Yazld. Ahmed avu'a virildi. F 13 Cumde'l-evvel, sene: 979 Kean kdsna hkm ki: na'llh'l-Eazz bu k sadet ikbl ile mahrse-i Edirne'de klamak in tevecch-i hmynum mukarrer olup mh- Cumde'l-l'nun on sekizinci gni tevecch olunup sekizinci konak Hayrabol tayn olunman zikrolunan konaa taht- kazndan yz elli araba saman ve yz md arpa ve iki yz araba otluk, yz elli araba odun ve kifyet mikdr syir zahre tedrk ihzr olunmasn emridp buyurdum ki: ( ) vusl [buldukda], tevakkuf itmeyp emrolunan mikdr zehyiri muaccelen ihrc idp tayn olundu gnde bi'z-zt shbleri vey veklleri ile Hayrabol Menzili'ne getrp narh- cr zre bey itdresin ki, shblerine sebeb-i ticret ve Ordu-y Hmynum halkna siat-i maet hsl olup zahre bbnda muzyaka ekilmek ihtimli olmaya. Bu bahne ile kimesneye celb ahz olunmakdan ve zahresi olmayan fukarya teklf ve aniysna hmyet olunmakdan hazer idesin.

722

Malkara kads tarafndan Fakaraolu menzili iin hazrlanacak zahireden baka Hayrabolu kona iin de yeterli miktarda zahire hazrlanmas.

11

Al eleb bir dah yazmdur. skender avu'a virildi. F 13 Cumde'l-evvel, sene: 979 Migalkara kdsna hkm ki: Dergh- Muallm avularndan skender zde kadruh ile gnderilen hkm-i erfde taht- kazndan Fakaraol Menzili'ne ihrc u ihzr olunmak fermn olunan zahreden mad Hayrabol Kona'na dah mmkin oldu mikdr zehyir taht- kazndan ihrc u ihzr olunmasn emridp buyurdum ki: ( ) vusl buldukda, tevakkuf itmeyp taht- kazndan Fakaraol Kona'na ihzr olunmak fermn olunan mikdr zahreden gayri Hayrabol Kona'na dah mmkin oldu mikdr zehyir tedrk ihzr idp bi'z-zt zahre shbleri vey veklleriyle mahall-i mezbra getrp bu bahne ile kimesneden celb ahz olunmakdan hazer idesin. Zehyir tedrki mhimmtdandur; ihml imhlden hazer idesin.
722 ve 723 numaral hkmler arasndaki sahifeler (359, 360, 361) botur.

[Yev]m'l-Hams, f 15 Ramazn, sene: 979, Edirne

723

evval'in nc gn Edirne'den stanbul'a dnleceinden yol zerindeki menzillerde Ordu-y Hmyn iin, belirtilen miktarlarda zahire hazrlanmas.

Krkkilise['den] arz getren Emr Efendi'ye virildi. F 18 N. Krkkilise kdsna dah muvenet in yazld[]. Edhem avu'a virildi. F 17 N. Edirne ve Hsky kdlarna hkm ki: Hl sadet ikbl ile ibu mh- evvl'n nci gninde mahrse-i stanbul'a azmet-i hmynum mukarrer olup evvelki menzil Hsky vk olup Ordu-y Hmynum in zahre tedrki mhimmtdan olman taht- kaznuzdan yz md arpa ve drt yz araba saman ve drt yz araba otluk ve yz araba odun ve on bin akalk etmek tedrk ihzr eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, taht- kaznuzdan fermn olunan mikdr arpa v saman ve otluk u odun ve etmek ve syir zd zevdeden kifyet mikdr zahre ale's-seviyye tedrk eyleyp ashb vey veklleri ile yevm-i mezbrda ihzr u mheyy eyleyesiz [ki], bile olan askere siat-i maet hsl olup ashbna dah sebeb-i ticret vk ola ve Dru's-sadetm in dah kifyet mikdr zahre tedrk ihzr eyleyp muzyaka ekdrmel eylemeyesiz. Hasan avu'a virildi. F 16 N. Bir sreti, Babaeskisi. Babaeskisi ile Ergene kdsna, kezlik. Ber avu'a virildi. 12

Bergos ve Bnarhsr ve Hayrabol kdlarna, ale's-seviyye tedrk in. Bir sreti, Bergos. ar md 600 saman araba 600 otluk araba 50 odun araba 500 nn yiirmi bin akalk

mer avu'a virildi. F 17 N. Bir sreti, orl. orl ve Ereli ve Migalkara kdlarna, ale's-seviyye tedrk in. Mehmed avu'a virildi. F 18 N. Bir sreti, Silivri. Silivri ve Vize ve Rodoscuk kdlarna, ale's-seviyye. Mehmed avu'a virildi. F 18 N. Bir sreti, atalca. Hslar ve Vize kdlarna, ale's-seviyye. Bir sreti, Halkalu. stanbul ve Hslar kdlarna. Kapuclkdan kan Mustaf avu'a virildi. F 16 Ramazn , sene: 979

Edi[r]ne'de vk olmdur.
[Yev]m'l-Hams, f 15 Ramazn, sene: 979, Edirne

724

evval'in nc gn Edirne'den stanbul'a dnleceinden Ordu-y Hmyn iin belirtilen sayda orducu esnaf ihrac edilip orducubaya teslim olunmas.

Edirne kdsna hkm ki: Hl sadet ikbl ile ibu sene: 979 evvli'nn nci gni mahrse-i stanbul'a tevch-i hmynum mukarrer olup mahmiyye-i Edirne'den Ordu-y Hmynum in drt nefer etmekci ve iki nefer bakkl ve iki nefer semerci ve iki nefer kassb ve nalbend ve bir nefer attr ve iki bac ve iki berber ve iki nefer ac ve iki nefer eskici ve alt nefer arpac ihrc olunmak emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, terh itmeyp Ordu-y Hmynum in zikrolunan mikdr orduc ihrc idp Dergh- Muallm kapuclarndan olup orducba tayn ( ) teslm eyleyesin.
724 ve725 numaral hkmler arasndaki sahife (364) botur.

13

[Yev]m'l-Cuma, f 5 Cemziye'l-l, sene: 978

725

Padiah bu sene Edirne'de klayacandan Edirne ve civarndaki kazlardan, belirtilen miktarlarda zahire tedarik olunarak Edirne'ye gnderilmesi.

Edirneli br[]hm avu'a virildi. Fi't-trh'l-mezbr. Kzlaa ve Zara-i Cedd ve Zara-i Atk ve rpan ve Akakzanlk ve Yanbol ve Nevh-i Yanbol ve Hsky ve Uzunca ve Filibe ve Tatarbzr kdlarna hkm ki: Hl ina'llh tel bu sl-i ferhude-flde mahrse-i Edirne'de klanmaa tasmm niyyet olunmdur. Bi-irdeti'llhi tel hayra makrn olmak myesser ola. Eyle olsa; hev msd iken taht- kaznuzdan mahrse-i mezbreye zahre gelmek lzim olman Kzlaa kazsndan iki yz elli md arpa ve yz krk md un ve Zara-i Cedd kazsndan yz elli md arpa ve iki yz krk md un ve Zara-i Atk kazsndan yz elli md arpa ve iki yz elli md un ve rpan kazsndan iki yz elli md arpa ve yz elli md un ve Akakzanlk kazsndan iki yz elli md arpa ve yz elli md un ve Yanbol kazsndan iki yz elli md arpa ve yz otuz md un ve Nevh-i Yanbol kazsndan iki yz elli md arpa ve yz krk md un ve Hsky-i Uzunca kazsndan iki yz elli md arpa ve yz seksen md un ve Filibe kazsndan be yz md arpa ve iki yz elli md un ve Tatarbzr kazsndan yz elli md arpa ve iki yz elli md un tedrk ihzr olunup vakti ve mevsimi ile Edirne'ye irsl olunmasn emridp buyurdum ki: ( ) vardukda, her birinz bu bbda mukayyed olup taht- kaznuzdan ihrc olunmak fermn olunan mikdr arpa v un imdiden adlet zre al v evsat u edn itibr ile reyya tevz eyleyp tedrk ihzr eyleyp shbleri vey veklleriyle mahrse-i Edirne'ye irsl eylemek ardnca olasz ki, ashbna sebeb-i ticret ve Edirne'de zahre bbnda olan muzyaka v zarret def ola. Zahre tedrki ziyde mhimmtdandur; ihmlden hazer idp her birinz tayn olunan zahrenn muaccelen tedrkinde ihtimm eyleyp ihrc eylemeyince olmayasz. yle ki; taht- kaznuzdan ihrc olunmak emrolunan zahre bi't-tamm vakti ile ihrc olunmayup kusr zre vey gi gelp muzyaka v zarret lzim gelp her kanknuzun ihmli zhir ola veyhd tamm adlet zre al v evsat u edn itibryla tevz olunmayup aniysna hmyet olunup ahz celb olunup dah fukarya zahre salnup zulm teadd ola, asl beyn olunan zrinz makbl olmak ihtimli yokdur; env- tb kba mazhar olmak mukarrerdr. Ana gre her birinz mukayyed olup tayn olunan zahreyi vakti ile mahrse-i mezbreye b-kusr ihrc u irsl eylemekde dakka fevteylemeyesiz. Bu huss sonradan yoklanup grilse gerekdr. yle ki; adlet zre tevz olunmayup veyhd ahz celb olundu zhir ola, azl ile konlmayup gerei gibi hakkndan gelinmei muhakkak bilp ana gre bu huss syir zamna kys eylemeyp ve her birinzn taht- kazsndan mahrse-i Edirne'ye araba ile kaar gnde varmak myesserdr ve her birinz tayn olunan zahrenn ihzrnda ne vechile tedrk eylednz mezbr avuum teden berye gelrken mufassal yazup bildresiz. Bu bbda ihtimm idp keml-i basret zre olasz.

14

Bir sreti; Rodoscuk ve nebzr ve Migalkara ve Kean ve psala ve Ferecik ve nz ve Gmlcine ve Dimetoka ve Ergene ve irmen ve Hayrabol kdlarna vech-i merh zre hkm-i erf yazlmdur.

726

Padiah bu sene Edirne'de klayacandan havss- hmyn kyleriyle dier kylerden, Edirne'de mtemekkin kapkullar anbarlar vs. yerlerden yeteri kadar zahire tedarik olunarak uygun bir ekilde saklanmas.
brhm avu'a virildi. F 4 Cumde'l-l

Edirne kdsna hkm ki: Hliy bu k sadet icll ile mahrse-i Edirne'de klamak tasmm-i niyyet olunup zahre tedrk olunmas lzim mhimm olman buyurdum ki: Vardukda, bu bbda tamm mukayyed olup taht- kaznda vk olan havss- hmynum karyelerinde ve syir zam v erbb- tmr karyelerinde bi'l-cmle mahrse-i Edirne'de mtemekkin olan kapum kullar anbrlarnda ve men v umml ve ayn- ehir evlerinde ve muhtekirlerde bulunan arpa v un u buday ve tarhana v bulgurdan vfir u mstevf zahre der-anbr eyleyp muhkem hfzidp dah ne mikdr zehyir tedrk olund ise mufassal defter eyleyp bir sretin mhrleyp Sdde-i Sadetm'e gnderesin ve hssa-i hmynum in ihzr fermn olunan odun hussnda dah hsn-i ihtimmun vcda getrp odun geldi mahalln de kdlarna tenbh tekd idp odun ber-vech-i isticl Sary- mirem'e getrp teslm sl ideler ve bu bbda ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin ve bi'l-fil Edirne'de zahrenn siri ne idin yazup bildresin.

727
Bu dah.

Tatarpazar kazsndan toplanan zahirenin cilen Edirne'ye getirilmesi.

Dergh- Muallm avularndan Mehmed avu'a hkm ki: Bundan akdem emr-i erfm mcebince Tatarbzr kazsndan cem olunan zahre muaccelen mahmiyye-i Edirne'ye getrmek emridp buyurdum ki: Vardukda, asl tehr u terh itmeyp emr-i erfm mcebince kaz-i mezbreden cem olunan zahre her neyse anda komayup muaccelen mahmiyye-i Edirne'ye getresin. Zahre huss mhimmtdandur; syir hussa kys itmeyp emrolunan zahre[yi] b-kusr mahmiyye-i mezbreye getrp ihml msheleden hazer idesin. Bu dah. Bir sreti, Filibe'de olan Mrz avu'a.

15

728

Padiah bu sene Edirne'de klayacandan Nibolu, umnu, Rusuk, Hezargrad ve ernovi kazlarndan yeteri kadar donya, bal ve ya tedarik edilerek gnderilmesi.

Yazld. Dlgeravuol Mustaf avu'a virildi. F 4 Cumde'l-evvel, sene: 978 Nibol, umn, Ruscuk, Hezrgrad ve ernovi kdlarna hkm ki: Hliy sadet ikbl ile bu k mahmiyye-i Edirne'de klamak in niyyet-i hmynum olup zahre lzim olman taht- kaznuzda bulunan yirlerden tonya ve bal u ya tedrk olunup gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, bu bbda gerei gibi mukayyed olup mahmiyye-i mezbre in taht- kaznuzdan bulunan yirlerden tonya ve bal u ya tedrk eyleyp dah shbleri vey veklleri ile mahrse-i mezbreye gnderesiz ki, ashbna sebeb-i ticret ve ol bbda mahmiyye-i mezkrede muzyaka ekilmel olmaya. Bu hussda tamm mukayyed olup ihmlden hazer idesiz.

729
Yazld.

Bu sene Edirne'de klanacandan hssa-i hmyn iin yeterli miktarda odun tedrik edilmesi.

Edirne kdsna hkm ki ve hssa harc emnine: bu sene-i mbrekede Edirne'de klamaa tasmm-i niyyet-i l-nehmetm olup hssa-i hmynum in odun tedrki lzim mhimm olman buyurdum ki: Vardukda, asl tehr eylemeyp hssa-i hmynum in vfir u mstevf odun tedrk eyleyp ihzr eylemeyince olmayasz ve ne mikdr odun tedrk olundu yazup bildresiz.

730

Padiah bu sene Edirne'de klayacandan zahire tedariki iin emir gnderilen kazlardan gelecek zahire vs. ihtiya maddelerinin Edirne'ye ulatnda Edirne kads ve Sdde-i Sadet avularndan Mustafa avu tarafndan teslim alnp defterlerinin tutularak uygun bir ekilde muhafaza edilmesi.

avubana virildi. F 11 Ca., sene: 978 Edirne kdsna ve Sdde-i Sadetm avularndan Mustaf avu'a hkm ki: Hlen bu k mahrse-i Edirne'de klanmak tasmm-i niyyet olunup zahre tedrki in etrfda olan kuzta ahkm- erfe gnderilp her biri taht- kazlarndan eger arpa ve eger odun ve eger un ve saman u otluk ve syir zehyirdr; mtehammil olduklarna gre tayn olunup vakti ile ihrc eyleyp Edirne'ye getrp teslm eylemek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vardukda, anun gibi mahrse-i mezbreye gelmek emrolunan zehyir geldkde defteriyle alup kabzeyleyp dah mukaddem klandukda ne vechile zabt u hfz olunmsa 16

siz dah ana gre birer mnsib mahalde hfzeyleyesiz ki, lzim oldukda, defterleri taleb olunup alna.

731

Klamak zere Edirne'ye gidileceinden ilk konak olan Halkal'da yeteri kadar zahire vs. ihtiya maddelerinin hazrlanmas.

Yazld. Muhzr Cafer avu'a virildi. F 9 Ca., sene: 978 stanbul kdsna hkm ki: bu sl-i ferhunde-flde mahrse-i Edirne'de klanmak tasmm-i niyyet olunup ina'llh'l-Eazz mh- Cemziye'l-l'nun evhrinde tevecch-i hmynum mukarrer olup evvelki konak Halkalu tayn olman zikrolunan menzilde iki yz elli md arpa, iki yz araba otluk be yz eki odun, on bin akalk etmek tedrk ihzr olunmasn emridp buyurdum ki: Vardukda, asl tehr u terh eylemeyp zikrolunan menzile emrolunan mikdr arpa v odun ve otluk u saman ve etmek tedrk idp ve etmen unn imdiden ihzr eyleyesin ki, ina'llh tel varlmak karb oldu zamnda etmei birdp ve zikrolunan zehyiri shbleri vey veklleri ile mezbr konaa getrdp bey itdresin ki, shblerine sebeb-i ticret ve bile olanlara bs-i siat-i maet olup zahre bbnda muzyaka ekilmel olmaya. Huss- mezbr mhimmtdandur; ikdm ihtimmda kusr komayup dakka fevteylemeyesin ve mbir olanlara tenbh eyleyesin ki, zahresi olanlara mcerred celb ahz in hmyet eyleyp olmayanlara zahre teklf olunmakdan ziyde hazer zre olalar.

732

Padiahn Edirne'ye gidiinde yol zerindeki konaklardan hangisine hangi kad tarafndan ne kadar zahire tedarik edileceine dair kaytlar.
Menzil-i Halkalu

Muhzr Cafer avu'a virildi. an-kaz-i stanbul etmek odun eki 10.000 500 Sofyalu Mehmed avu'a. 12 Ca. an-kaz-i Hslar arpa otluk md araba 150 150

otluk araba 200

arpa md 250

saman araba 150

etmek 10.000

odun araba 150

Menzil-i atalca

17

Sofyalu Mehmed avu'a. an-kaz-i Hslar arpa otluk md araba 150 150

saman araba 150

etmek 10.000

odun 150

Al avu'a virildi. 11 Ca., sene: 978 an-kaz-i Silivri arpa kezlik md 32 Menzil-i Silivri Mahmd avu'a virildi. F 13 Ca., sene: 978 an-kaz-i Vize arpa otluk saman md araba araba 150 150 150 etmek ve syir mekltdan kifyet mikdr an-kaz-i Menzil-i Arablu skender avu'a virildi. 11 Ca., sene: 978 an-kaz-i Rodoscuk arpa otluk saman md araba araba 150 150 150 ve syir meklt Murd avu'a virildi. F 12 Ca., sene: 978 an-kaz-i Ereli kezlik Menzil-i orl [an-]kaz-i an-kaz-i

odun 250

odun araba 150

etmek 5.000

18

Menzil-i Karturan Husrev avu'a virildi. 11 Ca. an-kaz-i Migalkara arpa otluk md araba 150 150 an-kaz-i Menzil-i Bergos Sbalkdan kan Sinn avu'a virildi. F 9 Ca., sene: 978 an-kaz-i Bnarhsr odun saman ar otluk eki araba md araba 150 150 150 150 Mahmd avu'a virildi. 10 Ca., sene: 978 an-kaz-i Bergos ar otluk odun md araba araba 3.000 3.000 3.000

etmek 5.000

odun araba 150

saman araba 150

etmek mebla 5.000

saman araba 3.000

etmek mebla 10.000

Ve kifyet mikdr meklt dah yazlmdur ve "... Dru's-sadetm'e dah kifyet mikdr zahre ihzr oluna." diy yazlmdur. Menzil-i Babaeskisi Hseyin avu'a virildi. F 10 Ca., sene: 978 [an-]kaz-i Babaeskisi arpa md 150 odun araba 150 saman araba 15[0] otluk araba 150 etmek 5.000

Mustaf avu'a virildi. F 12 Ca., sene: 978 an-kaz-i Ergene kezlik Menzil-i Hsky Kapuclkdan kan Hasan avu'a. F 10 Ca., sene: 978 an-kaz-i Hsky

19

arpa md 300

odun araba 3.000

saman araba 3.000

otluk araba 3.000

etmek 10.000

"... ve syir mekltdan dah ihzr eyleyesin." diy hkm-i erf yazlmdur ve "... Dru's-sadetm'e dah kifyet mikdr zahre kadmden ihrc olundu zre ihzr eyleyesin." an-kaz-i

733

stanbul'dan Edirne'ye varncaya kadar yol zerinde bulunan kazlarda toplanan zahireden hassa davarlar iin mirahor tezkiresi ile her konaa lazm olduu kadar zahire verilmesi.

Emr-i hrun demisine virildi. F 14 Ca., sene: 978 Mahrse-i stanbul'dan Edirne'ye varnca yol zerinde olup zahre emrolunan kdlara hkm ki: Hl bu k mahrse-i Edirne'de klamak tasmm-i niyyet olunup ol bbda zahre tedrki in size ahkm- erfe yazlup gnderilmidr. Ol evmir-i erfe mcebince tedrk ihzr olunan zahreden hssa tavarlaruma kifyet mikdr mr-hrum tezkiresi mcebince her konaa lzim oldu [mikdr] zahre virilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, ihzr fermn olunan zehyirden hssa tavarlarma mrun-ileyh mr-hrumun mhrl tezkiresi mcebince tayn eyledi zre her konaa yzer md arpa ve yz otuz araba otluk u saman ve odun tedrk ihzr eyleyp viresiz ki, muzyaka ekmel olmayalar.

734

Padiah bu sene Edirne'de klayacandan Rumeli'deki kazlardan emredilen miktarlarda zahire hazrlanarak Edirne'ye getirilmesi.

Rodoscuk kdsna hkm ki: Bundan akdem sana hkm-i hmynum gnderilp; "bu sene-i mbrekede Edirne'de klanmak tasmm-i niyyet olunup mukaddemden zahre tedrk olunup Edirne'ye getrilmek" emrm olm idi. Ol emr-i erfm kem-kn mukarrer iken henz zahre tamm tedrk olunmayup ihml zre olduun ilm olunman bk kalan zahreyi dah muaccelen tedrk ihzr eyleyp mahall-i memra irsl eylemek lzim mhimm oldu ecilden buyurdum ki: Vardukda, asl tehr u terh eylemeyp taht- kazndan fermn olunan zahreyi muaccelen b-kusr ihrc eyleyp mahall-i memra mezbr avuumla irsl sl eyleyp avk u tehrden ziyde hazer eyleyesin. yle ki; sbk fermn olundu zre taht- kazndan ihrc olunmak emrolunan zahreyi b-kusr ihrc u irsl eylemeyp ihmln zhir ola, beyn olunan zri makbl olmak ihtimli olmayup azl ile konlmayup env- tb kbuma mazhar olmak mukarrerdr. Ana gre basret zre olup emrolunan zahreyi 20

ale't-tacl ihrc u irsl eyleyp mahall-i memra irsl eylemekde dakka fevteylemeyesin ve bu hkm-i erfm sana ne gn varup ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin. nebzr nz Hayrabol Akakzanlk Filibe Migalkara Gmlcine Kzlaa Yanbol Tatarbzr Kean Dimetoka Zara-i Cedd Nevh-i Yanbol psala Ergene Zara-i Atk Hsky Ferecik irmen rpan Uzuncaova

735

Edirne'de ehir Sbas Hasan avu tarafndan kapkullarndan, ehir yannn anbarlarndan, havss- hmyn ve zam ve erbb- timar kylerinden arpa, un, tarhana, bulgur vs. zahire toplanmas ve defter edilip defterinin bir suretinin Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

avubana virildi. 9 Ca., sene: 978 Hasan avu'a virildi. F 19 Ca., sene: 978 Mahrse-i Edirne'de ehir Sbs olan Dergh- Muallm avularndan Hasan avu'a hkm ki: Bundan akdem hkm-i erfm gnderilp; "Bu sl-i ferhnde-flde mahrse-i Edirne'de klanmak niyyet olunup ne mikdr mevcd zahre varsa der-anbr idp mufassalen yazup arzidesin." diy fermn olunmd. Ol emr-i erfm kem-kn mukarrerdr. Buyurdum ki: Vardukda, bu bbda tamm mukayyed olup bi'l-fil mahrse-i mezbrede kapum kullarnda ve ehir aynnun anbrlarnda ve men v umml tyifesinde ve muhtekirlerde bi'l-cmle kaz-i mezbra tbi havss- hmynum ve syir zam v erbb- tmrun karyelerinde ne mikdr mevcd arpa v un u buday ve bulgur u tarhana bulunursa der-anbr idp mhrleyp mufassalen defter eyleyp bir sretin yazup Sdde-i Sadetm'e irsl eyleyesin. Huss- mezbr mhimmt- umrdandur; onat vechile mukayyed olup kimesneye hmyet itmeyp bb- ikdm ihtimmda dakka fevteylemeyesin.

736

Konya'da shak adl ahsn evini basp ikence eden ahslarn yakalanarak kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

21

Mehmed Kethud'ya virildi. 21 Ca., sene: 978 Mkerrerdr; gayri cze gemidr. Konya kdsna hkm ki: Drende-i fermn- hmyn shk nm kimesne gelp sret-i sicill ibrz idp mazmnnda; bundan akdem Hseyin ve Vel ve Ysuf nm kimesneler evin(?) basup elin balayup makadna aa sokup teadd eyledin" bildrdi. Buyurdum ki: Vardukda, mezbr Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, kree konla.

737

Antep Sanca Tahrir Emini Antakya Kads Mahmud'un tahrir tamamlanmadan vefat etmesi zerine kalan yerlerin tahririnin Dvan- Hmyn ktiplerinden Merm Mehmed tarafndan yaplmas; Maliye ktiplerinden Mustafa'nn da tahrir ktibi olarak grevlendirilmesi.

Mezbra virildi. 23 Ca., sene: 978 Dvn- Hmyn ktiblerinden Adana ve Sis ve Tarsus ve Uzeyr sancaklar tahrrinde olan Merm Mehmed'e hkm ki: Bundan akdem tahrri emrolunan sancaklardan baz husslar bk kalup ve Ayntb sanca tamm tahrr olunmadn tahrr hdmetinde emn tayn olunan Antkiyye Kds Mevln Mahmd fevtoldu ilm olunman hliy Ayntb sancan dah sen tahrr eylemek emridp buyurdum ki: Mliyye ktiblerinden Mustaf zde kadruh sana ktib tayn olunup mezbr varup vusl buldukda, tahrr hussnda sbk virilen mufassal bert- hmynum mcebince zikrolunan sancaklardan bk kalm nesneler varsa bi't-tamm sen tahrr tevz eyleyp ve Ayntb sancan mezbr ktib ile tahrr tevz eyleyesin.*
* Hkmn zerine izgiler ekilmitir.

738

Adana, Tarsus, Sis ve Antep sancaklarnn tahririyle grevlendirilen Dvan- Hmyn ktiplerinden Merm Mehmed'e adam taleb ettii takdirde yeteri kadar hisar eri verilmesi.

Mezbra virildi. 23 Ca., sene: 978 Adana ve Tarsus ve Sis ve Ayntb kdlarna ve dizdrlarna hkm ki: Elviye-i mezbre tahrrine memr olan Dvn- l-num ktiblerinden Mehmed Merm zde kadruh; "tahrre mteallik husslarda istihdm in hsr-eri lzim idin" bildrmein buyurdum ki: Vardukda, anun gibi tahrre mteallik yirlerde istihdm in dem lzim olup sizden taleb eyledkde kifyet mikdr hsr-eri koup gnderesiz [ki,] istihdm eyleye.*
* Hkmn zerine izgiler ekilmitir.

22

739

Bu sene Edirne'de klanacandan zahire tedariki hususunda daha nce gnderilen hkmler gereince bugne kadar Edirne'de ne kadar zahire toplandnn cins ve miktarlaryla bildirilmesi.

avubana virildi. F Edirne kdsna hkm ki: na'llh'[l-E]azz bu sl-i ferhunde-flde Edirne'de klanmak niyyet-i hmynum sebkat eyledine mukaddem hkm-i hmynum ile ir olunmd. Ol emr-i erfm kem-kn mukarrerdr. Eyle olsa; zahre hussnda sdr olan fermn- erfm zre ne mikdr zahre tedrk olunmdur, eger hssa-i hmynum in ve eger ehir zahresidr, ne mikdr zahre vardur ve ehir ahvli nedr; mufassal merh arzeyleyesin.
739 ve 740 numaral hkmler arasndaki sahifeler (374, 375) botur.

Edirne'ye klanmak fermn olundukda yazlan ahkm- erfe czidr. F gurre-i Rebu'l-hr, sene: 979
[Yev]m'l- sneyn, f 28 Rebu'l-evvel, sene: 979

740

Bu sene Edirne'de klanacandan Edirne civarndaki kazlardan nceki senelerde ihrac olunan miktarda zahire ihrac edilip Edirne'ye gnderilmesi.

Yazld. Nh avu'a virildi. Fi't-trh'l-mezbr. Migalkara ve Kean ve psala ve Ferecik ve Gmlcine ve Filibe [ve] Tatarbzr ve Zara-i Yenice [ve] Yanbol ve Nevh-i Yanbol ve Karn-bd ve Aydos ve Ruskasr ve Krkkilise kdlarna hkm ki: Bu sl-i ferhunde-flde mahrse-i Edirne'de klanmak niyyet-i hmynum olman ina'llh mbrek meymn olm ola. Eyle olsa; taht- kazlarnuzdan hev msd iken Edirne'ye mstevf zahre gelmek lzim olup mukaddemce her birinze tenbh olunmak in ulak irsl olund. Buyurdum ki: Vardukda, her birinz dikkat ihtimm ile mukayyed olup sinn-i mzyede taht- kazlarnuzdan ihrc olunugelen eger undur ve arpadur ve syir zd zevdedr; bu defa dah ihrc idp mahrse-i Edirne'ye getresiz. na'llh her birinze mstekl avu ile hkm-i hmyn irsl oluna. Gerekdr ki; ol hkm-i erfm vsl olunca sinn-i mzyede Edirne in ihrc olundu kys zre mukaddemce dah mberet eyleyesiz ve her birinze emrm vusl bulup taht- kazlarnuzda eger undur ve eger arpadur; narh- rz ne ise ve zahre ile ne trhda kaznuzdan kalkacanuz yazup Sdde-i Sadetm'e arzeyleyesiz. na'llh ahkm- erfe ile avular vardukda yine zahreyi dah ihrc idesiz.

23

741

Bu sene Edirne'de klanacandan, geen senelerde olduu gibi yeterli miktarlarda zahirenin ilgili kazlardan tedarik olunup Edirne'ye getirtilerek cins, fiyat ve miktarlarnn bildirilmesi.

Yazld. Ber avu'a. Fi't-trh'l-mezbr. Edirne kdsna hkm ki: El-hlet hzih bu sene-i mbrekede sadet icll ile ina'llh'l-Eazz mahrse-i Edirne'de klanmak tasmm-i niyyet olunmdur. Memldr ki, mbrek meymn olm ola. Eyle olsa; sinn-i mazyede klandukda zahre ne vechile tedrk olunugelmise slb- sbk zre tedrk eylemek emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp bundan mukaddem Edirne'de klandukda hssa-i hmynum in tedrk ihzr olunan eger odun ve eger arpa v saman u otluk ve un ve syir zehyirdr; tedrk ihzr itdrp ve bi'l-fil taht- kaznda der-mahzen anbr olan zehyirden ne makle zahre vardur ve ne mikdr zahredr; cmlesin defter eyleyp dah mhrleyp mufassal merh yazup Sdde-i Sadetm'e bildresin ve hssa-i hmynum in tedrk olunacak eger undur ve eger arpa ve syir zehyirdr; kuzta mektblar gnderp ber-vech-i isticl Anbr- mirem'e kifyet mikdr zehyir getrp teslm ideler ve bu bbda ne vechile tedrk idp alnan zehyirn sirleri ne oldun yazup bildresin ki, ana gre akalar virile.

742

Padiahn bu sene Edirne'de klayacak olmas sebebiyle Dimetoka ve civar kazlardan tedariki istenen zahirenin cins ve miktarlar.

Yazld. Ber avu'a virildi. F 29 Ra.,sene: 979 Dimetoka kdsna hkm ki: Hl ina'llh tel bu sl-i ferhunde-flde mahrse-i Edirne'de klamaa tasmm-i niyyet olunup imdiden mahrse-i mezbreye zahre gelmek lzim olman taht- kazndan drt yz md arpa ve yz md un ve syir zehyirden vfir u mstevf tedrk ihzr olunup vakti ve mevsimi ile irsl olunmasn emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda tamm mukayyed olup taht- kazndan ihrc fermn olunan arpa v un imdiden adlet zre al v evsat u edn itibryla reyya tevz eyleyp dah ale't-tevl mahrse-i mezbreye gnderesin. Huss- mezbr ehemm-i umrdandur; bil-tevakkuf ihrc idp syir zehyirden dah vfir u mstevf tedrk eyleyp ihml msheleden ziyde hazer idesin. Bu huss sonradan yoklanlsa gerekdr. yle ki; tamm adlet zre al v evsat u edn itibryla tevz olunmayup aniysna celb ahz olunmala hmyet olunup fukarya salnup zulm teadd oluna, asl beyn olunacak zrinz makbl olmayup azlile konlmayup env- kba mazhar olmak mukarrerdr. Ana gre mukayyed olasn ve ne gnden mberet idp ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin. 24

Bu dah. Bir sreti, Ergene kdsna. ar dakk md md 350 300 Bu dah. Bir sreti, irmen kdsna. ar dakk md 250 150 Sad avu'a virildi. F 4 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Kzlaa. dakk ar md md 110 150 Hasan avu'a virildi. F 5 Ra. Bir sreti, Zara-i Cedd. ar dakk md md 500 300 Hasan avu'a virildi. F 5 Ra. Bir sreti, Zara-i Atk. ar dakk md 500 300 Hasan avu'a virildi. F 7 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, rpan. ar dakk md md 200 100 Mustaf avu'a virildi. F 5 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Akakzanlk. ar dakk md md 200 100 Mehmed avu'a virildi. F 7 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Yanbol.

25

ar md 100

dakk md 100

Mehmed avu'a virildi. F 7 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Nevh-i Yanbol. ar dakk md md 100 100 Neb avu'a virildi. F 8 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Uzunca Hskyi. ar dakk md md 150 100 Hamza avu'a virildi. F 5 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Filibe. ar dakk md md 600 300 Hamza avu'a virildi. F 5 Ra. Bir sreti, Tatarbzr. ar dakk md md 400 200 Mehmed avu'a virildi. F 13 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Hayrabol. dakk ar md md 500 300 Mehmed avu'a virildi. F 5 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Migalkara. ar dakk md md 400 200 Bir sreti, Kean. ar dakk md md 300 200

26

Arslan avu'a virildi. F 5 Ra., sene: 979 Bir sreti, psala. ar dakk md md 300 150 Ahmed avu'a virildi. F 7 Ra. Bir sreti, Ferecik. ar dakk md md 150 100 Mehmed avu'a virildi. F 5 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Gmlcine. ar dakk md md 100 100 Ahmed avu'a virildi. F 4 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Karn-bd. ar dakk md md 150 100 Mesh avu'a virildi. F 5 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Aydos. ar dakk md md 100 100 Mustaf avu'a virildi. F 5 Ra., sene: 979 Bir sreti, Ruskasr. ar dakk md md 100 50 Mehmed avu'a virildi. F 4 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Krkkilise. ar dakk md md 150 100 Al avu['a] virildi. F 5 Ra. Bir sreti, Vize.

27

ar md 100

dakk md 100

Mehmed avu'a virildi; tbi- hce. F 7 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Bnarhsr. ar dakk md md 100 100 Mehmed avu'a virildi. F 5 Ra., sene: 979 Bir sreti, Babaeskisi. ar dakk md md 150 100 Cafer avu'a virildi. F 8 Rebu'l-hr, sene: 979 Yazld. Bir sreti, Pravadi kdsna. yz md arpa Cafer avu'a virildi. F 11 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti, Nibol'ya, kdsna. Vfir u mstevf bal u ya Yazld. Cafer avu'a virildi. F 8 Ra. Bir sreti, umn kdsna. Kezlik bal u ya

743

Padiahn klamak zere Edirne'ye gidiinde yol zerindeki menzillerde hazrlanmas emredilen erzakn cins ve miktarlarn bildiren liste.

Zikrolunan menzillern zahre in yazlan ahkm- erfe 18 Rebu'l-hr'da avubaya gnderilmidr. Menzil-i Halkalu

28

Sevindk Bl avu'a. 20 Rebu'l-hr an-kaz-i stanbul ar md 500 odun eki 1.000 etmek 5.000 saman it 400 otluk araba 400

Sevindk Bl avu'a. Fi't-trh'l-mezbr. an-kaz-i Hslar saman it 400 etmek 3.000 otluk araba 400

Menzil-i atalca Abdullh Husrev avu'a. an-kaz-i Silivri etmek 3.000 saman it 300 otluk araba 200 ar md 200 odun araba 300

Bu dah, Husrev avu'a. an-kaz-i Hslar etmek 3.000 saman it 200 otluk araba 150 Menzil-i Silivri Husrev avu'a. an-kaz-i hod etmek mebla 5.000 saman it 200 otluk araba 200 ar md 200 odun araba 200 ar md 200

Sinn avu'a. an-kaz-i Vize "ber-vech-i muvenet" saman 200 otluk araba 200 odun araba 300 Menzil-i Umurca

29

lys avu'a. an-kaz-i orl saman araba 200

otluk 300

odun araba 150

etmek aka 3.000

ar md 200

Ahmed avu'a. an-kaz-i Ereli saman otluk araba 200 100

odun 300 Menzil-i Kemer

etmek mebla 200

ar md 200

lys Abdullh avu'a. an-kaz-i orl etmek mebla 3.000 saman it 200 otluk araba 300 odun araba 200

Ahmed avu'a. Bir kta hkm dah yazlup Hseyin avu'a virildi. F 6 Cumde'l-evvel, sene: 979 an-kaz-i Ereli etmek saman otluk odun mebla it araba araba 3.000 200 150 200 Menzil-i Rodoscuk skender avu'a. an-kaz-i hod etmek mebla 3.000 saman it 200 otluk araba 150 odun araba 150

Mezkr skender avu'a. an-kaz-i necik saman araba 200 otluk araba 15[0] odun araba 100 Menzil-i Fakaraol

30

skender avu'a. an-kaz-i Migalkara odun araba 150 saman it 300 otluk 150

Bl avu'a. an-kaz-i necik etmek odun mebla araba 3.000 100

saman it 200 Menzil-i Hayrabol

otluk araba 300

Mehmed avu'a. an-kaz-i hod etmek mebla 3.000 odun araba 200 saman it 200 otluk araba 200 ar md 200

Mehmed avu'a. an-kaz-i Bergos saman araba 150 otluk araba 200 odun araba 150

Ve sayir zahre v mekltdan Menzil-i Hasrc Ber avu'a. an-kaz-i Ergene ar md 200 Ber avu'a. an-kaz-i Baba ar md 300 etmek mebla 3.000 saman it 200 otluk araba 200 odun araba 300 etmek mebla 200 saman it 200 otluk araba 200 odun araba 200

Ve sayir mekltdan mstevf Menzil-i Sazludere

31

brhm avu'a. an-kaz-i Edirne etmek mebla 5.000 saman it 300 otluk araba 300 odun araba 300 ar md 300

Zikrolunan kdlklara knn- kadm zre her birine mstekl hkm-i erf yazlmdur.

10 Sefere mteallikdur.
[Yev]m'l-Ahad, f 12 Ramazn, sene: 978

744

Sinop'ta yapm emredilen gemilerden tamamlanm olanlarn donatlarak gnderilmesi.

Mehmed avu'a virildi. F 14 Ramazn, sene: 978 Sinob kdsna hkm ki ve gemiler zerinde olan Mehmed avu'a hkm ki: Bundan akdem hkm-i erfm gnderilp; "bins fermn olunan gemiler yaplup itmma iridrilmek" emrm olm idi. Ol emrm kem-kn mukarrerdr; bi'l-fil itmma irien gemiler donadup ber-vech-i isticl irsl olunmasn emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr u terh itmeyp bins fermn olunan gemilerden bi'l-fil itmma irien gemileri Sinob etrfnda olan kdlara demler gnderp taleb eyleyp dah emrm mcebince isticl zre irsl sl eyleyesiz. Gemiye ziyde ihtiyc vardur; cmlesi tamm olunca tevakkuf itdrmeyp tamm olanlar donadup ale't-tevl gndermekden hl olmayup ziyde ikdm ihtimm zre olasz.

745

Arboz beine hkm.

Arboz beine hkm ki: Mektb gnderp Sak(?) Liman dimekle marf limanda buday tahml olunm ...*
* Hkm metni eksiktir.

746

Edirne'den istenen gnderilmesi.

krekilerin

bir

an

nce

Dersadet'e

Abd avu'a virildi. F 14 Ramazn, sene: 978 Edirne kdsna hkm ki: Edirne'den ihrc emrolunan krekci ale't-tacl ihrc olunup Sdde-i Sadetm'e gnderilmesi lzim mhimm olman buyurdum ki: 32

Vardukda, tehr eylemeyp ihrc emrolunan krekcileri muaccelen ihrc eyleyp yarar nyibn ile gndermeyince olmayasn. Krekciler isticl zre gelp irimek lzim olmdur. Asl tehr itdrmeyp muaccelen tedrk idp iridrmek ardnca olasn; ihmlden hazer eyleyesin.

747

Rumeli'nin sol kolunda bulunan kazlardan istenen haracn en ksa zamanda toplanarak Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Mehmed avu'a virildi. F 12 Ramazn, sene: 978 Rmili'nn sol-kolnda vk olan kdlara hkm ki: Taht- kaznuzdan cem fermn olunan harcun muaccelen itmma irimesi huss ehemm-i mhimmtdan olman buyurdum ki: Vardukda, bu bbda ikdm ihtimm idp hkm-i erfm ile varan kullaruma fermn olunan harc ber-vech-i isticl cem u tahsl itdrp Sdde-i Sadetm'e gndermek ardnca olasz. Bu huss ziyde mhimdr; ihml msheleden hazer eyleyesiz ve imdiye dein cem olunup irsl olunmamaa sebeb nedr; yazup bildresiz.

[Yev]m'l- sneyn, f 12 Ramazn, sene: 978

748

Dman donanmasndan yirmi iki kadrga ile drt barann Kbrs'a giderek Magosa Liman'na girmesi zerine Rodos ve skenderiyye beylerine yanlarndaki gemilerle Kbrs'a gitmeleri emredildiinden, Midilli beyinin de gemilerini tam tekmil hazrlayarak Rodos'a gidip hizmette bulunmas.

Ms avu'a virildi. F 17 Ramazn, sene: 97[8] Midill sanca beine hkm ki: Hliy; "kffr- hksrun yiirmi iki pre kadrgalar ile drt pre baralar tor cezre-i Kbrus'a varup Magosa Kalas'nun limanna dhl olduklar" dstr- mkerrem il-hrih Vezrm Mustaf Paa mektbyla ilm eylemein Rodos ve skenderiyye belerine yanlarnda olan krk pre kadrgalaryla cezre-i Kbrus'a varup kffr gemilerine mukbele eylemek emrm olup ol bbda hkm-i hmynum yazlup gnderilmidr. Siz dah yannuzda olan gemilerile muaccelen Rodos'a varup irimek lzim olman buyurdum ki: Vardukda, asl tehr u terh eylemeyp yannuzda olan kadrgalarun lt esbblarn ve cengcilerin muaccelen tertb tekml eyleyp bil-tehr tor Rodos'a tevecch eyleyp vech mnsib oldu zre siz dah hdmetde ve yoldalkda bulunasz. Huss- mezbr mhimmtdandur; ihml[den] hazer eyleyp muaccelen varup irimeyince olmayasz.

33

749

Kbrs'tan tamir iin gnderilen top ve silahlar ile kalafat olunacak gemiler hakknda.

Mkerrerdr. Aliyye beine hkm ki: Bundan akdem defetle ahkm- erfe gnderilp; "cezre-i Kbrus'dan slh u meremmet in gelen toplar ve yaraklar ve kundaklar meremmet ve gemiler kalafat olunup nevrzdan mukaddem itmma iridrilp gemilere koyup sen ve Rodos ve Mentee sancaklar beleri ile ...*
* Hkm metni eksiktir.

750
Bu dah.

Rodos ve skenderiyye beylerinin emrinde derya muhafazasnda olan Donanma-i Hmyn gemileri iin Aydn, Saruhan ve Mentee sancaklarndan istenen kreki ve letilerin cilen gnderilmesi.

Aydn ve Saruhan ve Mentee sancaklarnda vk olan kdlara hkm ki: "Rodos ve skenderiyye bei dme zzhm ile dery muhfazasna kolan Donanma-y Hmynum gemilerine krekci v letci lzim olman emrolunan krekcileri gemiler oldu mahalle iledp teslm idesiz." diy size ulak ile ahkm- erfe irsl olunmd. Ol emrm mukarrerdr. Mrun-ileyhim ile olan gemiler nevrzdan [mukaddem] donadup mkemmel olmas ehemm-i mhimmtdan olmdur. Buyurdum ki: Vardukda, bir n ve bir sat tehr u terh eylemeyp emrm zre krekcileri ve letcileri mahall-i memra iledp mrun-ileyhimya teslm idesiz; ihml msheleden ziyde hazer idesiz. yle ki; gi vey eksk iledesiz, azlile konlmayup muteb mukab olmanuz mukarrerdr. Ana gre mukayyed olasz ve bu hkm-i erfm sana ne gn vsl olup ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin.

751
Bu dah.

Dman gemilerinin Kbrs'a varp Magosa Liman'na girdiklerinin haber alnmas zerine Rodos ve skenderiyye beyleri Kbrs'ta grevlendirildiklerinden Sla beyinin de emrindeki gemilerle cilen Rodos'a gidip hizmette bulunmas.

Sla sanca beine hkm ki: Hl; "kffr- hksrun yiirmi iki pre kadrgalar ile drt pre baralar tor cezre-i Kbrus'a varup Magosa Kalas'nun limanna dhl olduklarn" dstr- mkerrem il-hrih Vezrm Mustaf Paa mektbyla ilm eylemein Rodos ve skenderiyye beleri yanlarnda olan krk pre kadrgalaryla cezre-i mezbra varup kffr gemilerine 34

mukbele eylemek emrm olup ol bbda hkm-i hmynum yazlup gnderilmidr. Siz dah yannuzda olan gemiler ile muaccelen Rodos'a varup irimek lzim olman buyurdum ki: Vardukda, asl tehr eylemeyp yannuzda olan kadrgalarun lt esbblarn ve cengcilerin muaccelen tertb tekml eyleyp bil-tehr tor Rodos'a tevecch eyleyp vech [] mnsib oldu zre siz dah hdmet yoldalkda bulunasz. Huss- mezbr ziyde mhimmtdandur; ihmlden hazer eyleyp muaccelen varup irimeyince olmayasz.

752

Emrindeki gemilerle cilen Rodos'a gitmesi hakknda Midilli beyine yazlan hkm Sakz beyinin mahalline ulatrmas; kendisinin de zmir'de bulunan iki baray kalafat ettirip Rodos'a gnderdikten sonra Kbrs'a giderek hizmette bulunmas.

Bu dah, mezkr Ms'ya virildi. F 17 Ramazn, sene: 978 Sakz sanca beine hkm ki: Hliy; "kffr- hksrun yiirmi iki pre kadrgalaryla drt pre baralar cezre-i Kbrus'a varup Magosa Kalas'na dhl oldun" dstr- mkerrem Vezrm Mustaf Paa edma'llh tel iclleh mektbyla ilm eylemein bu bbda Midill beine hkm-i hmynum yazlup yannda olan gemileri ile Rodos'a tor varmak emrm olup hkmi mrun-ileyhe* sl in sana gnderilmidr. Buyurdum ki: Vardukda, zikrolunan hkmi muaccelen mrun-ileyhe sl itdrp dah zmir'de olan iki kta bara muaccelen kalafat itdrp Rodos'a gndermek bbnda env- say ihtimm eyleyesin ve sen dah gemileri kalafat itdrp tekml eyleyp irsl itdkden sonra elenmeyp cezre-i Kbrus'a varup hdmetde bulunasn.
* Metinde eklindedir.

753
Bu dah.

Dman gemilerinin Kbrs'a varp Magosa Liman'na ulatklar haber alndndan Midilli, Sla ve Sakz beylerinin emirlerindeki gemilerle cilen Kbrs'a hareket ederek dman gemilerine gerekli mukavemette bulunmalar.

Midill beine hkm ki: Bundan akdem; "yanunda olan kadrga ile skenderiyye ve Rodos beleri ile dery muhfazasnda olmak" emrm olmd. Hliy; "kffr- hksrun yiirmi iki pre kadrgalaryla drt pre bara Girit'den cezre-i Kbrus'a tevecch eyleyp varup Magosa Kalas'nun limanna dhl olduklar" ilm olunman Rodos ve skenderiyye belerine yanlarnda olan kadrgalar ile ve sen ve Sla ve Sakz beleri bile tor cezre-i Kbrus'a varup irip kffr gemileri ile mukbele olman ahkm- erfe yazlup gnderilmi idi. bu sene: 978 Ramazn'nun on sekizinci gninde Vezrm Mustaf Paa tarafndan mektblar gelp; "Ters-hne-i mirem Kethuds Ahmed Kethud zde mecdh yannda

35

olan drt pre kadrga ile Trablus'a tevecch eyledin" bildrmein mceddeden mrun-ileyhim belere ahkm- erfe yazlup ber-vech-i isticl cezre-i Kbrus'a varup irip emr-i sbkum mcebince kffr ile mukbele eylemek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vardukda, sen dah bir n ve bir sat tehr u terh eylemeyp yanunda olan kadrga ile mkemmel mretteb dmen yara[y]la muaccelen irip mrun-ileyhimya mlk olup emr-i sbkum mcebince ber-vech-i isticl cezre-i mezbreye irip mahall iktiz itdine gre maan kffr gemilerin elegetrmek bbnda hdmetde ve yoldalkda bulunasn. Bu dah. Bir sreti, Sla beine yazlmdur. Bu dah. Bir sreti, Sakz beine yazld.

754

Sla beyinin emrindeki sipahi ve gemilerle Kbrs'a gitmesi.

Ms avu'a virildi. F 17 Sla beine hkm ki: Hlen siphlernle gemiye girp tor Kbrus'a varup hdmetde bulunman lzim olman buyurdum ki: Vardukda, bir n ve bir sat tehr eylemeyp siphlernn ve kendnn yat u yaranuz tekml itdrp ber-vech-i isticl gemilere girp muaccelen Kbrus'a tevecch eyleyp varup irimek ardnca olasz. Huss- mezbr mhimdr; ihmlden hazer eyleyesiz.

755

Ahyolu'da yapm emredilen gemilerin ne durumda olduklar, imdiye kadar ka geminin bitirildii ve eksikleri olup olmadnn bildirilmesi.

s avu'a virildi. F 17 Ramazn, sene: 978 Ahyol kdsna hkm ki: Mukaddem bin olunmak emrolunan gemiler bi'l-fil ne hl zre olup ka pre gemi irip ve ne mikdr gemi kalup nice olmdur; Sdde-i Sadetm'e ilm olunmak* lzim olman buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp bin olunmak emrolunan gemileri ne eyledn, itmma iridi mi, bi'l-fil ka pre gemi tamm olup ve ne kadar gemi kalmdur, krekcileri ve lt ihzr olunm mdur, nicedr ve bi'l-cmle imdilik ne hl zre oldun yazup bildresin. Gemiler muaccelen itmma irimek ziyde mhimdr; ihml eylemeyp her ne tark ile mmkin olursa itmm bbnda env- say ikdm eyleyesin.
* Metinde eklindedir.

36

756

Muhafazada olan gemilere tayin olunan Aydn ve Sla sancaklar sipahilerinden bazlarnn gemileri terkettikleri bildirildiinden kendilerine, en ksa zamanda grevli olduklar gemilere gelmeleri, aksi halde timarlarnn alnaca ve haklarndan gelinecei yolunda tenbihte bulunulmas.

Ms avu'a virildi. 17 Ramazn, sene: 978 Aydn ve Sla sancaklar kdlarna hkm ki: Taht- kaznuzda olan siphler muhfazada olan gemilere tayn olunmlar iken baz gemilerden kup anda taht- kaznuzda olduklar istim olunman buyurdum ki: Vardukda, her birinz bu bbda mukayyed olup taht- kaznuzdan olan siphlere muhkem tenbh tekd eyleyesiz ki, asl bir n ve bir sat tehr eylemeyp muaccelen varup gemilere irip muhfaza hdmetinde olalar. yle ki; ihml eyleyp isticl zre varmayalar, her kim ise ism resmleriyle yazup bildresiz ki, tmrlar alnmala konlmayup gerei gibi haklarndan geline. Siphler muhfazaya varmak mhimmtdan olmdur; ihml eylemeyp siphlerinzi ihrc eylemeyince olmayasz.

757
Bu dah.

Yunus avu'tan istenen kreklerin cilen hazrlanarak emrolunan mahalle getirtilmesi.

Ynus avu'a hkm ki: Bundan akdem krek in hkm-i hmynum yazlup gnderilmidr. Ol emr-i erfm mukarrer olman buyurdum ki: Vardukda, fermn olunan krei muaccelen ihzr eyleyp emrolunan mahalle indresin. Krekler muaccelen ihzr olunmas mhimmtdandur; ihml eylemeyp krei mahall-i memra muaccelen indrmeyince olmayasn.

758

Sinop'ta yaptrlmakta olan gemiler iin Sinop civarndaki kazlardan istenen krekilerin nevruzdan nce belirtilen mahallerde hazr edilmesi.

Sofyalu Mehmed avu'a. 13 Ramazn, sene: 978 Sinob etrfnda olan kdlara hkm ki: Bundan akdem; "Nefs-i Sinob'da bin olunan on be pre kadrgalar in lzim olan krekcileri taleb idp alasz." diy Sinob kdsyla gemiler zerinde olan Mehmed avu'a hkm-i erfm gnderilmidr. Buyurdum ki: Vardukda, siz ki kdlarsz, mrun-ileyhimdan her kanknuza mektb dem gelp krekci taleb iderse bir n tehr u terh itmeyp ihrc fermn olunan krekcileri

37

ber-vech-i isticl ihrc eyleyp tayn olunan mahalle nevrzdan mukaddem irsl sli bbnda say ikdm eyleyesiz.

759

Rumeli'deki kazlarda bulunan sa gurebnn, aalaryla birlikte Sdde-i Sadet'e gelip oradan Silifke skelesi'ne gidip Kbrs'a gemeleri; aksi halde dirliklerinin alnacann kendilerine tenbih edilmesi.

Aalarna irsl olund. Rmili'nde olan kdlara hkm ki: Hliy sa-gurab, aalaryla Kbrus cezresine varmak emrm olman buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp taht- kaznuzda olan sa-gurabya tenbh tekd eyleyesiz ki, tehr eylemeyp muaccelen Sdde-i Sadetm'e gelp irip aalar ile Silifke skelesi'nde hzr bulunup gemilere dhl olup cezr[e]ye geeler. yle ki; gelp irimeyp iskelede yoklamada bulunmayalar, dirlikleri alnur; bilmi olalar. Ana gre tenbh tekd eyleyesiz ki, isticl zre gelp irieler.

760

Kbrs'ta grevlendirilen Rumeli kazlarndaki sa gurebnn Sdde-i Sadet'ten Kbrs'a varncaya kadar geecekleri yerlerde erzak ihtiyalarnn karlanmas.

Aalarna irsl olund. Sdde-i Sadetm'den Kbrus'a varnca yol zerinde olan kdlara hkm ki: Hl sa-gurab blk aalar ile cezre-i Kbrus'a gnderilp yolda lzim olan zahreleri tedrki lzim olman buyurdum ki: Vardukda, her kanknuzun taht- kazsna dhl olursa akalar [ile] kifyet mikdr zahrelerin tedrk eyleyp muzyaka ekdrmeyesiz.

761

Nzl ihrac iin Cebel-i Aclun kazsna hkm gnderildii halde hlen nzl toplanamad bildirildiinden bu konuda gereken gayretin gsterilmesi ve emre itaat etmeyenlerin bildirilmesi.

Aydn-zde Mehmed avu'a virildi. F 25 Ramazn, sene: 978 Cebel-i Acln beine hkm ki: Acln kds mektb gnderp; "Acln kazsndan nzl ihrcna gnderilen hkm-i erfm gnderilp kd-i sbk mevcde olmaman bu zmana dek nzl tehr olunup ayn- vilyet ile sen mberet eyledkde Salt ve Sahyn ve Alln(?) ve Kefer-hevd nm kur halk itat eylemeyp syn zre olduklarn" bildrmein buyurdum ki:

38

Vardukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup fermn olunan nzli sbk gnderilen hkm-i hmynum mcebince ihrc eylemek bbnda env- say ikdm eyleyp ihmlden hazer eyleyesin. Anun gibi nd eyleyenleri sekidp muhlefet eyleyenleri yazup bildresin.

762

Rodos beyinin, Kerpe'de ele geirilen dman firkatesinden kan kfirlerden dman gemileri hakknda elde edilen haberleri ve kendi emrindeki gemilerin eksikleri hakknda gnderdii mektubun Sdde-i Sadet'e ulat; ancak mektubunda bahsettii dman gemilerinin Kbrs'a ulatnn bildirildii; kreki, cenki ve zahire tedariki iin Aydn ve Saruhan beylerine emir verildii halde gemilerin eksiklerinin tamamlanmamas, dman gemilerinin Magosa skelesi'ne kadar gelmesi esnasnda ihmalkr davranmasndan dolay kendisinin cezay hakettii; derhal gemilerin noksanlarn tamamlayarak skenderiyye, Sla, Sakz, Midilli ve Arboz'dan gelen kuvvetlerle birlik olup dman donanmasnn bertaraf edilmesi iin gerekli gayreti gstermesi; aksi halde hi bir zrn kabul edilmeyecei.

Ms avu'a virildi. 18 Ramazn, [sene:] 978 Rodos beine hkm ki: Mektb gnderp; "emr-i erf vrid olup; "Kerpe talarnun yksek yirlerinde birka mnsib mahalde gzciler koyup gicede ve gndzde bekletdrp kffr tarafndan cezre-i Kbrus'a gemi gertmeyesin." diy fermn olunman mh- abn'un on beinci gninde Kerpe'ye varldukda gzciler; "bir Girit firkatesi Kerpe'ye geldin" haber virdklerinde kfir firkatesinn zerine varlup iinde olan kefere kenra kup karaya dkilp neferi elegetrilp haber sorldukda; "kffr gemilerinden drt pre baraa, iinde bin saltat u zahre ile Magosa Kalas'na takviyet in azmet zre olup ve yiirmi be kta kadrgalar dah olup fikr-i fsidleri mezkr kadrgalarun on be ktas zahre in Golos cniblerine gelmek zre olduklarn" haber virp ve yanunda muhfazada olan kadrgalara hastelik p tayn olunan siphleri dah gelmemein cengci olmayup ve skenderiyye kadrgalarnun dah sefere iktidr olmadun" bildrmisin. mdi; bundan akdem defetle ahkm- erfe gnderilp; "Muhfaza bbnda ihtimm zre olup anun gibi krekci v cengcilerinzde ve zahre hussnda muzyaka v ihtiyc olursa Aydn ve Saruhan sancaklarnun krekcilerinden krekci v zahre taleb idp getrdp krekcilerinzi ve cengcilerinz[i] ve syir mhimmt levzimi tedrk idp mretteb mkemmel hzr ve ad tarafna nzr olasn. Bu bbda zikrolunan sancaklarun kdlarna dah ahkm- erfe yazlup gnderilmidr." diy tenbh tekd olundukdan sonra mukayyed olmayup senn arzun gelince gemilern cezreye vardu haberi bunda gelp bu zamna dein gaflet [ile] tehr olunup ihml olunup bu vechile arzolunmaun asl nedr, sebeb bs ne olmdur? Bu hussda tba mstehkk olmsndur. Buyurdum ki:

39

Vardukda, eger yanunda olan gemilern ve krekcileri ve cengcileri ve syir mhimmt bunda henz tekml olunmayup kusr zre ise tehr u terh eylemeyp emr-i erf-i sbkum mcebince tayn olunan yirlerden krekci v zahre taleb idp getrdp cmlesin tekml idp dah skenderiyye ve Sla ve Sakz ve Midill ve Arboz sancaklar beleri dme zzhm ile yek-dil yek-cihet olup kffr- hksr gemilerinn zerine varup Hakk celle ve al hazretlerinn ulvv-i nyetine tevekkl idp bi-eyyi tarkn kn meln-i hsirnn gemilerin elegetrp mazarrat u fesdlarn def u ref itmek bbnda env- ikdm ihtimmun zuhra getresin. yle ki; bu defa dah ihml olunup; "Krekciler gi vey eksk geldi." diy tealll oluna, asl bir vechile beyn olunacak zrn makbl olmak ihtimli yokdur. Eedd-i ukbetle mukab olman mukarrerdr. Ana gre* gerei gibi ikdm ihtimm idp tedbrde kusr eylemeyp dn devlete lzim olan umrda bezl-i makdr ve say-i n-mahsr klmakda dakka fevteylemeyesin.

* Metinde

eklindedir.

763

Biga beyinin Donanma-i Hmyn'a katlmak zere sanca sipahileriyle birlikte bayramdan nce Boaz Hisar'nda hazr bulunmas.

Biga beine hkm ki: Sbk sana hkm-i hmynum yazlup; "Sancaun siphleriyle Donanma-i Hmynum'a hzr olasn." diy emrm olm idi. Ol emrm kem-kn mukarrer olup d-i erfe dek siphlernle Boaz Hsr'nda hzr bulunmak mhimmtdan olman buyurdum ki: Vardukda, bir n ve bir sat tehr u terh eylemeyp emr-i sbkum mcebince sancauna tbi olan alaybei v zam v eribalar ve siphleri ile yat u yaranuz ile mretteb mkemmel tevecch eyleyp tor Boaz Hsr'na varup d-i erfe dek anda hzr bulunmak bbnda env- say ikdm eyleyesiz. yle ki; sancaun siphleriyle b-kusr yat u yaranuz ile vakti ile irimeyp gemiler varup avk u tehr olmak lzim gele, beyn olunan zrn kabl olmak ihtimli yokdur; mukab olmak mukarrerdr. Ana gre mukayyed olasn.

764

Krkkilise, Vize, Karinbad, Aydos, Ahyolu, Varna, umnu ve Hezargrad kazlarndan Ahyolu'da yaplan gemilere ihrac emrolunan krekilerin bizzat kadlar tarafndan getirilerek teslim olunmas; stanbul'a gelecek krekilerin de en ksa zamanda gnderilmesi.

40

s avu'a virildi. F 17 Ramazn, sene: 978 Krkkilise ve Vize ve Karn-bd ve Aydos ve Ahyol ve Varna ve umn ve Hezrgrad kdlarna hkm ki: Hliy taht- kaznuzdan ihrc olunmak fermn olunan krekcileri muaccelen ihrc eyleyp dah Ahyol'da bin olunan gemilere irsl olunmak emrolunan krekcileri ber-vech-i isticl Ahyol'ya ve stanbul'a gnderilecekleri dah muaccelen stanbul'a gnderilmek emridp buyurdum ki: Vardukda, bu bbda her birinz bi'z-zt mukayyed olup taht- kaznuzdan ihrc olunmak fermn olunan krekcileri ber-vech-i isticl ihrc eyleyp dah Ahyol'da bin olunan gemilere irsl olunmak tayn olunan krekcileri her kanknuzun taht- kazsnda ise bil-tehr muaccelen Ahyol'ya bi'z-zt iletp teslm itdrp ve stanbul'a gelecek krekcileri dah ale't-tacl mahrse-i stanbul'a getrp teslm eylemek bbnda env- say ikdmnuz zuhra getresiz. Krekciler ber-vech-i isticl irimek ziyde mhimmtdandur; ihmlden hazer eyleyp bb- ikdm ihtimmda dakka fevteylemeyesiz. yle ki; krekci eger Ahyol'da olan gemilere ve eger stanbul'a gelecekler vakti ile irimeyp avk u tehr lzim gele, azl ile konlmayup eedd-i ukbet ile mukab olmanuz mukarrerdr. Ana gre ihmlden hazer eyleyp ikdmda dakka fevteylemeyesiz.

765

Vultrn beyinin her nerede ise geri dnp sanca aknclar ve sipahileriyle cilen Mora'ya giderek muhafaza hizmetinde bulunmas.

Sofyalu Mehmed avu'a. 17 Ramazn, sene: 978 Vultrn beine hkm ki: Bundan akdem; "vilyet-i Mora emn emn zre oldun" arzeylemekle; "sefere hzr olman" emrm olm idi. Hl ol arzun gayr-i vk olman buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp her ne mahalde bulunursan muaccelen dnp aknclarunla ve sancaun siphleriyle mretteb mkemmel dmen yarayla Mora'ya varup irip muhfaza hdmetinde olasn. Mora vilyetinn muhfazas mhimmtdan olmdur; ihml eylemeyp hkm-i erfm ne mahalde ve ne vakt vusl bulursa bir n ve bir sat tehr u terh eylemeyp dnp tor Mora'ya tevecch eyleyp irip muhfazada olmak bbnda env- say ikdmun zuhra getresin.

766

Mora'ya gelmesi emredildii halde Silistre'de bekledii bildirilen Mora Beyi Mehmed Bey'in en ksa zamanda Mora'ya gelerek muhafaza hizmetinde bulunmas.

41

Kethudsna virildi. 17 Ramazn, sene: 978 Hl Mora Bei olan Mehmed Be'e hkm ki: Bundan akdem sana hkm-i hmynum yazlup; "asl tehr eylemeyp Mora'ya varup irimek" emrm olm iken bu kadar zamn tehr eyleyp henz Silistre'de tevakkuf eyledn istim olund. mdi; Mora etrf imdilik ihtill zre olup muaccelen varup irimek lzim mhimm olman buyurdum ki: Vardukda, asl tehr u terh eylemeyp muaccelen Mora'ya varup irip muhfaza hdmetinde olasn. Muhfaza huss ziyde mhimmtdan olmdur; bir n ve bir sat tehr eylemeyp varup irimeyince olmayasn.

767

Mora Beyi Mehmed Mora'ya gelmeden grevini terketmemesi emredilen sbk Mora Beyi Ahmed Bey'in Mora'dan ayrld bildirildiinden her nerede ise geri Mora'ya dnp Mehmed Bey gelene kadar Mora muhafazasnda bulunmas; aksi halde cezalandrlaca.

Sofyalu Mehmed avu'a virildi. F 17 N., [sene:] 978 Sbk Mora Bei olan Ahmed Be'e hkm ki: Bundan akdem sana hkm-i hmynum yazlup; "hl Mora Bei olan Mehmed dme zzh Mora'ya varup vsl olmaynca Mora'dan hareket eylemeyp muhfaza hdmetinde olmak" emrm olm iken emr-i erfme muhlif Mora'dan kup berye tevecch eyledn ilm olund. mdi; hl Mora bei olan mrun-ileyh varup irimedin emr-i erfme muhlif Mora'dan kup bu asl fetret zamnnda gitmee sebeb nedr? Buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp bu emr-i erfm sana ne mahalde vusl bulursa bil-tevakkuf Mora taraflarna dnp mrun-ileyh gelince muhfazada olasn. yle ki; emr-i erfm mcebince dnp varmayasn, beyn olunan zrn kabl olmaz; vebln boynuna. Hakkundan gelinr; bilmi olasn.

768

Selanik Beyi'nin Donanma-i Hmyn'a katlmak zere sanca sipahileriyle nevruzdan nce Boaz Hisar'nda hazr bulunmas.

Sofyalu Mehmed avu'a virildi. F 18 N., sene: 978 Selanik beine hkm ki: Hl sancaun siphleriyle Donanma-i Hmynum'a tayn olunup nevrzdan mukaddem sancaun siphleriyle mretteb mkemmel dmen yara ile Boaz Hsr'nda varup hzr olmaun mhimmtdan olman buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp sancauna tbi alaybei v zam v eribalar ve erbb- tmrnun yat u yaraklarn mkemmel itdrp dah nevrzdan mukaddem cmle siphlernle Boaz Hsr'nda huzzr bulunasz ki, gemiler vardukda bil-tehr gemilere 42

girp avk u tehr olunmalu olmaya. yle ki; nevrzdan mukaddem varup irimeyp gemiler varup anda tevakkuf eylemek lzim gele, beyn olunan zrn kabl olmak ihtimli yokdur. Ana gre cebe v ceven ve cebellernle ve bi'l-cmle knn-nme-i hmynum muktezsnca mkemmel mretteb dmen yara[y]la nevrzdan mukaddem Boaz Hsr'nda hzr bulunmak bbnda env- say ihtimm eyleyesin.

769

Donanma-i Hmyn iin Bursa'dan istenen krekilerin cilen gnderilmesi.

Mezkr Mehmed avu'a virildi. F 15 N., sene: 978 Burusa kdsna hkm ki: Hl Donanma-y Hmynum mhimmi in ihrc emrolunan krekciler muaccelen ihrc olunup irimek lzim olman buyurdum ki: Mehmed avu varup vusl buldukda, asl tehr u terh eylemeyp zikrolunan krekcileri avuum vardu gnn irtesi ihrc eyleyp gndermek bbnda env- ikdm ihtimm eyleyesin. yle ki; emr-i erfm zre muaccelen krekcileri ihrc eylemeyp ihml oluna, beyn olunan zrn makbl olmaz; bilmi olasn.

770

Saruhan alaybeyinin sanca sipahileriyle hazrlanp Donanma-i Hmyn'a katlmak zere nevruzdan nce, gemilere girecekleri yere gelip hazr beklemeleri.

Yazld. Kapukethudsna virildi. 22 Ramazn, sene: 978 Saruhan alaybeisine hkm ki: Bundan akdem sana hkm-i hmynum gnderilp; "sancauna tbi olan zam ve syir erbb- tmr ile lzim olan yat u yaranuz ile hzr olup Donanma-y Hmynum'a ne mahalden girmek mnsib olursa nevrzdan mukaddem iskeleye irip gemilere girp hdmetde bulunmak" emrm olm idi. Ol emrm kem-kn mukarrerdr. Buyurdum ki: Vardukda, asl tehr u terh eylemeyp sancauna tbi zam v erbb- tmrla lzim olan yat u yaranuz ile hzr u mheyy olup dah Donanma-i Hmynum'a ne mahalden varup gemilere dhl olunugelmise mnsib olan mahalden varup nevrzdan mukaddem gemilere irip siphlernle dhl olup hdmetde bulunasz. Nevrzdan mukaddem varup gemilere girecek mahalde hzr bulunmak mhimmtdandur; ihml eylemeyp siphlernle mretteb mkemmel irimek ardnca olasn. yle ki; gi varup veyhd siphlernn ve senn yat u yaranuzda kusr u noksnnuz oldu ilm oluna, beyn olunan zrinz makbl olmayup azl ile konlmayup hakknuzdan gelinr; bilmi olasz.

43

771

Rodos beyine defalarca emir gnderilip Girit'ten Kbrs'a gnderilecek dman gemilerine kar uyank bulunulup Kbrs tarafna geirilmemesi hususunda uyarld halde Vezir Mustafa Paa'nn, yirmi alt dman gemisinin Magosa Liman'na geldiini bildirdii; bunun da Rodos beyinin bu hususta ihmalkr davrandn ortaya koyduu; Rodos beyinin eksiklerini hemen tamamlayp anlan gemileri takip edip yakalamaya gayret etmesi; bunda da baarl olamaz veya bundan sonra Kbrs tarafna baka gemilerin gemesini engelleyemezse zrnn kabul edilmeyip cezalandrlaca.

Kaya-zde Mehmed avu'a virildi. F 18 Ramazn, sene: 978 Rodos beine hkm ki: Bundan akdem defet ile hkm-i hmynum gnderilp; "Kffr- hksrun Girit cezresinde yiirmi iki pre kadrgalar ve zahre ile meml drt kta baralar olup fursat buldukda Kbrus cezresine varmak zre olduklar yi olman yanunda dery muhfazasna tayn olunan gemiler ile hzr ve ad taraflarna nzr olup Kerpe ve syir mrtefi yirlere gzciler koyup onat vechile grp ve gzetdrp anun gibi Girit semtlerinden kffr- hksr gemilerinden eger kadrga ve eger bara ve gayridr; Kbrus'a salndu gibi gemiler zerine varup her ne tarkla mmkin olursa cezre semtine kffr- hksr gemilerin gertmemek bbnda say ihtimm zre olasz." diy tenbh olunmd. Hliy ibu Ramazn'l-mbrek'n on ikinci gni dstr- mkerrem Mustaf Paa cnibinden Sdde-i Sadetm'e mektb gelp; "kffr- hksr gemilerinden yiirmi iki kta kadrga ve drt pre bara ile mh- abn'un evhrinde(?) Magosa Liman'na varup dhl oldun" bildrmiler. mdi; bu bbda sana ale't-tevl ahkm- erfe gnderilp; "Gaflet zre olmayasn." diy tenbh olundukdan sonra gaflet idp bb- muhfazada ihtimm olunmayup adya ruhsat virmee sebeb nedr? Bu makle huss size tenbh olundukda gemilerinz nks oldu takdrce ihtiytan gemilerinz dyim mkemmel dutmak lzim idi. Maa-hz anun gibi krekciye ve ltcya ve cengciye ve zahreye ihtiyc olursa Aydn ve Mentee ve Saruhan ve Midill sancaklar kazlarndan almak ruhsat virilmidi. Bu bbda gaflet ihml olunduna kll tba mstehkk olmsn. Buyurdum ki: Vardukda, eger bu hussa ttlnuz olmam ise asl v kat tehr u rm eylemeyp sbk Dergh- Muallm avularndan Sinn ve mer avu ile Mentee ve Aydn ve Saruhan ve Midill sancaklarnun kazlarndan alnmas tayn olunan krekcileri henz getrilmemi isenz ber-vech-i isticl getrdp gemilerinzi mkemmel idp eger zahre v krekci v cengcidr, kusr komayup mkemmel eyledklerinden sonra Hakk celle ve alnun ulvv-i nyetine tevekkl ve Hazret-i Rislet-penh aleyhi's-salt ve's-selmun mucizt- kesret'l-berektna tevessl eyleyp zikrolunan kffr- hksr gemilerinn zerlerine varup yle ki; eger Magosa nindedr ve eger dery zerindedr rstgelesiz, dn-i mbn uurna lyk oldu zre elegetrmekde say ikdm eyleyesiz. yle ki; ol gemiler bir tark ile hals ola, yhd andan gayri ad-y hksr gemileri ol 44

cnibe varmaa fursat bula, asl zrinz makbl olmayup azlile konlmayup eedd-i kbla mukab olursz; bilmi olasz ve Kbrus'dan gelen yarak hussnda dah Aliyye ve Mentee belerine ale't-tevl ahkm- erfe irsl olunup; "Mezbr yarak geldi gemileri muaccelen kalafat idp dah yara gemilere koyup nevrzdan mukaddem Kbrus cezresine iledesiz." diy emrm olm idi. Ol emr-i erfm kem-kn mukarrerdr. Bi-nyeti'llhi tel siz Kbrus'a gidp ad gemilerin bertaraf eylednzde zikrolunan yara dah alup cezre-i mezbreye uladurasz ve Sdde-i Sadetm'den dah kapudn dme ikblh ile Donanma-i Hmyn kmak zredr. Siz yanunda olan gemiler ile elegetrmesine memr olduunuz gemilere mukayyed olasz. na'llh mrun-ileyh dah vardukda vech grildi zre devlet-i ebed-peyvend-i husrevneme mteallik umrda bezl-i makdr eyleyeler ve bu hkm-i erfm ne gn ve ne satde vsl olursa ne tedrk itdnzi ve mahall-i memra ne vechile tevecch eylednzi ve ol tarafda ne ahvle vkf olduunuz mufassal yazup arzeyleyesiz.

772

Donanma-i Hmyn iin Drama, Pravite, Siroz ve Zihne kazlarndan toplanan stpnn nakli iin gerekli olan geminin tedariki ve stpnn nakli hususu Gmlcine ve Karasu Yenicesi kazlarna smarlandndan Kavala kaptannn bu iin neticelenmesini beklemeyip gemilerini donatarak cilen Rodos'a gitmesi.

Sofyalu Mehmed avu'a. 17 Ramazn, sene: 978 Kavala Kapudn Abdlcebbr'a hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Donanma-y Hmyn mhimmt in Drama ve Pra[vi]te ve Siroz ve Zihne kdlarna emrolunan stbi cem u tahsl eyledklerinde Drama kazsndan iki yz elli kntr ve kaz-i Pravite'den yz kntr ve Siroz kazsndan iki yz elli kntr ve Zihne kazsndan yz elli kntr ki, ceman yedi yz elli kntr olur bu mikdr stbi Kavala Kalas'na getrilp der-mahzen olunmdur. Lkin Kavala Kalas'nda gemi bulunmaz. Kaba yktr; tahmli in byk gemi irsl olunmak lzim oldun" bildrmisin. mdi; zikrolunan stbi tahmli in byk gemi tedrk olunup irsl olunman Gmlcine ve Karasu Yeniceleri'ne ahkm- erfe yazlup gnderilmidr. Hemn sen tevakkuf eylemeyp muaccelen Rodos'a varup irimek emridp buyurdum ki: Tehr eylemeyp ber-vech-i isticl gemileri cmle lt esbb ve cengci v krekcileri ve syir levzimi ile mkemmel eyleyp dah bir n ve bir sat tevakkuf eylemeyp Rodos'a tevecch eyleyp vech mnsib oldu zre hdmetde bulunasn.

773

Muhafaza hizmetine emrolunduklar halde hizmete gitmeyen Aydn sanca sipahileri hakknda.

45

Aydn sanca kdlarna hkm ki: Bundan akdem; "Aydn sanca siphleri muhfaza in alkonlan gemilere tahml olunup hfz u hrset zre olmak" emrm olm iken siphler varmayup hemn on iki nefer siph alaybei ile bile hdmetde mevcd oldu mrun-ileyh Alaybei Mahmd zde mecdh ...*
* Hkm metni eksiktir.

774

Manya sancanda isyan eden keferenin isyanlarnn bastrlmas ve kar kanlarn haklarndan gelinmesi; ancak kendi hlinde olanlara zarar verilmemesi.

Sofyalu Mehmed avu'a virildi. F 18 Ramazn, sene: 978 Mezistre beine hkm ki: "Manya sanca keferesinn syn u fesd gnden gne ziyde olman karyeleri urlup esbb emvli gret ve kendleri esr olunup mukteleye mberet eyleyenleri katlolunmala mazarrat u fesdlar def u ref olunmak" emrm olup birka defa ahkm- erfe gnderilmidi. Ol emr-i erfm kem-kn mukarrer olman Donanma-i Hmynum ol cniblere varup haklarndan gelinmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, asl tehr u terh eylemeyp sancauna tbi olan zam v erbb- tmr ve alaybeilerile ve eribalarla mretteb mkemmel dmen yara[y]la ihzr idp ve il-erinden ganyim gazdan saflu, yat u yaraa ve cenge kdir yarar yiitlere tenbh nid itdrp her birine hsn-i istimlet virp yanuna cem eyleyp anun gibi Manya keferesinn reysndan dah itat idp gret hasret hussnda sana muvenet iderlerse anlar dah yanuna alup dah tevakkuf eylemeyp mezkrlarun zerine varup hsn-i tedbr tedrkle elegetrp muktele idenleri katlidp esbb emvllerin gret ve ehl yllerin esr eyleyp mazarrat u fesdlarnun def u ref bbnda env- ikdm ihtimmun vcda getresin. Amm; bu bahne ile syn zre olmayup kend hllerinde olan rey tyifesine; " tat itmednz." diy dahlolunup zarar u gezend iridrilmekden hazer idesin.

775

Arboz beyinin, yannda bulunan iki kadrga ve askerleri ile Rodos'a gidip oradaki mer ile Kbrs'a vararak hizmette bulunmas.

Mehmed avu'a virildi. F 17 Ramazn, sene: 978 Arboz beine hkm ki: Bundan akdem hkm-i erfm gnderilp; "Yanunda olan iki pre kadrga ile Rodos'a varup anda olan mer ile ber-vech-i isticl Kbrus cezresine varasn." diy emrm olm idi. Ol emr-i erfm kem-kn mukarrerdr. Hl senn muaccelen varup irimen lzim mhimm olman buyurdum ki:

46

Vardukda, henz varup Rodos'a mlk olmadun ise bir n ve bir sat tehr u rm eylemeyp yanunda olan kadrgalarun krekcileri ve ltclar ve cengcileri ve syir levzim mhimmt mkemmel deilse tekml eyleyp muaccelen Rodos'a varup irip Rodos Sanca Bei Bl dme zzh ile yek-dil yek-cihet olup hkm-i erf-i sbkum mcebince memr olduunuz hdmetde bezl-i makdr ve say-i n-mahsr eyleyesin. yle ki; hkm-i erfm vsl oldu gibi muaccelen kmayup ihml tehr eyleyesin, asl beyn olunacak zrn makbl olmayup eedd-i ukbetle mukab olmak mukarrerdr. Ana gre mukayyed olup muaccelen varup irimekde ikdm ihtimm eyleyesin ve bu hkm-i erfm sana ne gnde vsl olup ne vechile tedrk idp ve ne zamnda mteveccih eyledn yazup bildresin.

776

Arboz, nebaht ve Trhala alaybeylerinin sancaklarndaki zam ve sipahilerle Donanma-i Hmyn'a katlmak zere geen yl gemilere bindikleri mahalle gidip hazr beklemeleri.

Sofyalu Mehmed avu'a. F 17 Ramazn, sene: 978 Arboz sanca alaybeisine hkm ki: Liv-i mezbr siphleri Donanma-i Hmynum gemilerine tayn olunup geen yl ne mahalde gemiye dhl oldlarsa nevrzdan mukaddem gir ol mahalle varup hzr u mheyy olmak lzim mhimm olman buyurdum ki: Vardukda, bir n ve bir sat tehr eylemeyp liv-i mezbra tbi zam v erbb- tmr eribalar ile knn zre cebe v ceven ve cebelleriyle ve bi'l-cmle mretteb mkemmel dmen yarayla hzr u mde olup dah geen yl ne mahalde gemiye dhl oldlar, gir ol mahalle nevrzdan mukaddem varup hzr ve Donanma-y Hmynum gemilerine nzr olup anun gibi gemiler vardukda anlara tevakkuf olunup avk u tehr olunmak lzim gelmeye. yle ki; ihml olunup gi vey eksk gelp veyhd yat u yaraklarnda ve lt- harb ktlde ve cebe v ceven ve cebellerinde kusr ola, asl beyn olunacak zrinz makbl olmayup dirlikleri alnmala konlmayup syire mcib-i bret nashat olmak in eedd-i ukbet [ile] muteb olmalar mukarrerdr. Ana gre mukayyed olup bb- ikdm ihtimmda dakka fevteylemeyesin. Bu dah. Bir sreti, nebaht alaybeisine. Bu dah. Bir sreti, Trhala alaybeisine.

777

Arboz sanca kadlar tarafndan Donanma-i Hmyn iin peksimet hazrlanarak gemiler geldiinde teslim edilmesi ve teslimatla ilgili tutulacak defterin bir sretinin Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

47

Bu dah. Fi't-trh'l-mezbr. Arboz sanca kdlarna hkm ki: Bundan akdem size Mliyye cnibinden ahkm- erfe gnderilp; "her birinzn taht- kazsndan Donanma-y Hmynum mhimmi in peksimad tedrk olunup mnsib olan mahalle ihzr olunmak" emrm olm idi. Hl Donanma-y Hmynum gemileri nevrzdan mukaddem deryya kmak emrm olup her birinz memr olduunuz mikdr peksimad emr-i sbkum mcebince tayn olunan mahalle iletp ber-vech-i isticl ihzr eylemek lzim mhimm olman buyurdum ki: Vardukda, bu bbda gerei gibi mukayyed olup her birinz memr olduunuz mikdr peksimad[] muaccelen tedrk ihzr eyleyp emr-i sbkum mcebince tayn olunan mahalle nevrzdan mukaddem iletp hzr ve Donanma-i Hmynum'a nzr olup anun gibi gemiler gelp sizden peksimad taleb itdklerinde avk u tehr eyleyp her birine tayn olunan mikdr peksimad ihzr olunmamsa ikdm idp fermn olunan mikdr peksimad ihzr eylemeyince olmayasz. yle ki; ihml idp memr olduunuz mikdr peksimad b-kusr ihzr eyleyp Donanma-i Hmynum varup sizden peksimad taleb itdklerinde hzr bulunmayup avk u tehr olunmak lzim gele, asl bir vechile beyn olunacak zrinz makbl olmayup azlile konlmayup eedd-i kbla mukab olmanuz mukarrerdr. Ana gre mukayyed olup bb- ihtimmda dakka fevteylemeyesiz ve her birinz imdiye dein ne mikdr peksimad ihzr idp ve her kntr kaar akaya olup ve ne mahalde ihzr olunup ne vechile tedrk eyledinz ise mufassal merh defter idp mhrleyp ve imzlayup muaccelen bir sretin Sdde-i Sadetm'e gnderp Donanma-i Hmynum vardukdan sonra dah her gemiye ne mikdr peksimad teslm olunup ayn ile ve resinn ismi ile baka defter idp mhrleyp ve imzlayup Dergh- Muallm'a irsl eyleyesiz. Huss- mezbr mhimdr; syir umra kys eylemeyp ihml msheleden ziyde hazer eyleye[siz] ve bu hkm-i erfm ne gn vsl olup ve ne vechile tedrk eylednz yazup bildresiz.

778

Rodos beyinin skenderiyye Kaptan Muhammed ile birlik olup yanlarndaki gemilerle yola kp Kbrs'a gitmesi ve Trablus taraflarna gitmekte olan Tersne Kethdas Ahmed ile birleerek Venedik gemilerinin hakkndan gelmesi.

Ms avu'a virildi. F 18 Ramazn, sene: 978 Rodos beine hkm ki: bu sene: 978 Ramazn'nun on sekizinci gninde Vezrm Mustaf Paa tarafndan mektblar gelp; "Tersne Kethuds Ahmed zde mecdh yannda olan drt kta kadrgasyla Trablus cnibine tevecch eyledin" ilm eyledi. mdi; bundan akdem sana hkm-i hmynum gnderilp; "sen ve skenderiyye Kapudn Muhammed dme zzh muhfaza in yannuzda olan kadrgalar ile asl bir n ve bir sat tehr u rm eylemeyp cezre-i Kbrus'a varup Venedik tarafndan gelen yiirmi iki pre kadrga ve drt kta

48

baralara mukbele idp bi-nyeti'llhi tel haklarndan gelinmek" emrm olm idi. Ol emr-i erfm kem-kn mukarrer olman buyurdum ki: Vardukda, asl tehr u terh eylemeyp yanunda olan kadrgalar ile mrun-ileyh skenderiyye Kapudn Muhammed dme zzh ile yek-dil yek-cihet olup cezre-i Kbrus'a varup irip mrun-ileyh Ahmed Kethud ile mlk olup bi-nyeti'llhi tel kffr- hksrun gemilerine mukbele eyleyp elegetrmek bbnda gerei gibi say ikdm eyleyesiz. Yanunda olan gemiler ile mkemmel mretteb isticl zre Kbrus'a varup irimek ziyde mhimmtdan olmdur; ihml eylemeyp emr-i sbkum mcebince tevecch eyleyp varup irimek bbnda env- say ikdm ihtimmun vcda getresin ve ne vechile tedrk olunup ve bu hkm-i erfm ne gn vsl olup ve siz gemiler ile ne gn kup tevecch eyledn mufassal yazup bildresin.

779

Aydn alaybeyi ile birlikte Rodos muhafazasna tayin olunan ancak hizmete gitmeyen veya yoklamadan sonra ortadan kaybolan sipahilerin timarlarnn alnarak ikier yllk hsllarnn zapt iin sipahilerden hizmette mevcut olanlarn defterinin Sdde-i Sadet'e gnderilmesi; muhafaza hususunda da gerekli gayretin gsterilmesi.

Bu dah. Aydn alaybeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; " "Aydn sanca siphleriyle alt pre kadrga cmlenz girp Rodos muhfazasyn serdr olan kimesne ile vech mnsib oldu zre muhfaza hdmetinde olmak" emrm olman Rodos bei ile yedi pre kadrga olup cezre-i Kerpe'ye varup bir Girit sandaln basup nefer kfir elegirp takrrlerin yazup gnderdn ve Aydn siphlerinden on iki nefer kimesne ile hdmetde olup ve emr-i sbkum mcebince liv-i mezbra gnderilen emr-i erfm sretin demnle gnderp nid itdrp iki aydan ber kimesne varmadun ve Sakz'da yoklanan siphler yoklandukdan sonra emr-i erfe itat eylemeyp tokuz neferi gemiye girmeyp gaybet eyleyp isimleriyle tezkireleri irsl olundun" bildrmisin. mdi; mezbrlarun tmrlar alnup ikier yllk hsllar mr in zabtolunmak emrm olup Mliyye cnibinden hkm-i hmyn virilmidr. Buyurdum ki: Vardukda, sen dah gemilerden ayrlmayup fermn olunan hdmetde bulunup gerei gibi yoldalk eylemek bbnda say ihtimm eyleyesin ve bi'l-fil yanunda hdmetde olan siphlern mevcd defterin Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, hdmetde bulunmayanlar malm olunup ana gre memr olduklar hdmete varmayup ihmli olanlarun tmrlar ve ikier yllk hsllar alnman hkm-i hmynum yazlup gnderilp zabtoluna.

780

Mora'daki si Arnavutlar'n kard karkln nlenmesi iin cilen Mora'ya gitmesi hakknda defalarca emir gnderilen Mora beyinin derhal Mora'ya giderek muhafaza hizmetinde bulunmas.
49

Sofyalu Mehmed avu'a virildi. 18 Ramazn, sene: 978 Mora beine hkm ki: Bundan akdem defetle sana ahkm- erfe gnderilp; "Mora cnibi s Arnavud'dan nevan fetret zre olup muaccelen varup irip muhfazada olasn." diy tenbh tekd olunm iken henz sancauna irimeyp ihml zre olduun ilm olunman buyurdum ki: Vardukda, asl bir n ve bir sat tehr u terh eylemeyp gice v gndz yriyp ber-vech-i isticl Mora'ya varup irimek ardnca olasn ki, bir fesd zuhr eylemek ihtimli olmaya ve bi'l-cmle bu hkm-i hmynum sana ne mahalde irirse asl tevakkuf eylemeyp hemn ale't-tacl yriyp ve bi'l-fil sen ne mahalde olup hkm-i erfm sana ne gn vsl olup ve ne gn tevecch eyledn yazup bildresin. yle ki; isticl eylemeyp ihml eyleyesin, zrinz makbl olmak ihtimli yokdur. Ana gre bb- ikdmda dakka fevteylemeyp muaccelen varup irimek ardnca olasn.

781

Henz sancana varmam olduu bildirilen Mezistre beyinin bir an nce sancana ulap si Arnavutlar'n fesadna kar sancann muhafazasnda bulunmas.

Bu dah, mezkra. Mezistre Bei Yr-Al Be'e hkm ki: Hl; "Mora Bei olan Mehmed henz Mora'ya varmayup Mora etrf s Arnavud'dan nevan fetret zre olup ve sen dah sancauna varmaduun" ilm olunup muaccelen varup sancauna irimek mhimmtdan olman buyurdum ki: Vardukda, bir n ve bir sat tehr eylemeyp ber-vech-i isticl sancauna irimek ardnca olup muaccelen irip ol cevnibn muhfazasnda dikkat ihtimm zre olasn. yle ki; isticl zre sancauna varmayup ol etrfda bir fesd zuhr eyleye, beyn olunan zrn makbl olmak ihtimli yokdur; gerei gibi mukab olursn. Ana gre ale't-tacl varup irimee say ihtimm eyleyesin.

782

Mora alaybeyinin, Mora beyi gelinceye kadar emrindeki sipahileri datmayp si Arnavutlar'n ve Venedik gemilerinin saldrlarna kar Mora muhafazasnda bulunmas; vilyet muharriri gelip timar tevziinde bulunduunda da beylerbeyi yaftas getirmek iin sipahilerden ancak on kiiye bir kii grevlendirilip dier sipahilerin muhafazada kalmas.

50

Sofyalu Mehmed avu'a. 18 Ramazn, sene: 978 Mora alaybeisine hkm ki: Hl Mora Bei olan Mehmed Mora'ya varnca Mora siphlerin perkende eylemeyp vilyet tahrr eyleyen kd dah varup irimek zre olman siphleri onat hfzeylemek emridp buyurdum ki: Vardukda, siphlere onat vechile tenbh tekd eyleyesin ki, fetret zamnnda hrice varmayup belerbeiden yftelerin ihrc eylemek in on nefere bir siph tayn eyleyp gnderesin ki, varup yftelerin getrp m-adsyla muhfazada olup ol cevnibi s kfirden ve Arnavud ve Venedik donanmasndan gerei gibi hfz u hrset idp gaflet ile bir mahalle zarar u gezend iridrmeyesiz ve muharrir-i vilyet olana; "Siphlern tmrlarn hadd-i itidl zre tevz eyleyeler." diy emrm olmdur. Ana gre tenbh eyleyesin ki, bb- muhfazada dakka fevteylemeyeler.

783

Nibolu beyinin Ahyolu'da yaptrlan gemilere binerek Donanma-i Hmyn'a katlmak zere stanbul'a gelmesi.

s avu'a virildi. 18 Ramazn, sene: 978 Nibol beine hkm ki: Bundan akdem sana hkm-i hmynum gnderilp; "Sancaun siphleriyle Donanma-i Hmynum'a tayn olunup tor Sdde-i Sadetm'e gelp gemilere girp veyhd Ahyol'da bin olunan gemilere mretteb mkemmel dmen yara ile varup girp ber-vech-i isticl stanbul'a gelp Donanma-y Hmynum'a mlk olasn." diy emrm olm idi. mdi; Ahyol'da bin olunan gemilere girp muaccelen stanbul'a gelmek emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp emrm zre sancaun siphleriyle mretteb mkemmel dmen yarayla hzr olup dah ber-vech-i isticl tor Ahyol'ya tevecch eyleyp anda olan gemilere girp muaccelen stanbul'a gelp Donanma-y Hmynum'a gelp mlk olup vech mnsib oldu hdmetde bulunasn. Donanma-y Hmynum deryya kmak zre olup sen dah tehr eylemeyp ale't-tacl irimek zre olasn. yle ki; ihml eyleyp muaccelen irimeyp veyhd siphlern kusr u noksn zre gelp yat u yaraklarnda ekskleri ola, beyn olunan zrn makbl olmaz; muteb mukab olursn. Ana gre b-kusr siphlernle ve yat u yaranuz ile mkemmel gelp irimek ardnca olasz.

784

Varna kazsnda er-i erfe aykr i yaptklar ve hrsz ve harm olduklar sbit olan Simavnalu vs. ehl-i fesadn kree konulmak zere Ahyolu'da yaptrlan gemilere gnderilmesi.

51

Mehmed avu'a virildi. F 18 Ramazn, sene: 978 Varna kdsna hkm ki: Hl taht- kaznda baz Smavnalu ve hrsuz u harm ve ehl-i fesd olup anun gibileri teft eyleyp sahh Smavnalu olup er- erfe muhlif vaz olanlar ve hrsuz u harmlklar ve syir fesdlar zhir olanlar cem eyleyp Ahyol'da bin olunan gemilere kayd bend ile kree gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp taht- kaznda anun gibi Smavnalu olup er- erfe muhlif vazlar oldu erle sbit olanlar ve syir fesd enat zre olup hrsuzluklar ve harmlklar sbit olanlar zerlerine sbt bulan cermelerin mufassal merh yazup ve sret-i sicillerin Sdde-i Sadetm'e gnderp dah ol asl ehl-i fesd kayd bend ile Ahyol'da bin olunan gemilere gnderesin ki, kree konla. Amm; bu bbda mukayyed olup kend hllerinde olanlara dahlolunmakdan ve ehl-i fesda hmyet olunmakdan hazer idp hakk- sarha tbi olasn.

785

Anadolu, Karaman, Mara ve Sivas vilyetleri dahilindeki kazlardan Kbrs'a gidip harlklar dnda fuzli yere geri dnen sipahilere, cilen Kbrs'taki grev yerlerine gitmeleri, aksi takdirde yaplacak yoklamada bulunmayanlarn timarlarnn alnarak siyaset olunacaklar hususunda tenbihte bulunulmas.

Badralu Mehmed avu'a virildi. F 19 Ramazn, sene: 978 Vilyet-i Anatol kdlarna hkm ki: Taht- kaznuza Kbrus'dan harclkcdan gayri baz siphler fuzl geldkleri ilm olund. mdi; Kbrus'a Dergh- Muallm'dan mstekllen yoklamac irsl olunmdur. Buyurdum ki: Her birinz taht- kaznuzda olan kasabt u kurda keml-i ihtimm ile nid v tenbh eyleyesiz ki; "Taht- kaznuza gelen eger harclkcdur ve eger fuzl gelen siphlerdr; tevakkuf u tehr eylemeyp ale't-tacl varup nevrzdan mukaddem cezre-i mezbrede bulunalar. yle ki; nevrzdan mukaddem varup yoklamada bulunmayalar, veblleri kendler zerine olsun, azlolunup nice yllk tmrlar mahsli mrye zabtolundundan gayri her kimler ise emn virilmeyp kapular ninde salb siyset olunmak mukarrerdr. Ana gre her biri mretteb mkemmel dmen yarayla varup yitip hdmetde bulunalar." diy muhkem tenbh eyleyesiz; ihml msheleden hazer eyleyesiz. Eger harclkclar ve eger siphlerdr, te yakaya gitmel olduklarnda yarar atlar ve kalkanlar ve bozdoanlar ve gnderlerile mkemmel gideler. yle ki; mkemmel bulunma[ya]lar, dirlikleri hara virilr. Bir sreti, Karaman kdlarna. Bir sreti, Mara kdlarna. Badralu Mehmed avu'a virildi. F 19 Ramazn, sene: 978 52

Bir sreti, Sivas kdlarna.

786

orum, Ankara, Canik ve Karahisar- ark beylerinin sancaklar sipahileriyle birlikte nevruzdan nce yola kp belirtilen mahalle gelerek Donanma-i Hmyn'a katlmalar.

Badralu Mehmed avu'a virildi. F 19 Ramazn, sene: 978 orum beine hkm ki: Bundan akdem bir-iki defa sana hkm-i erfm gnderilp; "sancaun siphleriyle gelp Donanma-y Hmynum gemilerine girmek" emrm olmd. Ol emrm kem-kn mukarrerdr ve Donanma-y Hmynum nevrzdan hayl mukaddem kmak zredr. Sancaunun siphleriyle hl Muharrem gelp gemilere girmek emridp buyurdum ki: Vardukda, tevakkuf itmeyp kend cebe v ceven ve cebellern knn-nme-i hmynum mcebince tekml idp dah sancaunun zam v siphleriyle mretteb mkemmel dmen yarayla gelp mahalde(?) gemilere giresiz. yle ki; gemilere yitimeyp gi gelesiz ve siphlern eksk getresin ve yat u yaraklarnda kusr u noksnlar ola, asl zrn makbl olmayup azlile konlmayup muteb olman mukarrerdr. Geldnde senn ve siphlernn cebelleri knn-nme-i hmynum mcebince mkemmel midr, mstekll dem gnderilp yoklanmak mukarrerdr. Ana gre ihtimm idp siphlern lt- harb ktl ve bi'l-cmle dmen yarayla mretteb mkemmel getrp isticlde dakka fevteylemeyp ve syir zamna kys eylemeyesin. Bu dah. Bir sreti, Ankara beine. Bu dah. Bir sreti, Canik beine. Bu dah. Bir sreti, Karahsr- ark beine.

787

Deryada Gnll Levend Reisleri Kaptan Kara Hce'nin, kendisine Avlonya Azeb Aal tevcih edildiinden, grev yerine giderek Venedik gemilerinden gelebilecek zararlar nlemesi.

Sofyalu Mehmed avu'a virildi. 18 Ramazn, sene: 978 Deryda Gnll Levend Resleri Kapudn Kara Hce'ye hkm ki: Hl sana mezd-i tfet-i husrevnemden A[v]lonya'nun Azeb Aal yevm yz aka ile tevch olunup hkm-i hmynum yazlup sana irsl olunmdur. Buyurdum ki: Vardukda, sen dah deryda yanunda olan gnll levend resler ile ol cevnibn hfz u hrseti lzim olan yirlerin hfzeyleyp Venedikl'den bir mahalle zarar iridrmemee sayeyleyp Venedik tarafndan eger donanmalar ahvli ve eger syir fikr

53

tedrkleri ne oldun tetebbu u tecesss eylemekden hl olmayup ale't-tevl vkf olduun ahbr- sahhay ilm eyleyesin.

788

Kzlca msellemleri, Naldken ve Vize yrkleri ile tatar, canbaz ve Tanrda yrklerinin bir ve iki nevbetlilerinden Kbrs'a gitmeleri emrolunanlarn cilen hazrlanarak Donanma-i Hmyn'a katlmak zere Boaz Hisar'na gitmeleri.

s avu'a virildi. 18 Ramazn, sene: 978 Kzlca msellemleri ve Naldken ve Vize yrkleri ve tatar u canbz ve Tenrita yrkleri sbalarna hkm ki: Bundan akdem; "msellemler ve yrk tatar u canbzlarun bir nevbetl ve iki nevbetllerinden tayn olunanlar olgelen det knn zre muaccelen ihrc olunup Boaz Hsr'na varup Donanma-i Hmynum'a tevakkuf eylemek" emridp buyurdum ki: Vardukda, asl tehr u terh eylemeyp sbalklarnuza mteallik olup cezre-i Kbrus'a varmak emrolunan msellemlerden ve yrk cnbz u tatarlarun evvelki ve ikinci nevbetllerinden sbk gnderilen evmir-i erfede ne mikdr kimesne gnderilmek emrm olmsa evmir-i sbkam mcebince olgelen det knn zre altar aylk zd zevdeleri ile muaccelen ihrc eyleyp Boaz Hsr'na varup anda gemilere tevakkuf eyleyp hzr bulunalar ki, gemiler geldkde tevakkuf eylemek lzim gelmeyp ber-vech-i isticl girp hdmetde bulunalar. Huss- mezbr mhimmtdandur; ihml eylemeyp ber-vech-i isticl varup irimek zre olasz. yle ki; gi vey eksk getrp gemiler tevakkuf eylemek lzim gele, beyn olunan zrinz kabl olmaz, hakknuzdan gelinr; bilmi olasz.

789

Mezistre taraflarnda isyan eden baz kylerin ahalisinin Manya kfirleriyle birleerek det-i anm ve cizye toplamaya gelen grevlileri dmana teslim ettikleri, iftlikleri yamaladklar ve srekli fesat kardklar duyulduundan Mezistre beyi ve Mora alaybeyinin birleip ehl-i fesadn zerine gidip haklarndan gelmeleri.

Sofyalu Mehmed avu'a. 18 Ramazn, sene: 978 Mezistre beine, Mora alaybeisine hkm ki: Ol cnibde baz kur syn idp Manya keferesiyle maan det-i anm ve cizye cemne varan kullar tutlup kffr- hksra virdklerinden gayri mslimnlarun iftliklerin gret idp fesd zre olduklar istim olund. mdi; anun gibi ehl-i fesd gret olmak mhimmtdan olman buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp Mezistre bei dme zzh ile yek-dil yek-cihet olup yannuzda olan siphler ile ve il-eri ile zerlerine varup Donanma-i Hmynum ol cniblere varup iriince fursat elvirp mahall iktiz itdine gre hsn-i tedrkle ol ehl-i 54

fesd gret eyleyp horyadlarn kldan gerp ehl yllerin esr eyleyp bir vechile haklarndan gelmee sayeyleyesiz ki, syirlerine mcib-i bret nashat vk ola. Ehl-i fesdun haklarndan gelinmek mhimmtdandur; ihml eylemeyp vech mnsib oldu zre hsn-i ittifk u ittihd [ile] zerlerine varup ehl-i fesdun rklarn kat idp ol cevnibi err u rlarndan pk tathr eylemee env- ihtimm eyleyesiz. Amm; bu bahne ile kend hllerinde olup itat zre olanlara dahl tecvz olunmakdan hazer eyleyesiz.

790

Anadolu, Karaman, Halep, Mara ve Sivas sipahilerinden iczet-i hmyn olmadan yerlerine dnenlerin cilen beylerbeyileri yannda hazr bulunmalarnn salanmas; aksi halde bu gibi sipahilerin dirliklerinin alnp haklarndan gelinecei.

erkes Hasan avu'a virildi. F 18 Ramazn, sene: 978 Ninlu kda yazld. Anatol belerbeisine hkm ki: Vilyet-i Anatol siphlerinden baz kimesneler iczet-i hmynum olmadn yirlerine gitmekle yanunda asker kllet zre oldun ol cnibden gelen avu haber virmein bu bbda gaflet zre olmak cyiz deildr. Buyurdum ki: Vardukda, bu hussa onat vechile mukayyed olup vilyet-i Anatol siphlerinden iczet-i hmynum olmadn ne temessk ile yirlerine gitmilerdr ve gidenler ne makle kimesnelerdr; grp anun gibi iczetsz giden siphleri ale't-tacl yanuna getrdp mretteb mkemmel hzr u mheyy bulunup dn-i mbn ve devlet-i ebed-karne mteallik u mteferri olan maslih u mhimmtda bezl-i makdr ve sarf- kudret idp gaflet zre olmayasn. Bu huss ziyde mhimdr; bb- ihtimmda dakka fevtitmeyp iczetsz giden siphlern isticl zre getrdp ihml msheleden hazer eyleyesin. czetsz giden siphlern asl zrleri makbl olmayup dirlikleri alnmala iktif olunmayup gerei gibi haklarndan gelinmek mukarrerdr; ana gre tedrk idp ihmlden hazer idesin. Ninlu kda yazld. Bu dah. Bir sreti, Karaman belerbeisine. Bu dah. Bir sreti, Haleb belerbeisine. Bu dah. Bir sreti, Mara belerbeisine. Bu dah. Bir sreti, Sivas belerbeisine.

55

791

Halep defterdarnn, nzl ihrac iin yazlp kendisine gnderilen hkmleri yerlerine ulatrmas.

Rodos muhfazasnda olan Mahmd Be'n demleriyle irsl olund. Haleb defterdrna hkm ki: Nzl ihrc hussyn yazlup ahkm- erfe yirl yirine uladurlmak in sana irsl olunmdur. Buyurdum ki: Vardukda, emrm mcebince ahkm- erfeyi sl idp ve nzl hussnda keml-i ikdm ve hsn-i ihtimmun vcda getrp ne vechile tedrk olundun yazup Sdde-i Sadetm'e arzeyleyesin. Nzl huss mhimdr; ahkm- erfe sana ne trhda vsl olup ne vechile tedrk idersen ve kuzta dah ahkm- erfe sl eyledine ve anlar ne vechile tedrk eyledklerine mektblarn alup Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

792

Samakov'da yaptrlan lenger demirleri ile sir demir aletlerin Ahyolu'na ulatrlmas iin Sofya, Filibe, Samakov ve Radomir'den yeterli sayda araba tedarik edilmesi.

Sofya ve Filibe ve Samakov ve Radomir kdlarna hkm ki: Tersne-i mirem mhimmt in Samakov'da ilenmesi fermn olunan lenger demrleri ve syir demr lt ilenp hzr olup Ahyol'ya sl olunman araba lzim olman taht- kaznuzdan kifyet mikdr araba ihrc olunmasn emridp buyurdum ki: Dergh- Muallm avularndan Samakov'da nzr olan kdvet'l-emsil ve'l-akrn Mehmed zde kadruh tarafndan size dem varup ve araba* taleb eyledkde her birinz taht- kaznuzdan kir ile kz ve arabalar olanlardan ber-vech-i adlet kifyet mikdr araba ihrc idp gnderesiz ki, demrleri tahml idp mahall-i memra iledeler. Amm; her birinz mukayyed olup bu bahne ile mugyir-i(?) er reydan celb ahz itdrmeyesiz. Donanma-y Hmynum nevrzdan mukaddem kmak zredr; Tersne mhimmtn avkitmeyp ale't-tacl yitidrmek ardnca olasz.
* Metinde eklindedir.

793

bkz. hkm. 792.

Dergh- Muall avularndan Samakov'da olan Mehmed avu'a hkm ki: Mektb gnderp; "emrolunan lenger demrleri ve mesmr ilenp hzr oldun" bildrdn ecilden tahml olunup Ahyol'ya sl olunman; "Kifyet mikdr araba viresiz." diy Sofya ve Filibe ve Samakov ve Dobnie ve Radomir kdlarna hkm-i erfm irsl olund. Buyurdum ki: Ol hkm-i hmynum kdlara mm-ileyh sl idp dah kifyet mikdr arabay ber-vech-i adlet kirlaryla ihrc idp emrm zre ihzr eyledn lenger demrlerin ve syir Ters-hne-i mirem mhimmt in ilenen mesmr levzimi muaccelen tahml 56

eyleyp Ahyol'ya uladurasn. Araba ihrcnda bi'z-zt kendn mukayyed olasn ki, mbirn bu bahne ile reydan celb ahz itmeye. na'llh tel Donanma-i Hmynum nevrzdan mukaddem kmak zredr; Tersne mhimmtn avkitmeyp ale't-tacl yitidrmek ardnca olasn.

794

Kendir emininden istenen kendirin en ksa zamanda toplanarak gnderilmesi.

Badralu Mehmed avu'a virildi. Kendir emnine hkm ki: Bundan akdem defetle sana hkm-i hmynum gnderilp; "Kendir huss umr- mhimmedendr; isticl zre cem u tahsl idp gnderesin." diy emrm olm idi. Ol emr-i hmynum mukarrerdr. Buyurdum ki: Vardukda, asl v kat tehr u terh itmeyp cem fermn olunan kendiri isticl zre tahsl idp gndermek ardnca olasn. hml mshele olunup maslahat avk u tehrden hazer eyleyesin; sonra zrn makbl olmaz.

795

Kbrs'ta grevlendirilmek zere Sivas ve Tokat kazlarndan istenen lamclarn acilen ihrac edilip Silifke skelesi'ne gnderilmesi.

Badralu Mehmed avu'a virildi. F 19 Ramazn, sene: 978 Sivas ve Tokat kdlarna hkm ki: Bundan akdem hkm-i erfm gnderilp; "taht- kaznuzdan lamclar ihrc olunup Silifke'ye tor gnderilmek" emrm olmd. Ber-vech-i isticl irimek lzim olman buyurdum ki: Vardukda, tehr itmeyp ihrc fermn olunan lamclar isticl zre hkm-i sbkum mcebince b-kusr ihrc itdrp dah Silifke skelesi'ne tor gndermee ziyde ihtimm ikdmun vcda getresin. Bu huss mahall-i ihtimmdur; ana gre tedrk idp ihml msheleden hazer eyleyesin.

796

Karaman vilyeti kadlarna hitaben yazlan hkmlerin Mehmed avu tarafndan yerlerine ulatrlmas.

Bu dah, mezkra. Mehmed avu'a hkm ki: Vilyet-i Karaman kdlarna yazlan ahkm- erfe uladurmak in sana irsl olunmdur. Buyurdum ki: Vardukda, gnderilen ahkm- erfeyi kdlara sl eyleyesin ve bu hkm-i erf sana ne gn vsl olursa emrolunan maslih nice grrsen Sdde-i Sadetm'e arzidesin.

57

797

am yenierileri kethdas olup Magosa Kalesi'nde grevi esnasnda yaralanan ve kethdal bakasna verilen Mustafa'nn grevinde geveklik gsterip dier yoldalarn da geveklie sevketmemesi iin, kendisine riayet olunaca yolunda tenbihte bulunulup hizmete tevik edilmesi.

erkes Hasan avu'a virildi. F 18 Ramazn, sene: 978 Vezr Mustaf Paa'ya hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "m yenierilerine kethud olan Mustaf in yarar olup Magosa Kalas'nda hdmetde bulunup mecrh olm iken kethudlk sitne-i Sadetm'de hara tevch olunmala hdmete endn msraat eylemeyp syirlerine dah nevan teksl geldin" bildrmi[sin]. Ol bbda her ne dimi isen malm old. Buyurdum ki: Vardukda, mezbr Mustaf'ya tesliye eyleyp istihdm eyleyesin. na'llh tel yine bir tark ile riyet olunur. Hemn hdmetde mcidd merdne olup yoldalar ile say ihtimmda kusr eylemeyp vech mnsib grildi zre hdmetde bulunalar.

798

Diyarbakr'n Krkil sancanda Donanma-i Hmyn iin istenen piyade ve tfekileri vermeyen ve mr hizmet teklif edildiinde srekli itaatsizlik edip fesat karan Slol tifesinin elebalarnn yakalanarak haklarndan gelinmesi.

Yazld. mer avu'a virildi. F 2 Ra., sene: 979 Diyrbekir belerbeisine hkm ki: Mektb gnderp; "Diyrbekir'e tbi Krdistn'dan Krkil Bei Ahmed dme zzh; "sancandan Donanma-i Hmyn in hkm mcebince tfenk-endz ve piyde ihrc tenbh olundukda lkesinden Slol dimekle marf tyife okluk olup mr hdmet teklf olundukda itat itmeyp her zamnda fesda musrr olup krbnlara ve etrfda olan kury basup ve yende v revendeye zarar idp evler ihrk idp emvl esbb gret idp Cezyir ve Kbrus Seferleri'ne piyde virmeyp ihrc in varan demlere lt- harble mukbele idp syn itdklerin" mm-ileyh sancakbei mektbyla ilm idp Imdyye Hkimi Sultn Hseyin Be ve Cezre* Hkimi Bedir Be arzitdklerinde; "Ahsen vechile bell balar elegetrp gerei gibi haklarndan gelesin." diy hkm vrid olup lkin bell balar ilerinden ayrlmayup ol sebebden haklarndan gelinmee imkn olmadun" bildrmisin. mdi; ol vechile syn u tuyn zre olanlarun haklarndan gelinmek ehemm-i mhimmtdan olman buyurdum ki: Mrun-ileyhn Bedir Be ile zikrolunan ehl-i fesdun haklarndan gelmesin mvere idp dah ittifk u ittihd ile vech mnsib grdnz zre bi-eyyi tarkn kn mezkr elegetrp syn zre olanlarnun gerei gibi haklarndan geldrmek bbnda env- ihtimmnuz vcda getresiz. Amm; bir vechile hsn-i tedbr tedrk eyleyesin 58

ki, bir fitne v fesd zuhrna sebeb olmaya ve ne vechile tedrk olunup ne mikdr mfsidlern haklarndan gelindin arzeyleyesin.
* Metinde

eklindedir.

799

Ml- mr toplamaya gelen grevlilere kar kp ilerine almayan ve birini ldrp birkan da yaralayan Pesyan tifesinden Badiki, Zilan tifesinden Kr Mahodan ve Pucyn tifesinden Mamn oymaklarnn elebalarnn yakalanarak haklarndan gelinmesi.

mer avu'a virildi. F 2 Ra., sene: 979 Diyrbekir belerbeisine hkm ki: Mektb gnderp; "Pesyn Sanca Bei Mehmed mektb gnderp; "Pesyn tyifesinden Badiki ve Ziln tyifesinden Kr Mahodan Oyma ve Pucyn tyifesinden Mamn Oyma munid serke tyife olup ml- mr cemne varan havleleri ilerine uratmayup kendlerin ve atlarn lt- harble mecrh idp ve zikrolunan oyma ml tahslinde olan kul tyifesinden hkul nm kimesne katlidp ve dyim fesd enat idp meclis-i era davet olunduklarnda itat itmeyp syn zre olup yle ki; zikrolunan oymak tedb olunmaya, ml- mr tahsli myesser olmaz." diy ilm eyledin" bildrmisin. mdi; mezbrlardan ol vechile fesd enat ve nd muhlefet zre olanlarnun haklarndan geldrilmesin emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, ol bbda vech mnsib grdn zre gerei [gibi] mukayyed olup ve zikrolunan oymakdan ol vechile syn zre olan ehl-i fesd hsn-i tedbr tedrk ile elegetrp ol vechile fesd sbit olanlarnun gerei gibi haklarndan gelesin ki, syirlerine mcib-i bret ola. Amm; bir vechile hsn-i tedbr tedrk ile elegetresin ki, bir fitne v fesd sudrna bs olmaya ve bu bahne ile keml-i inkyd zre olup kend hllerinde olanlara yaplup teadd olunmakdan ve ehl-i fesda ruhsat virilmekden ihtiyt zre olasn ve bu husslara ne vechile ve ne vakt mberet olunursa mukaddem Bb- Sadet-mebum'a arzidp dah emrmi yirine getrmee sayidesin.

800

Musul mili Crullah olu Mehmed'in zimmetindeki mr maln Diyarbakr beylerbeyi ile de haberleilerek tamamen tahsil olunmas.

Yazld. Derv avu'a virildi. F 29 Ra., sene: 979 Badd belerbeisine ve defterdrna hkm ki: Sen ki belerbeisin, Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; " "Musul mili olan Crullh ol Mehmed'n zimmetinde emvl-i mr olup ed eylemedin evler bin idp ml- mr telef olup zimmetinde ml var ise emlk esbbn frht idp zimmetinde olan ml tahsl itdrp mezbr kayd bend eyleyp zimmetinde ne mikdr bk kaldun

59

arzeyleyesin." diy gnderilen emr-i erf mcebince mezbr Musul'un Havs ve Tamga htisb'n Husrev Paa zamnnda iltizm eyleyp Muzaffer Paa zamnnda muktaac har oldukda mrun-ileyh ile bi'l-fil Badd Defterdr Mehmed dme ulvvh muhsebesin grp zerinde yedi yz otuz drt bin be yz yiirmi drt aka nakd ve on drt bin yz krk alt tagar ecns bk kup yz yetmi sekiz bin iki aka nakd ve bin yz toksan be tagar ecns zimem-i nsda olup ve yz elli alt bin be yz yiirmi iki aka nakd ve on bin tokuz yz elli bir tagar ecns kesr-i muktaa lzim gelp ve mezbrun zimmetinde olan tahsl eylemee Yesr Gnllleri Kethuds Dvd Kethud on nefer demiyle tayn olunup tahsl zre bil-izn Sdde-i Sadetm'e varup zimmetinde olan ml yazup kayd bend ile gnderilmesi arzolundukda mezkr Dergh- Muallm'a ihzr olunup; "Ben firr itmedm. Baz kimesnelerde hakkum vardur; tahsli in ahkm- erfe ihrcnda geldm." diy cevb virp avubas koup gnderildkde zerine havle konlup yz on bin aka tahsl olunup bks dah tahsl olunmak in Badd Zindn'nda habsolunup; "Baz zimemde akam vardur." dimekle evleri ve esbb dah bey olunmaa ikdm olunmad. Amm; mkil yirlerde olmala bu kadar zamn tehr olund. Tahsl-i ml- mrde ihtimm olunur." diy bildrmisin. mdi; mezbrun zimmetinde olan emvl-i mr b-kusr tahsl olunmak in Diyrbekir belerbeisine hkm-i erfm irsl olunmdur. Buyurdum ki: Mezbrun zimmetinde ne mikdr ml- mr var ise, mrun-ileyh ile haberlep dah eger kendnn ve emlk esbbndan ism-i(?) ml tlk olunur nesnesin komayup vk olan bakysn tahsl ide; vef eylemezse ahllsndan(?) tahsl oluna. Ana gre muktaa sretin gnderp mlumun tahsli bbnda muvenet idesin.

801

el beyinin esirler ve zahire hfz konusunda gnderdii mektubun alnd; Kbrs'ta klayacak olan blk halk, yenieriler ve Karaman askerine gerekli olan zahirenin tedarik olunarak gnderilmesi.
il beine hkm ki:

Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Zam Bl'nn on nefer esrlerin irsl idp Girine bei ile hfz in gnderilen hazne emr-i erfm mcebince Silifke Kalas'nda hfzolundun ve mektblar irsl olundu ve arpa v una zarar gelmeyp lzim oldukca cezre-i Kbrus'a gnderildin" bildrmisin. mdi; blk halk ve yenieri ve Karaman askeri cezre-i mezbrede klamak emrm olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, sen dah bu bbda mukayyed olup lzim olan zahrelerin eger koyun ve eger un u arpadur ve eger syir zd zevdedr; mmkin oldu zre tedrk ihzr idp lzim olup taleb olundukca mtekben irsl idp zahre ve syir zd zevde bbnda muzyaka ekdrmeyesin.

60

802

Msr'da klim-i Garbiyye muktaas ile baz kylerin muktaasna talip olan Abdlvahid adl ahs, gerekli artlar yerine getirdii takdirde kefilleri alnarak muktaann kendisine zaptettirilmesi.

Yazld. Mehmed avu'a virildi. F 6 Rebu'l-hr, sene: 979 Vezr Sinn Paa'ya ve Msr'da olan nzr- emvle hkm-i erf yazla ki: Abdlvhd nm kimesne Sdde-i Sadetm'e gelp ruka sunup Msr'da klm-i Garbiyye Muktaas'na ve baz karyelere yz kse ml ziyde idp ve itdi ziydenn on be gnden sonra elli ksesin pen virmek zre iltizm itmein mezbr Abdlvhd Dergh- Muallm avularndan ( ) avua kolup size irsl olund. Buyurdum ki: Vusl bulduklarnda, zikrolunan muktaay yz kse ziyde ile kabl idp ve ziydesinn elli bin ksesin pen virp Hzne-i mirem'e anda teslm iderse ve bk mla yarar keflleri var ise mnm mtemevvil kefllerin alup muktaa defterine kayditdrp dah muktaa-i mezbreyi olgelen det knn zre mezbra zabtitdrp reyya zulm teadd itdrmeyesin ve zikrolunan muktaa mezkra ne trhdan virilp art zre ziydesinn elli ksesin pen virdkden sonra ve mnm mldr keflleri muktaa defterine kaydolundukdan sonra sret-i muktaay mufassal merh yazup Dergh- Muallm'a gnderesin ve ahvlin mufassal merh arzeyleyesin.

803

Dukagin'de olduu bildirilen Gebze'deki Mustafa Paa Evkf'nn cbisi Hseyin'in yakalanp zimmetindeki vakf malnn tahsili iin stanbul'a gnderilmesi.

Gekbovize mtevellsine virildi. F 6 Rebu'l-hr, sene: 979 Dukagin beine hkm ki: Gekbovize'de mreti olan mteveff Mustaf Paa Evkf'nun cbsi olan Hseyin'n zimmetinde ml- vakfdan hayl ml olup sitne-i Sadetm'de [i]hzr lzim olup ol cnibde oldu ilm olunman buyurdum ki: Mezbr elegetrp yarar demlere koup mukayyed mahbs Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

804

Magosa Kalesi'nin tamiri iin Konya, Lrende, Nide ve el sancaklarndan yeterli sayda duvarc ve marangoz gnderilmesi; ayrca Kbrs'ta yerlemek zere gidecek olanlara da zorluk karlmamas.

Mehmed avu'a virildi. F Konya ve Lrende ve Nide ve il sancaklarnda olan kdlara hkm ki: Hl cezre-i Kbrus'da Magosa Kalas'nun tamre muhtc yirleri meremmet tamri in benn v neccr lzim olman buyurdum ki:

61

Vusl buldukda, bu bbda her birinz gerei gibi mukayyed olup taht- kaznuzda ne mikdr benn v neccr bulunursa defter eyleyp lzim olan lt esbblar ve zahreleri ile ve defterler yarar nyiblerinze cezre-i Kbrus'a gnderp anda kala binsnun zerinde duran emne teslm itdrp teslm olunduklarna mhrl temessk aldurasz ve her birinzn ne mikdr nefer benn v neccr gnderilrse defterinn bir sretin Sdde-i Sadetm'e gnderesiz ve taht- kaznuzda Kbrus cezresinde skin olman ihtiyrlaryla gider kimesne var ise tenbh nid itdresiz. htiyrlaryla ne kadar kimesne gitmek murd idinrse mni olmayup ve giden kimesneleri kank kazdan ve ne karyeden ve kimn hslarndan ve zemet tmrndandur, evkf karyelerinden midr, yohsa emlk kylerinden midr ve bi'l-cmle ne yirden kalkup giderse mufassal merh her birinz mstekl defter eyleyp bir sretin Kbrus kdsna sl idp ve bir sretin Sdde-i Sadetm'e gnderesiz. Amm; bu bahne ile kimesne[ye] cebr teadd ve ahz celb olunmakdan hazer eyleyesiz. Bu husslar dah teft olunsa gerekdr. yle ki; ahz celb olunup fukarya teadd olundu zhir ola, eedd-i kb ile mukab olmanuz mukarrerdr; yle bilesiz.

805
Yazld.

znikmid'in Yukar Pazar mevkiinde mr gemilerdeki acemi olanlar tarafndan bayramda elence yerleri ihdas edilerek halka zarar verildii ve fesat karld duyulduundan bu gibi hadiseler meydana gelmesine izin verilmemesi.

Kocail[i] beine ve znikmid kdsna hkm ki: Nefs-i znikmid'de rs v bzr iskelede olup iskele mecma- ns iken Yukarubzr dimekle marf olan mevzda hammm ninde ve Aka Mescid civrnda mr gemilerde yriyen acem-olan tyifesi d-i erfde salncaklar peyd itmekle acem-olan ve gayri gelp cem olup ge ge meclis olup rb-i hamr itmekle gavglar olup ve mescid-i mezbr[da] ol gnler cemat huzr ile namz klamayup ve bundan gayri acem-olanlar cak(?) idp blk blk mahallt gezp mslimnlarun ehl yline tecvzden hl deillerimi. Eyle olsa; asl bzr u [rs] aa iskele kurbinde iken mahallt arasnda huss hammm u mescid civrnda ol vechile cemyyet olup hlf- er- erf i olmaa sebeb nedr? Buyurdum ki: Vardukda, bu hussa mukayyed olup gresiz; kazyye arzolundu [gibi] olup mescid hammm kurbinde acem-olanlar vech-i merh zre fesd enat idp rb-i hamrla [gavg] eyledkleri vk ise men idp hlf- er kimesneye i itdrmeyesiz; muhtc- arz olan yazup arzeyleyesiz.

[Yev]m'l-Ahad, f 7 Rebu'l-hr, sene: 979

806
62

Badat beylerbeyi tarafndan ran'la ilgili gnderilen bilgilerin Sdde-i Sadet'e ulat; elde edilecek bilgilerin gnderilmesine bundan sonra da devam edilmesi.
Yazld. Derv avu'a virildi. F 29 Rebu'l-evvel, sene: 979 Badd belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Derne Bei mer dme zzhnun Kazvin'den css gelp ilm eyledi baz ahbrn" yazup bildrmisin. Ol bbda her ne dimi ise malm old. Buyurdum ki: Vusl buldukda, min-bad dah eger sen yarar demler gnderp ve mrun-ileyhe dah tenbh idp Yukaru Cnib'n ahvl etvrn tetebbu u tecesss eyleyp vkf olduun ahbr- sahhay ilmdan hl olmayasn.

807

ehrizol dhilinde yeni ina ettirilen kalelere dier kalelerden yeteri kadar nefer tedarik edilmesi ve kul tifesine yalnzca ok atma talimi yaptrlp baka ey teklif olunmamas.

Yazld. Derv avu'a virildi. F 29 Ra., sene: 979 ehrizol belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Khistn'da olan Sp ve Zencre ve Encdr Kalalar gerekl kalalar oldun ve kul tyifesine silahrluk talmi in Sdde-i Sadetm'den std gnderilmesin" bildrmisin. mdi; zikrolunan kalalar gerekl kalalar ise mceddeden bin olunan kalalara har lzim olmayan kalalardan nefer tedrk eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, Badd Belerbeisi Murd ile haberlep dah anun gibi zikrolunan kalalar memleket vilyete enfa olup gerekl ise mceddeden bin olunan kalalara har lzim olmayan kalalardan kifyet mikdr nefer ihrc eyleyp hfzitdrp kul tyifesine dah ok atmak talm itdrp gayri nesneleri teklf eylemeyesin ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin.

808

Ktahya sanca piyadelerinden, nevbetleri geldiinde teklif olunan mr hizmete gitmeyen ve eitli bahaneler ne srenlerin piyade defteri gereince hizmete gnderilmesi; kar kanlarn isimlerinin bildirilmesi.

63

Yazld. Mezbr demisi Al'ye virildi. F 7 Rebu'l-hr, sene: 979 Kthiyye kdsna hkm ki: Kthiyye Piydeleri Bei Mahmd dem gnderp; "sanca piydelerinn knn u defter mcebince nevbetlerinde vk olan mr hdmet teklf olundukda; "Biz emrlerz. ve "Nevbetimz vk oldun isbt eylen." diy tealll niz idp ve Kthiyye Nyibi olan Mehmed Fakh dah huss- mezbrda vechen mine'l-vch medhali ve alkas yoken yayabalar ellerinden cebrile piydeleri alup* mcerred anlardan ahz celb itmekle tlk idp bu sebeb ile mr hdmet muattal oldun" bildrmein buyurdum ki: Gresin; kazyye arzolundu gibi ise kadm piyde-ol piyde olup defterde isimleri mukayyed olanlara knn u defter mcebince nevbetlerinde vk olan hdmetlerin bi't-tamm ed itdrp ve; " sbt eylen." diyen yayalarun haklarndan geldrp tedb itdrdkden sonra mezbr Mehmed Fakh'e dah muhkem tenbh tekd eyleyesin ki, min-bad emr-i erf vrid olmadn bu hussa** karmayup bade't-tenbh mtenebbih olmazsa vuk zre arzeyleyesin ki, sonra emr-i erfm ne vechile sdr olursa mcebi [ile] amel oluna.
* Metinde ** Metinde eklindedir.

eklindedir.

809

Preveze Kalesi'nde muhafazada olan yenieriler iin gnderilen mevcibin salimen yerine ulatrlmas.

Yazld. Muhzr aaya virildi. F 7 Rebu'l-hr, sene: 979 Preveze['ye] varnca yol zerinde vk olan kdlara hkm ki: Hl Preveze Kalas'nda muhfazada olan yenieri kullarmun mevcibi Sdde-i Sadetm yenierileriyle irsl olunman buyurdum ki: Her kanknuzun taht- kazsna dhl olursa mahf u muhtara olan yirlerde kifyet mikdr dem koup emn slim birbirinze uladurup ve hazneyi hfzitdrp akalaryla zahrelerin tedrk eyleyp ber-vech-i isticl irsl eyleyp avk u tehrden hazer eyleyesiz.

810
Yazld.

Rumeli eyleti kazlarndaki celepler zerine takdir olunan koyunlarn eksiksiz olarak ihrac edilip stanbul'a gnderilmesi.

Gmlcine ve Karasu Yenicesi ve Kavala ve Pravite ve Drama ve Zihne ve Siroz ve Timrhsr ve Nevrakop kdlarna hkm ki: Hliy taht- kaznuzda celeb tyifesinn defterde zerlerine takdr olunan koyunlarndan eger bu senenn mevsim koyundur ve eger sene-i gzeteden uhdelerine 64

bk kalan koyundur; b-kusr ihrc eyleyp her birinzn kazsnda vk olan celeblern koyunlar rz- Ksm'da defter mcebince Klal Klas'nda bulunmalarn emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, bir n tehr u terh itmeyp taht- kaznuzda ne mikdr celeb var ise zerlerine takdr olunan koyunlarndan eger mevsim koyunlardur ve eger uhdelerinde bk kalan koyundur; defter mcebince yarar nyiblernz ile ve sriciler ile muaccelen bi't-tamm ihrc eyleyp trh- mezkra dek gelp Klal Klas'nda bulunmalar bbnda gerei gibi ikdm ihtimm eyleyesiz ki, muzyaka ekilmek lzim gelmeye ve her birinzn kazsnda vk olan mevcd celeblern koyunlarn yarar sriciler zerine baka kaydidp ve mrde v girhte v mflis olanlar baka ayn ile defter idp ve defteri imzlayup mhrleyp yarar nyiblerinz ile mahrse-i stanbul'a koyun emnine teslm itdresiz. Huss- mezbr ehemm-i umrdandur. yle ki; taht- kaznuzda vk olan celeb tyifesi eger mevsim koyunlardur ve eger zimmetlerinde bk kalan koyunlardur; trh- mezkra dek gelp Klal Klas'nda hzr u mheyy bulunmayalar, sizn ihmlinz bilinp netcesi [size] yid olur. Ana gre mukayyed olup mezkrlar muaccelen yarar nyiblerinz ile ve sriciler ile ihrc idp mahmiyye-i mezbreye irsl itmek bbnda env- ikdm ihtimm vcda getresiz. Ksm avu'a virildi. F 16 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti; skb ve Ustrumca ve tib ve Kpr [ve] Pirlepe ve Manastr ve Krova ve Kalkandelen ve Prizrin ve Debre ve Tikve kdlarna. Bir sreti; Selanik, Sidrekapsi, Karaferye, Timrhsr, Kesriye, Filorina, Cumabzr, Vardar Yenicesi, Serfie kdlarna. Hasan avu'a virildi. F 16 Rebu'l-hr, sene: 979 Bir sreti; Filibe ve Tatarbzr ve Samakov ve Sofya ve zladi ve ehirky ve Berkofa ve Radomir ve Ilca ve vranya ve Kratova kdlarna. Bir sreti; Yeniehir ve Fenar ve atalca, Trhala, Alasonya, zdin, Kerpeni kdlarna.

811
Yazld.

Kbrs Beylerbeyilii'ne ilhk olunan Sis, Tarsus, el ve Aliye sancaklarnn atk ve cedd icml ve mufassal defterlerinin Kbrs beylerbeyine gnderilmesi.

Dulkdiriyye belerbeisine hkm ki: Hl Sis sanca Kbrus Belerbeilii'ne ilhk olunup liv-i mezbrun atk u cedd icml mufassal defterlern Kbrus Belerbeisi emru'l-merai'l-kirm Sinn dme ikblhya irsl olunmak lzim olman buyurdum ki:

65

Tehr eylemeyp Sis sancanun atk u cedd icml mufassal defterlerin bir kseye koyup mhrleyp mrun-ileyhe irsl sl eyleyesin. Bir sreti; Haleb'e, Tarsus sanca [in]. Bir sreti; Karaman'a, il sanca [in]. Bir sreti; Anatol'ya, Aliyye sanca in.

812
Yazld.

orlu'nun Hacirmerd kynde yaramaz olduklarna dair haklarnda ikyette bulunulan ve bu durumlarnn sicil olunmu olduu bildirilen kadnlarn yakalanarak hapsedilmeleri.

Vize beine, orlu kdsna hkm ki: " "orlu kazsndan Hcrmerd nm karyeden Nefse bint-i Selver ve Kamer bint-i Leyl ve Zarfe bint-i Leyl ve Znnn bint-i Leyl ve Leyl bint-i Nash nm htnlar ey htnlar deillerdr; yaramazlk ile mehre olduklar msecceldr." diy karye-i mezkre halk ekv eyledklerin" gir karye-i mezkreden Ms Kethud ve s ve Yakb bildrdkleri ecilden elegetrilp habsolunmalarn emridp buyurdum ki: Vardukda, emrm mcebince zikrolunan htnlar elegetrp dah habsidp ahvllerin vuk zre sret-i sicilleriyle arzeyleyesiz.

813

Pertek kazsndan Kbrs'a gnderilmesi gereken piyadelere bedel olarak toplanmakta iken Pertek beyinin vefatyla toplanmas tehir olunan akenin tamamen tahsil olunup gnderilmesi.

Pertek bei[n]n demisi Mahmd'a virildi. F 9 Rebu'l-hr, sene: 979 Pertek beine hkm ki: Bundan evvel; "Kbrus cezresi mhimmi in liv-i mezkrdan piyde ihrc olunmak" fermn olundukda piyde ihrc asr olman huss- mezkr in aka cem olunmaa mberet olunup itmma irimedin liv-i mezkr bei olan baban Rstem Be veft itmekle tehr olunm idi. mdi; huss- mezkr ehemm-i mhimmtdandur. Bu bbda Cemat-i Milli'den elli bin aka zemete mutasarrf olan karndaun Mehmed ve liv-i mezbr alaybeisi olan ammn Behll ve emikezek Sanca Alaybeisi Glb ve krk bin zemete mutasarrf dger karndaun Al zemetleri ocak tark ile yazlm olman her biri muvenet muzheret itmek lzim l-bdd oldu ecilden buyurdum ki: Vardukda, eger sancaundandur ve eger mezkrlarun zemetleri aretlerindendr; hkm mcebince zikrolunan akay ale't-tacl cem u tahsl eyleyp dah der-kse idp mhrleyp yarar demlernz ile muaccelen Sdde-i Sadet-mebum'a uladurasn ve ne mikdr idin yazup bildresin. Bu huss ehemm-i umrdandur; asl ihml mshele cyiz deildr. Ana gre mukayyed olup bb- ikdm ihtimmda dakka fevteylemeyesin.

66

814
Yazld.

Hazret-i Musa, Hazret-i Yunus ve Hazret-i Lt'un vakflarnn vakfnmesini, evlerini, dkkanlarn, bakr eyalarn ve atlarn vermeyen eski nzr eyh brahim'in ocuklarnn elinden bunlarn alnp vakfn yeni nzr olan Hac dris'e verilmesi.

Kuds-i erf kdsna hkm ki: Drende Hc drs nm kimesne gelp; "Hazret-i Ms ve Hazret-i Ynus ve Hazret-i Lt aleyhim's-selmun hl nzr ve eyh ve ferr olup sbk mtevell olup fevtolan eyh brhm'n evld evkf- mezbrenn vakf-nmesin ve evlerin ve dekkn ve bakr esbbn ve atlarn virmekde tealll niz iderler"imi. Buyurdum ki: Vardukda gresin; fi'l-vk evkf- mezbrenn eger vakf-nmesidr ve eger evlerin ve dekkn ve bakr esbbn ve atlarn zikrolunan esbb mezbrlarda ise teklf itdrmeyp ve bi'l-cmle evkf- mezbreye mteallik kall kesr mezbrlarda her ne var ise mrun-ileyhe alvirp tealll niz itdrmeyesin.

815

Pazarck kazsnn Zviye kynden Davut ile alt arkadann, yuvalak dklen ocaklara cevher ekenlerin yolunu kesip mdahalede bulunduklar ve zarar verdikleri, bu iiler iin kyden zahire istendiinde adgeen ve arkadalarnn zahire vermedii, ayrca Davut'un odun kesilmesi yasak olan dadan tm uyarlara ramen odun kestii bildirildiinden, anlan ahslarn yakalanp tefti edilmeleri; sular sabit olursa sicil suretleri ile birlikte Sddei Sadet'e gnderilmeleri.

Yazld. Kara Kethud'ya virildi. F 11 Rebu'l-hr, sene: 979 Bzrck kdsna hkm ki: Crullh avu mektb gnderp; "kaz-i mezbra tbi Zviye nm karyeden Dvd ve brhm ve Behrm ve Ysuf ve Mehmed ve Umr ve Pr-Gyib nm kimesneler yuvalak dkilen ocaklara cevher eken taclarun yolna gelp kadmden geegeldkleri yollarndan men ve ceng idp katrlarn rkdp yki ile bir katrlarn zyi itdklerinden gayri emr-i erf mcebince odun kornan talardan mezbr Dvd defetile tenbh nid olmken emre muhlif odun kesp ve; "Kesdm." didi sicill olunup ve yuvalak hdmetinde olan tyife in emr-i erf muktezsnca kurya zahre tevz olundukda mezbrlar virmeyp emre muhlefe[t] nd eylemein er- erfe davet olunduklarnda gir itat itmedklerin" bildrmein buyurdum ki: Vardukda, mezbrlar elegetrp onat vechile hakk zre teft idp gresin; kazyye arzolundu gibi olup mezbrlarun vech-i merh zre fesdlar sbit zhir olur ise mukayyed mahbs zerlerine sbit olan fesdlarnun sret-i sicilleriyle yarar demlere

67

koup ve koup gnderdn kimesnelere muhkem tenbh eyleyesin ki, yolda gaybet itdrmekden hazer ideler.

816

Takpr'nn Hacylk, Karacakaya ve Kzlcaviran kylerinde Kzlbalar bulunduuna dair Hamidbk kylleri ikayette bulunup sicil sureti ibraz ettiklerinden, bu hususun aratrlmas ve neticenin arzedilmesi..

Yazld. Karye-i mezbre halkndan Hzr'a virildi. F 8 Rebu'l-hr, sene: 979 Kastamon beine, Kre ve Takpri kdlarna hkm ki: Hliy kaz-i Takpri'ye tbi Hamdbki nm karye halk tarafndan lys nm kimesne Dergh- Muallm'a gelp; "Karye-i mezbre kurbinde Hcylk ve Karacakaya ve Kzlcavrn nm karyelerde Kzlba nmna nice kimesneler vardur. Hatt mezkr Hcylk nm karyeden Kara Receb nm kimesne dah Kzlba olup htn meclis-i era gelp mezkr Receb in; "Kzlbadur. Kend emsli Kzlbalar ile cem olurlar" diy mezkr zevci muvcehesinde kelimt itmein kayd- sicill olund." diy bildrp sret-i sicilli ibrz itmein buyurdum ki: Vardukda, bu bbda gerei gibi mukayyed olup bu huss onat vechile tetebbu u tefahhus eyleyp dah anun gibileri vech-i mastr zre meclis iken elegetrp habsidp isimleri ve resimleri ile yazup vk olan ahvllerin Sdde-i Sadetm'e arzeyleyesiz.

[Yev]m'l-Cuma, f 10 Rebu'l-hr, sene: 979

817

bkz. hkm. 873.

Badd belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Hazret-i mm Al ve Hazret-i mm Hseyin radya'llh tel anhm trbe-i erfelerinde ve harem-i muhteremlerinde denen hallar sbk Yukaru Cnib'den gelp ( ) dokunm olmala ziyrete gelen melhde ahvlin mtevellsi ilm itdin ve zikrolunan ( ) ve her sit[ne]nn cmi- erfi[n]e Rm halalarndan on aded dvn halalar lzim idin" bildrmisin ...*
* Hkm metni eksiktir ve zerine izgiler ekilmitir.

818

Halep'te srgnde iken kaan ve Samsun'da Nzr Mmin tarafndan yakalanp Sdde-i Sadet'e gnderilen sbk Eflak Voyvodas Miro'nun damad muhafazada tutulmak iin Kefe'ye gnderildiinden, Samsun kads ve dizdarnda kalan eyas ile atlarndan eyalarnn kendine teslim edilmesi, atlarnn da satlp elde edilecek akenin Kefe beyine gnderilmesi.

68

Yazld. Erim kdsna ve Canik alaybeisine hkm ki: Bundan akdem emr-i erfmle Haleb'e srgn olan Eflak Voyvodas Miro'nun dmd kurb-i(?) Samsun'da firr iderken Nzr Mmin zde kadruh elegetrp Sdde-i Sadetm'e getrmein Kefe'de hfzolunman mrun-ileyhn demi ile ol cnibe gnderildi. Amm; mezbrun Samsun kdsnda ve dizdrnda bir mikdr esbb ve atlar olup esbblar teslm olunup ve atlar satlup akas virilmek emridp buyurdum ki: Mezbr varup vusl buldukda, mrun-ileyhimda olan esbbn b-kusr kendye teslm itdrp ve atlarn bey itdrp akasn alvirp dah iki siph koup Kefe beine gemi ile irsl eyleyp varup teslm eyledklerine mrun-ileyhden mhrl temessk alalar ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin. yle ki; esbb emvlin virmeyp tealll iderlerse yazup bildresin.

819
Yazld.

Kefe'ye gnderilen sbk Eflak Voyvodas Miro'nun damad Domno ile yaknlar ve adamlarnn istedikleri bir yerde ikmet ettirilmesi ve baka yere gnderilmemesi.

Kefe beine hkm ki: Sbk Eflak Voyvodas iken mrdolan Miro Voyvoda'nun dmd Domno demleri(?) Estan ve Seben ve Dad ve Merodin ve Fato avreti ve criyesiyle Kefe'de her siphlerinden iki nefer siph ile ve kande skin olmak isterlerse olman mezbrun demi Ahmed ile sana irsl olunmdur. Buyurdum ki: Varup vsl olduklarnda, mezbrlar Kefe'de nirede skin olmak isterlerse bir yir tayn eyleyp onat zabteyleyp tara salvirmeyp hsrda istedi yirde skin olup rencberliinde ola ve mezbrlar sana vsl olduna temessk virp ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin.

820

Zimmetlerindeki mr mallar ve teklif olunan avrz vermeyip kar kan ve grevlileri tehdit ederek fesat karan Ki livsna tbi Desiml aretinin elebalarnn yakalanp hapsedilmeleri ve zerlerine sabit olan sularn sicil olunup sicil suretlerinin Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. Kethudsna virildi. F 7 Rebu'l-evvel, sene: 979 Erzurum belerbeisine ve Ki kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "liv-i mezbra tbi Desiml nm aretn siphsi ve reys irret ekvet ile marf olup sbk zimmetlerinde olan emvl-i mrye ve hl emrolunan avrz virmeyp tealll eyledklerinden gayri ol cnibn yende

69

v revende v reys ve Ulus tyifesi mteekkler olup at u katrlarn sirka idp ellerinde bulundukda virmeyp ve era davet olunduklarnda itat eylemeyp zerlerine dem gnderildkde; "Masmcalarn yire urup katliderz; dem diyetlerin sizden taleb iderz." diy env- tezvr eyledklerin" bildrmisin. mdi; ol asl ehl-i fesdun ba ba ehl-i mfsidlerin elegetrp dah ahvllerin erle teft eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, zikrolunan ehl-i fesdun ba ba mfsidlerin getrp dah muktez-y er- erf zre ahvllerin teft eyleyp gresin; fi'l-vk zimmetlerinde emvl-i mr var mdur, ne mikdr ml vardur ve bu defa emrolunan avrz virmemiler midr, nicedr ve er- erfe davet olunduklarnda itat eylemedkleri sahh mdur, yende v revendeye ve syir rey v beryya zulm teaddleri oldu vk mdur, ne makle zulmleri vardur, at u katr sirka eyledkleri sbit olursa ol asl ehl-i fesdun ba ba mfsidlerin habseyleyp zerlerinde sbt bulan fesd enatlerinn ve syir zulm teaddlerinn sret-i sicillerin Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

821

Baalbek kazsndan nceki defterlere gre avrz toplanamamasnn sebebinin, Kuds'ten Trablus'a kadar halkn Aklu ve Kzllu diye ikiye blnmesi ve aralarndaki anlamazlktan dolay birbirlerinin mallarn yamalamalar neticesinde baz kylerin harap olup boalmas olduu bildirildiinden, fesat karanlarn ve avrz toplanmasna engel olanlarn ele geirilerek haklarndan gelinmesi.

Yazld. m belerbeisine hkm ki: Balbek kds Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Sbk Kd olan Mevln Nimetullh defteri mcebince be bin sekiz yz on iki hneden avrz alnmak in hkm-i erf vrid olup; "imdiye dein bu minvl zre avrzlar alnmayup eksk alnmanun asl nedr, arzidesin." diy fermn olunman ahvl-i memleket tecesss olunup bu diyr halk Aklu ve Kzllu olup mbeynlerinde kll advet olman glib malb katlidp cem mln nehb gret itdi ecilden kimi maktl ve kimi cel-y vatan itmekle nice karyeler harb olmdur; gitdkce synlar ziyde olup etrfda olan slerden nice dem cem idp fesd bile ider oldlar. Eger nzl ve eger kavvs ve eger avrz ve syir ml- mr tamm alnmaa mmkin olmayup hnelern nicesi zyi olup ve mevcd olanun baz syn zre olmala zikrolunan mikdr hnelerden avrz tamm alnmamaa sebeb olmlardur. Kuds-i erf'den Trablus'a gelince ml bu minvl zredr." diy arzeylemisin. mdi; arzeyledn zre syn u tuyn zre olup fesd enatden hl olmayan ehl-i fesd hsn-i tedbr ile elegetrilp haklarndan gelinmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, onat vechile mukayyed olup anun gibi [eger] Aklu ve Kzllu tyifesindendr ve eger etrfda vk olan slerden anlarun yanlarna cem olup muttasl maan fesd enat zre olanlardur, yevmen fe-yevmen fesdlar izdiyd bulup emr-i erfm mcebince ihrc fermn olunan kavvs ve nzl avrz ve syir ml- mrnn cem u tahsli husslarna mni olup syn u tuynlarnda musrr olan mfsidleri fermn- 70

cell'l-kadrm mstedsnca her ne tarkla mmkin ise hsn-i tedbr tedrk ile elegetrp dah haklarndan gelp isimleri ve sret-i sicilleriyle Sdde-i Sadetm'e arzeyleyesin.

822
Yazld.

Ardahan Beyi Mirza Ali'yi yaralayan ve ran taraflarndan kendisini ldrmek iin geldikleri bildirilen ahslara Revan hakimiyle haberleilerek gereken cezalarn verilmesi.

Erzurum belerbeisine hkm ki: Ardahan Bei Mrz Al dme zzh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Bundan akdem mecrh oldukda, Yukaru Cnib'den fehmidp tecesss in Gazvin'e dein demler gnderp sancanda Egrek nm karyede skin olur Olt siphlerinden Piltiol Mehmed nm siph ve kendye tbi Mihrb nm kimesne rh-ser'e tbi Kzldere nm mahalde skin olur yine mezbr Mehmed yanndan gitmi Pr-Nazar ve Pr-Al nm kimesneler kbeline(?) mezbr harmlern(?) mukaddem beleri olan Mansr ve Maksd nm mlhdlern oullar Timrhn ve gayrileri vstasyla mrun-ileyhn katline kasdidp sehm-nk oldu esnda mezkr Timrhn mezbr Mehmed'n evine gelp ol dah ana bir toan virdi haberlerin getrmekle mezkr Mehmed ve Mihrb maznnamuz olup getrdilp er- erfe mrcaat olunup mcerdan sl olundukda merkm Mehmed, mezbr Timrhn'un ol esnda evine gelp toan virdin ve mezkr Mihrb' defetle Kzlba'a gnderdin krr idp sicill olundukdan sonra mezbr Mehmed'e; "Sen benm maznnamsn; lkin vkf olduun zre haber viresin ki, husmetden fergat ideym." diy mmd istimlet virilp; "Yedi gne dein bana mhlet viresin, ok ile uran bulayum." diyp ol dah sicill olup Revn hkimi ile mezkrlarun ahvlin sylep dah ol asl ehl-i fesdun haklarndan gelinmek bbnda say ihtimm eyleyesin ve bu cnibde olanlarun ahvlin dah muktez-y er- erf zre teft eyleyp gresin; arzolundu zre fesd eyledklerin sbit olursa siphler ise habs arzeyleyp deiller ise erle lzim geleni icr idp yirine koyup er- erfe muhlif kimesneye i itdrmeyesin; lzim'l-arz olan yazup bildresin.

823

Silivri'de yavac olan ahsn, Hersek'ten stanbul'a gelmekte olan Kurt adl hr ahs kle diye tutup bir gemiciye satt bildirildiinden, anlan yavacnn yakalanp Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. Al avu'a virildi. F 7 Rebu'l-hr, sene: 979 Silivri kdsna hkm ki: Hl nefs-i Silivri'de yavac olan kimesne Hersek sancandan Dznie(?) nm karyeden Kurd nm hurru'l-asl nm kimesne mahrse-i stanbul['a] gelrken; "Sen kulsn." diy tutup esbb etvrn alup kul oldu takdrce knn zre mddeti gemedin Silivri'de

71

bir gemiciye virp te yakaya satup teadd eyledi ilm olunman mezbr yavac elegetrilp kayd bend ile Sdde-i Sadetm'e gnderilmesin emridp buyurdum ki: Sdde-i Sadetm avularndan Al avu zde kadruh vardukda, tehr eylemeyp mezbr yavacya elegetrp mukayyed mahbs mezbr avuuma koup Sdde-i Sadetm'e gnderesin. Voyvoda bu huss ne temessk ile eylemidr, senn bu bbda lmn olmdur; mufassal merh yazup arzidesin.

824

Ktahya'da muhafazada braklan Anadolu defter ktiplerinden Pr Ali'ye, o blgede ortaya kan suhte ve ehl-i fesadn yakalanmas konusunda yeterince hisareri verilmek suretiyle gereken yardmn yaplmas.

Yazld. Balkc avu'a virildi. F 9 Rebu'l-hr, sene: 979 Kthiyye dizdrna hkm ki: Anatol defteri ktiblerinden Pr-Al bundan akdem anda muhfaza in alkonlup hl ol cniblerde baz shte v ehl-i fesd zuhr itdi ilm olunman def u refleri in mezbr Pr-Al senden kifyet mikdr hsr-eri taleb itdkde virilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, ktib-i mm-ileyh anun gibi zuhr iden ehl-i fesd shte ve gayrinn def u ref muvenetiyn senden hsr-eri taleb itdkde kifyet mikdr hsr-erin virp zuhr iden ehl-i fesdun def u ref bbnda her vechile mun zahr olasn; bu bbda ihml tekslden hazer eyleyesin.

[Yev]m'l- sneyn, f 22 Rebu'l-evvel, sene: 979

825

Basra'da fetholundukdan sonra kale yaplp kul tifesi ve sancakbeyi tayin olunan ve Ulyanolu tarafndan kendisi ile kabilelerinin tasarrufuna braklmas taleb edilen Crz Kalesi'nin belli bir mebla karl Ulyanolu'na mukataa olarak verildii, fakat geen sre ierisinde anlamalara uyulmad ve gsterilen iyi niyetin suistimal edilmesi sonucu kalenin geri alnp mstakil hale getirildii, bu nedenle kale ve evresinde tasarruf hakk kalmadndan emirlere riayet ederek kabilelerini oradan ekmesi ve halk Osmanl Devleti'ne kar kkrtmayp itaat etmelerini salamas, grevlilere yardmc olmas ve fesat karanlara gereken cezann verilmesi hakknda Ulyanolu'na hkm.

72

Basra belerbeisinn kethudsna virildi. F 22 Ra., sene: 979 Ulyn-ol'na hkm ki: Muhakkak ki ondan yksek atabetimize yaz gelmiti. O huzurumuzda okunmu; bamllk ve nfuz davasnda yksek atabetimize istinat ettiini ve Crz Kalesi'nin livas tahtna giriini ve bu konuda mahut iki vilyet valisi mhriyle mhrlenmi iki tezkire gnderildii hussundaki samimi szleri tm ynleriyle incelenmi ve muvfakat etmitik. Zannmzdandr ki o iki tezkire Crz Kalesi'nin konumu ve orada iddia olunan eyleri en gzel ekliyle iermektedir. Sen de bilesin ki bu iki tezkire bundan nce yksek atabetimize arzolunmu ve onu itaate davet ettiimizde selm bir kalple icbet edilmiti. Sen o tezkirelerde bamllna ve kulluunun samimiyetine delil olmas bakmndan o yre iin zerine den ykmllklerden dolay orann mukataa olarak verilmesini istemitin. Biz de arzuna icabet ettik ve isteklerini yerine getirdik ve o zaman oray sana belli bir mebla ile mukataa olarak vermi, onun avrz ve nkdunun denmesinde sana yardmc olmutuk. Ancak gnler, aylar ve yllar getii halde sen bu mukataay ilk ekliyle muhafaza edemedin. yle ki defalarca bir senenin creti dier seneye sarkt. Bylece demeniz gereken mukataay demekte acze dtnz ve daha sonra da bunun kaldrlmasn istediniz ve biz de hakanlk lutfumuzu ve sultanlk merhametimizi gsterdik. taatten nce merf liva yoluyla vilayet tarafndan elinde olan eyi sana verdik ve senin zerinden (mukataay) maktuu kaldrdk ve o livay sana baladmzda Crz Kalesi'ni oradan ayrdk. Orann ahalisi ahdlerini ve misaklarn bozdular. Biz de bunun zerine ahidlerini ve misaklarn bozmalarndan dolay onlar cezalandrdk ve artk oras bundan sonra kllarmzla fetholduundan eski adetlerimiz zre oras asla elimizden kmayacaktr. Bylece oraya yanmzdan bir emr atadk ve oraya askerler yerletirdik. Artk oras zerinde tasarruf hakkn kalmamtr. Bilakis bu tasarruf hakkndan saknman gereklidir. Bize, orann reayasnn ziraat ilerini brakp kadnlar ve ocuklaryla beraber vatanlarn terkedip emre itaat etmedikleri bizim kulamza ulatnda onu reddederek mezbr havss- erflerimiz arasna ilhk ettik. Zannmzdandr ki, onlar zulmden katlar. Daha sonra bu olaylarn dalalet erbab tarafndan kkrtld anlalnca biz Basra emri merasna bu konuda ul'l-emre itaatleri konusunda bir hkm-i erf gnderdik. Eer sen bize olan ballnda sadk ve samimi isen oraya taarruz etmen deil, bilakis orann reayasna, muhtemelen senin airetinden kaynaklanan vehimlerin telafisi ve zabitlere itaatleri hususunda yardmc olman gerekmektedir. Mezkr emr ile beraberce fesat erbabn teft edip fesat karanlar ahkm- mniflerimizi eriatin gerektirdii lde uygulayarak cezalandrmanz gerekmektedir. Nehir zerindeki gemiler ehli ve o blge insanlar zerinden tereddtleri yok ederek selametlerini salamak, fitneyi yaylmadan ve zamanndan nce mezbur emire haber vermeniz gerekmektedir. Muhakkak ki biz, o emri oraya orann slah ve fitnenin yokedilmesi iin makammzn bir vekili olarak atadk. Onun istedii gibi grlerini uygulamas bizce makbul olandr. Bize ihlasn ve samimiyetini gstererek daima merhametimize mazhar ol. slere, fitnecilere, muannitlere kar eriatn istedii lde gereini yapn. Yaptklarndan dolay cezalandrn. Muhakkak ki, Sdde-i Seniyyemiz uzak bir mesafededir. Allah hepimizin vekilidir ve bizi hidayete erdirendir.*
* Hkm metni Arapa olup melen tercme edilmitir.

73

826

Be kralna tbi Macar beylerinden olup Osmanl Devleti'ne balanmak istediini bildiren Plaj Yano'un bu talebinin, iki devlet arasnda halen yrrlkte olan muhedeye aykr olduu iin imdilik aka kabul edilemeyecei; ancak ad geen beyin bundan sonra da ayn ekilde dostluunu ve balln srdrmesi, elde ettii bilgileri Sdde-i Sadet'e arzetmee devam etmesi, andlamalara sadk kalmas ve Macar kralndan kendisine bir zarar gelmemesi iin Dergh- Muall ile yapt muhabereyi ve Osmanl Devleti'ne balln if etmemesi.

Yazld. Macar belerinden Dergh- Muallm'a hl itat iden Plaj Yano'a hkm-i erf yazla ki: Sadet ikbl ve devlet icllle taht- sadet-baht- husrevnye cls- hmynumuz myesser olaldan ber Budun belerbeisine ve serhadde olan belere hufyeten dyim mektb demlern gnderp; "sitne-i Sadet-unvnmuz'a keml-i itat inkyd zre olduun" ilm idp ve hl Seen Bei olan Hzr dme zzhya bu defa mektb demlern gnderp; "Mlik olduun vilyet kalalarunla ve evld etbun ve cmle mtealliktunla Yce sitnemz'e keml-i ubdiyyet ihls ve tamm- rukkyyet ihtiss ile itat inkyd idp kalalarunda mahbs olan ehl-i slm tlk itmek murd idinp ve Macar ve eh ve Marva belerinden bazlar dah sennle hsn-i ittifk u ittihd zre olup anlar dah itat itmek murd idindklerin" bildrmisin. Dah bu husslara mteallik her ne dimi isen al-vechi't-tafsl Pye-i Serr-i Sadet-masr-i husrevnemz'e arz u takrr olunup lm-i erf-i lem-ml-i ahnemz muht u mil olmdur. mdi; eger ubdiyyet itat ve eger muhlefet advet zre olanlara hllerine gre sitne-i Sadet-bnynmuz mefth u mekf olup kimesne men u reddolunmamak det-i hasene-i mlkne ve kde-i mstahsene-i hnemzdendr; lkin Neme kral cls- hmyn- husrevnemzden sekiz yla varnca Atebe-i Aliyye-i Adlet-unvnmuz'la sulh u salh zre olmak bbnda mukaddem istid-y nyet itmein iltims recs hayyiz- kabl-i ahnemze karn olup trh- mezbra dein sulh u salh olman ahid-nme-i hmynumuz nyet olunup memleket vilyetine serhadde olan askir-i mansremzden bir ferd dahl taarruz itmemek in serhad belerbeilerine ve beler kullaruma defetle ahkm- erfe gnderilp ve mm-ileyh Be kral ahdi zre her sene Sdde-i Sadet-meknmuz'a virgsin gnderp fi'l-cmle sulh u salh riyet idp senn kl u memleketn mm-ileyh kralun krallna mteallik olman mdm ki, ol cnibden sulh u salha mugyir vaz sdr olmaya, cenb- cellet-mebmuzdan tark- sulh u salhda sebt devm ve muhede-i hmynumuzda karr u kym gsterilmek yn-i dn-i mbn ve saltanat- sadet-encmmuzdandur. Amm; senn vech-i merh zre olan huls- ubdiyyet ve keml-i rukkyyet itatn sitne-i Sadet-bnyanmuz'da makbl muteber olup her vechile nyt- aliyye-i hnemze mukrin olman kde-i mstahsene-i padi[h]nemzden olman ina'llh tel zamn geldkde tasarrufunda olan memleket vilyetn ve klun mdm ki sen haytda olup Sdde-i Sadetimz'e keml-i itat ubdiyyet zre olasn, sana ve senden sonra oullaruna nyet olunup 74

tefvz u tayn olunmak hussnda uhd-i hne ve mevd-i pdihnemz mukarrer muhakkak olmdur. Buyurdum ki: Ve memleket vilyetn reysn Memlik-i Mahrsem reysn mlhaza idp arzeyledn zre tark- ubdiyyet ihls ve cdde-i rukkyyet ihtissda hsn-i tedbrle rsih-dem sbit-kadem olup ol cnibden vkf olduun ahbr- sahhay ale't-tevl hufyeten ilmdan hl olmayasn. Amm; basret zre olup cnibeynden sulh u salh mer v mukarrer iken Dergh- Sadet-destghmuz'a zhr u arz itdn itat ubdiyyetni if v ikr itmekden ve bu sebeb ile kral- mrun-ileyh tarafndan kendne zarar iridrmekden ve bi'l-cmle berden ahde muhlif vaz sudrndan ihtiyt u ihtirz idp hsn-i tedbrle mdrdan hl olmayasn. Ol cnibden sulha mugyir vaz sdr olup zamn geldkde ina'llh'l-Eazz ahd-i hmynumuz zre env- eltf- hne ve esnf- atf- husrevnemze mukrin olman mukarrerdr.

827

Hac iin am hac yolunun tahsis edildii ve fukarann ihtiyalar ile kendilerine yardmc olunmas iin eitli kolaylklar temin edildii halde am hac yolunun dnda Basra taraflarnda eitli yollardan hacca gidildii duyulduundan bu yollarn bir daha almamak zere kapatlmas ve bir daha emre muhalif yol ihdas edilmemesi hakknda Emir Muhammed Osman'a hkm.

Yazld. Basra belerbeisinn kethudsna virildi. F 22 Ra., sene: 979 El-Emr Muhammed Osmn'a hkm ki: Muhakkak ki hac mensibi hussnda kulamza baz bilgiler ulamtr. yle ki: Basra ahlsi ve Acemlerden baz tifeler Mekke-i Mkerreme'de Allh'n Beyt-i Harm'n ve seyyidi'l-enmin (Muhammed Mustaf s.a.v.) Ravza-i Mutehhara'sn ziyret etmek iin am haclar iin mukarrer olan yoldan baka emr-i erf ve hkm-i mnfte vrid olan hkmler hlfnda baka bir yol ihds etmilerdir. Siz bilesiniz ki: am cnibinden huccet-i slm ve haclar iin byk bir yol tahss etmiizdir. Burada her kabileden kafileler ve her birinin bana da vardklar her yerde kendilerine yardmc olsunlar diye hac emrleri tyin ettik. Hazne-i miremiz'den (Allah Kymet'e kadar mamr etsin) fukarlar ve miskinlere yol ihtiyalarn temin iin develer verdik. Siz erefli livlarmzla ereflendiniz ve emr-i mnfimizi icr hussnda dier mermz gibi oldunuz. yleyse; am hac yol hlfna ihds edilen dier yolun bir daha almamak zere kapatlmas hussndaki sultanlk hkm-i erfimizi ve mnf olan hkanlk emirlerimizi icr etmeniz kanlmaz olmutur. *
* Hkm metni Arapa olup melen tercme edilmitir.

75

828

Cezyir-i Garb vilyetinde kendilerine sancak tevcih olunan beylerin henz vermedikleri resm-i berat ile mr-alem, avun ve bevvbn rsmunun beylerbeyi tarafndan ilgililerden tahsil olunup listesi ile birlikte ayr ayr kefelere konulup Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. Alemdra virildi. F 24 Ra., sene: 979 Cezyir-i Garb belerbeisine hkm ki: Hl vilyet-i Cezyir'de vk olan merya tevc[]h olunan sancaklarnun rsm ed olunmayup eger resm-i mrdr ve eger mr-alem resmidr ve eger avun ve bevvbn rsmdur; cem u tahsl olunup Sdde-i Sadetm'e gnderilmek lzim olman buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi vilyet-i mezbrede vk olan merdan tevch olunan sancaklarnun knn zre resm-i bertlarn ve syir mr-alem ve avun ve bevvbn rsmn cem u tahsl eyleyp birer kseye koyup mhrleyp Sdde-i Sadetm'e gnderesin ve ne asl sancakbeinn resm-i bert alnup mrye ne mikdr rsm ve mr-aleme ve avulara ve bevvblara yid olan rsmdan ne mikdr rsm alnup gnderildin yazup bildresin ki, geldkde ana gre taleb oluna.

829

Canik beyine hkm.

Canik Bei olup vilyet muhfazasna tayn olunan Memi Be'e ve Amsiyye beine ve orum alaybeisine hkm ki: Niksar Kds Mevln Fethullh zde fazlh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp ...*
* Hkm metni eksiktir ve zerine izgiler ekilmitir.

830
Yazld.

Vize'nin Elvanbeyli kynden Yorgi'nin merkebini aldktan sonra yakalanan Todora Yoya'nn tutuklu olarak Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Bergos kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Kaz-i Vize'ye tbi Elvnbel nm karyeden skin olan Eleni ol drende Yorgi nm zimmnn anbr ninden merkebini Rmili'nden gelmi Todora Yoya nm zimm gice iinde sirka idp yine Rmili'ne gitmek zre iken mezbr Yorgi ardnca gelp Babaeskisi'ne tor gitdi haberin alup muhzr irsl olundukda kaz-i Bergos'a tbi Krk(?) nm snurnda ardndan irip dutup getrp uurladu merkeble meclis-i era ihzr idicek hasm olan mezbr Yorgi mahzarnda 76

merkebini gice iinde anbr ninden uurlayup slasna tor alup gitdine mukarrir muterif oldu zre sicill olunup habsolund." diy arzeyledn ecilden kayd bendle Sdde-i Sadetm'e gnderilmek emridp buyurdum ki: Vardukda, mezbr zerine sbit zhir olan sret-i sicilleriyle mukayyed mahbs yarar demlere koup gnderesin. Amm; bile koup gnderdn kimesnelere tenbh tekd eyleyesin ki, yolda ve izde menzil merhlde gaflet ile gaybet itdrmekden ziyde hazer eyleyeler.

831
Yazld.

Bergos'un Turabeyler kynden gurab-i yesrdan sipahi Keyvan'n evine tecavz eden Osman ile sipahi Kurd'un tutuklu olarak Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Bergos kdsna hkm ki: Mektb gnderp; "kaz-i mezbra tbi Turabeler'de baz kimesnelere beklemek ile karye-i mezbrede gurab-i yesrdan Keyvn nm siphnn evine Osmn nm kimesne yaln kl u bak ve Misk(?) dimekle marf Kurd nm siphnn ile gice iinde geldklerinde mezbr Keyvn'un hdmetinde olan Ramazn nm kimesne iki defa alup hr Osmn' drp mezbr Kurd firr* eylemi iken ol dah elegelp meclis-i erde krr eyledklerin" bildrmisin. mdi; mezbrlar kayd bend ile gnderilmek emridp buyurdum ki: Vusl [buldukda], elegelen ehl-i fesdun yoldalarn dah mmkin olursa buldurup elegetrp dah mukayyed mahbs yarar demlere koup Sdde-i Sadetm'e gnderesin.
* Metinde eklindedir.

832

Hakkari'deki kkrt madeninden gnderilen kkrt numnesinin, daha nce ran tarafndan getirilip Erci'te ilenen kkrtten daha kaliteli olduu tesbit edildiinden, cilen iki bin kntar kkrt hazrlanarak Van beylerbeyi vastasyla Trabzon zerinden stanbul'a gnderilmesi.

Yazld. Hakkr Bei Zeynel Be'e hkm ki: Hl taht- eyletnde kkrd madini olup baz madenn nmnesi sitne-i Sadetm'e getrdilp sbk Kzlba tarafndan getrdilp Erci Kr-hnesi'nde ml olan kara kkrdden al oldu zhir olup kkrd huss Sdde-i Sadetm'de ziyde mhimm lzim oldu ecilden taht- eyletnde olan kkrd madininden iki bin kntr sf kkrd ihzr itdrp muaccelen Van Belerbeisi Husrev dme ikblhya sitne-i Sadetm'e sl in gnderilmek emridp buyurdum ki:

77

Vusl buldukda, asl tehr u terh eylemeyp taht- eyletnde olan kkrd madininden muaccelen iki bin kntr kkrd tedrk ihzr itdrp kir tavarlaryla mrun-ileyhe irsl sl eyleyesin ki, mrun-ileyh dah Trabzon semtinden sitne-i Sadetm'e sl eyleye. Kkrd huss ziyde umr- mhimmeden olmdur; ihml eylemeyp fermn olunan iki bin kntr sf kkrdin muaccelen ihzr itdrp mrun-ileyhle sl eylemek bbnda env- mes-i cemlen vcda getresin ve cret kiryn lzim olan akay mrun-ileyhden taleb eyleyp ashbna alviresin ve ne vechile tedrk eyleyp ne zamnda ve ne mikdr irsl olundun yazup bildresin.

833

Hakkari'de bulunan yksek kaliteli kkrtten iki bin kntar kkrt gnderilmesine dair Hakkari beyine gnderilen hkmn yerine ulatrlmas ve Hakkari beyinin gnderecei kkrdn de gemilerle Sdde-i Sadet'e gnderilmek zere Trabzon'a ulatrlmas.

Yazld. Van belerbeisine hkm ki: Hl Hakkr Bei Zeynel dme zzhnun lkesinde kkrd madini olup nmnesi Sdde-i Sadetm'e getrilp grildkde Kzlba tarafndan getrdilp Erci Kr-hnesi'nde ml olan kara kkrdden al oldu zhir olman iki bin kntr sf kkrd ihzr eyleyp sana gndermek in hkm yazlup gnderilmidr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, zikrolunan hkmi mrun-ileyhe sl eyleyp tenbh eyleyesin ki, fermn olunan iki bin kntr kkrdi taht- eyletinde olan kkrd madininden muaccelen tahsl ihzr eyleyp sana irsl eyleye ve anun gibi emrolunan iki bin kntr kkrd sana gnderildkde tehr eylemeyp kir tavarlar ile ber-vech-i isticl Trabzon'a irsl eyleyesin ki, Trabzon'dan gemiler ile Sdde-i Sadetm'e sl oluna. Kkrd huss ziyde mhimdr; eger tahsli ve eger vuslinden sonra muaccelen irsli bbnda env- mes-i cemlen vcda getresin ve kiryn lzim olan akaya anda olan mr muktatdan alup sarfeyleyp muhsebe defterine kayditdresin ki, sonra muhsebede ibrz oluna.

834

Rodos'ta bulunan Donanma-i Hmyn mhimmt iin ihtiya duyulan akenin Aydn ve Manisa nzrlar tarafndan tedarik olunarak teslim edilmesi.

Yazld. Kaya-zde Mehmed avu'a virildi. F 15 [Ra]mazn Aydn ve Manisa nzrlarna hkm ki: Rodos'da olan Donanma-i Hmynum mhimmt in aka lzim olursa taht- nezretinzden havle olunup lzim oldu zre virmek in sbk Mliyye ve Dvn- Hmynum tarafndan ahkm- erfe virilmi idi. Ol emr-i erfm kem-kn mukarrer olup donanmanun levzimi muaccelen grilp itmma irimek lzim mhimm olman buyurdum ki: 78

Vusl buldukda, tehr eylemeyp Donanma-i Hmynum mhimmi in lzim olan akay tedrk eyleyp muaccelen teslm eyleyesiz ki, aka virilmemekle avk u tehr olunmalu olmaya. yle ki; evmir-i erfem mcebince aka virilmeyp avk u tehr olunmak lzim gele, beyn olunan zrinz makbl olmak ihtimli olmayup veblinz boynunuza; siyset olmanuz mukarrerdr. Ana gre basret zre olup ne mikdr aka lzim olursa muaccelen tedrk eyleyp teslm eylemeyince olmayasz ve her birinz ne mikdr aka virp teslm olundun ve ne trhda virildin yazup Sdde-i Sadetm'e bildresiz.

835

Kendilerine gherile hizmeti teklif edildii halde greve gitmedikleri ikyet olunan el kalelerindeki sipahilerin teklif edilen greve gnderilmeleri iin gerekenin yaplmas.

Yazld. Siph-zdeler Alaybeisi Sinn'a virildi. F 27 Ra., sene: 979 il sancanda vk olan kdlara hkm ki: Gherile hdmetinde olup Karaman'un mtekd siphlerinn Alaybeisi olan Sinn gelp; " il sancanda vk olan kalalarun gherile hdmeti teklf itdkde; "Muflaruz." diy tealll eyledklerin" bildrdi. mdi; mezbrlarun gherile hdmetinde olmalarn emridp buyurdum ki: Vardukda gresiz; mrun-ileyh mezbrlara anun gibi gherile hdmeti teklf itdkde ol vechile tealll niz iderler ise tealll itdrmeyesiz. Varup mrun-ileyhn yannda gherile hdmetinde bulunalar. Gherile huss ehemm-i mhimmtdandur; ihml msheleden hazer ideler.

836

Karaman'dan Davud olu Veli ve Ahmed'in, dedeleri defterde sipahi kaytl iken babalarnn kaytl olmadn ve kendilerinin raiyyet yazldklarn ne srerek gherile hizmetine gitmedikleri ikyet edildiinden, defterde sipahizde yazlmlarsa teklif olunan hizmete gnderilmeleri.

Yazld. Bu dah. Karaman belerbeisine hkm ki: Siph-zde[ler] Alaybeisi drende Sinn ki; "Neb nm siph-ol Dvud'un oullar Vel ve Ahmed dedeleri defterde siph iken; " "Babamuz defterde yokdur." diy biz rayyet yazldk." diy gherile hdmetine gelmedklerin" bildrmein buyurdum ki: Gresin; defterde kadm siph-zde ise hdmet-i mezbrede istihdm itdresin. Mezkr sahh siph-zde olup defter-i ceddde siph-zde yazlmlariken hl hdmet teklf olundukda ol vechile tealll iderse men idp syir siph-zdelere ne vechile hdmet teklf olunur ise buna dah be-nevbet* vk olan hdmetini ed itdrp tealll itdrmeyesin.

79

* Metinde

eklindedir.

837

am yenierilerinden ml- mrde istihdam olunanlar timara arzolunup gedikleri yine Hazine'ye hizmet edenlere arzolunup tevcih edildiinde, kendilerine gediklerin bakalarna tevcih olunduunun sylendii ikyet edildiinden, gediklerin Halep defterdarnn arzettii kimselere tevcih olunup bakalarna tevcih olunmamas.

Yazld. m belerbeisine: Haleb'de Hazne-i mirem Defterdr olan Mehmed dme ulvvh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "m yenierilerinden olup ml- mrde istihdm olunman tmra arzolunup gedkleri yine Hazne['ye] hdmet idenlere arzolunup tevch olundukda mezbrlar gedklerin kayditdrmein m'a varduklarnda; "Bu gedk sen gelmezden mukaddem hara virilmidr." diy cevb virildin" bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi m yenierilerinden ml- mrde istihdm olunup tmra arzolunup gedkleri yine mrun-ileyhn arz mcebince hazne-i mezbrede hdmet idenlere; "hara virilmidr." diy tealll eylemeyp mrun-ileyh tevch eyledi kimesnelere tasarruf itdresin.

838

Halep'teki Cmi-i Kebr'in eskiyen hasrlarnn cmi vakfnn imkan olmad iin yenilenemedii bildirildiinden, vakfn tefti olunmas; ayet vakf cihetlerinde eskiye gre art olmusa hasr masrafnn bu cihetlerden karlanmas.

Yazld. Mehmed avu'a virildi. Haleb kdsna hkm ki: Haleb'de Hazne-i mirem Defterdr Mehmed Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Mahrse-i Haleb'de olan Cmi- Kebr Vakf'nun msadesi olmaman hasrlar khne olup yeniden hasr almaa akas yitimeyp hasr lzimdr." diy ilm itmein buyurdum ki: Vusl buldukda, evkf- mezbreyi teft eyleyp gresin; kadm cihtdan ziyde olm ise hasr andan tedrk idiviresin.

80

839

Gherile ilenen yerlerin kadlar tarafndan gherile krhanelerinde grevlendirilen niblerin, hizmete gelen sipahilere grevlerini tamamlamadan tamamlad diye temessk verdikleri, bazlarndan da bedel akesi alarak zimmetlerine geirdikleri ikyet edildiinden, gherile hizmetinde grevlendirilen sipahilere hizmet bitiminde verilecek temesskn bizzat kadlar tarafndan verilmesi ve herhangi bir yolsuzluk ve hakszla meydan verilmemesi.

Siphler Alaybeisi Sinn'a virildi. F 27 Ra. Gherile ilenen yirlern kdlarna hkm ki: Drende Sinn gelp; "Gherile hdmetine tayn olunan mtekd siph-zdelern alaybeileri olup gherile ocaklar olan kdlar kr-hneye tayn itdkleri nyibleri hdmete gelen mtekdne nevbetleri tamm olmadn; "Hdmetin ed eyledi." diy ellerine huccet virp ve bazsndan bedel akas alup eklidp bu sebeble maslih- mrye ihtill virp zikrolunan kdlar hdmete gelenleri kendler defter idp nevbeti tamm oldukda nyib defteriyle tatbk idp ed-i hdmet idenlere temesski kendler virmek lzimdr." diy bildrdi. Buyurdum ki: Gresiz; arzolundu gibi ise bu hussa her birinz onat vechile mukayyed olup gherile ocaklarna hdmete gelen mtekd[]ni kendnz ne gnde gelmidr ve kank kdlklardandur; isimleriyle defter idp hdmetleri ed olunup nevbetleri tamm oldukda ocakda olan nyib defterleriyle tatbk idp hdmeti tamm olup temessk virilmek lzim olanlara kend imznuzla huccet virp har yirden bulunup hzr bulunmaduunuz zamnda temesski mahkemenzde virp gherile ocaklarnda olan nyiblerinze temessk virdrmeyp ve bedel akalarn aldurmayasz. Anun gibi emr-i erfme muhlif i iden nyibleri isimleriyle yazup bildresiz.

840

Karaman'da bulunan binden fazla sipahizdeden be yz on drt nevbetli ekincinin, sefere gitmeyerek senede alt ay nevbetle gherile hizmetinde altrlmalar.

Yazld. Alaybei Sinn'a virildi. F 27 Ra., sene: 979 Karaman belerbeisine, Karaman kdlarna hkm ki: Vilyet-i Karaman'dan Sinn gelp; "Vilyet-i Karaman'da gherile hdmetinde fermn olunan mtekd siph v siph-zdelern alaybeisi olup vilyet defteri mcebince binden ziyde siph-zdeler olup bu cmlenn iinde be yz on drt nefer nevbetl eknci olup zikrolunan nevbetl eknci sefer-i hmyna varmayup vilyet-i mezbrda vk olan gherile kr-hnelerine her ylda alt ay hdmet itmek lzimdr." diy bildrmein buyurdum ki:

81

Vardukda, sen ki belerbeisin, zikrolunan siph-zdeleri sefer-i hmyna srmeyp her yl nevbetle ilerinden be yz on drt nefer ekncileri tayn idp gnderp vilyet-i Karaman'da olan gherile kr-hnelerine Gherile Mfettii ve Gherile Nzr olup Dergh- Muallm avularndan olan Al avu marifeti ile alt ay hdmet itdresin ve siz ki toprak kdlarsz, her birinz taht- kznuzda gherile hdmetine tayn [olunan] siph-zdeleri ihrc idp yarar nyiblerinz ve demlernz bile koup gnderp fermn olunan gherile kr-hnelerine teslm idp her yl nevbet ile altar ay hdmet itdresiz. Gherile huss ehemm-i mhimmtdandur. yle ki; ihmlinz olmakla nevbetl eknci siph-zdeler kr-hneler[e] bi't-tamm gelp hdmet eylemeyeler, mesl muteb olursz. Ana gre mukayyed olup ikdm ihtimmda dakka fevteylemeyesiz.

841

Karaman vilyetinde gherile hizmetine tayin olunan mtekid sipahizdelerin nevbetleri geldiinde nibler nezretinde defterleri ile greve gnderilmeleri; gherile hizmetine tayin olunan grevlilerin de hizmete yarar ve gveniler ahslar olmasna dikkat edilmesi.

Bu dah. Karaman belerbeisine, vilyet-i Karaman kdlarna hkm ki: Drende Sinn gelp; "gherile hdmetine fermn olunan mtekd siph v siph-zdelern alaybeisi olup gherile hdmetine tayn olunan vilyet-i Karaman mtekd siph-zdeleri toprak kdlar gnderp gherile kr-hneleri emnlerine ve sancakbei ve kd cnibinden tayn olunan ktibe ve nyibe teslm idp ve kr-hne olan yirlern gherile hdmetine ky immlar ve shtevt komayup kendlern mutemedn-aleyh ve kitbete kdir ve yarar demlerin tayn itmek lzim oldun" bildrmein buyurdum ki: Vardukda, sen ki belerbeisin, bu hussa yarar u mutemed demler tayn idp ve siz ki toprak kdlarsz, kend[nz] mberet idp defterde mukayyed olan mtekd siph-zdelerden taht- kaznuzda skin olanlar nevbetlerinde ihrc idp ve ale'l-esm defter idp ve her biri kang karyede skindr, defterde ismn zerine iret idp ve imzlayup ve yarar nyiblernze koup gnderp gherile kr-hneleri emnlerine ve kr-hne zerinde duran sancakbei ve kd cnibinden tayn olunan nyibe ve ktibe teslm idp elinze temessk [a]lasz. yle ki; bu bbda ihmlinz olmala kr-hnelere taht- kaznuzda olan mtekd siph-zdeler nevbetlerine varmayup gherile ilemee mberet itmeyeler, asl zrinz makbl olmayup kdlnuz alnmala konlmayup redd-i ebed olursz ve siz ki kr-hne ve maden olan yirlern kdlarsz, siz dah bu hussa gerei gibi mukayyed olup yarar nyiblernz ve kitbete kdir mutemedn-aleyh demlernz tayn idp vfir u mstevf gherile iletmee sayeyleyesiz. yle ki; sizn dah bu bbda ihmlinz ola, zrinz makbl olmayup mesl muteb olursz. Ana gre mukayyed olup bb- ikdmda ve ihtimmda dakka fevtitmeyp arza muhtc olan kazyyeleri vuk zre yazup bildresiz.

82

842

Karaman'da tezkiresiz timar tasarruf edenlerin gherile hizmetine, tezkireli olanlarn da sefer hizmetine tayin olunmalar.

Yazld. Sinn'a virildi. F 27 Ra. Karaman belerbeisine hkm ki: Vilyet-i Karama[n]'da tezkiresz tmr tasarruf idenler gherile hdmetin idp tezkirel olanlar sefer-i hmyn hdmetine irip ed-i hdmet itmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, emr mcebince vilyet-i Karaman'da mtekd olup tezkiresz tmr tasarruf idenler[i] min-bad gherile hdmetine tayn eyleyesin ki, varup ed-i hdmet eyleyeler; nd idenleri isimleriyle yazup arzeyleyesin.

843
Yazld. Bu dah.

Gherile madenlerindeki muhtelif hizmetlerde istihdam edilmek zere, taleb edildiinde Karaman kadlar ve dizdarlar tarafndan yeterli sayda hisar erinin hizmete gnderilmesi.

Vilyet-i Karaman kdlarna ve dizdrlarna hkm ki: Sinn gelp; "gherile hdmetine tayn olunan siph-zdelern alaybeileri olup Karaman'da olan gherile madenlerinde baz lzim olur husslarda istihdm olunman hsr-eri lzim idin" bildrp; "virilmek bbnda hkm" rec itmein buyurdum ki: Vusl bulcak, zikrolunan gherile hdmetine istihdm in kifyet mikdr hsr-eri taleb eyledkde istihdm itdresiz.

844
Yazld.

Hdvendigar'n Pazarck nhiyesindeki piyadelerden, defterde piyade olu piyade yazldklar halde kendilerine teklif olunan Tersane hizmetine erif-zde olduklarn ne srerek gitmedikleri bildirilen ahslarn hizmete gnderilmeleri.

Hudvendigr piydeleri beine hkm ki: Mektb gnderp; "liv-i mezbrda Bzrck nhyesi piydeler[in]n bazlarna nevbetlerinde zerlerine lzim olan Tersne-i mire hdmeti teklf olundukda defter-i hknde piyde-ol piyde yazlmlar iken; "Biz erfe-zdelerz." diy hdmete gelmemek ile mr hdmet ed olunmadun" bildrmisin. Buyurdum ki: Gresin; mezbrlar yle ki; defter-i hknde piyde-ol piyde olup yle ki; kend nevbetlerinde knn u defter mcebince hdmet-i lzimelerin ed eylemekde* ol vechile tealll niz iderler ise itdrmeyp olgelen det knn zre kem-kn nevbetlerinde vk olan hdmetlerin b-kusr ed itdrp ol vechile tealll niz itdrmeyesin.

83

* Metinde

eklindedir.

845
Yazld.

Kendisine ait ina edecei ikinci bir kaliteye fener verilmesini isteyen stanky azeb aasna Rodos'taki fenerlerden birinin verilmesi.

Rodos beine hkm ki: Hl stanky Azeb Aas ( ) zde mecdh kend tarafndan bir kalite bin idp hl bir kalite dah bin eylemek murd idinp bir fenar virilmesin rec eylemein buyurdum ki: Vusl buldukda, Rodos'da olan fenarlardan mrun-ileyhe bir fenar viresin.

846
Yazld.

Badat'ta ilenen barutun Kbrs'a gnderilmek zere develerle Halep'e, oradan da Trablus skelesi'ne gnderilmesi.

Badd belerbeisine hkm ki: Bundan akdem defet ile ahkm- erfe yazlup; "Gherile v barutun teksr tevfrinde ikdm ihtimm zre olasn." diy emrm olm idi. Ol evmir-i erfe alm-kn mukarrer olup; "hl Badd kr-hnelerinde bi'l-fil hzr u mevcd bulunan barut muaccelen Trablus'a gndermek" emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp bi'l-fil ne mikdr barut mevcd var ise olgeldi zre develerine tahml itdrp tor Haleb'e gnderesin ki, andan Trablus skelesi'nden Kbrus'a sl oluna. Barut huss ziyde mhimdr; ihmlden hazer idp eger tevfr teksri ve eger mevcd olan barut muaccelen mahall-i memra gndermekde dakka fevteylemeyesin.

847

Badat beylerbeyi tarafndan Badat'taki bir vakf iin Birecik'ten satn alnan demir aletler ile tahtalarn Frat zerinden Badat'a naklinde Halep defterdar tarafndan gereken yardm ve kolayln gsterilmesi.

Yazld. Bu dah bee virildi. F 27 Rebu'l-evvel, sene: 979 Haleb defterdrna hkm ki: Badd Belerbeisi Murd dme ikblh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp il-hrih ilm eylemein mrun-ileyhe vakf- mezbr akasndan kifyet mikdr aka ile yarar demler gnderp Birecik'den kifyet kadar demr lt ve tahta alup Furt suyyla 84

Badd'a sl in mrun-ileyhe hkm-i hmynum yazlup gnderilmidr. Buyurdum ki: Anun gibi mrun-ileyh tarafndan kubbe-i(?) mezbr in vakf aka ile lzim oldu kadar Birecik'den demr lt ve tahta almak istedklerinde sen dah vech mnsib oldu zre muvenet idp muaccelen alvirp irsl eylemek bbnda hsn-i ihtimmun zuhra getresin.

848

Rum vilyeti voyvodalarnn reyann elindeki tfeklerin toplatlmas hakkndaki emri, tfek yerine ake almak veya tfeklerin sipahi ve yenieriye ait olduunu sylemek suretiyle uygulamadklar duyulduundan kadlar tarafndan bu gibi uygulamalara msaade edilmeyip reya elindeki tfeklerin toplatlmas.

Yazld. Ahmed avu'a virildi; "Mehmed avu'a vsl ide" diy virildi. F 27 Ra., sene: 979 Vilyet-i Rm kdlarna hkm ki: Bundan akdem hkm-i erfm gnderilp; "rey tyifesinden tfenk istiml idenlern ellerinden tfenkleri alnup gerei gibi men olunmak" emrm olm idi. Hliy baz voyvodalar tfenk yirine aka alduklar istim olunup ve yrk elinde bulunan tfenkler in; "Siph v yenierinndr." diy tealll niz iderlerimi. Buyurdum ki: Vardukda, bu hussa onat vechile mukayyed olup gresiz; kazyye arzolundu gibi ise tfenk yirine aka alnmak asl cyiz deildr. Min-bad voyvodalara tfenk yirine aka aldurmayup ve bulunan tfenkler; "Siph v yenierinndr." didklerine amel itmeyp rey ellerinde bulunan tfenkleri alup Sdde-i Sadetm'e gnderesiz.

849

Harem-i erf'te bulunan ve tamire muhta durumda olan mermer direklerin zerindeki sathlarn tamir ettirilmesi.

Yazld. Ertod Kethud'ya virildi. F 19 Ra., sene: 979 Vezr Sinn Paa'ya hkm ki: Hl Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "bu defa Mekke-i Mkerreme'ye uraduunda Harem-i erf devyirinde mermer direkler zerinde olan suth harba mrif oldun ve vech ile tamri mmkin oldun ve her birinn masraf defter olundun" bildrmisin. mdi; tamrine krk bin filori tahmn olundu vaz- kadm cmleden enfa u evl grilmein ve Harem-i Muhterem'n muaccelen tamri mhimmt- dn devletden olman buyurdum ki: Vusl buldukda, ol bbda bi'z-zt mukayyed olup vech mnsib grdn zre kerestesin ve levzimin vakti ve mevsimi ile tedrk mheyy idp dah krk bin filori tahmn olundu vaz- kadm zre gerei gibi tamr itdresin. Amm; tamrinn emnet

85

kitbetine mstakm mtedeyyin ve mcidd s kimesneler tayn idp itlf- mldan ihtiyt zre olmalarn tenbh eyleyp Harem-i erf'n tamri an-karb itmma iridrilmesinde env- mes-i cemlen vcda getresin ve ina'llh'l-Eazz ( ) mberet eyledni ve huss- mezbra ne makle kimesneler tayn eyledni Bb- Sadet-mebum'a arzeyleyesin ve masrafn Msr'da olan nzru'l-emvl marifeti[y]le gnderp masrifi defter itdresin.

850

nemli bir i iin Edirne'ye gnderilen Nuh avu ile adamlarna yol zerindeki kazlardan birer ulak bargiri tedarik edilmesi.

Mahrse-i Edirne zahresi fermn olunan kdlara(?) gelince dein yol zerinde vk olan kdlara hkm ki: Hliy havss- hmynuma mteallik bir mhimm mstacel vk olup Dergh- Muallm avularndan Nh ulala irsl olunmdur. Buyurdum ki: Her kanknuzun taht- kazsna dhl olursa kendye ( ) nefer yoldana birer ulak brgri bulvirp avk u tehr itdrmekden ziyde hazer idesiz.

851

Be kralnn kk kardeini evlendirmek ve dn yapmak bahanesiyle bir hayli asker toplad bildirildiinden, bunlarn asl maksatlarnn aratrlmas ve Memlik-i Mahrse'ye ve Erdel vilyetine zarar vermelerine msaade edilmemesi; ancak srf asker topladlar diye de anlamaya aykr bir harekette bulunulmamas.

Yazld. Hamza['ya] virildi. F 2 Rebu'l-hr, sene: 979 Budun belerbeisine hkm ki: Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "Be kral kii karndan evermek ve dn itmek bahnesiyle hayl askir-i dallet-meser cem eyleyp amm; fikr-i fsidleri ne idi malm olmadun" bildrmisin. mdi; ad tarafndan gaflet cyiz deildr. Buyurdum ki: Min-bad dah kffrun evz u etvrn gerei gibi tecesss itdrp ale'l-gafle [Memlik-i] Mahrse'den vey vilyet-i Erdel'den bir mahalle zarar u gezend irdrmelerinden ihtiyt zre olasn ve ahd emna muhlif ol cnibden bir vaz u hareket sudr itmedin mcerred cemyyetleri bahnesiyle ber cnibden ahd emna muhlif kimesneye i itdrmeyesin ve dyim ol cnibe ve vilyet-i Erdel tarafna gz kulak tutup gaflet zre olmayup vkf olduun ahbr- sahhay ale't-tevl ilmdan hl olmayasn. Sen dah nefert yokladup eger atludur ve eger syirlerinden kend hevlarna komayup ve mkemmel her birin dmen yarayla hzr itmee sayidesin.

86

852

Ravza-i Mutahhere'nin kubbesinin svasnn dt ve tamire muhta olduu duyulduundan, tamire muhta yerlerinin ne kadar zamanda ve ne miktar ake ile yaplacann bilirkiilerce tespit edilip Harem-i erif'in tamiri esnasnda kubbenin de tamirinin yaplmas; ayrca tamir esnasnda kubbeden den paralarn ayak altna dmesinden saknlp muhafaza altna alnmas ve camlar da tamire muhta ise ayn ekilde tamir edilmesi.

Yazld. Frz Aa'ya virildi. F 25 Rebu'l-evvel, sene: 979 Vezr Sinn Paa'ya hkm ki: Ravza-i Mutahhere-i Seyyid'l-enm aleyhi's-selmun kubbe-i mnevveresinn bir cnibi[n]n bir mikdr svas dp tamr u termmi lzim oldu istim olunman Mekke-i Mkerreme'nn Harem-i erf'i tamr olundukda anun dah tamr olunmasn emridp buyurdum ki: Vusl buldukda gresin; fi'l-vk kubbe-i erfn baz yirinn svas dp tamr u termmi lzim mhimm olur yiri var mdur; anun gibi tamr u termme muhtc olan yiri mutemedn-aleyh muhamminler ile yarar demn gnderp tahmn-i sahh ile tahmn itdrp dah ne mikdr aka ile hsl olur ise tamr itdrp dah tamr u termm olunan yir ne makle yir olup ve ne mikdr yir idin ve ne mikdr aka ile tamr olunup ve ne kadar aka sarfolundun defter itdrp vuk zre mufassal merh yazup bildresin. Amm; bu hussda gerei gibi mukayyed olasn ki, bu bahne ile mbir olanlar ml- vakfdan nesne ekl bel u telef itmekle vakf[a] gadr u hayf olunmaya ve hn-i tamrde kubbe-i erfden den cevher-i latfi hfzitdrp kimesnenn aya altna dmekden hazer idp ikrm ihtirm zre olalar ve Ravza-i Mutahhere'nn cmlar* dah dp tamr u termme ihtiyc var ise ol bbda dah tamm mukayyed olup ve termme muhtc olan cm hussnda iktiz eyledi zre ber-karr- sbk tecdd itdrp ol bbda dah vk olan harc ve tamr olunan cmlar her ne ise an dah yazup bildresin.
* Metinde

eklindedir.

[Yev]m'l- sneyn, f 29 Rebu'l-evvel, sene: 979

853

Daha nce gnderilen emr-i erif gereince yaplan tefti neticesinde sulu olduu bildirilen Eyp'n, kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

87

Yazld. Arz getren Mevln Ms'ya virildi. F selh- Rebu'l-evvel, sene: 979 Kastamon beine, Tatay ve Eflni kdlarna hkm ki: Siz ki kdlarsz, Sancakbeinn Kyim-makm Fyk ile mektb gnderp; "bundan akdem Tatay kazsna tbi Bolatlar nm karyeden Ms Halfe nm kimesne ile ahl-i karye yedlerinden emr-i erf vrid olup Eyyb nm kimesne in; "Kadm mermuz ve suvadmuz ve yollarmuz bozup erle men olunm iken memn olmayup era itat itmeyp teaddsinn nihyeti yokdur." diy ekv itdkleri ecilden; "erle teft idp arzeyleyesin." diy fermn olunup emr-i erfm mcebince tefahhus olunup grildkde mezbrun zerine isnd olunan mevd erle sbit zhir oldundan mad bunun emsli nice fesd enati ve irret ekveti sbit olman sicill olunup ahl-i vilyet dah; "Her vechile izlesi vcib kimesnedr." diy ehdet itdklerin" arzeylednz kd-askerm tarafndan Pye-i Serr-i lem-masrm'e arzolundukda mezbr Eyyb kree gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, asl tehr u tevakkuf itmeyp emrm mcebince mezkr Eyyb' yarar deminze koup muaccelen Sdde-i Sadetm'e gnderesiz ki, kree konla. Amm; bile gnderdnz kimesnelere tenbh eyleyesiz ki, yolda ve izde gaybet itdrmekden hazer ideler.

854

Hseyin isimli mltezimin Silifke kazs mtekaid sipahizdelerin ekincilerinin hassa gherile krhnesinde istihdamlarna engel olduu bildirildiinden, ad geen mltezimin durumunun aratrlp bildirilmesi ve kimsenin mtekid sipahizdelere mdahale tmesine izin verilmemesi.

Yazld. Alaybei Sinn'a virildi. F 29 Ra., sene: 979 Karaman belerbeisine ve Lrende ve Silifke kdlarna hkm ki: Vilyet-i Karaman'un mtekd siph-zdelerine Alaybei olan Sinn mektb gnderp; "Silifke kazsnun mtekd siph-zdelerinn ekncilerin gherile-i hssa kr[h]nesine hdmet in ihrc eyleyp gndermek zre iken Hseyin nm mltezimn Hasan nm demisi bzrda nid itdrp; "Ml kds tenbh itmidr; mrun-ileyhn yanna varman. Gherile kr-hnesinde medhalinz yokdur; cermelenrsnz." diy on sekiz nefer eknciyi kr-hneye gitmee komayup mni olmala gherileye zarar oldun" bildrdi. mdi; defterde yazlu siph-zdeye hricden kimesne dahlitmek cyiz deildr. Buyurdum ki: Defterde yazlu siph-zdeye kimesneyi dahlitdrmeyp ve mezbrun dah ol vechile mni oldu erle sbit olur ise vuk zre yazup arzeyleyesiz.

855
88

bkz. hkm. 814.

Kuds-i erf kdsna hkm ki: Drende Hc drs gelp; "Hazret-i Ms ve Hazret-i Ynus ve Hazret-i Lt aleyhim's-selmun hl nzr ve eyh ve ferr olup evkf- mezbreye sbk nzr olan mteveff eyh brhm'n evld evkf- mezbrenn vakf-nmesin ve evlerin ve dekkn ve bakr esbbn ve atlarn virmekde tealll niz eyledklerin" bildrmein buyurdum ki: Vardukda gresin; zikrolunan esbb mezbr eyh brhm'n evldnda ise tealll itdrmeyp evkf- mezbrenn eger vakf-nmeleridr ve eger evleri ve dekkn ve bakr esbb ve atlardur ve bi'l-cmle evkf- mezbreye mteallik kall kesr mezbrlarda her ne ise mrun-ileyhe alvirp bir nesne komayasn. Bir sreti, Kuds-i erf kdsna.

856
Yazld.

Dubrovnik beylerinin, Venedik ile spanya'nn ittifak ettiklerine dair gnderdikleri bilgilerin Sdde-i Sadet'e ulat; Dubrovnik beylerinin dman hakknda ayn ekilde bilgi gndermeye devam etmeleri.

Dubravenik belerine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Venedikl spanya ile ittifk u ittihd eyledklerin ve Venedik Kapudn Ceneral ahvlin" bildrp ol bbda dah her ne dimi isenz malm old. mdi; buyurdum ki: Vusl buldukda, Sdde-i Sadetm'e olan vfr- ubdiyyet ihlsnuz mcebince min-bad dah yarar demlerinz gnderp ahvl etvrn tetebbu u tecesss idp fikr-i fsidi ve hayl-i ksidi ne ise vkf olduunuz ahbr- sahhay ilmdan hl olmayasz.

857

Tophne hizmetine tayin olunan Bolu sanca piyadelerinden bir ksmnn Sinop'ta gemi in hizmetine gnderilmesi.

Bol piyde beine hkm ki: Bundan akdem sancauna tbi olan piydelern evvelki nevbetlsi ki, ( ) neferdr Top-hne hdmetine tayn olunmd. Ol emr-i erfm alm-kn mukarrer olup lkin Sinob'da bin olunan gemiler hdmeti dah mhimmtdan olman zikrolunan piydelern altm neferin hdmet-i mezbra gnderilmesin emridp buyurdum ki: Dergh- Muallm avularndan Hasan avu vusl buldukda, zikrolunan nevbetl piydelern altm neferin Sinob'da bin olunan gemiler hdmetine yayabalar ve mukaddimleri ve olgelen det knn zre altar aylk zd zevdeleriyle muaccelen ihrc eyleyp mahall-i memra hdmete mberet itdresin; gi ve eksk gndermekden hazer idesin.

89

[Yev]m's-Sls, f 15 Rebu'l-hr, sene: 979

858

Kerek Beyi Kansu'nun, haclarn su vs. ihtiyalarn karlamas, zimmetinde bulunan bakyy demesi ve am'dan Maan'a kadar haclar iin yaplmas gereken masraflar deruhte etmesi artyla haclar karlama grevine tayin edilmesi.

Yazld. Mehmed avu'a virildi. F 15 Rebu'l-hr, sene: 979 m belerbeisine ve kdsna ve defterdrna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Kerek Bei Kansu dme zzhnun zimmetinde drt bin drt yz toksan drt altun bk kalup ve huccc istikbline tayn olunmak mnsib olup lkin Kerek, bek, Acln birikdrilp virilmek murd oldun" bildrp ol bbda her ne dimi isen malm old. mdi; mrun-ileyhe hkm yazlup siznle mvere idp vech mnsib oldu zre amel eylemek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vardukda, bu bbda birbirinz ile istire eyleyp mrun-ileyhle sylep teahhd eyledi zre huccca menzilden mstevf su bulup muzyaka v zarret ekdrmeyp ve zimmetde olan emvli bi't-tamm ed idp m'dan il(?) Man'a varnca ne harcolunursa uhdesine alursa hacca ve fukarya enfa olan ne ise ol slb zre tedrk idp teahhd eyledi zre huccc istikblin mrun-ileyhe tayn eyleyp emnet istikmetle ed-i hdmet itdresiz.

859
Yazld. Bu dah.

bkz. hkm. 837.

m belerbeisine hkm ki: Haleb Haznesi Defterdr Mehmed Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "m yenierilerinden olup ml- mrde istihdm olunman tmra arzolunup gedkleri yine Hazne'de hdmet idenlere arzolunup tevch olundukda mezbrlar gedklerin kayditdrmein m'a varduklarnda; "Bu gedk sen gelmezden mukaddem hara virilmidr." diy cevb virildin" bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi m yenierilerinden ml- mrde istihdm olunup tmra arzolunup gedkleri yine mrun-ileyhn arz mcebince hazne-i mezbrede hdmet idenlere tevch olundukda; "hara virilmidr." diy tealll eylemeyp mrun-ileyh tevch eyledi kimesnelere tasarruf itdresin.

90

860
Yazld. Bu dah.

Haclar karlamakla grevli olan Ali'nin haclara gerekli develeri tedarik etmedii iin grevden alnmas ve yerine bakasnn grevlendirilmesi.

m belerbeisine hkm ki: Nbls Bei Rdvn Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "bu sene-i mbrekede emr-i erfle hacc- erf istikbl hdmetine memr olan Al, Al'ya karu geldkde Tebk nm burcda cem deveyi ve zahreyi alkoyup kendsi birka nefer siphler ile gelp mlk olup kumluk amsndan beriyyede hac zebn kdukda mr in deveye nef olmayup zebnluk ile Tebk nm burca gelinp defteri mcebince -drt bin deveden Kilr- Hssa'ya ve cebe-hneye ve top arabasna ve yenieriye ve bi'l-cmle yz elli deve lzim olup taleb olundukda ancak yetmi deve virmee kdir olup ve bundan mad bile getrdi zahreyi kend tmrndan buday olup hacc- erfe yaramayup ve narh dah ziyde gal olup tmr hslndan iki yz yk tereke burc- mezbra toldurup syn iden urbn ile mumelesin bir idp kalaya girp ve kup kalaya bir halel olmak ihtimlinden bi'z-zt kalaya varup didkleri buday tolu(?) olup bedev Arablardan bir-iki kimesne bile olup kaladan srdin" bildrdi. mdi; mezbr Al'ye istikbl in ne kadar deve irsl olunmdur, bu mikdr az deve ile istikble varmaa sebeb nedr? Buyurdum ki: Vusl buldukda, mezbr ol hdmetden ref idp dah ahvlin onat vechile teft eyleyp bu kadar az deve virmee sebeb nedr; malum idinp vuk zre yazup arzeyleyesin ve zikrolunan hdmeti bir yarar mstakm ve hdmete kdir kimesne tedrk eyleyp hdmet-i mezbreye nasbidp arzeyleyesin.

861 862
Bu dah.

Be kralnn adam Pavli'ye yol hkm.

Be kral demi Pavli'ye yol hkmi.

Haclar hac dnnde develerin yetersizliinden dolay zor durumda kaldklarndan bu gibi durumlarn nlenmesi iin nceden tedbir alnmas ve gelecek yllarda da ayn hassasiyetin gsterilmesi.

m belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "mr-i huccc- zevi'l-ibtihc shletle varup haccidp mrcaat itdklerinde yolda bir mikdr develere krgun irimekle huccca bir mikdr ztrb gelp selmetle Vatrn nm menzile kup mukaddem istikbl in gnderilen kimesneler huccca mlk olup ve tekrr m alaybeisi gnderildin ve Nzr- Hac Muhammed Bahr fevtoldun" bildrmisin. mdi; "Gelecek hacc- erfmn

91

levzim mhimmtn her ne ise ve her ne vechile iktiz iderse tedrkine mukaddemce mberet eyleyesin ki, vakti geldkde tehr u tevakkufa ve hucccun ztrbna bs bir vaz bulunmaya." diy bundan akdem sana ahkm- erfe gnderilmiidi. Ol emrm kem-kn mukarrerdr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, Mr-i Huccc olan Rdvn geldkde mrun-ileyh ile hucccun ahvline tahsl-i vukf itmi kimesneler ile dah imdiden mvere idp huccc u mla nfi u sn tedrk nice ise asl tehr [u] tevakkuf itmeyp mukaddemce mberet idp vakti gelince hzr u mheyy eyleyesin ki, ina'llh tel vakti ve mevsimi geldkde asl bir nesneye* tehr u tevakkuf lzim gelmeye. Bi'l-cmle eger mr-i hacclk ve mr-i mlkdur ve eger hucccun gayri mhimmt levzimidr; vaktinden bir-iki ay mukaddem cmlesi hzr olmak gerekdr. Ana gre tedrk idp ne vechile tedbr tedrk eyledn arzeyleyesin.
* Metinde eklindedir.

863

am Beylerbeyilii'nde olan kadlarn tebdili yznden reyda kalan bakynn toplanmasnda karklk kp halka zulmedildii eklinde ikyette bulunulduundan konunun aratrlmas ve deftere gre elinde temessk olmayan herkesten bakyann tahsil edilmesi.

Bu dah. m belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp ve; "m Belerbeilii'nden olan kdlara [ve] Moll Aa'ya cz nzl teslm olunup gnderdi baky defteri mcebince bk kalan nzli cem u tahsl itdrp gnderilmek emrm olman kuzta mektb ve avular gnderilp defter mcebince bk nzlleri taleb olundukda sbk olan kuzt tebdl olunmala hl olan kdlar; "Rey zimmetinde bk kalmamdur." diy mektblar gnderp lkin reynun dah teslm itdklerine temesskleri olmayup temesskleri olmayanlardan tekrr alnman mektblar gnderilmein nzlin alduklar reyya dah temessk virmeyp b-huss Safed ve Hms kazlar reys; "Cmle nzlmzi teslm eylemiz; bize zulm hayfdur." diy tezallm idp lkin m ve Balbek ve Karalar kazlarnda bir mikdr baky olup tahsl olunmak zre oldun ve nzl kifyet eylemez ise yeni nzl tedrk olunmasn ve nzl cem iden kuzt kleyi yiirmi vukyye zerine alup; "Moll Aa yiirmi drt vukyye zerine bir kle ihds eylemekle kll kesrolur." didklerin" bildrmisin. mdi; nzllerin teslm itdklerine temesskleri olmayanlardan tekrr nzllerin almak lzim olman buyurdum ki: Vardukda, bundan akdem bu bbda irsl olunan ahkm- erfe ile amel idp bkleri olup rucas ellerinde olmayanlardan vk olan bk nzlleri tahsl itdresin.

92

864

eyh'l-Arab Habls Mehmed'in muhasebesinin grlerek masraf ve teslimatnn ayr ayr defter edilip Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. Mezbrun demisine virildi. F 16 Rebu'l-hr, sene: 979 Sinn Paa'ya hkm ki: Hliy eyhu'l-Arab Habls Mehmed Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "muhsebesi hakk zre grilmesin" bildrdi ecilden muhsebesi onat vechile dikkat ihtimmla hakk zre grilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, mezbrun muhsebesin onat vechile hakk zre grp masrif teslmt nedr*; fet-i* semv ve erksi ve skender Paa'nun ve olnun develerini ve srbn u devecilerine ne mikdr ulfe virilmidr, nice itmidr; gerei gibi dikkat ihtimm zre tefahhus eyleyp her mddeyi baka baka defter idp defterin mhrleyp Sdde-i Sadetm'e ilm eyleyesin ve bi'l-cmle ml- mr her kimden mteveccih olursa b-kusr tahsl itdrp asl bir ferde [tealll] niz itdrmeyesin.
* Metinde eklindedir.

865

el sanca Kbrs Beylerbeyilii'ne ilhak olunduundan sancan atk ve cedd icml ve mufassal defterlerinin Kbrs Beylerbeyi Sinan Paa'ya gnderilmesi.

Yazld. s avu'a virildi. F 18 Rebu'l-hr, sene: 979 Karaman belerbeisine hkm ki: Hl il sanca Kbrus Belerbeilii'ne ilhk olunup liv-i mezbrun atk u cedd icml mufassal defterleri Kbrus Belerbeisi Sinn dme ikblhya irsl olunmak lzim olman buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp il sancanun atk u cedd icml mufassal defterlerin bir kseye koyup mhrleyp mrun-ileyhe irsl sl eyleyesin.

866

Zimmetindeki ml- mryi demedii iin Rodos Kalesi'nde mahbus bulunan Buhayra vilyetinin nceki eyh'l-Arab s'nn olunun, halk yeni eyh'l-Araba kar kkrtt ve eyh'l-Arablk iddiasnda bulunduu iin yakaland ve hapsolunmak zere Rodos'a babasnn yanna gnderildii.

93

Yazld. s avu'a virildi. F 18 Rebu'l-hr, sene: 979 Rodos beine ve dizdrna hkm ki: Msr'a tbi vilyet-i Buhayra'nun bundan akdem eyhu'l-Arab olan s'nun zimmetinde ml- mrden hayl bakys olup tahslinde tealll eylemein Rodos Kalas'na gnderilp habsolunm idi. Mezkrun ol vilyet-i mezbreye baz demler gnderp reyy dll idp; "eyhu'l-Arablik gir bize virilse gerekdr. Bi'l-fil eyhu'l-Arab olan Habls'a uhdenze eds lzim mlun teslminde ihml idn." diy ml- mrnn tahsline mni oldu istim olunup mezkrun ol zimmetinde dah ml- mrden baky olman Dergh- Muallm'a geldkde elegetrilp babas yannda habsolunmak in kayd bend ile size irsl olunmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, mezbr babas yannda habsidp dah muhfaza hdmetinde olanlara muhkem tenbh tekd eyleyesiz ki, onat vechile grp ve gzedp zabt u hrsetinde ihtimm [zre] olalar ki, bir tark ile kurtlup hals olmak ihtimli olmaya.

[Yev]m's-Sebt, f 18 Rebu'l-hr, sene: 979

867

Haclar iin gerekli olan mukaddimlere verilmesi.

develerin

tedariki

iinin

yarar

Yazld. Mehmed avu'a virildi. F 18 Rebu'l-hr, sene: 979 m belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Bundan akdem hacc- erf ahvli arzolunup m zamsndan Slih hacc- erf nzr, Mehmed mr develer mr-hr olup klr u deve masrifi mezkr Slih marifetiyle olmak tedrk olmd. Lkin huccc dah gelmedin nzr fevtolup mr-i hac m- erf'e gelp ahvl sl olundukda; "hucccun ziyde muzyakasn" syleyp; "mr develerden kll deve helk olup klr ve syir mrye mteallik esbbdan nice esbb kaldukda yklenmee deve bulunmaman huccc develerinden deve alnup tahml olmdur. Yine kadmden mukaddimlere aka virilp deve tedrk idp klr ve syir levzim-i hacc anlar gtrp mrden deve beslenmemek enfa oldundan gayri mrye kll say olup" diy cevb virdkde bu senede olan hucccun ve vilyetn aynndan ve ehl-i vukfdan sl olundukda; "Vk kadmden olgeldi det-i kadme zre deveyi mukaddimler tedrk idp yolda develeri kaldukda deve tedrk itmee mliklerdr." diy haber virp ol takdrce yine(?) mukaddimler tedrk olup vuk zre arzolmak lzim olup ve Msr emr-i hacc slb zre Gazze Sanca Bei olan Rdvn Paa'ya emr-i hacc olmak teklf olundukda; "Ziyde fakrum vardur; medynum. Kudretm yokdur." diy cevb virp ve gayri sancakbei ekser Kbrus'da olup ve olanlar dah hzr olmayup ve "m- erf'den Msr mr-i hacc tarkyla gitmek mkildr." diy nice ehl-i vukf haber virmein ihtisr zre arzolunup ina'llh an-karb tafsl zre tedrk olunup 94

vuk zre yine arzolunur; fermn- erf ne vechile cr olursa mcebi ile amel olunur." diy ilm itdn ecilden buyurdum ki: Vusl buldukda, arzeyledn zre yarar mukaddimlere virp ed-i hdmet itdresin.

868

Haclarn ihtiyac iin Msr Hazinesi'nden her sene on sekiz kese para verilirken geen sene on alt kese verilmesi zerine mzayaka meydana geldii bildirildiinden durumun aratrlmas ve on alt kese yetmiyorsa tekrar eski det zere on sekiz kese verilmesi.

Yazld. Mezbrun demisi Mehmed'e virildi. F 19 Rebu'l-hr, sene: 979 Sinn Paa'ya hkm ki: Bu sene-i mbrekede dah Emr-i Hc tayn olunan Murd Sdde-i Sadetm'e gnderp; "imdiye dein Msr'dan emr-i hacc olanlara huccc- zevi'l-i[b]tihcun menzil merhlde masrif mhimmt in her sene Msr Haznesi'nden on sekiz kse pre virilgelmi iken sbk Msr Belerbeisi skender geen sene iki ksesin kesp on alt kse virmekle masrife kifyet itmedin" bildrp olgeldi zre on sekiz kse virilmek bbnda emr-i hmynum taleb itmein buyurdum ki: Gresin; zikrolunan masrif in on alt kse vef ider mi? Anun gibi kifyet itmez ise olgeldi zre on sekiz kse virp lzim'l-arz ise yazup bildresin.

869

Haclarn geen sene Msr Emr-i Hacc olan Murad'dan memnun olduklar bildirildiinden, ad geenin bu yl da ayn greve tayin edilmesi.

Yazld. demisine virildi. Vezr Sinn Paa'ya hkm ki: Sene-i sbkada Msr Emr-i Hcc olan kdvet'l-meri'l-kirm Murd dme zzhdan huccc- zevi'l-i[b]tihc; "menzil merhlde gerei gibi hfz u hrset idp rz v krn zre olduklar" ilm olunman bu sene-i mbrekede dah emr-i hc tayn olunup buyurdum ki: Vakti ve mevsimi geldkde mrun-ileyhi Msr'dan giden huccc- zevi'l-i[b]tihca emr-i hc tayn eyleyp levzim olgelen det knn zre tedrk idesin.

95

[Yev]m'l-Ahad, f 19 Rebu'l-hr, sene: 979

870

Gynk'de Mehmed adl kimsenin criyesini ayartp Kul adl ahsa veren Hac aban'n yakalanp kree gnderildii; Kul'nn da Altnta'ta olduu duyulduundan derhal yakalanp kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. avu-zde Mehmed'e virildi. F 19 Rebu'l-hr, sene: 979 Altunta kdsna hkm ki: Gynk kds mektb gnderp; ""kaz-i mezbrdan Mehmed nm kimesnenn atmacaclar zmresinden Hc abn nm kimesne bir criyesin ayardup Kul nm kimesne[ye] virp alup giderken Eskiehir'de tutlup habsolundukda kree konlman hkm vrid olm iken ikisi bile zencrden kaup hl kasaba-i Gynk'e gelp Mehmed Sba nm kimesne cemat-i mahalle ile zerlerine varlup mezbr Hc abn meclis-i era davet olundukda ata binp eline lt- harb alup er- erfe itat itmedin" arzitdin kd-askerm Pye-i Serr-i lem-masr-i Husrevnem'e arzeyledkde kree konlmalarn emridp mezkr Hc abn Sdde-i Sadetm'de hzr bulunman kree konlup mezbr Kul bi'l-fil taht- kaznda oldu ilm olunman mesfr Kul dah kree gnderilmesin emridp buyurdum ki: Emrm mcebince tehr u terh eylemeyp mezkr Kul'y yarar demler koup Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, kree konla. Amm; bile koup gnderdn kimesnelere tenbh tekd eyleyesin ki, yolda ve izde gaflet ile gaybet itdrmekden hazer ideler.

871

Mezistre sancanda baz kiilere ait timarlara, nceden kendilerine ait olduu iddiasyla hisar erlerince yaplan mdahalenin engellenmesi.

Gny(?) eleb'ye virildi. F 19 Rebu'l-hr, sene: 979 Mora muharririne hkm ki: Hliy; "Mezistre sancanda Blobogo(?) nm- dger loyani(?) nm karyeden alt bin be yz aka tmr olan Hseyin ve Miyogora(?) nm karyeden alt bin iki yz aka tmr olan Hasan ve Linokasr(?) nm karyeden be bin tokuz yz toksan tokuz aka tmr olan Mehmed ve Mora sancanda Lakasakali(?) nm karyeden alt bin tmr olan dger Mehmed ve dstr- mkerrem Vezrm Piyle Paa edma'llh tel icl[leh]nun nigrbas olan Sleymn nm kimesnelern tmrlar Sdde-i Sadetm'den bert olunup tasarruflarnda iken hliy ol cnibde olan hsr-erlerinden baz mezkrnun tmrlar in; "Kadm hsr-erlerinn tmrlar idi." [diy] gir anlar kendlere mukarrer klnmak in Sdde-i Sadetm'den hkm alup ol cnibe varduklarnda Dergh- Muallm'a mektbun ile bir sret-i sicil gnderp hn-i tevzda ol kyler ziydeye 96

yazlmala hsr-erleri kend semtlerinde har kylere tlib olman eski tmrlar rzlaryla hara virildin" bildrmi idn. Eyle olsa; buyurdum ki: Vardukda gresin; kendlern talebi zre har karyeler virilp zabtitmileriken mcerred irret iderlerise ellerinde bulunan tmrlarn ibk idp dah sicille mugyir kimesnenn tmrna hsr-erlerin dahl taarruz itdrmeyesin.

872

Yolsuzluk yaptklar iddia olunduu iin muhasebeleri grlmek emrolunan ancak ortadan kaybolan, skilip kazsna bal Hachamza'da bulunan Sinan Paa mareti'nin eski grevlilerinin Malatya'da olduklar haber alndndan, Malatya beyine bunlarn yakalanp skilip'e gnderilmelerinin emredildii; Malatya beyi bunlar gnderdiinde muhasebelerinin grlmesi.

Mezbrun demisi Bl'ye virildi. F 20 Ra. Trabuzon muharririne ve skilib ve Osmnck kdlarna hkm ki: Mukaddem skilib kds mektb gnderp; "kaz-i skilib'e tbi Hchamza nm mevzda vk olan Sinn Paa Imreti Mtevellsi olan Ysuf sbk Mtevell olan Cafer ve Kyim-makmlar lys ve Hzr ve Al ve Hseyin ve Ktibi Al'nn ml- vakfdan belyyt oldu sbk arzolunman muhsebeleri grilmek in hkm virilp teft eylemek in davet olunduklarnda gaybet eylemekle muhsebeleri grilmedin" bildrmisin. mdi; mezbr mtevellnn demi sbk Mtevell olan Cafer ve kyim-makmlarndan lys ve Hseyin in; "Maltyye'de olduklarn" ilm eylemein mahall-i hdiseye gnderilp sbk virilen hkm mcebince muhsebeleri grilp bertaraf olman Maltyye beine hkm yazlup irsl olunmdur. Buyurdum ki: Anun gibi mm-ileyh zikrolunan mtevell ile kyim-makmlarn gnderdkde husamyla berber idp dah sbk virilen hkm mcebince muhsebelerin erle grp bertaraf eyleyesiz.

873

Hazret-i Ali ve Hazret-i Hseyin'in trbelerine konulmak zere taleb olunan on adet divan kaliesinin en, boy ve aplarnn Sdde-i Sadet'e bildirilmesi.

Yazld. Derv avu'a virildi. F 9 Rebu'l-hr, sene: 979 Badd belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Hazret-i mm Al ve Hazret-i mm Hseyin radya'llh tel anhmya trbe-i erfelerinde ve harem-i muhteremlerinde denen hallar sbk Yukaru Cnib'den gelp ismi dokunm olmala ziyrete gelen melhde ahvlin mtevellsi ilm itdin ve zikrolunan kalalarun bedeli ve her sitnenn cmi- erfine Rm kalalarndan on aded dvn kalalar lzim idin" bildrmisin. Amm;

97

plar gnderilmeyp tl arzlar ne mikdr idin arzeylemedn ecilden buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp ne mikdr kala lzim olursa tl arzlar ne kadar olmak lzim ise ana gre plarn alup Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, lzim oldu zre tedrk olunup gnderile.

[Yev]m'l-Cuma, f 26 Rebu'l-hr, sene: 979

874

Babas Irakayn Seferi'nde Kzlba'a esir dp katledilen ve kendisi de kaarak Diyarbakr'da dokuz yl kaldktan sonra idam edilmek maksadyla eitli gerekeler ne srlerek Yukar Cnib'den taleb olunan Yadigr olu Yadigr Mehmed tekrar taleb olunursa buralarda yle bir ahs olmad yolunda cevap verilmesi ve oluk ocuuyla bu taraflara gmek isterse kendisine mni olunmamas.

Yazld. Diyrbekir belerbeisine hkm ki: Sbk Dkmeciba olan Ydigr'un ol Ydigr Mehmed nm kimesne Sdde-i Sadetm'e arz- hl sunup; "babas Ydigr Irkayn Seferi'nde Kzlba'a esr olup sonra siyseten kaltolunup mezbr dah esr olup bade-zamnin enitesinn birka demin hals eyledkde mezbr dah siyset in taleb eyledkde firr eyleyp Diyrbekir'e gelp tokuz yl anda olup kande oldu malmlar olmala katleylemek in Yukaru Cnib'den; "Esbb altun virildi; met u krk alman." diy bahne olunup taleb olundun" bildrp istid-y tfet eylemein buyurdum ki: Vusl buldukda, mezbr ehl yli ile ol cnibden gp bu taraflara gelmek istedkde dahlitdrmeyp mni olmayasn. Anun gibi Yukaru Cnib'den taleb olundukda; "Ol asl dem bunda yokdur." diy cevb viresin.

875

Zencire sanca Beyi ohrb brahim Bey, Zencire Kalesi'nin senelik yirmi bin akeye mtehammil olmadn bildirdiinden, Zencire livasnn yeniden tahrir edilmesi ve ortaya kacak ifrzdan ad geene bir zeamet tevcih edilmesi.

Yazld. Derv avu'a virildi. F 9 Rebu'l-hr, sene: 979 Badd Tmrlar Defterdr olan Abdlcell'e hkm ki: Zencre Sanca Bei ohrb brhm dme zzh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Kala-i Zencre b-hsl olup senev yiirmi bin akaya mtehammil olmadun" bildrmein liv-i mezbr dah tahrr eylemek emridp buyurdum ki:

98

Sbk tahrr hussnda virilen emr-i erfm mcebince liv-i mezbr dah tahrr eyleyp hn-i tahrrde ziydeye mtehammil olursa ne mikdr ziydeye tahammli oldu malm oldukdan sonra zhir olan ifrzdan mrun-ileyhe bir zemet tevch idesin.

876

Karahisar- ark sancakbeyi sipahileriyle birlikte Donanma-i Hmyn seferine katldndan muhafaza hizmeti iin Erzurum'dan elli neferlik bir kuvvet gnderilmesi ve Yukar Cnib'in ahvlinin aratrlarak durumun Sdde-i Sadet'e bildirilmesi.

Erzurum belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Karahsr- ark sancabei siphleriyle Donanma-i Hmynum seferine fermn olunman "liv-i mezkrun hfz in siphden ve gnllden kifyet mikdr dem gndermek" emrm olman cnib-i yemn gnlllerinden yiirmi be ve syirden yiirmi be nefer ki, cmle elli nefer olur yzbalaryla irsl olunup fukarya muzyaka olmamak ecliyn ziyde gnderilmedi; lzim olursa tekrr gnderile." diy arzidp ve; "Serhadde mteallik olan ahvli bildrmekden hl olmayasn." diy hkm virilmein; "Yukaru Cnib'e yarar demler gnderilp asl kimesnenn hareketi olmayup vilyet keml-i emn emn ve rey v bery istirhat itmnn zredr." diy ilm idp bu bbda her ne ki ir eylemi isen mufassalen malm olmdur. Bu huss mvecceh tedrk eylemisin. Eyle olsa; buyurdum ki: Vardukda, zikrolunan gnlller kem-kn liv-i mezkrun muhfazasnda olup yzbalarna gerei gibi tenbh tekd eyleyesin [ki,] tyifesin onat vechile zabteyleyp fukarya ve reyya hlf- er- erf zulm teadd itdrmeyp muhfaza hdmetinde ikdm ihtimm zre olup ihml msheleden hazer eyleyeler ve dyim Yukaru Cnib'n ahvlin tetebbu u tecesss itdrp vkf u muttali olduun ahbr- sahhay ale't-tevl sitne-i Sadetm'e ilm itmekden hl olmayasn.

877

Niksar'da bir ksm gurbet ve ingan tifesinin mslmanlarn ekinleri ve balar arasna konup zarar verdikleri, ellerindeki alnt atlar alp sahiplerine vermek iin zerlerine varan grevlileri yaraladklar ve bu esnada eminlerin paralarn aldklar, nn yakaland, dierlerinin ise kat bildirildiinden, kaanlarn da yakalanp toprak kads marifetiyle tefti edilerek hak sahiplerine haklarnn verilmesi ve sulularn er-i erfe gre cezalandrlmalar.

Canik Bei olup vilyet muhfazasna tayn olunan Memi Be'e ve Amsiyye beine ve orum alaybeisine hkm ki: Niksar Kds Mevln Fethullh zde fazlh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Gurbet ingn tyifesinden otuz mikdr ev cem olup mslimnlarun ekinleri ve blar

99

arasna konup zarar u ziyn eyledklerinden gayri ellerinde uurluk atlar bulunup shbleriyle havss u cedd emnlerinden Haydar ve Pr Vel baz mslimnlar ile atlar shblerine alvirmek in varup atlar ayn ile mezkr tyifenn obalar iinde tavarlar arasnda bulup shblerine alvirmek kasditdklerinde itat eylemeyp cmle silha gezp cengidp Haydar' kllayup ve iki at oklayup kll fesdlar olup be aded at shblerine virp ellerinde bulunup alndu sicill olunup ve nefer demleri tutlup gayrileri elvirmeyp perkende olup mezkr emnler; "Ol muhrebede seyis-hnemden seksen bin aka gret olund." diy beyyine ikmet eyledin" bildrmi. mdi; Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu huss husam muvcehesinde toprak kds marifeti ile muktez-y er- erf zre teft eyleyp gresiz; kazyye arzolundu gibi ise [ki,] erle sbit ola elde olanlarun hakknda erle lzim geleni icr idp gaybet idenleri elegetrp anlarun dah ahvlin erle teft eyleyp fesd enatleri sbit olursa anlarun dah erle cez v sezlarn virp zerlerinde sbt bulan hukk mddet(?) eger atdur, eger gayridr; erle ashbna alvirp er- erfe muhlif kimesneye i eylemekden ve bu bahne ile kend hllerinde olanlara mcerred celb ahz in dahlolunup ehl-i fesda hmyet olunmakdan hazer eyleyesiz ve lzim'l-arz olan yazup bildresiz.

878

Magosa Kalesi'nin tamiri iin Halep ve am'dan yeterli sayda duvarc ve marangoz ustasnn alet ve edevtlaryla birlikte Kbrs'a gnderilmesi.

Yazld. Kaya-zde Mehmed avu'a virildi. F 17 Rebu'l-hr, sene: 979 Haleb kdsna ve defterdrna hkm ki: Hl Magosa Kalas'nun tamri in vfir u mstevf benn v neccr lzim olman buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup Haleb'den vfir u mstevf benn v neccr ihrc eyleyp lzim olan lt esbb ile yarar nyibn ile Kbrus'a gnderesin ve ne mikdr benn v neccr gnderilrse defter eyleyp deftern bir sretin Kbrus'a ve bir sretin Sdde-i Sadetm'e grderesin. Bu dah. Bir sreti, m belerbeisine. Aaasnda; "... her kdlkdan ne mikdr benn v neccr gnderilrse defter idp bir sretin Kbrus'a ve bir sretin kapuya ... Bu bbda Kbrus'dan ahkm- erfe gelrse mcebiyle amel eyleyesin."

879

Sarualan karyesinden Gayb bin Saf adl kimsenin birka arkadayla birlikte zorla kz karp fesat kard bildirildiinden, ad geenin su ortaklar ile birlikte yakalanp kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

100

Ninc bee gnderildi. F 26 Ra. Eskiehir kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e sret-i sicil gnderp; "Sarualan nm karyede mutavattn olan Gayb bin Saf nm kimesne sbk Hsrck nm karyede mtemekkin iken drs nm kimesnenn kzn ekp nice gn talarda gezdrp vech-i merh zre ehl-i fesd olman karye-i mezbreden reddolunup badeh Halk nm karyeye varup anda dah fesd enatden hl olmayup ahlsi ciz kalman andan dah reddolunup ve Habbe nm kz baz levend cem idp cebren ekp dyim fesd enatden hl olmayup ziyde ehl-i fesd olup ve mm brhm Fakh(?) bin drs ve karndalar Hall ve Nash ve Ysuf nm kimesneler dah mezbre kz ekmede bile olduklar tescl olundun" ilm eyledn ecilden buyurdum ki: Vardukda, mezkrlar elegetrp gaybet iderlerse erle buldurmas lzim olanlara buldurup getrdp husamy berber klup bu husslar bundan akdem bir defa erle sorlup faslolm olmayup ve on be yl terkolunm dav deil ise ber-mceb-i er- erf onat vechile hakk zre teft tefahhus idp gresin; fi'l-vk arzolundu gibi olup vech-i merh zre fesd enatleri erle sbit zhir olursa sebt-i sicill eyleyp sret-i sicilleriyle mezkrlar yarar demlere koup kree konmak in Sdde-i Sadetm'e gnderesin. Amm; bile koup gnderdn kimesnelere muhkem tenbh eyleyesin ki, yolda ve izde onat vechile hfzeyleyp gaybet itdrmekden hazer eyleyesin.

880

Budakz, Yzdepre ve Hseyinbd kazlarnda haklarnda Kzlba ve ehl-i fesad olduklar iin yakalanp tefti edilmeleri hususunda daha nce hkm-i erif kartlan ancak yakalanamadklar duyulan ahslarn yakalanmas ve haklarndaki iddialarn doru olup olmadnn vilyet aynndan da soruturularak Sdde-i Sadet'e bildirilmesi.

Yazld. Mezbrun demisi Osmn'a virildi. F 27 Ra., sene: 979 erke beine, Budakzi ve Yzdepre ve Hseyin-bd kdlarna hkm ki: h Hseyin ve ol Mehmed ve Prkul ve Hasan ve Hseyin ve hkul ve hidrrahmn ve Eryitdi ve Vel ve h-Al ve Sevindk ve eyh nm kimesneler Kzlba ve ehl-i fesd olup birka defa ahvlleri grilp Sdde-i Sadet'e fesd enatleri arzolunup haklarndan gelinmesine ahkm virilmiken gir elegelmeyp her dyim mslimnlarun ml menllerin gret idp ehl yllerine tecvzden hl olmaduklar Sdde-i Sadetm'de istim olunman buyurdum ki: Vardukda gresiz; mezbrlar anun gibi fesd ilhd zre olduklar sbit zhir olup vech-i merh zre arzolunup haklarndan gelinmesine ahkm- erfe vrid olup gir zabta kbil olmaduklar vk ise mezbrlar buldurmas lzim olanlara buldurup elegetrp dah ne makle fesdlar sbit olmdur ve ilhd zre olduklar mukarrer midr ve ayn- vilyet haklarnda ne dir; mufassal merh yazup arzeyleyesiz.

101

881

Edirne'de iki suhtenin bir yenieriyi ve arkadan yaralayp dier arkadan ldrmek sularndan yakalanp sularn itiraf ettikleri ve hapsedildikleri, ancak akrabalar araclyla salverilmek zere olduklar bildirildiinden, sularn itiraf eden bu gibi sulularn padiah Edirne'ye varp davalar grlmeden asla salverilmemeleri.

Yazld. Defter ktiblerinden mer eleb'ye virildi. F 26 Rebu'l-hr, sene: 979 Edirne kdsna hkm ki: Edirne muhfazasna tayn olunan yenierilerden Mehmed nm kimesne dem gnderp; "gice ile kol gezer iken ayrlup te gider iken konlarndan bir topc ve iki ehirlye rstgelp At Bzr ortasnda(?) gice yrr iken alt nefer shte let-i harble yollarna gelp yarala alup barmaklarn drp ve topcy katlidp ve yoldalarnun biri dah mecrh olup irtesi shtelere kll(?) geldkde Osmn psala ve Manastrlu Kara Abd nm shteler tutlup meclis-i era getrildkde krr eylemein habsolunup hl mezbrlarun baz mteallikt gelp habsden hals itmek zre olduklarn" bildrdi. mdi; bu makle fesd enat zre olanlar huss fesdlarna mukrr u muterif olanlara hmyet olunup tlk olunmak asl cyiz deildr. Buyurdum ki: Vardukda gresin; bir defa erle faslolunmayup zerinden on be yl mrr itmi deil ise ve zikrolunan shteler ol vechile fesd enatlerin krr itmiler ise muhkem habsidp eger mezbrlardur ve eger ol fesdda olan yoldalardur; sadet ikbl ile mahrse-i Edirne'ye varlup ahvlleri erle grilp faslolunmadn habsden tlk itdrmekden hazer idesin.

882

Msr'a bal Kmil'l- klmi'l-Garbiyye Muktaas'n ve baz kyleri iltizam edip Garbiyye vilyetinin yeni eyh'l-Arab olan Abdlvhid ile buralar eskiden iltizam eden eyh'l-Arab, kf ve emnler arasnda zimmetlerindeki mal- mr bakyas hususundaki ihtilafn halli iin taraflarn biraraya getirilerek muhasebelerinin grlmesi ve zerlerindeki mr maln tahsil edilmesi.

Yazld. Mezbrun demisine virildi. F 26 Rebu'l-hr, sene: 979 Vezr Sinn Paa'ya ( ) ve defterdra ve kdsna hkm ki:

Drende eyh Abdlvhd Rikb- Hmynum'a ruka sunup; "Msr'a tbi Kmil'l- klmi'l-Garbiyye Muktaas'n ve baz karyeleri dah sbk iltizm iden eyhu'l-Arab ve kf men iltizmlarndan yz kse altun dah ziyde idp ve bi'l-fil bert- hmynla vilyet-i mezbreye eyhu'l-Arab olup mezkrlar zabtitdkleri tahvllerinden bk kalm ve mrun-ileyhn tahvline denden kabzitdklerin bi'z-zt zimmetlerinde hayl ml- mr oldun" bildrp; "hd- bild ve mbirleri marifetiyle 102

yirl yirinden teft olunup muhsebeleri grilmek bbnda hkm virilmesin" rec itmein buyurdum ki: Vusl buldukda, mezkrlar ihzr ve mrun-ileyh ile berber eyleyp hd- bild ve mbirler marifetiyle olgelen det knn zre ber-mceb-i er- kavm yirl yirinden teft tefahhus eyleyp kend tahvllerin ve mrun-ileyhn tahvlinde zabt u kabz eyledkleri mlun muhsebesin grdrp zerlerinde ne mikdr ml- mr sbit zhir olur ise b-kusr alup kabzeyleyp ellerinde kifyet mikdr mevcd mllar yosa esbb emlkin frht itdrp kifyet eylemezse kfe[l]sndan tahsl eyleyp Hzne-i mirem in alup kabzeyleyp ve ne mikdr ml tahsl olunup kabzoldun mufassal [] merh mfredtyla defter idp bir sretin anda Hazne-i Msr'da alkoylup bir sretin mhrleyp ve imzlayup Sdde-i Sadetm'e irsl eyleyesiz ve ahvli neye mncerr olursa mufassal yazup Sdde-i Sadetm'e bildresiz.

883

Mtekaid Mehmed Bey'in terekesini ehzde Murad'a gtrecek olan grevlilere stanbul'dan Manisa'ya varncaya kadar yol zerindeki kazlarn kadlar tarafndan gereken kolayln gsterilmesi.

Sdde-i Sadetm'den Manisa['ya] varnca yol zerinde olan kdlara hkm ki: Fevtolan mtekd Mehmed Be'n vk olan metrkt demleriyle olum Murd tle bakhu[ya] gnderilmek emrm olmdur. Buyurdum ki: demleri her kanknuzun taht- kazsna dhl olurlar ise yolda ve izde ve menzil merhlde mteveff-y mrun-ileyhn metrktna kimesneyi dahl taarruz itdrmeyesiz.

884

Kayseri'deki gherile krhnelerinde bulunan gherilenin defteriyle birlikte Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. Derv avu'a virildi. Kaysariyye'de Gherile Nzr olan Al avu'a hkm ki: Ol cnibde vk olan gherile kr-hnelerinde ne kadar mevcd gherile bulunursa Sdde-i Sadetm'e gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp k mevsimi irimedin zikrolunan yirlerde vk olan gherile kr-hnelerinde bi'l-fil ne mikdr mevcd gherile bulunursa slb- sbk zre ber-vech-i isticl irsl eylemek ardnca olup gherilenn tevfr teksrinde mcidd s olasn ve ne mikdr gherile irsl olunursa defterin dah gnderesin ki, mcebiyle taleb olunup kabzoluna.

103

[Yev]m'l- sneyn, f 27 Rebu'l-hr, sene: 979

885

Nova Kalesi'nin zahire ihtiyacnn karlanmas iin Sirem'den tedarik olunup Foa'ya getirilen zahirenin naklinde Hersek sancandan kira davarlar temin edilip gnderilmesi.

Yazld. Ahmed avu'a virildi. Ve Hersek sanca kdlarna hkm ki: Bundan akdem Nova Kalas'nda zahre bbnda muzyaka olman Semendire ve Sirem cniblerinden zahre tedrk ihrc in ahkm- erfe yazlup gnderilmekle ihrc olunan zehyir Foa Kalas'na getrilp dkildi ilm olunup zikrolunan zehyir Nova Kalas'na varmak mhimmtdan olman Foa kdsna bu hussda hkm-i erfm yazlup; "zahre[yi] kaldurup Nova'ya iletmek" emrm olmdur. Amm; tavar bulmakda usret olman taht- kaznuzdan kifyet mikdr kir tavarlar tedrk olunup Foa kdsna irsl eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp her birinz taht- kaznuzdan kifyet mikdr kir tavarlarn tedrk idp ber-vech-i isticl ashb vey veklleri ile Foa'ya gnderesiz ki, anda dkilen zahreyi kiryla kaldurup Nova['ya] iletp teslm eyleyeler. Huss- mezbr mhimmtdandur; ihmlden ziyde hazer idesiz.

886

Sultan Selim'in annesinin Kuds-i erf'teki imaretine baz sancakbeyleri vs. kimselerin vakf artnmesine aykr olarak mdahale etmeleri yznden ihtiya sahiplerinin madur edildii bildirildiinden, kimsenin art- vkfa aykr i yapmasna izin verilmemesi; emre ramen mdahale eden olursa Sdde-i Sadet'e bildirilmesi.

Sinn Hce['ye] virildi. F 3 Cumde'l-evvel, sene: 979 Kuds-i erf kdsna hkm ki: Merhme vlidem tbe serhnun mahmiyye-i erfde vk olan mret-i miresi eyh eyh ( ) Sdde-i Sadetm'e gelp; "mret-i mezbrda fukarya ve sulehya mert olan hucrelere sancakbeleri ve syir baz kimesneler karup art- vkfa muhlif n-mahal kimesnelere virdrp ve matbahnda eyha tayn olunan n a in; "Elbette burada ekleyle." diyp evine iletmee mni olup ve furunda ve klrda ve matbahnda olan hdmete dah baz kimesneler karup art- vkf mcebince ed itdrmeyp ve; "Mekelde fukarya tayn olunan elli-altm tas a ki, art- vkf mcebince iki kiiye birer etmekle bir tas a virilgelmi iken"Bize(?) tayn olunmdur." diy hlf- art- vkf bir tas iki ekmekle olup ve mstehkk olan fukar tururken gayr-i mstehkk olanlar mekele girp ve huddmdan baznun -drt oullar olup mezkrlar kendlere tayn olunan alarn ve etmeklerin alduklarndan sonra satup tekrr mekele girp fukarnun alarn alup ve am v 104

shb-i fir ve yetm pr-i fn olan kimesnelerden yiirmi nefere varnca dermnsuz olduklar ecilden olduklar yire bir tas a gnderilp gelp alup giden kimesneler ile maan eklidegelmiler iken baz kimesneler art- vkfa mugyir mni olduklarn" bildrp ol bbda emr-i erfm rec eyledi ecilden buyurdum ki: Vardukda, min-bad art- vkf mcebince amel idp art- vkfa mugyir kimesneye tealll niz itdrmeyesin; itmek isteyenleri sekidp temerrd nd idenleri yazup Dergh[- Muallm'a] arzeyleyesin.

887

Erzurum'a bal ermik karyesinin yol zerinde bulunmasndan ve tamire ihtiya gstermesinden dolay beylerbeyi hss olarak tayin edildii, ancak ehl-i rfn buraya yerleerek hile ile reyann yerlerini ellerinden aldklar ve reyaya zulmettikleri bildirildiinden, bu hususun tefti edilmesi ve reyann yerlerini gaspedenlerin buralardan kaldrlp hakszlklarn nlenmesi.

Yazld. Kethudsna virildi. F 27 Rebu'l-hr, sene: 979 Erzurum belerbeisine, Erzurum kdsna hkm ki: Sen ki belerbeisin, Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Kaz-i Erzurum'a tbi ermik nm karye gyet ile yol zerinde vk olup ziyde memerr-i ns olup tamri lzim olman sana hs tayn olunup lkin ehl-i rf tyifesinden bazlar karye-i mezbreye varup rey yirlerinden birer mikdr yir alup yirlemekle reynun olanca topraklarn birer hle ile ellerinden alup cebren reyy srp ilerinden karup kll teadd zre olup mdm ki, anlar karye-i mezbrda olalar, reynun ellerinde topra olmamala kimesne gelp mamr u bdn olmaa imkn yokdur. yle ki; mezkr zlimlerden karye-i mezbre toprandan rey yiri zirat idenlern yirleri ellerinden alnup gir reyya virilmez ise min-bad harb olup enelmee imkn olmaz." diy arzeyledn ecilden buyurdum ki: Vardukda, bu bbda gerei gibi mukayyed olup onat vechile hakk zre dikkat ihtimmla teft tefahhus eyleyp gresin; fi'l-vk mezbrlar gelp karye-i mezbrede mtemekkin olup hlf- er- erf reynun yirlerin ellerinden alup zulm teadd iderler ise anun gibi reyya zulmeyleyp hlf- er u knn rey yirlerin gasbidenleri yirlerinden kaldurup emr-i erfme mugyir kimesne[ye] tealll niz itdrmeyesin.

888

Semendire Beyi Hasan'n voyvodalar ve sipahilerinin halka zulmettikleri, mahkeme kararna uymadklar, keyf uygulamalar ile halka ilave vergi ykledikleri ve mal ve akelerini zorla aldklar yolunda Belgrad, Koanya, Rudnik, Valpova ve Srebrenie kadlar tarafndan yaplan ikyetin tefti olunarak sonucunun Sdde-i Sadet'e bildirilmesi.

105

Yazld. Dimetoka ve ehirky kdlarna hkm ki: Belgrad ve Koanya ve Rudnik ve Valpova ve Srebrenie kdlar Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "hl Semendire Bei olan Hasan dme ulvvhnun voyvodalar; "Bal u ya ve arpa lzimdr." diy her cnibe birer nge nmna sekizer yz dirhem ya ve birer kovan bal salup ve iki defa karyeden karyeye krkar-ellier kle arpa salup bu [ve]chile reydan cebren ve kahran cem idp bir aka ve bir habbe virmeyp ve her -drt ayda bir voyvodalar geldklerinde her karyeden "azklk" diy birer ko ve birer yk arpa cem idp ve "poklon" diy birer ko ve birer lokna buday ve birer lokna arpa kendler in cem idp bu cmleye bir aka ve bir habbe virmeyp ve her voyvodas yiirmier atlu levendt ile kend atlarn yanlarnca yedek idp reynun brgrlerin alup binp muttasl karye be-karye gezp her konakda reynun ikier-er koyunlarn ve syir mekltlarn ve atlar in arpalarn cebren ve kahran alup bir aka ve bir habbe virmeyp ve sbalar dah er-drder levend ile bir tarafdan gezp reyya anlar dah nice vechile teklft idp eger voyvodalardur ve eger sbalardur; cz bahne ile reynun bazn tutup habsidp ve bazsn dah b-vech darb- edd ile darbidp meclis-i er- erfe getrmedin murdlarnca "cerme" diy kll akalarn alup habslerinden hals olup mahkemeye gelp voyvodalardan tezallm ekv idenlern ellerine mrsele virilp erate davet olundukda gelmeyp ve "Sen nin kd[ya] vardun?" diy tekrr tutup darb- edd idp ve bir nice akasn dah alup ve baz reynun husslar erle grilp faslolunup ellerine huccet-i eryye virilmi iken huccete amel itmeyp tutup habsidp "cerme" diy nice akasn alup ve bunun emsli env- zulm teadd itdklerinde rey fevka'l-had muztarib'l-hl olup kuzta gelp; "Fethdan ber voyvodalarun icr itdkleri tezlm vilyetimzde vechen mine'l-vch cr olmamdur. Ol sebebden tkatimz tk olur. Min-bad vech-i merh zre zulm teaddlerine tahammli[m]z yokdur. yle ki; men u def olunmaya, cmle cel-y vatan idp perkende olmamuz mukarrerdr." [diy] tezallm eyledkleri bsden zikrolunan voyvodalarun vech-i muharrer zre mezlimi ve er- erfe adem-i itatleri mirr[an] mektib ile ve bi'z-zt mrun-ileyhe ilm olundukda anlara dah kat mukayyed mltefit olmayup mezlimn h bir vechile def mmkin olmayup ref u men olunmadu takdrce rey perkende v pern olmalar mukarrer oldun" bildrdkleri ecilden mezbrlar teft olunmak emridp buyurdum ki: Mahmd avu vusl buldukda, mezbrlarun ahvlin ber-muktez-y er- erf onat vechile hakk zre teft eyleyp gresin; kazy arzolundu gibi olup fi'l-vk mezbr[n]un ol vechile zulm teadd eyledkleri sbit olursa, ashb- hukka erle mteveccih olan hukk ashbna b-kusr alvirp dah ve her birinn zerine ne makle hukk sbt bulup kime ne alvirildin ve syir zulm teaddleri ne ise mufassal merh yazup defter eyleyp Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

106

889

Beyrut'ta Seyfeddin adl kiinin ky basmak, adam ldrmek, yama ve talan etmek ve mr mal zimmetine geirmek gibi sular iledii bildirildiinden, yakalanarak zimmetindeki mr mal tahsil edildikten sonra cezalandrlmas.

Yazld. Ahmed avu'a virildi. F 27 Rebu'l-hr, sene: 979 m belerbeisine ve Beyrt kdsna hkm ki: Sen ki Beyrt kdssn, mektb gnderp; "Seyfddn nm kimesne on tokuz nefer demle Kfre nm karyeyi basup gret hasret idp be nefer dem katlidp ve ml- mrden zerinde hayl nesne olup taleb olundukda itat-i er itmeyp fesd enatden hl olmadun" bildrmisin. Buyurdum ki: Vusl buldukda, kazyye arzolundu gibi olup vech-i merh zre basup dem katleyledi erle sbit oldukdan sonra mezbr hsn-i tedrkle elegetrp evvel zerinde ml- mrden nesne var ise b-kusr tahsl idp alkasn kat oldukdan sonra anun gibi dav-y hakk ider var ise husamsyla berber idp ashb- hukka erle haklarn alvirdkden sonra muktez-y er- erf her ne ise icr idp yirine koyasn; muhtc- arz olan yazup arzeyleyesin.

890
Yazld.

Sary- mire'deki bostanclar avuu ve ktibi ile bostancnn Sdde-i Sadet kapcs olarak tayinleri iin tezkirelerinin gnderilmesi.

Bostncbana hkm ki: Mektb gnderp; "Sary- mir[e]'de olan bostnclardan baz kapuc olmasn" arzitmisin. mdi; bostnclar avu ve ktibi ve anlardan mad neferi dah kapuc olmasn emridp buyurdum ki: Emrm zre avu ve ktib ve anlardan mad yollarnca nefer dah ceman be nefern tezkirelerin gnderesin [ki], Sdde-i Sadetm kapuclar zmresine ilhk oluna.

891

Van beylerbeyi Hsrev'in, Van'n tahririnin uslne uygun yaplmad ve yanllklar bulunduu yolundaki ikyeti zerine Van muharriri tarafndan tahrir iinin yeniden, kanunlara ve usulne uygun bir ekilde yaplmas.

Yazld. Van belerbeisinn demisine virildi. F 29 Safer, sene: 979 Van muharririne hkm ki: Van Belerbeisi Husrev dme ikblh Sdde-i Sadetm'e kazy defterin gnderp; "bd- hev ve crm cinyet ve resm-i ars[ne] ve resm-i det-bn ve tapu-y

107

zemn in on yedi ve on sekiz aka kaydeyledn ve rey tyifesinn mzevvecin ve mcerredin shhati zre yazmayup ekser mcerredi mzevvec ve mzevveci mcerred kaydeyledn ve nevh-i Van'a mteallik olan kurda yz ve yz elli yldan ber kimesnenn mlki olmayup ve tamr u termme kbil olmayup harb u muattal bezir-hne ve deirmen ocaklarn defter-i cedde kaydeyleyp resm takdr eyledn ve mrun-ileyhn hslarndan iki karyenn hsl bir yedden zabtolunmala mahsli cmle bir karye yazup zamme olan karye bir ol kadar dah mahsli kaydeyledn" bildrdi. mdi; bd- hev ve crm cinyet ve resm-i arsne ve resm-i det-bn ve tapu-y zem[]n in nefer bana ber-vech-i tahmn asl bir vilyetde aka takdr olunmayup deftirde dah olmayup hlf- knn olman buyurdum ki: Vusl [buldukda], defter-i ceddde bu makle nesne kaydolunm ise ref idp kadmden olgelen det knna ve deftir-i kadmeye muhlif defter-i cedde nesne kaydeylemeyesin ve reynun mzevveclerin shhati zre mzevvec ve mcerredlerin mcerred kaydeyleyp ve bezir-hne ve deirmenlerden harb u muattal olup ashb tamr eylemez ise tenbh eyleyesin ki, eger bezir-hne ashb tamr eylemeyp bi'l-klliyye fergat idp ve eger deirmenlerde tamr eyleyp vk olan resmlerin ed ideler, defterde mukayyed olan rsm dah virmezler ise ol asllar tapuya virp knn- kadme zabtitdrp kaydeyleyesin ve her karyenn mahslin tahrrde zhir oldu zre kaydeyleyesin.

892
Yazld.

Garbiyye klimi'nde Mahalle-i Kbr'da mr kprleri kesip halkn para ve mallarn gasbettikleri ve kanunsuz hareketlerde bulunduklar bildirilen Havl Selme bin Belz(?) ile kardelerinin bu ekilde hareket etmelerine izin verilmemesi.

Vezr Sinn [Paa'ya] ve Mahalle kdsna hkm ki: Arz- hl sunup; "hl Garbiyye klmi'n'de Mahalle-i Kbr'da Havl Selme bin Belz(?) ve karndalar mr csr kat idp vilyet erk kalup ve crrfe in mslimnlardan olgelenden ziyde kzlerin alup ve fukardan n-hak yire bels u rvet alup ve mft meccnen yim yimeklerin ve buday u aka alup tynun eysin kend zirat idp teadd eyledkleri" ilm olunman buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup fi'l-vk mezbrlar mr csr kat idp fukarya vech-i merh zre teadd eyledkleri vk ise men idp kimesne[ye] olgelene, det knna muhlif i itdrmeyesiz.

108

893

Sel yznden harab olan Dceyl arknn tamirinde istihdam olunmak zere istenen rgad vermeyenlerden cerme alnmayp bu gibilerin tedib olunmas; mr baruthane iin gerekli odunun eskiden beri odun getirenlere ake ile getirtilmesi; odun iin reyadan ake alnmamas; mr baruthneye kelek ile odun getirtilmesi iin Cemmst tifesi vs.nin istihdamnda zorluk karmamas hususunda ehrizol beylerbeyine emir gnderildii.

Kethudsna virildi. F 2 Rebu'l-evvel, sene: 979 Badd belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Hl havss- hmynumdan Dceyl arg su tuynndan boaz harb ve yeni tahvle muhtc olup ve anun gibi tahvl-i cedde muhtc oldukda tahvl-i cedd karmasna reydan rgad cem olunup bu defa dah det-i kadme zre Dvn cnibi[n]den dem tevch olundukda baz tavyif tevch olunan demleri tahvline getrmeyp syiri dah bunlar grp taleb olunan rgad virmesinde her biri nd sretin gsterp yle ki; "Gelmeyen ve gaybet iden kimesnelerden mcib-i bret in mrye cerme alnmazsa min-bad maslih- mrye kimesne rabet eylemeyp maslih muattal kalmas mukarrerdr." diy hark- mezbre zerinde mbir olanlar ve nzr ilm idp havle gelp ekv eylemein gelp bir mikdr ileyp gaybet eyleyenlerden birer buuk altun ve asl gelmeyenlerden ikier altun tehdden mrye alnmak tayn olunup havle gnderildkde Cemmst tyifesinden ehrizol'da ve topranda yaylakda bulunan tavyifden havle v mltezimleri varup taleb eylemek istedkde belerbeisi; "Bu tyife topramuzda mtemekkindr." diy mni olup tyife-i mezbre akasyla mr barut-hneye kelek ile odun getrmee Badd azebleri reslerinden bir mutemedn-aleyh res aka ile gnderilp varup tyife-i mezbre odun in aka virmek istedkde mrun-ileyh virdrmeyp ve res-i mezbr dmek isteyp odun getrmesine mni oldun" ilm eyledin ve bundan gayri Zb suyndan kelek getrigelen tavyifden odun taleb olundukda anlara dah virdrmeyp barut-hne muattal olmak zre olup ve barut-hne odun ol tarafdan gelr. yle ki; bu hl zre kalursa barut-hne muattal olup ve ol cnibe ml- mriyye tahsline varan havle v mltezimler ml tahsline ikdm eylemee kdir olmaduklarn birle ml- mr[]ye noksn mterettib olacan mukarrer oldun" bildrmisin. mdi; cerme alnmak bidat olman buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi ihmli olanlardan cerme almayup tedb eyleyesin. Amm; reydan odun in aka getrtmeyp ve kadmden odun getrenlere aka ile odun getrdesin ve mbirler virilen akay kendler eklidp reydan mft odun aldurmayasn. Bu bbda tamm adlet zre olup kimesne[ye] zulm teadd olmakdan hazer eyleyesin. ehrizol Belerbeisi Ahmed dme ikblh[ya] dah hkm-i hmynum yazlup mni olmamak emrm olmdur; mrun-ileyhle dah haberlep vech mnsib oldu zre amel eyleyesin.

109

894

Cemmst tifesi vs.nin mr baruthaneye ake mukabilinde kelek ile odun getirtilmesi iinde istihdamlarnda ehrizol beylerbeyinin Badat beylerbeyine zorluk karmayp yardmc olmas.

Badd belerbeisinn kethudsna virildi. F 7 Rebu'l-evvel, sene: 979 ehrizol belerbeisine hkm ki: Badd Belerbeisi Murd dme ikblh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Cemmst tyifesinden mr barut-hne[ye] kelek ile odun getrmek in aka ile bir res gnderildkde; "ehrizol toprandadur." diy mni olduun" bildrmi.* mdi; anun gibi mr barut-hne mhimmi in aka ile kelek ile odun ve kelek getrp muvenet itdrmek mhimmtdan iken senn cnibnden dahlolunup mni olmaya sebeb nedr? Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup eger Cemmst tyifesindendr ve eger gayridr; mr barut-hne[ye] aka ile eger kelek ve eger odun getrp muvenet itdrp vech mnsib grildi zre muvenet muzheret itdrp vech-i merh zre mni olmala barut-hneye zarar mterettib olmakdan ihtiyt eyleyesin.
* Metinde eklindedir.

895

Koanya'da baz grevlilerle ibirlii yaparak halka zulmeden Nasuh bin Mezd'in yakalanarak tefti olunmas ve neticenin ayrntl olarak bildirilmesi.

Yazld. Bu hkm Rus'da Hzr Beefendi'nn hatt ile mukayyeddr. Semendire beine ve Koanya kdsna hkm ki: Sen ki kdsn, Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Koanya'da skin olup irret ekvet ile mevsf olup rey v beryy rencde idp Nash bin Mezd nm mfsidn err u r def olunmak in sancakbei ile sana hkm yazlup ahvli grmee mberet eylednzde gaybet idp elegirmedin ve ahvli ayn- memleketden istifsr olundukda; "mezbr Nash irret ekvetden hl olmayup gelen harcclar ve det-i anm kullar ve syir umml mbirn ile ihtilt idp rey v beryya teadd eylemekden hl olmadun" haber virdklerin ve mezbr hric-i kazda her nirede bulunursa Koanya kazsna getrdilp hukk- ns grilp err u r def olunmak bbnda hkm-i hmynum virilmesin" bildrmisin. mdi; buyurdum ki: Sen ki sancakbeisin, mezbr her kande ise elegetrp dah husam muvcehesinde ve bir defa erle sorlup faslolmayup on be yl terkolmayan husslarn husam muvcehesinde onat vechile hkm-i sbkum mcebince hakk zre teft eyleyp gresin; kazyye arzolundu gibi olup vech-i merh zre fesd enati sbit olursa sbk virilen hkm mcebince ahvlin erle grp bertaraf eyleyesin ve ne makle hukk sbit olup kime ne alvirildin ve syir fesd enati ne ise mufassal yazup bildresin. 110

896

Badat'tan Mekke'ye giden yollarn kapatlp o yoldan kimsenin hacca gitmemesi emredildii halde Basral Muhammed Osman'n emir-i hac tayin edilip Arap ve Acem birok kimsenin bu yolu kullanarak hacca gittikleri duyulduundan, bundan sonra bu yolun kullandrlmamas; aksi takdirde bu yolu kullananlarn cezalandrlaca.

Yazld. Kethudsna virildi. F 7 Rebu'l-evvel, sene: 979 Basra belerbeisine hkm ki: Bundan akdem defet ile ahkm- erfe yazlup; "Diyr- Badd'dan Mekke-i Mkerreme'ye giden yollar seddolunup hacc- erfe ol yoldan kimesne gitmeye." diy emrm olm iken ol emr-i erfeye muhlif Basra Arbndan Muhammed Osmn' emr-i hcc olup birka yldur ki, Basra'dan Arb u Acmdan hacc- erfe azm kfileyi alup gidp hatt bu sene-i mbrekede vilyet-i Badd'a tbi yirlerden Semvt ve Rumhyye ve gayri nevhden nice kimesneler hufyeten ol kfile ile hacca varduklar istim olund. mdi; zikrolunan yol emr-i erfm ile mesdd olup; "Ol yoldan kimesneye ruhsat virilmeye." diy nice defa tenbh yasak olmken vech-i merh zre bundan akdem seddolunmakla sebeb; "Tyife-i [A]cmdan kimesne ol yoldan zyi(?) olup sulha mugyir bir vaz sudr eylemeye." diy seddolmak emrm olup emrile mesdd iken mrun-ileyh emr-i hc tayn olunup emr-i erfme muhlif azm kfile ile hacca varup mesdd olan yol amaa sebeb nedr? Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda keml-i basret zre olup sbk gnderilen evmir-i erfeme muhlif ol yoldan eger Arb eger Acmdan bir ferde yol virmeyp men u def eyleyesin. yle ki; emr-i erfme muhlif ol yoldan bir dah kfile gitdi mesm olup memn olmayalar, ol cnibden giden kfile katl-i mm olunup emvl esbblar gret olunmak mukarrerdr. Ana gre muhkem tenbh yasak eyleyesin ki, ol yoldan kimesne emr-i erfme muhlif hacca gitmeye. Bu bbda Badd belerbeisine dah hkm-i hmynum yazlup muhkem tenbh olunmdur. Ana gre mrun-ileyhle haberlep hsn-i ittifkla mesdd olan yoldan kimesneyi salvirmeyp men u def eyleyesin.

897

Badat zerinden hacca gidilmesi yasak olmasna ramen Basra'dan baz Arap ve Acemlerin bu yolu kullanmalarna msaade edildii hususunda Badat beylerbeyinin irna binen Basra beylerbeyine bu konuda tekiden bir emir daha gnderildii; Badat beylerbeyinin de kimsenin bu yolu kullanarak hacca gitmesine izim vermemesi.

Kethudsna virildi. F 7 Rebu'l-evvel, sene: 979 Badd belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "diyr- Badd'dan hacc- erfe kimesne gitmemek in defet ile tenbh yasak olunup ol yollar mesdd iken Basra Arbndan

111

Muhammed Osmn' Basra Belerbeisi Al dme ikblh emr-i hacc idp birka yldur ki, Basra'dan Arb u Acmdan hacca azm kfile alup gitdin" bildrp ol bbda dah her ne dimi isen malm old. mdi; mrun-ileyh Basra Belerbeisi Al dme ikblhya hkm-i hmynum yazlup muhkem tenbh tekd olunmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, sen dah mrun-ileyhle haberlep evmir-i sbka muktezsnca mesdd olan yollardan hacca gitmee bir ferde asl ruhsat virmeyp ol yollar evmir-i sbka [mcebince] bend sedd eyleyp emr-i erfme muhlif kimesne[ye] i itdrmeyp men u def eyleyesin. yle ki; memn olmayup bir dah ol yoldan kfile gitdi mesm ola, ol cnibden giden kfile katl-i mm olunup emvl [] esbblar gret olunmak mukarrerdr. Ana gre muhkem tenbh yasak eyleyesin ki, emr-i erfe muhlif kimesne ol yoldan gitmel olmaya ve ne vechile tedrk olundu syir lzim'l-arz olan husslar ile yazup bildresin.

898

Grcistan'daki Sndor Kalesi'nin tamirinin ne ekilde ve ka ake ile mmkn olduunun bildirilmesi.

Yazld. Yabk Res nm zimmye virildi. Batum beine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Gnye Kalas'ndan kulukluk(?) yir Grcistn iinde vk olan Sndor nm vrn kala tamr olunmas lzim idin" bildrmisin. Amm; ne tark ile tamr olunmak mmkindr ve ne kadar aka ile tamr olunur; bildrmedn ecilden buyurdum ki: Vusl buldukda, tamri lzim olan kala ne makle kaladur ve ne mikdr yiri harba mrifdr, tamr olunmalu olcak ne kadar aka ile tamr olunmaa kbildr, asl nedr; mufassal merh yazup bildresin.

899

Nevie Kalesi muhafazasna tayin edilen Grice, Bihlite ve Filorine sipahilerinin, babular Mehmed ile kaleden uzak yerlerde oturduklar ve muhafaza hizmetini yerine getirmedikleri bildirildiinden, derhal kaleye dnp muhafaza hizmetinde bulunmalar, aksi halde dirliklerinin alnp haklarndan gelinecei yolunda kendilerine tenbihte bulunulmas.

Yazld. Rmili belerbeisine hkm ki: Delvine Bei Byezd mektb gnderp; "emrm zre Nevie Kalas muhfazasnda tayn itdn Grice ve Bihlite ve Filorina siphleri ba u bular olan Zam Mehmed ile Ergirikasr ve Depedelen nhyelerinde oturup hdmet-i muhfazada olmaduklarn" bildrdi ecilden buyurdum ki:

112

Tevakkuf itmeyp kala-i mezbrenn muhfazas bu defa lzim ise avu gnderp tayn olunan siphlere tenbh eyleyesin ki, muhfazasna tayn olunduklar kaladan bad olmayup varup muhfaza hdmetinde olalar. yle ki; ihmlleri sebebiyle addan bir yire zarar irie, dirlikleri alnmala olmayup haklarndan gelinmek mukarrerdr; ana gre tenbh eyleyesin.

900

Basra defterdar hakknda.

Mkerrerdr. Basra belerbeisine hkm ki: Mektb gnderp; "bi'l-fil Basra Defterdr olup Hasan zde mecdhnun ...*
* Hkm metni eksiktir ve zerine izgiler ekilerek iptal edilmitir.

901

Darssadenin klk zahiresinin Hslar kazasndan tedariki hakknda.

Hslar kdsna hkm ki: Sadet ikbl ile bu k mahrse-i Edirne'de klamak tasmm-i niyyet olunup Dru's-sadetm in taht- kazndan kifyet mikdr zahre tedrk olunmak lzim mhimm olman Ordu-y Hmynum ...*
* Hkm metni eksiktir ve zerine izgiler ekilerek iptal edilmitir.

902

Karesi sanca piyadelerinin Bursa'ya gelip yerletikleri bildirildiinden, Yaya Muharriri Ahmet tarafndan Bursa mahallelerinin iyice tefti olunmas ve eskiden beri ehirli olmayp sonradan Bursa'ya gelip yerlemi olan piyade ve piyade oullarnn tesbit edilerek piyade olarak yazlmas ve Karesi beyi marifetiyle ocaklara datlmalarnn salanmas.

Defter-i Hkn ktiblerinden olup yaya tahrrine memr olan Ahmed'e hkm ki: Karesi Sanca Piydeleri Bei olan Mehmed Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "liv-i mezbr piydelerinden ve gayriden mahrse-i Burusa'ya gelp temekkn itmi hayl piyde v piyde-oullar oldun" bildrmein buyurdum ki: Bu bbda gerei gibi mukayyed olup mahrse-i mezbrede vk olan mahallt dikkat ihtimm ile teft tefahhus idp gresin; kadm ehirl olmayup etrfdan gelp temekkn iden sahh piyde v piyde-oullarn kem-kn piyde yazup mr-i mrun-ileyh marifetiyle lzim olan ocaklara tevz u tekml eyleyp piyde v piyde-oullar hmyet olunup celb ahz olunmakdan ziyde hazer idesin ve mahrse-i

113

mezbrede ne mikdr piyde v piyde-oullar bulunup yazldu mufassalen Sdde-i Sadetm'e arzeyleyesin.

903

Baz gurbet, ingne ve suhte tifesinin Anadolu yakasndan Rumeli'ye, Rumeli'den de Anadolu'ya geip fesat kardklar bildirildiinden, bunlarn boazlardan gemelerine izin verilmemesi.

Mezbrun emni Cafer'e virildi. F 4 Cumde'l-evvel, sene: 979 Gelibol kdsna ve Boaz Hsr dizdrna hkm ki: Baz gurbet shte tyifesi Rmili yakasndan Anatol ve Anatol'dan Rmili yakasna gep fesd enatden hl olmaduklar ilm olunman buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup eger gurbet ingne ve eger shte tyifesin asl Anatol'dan Rmili'ne ve ne Rmili'nden Anatol'ya germeyp men u def eyleyesin; menle memn olmayup germek isteyenleri habseyleyp arzeyleyesin.

904
Yazld.

Trabzon sancakbeyi olup Rum eyleti muharrirliini yapan mer'in Erzurum nzrlarnn muhasebelerini bizzat grmesi.

Trabzon Sancabei olup Rm Muharriri olan mer'e hkm ki: Hl Erzurum nzrlarnun muhsebeleri grilmek in Mliyye tarafndan sana hkm-i hmynum yazlup gnderilmidi. Ol emr-i erfm alm-kn mukarrer olman zikrolunan nzrlarun muhsebelerin gnderilen emr-i erfm mcebince sen bi'z-zt grp tahrr muhsebesin bir yarar kimesne ile gndermek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp gnderilen emr-i erfm mcebince nzrlarun muhsebelerin sen grp tahrr muhsebesin bir yarar demnle Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

905

Trablusgarb Beylerbeyi Cafer'in, kendi yannda hizmette bulunan sipahi olanlarndan sa'y zerine sabit olan haklar alndktan sonra Sdde-i Sadet'e gndermesi.

Yazld. Kethuds h Mehmed'e virildi. F 5 Cumde'l-evvel, sene: 979 Trablus- Garb Belerbeisi Cafer dme ikblhya hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Siph-olanlar zmresinden s mukaddem dah sennle istihdma tayn olunup bu diyra gelelden ber hdmet istikmetden ve hsn-i zindegnsinden vilyet halk her vechile rz v kir iken hliy Dergh- Muallm avularndan Mehmed avu yedinden emr-i erf gnderilp Sdde-i 114

Sadetm'e gnderilmesi fermn olunm; Trablus'a varldu gibi bir n tevakkuf olunmayup emr-i erf mcebince irsl olunur." diy bildrdn ecilden buyurdum ki: Trablus'a varduun gibi mezkrun ahvlin hakk zre teft idp hukk ( ) zhir olursa bade's-sbt ashbna alvirp emr-i sbk mcebince Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

906

Haremeyn-i erifeyn hademelerinin senelik yiyeceklerinin getirildii yer olan ve konumu itibariyle ehemmiyet arzeden Msr'a bal Kusayr Liman'nn Arap ekyas yznden harap olduu, halkn buray terkettii ve burann yeniden ihy olunmas gerektii, bunun iin de byk bir kale yaplmasna ihtiya duyulduu bildirildiinden, bu hususta lazm gelenin yaplmas.

Yazld. Ertod Kethud'ya virildi. F 28 Rebu'l-hr, sene: 979 Vezr Sinn Paa'ya hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Msr'a tbi Kusayr nm bender vilyet-i Sad semtine karb olman Haremeyn-i erfeyn hademesinn senev ceryeleri bender-i mezbrdan gemiler ile Cidde ve Yenb'a irsl olunugelp ve bi'l-cmle gerekl azm bender olup feth- hknden ber mamr u mazbt iken mfsidn-i Arbun fesd enatleri defne iltift olunmamala nice defa ve aynndan olanlar katl ve cmle m-meleklerin nehb gret eylemekle bk kalan zuafsnun dah temekkne meclleri kalmayup ztrr cmlesi firr idp kaz-i mezbre klliyyen harb ve bender dah muattal olup def- fesd in bir kala bin itdrilp kifyet mikdr hsr-eri v yarak konlmaynca bir ferdn avdet itdrilmesi muhl olman kala binsnun levzimi tedrkine mberet olunmdur." diy bildrdn ecilden buyurdum ki: Arzeyledn zre mahall-i mezbrda mstahkem kala bin itdrdp itlf isrf olunmakdan ihtiyt olunup kifyet mikdr hsr-eri v yarak koyup firr idenleri gir yirlerine getrdp iskn itdresin; lzim'l-arz olan yazup bildresin. na'llh tel itmma iridkden sonra cmle ne mikdr aka harc u sarf olunm ise mufassalen yazup Dergh- Muallm'a arzeyleyesin.

907
Yazld.

bkz. hkm. 949.

Edirne kdsna ve Nzr Hall Be'e hkm ki: Sary- Atk Aas Mehmed zde mecdh mektb gnderp; "Sary- mire'de rz-merre sarfolunan ekmek furun tarada olmala etmekciler zabtolunmayup hricden baz erbb- fesd ile ihtilt itmekle mbeynlerinde advet ifsd eksk olmayup Sary- mir[e] iinde furun bin olunsa tyife-i mezkrenn ahvli mazbt oldundan gayri isrfdan masn olur idi." diy bildrmein bundan akdem size hkm gnderilp;

115

"Sadet ikbl ile mahmiyye-i mezbreye varlup klandu zamnda rz-merre hssa-i hmynum in lzim olan ekmek bimee kifyet idecek kadar furun bins mmkin ise ierde bin eyleyp ve ill tarada bir mnsib mahalde bin eyleyesiz." diy emrm olm idi. Buyurdum ki: Vusl buldukda, emr-i erf-i sbkum mcebince Sary- mir[e] dhlinde bin olunacak ...*
* Hkm metni eksiktir.

908

Lapseki'nin Kreci karyesi ahalisinin nceleri krk be hane olup gemi mhimmt tedrik edegeldikleri, ancak eitli sebeplerle hane saysnn azald ve ykmllklerini yerine getiremediklerinin bildirilmesi zerine Lapseki kadsna, reynn yetimi oullarndan vs. den tamamlanmak suretiyle hane saysnn tekrar eski sayya karlmas emredildiinden, Biga sanca muharririnin bu hususta Lapseki kadsnn defterini esas alp aynen defter-i cedide nakletmesi.

Yazld. Gelibol Emni Cafer'e virildi. F 4 Cumde'l-evvel, sene: 979 Marmara Kds olup Biga Sanca Muharriri olan Mevln Ramazn['a] hkm ki: Mukaddem Lapseki kds Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "kaz-i mezbra tbi Kreci nm karye Gelibol mahzinine gemiler levzimi in krk be kntr hm demr ve bin aded tomruk ve yz elli aded tayaklk viregelmein hl neleri(?) gelp taleb olundukda kadmden karye-i mezbre krk be hne olup baz perkende v fevt olmala on tokuz hne kalup ve hl "Hm demr bahludur." diy gir krk be hne olmasn" arzitmein; "Karye-i mezbre reysnun irimi oullarndan ve mutaklarndan ve mutak evldndan ve bi'l-cmle ol karyede skin olup kimesnenn yazlus ve nizlus olmayanlardan yazup krk be hneye iridrp dah emr-i sbk mcebince hdmetlerin ed itdresin." diy emr-i erfm virilmiidi. mdi; anun tahrr itdi defter makbldr. Buyurdum ki: Vardukda, sen dah anun tahrr itdi defteri ayn ile defter-i cedde nakleyleyesin.

909

Haremeyn Aalar Evkaf'na bal vakflarn mtevelllerinin muhasebelerinin, bunlarn bulunduu yerlerin beylerbeyi ve kadlar tarafndan bizzat grlmesi ve zimmetinde vakf mal zuhur edenlerden bu mallarn tahsil edilmesi ve kimler olduklarnn bildirilmesi.

116

Yazld. Mezbrun aalarndan Frz Aa'ya virildi. Sinn Paa'ya, Ravza-i Mutahhere hdmetinde olan aalarun evkf olan yirlern belerbeilerine ve kdlarna hkm ki: Hliy Haremeyn Aalar Evkf'ndan vk olan vakflar grilp teft olunmas lzim olman buyurdum ki: Vusl buldukda, her birinz taht- kaznuzda vk olan vakfun mtevelllerin getrdp ellerinde olan mmz mhrli mfredt defterleri mcebince her birinn eger makbzt ve eger masrifidr; yirl yirinden muhsebelerin grp teft tefahhus eyleyp gresiz; muhsebeleri sahh olup defterleri beyz olanlar mm-ileyhn marifeti ile mhrleyp lkin defterleri mevve olup ml- vakfdan nesne ekl bel idenlern belyyt ve ketmiyyt sbit zhir olanlarun ml- vakfdan zerlerine sbit zhir olan akay bi't-tamm vakf in hkmidp b-kusr alvirp ml- vakfdan zerlerinde bir aka ve bir habbe komayup vuk zre bildresiz ki, sonra anlar hakknda ne vechile emr-i erfm sdr olursa mcebi ile amel oluna. Bu dah. Bir sreti, Haleb belerbeisine. Bu dah. Bir sreti, m belerbeisine.

910
Yazld. Bu dah.

Ravza-i Mutahhere'ye mteallik Msr'da bulunan evkfn mtevellsi Hce Hzr'n vakfa byk zarar verdii bildirildiinden, tefti edilip zimmetinde zuhur eden maln tahsil edilmesi ve yapt yolsuzluklarn ayrntl olarak bildirilmesi.

Sinn Paa'ya ve Msr kdsna hkm ki: Ravza-i [Mutahhere'ye] mteallik vk olan evkfun mahrse-i Msr'da vk olan evkf mtevellsi olan Hce Hzr dimekle marf kimesnenn vakfa kll gadr u teaddsi oldu istim olunman yirl yirinden teft olunmasn emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, mezbrun muhsebesin mfredt defterleri mcebince yirl yirinden teft tefahhus idp gresiz; mezbrun ml- vakfdan nesne eklitdi bi-hasebi'-er sbit zhir olup mezbr ref idp anun gibi erle zerine sbt u zuhr bulan akay hkmidp vakf in b-kusr alvirp ml- vakfdan zimmetinde bir aka ve bir habbe komayup ve vk olan belyyt ketmiyytn dah vuk zre mufassal merh yazup bildresiz ki, sonra emr-i erfm ne vechile sdr olursa mcebi ile amel oluna.

117

[Yev]m'l- sneyn, f 24 Saferi'l-muzaffer, sene: 979

911

Devlete ait olan alacaklar toplayp teslim etmek zere am'a getiren ve burada ldrlen Mehmed bin Hane adl mltezimin toplad paralara yanndaki mbair tarafndan el konulduu bildirildiinden, konunun aratrlp sz konusu para ile sbk Beylerbeyi Murad'n zimmetindeki mr maln tahsil edilmesi.

Yazld. Rahm-zde brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m belerbeisine ve kdsna ve defterdrna hkm ki: Sen ki defterdrsn, Sdde-i Sadetm'e kaz[]y defterin gnderp; "Vilyet-i m'da Kerek-Nh(?) ve k(?) Hslar Muktaas'na Mltezim olan Mehmed bin Hane nm mukaddimn zimmetinde on bin yz otuz drt sikke altun olup sbk m Belerbeisi olan Murd dme ikblh zamnnda aka teslmi in m'a gelp drt bin altun tedrk idp teslm eylemek zre iken; "Isyn vardur." diy ehirde tutup katlidp yannda olan mln ve rzkn ve Hazne['ye] teslm olunacak akasn mbeynde mbir bel u ketm idp Hazne['ye] bir aka teslm olunmayup bk kalmdur." [diy] bildrmisin. mdi; buyurdum ki: Vusl buldukda, bu huss bi'z-zt muktez-y er- erf zre onat vechile teft eyleyp gresiz; fi'l-vk mezbrun zimmetinde ol mikdr ml- mr olup teslm olunmadn fevtolup emvl esbbn yannda olan mbirleri gret eylemiler ise her kimden mteveccih olursa mr[ye] mteveccih olan ml b-kusr tahsl itdrp alup sen ki defterdrsn, kabzeyleyp mr in zabteyleyesin ve mrun-ileyh Murd dme ikblhnun zimmetinde ml- mrden ne mikdr ml var ise yazup bildresin ki, taleb oluna.

912

am civarnda gherile ilenmeye msait yerlerin aratrlp bulunmas ve mmkn olduunca ok gherile ilenmeye gayret edilmesi.

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m belerbeisine ve defterdrna hkm ki: Gherile hussnda ziyde muzyaka olup ol cevnibde dah gherile ilenmee kbil yirler var ise tetebbu eyleyp dah mmkin oldu zre vfir u mstevf gherile ilenmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp ol cevnibde gherile ilenmee kbil yirler var ise tetebbu eyleyp mmkin oldu zre ka kazgan vaz eyleyp ilenmee kbil ise hsn-i tedrk eyleyp vfir u mstevf gherile ilenmek bbnda env- say ikdm eyleyesiz ve ne vechile tedrk olunup ne kadar kazgan vaz olundun yazup bildresiz. 118

913

Msr'da eskiden beri ilenegelen miktardan daha fazla gherile ilettirilmesi.

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 Vezr Sinn Paa'ya hkm ki: Bundan akdem gherile in hkm-i hmynum yazlup; "vfir u mstevf ilenmek" emrm olm idi. Hl gherile bbnda ziyde muzyaka olup ve kadmden mahmiyye-i Msr'da gherile ilengelmein det-i kadme zre vfir u mstevf gherile ilenmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp sbk ilendi zre vfir u mstevf gherile iledp mmkin olursa evvelkiden dah ziyde ilenmek bbnda env- mes-i cemilen vcda getresin.

914

Mahll gedik tevcih olunan baz yenierilerin bo gezdikleri halde aalarnn kendilerine tezkire verdikleri tarihten itibaren ulfe aldklar bildirildiinden, bunlarn mevciblerinin hizmete baladklar tarihten itibaren denmesi ve muhasebe defterlerinin ylda bir defa Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m defterdrna hkm ki: Hl; "yenieri tyifesinden bazna mahll gedk tevch olunup aalar tezkire virp tezkire ile drt-be ay mikdr gezp badeh aas tezkiresi trhndan ulfesin taleb eyleyp alduklar" ilm olunman buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup anun gibilere gedk tevch olunup defter olunup hdmete mberet eyledi gnden mstehkk olduklar mevciblerin virp aalar tezkireleri trhndan kimesne[ye] mevcib virmeyp ylda bir muhsebeleri defterin Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

915

Halep Hazinesi hizmetinde istihdam olunan yenieri ve yayabalarn gediklerinde meydana gelen mahlullerin tevcihinde Halep defterdarnn istedii ekilde hareket edilmesi yolunda daha nce gnderilen hkm-i erifin doru anlalmas; ayrca, bir gedik tevcih edildiinde tezkire tarihinin deil, deftere kayt tarihinin esas alnmas; gediklerin yarar Rum yiitlerine tevcih olunup, ekbirin iisine, kapcsna ve yerlilere tevcih olunmamas ve bunlara ait muhasebe defterlerinin ylda bir defa Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

119

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Haleb Haznesi hdmetlerine tayn olunup gnderilen yenieri gedkleri ve yayabalk gedkleri tevch olunmalu oldukda belerbei tevch idegelp hl Haleb Haznesi'nde istihdm olunanlarun birinn gedi mahll oldukda Haleb defterdr murd itdi kimesnelere tevch eylemek emrm oldun ve iki cnibden gedk virilp mrun-ileyh murd idindi kimesnelere virilrse yenieri arasna tze karup ve zabt asr oldun" bildrmisin. mdi; sbk gnderilen hkm-i hmynumda; "Haleb defterdr mahll vk olan gedkleri tevch eylemek emrm olmayup ancak istihdmda olunanlarun mrye alkalar henz munkat olmadn aalar tebdl tayr eylemekle emvl-i mrye gadrolmak lzim gelp ol asl ve tayr olunmalu oldukda mrun-ileyhn marifeti ile olmak" emrm olm idi. Bu bbda sbk gnderilen hkm-i hmynumun mefhmn izn idinp dah mcebi ile amel eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda sbk gnderilen hkm-i hmynumun mefhmn malm idinp dah mcebi ile amel eylemek bbnda say ikdm eyleyesin. Amm; yenieri aas yenieri tyifesinden tevchine tezkire virp iki ayda tezkire ile gezer deftere kayditdrmez ve virilen gedkler ekbirn icisine ve kapuclarna tevch olunup yarar Rm yiitlerine tevch olunmadu ve gedk tevch olunanlarun tevchine dah drt be ayda tmra arzolunup defterde yoklandukda yirinde bulunmayup ahvlleri muhtell mevve oldu ilm olund. Bu bbda basret zre olup anun gibi gedk tevch oldukda deftere kaydolundu gnden tayn eyleyp tezkire trhna amel eylemeyp ve mahll vk olan gedkleri yarar Rm yiitlerine tevch eyleyp ylda bir muhsebeleri defterin gnderesin. Vech-i merh zre ekbirn icilerine ve kapuclarna virmeyesin; bu huss sonra yoklanup grilr. yle ki; emr-i erfme muhlif iciye, kapucya ve yirlyn tyifesine ve bi'l-cmle gedk virilmek memn olanlara gedk virildi zhir ola, netcesi sana yid olur. Ana gre mukayyed olasn* ve mrun-ileyh Haleb defterdr ile istihdmda olanlardan biri fevtolup gedi mahll oldukda mrun-ileyh yannda emvl-i mrde hdmetde olanlardan murd idindi kimesne[ye] tevch eyleyp tezkiresi sana geldkde tezkiresi mcebince murd idindi kimesnelere tevch eyleyesin. Yenieri hussnda ziyde ihtimm lzimdr; gerei gibi mukayyed olup emr-i erfme muhlif i olmakdan ihtiyt eyleyesin. Beyt'l-ml'e hdmet idp ellerinde gede emr-i erf olanlara gedk tevch olunmak in sbk defterdra hkm-i l-num irsl olunmd. Mrun-ileyh defterdrun tevch eyledi gedkler ol(?) ne makleleredr ...**
* Metinde eklindedir.

** Hkm metni eksiktir.

120

916
Yazld.

Sdde-i Sadet Tercman brahim vefat ettiinden, Vezir Sinan Paa'nn yannda tercmanlk yapan sipahinin onun yerine tercman olarak istihdam edilmek zere Dergh- Muall'ya gnderilmesi.

Vezr Pertev Paa'ya hkm ki: Sdde-i Sadetm'de Tercemn olan brhm veft itmekle tercemna ihtiyc olman anda kdlar terceme itdrdn siph Dergh- Muallm'a gnderilmesin emridp buyurdum ki: Ol kdlar terceme iden siphyi bu cnibe irsl eyleyesin ki, sitne-i Sadetm'de tercemnlk hdmetinde ola.

917

am nahiyelerinin bazlarnda beylerbeyilerin tayin ettikleri sbalarn havss- hmyna ait yerlere dahledip buralarn bd- hevlarn zaptettiklerinden baka reyya da zulmettikleri bildirildiinden, beylerbeyilerin ancak su ileyen reynn eran verilen cezasnn infazna kartrlp bunun dnda havss- hmynun bd- hevsna kartrlmamas; karacak olurlarsa tahsil ettikleri bd- hevnn zimmetlerine kaydolunmas.

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m defterdrna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e kazy defterin gnderp; "vilyet-i m nevhsinden baz nevhde belerbei ve siphnn bir-iki pre kyi olup ve baznda havss- hmynumdan gayri olmayup cmle hss iken belerbeiler sbalar tayn idp ve gnderdkleri kimesne krk-elli dem ile muttasl havss- hmyndan kmayup vk olan bd- hevy zabt u kabz itdklerinden gayri reyya dyim teklf-i ml-yutk eylemekle havss- hmyn harb [ve] men ml- mr tahsl idemeyp kesridp mla ve Hazne'ye gadr u noksn mterettib olup hricden dahlolunmamak" bbnda hkm-i erfm taleb eylemisin. mdi; buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup anun gibi havss- hmynum reysnun birinden crm-i galz sdr olup hkm-i kd lhk olup huccet virildkden sonra mcrimi gnh sdr oldu mahalde men marifeti ile belerbeiye erle lzim geleni icr eyleyp belerbei cnibinden havss- hmynun bd- hevsna dahlolunursa zimmetlerinde bk kaydeyleyesin [ki,] sonra kendden taleb oluna.

121

918

Hac kafilesinin muhafazas hizmetine tayin olunan yenieri ve sipahilerden bir ksmnn grevlerine gitmedikleri bildirildiinden, gitmeyenlerin timar ve gediklerinin bakalarna verilmesi.

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m belerbeisine ve defterdr[na] hkm ki: Sen ki defterdrsn, Sdde-i Sadetm'e kazy defterin gnderp; "Hacc- erf kfilesi muhfazasyn her sene iki yz yenieri ve yz siph gitmek lzimdr." diy develeri ve zahreleri ve varup gelince mekltlar ve syir levzimleri Hazne'den grilp kll aka harc u sarf olunuriken tayn olunan yenieri v siphden nice kimesneler gitmeyp etrfdan hacc- erf niyyetine gelen tavyifden mezbrlarun yirlerine tayn olunup b-vcd bu sene-i mbrekede yiirmi neferden ziyde yenieri kalup ve siphnn hod nsf mikdr ancak gidp mr cnibinden tayn olunan deve ve yim yimek su, yirlerine gidenlere virilp Beyt'l-ml'den bu mikdr harc sarf u telef olunup ne huccc hfz u hrset olunur ve Beyt'l-ml zabt u synet olunup zyidi ml sarfolunup bu bbda "siph v yenieri nmna hricden kimesnelere sarfolunan ml, sebeb olanlara tazmn itdrilp ve min-bad bu makle kimesnelere mrden yim yimek virilmeyp zyid[d]en isrf olunmaman" hkm-i hmynum" taleb eylemisin. mdi; Anatol ve Rmili siphleri her yl deryya ve Kbrus'a ve syir vk olan seferlerden hl olmayup harc dah virilmez. m siphleri nevbetle yazlsa iki- nevbetde bir dp har sefere dah gitmezler. Anlara yim yimek ve syir levzim harc virilmee sebeb nedr? Min-bad ol asl zyid harc virilmek cyiz deildr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi hacc- erf zamn olup muhfaza-i kfile in siph v yenieri yazlmak lzim geldkde nevbet ile kifyet mikdr siph v yenieri yazup kifyet eylemezse Haleb'den tayn eyleyp dah hacca yazlup kduklarnda bi'z-zt yoklayup anun gibi yazlup gitmeyenlern tmrn ve gedklerin hara virp yirine yazlanlara yim yimek virmeyp varmayanlarun gedklerin ve tmrlarn hara virp bildresin.

919

Kendilerine gedik tevcih olunan am yenierilerine tezkirelerini deftere kaydettirip hizmete balamadan nce mevcib denmemesi.

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m belerbeisine ve m defterdrna hkm ki: Sen ki defterdrsn, Sdde-i Sadetm'e kaz[]y defterin gnderp; "m yenierilerinden bir gedk mahll ddkde sen ki belerbeisin, senn cnibnden tezkireyi vakti ile defter[e] kayditdrmeyp nice mddet avk u tehr eyleyp bade-zamnin varup tezkire trhndan ulfe taleb eyledklerin" bildrmisin. mdi; eger mahll gedk in ve eger ibtiddan vk olan gedklere tezkire virildkde deftere kaydolunmadn tezkire trhndan mevcib virilmek cyiz deildr. Buyurdum ki:

122

Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup sen ki belerbeisin, anun gibi bir gede tezkire virdn deftere kayditdrp vech-i merh zre birka ay gezp sonra deftere kaydoldukdan sonra tezkire trhndan mevcib taleb itdrmeyesin ve sen ki defterdrsn, deftere kaydolunmaynca tezkire trhna amel eylemeyp deftere kaydolup hdmete mberet eyledi trha amel eyleyp vk olan mevciblerin deftere kaydolduklar trhdan viresin.

920

am'da hssa-i hmyna kaytl olan kavud devesinin beylerbeyi hssna ilhak edilip buna bedel beylerbeyi hssndan havss- hmyna bir ka kyn dahil edilmesi hususunda daha nce gnderilen emrin icra edilmedii bildirildiinden, emrin icra edilmesi.

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m belerbeisine, m defterdrna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e kazy defterin gnderp; "bundan akdem defter-i atkda kvud devesi Hssa-i Hmynum'a mukayyed olup lkin Urbn beybn olmala defterdrsuz hsl idemeyp birka yl belerbeiler zabtidp sonra muharrir-i vilyet olan Al dme ulvvhya hkm-i hmynum virilp; "Kvud devesin belerbeiye hs tayn eyleyp ana bedel kyler ihrc idp hssa ilhk eyleyesin." diy emrm olm iken belerbei yirin virmee tereddd idp mevsimi dah gep zyi olmak zre oldun" bildrmi. mdi; sbk kvud devesin virp ana bedel kyler ihrc idp hssa ilhk eylemek emrm olup ol emr-i erfm alm-kn mukarrer olman buyurdum ki: Vusl buldukda, sbk gnderilen emr-i erfm mcebince kvud devesin sen hslaruna ilhk idp ana bedel havss- hmynuma birka pre karye ifrz idp kayditdresin; tekrr ikyet itdrmel eylemeyesin.

921

am'da hssa-i hmyuna dahil olan kavud devesininin beylerbeyi hssna ilhak edilip ona bedel beylerbeyi hssndan bir ka kyn havss- hmyna kaydedilmesine dair daha nce am Muharriri Ali'ye gnderilen emrin uygulanmad bildirildiinden, szkonusu emrin geciktirilmeden uygulanmas ve mahsulnn zaptedilebilmesi iin havss- hmyna katlan kylerin defterdara bildirilmesi.

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m Muharriri Al eleb'ye hkm ki: m defterdr kaz[]y defterin gnderp; "( )" bildrmi. mdi; sbk bu bbda sana hkm gnderilp; "kvud devesin belerbeiye virp ana bedel belerbei hssndan

123

birka pre karye alup havss- hmynuma ilhk eylemek" emrm olm iken emrm mcebince imdiye dek ifrz eylemeyp tehr eylemee bs nedr? Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup sbk gnderilen emr-i erfm mcebince kvud devesin mrun-ileyh hss tayn eyleyp ana bedel belerbei hslarndan birka pre karye ifrz eyleyp havss- hmynuma defter-i ceddde kaydeyleyp tayn olunan karyelern sretin yazup defterdra gnderesin ki, dem tayn eyleyp mahsllerin mr in zabteyle[y]e. Huss- mezbr mhmdr; ihmlden ziyde hazer eyleyesin.

922

am'da mr maln tahsilinde bir ksm halkn zorluk kard bildirildiinden, zam, erbb- timar ve yenierilerden bu i iin grevlendirilenlerin baka ilerde istihdam edilmemesi ve bu ite istihdam edilenlerin timar ve gediklerine kimsenin mdahale etmesine izin verilmemesi.

Yazld. brhm avu'a virildi. m belerbeisine hkm ki, m defterdrna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e kazy defterin gnderp; "vilyet-i m'da nevhden ve gayriden ml tahsline baz zam v erbb- tmr ve yenieri tyifesi istihdm olunugelp ekser nevhnn reys temerrd nd zre olman ml tahsline kudretl ve kuvvetl kimesne olmaycak tahsline kdir olmadundan gayri muvenet in ve yollarda muhfaza in onar ve on beer yenieri konlmak lzim olup ve m- erf'de elli-altm zam ve bin nefer yenieri var iken ml- mrye istihdm olunmak lzim olup hdmete tayn olundukda memleket muhfazasna ve baz lgar bahnesine ml hdmetinde kdir yarar kimesneler olmayup beher-hl kudretl ve ehl-i vukf zamdan ve yenieri tyifesinden istihdm olunmaycak tahsl-i ml ve irsl-i hazne myesser olmadun" bildrmi. mdi; Beyt'l-ml mhimmi in bin nefer yenieriden yz neferi yenieri ok deildr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi mla hdmet eyleyen zam v erbb- tmrdan ve yenieriden ve gayriden kadmden ne mikdr kimesne istihdm olunugelmi ise kadmden istihdm olundu zre mrun-ileyhden mezbrlarun defterin getrdp dah defterde mastr olanlarun zemet tmrlarna ve gedklerine kimesneyi dahlolunmaya. Beyt'l-ml'e hdmet eyleyen eger zam ve eger erbb- tmrdur ve eger yenieridr; har hdmete istihdm eylemek cyiz deildr. Bu bbda mukayyed olup anun gibi mla mteallik umrda istihdm olanlara tecvz itdrmeyesiz ve bu bbda mrun-ileyhe dah hkm yazlup mla istihdm eyledi eger zam ve eger erbb- tmr ve eger yenieri ve eger gayridr; defter eyleyp defterin sana irsl eylemek emrm olmdur. Ana gre defterin getrdp emr-i erfm mcebi ile amel eyleyesiz.

124

923

am'da mr mal tahsilinde grevlendirilen yenieri, erbb- timar ve zamnn timar ve gediklerine mdahalede bulunulmamas hususunda am beylerbeyine emir gnderildii; am defterdarnn da bu ite istihdam olunanlar defter edip beylerbeyine bildirmesi.

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m defterdrna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e kazy defterin gnderp; "( )" bildrmisin. mdi; bu bbda m belerbeisine hkm yazlup anun gibi; "Ml- mrde istihdm olunanlar kadmden olgeldi zre eger zam ve eger erbb- tmr u yenieridr; zemet ve syir gedklerine dahlolunmaya." diy emrm olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda ml- mr hdmetlerinde olan eger zam ve eger erbb- tmr u yenieri ve gayridr; ne mikdr kimesne istihdm olunugelmi ise kadmden olgeldi zre mstekl defter eyleyp mrun-ileyhe irsl eyleyesin ki, ml- mr hdmetinde olduklar malm olup deftere iret itdre ki, zemet tmrlarna ve gedklerine dahlolunmaya.

924

am'da haclarn zahire vs. ihtiyalarnn karlanmas iin ehl-i vukftan Salih'in hacc- erf nzr, Mehmed'in de mirahor olarak tayin edilmesi ve mr develere kimsenin mdahale ettirilmeyip develerin zahiresinin vakti ile tedarikinde gereken ihtimamn gsterilmesi; ayrca emr-i hacla kimin mnasib olduunun bildirilmesi.

Yazld. brhm avu'a virildi. F 24 Safer, sene: 979 m belerbeisine, defterdrna hkm ki: m kds Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "m hucccna mteallik hacc- erf klr ve fukar ve syir mhimmt- mr in tutlacak develeri Klr Nzr olan Muhammed Bahr kifyet mikdr mevsimi ile tedrk eylemeyp tehre koyup hac zamn gelp fukar deve tedrkine mberet eyledklerinde; "Mrye lzimdr." diy ellerinden alup fukarya muzyaka virdin ve ol diyrun ehl-i vukfndan Slih ve Mehmed yarar u mstakm kimesneler olup zikrolunan hdmetn uhdesinden gelmein mezbr Slih'a hacc- erf nezreti virilp deve v klr masrifi mezbrun marifeti ile olup ve merkm Mehmed'e dah mr-hr olup mukaddem devecilerden alnup teslm olunan yz otuz mehr deve mr in alnup andan mad lzim olan kifyet mikdr develer birka ay mukaddem tedrcile mrden satun alup besleyp harc mrden olmasn ve devenn alefi ve klr mhimmt in Msr Haznesi'nden Mekke-i Mkerreme'ye be bin altunluk zahre gndrile ki, kadmden mukaddim olanlar bir mikdr alnup mahrse-i Msr'a gnderp zahre tedrk eyleyp gemi ile Cidde'ye gndermekle kll muvenet olup badeh mukaddimler cnibinden aka virilmemein kat olunup yle ki; ber-vech-i sbk Msr

125

Haznesi'nden zikrolunan masraf mukarrer olup her yl gnderilrse kll msade olup bu cnibden devenn ve zevdenn tedrki ana gre olmala fukarya hayl muvenet oldun ve Kansu dme zzhnun belii zamnndan zimmetinde on bin yz altun olup evvelden be bin yz yetmi bir altun m Haznesi'ne teslm idp kl mevcibine virp zimmetinde drt bin drt yz toksan drt altun olup taleb olundukda der-anbr olm gallesi olup bu cnibden dem gnderilp taleb itdmzde satup ed eylemesine mteahhid oldun" bildrmisin. Ol bbda her ne ki tahrr beyn olunm ise cmle malm izn olunmdur. mdi; arzolundu zre Slih'a nezreti ve Mehmed'e mr-hrluk hdmeti virilmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, arzolundu zre mezbr Slih'a hacc- erf nezretin ve mezkr Mehmed'e mr-hrluk tayn eyleyp olgelen det knn mcebince teahhd eyledkleri zre keml-i emnet istikmet ile ed itdrp mr deveye mr-hr besleyp mukaddimler getrdi deveye kimesneyi dahl taarruz itdrmeyesiz ve devenn zahresiyn Vezrm Sinn Paa edma'llh tel meliyehya hkm yazlup gnderilmidr. Mm-ileyh ile haberlep vech mnsib oldu zre vakti ile taleb eyleyesiz. Eger Gazze Bei Rdvn gir tekrr emr-i hacl kabl iderse ve eylemezse kim ister ve kimi eylemek mnsib oldun yazup bildresiz.

925

Yalva'da, otuz yedi ehl-i fesad levend ve suhte ile Hac isimli ahsn evini basp, kzn ve olunu karmak ve karsn okla yaralamak sularndan mahkum Hzr bin Mehmed'in siyaset olunmas, dier su ortaklarnn da yakalanp er-i erfe gre cezalandrlmalar.

Yazld. Al eleb'ye virildi. F 23 Safer, sene: 979 Lalaya ve Akehir ve Yalva kdlarna hkm ki: Bundan akdem nefs-i Yalva'dan Hc nm kimesnenn har yirde iken nefs-i Yalva'dan Hzr bin Mehmed nm kimesne C(?) Memi ve Dvne Abdlgan ve Hasan ve Hseyin ve Dvd ve Abd ve Dvne Turgud ve Tay ve Shte emseddn ve yiirmi sekiz nefer shteler ile gice ile evin basup yiirmi be bin akalk rzkn nehb gret itdklerinden gayri Hundpaa nm kzn cebren alup gitdkleri huss emr-i erf mcebince Yalva kds nyibi ile erle grilmee mberet olundukda zikrolunan levendler ve shteler gaybet idp asl serdrlar olan mezkr Hzr ihzr olunup; "mezbrlar ile merkm Hc'nun evin basup rzkn nehb gret eyledklerinden gayri mezbre Hundpaa'y cebren alup gidp sonra varup; "Bri mezbreyi vir." diy taleb eyledklerinde; "Bende yokdur." diy inkr idp sonra mezkreyi evinden karup teslm eyledine" bi't-tav krr idp sicill olundukdan sonra mezkr Hzr'un keyfiyyet-i ahvli ayn- memleketden sl olundukda; "Mezbr Hzr habsolunal etrfmuzda olan biller ve karyelerde ve mahallelerde demler alnmakdan ve soylmakdan sde olduk. Hrsuz u ehl-i fesd ve res-i ekydur." didklerin sen ki Akehir kdssn, sbk mektbunla ilm itdnde; "Arzolundu gibi ise mezkr Hzr'a siyset idp emr-i erfm yirine vardun 126

yazup bildresin ve ol gaybet idenleri dah yataklarna ve turaklarna ve akvm u akribsna ve kfelsna ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldurup getrdp emr-i sbk mcebince erle teft idp bade's-sbt erle mteveccih olan esbb hkmidp alvirdkden sonra ehl-i fesd siph ise habsidp arzeyleyesin, deil ise emr-i er- kavmle amel eyleyesin." diy hkm virildkde mezbr Hc sratle gitmee tahammli olmaman Burusa'da kalup emr-i hmynum Abd nm ol ile irsl eyleyp mezbr Abd Akehir'e vardukda mezbr Hzr' olum Murd tle bakhnn Silahdrlar Aas olup emr-i erfmle bu hssa mbir olan Sinn Aa zde kadruh Manisa'ya alup gitmi bulunman merkm Abd Manisa'ya varup sen ki lalasn, ol hkm[i] sana ibrz itdkde; "Bize htben yazlmamdur." diy mezkr Hzr mrun-ileyh Sinn Aa'nun Manisa'da habsinde iken; "demler koup Akehir'e gnderesin." diyp ol kodun kimesneler mezbr Hzr' Yalva'a getrp tlk eyledklerin mezbr Abd ilm eyledi. mdi; siyset emrolunan kimesneyi Manisa Kalas'nda habsitmeyp dah; "Hkm bize htben yazlmamdur." diy tealll idp vech-i merh zre tlk olunmasna ve hl mezbr Hc Burusa'da iken mezbr Hzr'un drt nefer karnda ve bir ammsi ol yiirmi sekiz nefer shteler ve baz levend ehl-i fesd ile tekrr mezbr Hc'nun evin basup zevcesin okla urup mecrha eyleyp be yz altunluk esbbn gret eyledklerinden mad Vel nm oln tutup birka gn karye be-karye gezdrp hru'l-emr elli filorisin alup yz elli filori dah getrp teslm eylemee talka art virp bunlarun emsli zulm teaddlerinn nihyeti olmadun mezkrn Abd ve Vel ilm idp zhr- tezallm eyledkleri ecilden sbk virilen emr-i hmynum alkonlup buyurdum ki: Bu defa hkm-i [erfmle] varduklarnda, mezkr Hzr' tlk idenlere buldurup getrdp dah arzolundu gibi ise emrm zre mezbr Hzr'a siyset idp ve emr-i erfm yirine vardun yazup bildresiz ve mezbr Hzr'un karndalarn ve ammsi oln ve mezkrn shteleri ve syir ehl-i fesd dah yataklarna ve turaklarna [ve] akvm u bir akribsna ve kfelsna ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldurup defa erle faslolunmayup zerinden on be yl gemeyen davlarn husam muvcehesinde dikkat ihtimm zre teft idp gresiz; arzolundu gibi ise bade's-sbt erle mteveccih olan hukk sicill idp alvirdkden sonra bu husslarda emr-i er- kavm her ne ise icr idp kimesne[ye] hlf- er- erf i itdrmeyesiz. Hakk zre olup tezvr telbsden ve hd- zrdan ve hlf- vk kazyye arzolunmakdan hazer idesiz.

926
Yazld.

Adam ldrmek ve gasb sularndan dolay yakalanp Lrende Kalesi'nde hapsedilen Kara Sevindik ile Kzllarolu Bayndr'n toprak kads tarafndan davalarnn grlerek haklarndan gelinmesi.

il Bei Abdl[ga]fr'a ve Dergh- Muallm mteferrikalarndan Keml'e hkm ki: Sen ki Keml'sin, mektb gnderp; "Kara Sevindk nm hrsuz bu senede Kbrus'dan geen asker halknun yolna inp nice katl-i nefs ve gret-i emvl idp erle

127

sbit ve sicill olunman Lrende Kalas'nda habsolundun" bildrp ve Kzllarol Bayndr nm kimesne dah fesd enat zre olup nice fesd enat[i] sbit olman ol dah mahbs oldu ilm olunman buyurdum ki: Toprak kds marifeti ile mezbrlar meclis-i era ihzr idp ahvllerin hakk zre teft eyleyp gresiz; erle haklarndan gelinmek cb ider fesd enatleri sbit zhir olursa zerlerine sbit olan mevdd sicill idp dah syir ehl-i fesda mcib-i bret olman erle haklarndan gelp emrm yirine vardun arzeyleyesiz.

927

stanbul'da et sknts ekildiinden Eskiehir, Yeniehir ve Bazarck kazlarndaki Trkmen koyunlarnn baa yarayanlarndan altm bin adet koyun gnderilmesi.

Eskiehir ve Yeniehir ve Bzrck kdlarna hkm ki: Mahrse-i stanbul'da et bbnda muzyaka olman vilyet-i Anatol ve Karaman ve diyr- ark'dan taht- kaznuza urayan Trkmen koyunlarndan mahrse-i mezbre zahresiyn baa yarar altm bin mikdr koyun tefrk olunup shbleri ve koyunlar zerine yarar hsr-erlerinden kolup mahrse-i stanbul'a gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda her birinz bi'z-zt mukayyed olup taht- kaznuza urayan Trkmen koyunlarndan mahrse-i stanbul zahresiyn altm bin mikdr baa yarar koyun tefrk idp dah her birinz yarar deminz ve sancakbei demlerinden ve hsr mstahfzlarndan dah bile koup koyun emnine teslm itdresiz ve koyun shblerinden her birinn ne mikdr koyun oldun defter idp arznuz ile bile gnderesiz ki, yolda koyun tatmayup b-kusr getrp defterinz mcebince . Huss- mezbr mhimdr; ihmlden ve bu bahne ile koyun shblerinn bazndan celbolunmala koyun hazer eyleyesiz ki, sonra grilp zhir olacak olursa mazl muteb olmanuz mukarrerdr. Ana gre ihtimmda dakka fevtitmeyesiz.

928

Uyla- iken(?) muharebesinde gsterdii yararlktan dolay kendisine verilen timar beratn kaybettii iin zayi suretinde beratann yenilenmesini taleb eden Seen Kalesi frislerinden Ahmed'in bu istei zerine defterlere bakldnda birisinin bu ekilde hkm kard anlaldndan sahte hkm karann bulunup hapsedilmesi.

Yazld. Kethudsna virildi. F 3 Rebu'l-evvel, sene: 979 Budun belerbeisine: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "sbk Seen Kalas frislerinden evvelki aaya tbi evvelki odada yevm sekiz aka ulfeye mutasarrf olan Ahmed, Uyla- iken(?) muhrebesinde yoldalk itdkde be bin tokuz yz toksan tokuz aka tmra 128

hkm virilp emrin zyi itdin" bildrp zyi sretinde tekrr emr-i erf taleb itdkde Sdde-i Sadetm'de olan defterlere mrcaat olunup grildkde bir kimesne zyi sretinde kaydndan emir ihrc itmi bulunup ol emir ihrc iden kimesne elegetrilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, ol kimesneyi elegetrp ihrc itdi hkmi alup der-kse idp mhrleyp Dergh- Muallm'a gnderp ve mezbr[] habsidp ism resmi ile yazup arzidesin. Andan sonra emrm ne vechile sdr olursa ana gre amel eyleyesin.

929

Musul'da Carullah olu Mahmud'un eitli sulara kart ve ahvali sicil olunmak zere iken, zimmetinde bulunan mr mal tahsil edilemeden Badat beylerbeyine teslim edildii bildirildiinden, ad geenin, zimmetindeki mr mal tahsil edildikden sonra tefti olunmak zere Diyarbakr beylerbeyine gnderilmesi.

Badd belerbeisine hkm ki: Musul Bei Ysuf dme zzh ve kds Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Musul ahlsinden Crullh ol Mahmd'un vk olan irret ekveti sbk arzolundukda tefti in gnderilen emr-i erfm mcebince akd-i meclis olunup mslimnlardan bir cemat gelp; "Her vechile err olup Sdt ile Bb'l-Irk mbeyninde vk olan fitne v fesda sebeb olup ve Yukaru Cnib ile dah kll alkas olup ve telbs mhr kazdurup fitne v fesda mhirdr." diy ehdet itdklerinde sicill olmak zre iken Badd belerbeisinden; "Mr[]ye hayl deyni vardur. zerinde olan ml- mr ed gelmeyesin." diy alaybei ile mektb gndermein alaybeine teslm olunmadn olunmadn alaybei alup gidp zerinde olan ml- mr hli olunup zimmetinde olan zre kaldu" ilm eyledkleri ecilden mezbrun zerinde olan emvl-i mryi esbb emlkinden ve kfelsndan tahsl idp asl tehr eylemeyp mezbr Diyrbekir Belerbeisi Hseyin dme ikblhya gndermek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, mezbrun zimmetinde olan emvl-i mryi b-kusr emlk esbbndan ve kfelsndan tahsl eyleyp zimmetinde bir aka bk komayup dah mezbr yarar demler ile mrun-ileyhe gnderesin ki, sbk gnderilen emr-i erfm mcebince ahvli grile. Huss- mezbr mhimdr; [zi]nhr tealll eylemeyp gndermeyince olmayasn. Sonra zrn makbl olmaz; bilmi olasn.

930

Musul'da eitli sular ilemi olan ve hlen Badat beylerbeyinin elinde bulunan Carullah olu Mahmud'un zimmetindeki mr mal tahsil edildikten sonra Diyarbakr'a gnderilmesi iin Badat beylerbeyine emir yazld; ad geen Diyarbakr'a gnderildiinde Musul kads tarafndan tefti olunmas.

129

Yazld. Diyrbekir belerbeisine hkm ki: Mrun-ileyhim mektb gnderp; "( )" arzeylemiler. mdi; Badd Belerbeisi Murd dme ikblhya yazlup mrun-ileyhn zimmetinde olan ml esbb emlkinden ve kfelsndan tahsl eyleyp dah yarar demler ile sana gnderilmek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi mrun-ileyh mezbr sana gnderdkde sbk gnderilen emr-i erfm mcebince Musul kds marifeti ile ahvlin grp bertaraf eyleyesin.

931
Yazld.

Adam ldrme ve rvet alma sular isnad edilen Girne Kalesi Dizdar Ahmed'in tefti edilmesi; suu sabit olursa hapsedilip durumun arzedilmesi.

Vezr Mustaf Paa'ya hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "mukaddem Dergh- Muallm silahdrlarndan iken Girine Kalas Dizdr olan Ahmed in; "Vasl nm zimm[yi] katlidp ve fsk idp zindnda olan kanlu ve hrsuzlardan nefern rvetin alup salvirmidr." dimekle sanca bei ve kds erle teft idp zerine sbit olan mevdd sicill idp sret-i sicillerin getrp fesdda bile olanlar habsolunup sret-i sicillerin gnderdnz" ilm eylemisin. mdi; buyurdum ki: Vusl buldukda, bu huss hakk zre teft eyleyp gresin; kazyye arzolundu gibi ise ki, erle sbit ola fesdda bile olanlar kree koyup ve mezbr dizdrlarun ahvlin rf-i marf ile grp fi'l-vk mezbr zimm[yi] katleyledi sbit olursa habseyleyp vuk zre arzeyleyesin.

932

Kaytlarn fazlal yznden karmak olan Badat avular Defteri'nin yenilenebilmesi iin hlen gedik tasarruf eden defterli avularn, isimleri seyrek yazlmak suretiyle yeniden defter edilip Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. Kethuds Mustaf['ya] virildi. F 2 Rebu'l-evvel Kethuds Mustaf['ya] virildi. F 7 Rebu'l-evvel, sene: 979 Badd belerbeisine hkm ki: sitne-i Sadetm'de olan Badd avular defteri kesret-i kuyd ile mevve olup tecddi lzim olman buyurdum ki:

130

Vusl buldukda, bi'l-fil gedk tasarruf eyleyen defterl avular defter eyleyp esmyi seyrek yazdurup Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, min-bad gedk tevch olundukda ana kaydolunup anunla amel oluna.

933
Yazld.

Kpr Kalesi d kale mstahfzlarnn geceleri grevleri banda durmayp kalede yattklar bildirildiinden, mstahfzlara grev yerlerini brakmamalar yolunda tenbihte bulunulmas; aksi takdirde gediklerinin bakalarna verilecei.

Arboz kdsna ve diz[d]rna hkm ki: Hl Kpri Kalas Dizdr Osmn, Sdde-i Sadetm'e gelp; "tara kalanun mstahfzlar olgeldi zre tarada olmayup gice ile kalaya varup yatup hdmetlerinde olmaduklarn" bildrmein buyurdum ki: Gresiz; kazyye arzolundu gibi ise mezkrlara tenbh eyleyesiz ki, her kulenn mstahfzlar yirl yirlerinde yatup kuleleri hl komayup gerei gibi muhfazada olalar. Bade't-tenbh eslemeyenleri yazup arzeyleyesiz ki, gedkleri alnup hara virile.

934

Badat Yenierileri Aas Hseyin'in, baz yenierilere ait mr tfeklerin zerindeki beylik damgasn silerek kendi mlkiyetine geirip kulland bildirildiinden, bu hususun tefti edilip neticenin Sdde-i Sadet'e bildirilmesi.

Yazld. Kethudsna virildi. F 2 Rebu'l-evvel, sene: 979 Badd belerbeisine hkm ki: Hliy Badd'da Yenieri Aas olan Hseyin hssa tfenklerden Pr Sba Bli'nde Hasan Abdullh Yoruc'nun be dirhem ve Blkba Yakb Bli'nde Grci Muhammed'n dah be dirhem ve Receb Blkba Bli'nde Kurd Abdullh'un be dirhem ve Blkba Kethuds Hasan Kethud'nun dah be dirhem ve stanbul Pr Bli'nde dger Hasan Abdullh'un dah be dirhem atar mr tfenklern belik tamgasn sildrp kend adna mlkiyyet zre kullandu zre zikrolan mr tfenklern belik tamgasn bozdu vk mdur ve sahh oldu takdrce ne vechile idp ve hliy ol tfenklern kandedr, nice olmdur; yirl yirinden teft tefahhus eyleyp dah vk olan ahvli vuk zre mufassal merh yazup bildresin ve ellerinde . Bu huss her neye mncerr olursa Bb- Sadet-mebum'a yazup arzeyleyesin.

131

[Yev]m's-Sebt, f 7 Rebu'l-evvel, sene: 979

935

Avrz akesinden zimmetlerine para geirdikleri bildirilen Trnovi eski Kads Hzrah ile Nibolu eski kadsnn tefti edilmeleri.

Yazld. Mezkr Pr avu'a virildi. F 5 Rebu'l-evvel, sene: 979 Rodoscuk kdsna hkm ki: Sbk Trnovi Kds olan Mevln Hzrh avrz akasndan bel u ketmi oldu ilm olunman teft in hkm-i hmynum gnderilmidr. Buyurdum ki: Sdde-i Sadetm avularndan Pr avu vardukda, tehr eylemeyp mrun-ileyhi mezbr avuuma koup mahall-i hdiseye gnderesin ki, sbk virilen hkm-i hmynum mcebince erle teft olunup ahvli bertaraf ola. Yazld. Bu dah. Bir sreti, Rmili kdlarna ki; "Sbk Nibol Kds olan Pr Aa ol Mevln ) her kanknuzun taht- kazsnda bulunursa ..."

936

Bodan voyvodasnn Memlik-i Mahrse'ye bir zarar vermek kasd olmadan kendi vilyeti dahilinde bir yerden baka bir yere hareket ettiini bildirmek iin ulakla adam gnderen Akkirman beyinin byle cz iler iin bir daha ulakla adam gndermemesi; aksi takdirde gnderdii adamnn siyaset, kendisinin de azl olunaca.

Yazld. Pr avu'a virildi. F 5 Rebu'l-evvel, sene: 979 Akkirman beine hkm ki: Bodan voyvodas kend vilyetinde bir yirden nakl hareket eylemekle bu cnibe ilm in demn ulala gndermisin. mdi; mdm ki, Memlik-i Mahrse'ye bir zarar u gezend irimek ihtimli olmaya, bu makle umr- cziyye in ulak gndermek cyiz deildr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, gerei gibi mukayyed olup min-bad bu makle maslih- cziyye in Sdde-i Sadetm'e demn ulala gndermeyesin. yle ki; bir dah bu makle cz huss in ulala dem gnderesin, gelen demn salb siyset olunup sen azlolunmak mukarrerdr. Ana gre mtenebbih olup emrme muhlif vazun sudrndan ihtiyt eyleyesin.

132

937
Yazld.

Zimmetindeki mr mal demeden, bir yoluna bulup Kbrs'a giden eski Nablus Beyi Osman Paa olu Dervi'in yakalanarak zimmetindeki mr maln tahsil edilip Kbrs defterdarna teslim edilmesi ve neticenin arzedilmesi.

Vezr Mustaf Paa'ya hkm ki: m defterdr Sdde-i Sadetm'e kazy defterin gnderp; "sbk Nbls Bei olan Osmn Paa ol Derv dme zzh havss- hmynuma mmz defter mcebince be bin yz yetmi bir altun bd- hev olup taleb olundukda tealll idp hl mazl olup tark- hardan Kbrus'a vardun" bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, mrun-ileyhi getrdp zikrolunan mikdr mr altun b-kusr tahsl itdrp alup Kbrus defterdrna teslm eyleyesin ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin.

938

Badat beylerbeyinin ran tarafndan gelen mektup ile ran ahvali hakknda gnderdii bilgilerin Sdde-i Sadet'e ulat; ran tarafndan istenen ahslarn aratrld, yakalandklarnda ran tarafna gerekli cevabn verilecei; kendisinin ran'a casuslar gnderip elde edecei bilgileri ayn ekilde gndermeye devam etmesi.

Yazld. Kethudsna virildi. F 7 Rebu'l-evvel, sene: 979 Badd belerbeisine hkm ki: Hliy Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Yukaru Cnib'e varan csslarun ahbrn ve ol sml ve Ustaclu ile olan ahvli ve Seyyid Seccde hussn ve Yukaru Cnib'den sana gelen nme ayn ile irsl olunup mukad sulh u salh keml-i inkd zre olup mrr- zamn ile halel-pezr olmadu ve Masm' katleyleyen bdiye Arbn elegetrmek in Bayat Bei Lutf dme zzhya dem gnderdklerin ve Ydigr Mehmed ile Sohrb nm demleri husslarn" bildrp ol bbda her ne dimi ise mufassalen Pye-i Serr-i lem-masr-i Husrevnem'e arz u takrr olunup lm-i erf-i lem-ml-i mlknem muht u mil olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi Yukaru Cnib'den cevb taleb olunursa; mezbrlar tecesss olunup elegetrilmek zredr. Elegeldklerinde ina'llh tel cevb ne ise vech mnsib grildi zre virilr ve dyim Yukaru Cnib'den gaflet zre olmayup yarar demler gnderp ahvl etvrn ve syir fikr tedrklerin tetebbu u tecesss itdrp vkf olduun ahbr- sahhay ale't-tevl ilmdan hl olmayasn.

133

939

ehzde Mustafa iin Bursa'da ina olunacak yeni trbeye ehzade Bayezid'in olunun naann da konulmas.

Yazld. Merhm Mustaf'nun aasna virildi. F 12 Rebu'l-evvel, sene: 979 Burusa'da karndaum Mustaf merhmun trbesi kurbinde Byezd merhmun bir ol medfn olup bin olunacak trbeye idhl olunmak emridp buyurdum ki: Mrun-ileyhn zerine bin olunacak trbesine mm-ileyhn oln dah bile idhl idp ikisin dah trbeye aldurasn.

[Yev]m'l-Ahad, f 7 Rebu'l-evvel, sene: 979

940

Yalakbad'da acemi olanlarndan maktul Hseyin'in katilinin, kardei Barah olduu maktuln annesi ve dier kardelerince iddia olunduundan, ad geenin yakalanp tefti edilmesi; suu sabit olursa er-i erfe gre cezalandrlmas.

Muhzr aaya virildi. F 13 Safer, sene: 979 Kocaili beine ve Yalak-bd kdsna hkm ki: Sen ki kdsn, nyibn Sdde-i Sadetm'e sret-i sicil gnderp; "acem-olanlarum zmresinden Saryck nm karyeden maktl olan Hseyin anas olan Doradeki nm zimmiyye ve karndalar olan Yani ve Sen Dikosa nm zimmler dger karnda olan Barah nm zimm in; "kend anbrlar iinde sol memesinn altna ba ile urup katleyledin" haber virdklerin" ilm itdi ecilden buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda tamm mukayyed olup huss- mezbr mukaddem bir defa er- kavme muvfk faslolunup zerinden on be yl mrr itmi dav deil ise ihzr idp gaybet iderler ise kefllerine ve erle buldurmas lzim olanlara buldurup getrdp onat vechile hakk zre erle teft idp gresiz; fi'l-vk kazyye arzolundu gibi olup bi-hasebi'-er'-erf sbit zhir oldukdan [sonra] erle her ne lzim gelrse icr idp yirine koyup er- erfe muhlif kimesneye tealll niz itdrmeyesiz.

941

Ergene kazsnda bir zimmyi ldrdn itiraf ettii bildirilen Ustoyko veled-i Anderye'nin suu sabit ise siyaset edilmesi.

Yazld. Sret-i sicil Evren avu'dadur. Evren avu'a virildi. Ergene kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e sret-i sicil gnderp; "kaz-i mezbrdan Hednel nm zimmyi karye-i mezbreden Ustoyko veled-i Anderye nm zimm bala urup katleyledin krr ile sebt-i sicill oldun" bildrdn ecilden mezbra siyset emridp buyurdum ki: 134

Vusl buldukda gresin; kazyye arzolundu gibi olup mezbr bala urup katleyledi erle sbit olm ise emrm zre mezbr siyset eyleyp emrm yirine vardun yazup bildresin.

942

Bekerek'te vakf deirmenlerin arsas olup eskiden beri panayr yeri olarak kullanlagelen ve gemilerin iskeleye yanat yer olan mevkiye izinsiz ev yapan Sleyman adl zamin yapt evlerin yklp zararnn ortadan kaldrldna dair Tmvar beylerbeyinin gnderdii mektubun alnd; bundan sonra orada kimsenin bina yapmasna ve vakfa zarar vermesine msaade edilmemesi.

Yazld. Tmvar belerbeisine, Cafer Paa'ya hkm ki: Hliy Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "nefs-i Bekerek'de evler bin iden Zam Sleymn'un bin itdi evlern zarar ref in emr-i erf mcebince Bekerek kds ile akd-i meclis olunup mezkrun mahall-i mezbrda ihds eyledi evlerinn ahvli ehl-i vukf mslimnlardan ve mezkr varo reysndan sl olundukda; "Zikrolunan evler vakf deirmenlern rsi yirindedr ve m-tekaddemden panayr yiridr ve Belgrad cnibinden gelen gemilern iskele urdu mahaldr; hlen anda bin olmala kll zarar vardur." diy bi'l-muvcehe cem- kesr ehdet itdklerinden gayri mezkr Sleymn dah huss- mezkra mukrr u muterif olup kbel-i erden huccet virilmein mezkr evler emr-i er- erf ve muktez-y fermn- mnf ile kal itdrilp zarar def u ref oldun" arzeylemisin. mdi; buyurdum ki: Vardukda, min-bad ol mahalde kimesneye bin yapdurmayup vakf deirmenlern rsine ve gayra asl zarar u ziyn iridrmeyesin.

943
Yazld.

Silahdarlarn ikinci blndeki Vizeli Cafer'in yakalanp Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Silahdrlar kethudsna hkm ki: Hl silahdrlardan ikinci blkde yevm yiirmi bir aka ulfeye mutasarrf olan Vizel Cafer'n Sdde-i Sadetm'e huzr lzim olman buyurdum ki: Mezbr elegetrp mukayyed mahbs yarar demlere koup Sdde-i Sadetm'e gnderesin ve koup gnderdn kimesnelere muhkem tenbh tekd eyleyesin ki, yolda ve izde gicelerde ve gndzlerde onat hfzeyleyp gaybet itdrmekden ziyde hazer ideler. Sonra netcesi anlara yid olur; ana gre mukayyed olalar.

135

944

stanbul'dan Gelibolu, Selanik, Sofya, Zara ve Silistre'ye varncaya kadar yol zerinde bulunan kazlarda, siyasete mstehk olup sular tescil edilmi olan sulularn cezalarnn Evren avu tarafndan su mahallinde infaz edilmesi; ilerinde sipahiler varsa hapsedilip sularnn arzedilmesi; sululara yataklk yapanlar sulular ele vermezler ise kimler olduklarnn bildirilmesi; idama mahkum olmayan sulularn ise kree konulmak zere sicil sretleriyle birlikte Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. Evren avu'a virildi. F 8 Reb Mahrse-i stanbul'dan Gelibol ve Selanik ve Sofya ve Zara ve Silistre'ye varnca mbeynde vk olan kdlara hkm ki: Hliy taht- kaznuzda fesd enat zre olup bi-hasebi'-er salb siysete mstehk mseccel olanlar Dergh- Muallm avularndan Evren avu mahallinde erle lzim geleni icr itdrmek emridp buyurdum ki: Her birinz taht- kaznuzda bu hussa gerei gibi mukayyed olup karye be-karye grp anun gibi bir defa erle sorlup faslolm olmayup on be yl terkolmayan husslar husam muvcehesinde ber-mceb-i er- erf onat vechile hakk zre teft tefahhus eyleyp gresiz; anun gibi fesd enatleri erle sbit olup bi-hasebi'-er salb siysete mstehkk olup mseccel olanlardan siph olanlar habseyleyp cermeleri ne ise sbt buldu zre yazup arzeyleyesiz; siph olmayanlardan hkm-i kd lhk olup huccet virilen mcrimi gnh sdr oldu mahalde shb-i serbest marifeti ile mrun-ileyh avuuma erle lzim geleni icr itdrp asl ehl-i fesda ruhsat virmeyesiz. Eger evkf ve serbest zemet tmr shbleridr ve eger belerbei ve sancakbei sbalar ve i-erleridr; era ve knna muhlif ve emr-i erfme mugyir ehl-i fesda hmyet itdrmeyp ehl-i fesd elegetrmekde muvenet itdrp tealll niz itdrmeyesiz. Eger nd muhlefet eyleyp ehl-i fesd elevirmezler ise ism resmleriyle yazup bildresiz ve anun gibi hurde ceryimi sudr eylemi mcrimler var ise her birinn cermeleri ne idi sbit mseccel oldukdan sonra mezbrlar sret-i sicilleriyle Sdde-i Sadetm'e gnderesiz ki, kree kola. Amm; bu bahne ile ehl-i fesda hmyet olunup kend hlinde olanlara dahl teadd ve celb ahz olunmakdan ziyde hazer idesiz ve lzim'l-arz olan husslar yazup bildresiz.

945

stanbul'dan Gelibolu, Selanik, Sofya, Zara ve Silistre'ye kadar yol zerinde bulunan kazlarn kadlar tarafndan, yenieri ve kapkullarndan baka kiilerin tfek ileyip kullanmas yasana uymayanlarn ky ky tefti edilip tespit olunarak tfeklerinin ellerinden alnmas ve adlarnn bildirilmesi.

136

Yazld. Evren avu'a virildi. F 8 Reb Mahrse-i stanbul'dan Gelibol ve Selanik ve Sofya ve Zara ve Silistre'ye varnca mbeynde vk olan kdlara hkm ki: Bundan akdem Memlik-i Mahrsem'e ahkm- erfe gnderilp; "Dergh- Muallm yenierilerinden ve kapum kullarndan gayri bir ferd tfenk iletdrmeyp ve istiml itdrmeyp gerei gibi men u def eyleyesiz. Anun gibi menle memn olmayanlar elegetrp mukayyed mahbs kree gnderesiz." diy fermn- erfm olm idi. Ol emr-i erfm kem-kn mukarrer iken taht- kaznuzda emr-i erfme muhlif kapum yenierilerinden ve kapum kullarndan [gayri] baz kimesneler tfenk ileyp ve istiml itdkleri istim olund. mdi; buyurdum ki: Vardukda, emr-i erfme muhlif tfenk ileyp ve istiml idenleri karye be-karye teft tefahhus eyleyp anun gibilern tfenklerin ellerinden alup mezkr avuuma teslm eyleyp ne mikdr tfenk alndun yazup bildresiz ve tfenk istiml iden kimesnelere muvenet idp; "Tfenk bizmdr; kullanmaa virdk." diyenler her kimler ise ismiyle yazup arzeyleyesiz.

946
Yazld.

Bursa'nn Irgand Mahallesi'nden firr Kemhac Hseyin'in kefillerine buldurularak tutuklanp Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Burusa kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "sbk gnderilen emr-i erfm mcebince gnderilmek emrolunan Timrta Mahallesi'nden Bl ve Tahte'l-kala Mahallesi'nden Al ve Irgand Mahallesi'nden Kemhc Hseyin elegetrilmee mberet olundukda Kemhc Hseyin gaybet eyleyp ve Tahte'l-kala Mahallesi'nde Al nmna iki nefer bulunup biri shb-i fir ve birinn eyline ehdet olundun ve Al-i har ile Bl irsl olundun" bildrmisin. mdi; gaybet eyleyeni dah elegetrmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, gaybet iden Kemhc Hseyin['i] dah elegetrp dah kefllerine ve yatak u turaklarna ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldurdup getrdp mukayyed mahbs Sdde-i Sadetm'e gndermeyince olmayasn.

947

Zimmetinde vakf mal bulunan ve Dukagin'de olduu haber alnan Vize'deki mteveffa Mustafa Paa Evkaf Cbsi Hseyin'in yakalanp tutuklu olarak Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

137

Yazld. Dukagin beine hkm ki: Vize'de mreti olan mteveff Mustaf Paa Evkf'nun Cbsi olan Hseyin'n zimmetinde ml- vakfdan hayl ml olup sitne-i Sadetm'de ihzr lzim olup ol cnibde oldu ilm olunman buyurdum ki: Mezbr elegetrp yarar demlere koup mukayyed mahbs Sdde-i Sadetm'e gderesin.

948
Yazld.

Mora'ya bal Dimicane ky halkndan barut ilemeyenlerin raiyyet kaydedilip iten kamalarnn nlenmesi.

Mora muharririne hkm ki: Kaz-i mezbrdan Dimicane(?) nm karye halk Sdde-i Sadetm'e arz- hl sunup; "cizye defterinde karyeleri yz seksen hne yazlmken aralarnda altm hne mslim olup; "Barut virrz." diy cizye dahl(?) gelmeyp tealll eyledklerin" bildrdkleri ecilden buyurdum ki: Memi avu vusl buldukda, anun gibi barut ilemeyenleri rayyet kaydeyleyp tealll itdrmeyesin.

949
Yazld.

Edirne'de Saray- mire'nin ekmek ihtiyacnn karland frnn saray dnda olmasndan dolay ekmekiler arasnda fesat zuhur ettiinden sarayda mnasip bir yerde bir ekmek frn yaplmas.

Mimrbana ve Edirne'de Hssa Emni Hall Be'e hkm ki: Sary- Atk Aas Mehmed zde mecdh mektb gnderp; "Sary- mir[e]'de furun olmayup rz-merre sarfolunan ekmek furun hricde olup etmekciler zabtolunmamala birbirileriyle mcde[le] v fesddan hl olmayup Sary- mir[e]'de furun bin ( ) olunmas lzimdr." diy arzeylemein Edirne'de klanmak myesser oldukda Hssa-i Hmynum'a dah kifyet mikdr etmek bimee ( ) kbil furun bin olunmasn emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, ikinz bi'z-zt mukayyed olup Sary- mire[m'e] varup kang mahalde furun bin olunmak mnsib ise Edirne'de klandu zamnda Hssa-i Hmynum'a kifyet mikdr etmek bimee kbil bir furun bin itdrp ve ne mahalde bin olunup ve ne mikdr aka sarfolundun yazup bildresiz.

138

950

Elinde sahte mhr bulunduu iin srgn edilen Sar Bedreddin adl ahsn Kuds halknn cihetlerini alp sahte mhr ile kendisine ve akrabalarna kaydederek halka zulmettii bildirildiinden, elindeki cihetlerin tefti edilip ne ekilde aldnn ortaya karlmas.

Mezbrun demisi Hasan eleb'ye virildi. F 10 Reb Kuds-i erf beine ve kdsna hkm ki: Hliy Sdde-i Sadetm'e arz- hl sunlup; "bundan akdem elinde mzevver mhr bulunup nefyolunan Sar Bedreddn ahl-i Kuds-i erf'n cihtn alup tezvr mhr ile kendye ve akvm u akribsna alvirp teadd eyledi" ilm olund. mdi; buyurdum ki: Vardukda, mezbr Bedreddn'n elinde olan cihetlerin teft eyleyp gresiz; mezkr zikrolunan cihetleri ne vechile almdur, kimlern arzlar ile virilmidr, fi'l-vk tezvr ile mi almdur, nicedr; arzeyleyesiz.

951

Magosa Kalesi'nin muhasarasnda ehit olan Trablus Beyi Mehmed Bey'in Trablus'taki terekesinin her kimin elindeyse ayrntl olarak defter ettirilip orada satlmas uygun olanlarn ak artrmayla satlp nakli mmkn olanlarla birlikte Sdde-i Sadet'teki vrislerine teslim edilmek zere anigir veys'e teslim edilmesi.

Yazld. veys nigr'e virildi. F 10 Rebu'l-evvel, sene: 979 Trablus kdsna hkm ki: Trablus Bei iken Magosa Kalas muhsarasnda ehd olan Mehmed Be'n anda mevcd olan nkd u esbb bi'l-fil her kimn zabt u kabznda ise mfredtyla defter itdrp nigrlermden olup vrislerinn vekli olan veys zde mecdh[ya] teslm olunmasn emridp buyurdum ki: Mrun-ileyhn anda mevcd olan nkd u esbb bi'l-fil her kimn zabt u kabznda ise mfredtyla defter itdrp mrun-ileyh veys'e teslm itdrp mhrl defteriyle Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, anda bey olunmas mnsib olanlarn anda bey- men-yezd ile bey idp nakle kbil olanlarn Sdde-i Sadetm'e getrp vrislerine erle teslm eyleye.

139

952

Magosa Kalesi'nin muhasarasnda ehit olan Trablus Beyi Mehmed Bey'in Kbrs'taki terekesinin ayrntl olarak defter ettirilmesi ve eran kendisine ait olan klelerinin de bakalarnn yanlarna gitmelerine izin verilmeyip terekesiyle birlikte vrislerine verilmek zere anigir veys'e teslim olunup Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. veys nigr'e virildi. F 10 Rebu'l-evvel, sene: 979 Kbrus kdsna, defterdrna hkm ki: Trablus Bei iken Kbrus'da Magosa Kalas'nda ehd olan Mehmed Be'n metrktn nkd u esbbdan cz v kll her ne ise mfredtyla defter itdrp nigrlermden olup mrun-ileyhn veresesinn vekli olan kdvet'l-emcid ve'l-ekrim veys zde mecdhya teslm olunup Sdde-i Sadetm'e gnderilmesin emridp buyurdum ki: Mrun-ileyhn anda mevcd olan nkd u esbbn mfredtyla defter itdrp mm-ileyhe teslm eyleyp mhrl defteriyle Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, bunda vrislerine erle teslm oluna ve baz abd-i memlki; "Hurru'l-asluz." diy harun yanna varmlar; an dah gresin. Anun gibi mrun-ileyhn abd-i memlki olup erle hurriyyeti sbit olmayanlar dah mm-ileyh veys zde mecdhya teslm eyleyesin.

953

Erzurum'da Canca Madeni'nin sahib-i ayarnn kalp ake kestii yolundaki iddiann aratrlmas neticesinde Abdi isimli adam ile kalp ake kestii anlalan Hasan Kalesi Kullar Aas Allahverdi Aa'nn aalnn bakasna verildii; Abdi'nin de yakalanp tefti edilmesi; sulu olduu sabit olursa hapsedilip durumunun arzedilmesi ve gelecek emre gre hareket edilmesi.

Yazld. Erzurum belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "bundan akdem Canca Madeni shb-i ayr hakknda; "Kalb aka keser." diy Dergh- Muallm'a gnderilmek emrolunup torlna temesskleri bulunmala ol vilyetde yaramaz aka kesen zuhra gelmesinde ikdm olundukda Erzurum kazsnda Mustaf nm kimesne elinde Canca akas ve sultn altun ve pre ve h sikkeleri ve syir lt bulunup sl olundukda krr idp; "Hasankalas'nun Kullar Aas Allhvirdi Aa ve Abd nm demi biledr." dimesiyle mezbr aadan Abd taleb olundukda ihzr itmeyp aa mansbda olman dizdr yanna gnderilp mezbr Mustaf'nun ahvli bunda grilmee cret olunmayup ellerinde bulunan sikkeleri ve syir ltyla ve sret-i sicilleriyle Sdde-i Sadetm'e gnderildin" arzeyledn ecilden mezbr Allhvirdi Aa'nun aal blk halk kullarumdan Mehmed nm kuluma nyet olunmdur. mdi; mezbr Abd dah her ne tarkla olursa elegetrilmek gerekdr. Buyurdum ki:

140

Vardukda, mezbr Abd'yi kande ise hsn-i tedbr tedrkle elegetrilp dah ahvlin toprak kdsyla hakk zre teft tefahhus eyleyp gresin; mezbr Abd elegelenlern takrrleri zre erki oldu sbit zhir olursa muhkem habsidp zerine sbit zhir olan mevdd mufassal merh yazup Sdde-i Sadetm'e arzeyleyesin; sonra emrm ne vechile sdr olursa mcebi ile amel eyleyesin.

[Yev]m'l-Cuma, f 12 Rebu'l-evvel, sene: 979

954

Zaim Bl'nin mallar ve Kbrs ahvali hakknda.

Mkerrerdr. Vezr Mustaf Paa'ya hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektblar gnderp; "Zam Bl'nn esrleri ve emvl esbb ve kalitesi ahvlin ve Covan Srmeyk(?) cezrenn mahsli ahvline vkf olmala cezre nzr olan Beehri Sanca Bei Mehmed dme zzhnun yanna bile kolup Bl'nn asl medhali olmadun ve kala handekna toprala varlmak zre olup bi-nyeti'llhi tel an-karb yriyi olmak mukarrer oldun ..."*
* Hkm metni eksiktir ve zerine izgiler ekilerek iptal edilmitir.

955

Nevie Kalesi'nin muhafazasnda grevli Filorina, Grice ve Bihlite zam ve sipahilerinin, Rumeli Beylerbeyi Hseyin Bey tarafndan kendilerine serdar tayin olunan Zam Mehmed'e itaat etmedikleri bildirildiinden, Zam Mehmed'in itaat etmeyenleri Sdde-i Sadet'e arzetmesi ve muhfazada dikkatli olmas.

Yazld. Zam Mehmed'e hkm ki: Delvine Bei Byezd dme zzh mektb gnderp; "liv-i mezbrda vk Nevie Kalas'nun muhfazasyn emr-i erfmle tayn olunan Filorina ve Grice ve Bihlite zam v siphlerine emru'l-meri'l-kirm Rmili Belerbeisi Hseyin dme ikblh tarafndan sen serdr tayn olunmken; "Hkm-i hmynla serdr deilsin." diy vk olan hdemt- hmynda nd zre olup szne muhlefet itdklerin" bildrmein buyurdum ki: Vardukda, memr olduun serdrlk hdmetinde basret zre olup tayn olunan zam v siphlere hfz u hrseti lzim olan yirleri hfzitdrp bb- muhfazada dakka fevtitmeyesin; tayn olunan zam v siphlerden ol vechile nd muhlefet ider var ise arzeyleyesin ki, dirlii hara virile.

141

956
Yazld.

Van timarlar defterdarnn, tahrirdeki eksikleri giderdikten sonra defterleri Sdde-i Sadet'e gndermesi.

Van tmrlar defterdrna hkm ki: Bundan akdem sana ve belerbeiye hkm-i hmynum gnderilp; "Tahrrde vk olan kusr dah itmma iridrp bertaraf oldukda defterleri bir kseye koyup mhrleyp Sdde-i Sadetm'e gnderesiz." diy emrm olmd. Hliy ol emr-i erfm kem-kn mukarrerdr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, sen ki defterdrsn, tahrr tamm oldukda defterleri emrm zre bir kseye koyup mhrleyp bir demn ile gnderp sen hdmetnde olasn.

957

Hakknda eitli ikyetlerde bulunulan Oltu kazsndan skender olu Abdurrahman'n srgn edilmesi.

Kethudsna virildi. Erzurum belerbeisine, Olt kdsna hkm ki: Olt sanca beinn avu ve azebler aas ve kala dizdr ve blkbalar ve cmle hsr neferleri meclis-i erde skender ol Abdurrahmn in; "Ehl-i fesddur ve telbsi zhir olup harm-zde ve zarar- mm vardur." diy ekv itdklerinde kd fesdna huccet virdi Sdde-i Sadetm'e arzolunman buyurdum ki: Vardukda gresiz; vk ise mezbr mfsidi ol yirden zecr ile nefyidp mstehkk oldu mahalle getresiz.

958
Yazld.

bkz. hkm. 946.

Burusa kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "sbk gnderilen emr-i erfm mcebince Sdde-i Sadetm'e gnderilmek emrm olan Timrta Mahallesi'nden Bl ve Tahte'l-kala Mahallesi'nden Al ve Irgand Mahallesi'nden Kemhc Hseyin elegetrilmee mberet olundukda Kemhc Hseyin gaybet eylemi bulunup ve Tahte'l-kala Mahallesi'nde Al nmna iki nefer bulunup biri shb-i fir ve birinn eyline ehdet olundun [ve] Al-i har ile Bl irsl olundun" bildrmisin. mdi; gaybet eyleyeni dah elegetrmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, gaybet eyleyen Kemhc Hseyin'i dah kefllerine ve yatak u turaklarna ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldurup mukayyed mahbs yarar demlere koup Sdde-i Sadetm'e gndermeyince olmayasn.

142

959

Mora'nn tahririni yapan Balyabadra Kads Muhyiddin'in tahrir ettii yerlerin icmal ve mufassal defterlerini Sdde-i Sadet'e gndermesi.

Yazld. Osmnh'un Kethuds Mehmed'e virildi. F 7 Rebu'l-evvel, sene: 979 Mora Muharriri Balyabadra Kds Mevln Muhyiddn'e hkm ki: Hl tahrr eyledn yirlern defter-i icml mufassalin demn ile Sdde-i Sadetm'e gndermek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp emrm mcebince icml mufassal defterlerin demn ile gnderp sen memr olduun hdmetlerde olasn.

960

Basra'da Ulyanolu'nun sadece kendi kabilelerine mutasarrf olup Sadr- Caruz denilen yere dahletmemesi emredildii halde bu emre uymad bildirildiinden, ad geene bu hususta yeniden hkm gnderildii; bu hkmn kendisine ulatrlmas ve buraya mdahale etmesine izin verilmemesi.

Yazld. Basra belerbeisine hkm ki: Mektb gnderp; "bundan akdem fetholunan kl yaplup kul tyifesi ve sancakbei tayn olunup Sadr- Crz dinilen mahalle Ulyn-ol; "Makt hsbndandur." diy taleb itdi Sdde-i Sadet'e arzolundukda; "Min-bad mrun-ileyh mahall-i mezbra dahlitmeyp kendye mteallik olan kabyile mutasarrf olsun." diy fermn olundukda mm-ileyhe irsl olunan emr-i erfle mektb gnderilp tenbh olundukda mtenebbih olmayup; "Tekrr arziderm." diy cevb ve liv-i mezbrda olan sancakbelerine tasarruf itdrmedin bildrp "liv-i mezbr havss- hmyn in zabtolunup tekrr Ulyn-ol'na mekked emr-i erfm irsl olunmak" recsna" arzeylemisin. mdi; mrun-ileyhe bu bbda hkm-i hmynum yazlup gnderilmidr. Buyurdum ki: Vusl bulcak, gnderilen hkm-i hmynum mm-ileyhe sl eyleyp vech mnsib oldu zre haberlep ol yirlere dahl taarruz itdrmeyesin.

961

erakise beylerinden Sultan Gavri Evkaf'nn mtevellsi Nide Beyi Mehmed Bey'in annesinin vefat zerine vakfn tevliyetinin Mehmed Bey'e verilmesi uygun grldnden, ad geenin vakf zaptedip Dergh- Muall'dan beratn kartmas.

143

Yazld. Mustaf Paa'nun Hazne Ktibi Cafer'e virildi. F 12 Rebu'l-evvel, sene: 979 Nide Bei Mehmed Be'e hkm ki: erkise belerinden Sultn Gavri'nn evkf tevliyeti evlda mert oldu ve mteveff-i mezbrun kz olup dstr- mkerrem Vezrm Mustaf Paa edma'llh tel icllehnun htn olan vliden evkf- mezbreye mtevelliye iken hl fevtoldu ve tevliyet-i mezbre mahll kaldu ilm olunman zikrolunan evkfun tevliyetini art- vkf muktezsnca sana emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, zikrolunan evkf zabtna demn gnderp muktez-y er- erf ve art- vkf zre zabtitdrp ve demn Dergh- Muallm'a gnderp bu bbda bertun ihrc idesin.

962

Oltu Sancakbeyi Mehmed Bey hakkndaki ikyetlerin teft edilip neticenin bildirilmesi.

Yazld. mer avu'a virildi. F gurre-i Rebu'l-hr, sene: 979 Erzurum belerbeisine ve Pasin ve Olt kdlarna hkm ki: Sen ki kdsn, Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Olt Sancabei Mehmed Be'n siph tyifesine ve hsr-erenlerine ve rey v beryya zulm teaddsinn nihyeti yokdur. B-gnh dirliklerin virp ve demlerin zabtitmeyp hsr iinde olan mslimnlarun ehl yli hammma varmaa ciz olmdur ve karyelerde olan rey tyifesinn evlerin basup kzlerin ve koyunlarn ekp alup ahl-i vilyet zulm teaddsinden perkende olmak zredr." diy arzeylemisin. mdi; buyurdum ki: Vardukda, eger mrun-ileyhden ve eger demlerinden ikyet idenleri her kim olursa olsun, husamsyla berber idp bir defa faslolmayup on be yl mrr itmeyen kazyyelerin ber-mceb-i er- erf onat vechile ummen hakk zre teft tefahhus eyleyp gresiz; sbit zhir oldukdan sonra ashb- hukka erle mteveccih olan haklarn alvirp dah erle sbt u zuhr bulan mevddun bir mddesin ketmitmeyp ne mikdr kimesnenn hakk alvirilp ve ne makle zulm teadd oldun mufassal merh yazup arzeyleyesiz. Amm; hn-i teftde tamm hakk zre olup hlf- er- erf i olmakdan saknasz.

963

Malatya'daki Sultan Alaaddin Evkaf mtevellsinin vakfn hamam, dkkn ve suyollarn senede yirmi altn murabaha ile kendi malndan yz altn harcayarak tamir ettii, bu yzden vakfn gelirinin artt, ancak murabahann vakf gelirinden tediyesi iin elinde fetva olmasna ramen kadlarn buna engel olduu bildirildiinden, bu hususun aslnn Dergh- Muall'ya bildirilmesi.

144

Yazld. Maltyye kdsna hkm ki: Hliy nefs-i Maltyye'de merhm Sultn Alddn Evkf mtevellsi Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "Evkf- mezbreden hammm ve dkknlar ve suyollarn tamr itmein evkfda msade olmaduyn marifet-i erle her senede yiirmi altun murbahasyla yz altun mikdr harcidp evkf mamr olmak ile mahsli syir senelerden elli altun mikdr ziyde idp eyle olsa; her senede ol yiirmi altun aka murbahasn evkfdan ed olunmasna elinde fetv-y erf olup ve kdlar ol yiirmi altun murbahay evkf mahslinden ed itmee mni olurlar." diy ilm eyledi ecilden buyurdum ki: Gresin; bu hussun asl nedr, vuk zre yazup Dergh- Muallm['a] yazup bildresin.

[Yev]m'l-Ahad, f 15 Rebu'l-evvel, sene: 979

964

Kandra kazsnda fesat karan suhtelerin yakalanabilmeleri iin stanbul'dan Ulfeciler Aas Ramazan emrinde gnderilen ble il erlerinden takviye yaplmas ve gereken kolayln gsterilerek suhtelerin ele geirilmesinin salanmas.

Yazld. Ramazn Aa'ya virildi. F 7 Rebu'l-evvel, sene: 979 Kocaili sanca kdlarna ve Gynk kdsna hkm ki: Kandr kazsnda baz ehl-i fesd shte tyifesi zuhr idp cebr ile evler basup ve olan ekp ve yollara inp fesd enat eylemekden hl olmaduklar Kandr kds mektb ile ilm eylemein zikrolunan ehl-i fesdun haklarndan gelmek in Sdde-i Sadetm'den yz nefer blk halk ile Ulfecilerm Aas Ramazn zde mecdh irsl olunmdur. Buyurdum ki: Zikrolunan ehl-i fesd shte tyifesi her kangnuzun taht- kazsnda cemyyet ile girift iderlerse mrun-ileyhe haber virp ve elegetrmek bbnda hsn-i muvenet muzheret lzim olursa il-erinden kifyet mikdr dem ihrc idp ehl-i fesdun haklarndan geldrmekde dakka fevtitmeyesiz. l-erinden bu bbda muhlefet idenleri erle tedb idp ve bi'l-cmle fesd enat[i] sbit olanlarun haklarndan gelinmek bbnda tamm muvenet muzheret idp fesd sbit olup gaybet idenleri erle buldurmas lzim olan akvm u akribsna ve yatak u turaklarna buldurup ehl-i fesda hmyet ve kend hlinde olanlara mcerred celb ahz in yapmakdan hazer eyleyp keml-i ikdm ihtimmun vcda getrp er- erfe muhlif i olmakdan hazer idesiz.

145

965
Yazld.

Bergos kasabasnda Yeniar'da meydana gelen hrszlk olaynda zanl durumda bulunan Kanber isimli klenin tefti olunmas ve sulularn ortaya karlp hak sahiplerine haklar alverildikten sonra, sulular hakknda eran lazm gelenin icra edilmesi.

Bergos kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "kasaba-i Bergos'da vk Yenir'da Bah nm boyacnun dkkn alup boyal ve boyasuz baz esbb sirka olunman teft olundukda kasaba-i mezbrede Alacamescid Mahallesi'nde skin iken sefer-i hmynda olan zmre-i siphiyndan Mustaf nm siphnn Kanber nm bir Arab kul maznna olmala cemat ile zerine varldukda gice iinde varup dkkn aup uurladu esbbun bazn oldu evde otluk altndan karup; " ki pre hm bizin ve kaftn Bostnc Bl nm zimmye satdum." diyp ol dah ihzr olunup; "Bana; "Yabanda buldum." diy satd." diycek; "Bu cmle esbb boyasuz olup bunlardan gayri dkkn amadum." diy mezbr Arab inkr eyleyp lkin bundan mukaddem dah baz dkknlar alm ve esbblar uurlanm olup ihtimm olmas lzim olman habsolundun" bildrmisin. mdi; zikrolunan huss erle grmek emridp buyurdum ki: Evren avu mbereti ile bu huss bir defa erle sorlup faslolm olmayup on be yl terkolunm dav deil ise ber-muktez-y er- erf hakk zre teft eyleyp gresin; kazyye arzolundu gibi olup ehl-i fesd kim oldu erle sbit oldukdan sonra siph ise habsidp arzeyleyesin; deil ise erle mteveccih olanlardan esbb b-kusr alvirdkden sonra erle lzim geleni icr idp yirine koyup er- erfe muhlif kimesne[ye] i itdrmeyesin. Bu bbda tamm hakk- sarha tbi olup tezvr telbsden ve hd- zrdan hazer idp kazyyede medhali olmayan dahlitdrmeyesin. Amm; bu bahne ile kend hllerinde olanlara dahlolunup mcerred ahz celb in ehl-i fesda hmyet olunmakdan hazer eyleyesin ve mezkr Arab'; "Efendisi bunda deildr." diy halsna sayeyleyen siph ne makle kimesne[dr], ism resmi ile yazup bildresin.

966

Rahova halk tarafndan Kad Sleyman hakknda yaplan ikyetin tefti edilerek sonucun bildirilmesi.

Yazld. Pr avu'a virildi. umn kdsna hkm ki: Rahova Kdl reys Sdde-i Sadetm'e dem gnderp yle arzeylediler ki: Bi'l-fil kdlar Mevln Sleymn in; "Bu sene krekci nmyla her hneden yz ellier aka alup krekci ile gitdkden sonra yine gelp; "Benm krekci teslminde kll harcum gitmidr." diy tekrr avrz salup bu zamna gelince nyibi zerimzden(?) gitmez ve nhyesini ayda bin aka ksta kesp ve nyibleri birisi fevtolsa esbbnun yarusndan ziydesini "resm-i ksmet" diy alup kabzidp ve bunun emsli hlf- er- erf nice zulm teaddsi vardur." diy ilm itdkleri ecilden buyurdum ki: 146

Vardukda, anun gibi mevln-y mrun-ileyhden hak dav idenleri mm-ileyh ile berber idp bir defa erle sorlup faslolm olmayup on be yl terkolunm olmayan davlar mrun-ileyh avuum mbereti ile ber-mceb-i er- erf onat vechile hakk zre teft tefahhus idp gresin; fi'l-vk arzitdkleri gibi olup mevln-y mrun-ileyh er- kavme ve emr-i erfme mugyir ol vechile akalarn alup zulm hayf eyledi bi-hasebi'-er'-erf [sbit] zhir olur ise ashb- hukka erle mteveccih olan haklarn hkmidp b-kusr alvirdkden sonra sbit zhir olan mevdd vuk zre ale't-tafsl yazup arzeyleyesin. Amm; bu bbda tamm hakk zre olup tezvrden ve telbsden ve hd- zrdan hazer idp hakk- sarha tbi olasn.

967
Yazld.

Kuds'te sancakbeyleri kapsnda gammazlk ederek mslmanlara zulmettii bildirilen Harculleyl diye maruf sipahinin hi bir ekilde ilere karmasna msaade edilmemesi.

Kuds-i erf kdsna hkm ki: Hliy Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "Kuds-i erf siphlerinden Harcu'l-leyl dimekle marf siph sancakbeleri kapusna varup gammzlk idp mslimnlara zulm teadd ider ve men ile memn olmayup beler demleriyle fskidp fesd enatden hl olmadun" ilm itmein buyurdum ki: Vusl buldukda gresin; kazyye arzeyledi gibi ise mezbr min-bad masliha kardurmayup er- erfe muhlif kimesne[ye] i itdrmeyesin.

968

bkz. hkm. 952.

Mezbr nigre virildi. Kbrus kdsna hkm ki ve defterdrna hkm ki: Trablus Bei iken Magosa Kalas muhsarasnda ehd olan Mehmed Be'n metrkt mfredtyla defter itdrilp nigrlermden olup mrun-ileyhn veresesinn vekli olan veys'e teslm olunup Sdde-i Sadetm'e gnderilmesin emridp buyurdum ki: Nkd u esbbdan cz v kll metrkt her ne ise, her kimde bulunursa erle mteveccih olanlardan b-kusr alup mfredtyla defter itdrp mm-ileyhe teslm eyleyp eger nkd ve eger esbb tavar ve syir muhalleft her ne ise ne mikdr nesne irsl olundun mhrleyp defternle Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, geldkde ana gre taleb olunup bunda vrislerine erle teslm oluna ve baz abd-i memlki; "Hurru'l-asluz." diy harun yanna varmlar; an dah gresin; vk ise muktez-y er- kavmle amel idp mrun-ileyhn abd-i memlki olup bi-hasebi'-er hurriyyeti sbit olanlardan gayri mm-ileyh veys['e] teslm eyleyesin.

147

969

Balya kazsnda kullanlan klenin lsnn muayyen olmamasndan dolay halkn alverilerde zarar ettiinden bahisle bunun nlenmesi iin stanbul klesi gibi herkesin bildii bir klenin tercih edilip onunla i grlmesi yolunda mracaatta bulunulduundan, memlekete ve mala hangi kle faydal ise onun kullanlmas.

Yazld. avuun demisi Osmn'a virildi. F 21 Rebu'l-evvel, sene: 979 Biga sancan tahrr eyleyen Marmara Kds Mevln Ramazn'a hkm ki: Hliy Balya kds Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "Balya kazsnda istiml olunan kilenn ahvli tamm muhtell olup mukarrer muayyen olmamala rey v fukar bey u irda zarar u ziyn ekp ve andan mad baz muktatun hubbtndan r slriyye alnmalu oldukda emn olanlar; " ltizmmuza kll zarar mterettib olur; eger etrf kasabtda fermn olundu zre kaz-i mezbrda dah stanbul kilesi cr olmak buyurlursa reynun ahvli muntazam olup mr cnibine dah kll fyide olmak mukarrerdr." diy arzeylemi"ler. mdi; buyurdum ki: Vardukda, bu huss onat vechile tetebbu u tefahhus idp gresin; arzolundu gibi ise memleket vilyete ve mluma enfa olan kile kanks ise anunla amel idp deftere kaydeyleyp emr-i erfme mugyir kimesneye niz itdrmeyesin.

970

Rumeli'deki kazlarda Gazi Ali adl ahsn aranp yakalanmas ve tutuklanarak Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. Pr avu'a virildi. F 15 Rebu'l-evvel, sene: 979 Rmili belerine ve kdlarna hkm ki: Gz Al nm kimesnenn ihzr lzim mhimm olman her kande bulunursa elegetrilp kayd bend ile sitne-i Sadetm'e gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, her birinz taht- hkmetinzde onat vechile mukayyed olup mezkr Gz Al'yi tecesss tetebbu itdrp her kande bulunursa emrm mcebince kayd bend ile mezkr avuuma teslm idp Sdde-i Sadetm'e irsl eyleyesiz.

971

Diyarbakr Beylerbeyilii'ne tbi kul tyifesinin ounun Ruha'da sakin olup beylerbeyi yanna hizmete varmadklar bildirildiinden, kendilerine beylerbeyi yanna hizmete varmalar, aksi takdirde gediklerinin alnaca yolunda tenbihte bulunulmas.

148

Yazld. Mkerrerdr. Rh beine ve kdsna hkm ki: Hl Diyrbekir kul ekser Rh'da skin olup belerbei yanna varmayup hdmetlerinde olmaduklar ilm olunman buyurdum ki: Vusl buldukda, Rh'da skin olan kul tyifesine muhkem tenbh tekd eyleyesiz ki, belerbeileri yanlarna varup hdmetlerinde bulunalar. Bade't-tenbh eslemeyp emr-i erfm zre mrun-ileyhe varmayup muhlefet eyleyenleri ism resmleri ile yazup bildresiz ki, gedkleri alnup hara virile.*
* Hkm, zerine izgiler ekilerek iptal edilmitir.

972
Yazld.

Edirne'de Byk Mahkeme Nibi Abdurranman'n zorla bir seyyidin karsn kard bildirildiinden, bu hususun tefti olunmas ve ad geen nibin suu sabit bulunursa hapsedilip durumunun arzedilmesi.

Ve Edirne kdsna, Vize beine ve medrese-i erfem mderrisi Monl eleb'ye hkm ki: Mahrse-i Edirne'den ( ) nm seyyid Sdde-i Sadetm'e ruka sunup; "Byk Mahkeme Nyibi olan Abdurrahmn cebr ile zevcesin ekp hlf- er- erf teadd eyledin" bildrmein sunlan rukanun sreti ayn ile ihrc olunup ahvli teft olman size gnderildi. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup mezbr nyibi ve htn ve mezbr ihzr eyleyp dah rukada mastr olan syir mevdd yirl yirinden onat vechile hakk zre ber-mceb-i er- erf teft eyleyp gresiz; rukada mastr olan mevd sahh mdur, nicedr; fi'l-vk mezbr nyib vech-i merh zre teadd eyledi sbit olursa mecl virmeyp nyibi habseyleyp dah keyfiyyet-i ahvli asl ve hakkati zre mufassal merh yazup arzeyleyesiz.

973

Mr kire yakma karl kendisine yedibin yzelli ake verilen, ancak kireci teslim etmeden ortadan kaybolan ve Dimetoka'da olduu bildirilen Duka adl zimmnin buldurulup szkonusu parann kendisinden tahsil edilmesi.

Yazld. Muhtesibbana virildi. F 16 Rebu'l-evvel, sene: 979 Dimetoka kdsna hkm ki: Dergh- Muallm mteferrikalarndan Suyolclarum Ba olan Hasan Sdde-i Sadetm'e gelp; "bundan akdem Duka nm zimmye mr kire yakmak in yedi bin yz

149

elli aka virp henz kireci getrp teslm itmedin gaybet idp bi'l-fil kaznda skin oldun" bildrp; "zikrolunan aka alvirilmek bbnda hkm" taleb itdi ecilden buyurdum ki: Vardukda, bu bbda tehr [u] terh eylemeyp mezkr zimmyi taht- kaznda her ne mahalde ise getrdp hkm varan kimesne ile muvcehe idp mr kire yakmak in virilen akay b-kusr tahsl idp gnderesin. Eger virmekde tealll ider ise tehr itmeyp yarar demlere koup muaccelen Sdde-i Sadetm'e irsl eyleyesin ki, virilen aka b-kusr tahsl oluna. Huss- mezbr mhimdr; gerei gibi mukayyed olup bb- ihtimmda dakka fevtitmeyesin.

974

Msr'da klim-i Garbiyye Muktaas ile baz kyleri daha fazla ake ile iltizam etmek isteyen Abdulvahid'e taahhd ettii artlar yerine getirdii takdirde ad geen muktaa ve yerlerin verilip muktaa defterine kaydolunmas ve muktaa defter sretinin Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Yazld. Vezr Sinn Paa'ya hkm ki: Abdlvhd nm kimesne Sdde-i Sadetm'e gelp ruka sunup; "Msr'da klm-i Garbiyye Muktaas'na ve baz karyelere yz kse ml ziyde idp ve itdi ziydenn on be gnden sonra elli ksesin pen virmek zre iltizm itmein" mezbr Abdlvhd Dergh- Muallm avularndan ( ) ile kolup irsl olund. Buyurdum ki: Vusl buldukda, zikrolan muktaay yz kse ziyde ile kabl idp ve elli ksesin pen virp zabtna kdir yarar kefllerin alup dah pen virecek elli kse ml art zre Hzne-i mirem['e] teslm ider ise muktaa-i mezbreyi olgeldi zre zabtitdrp reyya zulm teadd itdrmeyesin ve muktaa-i mezbr mezbra ne trhdan virilp art zre elli kse pen Hzne-i mirem'e kabzolunup yarar u mtenam kefllerin alnup muktaa defterine kaydolundukdan sonra mezbr avuumla mufassal merh Sdde-i Sadetm'e arzidp sret-i muktaay dah Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

975
Yazld.

Halep'ten Kbrs'a gnderilecek barut hakknda Halep defterdarnn gnderdii mektubun alnd; daha fazla gherile tedariki iin gayret gsterilmesi ve Kayanayiboullar'nn ne miktar barut teslim ettiklerinin bildirilmesi.

Haleb defterdrna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb [gnderp;] "Bundan akdem; "cezre-i Kbrus'a barut irsl olunmak" in emr-i erf vrid olman; "Kalada mevcd olan barutdan iki yz kntr mikdr barut irsl olunmak zre olup ve kala hl kalmamak in iki yz kntr dah alkonlup bedeli ilendi gibi ol dah gnderilr." diy arzolunmd. Barut ilenmee mberet olunup kalaya kifyet idecek mikdr barut yitidrilmek mukarrer olman 150

kalada mevcd olan barutdan yz Haleb kntr ki, stanbul kntr hsbnca drt yz on kntr olur der-sandk olup kir tavarlarna tahml olunup Trablus'a irsl olunup ve Ham ve Mara cnibleri[n]den gherile getrdilp barut ilenmek zre oldun" bildrmisin. mdi; gherile huss mhimdr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp gherilenn tevfr teksrinde say ihtimm eyleyp dakka fevteylemeyesin ve Kayanyib-oullar ne mikdr barut teslm eylemilerdr; yazup bildresin.

976

Rh'daki Besamis ve Sermin'deki Mezd-ayn adl kylerin halk rsum ve dimoslarn defter-i cedd kaytlarndaki mebla zerinden deyemediklerini, ancak defter-i atkdeki mebla zerinden deyebilecek gte olduklarn bildirdiklerinden durumlarnn tefti edilmesi; durum arzettikleri gibi ise deftere baklmayp menya r aldrlmas.

Yazld. Rh ve Sermn kdlarna hkm ki: Haleb kds ve defterdr Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "hl Rh kds mektb gnderp; "Rh hslarndan Besms nm karye halk meclis-i era gelp; "Karyemzn rsm defter-i atkda ber-vech-i tahmn iki bin yz toksan alt akaya mukayyed olup karyeler zaf kk karye olman mebla- mezbrun edsna kdir olmayup rsmumuz emnlerimze additdrp her ne karsa ed iderdk. Hl rsmumuz defter-i ceddde yedi bin akaya makt kaydolunmala emnler rsmumuz saymayup; "Defterde makt yazlmdur. Biz defter-i cedd[de] yazldu zre makt aluruz." dir. Hl rsmumuz mebla- mezbrun nsfn ihta itmeyp bir-iki yldur ki, mevcdumuz satup tekml idp virrdk; min-bad ed eylemee iktidrmuz kalmamdur. yle ki; gir defter-i atk mcebince alnmaya, cmlemz cel-y vatan itmek mukarrerdr." " diy zhr- acz idp ve bundan mad Sermn kazsnda Mezd-ayn nm karye dah zaf iken yle ki; anun dah rsm u dimosna defter-i atkdan be bin aka ziyde kaydolunup mezkrlar dah vech-i merh zre zhr- tezallm eyledklerin" bildrdkleri ecilden buyurdum ki: Vusl buldukda, her birinz taht- kaznuzda teft tefahhus eyleyp gresiz; arzolundu gibi ise hsl olan terekelerinden menya r aldurup; "Defter-i cedde makt kaydolunmdur." didklerine amel itmeyesiz.

977

Daday kazsna bal Bolad kynden Kubad adl ehl-i fesadn kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

151

Yazld. Arz getren Ms'ya virildi. F 22 Rebu'l-evvel Kastamon beine, Tatay ve Eflni kdlarna hkm ki: Mektb gnderp; "Tatay kazsna tbi Bolad nm karyeden Ms Halfe nm kimesne yedinden emr-i erf vrid olup mazmn- hmynnda; " "Kubd nm kimesne yoluma gelp bir atumun kulan ve kuyrun ve sinirin kesp teadd eyledi." diy ekv eylemein teft idp gresiz." " diy fermn olunman mahall-i hdiseye varlup erle tefahhus olundukda; "Zikrolunan ceryimn cmlesi mezkr Kubd'dan sdr olmdur. Bundan mad fesd enatinn nihyeti yokdur." diy ayn- vilyet haber virdklerin" arzeylednzi kd-askerm Pye-i Serr-i lem-masr-i Husrevnem'e arzitdkde mezkr Kubd kree gnderilmesin emridp buyurdum ki: Emrm mcebince mezkr Kubd' yarar demlere koup Sdde-i Sadetm'e gnderesiz ki, kree konla. Amm; bile koup gnderdnz kimesnelere tenbh tekd eyleyesiz ki, gaflet ile yolda ve izde gaybet itdrmekden hazer ideler.

978
Yazld.

bkz. hkm. 413 ve 431.

Haleb defterdrna hkm ki: Hliy Mara ve Kars ve Ayntb ve Andrun ve Ggercinlik ve Hsn- Mansr Kdlklar ahlsi Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "Basra mhimmi in zikrolunan kdlklardan gemi aac hdmeti fermn olundukda huss- mezkr in tayn olunan mimr kesilen aadan "mimr akas" diy on beer ve yiirmier prelerin almaynca gelen aalar kabl itmeyp ve aa kesmek in dem srmee varan bolaslar ve gayriler dah bu bahne ile her karyeden hne bana er-drder prelerin alup ve kesilen aalar Birecik'e getrmek in cms u kz ve deve v at karmaa mbir tayn olunan Kara Sevindk nm bolas ve Hsr Kethuds olan Ahmed bunlardan gayri bu hussa mberet idenler bu bahne ile karye be-karye drder-beer filorilerin alup ve eski bolaslar ve nyibler ve belerbei avularndan mlzim avular ve i-erleri* bu bahne ile rey v beryy ziyde rencde idp env- zulm teaddden hl deillerdr." diy ilm eyledkleri ecilden buyurdum ki: Gerei gibi mukayyed olup bu huss mrun-ileyh avuum mbereti ile hakk zre dikkat ihtimm ile teft tefahhus idp gresin; arzitdkleri gibi olup mezkr mimr ve Kara Sevindk ve Ahmed ve syir bu bbda mbir olan nyibler ve bolaslar ve gayriler emr-i erfme mugyir vech-i merh zre akalarn alup reyy rencde itdkleri vk ise men u def idp min-bad gemi aac bahnesiyle eger mimra ve eger gayra emr-i erfme mugyir reynun vech-i mastr zre bir aka ve bir habbelerin aldurtmayup kimesneye zulm hayf itdrmeyesin ve imdiye dek ol vechile ne mikdr nesnelerin almlar ise bade's-sbt shblerine b-kusr alvirdrp dah bu zulm teaddleri idenler kimlerdr ve ne makle kimesnelerdr ve reydan ne mikdr kimesnenn hakk alvirilmidr; mufassalen yazup defter itdrp dah mhrleyp 152

Dergh- Muallm'a bildresin. Egeri gemi huss ehemm-i mhimmtdandur amm; reyya dah bu [ve]chile zulm teadd olduna asl rz-y erfm yokdur. Bu bbda gerei gibi mukayyed olup aa bahnesiyle emr-i erfme mugyir reyya vech-i mastr zre zulm hayf itdrmeyesin ve mezkr Kara Sevindk'i sret-i sicilleriyle yarar demlere koup Dergh- Muallm'a gnderesin ve bile koup gnderdn kimesnelere muhkem tenbh eyleyesin ki, yolda ve izde ve menzil merhlde onat vechile hfzeyleyp gaybet itdrmekden ziyde hazer eyleyeler.
* Metinde eklindedir.

979

Gnye kazsna bal Makriyano ve Arhova kazsna bal Sendi kylerine gemilerle gelip evleri yamalayan, ky halkn yaralayp ldren ve esir eden Abazalar'n hakkndan gelinmesi.

Yazld. mer avu'a virildi. F gurre-i Rebu'l-hr, sene: 979 Trabzon beine hkm ki: Arhova kds Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "Batum sancanda Gnye kazsndan Makriyano(?) nm karyeyi iki kta Abaza gemileri gelp basup gret itdkde drt kta Abaza gemileri gelp Arhova kazsna tbi Sendi(?) nm karyeyi basup gret idp krk yedi nefer dem alup gidp ve nice kimesneleri katl mecrh idp ve srlarn krup kll hasret eylemilerdr. Rey kll ztrb zre olup niceleri dah; "Deryda Abaza gemileri vardur." diy rklk perkende olduklarn" bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, ol cnibde olan kayklar lt yara ile ihzr idp dah yarar demlern koyup ve Batum bei ile haberlep vech mnsib grildi zre Abaza'nun haklarndan gelmek bbnda env- say ikdm eyleyesin ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin.

980

Trabzon beyi ile haberleilip ky basp yamalayan ve adam ldrp, yaralayp, esir eden Abaza tifesinin haklarndan gelinmesi ve Arhova sahillerinin il erleriyle korunmas.

Yazld. Yabk Res nm zimmye virildi. F 16 Rebu'l-evvel, sene: 979 Arhova kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "( )" bildrmisin. mdi; bu bbda Trabzon Bei mer dme zzhya hkm-i hmynum yazlup [ol cnibde olan] kayklar* ihzr eyleyp donadup ve demlerin koyup** Batum bei ile haberlep vech mnsib grildi zre ehl-i fesdun haklarndan gelmek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda sen dah mukayyed olup Trabzon'da olan kayklara haber olunca il-eri cemyyeti ile yallar bekledp dah kayklara haber idp getrdp mnsib

153

oldu zre ehl-i fesdun haklarndan gelmek bbnda hsn-i muvenet muzheret eyleyesin.

* Metinde

eklindedir.

** Metinde

eklindedir.

981

Trnova'da uzun yllardan beri mahkeme ktiplii grevinde bulunan Tur Ali'nin sahte huccet verdii ve grevlileri ayartp halka zulmettii bildirildiinden, tefti edilmesi ve suu sabit grlrse hapsedilip durumun arzedilmesi.

Yazld. Mahmd Paa'ya virildi. Trnovi kdsna hkm ki: Hl Vezrm Mahmd Paa edma'llh tel iclleh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "nefs-i Trnovi'de ktib olan Tur Al dimekle marf kimesne yiirmi yl mikdr zamndan ber mahkemede ktib olup koyun hakclarun ve harcclarun yanlar[n]a varup dll eyleyp reyya kll zulm teadd eyleyp kend yanndan birer defter yazup anunla amel eyleyp telbs huccetler yazup kuzt yanlarna varup dll eyleyp umr- eryye anun sebebi ile muhtell olup rey her vechile mteekk olduklarn ehrn aynndan nice imm hatbler haber virdklerin" bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, mezbr[] ihzr eyleyp dav-y hakk eyleyenler ile berber idp bir defa erle faslolmayup on be yl terkolmayan husslar ber-mceb-i er- erf onat vechile hakk zre teft eyleyp gresin; kazyye arzolundu gibi olup fi'l-vk ol vechile teaddsi oldu sbit olursa erle sbt bulan hukk ashbna b-kusr alvirdkden sonra ne makle hukk sbit olup kime ne alvirildin ve syir zulm teaddlerin ve telbs huccet yazdu sbit olursa mezbr habsidp ahvlin vuk zre arzeyleyesin.

982

Dimetoka kazsnn baz kylerinden, acemi olan olup stanbul'da Trk zerinde iken kap memleketlerine dndkleri ve daha sonra mrted olduklar bildirilen ahslarn yakalanmas ve Sdde-i Sadet'e getirilmek zere Anadolu Aas'na teslim olunmas.

Yazld. Muhzr aaya virildi. F 15 Rebu'l-evvel, sene: 979 Dimetoka kdsna hkm ki: Dimetoka kazsna tbi Toanc nm karyeden brhm ve Ynus ve Ms ve Saltuk(?) nm karyeden Hasan ve Sleymn ve Firos nm karyeden Murd ve Habb ve Syis nm karyeden Karagz ve Demrren nm karyeden Mehmed ve Mustaf ve Ardarosic(?) nm karyeden skender ve Al ve Gkebnar nm karyeden Mustaf nm 154

kimesneler acem-olan cem olup mslimn olup mahrse-i stanbul'a gelp Trk zerinde iken gaybet eyleyp yirl yirlerine varup mrtedd olduklar ilm olunman buyurdum ki: Vusl buldukda, mezbrlar yirl yirlerinden ve akvm u akribsndan teft tefahhus eyleyp zuhra getrp dah mezbr[lar] Anatol aasna teslm eyleyesin ki, Sdde-i Sadetm'e getre. Huss- mezbr mhimdr; ihmlden hazer eyleyesin.

983

Pein'den Rodos'a gnderilmesi gereken budayn ktlk yznden yeterli mahsul toplanamamas, eldeki budayn da sadece halka yetecek kadar olmasndan dolay gnderilmemesi yolundaki teklifin uygun grld.

Yazld. Sultn Sleymn mtevellsine virildi. F 6 Rebu'l-evvel, sene: 979 Pein kdsna hkm ki: Hl mektb gnderp; "Bundan akdem; "Cezre-i Rodos'a mmkin oldukca buday gndermek" in emr-i erfm gnderilmein kaz-i mezbrdan stanbul klesiyle yz kile buday gnderilmek in hkm getren avu ile temessk alup sonra yz on kle buday tahsl olunup gnderildi. Bksi dah tahsl olunup gnderilmek zerinde iken yamur yamayup ve olancasn ekirge eklitmein tahsl olunup gnderilmesi mmkin deildr." diy arzitdn ecilden buyurdum ki: Gresin; reynun tereke bbnda muzyakalar olup kudretleri yoise fergat idp teklf itdrmeyesin.

984

Birka zimmnin Cafer avu'un mbaereti ile bir kaddan hkm alp Eflak halkna zulmettii bildirildiinden ayn durumun Bodan halknn da bana gelmemesi iin Bodan voyvodasnn, iinde kendisinin mbair tayin edilmedii hkmlere itibar etmeyerek bunlar toplayp Sdde-i Sadet'e gndermesi ve bu ekilde Bodan halkna dardan kimsenin mdahale ettirilmemesi. (bkz. hkm. 681.)

Yazld. Bodan voyvodasna hkm-i erf yazla ki: Hliy Eflak voyvodas Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "birka nefer zimmler Cafer avu mbereti ile hkm rd idp; "Boza(?) nm karyede demimz katlitdiler." diy dav itmee mezkr avu mezbr voyvodaya varup Eflak reysn Trnovi kazsna alup gitmek murd idinp kll ihnet teadd eyleyp hr mezkr voyvoda kend yanndan yiirmi be bin aka virp sulheyledin" bildrmi. mdi; zikrolunan hkmde Eflak reys zikrolunmayup tlk zre yazlman mezkrlar varup Eflak reysna dahleyledkleri ecilden bu hussa mrsele viren kd azlolunup ve hkm ihrc iden zimmler dah Sdde-i Sadetm'de bulunman hlf- er- kavm mezkr

155

voyvodadan alduklar aka demine hkmolunup alvirilp ve min-bad Eflak voyvodasna hkm yazldukda mdm ki, Eflak reys idi hkmde kaydolunmayup kend dah mbir yazlm olmaya, ol asl hkmi alup der-kse idp mhrleyp Sdde-i Sadetm'e gndermek fermn olunmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda sen dah mukayyed olup ol cnibe emr-i erf vardukda mdm ki, Bodan reys idi hkmde kaydolunmayup ve sen mbir yazlm olmayasn, ol asl hkmleri alup der-kse idp ve mhrleyp Sdde-i Sadetm'e gnderesin ve min-bad Bodan reysna emr-i erfme mugyir hricden kimesneyi dahlitdrmeyesin.

985
Yazld.

Edirne'de yaplmakta olan cmi inaat ile ilgili gnderilen bilgilerin Sdde-i Sadet'e ulat; gerek cminin inasnda, gerekse alanlarn haklarnn muhafaza edilmesi vs. hususlarda gereken gayretin gsterilmesi.

Mimrbana hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "mahrse-i Edirne'de bin olunmak emrm olan cmi- erf bins ahvlin ve benn v neccr u rgad ve ne mertebeye iridin" bildrmisin. Ol bbda her ne dimi isen malm old. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda tamm mukayyed olup eger binnun itmm [i]stihkmnda ve eger benn v rgad ve syir hademenn bi't-tamm cretleri virilp kimesne[ye] gadr u teadd olunmamakda ve eger syir husslarda gerei gibi mcidd sa olup bezl-i makdr eyleyesin.

986

Kandra'da suhte tifesinin ky basp adam ldrd ve halka zarar verdii bildirildiinden, bunlarn Sol-ulufeciler Aas Ramazan'n emrindeki kuvvetlerle ve il erleriyle haklarndan gelinmesi.

Yazld. Ramazn Aa'ya virildi. F 8 Rebu'l-evvel, sene: 979 Sol-Ulfecilerm Aas Ramazn Aa'ya hkm ki: Kandr Kds Mevln Mehmed zde fazlh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Kaz-i mezbra tbi olan yirlerde(?) shte tyifesi zhir olup ehl-i kurdan nice mslimnlarun cebr ile evlerine girp oullarn ekp ve baz kimesnelern yollarna inp esbblarn alup muhlefet idenleri katlidp hl bir mertebeye gelmilerdr ki, ekser halk maslahatlarn grmek in tara kmaa kdir deillerdr. Bu sebebden kaz-i mezbrdan ihrc fermn olunan odun ve hssa kadrga kerestesine sarfolunacak ml- mrnn hfznda tamm muzyaka oldun yle ki; haklarndan gelinmeye, memlekete ihtill virdklerin" bildrmein zikrolunan ehl-i fesd elegetrmek in yoldalarundan yz nefer yarar 156

kimesne yat u yaraklar ile alup bi'z-zt zerlerine varup elegetrmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, asl tehr eylemeyp ulfeciler blinden yz nefer yarar kimesneyi yat u yaraklar ile mkemmel mretteb yazup dah her kande olurlarsa bi'z-zt zerlerine varup ol mikdr dem kifyet eylemez ise il-eri muveneti ile hsn-i tedrkle zikrolunan ehl-i fesd ve shte tyifesiyle bile gezp fesd enat eyleyen levendi tetebbu u tecesss eyleyp elegetrp anun gibi elvirmeyp muhrebe v mukteleye mberet iderlerse demleri hederdr. Muhrebe ile elegetrmee sayeyleyp dah elegelen ehl-i fesdun ahvlin toprak kds marifeti ile husam muvcehesinde onat vechile hakk zre teft eyleyp gresin; arzolundu zre cemyyet ile gezp cebr ile olan ekp ve ev basup yollara inp fesd enat eyledkleri sbit olanlarun zerlerine erle sbt olan [hukk] ashbna b-kusr alvirdkden sonra mecl virmeyp mahallinde erle lzim geleni icr itdrp ol cevnibi err u rlarndan tathr pk eyleyesin, fevteylemeyesin. Anun gibi ehl-i fesd enatden gaybet idenleri akvm u akrib ve sbit olan yatak u turaklarna ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldurup getrdp erle fesd sbit olanlar haklarndan gelesin; kimesneyi celb ahz olunmakdan hazer idesin.

987
Yazld.

Venedik'te bulunan Osmanl tcirlerinin Dubrovnik'e salimen ulatklarna dair haber geldii takdirde Halep'teki Venedik baylosunun gitmesine izin verilip verilmemesi hususunda, o zaman gnderilecek emre gre hareket edilmesi.

Haleb defterdrna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Emr-i erf vrid olup; "Memlik-i Mahrse tcirlerinden Venedik'de olanlar anlar sa u slim esbblaryla Dubrovnik'e uladurduklar tamm malm oldukda siz dah anda olan Venedik tcirlerine iczet viresiz." diy fermn olunman Memlik-i Mahrse tcirleri Dubrovnik'[d]e oldu malm olmadu takdrce bayloslarna gitmee iczet var mdur, yok mdur?" diy bildrmisin. Memlik-i Mahrse tcirleri geldklerinde ol bbda sana dah hkm-i erfm gnderilr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi Memlik-i Mahrsem tcirleri gelp sana ol bbda hkm-i hmynum gnderildkde mcebi ile amel eyleyesin.

988

Silistre beyinin voyvodalarnn, mrye ait mal ve esirleri ganimet diye kendilerine aldklar bildirildiinden, alnan mal ve esirlerin tahsil edilip gnderilmesi; aksi takdirde bunlarn Silistre beyinin zimmetine bakya kaydolunaca.

157

Yazld. Pr avu'a virildi. F 8 Rebu'l-evvel, sene: 979 Silistre beine hkm ki: Bundan akdem Mora bei iken baz men [v] mltezimn tahvlinde mrye yid olacak emvli ve harb kffr gemilerinden mr in alnan esrleri; "Ganmet ksmdur." diy voyvodalarun alup kabzeyledi ilm olunman mrye yid olan mldan ne mikdr ml alup kabzolunm ise tahsli in Mliyye cnibinden hkm-i hmynum yazlup Sdde-i Sadetm avularndan Pr avu ile sana irsl olunmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, Mliyye tarafndan gnderilen hkm-i hmynum mcebince voyvodalarun mrye yid olan emvlden ve esrden ne mikdr ml esr almlar ise tahsl itdrp mezbr avuumla irsl eyleyesin. yle ki; virilmezse zerne bk ekilr. Vekln gnderesin ki, mahallinde erle teft olunup bertaraf ola.

989

Darende'deki gherile krhanesinin iptali iin ehl-i fesadla ibirlii yapt bildirilen Tokat Nzr Molla Ali'nin menedilmesi.

Yazld. Arz getren Seyd Al'ye virildi. F 15 Reb Divrii beine ve Derende kdsna hkm ki: Gherile Nzr Al avu Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Derende kazsnda sbk Tokad Nzr olan Monl Al baz ehl-i fesd tahrki ile maml olan hssa gherile kr-hnesinn ibtline sayidp emn ve syir mbirler nizdan* hl olmadun" bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, bu huss gresiz; fi'l-vk mezbr ol vechile gherile kr-hnesinn ibtline sayeyleyp gherile emnlerin ve mbirleri ile niz iderse men idp mr gherile kr-hnesine kimesne[ye] niz itdrmeyesiz; eslemezse yazup bildresiz.
* Metinde eklindedir.

990

Malatya'daki gherile krhanesinin iptali iin baz ahslarn faaliyette bulunduklar bildirildiinden, kimsenin buraya mdahale etmesine izin verilmemesi ve hisar erleri ile muhafaza edilmesi; emre ramen mdahalede srar edenlerin bildirilmesi.

Yazld. Bu dah ona virildi. F 15 Rebu'l-evvel, sene: 979 Maltyye beine ve kdlarna ve dizdrlarna hkm ki: Gherile Nzr Al avu Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Maltyye'de olan gherile kr-hnesinde kll toprak olup amm; baz kimesneler ibtline sayeyledklerin ve kifyet mikdr hsr-erleri lzim idin" bildrmein buyurdum ki: 158

Vusl buldukda, sen ki sancakbei ve siz ki kdlarsz, gherile kr-hnesinn ibtline sayeyleyen eirr ne makle kimesnelerdr, asl nedr, fi'l-vk didinn vechi var mdur? yle ki; arzolundu gibi ise ol asl kimesneleri men idp min-bad gherile kr-hnesine kimesneyi dahlitdrmeyesiz. yle ki; nd muhlefet iderlerse ism resmleriyle yazup bildresiz ki, haklarndan geline ve siz ki dizdrsz, kifyet mikdr hsr-eri tayn eyleyp nevbet ile kr-hneye istihdm itdresiz.

[Yev]m'l-Cuma, f 21 Rebu'l-evvel, sene: 979

991

Mteveff Mustafa Paa'nn Eskiehir ve Gebze'deki evkfnn nceki mtevellsi olup yolsuzluk yapt gerekesiyle buradan uzaklatrlan rak Mustafa'nn tekrar vakf ele geirip vakfn gayesi dnda faaliyette bulunduu ve eitli yolsuzluklar yapt bildirildiinden, ad geenin ve dier vakf grevlilerinin yeniden tefti olunup neticenin ayrntl olarak Sdde-i Sadet'e bildirilmesi.

Hseyin avu'a virildi. F 6 Rebu'l-evvel, sene: 979 skdar kdsna ve Gekbovize Mderrisi Mevln Mehmed'e hkm ki: Mteveff Mustaf Paa'nun Gekbovize'de ve Eskiehir'de vk olan mretleri mrtezikas Rikb- Hmynum'a ruka sunup; "mezkr mretler evkfna sbk mtevell v nzr olan rkc Mustaf'nun defetle hyneti ve belyyt ketmiyyt zuhr itmekle azlolunup ve nice drl irret ekveti zhir olman; "Kasaba-i mezbreden ihrc u redd idp min-bad anda mtemekkin itdrmeyesiz." diy mukaddem emr-i erf virilmiken gir bir tarkla kasaba-i mezbreye gelp ve mrete dah nzr olup ve vakfun muhsebesi ve mfredt defterlerin hlf- art- vkf bir buuk yl mikdr hfzidp mezkr defterleri klliyyen hakkeyleyp ve baz yirlerine hricden kalem katup vakfun mtevellsine asl iltift itmeyp ve vakfun karyelerini kimin karndana ve kimin kend hsmna virp ve Dukagin kazsna tbi olan vakfun karyelerini akribsndan Hseyin nm kimesneye virp ve mezkr Hseyin dah vakfun der-anbr olan terekelerini kffr- hksra bey idp mezbr Hseyin'n salbine emr-i erf virilp ve vakfun yz elli binden ziyde akas gelp vsl olmayup mezkr Hseyin gaybet idp zarar- mla merkm rkc Mustaf ve ol ve kyegsi kefller iken asl bir aka ve bir habbe virmeyp ve kendnn dah zerinde yz binden ziyde aka zuhr idp ve mretler dah klliyyen kapanup iki yz neferden ziyde fukarnun nafakalar kesilp ziyde zulm hayf eyledi" tekrr Sdde-i Sadetm'e arzolundukda; "Min-bad mezbr evkf- mezbreye dahlitdrmeyesiz." diy fermn olunmken; "Gir memn olmayup muttasl ml- vakf ekl bel idp fukary rencde itmekden hl deildr; elinden ciz fer-mnde olduk." diy zhr- tezallm eylediler. mdi; mukaddem emr-i erf [mcebince] alt yllk grilen muhsebesinn mahtm mumz defterleri mezkr rkc Mustaf'da olup mezbr Mustaf'dan mumz v mhrl defter taleb olundukda iki defter karup birini inkr idp mezkr iki deftern dah baz yirlerine hricden kalem katlup ve baz yirleri mahkk

159

bulunman zikrolunan defterlere itimd olunmayup mfredt defterleri taleb olundukda anlar dah kezlik mahkk bulunduna mukaddem siz huccet virmi imisiz. Hliy ol huccetn mumz sreti ile mezbr rkc Mustaf'nun kasaba-i mezbreden reddine virilen emr-i erfn mumz sretin mezkrlar bile sunman bu husslarun tekrr tefti gir size tefvz olunup buyurdum ki: Vardukda, mezbr rkc Mustaf'y ve syir bu bbda huzr lzim olanlar buldurmas lzim olanlara buldurup getrdp bir defa erle muhsebesi grilp alkas kat olunan defterlerinden mad mfredt defterlerin getrdp mebbeh mekk ve mbhem mahkk olan mevdd mezkr mretlern ehl-i vazyifi ve syir mrtezikas mahzarlarnda yirl yirinden dikkat ihtimmla hakk zre teft idp gresiz; arzolundu gibi ise mezbr rkc Mustaf'nun ve syir mbirnn zimmetlerinde ml- vakfdan ne mikdr nesne sbit zhir olur ise mfredtyla defter idp her birinn keyfiyyet-i hllerin ve ml- vakfdan bel u ekllerin ve kasaba-i mezbre ahlsi haklarnda ne vechile ehdet itdklerin mufassal merh yazup Sdde-i Sadetm'e arzeyleyesiz ki, zimmetlerinde sbit zhir olan ml- vakf kendlerinden ve kefllerinden cem u tahsl itdrilp alkalar kat olunup mezbr rkc Mustaf kasaba-i mezbreden reddoluna. Bu huss mahall-i ihtimmdur; h bir cnibe meyl muhb itmeyp hlf- vk kazyye arzolunmakdan hazer idesiz.

992
Yazld.

bkz. hkm. 928.

Budun belerbeisine hkm ki: Mektb gnderp; "sbk Seen Kalas frislerinden evvelki aaya tbi evvelki odada yevm sekiz aka ulfeye mutasarrf olan Ahmed; "Uyla- iken(?) Muhrebesi'nde yoldalk itdkde be bin tokuz yz toksan tokuz aka tmra hkm virilp emrin zyi itdin" bildrp; "zyi sretinde tekrr emr-i erf" taleb itdkde Sdde-i Sadetm'de olan defterlere mrcaat olunup grildkde bir kimesne zyi sretinde kaydndan emir ihrc itmi bulunup ol emir ihrc iden kimesne elegetrilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, ol kimesneyi elegetrp ihrc itdi hkmi alup der-kse idp mhrleyp Dergh- Muallm'a gnderp ve mezbr habsidp ism resmi ile yazup arzidesin; andan sonra emrm ne vechile sdr olursa ana gre amel eyleyesin.

[Yev]m's-Sebt, f 21 Rebu'l-evvel, sene: 979

993

Erdel voyvodasnn Tmvar'n Marsa nhiyesinde, Memlik-i Mahrse'ye tbi iki kye mdahalede bulunmamas.

160

Yazld. Erdel voyvodasna hkm ki: Hliy Tmvar sancanda Marsa nhyesinde Hanesr(?) ve Mihonite nm karyeler defter-i ceddde ve atkda Memlik-i Mahrsem'den mukayyed iken senn cnibnden dahlolundu istim olund. mdi; Memlik-i Mahrsem karyelerine senn tarafundan ahd emna muhlif dahlolunmaa sebeb nedr? Buyurdum ki: Vusl buldukda, defter-i atkda Memlik-i Mahmiyye-i Mahrsem['e] kaydolunan karyelerine senn tarafundan ahd[e] muhlif bir ferdin dahl taarruz itdrmeyesin.

994

Delvine sancandaki Nevie Kalesi'nin ihtiyac olan zahirenin Ergirikasr ve Tepedelen kalelerinden karlanmas.

Yazld. Ben mehterbasna virildi. Ergirikasr ve Depedelen kdlarna hkm ki: Delvine Bei Byezd Be mektb gnderp; "Delvine sancanda Nevie nm kalanun zahre in darus olmayup; "Depedelen ve Ergirikasr Kalalar'nda mstevf zahre vardur; ( ) mahalde deillerdr." diy zahre in mezbr kalalardan kala-i mezbra birer mikdr daru virilmesin" arzeylemi. Buyurdum ki: Depedelen ve Ergirikasr Kalalar'nda arzolundu zre mstevf zahre var ise zikrolunan iki kaladan bin kle daru ihrc idp Kala-i Nevie'ya uladurasz. hml msheleden hazer eyleyesiz ki, deryya karb olan klun yarak u zehyiri tedrki mhimmtdandur; ihmlden hazer eyleyesiz ve ne mikdr daru gnderdnzi yazup bildresiz.

995

Grevi esnasnda mr akeyi zimmetine geiren ve hlen Barla'da bulunan sbk vraca Kads Muhyiddin ile kethdas Mehmed'in tefti olunup zimmetlerindeki mr akenin tahsil edilmesi iin yakalanp vraca kazsna gnderilmeleri.

Yazld. Pr avu'a virildi. F 9 Ra. Barla kdsna hkm ki: Sbk vraca Kds olan Kebbc dimekle marf Mevln Muhyiddn'n zamn- kazsnda krekci ihrc fermn olundukda her on be hneye bin sekizer yz aka hsb zre bin hneden yz altm bin mikdr aka alup Hzne-i mire'ye her hneden bin yz altar aka hsb zre bin yz hne akasn teslm idp iki yz altm bin aka mikdr belyyt olman ol zamndan gaybet eyleyp ve kethuds Mehmed'n dah reyya kll teaddsi olup kll ml eklitdi ilm olunup hl taht- kaznda kend iftliinde mtemekkin oldu istim olunman mm-ileyh ile mezkr kethuds kaz-i mezbra gnderilp yirl yirinden teft olunmalarn emridp buyurdum ki:

161

Vusl buldukda, mm-ileyh kd ile mezkr kethuds Mehmed'i mrun-ileyh avuumla koup kaz-i mezbra irsl eyleyesin [ki,] yirl yirinden teft olunup ekl bel eyleyp zimmetlerinde bk kalan ml tahsl olunup Hzne-i mirem'e teslm oluna.

996

Mslman olduktan sonra irtidad eden ve Yanbolu'nun Leskendire(?) kynde bulunduu bildirilen acemi olan Bato'nun yakalanp tefti edilmesi ve irtidad ettii sabit olursa hapsedilip durumun arzedilmesi.

Yazld. Muhzr aaya virildi. F 29 Safer, sene: 979 Yanbol kdsna hkm ki: Kaz-i mezbra tbi Leskendire(?) nm karyede skin Bato nm zimm bundan akdem acem-olan olup mslimn olup drt yl Trk zerinde bir yl mikdr trbede hdmet eylemi iken h mrtedd olup karye-i mezbrede evlenp ol ve kz oldu ilm olunman buyurdum ki: Dergh- Muallm avularndan Ksm avu vardukda, bu bbda elinde olan fetvsna nazar idp dah mezbr elegetrp ahvlin ber-mceb-i er- erf onat vechile teft eyleyp gresin; kazyye arzolundu gibi ise ki, erle sbit oluna mezbr habseyleyp ahvlin vuk zre yazup arzeyleyesin.

997

Kerkk'te hssa-i hmyna ait Kzlark kynn mahsultndan Haim avu'un zimmetinde ne kadar mr mal zuhr ederse kendisinden tahsil edilmesi.

Yazld. Badd belerbeisinn kethudsna virildi. F 2 Rebu'l-evvel, sene: 979 ehrizol belerbeisine hkm ki: Badd Belerbeisi Murd dme ikblh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Kerkk nhyesinde bin be yz aka yazar Sarukam nm mezraanun mliknesi defterde hssa-i hmynuma yazlup ve Kzlark nm mezraa alt bin akaya Abbs Kethud nm kimesne tasarrufnda mukayyed olup hl ol Him avu nm kimesnenn tasarrufndadur. Mr in alnmaa Bcvn* [Bei] Mehmed dme zzh zikrolunan mezraalarun tefti in Diyrbekir Belerbeisi Hseyin dme ikblhya hkm virilp mrun-ileyh mezbr Him'i getrdp sl eyledkde; "Kzlark'un suyun Konan ve Arabkendi-i Uly v Sfl karyeleri ier ve mesfr kurdan vilyet defteri mcebince mliknesin almam ve mezbr Kzlark'un dvnsinden bir aka almadum; alm olursam gir ed ideym. Mezbr Sarukam mlkm deildr ve taallukum yokdur." diy cevb virdi sicill olup Bcvn* bei zikrolan sicilli Dvn- Badd'da ibrz eyleyp huss- kazyye tahkk eylemek in mezbr Him avu'a defet ile mektib avu gnderilp Dvn- Badd'da nd muhlefet idp gelmeyp ve sana dah mezkr gndermek in mektb gnderp henz irsl olunmadun" bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, mezbr Him'i getrdp dah mrye yid olan mahslden ne mikdr ml alup kabzeylemi ise cmlesin tahsl itdrp irsl eyleyesin veyhd mezbr avu 162

mahall-i hdiseye gnderesin ki, hkm-i sbkum mcebince ahvli grilp bertaraf ola ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin.

* Metinde

eklindedir.

998

bkz. hkm. 997.

Yazld. Kethudsna virildi. Badd belerbeisine ve defterdrna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "( )" bildrmisiz. mdi; ehrizol belerbeisine hkm yazlup mezbr Him'n zimmetinde olan ml- mryi b-kusr tahsl eyleyp gndermek veyhd mezbr avu irsl eylemek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mrun-ileyhle haberlep dah mezbrun zimmetinde sbt u zuhr bulan ml emrm zre cem u tahsl idp gnderp yohsa mrun-ileyhi irsl ider mnsib olan ne ise emrm mcebince amel idp emvl-i mr cem u tahsl eylemek bbnda env- say ikdm eyleyesiz.

999
Yazld.

Kbrs'ta bulunan Nide Beyi'nin Kethdas dris'in zimmetindeki mr maln tahsil edilerek gnderilmesi.

Vezr Mustaf Paa'ya hkm ki: Hl sol-ulfecilermden Otuzsekizinci Blk'de yevm on bir aka ulfeye mutasarrf olup Nide Bei'nn Kethuds olan drs'n Akahsr Haznesi'nden zimmetinde 73.291 aka bk olup ed eylemedin anda cezre-i Kbrus'da oldun ilm olunman buyurdum ki: Mezbr ihzr eyleyp zimmetinde olan ml taleb eyleyp gnderesin. yle ki; muhlefet eyleye, mezbr Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, zimmetinde olan ml alna.

1000

Msr'daki muktaalarn ok miktarda bakylar olup tahsil edilememesinden dolay Hazine zarar grdnden bakynn mmkn olduunca tahsil edilmesi ve Msr hazinesinin zamannda gnderilmesi iin gereken gayretin gsterilmesi; ayrca muktaalarn mflislere verilmeyip varlkl kimselere verilmesi.

163

Yazld. Vezr Sinn Paa'ya ve nzru'l-emvle hkm ki: Hl diyr- Msr'da vk olan muktat nice baky olup cem u tahsl olunmayup ve vk olan muktat ekser mflise drilp ol sebeb ile mr[]ye kll kesr noksn mterettib oldu ilm olunman buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup Msr'a mteallik vk olan eger muktatda ve eger gayride her nirede emvl-i mrden ne mikdr bk ml var ise cem u tahsline say ikdm eyleyp mmkin oldu zre asl kimesnede bk komayup ve muktat mflislere virmeyp kudretl ve kuvvetl mldr kimesnelere yarar kefllerile virp emvl-i mr zyi olacak yirlere virmeyp emvl-i mrnn teksr tevfri bbnda env- mes-i cemlenz vcda getrp sitne-i Sadetm'e gnderilecek hazneyi vakti ile irsl eylemekde say ihtimm eyleyesiz.

[Yev]m's-Sebt, f 23 evvl, sene: 979

1001

Kbrs'a gitmek iin stanbul'dan hareket eden Sla Beyi Recep Bey'in, cenki olarak kendi sancandan kadrgasna yeterli miktarda sipahi almas yolundaki teklifinin uygun grld.

Bzergn Mahmd eleb'ye virildi. F 24 evvl, sene: 979 Sla Bei Receb Be'e hkm ki: Mektb gnderp; "Kbrus'a gitmek in stanbul'dan mteveccih olduunda kadrgana ancak otuz nefer ltc ve drt nefer topc virilp amm; asl cengci olmayup ve hl Rodos Bei Kaya dme zzh ile deryda bile olup sancaunun siphlerinden bir mikdr cengci lzim oldun" bildrmisin. mdi; sancaunun siphlerinden kifyet mikdr cengci almak emridp buyurdum ki: Tevakkuf itmeyp demn gnderp sancaunun siphlerinden muaccelen kifyet [mikdr] siphleri cengci in kadrgana alup leyl nehrda basret zre olup bb- muhfazada dakka fevtitmeyesin.

1002

Kadrgalar iin Kandra kazsndan bin adet kalua krei kestirilerek znikmid skelesi'ne indirilmesi; bu hususta kendilerine emir gnderilen kadlarn da Kandra kadsna yardmc olmalar.

Bu drt kta ahkm- erfe kapudn paanun kethudsna virildi. F 23 evvl Kandr kdsna ve muvenet in hkm-i erfm virilen kdlara hkm ki: Hliy kadrgalar in Kandr kazsndan bin aded kalua krei kesdrilp znikmid skelesi'ne indrilmesin emridp buyurdum ki:

164

Vardukda, tehr itmeyp bi'z-zt bu hussa mukayyed olup kadmden krek kesegelen karyeler halkna emrm zre Kandr kazsndan bin kalua krei kesdrdp mezbr iskeleye indrdesin ve siz ki kdlarsz, mukaddem gnderilen ahkm- erfe mcebince Kandr kdsna muvenet eyleyp mukaddem gemiler in kesdrilmesi fermn olunan keresteden bk kalm ise an dah mezbr iskeleye indrdp hzr u mheyy eyleyesiz.

1003

Kaptan paa tarafndan, grev yerine gidecek olan Cezyir-i Garb Beylerbeyi Ahmed Bey'e alt adet kadrga tahsis edilmesi ve Cezyir-i Garb'dan gelen iki reisin de refakati olarak gnderilmesi; ancak reislerin Tunus'a kadar gidip oralarn durumu hakknda bilgi topladktan sonra geri dnmeleri.

Bu dah. Kapudn paaya hkm ki: Cezyir-i Garb Belerbeisi Ahmed dme ikblh Cezyir-i Garb'a alt kta kadrga ile gitmek emrm olup ve vilyet-i Cezyir-i Garb'un ahvli malm olmak lzim mhimm olman buyurdum ki: Vardukda, emrm zre mm-ileyhe Cezyir'e gitmek in alt kta kadrga tayn eyleyp ve sennle Cezyir-i Garb'dan bile gelen reslerden Kara Hasan ve Kaloriz Hasan dimekle marf resleri iki kalite ile mm-ileyhe koup muhkem tenbh eyleyesin ki, mrun-ileyh Tunus'a dein maan varup andan te gitmeyp ol vilyetn cem ahvline vkf u muttali olduklarndan sonra ber-vech-i isticl ber cnibe avdet idp sahh haber getreler.

1004
Bu dah.

Cezyir-i Garb beylerbeyine, grev yerine gidebilmesi iin alt adet kadrga tahsis edildii ve iki reis ile iki kalitenin de refakati olarak grevlendirildii.

Cezyir-i Garb belerbeisine hkm ki: Alt kta kadrga ile Cezyir-i Garb'a gitmek emridp ol bbda Cezyir Belerbeisi Kapudnum Kl Al dme ikblhya dah emr-i hmynum irsl olunmdur. Buyurdum ki: Vardukda, mrun-ileyh tayn itdi alt kta kadrgalar alup dah nyet-i Hakk'a tevekkl idp ol cnibe mteveccih olasn. Ol cnibn ahvli malm olmak in ve Kara Hasan ve Kaloriz Hasan dimekle marf resler iki kta kalite ile sana kolup bile gnderilmidr. Tunus'a dein sennle bile varup andan te alup gitmeyesin.

165

1005
Bu dah.

Sakz adas yaknlarnda batan dman gemisinden ele geirilen ve Sakz'da tutulan esirlerin Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Sakz Bei Mahmd'a hkm ki: Cezyir Belerbeisi Kapudnum Kl Al dme ikblh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "mukaddem Sakz cezresinde helk olan kfir kalitesinden sekiz nefer kfir bi'l-fil senn zabtunda oldun" bildrmein yarar demlere koup Sdde-i Sadetm'e gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr itmeyp ol sekiz nefer kfiri emrm zre yarar kimesneler ile Sdde-i Sadetm'e gnderesin; yolda gelrken gaybet itdrmekden hazer idesin.

[Yev]m'l-Ahad, f 24 evvl, sene: 979

1006

nebaht beyinin kendi sancann sipahi ve zamleri ile Kstendil sancandan kendi emrine verilen kuvvetlerle dmann muhtemel saldrlarna kar hazrlkl bulunmas ve gerektiinde kullanlmak zere, sancandaki kefere tifesinin silahlarn toplatp o blgedeki kalelere koymas; ayrca daha nce donatlmas emrolunan gemilerin durumu hakknda da bilgi vermesi.

ankal-zde Mustaf avu'a virildi. F 29 L. nebaht beine hkm ki: Bundan akdem Kstendil beine emr-i erfm gnderilp; "ol taraflarun muhfazas in Kstendil'n nsf siphleri ile alaybeisi varmak" emrm oldu sana bi'd-defet ilm olunm idi. mdi; mezbr alaybei ile siphler ile ol cnibe varduklarnda sancaunda hfz u hrseti lzim olan yirlere tayn idp dah hsn-i ittifk ile muhfazada olmanuz emridp buyurdum ki: ( ) vusl buldukda, mezbr alaybeiyle ve bile varan siphler ile ve sancaunda olan zam v erbb- tmr ve syir nefert u asker ile hsn-i ittifkla yek-dil yek-cihet olup vech mnsib grdnz mahalde cemyyet idp dah gicede ve gndzde addan nevan zarar iriecek mevza nzr olup ve yarar gzciler ve demler koyup anun gibi ad-y dn bir mahalle zarar kasdna geldin haber alduunuzda b-tevakkuf varup irip bi-nyeti'llhi tel def u refleri bbnda ihtimm idp bezl-i makdr idesin ve sancaunda olan kefere tyifesinde anun gibi tfenk ve syir lt- harb ktlden var ise b-tevakkuf ellerinden alup ol cnibde olan klun cebe-hnelerinde hfzitdrp vakt-i hcetde istiml itdresin ve ne makle yaraklar alnup kimlerden alndun shhati ile defter idp bir defterin anda kala dizdrna virp ve bir defteri sretin Dergh- Muallm'a gnderesin ve bundan akdem donadlmas fermn olunan gemilern ahvli neye mncerr olmdur; henz donadlmam ise emr-i sbkum zre muaccelen donadup hzr idesin ve ne vechile donadup ihzr itdni yazup arzidesin. 166

1007

Kstendil alaybeyinin Kstendil'in bir ksm sipahileriyle, nebaht civarnda dmann saldrmas muhtemel yerlerin muhafazasnda bulunmak zere nebaht beyi ile birlikte hareket etmesi.

Mehmed avu'a virildi. F 9 Zi'l-kade, sene: 979 Kstendil sancanun alaybeisine hkm ki: Bundan akdem sana bi'd-defet ahkm irsl olunup; "Kstendil'n nsf siphleriyle nebaht cniblerine varup dah eger Boaz Hsrlar'dur ve eger Ayamavra cnibleridr ve bi'l-cmle ol cniblerde ad-y hksr dahl taarruz idecek mahallerde varup muvenet itmekde dakka fevtitdrmeyesin." diy emrm olm idi. Ol emrm mukarrerdr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, sbk irsl olunan evmir-i sadet-makrnum zre amel idp nebaht beiyle yek-dil yek-cihet olup dah muveneti lzim olur mahallere nzr u hzr olup anun gibi varmak iktiz eyledkde her nice iktiz ider ise ale'l-isticl muvenet eyleyesin ve nebaht cniblerine ne trhda varup vusl bulduun ve ne mikdr siph ile varduun mufassal merh arzeyleyesin.

1008

am'da yenieri gediine mutasarrf olduklar halde mal kuvveti ile hizmete gitmedikleri bildirilen yerli Tat tifesi ve Araplar'n gediklerinin yarar Rum yiitlerine verilmesi ve defterlerinin Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

m belerbeisine ve m yenierileri aasna hkm ki: Hl m'da olan Arabdan ve yirl Tatlardan nice kimesneler yenieri gedine mutasarrf olup hdmet vk oldukda hdmete varmayup ml kuvveti ile kalup meccnen gedk tasarruf eyledkleri ilm olunman buyurdum ki: Vardukda, bi'z-zt mukayyed olup anun gibi yenieri tyifesi arasnda yirl Tat ve evld- Arabdan ne kadar kimesneler varsa ref eyleyp dah yirlerine Rm yiitlerinden yarar kimesneleri yazup defter eyleyp defterin Sdde-i Sadetm'e gnderp mezkrlar yenierinn hdmetine istihdm itdresiz.

1009

Trhala beyinin, dmann saldrmas durumunda Mora taraflarndan gelebilecek herhangi bir yardm talebine kar hazr bulunmas; Golos taraflarna yaplabilecek bir saldrya kar gerekirse o blgeye de adamlar koymas; ayrca kefere tifesinde ve manastrlarda olan silahlarla atlar toplayp o blgedeki kalelere datmas.

167

Yazld. ankal-zde Mustaf avu'a virildi. F 29 L. Trhala beine hkm ki: Sbk sana hkm-i erfm gnderilp; "Mora cniblerine gz kulak tutup anun gibi ad-y b-dn bir mahalle zarar kasdn iderse muaccelen sen dah varup irip def u refleri bbnda bezl-i makdr idesin." diy emrm olm iken mektbun gelp; "Golos cniblerinde kffr- hksr gemileri grnmein kdlar "Ol tarafa varman." bbnda mektb gnderdklerin ve varduunda gemilerden eser zhir olmadun" bildrmisin. mdi; Mora cniblerine nzr olman emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, gice v gndz bir n gfil olmayup eger Mora cnibi[ne]dr ve eger ol etrfadur; dyim hzr u nzr olup ve demlern ve siphlern ile mretteb mkemmel dmen yarayla hzr olup anun gibi eger Mora'ya ve eger sancauna karb gayri yire kffr- hksr zarar kasdn iderse b-tevakkuf irip nyet-i Hakk'la def u refleri bbnda bezl-i makdr idp ve anda vkf olduun ahbr- sahhay eger Sdde-i Sadetm'e ve eger ol cnibde olan Vezrm Hseyin Paa dme ikblhya ilmdan hl olmayasn ve lzim ise Golos cniblerinde il-eriyle yarar demlern koyviresin. Mora cniblerine nzr olmakdan hl olmayasn ve kefere tyifesinde ve baz manastrlarda tfenk ve syir lt- harb varm; mecl itmeyp cmlesin ellerinden alup ol semtde olan kalalara teslm eyleyesin. Ne mikdr nesne teslm olunursa ayn ile defteri mhrleyp Sdde-i Sadetm'e gnderesin ve keferede yarar atlar dah bulunurm; anlar dah ellerinden alup arzeyleyesin.

1010

Haslar kazsnda, hssa ayrlar yaknlarndaki deirmenlerin ayrlara zarar vermelerinin engellenmesi.

Yazld. Korclardan shk'a virildi. F 24 evvl Hslar kdsna hkm ki: Taht- kaznda ( ) nm mahalde olan hssa ayrlarum kurbinde olan deirmenlern ayrlara zarar- ersi oldu ilm olund. Ol hussun grilmesi lzim olman buyurdum ki: Vusl buldukda, bi'z-zt ol ayrlarun ve deirmenlern zerine varup sahh zarar- ersi var mdur, nicedr? Oldu takdrce zarar- ersinn def ne vechile mmkin [ise] def idp dah mufassal merh yazup arzeyleyesin.

168

1011

Selanik Kalesi'nin tamiri ve yapm iin Maliye'den kire masraf iin gnderilecek paraya ilaveten Selanik'teki Yahudi ve Hristiyanlarn zenginlerinden ve kale tamirine tayin olunan Mslmanlardan da para toplanmas, para toplanmas; esnasnda yolsuzluk yaplmamas ve halka zulmedilmemesi; ayrca sefere gidemeyecek durumda olan sipahilerden elli neferinin kalede istihdam edilmek zere alkonulup dier sipahilerin Donanma-i Hmyn'a gnderilmesi.

Husrev avu'a virildi. F 26 evvl, sene: 979 Selanik beine ve kdsna hkm ki: Sen ki kdsn, Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; " "Selanik Kalas binsyn iinde skin olan Yehdlerden ve nasrdan kifyet mikdr her birinden hll hllerine gre aka cem idp dah ne mikdr aka cem u tahsl olunup her neferden ne kadar aka alnup cmle ne kadar aka olacan tahmn idp vuk zre arzeyleyesin." diy sbk gnderilen emr-i erfm mcebince Yehdnn ve nasrnun aniys yoklandukda iki bin nefer ancak oldun" bildrmisin. mdi; kala-i mezbrenn tamri ehemm-i mhimmtdandur; kirec bahs Hzne-i mirem'den virilmek in Mliyye cnibinden ahkm- erfe yazlup irsl olunmdur. Andan mad vk olan ihrct in eger Yehdlerden ve eger nasrdan ve kalanun tamri in tayn olunan mslimlerden cem u tahsl eyleyp hemn kalanun binsna mberet eylemek emridp buyurdum ki: Vardukda, bu bbda ikinz dah bi'z-zt ihtimm- tmm ile mukayyed olup Mliyye cnibinden irsl olunan emr-i erfmde tayn olunan akay muktatdan alup dah eger kirecdr ve eger ta ve eger rgad u benndur; ahl-i kaladan tedrk idp ibtid memleha cnibinden mberet ve bir defteri sen ki kdsn ve birer defter avuum tarafndan dah Yehd nasrdan cem olunan aka in tutup dah cmle cem olan aka ne kadar olursa der-kse idp ve Mliyye cnibinden alnacak akay dah getrdp der-kse idp ikinzn mhri ile mhrleyp dah kalanun tamrine mberet idp lzim olan masrifine eger ta ve kirec ve eger rgad u benn ve eger gayri masraflardur; defterinz ile sarfitdrp bir vechile ihtimm zre olasz ki, kala tamm istihkm zre tamr olunup itlf isrf dah olmayup ve bu bahne ile mcerred celb ahz in aniysna hmyet ve fukarya tahammlinden ziyde aka salmakdan ve binya mbir olanlara zulm teadd olmakdan hazer idp bb- ikdmda dakka fevteylemeyesiz. Bu huss sonradan yoklanup grilse gerekdr; eger kalanun metneti ve eger alnan aka tedl zre alnmayup kimesneye zulm teadd olundu ve bi'l-cmle cem umr hufyeten tetebbu eylemek mukarrerdr. yle ki; bir hussda bir nesne zuhr ide, beyn olunacak zrinz kabl olmak ihtimli yokdur; azl ile konlmayup env- tb kba mazhar olmak muhakkakdur. Ana gre basret zre olup ikdm ihtimm zre olasz ve Yehdlerden ve nasrdan ve mslimlerden cem olunan aka deftere yazlmalu oldukda, cematbalarn ve her cematn yararlarndan ol hdmetde istihdm eyledkleri ve kendleri ne kadar aka virr; evsat u ednsndan* ne kadar tahsl iderlerse ale'l-esm defteri kayditdrp ikinz ol defteri mhrleyp kapuma gnderesiz ve sen ki sancakbeisin, sancauna mteallik olan

169

siphlern pr zaf ve n-tvn amel-mndelerinden bi'l-cmle sefere varmaa iktidr olmayanlardan elli nefer siph binda istihdm in alkoyup bk siphleri alaybeilerine koup Donanma-i Hmynum'a irsl eyleyesin ki, varup vakti ile gemilere dhl olalar. Amm; bu bahne ile bin in siphlern yararlarndan alkomakdan ziyde hazer eyleyesin. Sonra yoklansa gerekdr, netcesi sana yid olur; bilmi olasn.

* Metinde

eklindedir.

1012

Arboz, Mora, Karleli, nebaht ve Yanya'daki topularn Tophane-i mire'den gnderilen topu stad tarafndan imtihan edilip ehil olmayan topularn gediklerinin alnp ehil topulara tevcih edilmesi ve bundan sonra imtihan olunmadan kimseye topu gedii verilmemesi; ayrca kalelerin top vs. silahlarnn imdiden hazr edilmesi, mstahfzlarn yal, gsz ve ya kk olanlardan arndrlmas ve kalelerde kullanma elverili ne kadar top bulunduunun bildirilmesi.

Bu cmle ahkm Ahmed Blkba'ya virildi. F 2 Zi'l-kade, sene: 979 Mora beine hkm ki: Hl sancaunda olan klun topclar n-ehl oldu ilm olunman kl topclar imtihn olunup n-ehl olanlarun gedkleri yararlarna virilmek in Top-hne-i mirem'den bir std irsl olund. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu huss syire kys itmeyp sancaunda olan klun topclarn mezbr stda imtihn itdrp top lmine kdir olmayup n-ehl olanlarun gedklerin hemn ol hnde alup mezbr std ile vech grdnz yarar topclara tevch idp hemn ol gnden topclk hdmetinde istihdm idesiz ve her kalanun toplarn mezbr std marifeti ile ceng yirlerinde mahallinde kodurup top kundaklarndan ve tekerleklerinden meremmete muhtc olanlarn mezbra grdrp dah vech grdi zre tamr u meremmet itdresiz ve her kalada kullanmaa kbil kundak u tekerlek dingilleri mretteb ka top vardur; mezbrun marifeti ile defter idp Sdde-i Sadetm'e gnderesiz. Her kalanun top ve syir yaraklarn vakti ile ceng mahallinde ihzr idp ve hsr mstahfzlarndan bir ferdi kaladan tarada komayup ve evmir-i sbkam zre hsr mstahfzlarndan sar u n-tvn pr kimesneler tutmayup klda yarar u tvn darb u harbe kdir kimesneler tutup ve min-bad imtihn olunmadn topclik gedklerin bir ferde virmeyp gyet std olan topclara tevch eyleyesin. Bu dah. Bir sreti, Arboz beine. Bu dah. Bir sreti, Karlili beine. Bu dah. Bir sreti, nebaht beine. 170

Bu dah. Bir sreti, Yanya beine.

1013

Yeniehir esnaf ve zanaatkrlarnn evkafa mteallik satn aldklar veya kiraladklar dkkn ve mahzenlerin, kendileri ldkten sonra oullarna verildii gibi kzlarna da devredilmesi, ocuu olmayanlarn yerlerinin ise vakf tarafndan zaptedilip kimseye mdahale ettirilmemesi.

Yazld. Bzergn-zde Ramazn nm kimesneye virildi. F 24 evvl, sene: 979 Yeniehir kdsna hkm ki: Taht- kaznda olan erbb- href ve ahl-i dekkn sitne-i Sadet-iynum'a dem gnderp; "Bundan akdem kend mllaryla krgr dekkn mehzin bin itdrp veyhd aka ile satun alup veft eyledklerinde oullarna ve kzlarna intikl idp eytma sebeb-i ma olurd. Badeh; "Kzlara dkkn mahzen virilmeye." diy mtevelllere ahkm virilmekle hl-i haytlarnda m-meleklerin dekkn mehzine virenler veft eyledklerinde yetmeleri iddet-i ihtiyc ile muhtc zell olduklarn" bildrp; "kzlarna virilmek" bbnda istid-y tfet eylemein mezd-i merhametmden ibu sene: 978 Cemziye'l-ls'nun sekizinci gninden kzlarna dah virilmek emridp buyurdum ki: Hkm-i erf-i vcib'l-ittibum vardukda, emrm zre evkfa mteallik dekkn mehzinn eger krgr binlardur ve eger gayridr; anun gibi mstecirleri veft eyledklerinde oullarna ve kzlarna icre-i muayyene-i criye ile virdrp mtevellleri ol bbda dahl taarruz itdrmeyp mstecirlerden fevtolup evld kalmayanlarun dekkn mehzini ve syir evkfa mteallik yirleri muktez-y er- erf zre vakf tarafndan mtevelllere zabt u kabz itdrp er- erfe muhlif hricden kimesneyi dahlitdrmeyesin ve bu emr-i erfmi sicill-i mahfza kayditdkden sonra ellerinde ibk eyleyesin ki, dyim mazmn- hmyn ile amel oluna, yle bilesin.

1014

Bozcaada Kalesi'nin hisar eri gediklerinin ya kk ve gsz kimselere deil kuvvetli ve yarar kimselere verilmesi.

Bozcaada mstahfzlarndan Al'ye virildi. F 25 evvl Kapudna hkm ki: Bozcaata Kalas Boaz'dan tara olup hfz u hrseti mhimmtdan olup tvn yarar yiitler var iken hsr gedkleri nice sar [u] n-bli ve marz [u] n-tvna virildi Sdde-i Sadetm'de istim olund. Eyle olsa; buyurdum ki: Vardukda, teft idp gresin; arzolundu gibi ise min-bad anun gibi sar [u] n-bli ve marz [u] amel-mndeye gedk virdrmeyp yarar u tvn kimesnelere virdresin.

171

1015

Bodan'a voyvoda olarak tayin olunan Petri, Bodan'a gidip voyvodala baladndan, sakc kadsnn bundan sonra Bodan'a gidip gelenlere engel olmamas.

sakc kazsnda skin olan mer'e virildi. F 8 Za. sakc kdsna hkm ki: Bundan akdem vilyet-i Bodan'a voyvoda tayn olunan Petri Voyvoda varup yirine gep; " "Fetret bertaraf oluncaya dek bu cnibden ol cnibe haber virilmesn." diy kimesneyi salvirmeyesin." diy emr-i erfm gnderilmekle henz ol cnibe kimesne salvirilmeyp men olunduklar ilm olund. mdi; voyvoda yirine gep oturup memleket emn emn zre oldukdan sonra tarafeynden gelp giden fukary men eylemenn asl yo idi. Buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi tarafeynden gelp gidenlere mni olmayup salviresin ki, slb- sbk zre iczet viresin.

1016

Emrindeki kuvvetlerin bir ksm ile Arboz'un muhafazasna gitmesi emredildii halde henz Arboz'a varmad bildirilen Kstendil sanca beyinin cilen Arboz'a giderek muhafaza hizmetinde bulunmas.

Mehmed avu'a virildi. F 9 Zi'l-kade, sene: 979 Kstendil beine hkm ki: Bundan akdem; "sancaun siphlerinn nsf ile Arboz semtlerine varup muhfazada olmak" emrm olm idi. Henz Arboz'a varup irimedn ilm olund. mdi; sana hkm yazlup gnderileli hayl zamn olmdur. Sebeb nedr ki, henz varup irimedn*? Arboz'un hfz u hrseti mhimmtdan olman buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp emr-i sbkum zre muaccelen Arboz'a varup irip vech mnsib oldu zre ol cevnibn hfz u hrsetinde olasn.
* Metinde

eklindedir.

1017

Daha nce, Manastr'daki silahlara mr iin elkonulmas emredildii halde, bu hususta henz Sdde-i Sadet'e bir bilgi ulamadndan, emrin gereinin yerine getirilip getirilmedii, getirildi ise elkonulan silahlar hakknda ayrntl bilgi verilmesi.

Manastr kdsna hkm ki: Bundan akdem hkm gnderilp; "Manastr'da ne mikdr tfenk ve syir yat u yarakdan bulunan alup mr in girift eylemek" emrm olm idi. Ol zamndan ber henz haberi gelmeyp nice oldu Sdde-i Sadetm'e malm olmak lzim olman buyurdum ki:

172

Vusl buldukda, sbk gnderilen emr-i erfm mcebince Manastr'a varup tfenk ve syir yat u yara alup zabtolunm mdur, nice olmdur; Manastr'da ne makle yarak bulunup ve alnup girift olan ne asl ve ne kadar yarak oldun yazup defter eyleyp dah ne vechile tedrk olundun ale't-tacl yazup bildrmeyince olmayasn.

1018

Selanik'te isimleri daha nce bildirilerek yakalanmalar emredilen rahiplerin henz yakalanmadklar bildirildiinden, szkonusu rahiplerin buldurulup tutuklanarak Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Husrev avu'a virildi. F 26 evvl, sene: 979 Selanik beine ve kdsna hkm ki: Bundan akdem hkm gnderilp; "Selanik'de baz rhibler elegetrilp Sdde-i Sadetm'e gnderilmek" emrm olm idi. Henz elegetrilmeyp asl ahzi lzim olan rhibler gaybet eyledi ilm olund. mdi; mezkr rhibler her kande ise elegetrilp emr-i sbk mcebince Sdde-i Sadetm'e gnderilmek ziyde mhimm olman buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup mezkr rhibleri yatak u turaklar ve akvm u akriblarna ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldurup getrdp dah emr-i sbkum mcebince mukayyed mahbs Sdde-i Sadetm'e gndermeyince olmayup ihml msheleden ziyde hazer eyleyesiz.

1019

Haslar ve Silivri kazlarnda merhum Sultan Mehmed Han'n Yenihisar'daki cami ve emelerinin suyollarna, etrafnda ziraat yapmak suretiyle ahali tarafndan verilen zararn nlenmesi.

Suyol Nzr Hasan'a virildi. F 25 evvl, sene: 979 Hslar kdsna hkm ki: Hl Suyol Nzr olan Mteferrika Hasan gelp; "Merhm ceddm Sultn Mehmed Hn tbe serhnn Yenihsr'da olan cminn ve emelerinn aaara banda suyollarnun stinde baz kimesne ift srp ve b u be dikp ol sebeb ile suyollar her yl(?) meremmete muhtc olup harb olup suyollar gedi yirlerde iki cnibden drder arun ve stinde birer arun yir hl kalmak gerekdr [ki,] zarar mterettib olmaya." diy bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup anun gibi suyollar gedi yirlerde ift srp ve b u be dikp suyollarna zarar- erleri olanlarun vk olan zararlarn erle def u ref eyleyp er- erfe muhlif kimesneye i itdrmeyesin. Bu dah. Bir sreti, Silivri kdsna; mrun-ileyhn suyollar in.

173

1020

Kefe'de yaplmas emrolunan iki batardenin bir an nce yaplp toplarnn konularak en ksa zamanda gnderilmesi; ayrca daha nce hazrlanmas istenen yirmi kadrga kerestesinin hazrlanp hazrlanmadnn da bildirilmesi.

Kethudsna virildi. F 24 evvl Kefe beine hkm ki: Bundan akdem ol cnibde isticl zre bins fermn olunan iki pre batarde muaccelen itmma irimek mhimmtdan olman buyurdum ki: Vusl buldukda, zikrolunan iki batarde henz itmma irimemi ise gicede ve gndzde ihtimm idp ol batardeleri muaccelen itmma iridresin ve zikrolunan iki gemiye eger ba ve eger yan toplardur; aykadan ve syir bulunan toplardan tedrk mkemmel idp muaccelen mahrse-i stanbul'a gnderesin. Bu husslar mhimmtdandur; ikdmda dakka fevtitmeyesin ve emrolunan yiirmi kadrga kerestesi mevsimi ile tamm kesdrilp ihzr olund m; muaccelen arzidesin.

1021

Ayamavra'ya dman donanmasnn saldrmas olaynda ihmli grlen Karleli sanca beyinin daha dikkatli olmas ve dman hakknda bilgi vermesi, aksi halde cezalandrlaca.

ankal-zde Mustaf avu'a virildi. F 29 L. Karlili beine hkm ki: Hl kffrun gemileri hareketden hl olmayup tamm basret zre olman lzim iken ihml zre olup sancauna mteallik olan Ayamavra'nun zerine kffr- hksr gelp kasd- mazarrat itmi iken sen muhrebeden sonra varmaa sebeb nedr? Buyurdum ki: Vusl buldukda, gaflet zre olmayup yarar demler salayup dyim dmen cnibine nzr u hzr olasn ve muhrebeden sonra kffrun gemileri ne cnibe mteveccih olmdur; tamm malm idinp gicede ve gndzde gafletden ihtirz zre olasn. yle ki; min-bad dah ihmln istim oluna, azlile konlmayup eedd-i kbla mukab olman mukarrerdr. Ana gre ihtimm zre olasn.

1022

Yanya, Mora ve Karleli sancaklar beylerinin, sancaklar askerleri ve il-erleriyle sancaklarn muhafaza etmeleri ve dmandan herhangi bir zarar erimesine meydan vermemeleri; sancaklarndan dmana zahire verilmesine msaade etmemeleri ve zahire veren olursa yakalayp sipahi olmayanlar siyaset, olanlar arzetmeleri; ayrca sancaklarndaki keferenin elindeki silah ve yarar atlar ile manastrlardaki silahlara elkoyup kalelere datmalar.

174

ankal-zde Mustaf avu'a virildi. F 29 L. Yanya beine hkm ki: El-hlet hzih bi-nyeti'llhi tel Donanma-i Hmynum gemileri itmma irip ibu sene: 979 evvli'nn ( ) gninde Tersne-i mirem'den ( ) kta gemi kadrga mkemmel muhfaza in taraya kmak ve bundan akdem tarada muhfaza hdmetinde olan gemiler dah bir yire cem olup hdmet-i muhfazada olmak emrm olmdur. Eyle olsa; sancauna mteallik olan eger kl u bik ve eger yallar ve syir yirler gerei gibi hfz u hrset olunup ad[-y] bed-girdrdan mahfz u masn olmak mhimmtdan olman sbk irsl olunan evmir-i erfede; "Sancaun askeriyle ve il-eri ile hzr u mheyy bulunup bir mahalle gaflet ile zarar u gezend iridrmeyesin." diy emrm olm idi. Ol emr-i erfe alm-kn mukarrer olman buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda keml-i teyakkuz u intibh zre olup bu zamn syir evna kys eylemeyp var kuvveti bzya getrp dah eger sancaun askeriyle ve eger il-eri cemyyeti ile muhfazas lzim olan yirleri onat vechile hfz u hrset itdrp gaflet ile bir mahalle addan zarar u gezend iridrmeyp bb- muhfazada dakka fevteylemeyesin ve sancauna tbi olan yallar dah onat hfzeyleyp ad-i hksra zahre virilmekden gyet ihtirz eyleyesin. yle ki; zahre virr kimesne var ise ki, tamm malmunuz ola zahre bbnda sbk gnderilen evmir-i erfe mcebince zahre virenler siphler ise habsidp ne kadar tereke v zahre virp ve nireden alup ne tark ile virdin yazup bildresin. Siph deiller ise evmir-i sbka muktezsnca mahallinde siyset idp cez v sezlarn viresin ve bi'l-cmle eger muhfaza hussdur ve eger adya zahre virilmemek bbnda tamm mertebe basret zre olmakdur,* ziyde ihtimm- erfm vardur; gerei gibi mukayyed olup ihml msheleden ziyde hazer eyleyesin. Iyzen bi'llh adem-i ihtimmun sebebi ile kffr- hksrdan bir mahalle zarar u gezend veyhd zahre virildi istim oluna, asl beyn olunan zrn makbl olmak ihtimli yokdur. Ana gre keml-i intibh zre olasn ve keferede bulunan yarar at u tfenk ve manastrlarda olan yarak u tfengi cmle alup yarak u tfengi sancaunda olan kla tevz idp kefere ellerinde bulunan yarar atlar dah alup mr in girift idp ne mikdr at alnup ve ne kadar yarak u tfenk alnup kla tevz olundun yazup defter eyleyp defterin Sdde-i Sadetm'e gnderesin. Bu dah. Bir sreti, Mora beine. Bu dah. Bir sreti, Karlili beine.
* Metinde eklindedir.

175

1023

Canik sancanda bulunan ve teden beri marangozlar, kalafatclar ve gemicileri mr hizmetinde yararlk gsteren nyeli zimmlerin baka taraftan gelenlerin zulmne uradklar bildirildiinden, hakszln nlenmesi ve zimmlere zulmedenlerin elebalarnn kree gnderilmesi; dierlerine de, zimmlere kartklar takdirde kendilerinin de kree gnderilecei yolunda tenbihte bulunulmas.

Arz getren Yakb'a virildi. F 24 evvl, sene: 979 Sinob kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Canik sancana tbi karye-i nye zimmlerinn neccr u kalafatclar ibtiddan intihya varnca hdmet idp ve gemicileri dah gemilern ziftlerin ve stbilerin ve urganlarn ve zahrelerin getrp cem zamnda mr hdmetden hl olmayup lzim tyife iken har vilyetden baz kimesne gelp zikrolunan karyede temekkn idp karye-i mezbre zimmlerin mekel idinp kzlarn istedkleri kimesnelere virdrp her birine bir bahne ile iftir idp mllarn almak mutdlar olup b-gnh mllarn alduklarn ve dyim erleri havfndan emn olmaman cel-y vatan eylemek zre o[ldu]klarn" bildrmisin. mdi; buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup anun gibi kend hllerinde olmayup zimm fukarya vech-i merh zre hlf- er zulm hayf idp irret ekvet idenlerden ba u bu olanlar elegetrp kree gnderp bklerine muhkem tenbh tekd eyleyesin ki, anlara karmaya[lar]. Yohsa anlar dah kree konlur; bilmi olsunlar.

1024

Cezyir-i Garb'da bir ka nahiyenin Tunus vilyetine ilhak edilip Kid Ramazan tarafndan zaptedilip muhafaza edilmesi.

Tebdl old. Tebdl old. Kyid Ramazn'a hkm ki: Cezyir-i Garb'da Tunus vilyetinde Susa ve Ka[y]revn ve Manastr ve Belde-i Cert ve Benzert dimekle marf olan nevh Tunus'a ilhk olunmak emrm olup mrun-ileyh cnibinden zikrolunan nevh sen zabteylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, emrm zre zikrolunan nevh mrun-ileyh tarafndan zabteyleyp eger kl u bik ve eger yallar ve eger syir hfz u hrseti lzim olan yirleri vech mnsib grildi zre hfz u hrset eyleyp gaflet ile ad tarafndan bir mahalle zarar u gezend iridrmeyp bb- muhfazada dakka fevteylemeyesin ve lzim'l-arz olan husslar yazup bildresin.*
* Hkm, zerine izgi ekilerek iptal edilmitir.

176

1025

Cezyir-i Garb'da Abdlmelik ve adamlar ile mteveff Abdlmmin'in oullarnn, Abdlmmin zamannda tasarruf edegeldikleri yerlere mdahalede bulunulmamas ve ayn ekilde tasarruf ettirilmesi. (bkz. hkm. 1036.)

Shb-i sadete gnderildi. F 27 evvl Cezyir-i Garb belerbeisine hkm ki: Vilyet-i mezkreden Abdlmelik sitne-i Devlet-penhum'a gelp; "sbk mteveff olan Abdlmmin zamnnda kendsi ve demleri ve mteveffnun oullar her ne tasarruf idegelmiler ise slb- sbk zre gir tasarruflarnda olmasn" rec eyleyp ol bbda hkm-i erf-i cihn-mutum taleb eyledkleri ecilden buyurdum ki: Gresin; Abdlmmin zamnnda eger kend ve eger demleri ve Abdlmmin'n oullar her ne tasarruf idegelmilerise slb- sbk zre tasarruf itmek istedklerinde fermn- cell'l-kadrime mugyir ve olgelene muhlif kimesneyi dahl taarruz itdrmeyp kadm'l-eyymdan ne vechile tasarruf olunugelmi [ise] gir ol vechile mutasarrf olalar.

1026

Kbrs'ta gherile ilenecek yerlerin tespit edilip gherile krhneleri kurularak ilettirilmesi.

Kbrus avularndan Mehmed avu'a virildi. F 4 Zi'l-kade, sene: 979 Kbrus belerbeisine ve defterdrna hkm ki: Hl cezre-i mezbrede gherile bulundu istim olunman buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp bi'z-zt mukayyed olup gherile madenleri ve topra olan yirlere ehl-i vukf gherile ahvlin bilr yarar kimesneler ile varup gresiz; fi'l-vk gherile madeni veyhd topra bulunup odun karb olup gherile ilenmee mmkin ise vech mnsib grildi zre mtehammil olduna gre kr-hneler ihds idp mmkin oldu zre vfir gherile iletmek ardnca olasz.

1027

Kstendil'deki zam ve erbb- timarn para ile tuttuklar hizmetkrlarn sefer zaman firar ettikleri bildirildiinden, bu hizmetkrlarn buldurularak szletikleri ekilde hizmet etmelerinin salanmas.

vranya eribas Mustaf['ya] virildi. F 28 evvl, sene: 979 Kstendil beine ve kdlarna hkm ki: Sen ki sancakbeisin, Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Kstendil sanca zam v erbb- tmr sana gelp cret ile tutlm hdmetkrlar, sefer zerinde iken firr u gaybet idp gir taleb olundukda kdlar alduklar akay hkmidp ol takdrce hdmetkr turmaa imkn olmayup siphlere zulm hayf oldun" bildrmisin. mdi; bu

177

makle cret ile tutlan hdmetkrlar sefer zre firr u gaybet idenler kadmden haklarndan gelinp muhkem tedb olunugelmidr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu huss mukaddem muhkem tenbh iln eyleyesin ki, anun gibi cret ile tutlan hdmetkrlar sefer zre hdmet itdkleri kimesneleri terkeylemeyp hdmetlerinde olalar. Bade't-tenbh eslemeyp sefer zre firr u gaybet iden hdmetkrlar elegetrp muhkem tedb idp hakkndan geldkden sonra hdmet itdi kimesnelere viresin ki, kem-kn istihdm eyleyeler. yle ki; bir defa tedb olunup shbine reddolundukdan sonra tekrr firr iderlerse anun gibilern gerei gibi haklarndan gelinp siyset olunur. Ana gre tenbh tekd eyleyesin ki, sefer zre hdmetlerinde kyim olalar ve cret ile hdmetkr istihdm eyleyen siphlere dah muhkem tenbh eyleyesin ki, kavlitdkleri cretlerin virp hdmetkr tyifesine gadreylemeyeler; virmeyp muhlefet eyleyenlerden erle haklarn alvirp tealll itdrmeyesin.

1028

Yaptrd kalitesine kreki talebinde bulunan Tahir avu'un Mentee'deki kadlarla haberleip suu kesinleen sulular kalitesine alp krek hizmetinde istihdam etmesi; ayrca Rodos'ta battal top var ise Rodos beyinden taleb ederek kalitesine koymas.

Mentee Bei'nn Kethuds'na, Nrullh'a virildi. F 27 evvl, sene: 979 Thir avu'a hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "hl bin eyledn kaliteye krekci lzim idin" bildrmisin. mdi; "ol cnibde fesd zuhr iden mcrimleri toprak kdlar marifetleri ile teft eyleyp dah cermeleri sbit olanlar defter eyleyp mcrimleri alup bin eyledn kaliteye kree komak" emrm oldu, Mentee beine hkm-i hmynum yazlup tenbh olunmdur ki, kuzta ana gre tenbh eyleye. Eyle olsa; buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda kuzt marifetleriyle mberet idp anun gibi fesd zhir sbit olan mcrimleri defter eyleyp zerlerine sbit olan cermelerinn sret-i sicillerin Sdde-i Sadetm'e gnderp dah mcrimleri alup kaliteye koyup krek hdmetine istihdm itdresin. Bu bbda Rodos beine dah hkm-i hmynum yazlup Rodos'da bir battl top var ise virmek emrm olmdur; mrun ileyhden taleb eyleyesin.

1029
Bu dah.

Rodos'ta battal top var ise Tahir avu'un yaptrd kaliteye bir adet top verilmesi.

Rodos beine hkm ki: Sdde-i Sadetm avularndan Thir avu zde kadruh bin eyledi kalitesine top lzim olman Rodos'da bir battl top var ise virmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, Rodos'da bir battl top var ise mrun-ileyhe viresin ki, kalitesine koya. 178

1030

stanbul, Galata, Silivri ve orlu kadlarnn, kazlar dahilindeki havss- hmyn reysndan kanun gerei alnmakta olan rsma hariten kimselerin mdahale etmesine izin vermeyip Haslar sbasna zaptettirmeleri; ayet bu rsm bakalar tarafndan alnmsa, alanlardan tahsil etmeleri.

stanbul ve Galata kdlarna ve Silivri ve orl kdlarna hkm ki: Hl havs reysndan muktez-y knun u defter zre yid olan bd- hevlarna ve yava ve kakun ve Beyt'l-ml ve ml- mefkd ve syir mr rsma hricden dahlolundu Hslar sba[s] ilm eylemein buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup havs reysndan muktez-y knn u defter zre yid olan eger bd- hev ve eger yava ve kakun ve Beyt'l-ml ve ml- mefkd ve syir mr[]ye mteveccih olan rsma eger vzer ve eger belerbei ve eger yenieri aas ve eger syir aalar ve zam v erbb- tmrdan bir ferde dahlitdrmeyp mr in mezkra zabtitdresiz. Eger dahlolunup knn u deftere mugyir mrye yid olan rsmdan kimesne hlf- defter knn nesne dah alm ise bade't-tenbh erle mteveccih olanlardan b-kusr alvirp tealll itdrmeyesiz.

1031

Selanik ve Karaferye metropolidleri ile bir ksm rahiplerin isyan edip ortadan kaybolmalar zerine tasarruf ettikleri emlak ve iftlikleri ile hayvanlarnn zayi olma tehlikesi ile kar karya bulunmasndan dolay bunlarn mrye zaptettirilerek ak arttrma ile satlmas ve nelerin zaptedilip kaa satldnn ayrntl olarak defter edilip defterin Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Husrev avu'a virildi. F 26 evvl, sene: 979 Selanik kdsna ve Selanik nzrna hkm ki: Selanik keferesine Medrepolid olan Yavasef ve Karaferye medrepolidi olan rhib ve Sidrekapsi'ye tbi avu Manastr dimekle marf manastr rhibleri ve Ayanoroz'a tbi Kolendar ve Vatope ve Ankazri(?) nm manastrlar rhibleri syn eyledkleriyn gaybet idp mezkr medrepolidlern emlk esbb ve tavarlar olup ve manastrlarun iftlikleri ve koyunlar ve su srlar ve tavarlar ve emlki olup rhibler gaybet eylemekle zikrolunan emlk esbb ve tavar u if[t]likler zyi olmak zre oldu sbk Selanik Nzr Husrev avu ilm eylemein buyurdum ki: Vusl buldukda, bu hussa ikinz bi'z-zt mukayyed olup zerine varup dah zikrolunan manastrlara ve eger rhiblere mteallik olan eger iftliklerdr ve eger tavar ve syir emlkdr ve gayridr; her ne ise mr in zabteyleyp dah bey- men-yezd idp deer bah ile bey eyleyp akalarn mr in kabzidp ne mikdr tavar u koyun bey olunup her biri ne kadar aka eyledin ve emlk [] esbbdan ne makle emlk esbb satlup ve her biri ne bahya bey olundun baka baka mevcdt ile defter eyleyp defteri mhrleyp ve imzlayup Sdde-i Sadetm'e gnderesiz.

179

1032

Mentee'de kree gnderilmeleri emrolunan sulularn para karl serbest brakld bildirildiinden, bunlarn derhal yakalanp kree gnderilmeleri; ayrca Mentee beyinin de sipahileriyle birlikte vaktinde gemilere dahil olmas.

Kethuds Nrullh'a virildi. F 27 evvl, sene: 979 Mentee beine hkm ki: Bundan akdem birka defa ahkm- erfe yazlup; "sancaunda fesd enatleri sbt bulan mcrimleri elegetrp kree gnderilmek" emrm olm iken emrm mucebince amel eylemeyp sbalarun elegelen mcrimlern akalarn alup tlk eyledkleri istim olund. mdi; bu bbda mesl olmsndur. Bu hussda defet ile ahkm- erfe yazlup tenbh olunm iken elegelen mcrimleri nin gndermeyesin? Bu bbda olan ihmln tama- hmundan n oldu malm olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda gaflet eylemeyp sbk gnderilen evmir-i erfe mcebince fesd enatleri sbit olan mcrimleri elegetrp kree gndermeyince olmayasn. yle ki; bir dah sbalarun aka aldu istim oluna, beyn olunan zrn kabl olmaz ve sen siphlern ile tor gemilere varup vakti ile dhl olasn ve Thir avu ol vilyet kdlar ile mbir olup fesdlar sbit olan mcrimleri elegetrp zerlerine sbit olan cermelerinn sret-i sicillerin Sdde-i Sadetm'e gnderp kendlerin gemiye bile alup gidp kree komak emrm olmdur; kuzt[a] ana gre tenbh eyleyesin.

[Yev]m'l- sneyn, f 25 evvl, sene: 979

1033

Kefe'den tedariki istenen kadrga kerestesinin bir an nce gnderilmesi.

Kapukethudsna virildi. F 28 evvl, sene: 979 Kefe beine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Yiirmi ktalk kadrga kereste[si]nn tedrkine mberet olunup ina'llh tel evvel-bahra dein iridrilmek mukarrerdr. Hemn at u top gemilerinden mahallinde on be kta gemi irsl oluna ki, tahml oluna. Zr bu diyrda kk olman tehr olunmak lzim geldin ve ol diyrda on birer-on ikier arun uzunk aalar ancak bulunup gice v gndz kesdrilmee ihtimm olundun" bildrmisin. mdi; gemiler muaccelen irip gelmek mhimdr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, zikrolunan gemileri bulunduna gre tedrk eyleyp gemileri iridrmek bbnda ihtimm eyleyesin ve tahtalara gemiler ile gelmee kbil olanlar ol gemiler ile gnderp madsyn ina'llh tel gemiler irsl olunur; hemn ale't-tacl iridrmek bbnda ikdm eyleyesin

180

1034

Cezyir Beylerbeyi Ali Paa'nn kaymakam olarak Tunus'taki Susa, Kayrevan, Manastr, Belde-i Cert ve Benzert nahiyelerine mutasarrf olan Kid Ramazan'n, vilyet aynnn iltimaslar ile tekrar ayn greve nasbolunduu; ad geenin de memleketin muhafazas ve halkn refah ve mutluluu iin gerekli gayreti gstermesi.

Shb-i sadete gnderildi. F 27 evvl, sene: 979 Cezyir Belerbeisi Kapudnum Al d[me] ikblh cnibinden Tunus'da Susa ve Ka[y]revn ve Manastr ve Belde-i Cert ve Benzert dimekle marf Nevh Vekli Kyim-mkm Kyid Ramazn'a hkm ki: Vilyet-i Tunus aynndan Eb-Tabb ve syir ayn- vilyet mektb gnderp; "senn her vechile hsn-i istikmetne ve ahl-i vilyet ile hsn-i mueretne ve uur- hmyn ve synet-i rz u nms- dn devlete mteallik cumhr- umrda bezl-i makdr ve sarf- say-i mekr eyleyp yararlun" ilm idp; "kem-kn mrun-ileyh tarafndan vilyet-i mezbre zabtna kyim-makm olman" iltims eyledkleri ecilden zikrolunan vilyetler tevbiyle kapudnum mrun-ileyhn belerbeiliine ilhk olunup mrun-ileyh tarafndan gir sen kyim-makm nasbolunup gerei gibi vech mnsib oldu zre zabteylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, emrm zre zikrolunan nevhyi mrun-ileyh tarafndan zabteyleyp ol cevnibn hfz u hrset ve zabt u synet ve rey v berynun refhiyyet itmnn ve memleket vilyetn emn emn bbnda mcidd merdne olup anun gibi ad[-y] bed-rey tarafndan bir hareket olup yzen bi'llhi tel bir mahalle zarar u gezend iridrmek kasdiderlerse anda olan askir-i mslimn ve cnd-i muvahhdn ve ayn- vilyet ile ve bi'l-cmle il-eri cemyyeti ile yat u yarakla mretteb mkemmel hzr u mde olup ittifk u ittihd ile yek-dil yek-cihet olup hsn-i tedrkle def u reflerinde env- say ihtimm eyleyp bb- muhfazada dakka fevteylemeyp bi-hasebi'l-imkn dn-i mbn ve devlet-i ebed-rehn-i sadet-karnme mteallik cumhr- umrda bezl-i makdr eyleyp gaflet ile bir mahalle zarar u gezend iridrmekden ziyde ihtiyt eyleyesin ve ol cevnibn ahvl etvrn ve syir lzim'l-arz olan husslar yazup bildresin ve vilyet-i mezbre aynna ahkm- erfe yazlup sli in sana irsl olunmdur. Yirl yirlerine sl eyleyp cenb- cellet-meb [u] hlfet-nsbum tarafndan istimletler virp muhfaza-i vilyetde terb eyleyesin ve sen dah vilyetn muhfazasnda ve rey v bery ve syir ahl-i vilyet ile hsn-i zindegn zre olup sr- hamde ve etvr- pesendde zre olup ahl-i vilyet senden tamm mertebe rz v krn zre oldu mrun-ileyh kapudnum tarafndan arzolunursa ina'llh'l-Eazz senn hakkunda* env- nytum mebzl olup gerei gibi riyet hmyet olunman mukarrerdr. Ana gre var kuvveti bzya getrp ol ki, lzime-i gayret hamiyyetdr, zuhra getresin ve mukaddem mezd-i nyetmden sancak tarkyla sana tyn olunan mahsl ne ise olgeldi zre kem-kn mutasarrf olup vech-i mauna sarfidp mrun-ileyh kapudnum tarafndan tayn olunduun zre umr- vekletde dakka fevtitmemek bbnda say ikdm eyleyesin.

181

* Metinde

eklindedir.

1035

Halep'te bulunan Venediklilerden hi kimsenin salverilmemesi ve kamamalar iin balarna yasak braklp kontrol edilmesi.

Seyf Be'e virildi. F 29 L. Haleb belerbeisine ve kdsna ve defterdrna hkm ki: Sen ki defterdrsn, Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "bundan akdem; "Ol cnibde olan Venedik ve belerin birbirine kefle virp Frane ve Dubrovnik nmna bir ferdi salvirmekden ihtirz eyleyesin." diy gnderilen mteaddid ahkm- erfe mcebince; "Tyife-i mezbre defter olunup yarar kefllere virilp lkin tyife-i mezbre sbk gnderilen emr-i erfm mcebince bir defa kef[]llenp ve defter olm olman defter olanlardan gaybet eylemi kimesne var mdur?" diy malm olman tekrr defter olundukda "birka neferi noksn zre bulunup bayloslarndan sl olundukda virdi cevb ve syir defteri irsl eyledn amm; egeri hfz u hrsetlerinde ihtimm olunur, habsolunmamala hfz mmkin olmayup tebdl-i sret ile gaflet eylemekden hl olmaduklarn" bildrmisin. mdi; mezbrlar onat vechile hfzolunup bir ferd gyib olduna rz-y erfm yokdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, cmlesin bir yirde koyup zerlerine yasakc tayn idp gerei gibi zabt u hfz itdrp anun gibi tara kmak istedklerinde tayn olan yasakc ile varup vk olan maslihn grp yine gele ve bi'l-cmle mezbrlarun hfz mhimmtdan olman yasakc tayn idp anun gibi biri anlarun birka ile masliha gitdkde ikisi kalup hfz u hrsetde olalar ve yasakclara muhkem tenbh eyleyesin ki, basret zre olup bir ferdi gaybet itdrmekden ziyde hazer ideler. Yohsa netcesi anlara yid olur; bilmi olsunlar.

1036

Cezyir-i Garb'da Abdlmelik'e, babas ve kardeinin tasarruf ettii Fes, Meranku ve Sus vilyetlerinin tasarrufu verildiinden, hi kimse tarafndan kendisine mdahale edilmemesi.

Kapudna teslm olund, virildi. F 27 L. Nin- hmyn yazla ki: Halef'l-mer ve's-seltn Abdlmelik dmet melhi sitne-i Devlet-iynum'a gelp; "mteveff karnda Abdlmmin ve kend kadm'l-eyymdan sitn- Devlet-penh ve Brgh- Sadet-destghum'a vfr- ihls u ihtiss zre ol cevnibde dn-i mbn ve devlet-i ebed-karne mteallik olan mhimmt maslihda keml-i istikmetle bezl-i makdr eyledkleri ecilden dyim avtf- vfire-i pdihnemle behremend muhassl'l-ml olgeldklerin ve ale'd-devm kendsi leyl nehr hdemt- hmynda sadkat ihls zre oldun ve vilyet-i Fes ve Meranku(?) ve Ss nyet-i Hazret-i Hakk celle 182 mukreneti kendye myesser mukadder oldukda mteveff babas mutasarrf

oldu zre tasarrufnda olmak bbnda istid-y tfet-i pdih" eyledi ecilden hakknda nyet-i aliyye-i husrevnem zuhra getrp bu nin- hmyn virdm ve buyurdum ki: Inyet-i Hazret-i Hakk'la zikrolunan vilyetler mrun-ileyhe myesser oldukda mteveff babas ve karnda mutasarrf oldu slb zre mutasarrf olup mdm ki, sitn- Devlet-iynum'a keml-i sadkat ihls zre olup ol cevnibe dn devlete mteallik olan mhimmt maslihda ve hfz u hrset-i vilyet ve zabt u synet-i rayyet hussnda bezl-i makdr eyleye; h ahad mni olmayup dahl taarruz klmaya.

[Yev]m'l-Erbi, f 27 L.

1037

Donanmann, Kaptan- Derya ve Cezyir Beylerbeyi Kl Ali Paa komutasnda denize ald, Rodos'a geldiinde Rodos ve Sack beylerinin mevcut gemilerle donanmaya katlmalar; Rodos ve Sack'n muhafazasnn da Mentee sanca beyine verildii.

Mentee Bei'nn Kethuds Mustaf'ya virildi. F 2 Zi'l-kade sene: 979 Rodos beine hkm ki: Bundan akdem Donanma-i Hmynum gemilerinden birka kadrga deryya kup hl Cezyir Belerbeisi Kapudnum Kl Al dme ikblh dah ummen Donanma-i Hmynum'la deryya kmak emrm old. Sen dah Sack sanca bei ile yannuzda olan kadrgalar ile mretteb mkemmel hzr u mde olup hliy irsl olunan kadrgalar ile hdmet-i muhfazada bulunmak lzim olman Rodos muhfazasyn Mentee Sanca Bei Gazanfer dme zzh tayn olunup sen mrun-ileyh Sack bei ile yannuzda olan kadrgalar ile maan gelp irsl olunan kadrgalara mlk olmak emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp sen Sack bei ile maan yannuzda olan kadrgalar ile mretteb mkemmel hzr u mde olup Donanma-i Hmynum gemileri ol cnibe vardu gibi gemilere mlk olup ve mnsib grdn zre gerei gibi hdmet-i muhfazada bulunasn.

1038

Trhala'da keiler tarafndan keihane ad altnda meskn mahallere uzak yerlerde hisarlar yaplarak ilerinde silah bulundurulduu, baz tacirlerin Dubrovnik'e gtryoruz diye Venediklilere mal sattklar ve bundan dolay sknt ekildii bildirildiinden keihanelerin kimler tarafndan yaptrldnn aratrlmas, silahlara el konulmas ve dmana mal satnn engellenmesi iin gereken tedbirlerin alnmas.

183

Kethuds brhm'e virildi. F 29 L. Trhala beine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "bundan akdem elegetrilmek emrolunan zimm celeb tecesss olundukda; "Ke olmaa gitdi." diy haber alnup kasabt u kurdan bad talarda ve yalya karb yirlerde keler ke-hne nmna hsr eklinde l v vsi binlar ihds idp ortalarnda birer kilise bnyd eyleyp anlarun kanksna vardu malm olmaman elegetrilmedi ve; "Ke-hnelern ekserinde tfenk darbzen ve dah lt- harb grdk." diy ehdet ider kimesneler olup ve ayn- vilyet gelp; "Baz tccr vilyetimzden siyh sahtiyn ve penbe bizi ve iplii ve hm ipek alup Dubravenik nmyla Venedik'e gnderp muzyaka virrler." diy cevb eyledklerin" bildrmisin. mdi; zikrolunan manastrlar* ne trhda bin olunup ve kimn iczetiyle olmdur; grilp arzolunmak ve mezkr papas elegetrilmek emridp buyurdum ki: Vardukda, bu hussa gerei gibi mukayyed olup zikrolunan manastrlar kimn iczetiyle bin olunup ne trhda olmdur; grp asl ile Sdde-i Sadetm'e arzeyleyesin ve iinde ne mikdr lt- harb bulunursa cmlesin alup mr in zabtitdrp kefere ellerinde asl yarak komayasn ve mezkr papas beher-takdr elegetrp ahvlin tafsli ile ilm eyleyesin ve Dubravenik cnibine dah emre mugyir met gitmee emrm yokdur. Ol bbda dah basret zre olup fermn- cell'l-kadrime mugyir i olmakdan ziyde hazer eyleyesin.
* Metinde

eklindedir.

1039

Mentee, Hamidili ve Karesi beylerinin alaybeylerinin emri altnda Donanma-i kendilerinin de kalan kuvvetlerle; sancann, Karesi beyinin Midilli'nin, Kalesi'nin muhafazasn salamas.

sancaklarndaki sipahileri, Hmyn'a gndermeleri; Hamidili beyinin kendi Mentee beyinin de Rodos

Kethuds Mustaf'ya virildi. F 2 Zi'l-kade, sene: 979 Mentee beine hkm ki: Bu sene-i mbrekede sen kend cebel ve cevenllernle Kala-i Rodos muhfazasnda olmak ve sancaun siphleriyle alayben Donanma-i Hmynum gemilerine girmek emridp buyurdum ki: ( ) vusl buldukda, sancaunun siphlerin cebe v cevenleriyle ve tfenk ok u yaylar ile muaccelen ihrc idp eme skelesi'nde hzr u mheyy idesin ki, Donanma-i Hmynum gemilerine mahall-i mezbrda gireler ve gemilern her mankasnda cengci olup biri kavvs, ikisi tfenk-endz olmak emrm olmdur. Sancaun alaybeine muhkem tenbh eyleyesin ki, ana gre siphlere tfenk ok u yay ihzr itdre ve mahall-i mezbrda vakti ile hzr olup gemiler vardukda tevakkuf itmek lzim gelmeye. yle ki; siphleri eksk vey cebesz ve tfenksz ve ok u yaysuz getre ve bi'l-cmle yaraklarnda noksn zre ola, dirlikleri hemn ol mahalde hara virilp kendlern haklarndan geldrilmek 184

kapudnum dme ikblhya emrm olmdur. Ana gre alaybeine ve siphlere tenbh idp mahall-i mezbrda vakti ile ihzr itdresin ve sen knn zre mstehkk olduun cebellernden ziyde yarar demler tedrk idp emrm zre Kala-i Rodos muhfazasnda olasn. Bu husslarda ihtimm idp ihmlden hazer idesin ki, noksn senden bilinp mesl olman mukarrerdr. Kapuc-zde Mehmed eleb['ye] virildi. F gurre-i Zi'l-kade, sene: 979 Shb-i sadete gnderildi. F 28 evvl Bir sreti, Hamdili beine; dah sanca hfzna kalup siphlerinn alaybeiyle emrolundu mahalle gndere. Shb-i sadete gnderildi. F 28 L. Bir sreti, Karesi beine; "... Midill muhfazasna kalup siphlerni mkemmel mukaddem emr-i erfm oldu mahalde hzr ..."

1040

il beyi tarafndan haksz yere sulanarak hapsedildii iddia olunan Hasan adl sipahinin kardei Bayndr'n davasnn yeniden grlmesi; suu sabit olursa kree gnderilmesi, haksz yere hapsedildii anlalrsa durumunun arzedilmesi.

Mezbr Hasan Siph'ye virildi. F 29 L. Nide beine ve kdsna ve Lrende kdsna hkm ki: Drende Hasan nm siph gelp karnda Bayndr in; "Hrsuz yatasn." diy il Bei Abdlga[f]r dme zzh mezbrun zerine nesne sbit olmadn zulmen tutup habsidp zulm teadd eyledin" bildrp; "erle grilmesi bbnda nyet" rec itmein buyurdum ki: Hkm-i erfmle vardukda, tamm hakk zre erle teft tefahhus idp gresiz; mezbra; "Hrsuz yatasn." diy isnd eyledkleri huss sbit olursa kayd [] bend ile kree gnderesiz ve onat vechile tenbh idesiz ki, yolda gaybet itdrmek ihtimli olmaya. Amm yle ki; mezbrun mddesi olmayup b-gnh olup vech-i merha zre isnd eyledkleri huss erle sbit zhir olmadn b-vech habsolunm ise gir asl zre Sdde-i Sadetm'e arzidesiz.

1041

Donanma-i Hmyn'un sefere kma zaman yaklatndan Kaptan Ali Paa'nn, Sack Beyi Ahmed Bey ile Karaca Ali Kaptan' otuz-krk gemi ile nceden gnderip kendisinin de kalan gemilerle onlarn ardndan denize almas.

Kapuc Ferhd getrp yazlup gir anunla paa hazretlerine gnderildi. F 6 Zi'l-kade, sene: 979 Kapudn Al Paa'ya hkm ki: F-sebli'llhi tel gaz v cihd in Donanma-i Hmynum deryya kmak zamn irimein Sack Bei olan Ahmed Be'le ve Karaca Al Kapudn'la otuz-krk pre

185

kadrga iler gnderp bk donanma ile akablerince sen dah kmak tedrkinde olmak emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, Hakk sbhneh ve telnun ulvv-i nyetine tevekkl ve Server-i Enbiy aleyhi's-salt ve's-selmun mucizt- kesret'l-berektna tevessl idp dah Donanma-i Hmynum gemilerin tekml idp dah otuz-krk pre kadrgay mrun-ileyhim ile mukaddem iler gnderp akablerince bk gemilerle sen dah f-sebli'llhi tel gaz in ve muhfaza-i memlik-i ahl-i slm in hemn deryya kmak ardnca olasn.

1042

Varna skelesi'nde gemi yapm iinde grevli olan Ali avu'un oralardan gnll yazp gemilerle veya karadan Dersadet'e gndermesi.

Varna skelesi'nde gemiler binsnda olan Al avu'a hkm ki: Mektb gnderp; " "gemilern levzim mhimmt" hussn ve " sml avu'a gnll yazlmak" emrolundun" bildrmisin. Her ne ki, ilm eylemi isen mufassalen malm olmdur. Ol yirlerde yarar kimesnelerden gnll yazlmak buyurlmdur. Buyurdum ki: Vardukda, emrm zre gnll yazup anda bin olunan gemilere koyup bu cnibe irsl eyleyesin; istemezlerise karadan gnderesin.

1043

Cezyir-i Garb vilyetinden Mastor Voliro adl zimm demirci ustasnn Tersne-i mire'de istihdam olunmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Mahmd Kethud'nun olan Sleymn'a virildi. F 28 L. Cezyir-i Garb belerbeisine hkm ki: Ol cnibde Mastor Voliro nm zimm std demrci oldu ilm olunman Tersne-i mirem'de istihdm olunmasyn Sdde-i Sadetm'e gnderilmesin emridp buyurdum ki: Mezbrun ol cnibden alkasn kat idp lzim olan lt ile yarar demlere koup Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, Tersne-i mirem'de istihdm oluna.

1044

Antalya'da yaplmakta olan gemilerde grevlendirilecek reis, yelkenci, odaba ve gm gibi personelin kaptan paa tarafndan stanbul'dan gnderilmesi.

186

Kapudnun Kethuds Mahmd'a virildi. F 29 L. Kapudna hkm ki: Antliyye'de bin olunan gemilere res yelkenci ve odaba v gm bundan gnderilmesin emridp mukarrerleri ol cnibde yarar kimesnelerden yazmak in Mehmed avu zde kadruhya emr-i hmynum gnderilmidr. Buyurdum ki: Zikrolunan gemilern res yelkenci ve odaba v gmlerin bu cnibden tayn irsl eyleyesin.

1045
Bu dah.

Mehmet avu'un nezaretinde Antalya'da yaplan gemiler iin reis, yelkenci ve odaba gibi personelin Tersane-i mire'den gnderilecei, dier personelin de yre halkndan temin edilmesi.

Mehmed avu'a hkm ki: Anda bin olunan gemilere res yelkenci ve odaba v gm Tersne-i mirem'den tayn irsl olunup syir mukarrerlerin ol cnibde yarar yiitlerden sen yazmak emridp buyurdum [ki:] Vardukda, ol cnibde olan gemilere yarar yiitlerden lzim oldu kadar mukarrer yazup ve ne vechile tedrk itdn yazup bildresin.

[Yev]m'l-Cuma, f 29 L.

1046

Kanunsuz hareketleriyle bulunduu yerlerin insanlarn rahatsz eden ve bu yzden bir ok beldeden srlen skdarl Hamza'nn znikmid'de de ayn tarzda davranlarda bulunduu bildirildiinden Kbrs'a srgn edilmesi.

Arz getren Hc Memi ve Sleymn'a virildi. F 29 L. Kocaili beine, znikmid kdsna hkm ki: Mektb gnderp; "nefs-i znikmid aynndan cemm-i gafr meclis-i era gelp; "skdarlu Hamza dimekle marf kimesne trik's-salt ve ehl-i fesd ve gice v gndz gammzlkdan ve tezvr telbsden hl olmayup bundan akdem emr ile skdar'dan ve Beikta'ndan ve kasaba-i Eb-Eyyb-i Ensr aleyhi rahmet'l-Brden srilp bunda gelp nice fesd fitneden hl olmadun" haber virp; "Eger ol bu diyrdan gitmez ise cmlemz firr eylemek mukarrerdr." diy [te]zallm eyledklerin" bildrmisin. mdi; mezbrun tevbiyla Kbrus'a gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, mezbr ihzr idp kasaba-i mezbrdan alkasn kat idp ehirlden birka yarar kimesnelere koup tevbi u levhk[y]la emrm zre cezre-i Kbrus'a gnderesiz ki, syirlere mcib-i bret nashat ola ve bile koup gnderdnz demlere

187

muhkem tenbh tekd eyleyesiz ki, varup teslm eyledklerine Kbrus belerbeisinden ve kdsndan temessk alup getreler.

[Yev]m's-Sebt, f 29 L., sene: 979

1047

Lahsa beylerbeyi ile birlikte Lahsa'ya giden Emrullah avu'un geri evrilip Dergh- Muall'ya gnderilmesi.

Kethuds Behrm'a virildi. F 29 L. Lahs belerbeisine hkm ki: Sennle ol cnibe mteveccih olan Emrullh avu'un Dergh- Muallm'a gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, b-tevakkuf merkm Emrullh avu' Dergh- Muallm'a gnderesin ve ne mahalde avdet itdrildin yazup arzeyleyesin.

1048

Karleli sancann, Cezyir'de Tilimsan Kidi olan Parmaksz Mustafa'ya tevcih edildii; ad geenin derhal sancana gelip Preveze Liman'nda olan gemileri ve kendi kalitesini donatp o blgenin muhafazasn salamas; gemilerin kreki ihtiyacn da Lefkaza adasnn, gemite Venedikliler ile ibirlii yapm olan ehl-i fesad keferesinin elebalarn yakalayp kree koyarak karlamas.

ankal-zde Mustaf avu'a virildi. 29 L. Sbk Cezyir'de Tilimsn Kyidi olan Barmaksuz Mustaf'ya hkm ki: Hl senn hakkunda avtf- aliyye-i husrevnem zuhra getrp sana Karlili sancan iki yz bin akalk hslaryla tevch eyleyp hkm irsl olund. mdi; Preveze Liman'nda olan kadrgalarla senn getrdn kalite ile mretteb mkemmel donadlup hzr olmak mhimmtdan olman buyurdum ki: Tehr eylemeyp sancauna varup muhfazasnda olup dah zikrolunan kadrgalar lzim olan lt esbb ile tekml eyleyp lzim olan krekcilerin sbk Karlili'ne tbi Lefkaza nm cezre keferesin syn eyleyp Venedikl'ye tbi kadrgalar getrdp gret itdrp fesd eylemein ol asl ehl-i fesd Yanya Bei Mustaf dme zzh ile mvere idp vech mnsib oldu zre yirl yirinden teft eyleyp anun gibi fesd enate bs bd olan ba ba ehl-i fesd elegetrp zikrolunan kadrgalara koyup gemileri donadup ol cevnibi gerei gibi hfz u hrset itdresin ve ne vechile tedrk idp ol ehl-i fesddan ne kadar kimesne kree konlup ve cermeleri ne oldun yazup defter eyleyp defterin Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

188

1049

Karleli Sanca Beyi Ali'nin emeklilik talebinin uygun grld; ancak ad geenin, yerine tayin edilen ve hlen Cezyir'de Tilimsan Kidi olan Parmaksz Mustafa greve balayncaya kadar sancann muhafazasnda kalmas.

Mezbr Mustaf avu'a virildi. F trh- m. Sbk Karlili Bei olan Al'ye hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp tekud ihtiyr eyledn ecilden sana knn zre tekud emrm olup Karlili sanca sbk Cezyir'de Tilimsn Kyidi olan Barmaksuz Mustaf dme zzhya tevch olunmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, mrun-ileyh varup liv-i mezbra dhl olunca kem-kn liv-i mezbre muhfazasnda olup yirnden hareket eylemeyp bb- muhfazada dakka fevteylemeyesin.

1050

Tikve'in Trisnik(?) kynden Bayezid adl yenierinin halka zulmettii ikyet edildiinden ad geenin tefti edilip zerine sabit olan haklarn alnp sahiplerine verilmesi ve neticenin ayrntl olarak defter edilip gnderilmesi.

Mahmd avu'a virildi. F 15 Zi'l-kade, sene: 979 Rukasnun sreti bile virilmidr. Yenice-i Vardar ve Tikve kdlarna hkm ki: Sen ki Tikve kdssn, Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Tikve'e tbi Trisnik(?) nm karyede skin olan Yenieri Byezd'n rey v fukarya zulm teaddsi olup ahl-i kur zulm teaddsinden cel-i vatan eylemel oldun ve zerinde zhir olan hukk- ns mstekl defter idp ilm eyledn" bildrmisin. mdi; reyya ol vechile zulm teadd olduna rz-y erfme muhlif olman zikrolunan deftern ve sret-i sicilln sretleri ayn ile aslndan ihrc olunup yirl yirinden erle teft olunup ashb- hukka erle sbit olan haklar alvirilmek in sana irsl olund ve mezbr dah Sdde-i Sadetm'de bulunman Dergh- Muallm avularndan ( ) zde kadruhya kolup gnderilmidr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup eger defterde mastr olan mevddur ve eger sret-i sicilde yazlanlardur ve eger bunlardan mad mezkrdan dav[]-y hakk eyleyenlern husslardur; bir defa erle sorlup faslolm olmayup on be yl terkolmayan kazyy husam muvcehesinde ber-mceb-i er- erf onat vechile hakk zre teft tefahhus eyleyp gresiz; kazy arzolundu gibi mezkrun vech-i merh zre zulm teaddleri sbit zhir olursa erle zerinde olan hukk ashbna b-kusr alvirdkden sonra ne makle hukk sbit olup ve kime ne alvirildin ve syir zulm teaddlerinden erle zerinde sbt u zuhr bulan mevdd al-vechi't-tafsl yazup defter eyleyp Sdde-i Sadetm'e gnderesiz ve bu makle mezlim in hkm irsl olundukda baz kimesneler mun zahr olup fukary tahvf eylemekle ashb- hukk mezlimlerin

189

takrr itmemekle hukk- ns muattal oldu istim olund. Zlime inet ve mazlma ihnet idenler kimler ise anlar dah zulme mun olm olurlar. Ol makleleri dah gz kulak dutup ibtl-i hukk idenleri kazy defterine yazup Sdde-i Sadetm'e gnderesiz. yle ki; erbb- hukk; "Maslahatum grilmeyp kalmdur." diy ikyet ola, sizden bilinr. Ana gre bb- ihtimmda dakka fevteylemeyp cdde-i hakdan udl inhrf eylemeyesiz.

1051

Arboz'daki Kzlhisar Kalesi'nin dier kalelere uzak ve dman saldrlarna ak olmas nedeniyle kale mstahfzlarnn dier kalelerde grevlendirilmeyip muhafaza hizmetinde braklmalar.

Kzlhs[r] Kalas'nun Kethuds Murd'a virildi. F gurre-i Zi'l-kade, sene: 979 Arboz beine, Kzlhsr kdsna, Kzlhsr Kalas dizdrna hkm ki: Kala-i mezbre mstahfzlar Dergh- Muallm'a arz- hl sunup; "kala-i mezbre Girit(?) ve stendil cezrelerine karb(?) mahf u muhtara yirde vk oldundan mad syir kldan bad olup neferi dah kall olup nefere iddet-i* ihtiyc variken ve syir ol etrfda olan kla dde-bn olup deryda kffr gemilerin grdkce etrfda olan kla ve syir reyya haber virr iken neferlerin har hdmetlere istihdm idp har hdmete istihdm olunmaman hkm-i hmynum" taleb eyledkleri ecilden buyurdum ki: Gresiz; fi'l-vk vech-i merh zre kldan bad ve mahf u muhtara olup syir kla ve etrfda olanlara dde-bn olup hdmetlerinde kalmlar iken har hdmet teklf itdrmeyp bu makle mahf zamnda kaladan hrice nefer salvirmeyesiz
* Metinde eklindedir.

[Yev]m'l-Ahad, f gurre-i Zi'l-kade, sene: 979

1052

Dulkadir beylerbeyi tarafndan Hsn- Mansur'dan mr iin bir sungur alnarak Horasan olu Ahmed'e teslim edilmesi.

ak[r]clar Ktibi Abd eleb'ye virildi. F gurre-i Zi'l-kade, sene: 979 Dulkadir belerbeisine hkm ki: Mara sancanda Hsn- Mansr nhyesinde Nurmuz nm karyeden toanc bir cenh sunkur alup mr in alnmak emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr itmeyp mezkr Sefer'den zikrolunan sunkur olup mteveff Horasan-ol Ahmed'e teslm eyleyesin.

1053

Vize beyi tarafndan Midye'de yaptrlmakta olan gemiler iin kalafatc gnderilmesi, Vize ve kazlarndan ake karl reyaya gemi kerestesi kestirilmesi, kesilen kerestelerin de Yeniada skelesi'ne indirilmesi.

190

Siph-olanlarndan Mustaf'ya virildi. F 11 Zi'l-kade, sene: 979 Vize beine hkm ki: " "Midye'de bin olunan gemilern ikisi tamm olup birisi kalafatlanup biri dah kalafatlanmak zre ve drdi tamm olmaa karb olup hemn kalafata gyet ihtiyc vardur. yle ki; kalafatc gnderile, an-karb gemiler tamm olup gnderil[r] ve sekiz pre kadrga ve iki kta mavna kerestesi kesdrilmek emrolunup ve aka dah gnderilp bir mikdrn Vize Kdl'na tevz idp ve kesdrp anlar dah Ada'ya indrilr ve Bnarhsr ve Bergos ve Ereli ve Babaeski kdlar alduklar aka reyya tevz idp senn marifetnle kesdrp anlar dah turmayup indrilmek zre oldu ve orlu kds mh- evvl'n on tokuzunc gninde kaz-i Vize'de ve Yeniada'da kesilen gemi aalar kesdrmee teklf olunmayup muf olup emr ile aka getrp dah tevz idp kesdrp Yeniada'ya indrp veyhd kesdrmee aka kime virilrse dah bildrp t ki, kesdrp Yeniada skelesi'ne indrile." diy defetle dem mektb gnderp bu zamna dein bildrmedklerin, ale'l-huss kdlara bi'z-zt kend nefsleriyle varup kesdrp ve indrp teslm eylemek in emr-i erf gnderilmiken amel eylemediler. Yine bi'z-zt varup kesdrp ve indrp teslm eylemek in mekked emr-i erf gnderilmesin" bildrmisin. mdi; Midye gemilerinde on kalafatc olup hl yiirmi kalafatc dah virilmek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp zikrolunan gemiler mhimmi in gnderilen yiirmi nefer kalafatc lzim olan lt esbblar ile varduklarnda ale't-tacl irsl eyleyp gemilern itmmna say ihtimm eyleyesin ve kereste zerine olan res tyifesi rey tadan kesp getrdkleri keresteyi mcerred celb ahz in; "Gemilere yaramaz." diyp tealll iderler imi. Ol mak[le] eger res ve eger dlger ve halfedr; reyyla taa gnderp gemilere yarar kereste kesdrp ol vechile reyy tazyk itdrmeyesin ve ill haklarndan gelinr; bilmi olasn.

1054
Bu dah.

Hayrabolu ve Silivri kadlarnn kazlarnda kesilen keresteyi Yeniada skelesi'ne indirmeleri; kereste henz kesilmemi veya tamamlanmamsa durumu bildirmeleri.

Bir sreti; Hayrabol ve Silivri kdlar[na] ki: Vize Bei Hasan mektb gnderp; "il hrih ( )" arzeylemi. mdi; tevz olunan aa mevsiminde kesildi ise tehr eylemeyp indrp henz kesilmedi ise arzeylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp mukaddem tevz olunan aa ve syir gemi kerestesi eger mevsiminde kesildi ise tehr eylemeyp kifyet mikdr ift araba tedrk eyleyp Yeniada'ya indrmek bbnda say ikdm eyleyesiz. Eger henz kesilmedi ise ne mikdr kereste v aa kesilmeyp bk kalmdur; ecns ile yazup Sdde-i Sadetm'e bildresiz.

191

1055

Erzurum'da kendi gediini kardeine vermek isteyen Ardanu Kalesi azeplerinden Mehmed bin Hseyin'in talebinin, gediklerin timar gibi olmayp yarar olanlara tevcih edilmesi gerektiinden kabul edilmedii; mahll gediklerin ancak yarar Rum yiitlerine verilmek zere arzedilmesi.

Erzurum belerbeisine hkm ki: Mektb gnderp; "Kala-i Ardanu azeblerinden Drdnci Riyset'de kinci Oda'da karnda Mustaf ile ber-vech-i itirk yevm alt aka ulfe tasarruf iden Mehmed bin Hseyin kendnn aka hssasn hsn-i ihtiyryla dger karnda mer'e olmak artyla fergat idp ve "Mezbr yarar; hdmet-i mezbre uhdesinden gelr." diy sanca bei mektbyla ilm itmek" recsna arzeylemisin. mdi; gedk tmr gibi olmayup yarar olanlara arzolunmak lzim olman buyurdum ki: Vusl buldukda, bu makle mahll gedk vk oldukda gedkleri bozmayup yarar Rm yiitlerine arzeyleyesin.

1056

Bursa'da Bekta bin brahim'in mlk cariyesini ayartan Kemal'in kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Kara Kethud'ya virildi. F 3 Zi'l-kade, sene: 979 Burusa kdsna hkm ki: Bekta bin brhm'n mlk criyesin ayardan Keml nm kimesne hussnda Dergh- Muallm'a sret-i sicill irsl itmein mezbr Keml kree konmak in Sdde-i Sadetm'e gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr itmeyp emr-i cell'l-kadrm mcebince mezkr Keml'i yarar demlere koup Sdde-i Sadetm'e irsl eyleyesin ve gnderdn demlere tenbh eyleyesin ki, yolda onat hfzeyleyp gaybet itdrmekden hazer ideler.

1057

Zaesne'deki Muslovine Kalesi'ne saldran haramilerin haklarndan gelindiine dair Zaesne beyinin gnderdii mektubun Sdde-i Sadet'e ulat; bundan sonra da buralarn muhafazasnda dikkatli olunmas ve herhangi bir saldrya meydan verilmemesi; ancak aradaki anlamaya aykr herhangi bir harekette de bulunulmamas.

Hall avu'a virildi. F 14 Zi'l-kade, sene: 979 Zaesne beine hkm ki: Mektb gnderp; "serhad muhfazasnda Eski Algar(?) nm meln slovin serhaddinde Neme Kapudn van ve Bezer Yano ve Benarlaslom(?) nm atlubalaryla ve drt nefer harmler ile ve bundan akdem gaybet iden stopik(?) ol Mustaf nm karnda[y]la ve syir asker ile Muslavine Kalas'n muhsara eylemek kasdna gelp 192

gzler ile muhkem cengidp bi-nyeti'llhi tel kffr mnhezim olup diri alnanlardan dil in bir kfir gnderildin" bildrmisin. mdi; serhadd-i Memlik-i Mahrse'ye dhl olup fesd idenlern haklarndan gelinmek lzimdr. Amm; ol cnibden ahde muhlif bir vaz sudr eylemedin berden dahlolunduklarna rz-y erfm yokdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup sancauna tbi olan eger zam ve eger erbb- tmr ve syir neferleridr; onat zabteyleyp ol cnibden mdm ki sulh u salha mugyir bir hareket olmaynca bu cnibden ahd emna muhlif kimesneyi dahl taarruz itdrmeyesin. Amm; anun gibi fesd enat kasdna Memlik-i Mahrse dhline gelenlern vech mnsib grildi zre elegetrp haklarndan gelmek bbnda say ikdmun zuhra getresin.

1058

Arboz beyinin, dmanla ibirlii yapp yiyecek veren ehl-i fesad her kim ise yakalayp hapsetmesi ve Donanma-i Hmyn oraya vardnda kree konmak iin teslim etmesi; ayrca yerli niblerden halka zulmedenlerin isimlerini bildirmesi.

Mehmed avu'a virildi. F 9 Zi'l-kade, sene: 979 Arboz beine hkm ki: Bundan akdem kfir kalitesiyle ittihd zre olup azk virp kulaguzluk eyleyen her kande ise elegetrp dah ehl-i fesd Donanma-y Hmynum ile Cezyir Belerbeisi Kapudnum Al dme ikblh ol taraflara vardukda mrun-ileyhe kree konmak in teslm eylemek emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp zikrolunan ehl-i fesd her kande ise hsn-i tedrk ile elegetrp mukayyed mahbs hfzeyleyesin ki, mrun-ileyh Donanma-i Hmynum ile vardukda kree komak in teslm eyleyesin. Bu bahne ile kend hllerinde olanlara dahlolunup ehl-i fesda mcerred celb ahz in hmyet olunmakdan ve "Serbest reysdur." diy synet olunmakdan hazer idp ehl-i fesd elegetrmee sayeyleyesin ve yirl nyiblerden reyya ve gayra zulmidp kimler ise isimleriyle ve vk olan zulm teaddleriyle yazup bildresin.

1059

zmir'in Dereyce kynde piyade ve msellem mltezimi Mehmed'in yetmi-seksen kadar suhte tarafndan ldrlp yannda bulunan ml- mr vs.nin yamalanmas olaynn tefti edilerek faillerin ve yardmclarnn bulunup yamalanan mal ve eyann ortaya karlp Sdde-i Sadet'e gnderilmesi ve sulularn hapsedilip durumun ayrntl olarak arzedilmesi; ayrca bu fesada nayak olan imam ve arkadalarnn zincire vurulup stanbul'a gnderilmesi.

Defterdr Mehmed eleb'ye virildi. F 2 Zi'l-kade, sene: 979 zmir kdsna, Abdlcebbr'a hkm ki: Hliy sen ki zmir kdssn, Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "evvl'n on yedinci gni ( ) piyde v msellem mltezimi olan Mehmed'i Dereyce nm karyede

193

yetmi-seksen nefer mikdr shte tyifesi basup katl ve esbb emvlin gret itdkleri haber olundukda yelken bizi in varan Mehmed avu ile ve Muhzrba Hzr ile ve ayn- vilyet ile zerine varlup kendsi karye-i mezbre kurbinde bir nice yirde mecrhan maktl bulunup ve yannda olan alt nefer kul ve bir acem-olan mecrhan maktl bulunup anlar ve syir yoldalar cem olunup ml- mrden istifsr olundukda haznedr olan Cafer nm kul; "Maktlden iidrdm ki; "On bir bin aka dah olsa yanumda olan ml- mr yz bin aka olurd." ve kesr-i mzndan bir kse iinde yiirmi be bin mikdr akas vard. Urgan in ihzr eylemi idi ve kendnn yiirmi be bin akas vard. Andan mad bir kse iinde be bin mikdr altun vard. Bu cmlesin zikrolunan levend tyifesi seped [ve] sandk ile alup evden tara karup kilidin preleyp emvlin ve defterleri ile dv[r]da aslu turan bir altun kaplu ve drt gm kaplu kllar ve gm rahtn bi'l-klliyye alup gtrdiler." diy haber virdklerinde bk esbb ol meclisde defter olunup sret-i defteri ile Nzr- Emvl olan Abdlcebbr marifetiyle Kbz- Emvl olan Husrev avu'a teslm olundun" bildrp ve sen ki Abdlcebbr'sn, senn tarafundan arzla gelen demn; "Yirlden baz ehl-i fesd bu vechile mezbrun zerine levendt getrdp fesda sebeb olmlardur." diy bildrdi. mdi; bundan evvel merkm Mehmed'n baz ikyetcileri Tire kdsnun arzn getrmeyp mazmnnda; "merkm Mehmed yz atlu ile gezdi" arzolunup hliy muhalleft defterinde; "demleri ve kullar on nefer ve at u brgrleri ve katrlar on drt res ve bir katr katrlar oldu" mukayyed olup arz u defter birbirine muhlif olman bu huss tamm dikkat ihtimm ile grilp maktl-i mezbrun sepedinden alnan be bin altun ile akas ve defterleri ve kllar ve syir esbblar zuhra getrilmesin emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda cmlenz bi'z-zt mukayyed olup huss- mezbr hsn-i tedrkle dah kullarndan ve malm olan kimesnelerden tefahhus idp bu fesd idenleri elbette bi-eyyi tarkn kn zuhra getrp dah emn mezbr mahalden kalkup karye-i mezbreye gelmi [mi]dr ve ol gn kendye mrcaat iden kimlerdr ve katlidenler ne vakt gelmilerdr [ve] ehl-i karye muvenete gelmek lzim iken nin gelmeyeler ve aralarnda muvenet in gelen kimlerdr; dikkat ihtimm ile teft idp eger sepedinden alnan altun u akas ve esbb ve eger gayri yirlerde olan esbb akasdur; b-kusr zuhra getrp ne mikdr nesne zuhra getrp ne mikdr nesne zuhr eyledin mufassal merh defter idp ve eger fesd idenler elegetrilp bulunursa muhkem habseyleyp arzeyleyesin. Kullarndan ve z-kymet olan esbbndan asl bir nesneyi anda frht itdrmeyp zuhra getrileni nakdiyyesiyle Dergh- Muallm'a getresin ve huss- mezbr neye mncerr olursa vuk zre yazup bildresin. Bu hussa Aydn Bei Cafer dme zzh dah mbir olmak emrm olup mstekl hkm gnderilmidr; mm-ileyh ile haberlep bu huss maan faslidp arzidesiz ve zikrolunan fesda mbir olup hl elegiren imm ve syir yoldalarn der-zencr idp cmlesin Atebe-i Uly'ya gnderesiz.

1060

Piyade ve msellem mltezimi Mehmed'in zmir'de suhteler tarafndan ldrlmesi olaynn teftiinde Aydn beyinin de mbair olarak grevlendirildii.

194

Bu dah, Defterdr Mehmed eleb'ye virildi. F 2 Zi'l-kade, sene: 979 Aydn beine hkm ki: Hl piyde v msellem mltezimi olan Mehmed'i alt nefer yoldayla baz shte katlidp emvl-i mr gret itdi Sdde-i Sadetm'e zmir kds mektb ile ilm eylemein zmir kdsna teft in mufassal hkm-i hmynum yazlup irsl olunmdur. Buyurdum ki: ( ) varup vusl buldukda, sen dah teft hussnda bile mbir olup gnderilen hkm-i erfm mcebince erle teft eyleyp bertaraf idp kazyye neye mncerr olursa yazup maan arzeyleyesiz.

1061

Ehl-i fesad olduu tescil olunan Antalya'nn Kksekici kynden Eymir olu mer'in kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Teke beine ve Antliyye kdsna hkm ki: "Antliyye kazsndan Kksekici nm karyeden Eymir ol mer ehl-i fesd olup nice fesd msecceldr." diy ilm olunman buyurdum ki: Gresin; arzolundu gibi olup mezbr [ehl-i] fesd olup nice fesd mseccel ise mezbr kayd bend ile yarar demlere koup sret-i sicilleriyle Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, kree konla. Amm; bile koup gnderdn kimesnelere muhkem tenbh idesin ki, gaybet itdrmekden hazer ideler.*
* Hkm, zerine izgiler ekilerek iptal edilmitir.

[Yev]m's-Sls, f 3 Zi'l-kade, sene: 979

1062

Homa Kazs Nibi Hac Halife'nin grevden alnd halde grevi brakmak istemedii bildirildiinden, ailesiyle birlikte Kbrs'a srgn edilmesi.

Homa kdsna hkm ki: Hl; "Homa kazsnda Nyib* olan Hc Halfe nm kimesnenn niybetden** ref olunmak in birka defa emr-i erf gnderilp mezbr Hc emr-i erfe itat eylemeyp gir niybet eyledi" kd-askerm Pye-i Serr-i Sadet-masrm'e arzeylemein mezkr Kbrus'a srgn olmak emridp buyurdum ki: Tehr eylemeyp mezbrun ve ehl yli ve tevbi ol yirlerden alkalarn kat idp dah yarar demlere koup Kbrus'a gnderp belerbeisine teslm eyleyp ve koup gnderdn kimesnelere tenbh eyleyesin ki, varup teslm eyledine mrun-ileyhden mhrl temessk alup temessi Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

195

*Metinde **Metinde

eklindedir. eklindedir.

1063

Zara'da baz zimmlerin mslmanlara arap satp kazda aktan aa fsk u fcur iledikleri bildirildiinden, buna izin verilmeyip yasak edilmesi; yasaa ramen satan olursa, kree konmak zere, kimler olduklarnn bildirilmesi.

Dvn'da sbaya virildi. F 3 Zi'l-kade, sene: 979 Zara kdsna hkm ki: Hl taht- kaznda baz zimmler mslimnlara hamr bey eyleyp kasaba-i mezbrede alniyyeten fsk u fcr eyledkleri ilm olund. mdi; eyir-i kfr zhr cyiz deildr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup ehl-i slm'a min-bad hamr bey itdrmeyp zimmlere muhkem tenbh yasak itdrp fsk u fcr olmakdan ziyde ihtiyt eyleyesin. Eslemeyp mslimnlara hamr bey eyleyenleri ism resmleriyle yazup bildresin ki, kree konmak in getrile.

1064

Magosa Kalesi'nin tamirinin byk lde tamamlandndan bahisle iki yldr Kbrs'ta bulunan ve perian durumda olan Karaman sipahilerinin geri dnmeleri iin izin verilmesi hususunda Karaman beylerbeyi tarafndan yaplan talebin, dman hakknda elde yeterli bilgi bulunmad iin imdilik kabul edilmedii; dmann durumu belirginleinceye kadar Karaman sipahilerinin bir zaman daha Kbrs'ta muhafazada kalmalar ve zahirelerinin buna gre tedarik edilmesi.

Yazld. Mezbrun avubas Hudvirdi'ye virildi. F 4 Zi'l-kade, sene: 979 Karaman belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Magosa Kalas'nun yklan yirleri kem-kn evvelkiden muhkem tamr olunup ve toprak ile bin olunan yirleri dah ykup mceddeden ta ile kire ile muhkem bin idp handek iine ve dery semtine havle toplar in aded mazgal delkleri alup ve Akkala'nun imli cnibinde yklan yirlern tamrine mberet olunup muhkem bin olunup harb olan yirleri dah an-karb itmma irimek zre oldu ve Karakule'den ierde olan Akkule'nn yklan yirlerinn tamrine Kbrus Belerbeisi Sinn dme ikblh Ramazn'un yiirminci gninde mberet idp ve Karaman siphlerinn zehyiri te yakadan gelr iken garkolup iki yldan ber sefer ekp ahvlleri d[]ger-gn olup iczet istedklerin" bildrmisin. mdi; tamr hussnda vk 196

olan say ihtimm ve cidd ikdmun bi't-tamm malm- erfm olmdur; yzn a olup, ber-hrdr olasn. Senden umulan bu makle say ikdm idi ki, zuhra getrmisin. Adnun hareket idecek zamnlardur; adnun ahvli malm olmaynca siphlere imdilik iczet virilmek mnsib olmayup bir mikdr zamn dah muhfazada olmak lzim mhimm olman buyurdum ki: Vardukda, kala-i mezbrenn tamre muhtc bk kalan yirlerin dah tamr u termme say ihtimm eyleyp itmm bbnda env- say ikdm eyleyesin ve Karaman siphlerine bir mikdr zamn dah muhfazada olmak in istimlet viresin ki, ad-y hksrun hareketi zamnnda kem-kn muhfazada olup gaflet ile bir mahalle zarar iridrilmekden hazer eyleyeler ve siph kullarum zamn elene(?) zahreleri ve harclklar ana gre tedrk itdrp birer mikdr at dah gerp askeri atlu eyleyesin. na'llh ad ahvli skn zre zuhr iderse iczetleri bbnda emrm sdr olup sana ol bbda emr-i erfm irsl olunur. Ana gre bu bbda basret intibh zre olup Kbrus belerbeisiyle yek-dil yek-cihet olasz. Kbrus avularndan Mehmed avu['a] virildi. F 4 Zi'l-kade, sene: 979 Bir sreti, Kbrus belerbeisine; "... yzn a olsun." diy. "Buyurdum ki:" Baznun zerinde yazlan kuyd yazlmaya. "Karaman askeri bir mikdr zamn muhfazada olmak emrm olmdur. Zahre hussnda onat mukayyed olup etrfda onat mukayyed olup ihzr olunan te yakaya germee sayidesin."

1065
Bu dah.

Kbrs'ta muhafaza hizmetinde olan gureb-i yemin cemaatine izin verildii; onlarn yerlerine atl sipahilerin muhafazada kalmalar.

Kbrus belerbeisine hkm ki: ... ve anda muhfazada kalan gurab-i yemn cematinn yetmi tokuz Ramazn'nun gyetine gelince irsl olunan alt aylk mevcibleri iki defa virilp mezkrlarun atlar olmayup piyde v zafler olup yirlerine muhfaza in atlu asker virilmek mnsib idi arzolunman cemat-i mezbreye iczet-i hmynum virilmidr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, cemat-i mezbreye tenbh tekd eyleyesin ki, Sdde-i Sadetm'e gelp gideler ve emrm zre siphler atlar ile muhfazada olalar.

1066

Kbrs'ta Hazine-i mire Defterdr Mehmed'in salynesinin arttrlmas yolundaki teklifin uygun grld.

Kbrus avularndan Mehmed avu'a virildi. F 4 Zi'l-kade, sene: 979 Kbrus belerbeisine hkm ki: Mektb gnderp; "Emr-i* erf vrid olup; "Kbrus'da Hazne-i mire Defterdr Mehmed dme ulvvhnun slynesinden aaa varlmak zre anda olan mahslden be yz kile arpa ve yz kile buday virilmek" emrolm idi. Vilyet-i mezbr kaht olmala

197

slynesi masrafa kifyet itmeyp kend dah keml-i emnet istikmet ile hdmet idp her vechile mstehkk- nyetdr." diy arzitdn ecilden tayn olunan slynesi zre be yz kile buday ve sekiz yz kile arpa virilmek emridp buyurdum ki: Vardukda, emrm mcebince mrun-ileyhn mutasarrf oldu slynesi zre be yz kile buday ve sekiz yz kile arpa virp deftere dah ol vechile iret itdrp bundan sonra olacak defterdrlara; "Badd slb zre vireler." diy kaydoluna.
* Metinde eklindedir.

[Yev]m'l-Hams, f 4 Zi'l-kade, sene: 979

1067

Be kral, Osmanl askerlerinin snr geerek ky ve kasabalara tecavzde bulunduklarn bildirdiinden, Budun beylerbeyinin, iki devlet arasndaki muahedeye aykr herhangi bir i yaplmasna izin vermemesi; yapan olursa, dirlik tasarruf edenleri arzetmesi, dirlik tasarruf etmeyip hrszlk ve haramilik edenleri ise su mahallinde siyaset edip aldklar esirleri serbest brakmas.

Be'n tercemn Matya'a virildi. F 4 Zi'l-kade, sene: 979 Budun belerbeisine hkm ki: Hl Be kral Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Memlik-i Mahrse huddnda olan mer v zam ve syir erbb- tmr u nefertdan ekv idp Be vilyetine tbi olan yirlere ve demlerine dahl tecvzden hl olmayup ahd emna muhlif ale'd-devm kasabt u varolarna segirdp demlerin alup esr idp rencde eylemekden hl olmaduklarn" ilm eyledi. mdi; bu bbda defet ile ahkm- erfe yazlup; "Be vilyetine tbi olan yirlere mdm ki, ol cnibden sulh u salha mugyir bir vaz sudr eylemeye, bu cnibden bir ferdi dahl taarruz itdrmeyp Memlik-i Mahrse huddnda olanlara gerei gibi tenbh yasak eyleyesin." diy emrm olmken ol evmir-i erfeye muhlif dahl tecvz olmaa sebeb nedr? Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup Memlik-i Mahrse huddnda olan eger mer v zam v erbb- tmr u nefert ve azebdendr(?); muhkem tenbh yasak eyleyesin ki, mdm ki, ol cnibden ahd emna muhlif bir vaz sudr eylemeye, bu cnibden sulh u salha muhlif Be vilyetine tbi olan kasabt u varolarna ve karyelerine ve syir yirlerine bir ferd dahl taarruz eylemeyp ahd emna mugyir i eylemekden ziyde hazer eyleyeler. Anun gibi ahd emna muhlif ol cnibe dahl taarruz eyleyenler eger dirlik tasarruf eyleyenlerdr ise ism resmleriyle yazup Sdde-i Sadetm'e bildresin. Eger hrsuz u harm ve syir ehl-i fesddan ise ol asl ehl-i fesd elegetrmee say ihtimm eyleyp elegetrp dah ol cnibden alduklar esrleri zuhra getrdp tlk itdrp ol cnibe gnderdkden sonra ehl-i [fesd] fesd eyledi mahalde bir vechile siyset idp cez v sezlarn viresin ki, syirlerine mcib-i bret nashat vk ola ve bi'l-cmle ahd emna mugyir i olduna rz-y erfm yokdur. Kavd-i sulh u 198

salh ale'd-devm kem-yenba riyet eylemek bbnda env- mes-i cemlen vcda getresin.

1068

Kstendil beyinin, vranya ve Novaberde arasndaki ekyann defedilmesi ve bu blgenin muhafazas iin on nefer sipahi tayin etmesi.

Kstendil sancanda bin aka tmra mutasarrf olan Deli Mustaf'ya virildi. F 7 Zi'l-kade, sene: 979 Kstendil Bei Mehmed Be'e hkm ki: Dergh- Muallm'a mektb gnderp; " vranya kds nice mslimnlar ile sana varup; " vranya ile Novaberde mbeynlerinde harmler peyd olup harc ve koyun hakkn cem iden kullarun yoln ve nice mslimnlarun evin basup emvl esbblarn gret idp fesd enatleri yevmen fe-yevmen ziyde olmak ihtimli vardur." dimein sancaun muhfazasnda on nefer siph alkonmak lzim oldun" bildrmi[sin]. mdi; buyurdum ki: Vusl buldukda, tmr tezkirel olmayan sancaun siphleri[n]den on nefer siph defter idp liv-i mezbrda mahf u muhtara olan mevz hfz u hrset in alkoyup muhfaza hdmetin gerei gibi tenbh eyleyesin ve alkoduun siphlern defterin Dergh- Muallm'a gnderesin.

1069

Balis beyinin, Frat nehrinin Balis'deki arknn ihyas hususunda kendisine yardmc olmadn bildirdii Balis alaybeyine ve sipahilere, kendisine yardmc olmalar iin yeniden tenbihte bulunmas.

Bls beine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; " "liv-i Bls tevch olundukda harbe olan nehrin karup ihy eylemek" emrm olup lkin sene-i sebadan semn senesine varnca mbeyninde baz hdemt emrolunup nehr-i mezbra mberet myesser olmayup hl Furt suynun klleti zamn olup elvirmein nehr-i mezbr kazdurmasna mberet olunup amm; sbk Bls alaybeisi ile siphleri muvenet eylemek in hkm virilmi iken muvenet eylemeyp ihml eyledklerin" bildrmisin. mdi; mezbr alaybei Bls sancana tbi olan siphler ile nehr-i mezbra varup muvenet eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, mezkrlar davet eyleyp tenbh eyleyesin ki, mahall-i mezbra varup vech mnsib grildi zre nehr-i mezbr kazdurup ihy eylemek bbnda gerei gibi muvenet muzheret eyleyp ihml msheleden hazer ideler.

199

1070

Deniz kenarnda olduu iin dman saldrlarna ak olan zdin kasabasnn muhafazas iin obanlar, Kayalar, Bahayi ve Hzrfakihl kyleri ahalisinden ekinci, yamak ve aknc olanlarn zdin Kalesi muhafazasnda istihdam edilmesi.

Badrack kazsna tbi Bahyi nm karyeden Byezd'e virildi. F 5 Zi'l-kade, sene: 979 zdin kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Kasaba-i zdin leb-i deryda olup kffr- hksr kadrgalarndan havf zre olup kaz-i mezbra tbi obnlar ve Kayalar ve Bahyi ve Hzrfakhl nm kur ahlsinn baz eknci v yamak ve baz aknc olup zikrolunan karyeler kasaba-i mezbre kalasna yamak olursa hfzolunmak mmkindr." diy bildrmisin. mdi; tyife-i mezbre bu yl zdin muhfazasnda olmak emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tyife-i mezbre[yi] kasaba-i mezbreye getrdp bu yl hfz u hrset itdrp bb- muhfazada dakka fevtitdrmeyesin ve mezbrlar mdm ki kasaba-i mezbre muhfazasnda olalar, syir hdmet in mezkrlardan harc aldurmayasn.

1071

Dubrovnik tacirlerinden Maro adl zimmnin kardeinin gemisine Sakz'da el konulup kendisinin ldrld ve eyalarnn gasbedildii bildirildiinden, Sakz beyi tarafndan konunun aratrlarak Sdde-i Sadet'e bilgi verilmesi.

Sakz beine ve kdsna hkm ki: Dubrovnik tcirlerinden Maro nm tcir Sdde-i Sadetm'e arz- hl sunup; "Dubrovnik halkndan Habo(?) nm karndanun mukaddem gemisi boalup yarak u barut konlup Kbrus'a irsl olundukda varup teslm idp gelrken Sakz'a uradukda; "Sbk olan sanca hnyn." diy iki yz altun ile yz altunluk esbbn alman bir sandala binp ikyet in Sdde-i Sadetm'e mteveccih oldukda mezkr be mukaddem bir firkate ile dem gnderp bekledp Sakz'a karb Deirmenlik yannda on bir nefer demi ile katlitdrp yannda bulunan bin altunn alup mahall-i mezbrda maktllerden baz elleri balu bulunup mezkr be katlitdrmidr." diy tezallm idp bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup fi'l-vk mezbrun karnda ol mikdr demi ile mahall-i mezbrda katlolup meyyitleri bulunm ise ve mezbrlar kim katlitdin onat vechile dikkat ihtimm zre teft eyleyp dah tamm shhati zre gavrine irip ehl-i fesd kimler idin ism resmleriyle yazup Sdde-i Sadetm'e bildresiz.

200

1072

zie'de Durak adl olan ayartp eyasn aldktan sonra ldren Yahya bin Kurd'un kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Hall avu'a virildi. F 16 Zi'l-kade, sene: 979 Semendire beine hkm ki: Hl zie kds mektb gnderpYahy bin Kurd nm kimesne in; "Turak nm emred olan ayardup at ve esbb mezbr elli haraba(?) orus(?) ile Budun cnibine alup giderken yolda helk idp bade-zamnin* yine kasaba-i mezbreye gelp taleb olundukda; "Benmle bile gitdi, kasaba-i Mitrovie'de benden ayrld." diy cevb virdkden sonra mezkr Tura'un esbb at mezbr Yahy'nun elinde oldu sbit oldundan mad mezbr Turak mezbr Yahy'nun elinde helk idp her vechile ak kimesne oldun cem- gaf[]r ve b-garaz mslimnlar haber virdkleri mseccel olup mezbrun elinde sret-i bert bulunmala hakkndan gelinmek" hussn bildrmein mezbr elegetrp mukayyed mahbs Sdde-i Sadetm'e gndermek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp mezbr Yahy bin Kurd' elegetrp sret-i sicilleri ile mukayyed mahbs yarar demlere koup Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, kree kola.
* Metinde

eklindedir.

1073

Selanik yrkleri ile Trhala Tatarlar nebaht hisarlarnn muhafazasnda, Ofabolu yrkleri Ayamavra muhafazasnda ve Tanrda yrkleri Narda Kalesi muhafazasnda grevlendirildiklerinden eribalaryla det ve knun zere altar aylk erzaklaryla grev yerlerine giderek muhafaza hizmetinde bulunmalar.

Selanik yrkleri sbasna hkm ki: Hl Selanik yrkleri liv-i Trhala tatarlar ile bir nevbetlsi be yz elli iki neferdr nebaht hsrlar muhfazasyn tayn olunup buyurdum ki: Vusl buldukda, liv-i mezbra tbi olan yrkleri ve Trhala tatarlarn olgelen det knn zre eribalar ve altar aylk zd zevdeleriyle ale't-tacl b-kusr ihrc eyleyp nebaht semtine varup sanca bei vech mnsib grdi zre nebaht'ya tbi olan kalalarun* muhfazasnda olup ad-i hksrdan bir mahalle zarar u gezend iridrmemek bbnda say ikdmun zuhra getresin. Muhfaza huss ziyde mhimdr; ihmlden ve gi ve eksk getrmekden hazer eyleyesin. Bir sreti, Ofabol yrkleri sbasna ki, 94 neferdr; Ayamavra muhfazasna. Bir sreti, Tenrita yrkleri sbasna 323 neferdr; Narda Kalas muhfazasna.

201

demisi Dvd'a virildi. F 8 Za. Bir sreti, Mentee piydeleri ki, 961 neferdr; evvelki ve ikinci nevbetlsi.
* Metinde eklindedir.

1074

Tunus eyleti Kaptan- Derya Ali Paa'ya tevcih edilip, Kid Ramazan da Ali Paa'ya kaymakam nasbolunduundan, dman saldrsna kar veya dier hususlarda Kid Ramazan yardm taleb ederse Cezyir-i Garb beylerbeyinin Kid Ramazan'a gerekli yardm yapmas.

Cezyir-i Garb Belerbeisi Ahmed Paa'ya hkm ki: Hl Tunus eyleti emru'l-meri'l-kirm Kapudnum Al dme ikblhya tefvz u takld olunup ve sbk Tunus'da Kyim-makm olan Kyid Ramazn dme mecdh kem-kn mrun-ileyh tarafndan kyim-makm nasbolunup Tunus vilyetinn hfz u hrseti ve rey v berysnun [hmyet] syneti mrun-ileyh Ramazn'a fermn olunmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, sen dah vilyet-i Tunus'a dyim gz kulak tutup anun gibi bir tarafdan vilyet-i mezbreye ad dahliderse vey gayri hussda mrun-ileyh Ramazn zde mecdh senden muvenet taleb iderse her ne vechile mmkin myesser ise senden muvenet taleb itdi hussda muvenet muzheret idp ihml ve adem-i ikdmnuz sebebiyle bir mahalle zarar iridrilmekden gyet hazer idp dyim hsn-i ittifk u ittihdla muhfaza-i vilyetde yek-dil yek-cihet olasz.

1075

Tmvar defterdarnn, muktaa ve mr mallarla ilgili muhasebenin grlmesi zaman geldiinde kendisinin Sdde-i Sadet'e bizzat gelmesine izin verilmesi yolundaki talebinin uygun grlmedii.

demisi Cafer'e virildi. F 8 Za. Tmvar defterdrna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "vilyet-i Tmvar'da vk olan muktat- msriyye ve det-i anm ve syir emvl-i hssaya mteallik umrda arzolunmas lzim baz husslar olman muhsebe zamn geldkde bi'z-zt gelp gitmek bbnda iczet" taleb eylemisin. mdi; ol cevnibn muktat ve syir emvl-i mr[]ye mteallik olan umrun husli mhimm olman muhsebe zamn geldkde muhsebeyi gnderp sen kem-kn hdmetde olmak emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, muhsebe zamn geldkde olgelen det knn zre muhsebe[yi] gnderp sen emvl-i mr hdmetinde kem-kn kyim olup mlumun tevfr teksri bbnda say ikdmun zuhra getresin.

202

1076

Sofya kadsnn, tfek ve ok-yay kullanmasn bilen yeterli miktarda yarar yiit yazp gnlllere babu tayin edilen Yeni isimli ahsla birlikte gndermesi.

Sofya kdsna hkm ki: Bundan akdem; "gazdan saflu yarar yiitlerden tfenk ve ok u yay istimline kdir yarar yiitler yazlup her on nefer[e] bir blkba tayn idp ve cmlesine bir yarar kimesneyi ba u bu tayn eyleyp gnderilmek" emrm olm idi. Ol emr-i erfm alm-kn mukarrer olman zikrolunan tyifeye Yeni nm kimesne ba u bu tayn olunup bi'l-fil ol cniblerde gnll cemnde olman buyurdum ki: Taht- kazna varup vusl buldukda, anun gibi gazdan saflu ok u yay ve tfenk istimline kdir yarar yiitlerden yazlmak isteyenleri yazup mezkra koasn ki, getrp gemilere vakti ile iridrp lzim olan peksimadlar ve her birine hll hllerine gre ulfeleri tayn olundukdan sonra bu sefer-i zafer-eserde hdmetde ve yoldalkda bulunanlara env- dirlikler ve riyetler olunup muhassl'l-ml olalar. Ana gre sen dah taht- kaznda tenbh nid itdresin ki, mezkrun yanna varup yazlup gelp gideler.

1077

Grcistan serhaddinde, Megril lkesine deryadan ve Kefe tarafndan bol miktarda silah geirildii, Megril Dadyan'n kendisine bal Abazalar Osmanl topraklarna saldrtp yamalatt, bunun zerine kayklarla o tarafa gidilip dmann korkutulduundan bahisle dman lkesine akn dzenlemek iin kendisine bin adam verilmesi yolunda Batum beyinin yapt teklifin, Venedik meselesinden dolay imdilik uygun grlmedii; ancak dman saldrrsa kar konulup sancan muhafaza edilmesi ve dman lkesine silah geirenlerin yakalanp silahlarna el konularak durumlarnn arzedilmesi.

Batum Sanca Bei Mehmed dme zzhya hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Grcistn serhaddinde Megril Dadyan- meln cnibine ticret nmyla derydan ve Kefe tarafndan geen yldan ber tokuz bin gzde ve bir mikdr yat u yarak gep kendye tbi olan Abazalara bir-iki defa Memlik-i Mahrse'yi gret itdrdinden gayri tokuz pre kayk yapdurup top u darbzen ve syir yarak komala hareketleri olman sen dah hzr olan kayklar donadup derydan ol cnibe tevecch idp kffra havf u hayet vk olman perkende olmlardur. czet-i hmynum olup bin nefer dem virilr ise ina'llh tel dery mevsimi geldkde Sohum vilyetinden berde olan memleketleri gret olunmak mukarrerdr." diy bildrmisin. mdi; Venedik mel[n]nun ahvli bertaraf oluncaya dein askern mteferrik olmas mnsib deildr. Buyurdum ki: Vardukda, sancaun siphleri ile dyim mheyy v hzr ve ad taraflarna nzr olup anun [gibi] ad tarafndan bir hareket olup Memlik-i Mahrse'den baz yirleri

203

gret hasret kasdna gelrler ise hsn-i tedbr tedrk zre sancaun siphleri ile ve hsr-erleri ve il-eri ile def- mazarratlar bbnda say ikdm eyleyesin ve bi'l-cmle dyim basret intibh zre olup ad-y bed-rey tarafndan bir mahalle zarar u gezend iridrmemek bbnda dakka fevteylemeyesin ve derydan ve Kefe tarafndan adya yarak alup gidenleri elegetrp bulunan yaraklarn alup mr in girift idp kendlerin habsidp ahvllerin Sdde-i Sadetm'e arzeyleyesin. Amm; bu bahne ile tccrdan celb ahz olunup rencde olunmakdan hazer idesin ve dyim ol cnibn ahvlin yazup ilmdan hl olmayasn.

1078

Silistre ve Nibolu beylerinin kendilerine bal kuvvetlerle birlikte Rumeli beylerbeyinin yanna gidip hizmette bulunmalar; Silistre'deki cebeli Tatar taifesinin de muhafazada istihdam olunmak zere Klis'e gnderilmesi.

Mustaf avu'a virildi. F 10 Zi'l-kade, sene: 979 Silistre beine hkm ki: Hl Rmili Belerbeisi Siyavu Paa dmet melhi cemyyete kmak emrm olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, sen dah b-tevakkuf sancaunun zam v erbb- tmr ile ve knn zre kend cebe v cevenllernle ve zam v erbb- tmrun dah knn zre cebe v cevenlleriyle ve mretteb mkemmel lt- harb ktl ile muaccelen kup varup Rmili belerbeisi dmet melhi yanna varup cemyyetde bile olup emrolunan hdmetde bulunasz ve sancaunda olan cebel tatar tyifesin dah aalar ile ve mkemmel mretteb yat u yaraklar ile liv-i Klis serhaddi muhfazas in Klis Bei Ferhd dme zzh yanna gnderp mezbrlar ne gnde gnderp ve sen sancaun siphleriyle ne gn kduun yazup arzeyleyesin ve bile kolan ba u bularna muhkem tenbh tekd idesin ki, yollarda zulm teadd itdrmeyeler. yle ki; zulmleri arzoluna, ba u bularna cez virilr. Bu dah. Bir sreti, Nibol beine yazla; tatar huss yazlmaya.

1079

Klis beyinin, Osmanl topraklarna saldran Zadra Kalesi martolosbasndan elde ettii bilgilere gre oralarn muhafazas iin ok miktarda askere ihtiya duyulduunu bildirmesi zerine Bosna, Semendire, zvornik ve Silistre beylerine, Klis'e yardmc kuvvet gndermeleri hususunda emirler gnderildii; Klis beyinin de zvornik, Bosna ve Semendire beylerine adamlar gnderip sz edilen kuvvetleri getirtip o blgenin muhafazasnda gerekli gayreti gstermesi.

204

Hall avu'a virildi. F 14 Zi'l-kade, sene: 979 Klis Bei Ferhd Be'e hkm ki: Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "Memlik-i Mahrse'ye zarar kasdna kan Zadra nm harb kalanun martolosbas olan meln hakla(?) elegetrilp kffr etvr u evzndan virdi ahbr ilm idp ol yirn muhfazasna ziyde asker lzim oldun" bildrmisin. mdi; Semendire ve Bosna alaybeileri er yz siphleri ile ol serhadde varmak in belerine hkm gnderilmidr ve " zvornik bei dah ummen siphleri ile ol serhaddn muhfazas in yanuna vara." diy mukaddem hkm gnderilmidr. Hl bu bbda tekrr hkm gnderilp ve Silistre'de olan cebel tatar tyifesi dah aalaryla ber-vech-i isticl ol cnibe gnderilmek in hkm gnderilmidr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, sen dah b-tevakkuf Bosna ve Semendire belerine demlern gnderp alaybeileriyle siphleri taleb idp ve zvornik beiyle dah haberlep muaccelen irimesin ilm idp sancaunun kalalar ve serhaddi muhfazasnda mcidd s olup ve yarar csslar gnderp kffrun fikr-i fsid ve hayl-i ksidlerinden dyim sahh haber alup muhfaza-i vilyetde dakka fevtitmeyp keml-i basret intibh zre olasn ve min-bad dah vkf olduun ahbr- sahhay ilm itmekden hl olmayasn.

1080

Nurbnu Sultan'n skdar'da yaptrmakta olduu dkknlar iin gerekli olan kerestenin skdar ve znikmid'den satn alnmasna kimse tarafndan mni olunmamas.

Haseki Cmi'[n]n Evkf Emni Mustaf'ya virildi. F 5 Zi'l-kade, sene: 979 skdar ve znikmid kdlarna hkm ki: Hl ferzend-i [erc-mend] olum Murd tavvela'llh tel umrah vlidesi cnibinden skdar'da bin olunan dkknlara lzim olan keresti, akalaryla taht- kaznuzdan tedrk idp aka ile almak* istedklerin[de] kimesne mni olmayup alvirmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi taht- kaznuzdan zikrolunan dkknlara lzim olan keresti aka ile mtevell cnibinden demleri varup almak istedklerinde kimesne[yi] dahl taarruz itdrmeyesiz; akalaryla narh- cr zre ne mikdr kereste almak isterlerse alvirp mni olmayasz.
* Metinde eklindedir.

[Yev]m's-Sebt, f 7 Zi'l-kade, sene: 979

1081

Trablus beyinin, Donanma-i Hmyn iin am ve Halep'ten gelen kavvslarla Trablus'ta ele geirilen sulular Trablus'a gelecek gemilerle Rodos'a gndermesi.

205

Duc-ol Kurd avu'a virildi. F 9 Zi'l-kade Trablus beine hkm ki: Hl Donanma-i Hmynum in m ve Haleb cniblerinden gelen kavvslar ve elegetrilen mfsid mcrimler dah iskele-i mezbreye varacak kadrgalara konlmak emrm olup gemiler irsl olunmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, eger m ve Haleb'den ve eger senn sancaundan ihrc olunan kavvslar iskele-i mezbrda ihzr idp dah gnderilen gemilere koyup ve cem olan mcrimleri dah zikrolunan kadrgalara koyup irsl itdresin. Gemilerden bk kalan kavvslar ve mcrimleri rencber gemileriyle mahrse-i Rodos'a gnderesin ki, Donanma-i Hmynum'a anda mlk olup teslm olunalar ve kadrgalara ve rencber gemilerine ne mikdr mcrimler ve ne kadar kavvslar teslm olunursa defter idp bir sretin gemilere serdr olana virp ve bir sretin Dergh- Muallm'a gnderesin.

1082

Rodos beyinin, Rodos taraflarnda bulunan alt gemiyi, Trablus'taki cenki ve kavvslar alp Donanma-i Hmyn'a katlmak zere Kbrs ve Trablus'a gndermesi; kendisinin de Donanma-i Hmyn gelinceye kadar Sakz ve Sack beyleri ve o taraftaki korsan ve levend gemileri ile birlikte Rodos civarnn muhafazas hizmetinde bulunmas ve donanma geldikten sonra Kaptan Paa'nn uygun grecei yerde donanmaya katlmas.

Mkerrerdr. Rodos beine hkm ki: Mukaddem Kbrus cniblerine irsl olunan alt kta kadrga henz varmayup ol cnibde oldu ilm olund ve Kilis Azz Bei Canbolad dme zzh dah mektb gnderp; "Donanma-i Hmynum in ol cnibe salnan kavvs hzr idp Trablus skelesi'nde gemilere tevakkuf olundun" bildrmi. mdi; ol gemiler muaccelen Kbrus'a ve andan Trablus'a varup cengciyi ve kavvs alup gir Donanma-i Hmynum'a mlk olmak mhimmtdan olman ve Sakz sanca Sack beine ve Sack sanca Kavala Kapudn Ahmed dme zzhya tevch olunup nz dah muaccelen hzr olup kapudnum dme ikblh vech grdi mahalde Donanma-i Hmynum'a mlk olmak emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, bir n tevakkuf eylemeyp anda olan alt pre kadrgay muaccelen Kbrus'a gnderp muhkem tenbh eyleyesin ki, andan Trablus skelesi'ne varup hzr olan cengciyi alup dah b-tevakkuf avdet idp Donanma-i Hmynum'a gelp mlk olalar ve sen dah Sakz ve Sack beleri ile birikp ol [e]trfda mevcd olan korsan ve levend gemilerin dah yannuza alup Donanma-i Hmynum ol cnibe varnca ol taraflarda hdmet-i muhfazada olup uur- dn-i mbn[de] bezl-i makdr idp kffr- hksr tarafndan vkf olduunuz ahbr- sahhay ilmdan hl olmayasz.*
* Hkm, zerine izgiler ekilerek iptal edilmitir.

206

1083

Kbrs'ta muhafaza hizmetinde bulunan blk halknn atlarnn olmad ve durumlar ktleip muhafazaya gleri yetmedii bildirildiinden, yoklamalar yapldktan sonra kendilerine izin verilmesi.

Veznedr-zde Hseyin avu'a virildi. F 8 Zi'l-kade, sene: 979 Kbrus belerbeisine hkm ki: Dergh- Muallm'a irsl itdn mektblarunda; "anda muhfaza in olan blk halk kullarumun atlar olmayup ve kendlerine fakr u fka galebe idp min-bad ol diyrda muhfaza hdmetinde olmaa tkatleri olmaduklarn" bildrmisin. mdi; kullarmun ulfesi ayda bir virilr iken at beslememee sebeb nedr ve bazlar ol cnibe varmaduklar ilm olunmdur. Ahvlleri bu minvl zre olcak yoklanup iczet virilmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup kullarum yoklayup ale'l-infird defter idp mhrleyp aalar ellerine virp Sdde-i Sadetm'e gelmeleri in iczet viresin ve anda mevcd olmayanlar mevcda kayditmeyp hdmetde bulunanlar ile bulunmayanlar bir grmeyesin.

1084

Kbrs beylerbeyinin, Azz u Kilis'ten gnderilen ve Trablus'ta bekleyen kavvslar, mcrimleri ve barutu Rodos'tan gelecek gemiler ile aldrp kavvslar ve mcrimleri donanmaya gndermesi, barutu ve gemilerden ikisini ise Kbrs'ta alkoymas.

Bu dah, mezbr avua virildi. Kbrus belerbeisine hkm ki: Azz u Kilis Sanca Bei olan Canbolad dme zzh Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "emrm zre Donanma-i Hmynum'a kavvs ihrc idp Trablus skelesi'nde gemilere girmek vech grildin" ilm itmein Sdde-i Sadetm'den ol cnibe irsl olunan alt pre [gemi] henz sana vsl olmayup Rodos'da oldu istim olunman Rodos beine hkm irsl olunup; "Muaccelen ol gemileri sana irsl eyleye." diy fermn olunmdur. mdi; zikrolunan gemiler ol cnibe vsl oldukda tor Trablus skelesi'ne gnderp anda olan kavvs alup dah Badd'dan gelmi barut var ise an dah ykle[t]drp sana getrp vusl bulduklarnda barut alup hfzitdkden sonra gemilerden iki ktasn alkoyup madsn mretteb mkemmel Donanma-i Hmynum'a irsl sl eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi Rodos'dan gelecek gemileri ve anda yanunda olanlar cmle bir yirden Trablus'a gnderp anda mevcd olan kavvs alup ve barut u zahre dah var ise tahml itdrp Kbrus'a getrdesin ve gemilerden kadrga m yohsa kalite mi mnsibdr; iki ktasn anda istihdm in alkoyup madsn mretteb mkemmel Donanma-i [Hmynum'a] irsl sl idp bu bbda avk u tehrden hazer idesin ve Trablus'a irsl olunan gemiler hzr olan kavvs ve mcrimleri almamak ihtimli var ise

207

rencber gemilerin navlun ile tutup iine koyup tor Rodos'a vey Sakz'a gnderesin ki, Donanma-i Hmynum gemilerine konlalar.

1085

Mora muhafazas iin grevlendirilen blk halknn muhafaza hizmetinde olmayp evlerinde kaldklar bildirildiinden, bunlarn yoklanp defter edilerek Sdde-i Sadet'e bildirilmesi.

Mehmed avu'a virildi. F 9 Zi'l-kade, sene: 979 Mora muhfazasna gnderilen blk halkna ba u bu tayn olunan Hseyin Sba'ya hkm ki: Sa-ulfecilermden sennle Mora muhfazasna gnderilen yz nefer kullarun ekseri evlerine varup anda muhfazada olmaduklar ilm olund. mdi; mevcdlarnun defteri Dergh- Muallm'a gnderilmek lzim olman buyurdum ki: Vusl buldukda, b-tevakkuf zikrolunan blk halkn yoklayup mevcdlarn isimleriyle defter idp defterlerin muaccelen Dergh- Muallm'a gnderesin. Hakk- sarha tbi olup kimesneyi synet hmyet itmekden hazer idesin.

1086

Galata kadsnn, Yenihisar'daki Kanun Sultan Sleymn Camii suyollarna zarar verilmesine mni olmas.

Mezbr Hasan Be'e virildi. F 8 Za. Galata kdsna hkm ki: Hl Suyol Nzr olan Hasan gelp; "Merhm babam Sultn Sleymn Hn tbe serhnn Yenihsr'da olan cminn ve emelerinn aaara banda olan suyollarnun stinde baz kimesne ift srp ve b u be dikp* ol sebeb ile suyollar her yl meremmete muhtc olup harb olup suyollar gedi yirlerde iki cnibden drder arun ve stinde bir arun yir hl kalmak gerekdr ki, zarar mterettib olmaya." diy bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup anun gibi suyollar gedi yirlerde ift srp b u be dikp suyollarna zarar- erleri olanlarun zararlarn erle ref u def idp er- erfe muhlif i itdrmeyesin.
* Metinde eklindedir.

1087

Kaptan paann, donanma seferden dndkten sonra Sack sancann gemilerini bozdurmayp sipahilerini nevbetle Sack ve havalisinin muhafazasnda istihdam ettirmesi.

208

Kethuds Mahmd'a virildi. F 7 Zi'l-kade, sene: 979 Kapudna hkm ki: Sack Sanca Bei Ahmed dme zzh dem gnderp; "Sack muhfazasnda olan gemiler il-yevmin hz hdmet zre olup syir gemiler gibi seferden gelindkden sonra bozlmayup; "K zamnnda mkemmel olmas lzim mhimdr." diy sanca siphleri nevbetle mukaddem olan beler zamnlarnda oldu gibi istihdm olunmasyn" emr-i hmynum taleb eylemein buyurdum ki: Vardukda, bu defa vk olan sefer-i hmyndan avdet olundukdan sonra Sack muhfazasnda olan gemileri bozdurmayup k zamnnda dah mretteb mkemmel ol cniblern muhfazasyn hzr u mheyy olup liv-i mezbr siphleri dah mukaddem olan beler zamnnda ne vechile istihdm olunugelmi ise mr-i mrun-ileyh dah ol vechile istihdm eyleye.

1088

Sbk Cezyir-i Garb Beylerbeyi olan Kl Ali Paa'nn gsterdii baarlardan dolay kaptanpaala tayin olunarak Cezyir Beylerbeyilii ile Tunus eyletinin kendisine tevcih olunduu ve Kl Ali Paa'nn yararln arzettii kimselerin eitli ekillerde mkfatlandrld; imdi ise Cezyir-i Garb Beylerbeyilii'ne Ahmed Paa'nn getirildii; Cezyir'deki yenieri halknn Ahmed Paa'nn maiyyetinde de eskiden olduu gibi hizmette bulunmalar halinde Ahmed Paa'nn yararln arzedecei kimselerin de ncekiler gibi mkfatlandrlaca.

Dvn'da Cafer avu'a virildi; kapudn hazretlerine uladurmak in. F 6 Za. Cezyir-i Garb yenierileri aasna, yenieriler kethuds ve blkbalar ve odabalar ve yenierilerine hkm ki: Sbk Cezyir-i Garb Belerbeisi Kl Al dme ikblhnun f-sebli'llhi tel gaz v cihdda ve hdemt- mebrremn edsnda kll yoldal ve dilverlii mhede olunman hakknda mezd-i nyet-i hnem zuhra getrp Dergh- Muallm'da Kapudnlum'la Cezyir Belerbeilii nyet olunup ve vilyet-i Tunus eyleti dah mrun-ileyhe tefvz olunup mrun-ileyh dah Dergh- Muallm'a geldkde; "hsn-i ittifk ile uur- dn-i mbn[de] bezl-i makdr idp serdrlarunuzla dn bbnda ve devlet-i ebed-peyvend-i mlkneme mteallik umrda yek-dil yek-cihet olup yarar olduunuz" arzitmein Cezyir kullarndan mrun-ileyh dme ikblh ile bile gelenlern hll hllerine gre Dergh- Muallm'da kimi sa u sol blklerine ve kimi cebeci v topclaruma knnlar zre ukalaryla ilhk olunup riyet olunmdur. Mrun-ileyh cmlenzn yararliin ve dilve[r]liin arzeyledi; yznz a olsun, ber-hrdr olasz. Sizden umlan dah mrun-ileyhn ehdet eyledi gibidr. Hl Cezyir-i Garb Belerbei[li]i Ahmed Paa dme ikblhya tefvz olunup irsl olunmdur. Buyurdum ki:

209

Mrun-ileyh anda vardukda, cmlenz kem-kn ittifk u ittihdla mrun-ileyhn emrine ve szine amel idp tazm u tekrminde dakka fevtitmeyp ol vilyetn muhfazasnda ve dn-i mbn-i Muhammed'nn rz u nms synetinde mcidd s olup mrun-ileyh vech mnsib grdi zre hdemt- mebrre-i mevfremde mes-i mekrenz bezl sarf idesiz. Mrun-ileyh belerbeinz her kanknuzun yararln ve dilverliin Sdde-i Sadetm'e arziderse ina'llh tel makbl-i erf-i hnem olup hllerinze [gre] riyet olunmanuz mukarrerdr. Ana gre her birinz ol diyr- cell'l-itibrun hfz u hrsetinde ve rey v berysnun emn emnnda mukayyed olup makdrunuz bezleyleyesiz.

1089

Vezir Hseyin Paa'nn, Rumeli defterini ap zam ve erbb- timardan mahll olan yerleri mstehk olanlara tevcih etmesi; ancak geen ylki Donanma-i Hmyn'da bulunanlarn hizmetleri makbul grlmediinden timar, terakki ve dier mansblar tevcih edilirken o donanmada bulunanlarn ellerindeki hkmlere itibar etmeyip bunlara tezkire vermemesi.

Sheyl Kethud'ya virildi. F 8 Za. Vezr Hseyin Paa'ya hkm ki: Bundan akdem sana hkm gnderilp; "Kem-kn ol cnibde Rmili defterin aup zam v erbb- tmrun maslihn gresin." diy emrm olmd. mdi; ol emr-i erfm mukarrer olman buyurdum ki: Vusl buldukda, kem-kn anda defter aup den mahllt knn zre mstehkkna tevch eyleyesin. Amm; geen yl Donanma-i Hmynum'da olan kimesnelern uur- dn-i mbn[de] ihtimmlar olmayup keml-i ihml msheleleri oldu tamm malm olman ol donanmada ve nebaht'da terakklere ve mansba virilen ahkm makbl-i hmynum olmamdur. Ol hussda gerei gibi mukayyed olup Donanma-i Hmynum'da ve nebaht'da virilen ahkm ile asl bir ferde terakk v tmr ve gayri mansb tevch itmeyp tezkiresin virmeyesin ki, Dergh- Muallm'a geldkde makbl olmak ihtimli yokdur.

1090

Malatya halknn, yazn bahelerine giderken btn eyalarn Malatya Kalesi'nin iindeki mr bezzzistana braktklar, ayrca ml- mr ve Yumrukilise'de retilen gherilenin de burada sakland bildirildiinden, Gerger ve Besni kalelerindeki hisar erlerinden bir ksmnn anlan bezzzistann muhafazasna tayin olunmalar.

210

Kethuds Mehmed'e virildi. F 8 Zi'l-kade, sene: 979 Maltyye Bei Gazanfer Be'e hkm ki: Hliy Maltyye kds mektb gnderp; "nefs-i Maltyye'nn evre hsr muhkem ve demrl kapular mstahkem olup ve iinde mr bezzzistn dah olup eyym- sayfda ehir halk belerine kup gitdkde cmle esbblarn ve liv-i mezbr emnleri dah klliyyen tahsl eyledkleri ml- mryi ve Yumrkilise nm karyede hsl olan gherileyi cmle anda koyup zikrolunan bezzzistn hfzolunup istihdm in hsr-eri lzim mhimm olman liv-i mezbrda Behisni Kalas'nun asl neferi krk drt olup ve Gerger Kalas'nun dah yiirmi be neferi olup zikrolunan neferlerden Behisni Kalas'na yiirmi iki nefer ve Gerger Kalas'na on nefer kifyet idp Kala-i Behisni'den yiirmi iki nefer ve Kala-i Gerger'den on iki nefer ki, ceman otuz drt nefer olup ihrc olunup Maltyye Hsr'na tayn olunup irsl olunmas lzim oldun" arzeylednz ecilden buyurdum ki: Vusl [buldukda,] arzeyledn zre zikrolunan Behisni Kalas'ndan yiirmi iki nefer ve Gerger Kalas'ndan on iki nefer ihrc idp Maltyye Hsr'na getrdp istihdm eyleyesin.

1091

Edirne'deki cami inaatnda almak iin grev alp baka ilerle uraanlarn tespit edilip Sdde-i Sadet'e bildirilmesi.

Mahmd avu'a virildi. F 8 Za. Sbk Hzne-i mirem Defterdr olup hliy mahrse-i Edirne'de bin olunan cmi- erfde Bin Emni olan Hasan dme ulvvh[ya], Hssa Mimrlarum Ba'na hkm ki: Dergh- Muallm blklerinden Edirne'de bin olunan cmi- erf mutemedliine ve istihdmna tayn olunanlar anda hdmetlerinde olmayup mcerred gayri hdmetlerde bulunmak in kendlerin anda bin hdmetine tayn itdrp evlerinde ve kend maslahatlarnda olduklar ilm olund. Buyurdum ki: Vusl buldukda, b-tevakkuf binnun zerine varup blk halkndan ol hdmetde mevcd olanlar kimlerdr; ihtimm ikdm ile grp bir ferdi hmyet synet eylemeyp shhati zre mevcdlarn yazup defter idp defterin Sdde-i Sadetm'e gnderesiz; kimesneyi hmyet synet [eylemekden] hazer eyleyesiz.

1092

Kbrs beylerbeyinin am'a yeteri kadar tfek gndermesi; skenderiyye'den gelecek gemileri kavvs, barut vs. mhimmt iin Trablus'a gnderip geri dnlerinde kavvslarla birlikte donanmaya katlmalarn salamas; ayrca Fransz gemilerinden Trablus'da ii olanlara izin verilmesi.

211

Veznedr-zde Hseyin avu'a virildi. F 8 Zi'l-kade, sene: 979 Kbrus belerbeisine hkm ki: m belerbeisi mektb gnderp; "anda olan yenierilern ve hsr-erenlerinn tfenge ihtiyc oldun" bildrp yedi yz kabza tfenk taleb eylemein anda olan cebe-hnede bi'l-fil mevcd iki bin kabza tfenk var ise yedi yz, dah ekall ise be yz kabza gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, bi'z-zt mukayyed olup Kbrus cebe-hnesinde bi'l-fil iki bin mikdr mevcd tfenk var ise yedi yz kabzasn ve eger iki binden aaa ise emr-i erfm mstedsnca be yz kabzasn m belerbeisine irsl eyleyp ve mefharu'l-meri'l-kirm Muzaffer dme ulvvhya tenbh eyleyesin ki, irsl olunan tfenkleri muaccelen mrun-ileyh belerbeiye sl eylemekde bezl-i makdr eyleye. Bi'l-cmle cezre-i mezkre cebe-hnesinde bi'l-fil mevcd ne mikdr yarak var ise ale'l-esm defter itdrp bir sretin Sdde-i Sadetm'e irsl eyleyp ve m'a ne mikdr tfenk gnderildin yazup Sdde-i Sadetm'e arzeyleyesin. skenderiyye'de olan gemilerden istihdm in iki ktas anda alkonlup mads Kbrus'a gnderilmek in Sinn Paa'ya hkm gnderilmidr. Zikrolunan gemiler geldkde tehr itmeyp Trablus skelesi'ne gnderp anda hzr olan kavvs alup dah eger barutdur ve eger syir mhimmtdur; tahml idp sana getrdkden sonra dah Donanma-i Hmynum'a irsl eyleyesin ve Frane gemilerine dah iczet virp Trablus maslahatlar varsa varup maslahatlarna gideler ve mezbr gemileri istihdm itdnzde bir mikdr navlun virilmek zre kavlolunm ise fe-bih ve ill resine beher-hl bir mikdr nesne virp mteselliy'l-htr idesin. Kbrus'a ve skenderiyye['ye] mteallik olan gemiler Trablus'da olan kavvs almak in mrun-ileyh vezrm dmet melhi[ye] ahkm- erfe gnderilmidr. Mrun-ileyhe irsl olunan ahkm- hmynum derydan m yohsa karadan m gnderilmek mnsibdr; nireden gnderilmek vech grilrse gnderp dah skenderiyye'de olan gemileri getrdp emrm zre Trablus'da olan kavvs alvirp dah Donanma-i Hmynum'a uladurasn.

1093

Nil nehrinin sularnn ykselmesiyle ktln ortadan kalkt, Harem-i erf'in atsnn tamiri ve suyolu hizmetinde iken vefat eden Kasm Bey'in muhalleft hususlarnda Sinan Paa'nn gnderdii mektubun alnd; Harem-i erf'in atsnn kubbeli olarak tamir edilmesi; skenderiyye'deki gemilerin Trablus'taki kavvslar getirmek zere Kbrs'a gnderilmeleri ve mteveff Kasm Bey'in muhalleftnn zaptolunup muhasebesinin grlmesi.

Vezr Sinn Paa'ya hkm ki: sitne-i Sadetm'e mektb gnderp; "vilyet-i Msr'un ahvli keml-i intizm zre olup Nl-i mbrek murd zre zuhr itmekle iddet-i kaht [u] gal mndefi olup ahlsi refhiyyet zre oldun ve Mekke-i Mkerreme'de termmi fermn olunan sakf- erfn kubbe ile tamri hussna mer-i Msr'dan kdvet'l-meri'l-kirm erkes 212

Ahmed dme zzh tayn olundun ve skenderiyye'de olan gemilern tedrki hussnda ikdm olundun ve suyol hdmetinde olup veft eyleyen Ksm Be'n muhalleft Beyt'l-ml emni ve kd kassm mhriyle zabtolundun" arzeylemisin. Her ne ki ilm olunm ise mufassalen malm- erfm olmdur. mdi; ol diyr- cell'l-itibrun ahvli dyim intizm zre olup ahlsinn refhiyyet istirhatde olmalar aks-y murd- erfm idi. El-hamd li'llhi'l-Meliki'l-Mtel keml-i intizm myesser olm. Eyle olsa; Harem-i Muhterem'de vk olan sakflar kubbeler olmak lzimdr. Buyurdum ki: Vardukda, tehr itmeyp emrm mcebince Harem-i erf kubbeler olmak zre tamrine mberet idp itmm hussnda say ikdm zre olup ve skenderiyye'de olan gemiler[den] istihdm in iki kta gemi alkoyup madsn mretteb mkemmel cezre-i Kbrus'a irsl eyleyp tenbh idesin ki, andan Trablus skelesi'ne varup anda hzr olan kavvs alup Kbrus'a iledeler. Bu bbda belerbeisine dah mufassal hkm gnderilmidr; ana gre mukayyed olasn ve mteveff Ksm Be'n muhalleftnun onat vechile muhsebesin grdrp metrktn gerei gibi zabtitdresin. Zimmetinde ml zuhr iderse metrkt zimmetinde lzim olan ml in zabtoluna; vrisi yosa dah zabtitdrilp mteveff-i mezbrun metrkt telef zyi olmalu olmaya. Bu bbda onat vechile mukayyed olup bu bbda dah tedrki olunup bir ahvli dah ilmdan hl olmayasn ve suyolnun ahvli dah neye mncerr olmdur; an dah mufassal yazup bildresin ve emrm zre alkonacak iki geminn biri kalite ve biri kadrga ola.

1094

Lahsa'nn baruta ihtiyac olduu bildirildiinden, Basra'dan Lahsa'ya bir miktar barut gnderilmesi ve Basra'da barut topra kacak yerlerin aratrlp barut krhanesi kurulmas.

Badd belerbeisinn kapukethudsna virildi. F 11 Zi'l-kade Basra belerbeisine hkm ki: Mahrse-i Lahs'da baruta muzyaka olup tedrki lzim olman mahrse-i Basra'da olan barutdan yz kntr barut tedrk irsl olunmasn emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tevakkuf itmeyp mahrse-i Basra'da olan barutdan yz kntr barut tedrk irsl eyleyesin ve zikrolunan mikdr barut Lahs belerbeisine teslm itdne* temessk alup Dergh- Muallm'a gnderesin ve vilyet-i mezbre senn malmundur; ol diyrda barut topra elegirrse ol diyrda dah barut kr-hnesi kurlmak mmkin ise yarar std gnderp ol diyrda** barut iletdrmee dah belerbeisiyle haberleesin.
* Metinde ** Metinde eklindedir. eklindedir.

213

1095

Lahsa beylerbeyinin Basra'dan gnderilmesi emredilen barutu getirtip kalede muhafaza etmesi ve Badat'tan gelecek topulara gherile topra bulunabilecek yerleri tesbit ettirip barut ilettirmesi.

Badd belerbeisinn kapukethudsna virildi. F 11 Zi'l-kade, sene: 979 Lahs belerbeisine hkm ki: Sbk olan Lahs belerbeisi mektb gnderp; "Lahs mhimmi in drt h darbzen ve yz kntr barut ve yiirmi aded araba oklar, demrleri ve ipleriyle ve yiirmi aded ayka toplarnun tekerlekleri yarayla gnderilmek lzimdr." dimein tedrk irsl olunman Badd belerbeisine emr-i erfm gnderilmi idi. Lkin bu levzimn Badd'dan irsli mmkin olmayup hl taleb olunan mikdr barut Basra'dan gnderilmek emrm olup ve "Ol vilyetde dah barut iletmek in yarar std topc gnderesin." diy Badd belerbeisine ve Basra belerbeisine emr-i erfm gnderilmidr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, mrun-ileyhimya haberlep emrolunan yz kntr barut muaccelen getrdp mahallinde sarfolunman Lahs Kalas'nda hfzidesin ve emrolunan std topclar dah vardukda ol diyrda gherile topran tetebbu idp bulup dah mstevf barut iletdrmekde mcidd s olup dakka fevtitmeyesin.

1096

Halep defterdarnn Lahsa'nn levzm ve kereste ihtiyacn karlayp Lahsa'ya ulatrmak zere Badat beylerbeyine gndermesi.

Bu dah, mezbra. Haleb defterdrna hkm ki: Mahrse-i Lahs mhimmi in yiirmi aded araba oklar, demrleri ve ipleriyle ve yiirmi aded ayka toplarnun tekerlekleri ve Lahs kapudnnun(?) meremmt in tahta ve direk lzim olman bu hussun tedrkin sana emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, bu makle kereste ne mahalden imdiye dein tedrk olunugelmi ise b-tevakkuf ol mahalde kesdrp muaccelen tedrk idp dah gemiler ile gnderilgeldi zre mahrse-i Badd'a irsl sl eyleyesin ki, Badd belerbeisi dah mahall-i memra irsl eyleye. Bu huss mhimdr; ihmlden hazer eyleyesin.

1097

necik kazsnda Divaneahmed kyne Nasuh isimli bir ahs geldiinden beri kye yakn derede cesetler bulunmaya balad ve ad geen Nasuh'un Kad'nn toplad kreki akesini alabilmek iin Kad'nn klesini kandrp sz konusu derede yaralad bildirildiinden, ad geenin tefti olunmas; ayet eran katli lazm gelmez ise kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

214

Mezbr kdnun demi Nash'a virildi. F 8 Za. irmen beine ve necik kdsna hkm ki: Sen ki kdsn, mektb gnderp; "kaz-i mezbrda Dvneahmed nm karye[ye] Nas[h] nm kimesne gelp skin olaldan ber karyesi kurbinde vk olan derede maktl bulunur olup Dumanl nm karye mezbr dereye karb olman ahlsi merkm derede Ysemn nm maktlenn bi'l-fil(?) dem diyeti[n]de zarret ekp mezbr Nash benm Rsiyy'l-asl bir kulum; "Seni evne gnderp efendinn akasn getr, yarsn sana vireyin." diy on bir bin aka krekci akasyla gulm- mezbr dereye iletp balta ile ban pek(?) preleyp gulm ahs- merkma sarlup yre(?) urup glib olcak; "Bana kyma, seni evme iletp tmr ideyin." diy kayn Mustaf nm kimesnenn evine getrp gulm evine girmeyp akasyla ehre gelp mezkr Nash; "Yren yavuz m, zebn msn?" diy aka m[]diyle yanndan kesilmeyp kasdna girdklerin hatb u imm grp bana haber geldkde varup gulm kana mstarak cmi kapusnda l-yakl yatur bulup akay mhrmle bulup mezkr Nash'un yzi(?) ve elleri ve syir azs kan, sl olundukda; "ukurb nm mevzda feryd iidp varup mezbr[] mecrh bulup bana sarlup kan akd. ukurb'dan kasabaya getrdm." [diy] cevb virp mahall-i mezbrdan cmi kapusna gelince kandan eser bulmayup gulmdan akan katart- dem mezkr Dvneahmed karyesine gider yol tutup karye iinde mezbr Mustaf'nun katart- dem havls iinde girp ve mezbr derede kanl baltas ve balta presiyle gulmun bakyyesi ve aalarda(?) eli kan bulunup Dumanl nm karye ahlsi meclis-i erde; "Ysemn nm maktle deminde hlimz nice olupd?" diy tezallm itdklerin" bildrmisin. mdi; buyurdum ki: Vusl buldukda, ihzr- husam klup gaybet iderse erle buldurmas lzim olanlara buldurup getrdp bu huss onat vechile hakk zre teft tefahhus idp gresiz; bi-hasebi'-er katl lzim olmaz ise ceryiminn vk olan sicilleri ile gnderesiz ki, kree gnderile; bile koduunuz demlere muhkem tenbh eyleyesiz.

[Yev]m'l-Ahad, f 8 Zi'l-kade, sene: 979

1098

Selanik Kalesi'ndeki mahll topu gediklerinin tarafndan imtihanla seilen topulara verilmesi.

topuba

Yazld. Husrev avu'a virildi. F 9 Zi'l-kade, sene: 979 Selanik beine hkm ki: Sdde-i Sadetm'de Topcba olan Nash Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Selanik Kalas'nda topc gedi mahll ddkde topcbas imtihn itmedin kala-i mezbre dizdr n-ehle arz virmekle topclar top lminden haberdr olmaduklarn" bildrmein buyurdum ki:

215

Kala-i mezbrede anun gibi topc gedi mahll ddkde topcbas imtihn itmedin dizdr arz virmeyp topc gedine dahlitdrmeyesin ve kala-i mezbrenn toplar ve syir mhimmt hzr u mheyy olup onat vechile tedrk itdresin. yle ki; n-ehle gedk tevch idp yhd yaraklarn gzetmekde ihml idp std ve letleri tedrk olunmaya, netcesi mezbr topcbana rci olur.

1099

Vilyet ktibi tarafndan Ankara sanca beyine has kaydedilen zv Yehdiyn'n nceden olduu gibi Sultan Selim'in olunun haslarna katlmas.

Mezbr lalanun kethudsna virildi. F 9 Za. ilh. Ankara kdsna hkm ki: Lala dem gnderp; "nefs-i Ankara'da rv- Yehdiyn kadmden mrun-ileyh olum tle bakhnn hslarndan olup maan zabtolunugelmi iken hliy vilyet ktibi Ankara sanca beine hs kayditmekle dahl niz itdin" bildrmein buyurdum ki: Gresin; zikrolunan zv- Yehdiyn kadmden mrun-ileyhn hslaryla maan zabt u tasarruf olunugelmi ise gir[] mm-ileyhn demlerine zabt u tasarruf itdrdp sancakbei demlerine dahl taarruz itdrmeyesin.

1100

Kilis Beyi Canbolad Bey'in Kilis'ten gnderecei kavvslar, olu Cebele Beyi Habib Bey'in getirmesi.

Duc-ol Kurd avu'a virildi. F 9 Zi'l-kade, sene: 979 Cebele Bei Habb Be'e hkm ki: Bundan akdem taht- liv-i Kilis'den ihrc fermn olunan kavvs sennle irsl eylemek in baban olup Kilis Bei olan Canbolad dme zzhya hkm yazlup gnderilmidr. Buyurdum ki: Varup vusl buldukda, tehr eylemeyp emrm zre Kilis sancandan ihrc olunan kavvs sen alup bile getresin; ihml msheleden hazer eyleyesin.

1101
Bu dah.

Kilis Beyi Canbolad Bey'in sancandan ihrac edecei kavvslar, olu Cebele Beyi Halil Bey'le gndermesi.

Kilis Bei Canbolad Be'e hkm ki: Bundan akdem taht- livndan ihrc olunan kavvs olun olup Cebele Sanca Bei olan Habb dme zzh ile gndermek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, ihrc olunan kavvs emrm zre mm-ileyh ile gndresin.

216

1102

Cezyir-i Garb beylerbeyinin sebepsiz yere esir edilmi Franszlar serbest brakmas; ancak bu bahane ile Venedik vb. harb devletler esirlerini serbest brakmaktan saknmas.

Frane Tercemn Dominiko Tercemn'a virildi. F 9 Za. ilh. Cezyir-i Garb belerbeisine hkm ki: Vilyet-i Frane'den baz kefere esr olduklar istim olund. Eyle olsa; Frane tyifesi kadm'l-eyymdan sitn- Adlet-unvnum cniblerine keml-i sadkatle zhr- ubdiyyet idegelmi tyifedr. Anlara ahde mugyir zulm teadd olmak cyiz deildr. Buyurdum ki: Vardukda, bu hussa onat vechile mukayyed olup gresin; tyife-i Venedikl'den ve syir harb vilyetlerden olmayup ve advet tarkyla alnm deil ise vilyet-i Frane'den ve gemilerinden bi'l-cmle emn emn zre kend hllerinde gezerken alnmlar ise tlk eyleyp ve tenbh eyleyesin ki, gemilerin gnderp tlk olunan esrlerin alalar. Bu huss mahall-i ihtimmdur; bu bahne ile Venedikl'den ve syir advet zre iken esr olanlara celb ahz olunmala hals olmalarndan hazer idp Franel olduklar tamm malm oldukdan sonra emrm zre tlk eyleyesin. Ne mikdr Frane[l] esr olup hals olundun yazup bildresin.

1103

Muhafaza hizmetinde istihdam olunmak zere Aydn sipahilerinden eme Kalesi'ne elli, Sakz Kalesi'ne de yz nefer sipahi gnderilmesi.

brhm bin Al avu'a virildi. brhm avu'a virildi. F 9 Zi'l-kade, sene: 979 Aydn beine hkm ki: eme kds mektb gnderp; "Kala-i Sack leb-i deryda muhfazas lzim mhimdr." diy arzeyledi ecilden sancaun siphlerinden elli nefer dem eme Kalas'na yz nefer siph atlaryla ve syir yat u yaraklaryla Kala-i Sakz'a gnderilmelerin emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr itmeyp emr-i erfm mcebince sancaun siphlerinden elli neferin Kala-i eme'ye ve yz neferin mretteb mkemmel dmen yarayla ve [a]tlaryla Kala-i Sakz'a gnderesin ki, varup hfz u hrset-i vilyet bbnda env- ikdm ihtimm eyleyp yz aklklarnda bulunmaa sayeyleyeler. Ne vechile tedrk idp ne trhda tayn idp irsl eyledn yazup bildresin.

1104

Donanma-i Hmyn'a katlmak zere gnderilmesi istenen Kastamonu sipahileri henz gelmediinden bunlarn cilen gnderilmesi; aksi takdirde alaybeyinin ve sipahilerin dirliklerinin ellerinden alnp kendilerinin cezalandrlaca.

217

Seyd Gz avu'a virildi. F 9 Zi'l-kade Kastamon beine hkm ki: Bundan akdem sana bi'd-defet ahkm- erfe gnderilp; "Sen sancaun muhfazasnda kalup zam v siphlerni sancaun alaybeisine koup nevrzda stanbul'a uladurasn ki, gemilere gireler." diy tenbh olunm iken ve kapudnum dme ikblh hl yz pre gemi ile deryya kmak emrm olup nevrzdan ber hayl zamn gemi iken sancaunun alaybeisi zam v siphleri ile henz gelp irimedi senden bilinp mstehkk- tb olmsn. Uur- dn-i mbn[de] gayret hamiyyet byle mi olur? Buyurdum ki: Vusl buldukda, alaybei ile siphlerni henz gndermediysen emr-i sbkum zre ok [ve] yaylar ve tfenkleri ile ve knn zre syir yat u yaraklar ve cebe v cevenleriyle mretteb mkemmel cmlesin b-kusr ihrc idp muaccelen mahrse-i stanbul'a irsl eyleyesin. yle ki; mh- Zi'l-kade hrine dein mezbr alaybei sancaun siphleriyle gelp gemilere irimeye, kendinn ve siphlerinn dirlii alnmala konlmayup haklarndan gelinmek mukarrerdr. Ana gre muaccelen irimelerin tenbh idp ikdm ihtimmda dakka fevteylemeyesin.

1105

Yemen beylerbeyi tarafndan Msr'dan tedarik edilip gnderilmesi istenen askerin ve bunlar iin lzm olan mevcibin gnderilmesi ve gnderilenlere, tayin olunduklar sreden nce dnmemeleri hususunda tenbihte bulunulmas.

Kethudsna virildi. F 14 Zi'l-kade, sene: 979 Vezr Sinn Paa'ya hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Yemen Belerbeisi Behrm dme ikblh tarafndan sana mektb gelp Msr'dan bir mikdr asker hazne taleb idp vilyet-i Yemen'n muktat senn zamnunda gllden mad yz bin filoriden ziydeye frht olunm idi. Sonra mrun-ileyhle mlkt olundukda; "Vilyet ol denl mla mtehammil deildr." dimekle kend marifetiyle gir gllden mad yz bin filoriye mukarrer klnup ve bunun zerine defter yazlup mrun-ileyhn marifetiyle mhrlenp irsl olundun vilyet hkiminde zikrolunan ml tahsl olunsa cmle askern mevcibine vef eylemek ihtimli oldun ve zikrolunan ml tahsl olmaycak fi'l-hakka anda nevbetci alkonlan ve bu cnibden varacak Msr askerinn mevcibleri vsati in bu mikdr hazne gnderilmek lzim idin ve bu yl Kabe-i erfe'nn sakf meremmeti ve skenderiyye halci tathri ihrct vk olmala halce masraf lzim geldin" bildrmisin. Ol bbda eger senn mektbunda ve eger mm-ileyhn mektbnda her ne ki, tahrr beyn olunm ise malm- erfm olmdur. mdi; Msr mstahfzlarn gndermekdr ve eger Msr kulna lzim olan irsl eylemekdr; vech mnsib grildi zre tedrk eyleyp irsl eylemek mhimmtdan olman buyurdum ki: Vardukda, bu bbda vech mnsib ne ise eger Msr mstahfzlarn gndermekde ve eger Msr kulna lzim olan irsl eylemek bbnda env- mes-i cemlen vcda getrp 218

lzim olan makt dah vaktiyle taleb idp sulh u salha mugyir bir vaz sudrndan ihtiyt eylemekde mrun-ileyhe muhkem tenbh eyleyesin ve Yemen'e tayn olunup irsl olunanlara virilen vadeden mukaddem muhfaza[y] braup temessksz gelp gidenlere dah muhkem tenbh yasak eyleyesin ki, tayn olunan vadelerinden mukaddem gelmeyp yirlerine dem varmaynca emrme muhlif gelmeyeler. yle ki; emr-i erfe muhlif vadelerinden mukaddem ve yirlerine dem varmaynca kimesne braup gelrse hakkndan gelinmek mukarrerdr. Ana gre basret zre olup emr-i erfme mugyir i eylemekden ziyde hazer zre olalar ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin.

1106

Mehmed avu'un, yaptrd gemilere yeteri kadar cenki koyup o tarafa gelecek olan Rodos beyine teslim etmesi; geri kalan cenkileri de olunun komutasnda Teke beyi vastasyla Sdde-i Sadet'e ulatrmas.

brhm avu'a virildi. F 10 Zi'l-kade, sene: 979 Dergh- Muallm avularndan Mehmed avu'a hkm ki: Bundan akdem sana hkm gnderilp; "kavvs cem itmek, gnll yazmak" emrm olm idi. mdi; ol emrm kem-kn mukarrerdr. Rodos Sanca Bei Kaya Kbrus gemileriyle Kbrus'a ve andan cengci almak in Trablus'a varmak emrm olup sen dah yapduun gemileri mrun-ileyhe teslm itmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, mm-ileyh gemiler ile ol cnibe uradukda bin eyledn gemileri mkemmel olup dah yazduun cengcilerden ellier ve [a]ltmar bi'l-cmle murd idindi kadar cengci koyup ikier aylk peksimad viresin ve bk kalan cengciyi bu cnibe gndermemi isen olun serdr idp dah Teke bei dme zzhya koup bu cnibe gnderesin ki, yolda kimesneye zulm teadd itdrilmeye ve mrun-ileyh Kaya dme zzhya virdn gemilere ne mikdr cengci gnderildin Sdde-i Sadetm'e dah ne kadar cengci irsl eyledni defter idp arzeyleyesin.

[Yev]m'l-Erbi, f 18 Zi'l-kade, sene: 979

1107

Msr'da eskiden kul tifesine Anbar- Hssa'dan alk ve cerye verilir iken daha sonra bu istihkaklarnn kaldrld, imdi ise kul tifesinin fakr u zaruret iinde olduu, bu sebeple kul tifesine tekrar alk ve cerye verilmesi yolunda Vezir Sinan Paa tarafndan yaplan teklifin Hazine'ye ok fazla yk getireceinden kul tifesinin tamam iin kabul edilemeyecei; alk ve ceryenin ancak Yemen'e gidenlere ve yararlk gsterenlere verilmesi.

219

Mezbrun ktibi abn'a virildi. F 19 Zi'l-kade, sene: 979 Vezr Sinn Paa'ya hkm ki: Hliy Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Anbr- Hssa'dan Msr kullarnun kadmden alklar olup sbk Msr Belerbeisi olan Mahmd Be zamnnda kat olunup ol zamndan ber sancakbelerinn ve Dvn- Msr hdmetinde olan kttbun alklarndan madsnun alk virilmeyp birka yl kaht u gal olmala kul tyifesine fakr mstevl olup ust- Arb menne lgar itmee kudretleri olmayup zhr- acz eyledklerin" bildrp; "det-i kadme zre alklar mukarrer olmak mnsib oldun" bildrmisin. mdi; Mahmd Be anda belerbei iken kul tyifesinn cerye v otluklar Hssa Anbr'dan virilmeyp; "Kat olundu takdrce reyya ve ahl-i Msr'a kll nef hsl olur." diy kendnn ve kdnun ve syir kul tyifesinn alklar kat olunmak hussn arzitdkde; "Bi'l-klliyye kat mnsib grilmeyp kendnn alk u ceryesi mukbelesinde slynesine yz bin terakk emrolunup ve kul tyifesine dah rz olurlar ise cerye v alklar mukbelesinde birer aka terakk idp cerye v alklarn Mr Anbr'a zabtitdresin. Rz olmazlar ise det-i kadme zre amel idesin." diy emr-i erfm gnderilmidi. Mahmd Be ol zamnda kulun cerye v alklar mukbelesinde birer aka terakk tayn kayd eylemi ise ol terakkleri ve hem cerye v alklar mukarrer olmak Beyt'l-ml'e gadr-i sarhdur. Maa-hz ol zamnda ulfeleri onar aka olanlarun hliy on beer olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu hussda tamm basret zre mukayyed olup gresin; arzeylednz gibi kul tyifesi gir cerye v alklar mukarrer olmasn murd idinrse sbk alk u ceryeleri mukbelesinde olan birer aka terakklerinden gayri ulfeleri ezf- muzaf izdiyd bulmken anun zerine alk u cerye virilmek Hazne'ye ve memlekete kll muzyakadur. Fethda egeri alk vaz olunmdur amm; ol zamnda kul az idi. Hl blkler bir ol kadar dah ziyde olmdur. Umm zre cmlesine alk u cerye virilmek endn mnsib deildr. ol kullarum ki, uur- dn devlete atlarn ve yat u yaran salayup siphlii tavrnda mkemmel olmakda gayret hamiyyet zre hareket idp kahve-hnelerde ve ehirl ve rencber tyifesiyle rlarnda ve dkknlarda bey u irsnda ve kend hevsnda olanlarla berber olmaa rz-y hmynum yokdur. Be-nevbet Yemen'e varanlara ve mretteb mkemmel yara ile anda memleket vilyet muhfazasnda olanlarun yararlarna alk virilmek mnsibdr. Ol bbda tamm ihtimm ile mukayyed olup alk u ceryeyi yarar olup uur- dn devlete alanlarna vechile mstehkk olanlara viresin.

1108

Diyarbakr beylerbeyinin Hasankeyf Sanca Beyi Alaaddin ve olunun zimmetinde olan mr mal tahsil etmesi.

Kethudsna virildi. F 18 Zi'l-kade, sene: 979 Diyrbekir belerbeisine hkm ki: Hasankeyf Sanca Bei Aleddn dme zzhda ve ol zimmetinde ne mikdr ml- mr var ise tahsl idp mr in kabzeylemek emridp buyurdum ki: 220

Vusl buldukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup mrun-ileyhimda ne kadar ml bk var ise; "Flnda bk vardur; tahsl idp vireyin." diy tealll itdrmeyp b-kusr mrun-ileyhimdan alup kabzeyleyp dah anun gibi sahh zimemde bakys var ise tahsline sen dah muvenet idp tahsl itdresin. Amm; bu bahne ile akalar olmayan kimesnelere hlf- er u knn dahleylemekden hazer eyleyesin.

1109

Ayamavra ve Bergoz- Cedd kalelerinin tamiri iin gerekli olan parann Yanya, nebaht ve Karleli sancaklarndaki muktaalardan karlanmas, muktaa eminleri ve nazrlar tarafndan bu hususta zorluk karlmamas; Ayamavra Kalesi'nin mimar gelmemise Ayamavra Kalesi'nin tamirinin oradaki mimar ile yaplmas.

Mora'ya giden Mehmed avu'a virildi. F 13 Zi'l-kade, sene: 979 Yeniehir kdsna hkm ki: Mektb gnderp; " "Ayamavra ve nebaht'ya tbi Bergoz- Cedd Kalalar'nun tamri fermn olunup harc in lzim olan aka Yanya ve nebaht ve Karlili sancaklarnda vk olan muktatdan Yanya Kds Mevln Muhyiddn ve Nzr olan Mltezim Zkir Mustaf'dan alnmas" fermn olunm. Yanya'ya geldkde kd-i mukadder(?) anda bulunmayup ve nzr dah env- tealll eylemekle akanun tahsli mmkin olmayup yle ki; "Ayamavra binsna mbir olan Al avu ve Bergoz- Cedd binsna mbir olan Mehmed avu mberetleriyle grilp eger nzr u mendur aka virmeyp ihml iderler ise habsidp lzim olan akay tahsl eyleyesin." diy mekked emr-i erf ihsn olunmaya, vakti ve mevsimi ile bin hsl olmayup tehre kalmak mukarrerdr ve Bergoz- Cedd'n mimr gelp Ayamavra'nun gelmemekle binya mberet olunmad. Bunda bulunan mimrlar ile mberet olunsun m?" diy arzeylemisin. mdi; zikrolunan kalalarun tamri ehemm-i umrdan olup muaccelen irimesi lzimdr. Buyurdum ki: Vardukda, tehr u terh itmeyp anda olan mimr ile Ayamavra'nun tamrine dah mberet eyleyp vakti ve mevsimi gemedin itmma iridrmek bbnda env- ikdm ihtimmun vcda getresin ve anun gibi nzr u men emrm muktezsnca lzim olan akay virmekde nd muhlefet iderlerse habsidp tahsl bb- ikdm ihtimmda dakka fevtitmeyesin.

1110

Samsad Beyi Seyd Gazi'nin umumen tefti olunmas hususunda Rum beylerbeyine, Sivas, Samsad ve Malatya kadlarna hkm yazldna dair kayt.

221

Zeyneddn-ol Hall ve eyh Mehmed'e virildi. F 18 Zi'l-kade, sene: 979 Samsad Bei Seyd Gz'nn umm teftine, Rm belerbeisine ve Sivas ve Samsad ve Maltyye kdlarna erle hkm yazlmdur. Sreti kayda naklolunmdur. F 14 Zi'l-kade, sene: 979

1111

Bolvadin ve Barnlu'daki, isimleri bildirilen ehl-i fesadn tefti olunmas.

Karahsr Alaybeisi olan Sleymn'a virildi. F 22 Za., sene: 979 Bolavadin ve Barnlu kdlarna hkm ki: Bundan akdem taht- kaznuzda zuhr iden ehl-i fesdun tefti in mufassal hkm yazlup sanca Alaybei Sleymn mbir tayn olunup gnderilmidr. Hl nefs-i Bolavadin'de Mahmd avu nm kimesnenn yannda Kuyrukluol Bl ve Deli sml ve Tatarol Mustaf ve Kel Dvd, Paa kyinden Tavan ve Boruk(?) nm karyeden Saf-oullar(?) ve Barnlu kazsna tbi Baluca nm karyeden sol-gurab zmresinden Del Alma dimekle marf kimesnenn yannda Topal Al ve Arab Siph ve Gnlmez ve karye-i Belceler'de(?) skin Bozca ve karnda Balarbe(?) nm kimesneler ehl-i fesd olup ihzr lzim oldu mrun-ileyh alaybei [ilm] eylemein buyurdum ki: avula blk halkndan olan mezbr Del Alma'y getrdp balarnda olan ehl-i fesd ihzr idp getrdesin. Ahvlleri virilen hkm mcebince teft olunup bertaraf oluna.

1112

Badat beylerbeyinin ehl-i fesaddan olan l-i Cinl(?) tifesinin yerlerini mamre yerlerden timar olmamak kaydyla sipahilere tevcih edip mr malnn tahsilini salamas.

med f 29 S., sene: 985 Kethudsna virildi. F 19 Zi'l-kade, sene: 979 Badd belerbeisine hkm ki: Mektb gnderp; "bundan akdem; "l-i Cinl(?) tyifesi ve yirleri havss- hmynuma vakfa ve kimesnenn nizlus ve yazlus olmayup krk-elli nefer siphye tmr virilmee tahammli var ise arzeyleyesin." diy emrm olman tetebbu eyleyp kimesneye alkas olmayup ve tyife-i mezbre keml-i syn zre olup emvl-i mr tahsl olunmayup krk-elli nefer siphye tmr virilrse memleketn zabtna ve ml- mrye kll nef oldun" bildrmisin. mdi; zikrolunan yirleri vech mnsib grdn zre mamreden tmr virilmemek art ile tevz eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, emrm zre zikrolunan yirlerden kimesnenn yazlu ve nizlus olmayup vakfa ve mlke taalluk* olmayanlar ihy v bdn eyleyp mamre yirlerden tmr olmamak zre yarar kimesnelere tevz idp defterin Sdde-i Sadetm'e gnderesin ve emrm zre zikrolunan yirlerden tmr virilenlere mazl olduklarnda mamreden tmr 222

virilmemek zre tevch tezkirelerinde erh virp ol maklelere mamreden ve hric yirlerden tmr virilmeye.
* Metinde eklindedir.

1113
Yazld.

Diyarbakr beylerbeyinin, Kbrs iin bin nefer piyade ihrac etmeleri istenen fakat piyade vermedikleri iin on bin filori cerme alnmak emrolunan Pesyan, Pucyan ve Zilan airetlerinden cerme olarak bin filori almas.

Diyrbekir belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Kbrus mhimmtyn bin nefer piyde ihrc emrm olup virmedkleri ecilden on bin altun cerme alnmak fermn olunan Pesyn ve Pucyn ve Ziln Ayiri'nn ahvlin" ilm eylemisin. Ol bbda her ne dimi isen malm old. mdi; tyife-i mezbreden bin filori alnmak emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, emrm zre tyife-i mezbreden bin filoriyi cem u tahsl itdrp mr in alup kabzeyleyp madsndan [fe]rgat eyleyesin.

1114

Ki Madeni'nde top ilemeye mltezim olan Cafer Ali'nin ne miktar top yuvala teslim ettiinin bildirilip kendisinden daha iyi artlarda teklif verdii arzolunan ahsn teklifini Cafer Ali kabul ederse iltizamn kendisine verilmesi; aksi takdirde yeni teklif sahibi iin stesinden gelebilecekse iltizamn ona verilmesi.

Bu hkm Duc-ol Kurd avu ile bundan mukaddem gnderilmidr. Diyrbekir belerbeisine hkm ki: Bundan akdem Ki Madeni'nden top yuvala ilemee iltizm iden Cafer Al nm kimesne imdiye dek ne mikdr yuvalak teslm eyleyp iltizmna cevb virmi midr, nice olmdur ve hliy bir kimesne be bin yuvalak dah ziyde eylemidr. Mezbr ol ziyde[yi] kabl ider mi, yohsa fergat ider mi, nicedr; Sdde-i Sadetm'de malm olmak lzim olman buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup fi'l-vk mezbr Cafer Al iltizm mcebince imdiye dek ne mikdr yuvalak teslm eylemidr, dah bk var mdur, nicedr ve mezbr kimesnenn ziydesin kabl ider mi, nicedr; tamm malm idinp dah uhdesine bk kalm yuvalak var ise tahsl itdrp b-kusr aldukdan sonra mezbr kimesnenn eyledi ziydeyi kabl iderse gir ana zabtitdresin. Eylemezse bu ol hdmetn zerine geleceine itimdun varsa anun alkasn kat itdrp buna iltizm zre zabtitdrp vuk zre arzeyleyesin.*
* Hkm, zerine izgiler ekilerek iptal edilmitir.

223

1115

Rodoscuk ve Bergos kadlarnn, kydklar bir nikhta kan ihtilafn halli iin Sdde-i Sadet'e gelmeleri.

Evren avu'a virildi. F 18 Zi'l-kade, sene: 979 Rodoscuk ve Bergos kdlarna hkm ki: Bundan akdem Osmnlu nm karyede skin Ahmed nm kimesnenn Ayn nm kz Hamza nm kimesneye ikinzn mbereti ile nikh olup bu bbda imzlu ve mhrl huccetinz ibrz olunup lkin nikh hussnda niz olup bi'z-zt sizden sl olunup gavrine vusl bulmak in Sdde-i Sadetm'de huzrunuz lzim olman buyurdum ki: Vardukda, asl tehr u terh eylemeyp ikinz maan mezbr ile ale't-tacl Sdde-i Sadetm'e gelp cevb viresiz.

1116

Rumeli Beylerbeyi Siyavu Paa sefere kacandan, Ordu-y Hmyn'da istihdam edilmek zere Sofya, Filibe ve skp'ten belirtilen miktarlarda orducu esnaf ihrac edilmesi.

Kapuclardan mezbr lys'a virildi. F 19 Za. Sofya ve Filibe ve skb kdlarna hkm ki: Rmili Belerbeisi Siyavu dmet melhiye sefer-i hmyna tevecch itmek emrm olup yannda olan asker-i zafer-makrnum in taht- kaznuzdan orduc ihrc olunmak lzim olman iki nefer kassb ve drt nefer etmekci ve iki nefer bac ve iki nefer ac ve iki bakkl ve bir ukac ve bir attr ve iki serrc ve iki pbcc ve iki izmeci ve iki derz ve iki gazzz ve iki berber ve bir hallc ve bir nalac ve iki bozac ve iki nalbe[n]d ve drt arpac ve bir akrc ve iki my-tb ve iki semerci ve iki eskici ihrc olunup det knn zre lt esbblar ile mkemmel mm-ileyhn ordusnda hzr bulunmak emridp buyurdum ki: Orducbaum tarafndan lys nm kimesne vardukda, taht- kaznuzdan ihrc fermn olunan orduclar muaccelen olgelen det knn zre cem lt esbblaryla ihrc idp mrun-ileyhn yanna irsl eyleyesiz ve zikrolunan ehl-i hrfetn her birinn yarar kefllerin alup irsl eyleyesiz ki, hdmet-i mezbreden gaybet itmek ihtimlleri olmaya.

1117

Lefkoe Kalesi'nde ikmet etmekte olan Tercman Luvize adl zimmnin Vezir Mustafa Paa'nn klesi olduu bildirildiinden, ailesiyle birlikte Nide kadsnn yanna gnderilmesi.

Kbrus belerbeisine, kdsna hkm ki: Dstr- mkerrem Vezrm Mustaf Paa edma'llh tel iclleh tarafndan Sdde-i Sadetm'e yle arzolund ki: "Bi'l-fil Kbrus cezresinde Lefkoe Kalas'nda skin olan Tercemn Luvize nm zimm mrun-ileyhn kul olup ehl yli ile ve esbbyla hl vilyet-i Karaman Nzr olup Nide Kds olan nm dme fazlhya uladurlmasn" emridp buyurdum ki: 224

Vardukda, mezbr ehli ve yli ve esbbyla mm-ileyh Nide kdsna uladurdasz.

[Yev]m'l- sneyn, f 24 Zi'l-kade, sene: 979

1118

Gelibolu'nun Burhan kynde define bulan iki ahsn yakalanarak bu olayla ilgili olarak dzenlenen sicilin sureti ile birlikte Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Mezkr Evren avu'a virildi. 24 Za., sene: 979 Gelibol kdsna hkm ki: Bundan akdem Burhn nm karyede s Bl ve karnda Neb nm kimesneler hdmetkrlar olan acem-olan Al nm kimesne ile tarlada defne bulup Ddkci Deresi'nde Glmi-ol Hzr nm ingneye szdurup sebke iderken Aaluca nm karyeden Nash Hce ve Cumalu kyinden Timr Hzr ve karnda Neb ve Alddevle ve Kara Hseyin nm kimesneler zerlerine rstgelp ellerinde bulunan sebkelerden bir sebke alup; "Mr akadur." diy syirlerine dahlitdrmeyp badeh varup sbk Gelibol'da Kd olan Ynus mahzarnda vech-i merh zre olduna sebt-i sicill olundu mezbr ingne Hzr Sdde-i Sadetm'e gelp takrr eylemein mezkr s ile karnda Neb'yi ol zamnda sebtolan sicil sretin aslndan ihrc idp bile gndermek emridp buyurdum ki: Evren avu vardukda, tehr eylemeyp mezbr s'y ve Neb'yi elegetrp gaybet iderse yataklarna ve turaklarna* ve bi'l-cmle erle buldurup getrp yarar demler ile mezbr avuuma koup Sdde-i Sadetm'e gndermeyince olmayasn ve ol zamnda sebtolan sicil sretin aslndan ayn ile ihrc eyleyp bile gnderesin.
* Metinde

eklindedir.

1119

Sinop kadsnn donanmaya gnderecei gemilerin eksiklerini bir an nce tamamlayarak gndermesi.

Sinob kdsna hkm ki: Mektb gnderp; "deryda olan gemilern levzimi gnderilp ihzr olunup Mart kmaa tevakkuf olunup gnderilmek zre oldun ve etrfda olan gemiler dah irimek zre olup mavnanun biri kaldun ve ayaz'nda olan gemiler ahvlin ve Samsun'da olan gemilern adedi tamm olup kalafat olmak zre oldun ve Amasr gemilerinn kalafatcya ihtiyclar olman bir-iki kalafatc irsl olundun ve gemiler rz- hzrdan mukaddem indrilmek asr oldun" bildrmisin. Ol bbda her ne dimi isen malm old. mdi; gemiler rz- hzrdan tecvz eylemek cyiz deildr. Buyurdum ki:

225

Vardukda, zikrolunan gemilern eger kalafat ve eger syir levzimi her ne ise muaccelen tedrk itdrp ale't-tacl itmma iridrp dah dery elvirrse rz- hzra dek gndermee env- say ikdm eyleyp rz- hzrdan tecvz itdrmeyesin.

1120

Rodos beyinin, Svey Kaptan Sefer'i, Murad Reis'in gemisiyle Svey'e gitmek zere skenderiyye'ye gndermesi.

Kapudn Kethuds Mahmd'a virildi. 24 Za. Rodos Bei Kaya Be'e hkm ki: Hliy Svey Kapudn olan Sefer dme mecdh bi'l-fil Rodos'da olup Svey'e gitmesi lzim olman buyurdum ki: Vardukda, mm-ileyhi Murd Res gemisiyle skenderiyye'ye gnderesin ki, varup Svey'de kapudnl hdmetinde ola.

1121

Yaptrd gemisiyle bu seneki donanma seferinde bulunmas gereken Hsam Reis'in, skenderiyye'deki eski ve yeni gemiler donatlarak Kbrs'taki gemileri ve Trablus'taki cenkileri alp birlikte Kaptan Kl Ali Paa'nn yanna gitmek zere acilen gnderilmesi.

Bu dah. Vezr Sinn Paa'ya hkm ki: Husm Res bin eyledi gemisi ile bu sene-i mbrekede vk olan Donanma-i Hmynum seferinde bile olup hdmetde bulunmas lzim mhimm olman buyurdum ki: Vardukda, mrun-ileyh ile skenderiyye'de vk olan atk u cedd gemiler emr-i sbk zre donatdurup kendyi bile koup ber-vech-i isticl irsl eyleyesin ki, Kbrus'a gelp andan Kbrus gemileriyle Trablus'a varup cengciyi tahml idp Kapudnum Kl Al dme ikblhya mlkt idp vech mnsib grdi zre hdmetde ve yoldalkda buluna.

1122
Bu dah.

Hsam Reis'in donanma seferine katlmak zere, yaptrd gemi ve dier gemilerle birlikte Kbrs'a gidip oradaki gemileri de yanna alarak Trablus'a varp oradaki cenkileri de aldktan sonra Kl Ali Paa'ya katlp hizmette bulunmas.

Husm Res'e hkm ki: Bu sl-i ferhunde-flde vk olan Donanma-i Hmynum seferinde bile olup hdmetde bulunman lzim olman buyurdum ki: 226

Vardukda, tehr itmeyp mceddeden bin eyledn ve yanunda olan gemiler ile ber-vech-i isticl Kbrus'a gelp andan Kbrus gemileriyle Trablus'a varup cengciyi gemilere tahml idp Kapudnum Kl dme ikblhya mlk olup vech mnsib grdi zre hdmetde bulunup ve skenderiyye'de olan gemileri ile dn-i mbn uurna hdmetde bulunasn.

1123

Nide beyinin Konya kads ile haberleerek Konya'da ele geirilen ehl-i fesad teslim alp kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gndermesi.

Nide beine hkm ki: Hl Konya kdsna sbk hkm-i hmyn yazlup; "ol cevnibde elegelen ehl-i fesd kree konmak in Sdde-i Sadetm'e gndermek" emrm olm idi. Hlen eger elegelen ehl-i fesddur ve eger belerbei demlerinde bulunan ehl-i fesd alup kree gndermein teslm eylemek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vardukda, mrun-ileyhle haberlep dah ne mikdr ehl-i fesd elegetrr ise alup sret-i sicilleriyle yarar demlere koup kree konmak in Sdde-i Sadetm'e gnderesin ve koup gnderdn demlere muhkem tenbh eyleyesin ki, yollarda onat hfzeyleyp gaflet [ile gaybet] itdrmekden hazer ideler.

1124

Konya kadsnn, o blgede ele geirilen ehl-i fesad kree konmak zere sicil sretleriyle birlikte Sdde-i Sadet'e gndermesi iin Nide beyine teslim etmesi.

Konya kdsna hkm ki: Bundan akdem; "ol cevnibde vk olan ehl-i fesd elegetrp sret-i sicilleriyle Sdde-i Sadetm'e gndermek" emrm olm idi; nice olmdur, henz eser zhir olmad. mdi; belerbei demlerinde olan ehl-i fesd alup kree gndermek in Nide Bei Mehmed dme zzhya teslm itmek emridp buyurdum ki: Vardukda, anun gibi fesd enat zre olan mfsidleri eger belerbei demleri elindedr ve eger gayri yirdedr; getrdp zerlerinde sbt bulan fesdlarnun sret-i sicilleriyle mrun-ileyhe teslm eyleyesin ki, Sdde-i Sadetm'e gndere. Bu bbda mrun-ileyhe dah hkm-i erfm gnderilmidr; hemn elegelen ehl-i fesd gndermek ardnca olasn.

1125

Ehl-i fesad olduu iin daha nce Kurdolu'nun gemisinde krek cezasna arptrld, ancak bir yolunu bulup kurtulduu ve halen yaramazlk yapmaya devam ettii bildirilen zml'den Emin olu Mustafa'nn yakalanp tefti olunmas; yaramazl sabit olursa kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

227

Arz getren Dvd'a virildi. F 29 Za., [sene:] 979 Mentee beine ve zml ve Meri kdsna hkm ki: Sen ki zml kdssn, mektb gnderp; "Mentee sancanda zml skinlerinden Emn ol Mustaf dimekle marf olan kimesne ekydan olup kaz-i mezbrun fukarsna dyim zulm teaddden hl olmayup telbs davlar idp kiminn evin basup ve kimin yabanda tutup hlf- er- kavm akalarn alup mirran ahkm- erfe vrid olup teft olunup mteveff Kurd-ol zamnnda kree konlup nice zamn mm-ileyhn krein ekp bir tarkla kendyi hals itdkden sonra dek turmayup env- fesdtdan hl deildr." diy bildrmisin. Buyurdum ki: ( ) vusl buldukda, mezbr her kande ise buldurup getrdp erle teft idp gresiz; arzolundu gibi olup mezbrun yaramazl muhakkak olup fesd bi-hasebi'-er'l-kavm sbit olursa sret-i sicilleriyle gnderesiz ki, kree konla.

1126

Mezistre beyinin, isyan eden Vatka ky halkn istimalet vermek suretiyle salverip tekrar eski yerlerinde ikamet ettirmesi ve isyan hareketini balattklar kaleyi de temelinden yktrmas.

Mezistre beine hkm ki: Sbk liv-i mezbr bei olan Mehmed mektb gnderp; "Vatka nm karye halk syn idp iinde bir kala olup kapusn ve syir yirlerin yapup kalanun iine girp ve uka adasndan iki yz soltat tfenkci getrdp fesda mberet eyledkleri malmun olmala zerlerine varup cengeyleyp emn ile kala alnup rey istimlet ile salvirilp yirl yirlerinde temekkn itdrilp ve kala hedmolundun" bildrmisin. Temelinden hedmeylemek emridp buyurdum ki: Vardukda, reyy istimlet ile yirl yirine temekkn itdrp ve kalay essndan hedmitdrp eser-i bindan nesne komayup ol cevnibi onat vechile hfz u hrset eyleyesin.

1127

Koron Kalesi topubasnn mahll topu gediklerini imtihanla tespit edecei kabiliyetli kiilere tevcih etmesi.

Kala-i Koron topcbasna hkm ki: Mektb gnderp; "Kala-i mezbrede topc gedi mahll vk oldukda, imtihn olmadn dizdr murd idindi n-ehil kimesneye tevch itmekle ehil topc kalmamdur." diy bildrmisin. mdi; anun gibi kala-i mezkrede topc gedi vk oldukda imtihn olunup mahall mnsib olana tevch olunmasn emridp buyurdum ki: Vardukda, bu bbda basret zre olup kala-i mezkre topclarndan mahll gedk vk oldukda gede tlib olanlar onat vechile grp imtihn eyleyp sanata kdir olup mahall olana tevch eyleyesin; n-ehle asl gedk tevch eylemeyesin.

228

1128

Bodan Voyvodas Yovan'n, Bodan eski voyvodasnn Leh topraklarnda yanna toplad mfsidlerle Bodan'a ynelik yapt fesad ve hyanet hareketleri hakknda gnderdii mektubun alnd; eski voyvodann iadesi iin Leh kralna iki defa name gnderildii, ancak henz cevap gelmedii; Bodan'a ynelik herhangi bir saldr olursa yardm etmeleri iin Krm Han Devlet Giray Han'n yansra Bender, Silistre ve Nibolu beylerine hkmler gnderildii; ayet Bodan'a herhangi bir tecavz olursa Bodan voyvodasnn ad geen beylerle ve Krm han ve Eflak voyvodasyla haberleip eski voyvoda ve yandalarnn hakkndan gelmesi.

Pr avu'a virildi. F 25 Za., sene: 979 Bodan Voyvodas Yovan'a hkm ki: Mektb gnderp; "emrm zre sen vilyet-i Bodan'a dhl olduunda sbk voyvoda olan bed-baht, karnda ve cem ml menliyle vilyet-i Leyh'e* firr idp anda mecrh u mahbs olm iken hevsna tbi mfsidler muzheretiyle tlk olunup vilyet-i Bodan'a zarar u gezend iridrmek kasdna baz eky v mfsidn cemne mberet idp ve vilyet-i Bodan bolarlarna mezbr bed-baht mektblar gnderp kendye tbi olmak in istimlet virdkde gir mezbra mtbeat gsteren bolarlarun mektblar ve demleri elegetrilp hynetleri zhir olan bolarlarun haklarndan gelindin ve mezbr bed-baht dah Leyh kral muvenetiyle Bodan'a gelmek mukarrer" olup ve Barluck(?) nm meln dah ol bbda sana gnderdi mektb gnderp her ne dinilmi ise mufassalen malm- erfm olmdur. Hakk sbhneh ve tel ad-y bed-reye mezellet nekbet ve hezmet hakret myesser mukadder klm ola. mdi; bu huss in Leyh kralna iki defa nme-i hmynumuz gnderilp henz cevb gelmedi ve vilyet-i Bodan'a ve ol melnun evzna nzr olmak in ve yarar serdr ile bir mikdr asker-i Tatar- nusret-sr cemnde hzr olmak in cenb- emret-meb Devlet Giray Hn dmet melhiye tekrr nme-i hmynum gnderilp ve Bender ve Silistre ve Nibol beleri dah sancaklarnun askeri ile sancaklarnda ol tarafa karb mahalde cemyyet zre olup ol cnibe nzr olmak in ahkm- erfe irsl olund. Buyurdum ki: Vardukda, sen dah keml-i basret intibh zre olup Bodan bolarlarna ve rey v berysna ve aynna bs-i nefret vahet evz gstermeyp hsn-i istimlet riyet idp sennle yek-dil olmalarnda ihtimm idp anun gibi adem-i itati zhir olanlarun hsn-i tedbr ted[r]kle elegetrp haklarndan gelesin ve sen dah asker ile dyim hzr olup ve mezbr bed-baht tarafndan yarar csslarun eksk itmeyp anun gibi vilyet-i Bodan'a zarar kasdna hareket iderse mrun-ileyh hn dmet melhi ile ve zikrolunan beler ile ve Eflak voyvodasyla vaktinde haberlep dah vech mnsib grildi zre bed-bahtun hakkndan gelinmekde env- ihtimmun vcda getresin ve min-bad vkf olduun ahbr- sahhay ilmdan hl olmayasn.

* Metinde

eklindedir.

229

1129

Van varounun i yznn tamiriyle grevlendirilen Mahmd Hasan'n, masraflarn kendisi karlamak artyla tamir iine kendi yerine olunu gndermek istedii yolundaki teklifinin uygun grld.

Van belerbeisine hkm ki: Hl Mahmd Hasan dme ulvvh mektb gnderp; "Van varonun i yzi tamri fermn olunman kend varmaa myesser olmayup tamr in kend mlndan krk bin aka tayn idp istihdm in oln dah gndermek murd oldun" arzeylemein buyurdum ki: Vardukda, tamr in tayn eyledi krk bin akay alup tamr masrafna sarfidp ve mrun-ileyhn oln getrdp varo- mezbr tamrinde istihdm idp ikdmda dakka fevtitmeyesin.

1130

Ohri beyinin Dra Kalesi'ne ynelik herhangi bir dman saldrsna kar hazr bulunup gerekirse derhal yardma gitmesi.

Kethuds Husrev'e* virildi. 22 Zi'l-kade, sene: 979 Ohri Bei Osmn Be'e hkm ki: Kffr- hksr hazzelehmu'llh tel il-yevmi'l-karr ol cniblerde hareketden hl olmayup ve Dra Kalas gyet mahf u muhtara mahalde olup hfz u hrseti lzim olman buyurdum ki: Vardukda, ol bbda gaflet zre olmayup dyim kala-i mezbre cnibine gz kulak tutup yle ki; kffr- hksr anun gibi kala-i mezbreye zarar kasdn iderlerse muaccelen irip def u refleri bbnda env- ecat ehmet ile cidd ikdmun zuhra getresin.
* Metinde eklindedir.

1131

Gnll asker yazmakla grevli Bostan avu'un, bildirdii miktardan daha fazla tfekl gnll yazp toplad gnllleri Hzrilyas gnnde stanbul'da olacak ekilde getirmesi.

demisine virildi. Dergh- l avularndan Bostn'a hkm ki: Mektb gnderp; "Emrm zre darb u harbe kdir be yz nefer gnll yazlup silh-bah beer altun virilp ve yarar keflleri alnup stanbul'a ne zamnda varurlar ve dah gnll yazlur m?" diy ilm eylemisin. Buyurdum ki: Vardukda, gnll tyifesinn gyet yarar ve tfenkllerinden dah ziyde yazup ihzr idp tyife-i mezbre ile rz- hzrilysda mahrse-i stanbul'da bulunasn. Amm; ihtimm eyleyp her biri tfenkl olmakda cidd ikdm eyleyesin. 230

1132

Donanma iin Bursa'dan toplanan cenkilerin Bursa kads tarafndan Bl avu'a koulup Dergh- Muall'ya gnderilmesi ve kendilerine, gelirken yollarda kimseye zarar vermemeleri yolunda tenbihte bulunulmas.

Burusa kdsna hkm ki: Nyibn Abdlcell mektb gnderp; "emrm zre Donanma-i Hmyn in gnllden seksen nefer cengci yazldun" ilm itmein mezbrlar getrmek in Dergh- Muallm avularndan Bl zde kadruh irsl olunmdur. Buyurdum ki: ( ) vardukda, zikrolunan gnll tyifesin mrun-ileyh avuuma koup Dergh- Muallm'a gnderesin ve muhkem tenbh eyleyesin ki, her biri kend hlinde olup yolda ve menzilde mft meccnen kimesnenn nesnesin almayup bir ferde zulm teadd eylemeyeler.

1133

Hazret-i Musa, Hazret-i Yunus ve Hazret-i Lt peygamberlerin Kuds'teki merkadlerinin vakfn gelirlerinden tamir edilmesi; tamir yaplmadan hi bir vakf grevlisine vakftan para verilmemesi.

m defterdrna ve Kuds-i erf kdlarna hkm ki: Kuds-i erf kazsnda on iki bin yz toksan aka karye v mezraa Hazret-i Ms ve Ynus ve Lt aleyhim's-selmun merkd-i mnevvereleri evkfndan olup mahsli kabzolunurken merkd-i erfeleri ak olup ve kand[]lleri dah kalmayup kemlile harba mrif olmaa yztutdu ilm olund. mdi; sen ki kdsn, ol makle enbiy-i zm aleyhim's-selmun taht- kaznda merkd-i erfeleri ve evkf olup mme-i ehl-i slm'un ervh- mukaddeselerinden istimdd istinet iderleriken gzden bralup gzedilmedinden tba mstehkk olmsn. Merkd-i erfeleri harba mrif olm iken kemlile tamr olunmadn vakfun mrtezika v huddmna ml- vakfdan aka virilmee sebeb nedr? Buyurdum ki: Vardukda, bu bbda bi'z-zt mukayyed olup gresiz; zikrolunan enbiynun merkd-i erfeleri ol vechile ak ve harba mteveccih olm ise gerei gibi tamr olunup ve kand[]lleri aslup slb- sbk zre tertb tekml olunca merkd-i erfe-i mezbre evkf mahslinden vazfe-hrlarna ve bi'l-cmle cihet tasarruf idenlerine bir habbe virmeyp muaccelen merkd-i erfelerin tamr itdresiz. Vakflar mahslin imdiye dein kimler zabtidp ne mikdr nesne alup neye sarfitmilerdr, mtevellsini getrdp muhsebesin onat vechile grp vk- hli mufassal merh yazup arzidesiz amm; merkd-i erfelerin hemn b-tevakkuf tamr itdresiz.

1134

Bodan voyvodasnn, isyan eden eski voyvoda ile ibirlii yapan baz bolarlar ile reydan ona tb olanlarn hakkndan gelmesi.

Pr avu'a virildi. F 29 Za., sene: 979

231

Bodan voyvodasna hkm ki: Bundan akdem Bodan voyvodas olup syn eyleyen Bodan Voyvoda'ya baz bolarlar ve rey mtbeat idp bi'l-fil ittihd zre olup hufyeten birbiriyle haberleduklar ilm olunman buyurdum ki: Vardukda, bu bbda mukayyed olup anun gibi mezkr voyvodaya mtbeat idp bi'l-fil ittihd zre olup hufyeten haberlep fesd zre olanlar hsn-i tedrkle elegetrp dah mezkr voyvoda ile mumeleleri olup haberleduklar yanunda zhir olursa mecl virmeyp ol asl ehl-i fesdun hakkndan gelp memleket vilyetden err u rlarn tathr pk eyleyesin. Amm; bu bahne ile kend hllerinde olanlara dahlolmakdan ziyde hazer eyleyesin.

1135

Azak Kalesi Svarileri Aas Hasan bin Bahadr'n ehl-i fesad olduu iin Rodos'a srld, ancak bir yolunu bulup kurtulduu bildirildiinden, ad geen gerekden ehl-i fesad ise aile efradyla birlikte Kbrs'a srgn edilmesi.

Kapukethudsna virildi. F 29 Za., sene: 979 Kefe beine hkm ki: Mektb gnderp; "Kala-i Azak svrlerine yevm krk aka ile Aa olan Hasan bin Bahadr ehl-i fesd olup bundan akdem Rodos'a srilmek emrolm iken bir tark ile hals olup yoldalar ile zindegnesi olmayup ref lzim idin" bildrdn ecilden mezbrun ol yirden alkasn kat idp Kbrus'a srgn eylemek emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp mezbr fi'l-vk fesd enati sbit olursa ol yirden alkasn kat ve ehl ylin bile Kbrus'a srgn eyleyp ve yarar demlere koup gnderesin.

1136

Arboz Kalesi etrafnda bulunan hisar hendeklerine ve kaleye zarar veren ev, dkkan ve hasllklarn ortadan kaldrlmas.

Ben Kapucbas Ramazn'a virildi. F 28 Zi'l-kade, sene: 979 Arboz beine hkm ki: Mektb gnderp; "Kala-i Arboz ile varo mbeyninde yakn zamnlarda evler ve dekkn ve hsr handeklar kurbinde baz hsllklar peyd olup ol sebeb ile mezbelelk olup handekun tolmasna sebeb olup kalaya zarar oldun her end ki ref olunmaya sayolunur, asl itat eylemeyp nd eyledklerin" bildrmisin. mdi; kalaya zarar olan eger evlerdr ve eger dekkn ve mezbelelk ve hsllklardur; her ne ise ref olunmasn emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp kalaya zarar olanlar eger evlerdr ve eger dekkn ve eger handeklarnun tolmasna sebeb olanlardan eger mezbelelkdur ve eger gayridr; her ne ise zarar olanlar def u ref eyleyp nd muhlefet itdrmeyesin. Anun gibi kalaya

232

zararlar olanlarun vk olan zararlarn def eylemekde muhlefet eyleyenleri elegetrp kree viresin.

1137

Arboz'da baz tefecilerin ona onbe ve onalt zerinden ake vererek halkn mahsuln aldklar, bundan dolay reynn gsz dt, ayrca niblerin de halka zulmettikleri bildirildiinden ona onbirden daha fazla muameleye ake verdirilmemesi ve halka zulmeden niblerin sularyla birlikte isimlerinin bildirilmesi.

Bu dah. Arboz beine hkm ki ve kdsna: Sen ki besin, mektb gnderp; "liv-i mezbrda baz rib-hrlar onn on bee ve on altya mumele ile reyya aka virp ve bir mikdr zamna mehil virmekle her yl vfir mahsllerin ve terekelerin alup ol sebeb ile reyya ziyde zaf mstevl olup ve yirl nyibler reyya env- teadd v zulm eylemekle rey perkende olmalu olduklarn" bildrmisin. mdi; buyurdum ki: Vardukda, bu bbda her birinz mukayyed olup anun gibi mumele ile aka virenlere onn on birden ziyde aka aldurmayup onn on birden ziyde alduklar aka aslndan hsb idp er- erf ve knna muhlif teadd itdrmeyesiz ve yirl nyiblerden olup zulm teaddleri olan nyibler her kimler ise ne makle zulm teaddleri oldun ve syir ifsd(?) ne ise mufassal yazup arzeyleyesiz.

1138

Budun taraflarnda, drulharbden Osmanl topraklarna geerek ekyalk yapan haydut ve ehl-i fesadn defedilmesi srasnda yakalanp esir edilenlerin penyek resmlerinin zabt iin mstakil bir grevli tayin olunmas yolunda Budun beylerbeyi tarafndan yaplan teklifin, iki devlet arasndaki sulha aykr hareketlere meydan verebilecei iin uygun grlmedii; ancak bu gibilerin penyek resmlerinin beylerbeyince uygun grlecek birine zaptettirilmesi ve dman tarafndan bir tecavz olmadka antlamaya aykr olarak bu taraftan herhangi bir harekette bulunulmamas.

Kethudsna virildi. F 28 Za., sene: 979 Budun belerbeisine hkm ki ve defterdra: Sen ki belerbeisin, mektb gnderp; "dru'l-harbden haydud u ehl-i fesd Memlik-i Mahrse'ye zarar kasdna gelp yollar bekleyp yende v revendeyi ehd giriftr idp fesd enatden hl olmaduklar ecilden bu cnibden mahz synet-i memlik in askir-i slm'dan baz haber alup zerlerine varup ekvet iden ehl-i fesddan baznun haklarndan gelinp ve baz dah hn-i muhrebede atlar dp mecrh

233

olup guzt- slm'a at ve mhim bah in virilmek mnsib grilp anun gibilerden mrye penc-yek dmekden hl olmadun ve bundan akdem Budun ve Novigrad ve Hatvan ve Solnok ve Filek ve Seen ve Segedin sancaklarnda emrile penc-yek zabtiden Tuna Kapudn Ferruh dme zzhya sancak virilp liv-i mezbr Alaybeisi olan Ysuf in elviye-i mezbrda den penc-yek zabt in tayn olunmasn" arzeylemisin. mdi; mbeynde sulh u salh variken ber cnibden penc-yek in mstekl [dem] tayn olunmak [mnsib] deildr. Askere ol cnib ile muhrebe v mukteleye ruhsat olup nakz- ahde sebeb olmamak lzim gelr. Buyurdum ki: Vardukda, bu bbda dyim mukayyed olup ber cnibden evmir-i sbka mcebince mehm-emken sulh u salha mugyir i olmakdan ziyde ihtiyt eyleyp askir-i mansreyi onat vechile zabteyleyesiz. Amm; anun gibi ol cnibden fesd enat kasdna yola ve bile gelp dah ber cnibden asker-i slm'a haber olup varup muhrebe eyledklerinde elegelen mfsidnn penc-yeklerin zabteylemek in sizn tarafnuzdan tezkire ile vech mnsib grdnz kimesneye zabtitdrp kimesneyi tealll itdrmeyesiz.

1139

Eflak voyvodasnn, Bodan eski voyvodasnn defedilmesi iin yeni Bodan voyvodasnn kendisinden yardm taleb etmesi halinde gereken yardm yapmas.

Pr avu'a virildi. 28 Za., sene: 979 Eflak voyvodasna hkm ki: Sbk Bodan Voyvodas olup Leyh vilyetine firr iden* Bodan nm bed-baht anun gibi hevsna tbi eky v mfsidn ile vilyet-i Bodan'a zarar kasdna hareket idp hl olan Bodan Voyvodas Yovan Voyvoda senden muvenet taleb iderse emr-i sbkum zre irip muvenet itmek emridp buyurdum ki: Vardukda, voyvodaluna mteallik olan askerni mretteb mkemmel lt- harb [] ktl ile cemyyet zre hzr u mheyy tutup ve dyim Bodan vilyeti serhaddine nzr olup meln- mezbr anun gibi hareket iderse menne memr olan beler ile ve Tatar- nusret-ir askeriyle ve vilyet-i mezbre voyvodasyla haberlep dah vech mnsib grildi zre men u def bbnda sen dah env- dikkat ihtimmun vcda getresin ve sen dah serhadden yarar ve itimd olunur csslarun eksk itmeyp sahh ahbra vkf olduunca ilmdan hl olmayasn.
* Metinde eklindedir.

1140

Mara taraflarnda gherile ilemekle grevli Mirze avu'un uzun zamandr gherile gndermemesi yznden Tophane krhnesi bo kaldndan, Halep defterdarnn ad geen avutan, taahhd ettii miktarda gherileyi isteyip gndermesi.

Aydn-zde Mehmed avu'a. 24 Za., sene: 979

234

Haleb defterdrna hkm ki: Mara cniblerinde Mrze avu mberetiyle ilenen gherileden hayl zamndur nesne gelmeyp Top-hne kr-hnesi hl kalup gherileye iddet-i ihtiyc olman buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp Mara cnibinde mezbr avu mberetiyle ilenen gherileden iltizm mcebince imdiye dek ne mikdr gherile virilmek lzim gelmi ise mezkrdan taleb eyleyp hzr deil ise ale't-tacl iletdrp cem u tahsl itdrp kir tavarlarna tahml itdrp kr-hneleri muttasl iledp izdiyd bbnda env- say ikdmdan hl olmayasn ve ne mikdr gherile hzr bulunup gnderildin yazup bildresin.

1141

znikmid'de yaptrlmakta olan gemilerin bir an nce bitirilerek gnderilmesi.

znikmid kdsna hkm ki: znikmid'de olan gemiler muaccelen iridrilp gnderilmek lzim olman buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp zikrolunan gemileri ale't-tacl itmma iridrp gndermek bbnda env- say ikdm eyleyesin. Bir sreti, Yalak-bd kdsna.

1142

Leh vilyetine firar edip toplad kuvvetle Bodan'a saldrma dncesinde olan Bodan eski voyvodasnn Bodan'a tecavzne kar Bender beyinin emrindeki askerlerle hazr olup herhangi bir tecavz vaki olursa, bu konuda kendilerine emir gnderilen dier beylerle birlikte ad geenin zerine varp hakkndan gelmek iin gerekli gayreti gstermesi.

Pr avu'a virildi. F 28 Za., sene: 979 Bender beine hkm ki: Vilyet-i Leyh'e firr iden Bodan Voyvoda andan vardukda mecrh u mahbs olm iken hevsna tbi baz mfsidler muzheretiyle tlk olunup ek[y] cemne mberet idp vilyet-i Bodan'a zarar kasdnda oldu ilm olman bu bbda cenb- emret-meb Devlet Giray Hn dmet melhi[ye] tekrr nme-i hmynumuz irsl olunmdur ve Silistre ve Nibol beleri dah anda cemyyet zre hzr olmak fermn olunmdur. Buyurdum ki: Vardukda, sen dah sancauna tbi olan askern ile cemyyet zre lt- harb ktl ile hzr u mheyy olup meln- mezkr anun gibi hareket iderse hsn-i ittifk ile zerine varup hakkndan gelinmekde ikdm ihtimmun vcda getresin.

235

1143

Leh vilyetine firar edip toplad kuvvetlerle Bodan'a saldrma dncesinde olan Bodan eski voyvodasnn ortadan kaldrlmas iin Bodan Voyvodas Yovan tarafndan yardm taleb olunmas durumunda Silistre beyinin varp yardmc olmas.

Pr avu'a virildi. F 29 Za., sene: 979 Silistre beine hkm ki: Bundan akdem sana hkm-i erfm gnderilp; "Sancaun askeriyle mretteb mkemmel lt- harb ktl ile hzr u mheyy olup Rmili Belerbeisi Siyavu dmet melhi yanna varasn." diy emrm olm idi. Hl Leyh vilyetine firr iden Bodan voyvodas kend hevsna tbi baz eky v mfsidn cemne mberet idp Bodan vilyetine zarar u gezend iridrmek kasdnda oldu ilm olunman buyurdum ki: Vardukda, sancaunun cmle askeriyle sancaunda vech grdn yirde mretteb mkemmel lt- harb ktl ile cemyyet zre olup ve Bodan vilyetine dyim nzr olup voyvodasyla haberlep anun gibi mfsid-i mezbr vilyet-i mezbreye zarar kasdn iderse Bodan Voyvodas olan Yovan taleb iderse Nibol ve Bender beine haberlep hsn-i ittifk ile zerine varup hakkndan gelinmekde env- ikdm ihtimmun vcda getresin. Ol cnibe varmak iktiz it[me]dine mrun-ileyh voyvodadan sana haber gelrse emr-i sbkum zre belerbei yanna varup min-bad ahbr- sahhay ilmdan hl olmayasn. Bu dah. Bir sreti, Nibol beine.

1144

irmen beyinin sanca sipahileri ile Boaz Hisar'nda muhafaza hizmetine gitmesi; emrindeki msellemlerden bir ksmn gherile ilemek zere Mustafa avu'un emrine verip kalann beraberinde gtrmesi ve hisarlardaki toplarn nne ylan kum vs.yi temizletmesi.

demi Ferhd'a virildi. F 23 Zi'l-kade, sene: 979 irmen beine hkm ki: Sancaun siphleriyle Boaz Hsr'na varup muhfazada olman emridp buyurdum ki: Vardukda, tevakkuf itmeyp sancaun siphleriyle muaccelen hzr u mheyy olup Boaz Hsrlar'na varup muhfaza zre olasn ve sancaun msellemlerinden yz neferin gherilede istihdm in Dergh- Muallm avularndan Mustaf zde kadruhya virp madsn sancaun siphleriyle yanuna alup dah Boaz Hsrlar'na varup toplarun nlerine ylan kum ve hyil olan nesneyi tathr idp toplara mni nesne komayasn ve toplara ve syir yat u yaran yirl yirinde koyup lzim olan yirlerin meremmet idp keml-i basret zre kl- mezbre muhfazasnda olasn. Vize bei dah ol hdmete tayn olunmdur; hsn-i ittifk ile tedrkde dakka fevtitmeyesiz.

236

[Yev]m'l- sneyn, f gurre-i Zi'l-hcce, sene: 979, Kostantniyye

1145

Kbrs Seferi'nden beri mr hizmette bulunan Dubrovnikli Roko adl reisin, gtrecei mallarn gmrn dedikten sonra istei dorultusunda Sakz'a gitmesine izin verilmesi; ancak gemisine hkmde yazl olan mallar yklemesine izin verilmeyip bunlarn dndaki mallar gtrmesine engel olunmamas.

Yazld. Dubravenik Tercemn Frano nm zimmye virilmidr. F 1 Zi'l-hcce, sene: 979 Lalaya hkm ki: Dubravenik tyifesinden Roko nm res gelp; "bundan akdem gemisi mr hdmet in alkonlup hdmet-i mr tamm oldukdan sonra; "Vilyetlerine gitmee kimesne mni olmayup iinde olan metna ve syir lt esbbna ve yoldalarna dahl taarruz olunmaya." diy hkm-i erfm virildin ve Kbrus Seferi vk olaldan hdmetde olup hl hdmet-i mr tamm oldun ve gemisi bi'l-fil zmir skelesi'nde rzgra muhlif yirde bulunup vilyetine gitmee ruhsat bulunca Sakz'a varmaa iczet nyet olunmasn" bildrdi ecilden iczet virilmidr. Buyurdum ki: Vardukda, res-i mezkr gemisiyle emrm mcebince Sakz'a gitmel oldukda det knn zre metnun gmrin tamm ed itdkden sonra kendye ve yoldalarna ve gemisine ve metna ve syir lt esbbna kimesneyi dahl taarruz itdrmeyp mcerred tacz in kefl taleb olunup ahid-nmelerine mugyir rencde itdrmeyp gemisin avkitdrmeyesin. Amm; bu bahne ile gemilerine tereke v rite-i penbe ve barut u yapa ve kendir kkrt ve kendir urgan ve yelken bizi tahml idp alup gitmee emrm yokdur. Onat vechile mukayyed olup zikrolunan metdan gayri gemilerinde bulunan metlarna ahid-nmelerine mugyir dahlitdrmeyesin. Yazld. Bu dah, kezlik. Bir sreti, zmir kdsna.

1146

Kbrs Seferi'nden beri mr hizmette bulunan Dubrovnikli Roko adl reisin, gtrd mallarn gmrn dedikten sonra istei dorultusunda Sakz'a oradan da memleketine gitmesine izin verildiinden, kaptan paa ile dier reislerin denizde rastgeldiklerinde kendisine ve yoldalarna mdahalede bulunmamalar.

Yazld. Bu dah, kezlik.

237

Bir hkm dah kapudna ve deryda yriyen hssa reslere hkm ki: Mezkr res gelp; "Kbrus Seferi vk olaldan ber bir kta gemisi mr hdmetine dutlup hliy hdmet tamm oldun ve gemisi zmir mukbelesinde rzgra muhlif yirde bulunup vilyetine gitmee ruhsat bulunca Sakz'a varmaa iczet" taleb itmein iczet-i hmynum virilmidr. Buyurdum ki: Res-i mezkr det knn zre metnun gmrin tamm virdkden sonra emn emn zre Sakz'a andan tor vilyetlerine giderken deryda rstgeldnzde kendye ve yoldalarna ve gemisine ve iinde olan metna ve syir lt esbbna kimesneyi dahl taarruz itdrmeyp ahid-nme-i hmynuma muhlif rencde v remde itdrmeyesiz.

1147

Vize beyinin yaptrmakta olduu gemiler ile kestirilmesine memur olduu kereste ii bittikten sonra sanca sipahileriyle birlikte Boaz Hisarlar'nn muhafazas hizmetine gitmesi.

Vize beine hkm ki: Bin eyledn gemiler itmma iridkde ve kesilmesi fermn olunan gemi kerestesi bi't-tamm Midye'ye indrilp ol hdmetler itmma iridkde sen sancaun siphleriyle ve msellemleriyle Boaz Hsrlar muhfazasnda olmak emridp buyurdum ki: Ol hdmetler bi-avni'llhi tel itmma iridkde bir n tevakkuf itmeyp sancaun siphleriyle Boaz Hsrlar'na varup hdmet-i muhfazada olup ve Boaz Hsrlar'nun toplar ninde ylm kumlar dah gerei gibi tathr idp ve toplarn ve yaran yirl yirinde koyup kala v toplarndan tamri lzim olann tamr idp kl- mezbre muhfazasnda olasn. irmen bei dah msellemleriyle ol hdmete tayn olunmdur; mrun-ileyh ile yek-dil olup bb- muhfazada dakka fevtitmeyesiz.

1148

Dergh- Muall'daki alem mehterlerinin mevcudunun Mr-alem Cell Aa'nn teklifi zerine, eskiden olduu gibi tekrar iki yz nefere karlmas.
ile gnderildi. F 14 Za.,(?) sene: 979

Mr-alem Cell Aa'ya hkm ki: "Dergh- Muallm'da olan alem mehterleri hl yz yetmi yedi nefer olup ziyde olmas lzim oldun" arzeylemisin. mdi; deftir-i kadmeye mrcaat olundukda merhm ve mafrun-leh ceddm Sultn Selm Hn tbe serh Msr fethne mteveccih oldukda ve cenb- firdevs-mekn babam Sultn Sleymn Hn nevvera'llh tel merkadeh zamnnda dah tyife-i mezbre cmle iki yz nefer oldu mukayyed bulunman kem-kn tyife-i mezbre iki yz nefere iridrilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, tyife-i mezbrdan kank ksm dah ziyde olmak lzim ise ana gre gyet yarar u stdlarndan ziyde idp cmlesin tamm iki yz nefere yitidrp ulfelerin olgelen det knnlar zre tayn idp defterlerin Dergh- Muallm'a gnderesin ki, mahalline kaydoluna. 238

1149

Gnll reislerin, yaptrdklar gemilerin kumanyasn temin iin mumele ile aldklar paralar sefer dnnde demeleri det olduu halde alacakllarn deme konusunda reisleri imdiden sktrdklar bildirildiinden, Karacafoa kadsnn eskiden beri yaplan uygulamaya aykr olarak imdiden ake taleb edilmesine izin vermeyip bu gibi alacaklarn sefer dn taleb edilmesini salamas.

Hssa reslerden Hc Res'e virildi. 22 Za., sene: 979 Karacafoa kdsna hkm ki: Hl taht- kaznda baz gnll resler kaliteler bin idp lzim olan kumanyalar tedrki in baz kimesnelerden mumele ile aka almala aka shbleri imdiden tekz idp rencde eyledklerin ve bu makle kaliteler mhimmi in aka virildkde kadmden, sefer seferledkden sonra virilgeldi ilm olunman buyurdum ki: Vardukda, bu bbda mukayyed olup fi'l-vk anun gibi kalite bin eyleyen gnll resler lzim olan kumanyalar tedrki in aka alduklarnda sefer seferledklerinden sonra ed idegelmileriken hl aka virenler kadmden olgelene muhlif tekz iderlerse men u def idp kadmden olgelene muhlif kimesneye i itdrmeyp det-i kadme zre sefer seferleyp geldklerinden sonra taleb itdresin.

1150

Mezistre beyinin, Ohri'ye bal bir nhiyenin kendisine sancak tarkyla verilmesi artyla buraya ikiyz bin ake sarfedip bir kale yapacan taahhd etmesi zerine kendisine Mezistre sancann verilip kale yapm ii ile de Ohri beyinin grevlendirildii ve kendisine de sz konusu paray Ohri beyine gndermesinin emrolunduu; ancak parann henz gnderilmedii bildirildiinden, isyan zere olan rey ile mfsidlerin haklarndan gelinebilmesi iin parann biran nce gnderilip kalenin yaplmasnn salanmas.

Ohri Bei'nn Kethuds Husrev'e virildi. F 23 Za., [sene:] 979 Hl Mezistre Bei olan Mahmd'a hkm ki: Ohri sancanun bir nhyesi sana sancak olmak artyla anda kend mlunla uur- dn-i mbne iki yz bin aka ile bir kala bin itmee mteahhid olduun ve ol nhyeyi sancak tarkyla kabl eyledn arzolundukda hakkunda mezd-i nyetm zuhra getrp uur- dn-i mbn in ve muhfaza-i vilyet in mteahhid olduun iki yz bin aka ile ol kalay bin itmek zre sana Mezistre sanca nyet olunup badeh ol kala bins Ohri bei dme zzhya fermn olunup arteyledn iki yz bin aka mrun-ileyhe teslm olunmak emrm olmd. Hl emrm zre kala binsyn akay taleb eyledkde bu defa; "Eds asrdr." diy kendye gnderdn mektb ayn ile Dergh- Muallm'a gnderp ilm eylemi. mdi; ol cnibde syn u tuyn zre [olan] rey v mfsidnn

239

haklarndan gelinmek in ve muhfaza-i vilyet in ol kalay b-tevakkuf bin eylemek lzim olmdur. Buyurdum ki: Vardukda, asl tevakkuf itmeyp kala-i mezbre bins in arteyledn iki yz bin akay mrun-ileyh Ohri beine muaccelen irsl teslm eyleyesin ki, emrm zre ol kalanun binsna mberet idp muaccelen itmma irid[r]p ihmlinz sebebi ile s v tlerden reyya zarar irimek ihtimli olmaya.

1151

atalca'da komusu Aye ile anlamazlklar olduu ve daha nce davalarnn grlp kendi lehine sonulandndan bahisle halen Aye'nin olu Ali tarafndan rahatsz edildiini ve ad geenin daha nce mahbus iken hapisten katn ve halen de yaramazlk ile mehur olduunu syleyen Mahmud adl sipahi olannn davasnn grlmesi ve er-i erfe gre lazm gelenin icra edilmesi; ayrca ad geen Ali'nin hakkndaki iddialar sabit olursa kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Silivri kdsna ve atalca stdna hkm ki: Hl siph-olanlarumdan drende Mahmd gelp; "nefs-i atalca'da vk olan evinn hr kurbinde olan mezbeleli hussnda bundan akdem hem-civr olan yie ve Hasan nm kimesneler ile niz olup emr-i erfmle defet ile murfaa-i er- erf olup hak bunun oldu erle sbit olup buna hkmolunup huccet virilp faslolunm iken hl mezbr yie'nn ol Al nm kimesne nizdan hl olmayup hdmetkrlarn dp tara kartmayup ve kendye era muhlif etmidp ve dvrnun talarn alup kend havlsna iletp env- teadd eyledin ve bu bbda ellerinde fetvlar oldun ve mezbr Al kadm hrsuz olup bir kan hussnda bile bulunup tutlup zindna girp zindndan gaybet eyleyp nice zamn gelmeyp bade-zamnin geldkde gice ile bir kapu Hseyin'n evine girp mezbr mecrh idp yaramazlk ile mehr oldun" bildrmein buyurdum ki: Vardukda, bu huss bir defa erle sorlup faslolm olmayup on be yl terkolunm deil ise ber-mceb-i er- erf onat vechile hakk zre teft idp gresiz; kazyye arzeyledi gibi ise ki, erle sbit ola ol bbda erle lzim geleni icr idp er- erfe muhlif kimesneye i itdrmeyesiz ve mezbr Al fi'l-vk yaramazlk ile mehr olup ehl-i fesd oldu sbit olursa elegetrp yarar demlere koup Sdde-i Sadetm'e gnderesiz ki, kree konla.

1152

Musul ahalisinden Hac Kasm ile olan dmanlndan dolay Diyarbakr'da ikamete tbi tutulan Seyyid Muhammed'in susuz olduu anlaldndan tekrar eski yerinde ikmet ettirilmesi.

240

Arz getren Abdullh ol Sveyf'e virildi. F 27 Za., [sene:] 979 Diyrbekir belerbeisine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Musul ahlsinden Hce Ksm ile husmetleri olan sdtdan Seyyid Muhammed in Diyrbekir'de skin olman hkm-i erfm gnderilmein Hasankeyf'e varup ehl evldndan mehcr felket zre olup gnh olmayup gir yirine varup skin olman hkm-i erfm virilmesin" arzeylemisin. mdi; mezkrlar gir yirlerine varup skin olman sbk hkm-i hmynum yazlup gnderilmidr. Buyurdum ki: Mezbra tenbh eyleyesin [ki,] hkm-i sbkum mcebince gir yirlerine varup skin ola.

1153

Mora muhafazasna tayin olunan ulfeciler grevlerini fa ettikleri iin yerlerine dnmelerine izin verilmesi.

brhm Klr Bl(?) Silahdr'a virildi. 28 Za., sene: 979 Mezistre beine hkm ki: Hl Mora muhfazasna tayn olunan ulfecilerm hdmetlerin ed eyledkleri ecilden yirl yirlerine gelp gitmek emridp buyurdum ki: Vardukda, tyife-i mezbre ile muhfaza hdmetinde olan Ulfeciler Sbas Hasan'a iczet-i hmynum tenbh eyleyesin ki, tyife-i mezbre yirl yirlerine gelp gideler.

1154

Karahisar- ark sipahilerinden Donanma-i Hmyn'a katlp seferden dnenlerin sefere itirak edip etmediklerinin kendilerine seferle ilgili eitli sorular sorulmak veya ellerindeki temessklerine baklmak suretiyle belirlenip yoklama defterlerinin Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Karahsr- ark beine hkm ki: Liv-i mezbrun siphleri mukaddem vk olan Donanma-y Hmynum ile bile olup ekseri naklolup gemilerle bile kup varanlar yoklanup defter olmak lzim olman buyurdum ki: Vardukda, liv-i mezbr siphlerinden varanlar getrdp dah gemiden nirede kup ne mahalde muhrebe olup ne vechile oldun ve bi'l-cmle sahh seferde olduklar malmun olup veyhd kapudn dme ikblhdan vey gayriden itimd olunacak temesskleri olanlar olgelen det knn zre isimleri ve ba karyeleri ve yazular ile yoklayup defter eyleyp defterin mhrleyp Sdde-i Sadetm'e bildresin ve tmrlarn kendlere zabtitdresin.

241

1155

Akkirman beyinin daha nce kendisinden gndermesi istenilen Bender'deki kaliteden birini dier iki kalite ile birlikte donatarak ele geirilen sulular da kree koyup Sar Ali Reis riyasetinde oralarn muhafazasnda istihdam etmesi.

Akkirman beine hkm ki: Bundan akdem Bender'de olan kta kalitelern biri anda muhfaza in alkonlup ikisi Sar Al Res ile Sdde-i Sadetm'e gnderilmek in hkm-i hmynum gnderilmi idi. Hlen ol cevnibn muhfazas mhimmtdan olman buyurdum ki: Vardukda, zikrolunan kta kalitenn levzim mhimmtn ve krekcilerin tedrk eyleyp lzim olan harc in Mliyye tarafndan gnderilen hkm-i hmynum mcebince ol cevnibde olan muktatdan alup sarfidp ve elegelen ehl-i fesd dah kree koyup ktasn dah mretteb mkemmel yat u yaraklar ve cem levzim mhimmt ile donadup mezbr Al Res ile ol cevnibi hfz u hrset itdrp gaflet ile bir mahalle zarar u gezend iridrmekden hazer eyleyesin ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin.

1156

Nibolu beyinin Bodan vilyetine zarar vermek dncesinde olan eski voyvodann Bodan'a yapmas muhtemel bir tecavze kar emrindeki kuvvetlerle hazr olmas; ayet muharebeye katlrsa tehlike bertaraf edildiinde sipahilerini yoklayp defterlerini Sdde-i Sadet'e gndermesi.

Nibol beine hkm ki: Bundan akdem; "Sancauna mteallik alaybei v zam v erbb- tmr ile knn zre cebe v ceven ve cebellerinzle hzr olup Bodan cnibine nzr olasz ki, anun gibi sbk voyvoda olan mfsid cnibinden bir hareket olursa vech mnsib grildi zre mazarratn def u ref eyleyp hdmetde bulunasz." diy emrm olm idi. Hlen mfsid-i mezbrun yanna birka ehl-i fesd cem olup memleketde fesd eylemek ihtimli olup kem-kn cemyyet zre olmak lzim olman buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp sancauna mteallik olan alaybei v zam v erbb- tmr ile bir mnsib mahalde cemyyet idp knn zre mkemmel hzr olup anun gibi bir cnibden bir hareket olursa syir meryla yek-dil yek-cihet olup hsn-i ittifk u ittihd ile adnun mazarrat [u] fesdlar defnde mcidd merdne olup env- say ikdmun zuhra getresin. Hdmet bertaraf oldukda olgelen det knn zre mevcd olan siphleri yoklayup isimleri ve ba karyeleri ve yazular ile defter eyleyp defteri mhrleyp Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, hdmetde bulunmayanlarun tmrlar alnup hara virile.

242

1157

Semendire beyinin, Ba madeninde yaplacak palankann muhafazasnda grevlendirilmek zere Koyluc Kalesi'nden asker alnmayp onun yerine zie Kalesi'nden alnmas yolundaki teklifinin uygun grld.

Kethudsna, Mustaf Voyvoda'ya virildi. 28 Za., [sene:] 979 Semendire beine hkm ki: Mektb gnderp; "Semendire'ye tbi Sivrice(?) ve Sokol Kalalar yklup ve nefert Koyluc Kalas neferleriyle maan Ba nm madende ihds olunacak palankaya ihrc olunmak fermn olunup lkin Koyluc Kalas gerekl kala olup neferi dah cz olup zie Kalas ehir misli muazzam kasaba olup kalas dah khne ve neferleri ziyde olup mahz hfz in dizdryla on nefer alkonlup mads mahall-i mezbra ihrc olunmak mnsib idin" bildrmisin. Buyurdum ki: Vardukda, arzeyledn zre zikrolunan palanka muhfazasyn zie Kalas'ndan kifyet mikdr nefer ihrc eyleyp ve palankay onat hfzitdresin ve ne kadar nefer ihrc olunup kalada bk [ne] kaldun defter eyleyp defterlerin Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

1158

Silistre beyi olarak tayin olunan Vidin beyinin, yeni sancana gidip Bodan eski voyvodasnn Bodan vilyetine ynelik bir tecavzne kar sanca sipahilerini hazr edip bir yerde toplamas; gerekirse Vidin alaybeyinin de kendisine katlmas.

Pr avu'a virildi. F 29 Za., sene: 979 Vidin beine hkm ki: Hlen sana Silistre sanca fermn olunup an-karb hkm-i hmynum irsl olunmak zredr. Buyurdum ki: Vardukda, tehr eylemeyp Silistre'ye varup Silistre sanca siphlerin yat u yaraklar ve cebelleri ile yanuna alup cemyyet ile bir mnsib mahalde oturup Bodan taraflarna nzr olasn. Anun gibi sbk voyvoda olan mfsid bir hareket eylemel olursa hsn-i ittifk u ittihd ile adnun def u refnd[e] say ihtimm eyleyesin ve Vidin alaybeisine dah tenbh eyleyesin ki, Vidin sanca siphleriyle yat u yaraklaryla hzr u mheyy olup anun gibi ol cnibden bir hareket olup hdmet derse sennle bile varup hdmetde buluna. Hlen Vidin Bei olan Hseyin dme zzhya dah hkm-i hmynum yazlup; "isticl zre varup irimek" fermn olunmdur. Mrun-ileyh varup iriince alaybei siphler ile cemyyet zre ola.

1159

bkz. hkm. 1117.

Dvn ktiblerinden Mehmed'e virilmidr.

243

Kbrus belerbeisine ve kdsna hkm ki: Dstr- mkerrem Vezr Mustaf Paa tarafndan yle arzolund ki: "Bi'l-fil Kbrus'da Lefkoe Kalas'nda skin olan Tercemn Luvize nm zimm mrun-ileyh vezrmn kul olup ehl yli ile ve esbbyla vilyet-i Karaman Nzr olup Nide Kds olan nm'a uladurasn." diy hkm yazld.

1160

Mora zamsndan olup Balyabadra'da ikamet etmekte olan Ltfi'nin srekli fesat karmasndan dolay ailesiyle birlikte Kbrs'a srgn edilmesi.

skender avu ol Mustaf avu'a virildi. F 29 Za., sene: 979 Mora beine hkm ki: Hl Mora zamsndan Balyabadra'da skin olan Lutf dyim fesd enatden hl olmadu ilm olunman alkas kat olunup ehl yli ile Kbrus'a srgn olmak emridp buyurdum ki: Tehr eylemeyp ol yirlerden mezbrun alkasn kat idp ehl yli ile yarar demlere koup Kbrus'a srgn idp gnderesin ve Kbrus'a varup teslm eyledklerine belerbeisinden temessk alup Sdde-i Sadetm'e gnderesin.

1161

Yasak olduu halde gemisine Mihali'ten tereke ykleyip Gelibolu'ya uramadan Anadolu Hisar'na gelen ve burada yakalanan Mirali adasndan Manol veled-i Yani adl zimm reisin gemisine el konulmas, ele geirilen terekenin satlmas ve kendisinin de kree konulmas.

Mahmd Kethud'nun Ktibi Ahmed'e virildi. F 19 Zi'l-kade, sene: 979 Gelibol kdsna hkm ki: Mektb gnderp; "Gelibol Voyvodas Ramazn, Mral atasndan Manol veled-i Yani nm zimm res[i] ihzr idp; "Boaz Hsrlar'ndan tereke gemek emr ile memn iken mezkr res Gelibol'ya uramayup ve gemisi yoklanmadn gep Anatol Hsr Liman'nda gemisini buday ile meml buldum. Zhir budur ki; gice ile Boaz Hsrlar'n gemek murd ider." didin mezkr zimmye sl olundukda; "Mihal kazsndan elli md tereke tahml idp Gelibol'ya uramadum. Bir mikdrn Lapseki'de satmak murd eylemidm. Satlmaman Anatol Hsr'na vardum. Bir mikdrn satmak niyyeti ile der-mahzen eyledm in mezkr voyvoda; " ilden tereke almak ve Gelibol'ya uramadn gemek yasakdur; girift iderin." " diy tereke ile gemisini Gelibol nine getrdin" bildrdn ecilden buyurdum ki: Vardukda, fi'l-vk mezbr res Mihal'dan gemisini tereke ile meml idp emre muhlif Gelibol'ya uramadn gemi ise gemisini mr in girift ve terekesin bey idp mezbr resi kree virp emrm yirine vardun yazup bildresin.

244

1162

Kuds ve Halilrrahman'da ktlk olduu iin buralarda ihtiya duyulan gda maddelerini getirmek isteyenlere engel olunmamas ve bunlara sancakbeyinin adamlar tarafndan zulmedilmesine izin verilmemesi.

Hall'r-Rahmn Mtevellsi Mehmed eleb'ye virildi. F 7 Zi'l-hcce, sene: 979 Gazze ve Nbls sancaklar belerine ve zikrolunan sancaklarda vk olan kdlara hkm ki: Kuds-i erf ve Hall'r-Rahmn ahlsi tarafndan Dergh- Muallm'a drende eyh Muhammed mir nm kimesne gelp yle arzeyledi ki: "Vilyet-i Kuds-i erf ve Hall'r-Rahmn bir mikdr kahtlk yir olmala tereke ve syir meklt ksmndan nesne getrp narh- rz zre bey idenleri sancakbe voyvodalar ve demleri Gazze'de ve Remle'de ve Nbls'da ve yollarda ve derbendlerde tutup; "Nin tereke alup gidersiz?" diy cerme bahne idp mllarn alup zulmidp hlf- er- erf teadd iderlerimi." Buyurdum ki: Vardukda, bir defa erle faslolm olmayup on be yl mrr itmeyen davlarn onat vechile teft idp gresiz; mteveccih olan haklarn hkmidp alviresiz ve min-bad dah Kuds-i erf ve Hall'r-Rahmn aleyhi's-selm ahlsine tereke v meklt ksmndan nesne getrenlere kimesne mni olmayup hlf- er u knn i itdrmeyesiz. Tezvr telbsden [ve] hd- zrdan hazer idesiz ve huss- mezbr in kapuya ikyete olunmalu olmayasz ve siz ki kdlarsz, bir sretin sicill-i mahfza kaydidp mcebi ile amel eyleyesiz.

1163
Bu dah.

Kuds'te Hazret-i shak (a.s.)'n merkadindeki rtnn kuandan bir miktar alndndan olay gn burada muvakkt olan ve oullar da nevbeti bulunan ihabddin'in suu sabit olursa grevden alnp hapsedilmesi ve durumun arzedilmesi.

Kuds-i erf sanca beine, Kuds-i erf kdsna hkm ki: Hall'r-Rahmn hdimlerinden drende Muhbbddn ve Abdlkdir ve Eb's-sadt nm kimesneler gelp; "Hazret-i shk [aleyhi]'s-salt ve's-selmun rtsi zerinde olan srma kuandan iki- mikdr sirka olunup ihbddn muvakkt ve oullar nevbetci oldu gn zyi olup kendye thmet olunup ve nzr- vakf mteekk oldu sicill olundukda hdmeti ve ciheti hara virilmi iken bir tarkla gir mukarrer itdin" bildrmein buyurdum ki: Gresiz; fi'l-vk kazyye arzolundu gibi ise [ki,] erle sbit ola mezbrun cihetlerin alup kendyi habsidp arzeyleyesiz. Amm; bu bahne ile hlf- er- erf zulm hayf olmakdan ziyde hazer eyleyesiz.

245

[Yev]m'l-Ahad, f 7 Zi'l-hcce, sene: 979

1164

Klis'te ibenik ve Turovgr kalelerine yakn iki konaklk bir blgede kale bulunmad iin kffrn buraya daima saldrd bildirildiinden, burann muhafazas iin reydan yzelli nefer muaf yazlmas.

Klis muharririne hkm ki: Hl Klis Bei Ferhd dme zzh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Klis serhaddinde ibenik ve Turovgr nm kalalar kurbinde iki konak mikdr yir* kl- mrden hl olup asl nefer bulunmamala kffr- hksr fesd enatden hl olmayup ol cnibn hfz u hrseti in yz elli nefer mikdr kimesne reydan muf yazlmak lzim idin" [bildrmein] mahall-i mezbr muhfaza in hn-i tahrrde yz elli nefer kimesneyi defter eyleyp Sdde-i Sadetm'e arzeylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, emrm zre mahall-i mezbr hfz u hrset eylemek in mnsib olanlardan hrset art ile yz elli nefer kimesneyi defter eyleyp sitne-i Sadetm'e geldnde arzeyleyesin ki, muf olmak in ahkm- erfe virile.

1165

Bodan vilyetine saldrd bildirilen eski Bodan voyvodasnn defedilmesi iin Vidin, Nibolu, Vultrn ve Bender beylerinin Silistre beyinin serdarlnda ve Devlet Giray'n kuvvetleriyle birlikte sakc'da toplanp dman zerine yrmeleri.

Hasan avu'a virildi. F 6 Zi'l-[h]cce, sene: 979 Nibol beine hkm ki: Bundan akdem sana hkm gnderilp; "Sancauna mteallik olan zam v erbb- tmrla knn zre cebe v ceven ve cebellernle hzr u mheyy olup vilyet-i Bodan taraflarna gz kulak dutup ad-y bed-rey taraflarndan hareket olursa syir mer kullarumla yek-dil yek-cihet olup hsn-i ittifk u ittihdla def- mazarrat- ad-y bed-girdrda bezl-i m-hve'l-makdr eyleyesin." diy emrm olmd. Hliy vilyet-i Bodan'a ad-y hksr taraflarndan hcm- hezmet-lzm oldu ilm olunman hliy Silistre Sancabei Hamza dme zzh bu bbda ba u bu tayn olunup ve sen tor [ ]sakc'ya tevecch idp sancaun sbalar ve siphleriyle bil-tehr sen irimek emridp ve Silistre sancabei siphleri ve alaybei ve sbalaryla irimek in mekked hkm gnderilp Vidin alaybei ve Vultrn sancabei siphleri ve alaybei ve aknclaryla muaccelen [ ]sakc'ya varup ol cnibe gemek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vardukda, bir n ve bir sat tehr u rm itmeyp sancaun alaybeisi ve zam v erbb- tmryla mretteb mkemmel dmen yarayla irip mrun-ileyh Hamza dme zzh ile mlkt eyleyp hsn-i ittifk u ittihd zre def- mazarrat- ad-y b-dnde env- ikdm ve hsn-i ihtimm zre olup cenb- emret[-meb] Tatar Hn 246

Devlet Giray Hn dmet melhi[ye] dah bu hussda nme-i erfm irsl olunmd. Anun gibi mrun-ileyh gelrise anunla dah keml-i ittifk zre olup env- yz aklklarnda bulunmaa sayeyleyesin. Ne vechile tedrk idp [ ]sakc'dan gemee ne gn tevecch eyledn yazup bildresin. Bu dah. Bir sreti, Vidin sanca alaybeine: "Mukaddem; "Hzr u mheyy olup hdmet derise mukaddem sancakbei olan Hamza dme zzh ile mlkt idp hdmetde buluna[sn]." diy emrm olmd. Ol emrm mukarrerdr ..." Bu dah. Bir sreti, Vultrn beine; "zam v siphleri ve aknc tyifesiyle muaccelen irimek" in. Bu dah. Bir sreti, Bender beine.

1166

Bodan'a saldran Bodan eski voyvodasnn defedilmesi iin Silistre Beyi Hamza Bey, Vidin, Vultrn ve Nibolu beylerinin kuvvetlerine serdar tayin edildiinden bu kuvvetlerle birlikte ve yetimesi halinde Devlet Giray Han'n askerlerini de yanna alarak dman defetmesi; darbzen lazm olursa Semendire Beyi ve Belgrad kadsndan taleb edip getirtmesi; ayrca Krm hanna yazlan nmeyi de kendisine ulatrmas.

Yazld. Bu dah mezbr Hasan avu'a virildi. F trh- mezbr. Sbk Vidin Sancabei olup Silistre Bei olan Hamza Be'e hkm ki: Bundan akdem sana hkm irsl olunup; "Silistre zam v siphleri ile dmen yarayla mretteb mkemmel olup Bodan taraflarna hzr [u] nzr olup ad-y hksr cniblerinden bir hareket vk olursa irip def- mazarrat u ifsdlar hussnda sarf- kudret eyleyesin." diy emrm olmd. Hliy vilyet-i mezkre taraflarna ad-y mezellet-sr cniblerinden hcm- nekbet-rsmlar oldu ilm olunman mazarratlarnun def bbnda seni ba u bu tayn eyleyp Nibol beine ve Vidin alaybeisine ve Vultrn sanca beine; "Sancaklar zam v siphleri ile ve aknc tyifesiyle mretteb mkemmel dmen yarayla muaccelen yriyp [ ]sakc'dan gep sana mlk olup vech mnsib grdn zre hdmetde ve yoldalkda bulunasz." diy mekked ahkm irsl olunmdur. Buyurdum ki: Vardukda, bir n tehr u rm eylemeyp ne mahalden gemek mnsib ise muaccelen mrr idp vilyet-i mezkreye mazarrat kasdna hcm iden ad-y hksrun def- mazarratlar bbnda mrun-ileyhim beler kullarumla hsn-i ittihd u ittifk zre olup vech mnsib oldu zre mahall-i iktizsna gre devlet-i ebed-peyvendme mteallik olan [hdemtda] env- say ihtimm eyleyesin. Cenb- emret-meb Tatar Hn Devlet Giray Hn dmet melhi[ye] dah nme-i erfm yazlup irsl olunmdur.

247

Anun gibi gelp iririse anlarunla dah yek-dil yek-cihet olup hsn-i ittihd zre ad-y makhrenn haklarndan gelinmek husslarnda env- yz aklklarnda bulunmaa ikdm eyleyesin. Eger ki, darbzen lzim olursa ol cnibe gnderilen Dergh- [Muall] avularndan Hasan zde kadruh ulala Belgrad['a] varup; "Yiirmi be aded darbzen, her darbzene yzer aded fnduk ve syir lzim olan barut ve arabalaryla mkemmel idp gemilere tahml idp muaccelen [ ]sakc'ya indresin." diy Semendire beine ve Belgrad kdsna hkm gnderilmidr. Ana gre taleb idp alup vech mnsib grildi zre hdmetde bulunasn ve mrun-ileyh hn dmet melhi bi'z-zt gelrse mrun-ileyhn hsn-i mveresiyle amel idp ad tarafndan memlekete dahlolunmadn sulha mugyir siz dah taarruz eylemeyp eger Leyh vilyetine ve eger Bodan reysna ahde muhlif b-vech dahl taarruz eylemekden ziyde ihtiyt eyleyesin ve mrun-ileyh hn dmet melhi[ye] yazlan nme-i hmynum sana irsl olund; vech mnsib grdn zre mrun-ileyhe sl eyleyesin.

1167

Bursa'da mslmanlardan kuru ve altn alp yerine kesik ve krpk ake verdii, uyarldnda da "iyi ederim." dedii bildirilen Avraham adl Yahudi sarrafn hapsolunup Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Himmet(?) Rstem'e virildi. F 8 Za. Burusa kdsna hkm ki: Taht- kaznda Avraham nm Yehd sarrflk idp mslimnlardan guru ve altun alup yirine kesk ve krpuk aka virp tenbh olundukda mtenebbih olmadundan mad; "Ey varrn." diy kelimt itdi sbit olduna nyibn sret-i sicil gnderdi ecilden habsolunup Sdde-i Sadetm'e gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vardukda, mezbr Yehd[yi]] dutup kayd bend ile yarar demlere koup emr-i erfm zre Sdde-i Sadetm'e irsl eyleyesin ve sret-i sicillerin bile gnderesin ve koduun kimesnelere tenbh eyleyesin ki, yollarda gaybet itdrmekden hazer eyleyeler.

1168

Semendire beyi ile Belgrad kadsnn, Bodan'a saldran dman defetmek zere oluturulan kuvvet iin yirmi adet darbzen ve yeteri kadar yuvalak ve barut hazrlayp istenilen yere gndermeleri.

Hasan avu'a virildi. F 8 Zi'l-hcce, sene: 979 Semendire beine ve Belgrad kdsna hkm ki: Vilyet-i Bodan'a ad-y hksr taraflarndan mazarrat kasdna hcm olundu ilm olunman hliy Silistre Bei olan Hamza dme zzh ba u bu tayn olunup Nibol beine ve Vidin alaybeisi ve Vultrn bei sancaklar askeri ve aknc tyifesiyle yriyp [ ]sakc'dan mrr idp mazarrat u ifsdlarn def u ref itmek emrm olmdur. Anun gibi mrun-ileyh Hamza dme zzh tarafndan dem gelp darbzen taleb iderse

248

yiirmi kta darbzen, her birine yzer fnduk ve ana gre barut ve arabalarn tekml eyleyp gnderilmek emridp buyurdum ki: Vardukda, tehr itmeyp emrm zre tayn olunan darbzen fnduk ve barut u araba, her ne ise mkemmel idp muaccelen gemilere tahml idp mrun-ileyh Hamza dme zzhya uladurmak in sakc skelesi'nden mrr in irsl eyleyesin. Amm; bu huss ziyde mhimdr; asl ihml teksl cyiz deildr. Env- ikdm ihtimm zre olup ne vechile tedrk idp ne zamnda gnderdn yazup bildresin ve bi'l-cmle taleb olunan darbzenleri ve yuvalaklar ve kifyet mikdr barut ile ale't-tacl ihzr u tedrk idp arabalara tahml itdrp mrun-ileyh Hamza dme zzh ne mahalle [taleb iderse] uladurmak bbnda env- say ikdmun zuhra getresin.

1169

Erdel voyvodasnn, Bodan'a vaki olan saldrnn defedilmesi hususunda kendisinden yardm taleb edilirse gereken yardmda bulunmas.

Hasan avu'a virildi. F 8 Zi'l-hcce Erdel voyvodasna hkm ki: Bundan akdem Bodan'a voyvoda olan mfsid baz ehl-i fesd yanna alup Leyh vilyetine varup andan Bodan memleketine dahl tecvz idp bir mazarrat iridrmek kasdnda oldu ilm olunman ol bbda Tatar Hn Devlet Giray Hn dmet melhi[ye] nme-i hmynum yazlup; "Tatar askeri ile varup hakkndan gelmek" emrm olmdur. Lkin mrun-ileyh gelince dmek ihtimli olman Silistre Bei Hamza dme zzh ba u bu tayn olunup Nibol ve Akkirman ve Vultrn belerine ve Vidin alaybeisine ve Eflak voyvodasna; "varup muvenet eylemek" emrm olmdur. Anun gibi Bodan'a veyhd Eflak vilyetlerine dmen gelp muvenet lzim olursa sen dah Erdel'e tbi olan mer v bolarlar ve syir ayn ile vech mnsib oldu zre muvenet eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, sitne-i Sadet-iynum'a olan vfr- ubdiyyet ihlsun mstedsnca ne cnibe muvenet eylemek lzim olup taleb olunursan iktiz itdine gre Erdel askeri ile gerei gibi muvenet muzheret eylemek bbnda env- say ikdmun zuhra getresin.

1170

Leh kralnn, Bodan eski voyvodasnn af talebinde bulunduunu bildirmesi zerine, voyvodann etrafna toplad ehl-i fesad datp Sdde-i Sadet'e gelerek hizmette bulunmas artyla kendisine dokunulmayacann Leh kralna bildirildii; bu durumda ayet eski voyvoda bu artlar yerine getirirse yeni voyvodann Leh lkesine kar herhangi bir harekete girimemesi; aksi takdirde yardmna gnderilen Silistre, Vultrn, Nibolu, Akkirman beyleri ve Devlet Giray Han ile haberleerek ehl-i fesadn hakkndan gelmesi.
249

Bu dah, Hasan avu'a virildi. F 8 Zi'l-hcce, sene: 979 Bodan voyvodasna hkm ki: Bundan akdem vilyet-i Bodan'a voyvoda olan mfsid vilyet-i Leyh'e varup bir mikdr ehl-i fesd cem eyleyp Bodan'a dahl taarruz eylemek kasdnda oldu ilm olunman bu bbda Tatar Hn Devlet Giray Hn dmet melhiye nme-i hmynum yazlup; "Tatar askeri ile varup hakkndan gelmek" bbnda ve Silistre Bei Hamza dme zzh mrun-ileyh gelince lzim olursa ba u bu olup yanna Nibol ve Vultrn ve Akkirman belerin sancaklar askeri ile ve Vidin alaybeisi sanca askeri ile alup ve Eflak ve Erdel voyvodalar dah muvenet idp vech mnsib grdi zre iktiz itdine gre ehl-i fesdun def u refnde say ihtimm eylemek emrm olm idi. El-hlet hzih Leyh kral sitn- Devlet-iynum'a muteber ili v nme gnderp; "mezkr voyvoda mrun-ileyhe varup iltic idp vk olan ceryimine rakam- afv ekilmek" bbnda istid-y tfet eyledi ecilden; "Mezkr yle ki; yannda olan ehl-i fesd perkende idp kendsi Sdde-i Sadetm'e gelp mlzemet-i hdmetde ola, ol cnibe ahd emna muhlif dahl taarruz olunmaz." diy mrun-ileyh krala tenbh olunup mrun-ileyh hn dmet melhiye dah nme-i hmynum yazlup Tatar askerini zabtidp Leyh ve Bodan vilyetlerine taarruz eylememek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vardukda, bu bbda sen dah mezkr mfsid ve Leyh kral tarafna nzr olup anun gibi gnderilen nme-i hmynum mcebince mezkr mfsidn yannda olan ehl-i fesd perkende idp kendsi sitne-i Sadetm'e mlzemete gelrse ahd emna muhlif ol cnibe bir hareket eylemeyp eryit- ahd emn riyet eyleyesin. Amm yle ki; gnderilen nme-i hmynum mcebince mezkrun yannda olan ehl-i fesd perkende olmayup memleket vilyete bir mazarrat iridrmek kasdnda olursa ana gre mrun-ileyh hn dmet melhi ile ve Silistre [bei] ve syir mer ile haberlep vech mnsib oldu zre mezkr mfsidn ve yannda cem olan ekynun haklarndan gelmee say ikdm eyleyesin. te cnibden sulha muhlif vaz sdr olmadn bu cnibden Leyh vilyetine zarar getrdilme[e] asl rz-y erfm yokdur. Ana gre mukayyed olasn ve ne vechile tedrk olundun Leyh cnibinden ne makle ahbra vkf olduun shhati ile vuk zre yazup bildresin.

1171

Bodan bolar ve ileri gelenlerinin Bodan'a saldrma dncesinde olan eski voyvodann defedilmesi iin bu taraftan gnderilen kuvvetlere ve Bodan Voyvodas Yovan'a yardm etmeleri; aksi takdirde Bodan vilyetinin ellerinden alnaca ve balarna mslman bir vali tayin edilecei.

Bu dah, mezbr Hasan avu'a virildi. F trh- mezbr. Bodan bolarlarna ve syir aynna hkm ki: Bundan akdem Bodan vilyetine voyvoda olan mfsid Leyh vilyetine varup baz ehl-i fesd cem idp vilyet-i Bodan'a bir zarar iridrmek kasdnda oldu ilm olund. mdi yle ki; mezbr mfsid vilyet-i Bodan'a gelp dah siz hl olan Yovan Voyvoda'ya 250

muvenet eylemeyp ihmln sebebi ile mfsid-i mezbr memlekete gelp dhl eyleye, Tatar Hn Devlet Giray Hn ve Silistre Bei Hamza ve Akkirman ve Nibol ve Vultrn belerine ve Vidin alaybeisine sancaklar askerleriyle ve Eflak ve Erdel voyvodalarna kll asker ile vilyet-i Bodan'a dhl idp mezbr mfsidn ve yannda olan ehl-i fesdnun hakkndan gelmek emrm olmdur. Vilyet-i Bodan elden gitmek mukarrer olup mukaddemden mfsid-i mezbr vilyete getrilmemek bbnda say ikdm ve muvenetinz lzim olman buyurdum ki: Vusl buldukda, kadmden sitne-i Devlet-iynum'a olan ubdiyyet rukkyyetinz mcebince mfsid-i mezbr anun gibi vilyet-i Bodan'a dhl idp bir fesd eylemek kasdiderse mukaddemden tedrkin grp mrun-ileyh hn ve syir meryla haberlep bi'l-fil Voyvoda olan Yovan ile hsn-i ittifk u ittihd idp mahall iktiz itdine gre memlekete komayup def u ref eylemek bbnda env- say ikdm eyleyesiz. yle ki; bu defa ihmlinz sebebi ile mfsid-i mezbr vilyete dhl olup bir zarar iridre, vilyet-i Bodan elinzden alnup mer-i slmiyye'den bir mnsib kimesneyi vl nasbolunmak mukarrerdr. Ana gre gaflet eylemeyp basret zre olasz.

1172

Semendire'den Bodan'a varncaya kadar yol zerinde bulunan kadlarn Bodan mhimmi iin Semendire'den gnderilecek top, yuvalak ve barutu birbirlerine ileterek salimen yerine ulatrmalar.

Bu dah, Hasan avu'a virildi. F trh- m. Semendire'den vilyet-i Bodan'a varnca yol zerinde olan kdlara hkm ki: Hl Bodan mhimmi in Semendire'den birka aded top ve yuvalak u barut irsl olunmak emrm olup ol bbda Semendire beine hkm yazlup arabalara tahml itdrp irsl eylemek fermn olunmdur. Buyurdum ki: Her kanknuzun taht- kazsna gelp dhl olursa eger araba v kz bulvirmekde ve eger birbirinze zarar u ziyn iridrmedin uladurmakda gerei gibi mukayyed olup birbirinze ale't-tacl emn slim uladurup ihml msheleden ziyde hazer eyleyesiz. yle ki; toplar vakti ile irimeyp birinzn ihmli ilm oluna, azl ile konlmayup env- kb ile mukab olmak mukarrerdr. Ana gre gaflet eylemeyp taht- kaznuza geldi gibi isticl zre irsline say ihtimm eyleyesiz.

1173

Vize beyinin, Midye'de yaplan gemilerin kreki vs. eksiklerini tamamlayp bu tarafa gnderilecek olan kereste vs. malzemeyi de ykleyip; vrdinar ise o tarafa gelecek olan top gemilerine ykleyip gndermesi.

Vize Bei'nn Kethuds Mehmed'e virildi. F 8 Zi'l-hcce, sene: 979 Vize Bei Hasan Be'e hkm ki: Mektb gnderp; "Midye'de bin olunmak emrm olan gemiler itmma irip biri deryya inp ve ikisi vara zre olup dery muhlif ve liman olmamala indrilmedi ve iki

251

yz yiirmi sekiz nefer krekci gelp batardeye yetmi be ve gemilere otuz beer nefer krekci konldun ve Akakzanlk ve irmen ve Zara krekcileri dah gelmedin ve bir mikdr yeseri ve zift katrn ve Gmlcine'den gelen urganlardan bk kaldun ve kerestenn ekseri inp vrdnar ve buk in at u top ve mavna gemileri lzim idin" bildrmisin. Ol bbda her ne dimi isen malm old. mdi; buyurdum ki: Vusl buldukda, ihzr olunan vrdnar top gemileri vardukda tahml itdrp irsl eyleyesin. Amm; yeseri ve syir keresteyi zikrolunan gemiler ile irsl eyleyesin ve krek in ol cnibde mstekl avu konlup ulak emri dah virilmidr. Getrilmemee sebeb nedr ve Akakzanlk ve irmen ve Zara krekcileri geldkde gemilere koyup Midye zimmlerinden her gemiye birer ehl-i vukf yarar kulaguz koyup rzgr muvfakati ile irsl eylemek ardnca olasn.

1174

Midilli beyinin, sanca sipahilerinden yal, gsz ve kk yata olanlarn cebelsn alp muhafazada brakmas, dierlerini ise donanmaya gndermesi.

Yazld. Mezbr ben demi Abdurrahmn['a] virildi. F 15 Zi'l-hcce, sene: 979 Midill beine hkm ki: Bundan akdem hkm-i hmynum gnderilp; "Midill siphleri muhfaza in alkonup madsn gemiler ile Donanma-i Hmynum'a gitmek" emrm olm idi. Hl Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Siphlern kimi pr n-tvn ve kimi sar olup hdmete iktidrlar yokdur. Ol asllarun cebelsi alnmak mnsib idin" bildrdn ecilden buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi pr olan olanlar knn zre cebelleri ile alaybeiyle muhfazada kalup mad sefere iktidrlar olanlar gemiye bile girp sefere varup hdmetde bulunalar ve cebelsi alnup alaybeiyle muhfaza in alkoduun siphleri defter idp Sdde-i Sadetm'e bir sretin gnderesin.

1175

Anadolu beylerbeyinin mahlul timar vaki olduu zaman ruznmeden timar vermeyip icmal defterinden vermesi; aksi takdirde meydana gelecek karkln sorumluluunun kendisine ait olaca.

Kethuds brhm'e virildi. F 3 Zi'l-hcce Anatol belerbeisine hkm ki: Hl rz-nmeden tmr virildi istim olund. mdi; rz-nmeden tmr virilmek memndur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda dyim mukayyed olup anun gibi mahll tmr vk oldukda icml defterlerin aup tevch eyledn tmrlar icml mcebince tevch idp rz-nmeden tmr virmeyesin. Sefer vk oldukda cebe defteri olur; her tmrun ba 252

karyeleri ile tmrlar asl eyleyp mahll vk olan tmrlar cebe defterinden viresin ki, sonra asl deftere mrcaat olunup dah defter-i icml mcebince virilen tmrlarun tezkireleri aslyla yazlup virile. yle ki; icml almayup dah rz-nme mcebince mazle tmr virilp lzim olan kuyd riyet olunmaya, yanunda ne mikdr mevve tmr virilrse netcesi sana yid olur.

1176

Kaptan- Derya Ali Paa'nn, donanma ile Mezistre taraflarna vardnda, isyana teebbs eden Menvasya'nn Vzeska ky ahalisinin elebalarn yakalayp haklarndan gelmesi.

Kethudsna virildi. F 7 Zi'l-hcce, sene: 979 Kapudn Al Paa'ya hkm ki: Mezistre bei mektb gnderp; " "Mezistre sancanda Menvaya Kalas semtlerinde uka adas mukbelesinde Vzeska nm karye ahlsi Frenk ile ihtilt idp hl ba kaldurup sancak ekp gret hasrete mberet idp Manya ve Zifoz sleri gibi syn zre olduklarn" Menvaya nyibi ve dizdr ilm itdin ve liv-i mezbrda baz rey syn zre olmaa yz tutup def u refleri lzim oldun" bildrmi. mdi; buyurdum ki: na'llh tel Donanma-i Hmynum'la ol cnibe varldukda, zikrolunan slern ahvline gerei gibi mukayyed olup gresin; arzolundu gibi syn u tuynlar mukarrer ise hsn-i tedbr tedrk ile ba ba mfsidlerin nyet-i Hakk'la elegetrp syirlerine mcib-i bret olmak in gerei gibi haklarndan gelesin.

1177

Kaptan paann donanma ile Moton'a vardnda Moton Kalesi neferlerinden savamaya kudreti olmayanlarn gediklerini alarak yarar kimselere verip kalenin dier eksiklerini de tamamlamas ve dmandan herhangi bir zarar erimemesi iin gerekli tedbirleri almas.

Bu dah. Kapudna hkm ki: Moton kds mektb gnderp; "Moton dizdr ve azeb aas ve kethuds ve topcbas ve syir neferleri gelp; "Sbk; "Moton Kalas muhfazas in hcet mikdr nefer ziyde idesin." diy emrolunup hl kalamuzda kifyet mikdr topc olmayup krk nefer topc ve drt nefer dlger lzimdr." didklerin" bildrmi. mdi; buyurdum ki: na'llh Donanma-i Hmynum'la ol cnibe varldukda, mezbr kalanun ahvline mukayyed olup ziyde neferta ihtiyc var ise nefertnun pr n-tvn ve sar olanlarn ve bi'l-cmle darb u harbe iktidr olmayanlarn giderp gedklerin hdmet-i muhfazaya ve darb u harbe kdir ve yarar olanlara tevch idp kala-i mezbrenn muhfazasna lzim olan hsn-i tedbr ile tedrk idp addan zarar u gezend iridrilmemek hussnda tedbr tedrk idesin.

253

1178

Karaman beylerbeyinin, Akehir'de fesat karan suhte tifesini toprak kadlar marifetiyle tefti etmesi ve sulu bulunanlar kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gndermesi.

Karaman belerbeisine hkm ki: Bundan akdem Akehir kazsnda baz shte tyifesi zuhr idp ( mslimnun oln ekp fesd eyledkleri ilm olunman buyurdum ki: ) nm

Vusl buldukda, zikrolunan ehl-i fesd elegetrp ahvllerin erle toprak kdlar marifetleriyle hakk zre gresin; kazyye arzolundu gibi olup fesd enat eyledkleri sbit olursa ehl-i fesd elegetrp erle haklarndan gelp ol cevnibde elegelen syir ehl-i fesd sret-i sicilleri ile Sdde-i Sadetm'e gnderesin ki, kree konla.

[Yev]m'l- sneyn, f 8 Zi'l-hcce, sene: 979

1179

Vezir Hseyin Paa'nn dman donanmas ve maiyyetindeki asker hakknda gnderdii mektubun alnd; Rumeli Beylerbeyi Siyavu Paa'nn kendisine ulamak zre olduu; o gelene kadar dmana kar uyank bulunmas ve dman hakknda srekli bilgi toplamas; Siyavu Paa geldikten sonra birlikte uygun bir yerde toplanp memleket muhafazas iin gerekli gayreti gstermeleri.

Sheyl Kethud'ya virildi. F 24 Z[i]'l-kade Vezr Hseyin Paa'ya hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "yallar muhfazasnda olan belere gnderilen demlern mektblar getrp kffr- hksrun donanmalar ahvlin ve bir cnibe hareket iderse muvenet in asker gnderilmek lzim idin ve cemyyete tenbh olunan skb ve Prizrin belerinden gayri kimesne olmayup sancaklar askeri dah cz oldun ve syir muhfazaya tayn olunanlarun ahvlin" bildrmisin. Ol bbda her ne dimi isen malm old. mdi; Rmili Belerbeisi Siyavu Paa dmet melhi dah varmak zredr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, dyim keml-i teyakkuz u intibh zre olup etrf u cevnibe gz kulak tutup kffr- hksrun ahvl etvrn vech mnsib tetebbu eyleyp fikr-i fsid ve hayl-i ksidleri ne olup ne mahalle dmek ihtimli olursa ol cnibn hfz u hrseti bbnda vech mnsib grildi zre say ikdm eyleyp mrun-ileyh dah varup vsl olcak mnsib grilen mahalde oturup muhfaza-i vilyet memleketde env- mes-i cemlenz zuhr eyleye. Anun gibi kffr- hksr bir cnibe dp muvenet lzim olursa mrun-ileyhile yek-dil yek-cihet olup hsn-i ittifk u ittihd ile bi'z-zt varmala m olur, asker gndermekle mi olur; ne vechile iktiz iderse vech mnsib grildi zre adnun def u refnde say ikdm eyleyp gaflet ile bir mahalle zarar iridrilmekden ihtiyt zre olasz. 254

1180

bkz. hkm. 1135.

Kethudsna virildi. F 4 Za. Mkerrerdr. Kefe beine hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Kala-i Azak svrlerine yevm krk aka ile Aa olan Hasan bin Bahadr ehl-i fesd olup bundan akdem Rodos'a srilmek emrolm iken bir tark ile hals olup yoldalar ile zindegnesi olmayup ref lzim idin" bildrdn ecilden mezbrun ol yirden alkasn kat idp Kbrus'a srgn eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp mezbr fi'l-vk fesd enati sbit olursa ol yirden alkasn kat idp ehl yli ile Kbrus'a srgn eyleyp ve yarar demlere koup Kbrus'a gnderesin.*
* Hkm, zerine izgiler ekilerek iptal edilmitir.

1181

Klis beyinin, dmann saldr ihtimaline kar kendisine yardm etmekle grevlendirilen Semendire alaybeyini, henz gelmemise, haber gnderip bir an nce yanna getirtmesi.

Uzun Ahmed avu'a virildi. F selh- Za., sene: 979 Klis beine hkm ki: Hl kffr- hksrun ol cnibe hareketi olup muhfaza bbnda ihtimm zre olmak lzim olman Semendire alaybeisi bir mikdr siph ile Klis'e gnderilp sennle muhfazada olmak in sbk hkm gnderilmi idi. Hl dah emr-i erfm yazlup ale't-tacl irsl eylemek emrm olmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, emrm zre mezkr alaybei fermn olunan siphler ile varmlar mdur, nice olmdur; eger henz gelmedilerse haber gnderp ale't-tacl yanuna getrdp vech mnsib oldu zre ol cevnibn muhfazasnda env- ihtimm eyleyp gaflet ile kffr- hksrdan bir mahalle zarar iridrmekden hazer idp bb- muhfazada dakka fevteylemeyesin.

1182

Midilli sanca sipahilerinin donanmaya katlp telef olduklar iin Midilli adasnn savunmasz kald bildirildiinden, Saruhan sipahilerinden yz neferinin muhafazada istihdam olunmak zere Midilli'ye gnderilmesi.

Lalaya hkm ki: Hl Midill kds mektb gnderp; "Cezre-i mezbrenn olanca neferleri Donanma-i Hmyn ile bile varup zyi u telef olmala cezre hl kalup ve kffr- hksrun gemileri gelp gitmekden hl deildr. Cezreye gelrse bir kll fesd eylemek

255

ihtimli oldun ve nevbetci tayn olunan yenieri Donanma-i Hmynum'a tayn olunmayup muhfaza in alkonmak lzim idin" bildrdi. mdi; Saruhan siphlerinden yz nefer siph alaybei ile Midill'ye muhfaza in irsl olunmak emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp Saruhan siphlerinden yz nefer mikdr siphyi yazup alaybelerine koup Midill cezresine irsl eyleyesin ki, cezre-i mezbrede muhfaza in tayn olunan Karesi bei ile hfz u hrsetde bile olup hdmetde bulunalar.

1183

Denizdeki dman gemilerinin Sakz'a saldrmalar ihtimaline kar Aydn beyinin drt yz sipahiyi alaybeyi emrinde muhafaza iin Sakz'a gndermesi.

Aydn beine hkm ki: Hl kffr- hksrun gemileri deryda olup Memlik-i Mahrse'yi zarar kasdna gezp Sakz'a dp bir zarar eylemek ihtimli olman Aydn siphlerinden drt yz nefer siphyi alaybelerine koup muhfaza in Sakz'a irsl eylemek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp Sakz muhfazasyn Aydn siphlerinden drt yz nefer mikdr dem tayn eyleyp Sakz'a irsl eyleyesin ki, muhfazada olup gaflet ile bir mahalle kffrdan zarar iridrmeyeler.

1184

Nide kadsnn, harman zaman halktan fazla rn taleb ederek zulmeden ummal ve mbairlerin kanuna uygun hareket etmelerini salamas; aksi takdirde sorumluluun kendisine ait olaca.

Konya Kds'nun Nyibi olan Husm'a virildi. F 15 Z., sene: 979 Nide Kds olup Mfetti olan Mevln nm'a hkm ki: Konya Kds Mevln Seyyidrrahmn zdet fezyilh mektb gnderp; "Rey tyifesi harmeni savurmal oldukda yz kile kacak harmeni [umml]; " ki yz kileye kabl it; eylemezsen savurma." [diyp] rey ziydeye kabl eylemeyp on gn bekler gelmez ve on be gn bekler ve gh bir ay bekler gelmez, demimz varur gelmez. Maksdlar; "Ziydeye kabl itsnler." diy tazyk eylemel oldun" bildrdi. mdi; ummle bu vechile ruhsat virp reyya hlf- er u knn zulm teadd itdrmenn asl yokdur. Mrye yid olan emvle mstekl mfetti tayn olunmakdan murd- hmynum bu makle mahyifi grp def idp ml- mrye gadr ve reyya zulm teadd olunmamandr. Sebeb nedr ki, sen ummli zabteylemeyp reyya bu vechile muzyaka v teadd itdresin? Bu bbda mesl olmsndur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda gerei gibi mukayyed olup ummle ve syir mbirne muhkem tenbh tekd eyleyesin [ki,] harmen zamnnda kendler vey demleri hzr olup hsl olan terekelerin muktez-y er u knn zre yid olan ri ayn ile alup zerlerine kesim eylemeyp er u knna muhlif kimesneye zulm teadd eylemeyeler ve bi'l-cmle umml ve syir mbirni onat zabteyleyp reyy tazyk itdrmeyp zulm 256

teadd itdrmekden ziyde ihtirz eyleyesin. yle ki; bir defa dah ummle ve syir mbirne ol vechile ruhsat virilp reyya zulm teadd eyledkleri istim oluna, senden bilinr. Beyn olunan zrn kabl olmaz; bilmi olasn.

1185

Kefken'de yaplmakta olan gemiler tamamland ve Kefken da araba ile kereste nakline msait olmadndan, Sapanca halkna bu sene artk kereste hizmeti teklif olunmamas.

Sdde-i Sadetm'e gelen deme virildi. F Sabanc kdsna ve Nh avu'a hkm ki: Hl Sabanclu halk Sdde-i Sadetm'e dem gnderp; "bundan akdem Kefken'de bin olunmak emrm olan gemiler mhimmi in kereste ihzr fermn olunup lkin Kefken ta aur yir olup araba ile kereste ekmee imkn olmayup ve gemiler dah itmma irip teklf olunmamak bbnda hkm virilmesin" rec eylemein buyurdum ki: Vusl buldukda, gemiler mhimmi in bu sene min-bad kereste teklf itdrmeyp rencde eylemeyesin. Amm; gemiler[e] lzim olan am kerestesinden kifyet mikdr kereste ihzr itdresin.

1186

nebaht beyinin Boaz hisarlarnn tamiri, Yanya beyinin Preveze Kalesi'nin tamiri, Karleli beyinin de Ayamavra Kalesi'nin tamiri hususlarnda tamirin ne aamada olduu ve ne zaman biteceine dair ayrntl bilgi vermeleri.

Mustaf bin skender avu'a virildi. F selh- Za., sene: 979 nebaht beine hkm ki: Bundan akdem Boaz Hsrlar'nun tamri in hkm yazlup irsl olunm idi. Emr-i erfm mcebince tamre mberet olund m, ne mertebeye irmidr; Sdde-i Sadetm'de malm olmak lzim olman buyurdum ki: Vusl buldukda, emrm zre Boaz Hsrlar'nun tamrine mberet olund m, nice olmdur, ne zamn mberet olunup bi'l-fil ne mertebeye irdin syir ahvli ile mufassal yazup bildresin. Bu dah. Bir sreti, Yanya beine; "... Preveze Kalas'nun tamri nice old? ..." diy. Bu dah. Bir sreti, Karlili beine, Ayamavra tamrine. Bu dah. Bir sreti, nebaht muhfazasna tayn olunan Kstendil alaybeine.

257

1187

Avlonya, Yanya ve Delvine beylerinin, Polya taraflarna geecek olan altm bin kadar Tatar askeri ve aknc iin oralardaki at gemilerini tamir ettirip hazr etmeleri ve Tatar askerlerinden yol zerindeki kylerde bulunan reynn can ve mallarna ynelik herhangi bir zarar gelmemesi iin gereken tedbirleri almalar.

skender avu ol Mustaf'ya virildi. F selh- Za., sene: 979 Avlonya beine hkm ki: Hl; "bi-nyeti'llhi tel Polya cnibine Tatar askerinden altm bin mikdr Tatar- nusret-ir gerilmek in Donanma-i Hmynum'la at gemileri ihzr olunup irsl olunmak zre olup ol cevnibde olan at gemileri meremmet olunup ihzr olunmak" in sbk hkm yazlup irsl olunm idi. Ol emr-i erfm alm-kn mukarrer olman buyurdum ki: Vusl buldukda, Avlonya'da ve syir ol cevnibde ne mikdr at gemileri var ise ale't-tacl meremmet itdrp cmle levzim mhimmt ile hzr u mheyy itdrp dah gemiler bin olunmak in aa bulunur m; tetebbu eyleyp vuk zre yazup bildresin ve Tatar askeri tevecch idp ol cnibe gelmel oldukda sancauna dhl olmazdan mukaddem yarar demler gnderp kyleri ve reyy hfzitdrp yol zerinde olan kury onat vechile synet itdrp evld etfli ve syir esbb etvr gret olunmakdan ihtiyt zre olalar. At gemileri ale't-tacl meremmet olunup ihzr olunmak ziyde mhimmtdandur; ihmlden hazer eyleyesin. Bu dah. Bir sreti, Yanya beine; "... Aknc ile Tatar irsl olund..." Bu dah. Bir sreti, Delvine beine. Gemiler yazlmaya, hemn Tatar yazla.

1188

Vidin'de seyyidlik taslayan Ali isimli ahsn, "nikhlm" diyerek l bir haraminin karsn tasarruf ettii, fetva ve hkmleri kfirlere satt ve kfr syledii bildirildiinden, durumu bu ekilde ise ad geenin katledilmesi.

Arz getren Turak nm kimesneye virildi. F gurre-i Za., sene: 979 Vidin beine ve kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "nefs-i Vidin'den seyyid nmna olan Al nm kimesne bundan akdem fevtolan Zeyneddn nm harmnn htnn; "Menkhamdur." diy sekiz ay mikdr tasarruf idp fetv-y erfe ile ahkm- hmynum kfirlere bey idp ve kfr syledi[ne] hd- udl ehdet eyledkleri sebt-i sicill oldun" bildrdn ecilden kd-askerm dmet fezyilh Pye-i Serr-i Alm'a arzeylemein katlolunmak emridp buyurdum ki: Arzeylednz gibi ise mezbr katlidp emrm yirine vardun yazup bildresiz. 258

1189

Silivrikap yaknlarndaki brahim Paa Camii Evkaf'nn akar cblerinin topladklar kiralar ve kalan bakayay defterlere ilemedikleri bildirildiinden stanbul kadsnn vakfn ilerini ad geen evkafn nzr olan Kap Aas Mahmud vastasyla vakf artlarna uygun olarak grdrmesi.

Kapuc Osmn eleb'ye virildi. F 29 Za., sene: 979 stanbul kdsna hkm ki: Hl kdvet'l-havs ve'l-mukarrabn il-hrih Kapum Aas Mahmd dme ulvvh Sdde-i Sadetm'e arz- hl gnderp; "mahrse-i stanbul'da Silivrikapus kurbinde vk olan br[]hm Paa Cmi'nn Evkf Nzr olup evkf- mezbreye mteallik akr cbleri her ayda cem itdkleri icrtun mfredtn kimden alup ve kimde bk kaldun deftere beyn eylemeyp defterleri mtevellye ve kabzitdkleri aka[y] nzra teslm eyleyp ve erhn- makbza mtevelller yannda komayup Bezzzistn'da hfzolunmak lzim idin" bildrmein buyurdum ki: Gresin; kazy arzolundu gibi ise art- vkf mcebince mrun-ileyh nzr marifeti ile grdrp art- vkfa muhlif i itdrmeyesin.

1190

Karesi ve Germiyan'dan drtyz nefer ehl-i fesad suhtenin toplanp halka zulmettii bildirildiinden, Karesi alaybeyinin, maiyyetine bir mikdar sipahi ve il-eri verilerek bunlarn zerine gnderilip nce er-i erfe davet edilmeleri; kabul ederlerse kendilerinden davac olanlarla davalarnn grlp neticenin arzedilmesi; kabul etmeyip muharebeye kalkrlarsa kanlarnn helal olduu; haklarndan gelinip memleketten zararlarnn defedilmesi.

Karahsr Alaybeisi Sleymn'a virildi. F 6 Zi'l-hcce Anatol belerbeisine hkm ki: Mektb gnderp; "Karesi sancanda yz nefer ve Germiyan'dan yz nefer ehl-i fesd shte cem olup mukaddem aralarndan bir nmdr shte katlolunmala lt- harb ktl ile cmlesi bir yire gelp muhrebeye mberet eylemek zre olduklar muhakkak olup hl etrfda olan kur halkna salgun [salup] mslimnlarun avretlerin ve olanlarn gelp ekp baznun yollarna inp mllarn alup ve baz katl-i nefs eyledkleri yi olup nice karye py-ml olup demlerimz irsl olundukda karr eylemeyp elegelmeyp firr idp fukarya ziyde zulm hayf olundu istim olunup her sene-i mbrekede bu minvl zre cemyyetler idp fesd enatden ahl-i vilyete kll ihtill teaddler eylemein mslimnlar mtezacciru'l-hl olduklarn liv-i mezbrdan bir mikdr siph alkonlup il-erlerine dah; "Demleri hederdr." diy hkm virilmesin" bildrmisin. mdi; Karesi alaybein ba u bu tayn eyleyp dah Kthiyye'de tmrlar olup Karahsr'da mtemekkin olan siphlerden bir mikdr siph tayn eyleyp alaybeine koup zuhr iden ehl-i fesd shtenn hakkndan gelmek emridp buyurdum ki:

259

Vusl buldukda, tehr eylemeyp Karesi alaybeisine emrm zre Kthiyye'de tmr olup Karahsr'da mtemekkin olan siphlerden bir mikdr siph koup il-eri cemyyeti ile zikrolunan ehl-i fesdun zerine gnderp evvel er- erfe davet eyleyp itat idp meclis-i era gelrlerse dav-i hakk eyleyenler ile berber eyleyp bir defa erle sorlup faslolm olmayup on be yl terkolmayan husslarn husam muvcehesinde onat vechile hakk zre teft eyleyp erle sbt bulan hukk ashbna alvirdkden [sonra] fesd eyleyen kimler olup ve ne makle fesd idp ve alvirilen hukk ne asl hukk idin mufassal yazup fesd ziyde olup katl-i nefs eyleyenleri muhkem habseyleyp ahvllerin vuk zre arzeyleyesin. er- erfe itat eylemeyp nd muhlefet iderlerse, muhrebeye mberet iderlerse demleri hederdr. Her ne vechile mmkin olursa ehl-i fesd elegetrp ba ba ehl-i fesdnun haklarndan gelp memleket vilyetden err u rlarn def u ref eyleyesin ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin.

1191

Bodan'a saldrmak dncesiyle Leh topraklarnda etrafna adam toplayan Bodan eski Voyvodas Bodan'n Leh kral vastasyla affedilmesini istemesi zerine, kendisinin kardei ve akrabasyla Sdde-i Sadet'e gelip balln bildirmesi kaydyla balanmasnn uygun grld.

Leyh kralna giden Ahmed avu'a virildi. F 15 Zi'l-hcce, sene: 979 Sbk Bodan Voyvodas olan Bodan'a hkm ki: "Memlik-i Mahrsem'de olan hkimlerden huss Bodan ve Eflak voyvodalarndan ve syir voyvodalardan rey v bery rz v kir olmayup azlolunduklarnda toru sitne-i Sadetm'e gelp mlzemet zre olgelmiler iken bu defa senn yirne vilyet-i Bodan'a voyvoda gnderildkde sen ata v deden ve gayri voyvodalarun yoln terkidp har vilyete varup vilyet-i mezbreye zarar kasdna Leyh vilyetinn baz ekysn yanuna cem itmek zre olduun" ilm olunman anun gibi vilyet-i mezbreye zarar kasdiden ekynun haklarndan gelmek bi'l-fil emrm mcebince cemyyet zre olan cenb- eylet-meb emret-nsb Devlet Giray Hn dmet melhiye ve beler kullaruma emrm olmd. Hl vilyet-i Leyh kral hutimet avkbh bi'l-hayr Dergh- Muallm'a ilisi ile mektbn gnderp; "senn ve karndaunun hakknda nyet-i mlknemz" rec itmein iltims hayyiz-i kablde vk olup sdr olan gnhundan geilp karndaunla maan Sdde-i Sadetm'e gelmene yol virilmek in mrun-ileyh krala nme-i hmynumuz gnderilmidr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, ahvlni keml-i basret intibh ile ve rey-i syib [ile] fikridp dah b v ecddun mlzemet hdmet idegeldkleri [zre] sitne-i Sadetm'e karndaunla ve yanunda olan akribn ile maan gelrsen mrun-ileyh kral iltimsyla suun ve gnhun afvolunman sana ve karndauna ve akribna asl zarar irimek ihtimli yokdur. Ana gre bu emrmi muhakkak bilp ahvlne mukayyed olasn.

260

1192

Kostanie Kalesi'nin barut ve darbzen ihtiyacnn Semendire beyi tarafndan Belgrad'dan tedarik edilip Sava nehri yoluyla Gradika Kalesi'ne, oradan da Bosna beyine ulatrlmas.

Uzun Ahmed avu'a virildi. F 29 Za., sene: 979 Semendire beine hkm ki: Mukaddem Bosna Bei olan Hasan dme ikblh Dergh- Muallm'a mektb gnderp; "Bosna serhaddinde olan Kala-i Kostanie'nn endn barut u yara olmayup etrfnda olan kffr kalalarnun askeri cemyyet zre olup zarar kasdna gelmek ihtimli oldun" bildrmein kala-i mezbreye yz elli kntr barut ile aded darbzen gnderilmesin emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, bir n tevakkuf itmeyp Belgrad'da mahfz olan barutdan yz elli kntr barut ile kta darbzeni eyce gemiye koyup Sava suyyla Gradika Kalas'na gnderp Bosna beine sl eyleyesin. Muaccelen gnderp ihmlden hazer eyleyesin ve emr-i sbkum zre memr olduun aykalar binsn muaccelen itmma iridrmekde ihtimm zre olasn.

1193
Bu dah.

Daha nce Kostanie Kalesi iin taleb olunan top ve barutun Belgrad'dan tedariki iin Semendire beyine emir gnderildii; Bosna beyinin adam gnderip szkonusu top ve barutu aldrarak kaleye koymas.

Bosna Bei Mehmed Be'e hkm ki: Mukaddem Bosna Bei olan Hasan dme ikblh mektb gnderp; "Kostanie Kalas'nun yarak u baruta ihtiyc oldun ve ol cnibn keferesi cemyyet zre oldun" bildrmein kala-i mezbre mhimmi in Belgrad'dan yz elli kntr barut ile kta h darbzen gemi ile Gradika'ya karlup sana teslm olunmak in Semendire beine hkm gnderilmidr. Buyurdum ki: Vusl buldukda, muaccelen Semendire beine demn gnderp zikrolunan mikdr barut u yara taleb idp alup kala-i mezbrede koyup mezbr kalanun ve ol cevnibde olan serhaddn hfz u hrsetinde dakka fevtitmeyesin ve yarak u barut ne zamnda alup kalaya teslm itdn arzeyleyesin ve serhadd-i mezbrda olan klun ve mahf olan mevzn hfz u hrset bbnda basret zre olup gaflet ile kla ve memlike zarar u gezend iridrmel olmayasn.

261

1194

Dmann skenderiyye-Mora arasnda ve Venedik-Mesine taraflarndaki faaliyetleri hakknda ve skb ve Prizrin beyleri dnda Rumeli'deki dier sancakbeylerinin hangi hizmetlere tayin olunduklarnn kendisince malum olmadna dair Vezir Hseyin Paa'nn gnderdii mektubun alnd; Rumeli'deki sancakbeylerinin her birinin hkmde yazl olan grevlere tayin olunduklar; Paa'nn kendi emrine tayin olunan kuvvetlerle, her tarafa ulalabilecek bir mahalde toplanp herhangi bir dman saldrs olursa defedilmesi iin gerekli gayreti gstermesi.

Sheyl Kethud'ya virildi. F 24 Za., sene: 979 Vezr Hseyin Paa'ya hkm ki: Mektb gnderp; " skenderiyye'den Mora'ya varnca yallar muhfazasnda olan merdan mektblar gelp; "kffr- hksr cnibi skn zre olup amm; Mesine ve Venedik cniblerinde kll cemyyet tedrk zre olduklar" istim olunup ne mahalle tevecchleri [oldu] malm olmayup amm; hareket-i hezmet-karnleri olursa ol cnibde skb ve Priz[r]in belerinden gayri belere cemyyet zre olmak tenbh olunmamdur. Syir beler ne hdmete tayn olunduklar malmun olmadun" bildrmisin. Dah her ne dimi isen mufassalen malm- erfm olmdur. mdi; Trhala Bei Byezd dme zzh baz kuzt ile mektblar gnderp; "kffr- hksr gemileri Golos cniblerine doladuklarn" bildrmekle; "Sahh haber itmeyince Mora['ya] gitmeyesin." diy emrm oldukdan sonra ol makle mahzr zuhr itmemekle; "Mora'ya varup altm-yetmi nefer siph ile bir eribasn Golos muhfazasna komak" emrm olmdur ve Alacahsr bei Nova muhfazasna ve irmen bei Boaz Hsrlar'na siph u msellemleriyle ve msellemlerinn yz neferi gherile ve yz neferi koyun hdmetine fermn olunup ve Vize bei hdmetden sonra Boaz Hsrlar'na nsf siphleri ve Bosna'nun alaybeisi ile yz siphleri Klis muhfazasna tayn olunup ve Selanik bei elli nefer siphleri ile Kala-i Selanik tamrine kalmak syir siphleri alaybeileriyle yannuza varmak emrolunmdur. Vidin ve Vultrn beleri dah Nova cnibine vey gayri lzim olan mahalle varmak in hzr olmak tenbh olunmdur. Buyurdum ki: Vusl buldukda, sen dah hsn-i tedbr tedrkle muhfazada ana gre mukayyed olup yanuna varmak emrolunan mery muaccelen yanuna getrdp her cnibe yitimesi sn mnsib olan bir mahalde cemyyet zre olup asker ile hsn-i ittifk u ittihd ile dyim kffr- hksr cnibine nzr u hzr olup meln-i b-dn anun gibi bir mahalle zarar kasdn iderse vech mnsib grildi zre def u refleri bbnda env- ihtimm ikdmun vcda getrp ve kffr- hksr fikr-i fsid ve hayl-i ksidleri ne idin dyim tecesss tetebbu idp vkf olduun ahbr- sahhay ale't-tevl ilmdan hl olmayasn.

1195

Yenieri aasnn, hssa bostanclardan alt nefer olan det ve kanun zere kapya ihrac eylemesi.

262

Mezbr aaya Bl nm acem-olan ile gnderildi. F 15 Zi'l-hcce Yenieri aasna hkm ki: Hl hssa bostnclarumdan alt nefer olan olgelen det knn zre kapuya ihrc olunmak emridp buyurdum ki: Emrm zre hssa bostnclarumdan alt nefer olan kadmden olgeldi det knn zre kapuya ihrc eyleyp deftere kayditdresin.

1196

Galata skelesi'ne gelen arab kefere tifesi mahzenlerine gtrrken ehir iinde f ile tamalar gerektii halde tulum ile tadklarndan dolay mslmanlarn elbiselerine arap bulat bildirildiinden, tulum ile arap tanmasna Galata kads tarafndan izin verilmemesi.

Galata'da Hammllar Kethuds olan eyh Abdlkerm'e virildi. Galata kdsna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Mahmiyye-i Galata aynndan cem- kesr meclis-i era gelp; "baz cezrelerden Galata iskelelerine hamr gemileri geldkde kefere tyifesi hamrlarn mahzenlerine fu ile alup gitmeyp tulumlar ile tayup ehir iinde gezp mslimnlarun libsna tokuna tokuna alup gitdklerin ve bundan akdem tulum ile hamr tayan kefere ile bir defa meclis-i erda murfaa olundukda; "Bu hussda zikrolunan kefereyi hkim tazr-i edd ve habs-i medd ile zecritmek lzimdr." diy mftiy'z-zamn virdi fetv mcebince men idp elimze temessk virmi iken hliy memn olmayup nd idp min-bad Galata'da tulum ile hamr tanmamasna hkm-i erfm virilmek" recsna" arzitmein buyurdum ki: Min-bad mezbr kefereye tulum ile hamr tatmayup er- erfe muhlif kimesneye i itdrmeyesin.

1197

Bursa'dan gnderilen gnlllerden bazlarnn etrafa yaylp baz kimselerin mallarn aldklar bildirildiinden, bu gibilerin kree konulmak zere Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Burusa bei demisi Hc Nash'a teslm olund. Burusa kdsna ve beine hkm ki: Sen ki sancakbeisin, mektb gnderp; "mukaddem baz gnll yazlup Sdde-i Sadetm'e gnderildkde ilerinden baz mfsidn gaybet idp etrfa yaylup baz kimesnelern esbbn sirka idp bu makle teaddden hl olmaduklarn ve haklarndan gelinmesin" bildrdn ecilden buyurdum ki: Gresiz; fi'l-vk mezbrlar bu makle teadd idp baz esbb sirka itdkleri mukarrer ise Sdde-i Sadetm'e gnderesiz ki, kree konla. Amm; mutemedn-aleyh kimesneler ile gnderesiz ki, yolda gaybet itmek ihtimli olmaya.

263

[Yev]m'l- sneyn, f 15 Zi'l-hcce, sene: 979

1198

el beyinin, Kbrs'ta Akliman'da limann muhafazas iin topa dayankl ekilde salam bir kale yaptrmas; Silifke'deki terekeyi Kbrs'a geirmesi; Larende Kalesi'nde hapsedilen ehl-i fesadn sular sabit olduktan sonra toprak kads marifetiyle haklarndan gelmesi ve Sula budaynda vki olan tefvt-i keyli mltezimlerden alp ne kadar tereke alp muhafaza ettiini bildirmesi.

Kbrus avularndan Al'ye virildi. F 23 Zi'l-hcce, sene: 979 il Bei Abdlgafr Be'e hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "Akliman'da bin olunmak emrm olan kalanun mhimmt kifyet mikdr ihzr olunup ve Kala-i Magosa'y bin eyleyen mimr henz gelmeyp amm; bir defter gnderp kll masraf* u teklft kaydeyleyp mahall-i mezbr bir teng sengistn yir olup mahz liman muhfazasyn bir kk kala Karaman['da olan] mimr ile bin itdrilmek mnsib oldun ve erbb- tmrdan Bayndr nm kimesne yatak olup yaramazl sicill olman Lrende Kalas'nda Mardinl-ol nm mfsid ile mahbs idin ve sula budayndan tefvt-i keyl hussn" bildrmisin. Ol bbda her ne dimi isen malm old. mdi; bin olunmak fermn olunan kalaya Karaman'da olan mimrla topa tayanur tamm istihkm zre bir kala bin itmek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, emrm zre zikrolunan limanda vech mnsib grildi zre liman muhfazasyn topa tayanur bir mstahkem [] metn kalay Karaman'da olan mimrla bin itdrp liman hfzitdresin. Amm; itlf isrfdan hazer eyleyesin ve Silifke'de olan terekeyi Kbrus'a germee sayeyleyesin ve sula mltezimlerinden tefvt-i keyli taleb idp b-kusr alup der-mahzen eyleyp ne mikdr tereke alnup hfzolundun yazup bildresin ve zikrolunan ehl-i fesdun fesd enatleri erle sbit oldukdan sonra toprak kds marifetiyle erle haklarndan gelp ol etrf onat vechile hfzitdresin.
* Metinde eklindedir.

1199

Kbrs'taki tophane mhimmt iin gerekli kerestenin Tarsus'tan tedarik olunup gnderilmesi.

Kbrus avularndan Al'ye virildi. F 23 Zi'l-hcce, sene: 979 Kbrus belerbeisine, Tarsus sanca kdlarna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "[Kbrus] cezresinde vk olan top-hne mhimmtna kundaklk tahta ve dingil gnlek ve abise(?) v barmaklk aalar lzim mhimm olup mukaddem meteris mhimmt in Tarsus sancandan tedrk olunugelmein zikrolunan kereste gir Tarsus'dan tedrk olunmak lzim idin" bildrmein buyurdum ki: 264

Vusl buldukda, Kbrus'da olan top-hne mhimmt in lzim olan keresteyi mrun-ileyh tarafndan size gelen mhrl tezkiresi mcebince her birinz taht- kaznuzdan tayn olundu zre tedrk irsl eylemek bbnda env- say ikdm eyleyesiz. Kereste huss ziyde mhimdr; ihmlden hazer eyleyesiz.

1200

Kbrs beylerbeyinin, Kbrs'n barut ihtiyacnn onbin kntar olmasna ramen ancak bin kntar barut mevcut olduunu bildirerek barut gnderilmesi talebinde bulunduu; ancak bu hususta sknt ekildiinden barut gnderilemeyecei; mevcut barutun iyi muhafaza edilip gherile retimi artrlarak ihtiyacn giderilmesi.

Bu dah, mezbra virildi. Kbrus belerbeisine hkm [ki:] Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "cezre-i Kbrus'da olan kalalarda ancak bin kntr barut- siyh olup anun dah bin kntr Trablus'dan gelmeyp Lefkoe ve Magosa Kalalar'dur, byk kalalardur, hayl yaraklar olup bu kadar barut azdur; br on bin kntr barut lzim idin" bildrmisin. mdi; gherile bbnda muzyaka olman min-bad bu cnibden gherile gnderilmez. Buyurdum ki: Vusl buldukda, hzr olan barut onat hfzeyleyp dah memleketde mmkin oldu zre vfir u mstevf gherile iletdrp on bin kntra iridrmek bbnda env- mes-i cemlen zuhra getresin.

1201

Tmvar'daki yararl hizmetlerinden dolay avu olmas arzedilen Behram Kethda'nn, daha nce yapm emredilen gemilerin bitirilmesine nezaret edip bundan baka yirmi para ayka daha bina ettirdikten sonra Sdde-i Sadet avularnn arasna dahil edilecei; gemiler iin gerekli levazmn tedariki ile Semendire, Sirem, zvornik, Pojega ve Zaesne sancaklar kadlarnn grevlendirildii.

Kethudsna virildi. F 15 Zi'l-hcce, sene: 979 Semendire beine hkm ki: Mektb gnderp; "vilyet-i Tmvar'da otuz bin aka zemeti olan Behrm Kethud in; "Her vechile yarardur." diy Dergh- Muallm'da avu olmasn" arzeylemisin. mdi; bundan akdem bin olunmak fermn olunan gemilerden mad yiirmi pre ayka dah bin olunmak ve mrun-ileyh Behrm Kethud, bin olunmak emrm olan gemilern zerine tayn olunmak emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, sbk fermn olunan gemilerden mad yiirmi pre ayka dah bin itdrp eger sbk fermn olunan gemilerdr ve eger hl bin olunmak emrm olan yiirmi pre ayka[dur]; tamm oldukda vuk zre yazup bildresin ki, gemiler emrm

265

zre itmma irip mrun-ileyh geldkde arzeyledn zre Sdde-i Sadetm avularna ilhk oluna ve bin olunmak emrm olan gemilere lzim olan kereste ve syir mhimmta muvenet eylemek in Semendire ve Sirem ve zvornik ve Pojega ve Zaesne sancaklar kdlarna hkm yazlup irsl olunmdur. Gnderilen hkmi mezkrlara uladurup gemilere lzim olan mhimmt muaccelen getrdp itmmna say ikdm eyleyesin.

1202
Bu dah.

Yapm emrolunan gemiler iin gerekli olan malzemenin Semendire, Sirem, Pojega, zvornik ve Zaesne beyleri ve kadlar tarafndan tedarik olunmas.

Semendire ve Sirem ve Pojega ve zvornik ve Zaesne sancaklar belerine ve kdlarna hkm ki: Bundan akdem bin olunmak fermn olunan gemilern levzimi ve kereste ve neccr u kalafatc ve syir mhimmtna muvenet eylemek mhimmtdan olman buyurdum ki: Vusl buldukda, her birinz bu bbda bi'z-zt mukayyed olup taht- hkmetinzde bin olunmak emrm olan gemilere eger kerestedr ve eger kalafatc v neccr ve syir levzimdr; her ne ise muaccelen tedrk ihzr itdrp gemileri muaccelen itmma iridrmek bbnda env- say ikdmnuz zuhra getresiz. Gemiler ale't-tacl yaplup itmma irimek ziyde mhimm olmdur; ihmlden hazer idp bb- ikdmda dakka fevteylemeyesiz.

1203
Bu dah.

Semendire beyi, Belgrad kads ve Zam Nzr Mmin'in yaplan gemilerin muhafaza edilebilmeleri iin Semendire ve Belgrad'daki limanlar temizletip hazrlamalar ve gemilere tahminen ne kadar rt gerekiyorsa bildirmeleri.

Semendire beine ve mfetti-i Belgrad kdsna ve Zam Nzr Mmin'e hkm ki: Hl Semendire ve Belgrad'da olan limanlar imdiden tathr pk olmak lzim olman buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp zikrolunan limanlar ale't-tacl pk tathr itdresiz ki, bin olunmak emrm olan gemiler anda hfzoluna ve ne vechile tedrk idp gemiler zerine rti ne ile olur; tahmn idp vuk zre yazup bildresiz.

1204

aka kadsnn, daha nce donanma iin Semendire sancandan toplad ya, bal ve unu geri sahiplerine iade edip iade ettii yiyeceklerin defterini tutarak stanbul'a gndermesi.

266

Bu dah. aka kdsna hkm ki: Semendire Bei Hasan dme ulvvh Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "bundan akdem Semendire sancandan Donanma-i Hmynum mhimmi in ya u bal ve un cem idp Nova'ya alup gitmek in liv-i mezbrda olan kuzta ahkm yazlup gnderilmein zikrolunan mhimmt emrm mcebince cem olunup baz Koanya'da der-mahzen olup ve baz reyda kalup ve baz ortalkda alnup zyi u telef oldun" bildrmein buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi sbk fermn olundu zre reydan cem olunan eger bal ve eger ya ve eger un ve syir zehyirdr; eger bi'l-fil der-mahzen olandur ve eger mbeynde zyi u telef olandur; kimlerdr, erle mteveccih olursa zuhra getrp gir reyya reddeyleyesin. Bu bahne ile reydan alnan eger bal ve eger ya ve un ve syir zehyiri ketmidp ashbna sl eylemeyp ve kime ne reddolunup defter idp defteri Bb- Sadet-mebum'a gnderp gadreylemekden hazer eyleyesin. Sonradan yoklanup grilmek mukarrerdr. yle ki; ashbna vsl olmayup mbeynde ketm bel olundu malm ola, beyn olunan zrn kabl olmak ihtimli olmayup azl ile konlmayup mukab olmak mukarrerdr; ana gre mukayyed olasn.

1205

Bodan'a saldrmak dncesiyle Leh topraklarnda adam toplayan eski Bodan voyvodasnn defi iin yardm taleb edildiinde Eflak voyvodas tarafndan gereken yardmn yaplmas; ayrca Eflak topraklarna saldr olursa Erdel voyvodasyla birlikte hareket etmesi.

Hasan avu'a virildi. F 6 Zi'l-hcce, sene: 979 Eflak voyvodasna hkm ki: Bundan akdem Bodan voyvodas olan mfsid Leyh vilyetine firr idp anda baz ehl-i fesd cem eyleyp Bodan memleketine dahl taarruz eylemek kasdnda oldu ilm olunman bu bbda Silistre Bei olan Hamza dme zzh ve Nibol ve Akkirman ve Vultrn beleri ve Vidin alaybeisi siphleriyle hzr u mheyy olup mrun-ileyh Silistre beinn yanna varup cenb- emret-meb Tatar hn dmet melhi gelp merya mlk olunca hdmet der ise vech mnsib grildi zre hdmetde bulunmak emrm olmdur. Eyle olsa; sen dah Eflak askeriyle hzr u mheyy olup anun gibi ol cnibe bir hdmet dp muvenet lzim olursa varup hdmetde bulunmak mhimmtdan olman buyurdum ki: Bu bbda sen dah sitn- Sadet-unvnum'a olan vfr- ubdiyyetn mcebince gerei gibi mukayyed olup mrun-ileyh Hamza dme zzh ile haberlep dah anun gibi Bodan cnibinde bir fetret olup mfsid-i mezbr memlekete gelp dahl taarruz eylemel olup muvenet lzim olursa tehr eylemeyp sen dah Eflak bolarlar ve syir askiri ile yriyp mrun-ileyh Hamza dme zzh yanna varup cenb- emret-meb Tatar hn dmet melhi gelp askere mlk olunca hdmet der ise vech mnsib grildi zre

267

bir cnibden sen dah hsn-i ittifk u ittihd ile gerei gibi hdmetde bulunup adnun def u refnde env- [say] ikdmun zuhra getresin ve bu hkm sana ne gn varup ne vechile tedrk eyledn ve ne mikdr dem [ile] varduun yazup bildresin. Anun gibi Eflak vilyetine dmen gelrse muvenet in Erdel voyvodasna hkm yazlup gnderilmidr; mrun-ileyh ile haberlep vech mnsib oldu zre tedrk eyleyesin.

1206

Kemer'den Rodos'a gnderilecek kreklerin Rodos'a gidecek yirmi gemiyle sevkedilmesi; eer gemiler gitmise navlun ile gemi tutulup gnderilmesi.

Kapudnun kethudsna virildi. F 6 Za., sene: 979 Biga beine ve Gelibol kdsna ve emnine hkm ki: Bundan akdem Kemer'den Rodos'a irsl olunmak fermn olunan krekler henz irsl olunmam ise bu defa giden gemilerden yiirmi gemiye birer mikdr krek tahml itdrp Rodos'a gndermek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, gemiler ol cniblere varduklarnda bir firkate gnderp tenbh eyleyesin ki, gemiler anda varup sbk fermn olundu zre Rodos'a irsl olunacak kreklerden yiirmi gemi birer mikdr krek alup Rodos'a iletp teslm eyleyeler. Eger zikrolunan krek tahml olunmak imkn olmayup veyhd gemiler gep gitmiler olup krek henz irsl olunmam ise navlun ile gemiler tutup gnderilecek krekleri tahml idp gnderesiz.

1207

Hssa Doanclar bann akrabas olan Hseyin adl ocuu stanbul'da ayartarak paras ve bir miktar eyas ile Ktahya'ya karan ve yakalanan Pr adl siphnin karma olayn ikrar edip para ve eyay aldn inkr ettii bildirildiinden, ad geenin, yannda bulunan para ve eyas ve sicil sureti ile yarar adamlara koulup Sdde-i Sadet'e gnderilmesi.

Anatol belerbeisine hkm ki: Hssa toanclarum ba zde kadruhnun akribsndan Hseyin nm n-bli olan Hamdili siphlerinden Tlgli nm karyede mtemekkin olan Pr nm siph yz altun ve bir mikdr esbb ile stanbul'dan ayardup Kthiyye'ye alup gidp mrun-ileyh akribsndan biri Kthiyye'ye ardnca varup elinde bulup meclis-i erde olan alup gitdin krr idp aka v esbbn inkr itdkde sicill olunup anda habsolundu ilm olunman mezbr siph Dergh- Muallm'a gnderilmesin emridp buyurdum ki: Mezbr siphyi krrnun sret-i sicilli ile ve yannda bulunan aka v esbb ile yarar demlerne koup kayd bendle Dergh- Muallm'a gnderesin ve mezbrun ahvline vkf olduun gibi arzeyleyesin ve mezbra koduun demlerne tenbh eyleyesin ki, mezbr yolda muhkem hfzidp gaybet itdrmekden hazer ideler.

268

1208

Badat beylerbeyinin o blgedeki mr bakynn tahsilinde gevek davrand bildirildiinden, bu hususta ihmalden saknp defterdara yardm ederek bakynn tahsilinde gerekli gayreti gstermesi.

Kethudsna virildi. F 6 Zi'l-hcce, sene: 979 Badd belerbeisine hkm ki: Hl mahrse-i Badd'da ve syir etrfda emvl-i mriyyeye mteallik atk u cedd vk olan bakyy cem u tahslinde nevan ihml zre olduun ilm olund. mdi; Beyt'l-ml'n cem u tahslinde ihml mshelenn asl nedr? Buyurdum ki: Vusl buldukda, asl tehr eylemeyp emvl-i mriyyeye mteallik vk olan bakynun eger atk ve eger cedddr; yarar demler koup defterdra muvenet eyleyp vech mnsib [grildi zre] cem u tahsl itdrp kimesnede bk komayup bb- ihtimmda dn devletdendr; ihml msheleden ziyde hazer idp vk olan atk u cedd bakysnun cem u tahslinde env- mes-i cemlen zuhra getresin.

1209

Kandra'da ins devam eden gemilerde almakta olan neccar, bkc, baltac ve bak tifesinin kama ihtimaline kar, bunlarn kefile verilip srekli istihdam olunarak iin bir an nce bitirilmesi.

Kandr kdsna hkm ki: Nh avu Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "kaz-i Kandr'da Kefken skelesi'nde mceddeden bin olunmak fermn olunan on be kta kadrgalarun be ktas bin olunup on ktas hussnda neccr u bkc ve baltac v bakc tyifesine tamm kesel gelp her biri firr eylemek zre olup muttasl* bunlarun zerine olunursa bu cnibde am esbb ve stbi v zift ve bunun emsli nice maslih vk olur, her birine gnderilp istihdm olunmaa lyk mr cnibinden birk dem ziyde lzim olman Kocaili siphlerinden Mustaf ve Mehmed ve dger Mehmed ve Hseyin tayn olunmasn" arzeylemein buyurdum ki: Vusl buldukda, bu bbda mukayyed olup zikrolunan tyife olur ile grp stdlar yarar kefle virp salvirmeyp itmm- maslahat eylemek ardnca olasn. Gemiler muaccelen irimek mhimmtdandur; ihml eylemeyp bi-hasebi'l-imkn iridrmee sayidp ve stdlar vech mnsib grildi zre kefle virmekle ve mdrt ile muttasl istihdm eyleyp gemileri itmma iridresin ve ne vechile tedrk eyledn yazup bildresin.
* Metinde

eklindedir.

269

1210

Afar kazsna bal Balca kynde halka bask yaparak mal ve mlklerini haksz yere satp paralarn alan ve zulmeden sipahi Yakup hakkndaki ikyetlerin tefti edilip neticesinin bildirilmesi.

Yazld. Hamd piydeleri beine virildi. Evsit- Zi'l-hcce, sene: 979 Hamd beine ve Afar kdlarna hkm ki: Kaz-i Afar'dan Baluca nm karyede ve Hoyran'da Yakb nm siph dyim irret ekvetden hl olmayup ve rey v beryya env- zulm teadd idp baz garaz itdi kimesnenn zerine zr hid ikmet itdrp n-hak yire nice mslimnun evin ve emlkin satdurup ve nicesinn hlf- er akalarn alup kll teadd itdi istim olunman buyurdum ki: Vardukda, bu hussa bi'z-zt mukayyed olup mezkr ihzr idp ol vilyetn halkndan ve b-garaz mslimnlardan hakk zre ahvlin teft idp gresiz; istim zre mezkrun ol vechile tezvr telbsi ve reyya teaddsi ve zulmi oldu vk ise mslimnlar eyline ehdet itmezler ise vuk zre arzeyleyesiz. Amm; fukar gelp havflarndan yaramazlna ehdet itmemek ihtimli olursa mezbrun yaramazl sbit oldu takdrce ol yirden ref olunacan reyya ilm eyleyesiz [ki,] bildklerin ketmitmeyeler* ve siz dah bu hussda hakk zre olup mezkrdan ahz celb itmele hmyet itmekden hazer idp ahvline vkf u muttali olduunuz zre shhati ile arzeyleyesiz; hlf- vk kazyye arzitmekden hazer eyleyesiz.
* Metinde eklindedir.

[Yev]m's-Sls, f 17 Zi'l-hcce, sene: 979

1211

Kbrs'taki mr evlerin deer baha ile satlmalar gereklemezse kiraya verilmesi ve tamiratnn da kiraclara yaptrlmas; Lefkoe'deki camiye iki, Magosa'daki camiye ise bir minare yaptrlmas; kendisine Baf sancann, kardeine de Baf ve Evdim nhiyelerinin zemet olarak verilmesi artyla Baf'daki eski burcun tamirini ve ayrca bir kadrga ina etmeyi taahhd ve iltizam eden Baf Kullar Aas Mehmed'in teklifinin, iltizam ile sancak tevcih edildii takdirde ad geen aann bu ie sarfedecei paray kendi malndan vermeyip reydan toplayaca ak olduundan kabul edilmedii; tamir iinin gvenilir bir kiiye oluruna kabul ettirilip iltizama verilmesi; sancak tevcihi karl iltizama verilip de memleketin harab edilmemesi.

270

Kbrus avularndan Al'ye virildi. F 23 Zi'l-hcce, sene: 979 Kbrus belerbeisine ve defterdrna hkm ki: Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "skdar kds olup cezre-i Kbrus muharriri olan Mevln ( ) marifetiyle Magosa'da mrye mteveccih olan evler satlmak lzim olup nid itdrildkde; "Her biri krgr mkellef evler olup lkin cz bahya kup virilen bah kirc bahs deildr. Bey olundu takdrce harba mrif olur." " diy arzeylemisin. Buyurdum ki: Vusl buldukda, muharrir-i mrun-ileyh ile bu bbda mukayyed olup gresiz; bu defa deer bahsyla bey olunmas myesser deil ise skin olmak in tlib olanlara meremmtn dah kendlere itdrmek zre hakk- karr ile kirya virp kirs alndukda evlern harba mrif olan yirlerin ilerinde mtemekkin olanlara tamr itdresin ve "Kala-i Magosa ve Lefkoe'de olan cmilern minreleri olmayup kaar minre bin olunsun?" diy bildrmisin. mdi; Lefkoe'de olan cmi- erfe iki minre ve Magosa'da olan cmi- erfe bir minre olmak emrm olmdur. Klun tamri tamm oldukda zikrolunan cmilern minrelerin dah bin idp levzimin tekml idesin ve nhye-i Baf'da Kullar Aas olan Muhammed; "kendye Baf sanca ve sekiz bin tmra mstehk karndana zemet olmak zre Baf ve Evdim nhyelerin otuz yedi bin filoriye kabl idp ve kend mlyla Baf'da olan khne burc tamr itmek ve kend mlyla bir kadrga tamr idp ol cevnibi hfz u hrset itmee mltezim mteahhid oldun" bildrmi. mdi; iltizmla sancak arzitmenn asl yokdur. Burc- mezbr iltizmla yapldu takdrce dvrun eni tokuz arun olmak mhimdr. Burc ykup temelinden mi bin itmek ister, yohsa mcerred eski dvrn m tamr ider ve mahall-i mezbrda kalite ile muhfazada olmak [in] gyet yarar korsan lzimdr; bu huss tamm rey-i syib zre tedrk arz eyleyesiz. Bu makle iltizm arzitmekden ise aa-i mezbr iltizm idecei ml zhir budur ki, kend yanndan virmez, reydan alup virse gerekdr bir mutemed kimesneye zabtitdrp tahammli olduna gre cevb virdrp memleketi iltizm ile virp harb itdrmeyesiz.

1212

Sitti Hatun ile aralarnda ihtilf olan Mustafa Sba'nn Hayrabolu'da skine criyesi Kadem ile ad geenin kk kz Aye'nin vasisi Ahmed'in, davalarnn grlmesi iin Sdde-i Sadet'e gnderilmeleri.

abn avu'a virildi. F 16 Za., sene Hayrabol kdsna hkm ki: Hl nefs-i Hayrabol'da skine olan Mustaf Sba'nun criyesi olan Kadem ve mezbr Mustaf['nun] sare kz yie'nn vassi olan Ahmed nm kimesnenn Sitti Htn ile er davlar olup ihzr olunmalar lzim olman buyurdum ki: abn avu vardukda, mezbre Kadem ile sarenn vassi olan Ahmed'i mezbr avuuma koup bile gnderesin ki, gelp erle olan davlar hakk zre grilp bertaraf ola.

271

1213

Kefken'de yaptrlmakta olan gemiler iin ihtiya duyulan am kerestesinin Akyaz, Ereli ve Yrk kadlar tarafndan tedarik edilip ilgili yere gnderilmesi.

Yazld. Vel Res'e virildi; Nh avu'a uladurmak in. F 17 Za. Akyaz ve Ereli ve Yrk kdlarna hkm ki: Bundan akdem Kefken'de bin olunmak emrm olan gemiler mhimmi in lzim olan am kerestesin ale't-tacl getrp gemiler bin olundu mahalle teslm itdrmek mhimmtdan olman buyurdum ki: Vusl buldukda, taht- kaznuzda olan reyya adlet zre tevz idp ale't-tacl gemiler bin olunan mahalle lzim olan am kerestesin getrdp teslm itdresiz; ihml msheleden hazer eyleyesiz.

1214

Tekeili Beyi Hasan Bey'in, donanmaya katlmak iin Antalya gemileri ile gitmesi durumunda, sanca sipahilerini alaybeyileri serdarlnda donanmaya katlmak zre eme skelesi'ne gndermesi.

Kethuds Ahmed'e virildi. F 17 Za. Tekeili [Bei] Hasan Be'e hkm ki: Bundan akdem hkm gnderilp; "sancaun siphleriyle eme skelesi'ne gelp Donanma-i Hmynum gemilerine dhl olmak" emrm olm idi. Hl Sdde-i Sadetm'e mektb gnderp; "esbbun Antliyye gemilerine idhl idp Antliyye gemileri ile varmak" hussn bildrmisin. mdi; zikrolunan gemiler Kbrus'a andan Cezyir'e gitmek fermn olunmdur. Ol gemiler ile varmak murd idiyorsan alaybei ile sancaun siphlerin tor eme skelesi'ne gndermek emridp buyurdum ki: Vusl buldukda, anun gibi sen Antliyye'de olan gemiler ile varursan emrm zre alaybeine sancaun siphlerin yat u yaraklar ile mretteb mkemmel koup tor eme skelesi'ne gnderesin ki, fermn- sbkum mcebince Donanma-i Hmynum gemilerine dhl olup kapudnum dme ikblh vech mnsib grdi zre hdmetde bulunalar.

1215

Kbrs'n eskiden olduu gibi yeniden mamur hale gelmesi iin beylerbeyi, kad ve defterdar tarafndan hukukun uygulanmasnda, mr hizmetlerde ve vergi vs. tahsilinde adalet zre olunmas, tefrika kartacak ilerden kanlmas ve reynn refah ve gvenlii iin gerekli gayretin gsterilmesi.

272

Yazld. Kbrus avularndan Al'ye virildi. F 23 Zi'l-hcce, sene: 979 Kbrus belerbeisine ve kdsna ve defterdrna hkm ki: Cezre-i Kbrus kuvvet-i khire-i husrevnem ile yenile fetholunm memleket olup reysna dah nevan zaf tr olup cezre-i mezbre reysna zulm teadd olunmayup adlet olunup eger icr-i er- erfde ve eger tahsl-i emvl-i Beyt'l-ml'de ve eger syir teklf-i rfiyye ve avrz- dvniyyede hmyet synet olunup takviyet virilmekle memleket vilyet eski hli zre mamr u bdn olmak mhimmtdan olman buyurdum ki: Bu bbda her birinz bi'z-zt mukayyed olup tyife-i rey bana(?) vedyi- Hlk- berydur; mehm-emken hmyet synet eyleyp kimesneye zulm teadd itdrmeyp eger icr-i ahkm- er- erfde ve eger mr hdemtda ve eger Beyt'l-ml cem u tahslinde tedrc adlet ile tutup reyya tefrika v ihtill virr husslardan ihtiyt eyleyesiz ki, eyym- hmyn- adlet-makrnumda her biri fer- bl ve huzr- hl ile kr u kisblerinde olmala cezre-i mezbre eski hli zre mamr u bdn ola. Cezre-i mezbrenn mamr u bdn ve rey v berys emn emn ve refhiyyet itmnn zre olmas nihyet-i ml-i behcet-mebumdur. Bu hussda gerei gibi her birinz mukayyed olup her vechile eneldp mamr u bdn olmas bbnda mes-i cemlenz vcda getrp bb- ikdmda dakka fevteylemeyesiz. yle ki; reyya zulm teadd olunup fevka'l-had teklf ile mteezz olmala mbeynlerine tefrika v ihtill virildi istim oluna, beyn olunan zrinz kabl olmak ihtimli yokdur; ana gre gaflet eylemeyesiz.

1216

Siroz'da, mteveff Mehmed Bey ve Evranos Bey Evkf'nn imretlerini igal ederek burann grevlilerine ve halka zulmeden suhte tifesinin haklarndan gelinmesi.

Imret eyh Sad'e virildi. F 20 Zi'l-hcce, sene: 979 Selanik beine ve Siroz kdsna hkm ki: Sen ki kdsn, Mehmed Be Evkf'nun mtevellsi ile mektb gnderp; "mteveff Mehmed Be ve Evranos Be Evkf'nun mtevellleri ve nzrlar ve syir huddm ve ehrn ayn ve syir mslimnlar bi-esrihim mahfil-i kazya gelp etrf u cevnibden zikrolunan mretlerde Yalu Mehmed ve Nash ve Sunullh ve mer ve Kara Mehmed nm kimesneler ve syir shte nmna nice eky cem olup okmak-yazmak zre olmayup tb-hnede msfiri kondurmayup kendler olup fsk u fcr zre olup eyhn ve aclarn ve syir hademelerin katlitmek isteyp matbaha girp istedkleri mikdr pilv u zerde v a alup ve klr kapatmayup ellerinde lt- harble girp kimesneyi syletmeyp murdlar zre ya u bal alup fesd enat itdkleri" arzeyledkleri ecilden bu huss onat vechile grilp mazarrat u fesdlar def u ref klnmak emridp buyurdum ki: Vardukda, gerei gibi mukayyed olup gresiz; arzolundu gibi ise anun gibi shte nmna ve yarak ile gezen mfsidleri men u def eyleyp min-bad yarakla gezdrmeyesin.

273

Ol makle ekydan dav[]-y hakk ider var ise mahfil-i era ihzr eyleyp gaybet idenleri erle buldurmas lzim olanlara buldurup getrdp mslimnlarun erle sbit mteveccih olan haklarn hkmidp b-kusr alviresin. tat-i er- erf itmeyp nd muhlefet eyleyp kasd- muhrebe eyleyen ehl-i fesdun hsn-i tedbr tedrkle zerlerine varup haklarndan gelinmek bbnda env- say ikdm zre olasz. Anun gibi muhrebede helk olanlarun demleri hederdr; ana gre bb- tedrkde dakka fevtitmeyesiz.

1217

Krfz ve Vendik ile gizlice ibirlii yaptklar bildirilen Yanya Kalesi'ndeki kfirlerin Yanya beyi tarafndan kale dna karlp mslmanlarn yerletirilmesi.

s avu'a virildi. F 27 Zi'l-hcce, sene: 979 Yanya beine hkm ki: Mektb gnderp; "nefs-i Yanya kefere[si]nn hufyeten Krfz ve Venedik ile ziyde ittihdlar oldu kffr- hksrdan hals olan tutsaklardan haber alnup ve Yanya'nun olanca keferesi kala iinde olup dizdr u kethud v imm ve iki- nefer hsr-erinden gayri iinde mslimnlk olmayup kala-i mezbre kffr ile meml olunmak bir mazarrat iridrilmek ihtimli oldun, kala iinde olan kefere tara ihrc olunmak mnsib idin" bildrmisin. Buyurdum ki: Vusl buldukda, fi'l-vk kala-i mezbrenn iinde kefere olup ve Yanya keferesinn ol vechile Krfz ve Venedikl ile ittihdlar muhakkak ise talgalk bertaraf olunca kefereyi kaladan tara ihrc eyleyp kalanun iine mslimnlar koyup temekkn itdresin ve bi'l-cmle memleketn hfz u hrseti bbnda mcidd merdne olup gaflet ile eger rey tarafndan ve eger harb kefereden bir zarar iridrilmekden ziyde ihtiyt eyleyp vech mnsib grildi zre hsn-i tedrk eyleyp basret zre olasn.

1218

Rudnik Madeni'ne top yuvala dkmek iin giden grevlilerin her trl ihtiyalarnn Semendire beyi, kads ve Rudnik Madeni emini tarafndan tedarik edilmesi.

Topclar Ktibi Mehmed'e virildi. F 29 Za., sene: 979 Semendire beine ve kdsna ve Rudnik Madeni emnine hkm ki: Hssa topclarum blkbalarndan Vakks Rudnik Madeni'ne top yuvala dkmek in irsl olund. Buyurdum ki: Vusl buldukda, tehr eylemeyp mezbr, maden-i mezbrda ileyenlern zehyirin aka ile narh- cr zre alvirp ve syir lzim olan levzim mhimmt ne ise tedrk idivirp ihzr itdresiz ki, maslahata mberet eyleyp avkolunmalu olmaya. Bu dah. Bir sreti, Rudnik emni ve kdsna.

274

1219

Mat kazsnda Kara Ali adl maktuln kan, diyet ve gasbolunan mallarnn teftii ile ilgilenen maktuln amcas Memi Hce ile hizmetkrn katledenlerin, siphlerin evlerinde sakland bildirildiinden, konuyla ilgili teftiin yaplp sulularn yakalanmas ve ktillere yataklk eden sipahilerin, dirliklerinin alnmas iin kimler olduklarnn bildirilmisi.

Yazld. Ohri beine ve lbasan ve Mat kdlarna hkm ki: Sen ki Mat kdssn, mektb gnderp; "Mat kazsna tbi Binal(?) nm karyede fevtolan Kara Al'nn ammi Memi Hce maktln dem diyeti ve gret olan ml menli huss teft in gnderilen emr-i erfm mcebince iki defa teft olundukda ehl-i fesd era itat eylemeyp cmlesi cemyyet idp; "Mezbr Memi Hce ekv eylemekden hl olmayup katleylemek gerekdr." diy mvere idp alndukdan sonra te gelrken karye ortasnda karye-i mezbre halkndan on drt nefer kimesne avretleri ile mezbr Memi Hce'yi ortaya alup lt- harb ile mezbr ve yannda olan Hasan nm hdmetkr katlidp badeh perkende olup siphlern evlerinde saklanup taleb olundukda avretleri ve hdmetkr ve syir mteallikt let-i harb ile karu kup elevirmedklerin" bildrmisin. mdi; buyurdum ki: Vusl buldukda, ehl-i fesd ihzr eyleyp dah verese muvcehesinde bir defa erle sorlup faslolm olmayup on be yl terkolm dav deil ise ber-mceb-i er- erf onat vechile hakk zre teft eyleyp gresiz; kazyye arzolundu gibi ise ki, erle sbit ola ehl-i fesd siph ise habsidp arzeyleyesiz, deil ise ol bbda erle lzim geleni icr idp yirine koyup er- erfe muhlif kimesne[ye] i itdrmeyesiz. yle ki; siphler bile ehl-i fesda hmyet idp elevirmezlerse ism resmleri ile yazup arzeyleyesin ki, dirlikleri alnup hara virile.

1220

am avular Kethdas Mustafa'nn yaramaz olduu ve fesat karp ortal kartrdndan dolay cezalandrlmas hakknda.

Yazld. Mkerrerdr. m belerbeisine ve kdsna hkm ki: Sen ki belerbeisin, mektb gnderp; "m avular Kethuds olan Mustaf in ehl-i hev ve shb-i garaz olmakla sbk Belerbei olan Ahmed dme ikblh zamnnda vilyete kll ihtill virp izlesi lzim olman Safed sancanda Akk nhyesinde Tayyib'-veyr(?) nm karye ve gayriden on tokuz bin aka tmra mutasarrf olan m avularndan Yahy avu in; "Mahaldr." " diy arzeylemisin ve hl yirine(?) mutasarrf Pervz Kethud zde kadruh dah sitne-i Sadetm'e gelp; "mezkr Mustaf Drz tyife[si]ne tfenk ve syir yarak gnderp ve belerbei cemyyetlerin bozmak murd eyledkce hufyeten haberler gnderp memleketn ihtilline bs oldun" bildrmein mezkrun ahvli[n]i teft eyleyp ...*

275

* Hkm metni eksiktir ve zerine izgilerler ekilerek iptal edilmitir.

1221

Eflak voyvodasnn eskiden olduu gibi yirmi adet yarar ahini hssa akrclarndan Mustafa ile Sdde-i Sadet'e gndermesi.

akrclar ktibine virildi. F 6 Za., sene: 978 Eflak voyvodasna hkm ki: Kadmden vilyet-i Eflak'dan Sdde-i Sadetm'e yiirmi cenh yarar hin irsl olunugelmein gir kem-kn gnderilmesin emridp buyurdum ki: Hssa akrclardan Mustaf hkm-i hmynum ile vardukda, tehr itmeyp vilyet-i mezkreden slb- sbk zre hssa-i hmynuma mnsib yiirmi yarar hini mezkra teslm idp Sdde-i Sadetm'e irsl eyleyesin; ihml mshele itmeyesin.

1222
Yazld.

Adana beyinin, elinde sahte hkmle yakalanan Ahmed ile hkm yazan ahs yakalayp stanbul'a gndermesi.

Atana beine hkm ki: Ahmed nm kimesne elinde Karaslu kdsna Ramazn talebiyle(?) yazlm bir emir dutlup shhatinde bhe olmala mezbr Ahmed habsolunup ol emri Dergh- Muallm'a gndermisin. mdi; ol emir Dergh- Muallm'dan virilmi olmayup mzevver olman ol emri tahrr iden ve elinde bulunan kimesneler elegetrilp Dergh- Muallm'a gnderilmesin emridp buyurdum ki: Ol emri tahrr eyleyen her kim ise ve kimn elinde bulunm ise elegetrp anun gibi gaybet iderler ise kefllerine ve yatak u turaklarna ve bi'l-cmle buldurmas lzim olanlara buldurup getrdp dah kayd bendle Dergh- Muallm'a gnderesin ve ahvllerin shhati zre yazup arzeyleyesin. Amm; yolda [ka]urlmakdan hazer eyleyesin.

1223

Mteveffa Tahta-zde Muhyiddin Evkf'nn eski nzr brahim bin Hsrev'in zimmetindeti vakf malnn tahsil edilerek vakfa olan zararnn bildirilmesi ve vakfa karmasna izin verilmemesi.

Yazld. Halc Hasan Mezzin'e virildi. F gurre-i Muharrem, sene: 980 Galata kdsna hkm ki: Mektb gnderp; "Galata'nun hricinde vk olan mteveff Tahta-zde Muhyiddn Evkf'nun mtevellsi ve syir mrtezikas meclis-i era gelp vkf- mezkrun uteks ebnsndan ve vakfna mukaddem nzr olan brhm bin Husrev'n defetle hyneti zhir olup vakfa kll gadri olman nezret emrile hara tevch olunup hkm-i kd lhk olm zimmetinde on binden ziyde ml- vakf olup virmede tealll nd eyleyp ve vakfa dahl taarruzdan hl olmayup mdm ki, vakfdan bi'l-klliyye men u redd olunmaya, 276

harb itmek mukarrerdr." diy arzeylemisin. mdi; mezkrun zimmetinde olan ml- vakf alnup zerine sbit olan mevdd arzolunmasn emridp buyurdum ki: Vardukda, mezkr ihzr eyleyp ahvlin onat vechile hakk zre dikkat ihtimmla teft idp gresin; zimmetinde ml- vakf zuhr iderse bade's-sbt b-kusr alup vakf in zabtitdrp ve zerine sbit olan mevdd yazup arzeyleyp min-bad emre mugyir vakf- mezkra dahl taarruz itdrmeyesin.

277

ANAL T K

NDEKS

278

N D E K S *

karyesi, vilyet-i Baban : 611 ad [/ad] : 184, 325, 367; ahvli skn zre zuhr itmek : 1064; ahvlin arz u ilm eylemekden hl olmamak : 521; bir mahalle zarar u gezend iridrmek kasditmek : 1034; cnibinden zarar u gezend iridrilmek : 20 c; cemyyeti : 3; dahlitmek : 1074; def olunmak : 180; gemileri : 54 c, 185, 771; zuhr : 212, 316; -y te-karrun sefyin-i hezmet-karyini : 514; -y bed-rnun kahr u tedmri : 519; -y bed-ry : 518; -y bed-ry kadrgalar : 513; -y b-dn : 474, 1165; -y b-dn bir mahalle zarar kasdn iderse varup irimek : 1009; -y b-dnn kahr u tedmri : 474; -y dallet-ir : 51; -y liym : 474; -y liym- sadet-fercm(?) mnhezim makhr olmak : 51; -y mezellet-sr cniblerinden hcm- nekbet-rsmlar olmak : 1166; -y tuyn-srun donanma-i hezmet-ir : 211; dan bir yire zarar irimek : 899; dan gaflet eylememek : 1; dan havf ihtimli : 212; dan hmyet synet olunmak : 325; dan ilticya kbil kala : 560; dan mahfz olmak : 416; dan mahfz u masn olmak : 319; dan masn olmak : 324, 326; dan masn u mahfz olmak : 325; dan memn olmak : 325; dan memn u masn olmak : 319; dan memleket vilyete zarar olmamak : 15 c; dan rey v beryya zarar olmamak : 15 c; dan synet : 416; dan zarar iriecek mevza nzr olmak : 1006; dan zarar u gezend iridr(me)mek : 1022, 1024; dan zarar u gezend iridrilmemek : 1177; nun ahvl etvr : 79; nun ahvli malm olmak : 1064; nun def u ref : 2, 3, 184, 1179; nun def u refnde env- say ikdmn zuhra getrmek : 1205; nun def u refnde say ihtimm eylemek : 1158; nun def- mazarrat : 1077; nun efkr- fsidesi : 79; nun fikr tedrkleri : 79; nun fikr-i fsidi : 3; nun haklarndan gelinmek : 1166; nun hareket idecek zamnlar : 1064; nun hareketi : 276, 326; nun hayl-i ksidi : 3; nun kahr u tedmri : 34; nun mazarrat u fesdlar defnde mcidd merdne olmak : 1156; nun mazarrat u fesdlarnun def u ref : 325; nun mekr hlesi : 316; nun yaraklarn battl itmek : 186; ya mukbele : 294; ya ruhsat virmek : 771; ya yarak alup gidenleri elegetrp yaraklarn alup mri in girift itmek : 1077; ya zahre virilmemek : 1022 ad taraf(lar) : 7, 212; ndan basret intibh zre olmak : 184; ndan gaflet : 22 c, 184, 218, 316, 851; ndan hareket olmak : 326, 1077; ndan memlekete dahlolunmadan sulha mugyir taarruz eylememek : 1166; ndan zarar u gezend iridrilmek : 628; ndan zarar u gezend iridrmemek : 212, 229; ndan zarar u gezend irimek : 43 c; n tecesss : 205; na nzr olmak : 186, 771, 1077, 186, 206, 762 ad-y bed-girdr : 1165; dan mahfz u masn olmak : 1022; un gemileri : 184 ad-y bed-nihd; un haklarndan gelinmek : 521; un mazarrat u fesdlarnun def u ref : 315, 326; un zerine varmak : 521 ad-y bed-rey : 206, 257, 310, 476; cniblerinden gaflet eylememek : 22 c; taraf(lar)ndan hareket olmak : 1034, 1165; tarafndan bir mahalle zarar u gezend iridrmemek : 1077; den mahfz u masn olmak : 319; e hezmet hakret myesser mukadder klnm olmak : 1128; e mezellet nekbet myesser mukadder klnm olmak : 1128; n kahr u tedmri : 3, 186, 211, 510, 521, 522; n mekr hlesi : 184, 256; n vcd- habset-ldlar : 211 ad-y dn; bir mahalle zarar kasdna geldin haber almak : 1006; devlet : 513; devletn def- mazarrat u ifsdlar : 2 c; -i mbn : 518; n def u refleri : 1006, 1009; n mazarrat u fesdlar def : 292

* Yannda (*) iareti bulunan terimler hemen hemen btn hkmlerde getiinden hkm numaralar verilmemitir.

279

ad-y [/ad-y] hksr : 46, 478, 525, 698; cnibinden hareket vk olmak : 1166; dahl taarruz idecek mahaller : 1007; donanmasn bertaraf itmek : 394; gemileri : 46, 185, 771; hcm : 315; makhr muhakkar olmak : 193; tarafndan mazarrat kasdna hcm olunmak : 1168; taraflarndan hcm- hezmet-lzm olmak : 1165; - dallet-ir : 193; a zahre viren siphleri habsitmek : 1022; a zahre virilmekden ihtirz eylemek : 1022; dan bir mahalle zarar u gezend iridrmemek : 1073; un ahvli : 510; un def- mazarrat u ifsdlar : 1166; un def- mazarratlar bbnda belerle hsn-i ittihd u ittifk zre olmak : 1166; un hareketi zamn : 1064; un mazarrat u ifsdlarn def u ref itmek : 1168 al arpa : 742; tevz : 725 al ayrlar kormak : 13 c al kkler ihds : 457 al kkrd : 832, 833 al un : 742 al yuvalaklar dkdrmek : 661 al; gherile : 616; kl olm gherile : 586 Arb bkz. Arab atf- husrevneye mukrin olmak : 826 ayn : 142, 161, 326, 391, 419, 565, 1171, 1196; cem olmak : 435; ile muvenet eylemek : 1169; katli : 906; - kasaba : 613; - memleket : 895, 925; - ehr evleri : 726; a ahkm- erfe irsli : 1034; a bs-i nefret vahet evz gstermemek : 1128; dan cemm-i gafr meclis-i era gelmek : 1046 ayn- vilyet : 468, 570, 574, 695, 698, 761, 880, 977, 1034, 1038, 1059; cemyyeti : 1034; den teft itmek : 55 c Azz u Kilis [/Kilis Azz/Kilis]; kazs : 54, 87; (sanca) bei : 60 c, 40, 54, 87, 192, 248, 633, 1082, 1084, 1100, 1101; kds : 16 c; livsndan kavvs ihrc : 1100 b v ecdd mlzemet hdmet idegelmek : 1191 ab(lar) : 460 abc tyifesi : 460 Abaza; gemileri : 979; 'nun haklarndan gelmek : 979; lara Memlik-i Mahrse'yi gret itdrmek : 1077 Abbs avu, Dergh- Muall avu : 14 c Abbs Kethud, Kzlark mezraas mutasarrf, Badd : 997 Abbs Mcid, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Abd-Al, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 abd-i memlk : 700, 952, 968 Abd avu, Dergh- Muall avu : 368, 746 Abd eleb, akrclar Ktibi : 1052 Abd, Alacahsr Bei : 231 Abd, ehl-i fesd, Yalva kz. : 925 Abd, kallb, Hasankalas Kullar Aas Allhvirdi Aa'nun demi : 953 Abd, Kara, Manastrlu, shte, At Bzr, Edirne : 881 Abd, kz cebren alnan Hc'nun ol, Yalva kz. : 925 Abd, Zamantu Kalas Kethuds : 712 Abdullh Aa : 156 Abdullh Husrev avu, Dergh- Muall avu : 743 Abdullah, Fas hkiminin kardei : 665 Abdullh, Kurd, Receb Blkba Bli : 934 Abdullhbaba Kona, Akehir : 1 c Abdurrahmn Be, Badd Belerbeisi, sbk Zlkadir Belerbeisi, : 621 Abdurrahmn bin Emrullh, Eirdr ks. : 410 Abdurrahmn bin Hall, Eirdr ks. : 410 Abdurrahmn, Byk Mahkeme Nyibi, Edirne : 972

280

Abdurrahmn, skender ol, ehl-i fesd, Olt : 957 Abdurrahmn, levend shte, ehl-i fesd, Burgazlu k., Sonisa kz. : 614 Abdurrahmn, Mehedeyn-i erfeyn Mtevellsi : 140 Abdurrahmn, Midill beinn demi : 1174 Abdlazz, Kapukethuds : 442 Abdlcebbr, Htniyye Mtevellsi, Manisa : 104 Abdlcebbr, Nzr- Emvl : 220, 1059 Abdlcebbr, Sakz Bei, sbk Kavala Kapudn : 239, 246, 395, 772 Abdlcell, Badd Defterdr, Badd Muharriri : 503, 875 Abdlcell, Balabanlu k., Kandr kz. : 540 Abdlcell, Burusa Kds Nyibi : 1132 Abdlgaffr Toanc, Yaldur-ol(?), ehl-i fesd, hrsuz u harm : 568 Abdlgafr Be, il (Sanca) Bei : 61, 299, 334, 352, 393, 517, 926, 1040, 1198 Abdlgan, Dvne, ehl-i fesd, Yalva kz. : 925 Abdlkdir, Hall'r-Rahmn hdimlerinden : 1163 Abdlkerm, eyh, Hammllar Kethuds, Galata : 1196 Abdllatf, drende, merhm Sultn Sleymn Mtevellsi : 558 Abdllatf, reydan ml- mr kabziden mbirnden, Cze : 353 Abdlmelik, Cezyir-i Garb : 1025, 1036 Abdlmmin, Cezyir-i Garb : 1025, 1036 Abdlvhd, eyh, mltezim, Msr : 802, 882, 974 Abdsselm, mm- Azam Evkf Mtevellsi : 140 abise(?) tedrk olunmak : 1199 Abroa(?) mahalli, Klis : 627 Acem(ler) [/Acm] (tyifesi) : 896, 827; tccr : 86 acem-olan mecrhan maktl bulunmak : 1059 acem-olan(lar) (tyifesi) : 11, 34, 449, 637, 805, 940, 1195; cem olmak : 805, 982; olmak : 996; fesd enat itmek : 805; nun emekdr u eskileri : 605 ciz fer-mnde olmak : 991 Acln [Cebel-i Acln] : 858; kazs : 761; kds : 761; livs muhfazas : 423; (sanca) bei : 78, 88, 423, 567, 761 aczeler : 511 acz muzyaka virilmemek : 710 A pdih : 596 ak ve harba mteveccih olmak : 1133 Ada'ya indrilmek : 1053 ada(lar) [/atalar] : 464, 476, 534; hfz : 69, 106; aras muhfaza hdmeti : 184; arasnda konlan gemiler : 207; beyninde yelken gstermek : 10; muhfazas : 386, 398; dan kmak : 534, 535 adlet : 742; olunmak : 1215; zre olmak : 893; zre tevz itmek : 1213; zre tevz olunmak : 725; le tevz u taksm : 399 Adana [/Atana]; sanca : 737; bei : 1222; dizdr : 738; kds : 16 c, 738 advet : 59 c; olmak : 821; tarkyla alnmak : 1102; ifsd : 907; zre iken esr olanlar : 1102; zamn : 530 dem(ler); alkonlmak : 530; alnmakdan ve soylmakdan sde olmak : 925; alup gitmek : 979; cem itmek : 373, 821; germek : 522; gelmek : 35 c; gelp darbzen taleb itmek : 1168; getrtmek : 535; gnder(il)mek : 34 c, 180, 182, 538, 555, 806, 822, 847, 852, 856, 876, 938, 966, 1013; gnderilp yoklanmak : 786; gnderp barut u yarak taleb itmek : 1193; gnderp kyleri ve reyy hfzitdrmek : 1187; helk olmak : 513; ihrc : 184, 310, 716; ile gnderilmek : 929, 930; irsli : 3; katlit(dr)mek : 1, 441, 442, 538, 625, 681, 889, 984; katlolunmak : 601; komak : 809, 1005; koup defterdra muvenet eylemek : 1208; koymak : 1006; salamak : 1021; soymak : 85, 625; srmee varan bolaslar : 978; tayn eyleyp

281

Sakz'a irsl eylemek : 1183; tayni : 391, 921, 1138; tedrk itmek : 509, 1039; tevchi : 893; haber gelmek : 38 c; mektb gelmek : 38 c; mektb gndermek : 1053; yarak tayni : 1; rmek : 307, 618; varmak : 1205; varmaynca emre muhlif gelmemek : 1105; virilmek : 1077; yazmak : 466; ziyde olmak : 1209; e lt- harble mukbele itmek : 798; e komak : 831, 870, 977, 1180; e koup gndermek : 815, 830, 958, 978, 1043, 1072, 1135, 1151; e koup kayd bendle Dergh- Muall'ya gndermek : 1207; e koup Kbrus'a gndermek : 1062; e koup Kbrus'a srgn idp gndermek : 1160; e koup Sdde-i Sadet'e irsl eylemek : 1056, 1167; e koup Sdde-i Sadet'e kree gndermek : 1123; e tenbh eylemek : 1097; i elegetrilmek : 1128; in alup esr itmek : 1067; in helk itmek : 267; in koymak : 980; in ulala gnder(me)mek : 936; in zabtitmemek : 962 adem-i ihtimm : 16 c; sebebi ile kffr- hksra zahre virilmek : 1022; sebebi ile kffr- hksrdan zarar u gezend : 1022 adem; -i ikdm sebebiyle zarar iridrilmek : 1074; -i iktidr : 322; i itatleri olanlar elegetrp haklarndan gelmek : 1128; -i tedrk : 358 Aden vilyeti : 542 det knn : 44, 72, 78, 93, 100, 294, 479, 679, 684, 710, 717, 788, 802, 857, 869, 882; zre lt esbblar ile mkemmel hzr bulunmak : 1116; zre ihrc eylemek : 1073; zre kapuya ihrc eyleyp deftere kayditdrmek : 1195; zre metnun gmrin ed itmek : 1145; zre metnun gmrin virmek : 1146; zre muhsebe gndermek : 1075; zre nafakalarn virmek : 54 c; zre siphleri yoklamak : 1156; zre tayn itmek : 1148; zre teft tefahhus : 353; zre yoklayup defter eylemek : 1154; a muhlif i itdrmemek : 892; - kadm : 353 det-i anm : 1075; cem : 553; cemne varan kullar tutlmak : 789; kullar : 895 det-i hasene; -i mlkne : 826; -i pdihne : 319; -i ehriyr : 698 det-i kadme : 341, 460, 1107; zre amel itmek : 1107; zre sefer seferlemek : 1149 ad bkz. ad ad-y hksr bkz. ad-y hksr fet-i semv : 864 Afar; kazs : 1210; kd(s/lar) : 654, 1210 aa(lar) : 310, 342, 404, 426, 639, 759, 760; ktibi : 434; mansbda olmak : 953; dan dahlitdrmemek : 1030; yla gnderilmek : 1079; un aalklarn almak : 635; un evkf : 909 aa(lar) : 413, 683; bahnesi : 978; dikmek : 536; garsitdrmemek : 536; gndermek : 384; ile urmak : 603; indr(il)mek : 1053, 1054; kes(il)mek : 53, 111, 413, 431, 1054; kesdrilmek : 1033; kesdrmee teklf olunmamak : 1053; kesdrp indrp teslm eylemek : 1053; kesdrp Yeniada'ya indrmek : 1053; kesilmeyp bk kalmak : 1054; kesmek in dem srmee varan bolaslar : 978; mevsiminde kesilmek : 1054; tedrk olunmak : 1199; tetebbu eylemek : 1187; tevz olunmak : 173, 1054; dan kpriler bin itdrmek : 716 Aaluca karyesi, Gelibol : 1118 aalk; nyet olunmak : 953; tevchi : 519, 522 Aahsr Kalas, Remle sn. : 1 allar; hedmi : 625; ihds : 610, 625; un ref : 610 ar dirlikler virilmek : 19 c Arnos karyesi, Kuramaz nh., Kaysariyye : 338 aniy : 710, 742; hmyet olunmak : 24 c, 393, 397, 725; hmyet olunmakdan hazer itmek : 721; yoklanmak : 1011; dan aka alnmak : 24 c; sna hmyet : 1011; ya hmyet itmek : 265; y hmyet eylemekden hazer eylemek : 517 Arboz : 10, 220, 264, 476, 498, 525, 1016; beinn kapucbas : 1136, 1137; dizdr : 411, 498, 933; kds : 411, 933; Kalas : 574, 1136; Kalas mstahfzlar : 177; Kalas topclar : 411; sanca alaybeisi : 776; (sanca) bei : 31 c, 47, 177, 215, 264, 411, 574, 670, 745, 762, 775, 1012, 1051, 1058, 1136, 1137; sanca kdlar : 777; 'un hfz u hrseti : 1016 aza galz etmitmek : 614 ahl; ahdlerini ve msklarn bozmak : 825; dahlitmek : 702; Frenk ile ihtilt itmek : 1176; meclis-i era gelmek : 469; meclis-i erde tezallm itmek : 1097; refhiyyet istirhatde olmak : 1093;

282

refhiyyet zre olmak : 1093; -i dekkn : 1013; -i slm : 51, 396; -i kaladan rgad u benn tedrk itmek : 1011; -i karye : 853; -i karye firr itmek : 22 c; -i Kurn- Azm : 51; -i kur zulm teaddsinden cel-y vatan eylemek : 1050; -i Msr : 644; -i Msr'a kll nef hsl olmak : 1107; -i ehir ile kensenn zerine varlmak : 643; -i vilyet ile hsn-i mueret : 1034; -i vilyet ile hsn-i zindegn zre olmak : 1034; -i vilyet rz v krn zre olmak : 1034; -i vilyet zulm teaddden perkende olmak : 962; -i vilyete kll ihtill teaddler eylemek : 1190; nn cihtn almak : 950; ye tereke v meklt getrenlere kimesne mni olmamak : 1162; yi py-ml hksr itmek : 513 har bertla gedk tasarruf : 439 har hdmet; teklf itdrmemek : 1051; de istihdm itmek : 1051; e istihdm olunmamak : 1051 har kalaya sepidrmek : 43 c har vilyet; den gelp temekkn itmek : 1023; e varmak : 1191 hara rayyet yazlmak : 90 hara tevch olunmak : 1223 hara tmr vir(il)mek : 445, 558 hara zirat in bildrmemek : 658 ahbr bkz. haber ahbr- sahha : 60, 62, 79, 118, 184, 205, 212, 264, 377, 402, 403, 464, 485, 492, 497, 522, 525, 529, 593, 607; ilm : 7, 688, 806, 851, 856; y hufyeten ilm : 826; y ilm : 266, 324, 645, 787, 876, 938; y ilm itmekden hl olmamak : 1079; y ilmdan hl olmamak : 1009, 1082, 1128, 1143, 1194 ahd emn : 262, 326, 593, 645; a mugyir i eylemekden hazer eylemek : 1067; a mugyir i olmak : 1067; riyet : 325, 1170 ahd emna muhlif : 678; bir hareket eylememek : 1170; dahl taarruz : 696, 1057, 1170; dahlolunmak : 993; i : 224, 450, 851; kasabt u varolara segirtmek : 1067 ahd msk : 211, 314, 394, 396, 404 ahd; e mugyir : 35 c; e mugyir zulm teadd olmak : 1102; i zre virgsin gndermek : 826; lerini ve msklarn bozmak : 825; olunmak : 132 ahde muhlif; bir vaz sudr eylemedin berden dahlolunmak : 1057; dahl taarruz eylemekden ihtiyt eylemek : 1166; vaz sudrndan ihtiyt u ihtirz itmek : 826 ahllsndan(?) tahsl : 800 Ah bkz. Ysuf, ehl-i fesd ahid-nme-i hmyn : 326, 450, 678, 696; nyet olunmak : 826; a muhlif rencde v remde itdrmemek : 1146 ahid-nmelerine mugyir; dahlitdrmemek : 1145; rencde itdrmemek : 1145 ahkm bkz. hkm ahkm berevt : 621 ahkm- hmyn bkz. hkm-i hmyn ahkm- eryye : 549 ahkm- erfe bkz. hkm-i erf Ahlat; Kr-hnesi : 135; mahzeni : 672 Ahmed Be, Bol Msellemleri Bei : 199, 388 Ahmed Be, Kuds-i erf Bei : 616 Ahmed Be, Melik, Rh (Sanca) Bei : 172, 417 Ahmed Be, sbk Mora Sanca Bei : 21 c, 62, 767 Ahmed Be, Sack Bei : 1041 Ahmed bin Al, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Ahmed Blkba, hkm virilen : 1012 Ahmed avu : 49, 59 Ahmed avu, Bosnal, Dergh- Muall avu : 518

283

Ahmed avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 32 c, 33 c, 36 c, 36.2, 54 c, 63, 67, 70, 71, 83, 86, 92, 98, 319, 325, 326, 327, 362, 454, 489, 494, 497, 499, 500, 509, 541, 550, 552, 556, 695, 698, 714, 718, 721, 742, 743, 848, 885, 889, 1191 Ahmed avu, Dergh- Muall avu, esr : 286, 402, 484 Ahmed avu, Merdm-ol bkz. Ahmed avu, Merdm-zde Ahmed avu, Merdm-zde [/Merdm-ol], Dergh- Muall avu : 177, 208, 604 Ahmed avu, Msrl, Dergh- Muall avu : 474 Ahmed avu, Sinn Sba ol, Dergh- Muall avu : 390 Ahmed avu, Sdde-i Sadet avu : 186 Ahmed avu, h Hseyin ol, Dergh- Muall avu : 1 c Ahmed avu, Uzun, Dergh- Muall avu : 1181, 1192, 1193 Ahmed avu, yayabalkdan kan : 538 Ahmed Kethud, Arab, Tersne-i mire Kethuds : 16, 26, 65, 753, 778 Ahmed Kethud, hkm virilen : 4, 8, 9 Ahmed Paa, Cezyir-i Garb Belerbeisi : 1074, 1088 Ahmed Paa, Vezr : 210, 316, 392, 465, 480, 521, 525 Ahmed veled-i Harm(?), ngele mezraas mliknesi hssadr : 338 Ahmed Voyvoda, Dergh- Muall mteferrikalarndan psalalu brhm'n demi : 210 Ahmed, Anavarin Mltezimi : 439 Ahmed, arz getren : 455 Ahmed, Balabanlu k., Kandr kz. : 540 Ahmed, Cezyir-i Garb Belerbeisi : 1003 Ahmed, erkes, mer-i Msr'dan, Mekke-i Mkerreme'de sakf- erfn kubbesi tamrine memr : 1093 Ahmed, Defter-i Hkn Ktibi, yaya tahrrine memr : 902 Ahmed, Dergh- Muall silahdrlarndan : 931 Ahmed, ehl-i tezvr, mahbs, Atana : 1222 Ahmed, hssa serrc : 443 Ahmed, Hsr Kethuds : 413, 431 Ahmed, Hsr Kethuds, kesilen aalar Birecik'e getrmee mbir : 978 Ahmed, Horasan-ol : 1052 Ahmed, kallb, Satlm kz. : 641 Ahmed, Ktib, Eflak Voyvodas'nn ktibi : 622 Ahmed, Ktib, Mahmd Kethud'nun Ktibi : 1161 Ahmed, koyun hakk cemne memr : 101, 124 Ahmed, Krkil Sanca Bei : 608, 798 Ahmed, maktl, Urar k., Manavgad kz. : 676 Ahmed, Mevln, Gherile Nzr, Ercis ve Brgri Kds : 82 Ahmed, Mevln, mderris, Alaybei Medresesi, Ayntb : 586 Ahmed, Mustaf Sba'nun sare kz yie'nn vassi, davc, Hayrabol : 1212 Ahmed, nyib, Kprl kz. : 343 Ahmed, Nzr Mmin'n demi : 819 Ahmed, Nibol Sanca Bei : 637 Ahmed, Osmnlu k. : 1115 Ahmed, Rodos Sanca Bei : 394, 519, 522 Ahmed, sbk Seen Kalas frislerinden, ulfe mutasarrf : 928, 992 Ahmed, sbk m Belerbeisi : 100, 1220 Ahmed, sancakbei : 565 Ahmed, Seyyid, nyib, Amsiyye : 619 Ahmed, Sack Sanca Bei, Kavala Kapudn : 1082, 1087 Ahmed, siph-zde, Karaman : 836

284

Ahmed, shte, krekci, ehl-i fesd, Burgazlu k., Sonisa kz. : 614 Ahmed, ehrizol Belerbeisi : 3, 416, 893 Ahmed, eyh Tcddn'n mteferrikalk gedini alan : 330 Ahmed, Tekeili Bei'nn Kethuds : 1214 Ahona(?) kasabas, Grice kz. : 615 hr; kurbinde mezbelelik : 1151; u esbb ihrk : 230 ahvl etvr : 118; tetebbu u tecesssden hl olmamak : 593; n malm idinmek : 327; n tetebbu eylemek : 1179; n tetebbu u tecesss eylemek : 266, 806; n tetebbu u tecesss it(dr)mek : 403, 856; n ve syir fikr tedrklerin tetebbu u tecesss itdrmek : 938; n yazup bildrmek : 1034 ahvl(ler); -i memleket tecesss olmak : 821; -i ekvet-mel : 518; i grilp bertaraf olmak : 997; in grmek : 5 c; in hakk zre teft eylemek : 926; in hakk zre teft itmek : 1223; in shhati zre yazup arzeylemek : 1222; in Sdde-i Sadet'e arzeylemek : 1077; in erle teft eylemek : 820; in erle toprak kdlar marifetiyle hakk zre grmek : 1178; in teft eylemek : 996, 1220; in vuk zre arzeylemek : 1190; in vuk zre yazup arzeylemek : 996; ine mukayyed olmak : 1191; ine vkf oldu zre shhati ile arzeylemek : 1210; ini fikritmek : 1191; i dger-gn olmak : 1064 Ahyol : 25, 85, 194, 203, 238, 258, 274, 764, 783, 784, 792, 793; kds : 14 c, 25, 25 c, 30 c, 39, 51 c, 194, 238, 244, 268, 312, 385, 408, 539, 649, 755, 764; kazs kurs : 25 c ahz celb : 357, 392, 398, 453, 469, 540, 637, 674; in ehl-i fesda hmyet olunmakdan hazer : 965; itmele hmyetden hazer itmek : 1210; itmekle tlk itmek : 808; olunmak : 725; olunmakdan hazer : 46 c, 438; -i ml : 265, 393, 397, 399; den hazer : 804 ahzi lzim olan rhibler gaybet eylemek : 1018 akr cbleri : 1189 Akre Kalas, vilyet-i Cezyir, Basra : 1, 7 Akbnar Mahallesi, Karahsr : 149, 163 Akbyk Kona, negl : 1 c Aka Kala, Basra : 146 Aka Mescid, znikmid : 805 Aka(?) kds : 231 aka(lar) : 1 c, 4, 5, 25 c, 31, 36, 39, 63, 68, 69, 72, 82, 89, 96, 101, 102, 105, 110, 115, 119, 120, 124, 127, 130, 135, 137, 140, 141, 145, 149, 162, 163, 258, 318, 330, 332, 333, 334, 337, 338, 340, 351, 369, 371, 375, 377, 412, 416, 419, 424, 431, 443, 452, 466, 473, 475, 503, 511, 537, 538, 554, 564, 565, 575, 576, 578, 580, 586, 595, 616, 621, 623, 630, 656, 658, 683, 693, 706, 708, 714, 723, 743, 777, 787, 800, 834, 852, 871, 875, 898, 909, 910, 925, 928, 943, 966, 976, 997, 1048, 1059, 1097, 1118, 1150, 1180, 1201; al(ma)mak : 48, 80, 382, 388, 413, 414, 452, 504, 583, 584, 676, 708, 848, 966, 984, 995, 997, 1032, 1149; aldur(t)mamak : 431, 848, 978, 1137; alnmak : 46 c, 357, 392, 441, 479; alvirilmek : 973; alup eklitmek : 839; bk komamak : 929; bk olmak : 693; bk olup ed eylememek : 999; bel itmek : 995; cem u tahsli : 813, 1011; cem : 64, 109, 359, 580, 635, 704, 813, 1011; eklitmek : 687; greti : 625, 877; gelmemek : 220; gelp vsl olmamak : 991; getrtmemek : 893; getrp tevz itmek : 1053; gnder(il)mek : 893, 894; gnderilp tevz itmek : 1053; harc u sarf : 906, 918; harcolunmak : 388; hsl olmak : 645; ihzr : 220, 731; ile almak istedklerinde mni olmamak : 1080; ile gherile almak : 342, 412; ile krgr dekkn mehzin satun almak : 1013; ile narh- rz zre alvirmek : 1218; ile odun getrtmek : 893; ile odun tedrki : 894; ile zd zevdelerin tedrk eylemek : 74; ile zahre almak : 301; ile zahre tedrki : 760; ile zahre tevz : 713; irsli : 473; isbt itmek : 469; kabz : 371; kaydeylemek : 891; kesen zuhra gelmek : 953; lzim olmak : 1109; murbahas : 963; murbahaya virmek : 704; sbit itmek : 437; shbleri tekz itmek : 1149; sarf : 161, 180, 182, 859, 949, 1150; sefer seferlendkden sonra virilmek : 1149; tayni : 658, 1011, 1129; tahsli : 378, 800, 1011, 1109; takdri : 891; talebi : 45 c, 389, 832, 833, 978, 1149, 1150; tedl zre alnmamak : 1011; tedrki : 36, 220, 731, 834; terakk itmek : 1107; teslm olun(ma)mak : 911, 995, 1150; tevz itmek : 1053; mdiyle yanndan kesilmemek : 1097; vir(me)mek : 82, 180, 230, 378, 437, 645, 681, 867, 893, 973, 991, 1011; virenler : 1149; virenlere onn on birden ziyde aka aldurmamak : 1137; viril(me)mek 741, : 834, 924, 1133, 1149;

285

 virmemekde nd muhlefet iderse habsitmek : 1109; virmeyp ihml itmek : 1109; virp mehil virmekle mahsllerin ve terekelerin almak : 1137; virp sulheylemek : 984; ziyde kaydolunmak : 976; zuhr itmek : 991; zuhra getrilmek : 1059; olmayan kimesnelere dahleylemek : 1108; n aldurmamak : 839; n almak : 357, 574, 888, 1125; n alup hals itmek : 441; n alup tlk eylemek : 1032; n alup reyy rencde itmek : 978; n alup teadd itmek : 1210; n alup zulm hayf eylemek : 966; n mr in kabzeylemek : 1031; yla narh- cr zre kereste almak : 1080; yla tedrk itmek : 1080; yla zahre alvirmek : 143; yla zahre tedrki : 809; yla zahre tedrkinde muvenet : 8 c; nun tahsli mmkin olmamak : 1109; s virilmek : 818; sn alvirmek : 818; ya mutasarrf olmak : 992; y deftere kayditdrmek : 45 c; y der-kse itmek : 1011; y eklitmek : 893; y hkmitmek : 1027; y irsl teslm eylemek : 1150; y nzra teslm eylemek : 1189; y tamr masrafna sarfitmek : 1129 Akahsr (Arnavutluk); kazs : 212; harc : 693; Haznesi : 999; kds : 175, 230 Akahsr ( znikmid) reys : 453 Akakzanlk : 734; kazs : 725; kds : 725, 742; krekcileri gelmemek : 1173; krekcilerin gemilere koymak : 1173 Akaovack karyesi, Kula kz. : 555 Akaehir [/Akaehri]; kazs : 603; Kona, Eskiil : 1 c Akaehri bkz. Akaehir akd-i meclis olunmak : 150, 929, 942 Akhsr kds : 24 c, 618 aknc(lar) (tyifesi) : 39, 62, 222, 276, 279, 307, 765; bei : 222; cemyyeti : 279; ihzr : 222; ile Tatar irsl olunmak : 1187; olmak : 1070; yla varmak : 1165; yle irimek : 1165; yle yrimek : 1166, 1168 Akk nhyesi, Safed sn. : 1220 Akkala, Kbrus : 1064; 'nun tamri : 1064 Akkirman [/Bender/Bender-i Akkirman] : 679, 1155; kazs : 702; (sanca) bei : 8 c, 159, 209, 599, 609, 622, 679, 702, 936, 1128, 1142, 1155, 1165, 1169; bei kethuds : 8 c; bei sanca askeri ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; bei siphleriyle hzr u mheyy olmak : 1205; bein sanca askeri ile almak : 1170; beine haberlemek : 1143; kds : 209, 336, 666, 702; sanca askeri ile cemyyet zre olmak : 1128; snur : 599, 666; Tatarlar : 159; 'da kala bin olunmak : 1198 Aklu tyifesi, Balbek kz. : 508, 509, 821 akrib; s ile maan gelmek : 1191; sna zarar irimek : 1191 Aksary kds : 1 c, 94, 433, 436 Akehir : 925; kazs : 1178; bei : 179; kds : 1 c, 551, 925; Kona : 1 c Akta kds : 652 aktr- vilyet : 542 Aktav Tatarlar : 44 akvm u akrib(lar) : 441, 950; na buldurmak : 1018; sna ve kfelsna buldurmak : 925; sna ve yatak u turaklarna buldurmak : 964, 986; sndan teft tefahhus eylemek : 982 Akyaz kds : 1213 l-i Cinl(?) tyifesi ve yirleri : 1112 Aleddn, Hasankeyf Sanca Bei : 83, 1108 Aliyye; sanca : 676, 811; bei : 214, 749, 771; kds : 676 Alddevle : 566 Al, m : 348, 860; karyesi : 355; Menzili : 361 alabalk; gndermek : 648; sayditdrmek : 648 alaca urgan : 154 Alacahsr : 292; sanca alaybeisi : 520; (sanca) bei : 231, 256, 276, 281, 292, 324, 327, 376, 1194; sanca siphleri : 292, 520 Alacamescid Mahallesi, Bergos ks. : 965

286

alka(lar); n kat eylemek : 150; n kesmek : 1062; s kat olunan defterler : 991; s kat olunmak : 1160; s olmamak : 1112; sn kat it(dr)mek : 1043, 1046, 1114, 1135, 1180 almetler; nasbeylemek : 702; vaz itmek : 716 alniyyeten fsk u fcr eylemek : 1063 Alasonya kds : 810 lt : 180, 182, 258, 290, 377, 656, 953, 1043; almak : 847; eskimek : 217; ihzr : 755; irsli : 186; ilenmek : 792; tebdle muhtc olmak : 217; levzimi ile tekml eylemek : 271; yara ile ihzr itmek : 979; yarak : 211; bulunmak : 953; - ceng cidl : 2 c lt ltc(lar) : 396; tekmli : 367 lt esbb(lar) : 10, 13, 19, 43, 44, 116, 167, 168, 197, 212, 218, 231, 293, 304, 374, 383, 617, 804, 1053; eskimek : 218; girifti : 641; tebdle muhtc olmak : 218; tedrki : 171, 194; tekmli : 26, 284; ile benn v neccr ihrc : 878; ile tekml eylemek : 1048; mkemmel eylemek : 772; na dahl taarruz itdrmemek : 1146; na dahl taarruz olunmamak : 1145; ile ihrc itmek : 1116; ile mkemmel hzr bulunmak : 1116; n tertb tekml eylemek : 748, 751 lt- harb bkz. let-i harb lt- harb ktl : 20 c, 34, 124, 148, 196, 232, 276, 573; hfzitdrmek : 1006; ile bir yire gelmek : 1190; ile cemyyet zre hzr u mheyy tutmak : 1139; ile cemyyet zre olmak : 1143; ile kup varup cemyyetde bile olmak : 1078; ile hzr u mheyy olmak : 1142, 1143; istimli : 440; ve dmen yarayla mretteb mkemmel getrmek : 786; de kusr olmak : 776; den var ise ellerinden almak : 1006 Alata kds : 1 c ltc bkz. letci Alddevle, Cumalu k., Gelibol : 1118 alay bayraklar : 404; yla cemyyet eylemek : 404 alaybalar : 279 Alaybei Medresesi, Ayntb : 586 alaybei(ler) : 4 c, 13 c, 14, 20 c, 21, 35 c, 38 c, 49, 142, 168, 178, 181, 198, 199, 200, 202, 204, 225, 253, 256, 257, 276, 279, 281, 304, 305, 314, 355, 369, 376, 426, 435, 440, 465, 595, 685, 763, 768, 770, 773, 774, 776, 782, 789, 813, 818, 829, 835, 836, 839, 840, 841, 862, 877, 929, 1006, 1007, 1111, 1166, 1186, 1190; ihrc : 306; ile Midill'ye muhfaza in irsl olunmak : 1182; ile sanca siphlerin eme skelesi'ne gndermek : 1214; ile siphleri stanbul'a ihrc eylemek : 1104; ile siphlerini stanbul'a irsl eylemek : 1104; neferleri : 324; sanca askeri ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; siph ile Klis'e gnderilmek : 1181; siphler ile varmak : 1181; siphleri ile cemyyet zre olmak : 1158; siphleriyle hzr u mheyy olmak : 1205; ve siphlerinn dirlii alnmak : 1104; ve sbalaryla irimek : 1165; ve zam v erbb- tmr bir mnsib mahalde cemyyet itmek : 1156; ve zam v erbb- tmr ile hzr olmak : 1156; v zam : 2 c; zam v siphleri ile gelp irimemek : 1104; e komak : 7 c; iyle siphleri taleb itmek : 1079; iyle varmak : 1194; n ba u bu tayn eylemek : 1190; ne komak : 1190; ne koup Midill cezresine irsl eylemek : 1182; ne koup muhfaza in Sakz'a irsl eylemek : 1183; ne sanca siphlerin yat u yaraklar ile mretteb mkemmel komak : 1214; si ve zam v erbb- tmryla mretteb mkemmel dmen yarayla irimek : 1165; ye koup stanbul'a uladurmak : 1104; ye tenbh eylemek : 1158; yi sanca askeri ile almak : 1170; yle muhfaza in alkomak : 1174; yle muhfazada kalmak : 1174; yle siphleri gndermek : 38 c ale'l-esm deftere kayditdrmek : 1011 ale'l-infird defter idp mhrlemek : 1083 alef : 924 Aleksandra Voyvoda, Eflak Voyvodas : 699, 702 Aleksi, zimm res : 260 Aleksi, zimm, Siraze k., Eflak : 708 alem mehterleri ziyde olmak : 1148 alemdr : 828

287

let-i [/lt-] harb : 101, 148, 333, 377, 654, 870, 881, 1038; ile karu kmak : 1219; ile karu gelmek : 611; ile katlitmek : 1219; istimli : 440; teslm eylemek : 1009; i ellerinden almak : 1009; i mr in zabtitdrmek : 1038; le girp kimesneyi syletmemek : 1216; le mecrh itmek : 799; le mukbele itmek : 798 letci(ler) [/ltc(lar)] : 47, 185, 219, 220, 371, 388; akas : 371; lt esbb : 26; dalmak : 185; hastelenmek : 207; ihtiyc : 771; irsli : 25 c; koymak : 25 c; lzim olmak : 750; levzim mhimmt : 26; noksn olmak : 264; tayni : 388; tedrki : 25 c, 388; tekmli : 284; tutmak : 371; v cengciler : 184, 211; v topc virilmek : 1001; zd zahresi : 26; tekml eylemek : 284, 775; n tedrk itmek : 318, 371; n tekml itmek : 318 letleri tedrk olunmamak : 1098 Al Be, hacc- erf istikbl hdmetine memr : 361, 860 Al bin Burc-Al, ehrizol gnlllerinden Onsekizinci Blk'den gede mutasarrf, Zengene tyifesinden : 428 Al bin Cezre, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Al bin Hseyin, Kuyumcu, kemendcilik nmyle elegetrilen, Silivri : 591 Al bin Mahmd, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Al Crullh, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Al avu, Ayamavra binsna mbir : 1109 Al avu, Dergh- Muall [/Sdde-i Sadet] avu, Gherile Nzr : 14 c, 30 c, 73, 74, 75, 76, 81, 84, 89, 97, 103, 122, 138, 139, 217, 479, 493, 498, 536, 652, 732, 742, 823, 840, 884, 989, 990 Al avu, Sdde-i Sadet avu bkz. Al avu, Dergh- Muall avu Al avu, Varna skelesi'nde gemiler binsna memr : 1042 Al avu, yayabalkdan kan : 237 Al eleb : 722, 925 Al eleb, Hzne-i mire Defterdr : 44 c Al eleb, m Muharriri : 921 Al eleb, Terftc : 618 Al Eslemez, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Al Kapudn, Karaca : 1041 Al Kethud, hkm virilen : 82, 341, 575 Al Kethud, Tfengler Aas, Van : 24 Al Paa, Basra Belerbeisi : 1, 2, 5, 6, 131, 132, 151, 897 Al Paa, Kapudn : 16, 57, 70, 186, 201, 206, 216, 285, 297, 370, 387, 394, 398, 464, 506, 519, 522, 532, 595, 665, 670, 1004, 1005, 1034, 1037, 1041, 1058, 1074, 1088, 1121, 1122, 1176, 1177; 'nun kethuds : 1176, 1177; 'ya mlkt itmek : 1121, 1122 Al Res, Gnll Resler Kapudn : 476 Al Res, Hssa Kadrga Resi, ba u bu : 285 Al Res, Hssa Res : 377, 387, 477, 478 Al Res, Sar, Bender cniblerinn muhfazasna memr : 1155 Al, acem-olan, hdmetkr, Burhn k., Gelibol : 1118 Al, Beyt'l-ml Emni, Galata : 625 Al, Bozcaada mstahfzlarndan : 1014 Al, drende, Sad Vilyeti eyhu'l-Arab : 108 Al, Dergh- Muall avu, Hssa Harc Emni, Burusa : 648 Al, Dergh- Muall avu, mbir : 108 Al, Dergh- Muall Mteferrikas, Manisa'y tahrre memr : 104 Al, dilp har vilyete iledilen yeni mslimn, Marmara kz. : 323 Al, ehl-i fesd, Aksary kz. : 433, 436 Al, Emr, Sad Vilyeti sbk eyhu'l-Arab : 108 Al, Erzurum Belerbeisi : 145 Al, Gz, ihzr istenilen, Rmili : 970 Al, Hc, kirc, Diyrbekirli, mahbs, Burusa : 149, 163

288

Al, Hc, Malazgird Dizdr, gherile tahsline mltezim : 135, 672 Al, hrsuz, siph-olanlarndan Mahmd'un hem-civr yie'nn ol, atalca : 1151 Al, Kara, mteveff, Binal(?) k., Mat kz. : 1219 Al, Ktib, sbk Sinn Paa Imreti Mtevellsi Cafer'n Kyim-makm : 872 Al, Kbrus avularndan : 1198, 1199, 1200, 1211, 1215 Al, Kstendil beinn demi : 4 c Al, Kthiyye Piydeleri Bei Mahmd'un demi : 808 Al, Medne Sanca Bei : 1 Al, Monl, sbk Tokad Nzr : 989 Al, Moton Kalas Dizdr : 494 Al, muharrir-i vilyet : 920 Al, mrted, Ardarosic(?) k., Dimetoka kz. : 982 Al, Mslimn, Kapudn, Gnll Res : 207, 220, 464, 483 Al, mteveff siph Mehmed'n ol, Delialan k., Balya nh., Biga sn. : 595 Al, mtevell : 704 Al, Pogonya Nyibi : 469 Al, sbk Karlili Bei : 1049 Al, sbk Sinn Paa Imreti Mtevellsi Cafer'n Kyim-makm : 872 Al, shb-i fir, Tahtelkala mh., Burusa : 946, 958 Al, Sekbn, hkm virilen : 199 Al, serrc : 713, 717 Al, seyyid nmna olan ehl-i fesd, Vidin : 1188 Al, m Defterdr, Emr-i Hc : 78, 100 Al, ehrizol Yenierileri Kethuds : 611 Al, Tahtelkala mh., Burusa : 697, 946, 958 Al, Topal, ehl-i fesd, Baluca k., Barnlu kz. : 1111 Al, Trk, hrsuz, Kii k., Vize kz. : 668 Al, Zam, Amsiyye sn. : 471 Al, zam, Pertek beinn karnda : 813 Alcn, Edirne kz. : 590 Algel Kona : 57 c alk(lar); vaz olunmak : 1107; virilmek : 1107; Hssa Anbr'dan virilmeyp kat olunmak : 1107; kat olunup virilmemek : 1107; olmak : 1107; n Mr Anbr'a zabtitdrmek : 1107; n mukarrer itmek : 1107 alk u cerye(ler); virilmek : 1107; i mukbelesinde aka terakk itmek : 1107; si mukbelesinde slynesine terakk emrolunmak : 1107; yi uur- dn devlete alanlara virmek : 1107 Allhvirdi Aa, Hasankalas'nun Kullar Aas, kallb : 953 Allm, sbk eyh, Vilyet-i Cze eyhu'l-Arab : 353, 362 Alln(?) karyesi : 761 Aloviste karyesi, Pogonya kz. : 469 altun : 83, 108, 119, 128, 377, 417, 421, 425, 511, 522, 564, 656, 704, 858, 882, 911, 924, 937, 1059; almak : 712, 893, 1113; alup yirine kesk ve krpuk aka virmek : 1167; esbb ile ayartmak : 1207; hsl olmak : 55; irsli : 487; kaplu klcn almak : 1059; karz virmek : 417, 565; murbahas : 963; salgun salmak : 204; tahsli : 528; tedrki : 911; virmek : 565, 656; zuhra getrilmek : 1059; a tebdl : 119, 166; n almak : 1071 Altunta kds : 870 Amanya; sleri : 287; Kalas : 270; Kalas mstahfzlar : 270 Amsiyye; alaybeisi : 49; bei :14, 471, 481, 619, 829, 877; askeri : 14; kds : 619; siphleri : 21, 471 Amasr; gemilerinn kalafatcya ihtiyc olmak : 1119; kds : 14 c, 36 c Amk kds : 20

289

mid : 120, 144; kds : 538, 608 mil(ler) : 351, 414, 427, 439, 800 Anabol; kds : 129, 130; Kalas : 434; Kalas azebleri kethuds : 129; kapudn : 50, 154, 346, 494 Anatol (vilyeti) : 42, 57 c, 811, 927; aas : 982; belerbeisi : 57 c, 557, 663, 790, 1175, 1190, 1207; belerbeisi kethuds : 1175; defteri ktibleri : 824; kdlar : 477, 478, 483, 785; siphleri : 918; yakas : 903; siphleri iczet olmadn yirlerine gitmek : 790; yallarnda olan kdlar : 700; 'da vk olan kdlar : 335; nde vk olan kdlar : 335; nde yallarda vk olan beler : 375; nde yallarda vk olan emnler : 375; nde yallarda vk olan kdlar : 375 Anatol Hsr Liman : 1161 Anavarin : 17; dizdr : 154, 438, 439; kds : 546; Kalas : 546; Kalas dizdr : 438; Kalas mstahfzlar : 154, 439; mltezimleri : 439 anbr(lar) : 564, 726, 735, 830, 940; nda zahresi olmayanlara teadd olmak : 46 c Anbr- mire : 741 Anbr- Hssa'dan alklar olmak : 1107 Andrun; kds : 16 c, 413, 431; Kdl ahlsi : 978 Andu kds : 1 c Ane; Kalas topcbas : 586; sanca bei : 141 Angelikasr kds : 208 Ankara : 345, 1099; bei : 49, 80, 786; dizdrlar : 638; kds : 1099; kdlar : 638; muhfazas : 481; sanca beine hs kayditmek : 1099; siphleri : 481 Ankazri(?) Manastr, Ayanoroz : 1031; rhibleri : 1031 Antkiyye kds : 16 c, 737 Antliyye : 543, 1214; gemileri ile varmak : 1214; gemilerine idhl itmek : 1214; skelesi : 501; kds : 16, 66, 501, 543, 547, 1061; 'de bin olunan gemiler : 1044 Arab Siph, ehl-i fesd, Baluca k., Barnlu kz. : 1111 Arab(lar) [/Arb] (tyifesi) : 1, 456, 474, 499, 507, 509, 582, 860, 897; s olmak : 567; evleri mezri : 141, 143; getrdilmek : 361; hareketi : 508, 509; syn : 1; kesret zre olmak : 1; kul : 965; menne lgar itmee kudretleri olmamak : 1107; mstevl olmak : 1; syndan hl olmamak : 597; u Acmdan hacc- erfe azm tyife alup gitmek : 896; u Acmdan hacca azm kfile alup gitmek : 897; yenieri gedine mutasarrf olmak : 1008; 'un def : 1; 'un fesd enatleri def : 906; 'un hle v hudas : 597; - ( ?)un haklarndan gelinmek : 521; - ekvet-ekynun fesd enatlerin def u ref itmek : 7; - ekvet-ekynun hzln teksri : 51; - ekvet-istb : 76 araba(lar) : 1 c, 48, 714, 721, 723, 725, 732, 733, 743, 1166; basmak : 85; bulmak : 102; demrleri gnderilmek : 1095; demrleri lzim olmak : 1096; gemilere tahml idp gndermek : 1168; ihrc : 792, 793; ihzr : 105, 731; ile kereste ekmee imkn olmamak : 1185; ipleri gnderilmek : 1095; ipleriyle lzim olmak : 1096; oklar, demrleri ve ipleriyle lzim olmak : 1096; oklar, demrleri, ipleriyle gnderilmek : 1095; tayn olunmak : 1168; taleb eylemek : 792; tedrki : 102, 293, 731, 1054; tekerlei : 56; tevz : 580; uladurmak : 1168; virmek : 793; v kz bulvirmek : 1172; a barut tahml itdrmek : 1168; a top ve yuvalak u barut tahml itdrp irsl eylemek : 1172; n tekml eyleyp gndermek : 1168 arabaclara teadd itmek : 48 Arabgr bei : 595 Arabistn defterdr : 431 Arabkendi-i Sfl karyesi, Badd : 997 Arabkendi-i Uly karyesi, Badd : 997 Arablu Menzili : 732 Arac; kazs : 173; kds : 174; reys : 173 arz-i hliye : 102 Ardahan bei : 822 Ardanu Kalas azebleri : 1055

290

Ardarosic(?) karyesi, Dimetoka kz. : 982 Arhal nhyesi, Batum sn. : 673 Arhos Kalas : 91; dizdr : 91; neferleri : 91 Arhosa(?) cnibleri : 260 Arhova; kazs : 979; kds : 208, 979, 980 arka sakks tayn itmek : 60 c Arkadya; kazs : 438; kds : 438, 584 arkdan yol bulmak : 588 Arnavud : 780, 781; sleri : 286; slerin dll itmek : 180; slerinn haklarndan gelinmek : 182; slerinn kahr u tedmri : 293; donanmas : 782; karyeleri : 30; talar : 298; tyifesi istimlet mdr ile slh olunmamak : 182; tyifesin dll : 182; lara istimlet virmek : 267; larun haklarndan gelp gret eylemek : 30 Arnavud Belgrad : 311; kds : 311, 313, 402; Kalas : 639; Kalas neferleri : 311, 402 arpa [/ar] : 32, 422, 443, 517, 658, 714, 721, 723, 726, 732, 735, 742, 743; der-mahzeni : 1 c; gndermek : 237; hfz : 1 c; ihrc : 730, 740; ihzr : 1 c, 731, 741, 742; iridrilmek : 48 c; salmak : 888; tayni : 223; tedrk ihzr : 48 c, 801; tedrki : 1 c, 723, 725, 731, 733, 741, 742; tevz : 443; virilmek : 1066; v una zarar gelmemek : 801; larn cebren ve kahran almak : 888 arpa emni : 72 arpac ihrc : 392, 724, 1166 Arpaz kazs : 220 Arsiyb topra : 142, 435 Arslan avu, Dergh- Muall avu : 208, 742 Arslan, Dvne, Kurd ol, ehl-i fesd, hrsuz u harm : 568 Arslan, zimm hrsuz u harm, ehl-i fesd enat, Filorina : 363 arun : 1019, 1033, 1211; hsb : 455 arz; getrmek : 411; olunmas lzim husslar : 1075; u defter birbirine muhlif olmak : 1059; u takrr : 34, 180, 186, 319, 522, 532, 542; virmek : 1098; - ubdiyyet ihls : 319 arz- hl : 13, 696; gndermek : 1189; sun(l)mak : 128, 404 Arzumen(?), Taruc-ol, ehl-i fesd hrsuz u harm : 568 as : 654 askir bkz. asker(ler) askir-i slm bkz. asker-i slm askir-i mansre : 76, 179, 315, 334, 337, 390, 394, 409, 513, 601, 665, 826; halkn Kbrus'a ubr itdrmek : 215; konmaa kbil yirler : 13 c; ma : 715; nn cumhr- umr : 518; nn tekml tertbi : 513; yi cezreye ubr itdrmek : 213; yi zabt : 184, 1138 askir-i nusret-meser : 3, 34, 184, 211, 265, 314, 316, 326, 394, 517, 525; irsli : 51, 193; mansr u muzaffer olmak : 193; zahresi : 18 c; i zabt u rabt : 184; n zabt : 16 askir-i Tatar bkz. asker-i Tatar sn mnsib olan bir mahalde cemyyet zre olmak : 1194 Asesbalk : 269 ashb- hukk : 80, 112, 448, 888; mezlimlerin takrr itmemek : 1050; a erle haklarn alvirmek : 889; a erle mteveccih olan haklarn alvirmek : 962; a erle sbit olan haklar alvirilmek : 1050 s(ler) : 101, 124, 226, 228, 230, 286, 287, 315, 316, 391, 500, 567, 601, 821; ehl-i fesdun gret olup haklarndan gelinmek : 30; kabyil hcm : 537; kfir : 782; karye halkyla cengeylemek : 1126; karyeler : 402; karyelern haklarndan gelinmek : 293; kur halk gret hasret olunmak : 484; tyife : 1; v tlerden reyya zarar irimek : 1150; den dem cem itmek : 821; i itat inkyda terb itmek : 390; i reyya buladurmamak : 16; i tahrk : 601; in gret eylemek : 287; in dll itmek : 180; n ahvli : 1176; n def u refleri : 1176; n haklarndan geldrilmek : 22; n haklarndan gelinmek : 182, 373, 390; n kahr u tedmri : 293; n zerine varmak : 228

291

s Arab : 509, 567; cemyyeti : 1; hareketi : 508, 509 s Arnavud : 780, 781; 'un haklarndan gelp gret eylemek : 30 sitn(e)-i Devlet-medr : 474, 695, 698 sitn(e)-i Devlet-penh : 327, 476, 478, 518, 626, 1036 sitn- Adlet-unvn : 1102 sitn- Muhalled'l-bnyn : 319 sitne(ler), Mehedeyn-i erfeyn, Badad, ; ahvli mevve olmak : 140; nn cmi erfine lzm olan halalar : 817, 873 sitne-i Devlet-iyn : 327, 476, 1036 sitne-i Sadet (-iyn) : 1, 34, 73, 86, 119, 153, 186, 205, 208, 212, 265, 266, 280, 291, 325, 326, 327, 329, 354, 359, 412, 442, 457, 474, 477, 485, 504, 511, 513, 518, 530, 571, 588, 596, 597, 600, 601, 627, 628, 635, 692, 701, 711, 797, 803, 932, 947; 'e gelp mlzemet zre olmak : 1191; 'e hazne gnderilmek : 1000; 'e karnda ve akribs ile maan gelmek : 1191; 'e mlzemetle gelmek : 1170 sitne-i Sadet-bnyn : 826; mefth u mekf olmak : 826 sitne-i Sadet-penh : 698 sitne-i Sadet-unvn'a keml-i itat inkyd zre olmak : 826 asker(ler) (halk) [/askir] : 1, 3, 34, 146, 178, 184, 186, 207, 219, 232, 287, 366, 389, 404, 474, 476, 508, 601, 607, 723, 801, 1006, 1057, 1064; bk kalmak : 366; cemyyet zre olup zarar kasdna gelmek : 1192; cemyyeti : 1022; dhl eylemek : 319; gelmemek : 47 c; gnder(il)mek : 1, 2, 3, 7, 290, 516, 1179; iinde fetret ihtill zuhr : 186; in arka sakks : 60 c; ihtiyc : 182; ile (varup) irimek : 7 c, 267; ile cemyyet ile oturmak : 40 c; ile cemyyet zre olmak : 39 c; ile dyim hzr olmak : 1128; ile hzr u mheyy olmak : 7 c; ile hsn-i ittifk u ittihd ile kffr- hksr cnibine nzr u hzr olmak : 1194; ile Kbrus'a kup hdmetde bulunmak : 186; ile muvenet muzheret eylemek : 1169; ile varmak : 1169, 1170; iridrmek : 290; kllet zre olmak : 1, 790; klamak : 62, 801; kifyet itmemek : 3; lzim olmak : 326, 1079; mhimmt tedrk ihzr eylemek : 48 c; mhimmi : 46 c; mrr : 180; mteferrik olmamak : 1077; nevbetci alkonlmak : 1105; peksimad : 50 c; tayni : 60 c; tahmline kbil gemiler : 26 c; talebi : 292; tedrki : 1, 212, 290, 516; hazne taleb itmek : 1105; ve il-eriyle hzr u mheyy bulunmak : 1022; virilmek : 1065; yirledrmek : 825; zaf'l-hl olmak : 1; zahresi : 46 c; -i dallet-meser cem : 851; -i fevz-meser : 51; -i fevz-meser gemilere girmek : 46 c; -i mslimn : 513, 518; -i mslimn cemyyeti : 1034; -i nusret-encm : 510; -i nusret-eser : 390; -i nusret-ir : 522; -i zafer-fercm irsli : 193; -i zafer-makrn : 367; -i zafer-makrn in orduc ihrc olunmak : 1116; -i zafer-meser : 16, 51, 315; -i zafer-mesere mlk olmak : 54 c; e muhrebe v mukteleye ruhsat olmak : 1138; e mlk olmak : 1205; e serdr olmak : 60 c; e zahre bey : 46 c; i atlu eylemek : 1064; i cz olmak : 1179; i ayra komak : 47 c; i ile almak : 1170; i ile cemyyet zre lt- harb ktl ile hzr u mheyy olmak : 1142; i ile cemyyet zre olmak : 1128; i ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; i ile yrimek : 1205; i kldan germek : 118; i salvirmemek : 47 c; i ve aknc tyifesiyle yrimek : 1168; i yanna cem itmek : 47 c; i zabteylemek : 224; ini mretteb mkemmel lt- harb ktl ile cemyyet zre hzr u mheyy tutmak : 1139; ini zabtitmek : 1170; iyle hzr u mheyy olmak : 1205; iyle mretteb mkemmel lt- harb ktl ile cemyyet zre olmak : 1143; iyle mretteb mkemmel lt- harb ktl ile hzr u mheyy olmak : 1143; le haberlemek : 1139; na muzyaka : 16 c; na siat-i maet : 1 c; nun harclkclar : 299; nun huddm : 299; nun lgara tahammli olmamak : 180; n mevcibine vef eylemek : 1105; n yat u yaraklarnda kusr u noksn olmak : 4 c asker-i zafer-eser : 7; gemee kbil mnsib yir : 9 c; gnderilmek : 325; tedrki : 326 asker-i [/askir-i] slm : 16, 34, 146, 152, 193, 394, 474, 537; 'a haber olmak : 1138; 'a hsn-i istimlet : 186; 'dan baz haber almak : 1138 asker-i [/askir-i] Tatar : 8 c; - nusret-sr cemnde hzr olmak : 1128 sde; olmak : 204; -hl olmak : 152, 319, 542, 698 Aaa Kerbil(?) karyesi, merhm Sultn Sleymn Evkf Vakf'ndan, Kzlaa kz. : 558 ayir bkz. aret

292

ac(lar); ihrc olunmak : 1116; ihrc : 392, 724; katlitmek istemek : 1216 aret [/ayir]: 608, 813, 825; aalar : 241, 440; kethudlar : 241; n yat u yaraklar : 440 At Bzr, Edirne : 881 at(lar) : 72, 224, 329, 444, 601, 698, 785, 814, 818, 888, 1072; beslememek : 1083; bul(un)mak : 488, 877, 1009; karmaa mbir tayni : 978; karmak : 413, 431; germek : 1064; istimli : 440; mhimmi : 717; torbas : 333; u brgrler : 1059; u mhim bah in virilmek : 1138; u tfengi alup kla tevz itmek : 1022; u yarak istimline idmn itdrmek : 77; zerinde tfenk istimli : 440; a binp inmek : 440; a ve dona kdir : 341; a ve tona kdir olanlar : 39 c; lt- harble mecrh itmek : 799; dp mecrh olmak : 1138; ile muhfazada olmak : 1065; mr in girift itmek : 1022; oklamak : 877; olmamak : 1065, 1083; satlmak : 818; ve syir yat u yaraklaryla gnderilmek : 1103; ve yat u yaraklaryla varup irimek : 81; n bey itdrmek : 818; n ellerinden almak : 603, 1009; n sirka itmek : 820; n ve yat u yaran salamak : 1107; n virmekde tealll niz eylemek : 855; nun kulan ve kuyrun ve sinirin kesp teadd eylemek : 977; yla gndermek : 1103 at gemi(si/leri) : 136, 180, 394, 396; itmma irimek : 36 c; bins : 30 c, 36 c; deryya inmek : 30 c; gelp irimek : 36 c; ihzr olunup irsl olunmak : 1187; irsl olunmak : 1033; lzim olmak : 1173; meremmet olunup ihzr olunmak : 1187; n deryya indrmek : 30 c; n meremmet itdrmek : 1187 At, zam, gherile mltezimi, Nibol : 577 Atak; sanca : 502; livs tahrri : 502 atalar bkz. adalar Atana bkz. Adana atasnun ve dedesinn yoln terkitmek : 1191 Atebe-i Aliyye; -i Adlet-unvn'la sulh u salh zre olmak : 826; -i Devlet-bnyn : 319; -i Gerdn-iktidr : 695, 698 Atebe-i Uly : 319, 326, 441, 700, 1059 te-i fitne v b : 695, 698 te; idp haber virmek : 52 c; iridrilmek : 537; peyd idp gemileri helk itmek : 625; den zarar u gezend irimek : 13 c tl u btl : 95, 588 atyye-i ilhiyye : 542 atk u cedd bakyy cem u tahslde ihml zre olmak : 1208 atk u cedd celebler : 336 atk u cedd gemileri donatdurup irsl eylemek : 1121 atk u cedd icml mufassal defterleri : 320, 811, 865 Atina; nhyesi:, Batum sn. 673; kds : 208 Atina; kasabas : 288; kds : 288 atls kse : 665 atlu : 1, 224, 438, 542, 851; asker virilmek : 1065; eylemek : 1064; Frenk : 294; ile gezmek : 1059; kullar : 457 atmacaclar; ba : 433, 436; zmresi : 870 Atranos kds : 559, 563 attr ihrc : 392, 724, 1116 avrz(lar) : 317; afvolmak : 54, 87; aldurmamak : 322; alnmak mmkin olmamak : 821; emrolunmamak : 502; sal(n)mak : 322, 966; tamm alnmamak : 821; u nkdnun denmesi : 825; u nzl virmek : 655; vir(me)mek : 502, 820; virr memleket : 502; dan muf : 85; aln(ma)mak : 502, 821; eksk alnmak : 821 avrz akas; cem : 54, 87, 322, 359; cem u tahsli : 360; defteri : 359, 360; teslmi : 584; ndan bel u ketmi olmak : 935 avrz- dvniyye : 85; de hmyet synet olunmak : 1215 avtf; - aliyye-i husrevne zuhra getrmek : 1048; - vfire-i pdihne : 1036

293

avyid masrif : 76 avclar tedrki : 648 avdet itdrilmek : 1047 avk u tehr : 75, 103, 251, 252, 265, 283, 296, 318, 348, 398, 496, 542, 555, 621, 764, 768, 776, 919; eylemek : 777; ol(un)mak : 763, 834; den hazer : 246, 289, 438, 454, 734, 794, 809, 850 avk; itmemek : 792; ol(un)mak : 368, 437; olunmalu olmamak : 1218; olunmamak : 663 Avlonya (kazs/sanca) : 286, 294, 484, 525, 526, 532, 639, 1187; alaybeisi : 47 c; askeri : 47 c; azebleri : 532; azebleri aas : 310, 375, 377, 394, 396, 403, 532; azebleri kethuds : 532; bei : 58 c, 310, 484, 500, 1187; kdlar : 27, 500; kds : 208, 310, 313, 401, 402, 526, 527; Kalas : 310; Kalas mukbelesi : 532; keferesi : 500; muhfazas : 180, 401; mslimnlar : 500; voyvodas neferleri : 402; 'nun Azeb Aal : 787; 'nun hfz u hrseti : 58 c Avraham, ehl-i fesd Yehd, Burusa : 1167 avret(ler) : 819; ile ortaya almak : 1219; i ve hdmetkrlar lt- harb ile karu kmak : 1219; in ve olanlarn ekmek : 1190 Ayamavra : 60, 225, 300, 650; bins : 1109; cnibleri : 1007; kds : 208; Kalas : 650; Kalas bins : 300; Kalas'nun binsna mberet olunmak : 407; Kalas'nun tamri : 1109; muhfazas : 222, 1073; nzr : 650; tamri : 1186; 'nun tamrine mberet eylemek : 1109; 'nun zerine kffr- hksr gelmek : 1021 Ayandon; kazs : 173; kds : 174 Ayanoroz : 1031 ayardmac : 55 c ayartmak : 1056, 1072, 1207 Ayas; skelesi : 519, 522; kds : 16 c Ayaslu nhyesi : 5 c Ayavasil karyesi, Delvine sn. : 472 Ayazmend nhyesi : 5 c Aydn (sanca) : 47, 771; bei : 26 c, 27 c, 208, 447, 779, 1059, 1060, 1103, 1183; nzr : 31, 36, 834; kdlar : 750, 773; kds : 756; krekcileri : 762; siphleri perkende olmak : 185; siphleri : 27 c, 46, 254, 773, 779, 1103, 1183; siphleri alaybeisi : 1183; siphlerinden dem tayn eylemek : 1183; ve Saruhan nzr : 48 c Aydn-zde bkz. Mehmed avu, Aydn-zde Aydnck kds : 58, 556 Aydonat kds : 208, 333 Aydos kds : 25 c, 740, 742, 764 yende v revende : 146, 576, 589, 820; v reynun masmcalarn yire urup katlitmek : 820; nn yollarna inmek : 299; ye zarar itmek : 152; ye zarar u ziyn itmek : 798; yi nehb gret itmek : 642; yi rencde itmek : 608; yi ehd giriftr itmek : 1138 Ayf, Emr, Emr-i m : 78 yn zre kz virmek : 628 yn-i slm : 585 yie, Mustaf Sba'nun sare kz, Hayrabol : 1212 yie, siph-olanlarndan Mahmd'un hem-civr, atalca : 1151 Ayn, Ahmed'n kz, Osmnlu k. : 1115 Ayntb : 586; sanca : 737; bei : 504, 544; Kdl ahlsi : 978; kds : 16 c, 413, 431, 544; zams : 544 Azak : 534, 535; bei : 534, 535; Kalas : 434; Kalas svrleri aas : 1135, 1180; Kalas'na varnca yol zerinde olan kdlar : 434 azeb(ler) (tyifesi) : 1, 4, 5, 12, 69, 106, 129, 136, 146, 175, 180, 182, 303, 310, 369, 429, 438, 532, 1067; aas : 69, 106, 136, 429, 438, 845, 1177; Filibe Zindn'n basmak : 55 c; gndermek : 212; ihrc : 12, 129, 259; kayd : 15 c; kethuds : 129; resleri : 893; tedrki : 180;

294

yaz(l)mak : 15 c; den dem almak : 20 c; i tahrk itmek : 55 c; i tahrk dll : 55 c; in gemilere koymak : 258 Azeb Aal : 787 azk : 377; virmek : 130, 441, 1058; lk : 888 azz : 643, 644 azl : 1 c, 4 c, 51 c, 208, 603, 725, 734, 742, 750, 764, 770, 771, 777, 786; ile konlmamak : 22 c, 1011, 1021, 1172; ile konlmayup mukab olmak : 1204; olunmak : 681, 785, 1191; -i ebed ile konlmamak : 197; e mstehkk olmak : 595

bs; -i avk olmak : 342; -i nefret vahet evz gstermemek : 1128 Balbek; kazs : 508, 509, 863; kds : 821 Bb- Sadet-meb : 799, 849, 934 bb- adlet : 698 bb- ihtimm : 384, 386, 455, 519, 522, 531, 554, 661, 790, 1050, 1208 bb- ikdm : 313, 326, 340, 348, 440, 444, 467, 487, 599, 652, 780, 1011; ihtimm : 50, 135, 243, 253, 289, 300, 305, 368, 447, 510, 518, 576, 735, 764, 776, 813, 841 bb- muvenet muhfaza : 325 bb- muvenet muzheret : 38 c, 327 bb- muhfaza : 10 c, 267, 299, 315, 316, 326, 367, 406, 439, 466, 476, 481, 482, 499, 507, 509, 771, 782, 955, 1022, 1024, 1034, 1049, 1070, 1147 Baba kazs : 743 Babaeski bkz. Babaeskisi Babaeski Hn, Edirne kz. : 590 Babaeskisi [/Babaeski] : 830; kazs : 732; kds : 37 c, 208, 713, 723, 742, 1053; Menzili : 713, 714, 723, 732 babalar tmrn almak : 350 babalarn katleylemek : 350, 604 Baban; vilyeti : 425, 611; Emneti : 446 Bb'l-Irk : 929; ahlsi : 155, 566 bc u gmrkler; in ed itmek : 679; in virmemek : 679 Bcvn bei : 997 Ba Madeni : 1157 bd- hev : 891, 937; lara dahlolunmak : 1030; ya dahlolunmak : 917; y zabt u kabz itmek : 917 Badiki, Pesyn tyifesinden : 799 bdiye Arbn elegetrmek : 938 Badra Kalas : 287 Badrack; kazs : 1070; kds : 414 Baf (sanca/nhyesi), Kbrus : 34, 46, 1211; gnllleri aas : 519, 522; kapudn : 34; sancan kabl itmek : 1211; ve Evdim nhyelerin kabl itmek : 1211 Bafra : 199; kds : 614; halk : 13, 374; reys : 199 b(lar) : 658, 877; un ralar : 658 b u be; dikmek : 1019, 1086; eylemek : 536 be; lere kmak : 1090; ye olan virmek : 56 c Badd : 1, 2, 3, 5, 92, 146, 152, 186, 432, 450, 456, 503, 579, 588, 642, 897, 934; askeri : 3; azebleri resleri : 893; Belerbeilii : 86; belerbeisi : 1, 2, 3, 5, 6, 6 c, 7, 41 c, 59, 86, 92, 98, 119, 127, 140, 151, 152, 416, 425, 432, 440, 450, 456, 457, 503, 541, 579, 586, 588, 589, 593, 611, 621, 656, 682, 800, 806, 807, 817, 846, 847, 873, 893, 894, 896, 897, 929, 930, 932, 934, 938, 997, 998, 1095, 1096,

295

1112, 1208; belerbeisinn (kapu)kethuds : 997, 998, 1094, 1095, 1096, 1208; cebe-hnesi : 113; avular : 425; avular defteri kesret-i kuyd ile mevve olmak : 932; defterdr : 41 c, 127, 140, 151, 503, 656, 800, 998; gnllleri : 611; halk : 6 c; Haznesi : 119; kr-hneleri : 846; kullar : 503; muharriri : 503; nevhsi : 119; Tmrlar defterdr : 875; topcbas : 682; slb zre virmek : 1066; vilyeti : 593, 896; yenierileri : 7; Zindn : 800; 'da emvl-i mrye mteallik baky : 1208; 'dan gelmi barut : 1084; 'dan levzim irsli : 1095; 'dan Mekke-i Mkerreme'ye giden yollar seddolmak : 896 ballnda sdk u samm olmak : 825 Baluca karyesi, Afar kz. : 1210 Baluca karyesi, Barnlu kz. : 1111 bay nifk : 542 bah; kirc bahs olmamak : 1211; tazmni : 433 bahne; idp mllarn almak : 1162; ile akalar olmayan kimesnelere dahleylemek : 1108 bahr u ber : 367; den hfz u hrset : 367 bahrdan muhfazas lzim olan kl u bik : 15 Bahr, Kfile-i Hacc- erf Mr-hr : 358 Bahyi karyesi, zdin ks., Badrack kz. : 1070 Bah avu, Dergh- Muall avu : 313 Bah, boyac, Yenir, Bergos ks. : 965 baky [/bevk] : 108; cem u tahsli : 487; cem : 109, 487; defteri : 863; ml tahsli : 108; tahsli : 108, 162, 800, 866; tahsline muvenet itmek : 1108; s cem u tahsl olunmamak : 1000; y cem u tahsl itdrmek : 1208; y cem u tahslde ihml zre olmak : 1208 bakr : 113, 293; esbb : 814; esbbn virmekde tealll niz eylemek : 855 bakyye-i havl(?) : 353 bk kalan ml tahsl olunmak : 995 bk kalm yuvalak olmak : 1114 bk kalm yuvalak tahsl itdrmek : 1114 bk ml cem u tahsli : 1000 bk nzl : 389 bkire kz : 705 bakkl ihrc : 392, 724, 1116 bakla : 564 Bakr, zimm, Saryck k. : 940 bal : 715, 742; gnderilmek : 16 c; salmak : 504, 888; tedrki : 1 c, 16 c, 179, 728; ve un cem idp Nova'ya alup gitmek : 1204 Balabanlu karyesi, Kandr kz. : 540 Balarbe(?), ehl-i fesd, Belceler(?) k., Barnlu kz. : 1111 balk : 703; sayditmek : 574, 703 Balkc avu, Dergh- Muall avu : 824 balkclar : 637; kafas kurmak : 160 Bl Be, mazl Rodos Sanca Bei : 16, 46, 185, 254, 775 Bl bin Receb, Badrack kz. : 414 Bl avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 263, 384, 743 Bl avu, Sdde-i Sadet avu : 684 Bl Efendi, Belgrad Kds, Semendire tahrrine memr : 701 Bl, acem-olan, hkm gnderilen : 1195 Bl, Ayamavral, zemete mutasarrf, mahbs : 236, 511 Bl, Bostnc, zimm, Bergos ks. : 965 Bl, Dergh- Muall avu, cengci getrmee memr : 1132 Bl, Kbrus Defterdr : 519, 522 Bl, Kuyrukluol, ehl-i fesd, Bolavadin : 1111

296

Bl, Sinn Paa Imreti Mtevellsi Ysuf'un demisi : 872 Bl, Timrta (Demrta) mh., Burusa : 697, 946, 958 Bl, Zam : 801, 954 Bls; alaybeisi : 1069; livs tevch olunmak : 1069; (sanca) bei : 178, 474, 499, 507, 1069; siphleri muvenet eylemek : 1069 balmm frht : 658 balta; ile ban prelemek : 1097; presiyle gulmun bakyyesi bulunmak : 1097; s bulunmak : 1097 baltac v bakc tyifesine kesel gelp firr itmek : 1209 Balya; kazs : 969; nhyesi : 595; kds : 969 Balyabadra : 62, 68, 647, 1160; nhyesi : 21 c, 470; eribas : 470; kds : 959; Kalas : 434 Bana(?) [/Toan] karyesi, merhm Sultn Sleymn Evkfndan, Tatarbzrck kz. : 558 Banaluka dizdr : 660 Bar Kalas, harb kala : 22, 180, 182, 293 baraa bkz. bara Barak adas, Anavarin kurbinde : 17, 50, 438 bara(lar) [/baraa] : 17, 34, 46, 50, 65, 70, 207, 213, 252, 260, 277, 294, 377, 398, 468, 476, 532, 748, 751, 752, 753, 762, 771; deryya inmek : 258, 388; girift olunmak : 260; irsli : 285, 386, 405; itmma irimek : 388; kalafat itdrmek : 216, 752; prelenmek : 50; yedilmek : 398; a mukbele itmek : 778 Barnlu; kazs : 580, 1111; kds : 1 c, 437, 1111; zahresi : 1 c Brgh- Azamet-destgh : 327 Brgh- Sadet-destgh : 1036 brgr(ler) : 72, 329, 340, 496, 603; hr : 72; almak : 34 c; bulvirmek : 850; bulmak : 488; ihrc : 255; sirka itmek : 609, 622; tedrki : 167, 293, 593; i yund olmak : 72; in almak : 888 Brgri kds : 82 Barla kds : 995 Barluck(?), meln, Bodan : 1128 barmaklarn drmek : 881 barmaklk aa tedrk olunmak : 1199 Baro, zimm, Siraze k., Eflak : 708 bartalar(?) : 388 Bartn : 36 c; kds : 14 c, 33 c barut [/barut- siyh] : 1, 2, 3, 92, 119, 175, 185, 213, 283, 289, 290, 293, 372, 396, 418, 512, 531, 652, 975, 1166; alnmak : 278; az olmak : 1200; birbirine karmak : 13 c; bulunmamak : 366; rimek : 13 c; der-mahzen olmak : 380; der-sandk olup kir tavarlarna tahml olunmak : 975; gelmemek : 1200; gemi ile Gradika'ya karlup teslm olmak : 1193; gemilere tahml idp gndermek : 1168; getr(t)mek : 1084, 1095; gnder(il)mek : 45 c, 49 c, 54 c, 153, 170, 186, 366, 846, 1095; hsl olmak : 170, 180, 234, 379, 380, 418, 432, 600; hzr bulunmak : 49 c; hfz : 13 c, 283, 289, 372, 380, 1095, 1200; ihzr u tedrk itmek : 1168; ihzr : 92, 212, 380, 531; ile darbzen gnder(il)mek : 1192; irsli : 92, 126, 180, 186, 216, 225, 234, 278, 298, 366, 372, 379, 430, 600, 975, 1071, 1172; isrf : 186; ile(n)mek : 153, 430, 531, 652, 975; ilemeyenleri rayyet kaydeylemek : 948; ilenmee mberet olunmak : 975; iler dink : 234; ilet(dr)mek : 49 c, 234, 432, 672, 1094, 1095; iletmek in yarar std topc gndermek : 1095; itdrmek : 45 c; kr-hneleri : 170, 652, 672; kr-hnesi kurlmak : 1094; kllet zre ilenmek : 430; kselere konmamak : 13 c; konlmak : 1071; koyup gndermek : 1192; lzim olmak : 1200; mahzenleri : 430; muzyakas : 234; mhimmt : 119; sarfolunmak : 1095; satmamak : 512; tayn olunmak : 1168; tahml idp alup gitmek : 1145; tahml itdrp irsl eylemek : 1172; tahmli : 170, 216, 217, 218, 846, 1092, 1168; tahsli : 372, 600; taleb olunmak : 1095; tazmni : 372; tedrk idp getrmek : 60 c; tedrk irsl olunmak : 1094; tedrki : 49 c, 186, 278, 379, 380, 430, 432; teslmi : 975; tevfr teksri : 92, 234, 418, 691; tevfri : 593; tevz : 213, 512; topra elegirmek : 1094; u arabalarn tekml eyleyp

297

gndermek : 1168; u yara olmamak : 1192; u yarak ahvli : 366; u yarak taleb itmek : 1193; u zahre getrtmek : 1084; u zahre tahml itdrmek : 1084; uladurmak : 1168; ve syir mhimmt irsl itmek : 1092; vezni : 54 c, 180; virrz diy tealll eylemek : 948; ykletdrmek : 1084; a teden zarar u gezend irimek : 13 c; a ihtiyc olmak : 289, 372, 1193; a muzyaka olmak : 1094; dan zarar : 13 c; alup hfzitmek : 1084; alup kalaya teslm itmek : 1193; bile alup getrmek : 60 c; hfz u zabt eylemek : 512; kurtmak : 13 c; Lahs Kalas'nda hfzitmek : 1095; nem-nk yire kodurmamak : 13 c; teslm itdine temessk almak : 1094; un teksr tevfri : 119, 593, 846 barut-hne(ler) : 430; ihds : 235, 418; ihrk : 537; muattal olmak : 893; muhfazas : 235; mhimmi : 894; odun : 893; ye te iridrilmek : 537; ye kelek ile odun getrmek : 893, 894; ye zarar mrettib olmak : 894 barut- siyh bkz. barut basret ihtimm zre olmak : 26, 44 c basret intibh : 184; zre olmak: 22 c, 59 c, 184, 220, 256, 286, 300, 316, 327, 1064, 1077, 1079, 1128, 1191 basret zre olmak : 2 c, 22 c, 826, 1001, 1011, 1021, 1022, 1035, 1038, 1107, 1127, 1144, 1171, 1193, 1217 basret-i tm : 34 baskn : 673 basmak : 1059 Basra : 1, 3, 5, 6, 119, 146, 151, 152, 588, 642, 896; Arb : 896, 897; ahlsi : 827; belerbeisi : 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 131, 132, 146, 151, 152, 440, 642, 827, 896, 897, 900, 960, 1094, 1095; belerbeisinn kethuds : 825, 827; defterdr : 900; emri mers : 825; Kalas : 132; Kalas Anbr : 131, 151; kullar : 1; mhimmi : 413, 431, 978; 'da olan barut : 1094; 'dan Arb u Acmdan hacca azm kfile alup gitmek : 897; 'dan barut gnderilmek : 1095 bastrma aldurmamak : 340 ba kaldurmak : 676 ba kaldurup sancak ekp gret hasrete mberet itmek : 1176 ba karyeler; ile tmrlar asl eylemek : 1175; i ve yazlular ile yoklayup defter eylemek : 1154; i ve yazular ile defter eylemek : 1156; iyle defter itmek : 185 ba kesmek : 1, 7 ba u bu(lar) : 557, 899; kethudlar : 142, 435; nasbitmek : 495; olanlar elegetrp kree gndermek : 1023; olmak : 1170; tayn eyleyp gnderilmek : 1076; tayni : 21 c, 184, 186, 195, 242, 285, 366, 375, 386, 398, 466, 481, 482, 492, 1085, 1165, 1166, 1168, 1169, 1190; na cez virilmek : 1078; na tenbh tekd itmek : 1078 ba ve yan toplar tedrki : 1020 bac ihrc : 392, 724, 1116 balar elegetrilmek : 798 balarnda olan ehl-i fesd ihzr idp getrmek : 1111 batarde : 220, 264; bins : 1020; gndermek : 1020; itmma irimek : 1020; ye krekci konlmak : 1173 batak : 716 batmn : 538, 656 Bato, mrted acem-olan, Leskendire k., Yanbol kz. : 996 Batori tvan Voyvoda, Erdel Voyvodas : 326, 372, 689, 695, 698 Batori Kritof, Erdel belerinden : 325 Batsi(?), Zime Mozalo(?) ol, zimm, s, Hsr mh., Razin k., Kalamata kz. : 101, 124 battl top virmek : 1028, 1029 Batum; sanca : 673, 979; (sanca) bei : 898, 979, 980, 1077; sanca siphleri ile dyim mheyy v hzr olmak : 1077 Bayat bei : 938 Bayburd kds : 1 c

298

Byezd Be, Delvine Sanca Bei : 286, 294, 311, 333, 474, 513, 514, 639, 899, 955, 994 Byezd bin s, hid, Akbnar mh., Karahsr : 149, 163 Byezd Hn, Sultn : 438 Byezd(?) Kapuc, hkm virilen : 392 Byezd, Bahyi k., zdin ks., Badrack kz. : 1070 Byezd, Burusa Bei : 148 Byezd, merhm ehzde : 939 Byezd, Trhala Bei : 1194 Byezd, Yenieri, rey v fukarya zulm teadd ile mttehem, Trisnik(?) k., Tikve : 1050 Bayndr, Kzllarol, erbb- tmrdan, ehl-i fesd enat, mahbs, il : 926, 1040, 1198 baylos(lar) : 530, 987, 1035 bayrak kaldurmak : 230 Bayrakdr, hkm virilen : 680 bzr(lar) : 64, 676; basmak : 676; da nid itdrmek : 854 Bzrck : 58; kds : 1 c, 58, 115, 815, 927; Kona zahresi : 1 c; nhyesi piydeleri : 844 Bzrky, znik : 148 Bzrsuy kds : 208 be-nevbet tmr(lar) : 347, 662, 663; un ifrz : 663 be-nevbet; vk olan hdmeti ed itdrmek : 836; Yemen'e varanlarun yararlarna alk virilmek : 1107 Bece(?) vilyetinn hkmeti : 537 Be; ilisi : 404; kral demlerine dahl tecvz : 1067; kral : 266, 696, 851, 861; kral ahdi zre virgsin gndermek : 826; kral harc : 685; kral ilileri : 685; kral mektb gndermek : 1067; kralna tbi Hrvat kfirleri : 35 c; kralna tbi kur : 678; tercemn : 1067; vilyetine tbi kasabt u varolar ve karyelere dahl taarruz : 1067; vilyetine tbi olan yirlere dahl tecvz : 1067 Bekerek; kazs : 942; kds : 942; varo reys : 942 bed-baht : 1139; Leyh kral muvenetiyle Bodan'a gelmek : 1128; a mtbeat gsteren bolarlarun mektblar ve demleri elegetrilmek : 1128; un hakkndan gelmek : 1128 bedel aka(s/lar); alup eklitmek : 839; aldurmamak : 839; yla krekci tutmak : 25 c bedel-i nzl cem : 54, 87 bedel-i resm-i em : 658 bedelini tevch etmek : 662 bedenlern mbeynleri yaplup gedk kalmamak : 438 bedev Arablar : 860 Bedir Be, Cezre Hkimi : 608, 612, 798 Bedirh, harmba, Kzlbk k., Erigz kz. : 559 Bedreddn, Sar, elinde mzevver mhr bulunup nefyolunan, Kuds-i erf kz. : 950 be(ler)*; demleri : 81; demleriyle fskitmek : 967; cemyyeti : 9; gelmemek : 47 c; hdmete tayn olunmak : 1194; ile birikmek : 1082; ile cemyyet : 2 c; ile haberlemek : 1139; menkhalar : 511; neferleri : 324; e cemyyet zre olmak tenbh olunmamak : 1194; e gnderilen demler : 1179; e mektblar gndermek : 2 c; i sanca askeri ile almak : 1170; in birbirine kefle virmek : 1035; le hsn-i ittihd ittifk zre olmak : 1166; n fikr tedrkleri : 688; n iltimslar : 325; n mehterbas : 994 Bekprsi Kona, Mud : 1 c Belerbei Mahallesi, Silivri : 591 belerbei(ler)*; demleri : 582; demleri elinde mfsidler olmak : 1124; demlerinde bulunan ehl-i fesd almak : 1123; demlerinde olan ehl-i fesd alup kree gndermek : 1124; cemyyetlerin bozmak murd eylemek : 1220; avular : 413, 431; avularndan mlzim avular : 978; hslar reys : 340, 342; hslarndan karye ifrz : 921; hss tayn eylemek : 921; (kapu)kethuds : 15 c, 43 c, 276, 998, 1094, 1095, 1096, 1108, 1112, 1138; tezkiresini bert ile tatbk : 347; ve sancakbei sbalar : 944; yanna varmak : 1143; zabtitmek : 920; den

299

dahlitdrmemek : 1030; i yanlarna varup hdmetlerinde bulunmayanlarun gedkleri alnup hara virilmek : 971; inden temessk alup Sdde-i Sadet'e gndermek : 1160; nden yfte talebi : 347; nden yftelerin ihrc eylemek : 782; nden yftesz tmr tevchi : 347; siyle haberlemek : 1094; ye barut teslmi : 1094; ye teslm eylemek : 1062; ye tfenk sl eylemek : 1092 belerbeilik(ler) : 2 c, 18 c, 265, 324, 367, 389, 397, 440, 444, 455, 811; ine ilhk olunmak : 1034; ine mteallik zam v siph : 327 belik tamgasn sildrmek : 934 Beehri; kds : 1 c; Kona : 57 c; sanca bei : 954 Behisni; kds : 16 c, 208; Kalas'nun neferleri : 1090 Behll, Pertek Alaybeisi : 813 Behll, Samsad Bei : 60 c Behrm Be, kendsine Tcirn karyesi virilen, Musul : 150 Behrm bin Abdullh, drende, Msr gnlllerinden : 110 Behrm avu, Dergh- Muall avu : 19, 118, 127, 131, 133, 134, 135, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 150, 151, 152, 153, 157, 158, 166, 168, 172, 241, 242, 248, 304, 305, 432 Behrm Kethud, tmr mutasarrf, Tmvar : 1201 Behrm, ehl-i fesd, Zviye k., Bzrck kz. : 815 Behrm, Falc(?), mil, ehl-i fesd : 466 Behrm, Lahs Belerbeisi Kethuds : 1047 Behrm, Yemen Belerbeisi : 537, 542, 1105 behremend olmak : 1036 bekciler konmadn gaflet ile yatmak : 59 c Bekir Be, mteveff, Harprut Bei : 417 Bekir avu, Dergh- Muall avu : 1 c Bekir, Kara, Karesi sanca piydeleri bei demi : 90 Bekir, Kaysariyye Kalas Kethuds : 493 Bekta bin brhm, criyesi ayardlan mtek, Burusa : 1056 Bekta, ehl-i fesd, Yenibzr kz. : 282, 458, 459 bel; u ekl : 991; u ketm : 128, 353, 463, 911, 935 belyyt : 128, 872, 909; olmak : 995 belyyt ketmiyyt : 55 c; zuhr itmek : 991 Belceler(?) karyesi, Barnlu kz. : 1111 Belde-i Cert nhyesi, Tunus vt. : 1024, 1034 Beled'l-Unnb sanca, Cezyir-i Garb : 670; bei : 670 Belgrad (Arnavutluk) bkz. Arnavud Belgrad Belgrad : 180, 212, 225, 234, 278, 290, 293, 379, 380, 653, 669, 942, 1166, 1193; dizdr : 669; kds : 701, 888, 1166, 1168, 1203; mfettii : 182; nzr : 182, 669; 'da mahfz olan barut : 1192; 'da olan limanlar tathr pk olmak : 1203 bellt; tahtasn kesdrmek : 102; vrdinar tevz : 173 bels rvet almak : 892 Benarlaslom(?), Eski Algar(?) nm melnun atluba : 1057 Bender bkz Akkirman bender : 906; emnleri : 74; muattal kalmak : 906 Bender-i Akkirman bkz. Akkirman Bender-i Svey : 487 Benefe : 464 Ben-Atyye Kablesi, Gazze Arab : 361 Ben-Mansr, Arab tyifesi : 456 Ben-Reba, Arab tyifesi : 456 Ben-Sveyf mahalli : 601 benn(lar) : 52 c, 985; tedrk itmek : 1011; v neccr : 804, 878

300

Benzert nhyesi, Tunus vt. : 1024, 1034 ber-mceb-i er- erf teft eylemek : 996, 1050, 1219 ber-vech-i adlet : 24 c, 397 Berbye(?) [/Berye(?)], rhib, Kuds-i erf : 643, 644 bert(lar) : 347, 439, 548, 662, 663, 701, 828; eyle(me)mek : 635, 680; ibrz : 332; ihrc : 651, 961; ile tatbk : 347; itmek : 332; olunmak : 871; u ahkm tezvr telbs olmak : 621; u yfte : 347; virmek : 639; yazmak : 621; - hmyn : 332, 737, 882; la gedk tasarruf : 439 Berye(?) bkz. Berbye(?) berber ihrc : 392, 724, 1166 berber(?) : 128 Berekt, eyh Izzeddn'n ol, eky, Musul : 150 Berendi kds : 16 c Bergama nhyesi : 5 c Bergorie Kalas : 15 c Bergos karyesi, Marmara kz. : 323 Bergos [/Burgos] : 720; kasabas : 965; kazs : 732, 743, 830; kds : 37 c, 713, 719, 720, 723, 830, 831, 965, 1053, 1115; Menzili [/Kona]: 713, 714, 720, 732 Bergoz- Cedd (Kalas), nebaht : 68, 1109; bins : 1109; mimr : 1109; 'nun tamri : 1109 beriyye : 710, 860; de ot bitmemek : 361 beriyye Arab : 499; tavarlar : 507 beriyye Trkmeni : 499; tavarlar : 507 Berkofa; kds : 72, 571, 810; halk : 571 berr bahr : 193 Berzence Kalas aas : 635 Besms karyesi, Rh hslarndan : 976 besmele-i erfe : 644 be dirhem atar mr tfenkler : 934 Ber avu, Dergh- Muall avu : 208, 719, 723, 741, 742, 743 Beikta : 1046 Bekpr ayr : 57 c bel(ler) : 311, 639; aas : 639; hsr-eri : 626; hsr-eri ihrc : 626 bevk bkz. baky bevvbn rsmn cem u tahsl eylemek : 828 bey : 422, 721; it(dr)mek : 731, 991; olunmak : 951 bey u ir : 679; da zarar u ziyn ekmek : 969; snda ve kend hevsnda olanlarla berber olmak : 1107 bey- men-yezd; itmek : 1031; ile bey it(dr)mek : 457, 951 Beyrt kds : 889 Beyt-i Harm [/Beytu'llhi'l-Harm], Mekke-i Mkerreme : 361, 827 Beytu'llhi'l-Harm bkz. Beyt-i Harm Beyt'l-ml : 358, 519, 522, 542, 658, 918, 1215; cem u tahslinde tedrc adlet ile tutmak : 1215; emni : 625; emni mhriyle zabtolunmak : 1093; ktibi : 625; mhimmi : 922; zabt u synet olunmak : 918; 'e gadr teadd : 95; 'e gadr-i sarh : 1107; 'e hdmet : 915; ine dahlolunmak : 1030 Beyt'l-ml-i mme emn(ler)i : 658 Beyt'l-ml-i Hssa emni : 658 Bezer Yano, Eski Algar(?) nm melnun atluba : 1057 bezir-hne ve deirmen ocaklarn defter-i cedde kayditmek : 891 bezl-i ictihd : 186 bezl-i ihtimm : 396 bezl-i m-hve'l-makdr eylemek : 1165

301

bezl-i makdr (itmek/eylemek) : 50, 184, 186, 191, 212, 215, 220, 285, 314, 315, 316, 327, 367, 373, 377, 394, 395, 396, 417, 474, 513, 514, 519, 522, 525, 532, 542, 627, 698, 762, 771, 775, 790, 985, 1006, 1009, 1034, 1036, 1082, 1088, 1092 bezl-i tvn : 184 bezzzistn hfzolunmak : 1090 Bezzzistn'da hfzolunmak : 1189 ba bkz. bak bak [/ba ] : 654, 831; ile urup katleylemek : 940; a yarar koyun : 334, 337, 397, 927; c tyifesine kesel gelp firr itmek : 1209; la urmak : 614; la urup katleyledi erle sbit olmak : 941; la urup katleylemek : 941 Bak, shte, Hriler yrk cematinden : 557 bkc tyifesine kesel gelp firr itmek : 1209 bnar : 425 Bnarhsr(); kazs : 732; kds : 37 c, 708, 714, 720, 723, 742, 1053 b-garaz kimesneler : 410, 702 b-garaz mslimnlar; haber virmek : 1072; ehdetleriyle sbit olmak : 80; dan hakk zre ahvlin teft itmek : 1210 b-gnh olmak : 1040 b-hsl; mezri : 95; olmak : 875; siphler brandlar : 95 b-mezheb : 142, 435 b-vech habsolunmak : 1040 bidat; olmak : 893; ref olunmak : 658; -i seyyie : 658 Biga (sanca) : 595; livs piydeleri : 629; bei : 208, 595, 763, 1206; muharriri : 908; n tahrr : 347, 969 Bihke, harb kala : 224 Bihlite; nhyesi : 516; eribal : 294; kds : 208, 615; siphleri : 294, 401, 899; zam v siphleri : 955 Bihor kds : 208 bik : 326; - harbiyyenn feth u teshri : 316 Biki, melik, zimm, s : 365 bild bik ilhk : 542 bild bd itmnn ve emn zre olmak : 665 Bill, shte, Karahsr sanca yayalarndan : 437 bildklerin ketmitmemek : 1210 Bilecik; kazs : 58; kds : 1 c, 58, 115; Madeni : 115, 116 biller(de) demler alnmakdan ve soylmakdan sde olmak : 925 Bilvrn nhyesi, Konya sn. : 123 bin(lar) [/ebniye] : 569, 626; emni : 1091; eylemek : 1147; hsl olmamak : 1109; hedmi : 52 c; hdmetine tayn itdrp evlerinde ve kend maslahatlarnda olmak : 1091; in siphlern yararlarndan alkomakdan hazer eylemek : 1011; ihds itdrmemek : 536; ihds itmek : 1038; itmee mteahhid olmak : 1150; mhimmt ihzr olunmak : 1198; mhimmi : 554; olunan dkknlara lzim olan kereste : 1080; olunan gemiler hfzolunmak : 1203; olunan gemiler itmma irimek : 1147; olunan gemiler mhimmi in kereste ihzr : 1185; olunan kalalar : 807; tehre kalmak : 1109; v tamr itdrmek : 576; -iatka : 102; da istihdm : 1011; dan nesne komamak : 1126; sn itmma iridrmek : 1150, 1192; ya mberet olunmamak : 1109 Binal(?) karyesi, Mat kz. : 1219 birbirine; dmek : 319; kefle virmek : 1035 Birecik : 413, 431, 588, 847, 978; bei : 544; emni : 544; kds : 16 c, 20, 544; sbas : 544 Birgi kds : 603 Biricn, htnna yaplan kii, ehrizol : 428 biro(lar) : 325, 326

302

Bitlis : 133; yaylaklar : 133 biz(ler) : 675, 1059; tahml idp alup gitmek : 1145 Blay Ovas, Klis : 626 Blobogo(?) [/ loyani(?)] karyesi, Mezistre sn. : 871 Bobofa; Kalas aas : 635; neferleri : 635 Bodrum Kalas : 46 Boaz : 1014 Boaz Hsr(lar) : 221, 763, 768, 788; dizdr : 903; muhfazasna fermn olunmak : 1194; muhfazasnda olmak : 1147; 'na varmak : 1144, 1147; 'na varup muhfazada olmak : 1144; 'ndan tereke gemek : 1161; 'nun toplar : 1147 Boaz Hsrlar ( nebaht) : cnibleri : 1007; 'nun tamri : 1186 boazlanmak : 37 c Bodan (vilyeti) : 79, 159, 599, 702; ayn : 1171; aynna bs-i nefret vahet evz gstermemek : 1128; beinn demi : 599; bolarlar : 1171; bolarlarna bs-i nefret vahet evz gstermemek : 1128; bolarlarna mektblar gndermek : 1128; cnibinde bir fetret olmak : 1205; cnibine nzr olmak : 1156; elden gitmek : 1171; elinden alnmak : 1171; memleketine dahl taarruz eylemek kasdnda olmak : 1205; memleketine dahl tecvz idp mazarrat iridrmek kasdnda olmak : 1169; mhimmi : 1172; rey v berysna bs-i nefret vahet evz gstermemek : 1128; reys : 159, 984; reysna ahde muhlif dahl taarruz eylemekden ihtiyt eylemek : 1166; reysna hricden kimesneyi dahlitdrmemek : 984; serhaddine nzr olmak : 1139; snur : 666, 702; snurna dahl tecvz eylemek : 666; taraflarna gz kulak dutmak : 1165; taraflarna hzr u nzr olmak : 1166; taraflarna nzr olmak : 1158; 'a dahl taarruz eylemek kasdnda olmak : 1170; 'a varnca yol zerinde olan kdlar : 1172; 'a voyvoda gnderilmek : 1191; 'a voyvoda olan mfsid : 1169; 'a voyvoda tayni : 1015; 'a zarar iridrmek kasdnda olmak : 1171; ne ad-y hksr taraflarndan hcm- hezmet-lzm olmak : 1165; ne ad-y hksr tarafndan mazarrat kasdna hcm olunmak : 1168; ne dhl olmak : 1128; ne dhl itmek : 1171; ne dmen gelmek : 1169; ne nzr olmak : 1143; ne taarruz eylememek : 1170; ne ve melnun evzna nzr olmak : 1128; ne voyvoda olan mfsid : 1170, 1171; ne zarar kasdna hareket itmek : 1128, 1139; ne zarar kasdnda olmak : 1142; ne zarar u gezend iridrmek : 1128; ne zarar u gezend iridrmek kasdnda olmak : 1143 Bodan voyvoda(s/lar) : 79, 112, 159, 599, 628, 666, 702, 936, 984, 1015, 1128, 1134, 1139, 1143, 1170, 1191; firr itmek : 1143; syn eylemek : 1134; Leyh vilyetine firr itmek : 1139, 1205; ndan rey v bery rz v kir olmamak : 1191; yla haberlemek : 1143 Bodan, sbk Bodan Voyvodas, s : 159, 666, 1134, 1139, 1142, 1191 boktor : 115; ihrc : 116 Boladlar karyesi bkz. Bolatlar karyesi bolarlar : 1171; bed-bahta mtbeat gstermek : 1128; ile muvenet eylemek : 1169; ve rey mtbeat itmek : 1134; ve syir askeri ile yrimek : 1205; a bs-i nefret vahet evz gstermemek : 1128; a mektblar gndermek : 1128; un haklarndan gelinmek : 1128; un hynetleri zhir olmak : 1128; un mektblar ve demleri elegetrilmek : 1128 bolaslar : 413, 431, 978 Bolatlar [/Boladlar] karyesi, Tatay kz. : 853, 977 Bolavadin : 1111; kazs : 443, 580, 1111; kds : 1 c, 437; klesi : 443 Bol; bei : 52; msellemleri : 52; msellemleri bei : 199; msellemleri oldu yirlern kdlar : 52; piyde bei : 857 borc in zabt : 457 Boruk(?) karyesi, Bolavadin : 1111 Bosik(?) karyesi, Riyekan nh., Hersek sn. : 486 Bosna (sanca) : 7 c, 404, 627; alaybei(si) : 35 c, 1194; alaybeisi siphleri ile serhadde varmak : 1079; bei : 4 c, 7 c, 39 c, 404, 627, 653, 660, 1079, 1192, 1193; beine barut ile darbzen sl eylemek : 1192; kdlar : 627; siphleri : 35 c, 1194; semti : 42 c; serhaddi : 653, 1192; 'nun darb u harbe kdir yarar yiitleri : 39 c; 'nun oca-erenleri : 39 c

303

Bostn, Dergh- l avularndan : 1131 bostn-olanlar : 125 bostncba : 449, 605, 890 bostnclar : 1195; avu : 890; ktibi : 890; kethuds : 605 boy ekmek : 319 boyal ve boyasuz baz esbb sirka olunmak : 965 Boza(?) karyesi, Eflak : 681, 708, 984 bozac ihrc : 392, 1116 Bozca, ehl-i fesd, Belceler(?) k., Barnlu kz. : 1111 Bozcaada; Kalas'nun hfz u hrseti : 1014; mstahfzlar : 1014 bozdoanlar : 785 Bozok bei : 602 Bozyk Kona : 1 c Bozuk Kona, Konya : 1 c blk : 207, 298, 693; aalar : 452, 760; avular : 452; ktibleri : 452; lerde istihdm eylemek : 341; lere ukalaryla ilhk olunup riyet olunmak : 1088; leri ziyde olmak : 1107 blk halk : 34, 392, 551, 801, 953, 964, 1083, 1111; kullarna fakr u fka galebe idp muhfaza hdmetinde olmaa tkatleri olmamak : 1083; kullarnun atlar olmamak : 1083; kullarnun ulfesi : 1083; Sdde-i Sadet'e gelmek : 1083; yoklanmak : 1083; n ale'l-infird defter idp mhrlemek : 1083; n yoklayup mevcdlarn isimleriyle defter itmek : 1085; na ba u bu tayni : 1085; na iczet virilmek : 1083; nun aalar : 259; nun kethudlar : 259 Blkba Yakb Bli : 934 blkba(lar) : 11 c, 23, 611, 639, 957, 1218; kethuds : 934; tayni : 233 Bratani karyesi, s kfir karyesi, Avlonya : 402 Brevnik(?) kds : 208 Brez Kalas muhfazas : 175 brob(?) gnderilmek : 274 Bucyn Areti bkz. Pucyn Areti buuk kntr : 45 c Budak, Havle, Badd gnlllerinden, resm cemne memr : 611 Budakzi kds : 880 Budun : 4 c, 182, 332, 379, 635, 685, 686, 1072; ayn : 565; barut-hneleri : 380, 430; belerbeisi : 2 c, 4 c, 7 c, 8 c, 180, 234, 262, 325, 326, 327, 380, 404, 430, 548, 565, 635, 658, 667, 678, 685, 686, 696, 826, 851, 928, 992, 1067, 1138; belerbeisi ile ittifk : 324; belerbeisi kethuds : 7 c, 15 c, 43 c, 1138; defterdr : 548; Haznesi : 430; kr-hneleri : 234; mahzenleri : 234, 430; sancanda emrile penc-yek zabtitmek : 1138 buday : 143, 292, 538, 564, 601, 675, 726, 735, 860, 888; der-mahzen eylemek : 1161; gnder(il)mek : 487, 983; satmak : 1161; tayni : 223; tahmli : 237, 745; tahsl olunmak : 983; tedrki : 237; virilmek : 1066; dan tefvt-i keyl : 1198 Buhayra vilyeti, Msr : 866; kds : 707; eyhu'l-Arab : 706 Bulak shli : 487 buldurmas lzim olanlar; a buldurmak : 925, 1216, 1222; a buldurup getrtmek : 1097 bulgur : 726, 735 burc : 860; dvrnun eni tokuz arun olmak : 1211; iltizmla yaplmak : 1211; yklup temelinden in itmek : 1211; tamr itmek : 1211 Burc-Al, zam : 59, 98 burgaz yapmak : 546 Burgazlu karyesi, Sonisa kz. : 614 Burgos bkz. Bergos Burhn karyesi, Gelibol : 1118

304

Burusa : 149, 163, 259, 410, 648, 692, 697, 902, 925, 939; bei : 148, 1197; bei demi : 1197; kds : 1 c, 12, 81, 149, 163, 697, 703, 709, 769, 946, 958, 1056, 1132, 1167, 1197; kds nyibi : 1132; kethuds : 12 buz tedrki : 13 c blbl; cem : 631; sayditdrmemek : 631 blblciba : 631 brtnar(?) : 384 Byk Mahkeme nyibi : 972 byk gemi irsli : 772 byk kalalar : 1200 byk kle : 443

Cafer (Paa), Tmvar Belerbeisi : 276, 942 Cafer Al, top yuvala ilemee mltezim, Ki : 1114 Cafer bin Abdullh, drende, Msr gnlllerinden : 89, 110 Cafer avu, Dergh- Muall avu : 681, 984, 1088 Cafer avu, Muhzr, Dergh- Muall avu : 731, 732, 742 Cafer, Abdullh Aa'nun demi, hkm virilen : 156 Cafer, Aydn Bei : 1059 Cafer, Azeb Aas, maktl : 429 Cafer, Bostncba, Edirne : 449 Cafer, Gelibol Emni : 903, 908 Cafer, Hc, hkm virilen : 427 Cafer, Kef Sanca Bei : 59, 98 Cafer, Lala : 147 Cafer, Mustaf Paa'nun Hazne Ktibi : 961 Cafer, piyde v msellem mltezimi Mehmed'n haznedr : 1059 Cafer, sbk Sinn Paa Imreti Mtevellsi : 872 Cafer, eyh, Vilyet-i Cze eyhu'l-Arab, drende : 353, 362 Cafer, Tmvar defterdrnun demi : 1075 Cafer, Trablus- Garb Belerbeisi : 518, 905 Cafer, Vizel, silahdrlardan ikinci blkde : 943 Cafer, Yanya Bei'nn Kethuds : 126, 222 cb(ler) : 803, 1189; tayni : 569 cdde-i adlet : 674 cdde-i hakdan udl inhrf eyle(me)mek : 150, 327, 556, 695, 698, 1050 cdde-i itatden udl : 542 cdde-i rukkyyet ihtiss : 826 cdde-i er- erf : 299 cmi [/cevmi](- erf(e)) : 193, 546, 817, 873; bins : 102, 105, 588, 589, 1091; bins ahvli : 985; evkf emni : 1080; evkf nzr : 1189; istihdmna tayn olunmak : 1091; kapusnda l-yakl yatmak : 1097; mutemedliine tayn olunmak : 1091; mhimmt : 105; mhimmi : 102; tamri : 589, 615; a vakf olmak : 588; e minre bin olunmak : 1211; nn ve emelerinn suyollar : 1086; n minreleri olmamak : 1211 Cmi- Hulef, Badd : 588 Cmi- Kebr Vakf, Haleb : 838

305

cms : 601; karmak : 413, 431; gasb : 362; sirkas : 80; u kz ve deve v at karmaa mbir tayni : 978 cn(lar); u ba fed eylemek : 11 c; na zarar u gezend irimek : 466; na ve mllarna zarar u ziyn irimek : 642; na zarar u gezend iridrilmek : 530 canbz bkz. cnbz cnbz(lar) (tyifesi) : 447; ihrc : 788; sbas : 788 Canbolad, (Azz u) Kilis (Sanca) Bei : 40, 54, 60 c, 87, 192, 248, 1082, 1084, 1100, 1101 Canca; akas : 953; Madeni shb-i ayr : 953 cnib-i mr : 601 cnib-i yemn gnllleri irsli : 876 Canik (sanca) : 199, 481, 1023; alaybei(si) : 199, 204, 818; bei : 49, 199, 204, 481, 614, 705, 786, 829, 877; siphleri : 49, 196, 199, 573 Cnkul, Baban Emneti Ktibi : 446 criye : 819, 1212; sin ayartmak : 870, 1056 Crullh avu, Dergh- Muall avu : 661, 815 Crullh, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Crz bkz. Sadr- Crz css(lar) : 79, 118, 211, 288; gelmek : 225, 294, 806; gndermek : 19 c, 39 c, 607, 1079; haberi : 180; n eksk itmemek : 1128, 1139; un ahbr : 607, 938 Czn emri : 537 cebe v ceven : 20 c, 168, 178, 181, 190, 198, 200, 225, 232, 253, 256, 276, 279, 287, 294, 299, 304, 305, 314, 381, 440, 444, 465, 577, 768; ihrc : 306; tedrki : 175; tekmli : 786; ve cebelleriyle hzr olmak : 1156; ve cebelleriyle hzr u mheyy olmak : 1165; de kusr olmak : 776; leriyle ihrc itmek : 1039; leriyle mretteb mkemmel cmlesin b-kusr ihrc itmek : 1104; le hzr u mheyy olmak : 210; lleriyle kup varup cemyyetde bile olmak : 1078 cebe-hne : 113, 712, 860, 1092; ihrk : 537; v zahre teslmi : 712; de yarak mevcd : 1092; lerde tfenk ve syir lt- harb ktl hfzitdrmek : 1006 cebe; almak : 109; defteri : 1175; defterinden virmek : 1175 cebeci v topclara ukalaryla ilhk olunup riyet olunmak : 1088 cebeciba : 343 Cebel-i Acln bkz. Acln Cebele; (sanca) bei : 442, 1100, 1101; sancanda vk olan kdlar : 442 cebel(ler) : 69, 168, 178, 181, 190, 198, 200, 225, 232, 253, 256, 276, 279, 287, 294, 299, 304, 305, 314, 381, 440, 444, 465, 577, 768; ihrc : 306, 520; saltatlarn nine almak : 1; tatar tyifesi aalaryla gnderilmek : 1079; tatar tyifesin aalar ile liv-i Klis serhaddi muhfazasna gndermek : 1078; tekmli : 786; ve cevenller : 1039; de kusr olmak : 776; i ile alaybeiyle muhfazada kalmak : 1174; i ile yanna alup cemyyet ile bir mnsib mahalde oturmak : 1158; in ihzr eylemek : 20 c; inden ziyde yarar demler tedrk itmek : 1039; iyle hzr olmak : 1156; iyle hzr u mde olmak : 20 c; iyle hzr u mheyy olmak : 1165; si alnmak : 1174 cebr : 540, 879; ile almak : 602; ile ekilmek : 344; ile evler basmak : 964; ile evlerine girp oullarn ekmek : 986; ile mrtedde eylemek : 612; ile olan ekp ve ev basup yollara inp fesd enat eyledkleri sbit olanlar : 986; ile peksimad tahmli : 468; ile zevcesin ekmek : 972; ile esbb almak : 582; ile piydeleri almak : 808; cebr teadd : 554; den hazer : 804 cebren; ml almak : 557; reyy srmek : 887; ve kahran aka cem itmek : 888 cedd mufassal defteri : 354 cel-y vatan; eylemek : 150, 1023, 1050; idp perkende olmak : 888; itmek : 571, 821, 976; niyyetin itmek : 439 Cell Aa, Mr-alem : 1148 cell : 676 celb ahz : 32, 33, 54, 87, 109, 136, 150, 227, 299, 414, 463, 517, 551, 650, 711, 731, 742; in aniysna hmyet : 1011; in dahlolunmakdan hazer : 877; in hmyet olunmakdan hazer : 1058; in

306

tealll itmek : 1053; in yapmakdan hazer : 964; itdr(me)mek : 792; olunmala hals olmalarndan hazer : 1102; olunmak : 721, 1077; olunmakdan hazer : 722, 902, 944, 986; olunmakla hmyet olmak : 16 c; -i ml : 393; den hazer : 473 celb-i ml : 330, 332, 708 celeb(ler) (tyifesi) : 39, 85, 336, 571, 704, 810; defteri : 336; elegetrilmek : 1038; tecesss olunmak : 1038 Cell eleb, muharrir-i vilyet, Badd : 579 cem itdkleri icrtun mfredt : 1189 cem olan akay der-kse itmek : 1011 cem olan ekynun haklarndan gelmek : 1170 cem olunacak koyun her kiiye hll hlince tevz eylemek : 24 c cem olunan aka deftere yazlmak : 1011 cem olunan mcrimleri kadrgalara koyup irsl itdrmek : 1081 cem olunan zehyir : 1204 cem u tahsl : 359, 360, 462, 680, 772, 828, 1000; eylemek : 998; itdrmek : 704, 1140, 1208; itdrp mr in alup kabzeylemek : 1113; olunmamak : 1000; de ihml zre olmak : 1208; de tedrc adlet ile tutmak : 1215 cemyyet(ler) : 7, 62, 228, 279, 307; eylemek : 276, 287, 326, 404; ile gezp cebr ile olan ekp ve ev basup yollara inp fesd enat eyledkleri sbit olanlar : 986; ile girift itmek : 964; ile oturmak : 40 c, 42 c, 685, 1158; ile yallarda hzr bulunmak : 267; it(dr)mek : 1, 51, 441, 607, 1006, 1156, 1219; tedrk zre olmak : 1194; zre lt- harb ktl ile hzr u mheyy olmak : 1142; zre hzr u mheyy olmak : 7 c; zre hzr u mheyy tutmak : 1139; zre olmak : 21 c, 39 c, 1128, 1143, 1156, 1158, 1191, 1194; zre olmak tenbh olunmamak : 1194; zre olup zarar kasdna gelmek : 1192; -i inhizm-pezrlerin tatmak : 514; de bile olmak : 1078; de olmak : 276, 403; e kmak : 1078; e tenbh olunmak : 1179; in bozmak murd eylemek : 1220 cemat(ler) : 139, 435, 555, 645; ile zerine varlmak : 965; -i mslimn : 193; n evsat u ednsn ale'l-esm deftere kayditdrmek : 1011; n yararlar : 1011 cematbalar : 241, 1011 Ceml, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Cemlddn-i Ezher, reydan ml- mr kabziden mbirnden, Cze : 353 cemm-i gafr [/cem- gafr/cem- kesr]; haber virmek : 1072; ile kimesnenn zerine varlmak : 643; meclis-i era gelmek : 1046, 1196; ehdeti : 80 Cemmst tyifesi, ehrizol : 893, 894 Ceneral, Venedik Kapudn, kffr kadrgalar serdr : 497, 856 ceng cidl : 1, 34, 51, 196, 232, 276, 372, 573, 597; e mberet : 1, 559 ceng; mahallinde ihzr itmek : 1012; harb : 242; muhrebe eylemek : 284; yiri hzr olmak : 402; e kdir yarar yiitler : 774; eylemek : 1, 65, 559, 1126; itmek : 611, 815, 877, 1057; olmak : 1 cengci(ler) [/ceng] : 16, 184, 185, 206, 396, 1039; lt esbb : 26; almak : 1001, 1082, 1106; defter idp arzeylemek : 1106; getrmek : 1132; gndermemek : 1106; ihtiyc : 771; klleti : 46; komak : 1106; levzim mhimmt : 26; olmamak : 762, 1001; tedrki : 762; tekmli : 284, 367, 762, 775; v ltc : 186; v krekcileri mkemmel eylemek : 772; yazlmak : 1132; zd zahresi : 26; de muzyaka v ihtiyc olmak : 762; i tertb tekml eylemek : 748, 751; in tatmamak : 280; yi gemilere tahml itmek : 1121, 1122; yi ve kavvs alup Donanma-i Hmyn'a mlk olmak : 1082 ceng bkz. cengci cerhat : 654 cerahr ihrc : 52 c, 68, 627 cerye; irsli : 906; leri mukbelesinde aka terakk itmek : 1107; si mukbelesinde slynesine terakk emrolunmak : 1107 cerye v alk; lar Hssa Anbr'dan virilmemek : 1107; lar mukarrer olmasn murd idinmek : 1107; larn Mr Anbr'a zabtitdrmek : 1107 ceryim bkz. cerme

307

cerme(ler) [/ceryim] : 414, 479, 498, 609, 622, 784, 888, 944, 977; al(ma)mak : 64, 321, 893; alnmak : 241, 893, 1113; almak bidat olmak : 893; bahne idp mllarn almak : 1162; isnd itmek : 6 c; sudr : 239; i sbit olanlar defter eylemek : 1028; i sudr eylemi mcrimler : 944; in yazup defter eylemek : 1048; ine rakam- afv ekilmek : 1170; inn sicilleri ile gndermek : 1097; inn sret-i sicillerin gndermek : 1028, 1032; lenmek : 854 cerresin(?) almak : 601 cevmi- erfe bkz. cmi- erfe Cevzir : 589; bei : 589 cevher eken taclarun yolna gelp men itmek : 815 Cevher, Avlonya Azebleri Kethuds : 532 cevher-i latfi hfzitdrp kimesnenn aya altna drmekden hazer itmek : 852 cez v sez; larn bulmak : 567; larn virmek : 1022, 1067 cez; virilmek : 1078; landurmak : 825 Cezyir [/Cezyir-i Garb] (vilyeti) : 10, 11 c, 646, 670, 680, 828, 1003, 1004, 1024, 1048, 1214; ahvli : 1004; Belerbeilii nyet olunmak : 1088; Belerbeilii tefvz olunmak : 1088; belerbeisi : 10, 11 c, 15, 16, 57, 70, 186, 206, 207, 211, 252, 285, 297, 367, 383, 386, 387, 394, 405, 510, 518, 532, 597, 665, 670, 675, 680, 828, 1003, 1004, 1005, 1025, 1034, 1037, 1058, 1074, 1088, 1102; avular : 533; kullar cebeci v topclara ukalaryla ilhk olunup riyet olunmak : 1088; kullar sa u sol blklere ukalaryla ilhk olunup riyet olunmak : 1088; muhfazas : 15; yenierileri : 1088; yenierileri aas : 1088; yenierileri kethuds : 1088; yenierileri odabalar : 1088; 'dan gelen resler : 1003; e gitmek : 1214; 'un ahvli : 1003 Cezyir [/Cezre], Basra : 2, 4; vilyeti : 1; kds : 608; Seferi : 132, 798; eyhlar : 146; 'e sefer tedrki : 146; 'n sab mekn(?) : 146; 'n eyhlar olanlar : 132 Cezyir-i Garb bkz.Cezyir Cezyir-i Irk Arb : 7 Cezre bkz. Cezyir, Basra Cezre bkz. Cizre cezre(ler) [/cezyir] : 10, 37, 109, 184, 265, 302, 317, 396, 511, 513, 515, 517, 531, 532, 600, 617, 762, 785, 788, 975, 983; cebe-hnesinde yarak mevcd : 1092; fetholunmak : 1215; gret olunmak : 513; hl kalmak : 1182; ihrk : 46; keferesi syn eylemek : 1048; muhfazas : 16, 398; muhfazas in tayn olunmak : 1182; muharriri : 1211; nzr : 954; neferleri telef olmak : 1182; bild muhfazas : 367; -i harbiyye : 367; den Galata iskelelerine hamr gelmek : 1196; e mazarrat u hasret iridrmek : 518; nn feth u teshri : 34, 193; nn hfz u hrseti : 16; ye ad tarafndan takviyet iridrmemek : 186; ye ad tarafndan zarar u gezend iridrmemek : 186; ye dem germek : 522; ye gemek : 759; ye gelmek : 1182; ye gemi germemek : 34; ye srilmek : 493 Cze; kds : 353, 362; mtevellsi : 601; vilyeti eyhu'l-Arab : 353, 362 Cidde : 596, 906, 924; bei : 596 cihd gaz : 316 ciht bkz. cihet cihet(ler) [/ciht] : 545, 640, 838, 950; bertlar yazmak : 621; defterleri : 640; tasarruf idenlere bir habbe virmemek : 1133; tevchi : 632, 640; n almak : 950; i hara virilmek : 1163; in alup kendyi habsitmek : 1163; in bir tarkla gir mukarrer itmek : 1163; in teft eylemek : 950 Cinci-ol, kemendci, ehl-i fesd, Edirne kz. : 590 Circe kds : 108 Circs Neb Evkf zevyidi : 419 cisr(ler) [/csr]; mamr olmak : 353; kat : 892; i tamr itmek : 353 Cizre [/Cezre], Diyarbakr : 435, 523; hkimi : 608, 612; topra : 142 cizye : 316, 390, 948; cemne varan kullar tutlmak : 789; defteri : 948; ed eylememek : 315 Covan Srmeyk(?), be ol be, mimr, kfir : 511, 954 cuma namz kldurmamak : 109 Cumabzr kds : 208, 810

308

Cumalu kyi, Gelibol : 1118 cls- hmyn- husrevne : 826 Cneyd, Habls Be'n demi : 706 cnd [/ecnd]; - ferhunde-fl : 28 c; - nusret-mutd zabt u rabt : 542 cnd- muvahhdn : 474, 513, 518; cemyyeti : 1034 crm : 498; sdr olmak : 321, 498; cinyet : 891; -i galz : 321, 609, 622, 917 crrfe : 892; v csr(- hssa) hdmeti : 353 csr bkz. cisr cz krs taleb itmek : 332 cz bahya kmak : 1211

aka kds : 1204 aman, ehl-i fesd, Gzelhsr kz. : 447, 448 arc bkz. akrc akrclar : 1221; ktibi : 1052, 1221 akrc [/arc] ihrc : 392, 1116 am; esbb : 1209; kerestesi ihzr itdrmek : 1185; kerestesin adlet zre tevz itmek : 1213; kerestesin getrp teslm itdrmek : 1213 ana bei : 109 anad; sanca : 342, 412; frisl belerin aalaryla tayn eylemek : 342; sanca cedd mufassal defteri : 354 pa gre yuvalak; dkdrmek : 661; gnderilmek : 151; irsl olunmak : 366; tedrk olunmak : 283, 289 apalk b : 658 rs; v bzr : 805; da oturmakdan men : 77 ni; a : 886; tutlmak : 616 nigr(ler) : 162, 620, 951, 952, 968; ba : 871 atalca : 1151; kds : 208, 810; Menzili : 713, 719, 723, 732, 743; std : 1151 avu Manastr, Sidrekapsi : 1031; rhibleri : 1031 avu(n/lar)*; gnderilmek : 34 c, 171, 997; irsl eylemek : 998; ktibi : 664; kethuds : 47 c, 1220; konlmak : 1173; olmak : 1201; ve azebler aas : 957; a ko(l)up Sdde-i Sadet'e gnder(il)mek : 1050, 1118; a koup bile gndermek : 1132, 1212; a koup irsl eylemek : 995; rsmn cem u tahsl eylemek : 828 avuba : 17 c, 21 c, 35 c, 38 c, 39 c, 42 c, 227, 228, 286, 311, 730, 735, 739, 743, 800 avuluk; alnmak : 36 c; hdmetinde istihdm : 415 ay karyesi, Bolavadin kz. : 443; Kona : 1 c ayaz'nda olan gemiler ahvli : 1119 ayr(lar) : 20, 72, 102; kormak : 13 c; kurbinde olan deirmenler : 1010; lzim olmak : 57 c; muzyakas : 57 c; yidrmek : 47 c; zamn : 72; a deve sepidrilmek : 57 c; a zarar- ersi olmak : 1010; inetdrmemek : 57 c; hfz u hrset : 12 c; hfzitdrmek : 13 c; yollarda yidrmek : 47 c eh beleri : 826 ekdrr; gemi : 596; kadrga : 22 c eki : 732, 743 ekirge; eklitmek : 983; hdis olmak : 618; mazarrat : 618; tohmlerin gmmek : 618; zuhr : 618

309

eltk : 55 eltkci(ler) tyifesi : 55 emigezek sanca alaybeisi : 813 epni tyifesi : 606 erkise : 109, 534; beleri : 961 eriba(lar) : 14, 21 c, 43, 44, 49, 72, 142, 168, 198, 200, 221, 253, 256, 276, 279, 304, 305, 314, 369, 401, 404, 435, 470, 684, 763, 768, 774; gnderilmek : 391; ihrc : 255, 306, 520; ile hzr u mde olmak : 776; ve zd zevdeleriyle ihrc eylemek : 1073; sn Golos muhfazasna komak : 1194 erkes Be, Bozok Bei : 602 erke; kazs : 364; bei : 880; kds : 364 ermik karyesi, Erzurum : 887 ernovi kds : 336, 702, 728 eme; kazs : 137; nhyesi : 5 c; kds : 1103; Kalas'na siph gnderilmek : 1103 eme skelesi : 200; 'nde hzr u mheyy itmek : 1039; 'ne gelp Donanma-i Hmyn gemilerine dhl olmak : 1214; 'ne gndermek : 1214 emelern suyollarnun stinde ift srp b u be dikmek : 1019, 1086 eteler segirtmekden hl olmamak : 35 c, 224 evre hsr muhkem olmak : 1090 buk : 1173 narlu Kona, znikmid : 1 c ra : 180; gndermek : 180; ihzr u tedrki : 182; ihzr : 41; tedrki : 22; tomru : 41, 56; ya tevakkuf olmak : 182 rpan (kazs) : 725, 734; kds : 725, 742 ift bozanlk : 658; resmi : 658; resmi aldurmak : 658; resmi alnmak : 658 ift srp b u be dikmek : 1019, 1086 ift araba tedrk eylemek : 1054 iftlik(ler) : 128, 272, 273; basmak : 212; ihrk : 230; kethuds : 128; tmrlar siphlere tevch : 647; i hedmeylemek : 647; i mahslleri olmak : 52; i ve koyunlar ve su srlar ve tavarlar ve emlki zyi olmak : 1031; in gret itmek : 789; in zirat itmek : 227 iftlikl; aknc ihrc : 222; aknclar : 279; toyca ihrc : 222 ingn(e) (tyifesi) : 344, 599, 877; harc cem : 599; msellemleri : 3 c, 43, 44; olan yirlern kdlar : 43; n Anatol yakasna germemek : 903; n Rmili yakasna germemek : 903; leri salvirmek : 599; ye szdurup sebke itmek : 1118 irmen : 734; bei : 3 c, 198, 381, 465, 1097, 1144, 1147, 1194; bei demi : 1144; kds : 725, 742; krekcileri : 1173; msellemleri : 381; siphleri : 381 it : 714, 743 izmeci ihrc olunmak : 392, 1116 obnlar karyesi, zdin ks., Badrack kz. : 1070 orl [/orlu]; kazs : 743, 812; kds : 37 c, 713, 718, 723, 812, 1030, 1053; Menzili : 713, 723, 732 orlu bkz. orl orum; alaybeisi : 829, 877; beine tayn olunan kadrga : 26 c; mr-alemi : 481; (sanca) bei : 26 c, 27 c, 49, 786; sanca muhfazas : 481 kk : 716 mlek karyesi : 620 ngele mezraas, Arnos k., Kuramaz nh. : 338 uka adas [/cezresi] : 50, 1176; ndan soltat tfenkci getrtmek : 1126 uka cezresi bkz. uka adas uka : 1088 ukac ihrc : 392, 1116 ukurb mevz, necik kz. : 1097 uval : 625; tevz : 580

310

dav(lar) : 538, 643, 644; itmek : 681, 984; v niz : 457; dan kzib kmak : 708; hakk zre grilp bertaraf olmak : 1212; olup ihzr olunmak : 1212; n husam muvcehesinde dikkat ihtimm zre teft itmek : 925; n teft idp grmek : 1162 dav-y hak(k) : 130, 132, 134, 363, 448, 538, 559, 568, 571, 582, 608, 609, 622, 687; eyleyenler : 602, 1050; eyleyenler ile berber eylemek / itmek : 981, 1190; idenleri mahfil-i era ihzr eylemek : 1216 davc : 469 Dad, sbk Eflak Voyvodas Miro'nun dmd Domno'nun demi : 819 Dadyan, Grc Meliki : 673 dahl taarruz : 8, 48, 55, 326, 329, 420, 439, 447, 530, 548, 615, 617, 658, 675, 678, 696, 702; eylemek kasdnda olmak : 1170, 1205; eylemekden ihtiyt eylemek : 1166; eylemel olup muvenet lzim olmak : 1205; eyleyenleri ism resmleriyle yazup Sdde-i Sadet'e bildrmek : 1067; idecek mahaller : 1007; itdr(il)memek : 19 c, 329, 375, 871, 883, 924, 960, 993, 1013, 1057, 1067, 1080, 1099, 1145, 1146, 1223; itmemek : 826; klmamak : 1036; olunmamak : 1145, 1170 dahl teadd : 637; ve celb ahz olunmakdan ziyde hazer : 944 dahl tecvz : 79, 150, 262, 325, 344, 486, 608, 666, 668; idp mazarrat iridrmek kasdnda olmak : 1169; itmemek : 35 c; olunmak : 530; olunmakdan hazer : 789; den hl olmamak : 1067 dahl; eylemekden hazer eylemek : 1108; itdrmemek : 1030, 1098, 1118, 1145; itmek : 681, 702; olunmak : 1058; olunmakdan hazer : 877; olunmakdan hazer eylemek : 1134; niz itmek : 1099 dakk bkz. un dallet erbb tarafndan kkrtlmak : 825 dmd : 818, 819 Dnimend iftlii piydeleri, Akaovack k., Kula kz. : 555 dr u gr : 685 darb : 654; u mecrh itmek : 654; - edd ile darbitmek : 888; dan fevtolmak : 538; itmek : 598, 888 darb u harb : 444; e iktidr olmayanlarn gidermek : 1177; e kdir : 39 c, 195, 341; e kdir gnll yazlmak : 1131; e kdir kimesneler tutmak : 1012; e kdir olanlara tevch itmek : 1177 darbzen : 2, 52 c, 182, 286, 515, 653; fndu : 113; fnduk, barut ve arabalarn tekml eyleyp gndermek : 1168; gemi ile Gradika'ya karlup teslm olmak : 1193; gemilere tahml idp gndermek : 1168; gnder(il)mek : 1095, 1168, 1192; indrmek : 1166; koyup gndermek : 1192; lzim olmak : 1166; mkemmel idp gemilere tahml itmek : 1166; mkemmel idp gndermek : 1168; tayn olunmak : 1168; taleb itmek : 1166, 1168; uladurmak : 1168 drende(gn) : 89, 108, 110, 446, 470, 558, 615, 617, 631, 655, 675, 736, 814, 836, 839, 882 dru'l-harb; den ehl-i fesd Memlik-i Mahrse'ye zarar kasdna gelmek : 1138; den haydd Memlik-i Mahrse'ye zarar kasdna gelmek : 1138; e css gndermek : 39 c; e firr eylemek : 585; e varup kfir olmak : 585 dru'l- slm : 394 Dru's-sadet : 713, 714, 718, 723, 732, 901; mhimmi : 714 Daruobas karyesi, merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Filibe kz. : 558 daru[/tar]; 175, 292; gndermek : 994; ihrc itmek : 994; tedrki : 175; uladurmak : 994; virilmek : 994; s olmamak : 994 Dn tyifesi, Musul, Arsiyb, Imdiyye ve Cizre topranda : 142, 150, 435 Dvd Be, mteveff Msr Belerbeisi : 421; Evkf, Msr : 421 Dvd Kethud, Yesr Gnllleri Kethuds : 800 Dvd, ehl-i fesd, Eymir k., Atranos kz. : 563 Dvd, ehl-i fesd, Yalva kz. : 925

311

Dvd, ehl-i fesd, Zviye k., Bzrck kz. : 815 Dvd, Kel, ehl-i fesd, Bolavadin : 1111 Dvd, Mentee piydeleri beinn demi : 1073, 1125 Dvd, siph-zde, Karaman : 836 Debre [/Debri]; kds : 810; bakys tahsli : 162 Debri bkz. Debre def : 150, 226; - fesd in kala bin itdrmek : 906; - gezend itmek : 59 c; - teadd : 456; - zarret in hfz : 592 def u ref : 1, 7, 39 c, 160, 185, 186, 206, 212, 228, 240, 315, 316, 325, 326, 367, 391, 445, 471, 481, 482, 484, 551, 557, 698, 762, 774, 1009, 1019, 1034, 1130, 1136, 1156, 1168, 1171, 1176, 1190, 1194, 1216; de env- say ikdmn zuhra getrmek : 1205; nde say ihtimm eylemek : 1158, 1170 def- mazarrat : 5 c, 35 c, 1077; u fesd : 39 c; u ifsd : 2 c, 10 c, 1166; - ad : 35 c, 38 c, 42 c; - ad-y bed-girdr : 1165; - ad-y b-dn : 1165 deftir bkz. defter defne : 540; bulup ingneye szdurup sebke itmek : 1118 defn; in meyyit gndermek : 593; itdrmek : 450; olunmak : 450 defter(ler) [/deftir] : 89, 121, 147, 311, 320, 336, 359, 412, 421, 445, 509, 519, 522, 575, 576, 605, 606, 614, 636, 639, 655, 658, 663, 672, 696, 730, 808, 810, 821, 833, 860, 891, 909, 911, 927, 937, 956; eylemek : 70, 76, 128, 263, 311, 341, 440, 479, 483, 498, 572, 579, 609, 626, 672, 699, 715, 726, 735, 741, 804, 878, 888, 922, 923, 932, 1008, 1022, 1028, 1031, 1050, 1059, 1154, 1156, 1157, 1164; gnder(il)mek : 73, 76, 410, 421, 1031, 1198; idp arzeylemek : 1106; idp Dergh- Muall'ya gndermek : 1085; idp mhrlemek : 1083; idp sretin Sdde-i Sadet'e irsl eylemek : 1092, 1174; irsli : 128, 811, 1035; it(dr)mek : 15 c, 21 c, 48, 97, 185, 195, 207, 254, 392, 413, 441, 457, 467, 561, 592, 777, 839, 841, 849, 852, 864, 882, 951, 978, 1006, 1012, 1050; ktibleri : 354, 881; kethuds : 47 c, 519, 522; mcebince mevciblerin virmek : 54 c; mhrlemek : 263, 726; ol(un)mak : 207, 508, 611, 849, 914, 1154; olunup yarar kefllere virilmek : 1035; sretin Dergh- Muall'ya gndermek : 1081; tutmak : 1011; yazlup mhrlenp irsl olunmak : 1105; de Hssa-i Hmyn'a yazlmak : 997; de makt yazlmak : 976; de mukayyed olmak : 997; de siph yazlmak : 836; de yoklanmak : 915; den hric kur v mezri : 678; den kaytlarn ref : 604; e beyn itmemek : 1189; e itimd olunmamak : 991; e iret it(dr)mek : 123, 1066; e kayditdr(me)mek : 802, 915, 919, 1195; e kayditdrp mhrlemek : 1011; e kaydolunmadn tezkire trhndan mevcib virilmemek : 919; e kaydolunmak : 1066; e mrcaat olunmak : 928, 992, 1175; i Bb- Sadet-meb'a gndermek : 1204; i beyz olmak : 909; i bir kseye koyup mhrleyp gndermek : 956; i itmma iridrmek : 158; i klliyyen hakkeylemek : 991; i muhtell olmak : 347; i mhrlemek : 48, 701; i mhrleyp imzlamak : 1031; i mhrleyp Sdde-i Sadet'e gndermek : 1156; i mevve olmak : 909; i mtevellye teslm eylemek : 1189; in aup tevch eyledi tmrlar icml mcebince tevch eylemek : 1175; in Dergh- Muall'ya gndermek : 1068, 1148; in getrtmek : 922; in gndermek : 918, 919, 920, 921, 922, 923, 937; in mhriyle zabteylemek : 347; in mhrlemek : 864; in mhrleyp Sdde-i Sadet'e bildrmek : 1154; in Sdde-i Sadet'e gndermek : 1048, 1091, 1112; n baz yirleri mahkk bulunmak : 991; n baz yirlerine hricden kalem kat(l)mak : 991; n icml mufassalleri : 320; n sreti ihrc olunmak : 1050 defter emneti : 519, 522 defter emni : 519, 522 Defter-hne ktibleri : 342 defter-i atk : 347, 572, 636, 658, 920, 976 defter-i cedd : 52, 55, 95, 96, 340, 445, 555, 572, 576, 578, 636, 658, 678, 696, 891, 908, 921; de makt kaydolunmak : 976; de siph-zde yazlmak : 836; de ve atkda Memlik-i Mahrse'den mukayyed olmak : 993; de yazldu zre makt almak : 976; den tmr virilmek : 558; e hs kayd : 156; e makt kaydolunmak : 976; e nesne kaydeylemek : 891 defter-i hkn; ktibleri : 340, 347, 902; de piyde-ol piyde yazlmak : 844

312

defter-i icml; mcebince virilen tmrlarun tezkireleri aslyla yazlup virilmek : 1175; mufassalin gndermek : 959 defter-i kadme; ye muhlif defter-i cedde nesne kaydeylemek : 891; ye mrcaat olunmak : 1148 defterl avular : 932 defterdr(lar) : 41 c, 44 c, 47 c, 83, 113, 120, 127, 140, 142, 144, 145, 151, 153, 157, 158, 166, 341, 342, 348, 349, 351, 352, 353, 358, 359, 412, 417, 431, 435, 446, 457, 467, 474, 499, 503, 507, 519, 522, 528, 531, 548, 552, 575, 597, 624, 640, 645, 656, 712, 791, 800, 847, 858, 859, 875, 878, 882, 900, 911, 912, 914, 915, 917, 918, 919, 920, 921, 922, 923, 924, 952, 956, 968, 975, 978, 987, 998, 1026, 1035, 1059, 1060, 1066, 1075, 1091, 1133, 1140, 1211, 1215; slynesi : 1066; a muvenet eylemek : 1208 deer bah; ile bey eylemek : 1031; syla bey olunmak : 1211 deirmen(ler) : 159, 578; ocaklarn defter-i cedde kayditmek : 891; n ayrlara zarar- ersi olmak : 1010 Deirmenlik, Sakz : 1071 denek urmak : 538 dek turmamak : 1125 dekkn bkz. dkkn dekkn mehzin; bin itdrmek : 1013; kzlara virilmek : 1013; i mtevelllere zabt u kabz itdrmek : 1013; n krgr binlar : 1013 Delialan karyesi, Balya nh., Biga sn. : 595 Del Alma, sol-gurab zmresinden, Baluca k., Barnlu kz. : 1111 delkler almak : 1064 Delvine (sanca) : 275, 286, 290, 294, 315, 316, 333, 390, 472, 994; ayn : 391; sleri : 315; beinn avubas : 311; hsr mstahfzlar : 391; kds : 208, 391; Kalas : 286, 391, 639; muhfazas : 401, 516; bei : 22 c, 30, 47 c, 59 c, 227, 228, 275, 286, 294, 311, 315, 316, 333, 394, 396, 401, 472, 474, 497, 513, 514, 639, 899, 955, 994, 1187; kdlar : 59 c, 240, 286; siphleri : 391 dem diyet; inn tefti : 1219; lerin taleb itmek : 820 dem; diyetinde zarret ekmek : 1097; leri heder olmak : 228, 557, 986, 1190, 1216; leri hederdr diy hkm virilmek : 1190 demr(ler) : 113, 180, 182, 258, 268, 388, 656, 792, 908; lt almak : 847; lt ilenmek : 792; gelmek : 261; ihzr u tedrki : 182; tedrki : 194; virmek : 656; ilenmek : 793; i tahml itmek : 792 demr braup sulanmak : 505 demr lenger talebi : 261 demr yuvalak : 113, 278 demrci : 682, 1043 demrl kapu : 574; lar mstahkem olmak : 1090 Demrren karyesi, Dimetoka kz. : 982 Demrta Mahallesi bkz. Timrta Mahallesi denizden hfz u hrset : 15 Depedelen; nhyesi : 899; kds : 333, 994; Kalas : 994 der-anbr : 32, 33, 467, 487; eylemek : 726; itmek : 735; olan terekelerini kffr- hksra bey itmek : 991; olunm galle : 924 Der-i devlet : 48 der-kse; idp mhrlemek : 681, 1011; idp mhrleyp gndermek : 928; it(dr)mek : 540, 813 der-mahzen : 28, 58, 176, 212, 630, 659, 664, 772; eylemek : 1161, 1198; itdrmek : 1 c; olan zehyir : 1204; olmak : 380, 1204; tar : 292; anbr : 715, 741 der-sanduk : 531 der-zencr; idp Atebe-i Uly'ya gndermek : 1059; itmek : 568 Derbend, nehir, Baban : 425 derbend(ler) : 148, 299, 434, 481, 482; az : 611; olmak : 85; tayni : 342; de tutmak : 1162 derbendcilik hkmi : 412

313

Derbendiaz Kona, znikmid : 1 c dere; seddi bins : 650; de maktl bulunur olmak : 1097 Deregeeli Kona, Mud : 1 c Derende; kazs : 989; kds : 208, 652, 989 Dereyce karyesi : 1059 Dergh- lem-penh : 327 Dergh- l; nigrleri : 620; avular : 1131; kapuclar : 363 Dergh- Muall*; Blkleri : 1091; avular : 36 c, 51 c, 60 c, 84, 1132, 1144; kapuclar : 724; Kapudnl nyet olunmak : 1088; kullar anbrlar : 1 c; kullarnun rda oturmakdan men : 77; kullarnun dkknlarda oturmakdan men : 77; kullarnun sanat ilemekden men : 77; mteferrikalar : 97, 421, 926, 973; silhdrlar : 686, 931; topclar : 633; yenierileri : 945; 'da avu olmak : 1201; 'ya gnder(il)mek : 1047, 1132; 'ya ilisi ile mektbn gndermek : 1191; 'ya itatleri olmamak : 19 c Dergh- Sadet-destgh : 456, 621, 826 Dergh- Sadet-penh : 324 Derne bei : 806 Derv bin Sli, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Derv avu, Dergh- Muall / Sdde-i Sadet avu : 167, 169, 170, 171, 173, 803, 806, 807, 873, 875, 884 Derv eleb, hkm virilen : 602 Derv eleb, Ktib, Defterhne/Defter-i Hkn Ktibi, gherile zerinde : 340, 342, 354 Derv Kethud, Kala-i Cedd Kethuds : 653, 660 Derv, erkes Hasan ol, Talende(?) ks. : 533 Derv, Filibe Sbas : 55 c Derv, Libuka Kalas ereni : 372 Derv, Mevln, Karasu Yenicesi Kds : 161 Derv, Osmn Paa ol, sbk Nbls Bei : 937 Derv, Saruhan ol, ehl-i fesd hrsuz u harm : 568 Derv, Sefer-oullar'ndan, siph, tib nh., Kstendil sn. : 350, 604 Derv, Tmvar avularndan : 554 dery : 24, 47, 51, 62, 70, 76, 184, 227, 240, 287, 307, 346, 367, 372, 394, 464, 483, 494, 497, 500, 574, 771, 787, 918, 979; beleri : 394; elvirmek : 1119; mevsimi : 51 c, 388; mevsimi geldkde memleketleri gret olunmak : 1077; muhfazas : 16, 185, 264, 297, 369, 386, 750, 753; muhfazasna muvenet : 26; muhfazasna tayn olunan gemiler : 771; muhlif olmak : 1173; seferi : 21 c, 129, 209, 280, 573; seferine fermn olunmak : 196; semtine mazgal delkleri almak : 1064; v dmen cnibine nzr olmak : 464; yzi hl kalmak : 386, 398; yzinde gezmek : 16; da balk sayditmek : 574; da bile olmak : 1001; da bir zarar irimemek : 386; da kffr gemilerin grdkde haber virmek : 1051; da kffr- hksrun merkib-i hezmet-srlar muttasl hareket zre olmak : 58 c; da olan gemilern levzimi gnderilmek : 1119; da olup Memlik-i Mahrse'ye zarar kasdna gezmek : 1183; da rstgelmek : 1146; da yriyen gnll resler : 15 c; da yriyen gnll reslerden kapudn tayni : 17 c; da yriyen hssa resler : 1146; dan gnderilmek : 1092; dan tevecch itmek : 1077; dan ve Kefe tarafndan adya yarak alup gidenleri elegetrp yaraklarn alup mri in girift itmek : 1077; dan ve Kefe tarafndan yat u yarak gemek : 1077; ya kmak : 15, 42, 201, 314, 318, 367, 377, 777, 783, 1037, 1104; ya kmak zamn irimek : 1041; ya emrolunmak : 396; ya gemi tayni : 211; ya indrilmemek : 1173; ya inmek : 30 c, 258, 268, 1173; ya kalite baturmak : 65; ya karb allar ihds : 610; ya karb allarun ref : 610; ya karb olan klun yarak u zehyiri : 994; ya karb tam u dzenleri hedmeylemek : 273; ya penbe virdrmemek : 333; ya tereke bey : 137, 272; ya tereke viren iftlikleri hedmeylemek : 647; ya tereke virilecek mahal komamak : 273; ya tereke virilmek : 275; ya tereke virmekden hazer eylemek : 237; ya tevecch : 184; ya yn virdrmemek : 333 derz ihrc : 392, 1166 Desiml Areti, Erzurum : 820

314

dest-i teadd-i addan mahfz u masn olmak : 319 dee; ml : 487; nzr : 487 deve(ler) : 92, 298, 355, 456, 564, 601, 710, 860, 864, 867, 918; alefi : 924; alnmak : 57 c, 867; bulunmamak : 867; karmak : 413, 431; gasb : 362; helk olmak : 867; in ayr : 57 c; kllet zre olmak : 361; klamak : 443; masrifi : 867, 924; muzyakas : 487; sepidrilmek : 57 c; tedrki : 361, 867, 924; tevz : 580; tutlmak : 924; virmek : 827, 860; v at karmaa mbir tayni : 978; zahresi : 924; zebn olmak : 361; e barut tahmli : 846; e krgun irimek : 862; e ziyde yk ykletmemek : 710; ye dahl taarruz itdrmemek : 924; yi zebn itdrmemek : 710 deveci(ler) : 603, 924 Devlet Giray Hn, Krm / Tatar Hn : 8 c, 534, 535, 1142, 1165, 1166, 1169, 1170, 1171, 1191; 'a nme-i hmyn gnderilmek : 1128 devlet-i ebed-karn : 50, 186, 790, 1036 devlet-i ebed-peyvend; -i husrevne : 771; -i zzet-karn : 65; -i mlkneye mteallik umr : 1088; -i sadet-karn : 184; -i sadet-rehn : 16; e mteallik hdemtda env- say ihtimm eylemek : 1166 devlet-i ebed-rehn : 212, 520, 525; sadet-karn : 519; -i sadet-karn : 1034 Devlethn Yayaba, Ocak Yayabas, Kthiyye yayabalarndan : 555 deyn [/dyn] : 108, 421, 457, 564, 565; ed eylemek : 693 dde-bn olmak : 1051 dger-gn olmak : 1064 dn; bbnda ve devlet-i ebed-peyvend-i mlkneye mteallik umr : 1088; e galz etmitmek : 614 dn devlet : 34, 180, 257, 264, 285, 298, 314, 315, 316, 367, 377, 474, 510, 521, 691, 762, 1034, 1208; -i ebed-peyvend-i husrevne : 522; -i hmyn : 7 c, 11 c; e atlarn ve yat u yaran salamak : 1107; e mteallik mhimmt maslih : 1036; e mteallik u mteferri olan husslar : 518; e mteallik umr : 15 dn-i mbn : 16, 50, 65, 184, 212, 519, 520, 525, 771, 790, 826, 1034, 1036, 1150; uurna hdmetde bulunmak : 1122; -i Muhammed'nn rz u nms synetinde mcidd s olmak : 1088; n zafer u nusreti : 51 Dvn : 1063, 1088; cnibinden dem tevchi : 893; ktibleri : 1159 dvn halalar : 817 Dvn- l-n : 542; ktibleri : 738 Dvn- Badd'da sicill ibrz eylemek : 997 Dvn- Hmyn; ktibleri : 737; tarafndan ahkm- erfe virilmek : 834 Dvn- Msr hdmetinde olan kttbun alklar : 1107 Dvne Dnimend-ol. bkz. Mustaf, nyib Dvne-ol, ehl-i fesd hrsuz u harm : 568 Dvneahmed karyesi, necik kz. : 1097 dvnsinden aka almamak : 997 dvniyye virmek : 589 dvr : 654; yamurdan yklmak : 228; n tamr itmek : 1211; nun talarn almak : 1151; un eni tokuz arun olmak : 1211 Dikilita Kona, znik : 1 c dikkat ihtimm : 26, 425, 431, 444, 740, 1059; ile teft : 436, 582, 1059; ile teft tefahhus itmek : 978; zre teft : 925, 1071; zre teft tefahhus : 457; n vcda getrmek : 1139; la teft itmek : 1223 dil; (ler) elegetrmek : 478; almak : 60, 403, 477, 532; gndermek : 485, 513; in gnderilmek : 404; in kfir gndermek : 1057; irsli : 514; tutmak : 532; lern takrri : 532 dilverlik : 1088; i zhir olmak : 195 Dimetoka : 734; kazs : 982; kds : 725, 742, 888, 973, 982 Dimicane(?) karyesi, Mora kz. : 948

315

Dimitri, zimm, Siraze k., Eflak : 708 Dimo, zimm, ktil, Srtkyi k., Ahyol kz. : 539 dimosna ziyde kaydolunmak : 976 Dimyt skelesi : 218 din asker gndermek : 34 dingil(ler) [/dink(ler)] : 182, 212, 234, 293, 683, 1012; demrleri ihzr : 251; ihzr u tedrki : 182; iridrmek : 23; irsli : 180; muattal olmak : 430; tedrki : 22, 203, 1199; n ihzr u irsli : 23 dink bkz. dingil direk(ler) : 70, 388; lzim olmak : 1096 dirhem : 342, 412, 888; ler tamgasuz olmak : 460 diri alnanlardan dil in kfir gndermek : 1057 diri(?) nevbetciler : 99 dirlik(ler) : 122, 429, 508, 509, 545, 642; mlzemeti : 341; rec idenler : 19 c; tasarruf eyleyenler : 1067; terakk virilmek : 82; i hara tevch olunmak : 412; i hara virilmek : 21 c, 785, 995, 1039; i alnmak : 32 c, 47 c, 138, 196, 275, 342, 482, 573, 759, 776, 790, 899, 1104; i alnup hara virilmek : 1219; i olmayanlar kaladan karmak : 138; in hara virmek : 330; in virmek : 962 Divrii; bei : 989; kds : 208, 652 diynet istikmet : 570 diyr- ark : 927 Diyrbekir : 6, 71, 455, 456, 491, 502, 798, 874; belerbeisi : 4, 5, 71, 83, 107, 113, 118, 120, 133, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 172, 241, 242, 249, 331, 404, 417, 419, 435, 441, 455, 456, 457, 491, 492, 502, 523, 528, 538, 562, 565, 608, 645, 690, 798, 799, 874, 929, 930, 997, 1108, 1113, 1114, 1152; belerbeisinn kethuds : 1108; defterdr : 4, 5, 83, 120, 142, 144, 151, 166, 341, 417, 435, 528, 575; gnllleri : 242, 492; Haznesi : 4, 5, 6, 83, 89, 166; kds : 523; kul : 971; 'de skin olman hkm gnderilmek : 1152; 'e tbi Ekrd beleri : 71; 'e tbi Ekrd mers : 71 Diyedinler karyesi, negl kz. : 149, 163 diyetinde zarret ekmek : 1097 dizdr(lar) : 69, 74, 91, 106, 135, 136, 138, 154, 233, 346, 356, 400, 402, 411, 421, 430, 438, 439, 494, 498, 515, 550, 574, 580, 581, 592, 617, 638, 660, 669, 672, 691, 712, 738, 818, 824, 843, 866, 903, 931, 933, 937, 953, 957, 990, 1006, 1051, 1176, 1177, 1217; murd idindi n-ehil kimesneye gedk tevch itmek : 1127; n-ehle arz virmek : 1098; zabt : 494; a muhlefet : 494; un ahvlin rf-i marf ile grmek : 931 dizdrlk : 424 Dobnie kds : 208, 251, 328, 793 Dobruca : 666; tatarlar : 44 Dokat(?) karyesi, Avlonya : 402 Domani kds : 559 Dominiko Tercemn, Frane Tercemn : 1102 Domno, sbk Eflak Voyvodas Miro'nun dmd : 819 donadlup hzr olmak : 1048 donanma : 1, 131, 146, 151, 184, 186, 214, 216, 219, 240, 264, 287, 291, 292, 297, 377, 386, 403, 407, 646, 673, 675, 782, 1089; gnderilmek : 34; ile basmak : 673; ile kmak : 1041; irsli : 211; tedrk ihzr : 34; lar ahvli : 50, 532, 787, 1179; lar mnhezim olmak : 211; nun levzimi grilmek : 834 donanma (dmen); -i hasret-ir : 510; -i hezmet-sr : 211, 307, 316; -i hezmet-srlarn kahr u tedmr : 51, 532; -i hezmet-srlarna mazarrat u hasret iridrmek : 518; -i hezmet-karn : 211, 290, 474; -i hezmet-medr : 281, 367; -i hezmet-ir : 211, 315, 366; -i hezmet-ir tedrk ihzr : 211; -i makhre : 474, 647 Donanma-i Hmyn : 10, 15, 16, 18, 20 c, 22 c, 23 c, 33 c, 34, 45, 48 c, 49, 50 c, 65, 71, 183, 184, 185, 186, 192, 196, 201, 202, 207, 213, 214, 216, 237, 241, 244, 245, 257, 263, 264, 269, 280, 285, 287, 297, 314, 317, 367, 377, 382, 386, 394, 398, 403, 407, 444, 464, 466, 474, 481, 482, 495, 497, 506, 510, 512, 515,

316

519, 522, 526, 527, 532, 573, 614, 646, 647, 763, 769, 771, 774, 788, 789, 792, 793, 798, 1058, 1089, 1176, 1177; deryya kmak : 318; deryya kmak zamn irimek : 1041; gemileri : 21, 31 c, 34, 36 c, 51, 196, 206, 211, 357, 367, 394, 396, 405, 498, 513, 518, 573, 750, 776, 777, 1037; gemileri cengcileri : 186; gemileri kmak : 25 c; gemileri hzr olmak : 54 c; gemileri itmma irimek : 1022; gemileri krekcileri : 186; gemileri yenierileri : 186; gemilerin tekml itmek : 1041; gemilerine dhl olmak : 1214; gemilerine girmek : 786, 1039; gemilerine nzr olmak : 776; gemileriyle mlk olmak : 26; in elegetrilen mfsid mcrimler : 1081; in gelen kavvslar : 1081; in gnllden cengci yazlmak : 1132; in kavvs ihzr : 1082; in kavvs salnmak : 1082; ihrc : 187, 188; ihzr olunmak : 1187; ile bile olmak : 1154; ile bile varmak : 1182; irsli : 187, 200; mhimmt : 772, 834; mhimmi : 42, 246, 777; mhimmi in ya ve bal ve un cem itmek : 1204; mhimmi reyda kalmak : 1024; seferinde bile olmak : 1121, 1122; seferine fermn olunmak : 876; serdr : 285; 'a barut ve syir mhimmt irsl itmek : 1092; 'a gemi irsl sl eylemek : 1084; 'a girmek : 21, 770; 'a gitmek : 1174; 'a hzr olmak : 20 c; 'a irimemek : 26 c, 27 c; 'a irsl eylemek : 1011; 'a irsl sl itmek : 1084; 'a kavvs ihrc itmek : 1084; 'a kavvs uladurmak : 1092; 'a mlk olmak : 26 c, 31 c, 783, 1082; 'a mlk olup teslm olunmak : 1081; 'a tayn olun(ma)mak : 768, 783, 1182; 'da virilen ahkm : 1089; 'la deryya kmak : 1037; - zafer-makrn : 394, 510; - zafer-makrn deryya kmak : 314; - zafer-makrn tedrki : 211 Donanma; -i Nusret-makrn : 46, 474; -i Nusret-meser : 394; -i Zafer-karn'n tedbr tertbi ve tedrki : 518 donatdurup irsl eylemek : 1121 donatmak : 1155 Doradeki, zimmiyye, Saryck k. : 940 Dorum karyesi : 557 Der Kona, Kthiyye : 1 c dilmek : 519, 522 dp tara karmamak : 1151 dkmeciba : 874 dl in m atlar talebi : 593 dnm resmi; virmek : 658; kayditmek : 658 Drdnci Riyset kinci Oda : 1055 Dra; kazs : 22; emni : 59 c; kds : 58 c; Kalas : 434, 532, 1130; Kalas hfz : 180; Kalas mukbelesi : 267; semtlerinn hfz u hrseti : 59 c dragman : 628 Drama; kazs : 772; kds : 772, 810 du; -y hayr itdrmek : 51; ya muvzabet olunmak : 193 Dubravenik bkz. Dubrovnik Dubrovnik [/Dubravenik] : 291, 292, 987; beleri : 205, 266, 529, 623, 856; cnibine met gitmek : 1038; gemileri : 313, 532; halk : 1071; nmna bir ferdi salvirmekden hazer eylemek : 1035; nmyla Venedik'e hm ipek gndermek : 1038; nmyla Venedik'e penbe bizi gndermek : 1038; nmyla Venedik'e penbe iplii gndermek : 1038; nmyla Venedik'e siyh sahtiyn gndermek : 1038; tcirleri : 1071; tyifesi : 1145; tercemn : 1145, 1146; 'e varnca yol zerinde vk olan kdlar : 623 Duka, zimm, mr kire yakmaa mteahhid : 973 Dukagin; kazs : 991; sanca : 180, 293; kds : 208; sanca askeri : 40 c, 42 c; (sanca) bei : 4 c, 38 c, 39 c, 40 c, 42 c, 180, 803, 947; beinn kethuds : 4 c Dulkadir bkz. Z'l-kadriyye Dulkadriyye bkz. Z'l-kadriyye Dumanl karyesi, necik kz. : 1097 Duenbe kds : 676 Dceyl arg, Havss- Hmyn'dan : 893 Ddkci Deresi, Gelibol : 1118

317

Dencil karyesi, merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Kzlaa kz. : 558 dn itmek : 851 dka : 266 dkkn(lar) [/dekkn] : 814; alm ve esbblar uurlanm olmak : 965; alup boyal ve boyasuz baz esbb sirka olunmak : 965; peyd olmak : 1136; mahzen virilmemek : 1013; virmekde tealll niz eylemek : 855; a lzim olan keresti : 1080; da oturmakdan men : 77; ve suyollarn tamr itmein evkfda msade olmamak : 963; n ref : 1136 dlbend almak : 692 dlger; lzim olmak : 1177; i reyyla taa gnderp gemilere yarar kereste kesdrmek : 1053 dmenler : 388 Drz tyifesine tfenk ve syir yarak gndermek : 1220 dmen : 46, 542; az : 366; bir yire zarar u gezend iridrmek : 22 c; cnibine gzci komamak : 22 c; cnibine nzr u hzr olmak : 1021; eteleri segirtmekden hl olmamak : 35 c; fesd itmek : 38 c; gelmek : 22 c, 35 c, 1169, 1205; hareketi : 276, 279; lekeri gelmek : 38 c; mazarrat kasdna gelmek : 240; mstevl olmak : 38 c; mstevl olursa gelp haber itmek : 58 c, 59 c; tarafna mllar ve nefsleriyle muvenetleri olmak : 19 c; tarafna meyl : 19 c; tarafna mun zahr olmak : 19 c; tarafndan hareket : 38 c; zuhr itmek : 39 c, 225; -i dallet-srdan Klis tarafna leker gelmek : 39 c; den havf ihtimli olmamak : 35 c; e muvenet idenler : 19 c; n def u ref : 22 c, 39 c; n def- mazarrat u fesd : 39 c; n def- mazarrat : 35 c dmen yara : 2 c, 21, 26 c, 31 c, 38 c, 42 c, 168, 178, 181, 186, 206, 242, 253, 256, 276, 280, 284, 287, 294, 304, 306, 314, 315, 316, 325, 326, 327, 366, 367, 377, 381, 396, 440, 465, 753, 765, 768, 774, 776, 783; yla cemyyetde olmak : 276; yla deryya kmak : 367; yla gelmek : 786; yla hzr itmek : 851; yla hzr olmak : 1009; yla hdmetde bulunmak : 785; yla ihrc : 305; yla irimek : 1165; yla mretteb mkemmel getrmek : 786; yla mretteb mkemmel olmak : 1166; yla ve atlaryla gndermek : 1103; yla yrimek : 1166 dmen-i b-dn : 21 c; tarafndan zarar u gezend iridrilmek : 22 c; n hareket-i b-bereketleri : 4 c; n hareketi : 42 c; n zerine varmak : 39 c dyn bkz. deyn Dznie(?) karyesi, Hersek sn. : 823

ebed kree koymak : 614 Eb-Eyyb-i Ensr [/Eyyb] kasabas : 1046 ebn-i seble mazarrat irdrmek : 148 ebniye bkz. bin Eb-Gurbe sanca : 1 Eb-Nence mahalli, Fethyye, Eb-Gurbe sn. : 1 Eb-R Be, Ane Sanca Bei : 127, 141, 143, 474 Eb-Tabb, Tunus vilyeti aynndan : 1034 Ebbekir, drende, erke kz. : 364 Eb's-Sadt, Hall'r-Rahmn hdimlerinden : 1163 ecnd bkz. cnd ecneb : 439, 601 ed; eylememek : 999; s asr olmak : 1150; sna kdir olmamak : 55 c ed-i hdmet : 265, 555, 842; eylememek : 335; idenlere temessk virmek : 839; itdrmek : 867 edevt; - ceng cidl : 20 c, 34, 196, 232, 276, 440, 573; - harb ktl : 2 c Edhem avu, Dergh- Muall avu : 723 Edirne : 162, 449, 605, 692, 713, 714, 715, 716, 717, 718, 719, 721, 725, 726, 727, 728, 729, 730, 731, 733, 734, 735, 739, 740, 741, 742, 746, 881, 901, 949, 972, 985, 1091; kazs : 85, 743; kds : 85,

318

121, 162, 259, 392, 590, 591, 620, 692, 713, 715, 717, 719, 723, 724, 726, 729, 730, 739, 741, 746, 881, 907, 972; Menzili : 713; muhfazas : 28 c; muhfazasna tayn : 881; zahresi fermn olunan kdlar : 850; 'de klan-mak : 949; 'ye varnca yol zerinde olup zahre emrolunan kdlar : 733; 'ye varnca yol zerinde vk olan kdlar : 716 efl-i kabha : 142, 435, 619; ziyde olmak : 344 efl-i enaya irtikb itmek : 344 efkr- skbe : 518 Eflak (vilyeti) : 79, 420, 681, 708; askeriyle hzr u mheyy olmak : 1205; bolar-lar ve syir askeri ile yrimek : 1205; harc : 688; reys : 420, 609, 622, 681, 699, 984; reys gp gitmek : 699; reysna dahleylemek : 984; reysna dahlitmek : 681; snur : 420; snurna gemek : 420; tyife-si : 708; nden Sdde-i Sadet'e hin irsl olunugelmek : 1221; ne dmen gelmek : 1169, 1205; 'a muvenet : 4 c Eflak voyvoda(s/lar) : 420, 454, 553, 609, 622, 681, 688, 699, 818, 819, 984, 1139, 1205, 1221; kll asker ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; muvenet itmek : 1170; na varup muvenet eylemek : 1169; nun ktibi : 609; ndan rey v bery rz v kir olmamak : 1191; yla haberlemek : 1128 Eflni kds : 853, 977 Egrek karyesi, Ardahan sn. : 822 Eirdir bkz. Eirdr Eirdr [/Eirdir]; kasabas : 410; kds : 410, 461, 587 Erigz; kazs : 559; kds : 559 eseri : 625; harc u sarf olunmak : 576; kesdrmek : 576 ehil topc kalmamak : 1127 ehl evldndan mehcr felket zre olmak : 1152 ehl yl(ler) : 571; ekmek : 557; esr eylemek : 391; e taarruz eylememek : 585; i esr itmek : 673; i hammma varmaa ciz olmak : 962; i ile gmek : 874; i ile Kbrus'a srgn eylemek : 1180; i ile srgn itmek : 1160; i ile srgn olmak : 1160; i ile ve esbbyla uladur(l)mak : 1117, 1159; i ve tevbi alkalarn kesmek : 1062; in bile Kbrus'a srgn eylemek : 1135; in esr eylemek : 30, 774, 789; in gret hasret : 510; in terk : 585; ine tecvz : 805, 880 ehl-i lem : 394 ehl-i bert : 658; yazlmak : 90 ehl-i fesd : 14, 124, 224, 414, 427, 429, 441, 442, 448, 457, 458, 471, 482, 495, 559, 567, 611, 642, 668, 677, 879, 925, 957, 965, 1046, 1048, 1059; ahvli teft olunup bertaraf olunmak : 1111; cem olmak : 1156; cemyyet itmek : 1219; ele-gelmek : 599, 1123; firr itmek : 328; gret olmak : 789; habsi : 291; harm-zdeler : 609, 622; hsn-i tedbrle elegetrilmek : 821; ihzr : 1111; ittifk : 328; kree gnde-rilmek : 414; kree kon(l)mak : 1048, 1058, 1178; kree konmak in Sdde-i Sadet'e gnderilmek : 1123; levend shtenn haklarndan gelinmek : 614; Memlik-i Mahrse'ye zarar kasdna gelmek : 1138; mstevl olmak : 5 c; oldu sbit olmak : 1151; olmak : 880, 1061, 1135, 1180; per-kende olmamak : 1170; serdr : 925; synet olunmakdan hazer itmek : 1058; siph ise habsidp arzeylemek : 925; era itat eylememek : 1219; erki : 55 c; tahrki ile maml olan hssa gherile kr-hnesinn ibtline sayitmek : 989; tefti : 610, 784; tutlmak : 414; yata : 55 c; zuhr : 152, 471, 481, 482, 824; a hmyet : 55 c, 227, 299, 323, 344, 466, 551, 603, 608, 674, 784, 877, 944, 964, 965, 1058, 1219; a mun zahr olmak : 414; a mcib-i bret olmak : 926; a ruhsat virilmekden ihtiyt zre olmak : 799; a ruhsat virmemek : 944; dan memleket reyya zarar u gezend irimek : 10 c; dan py-ml olmak : 204; dan zarar irimek : 10 c; dan zarar olmak : 5 c; dan zarar u ziyn irimek : 5 c; alup kree gndermein teslm eylemek : 1123; alup kree gndermek : 1124; cem eyleyp Bodan memleketine dahl taarruz eylemek : 1205; cem eyleyp Bodan'a dahl taarruz eylemek kasdnda olmak : 1170; cem idp vilyet-i Bodan'a zarar iridrmek kasdnda olmak : 1171; elegetrmek : 152, 227, 356, 551, 608, 638, 986, 1058, 1067, 1124, 1190; elegetrmekde muvenet itdrmek : 944; elegetrp ahvllerin erle toprak kdlar marifetiyle hakk zre grmek : 1178; elegetrp kadrgalara koymak : 1048; elegetrp erle haklarndan gelmek : 1178; elevirmemek : 944; fesd eyledkleri mahalde siyset idp cez v sezlarn virmek : 1067;

319

 gret eylemek : 789; gndermek : 1124; hals itdrmemek : 55 c; hmyet iden siphler : 1219; hsn-i tedbr tedrkle elegetrmek : 799; ihzr eylemek : 1219; ism resmleriyle yazup Sdde-i Sadet'e bildrmek : 1071; kaurmayup elegetrmek : 505; kayd bend ile kree gndermek : 784; kayd bend itmek : 437; kree komak in teslm eylemek : 1058; kree koymak : 1155; mukayyed mahbs hfzeylemek : 1058; perken-de itmek : 1170; sret-i sicilleri ile Sdde-i Sadet'e gndermek : 1178, 1124; sret-i sicilleriyle yarar demlere komak : 1123; aykalara kree virmek : 441; teft : 609, 622, 1111; tetebbu : 291; ve shte tyifesiyle bile gezp fesd enat eyleyen levendi tetebbu u tecesss eylemek : 986; yanna almak : 1169; un ahvlin toprak kds marifeti ile husam muvcehesinde onat vechile hakk zre teft eylemek : 986; un ba ba ehl-i mfsidlerin elegetrmek : 820; un def u ref : 824, 1170; un ehl ylin esr eylemek : 30; un fesd enatleri erle sbit olmak : 1198; un gret olup haklarn-dan gelinmek : 30; un hakk(lar)ndan gel(in)mek : 22, 35 c, 148, 226, 328, 599, 789, 798, 822, 964, 980, 1134, 1138, 1171, 1190; un haklarndan geldrmek : 964; un horyadlarn kldan germek : 30; un rklarn kat itmek : 789; un zerine gndermek : 1190; un zerine varup haklarndan gelinmek : 1216; un zerlerine varup elegetrmek : 986; un yoldalarn buldurup elegetrmek : 831 ehl-i fesd shte : 204, 551, 964; cem olmak : 1190; zuhr : 638, 964; leri cem itmek : 557; nn hakkndan gelmek : 1190 ehl-i fesd enat : 199, 299, 356, 363; memleket vilyetden izle olmak : 150; olanlar elegetrmek : 5 c; tefti : 609, 622; den gaybet idenleri buldurup getrtmek : 986; den zarar irimek : 5 c; i elegetrmek : 25, 148; i gemilere komak : 25; i kree komak : 25; n alkalarn kat eylemek : 150 ehl-i garaz : 410, 427; u taassub szi : 150 ehl-i hev olmak : 1220 ehl-i hrfetn yarar kefllerin alup irsl eylemek : 1116 ehl-i slm : 270, 284, 404, 585, 612, 1133; ad : 439; gemileri : 284; 'a hamr bey itdrmemek : 1063; ' tlk itmek : 826 ehl-i kalem : 657 ehl-i karye : 515; muvenete gelmemek : 1059 ehl-i Kurn : 332 ehl-i kur : 986 ehl-i kfr u dalletn kesr nekbeti : 51 ehl-i mfsidlerin ba ba elegetrmek : 820 ehl-i rf (tyifesi) : 357, 887; e tlk itdrmemek : 357 ehl-i sanat : 645 ehl-i snnet : 645 ehl-i enati rey kuzta haber virmek : 5 c ehl-i tezvr telbs : 621 ehl-i vukf : 140, 142, 161, 173, 299, 435, 471, 574, 581, 678, 696, 702, 867, 924, 1026; cem : 388; kimesneler : 160; korsan kapudnlar : 184; mslimn-lar : 942; yarar kulaguz koymak : 1173; zam : 922 Ejderhn Seferi : 350, 604 ekbir; n icisine gedk virilmemek : 915; n icisine tevch olunmak : 915; n kapuclarna gedk virilmemek : 915; n kapuclarna tevch olunmak : 915 ekinler : 877 ekl bel : 852; eylemek : 995; idenler : 909; itmek : 353, 580, 991 eklitmek : 839 ekmek [/etmek] : 658, 714, 732, 743; bimee kbil furun bin olunmak : 949; bi-mee kifayet idecek furun bins : 907; birtmek : 1 c, 731; furun : 907; furun hricde olmak : 949; ihzr : 1 c, 731; tedrki : 1 c, 723, 731; un der-mahzeni : 1 c; un hfz : 1 c ekmekci; ihrc : 724, 1116; ler mcdele v fesddan hl olmamak : 949; ler zabtolunmamak : 907, 949

320

Ekrd : 491, 502; kazs : 54, 87; beleri : 71, 107; cemati : 139; mers : 71, 440 el kayasn rmek : 505 Elbistn kds : 16 c elegelmek : 165, 403, 441, 608, 621, 700, 831 elegelmeyp firr itmek : 1190 elegetr(il)mek : 114, 124, 129, 137, 148, 150, 152, 162, 164, 165, 206, 215, 227, 228, 236, 239, 291, 318, 323, 344, 350, 356, 357, 364, 373, 414, 437, 447, 458, 459, 466, 478, 479, 486, 494, 505, 506, 509, 544, 551, 553, 556, 557, 567, 568, 582, 591, 599, 602, 604, 608, 611, 612, 614, 635, 638, 654, 668, 676, 677, 697, 699, 706, 707, 712, 753, 762, 771, 774, 778, 798, 799, 803, 812, 815, 816, 818, 820, 821, 823, 831, 866, 877, 879, 880, 889, 895, 928, 938, 943, 944, 945, 946, 947, 953, 958, 964, 970, 986, 1023, 1072, 1118, 1178, 1151 elegir(me)mek : 180, 779, 895 elevirmemek : 1219 eli emirller : 662 elinde helk itmek : 1072 elinde sret-i bert bulunmak : 1072 eline temessk virmek : 448 elleri balu bulunmak : 1071 elleri kan olmak : 1097 ellerinde fetvlar olmak : 1151 ellerinde yarak komamak : 1038 ellerinden tfenklerin almak : 848 ellerine huccet virmek : 839 ellici : 39 Elmalu : 66 Elvnbel; karyesi, Vize kz. : 830; Menzili : 713, 714 emkin-i mteberrike : 51 emn; ile kala alnmak : 1126; virilmemek : 785 emnet diynet : 347 emnet istikmet; ile hdmet itmek : 1066; le ed-i hdmet itdrmek : 858 emnet kitbete mstakm mtedeyyin ve mcidd sa kimesneler tayn itmek : 849 emnet; koymak : 162; e komak : 421 emn(ler) [/men] : 20, 32, 33, 63, 72, 74, 95, 109, 156, 265, 336, 351, 353, 375, 414, 463, 468, 473, 475, 489, 500, 506, 513, 522, 544, 617, 625, 648, 658, 678, 696, 704, 729, 794, 804, 810, 841, 877, 903, 908, 917, 927, 949, 1206, 1218; demleri : 414; nizdan hl olma-mak : 989; olmamak : 1023; rsm saymamak : 976; tayni : 44 c, 123, 737; tutup esr itmek : 59 c; e additdrmek : 976 emn slim : 74, 146, 152, 251, 319, 329, 405, 434, 454, 596, 642, 675; uladurmak : 809, 1172 Emr Efendi, arz getren, Krkkilise : 723 emr [/mer] : 1, 2, 3, 16, 34, 71, 180, 184, 241, 262, 327, 340, 342, 347, 386, 394, 396, 398, 487, 491, 502, 509, 537, 647, 775; atamak : 825; e itat itmemek : 825; ler tayn itmek : 827 emr-i hr : 733 emr-i m : 78 emr-i [/mr-i] hc [/huccc] : 100, 361, 487, 710, 862, 867; tayni : 710, 868, 869, 897 Emr-i [/Mr-i] Hclk : 78, 100, 355, 862, 924 emlk bkz. mlk emn emn : 182, 319, 492, 542, 593, 658, 691, 765, 1034, 1146; zre gezerken alnmak : 1102; zre olmak : 698, 876, 1015, 1215; - memleket vilyet : 326 em(i)r* [/evmir]*; dutlmak : 1222; elinde bulunan elegetrmek : 1222; ihrc ideni elegetrmek : 992; ihrc itmek : 928, 992; ile aka getrp tevz itmek : 1053; ile memn olmak : 1161; mcebince amel eylememek : 1032; mcebince amel itmek : 998; mzevver olmak : 1222; e mugyir i ilemekden hazer zre olmak : 1105; e mugyir vakfa dahl taarruz itdrme-mek : 1223;

321

e muhlif gelmemek : 1105; e muhlif odun kesmek : 815; e muhlif tereke almak : 176; e muhlif vaz sudrndan ihtiyt eylemek : 936; i mhrlemek : 663; i tahrr eyleyeni elegetrmek : 1222; i tebdl itdrmek : 330; ile penc-yek zabtitmek : 1138; ine ve szine amel itmek : 1088; sz be-nevbet tmrlar : 347; n shhatinde bhe olmak : 1222 emr-i hmyn : 608, 613, 637; taleb eylemek : 1087; la gret olunmak : 677 emr-i [/evmir-i] erf(e) : 30, 78; gnderilmek : 665; taleb itmek : 992; e itat itmemek : 1062; e mug-yir : 37 c; ye muhlif dahl tecvz olmak : 1067; i bildrmek : 5 c; i ellerinde ibk eylemek : 1013; i mhrlemek : 662; i sicill-i mahfza kayditmek : 1013 emred-olan ayartmak : 1072 Emrullh avu, Dergh- Muall avu : 1047 emvl esbb : 101, 124, 133, 954; greti : 441, 798, 896, 911, 1068; yam v trc eylemek : 456; lar nehb gret olmak : 19 c emvl-i mr bkz. ml- mr Enm- erf tilveti : 193 enbiy merkd-i erfeleri; ak ve harba mteveccih olmak : 1133; tamr olunup kandlleri aslmak : 1133; ve evkf gzden bralup gzedilmemek : 1133 Encdr Kalas : 807 enfa; u enseb : 78; u eshel : 251; u evl : 519, 522 enhr : 703; u uttdan mrr u ubr eyleyen gemiler : 146; u uttdan mrr u ubr iden gemiler : 152; - hssa hdmeti muattal kalmak : 55 enzr- nyt- ferhunde-yta manzr olmak : 325 enzr- nyet-sr : 319 er dkmek : 22 c, 438, 532 erbb- bay nifk : 542 erbb- fesd : 907; elegetrilmek : 357 erbb- garaz : 469 erbb- href : 392, 1013 erbb- hukk : 1050 erbb- tmr : 4 c, 5 c, 63, 178, 181, 198, 200, 201, 281, 287, 298, 314, 327, 340, 415, 440, 444, 465, 508, 509, 558, 579, 678, 696, 768, 770, 922, 923, 1198; eribalar ile hzr u mde olmak : 776; ihrc : 269, 306, 520; karye-leri : 412, 726, 735; karyeleri reys : 342; reys : 340; zabtolunmak : 404; dan dahlitdrmemek : 1030; dan ekv itmek : 1067; alaybeilerile ihzr : 774; alaybeilerine komak : 7 c; eribalarla ihzr : 774; ile kup varup cemyyetde bile olmak : 1078; mretteb mkemmel dmen yarayla ihzr : 774; zabteylemek : 1057; yla mretteb mkemmel dmen yarayla irimek : 1165; un maslihn grmek : 1089 Erbil : 419; mstahfzlar : 425 Erci; aas : 565; kds : 82, 575; Kr-hnesi : 135, 832, 833; mahzeni : 672; mstahfzlar : 82 erdeb : 108, 601; -i Msr : 487 Erdel (vilyeti) : 281, 319, 325, 329, 342, 354, 412, 454, 688, 698, 851; ayn u reys : 326; ayn ile muvenet eylemek : 1169; askeri ile muvenet muzheret eylemek : 1169; beleri : 319, 325, 326, 329; beleriyle haberlemek : 324; hfz u hrseti : 327; kral : 324, 325, 354, 689; kral mrdolmak : 319, 326, 327; memleketi reys sde-hl olmak : 319; mers : 327; voyvodas : 326, 689, 695, 993, 1169; voyvodas kll asker ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; voyvodas muvenet itmek : 1170; voyvodasna hkm yazlmak : 1205; 'e tbi olan mer v bolarlar ile muvenet eylemek : 1169; 'e varnca yol zerinde vk olan kdlar : 329; 'n hfz u hrseti : 327; 'n zabt u hfz : 319 Erdost, Kzlba, maznna, simler(?) k., Amsiyye kz. : 619 Ereli (Konya) : 582; kazs : 80; kds : 1 c, 582 Ereli (Tekirda) : 505; kazs : 732, 743; kds : 505, 723, 1053 Ereli kds (Karadeniz) :1213

322

erenler : 581 Ergene :734; karyesi : 941; kazs : 732, 743, 941; kds : 719, 723, 725, 742, 941 Ergirikasr; nhyesi : 899; kds : 994; Kalas : 639, 994 erhn- makbza mtevelller yannda komamak : 1189 Erim kds : 818 Ermenak kds : 1 c Ertod Kethud/Be, Dergh- Muall Mtefer-rikas, Vezr Sinn Paa'nun Kethuds : 73, 74, 75, 76, 84, 97, 103, 487, 496, 537, 542, 543, 545, 564, 849, 906 Eryitdi, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 Erzincan kds : 208 Erzurum : 598, 887; kazs : 953; beler-beisi : 120, 145, 321, 440, 444, 452, 455, 466, 495, 560, 598, 606, 645, 673, 820, 822, 876, 887, 953, 957, 962, 1055; kds : 598, 887; nzrlarnun muhsebeleri grilmek : 904; sip-hleri : 466 essndan hedmitdrmek : 1126 esbb(lar) : 50, 224, 329, 637, 689, 692, 818, 1072, 1090; almak : 582; boyasuz olmak : 965; frht itdrmemek : 1059; greti : 85, 288, 625, 637; gasb : 362; girifti : 333; koymak : 128; satlmak : 645; sirka itmek : 1197; sirka olunmak : 965; uurlamak : 965; aka zuhra getrmek : 1059; lt : 186, 206, 263; altun virilmek : 874; at elinde oldu sbit olmak : 1072; eskl : 128, 617; etvr gret olunmakdan ihtiyt zre olmak : 1187; etvrn almak : 823; met almak : 710; met tahmli : 710; rzk hasreti : 441; rzk yamlamak : 582; vasyyet itmek : 689; virmek : 565; yam itmek : 625; zuhra getrilmek : 1059; - harb ktl : 377; bey olunmak : 800; b-kusr alvirmek : 965; cebren almak : 333; defter olunmak : 1059; hkmidp alvirmek : 925; ile ayartmak : 1207; teslm olmak : 818; uurlanm olmak : 965; n almak : 986, 1071; n Antliyye gemilerine idhl itmek : 1214; n gret eylemek : 925; n gret itmek : 328; yla uladur(l)mak : 1117, 1159 esbb emlk; in frht it(dr)mek : 282, 882; inden ve kfelsndan tahsl itmek : 929; lerin satdurmak : 353 esbb emvl; girifti : 530; e dahl taarruz : 530; i gret olunmak : 774; in gret itmek : 199, 299, 1059; in virmek : 818; in yam v trc itmek : 625; lerin gret eylemek : 610, 774 esbb tavar(lar) : 74, 128, 623, 968; greti : 608; sirka itmek : 699; na dahl taarruz itdrmemek : 329 esbn- hssa : 72 eser-i bindan nesne komamak : 1126 esr(ler) : 66, 124, 159, 219, 239, 438, 511, 515, 565, 581, 686, 700, 954, 988; almak : 109; eylemek : 22 c, 391, 774, 789; firr itmek : 700; hals olunmak : 1102; irsli : 801; itmek : 59 c, 101, 673, 1067; ol(un)mak : 19 c, 774, 874, 1102; olanlara celb ahz olunmala hals olmalarndan hazer itmek : 1102; e dahlitdrmemek : 700; i zuhra getrp tlk itdrmek : 1067; in almak : 1102; likden tlk olunmak : 686 Esrmusl karyesi, merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Filibe kz. : 558 Eski Algar(?), meln : 1057 eski nzl : 189; kabz : 265 eski ya : 630 eskici ihrc : 392, 724, 1116 Eskihsr kds : 72, 208 Eskiil : 1 c; kds : 1 c Eskiehir : 870, 991; kazs : 580; kds : 1 c, 115, 879, 927 eslememek : 1027 eslemeyenler; i ism resmleriyle yazup bildrmek : 1063; i yazup arzeylemek : 933 Estan, sbk Eflak Voyvodas Miro'nun dmd Domno'nun demi : 819 esvr mezrt(?) : 456 eedd-i kb; la mukab olmak : 5 c, 54, 87, 188, 253, 304, 771, 777, 804, 1021; la muteb olmak : 51 c

323

eedd-i ukbet; ile muteb olmak : 776; le mukab olmak : 197, 208, 368, 409, 762, 764, 775 eiat'l-aktr : 542 eirr : 442, 448, 990; v ekynun serdr : 150 Eiryan(?) karyesi, Delvine sn. : 472 eky bkz. ak ekn; kaydolmak : 52; tmr : 662, 663 eknci(ler) : 39, 48, 572, 840; sefer-i hmyna varmamak : 840; siph-z-deler kr-hnelere gelp hdmet eylemek : 840; v yamak ve aknc olmak : 1070; i gherile-i hssa kr-hnesine hdmet in ihrc : 854; i tayn idp gndermek : 840; yi kr-hneye gitmee komamak : 854 erf- tavyifn it-i vazyif-i nezyifi : 542 err : 542 et; bbnda muzyaka olmak : 927; muzyakas : 37 c etfl ezvc esr olmak : 19 c etfl-i mslimn : 51 etmek bkz. ekmek etrf; hl kalmak : 499; a yaylmak : 1197; da olan kla ve syir reyya haber virmek : 1051; da olanlara dde-bn olmak : 1051; dan toprak srmek : 186 etrf u cevnib : 715; den zahre getrmek : 519, 522; e gz () kulak tutmak : 42 c, 212, 1179; e hzr u nzr olmak : 5 c, 10 c; e muvenet : 180; e nzr olmak : 186, 206, 284; e yarar resler gndermek : 403; i cst c : 213; i hfz u hrset : 184, 299, 398; i muhfaza : 186; i tetebbu : 316; i tetebbu u tecesss : 367; i tetebbu u tefahhus : 297; n hfz u hrseti : 287 etrf u eknf; gzr itmek : 184; hfz : 186; hfz u hrset : 394 etvr u ahvlin tetebbu : 60, 607 etvr u evzndan ahbr virmek : 1079 etvr- firset : 542 ev(ler) : 19 c, 814; amak : 345; bas(dur)mak : 333, 433, 436, 437, 441, 483, 559, 736; basup ihrk itmek : 608; basup kapu prelemek : 55 c; basup yollara inp fesd enat eyledkleri sbit olanlar : 986; bey olunmak : 1211; bins : 541, 546, 800, 942; cz bahya kmak : 1211; harba mrif olmak : 1211; ihrk : 230, 288, 798; kal itdrilmek : 942; satlmak : 1211; ve dekkn peyd olmak : 1136; ve esbb bey olunmak : 800; e girmek : 428; i ykmak : 546; in basmak : 328, 962, 1125; in basup emvl esbblarn gret itmek : 1068; in ve emlkin satdurmak : 1210; in virmekde tealll niz eylemek : 855; inde saklanmak : 1219; inde ve kend maslahatlarnda olmak : 1091; ine esbb koymak : 128; ine girp mecrh itmek : 1151; ine girp oullarn ekmek : 986; ine varup muhfazada olmamak : 1085; inn hr kurbinde mezbelelik : 1151; n harba mrif olan yirlerin ilerinde mtemekkin olanlara tamr itdrmek : 1211; n meremmtn skin olmak in tlib olanlara itdrmek : 1211; n ref : 1136; n zarar def u ref olmak : 942 evmir bkz. emr evmir-i erfe bkz. emr-i erf(e) Evdim nhyesi, Kbrus : 1211 evkf bkz. vakf evkt; -i eshr : 193; -i mstetbe : 51; -i mteberrike : 193 evld; ensb : 429; etb : 826; etfli ve syir esbb etvr gret olunmakdan ihtiyt zre olmak : 1187; ezvc : 240; kalmayanlarun dekkn mehzini : 1013; munkat olmak : 338 evld- Arabdan kimesneleri ref eylemek : 1008 evld- Hce mer, ngele mezraas mliknesi hssadr : 338 evliy-y devlet-ahyr env- ftht- cemlet'l-sr ile mesrr olmak : 193 evl esr almak : 109 Evranos Be Evkf'nun mtevellsi : 1216 Evren avu, Dergh- Muall avu : 668, 941, 944, 945, 965, 1115, 1118 evz u etvr : 280, 510; - habset-sr : 518; n tecesss itdrmek : 851

324

evz- fazha irtikb : 619 evz- mminn : 193 eylet tefvz u takldi : 542, 1074 eyerl ve atlu kullar : 457 eyg ihzr : 180 Eymir avu, Dergh- Muall avu : 427 Eymir karyesi, Atranos kz. : 563 Eyne, Atina : 288 eytm bkz. yetm ey htn olmamak : 812 eyline ehdet; itmemek : 1210; olunmak : 946, 958 eyym- sayfda ehir halk belere kmak : 1090 Eyyb kasabas bkz. Eb-Eyyb-i Ensr kasabas Eyyb, ehl-i fesd, Bolatlar k., Tatay kz. : 853 Eyyb, Mevln, sbk Kalavrita Kds : 583, 584 ezf- muzaf izdiyd bulmak : 1107

Fakaraol Menzili/Kona : 719, 722, 743 fakr [/fukar] : 78, 100, 109, 393, 397, 399, 474, 517, 553, 580, 589, 645, 721, 858, 886, 924; deve tedrkine mberet eylemek : 924; havflarndan yaramazlna ehdet itmemek : 1210; kzlar : 705; mtezacciru'l-hl olmak : 265; nzr : 78; u gall : 572; ve misknlere yol ihtiyclarn temn in develer virmek : 827; v huccc ahvli : 78; v meskne n-hak yapmak : 457; v zuafya zulm teadd : 708; zell zebn olmak : 710; dan aka cem : 580; dan bels ve rvet almak : 892; den koyun alnmak : 24 c; nun alarn almak : 886; nun evlerin basup ihrk itmek : 608; nun nafakalar kesilmek : 991; nun peksimad : 710; u'l-hl : 552, 645; ya enfa u enseb : 78; ya hlf- er- erf zulm teadd itdrmemek : 876; ya muvenet : 924; ya muzyaka olmamak : 876; ya muzyaka virmek : 924; ya tahammlinden ziyde aka salmak : 1011; ya tahml ile zulm : 265; ya teadd : 24 c, 133, 134, 456, 804, 892; ya zahre salnmak : 725; ya zarar u ziyn iridrmek : 608; ya ziyde zulm hayf olunmak : 1190; ya zulm hayf idenler : 1023; ya zulm teadd : 24 c, 448, 710, 742, 1125; y rencde itmek : 449, 991; y tacz tazyk : 439; y tahvf eylemek : 1050 fakr; mstevl olmak : 1107; u fka galebe idp muhfaza hdmetinde olmaa tkatleri olmamak : 1083 fris : 928; evvelki odas : 992 frisl beler : 342 fart- kiyset : 34 fart- rukkyyet : 325; ihtiss : 319, 326 Fas hkimi : 665 fsid nzl; tebdli : 250; i yeniye tebdl : 189 fasl- husmet : 448; eylemek : 362 faslol(ma)mak : 944, 962, 965, 966, 981, 1190 faslolm olmamak : 1151, 1162, 1219 faslolun(ma)mak : 925, 940, 1151 Fato, sbk Eflak Voyvodas Miro'nun dmd Domno'nun demi : 819 Fyk Aa, Dergh- Muall Mteferrikas : 34, 421 Fyk Kethud, hkm virilen : 85 Fyk, Sancakbeinn Kyim-makm : 853

325

feddn : 601 felket zre olmak : 1152 felenkler : 388 Fenar kds : 208, 810 Fenar karyesi, Hslar kz. : 625 fenar; kys itmek: 625; virilmek : 845 fergat; olunmak : 146; eylemek : 1113; itmek : 658, 1114 fer- bl ve huzr- hl ile kr u kisblerinde olmak : 1215 Ferecik : 734; kds : 725, 740, 742 Ferhd Be, Klis Bei : 7 c, 43 c, 253, 474, 627, 1078, 1079, 1164 Ferhd Res, drende : 675 Ferhd, Abdullh ol, hrsuz u harm : 568 Ferhd, irmen bei demi : 1144 Ferhd, Dvne, hkm virilen : 627 Ferhd, Kapuc : 1041 Ferdn Aa : 26 c fermn* ferr : 814, 855; tayni : 63 Ferruh, katl zanls : 620 Ferruh, Mrz avu'un demi : 621 Ferruh, ehzde Murd'un lalas : 5 c, 96 Ferruh, Tuna Kapudn : 1138 feryd; iitmek : 1097; fign eylemek : 133 Fes vilyeti : 1036 fesd(t/lar) : 199, 230, 435, 447, 559, 598, 602, 699; karanlar cezlandurmak : 825; eksk olmamak : 85; erbbn teft itmek : 825; eyledkleri mahalde siyset idp cez v sezlarn virmek : 1067; eylemek : 479, 508, 509, 822, 1048, 1156, 1178, 1182; eylemek kasditmek : 1171; eyleyenler : 1190; itmek : 22 c, 404, 433, 436, 705, 821, 1190; olmak : 38 c; fitneden hl olmamak : 1046; hynetleri zhir olmak : 291; ilhd zre olmak : 880; ekvet : 427; zre olanlar elegetrmek : 209, 1134; zre olmak : 16, 562, 608, 789; ve hrsuz u harm : 142; zuhr eylemek : 76, 780, 781; a bs olanlar : 55 c; a bs olmak : 124, 481, 482; a bd olmak : 5 c, 542; a musrr olmak : 798; a medd olmak : 9, 355; a mberet : 35 c, 319, 505, 1126; a mberet eyleyen kdlar : 705; a mbir olan imm der-zencr itmek : 1059; a mbir olanlar kree gndermek : 323; a mbir olmak : 1059; a sebeb olmak : 1059; da bile olanlar habsolunmak : 931; da bile olanlar kree koymak : 931; dan hl olmamak : 182, 212, 677, 1125; bi-hasebi'-er sbit olmak : 1125; mseccel olmak : 1061; olanlar cem eylemek : 784; olmak : 877; sbit olan mcrimler : 1032; sbit olanlarun haklarndan gelinmek : 799; sbit olmak : 25; sbit olup gaybet idenleri erle buldurmas lzim olan akvm u akribsna ve yatak u turaklarna buldurmak : 964; sbit zhir olmak : 815; zhir olmak : 328, 330; zhir sbit olan mcrimleri defter eylemek : 1028; ziyde olup katl-i nefs eyleyenleri muhkem habseylemek : 1190; zuhr iden mcrimleri teft eylemek : 1028; na huccet virmek : 957; nun sret-i sicilleriyle teslm eylemek : 1124 fesd iden(ler) : 441; Arab tyifesi : 1; kefere : 124; kefereye mun : 124; elegetrilmek : 1059; i zuhra getrmek : 1059; n haklarndan gelinmek : 1057 fesd enat(ler) : 7, 48, 81, 86, 101, 130, 142, 165, 226, 299, 318, 344, 356, 357, 364, 404, 414, 429, 435, 441, 466, 481, 482, 483, 484, 495, 505, 533, 551, 553, 557, 559, 563, 566, 567, 571, 591, 603, 608, 609, 611, 613, 614, 622, 637, 638, 668, 676, 677, 699, 707, 708, 711, 784, 820, 821, 853, 877, 880, 881, 889, 895, 903, 926, 944, 967, 977; def u ref : 551; def : 150, 906; eyledkleri sbit olanlar : 986; eyledkleri sbit olmak : 1178; eylemek : 442, 445, 964; eyleyen levendi tetebbu u tecesss eylemek : 986; itmek : 799, 805, 1216; kasdna Memlik-i Mahrse dhline gelenleri elegetrp haklarndan gelinmek : 1057; kasdna yola ve bile gelmek : 1138; olmak : 21 c; tefti : 622; tescli : 209; zre olan mfsidleri getrtmek : 1124; zre olmak : 30, 150; den ahl-i vilyete

326

kll ihtill teaddler eylemek : 1190; den fergat : 267; den hl olmamak : 22, 363, 879, 1138, 1160, 1164; e bs kefere : 124; e bs bd olan ehl-i fesd elegetrmek : 1048; e mberet : 148, 635, 695, 698; i mseccel mcrimler : 357; i olanlar hmyet olunmak : 357; i sbit olan mcrimler : 1032; i sbit olanlar gemiye koymak : 318; i sbit olanlarun haklarndan gelinmek : 964; i sbit olmak : 1135, 1180; i sbit zhir olanlar : 5 c; i sbt bulan mcrimler : 1032; i sbt bulmak : 299; i erle sbit olmak : 944, 1198; i yevmen fe-yevmen ziyde olmak : 1068; i zhir olmak : 330; n ahvli : 150 feth : 1 c, 19 c, 146, 438, 888, 1107; myesser olmamak : 186; u fth : 519, 522; u istihls : 212, 519, 522; u nusret : 513; u teshr : 16 c, 18 c, 28 c, 51, 182, 184, 186, 193, 211, 293, 316, 394, 500, 519, 521, 522, 542, 698; u zaferler myesser olmak : 211; - hkn : 906; a mberet : 178; olunan kl yaplmak : 960; olunmak : 146, 1215; olunm memleket : 1215 Fethyye, Eb-Gurbe sn. : 1 Fethullh, Mevln, Niksar Kds : 829, 877 fetret; bertaraf olunmak : 1015; olmak : 1205; ihtill zuhr : 186; zre olmak : 780, 781; zamn : 767, 782 fetv : 996; mcebince men itmek : 1196; virmek : 1196; lar ibrz itmek : 332; lar olmak : 1151; -y erf : 585, 963; -y erfeyi kfirlere bey itmek : 1188 fevka'l-had teklf olmak : 1215 fevt; olmak : 459, 538; olup evld kalmayanlarun dekkn mehzini : 1013 fnduk : 1166; barut ve arabalarn tekml eyleyp gndermek : 1168; gemilere tahml idp gndermek : 1168; tayn olunmak : 1168; uladurmak : 1168 fsk; itmek : 931, 967; u fesd : 331 fsk u fcr; eylemek : 1063; olmakdan ihtiyt eylemek : 1063; zre olmak : 1216 Frz Aa, Vezr Sinn Paa'nun aalarndan : 852, 909 fil-i en itmek : 344 fikr tedrk(ler) : 79, 118, 532, 688, 787; in tetebbu : 607; in tetebbu u tecesss itdrmek : 938 fikr-i fsid : 39 c, 60, 264, 294, 307, 474, 485, 518, 532, 762, 851, 856 fikr-i fsid ve hayl-i ksidler; in tecesss tetebbu itmek : 1194; in tetebbu u tecesss : 377; inden sahh haber almak : 1079 fikr-i skb-rasn : 542 Filek; bei : 262; sancanda emrile penc-yek zabtitmek : 1138 Filibe : 727, 734; kazs : 725; kds : 55 c, 72, 460, 558, 725, 740, 742, 792, 793, 810, 1116; nzr : 460; sbas : 55 c; Zindn'n basmak : 55 c Filip Kral : 266, 529 filori : 109, 130, 132, 241, 333, 410, 413, 519, 528, 565, 600, 601, 849, 925, 1105, 1211; al(n)mak : 431, 614, 978, 1113; cem u tahsl itdrp mr in alup kabzeylemek : 1113; irsli : 84 Filorina; nhyesi, Paa sn. : 516; kds : 208, 363, 810; siphleri : 294, 899; sbas : 363; ve Grice ve Bihlite zam v siphleri : 955 Finike, Elmalu : 66, 464; skelesi : 467 firr : 800, 818; eylemek : 99, 311, 456, 614, 706, 831, 874, 1046; iden Bodan voyvodas : 1143; idenleri yirlerine getrtmek : 906; idp ehl-i fesd cem eylemek : 1205; itmek : 346, 475, 599, 602, 677, 1027, 1128, 1139, 1142, 1190; u gaybet iden hdmetkr : 1027 firkate : 130, 596, 762; gndermek : 1206; ile dem gndermek : 1071; yapmak : 483 Firos(?) karyesi, Dimetoka kz. : 982 fitne; nn yok idilmesi : 825; yi yaylmadan haber virmek : 825 fitne v fesd : 566, 608; sudrna bs olmamak : 799; zuhr : 798; a mhir olmak : 929; a mberet : 1, 319; a sebeb olmak : 929; lar ziyde olmak : 1 fitneciler : 825 Foa (Hersek); kasabas : 291; kds : 372, 885; Kalas : 372, 885; nzr : 372 Foa, Saruhan : 213, 216 forsa : 394; esrler : 185; kfiri : 69, 106

327

Frane : 291; gemileri emn emn zre gezerken alnmak : 1102; gemilerin tlk eylemek : 1102; gemilerine iczet virmek : 1092; ilisi : 291; nmna bir ferdi salvirmekden hazer eylemek : 1035; tyifesi : 1102; tyifesini tenbh eylemek : 1102; tercemn : 1102; vilyeti : 1102; vilyetinden baz kefere esr olmak : 1102; l esr hals olunmak : 1102 Frano, Dubravenik Tercemn, zimm : 1145, 1146 Frengistn : 266 Frenk : 294, 391; ile ihtilt itmek : 1176; kfirleri : 497; kalalar : 22; keferesinn kahr u tedmri : 293; tyifesi : 228; 'e tbi olmak : 22 fu; ile alup gitmeyp hamrlarn tulumlar ile tamak : 1196; tahtas gemilere tahml itmek : 370 fukar bkz. fakr Furt suy [/nehri] : 656, 847; nun klleti : 1069 Furkn- Kerm : 51 furun : 886, 907; bins : 907, 949; olmamak : 949; tamri : 615

gadr; eylemekden hazer eylemek : 1204; eylememek : 1027; olunmamak : 1184; -i sarh : 1107; i olmak : 1223 gadr; u hayf olunmamak : 852; u hynet : 140; u noksn mterettib olmak : 917; u teadd : 95, 109, 910; u teadd olunmamak : 985 gfil olmamak : 59 c, 1009 gaflet : 22 c, 39 c, 59 c, 184, 367, 476, 694, 830, 870, 977, 1022, 1024, 1032, 1034, 1035, 1064, 1123, 1155, 1171, 1172, 1179, 1181, 1183, 1193, 1215, 1217; ile yatmak : 59 c; ile zarar iridrmek : 58 c; ile zarar u gezend iridrmek : 58 c; itmemek : 50 c; ihml : 257, 619, 771; zre ol(ma)mak : 58 c, 59 c, 790, 851, 938, 1021, 1130; den ihtirz zre olmak : 1021; le hcm itmek : 438 Gagani karyesi, merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Filibe kz. : 558 gal : 860 Galata : 112, 625, 1196, 1223; ayn : 1196; emni : 371, 473; iskelelerine hamr gelmek : 1196; kds : 37 c, 1030, 1086, 1196, 1223 glib olmak : 1097 gallt bkz. galle galle [/gallt] : 50, 538, 924; gasb : 362; sli : 542; mahsli : 8; tayni : 223 gammzlk : 1046; itmek : 967 ganyim gazdan saflu yarar yiitler : 774 ganmet : 988 garre : 443 garaz : 429; itdi kimesnenn zerine zr hid ikmet itdrmek : 1210; itmek : 265, 645; u taassub : 556 Garbiyye; klmi : 892; klmi muktaas : 802, 882, 974; Kiflii : 564 Gardik Kalas : 286, 497, 513, 639; belleri : 639 gret : 60, 66, 71, 85, 130, 230, 288, 299, 447, 559, 601, 608, 610, 625, 677, 911; eylemek : 22, 30, 287, 789, 906, 925; it(dr)mek : 16, 404, 532, 567, 880, 979, 1048, 1060, 1068, 1077; olunmak : 228, 441, 774, 896, 1077; olunmakdan ihtiyt zre olmak : 1187; yam itmek : 484; -i emvl : 404, 926 gret hasret : 228, 307, 315, 367, 484, 510, 513, 774, 889; kasdna gelmek : 1077; olunmak : 484; e mberet itmek : 1176 garbler(?) : 464 garkolmak : 1064 Garrf sanca : 1, 642

328

garsitmek : 658 gasb : 133, 362 gavg; v cidl : 118; lar olmak : 805 gavr; ine irimek : 185, 677, 1071; ine vusl bulmak : 1115 Gavri, Sultn, erkise belerinden : 961 Gayb-eri, ehl-i fesd, Aksary kz. : 433, 436 gaybet : 142; eylemek : 539, 779, 872, 946, 958, 982, 995, 1018, 1031, 1035, 1151; eyleyeni elegetrmek : 958; idenleri erle buldurmas lzim olanlara buldurmak : 925, 964, 986, 1216; iderse yataklarna ve turaklarna buldurup getrmek : 1118; idp etrfa yaylmak : 1197; it(dr)mek : 55 c, 437, 475, 533, 556, 619, 895, 973, 991, 1040, 1222; itdrmekden hazer : 164, 431, 447, 697, 815, 830, 879, 977, 978, 1005, 1035, 1056, 1061, 1123, 1167, 1207 Gayb bin Saf, ehl-i fesd, Sarualan k., Eskiehir kz. : 879 Gaybullh, Baban Emneti Mltezimi : 446 gayret hamiyyet : 184, 319, 1034, 1104; zre hareket itmek : 1107 gayri hdmetlerde bulunmak in kendlerin bin hdmetine tayn itdrmek : 1091 gaz; itmek in gemiler bin eylemek : 26 c, 27 c; niyyetine gemi bin eylemek : 375; v toyumluklardan saflu olanlar : 30; y garrya terb itdrmek : 476; dan saflu gnll yiitler : 195; dan saflu levend resler : 375; dan saflu yiitlerden tfenk ve ok u yay istimline kdir yarar yiitler yazlmak : 1076; dan saflu yiitlere ba u bu tayn eyleyp gnderilmek : 1076; ya varmak : 375 gaz v cihd : 193, 1041, 1088; a terb : 34 Gazanfer Be, Maltyye Bei : 1090; 'n kethuds : 1090 Gazanfer, Mentee Sanca Bei : 1037 Gazanfer, Sinob Hsr-erenleri Kethuds : 573 Gazanfer, ehrizol Azebleri Kethuds : 611 gazaviler irsli : 45 c Gz, ehl-i fesd, Aksary kz. : 433, 436 gzler ile cengitmek : 1057 Gazvin bkz. Kazvin gazzz ihrc olunmak : 392, 1116 Gazze : 1162; Arab : 361; beinn demi : 597; kds : 687; Mahkemesi : 687; mftsi : 687; (sanca) bei : 78, 867, 924, 1162; sanca kdlar : 1162 geidler : 180, 404 Gedos; kds : 1 c; zahresi : 1 c gedk(ler) : 346, 444, 509, 545, 606, 639, 837, 859; hara virilmek : 837; almak : 439; ekbirn icisine tevch olunmak : 915; ekbirn kapuclarna tevch olunmak : 915; mahll ddkde imtihn itmedin n-ehle arz virmek : 1098; mahll dmek : 919; mahll olmak : 509, 915; mahll vk olmak : 1127; mahsli : 424; tasarruf eyleyen defterl avular : 932; tevchi : 341, 494, 509, 859, 914, 915, 932, 1012, 1127; tmr gibi olmamak : 1055; tmr : 639; viril(me)mek : 606; virmemek : 270, 597; yarar olanlara arzolunmak : 1055; e dahlitdrmemek : 1098; e mutasarrf olmak : 428, 1008; e Rm yiitlerinden yarar kimesneleri yazmak : 1008; e tlib olanlar imtihn eylemek : 1127; e tezkre virilmek : 919; i alnup hara virilmek : 933, 971; i bozmamak : 1055; i yarar Rm yiitlerine arzeylemek : 1055; i yarar Rm yiitlerine tevch eylemek : 915; i yararlarna virilmek : 1012; in hara virmek : 411, 597, 918; in almak : 1012; in alup har mstehkk olanlara tevch : 428; in darb u harbe kdir olanlara tevch itmek : 1177; in hdmet-i muhfazaya yarar olanlara tevch itmek : 1177; in yarar olanlara tevch itmek : 1177; inde hzr bulunmak : 346; ine dahlolunmamak : 922, 923 Gekbovize : 803, 991; kds : 45; Kona : 1 c; mderrisi : 991; mtevellsi : 803 Gelibol : 252, 383, 464, 694, 908; emni : 903, 908, 1206; kds : 263, 383, 694, 903, 1118, 1161, 1206; Kalas dizdr : 581; Kalas erenleri : 581; Kalas kethuds : 581; nine uramadn gemek : 1161; ve Selanik ve Sofya ve Zara ve Silistre'ye varnca mbeynde vk olan kdlar : 944, 945; voyvodas : 694, 1161; 'da gemisi yoklanmadn gemek : 1161

329

gelp giden; fukary men eylemek : 1015; e iczet virmek : 1015; lere mni olmamak : 1015 gelp gitmekden hl olmamak : 1182 gemi(ler) : 1, 3, 10, 11, 15, 16, 32, 34, 38, 46, 48, 49, 50, 57, 58, 59 c, 62, 65, 70, 109, 146, 151, 152, 169, 176, 179, 180, 184, 185, 186, 187, 188, 194, 202, 206, 207, 213, 214, 215, 216, 219, 220, 221, 237, 243, 258, 264, 268, 274, 283, 289, 290, 296, 297, 307, 309, 313, 317, 318, 357, 367, 369, 370, 384, 386, 391, 394, 396, 398, 400, 403, 422, 438, 451, 463, 464, 465, 467, 468, 474, 476, 489, 498, 511, 512, 513, 518, 527, 530, 532, 617, 623, 624, 630, 637, 649, 659, 675, 710, 750, 762, 771, 776, 777, 833, 906, 924, 1120; ahvli : 1006, 1119; lt esbb : 171, 244; lt esbb tedrki : 171, 194; lt yara : 211; ltc v cengcileri : 211; ltcs noksn olmak : 264; lt ihzr : 755; alkonlmak : 1092; alkoymak : 1084, 1093; almak : 532; bin olundu mahalle teslm itdrmek : 1213; bins : 1, 14 c, 25, 25 c, 26 c, 27 c, 30 c, 31, 33 c, 36 c, 51 c, 52, 70, 167, 170, 171, 180, 194, 196, 197, 203, 238, 244, 261, 268, 293, 312, 368, 371, 375, 408, 573, 578, 744, 755, 764, 783, 784, 857, 1042, 1044, 1045, 1053, 1106, 1121, 1122, 1147, 1173, 1185, 1201, 1202, 1209, 1213; bins zerine olan avu : 14 c; bir yire cem olmak : 1022; boz(l)mak : 185, 280, 396; bulunmamak : 624, 772; cem levzimleri ile muhfaza hdmetinde olmak : 184; cengciyi ve kavvs alup Donanma-i Hmyn'a mlk olmak : 1082; Cezyir'e gitmek : 1214; kmak : 25 c; def : 185; deryya kmak : 1037; deryya indrilmemek : 1173; deryya inmek : 268, 1173; donad(l)mak : 26, 65, 264, 744, 1006; donadup hzr itmek : 1006; donadup ihzr itmek : 1006; elegetrmek : 65, 753, 762; esbb emvlin yam v trc : 625; esbb hzr u mheyy olmak : 36 c; esbbn yam itmek : 625; garkitdrmek : 65; garkolmak : 625, 637; gep gitmek : 1206; ger(t)memek : 34, 46, 762; gelecek mahallere yarar gzciler koymak : 58 c, 59 c; gelmek : 1084, 1092; gelp gitmekden hl olmamak : 1182; girifti : 50 c, 176, 260, 400; Golos cniblerinde dolamak : 1194; gnder(il)mek : 25, 33 c, 36 c, 51 c, 394, 1053, 1084, 1092, 1141; grndkde te idp haber virmek : 52 c; grnmek : 1009; hals olmak : 771; hareketden hl olmamak : 1021; hzr olmak : 54 c; helk olmak : 370, 625; hdmet zre olmak : 1087; hdmetde bulunmak : 1121; hfz : 438; hfzolunmak : 1203; huddm : 710; in kereste kesdrilmek : 1002; ihrct : 371; ihrc : 573; ihzr olunup irsl olunmak : 1187; ihzr u tedrki : 182; ihzr : 3; ile Badd'a irsl sl eylemek : 1096; ile deryya kmak : 1104; ile Donanma-i Hmyn'a gitmek : 1174; ile Gradika'ya karlup teslm olmak : 1193; ile hdmetde bulunmak : 1122; ile irsl : 596, 818, 1173; ile mukbele olmak : 753; ile Rodos'a gndermek : 1081; ile varmak : 1214; iri(me)mek : 14 c, 33 c, 197, 755, 1209; iridr(il)mek : 25, 1033; iridrilp gnderilmek : 1141; irimek zre olmak : 1119; irsl sl eylemek : 1084; irsli : 26, 215, 258, 772, 1033, 1084; istihdm olunmak : 1092; itmma irimek : 171, 215, 244, 368, 744, 1022, 1147, 1173, 1185, 1201; kalafat olmak : 36 c, 749, 1119; kalafat u levzimin tedrk itdrmek : 1119; kalafat : 36; kalafatlanmak : 1053; karaya urmak : 637; kavvs almak : 1084; kavvs u mcrimleri almamak : 1084; Kbrus'a gitmek : 1214; Kbrus'a gnderilmek : 1092; k zamnnda dah mretteb mkemmel hzr u mheyy olmak : 1087; klamak : 396; krei tedrki : 194; krek alup Rodos'a iletmek : 1206; krekcileri ihzr : 755; krekcisi noksn olmak : 264; levzim mhimmtn itmma iridrmek : 220; levzimi : 31, 182, 238, 244, 908; levzimi tedrki : 171, 371, 1202; levzimin itmma iridrmek : 1119; masrf : 371; meremmet olunup ihzr olunmak : 1187; meremmeti : 1; mr hdmetine tutlmak : 1146; muzyakas : 352; mhimmt : 31, 36; mhimmi : 203, 258, 312, 371, 378, 524, 526, 527, 1053; mhimmi in kereste ihzr : 1185; mhimmi in kereste teklf itdrmemek : 1185; mhimmi in lzim olan am kerestesin getrmek : 1213; mkemmel muhfaza in taraya kmak : 1022; mkemmel olmak : 1106; nks olmak : 771; prelenmek : 160, 610, 625, 637; resleri : 383; Rodos'da olmak : 1084; rz- hzrdan mukaddem indrilmek : 1119; rz- hzrdan tecvz eylememek : 1119; rzgra muhlif yirde bulunmak : 1146; seferde bile olmak : 1121; seferden gelindkden sonra bozlmamak : 1087; tayni : 26 c, 27 c; tahtalarnun eserilerin karmak : 625; tahtas : 160; tamm olmak : 1053, 1201; tamm olup kalafat olmak : 1119; tehr olunmak : 31 c; tedrki : 50 c, 179, 352, 366, 467, 1033; tekmli : 371, 1041; tutmak : 309, 1084; tutup krekleri tahml itmek : 1206; zerine rti : 1203; zerine tayn olunmak : 1201; zerine varmak : 771; vara zre olmak : 1173; vardukda tevakkuf lzim gelmemek : 1039; varmak : 763; vsl olmamak : 1084; yanaacak mahaller : 48 c; yapmak : 1106; yoklanmak : 207; zevd zahresi : 211; de

330

yriyen acem-olan tyifesi : 805; de zahre muzyakas : 366; den kmak : 756, 1154; den eser zhir olmamak : 1009; den shbi fergat itmek : 160; den taraya dem ihrc : 184; den zarar u gezend irimek : 54 c; e ltc koymak : 25 c; e letci tedrk itmek : 51 c; e arpa konlmak : 366; e asker peksimad komak : 50 c; e barut tahmli : 170, 1092; e barut tevz : 213; e barut u zahre tahml itdrmek : 1084; e barut ykletdrmek : 1084; e binmek : 26 c, 27 c; e dhl olmak : 269, 759, 1011, 1214; e demr tahmli : 268; e eskl yl tahmli : 16; e girmek : 20 c, 25, 26 c, 46 c, 49, 71, 200, 243, 269, 573, 770, 783, 786, 1039, 1084, 1104; e gm gnderilmek : 1044; e gm tayn irsl eylemek : 1044, 1045; e hdmet : 136; e iczet virmek : 1092; e idhl itmek : 1214; e iri(dr)mek : 1076, 1104; e kadunaya urdurmak : 48; e kalafatc virilmek : 1053; e kavvs almak : 1092; e kendir tahmli : 29; e kereste tahmli : 67; e konlmak : 479, 1084; e komak : 25; e koymak : 1081, 1173; e krekci konlmak : 1173; e krekci koymak : 25, 25 c, 371, 385; e lzim olan am kerestesi : 1185; e lzim olan kereste ve syir mhimmta muvenet eylemek : 1201; e ml menl tahmli : 16; e met tahmli : 218; e mukbele eylemek : 748, 751, 778; e mhimmt tahml itmek : 1092; e mlk olmak : 26, 184; e navlun virilmek : 1092; e odaba gnderilmek : 1044; e odaba tayn irsl eylemek : 1044, 1045; e odun koymak : 51 c; e peksimad tahmli : 23 c; e res gnderilmek : 1044; e res tayn irsl eylemek : 1044, 1045; e serdr tayni : 185, 186; e tayn : 756; e tahml : 370, 1122, 1166; e tahml idp gndermek : 1168; e tahml itdrp irsl eylemek : 1173; e tevakkuf eylemek : 221; e tevakkuf olunmak : 1082; e urgan tahmli : 29; e varup dhl olmak : 1032; e yarak konlmak : 214; e yarar kereste kesdrmek : 1053; e yelkenci gnderilmek : 1044; e yelkenci tayn irsl eylemek : 1044, 1045; e yitimeyp gi gelmek : 786; e zahre tahmli : 23 c; e zarar u gezend iridrmemek : 10; e zehyir tahmli : 179; i bertaraf eylemek : 771; i braup gitmek : 185; i bozmak : 186; i deryda olup Memlik-i Mahrse'ye zarar kasdna gezmek : 1183; i deryya indrmek : 51 c, 408; i donatdurup irsl eylemek : 1121; i donatmak : 318, 1048; i emn emn zre gezerken alnmak : 1102; i gndermek : 14 c, 51 c; i grdkde haber virmek : 1051; i helk itmek : 625; i tlk eylemek : 1102; i iridrmee sayitmek : 1209; i iridrmek : 14 c; i irsl sl : 318; i itmma iridrmek : 33 c, 51 c, 197, 1202, 1209; i itmma iridrp gndermek : 1141; i kalafat it(dr)mek : 215, 752, 771; i mkemmel dutmak : 771; i mkemmel itmek : 771; i mretteb mkemmel cezre-i Kbrus'a irsl eylemek : 1093; i mretteb mkemmel Donanma-i Hmyn'a irsl sl itmek : 1084; i mretteb mkemmel dmen yara ile deryya tayn : 211; i Sakz'a dp bir zarar eylemek : 1183; i tekml eylemek : 258; i Tersne-i mire'ye gndermemek : 51 c; i Tersne-i mire'ye sl eylemek : 51 c; i teslm itmek : 1106; i tevakkuf eylemek : 788; i yanna almak : 184; in brakdurmak : 1; in gnderp tlk olunan esrlerin almak : 1102; in yanlarna almak : 1082; ine barut tahml idp alup gitmek : 1145; ine kendir tahml idp alup gitmek : 1145; ine kendir urgan tahml idp alup gitmek : 1145; ine kkrt tahml idp alup gitmek : 1145; ine rite-i penbe tahml idp alup gitmek : 1145; ine tereke tahml idp alup gitmek : 1145; ine yapa tahml idp alup gitmek : 1145; ine yelken bizi tahml idp alup gitmek : 1145; inn zer(ler)ine varmak : 762, 771; le bile kup varanlar yoklanup defter olmak : 1154; le mlk olmak : 26; le Trablus'a varup cengciyi tahml itmek : 1121, 1122; si boalmak : 1071; si buday ile meml olmak : 1161; si mr hdmet in alkonlmak : 1145; si rzgra muhlif yirde bulunmak : 1145; si yoklanmadn gemek : 1161; sin avkitdrmemek : 1145; sine dahl taarruz itdrmemek : 1145, 1146; sini tereke ile meml itmek : 1161; n lt esbb : 167; n ltcsna hastelik girmek : 207; n cengcileri tekml olunmak : 762; n cengcilerin bozmamak : 206; n esbb emvlin gret : 610; n iskele urdu mahal : 942; n kalafatcya ihtiyc olmak : 1119; n kerestesine muvenet : 1202; n krekcileri : 213; n krekcileri tekml olunmak : 762; n krekcilerin bozmamak : 206; n krekcisine hastelik girmek : 207; n levzim mhimmt : 1042; n levzim mhimmtnun tekml ihzr : 213; n levzim mhimmtnun tedrki : 215; n levzimi : 167; n levzimi gnderilp ihzr olunmak : 1119; n levzimine muvenet : 1202; n mukarrerleri : 185; n mhimmt tekml olunmak : 762; n mhimmtna muvenet : 1202; n neccr u kalafatcsna muvenet : 1202; n resine bir mikdr nesne virp mteselliy'l-htr itmek : 1092; n sermyelerin almak : 483; n topclar : 185; n urganlarn getrmek : 1023; n stbilerin getrmek : 1023; n zerine turmak : 25; n zahrelerin getrmek : 1023; n ziftlerin getrmek : 1023; ye at kodurmak : 513; ye barut koyup gndermek : 1192; ye ba ve yan toplar tedrki : 1020; ye bile alup gidp kree komak : 1032;

331

ye dhl olmak : 776; ye darbzen koyup gndermek : 1192; ye ehl-i vukf yarar kulaguz koymak : 1173; ye emrolunmak : 465; ye gir(me)mek : 18, 69, 106, 201, 202, 245, 754, 779; ye girp sefere varup hdmetde bulunmak : 1174; ye hsr-eri koymak : 176; ye koymak : 318; ye krek tahml itdrp Rodos'a gndermek : 1206; ye lenger tahmli : 274; ye mr kendir tahmli : 176; ye tahml : 202; ye yarak u barut konlmak : 1071; ye zahre tahmli : 179 gemi aa(lar) : 384, 413; bahnesi : 978; hdmeti : 413, 431; hdmeti fermn olunmak : 978; indrmek : 1054; kesmek : 53, 111; kesdrmee teklf olunmamak : 1053 gemi kerestesi : 111, 160, 238; indrmek : 1054; kesdrmek : 70; kesilmek : 1147; tevz olunmak : 1054 gemici(ler) : 1023; irsl olunmak : 1081; ye virmek : 823 gen szende olanlar : 128 Gerede kds : 568 gerekl kala : 1157 Gerger; kds : 16 c, 208, 652; Kalas'nun neferleri : 1090 Germiyan; 'dan ehl-i fesd shte cem olmak : 1190; lu yrk : 603 Geyikler kds : 1 c Geyve kds : 1 c, 618 gll : 108; frht olunmak : 1105; tahsli : 487; -i dee : 487 Gny(?) eleb, hkm virilen : 871 gice; iinde varup dkkn amak : 965; ile Boaz Hsrlar'n gemek : 1161; ile ev(ler) basmak : 441, 925; ile nevbet bekletmemek : 574; kol gezmek : 881; de gndzde gzciler, bekciler konmadn gaflet ile yatmak : 59 c; de ve gndzde addan zarar iriecek mevza nzr olmak : 1006; ler mahf yirlerde yatmak : 58 c, 59 c; ler sab talarda yatmak : 58 c, 59 c; lerde kalalar(n)dan hric yirde olmamak : 58 c, 59 c Girdgn sanca : 502 Girenye kds : 208 Giresun kds : 208 girhte v mflis olanlar : 810 girift ol(un)mak : 260, 400 Girine : 46; bei : 801; Kalas : 236; Kalas dizdr : 931; keferesi : 46 Girit (adas/cezresi): 16, 46, 50, 185, 207, 241, 260, 264, 377, 403, 468, 513, 529, 753, 771, 779, 1051; firkatesi : 762; greti : 71; sandaln basmak : 779; semtleri : 771 Golos [/Kolos/Koloz] : 284, 762; cnibleri : 1009; cniblerinde dolamak : 1194; iskelesi : 18, 269; muhfazasna komak : 1194 grtmek : 420 gk tereke; zamn : 499; ye zarar u ziyn eylemek : 507 Gkebnar karyesi, Dimetoka kz. : 982 Gkeli karyesi, Lrende : 299 Gkel Cemati, tyife-i Arab'dan, Sinand k., Ereli kz. : 582 Gksin(?) Kona : 1 c Gl(?) kds : 1 c, 115 Glba Kona, znik : 1 c Gne karyesi, Avlonya : 402 gnder; demreni : 56; lerle mkemmel gitmek : 785 Gnen kds : 1 c gnlek tedrk olunmak : 1199 gnll(ler) (tyifesi) : 110, 242, 428, 492, 508, 509, 597, 611, 656; aas : 519, 522, 632; cemnde olmak : 1076; gedk(ler)i : 82, 341, 606; intihb : 492; irsli : 876; komak : 466; ilerinden baz mfsidn gaybet itmek : 1197; ihrc : 195; stanbul'a varmak : 1131; yaz(l)mak : 195, 1042, 1106, 1131; yazlup Sdde-i Sadet'e gnderilmek : 1197; den cengci yazlmak : 1132; i gemilere koymak : 1042; i karadan gndermek : 1042; n avua koup gndermek : 1132; n

332

Dergh- Muall'ya gndermek : 1132; n ihzr itmek : 1131; n yarar keflleri alnmak : 1131; n yarar u tfenkllerinden yazmak : 1131 gnll levend resler : 787; kapudn : 60, 787 gnll resler : 297, 483; kalite bin itmek : 1149; kapudn : 17 c, 476; den kapudn tayni : 15 c, 17 c; e istimlet virmek : 476 Gnlmez, ehl-i fesd, Baluca k., Barnlu kz. : 1111 Gnye; kazs, Batum sn. : 979; nhyesi : 673; kds : 208; Kalas : 898 Gra(?) veled-i Rason(?), zimm, Resan varo, Riyekan nh., Hersek sn. : 486 Grice; kazs : 615; nhye(si/leri) : 212, 516; eribal : 294; kds : 208, 615; nhyesi siphleri : 401; siphleri : 294, 899; ve Bihlite zam v siphleri : 955 grp gzet(dr)mek : 21 c, 771 Gynk kds : 870, 964 Gynkl tyifesi : 24 c gz () kulak tutmak : 4 c, 5 c, 7, 42 c, 307, 525, 529, 627, 851, 1009, 1050, 1074, 1130, 1165, 1179 gzci(ler); alkonmak : 46; bekciler konmadn gaflet ile yatmak : 59 c; komamak : 22 c; koymak : 52 c, 58 c, 59 c, 762, 771, 1006; koyup bekletmek : 58 c, 59 c; tayn olunmak : 52 c gzde gemek : 1077 gzden bralup gzedilmemek : 1133 Gradika : 366, 1193; Kalas : 283, 289, 366; Kalas'na barut ile darbzen gndermek : 1192; 'ya karlup teslm olmak : 1193 Grilan(?) karyesi, Hersek : 292 Gulm-Al, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 gulm; kana mstarak olmak : 1097; dereye iletp balta ile ban prelemek : 1097; un bakyyesi bulunmak : 1097 gulvv-i mm itmek : 55 c gm : 388; gnderilmek : 1044; tayn irsl eylemek : 1044, 1045 gurb : 3; meremmeti : 1; tedrki : 1 gurab-i yemn bkz. sa-gurab gurab-i yesr bkz. sol-gurab gurbet; ingne tyifesi : 877, 903; shte tyifesi : 903 guru ve altun alup yirine kesk ve krpuk aka virmek : 1167 ge ge meclis olmak : 805 guzt- slm : 1138 gft g eylemek : 442 Ggercinlik; Kdl ahlsi : 978; kds : 16 c, 413, 431 gherile : 82, 135, 340, 342, 418, 465, 531, 586, 975; ahvlin bilr yarar kimesneler : 1026; almak : 412; bbnda muzyaka olmak : 1200; cem u tahsl itdrmek : 1140; emn mbirleri ile niz itmek : 989; emn : 580; getrdilmek : 975; gnderil(me)mek : 1140, 1200; hsl olmak : 616, 1090; hzr bulunmak : 1140; iltizm : 577, 1140; irsli : 884; ilemee mberet itmemek : 841; ilemek : 82; ilenen karyeler : 139; ilenmee kbil yirler : 912; ilenmee muhlefet : 493; ilenmek : 412, 575, 652, 912, 913, 1026, 1140; ilet(dr)mek : 45 c, 342, 1026, 1200; iletmee sayeylemek : 841; ileyen yirlern kdlar : 839; kazgan(lar) : 340, 342; kazgan yirledrmek : 342; kir tavarlarna tahml itdrmek : 1140; levzimi : 82; madini : 342; madeni : 616; madenine zarar : 122; madenleri : 340, 843, 1026; muhsebesi : 135; muzyakas : 912, 913; mfettii : 580, 840; mhimmi : 342; mltezimi : 672; nzr : 82, 122, 139, 493, 652, 840, 884, 989, 990; tahsli : 45 c, 135, 586, 672; teksr tevfri : 342, 594, 884; tevfr teksri : 342, 691, 975; virilmek : 1140; v barutun teksr tevfrinde ikdm ihtimm : 846; v kkrd hfz : 82; -i hssa kr-hnesine hdmet in ihrc : 854; de istihdm itmek : 1144; nn izdiyd : 1140; ye istihdm olunan rey : 342; ye iddet-i ihtiyc olmak : 1140; ye zarar olmak : 854; ye zarar virmek : 138; ye zarar tazmn : 139; yi barut itdrmek : 45 c

333

gherile hdmeti : 354, 594, 652, 835, 840, 841; teklfi : 835; n itdrmek : 842; nden ref : 577; ne fermn olunmak : 1194; ne gelmemek : 836; ne istihdm in hsr-eri talebi : 843; ne ky immlarn komamak : 841; ne shtevt komamak : 841; ne tayn : 381, 839, 840, 842, 843 gherile kr-hne(si/leri) : 82, 652, 854, 884, 990; emnleri : 841; ihds itmek : 1026; nde hdmet itmek : 840; ne gherile mfettii : 840; ne kimesneyi dahlitdrmemek : 990; ne niz itdrmemek : 989; nn ibtline sayeyleyen eirr : 990; nn ibtline sayitmek : 989 gherile ocaklar : 342, 412, 839; ahvli : 342; ilenmek : 342; nda olan nyiblere temessk virdrmemek : 839 gherile topra : 342, 990, 1026; cem : 340, 342; ibtline sayeylemek : 990; ihzr : 652; tetebbu idp bulmak : 1095; n inet(me)mek : 139 Glb, emikezek Sanca Alaybeisi : 813 Glb, maktl, Musul : 150 Gle, Memi Sba'nun hdmetkr, skb : 55 c Glnr kds : 1 c Gmrk Emneti nzr : 417 gmrk; akas : 137; emni : 112, 137; -hne : 22 c; in ed itmek : 1145; in virmek : 1146 Gmlcine : 447, 578, 734, 772; nhyesi : 516; kds : 161, 176, 239, 308, 725, 740, 742, 810; 'den gelen urganlar : 1173 Gmlcine karyesi, Manisa kz. : 555 gm; kaplu kllarn almak : 1059; rahtn almak : 1059; l sne-bend : 457 gnh : 917; olmamak : 1152; ndan geilp karndayla Sdde-i Sadet'e gelmee yol virilmek : 1191; (lar) afvolunmak : 267, 1191 gndz gzciler koyup bekletmek : 58 c, 59 c gndzin kfir gemileri gelecek mahallere yarar gzciler koymak : 59 c Gndzl kds : 16 c Gney karyesi, Karahsr- Shb : 149, 163 Grci : 560 Grcistn : 898; serhaddi : 1077 Gre kds : 116 Gzelhsr kds : 447, 448

Hab(?) Kalas : 537 habbz ihrc : 392 habbe; almamak : 452; bk ko(dur)mamak : 351, 706; cret virmemek : 351, 580; lerin aldurmamak : 413 haber [/ahbr]; al(n)mak : 39 c, 1006, 1038, 1079, 1217; alup ilm itmemek : 50 c; alup zerlerine varmak : 1138; gelmek : 1143; getrmek : 1003; gndermek : 1220; hadd-i tevtre irimek : 394; ilm : 205, 688, 1079; itmek : 58 c, 59 c, 1194; ol(un)mak : 1059, 1138; virilmemek : 1015; virmek : 1051, 1059, 1072, 1079; - meserret-sr : 510; - ekvet-sr : 497; a vkf oldunca ilmdan hl olmamak : 1139; shhati ile vuk zre yazup bildrmek : 1170; i gelmemek : 1017 haberlemek : 39 c, 326, 998, 1059, 1079, 1094, 1095, 1123, 1128, 1134, 1139, 1143, 1171, 1205 Habe ahvli : 537 Habb Hurrem Be, Cebele Sanca Bei : 442, 1100, 1101 Habb, mrted, Firos k., Dimetoka kz. : 982 Habbe, Halk k., Eskiehir kz. : 879

334

habr u gh klmak : 506 Habls Be, eyhu'l-Arab : 706, 707, 866 Habo(?), Dubrovnik halkndan, maktl kapudn, Sakz : 1071 habs : 291, 299, 400, 414, 559, 611, 622, 660, 822, 925; eylemek : 101, 109, 124, 144, 145, 148, 227, 330, 466, 505, 562, 602, 604, 609, 638, 645, 654, 820, 931, 996, 1059; eyleyp ahvllerin vuk zre arzeylemek : 1190; olmak : 114, 236; olun(ma)mak : 17, 55 c, 133, 350, 357, 498, 568, 645, 692, 800, 812, 830, 866, 870, 926, 1035, 1167, 1207, 1222; -i medd ile zecritmek : 1196; den hals itmek : 881; den tlk eyle(me)mek : 149, 163, 414, 925; den tlk itmemek : 124; den tlk olunmak : 114; idp ahvllerin Sdde-i Sadet'e arzeylemek : 1077; idp arzeylemek : 925; idp ismi ve resmi ile yazup arzitmek : 992; it(dr)mek : 80, 130, 321, 363, 457, 563, 582, 601, 637, 641, 674, 712, 881, 888, 903, 928, 981, 1022, 1163; lerinden hals olmak : 888 hac(c)(- erf) : 858, 860, 896, 897, 918; ahvli : 867; emrleri tayn itmek : 827; istikbl hdmeti : 860; kfilesi muhfazas : 918; levzim mhimmt : 862; mensibi : 827; nzr : 867; nezreti virilmek : 924; niyyetine gelen tavyif : 918; yol hlfna ihds idilen yolun kapatlmas : 827; zamn : 924; -i mstevcib'l-ibtihc : 542; -i seyyid'l-minhc : 542; a azm kfile alup gitmek : 897; a gitmee bir ferde ruhsat virmemek : 897; a varmak : 896; e azm tyife alup gitmek : 896; e mteallik levzim mhimmt : 78; itmek : 862 Hce, ehl-i kalem, avad sanca tahrrine memr, ktib : 560 hacer atar ayka dkdrmek : 293 Hceserver Mahallesi, Edirne : 692 Hc Halfe, Nyib, Homa kz. : 1062 Hc Kethud Evkf(?) : 421 Hc Res, Hssa reslerden : 1149 Hc eyh-ol : 611 Hc, Yalva kz. : 925 Hcbeli tyifesi : 544 Hchamza mevz, skilib kz. : 872 Hcrmerd karyesi, orlu kz. : 812 Hcylk karyesi, Takpri kz. : 816; nde Kzlba olmak : 816 Hacul karyesi, lbasan : 677 hadd-i itidl : 542 hadd-i er : 328 hademe bkz. hdimler hdim(ler) [/hademe/huddm] : 299, 419, 710, 886, 906, 1163; i katlitmek istemek : 1216; nn bi't-tamm cretleri virilmek : 985; na ml- vakfdan aka virilmek : 1133; n ment : 265 hdis kalalar : 286 Hfz Kethud, hkm gnderilen : 263 hafr u zirat olunmamak : 503 hak(k)(lar) [/hukk] : 567; dav eylemek : 584; dav idenler : 966; dav itmek : 681; talebi : 708; alvirilmek : 602; sbit olmak : 1050; - mr : 130; - mslimn : 564; ashbna alvirmek : 1190, 981, 1050, 690; alvirilmek : 1050; n alvirmek : 962; n b-kusr alvirmek : 1216; n hkmidp alvirmek : 1162; n hkmitmek : 1216; sicill idp alvirmek : 925 hak(k); dan udl eylememek : 603; zre ahvlin teft itmek : 925, 1210; zre dikkat ihtimm ile teft : 436; zre dikkat ihtimm ile teft tefahhus itmek : 887, 978; zre grilp bertaraf olmak : 1212; zre grmek : 1178; zre erle teft itmek : 940; zre teft eylemek : 888, 895, 926, 931, 965, 972, 981, 986, 1190, 1219; zre teft idp grmek : 1151; zre teft itmek : 991; zre teft tefahhus eylemek : 433, 584, 625, 711, 879, 944, 953, 962; zre teft tefahhus idp grmek : 1097; zre teft tefahhus itmek : 966 hak(k); larndan geldr(il)mek : 152, 808, 1039; (lar)ndan gel(in)mek : 6, c, 14 c, 21 c, 44, 182, 275, 291, 293, 328, 365, 373, 390, 408, 412, 437, 484, 486, 521, 534, 535, 542, 557, 566, 567, 599, 614, 698, 711, 725, 756, 767, 770, 778, 789, 790, 798, 799, 821, 822, 880, 899, 926, 964, 979, 980, 986, 990, 1027,

335

1053, 1057, 1072, 1104, 1128, 1134, 1138, 1142, 1143, 1150, 1166, 1169, 1170, 1171, 1176, 1178, 1190, 1191, 1197, 1198, 1216; larndan gelp gret eylemek : 30 hknlk lutfun ve sultnlk merhametini gstermek : 825 hakret; idp haklarndan gelmek : 441; ol(un)mak : 5 c, 603 hkim : 822; ler azlolunmak : 1191; lerden rey v bery rz v kir olmamak : 1191; men itmek : 1196 hakk- karr ile kirya virmek : 1211 hakk- sarh : 150, 362, 598; a tbi olmak : 621, 711, 784, 965, 966, 1085 hakkk : 645 Hakkr bei : 135, 671, 832, 833 hakkeylemek : 991 hl-i haytlarnda m-meleklerin dekkn mehzine virenler : 1013 hals; itmek : 441, 1125; ol(un)mak : 1102, 1135, 1180; olan tutsaklar : 1217; olmalarndan hazer itmek : 331, 344, 1102, 1135, 1180 Haleb : 35, 92, 120, 145, 166, 191, 352, 360, 489, 490, 522, 645, 712, 811, 818, 837, 838, 846, 918; kazs : 32; Belerbeilii : 265, 389; belerbeisi : 18 c, 45 c, 49 c, 60 c, 352, 1035; defterdr : 113, 120, 145, 153, 166, 352, 467, 499, 507, 531, 597, 624, 645, 791, 847, 878, 915, 975, 976, 978, 987, 1035, 1140; Haznesi : 360, 586; Haznesi hdmeti : 915; kdlar : 33, 397; Kdlklar : 18 c; kds : 32, 51, 120, 145, 166, 193, 352, 360, 467, 489, 490, 631, 645, 838, 878, 976, 1035; Kalas : 531; ml defterdr : 55; muhfazas : 544; 'den kavvslar ihrc olunmak : 1081; 'den tayn olunan mer : 60 c Haleb kntr : 975 Halef, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 halfa(?) : 342 hal(lar) [/hala/kalalar] : 817, 873; denmek : 817; tedrki : 873 hala bkz. hal hl v mahf yirler : 299 hl yirlern muhfazas : 21 c halc; tathri ihrct : 1105; e masraf lzim gelmek : 1105 halfe : 709; yi reyyla taa gnderp gemilere yarar kereste kesdrmek : 1053 Hall Be defterleriyle tatbk : 354 Hall Be, Hssa Emni, Edirne : 949 Hall Be, Lipova ve Pankota sancaklar muharriri : 354 Hall Be, Nzr, Edirne : 907 Hall avu, Dergh- Muall avu : 1057, 1072, 1079 Hall, ehl-i fesd, Eskiehir kz. : 879 Hall, Kzlba, maznna, Karaky k., Kara(?) kz. : 619 Hall, Zeyneddn-ol, hkm virilen : 1110 Hall'r-Rahmn : 1162; ahlsine tereke v meklt getrenlere kimesne mni olmamak : 1162; hdimleri : 1163; mtevellsi : 1162 Hlikvirdi, siph, mbir : 82 halk : 821; ba kaldurup sancak ekp gret hasrete mberet itmek : 1176; maslahatlarn grmek in tara kmaa kdir olmamak : 986; a salgun salmak : 1190; a siat-i maet hsl olmak : 714; a tenbh eylemek : 58 c, 59 c; dan hakk zre ahvlin teft itmek : 1210; gulvv itdrmek : 63; yaylaklarndan salvirmemek : 9 c; un ehl yllerin yaylaklarna gndermek : 9 c; un tavarlarn yaylaklarna gndermek : 9 c Halkalu Menzili /Kona : 713, 719, 723, 731, 732, 743 Halk karyesi, Eskiehir kz. : 879 hallc ihrc olunmak : 392, 1116 Hallcol, hrsuz, Taraklu : 345 hll hlince tevz eylemek : 24 c

336

hll hllerine gre aka cem itmek : 1011 Halonik; Kalas, Nibol sn. : 609, 622; voyvodas : 420 hm biz : 965 hm demr : 908 hm ipek; alup gndermek : 1038; muzyakas : 1038 Ham : 156, 975; kds : 631 Hamd bkz. Hamdili Hamdbki karyesi, Takpri kz. : 816; nde Kzlba olmak : 816 Hamdili [/Hamd]; bei : 237, 1039, 1210; kdlar : 237; piydeleri bei : 1210; sanca muhfazas : 1039; siphleri : 1207 Hammd(?) karyesi, Akaehir kz. : 603 Hammd, Eb-Gurbe Bei : 1 Hammd, sbk Vilyet-i Cze eyhu'l-Arab : 362 hamml : 293; lar kethuds : 1196 hammm : 13 c, 692, 805; a muttasl kubbe bins : 13 c; a varmaa ciz olmak : 962; ve dkknlar ve suyollarn tamr itmein evkfda msade olmamak : 963 hamr : 50; bey eylemek : 1063; bey itdrmemek : 1063; gelmek : 1196; tayan kefere ile meclis-i erda murfaa olunmak : 1196; larn mahzenlerine fu ile alup gitmeyp tulumlar ile tamak : 1196 Hamza Be, Silistre Sanca Bei, sbk Vidin Sancabei : 1165, 1166, 1168, 1169, 1170, 1171, 1205 Hamza avu, Dergh- Muall avu : 742 Hamza, hkm virilen : 851 Hamza, Ktib, Yrk Muharriri : 572 Hamza, Osmnlu k. : 1115 Hamza, shte, Karahsr sanca yayalarndan : 437 Hamza, mer-y Msr'dan : 564 Hamza, skdarl, trik's-salt, ehl-i fesd, gammz, ehl-i tezvr telbs, znikmid : 1046 Hamzabe odalar, skilbl Mahallesi, Silivri : 591 hn : 534; gelp merya mlk olmak : 1205; ile haberlemek : 1170; la haberlemek : 1171 Hanck sanca : 491, 502 handek(lar) : 455; ayrtlanmak : 45 c; ayrtlatmak : 307, 315, 316; bins : 455; iine mazgal delkleri almak : 1064; kesdrmek : 702; kurbinde hsllklar peyd olmak : 1136; pk olmak : 402; n pk tathr itdrmek : 240; un tolmasna sebeb olmak : 1136 hne(ler) : 54, 87, 299, 522, 658, 908, 948; akas : 258; bana er-drder prelerin almak : 978; defterleri : 258; yazlmak : 948; zyi olmak : 821; den avrz alnmak : 821 Hanef, siph, ehl-i tezvr : 621 Hanesr(?) karyesi, Marsa nh., Tmvar sn. : 993 harb(e) : 588, 906; itdrmemek : 1211; itmek : 1223; kala : 642; kalay tamr : 642; olan nehrin karup ihy eylemek : 1069; karyeler tmra virilmemek : 156; olan yirlern tamri : 1064; olmak : 156, 503, 821, 887, 1019, 1086; u muattal bezir-hne ve deirmen ocaklarn defter-i cedde kayditmek : 891; u mteaffin : 20; a mrif olan yirlerin ilerinde mtemekkin olanlara tamr itdrmek : 898, 1211; a mrif olmak : 849, 1133, 1211; a mteveccih olmak : 1133 haraba orus(?) : 1072 harc : 685, 693; afvolunmak : 519, 522; akasn tahsl : 599; cem u tahsli : 462, 747; cem : 317, 599; gelmemek : 2 c; ve koyun hakkn cem iden kullarun yoln basmak : 1068; (lar)n vir(me)mek : 390, 462, 699 harcc(lar) : 599, 895; un yanlarna varup dll eylemek : 981 harm-zde(ler) : 426, 609, 622; v hrsuzlar : 148; v zarar- mm olmak : 957; i hsn-i tedbr tedrkle elegetrmek : 148; n yatak u turaklar : 677; ye i virmek : 55 c; yi elegetrmek : 414 harm(ler) : 62, 159, 544, 642, 822, 1057; peyd olmak : 1068; tefti : 784; v ayardmac : 55 c; yata : 642; zuhr : 441; i tlk eylemek : 544; nn htnn tasarruf itmek : 1188 harmlk : 299, 668; itmek : 699; lar erle sbit olmak : 544

337

harb ktl : 34, 51, 196, 232, 276, 377, 394, 573 harb kala(lar) : 39 c, 182, 224; feth mhimmi : 180; keferesi : 180; muhsaras : 182; a varlmak : 180 harb; kfirler : 468, 486; kefereden bir zarar iridrilmekden ihtiyt eylemek : 1217; kffr gemilerinden mr in alnan esrler : 988; vilyetler : 1102 harc(lar) : 82, 388; aldurmamak : 1070; emni : 648, 729; in Mliyye tarafndan gnderilen hkm-i hmyn : 1155; lzim gelmek : 52 c; sarf u telef olunmak : 918; virilmemek : 918; - alk : 443; - mr : 580; muktatdan alup sarfitmek : 1155; itmek : 963 harclk : 48; cem itdrmek : 230; cem u tahsli : 229; cemne varan siphler : 27; a varmak : 27; kalmamak : 27; n tedrk itdrmek : 1064 harclkc(lar) : 81, 187, 229, 299, 785; aka virmemek : 230 Harcu'l-leyl, siph, Kuds-i erf : 967 hareket; eylemel olmak : 1158; itmek : 1128, 1139, 1179; olmak : 1077, 1156, 1165; olup hdmet dmek : 1158; vk olmak : 1166; -i b-bereket : 2 c, 518; -i hezmet-karn : 1194; den hl olmamak : 1021, 1130; (ler)i olmak : 1077, 1181 Harem-i Muhterem : 849; 'de vk olan sakflar : 1093 Harem-i erf; devyiri : 849; tamri : 852, 1093; 'n tamri : 849 harem-i muhteremler : 817 Haremeyn Aalar Evkf : 909 Haremeyn-i erfeyn : 542, 593; fukars : 542; hademesi : 906 hargele : 159 Hrm kds : 16 c Harr Kalas : 425 hric ez-defter : 445, 572 hric yirlerden tmr virilmemek : 1112 hric-i kalada yatmak : 177 hric; yirde gezmek : 346; yirde gezp hdmetde olmamak : 597; e nefer salvirmemek : 1051 hric; den dahlitmek : 681; den dahlolunmamak : 917; den kalem katmak : 991; den kimesneyi dahlitdrmemek : 1013 harmen; zamnnda ri ayn ile alup zerlerine kesim eylememek : 1184; savurmak : 1184 Harprut; reys : 538; (sanca) bei : 305, 417, 538, 690 Hs Be, Edirne : 449 hs(s)(lar) [/havs(s)] : 127, 130, 286, 322, 412, 435, 503, 579, 702, 804, 891, 917; ihtisbn iltizm eylemek : 800; karyeler : 95, 347; kayditmek : 156, 1099; mahslin gret : 447; olan kur v mezri : 548; rayyetler : 130; reys : 340; reysnun bd- hevlarna dahlolunmak : 1030; reysnun beyt'l-mline dahlolunmak : 1030; reysnun kakunlarna dahlolunmak : 1030; reysnun ml- mefkdna dahlolunmak : 1030; reysnun yavalarna dahlolunmak : 1030; tayn eylemek : 920, 921; tayn olunmak : 887; virilmek : 435; a ilhk : 156, 920; a zabtolunmak : 156; dan fergat : 127; dan karye ifrz : 921; dan olup maan zabtolunmak : 1099; dan tmr virilmemek : 156; yla sancak tevchi : 1048; yla tevch : 1048; la maan zabt u tasarruf olunmak : 1099 Hasan : 900 Hasan Abdullh Yoruc, Pr Sba Bli : 934 Hasan Abdullh, stanbul, Pr Bli : 934 Hasan Be, hkm virilen : 109 Hasan Be, Suyol Nzr : 1086 Hasan Be, Tekeili Bei : 1214 Hasan Be, Vize Bei : 1054, 1173 Hasan Be, Vultrn Bei : 62 Hasan bin Abdullh, Hc, drende, Msr gnlllerinden : 89, 110 Hasan bin Bahadr, Kala-i Azak Svrleri Aas, ehl-i fesd : 1135, 1180

338

Hasan bin Hmid el-Havl, kasablik ve syir mr husslar zerine havl, Cze : 353 Hasan bin Hseyin, silhdr : 716 Hasan bin Mustaf, Eirdr ks. : 410 Hasan bkz. Hseyin, Kemhc Hasan avu, erkes, Dergh- Muall avu : 790, 797 Hasan avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 51 c, 323, 447, 486, 505, 525, 715, 723, 742, 810, 857, 1165, 1166, 1168, 1169, 1170, 1171, 1172, 1205 Hasan avu, Dergh- Muall avu, kapuclkdan kan : 732 Hasan avu, Dergh- Muall avu, ehir Sbas, Edirne : 735 Hasan avu, ehzde avularndan : 12 c Hasan avu, rde, Dergh- Muall avu : 16, 223, 236 Hasan eleb, eriba, hkm virilen : 470 Hasan eleb, Kuds-i erf beinn demi : 950 Hasan Kethud, Blkba Kethuds, Receb Blkba Bli : 934 Hasan Kethud, Canik Bei Memi Be'n Kethuds : 705 Hasan Mezzin, Halc : 1223 Hasan Paa, Cezyir-i Garb Belerbeisi : 510 Hasan(?), katl zanls : 620 Hasan, Arnavud, Edirne kz. : 590 Hasan, Bender Bei : 702 Hasan, Bin Emni, sbk Hzne-i mire Defterdr : 1091 Hasan, Dergh- Muall avu : 34, 561 Hasan, Dergh- Muall kullarndan, ingne harc cemne memr : 599 Hasan, Dergh- Muall Mteferrikas, Suyolclar Ba : 973, 1019 Hasan, Dergh- Muall silhdrlarndan, kfire esr : 686 Hasan, ehl-i fesd, Yalva kz. : 925 Hasan, emn : 22 c Hasan, il beinn demi : 517 Hasan, skatoz Kalas Dizdr : 515 Hasan, znikl, Mteferrika : 190 Hasan, Kaloriz, Cezyir-i Garb'dan gelen reslerden : 1003, 1004 Hasan, Kara, Cezyir-i Garb'dan gelen reslerden : 1003, 1004 Hasan, Kara, ehl-i fesd, Nibol : 553 Hasan, kethud, ehl-i fesd, vilyet-i Baban : 611 Hasan, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 Hasan, koyun emninn demi : 704 Hasan, koyun hakk cemne memr Sinn'un hdmetkr : 162 Hasan, Le Kalas hsr-eri : 230 Hasan, muhzr, ehl-i fesd, Rahova : 553 Hasan, Mltezim Hseyin'n demi, Silifke kz. : 854 Hasan, mrted, Saltuk(?) k., Dimetoka kz. : 982 Hasan, mteveff Cevzir Bei Pr Be'n ol : 589 Hasan, Peykr-ol, Kbrus Defter Kethuds : 519, 522 Hasan, sbk Bosna Bei : 1192, 1193 Hasan, sbk Yemen Belerbeisi : 84 Hasan, Semendire (Sanca) Bei : 182, 888, 1204 Hasan, Ser-asker, drende, Balyabadra eribas : 470 Hasan, siph, drende, hkm virilen : 1040 Hasan, siph, Hersek : 657 Hasan, siph, Miyogora(?) k., Mezistre sn. : 871

339

Hasan, siph, sa-ulfeciler zmresinden, Kirmasti ks., Mihal kz. : 556 Hasan, siph-olanlarndan Mahmd'un hem-civr, atalca : 1151 Hasan, Ulfeciler Sbas : 1153 Hasan, zam, sbk Yahy Paa Imreti Mtevellsi : 332 Hasankala(s); Kalas : 455; 'nun Kullar aas : 953 Hasankeyf : 1152; sanca bei : 83, 1108; Sanca Bei Aleddn ve ol zimmetindeki ml- mryi tahsl itmek : 1108 Haseki Cmi'nn Evkf emni : 1080 hsl; kaydeylemek : 702; kaydolmak : 702; olan terekenn muktez-y er u knn zre yid olan rin ayn ile almak : 1184; lklar peyd olmak : 1136; lklarun ref : 1136; lu karyeler : 95 hasr; almaa aka yitimemek : 838; lzim olmak : 838; tedrki : 838; lar khne olmak : 838 Hasrc Menzili : 719, 743 Hsky : 734; kazs : 85, 121, 732; kds : 85, 121, 713, 723, 725; Menzili : 713, 723, 732 Hsky-i Uzunca kazs : 725 Hslar; kazs : 732, 743; kds : 37 c, 208, 610, 625, 637, 713, 723, 901, 1010, 1019; sbas : 1030 hss (?) u cedd emnleri : 877 Hssa Anbr'dan virilmeyp kat olunmak : 1107 hssa kadrgalar : 646; bins : 388; itmma irimek : 388; kerestesi : 173, 199; kerestesine sarfolunacak ml- mrnn hfz : 986; krei kesilmesi hdmeti : 646; resleri : 285 hssa; beler, Edirne : 605; bostnclar : 1195; akrclar : 1221; ayrlar kurbinde olan deirmenler : 1010; emni : 949; gherile kr-hnesinn ibtline sayitmek : 989; harc emni : 648, 729; kendir emni : 32 c; krkci(ler) : 120, 144; mimrlarba : 709, 1091; nehirler : 55; resler : 60, 387, 398, 405, 477, 1146, 1149; riyset virilmek : 377; rues : 387; serrclar : 72, 443, 719; hinleri helk itmek : 433, 436; tavarlar : 733; toanclar : 433, 436; toanclarba : 1207; top arabalar mahzeni : 669; topclar blkbalar : 1218; tfenklerden mr tfenklerin tamgasn silmek : 934 Hssa-i [/Havss-] Hmyn : 95, 342, 412, 456, 502, 507, 548, 579, 631, 648, 703, 726, 729, 739, 741, 850, 893, 907, 917, 920, 937, 949; bd- hevsna dahlolunmak : 917; emnleri : 95; harb olmak : 917; in zabt : 127, 223, 548, 960; ifrz : 548; karyeleri : 726, 735; karyeleri zulm teaddden harb olmak : 156; karyelerinn hssa ilhk : 156; reys : 340, 342, 611, 917; mens : 678, 696; 'a ilhk : 142, 435, 503, 921; 'a kaydeylemek : 921; 'a taalluk olmamak : 1112; 'a yazlmak : 997; 'dan mamr karye ihrc : 95 haste : 207, 634; olmak : 376; v zebn olmak : 185 hastelk; rz olmak : 46; girmek : 207; ulamak : 239, 264; mek : 762 Hasye Kalas : 552 Him avu, Abbs Kethud'nun ol, zimmetinde ml- mr olan mezraa mutasarrf, Badd : 997, 998 hatb : 1097 hatm; -i Kelm- Kadm : 51; -i Kurn : 332 htn; n tasarruf itmek : 1188; larn almak : 344 Htniyye mtevellsi : 104 Hatvan sancanda emrile penc-yek zabtitmek : 1138 havle toplar in mazgal delkleri almak : 1064 havle; elinden firr eylemek : 706; gelmek : 893; v mltezimler : 893; leri lt- harble mecrh itmek : 799 havs bkz. hs(s) Havss- Hmyn bkz. Hssa-i Hmyn Havss- Mahmdpaa kds bkz. Mahmdpaa Hsky kds havss- erfe ilhk itmek : 825 havf; ihtimli : 685; u hayet olman perkende olmak : 1077; u hatar : 438; u hatar ihtimli : 285; zre olmak : 1070; dan emn olmamak : 1023; larndan yaramazlna ehdet itmemek : 1210 Havl :353, 892 havl(?) : 1097, 1151; tamri : 615

340

Havrn; kds : 567; muhfazas : 597 hayl-i ksid : 60, 264, 485, 518, 532, 856, 1179; lerin tetebbu u tecesss : 377; lerinden sahh haber almak : 1079 Haydar bin Ahmed, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Haydar, havss(?) u cedd emni, Niksar kz. : 877 Haydar, eyh, eyhn tyifesinden, maktl, Musul : 150 Haydar, Veznedr : 693 Haydar, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 haydd; Memlik-i Mahrse'ye zarar kasdna gelmek : 1138; mrr idecek mahal : 658 hayflar grilmek : 532 hay()r du : 51; ya muvzabet olunmak : 193 Hayrca, Kirmasti ks., Mihal kz. : 556 hayl yaraklar olmak : 1200 Haymne kds : 16 c haymneler : 572 Hayrabol : 720, 734, 1212; kds : 37 c, 714, 723, 725, 742, 1054, 1212 Hayrabol Kona bkz. Hayrabol Menzili Hayrabol Menzili [/Kona] : 719, 720, 721, 722, 743 Hayreddn, su getrmee mtekeffil, Rumhiyye : 656 Hayreddn, Zam : 588 Hayyt, Yezdnkul, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 hzr; bulunmak : 1116; olan barut hfzeylemek : 1200; olmak : 1009, 1048, 1128, 1142, 1156; olmak tenbh olunmak : 1194 hzr u mde olmak : 31 c, 276, 279, 287, 325, 327, 776, 1034, 1037 hzr u mheyy : 4 c, 19, 56, 279, 307, 465, 685, 713; bulun(ma)mak : 790, 810; eylemek : 1002; it(dr)mek : 265, 1039, 1187; olmak : 36 c, 59 c, 210, 232, 276, 287, 377, 440, 691, 776, 1087, 1098, 1142, 1143, 1144, 1158, 1165, 1205; turmak : 287; tutmak : 1139 hzr u nzr olmak : 10 c, 39 c, 1009, 1166 Hazne : 353, 366, 656, 859, 918; defterdr : 859; ktibi : 961; 'de hdmet idenlere gedk tevchi : 859; 'ye aka teslm olunmamak : 911; 'ye gadr u noksn mterettib olmak : 917; 'ye hdmet idenler : 837; 'ye ve memlekete kll muzyaka : 1107 hazne : 6, 89, 119, 128, 156, 421, 434, 581, 586, 598, 600, 924, 999; cem : 689; gnder(il)mek : 89, 110, 801, 1000; irsli : 128, 922; taleb itmek : 1105; tekmli : 421; yi vakti ile irsl eylemek : 1000; yi hfzitdrmek : 809 Hazne-i [/Hzne-i] mire : 241, 342, 353, 412, 457, 528, 593, 656, 802, 827, 859, 882, 974, 1011; defterdr : 44 c, 156, 712, 837, 859, 838, 1091; defterdr slynesi : 1066; in zabt : 417, 706; 'ye aka teslm itmek : 995 haznedr : 128, 1059 Hazret-i Hall, Kuds-i erf : 616 Hazret-i mm Al : 656; trbe-i erfeleri ve harem-i muhteremlerinde denen hallar : 873; 'nn trbe-i erfesi mtevellsi : 817 Hazret-i mm Hseyin : 656; trbe-i erfeleri ve harem-i muhteremlerinde denen hallar : 873; 'n trbe-i erfesi mtevellsi : 817 Hazret-i shk'un rtsi zerinde olan srma(?) kuak sirka olunmak : 1163 Hazret-i Lt nzr, eyh ve ferr : 814 Hazret-i Ms nzr, eyh ve ferr : 814 Hazret-i Ms ve Ynus ve Lt('un merkd-i mnevvereleri) Evkf, Kuds-i erf kz. : 855, 1133; 'nun nzr, eyh ve ferr, Kuds-i erf kz. : 855; 'nun vakf-nmesin ve evlerin ve dekkn ve bakr esbbn ve atlarn virmekde tealll niz eylemek : 855 Hazret-i Rislet-penh : 34, 193; hazretlerine sebb etm itmek : 365

341

Hazret-i Ynus nzr, eyh ve ferr : 814 hedy tedrki : 593 heder olmak : 1190, 1216 hedm : 560, 647; ref : 275; eylemek : 272, 273, 647, 1126; itdrmek : 1126; olunmak : 1126 Hednel, zimm, Ergene kz. : 941 helk; eylemek : 590; itmek : 267, 1072; olan kfir kalitesi : 1005; olanlar : 1216; olmak : 530 hengm- hlfet-i madelet-fzn : 542 Herek, meln, Bosna : 39 c Hersek (sanca) : 4 c, 180, 256, 281, 292, 327, 366, 372, 376, 486, 627, 685, 823; bei : 15 c, 17 c, 39 c, 277, 278, 281, 289, 290, 291, 292, 306, 366, 372, 394, 396, 486, 520, 685; beinn avubas : 35 c, 38 c, 39 c, 42 c; cnibi : 212, 276, 283; kdlar : 885; muharriri : 657; siphleri : 657; nun muhfazas : 520 Hersekl'nn vilyetine tbi olan yirler : 35 c hev v heves : 440; inde gezdrmemek : 440; lerinde gezmek : 177 hevn : 418 hevsna tbi; eky v mfsidn : 1139; cemne mberet itmek : 1143; mfsidler muzheretiyle tlk olunmak : 1128, 1142 Hezrgrad kds : 72, 336, 445, 728, 764 hezmet hakret myesser mukadder klnm olmak : 1128 hdemt bkz. hdmet hdemt- hmyn bkz. hdmet-i hmyn hdmet(ler) [/hdemt]: 11 c, 136, 173, 178, 186, 194, 196, 199, 200, 314, 327, 346, 358, 395, 423, 431, 435, 437, 442, 444, 449, 464, 465, 480, 494, 502, 508, 509, 532, 572, 576, 587, 594, 605, 623, 627, 632, 633, 646, 650, 651, 655, 662, 663, 684, 685, 709, 753, 754, 765, 766, 767, 770, 773, 775, 779, 783, 797, 815, 835, 840, 841, 854, 866, 886, 909; avkolunmamak : 663; bertaraf olmak : 1156; brakmak : 11; dmek : 4 c, 627, 1158, 1165, 1205; emrolunmak : 1069; eylemek : 840; fermn olunmak : 978; in alkonlmak : 1145; in harc aldurmamak : 1070; idegelmek : 1191; it(dr)mek : 840; itdkleri kimesnelere virmek : 1027; itdkleri kimesneleri terkeylememek : 1027; itmma irimek : 1147; tamm olmak : 1146; teklf itdrmemek : 1051; teklf olunmak : 90, 335, 437, 798, 836, 844; istikmet : 905; muvenet : 325; yoldalkda bulunanlara env- dirlikler ve riyetler olunmak : 1076; zre olmak : 1087; vk oldukda hdmete gelmemek : 1008; -i lzimelerin ed eylemekde tealll niz eylemek : 844; -i mebrre eds : 1088; -i mr : 136, 597; -i mr tamm olmak : 1145; -i niybet : 570; -i voyvodalk : 698; a mbderet muvenet : 325; da env- say ihtimm eylemek : 1166; da tedrc adlet ile tutmak : 1215; de ber-karr olmak : 327; de bulunanlar ile bulunmayanlar bir grmemek : 1083; de bulunmak : 4 c, 7 c, 20 c, 27 c, 47 c, 181, 201, 210, 269, 366, 377, 381, 403, 573, 595, 748, 751, 770, 772, 779, 785, 788, 1078, 1121, 1122, 1156, 1158, 1165, 1166, 1174, 1182, 1205, 1214; de bulunmayanlarun tmrlar alnup hara virilmek : 1156; de ihml eyleyenler : 578; de ihml zre olmak : 437; de istihdm eylemek : 1011; de kyim olmak : 1075; de mevcd olanlar yazup defter itmek : 1091; de muvenet : 4 c; de mcidd merdne olmak : 797; de ol(ma)mak : 303, 597, 956, 959, 1145, 1170; de ve yoldalkda bulunanlar : 11 c; de ve yoldalkda bulunmak : 26 c, 39 c, 1121, 1166; den hl olmamak : 1023; den kamak : 555; den kalmak : 351; den ref : 358, 577, 860; e fermn olunmak : 1194; e gelenleri defter itmek : 839; e gelmemek : 844; e ikdm : 597; e iktidr olmayanlarun cebelsi alnmak : 1174; e kdir azeb yazmak : 15 c; e kdir olmayan yenieriler : 597; e kudreti olmamak : 572; e mberet : 231, 857, 914, 919; e mberet eylemek : 919; e tayn : 48, 381, 474, 551, 842, 843, 857, 915, 922, 1144, 1194; e tutlmak : 1146; e varmamak : 779; e varmayup ml kuvveti ile kalmak : 1008; e yarar tvn voynuklar : 72; i ve ciheti hara virilmek : 1163; i ve cihetin bir tarkla gir mukarrer itmek : 1163; in brakmak : 509; in ed eylemek : 374, 1153; in ed itdrmek : 808, 844, 908; inde kyim olmak : 1027; inde olmak : 1120; inde olmamak : 933, 971, 1091; n uhdesinden gelmek : 924; n zerine gelmek : 1114 hdmet-i muhfaza : 21, 46, 185, 213, 216, 264, 376, 482; da bulunmak : 1037; da ol(ma)mak : 899, 1082, 1147; ya yarar olanlara tevch itmek : 1177

342

hdmet-i [/hdemt-] hmyn : 11 c, 281, 395, 1036; da bulunmak : 324; da nd zre olmak : 955 hdmetkr(lar) : 55 c, 167, 227, 291, 574, 654; gaybet itmek : 55 c; hdmetlerinde olmak : 1027; siphler sefer zerinde iken firr u gaybet itmek : 1027; tyifesine gadreylememek : 1027; tedb olunup shbine reddolunmak : 1027; turmaa imkn olmamak : 1027; lt- harb ile karu kmak : 1219; elegetrmek : 1027; hdmet itdkleri kimesnelere virmek : 1027; katlitmek : 1219; sefer zerinde iken firr u gaybet itmek : 1027; n bey- men-yezd ile bey itdrmek : 457; n dp tara karmamak : 1151; un haklarndan gelinmek : 1027 hfz : 581, 726, 801; in nefer alkonlmak : 1157; u zabt : 325, 326; - hudd- memlik : 542; - memleket : 425; eylemek : 1056; eyleyp gaybet itdrmekden hazer itmek : 544, 697, 943; lzim olmayan kalalardan top almak : 175; mmkin olmamak : 1035; it(dr)mek : 69, 447, 1157, 1198, 1207; olunmak : 818, 1035, 1189 hfz u hrset : 4 c, 8, 10, 12 c, 14, 15, 16, 19, 20 c, 26, 35, 35 c, 43 c, 58 c, 59 c, 62, 66, 79, 126, 154, 172, 177, 180, 184, 199, 204, 217, 220, 224, 225, 229, 230, 235, 257, 264, 267, 286, 287, 299, 300, 307, 314, 315, 316, 325, 326, 327, 346, 355, 367, 391, 395, 398, 401, 406, 407, 416, 466, 470, 471, 476, 481, 482, 494, 495, 499, 537, 542, 552, 581, 626, 642, 698, 782, 787, 1016, 1034, 1074, 1179, 1193, 1217; eylemek : 22 c, 1024, 1126, 1164; in reydan muf yazlmak : 1164; in siph alkoymak : 1068; it(dr)mek : 43 c, 869, 1022, 1048, 1070, 1155; itmee mltezim mteahhid olmak : 1211; olunmak : 918; zre olmak : 773; -i memlik : 521; -i memleket : 5 c, 10 c, 509, 537; -i vilyet : 627, 1036, 1103; de bile olmak : 1182; de ihtimm : 1035; de mukayyed olmak : 1088; i lzim olan mahalleri grp gzetmek : 5 c, 21 c; i lzim olan yirler : 955, 1006, 1024; i lzim olmak : 1130 hlat : 355; giymek : 486; gndermek : 698; -i fhre ihsn : 542; -i fhre-i husrevne : 698; -i hmyn : 698 hlf- ahd; i itdrmemek : 404; vaz olmamak : 404 hlf- defter; dahl taarruz : 55; knn : 1030 hlf- emr-i erf : 504 hlf- knn : 415, 658; aka takdri : 891; i itdrmemek : 321; u defter tealll itmek : 335 hlf- er : 571, 668, 707; akalarn alup teadd itmek : 1210; dahl taarruz : 447; dahlolunmak : 448; i itdrmemek : 805; teadd : 102; zulm hayf idenler : 1023 hlf- er u knn : 375, 441, 462, 540; dahleylemekden hazer eylemek : 1108; i : 150; i itdrmemek : 1162; zulm teadd : 109, 150; zulm teadd itdrmek : 1184 hlf- er- kavm : 681; akalarn almak : 1125 hlf- er- erf : 48, 80, 147, 339, 559, 563, 583, 584, 708; fil-i en itmek : 344; i olmak : 805, 962; teadd eylemek : 972; teadd itmek : 1162; zulm hayf olmakdan hazer eylemek : 1163; zulm teadd : 711, 966; zulm teadd itdrmemek : 876 hlf- vk; arzdan mesl olmak : 595; habs : 692; isnd : 265; kazyye arzeylemekle mesl olmak : 595; kazyye arzitmekden hazer itmek : 1210; kazyye arzolunmakdan hazer : 603, 925, 991; nesne arzolunmak : 427; thmet isnd : 414 hlfet; e mteallik umr : 394; -i ma-delet-fzn : 394 Hlle livs : 589 hlye-i erf : 332 hmyet : 453; eylemek : 731; it(me)mek : 664, 735, 1219; itdrmemek : 944; ol(un)mak : 16 c, 357, 399, 650, 674, 721, 742, 881; olunmakdan hazer : 784, 877, 1058; hrset : 398; -i havze-i slmiyye : 394; -i rz- dn devlet : 396; -i nms- devlet-i ebed-rehn : 520; -i nms- saltanat : 521; den hazer itmek : 1210 hmyet synet : 1074; eyle(me)mek : 1091, 1215; olunmak : 1215 Hms : 552; sanca : 156; bei : 552; kazs reys : 863 Hnzrderesi karyesi, Hslar kz. : 625 hrset art ile nefer defter eylemek : 1164 Hrsova karyesi, merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Filibe kz. : 558 Hrsova; kds : 336; Kalas : 609, 622

343

hrsuz(lar) : 80, 345, 441, 926; nmna olanlar kree virilmek : 711; olmak : 1151; u ehl-i fesd : 925; u harm-zde : 148; yata : 1040; zuhr : 441; a muvenet muzheret : 441; a mun zahr olmak : 441; a ve harmye ruhsat virmemek : 441; a ve harmye yatak u erk olmak : 441; dan nefern rvetin alup salvirmek : 931; un akalarn alup hals itmek : 441 hrsuz u harm (tyifesi) : 142, 363, 435, 441, 442, 568; cemyyeti : 148; kfir : 226; tefti : 441, 711, 784; zuhr : 148; ye mun zahr olmak : 441; yi elegetrmek : 209, 1067; yi tutmak : 441 hrsuz u harmlk; itmek : 711; lar olanlar cem eylemek : 784 hrsuzluk : 299, 574, 668, 692; eyleyenler : 711; itmek : 486, 699; thmeti : 441 Hrvat; kfirleri : 35 c; kfirlerinn eteleri segirtmek : 224; keferesinn ziyde hareketi olmak : 35 c Hsr Mahallesi, Razin(?) k., Kalamata kz. : 101, 124 hsr : 16, 122, 272; demrl kapular mstahkem olmak : 1090; halk : 292; handeklar kurbinde hsllklar peyd olmak : 1136; iinde olan mslimnlarun ehl yli hammma varmaa ciz olmak : 962; kethuds : 310, 413, 431, 978; muhfazas : 411; muhkem olmamak : 311; neferleri : 957; pee bins : 455; eklinde binlar ihds itmek : 1038; da habseylemek : 602; da skin olanlar : 138; da skin olmak : 819; dan tara kmak : 154; dan toplar atlmak : 267; dan urgan sarktmak : 154; lar muhfazasyn tayn olunmak : 1073; un tamri : 1186 hsr gedkleri; sar-i n-blia virilmek : 1014; tvn yarar yiitlere viril(me)mek : 1014; n sar-i n-blia virdrmemek : 1014 hsr mstahfzlar : 391, 927; n kaladan tarada komamak : 1012; ndan sar ve n-tvn pr kimesneler tutmamak : 1012 hsr-er(ler)i : 5, 69, 91, 106, 129, 136, 146, 165, 175, 176, 226, 230, 258, 311, 346, 411, 438, 494, 557, 592, 626, 642, 990, 1217; har kylere tlib olmak : 871; cem : 66, 229; gedkleri mahsli : 424; ihrc : 235, 642; ile def- mazarrat : 1077; konlmak : 906; koup gndermek : 738; lzim olmak : 1090; muveneti : 391, 402; tayn eyleyp nevbet ile kr-hneye istihdm itdrmek : 990; tayni : 642; talebi : 824, 843; virmek : 356, 638; n dahl taarruz itdrmemek : 871; nden dem almak : 20 c; nden kolmak : 927; ne teadd : 550; nn akalarn almak : 574; nn kethuds : 196 hsr-erenleri : 4, 18 c, 99, 122, 220, 272, 273, 283, 303, 310, 346, 369, 471, 494, 573, 626, 962; muveneti : 495; nn tmrlar : 871; nn tfenge ihtiyc olmak : 1092 Hsrck karyesi, Eskiehir kz. : 879 Hsn- Mansr; nhyesi, Mara s. : 1052; Kdl ahlsi : 978; kds : 16 c, 413, 431 Hssalu karyesi, Yzdepre kz. : 602 hssasn fergat itmek : 1055 hynet : 30; eylemek : 1; i ve belyyt ketmiyyt zuhr itmek : 991; i zhir olmak : 122, 138, 1223; i zhir olan bolarlarun haklarndan gelinmek : 1128 Hzne-i mire bkz. Hazne-i mire Hzr Be, Midill Bei, sbk Sakz Bei : 264, 284, 464, 476 Hzr Beefendi, Rus Kalemi : 895 Hzr bin Mehmed, res-i eky, ehl-i fesd, Yalva kz. : 925 Hzr bin Ysuf, Yenice k., shklu kz. : 443 Hzr avu, Dergh- Muall avu : 493, 652 Hzr eleb, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Hzr, Akkirman/Bender Bei : 702 Hzr, Glmi-ol, sebke szdurmakla mseccel ingne, Gelibol : 1118 Hzr, Hce, Ravza-i Mutahhere'ye mteallik evkfun mtevellsi : 910 Hzr, Hamdbki k., Takpri kz. : 816 Hzr, Hamrveli-ol(?), kree mahkm, Anavarin : 154 Hzr, Izzeddn ol, hrsuz, Kreci k., Vize kz. : 668 Hzr, Koca ol, tmr mutasarrf, Lrende Kr-hnesi Emni, Bilvrn nh., Konya sn. : 123 Hzr, Muhzrba : 1059 Hzr, piyde : 655 Hzr, sbk Sinn Paa Imreti Mtevellsi Cafer'n Kyim-makm : 872

344

Hzr, Seen Bei : 826 Hzrfakhl karyesi, zdin ks., Badrack kz. : 1070 hzrilys : 51 c, 196, 573 Hzrh, Mevln, sbk Trnovi Kds : 935 hle v huda : 403, 597 hn-i muhrebede atlar dp mecrh olmak : 1138 Himmet(?) Rstem, hkm virilen : 1167 Holomi [/Ihlomi]; Kalas : 62; mukbelesi : 287 Homa; kazs : 1062; kds : 1 c, 1062 Hondpaa, cebren alnan kz, Yalva kz. : 925 Horasn(?) cnibi : 118 Horpite kds : 208 horyadlarn kldan germek : 789 Hoyran : 1210 hubbtndan r slriyye alnmalu olmak : 969 huccc : 358, 552, 710, 918; gelmek : 867; develerinden deve alnmak : 867; gidecek yollar hfz : 78; in byk bir yol tahss itmek : 827; in mukarrer olan yol : 827; istikbli : 348, 355, 361; istikbline mteallik levzim : 349; istikbline tayn : 858; kesret zre olmak : 348; - mslimn : 361; - erfn develeri tedrki : 361; - erfn zehyiri tedrki : 361; a ztrb gelmek : 862; a menzilden mstevf su bulmak : 858; a muvenet : 361; a muzyaka v zarret ekdrmemek : 858; a mlk olmak : 862; a mteallik u mteferri umr : 361; emn slim getrmek : 355; istikbl itmek : 349; un ahvli : 862; un muzyakas : 867; un mhimmt levzimi : 862 huccc- zevi'l-ibtihc : 542, 862; a emr-i hc tayni : 869; a muvenet muzheret : 361; menzil merhlde hfz u hrset itmek : 869; un masrif mhimmt : 868 huccet; ibrz olunmak : 1115; defter itdrmek : 704; vir(il)mek : 457, 839, 917, 942, 957, 991; virilen mcrim : 944; virilp faslolunmak : 1151; -i slm ve huccc in byk bir yol tahss itmek : 827; -i eryye virilmek : 888; e amel itmemek : 888; ler yazmak : 981; n mmz sreti : 991 hucreler : 886 Hudvendigr; bei : 208; muharriri : 53 c; piydeleri bei : 844 Hudvirdi, Karaman Belerbeisi'nn avubas : 1064 huddm bkz. hdim hudd; tayn olunmak : 678, 696; da olan nefertdan ekv itmek : 1067; da olan merdan ekv itmek : 1067; da olan zam v erbb- tmrdan ekv itmek : 1067; da olanlara tenbh yasak eylemek : 1067 huffz : 332 hufyeten; birbirleriyle haberlemek : 1134; haberler gndermek : 1220; hacca varmak : 896; mektb dem gndermek : 826; tetebbu : 104, 313 hukkm vlt : 542 hukk bkz. hakk hukk u resmlerin ed eylemek : 340 hukk u rsm : 558 hukk- ns; 130, 133, 134, 457, 469, 571; grilmek : 895; muattal olmak : 1050; defter itmek : 1050 hulef : 588 huls; - dil : 34, 542; - taviyyet : 319; - ubdiyyet : 326, 826 hurde ceryim : 622; i sudr eylemi mcrimler : 944 hurde kereste : 70; gndermek : 371 hurde; kalalar : 1, 131; siphler : 69, 272, 273, 369; ta : 560 hurmalk : 601

345

Hurrem, Dergh- Muall Mteferrikas : 210 Husm Res : 1121, 1122 Husm, Konya Kds'nun Nyibi : 1184 Husm, nyib, Kara(?) kz. : 619 husam; gaybet itmek : 1097; syla berber itmek : 130, 134, 469, 559, 571, 582, 889, 962; y berber itmek : 556, 609, 622; y berber klmak : 879 husam muvcehesi : 150, 533, 608, 668, 699, 711, 895, 944; nde dikkat ihtimm zre teft itmek : 925; nde hakk zre teft eylemek : 687, 986, 1190; nde teft : 687 Husrev avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 732, 743, 1011, 1018, 1098 Husrev avu, Kbz- Emvl : 1059 Husrev avu, Selanik Nzr : 1031 Husrev Paa, Musul : 800 Husrev, Abdullh ol, zanl, krek habsinden tlk olunm : 147 Husrev, Diyrbekir Gnllleri Kethuds : 492 Husrev, koyun hakk cemnde n-bedd : 162 Husrev, Ohri Bei Osmn Be'n Kethuds : 1130, 1150 Husrev, Talende ks. : 533 Husrev, Van Belerbeisi : 151, 158, 671, 832, 891 Husrev, zam, Havss- Hmyn Emni : 95 husn- syna dhl itmek : 542 Huveyze : 146 huzr ile namz klamamak : 805 huzr- hl ile kr u kisblerinde olmak : 1215 huzr lzim olanlar buldurmak : 991 huzrlar lzim olmak : 1115 hcm; iden ad-y hksrun def- mazarratlar : 1166; olunmak : 1168; - hezmet-lzm olmak : 1165; - nekbet-rsmlar olmak : 1166 hk()m* [/ahkm]*; ihrc iden zimmler : 984; ihrc : 681, 708, 992; irsli : 330; virilmek : 1013; virilmek recs : 1196; virilmesin rec eylemek : 1185; virmek : 660; yazlup gnderilmek : 1204; (ler)i alup der-kse idp ve mhrleyp gndermek : 928, 984, 992; - sadet-mel : 542; i uladurmak : 1201; i zyi itmek : 992 hkm-i kd lhk olmak : 917, 944, 1223 hkm-i erf(e) : 16, 24, 27, 28, 30, 34, 35, 42, 84, 265; rd : 681; sli : 1034; ihrc : 800; irsli : 26, 34, 216, 695, 698; uladurmak : 796 hkm-i [/ahkm-] hmyn : 14, 19, 22, 25, 27, 31, 37, 38, 46, 71, 73, 83, 100, 113, 114, 127, 133, 140, 141, 142, 143, 150, 151, 157, 158, 162, 173, 175, 178, 179, 204, 212, 213, 219, 234, 236, 244, 245, 247, 249, 250, 253, 261, 269, 272, 273, 276, 279, 281, 298, 301, 325, 329, 342, 343, 349, 355, 372, 380, 387, 406, 409, 421, 425, 440, 471, 487, 489, 511, 516, 517, 518, 522, 527, 528, 532, 535, 537, 540, 564, 566, 597, 605, 608, 615, 617, 629, 645, 647, 681, 701, 714, 718, 734, 739, 740; derydan gnderilmek : 1092; irsli : 286, 324; karadan gnderilmek : 1092; taleb eylemek : 1051; kfirlere bey itmek : 1188; la serdr olmamak : 955; un mutemedn-aleyh kimesnenn elinde ibks : 613; un sicill-i mahfza kayd : 613 Hmh, Mehmed kermesi (Knn'nn olu ehzde Mehmed'n kz) : 56 c; besine olan virmek : 56 c Hriler, yrk cemati : 557 Hseyin Be, Sultn, Imdiyye Hkimi : 150, 330, 457, 541, 798 Hseyin Be, Van Tmrlar Defterdr, vilyet muharriri : 157, 158 Hseyin Be, Voynuk Sanca Bei : 72 Hseyin bin Aydn, drende, Msr gnlllerinden : 89, 110 Hseyin bin Nimetullh, Seyyid, kemendcilik nmyle elegetrilen, Silivri : 591 Hseyin avu, Cezyirli, Dergh- Muall avu : 11 c

346

Hseyin avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 389, 393, 397, 399, 406, 423, 644, 648, 703, 732, 743, 991 Hseyin avu, Veznedr-zde, Dergh- Muall avu : 1083, 1084, 1092 Hseyin eleb/Efendi, hkm virilen : 44 c, 47 c, 612, 654, 693 Hseyin Kassr, mfsid, Musul : 331 Hseyin Kif, Ben-Sveyf mahalli : 601 Hseyin Kethud, hkm virilen : 10, 65, 211, 254, 284, 477, 483 Hseyin Paa, Vezr, Rmili Belerbeisi : 181, 198, 234, 255, 379, 381, 955, 1009, 1089, 1179, 1194 Hseyin Sba, matrabz tyifesinden, Kre kz. : 63 Hseyin Sba, Mora muhfazasna gnderilen blk halkna ba u bu : 1085 Hseyin [/Hasan], Kemhc, Irgand mh., Burusa : 697, 946, 958 Hseyin, ayardlan n-bli olan, hssa toanclarbanun akribs, stanbul : 1207 Hseyin, rkc Mustaf'nun akribs, vakfun der-anbr olan terekelerini kffr- hksra bey iden : 991 Hseyin, Dvne, Nefert(?) Aas : 639 Hseyin, Diyrbekir Belerbeisi : 133, 645, 929, 997 Hseyin, ehl-i fesd, Konya kz. : 736 Hseyin, ehl-i fesd, Yalva kz. : 925 Hseyin, Erci Aas, mbir : 565 Hseyin, Kara, Cumalu k., Gelibol : 1118 Hseyin, Karahsr Sanca Yayalar Bei : 437 Hseyin, Keel, zam, Bitlis : 133 Hseyin, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 Hseyin, Kocaili siphlerinden, gemi hdmetinde mstahdem : 1209 Hseyin, maktl, acem-olanlar zmresinden, Saryck k. : 940 Hseyin, Mustaf Paa Evkf Cbsi, Gekbovize : 803, 947 Hseyin, mltezim, Silifke kz. : 854 Hseyin, sbk Sinn Paa Imreti Mtevellsi Cafer'n Kyim-makm : 872 Hseyin, Satlm ks. : 641 Hseyin, siph, Blobogo(?) k., Mezistre sn. : 871 Hseyin, Sol-kol Aas, Badd Yenierileri Serdr : 7, 934 Hseyin, Vidin Bei : 1158 Hseyin, Zam, siphler serdr : 401 Hseyin-bd kds : 880 hsn; -i akyid : 612; -i ed : 65; -i emnet istikmet : 441; -i firset : 184, 542; -i firset kiyset : 367; -i itimd : 347; -i iczet : 596, 628; -i ihtiyrla fergat itmek : 1055; -i inkyd : 146; -i istikmet : 347, 698, 1034; -i istimlet : 34, 186, 195, 285, 316, 326, 394, 774; -i ittihd zre adnun haklarndan gelinmek : 1166; -i mueret : 1034; -i muvenet muzheret : 416, 964, 980; -i sadkatle ubdiyyet : 326; -i taviyyet : 326; -i vadeler eylemek : 537 hsn-i ihtimm : 186, 257, 726, 791; zre olmak : 1165; n zuhra getrmek : 847 hsn-i itat : 267, 319; inkyd : 325 hsn-i ittifk : 287, 325, 326, 408, 678, 696, 896, 1006; ile tedrk : 1144; ile uur- dn-i mbnde bezl-i makdr itmek : 1088; ile zerine varup hakkndan gelinmek : 1142, 1143; u mvere : 186; u tedrk : 16, 425 hsn-i ittifk u ittihd : 2, 3, 38 c, 47, 57, 182, 184, 213, 228, 230, 240, 287, 325, 326, 367, 678, 696, 789, 1074, 1156, 1158, 1165, 1171, 1179, 1205; ile kffr- hksr cnibine nzr u hzr olmak : 1194; zre olmak : 826 hsn-i ittihd ittifk : 2 c, 59 c, 219; zre olmak : 1166 hsn-i mtbeat ittihd : 665 hsn-i tedrk : 48, 79, 165, 180, 184, 325, 373, 418, 437, 486, 567, 608, 611, 986, 1034, 1217; le ehl-i fesd gret eylemek : 789; le elegetrmek : 101, 150, 318, 602, 889, 1134; le hfz u hrset : 325, 326; le tefahhus itmek : 1059; le zabt u synet : 325

347

hsn-i tedbr : 186, 447, 459, 557; ile tedrk itmek : 1177; le elegetrmek : 821; le mdrdan hl olmamak : 826; le rsih-dem sbit-kadem olmak : 826 hsn-i tedbr tedrk : 5 c, 7, 9, 124, 129, 265, 282, 284, 373, 484, 521, 582, 695, 697, 698, 707, 798, 1077, 1128, 1176, 1194; le elegetr(il)mek : 148, 774, 799, 821, 953; le haklarndan gelinmek : 1216; le ittifk u ittihd : 3 hsn-i zindegn : 905; zre olmak : 1034

bret nashat (vk) olmak : 776, 789, 1046, 1067 dll : 180, 182, 542; eylemek : 16, 534, 981; ifsd : 666; virmek : 109 Ihlomi bkz. Holomi lgar : 62, 286; bahnesi : 922; itmee kudretleri olmamak : 1107; a tahamml : 180; a varmamak : 351 Ilgun; kasabas : 488; kds : 1 c, 488; Kona : 1 c Ilca kds : 251, 810 Ilca, mezraa, merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Filibe kz. : 558 lm-i erf : 532, 688; -i lem-ml : 319; -i lem-ml-i husrevne : 180, 326, 542 Imdiyye : 435, 798; hkimi : 150, 330, 541; topra : 142 Imdddn, Kuds-i erf : 643, 644 mme giymek : 323 Imret Mahallesi, Karahsr : 149, 163 mret : 803, 947; aclarn katlitmek istemek : 1216; hademelerin katlitmek istemek : 1216; mtevellsi : 55 c; olunmak : 579; eyhn katlitmek istemek : 1216; tamri : 615; zirat : 579; -i mire : 886; e nzr olmak : 991; ler evkf : 991; ler klliyyen kapanup fukarnun nafakalar kesilmek : 991; lern ehl-i vazyifi ve syir mrtezikas mahzarlarnda teft itmek : 991; n vakfna rayyet yazlmak : 555 nd; eylemek : 1136; ideni sekitmek : 448; itmek : 1196; zre olmak : 955 nd muhlefet : 39, 228, 238, 303, 390, 408, 422, 462, 472, 667, 679, 799; eylemek : 351, 408, 944, 1216; idenleri ism resmleriyle yazup bildrmek : 990; iderse habsitmek : 1109; itdrmemek : 1136; itmek : 997, 1190 nyt bkz. nyet nyet [/nyt]; olunmak : 651, 826, 1088, 1150; rec itmek : 1040; ihsn : 11 c; zuhra getrmek : 1150; -i mlkne rec itmek : 1191; -i hne zuhra getrmek : 1088 nyet-i aliyye : 319; -i husrevne : 1036; -i hne : 826 Irkayn Seferi : 874 rgad : 1, 416, 985; akas : 580; cem : 893; talebi : 893; tevz : 580; u benn tedrk itmek : 1011 Irgand Mahallesi, Burusa : 697, 946, 958 rklarn kat itmek : 789 rz u nms; - dn devlet : 394, 1034; - saltanat : 34, 257, 285, 287, 314, 315, 316, 319, 327, 367; - saltanata mteallik umr : 11 c; n synet : 319 rz- dn; devlet : 521; -i metn : 542; -i mbn : 520 slh : 73, 182, 825; u intizm : 537; u meremmet : 749; u tathr : 76; - vasfa kbil olmamak : 484; a kbil olmamak : 48 sparena urgan : 67, 70 Istabl- mire : 719; atlar mhimmi : 717 syn : 1, 267, 286, 293, 315, 486, 860, 911; eyle(me)mek : 402, 535, 1031, 1048; eyleyen Bodan voyvodas : 1134; iden karye keferesi : 212; iden kefere cnibinden zarar u gezend iridrmemek : 212; itmek : 534, 535, 789, 798, 1126; u fesd : 774; zre musrr olmak : 267; zre olan

348

kefere : 124, 212; zre olanlarun haklarndan geldrmek : 152; zre olmaa yz tutmak : 1176; zre olmak : 101, 270, 761, 799, 821, 1176; zre olmayan rey tyifesine dahlolunmamak : 774; a dhl itmek : 542; c karyelern haklarndan gelinmek : 182; da musrr olmak : 390; dan hl olmamak : 597; lar ziyde olmak : 821 syn u tuyn : 241, 293, 484, 821; zre olan rey v mfsidnn haklarndan gelinmek : 1150; zre olanlarun haklarndan gelinmek : 798; lar mukarrer olmak : 1176 syn iden voyvoda; ile haberlemek : 1134; ile mumeleleri olmak : 1134; ya bolarlar ve rey mtbeat itmek : 1134 tb; a mazhar olmak : 742; a mstehkk olmak : 192, 762, 771, 1133 tb kb : 169; a mazhar olmak : 1011; a mstehkk olmak : 481 tlk : 124, 357; eylemek : 17, 159, 925, 1032, 1102; idenlere buldurup getrtmek : 925; itdrmek : 1067; olunan esrlerin almak : 1102; olunmak : 468, 544, 686, 1128, 1142; zre hkm ihrc : 681 Ivaz avu, drende, Baban Emneti Emni : 446 Ivaz avu, Dergh- Muall avu : 610, 625, 637 Ivaz avu, ehrizol avularndan : 428 zhr; - acz itmek : 976, 1107; - sadkat huls eylemek : 593; - tezallm eylemek : 925, 976, 991; - ubdiyyet : 324, 1102 ztrb zre olmak : 979 zz nusret-i askir-i fevz-meser : 51 Izzeddn, Srcek Bei : 428 Izzeddn, eyh, eirr v eky serdr, Musul : 150 Izzeddn, eyh, eky : 150

d-i erf : 45; de salncaklar peyd itmek : 805 s Bl, defne bulup szdurmakla mseccel, Burhn k., Gelibol : 1118 s avu, Dergh- Muall avu : 25, 52 c, 58 c, 59 c, 197, 203, 272, 293, 297, 307, 313, 314, 315, 367, 488, 755, 764, 783, 788, 865, 866, 1217 s nehri : 588 s Res, Hssa Res : 387 s, Buhayra Vilyeti eyhu'l-Arab : 866 s, Hcrmerd k., orlu kz. : 812 s, siph-olanlar zmresinden : 905 itimd; olunur csslarn eksk itmemek : 1139; itikd- hmyn : 612; - hmyn : 367, 542 bn-i Hayr : 601 brhm bin Abdullh, yenieri, n-bedd : 149, 163 brhm bin Al avu, Dergh- Muall avu : 1103 brhm bin Husrev, mteveff Tahta-zde Muhyiddn Evkf Nzr, vakfa hyneti zhir : 1223 brhm avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 19 c, 45 c, 128, 178, 187, 190, 193, 195, 243, 482, 624, 726, 743, 912, 913, 914, 915, 917, 918, 919, 920, 921, 922, 923, 924, 1103, 1106 brhm avu, Edirneli, Dergh- Muall avu : 725, 726 brhm avu, Rahm-zde, Dergh- Muall avu : 911, 912, 913, 914, 915, 916, 917, 918, 919, 920, 921, 922, 923, 924 brhm Fakh(?) bin drs, mm, ehl-i fesd, Eskiehir kz. : 879 brhm Kapuc, hkm virilen : 392 brhm Kethud, Avlonya Bei'nn Kyim-makm : 484

349

brhm Klr Bl(?) Silahdr, hkm virilen : 1153 brhm Paa Cminn Evkf, Silivrikapu, stanbul : 1189; nzr : 1189 brhm Seyyid Ahmed, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 brhm Yenieri, arz getren, hkm virilen : 53 brhm, Anatol Belerbeisi Kethuds : 1175 brhm, arz getren : 582 brhm, Asesbalkdan kan : 269 brhm, Avlonya bei demi : 500 brhm, nigr, stanbul : 162 brhm, ehl-i fesd, Zviye k., Bzrck kz. : 815 brhm, esri elinden alnan : 109 brhm, Gynkl tyifesinden : 24 c brhm, Hssa Serrc : 443 brhm, psalalu, Dergh- Muall Mteferrikas : 210 brhm, Ktib : 548 brhm, Monl, mm Ms Kzm Evkf Mtevellsi : 140 brhm, mrted, Toanc k., Dimetoka kz. : 982 brhm, Sdde-i Sadet Tercemn : 916 brhm, eyh, mteveff, Hazret-i Ms ve Ynus ve Lt Evkf Nzr, Kuds-i erf kz. : 814, 855 brhm, ohrb, Zencre Sanca Bei : 875 brhm, tercemn, Sdde-i Sadet Mteferrikas : 565 brhm, Trhala Bei Kethuds : 1038 brhm, Yzdepre Kds : 602 ibtl-i hukk idenleri kazy defterine yazmak : 1050 ibtid; dan azeb yazmak : 175; dan hsr-eri yazmak : 175; dan vk olan gedklere tezkire virilmek : 919 icrt bkz. icre icre [/icrt] : 149, 163; cem itmek : 1189; virmemek : 580; -i muayyene-i criye ile virdrmek : 1013; un mfredtn deftere beyn itmemek : 1189; ye i almak : 351 iczet; nyet olunmak : 1145; istemek : 1064; olmadn yirlerine gitmek : 790; taleb eylemek : 1075; taleb itmek : 1146; vir(il)mek : 185, 302, 1015, 1065, 1083, 1092, 1145; -i hmyn : 375, 450, 530, 628, 790, 1077, 1146, 1153; sz giden siphler : 790 icml : 347, 662; almamak : 1175; defterlerin amak : 1175; mcebince tevch eylemek : 1175; l tmrlar : 347 icml mufassal defterleri; n gndermek : 320, 549, 865, 959; n irsl eylemek : 811 icr; -i ahkm- er- erfde tedrc adlet ile tutmak : 1215; -y ahkm- siyset : 542; -y ahkm- eryye : 549, 651; -y er- erfde hmyet synet olunmak : 1215 i atlar : 72 i hsr [/kala] : 122, 235, 438 i ilden tereke almak : 1161 i kala bkz. i hsr il (sanca) : 9 c, 811; atk u cedd icml mufassal defterleri : 865; bei : 9 c, 12 c, 19 c, 61, 179, 299, 334, 337, 352, 393, 399, 467, 517, 801, 926, 1040, 1198; halk : 9 c; kdlar : 804; Kbrus Belerbeilii'ne ilhk olunmak : 865; siphleri : 12 c; nda vk olan kdlar : 835; nda vk olan kalalar : 835 ilerinde mtemekkin olanlara tamr itdrmek : 1211 idmn imtihn itdrmek : 440 drs avu, Dergh- Muall avu : 512 drs, Hc, drende, Hazret-i Ms ve Ynus ve Lt Evkf Nzr, eyh ve Ferr, Kuds-i erf kz. : 814, 855 drs, Hsrck k., Eskiehir kz. : 879

350

drs, Nide Bei'nn Kethuds, sol-ulfecilerden : 999 drs, sol-ulfeciler zmresinden : 693 ifrz : 548, 662; eli emirllere virilmek : 662, 663; eylemek : 921; dan zemet tevchi : 875 iftir; idp mllarn almak : 1023; itmek : 437; v bhtn : 332 imz- ayn : 441 ihnet teadd : 681, 984 ihbr u ir olunmak : 394 ihds idilen yolun kapatlmas : 827 ihls; ile itat : 326; u sadkatle kul olmak : 326; - taviyyet : 325; n ve sammiyyetini gstermek : 825; la itatde kyim olmak : 325 ihml : 2 c, 5 c, 59 c, 578, 1032; eylememek : 715, 755, 756, 757, 765, 770, 778, 788, 1209; it(me)mek : 45 c, 51 c, 1098, 1109; olunmak : 44 c, 51 c, 762, 769; sebebiyle dmen mstevl olmak : 38 c; imhlden hazer : 722; tehr : 775; zre olmak : 780, 1021, 1208; ve adem-i ikdm sebebiyle zarar iridrilmek : 1074; den ihtirz eylemek : 299, 714; e hamlolunmak : 37 c; i ilm olunmak : 1172; i istim olunmak : 1021; i sebebi ile mfsid memlekete gelp dhl eylemek : 1171; i sebebi ile mfsid vilyete dhl olup zarar iridrmek : 1171; le bir mahalle zarar irimek : 42 c; leri sebebi ile s v tlerden reyya zarar irimek : 1150 ihml mshele : 5 c, 10 c, 22 c, 27, 32 c, 33 c, 36 c, 63, 72, 135, 191, 196, 203, 242, 245, 253, 283, 295, 297, 306, 384, 385, 388, 438, 506, 514, 531, 557, 573, 576, 619, 1208; cyiz olmamak : 813; ile bir mahalle zarar olmak : 21 c; ile fesd enat olmak : 21 c; itmemek : 60 c, 1221; zre olmak : 44 c; den hazer : 26 c, 38 c, 42 c, 59 c, 197, 241, 281, 300, 304, 318, 401, 409, 440, 467, 727, 742, 747, 750, 777, 785, 790, 794, 795, 835, 876, 994, 1018, 1022, 1069, 1100, 1172, 1208, 1213; leri olmak : 1089 ihml teksl : 396, 476, 1168; den hazer : 824 ihmlden hazer : 14 c, 30 c, 50 c, 169, 179, 187, 198, 243, 249, 255, 274, 279, 307, 309, 310, 349, 356, 388, 713, 728, 746, 748, 751, 754, 761, 764, 846, 885, 921, 927; eylemek : 9 c, 59 c, 209, 465, 473, 682, 684, 718, 982, 994, 1073, 1096, 1187, 1192, 1199; itmek : 725, 1039, 1202 ihrc u redd itmek : 991 ihrct cem : 1011 ihrk : 125, 288; itmek : 608, 798; itmek havf : 426; a kasd : 224 hsn, sbk Kalavrita Kds Mevln Eyyb'un demi : 583, 584 ihtill; fesda medd olmak : 559; teaddler eylemek : 1190; zre olmak : 766; virmek : 542, 1220; virr husslardan ihtiyt eylemek : 1215; e bs olmak : 1220 ihtilt itmek : 895, 1176 ihtimm : 1107, 1208; eylemek : 1033, 1131, 1181; itmek : 1006, 1039, 1128; ihtiyt : 398; ikdm : 795, 1091, 1194; zre olmak : 1011, 1021, 1165, 1181, 1192; - tm : 1011; da dakka fevtitmemek : 927; n vcda getrmek : 1128; lar olmamak : 1089 ihtirz; eylemek : 8 c, 299, 392, 441, 476, 713, 714, 1022, 1035, 1184; itmek : 1 c, 826; zre olmak : 86, 264, 388, 1021 ihtisb iltizm eylemek : 800 ihtiyc ile muhtc u zell olmak : 1013 ihtiyr siphler : 142, 435 ihtiyt u ihtirz : 86; eylemek : 476; itmek : 826 ihtiyt; eylemek : 1034, 1063, 1105, 1138, 1166, 1215, 1217; zre olmak : 1179, 1187 ihy; eylemek : 1069; v bdn eylemek : 1112 ihzr; eylemek : 972, 980, 981; idp ahvlin teft itmek : 1210, 1223; idp zimmetinde olan ml taleb eylemek : 999; it(me)mek : 953, 979, 1012, 1046, 1131, 1161; itdrmek : 1039; olunmak : 965, 970, 1020, 1119, 1198; olunup irsl olunmak : 1187; u mheyy : 723; u tedrk : 102, 1168; - husam : 362, 1097; lzim olmak : 947 ikmet-i salevt : 644 ikdm : 1020, 1129; eylemek : 1033, 1166; ve say ihtimm : 211; zre olmak : 1165

351

ikdm ihtimm : 2 c, 4 c, 23, 27, 28, 29, 31, 32 c, 34, 35 c, 36 c, 37 c, 38 c, 39 c, 56, 71, 184, 192, 194, 220, 279, 283, 326, 366, 399, 412, 417, 441, 514, 557, 597, 700, 718, 731, 744, 747, 764, 774, 775, 810, 846, 1011, 1104, 1109, 1110; eylemek : 49 c, 1103; olmak : 840; zre olmak : 58 c, 1168; zuhra getrmek : 762; n vcda getrmek : 1142, 1143 kiboal karyesi, shklu kz. : 443 kinci Oda : 1055 ikinci blk : 943 ikinci nevbetller : 465 ikindi rus : 686 klm-i Garbiyye Muktaas, Msr : 802, 882, 974 ikrm ihtirm zre olmak : 852 ikrr; idp sicill olunmak : 925; itmek : 953, 1207; ile sebt-i sicill olmak : 941 iktidr olmayanlar; n gidermek : 1177; un cebelsi alnmak : 1174 il-er(ler)i : 5 c, 10 c, 226, 228, 230, 240, 286, 294, 373, 447, 471, 484, 551, 557, 676, 691, 774, 789; cem : 30, 59 c, 66, 124, 229, 437; cemyyeti : 101, 240, 551, 559, 1022, 1034, 1190; cemyyeti ile yallar bekletmek : 980; ile def- mazarrat : 1077; ile yarak u yasaklaryla kmak : 59 c; muveneti : 391, 402, 438, 495, 582, 638, 986; nden dem ihrc : 964; nden muhlefet idenleri erle tedb itmek : 964; ne hkm virilmek : 1190; yle hzr u mheyy olmak : 59 c; yle yarak u yasaklaryla kmak : 58 c; yle yarar demlerin koyvirmek : 1009 lbasan; kazs : 22; sanca : 19, 172, 229; bei : 47 c; kds : 208, 424, 677, 1219; muhfazas : 677; nzr : 677; sanca kdlar : 27; sanca siphleri : 19, 168 ili(ler) : 291, 327, 404, 596, 678, 685, 696; gemi ile irsl olunmak : 596; gndermek : 319, 698; v nme gndermek : 1170; si ile mektbn gndermek : 1191 ilhk; olunmak : 667, 811, 865, 1024, 1034; olunup riyet olunmak : 1088 loyani(?) karyesi bkz. Blobogo(?) karyesi : 871 iltic : 560; idecek yirler : 455; itmek : 1170; ya kbil kala : 560 iltift- meserret-msvt- mlkne : 319 iltims; eylemek : 1034; itmemek : 328; recs hayyiz- kabl-i hneye karn olmak : 826; kabl olmak : 1191; ile su ve gnh afvolunmak : 1191 iltizm : 82, 108, 109, 136, 142, 353, 424, 435, 439, 503, 519, 522, 577, 690, 706, 882; bozlmak : 98; eylemek : 446, 800; ile virp harb itdrmemek : 1211; itmek : 802, 974, 1114; a zarar mterettib olmak : 969; dan fergat itmek : 1114; arzitmek : 1211; bozlmak : 59; dah ziyde eylemek : 1114; mutemed kimesneye zabtitdrmek : 1211; zabtitdrmek : 1114; na cevb virmek : 1114; la sancak arzitmek : 1211; la yaplmak : 1211; un tahammli : 1211 lys (Abdullh) avu, Dergh- Muall avu : 718, 743 lys Be, Mr-hr, Ahona(?) ks., Grice kz. : 615 lys bin Izzeddn, kree konlm, eyhtoan karyesi, erke kz. : 364 lys avu, Posta, Dergh- Muall avu : 1 c lys, kapuclardan : 1116 lys, mtek, Hamdbki k., Takpri kz. : 816 lys, sbk Sinn Paa Imreti Mtevellsi Cafer'n Kyim-makm : 872 mm Al Kubbe-i erfi : 119 mm Hseyin suy : 656 mm Ms Kzm Evkf mtevellsi : 140 imm : 270, 1097, 1217; tayni : 63; hatbler : 981; der-zencr idp Atebe-i Uly'ya gndermek : 1059 mm- Azam; Evkf mtevellsi : 140; Kalas : 119 imeci tark : 310, 426, 438, 650 imtihn; eyleyp sanata kdir olup mahall olana tevch eylemek : 1127; itdrmek : 1012; itmedin n-ehle arz virmek : 1098; olmadn gedk tevch itmek : 1127; olmak : 1012; olunmadn topclik gedklerin virmemek : 1012; olunup mahall mnsib olana gedk tevch olunmak : 1127

352

imzlu ve mhrl huccet ibrz olunmak : 1115 nm, Nide Kds, Vilyet-i Karaman Nzr : 1117, 1159, 1184 nebaht (sanca) : 1073, 1089; alaybei : 201, 202, 776; bei : 31 c, 38, 414, 1006, 1007, 1012, 1073, 1186; cnibleri : 1007; erbb- tmr : 1006; hsrlar muhfazasyn tayn olunmak : 1073; kdlar : 202; Kalas : 434; kurbinde yallarda olan kdlar : 296; muhfazas : 1006; muhfazasna tayn olunmak : 1186; muktat : 1109; siphleri : 31 c, 201, 202, 225, 257, 296; zams : 1006; 'da terakklere ve mansba virilen ahkm : 1089; 'ya tbi kalalarun muhfazas : 1073 nebzr : 734; kds : 725 necik; kazs : 743; kds : 719, 1097; kdsnun demi : 1097 negl : 1 c; kazs : 149, 163; kds : 1 c; Kona : 57 c inek : 601 infz- evmir nevh : 542 inhizm inkisr mukadder olmak : 211 nni; kds : 115; Kona : 1 c, 57 c; zahresi : 1 c nz : 734; kds : 725 nsn, Dergh- Muall kullarndan Hasan'un demi, ingne harc cemne memr : 599 intizm- ahvl-i askir : 542 pek mahalli, Krisce(?) karyesi, Dukagin sn. : 293 ipek : 120, 144; almak : 645; getrmek : 645 pek; kds : 208; Kalas : 182 psala : 734; kds : 725, 740, 742 iri darbzen irsli : 653 iri kereste(ler) : 70, 388 irimi oullar : 908 irimi ekerkam : 601 irsl olunan kadrgalar varmamak : 1082 irti : 333 sakc : 1165, 1168; kazs : 1015; skelesi : 1168; kds : 1015; 'dan gemek : 1165; 'dan gep mlk olmak : 1166; 'ya darbzen indrmek : 1166; 'ya varmak : 1165 shk, drende : 736 shk, korc : 1010 shk, Sleymn Paa Mderrisi : 540 shklu; kazs : 557; kds : 443 simler(?) karyesi, Amsiyye : 619 isimleri ve ba karyeleri ve yaz(l)ular ile (yoklayup) defter eylemek : 1154, 1156 isimleriyle defter itmek : 1085 isimleriyle ve zulm teaddleriyle yazup bildrmek : 1058 isimleriyle yazup gndermek : 55 c iskn itdrmek : 534, 535 skaradin Kalas, Klis : 43 c skatoz [/ sketos] 284; kds : 515; Kalas dizdr : 515; Kalas kethuds : 515 iskele(ler) : 18, 20, 32, 60 c, 66, 170, 176, 187, 188, 200, 201, 202, 213, 220, 388, 432, 581, 617, 624, 805, 1145, 1168; bin itdrmek : 9 c; bins : 9 c, 13 c; emnleri : 617; yaplmak : 12 c; zabt : 1; de hzr u mheyy itmek : 1039; de yoklamada bulunmak : 759; e hamr gelmek : 1196; i seddeylemek : 333; ye gelp Donanma-i Hmyn gemilerine dhl olmak : 1214; ye gider yol : 333; ye gndermek : 1214; ye indrtmek : 1002; ye irimek : 770; ye kalua krei indrilmek : 1002; ye varlmak : 44 c skender Be, sbk Sigetvar Bei : 667 skender avu, Dergh- Muall avu : 453, 540, 722, 732, 743 skender Kethud, Delvine bei demi : 286

353

skender Paa : 864 skender, zvornik Bei : 685 skender, mrted, Ardarosic(?) k., Dimetoka kz. : 982 skender, sbk Badd Belerbeisi : 1, 2 skender, sbk Msr Belerbeisi : 868 skender, Taman Muktaalar Emni : 109 skender, Yahy Paa Imreti Mtevellsi : 332 skenderiyye (Arnavutluk) : 23, 175, 180, 203, 225, 230, 231, 251, 276, 290, 292, 327, 480; sanca : 22, 257, 293; bei : 4 c, 22, 38 c, 180, 182, 212, 293, 394, 396; bei kethuds : 4 c; kds : 208; Kalas : 180, 182; sanca alaybeisi : 38 c; sanca bei : 39 c; sanca siphleri : 38 c; semti : 212; 'den Mora'ya varnca yallar muhfazasnda olan merdan mektblar gelmek : 1194 skenderiyye (Msr) : 217, 218, 467, 543, 596, 1092, 1120; bei : 16, 47, 57, 184, 185, 186, 207, 213, 216, 219, 220, 264, 519, 522, 596, 748, 750, 751, 753, 762; gemileri : 396; halci tathri ihrct : 1105; skelesi : 464; kadrgalar : 762; Kalas : 218; kapudn : 50 c, 214, 217, 218, 778; sanca bei : 184, 207, 215, 218, 386, 398; 'de olan gemiler : 1093, 1122; 'de vk olan atk u cedd gemiler : 1121; 'ye mteallik gemiler : 1092 skerle, zimm, Siraze k., Eflak : 708 sketiye(?) karyesi, Karasu Yenicesi kz. : 576 sketos bkz. skatoz skilib; kazs : 872; kds : 872 skilbl Mahallesi, Silivri : 591 skori karyesi, Hslar kz. : 625 slm bin s, res, Karaburun k., eme kz. : 137 slm gemileri : 284 slm'a gelmek : 323, 332, 585 slovin karyesi, Bender kz. : 702; serhaddi : 1057 ism resm; leri ile yazup arzeylemek : 1219; leriyle yazup bildrmek : 1063, 1067, 1071 sml avu, gnll yazlmasna memr : 1042 sml, Anavarin Mltezimi : 439 sml, Deli, ehl-i fesd, Bolavadin : 1111 sml, Yukaru Cnib : 938 ismi ve resmi ile yazup arzitmek : 992 smil Kona, Konya : 1 c isnd eyledkleri huss sbit olmak : 1040 spanya : 205, 464, 474, 529, 532; gemileri : 62; ile ittifk u ittihd eylemek : 856; keferesi : 211; kral : 211, 394 spir; bei : 365; halk : 365; kds : 365 stanbul : 13, 14 c, 21, 25, 42, 45, 49, 70, 74, 85, 94, 126, 128, 167, 171, 176, 194, 196, 197, 208, 209, 245, 261, 268, 271, 291, 368, 374, 388, 392, 422, 554, 573, 583, 624, 659, 664, 719, 723, 724, 733, 764, 783, 810, 823, 927, 944, 982, 1001, 1104, 1131, 1189, 1207; kazs : 732, 743; kdlar : 719; kds : 392, 704, 723, 731, 1030, 1189; kassbl hdmeti : 461, 587; klesi : 223, 443, 983; klesi cr olmak : 969; kntr : 531, 975; muhtesibi : 37 c; mddi : 489, 490; zahresi : 37 c, 336, 422, 630, 684, 927; zahresi koyun : 704; 'a kuz gnderilmek : 37 c; 'da ihrk vk olmak : 125; 'dan donanmaya varnca yalda vk olan kdlar : 675; 'dan Gelibol ve Selanik ve Sofya ve Zara ve Silistre'ye varnca mbeynde vk olan kdlar : 944, 945 stanbul Pr Bli : 934 stanky (cezresi) : 46; azeb aas : 845 stefan Kral, Erdel Kral, mrdolm : 319, 325, 326, 327, 689 stefe kds : 208 stendil cezresi : 1051 istil v istl : 51

354

istid; -y tfet eylemek : 1170; -y nyet itmek : 826 istihdm; eylemek : 1209; in gemi alkoymak : 1084; in oln gndermek : 1129; it(dr)mek : 1008, 1012, 1028, 1051, 1129, 1144; olun(ma)mak : 837, 1043, 1051, 1087, 1209; a tayn olunmak : 905 istihkm; zre bir kala bin itmek : 1198; zre tamr olunmak : 1011; yapmak : 438 istikmet ile hdmet itmek : 1066 istikbl hdmeti : 860 istimlet : 19 c, 447, 579, 658; ile salvirilp yirl yirlerine temekkn itdrilmek : 1126; mdr ile slh : 182; vir(il)mek : 267, 355, 361, 390, 476, 677, 698, 774, 1034, 1064, 1128; le skin itdrilmek : 658 stinye nyibi : 625 istirhat itmnn zre olmak : 698, 876 istire : 9 i-er(ler)i : 142, 413, 414, 427, 431, 435, 445, 944, 978 tib; nhyesi, Kstendil sn. : 604; kds : 810 itat; eylememek : 761, 820, 1136; idp meclis-i era gelmek : 1190; it(me)mek : 774, 798; itmek murd idinmek : 826; sadkatde rsih-dem olmak : 319; ubdiyyetini if v ikr itmemek : 826; zre olmamak : 30; -pezr olmak : 542; e terb itdrmek : 19 c itat inkyd : 152, 267, 390, 698; zre olan karyeleri urmak : 484; zre olmak : 30, 826 itat-i er; itmemek : 889; - kavm : 571; - erf : 142, 435, 567, 608; - erf itmemek : 1216 itlf isrf; olmamak : 1011; dan hazer : 419, 425, 1198; dan ihtiyt olunmak : 906 itlf- mldan ihtiyt zre olmak : 849 itmm; a iri(dr)mek : 1119, 1147, 1150, 1173, 1185, 1192, 1201, 1202, 1209; na say ikdm eylemek : 1201 itmm- maslahat; eylemek : 1209; a say ihtimm olunmak : 394 ittifk : 319; ile zerine varup hakkndan gelinmek : 1142, 1143; zre olmak : 1165 ittifk u ittihd : 3, 38 c, 148, 319, 373, 396, 484, 698, 789, 798, 1074, 1156, 1158, 1165, 1205; eylemek : 856; ile kffr- hksr cnibine nzr u hzr olmak : 1194; ile yek-dil yek-cihet olmak : 1034; itmek : 1171; zre yrimek : 215; la emrine ve szine amel itmek : 1088 ittihd; ittifk : 59 c, 695; 1166; zre adnun haklarndan gelinmek : 1166; lar olmak : 1217 van, Neme Kapudn : 1057 vraca kds : 72, 336, 995 vranya; eribas : 1027; ile Novaberde mbeynlerinde harmler peyd olmak : 1068; kds : 810, 1068 izle; olmak : 150; si lzim olmak : 1220 zdin; kasabas : 1070; kds : 208, 810, 1070; muhfazas : 1070 zladi kds : 72, 810 zmir : 5 c, 752, 1146; skelesi : 28, 29, 1145; kds : 29, 1059, 1060, 1145 znik : 148; kds : 1 c, 24 c, 148, 618; Kona : 57 c; korcs : 148 znikmid : 57 c, 805; ayn : 1046; skelesi'ne kalua krei indrilmek : 1002; kds : 1 c, 45, 58, 102, 378, 422, 451, 453, 473, 805, 1046, 1080, 1141; Kona : 1 c; 'de olan gemiler : 1141 zvornik; alaybeisi : 685; bei siphleri ile serhad muhfazasna varmak : 1079; beiyle haberlemek : 1079; (sanca) bei : 253, 306, 685, 1202; sanca kdlar : 1201, 1202

Kabe; -i Mkerreme hdmeti : 597; -i erfe'nn sakf meremmeti : 1105 Kde, Yemen : 537

355

kde-i mstahsene-i tcdr : 698, 826 kabyile mutasarrf olmak : 960 kbz- emvl : 1059 kableden kfileler tayn itmek : 827 Kbil Kethud iftlii, Edirne : 162 kabz : 353; eylemek : 140, 359, 730, 911, 988; itdkleri akay nzra teslm eylemek : 1189; ol(un)mak : 362, 706 kabza (tfenk) : 180, 561, 1092 kakunlar : 429; a dahlolunmak : 1030 kaurlmakdan hazer eylemek : 1222 Kadem, Mustaf Sba'nun criyesi, davc, Hayrabol : 1212 kadnlar ve ocuklaryla berber vatanlarn terkitmek : 825 kadrga(lar) : 10, 15, 16, 22 c, 26, 34, 46, 47, 65, 69, 75, 84, 129, 207, 218, 244, 259, 266, 268, 277, 285, 292, 294, 303, 346, 377, 383, 394, 396, 405, 476, 494, 497, 513, 514, 519, 522, 529, 532, 596, 646, 748, 751, 752, 753, 762, 771, 775, 778, 779, 1004, 1084, 1093; lt esbb : 374; lt levzimi tekmli : 261; alkoymak : 211; bins : 13, 39, 48, 70, 258, 261, 271, 371, 374, 388, 758, 1209; bozgun olmak : 217, 218, 219; bozmak : 280; deryya kmak : 1037; deryya in(dr)mek : 258, 388; donatmak : 217, 218, 219, 513; eygleri : 244; getrdp gret itdrmek : 1048; gndermek : 1082; halkna hastelik rz olmak : 46; hdmeti : 69, 106, 207; in kalua krei kesdrilmek : 1002; ile gelmek : 1037; ile hdmet-i muhfazada bulunmak : 1037; ile mretteb mkemmel hzr u mde olmak : 1037; iler gndermek : 1041; irsli : 16, 398, 1037, 1082; kala dvrna top urup zarar eylemek : 267; kalafat u meremmeti : 220; kprileri : 244; kuaklar : 244; krei : 56; krei kesilmesi hdmeti : 646; krekcileri hastelenmek : 239; krekcilerin teft : 1048; krekcisi : 263, 464; krekleri : 675; levzimi : 173; levzimi tedrki : 383; muveneti : 377; mhimmt : 388; mhimmi : 13, 39, 374; mkemmel muhfaza in taraya kmak : 1022; mretteb mkemmel donadlup hzr olmak : 1048; suya indrmek : 48; tamr itmek : 1211; tayni : 26 c, 1003, 1004; talebi : 69; varmamak : 1082; zuhr itmek : 267; da cengci olmamak : 1001; a hastelik mek : 762; a konlmak : 1081; a koymak : 1048; a koyup irsl itdrmek : 1081; a mukbele itmek : 778; a mlk olmak : 1037; a palamar almak : 476; dan havf zre olmak : 1070; lt esbb ile tekml eylemek : 1048; cem lt levzimi ile tekml eylemek : 271; n topla urmak : 267; un ltclarn tekml eylemek : 775; un cengcilerin tekml eylemek : 775; un cengcilerin tertb tekml eylemek : 748, 751; un esbblar : 263; un krekcilerin tekml eylemek : 775; un krekcisi noksn olmak : 217, 218; un levzim mhimmtn tekml eylemek : 775; ya ltc v topc virilmek : 1001; ya cengci almak : 1001; ya girmek : 26 c kadrga kerestesi : 39, 173, 199; ihzr : 13, 374; kesdrilmek : 1053; kesdrilp ihzr olunmak : 1020; tedrki : 1033 kadrgalarun lt esbb; eskimek : 218; tebdle muhtc olmak : 218; n tertb tekml eylemek : 748, 751 kd(lar)* [/kuzt]*; alduklar akay hkmitmek : 1027; azlolunmak : 681, 984; bi'z-zt kend nefsleriyle varup aa kesdrp indrp teslm eylemek : 1053; fesdna huccet virmek : 957; ile mektblar gndermek : 1194; kassm mhriyle zabtolunmak : 1093; mahzarnda sebt-i sicill olunmak : 1118; mektb gndermek : 1009; nyibi : 1132; temesski : 55; nun alk kat olunmak : 1107; nun arzn getrmemek : 1059; u men : 265; yanlarna varup dll eylemek : 981; a ahkm yazlup gnderilmek : 1204; a tenbh eylemek : 1028, 1032; ya muvenet eylemek : 1002 kdlk(lar) : 18 c, 82, 402, 431; virilmek : 82; dan firr itmek : 109; dan gemi aac hdmeti fermn olunmak : 978; alnmak : 33 c, 841 kd-asker : 365, 523, 620, 870, 977, 1062, 1188 kadm hs(s); olan karyeler : 95, 347; olan kur v mezri : 548 kadm ocak erleri : 7 c Kadra(?) veled-i Vak(?), zimm, Tikovik(?) k., Riyekan nh., Hersek sn. : 486 Kadr, Hzr ol, Kavala Kapudn Abdlcebbr'un demi : 239

356

kadunaya ur(l)mak : 48, 468, 614 kafas kurmak : 160 kffe-i mslimn mslimt : 51 kffe-i mem : 394 kfile : 896; katl-i mm olunup emvl esbblar gret olunmak : 896, 897; muhfazas : 918; ler tayn itmek : 827 kfile-i hac(c) : 100, 358; - erf mr-hr : 358 kfile-i huccc : 710 kfir(ler) [/kffr/kefere] (tyifesi) : 15, 17, 46, 50, 60, 62, 65, 69, 101, 117, 124, 129, 180, 182, 211, 212, 227, 270, 286, 288, 291, 294, 317, 391, 402, 404, 468, 486, 497, 500, 505, 511, 532, 535, 585, 643, 644, 668, 708, 782, 789; almak : 224; sler : 124; baras : 46; basmak : 346, 494; canibinden sahh haber almak : 50 c; cnibinden hareket : 391; cem : 224, 286; cemyyet tedrk zre olmak : 1194; cemyyeti : 226; donanmas : 287, 292, 407; donanmas ahvli : 50; elegelmek : 403; elegetrilmek : 762; elegirmek : 779; ellerinde olan yarar atlar mr in girift itmek : 1022; ellerinde yarak komamak : 1038; esr olmak : 1102; etvr u evzndan ahbr virmek : 1079; firkatesi : 762; galebe itmek : 286; gnder(il)mek : 1005, 1057; hamrlarn mahzenlerine fu ile alup gitmeyp tulumlar ile tamak : 1196; syn eylemek : 1048; syn zre olmak : 270; ile meclis-i erda murfaa olunmak : 1196; ile meml olunmak : 1217; ile mumele : 227; ile mumele v ihtilt : 227; ile mukbele olmak : 753; kadrgalar : 60, 288; kala iinde olmak : 1217; kalalarndan bir kala zerine top ekp varmak : 43 c; kalalarnun askeri cemyyet zre olmak : 1192; karaya dkilmek : 403; kenra kmak : 762; kenra dkilmek : 762; kesret zre olmak : 287; korsan gelecek yir : 59 c; mnhedim olmak : 1057; olmak : 585; tarafndan gemi gertmemek : 762; tara ihrc olunmak : 1217; tutlmak : 66; Udobina Kalas zerine yrimek : 35 c; vilyeti : 532; yek-dil yek-cihet olmak : 35 c; - bed-fil gemileri : 34; - bed-girdr : 211, 284, 367, 477, 514; - bed-girdrun donanmas : 10; - bed-girdrun sefyin-i hezmet-medrlar : 394; - bed-nihd : 396; - dallet-sr : 464; - dzeh-mekn : 474; - fccr- te-karr : 513; - hezmet-irun evz u etvr : 510; - liymla muhtelit olmak : 585; - mezellet-sr taraflarna dyim css gndermek : 39 c; - mezellet-srun mazarrat u fesd def : 366; - sakar-makar : 476; - tuyn-srun birbiriyle ahd msk : 211; - tuyn-srun sefyin-i hezmet-karyinleri : 394; -i bed-girdr gemileri : 185; a havf u hayet olman perkende olmak : 1077; a tereke bey : 272, 273; a tereke virilmek : 275; a tereke virmekden hazer : 485; dan gflet : 240; dan havf ihtimli olmayan kalalar : 226; dan zarar iridrmemek : 1183; de bulunan yarar at u tfengi alup kla tevz itmek : 1022; de tfenk ve syir lt- harb : 1009; de tfenk ve syir lt- harb ktlden var ise ellerinden almak : 1006; de yarar at bulunmak : 1009; den bir zarar iridrilmekden ihtiyt eylemek : 1217; den krekci tutmak : 25 c; den mslimn olmak : 439; e giriftr olmak : 686; i katl : 668; lere bey itmek : 1188; nn hufyeten Krfz ve Venedik ile ziyde ittihdlar olmak : 1217; nn syn u fesd : 774; nn kahr u tedmri : 293; nn karyeleri urlmak : 774; nn mekr hadalar : 644; nn reys : 774; nn ziyde hareketi olmak : 35 c; un def u ref : 367; un donanmalar ahvli : 532; un donanmasndan gaflet : 267; un evz u etvrn tecesss itdrmek : 851; un fikr-i fsid ve hayl-i ksidlerinden sahh haber almak : 1079; un gret hasreti : 367; un gemileri hareketden hl olmamak : 1021; un hareket-i hezmet-karnleri : 1194; un kadrgas zuhr itmek : 267; un kal u km : 367; un mazarrat u fesdlar : 367; un tevecchi : 1194; n eteleri segirtmek : 224; yi tazr-i edd ve habs-i medd ile zecritmek : 1196 kfir [/kffr] gemileri : 16, 57, 59 c, 66, 186, 207, 213, 281, 284, 292, 762, 1021; gelecek mahallere yarar gzciler koymak : 58 c, 59 c; hals olmak : 213; ile mukbele olmak : 753; n almak : 532; n elegetrmek : 16, 753; n grdkde haber virmek : 1051; nden mr in alnan esrler : 988; ne mukbele eylemek : 748, 751 kfir [/kffr] kalitesi : 1005; ne azk virmek : 1058; ne kulaguzluk eylemek : 1058; yle ittihd zre olmak : 1058 kaftn : 965 kdlar : 916 Khire : 542

357

kahr u tedmr : 3, 51, 184, 186, 211, 293, 315, 394, 474, 510, 519, 521, 522, 532 kahr- kassr ile makhr olmak : 193 kaht : 348; olmala slynesi masrafa kifyet itmemek : 1066; u kllet : 348; lk yir olmak : 1162 kaht u gal; mndefi olmak : 1093; olmak : 1107 Khta kds : 16 c, 208, 652 kahve-hnelerde olmak : 1107 kl olm gherile : 586 kal u kam : 184, 186, 367, 510 kala(lar) [/kl] : 7, 32, 136, 138, 151, 226, 228, 230, 233, 278, 286, 288, 294, 311, 325, 326, 348, 354, 372, 402, 424, 438, 474, 493, 497, 515, 531, 532, 535, 537, 552, 574, 639, 642, 653, 772, 807, 826, 835, 860, 975, 1200; ahvli : 1177; alnmak : 1126; azebleri : 1055; barut u yara olmamak : 1192; bin eyleyen mimr : 1198; bin itdr(il)mek : 425, 906, 1198; bin itmee mteahhid olmak : 1150; cnibine gz kulak tutmak : 1130; dizdr : 1, 957, 1098, 1157; dilmek : 519, 522; frisleri evvelki odas : 992; feth u istihls : 519, 522; feth u teshri : 182, 186, 474; feth mhimmi : 184; fetholunmak : 394; gzleri : 224; gedkl kala olmak : 560; gerekl olmak : 807; hl kal(ma)mak : 129, 439, 574, 975; halk : 438; harb eylemek : 146; hedmeylemek : 52 c; hedmidp yaran almak : 52 c; hedmit(dr)mek : 43 c, 515, 560; hedmolunmak : 497, 514, 1126; hdmeti : 439; hfz u hrseti : 175, 177; hfz in nefer alkonlmak : 1157; hfznda olmamak : 177; hfznda usret zarret ekilmek : 129; hfzolunmak : 270, 1070; iinde olan kefere tara ihrc olunmak : 1217; ihds : 1; ihrk : 1; ile varo mbeyninde evler ve dekkn peyd olmak : 1136; ilticya kbil olmak : 560; istls : 186; istihkm zre tamr olunmak : 1011; kapus almamak : 438; kapusn yapup iine girmek : 1126; keferesi : 182, 212; kethuds : 1; kffr ile meml olunmak : 1217; mamr u bdn olmak : 691; mevcibi : 924; mahbes-i esr olmaa mnsib olmamak : 581; mahf u muhtara mahalde olmak : 1130; meremmet olunmak : 560; meremmet tamri : 804; muhsaras : 1, 16, 257, 1057; mhimmt : 119; mhimmi : 1193; mlevves olmak : 581; mstahfzlar : 552, 1051; mstahfzlarn hric yirde gezdrmemek : 177; mstahfzlarn zabt : 177, 346, 494; nefert palankaya ihrc olunmak : 1157; psbnlar : 154; svrleri aas : 1135; tamr termmi : 514; tamri : 650, 898, 1011, 1064, 1186; tamri harc : 1109; tamri itmma irimek : 1064; tamrinden men : 514; tamrine kalmak : 1194; talebi : 146; terekesi : 592; topc gedi mahll dmek : 1098; topcbas : 1, 1098, 1127; topclar imtihn olmak : 1012; topclarn zabt : 346, 494; topn har kalaya sepidrmek : 43 c; toplar ve syir mhimmt hzr u mheyy olmak : 1098; toplarn ceng mahallinde ihzr itmek : 1012; zerine top ekp varmak : 43 c; ve serhad muhfazasnda mcidd s olmak : 1079; virmek : 16; v kasaba(lar) : 609, 622; v toplarndan tamri lzim olann tamr itmek : 1147; yaplmak : 425, 960; yapmaa mnsib mevz : 425; yaran har kalaya sepidrmek : 43 c; yarak u baruta ihtiyc olmak : 1193; ykl(ma)mak : 43 c, 560, 1064, 1157; zaf zre olmak : 180; zabt asr olmak : 581; - mrden hl olmak : 1164; - vcib'l-inkllarn kal u kam : 510; -erenleri : 373, 426, 484, 592; a lt- harb teslm eylemek : 1009; a dahl tecvz : 146; a dde-bn olmak : 1051; a nefer tedrki : 807; a tevz itmek : 1022; a ve memlike zarar u gezend iridrmemek : 1193; a ve syir reyya haber virmek : 1051; da barut hfzitmek : 1095; da darb u harbe kdir kimesneler tutmak : 1012; da gherile v kkrd hfz : 82; da habsolunmak : 331, 645; da mr tereke konlmak : 592; da mslimnlk olmamak : 1217; da mstevf zahre olmak : 994; da olan cmilern minreleri olmamak : 1211; da oturmamak : 130; da rehn tarkyla alkonmak : 132; da yarar u tvn kimesneler tutmak : 1012; da yatmamak : 130; dan bad olmak : 1051; dan karmak : 138; dan daru ihrc itmek : 994; dan firr idenler : 270; dan firr idenlern elegetrilmesi : 129; dan gaybet eyleyenler : 270; dan gaybet itmek : 712; dan hric yirde olmak : 429; dan hric yirde yatmak : 177; dan hrice nefer salvirmemek : 1051; dan ihrc : 122; dan kalaya daru virilmek : 994; dan ref eylemek : 429; dan srmek : 860; dan tara kmak : 574; dan tara gitmek : 411; dan tarada komamak : 1012; dan top almak : 175; dan top atlmak : 346, 494; hfz u hrset : 346, 494; hfz u hrset itmek : 43 c; ol(may)anlar : 58 c, 59 c; n virmek : 16; na girp mazarrat u ifsdlarndan emn olmak : 58 c, 59 c; nda kifyet mikdr topc olmamak : 1177; ndan hric yirde olmamak : 59 c; nun askeri cemyyet zre olmak :

358

1192; nun feth u teshri : 16, 293, 519, 522; nun iine mslimnlar koyup temekkn itdrmek : 1217; nun memleket vilyete nef olmamak : 43 c; nun metneti : 1011; nun mstahfzlar tarada olup gice ile kalaya varup yatup hdmetlerinde olmamak : 933; nun sarncna zarar virmek : 546; nun tamre muhtc yirleri : 1064; nun tamri in tayn olunan mslimler : 1011; nun zerine varmak : 186; nun ve serhaddn hfz u hrseti : 1193; nun yaraklarn ceng mahallinde ihzr itmek : 1012; s khne olmak : 1157; un belleri : 639; un cebe-hnelerinde tfenk ve syir lt- harb ktl hfzitdrmek : 1006; un feth : 22; un handeklarn pk tathr itdrmek : 240; un muhfazasnda olmak : 1073; un tamr termmi : 300, 418; un tamri : 1109; un tamri tamm olmak : 1211; un top yirlerin amak : 240; un topclar n-ehl olmak : 1012; un toplarn ceng yirlerinde mahalline kodurmak : 1012; un yarak u zehyiri tedrki : 994; un zahre in darus olmamak : 994; un ziyde nefere ihtiyc olmak : 1177; ya azeb yazlmak : 15 c; ya barut ile darbzen gnder(il)mek : 1192; ya barut u yarak koymak : 1193; ya kmak : 1; ya daru uladurmak : 994; ya daru virilmek : 994; ya ihtill virmek : 712; ya kifyet idecek mikdr barut yitidrilmek : 975; ya nerdbn kurmak : 1; ya teslm itmek : 1193; ya varup yatup hdmetlerinde olmamak : 933; ya yamak olmak : 1070; ya zarar iridrilmek : 287; ya zarar kasdn itmek : 1130; ya zarar virmek : 546; ya zarar virr evler bins : 546; ya zarar olan dekknn ref : 1136; ya zarar olan evlern ref : 1136; ya zarar olan hsllklarun ref : 1136; ya zarar olan mezbelelkun ref : 1136; y essndan hedmitdrmek : 1126; y hl komamak : 233; y istihls eylemek : 286; y ta ile kire ile mceddeden bin itmek : 1064 kala bins : 1, 4, 68, 146, 152, 300, 416, 627, 804, 1150, 1198; fermn olunmak : 1150; in aka arteylemek : 1150; mhimmt ihzr olunmak : 1198; n itmma iridrmek : 1150; yn aka cem itmek : 1011; yn aka taleb eylemek : 1150 kala dvr : 154; tamri : 402; n delmek : 546; na top urmak : 267 kala handek(lar) : 310; pk olmak : 402; n ayrtlatmak : 307, 315, 316; na toprala varlmak : 954 kala muhfazas : 180, 233, 257, 267, 899, 1039; in nefer ziyde itmek : 1177; na lzim olan tedrk itmek : 1177; na tayn olunmak : 1147; na yarar nefer yazmak : 91; nda olmak : 1144, 1147 kala nefer(ler)i [/nefert]; cz olmak : 1157; ihrc olunmak : 1090; irsl olunmak : 1090; kall olmak : 1051; tayn olunmak : 1090; ziyde olmak : 1157; n har hdmetlerde istihdm itmek : 1051; n har kalaya sepidrmek : 43 c; n defter eylemek : 1157; n tayn itmek : 52 c; nun pr n-tvn ve sar olanlarn ve darb u harbe iktidr olmayanlarn gidermek : 1177; nn evld esklleri : 52 c kala nefert bkz. kala nefer(ler)i Kala-i Cedd : 653; kethuds : 660 kalafat : 34, 171, 216; it(dr)mek : 215, 752, 771; olacak gemiler : 215; olmak : 36 c, 749, 1119; u levzimin tedrk itdrmek : 1119; u meremmet : 220; a ihtiyc olmak : 1053; a muhtc olmak : 36 c; lanmak : 1053 kalafatc(lar) : 1023; lt esbb : 1053; gnderilmek : 1053; irsl olunmak : 1119; kethuds : 464; tedrki : 244; virilmek : 1053; v neccr tedrk ihzr itdrmek : 1202; ya ihtiyc olmak : 1119; ya muvenet : 1202 Kalamata kds : 101, 124 Kalavrita; kds : 470, 583, 584; Kalas reys : 584 kalb aka kesmek : 953 Kalburc Kona, Kthiyye : 1 c Kalender bin Kd, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 kala bkz. hal kalite(ler) : 15, 26, 50, 65, 236, 346, 367, 501, 505, 511, 512, 515, 543, 547, 596, 954, 1003, 1084, 1093; alkonlmak : 1155; basmak : 494; baturmak : 65; bin eylemek : 845, 1028, 1029; bin eyleyen gnll resler kumanyalar : 1149; bin itmek : 1149; donatmak : 209; gnderilmek : 1155; harc in Mliyye tarafndan gnderilen hkm-i hmyn : 1155; ile muhfazada olmak : 1211; kolmak : 1004; krekcileri : 209; muhfazaya karmak : 209; mhimmi in aka virilmek : 1149; mretteb mkemmel donadlup hzr olmak : 1048; de kree konmak : 622; de kree koymak : 609; i mretteb mkemmel yat u yaraklar ve cem levzim mhimmt ile donatmak : 1155; n levzim mhimmtn ve krekcilerin tedrk eylemek : 1155; sine top

359

koymak : 1029; ye koyup krek hdmetinde istihdm itdrmek : 1028; ye kree komak : 1028; ye kree koymak : 154; ye krekci lzim olmak : 1028; ye top lzim olmak : 1029 Kalkandelen; kazs : 295; kds : 208, 810; krekcileri : 295; 'e varnca yol zerindeki kdlar : 295 kalkanlar : 785 kallb : 641; lt : 641 kallblk : 641 Kalubrat(?) karyesi, Avlonya : 402 kalua krei kesdrilmek : 1002 kalye ta : 624 kalyon : 532 Kamer bint-i Leyl, Hcrmerd k., orlu kz. : 812 Kmil'l- klmi'l-Garbiyye Muktaas, Msr : 882 kan; hussnda bile bulunmak : 1151; a mstarak olmak : 1097; l baltas bulunmak : 1097; lu ve hrsuzlar : 931 Kanber, siph Mustaf'nun Arab kul, sirka maznnas : 965 Kandr; kazs : 540, 964, 1209; kds : 540, 964, 986, 1002, 1209; kdsna muvenet eylemek : 1002; kazsndan kalua krei kesdrilmek : 1002 kandller; i aslmak : 1133; i kalmamak : 1133 Kanine; kds : 270; Kalas : 270, 639 Kansu, Cebel-i Acln Bei : 78, 355, 361, 924 Kansu, Kerek Bei : 858 knn : 441; zre bulunmak : 324; zre cebe v ceven ve cebelleriyle hzr olmak : 1156; zre cebe v ceven ve cebelleriyle hzr u mheyy olmak : 1165; zre cebe v cevenlleriyle kup varup cemyyetde bile olmak : 1078; zre cebelleri ile alaybeiyle muhfazada kalmak : 1174; zre mkemmel hzr olmak : 1156; zre mstehkkna tevch eylemek : 1089; zre syir yat u yaraklar ve cebe v cevenleriyle b-kusr ihrc itmek : 1104; zre tedrk itmek : 1039; zre tekud : 1049; - mukarrer : 441, 658; lar zre ukalaryla ilhk olunup riyet olunmak : 1088 knn u defter : 472, 558, 808, 1030; zre r almak : 658; e mugyir : 1030; e muhlif : 52 knn- kadm : 353; e zabtitdrmek : 891 knn-nme-i hmyn : 168, 185, 279, 306, 314, 437, 440, 509, 520, 768, 786 knna muhlif; aka almak : 584; dahl taarruz : 658; ehl-i fesda hmyet itdrmemek : 944; reyya tealll itdrmemek : 658; teadd itdrmemek : 1137 Kaplan, Eyne mtemekkinlerinden : 288 kapu (Dergh- Muall) : 878; aas : 547, 1189; kullar : 726, 735, 945; yenierileri : 945; yenierilerinn ulfeleri : 54 c kapu(lar) : 574, 643, 644; basmak : 363; prelemek : 55 c; mstahkem olmak : 1090; ninde salb siyset olunmak : 785; ninde siyset olmak : 43; sn yapup iine girmek : 1126 kapu; ya kar(l)mak : 125, 605; ya ihrc : 125, 449, 1195 kapuc(lar) (zmresi) : 547, 680, 890, 1189; ba : 513; olmak : 890 kapudn paa : 183, 184, 185, 186, 211, 264, 396, 526, 614, 1003; kethuds : 25 c, 47, 50, 57, 240, 369, 400, 1002 kapudn(lar) : 45, 70, 186, 201, 206, 207, 213, 216, 254, 285, 370, 391, 394, 398, 476, 494, 506, 519, 522, 532, 544, 595, 771, 778, 856, 1014, 1034, 1036, 1039, 1041, 1044, 1058, 1087, 1088, 1104, 1121, 1146, 1154, 1176, 1177, 1214; kethuds : 1044, 1120, 1176, 1177, 1206; tayni : 15 c, 17 c; zabt u rabt : 184 kapudnlk; hdmeti : 15 c, 17 c; hdmetinde olmak : 1120; nyet olunmak : 1088 kapukethuds : 10 c, 338, 344, 442, 770, 1033, 1094, 1095, 1096, 1135 Kaputar(?), zimm, Tikovik(?) k., Riyekan nh., Hersek sn. : 486 kar u buz tedrki : 13 c kr u kisb : 146, 152, 302, 591, 658; e mberet : 658; lerinde olmak : 1215

360

kr-hne(ler) : 170, 199, 234, 580, 832, 833, 841, 846, 854, 884; emnleri : 841; ihds : 432, 1026; kur(l)mak : 531, 580, 1094; meremmt : 82; meremmeti : 575; olan yirlern kdlar : 841; olan yirlern nyibleri : 841; de hdmet itmek : 840; e gelp hdmet eylemek : 840; i iletmek : 432; i muttasl iletmek : 1140; nn ibtline sayeyleyen eirr : 990; nn ibtline sayitmek : 989; ye gitmee komamak : 854; ye nyib tayni : 839 Kara Hce, Avlonya Azebleri Aas, Gnll Resler Kapudn : 17 c, 60, 297, 367, 375, 377, 394, 396, 403, 532, 787 Kara Kethud, hkm virilen : 115, 661, 815, 1056 Kara Mustaf-ol, Res : 505 kara : 76, 573; seferi : 465; dan gnderilmek : 1092; dan hfz u hrset : 15; dan varmak : 180; dan yrimek : 287; ya almak : 60; ya mteallik askir-i nusret-meser : 184; ya mteallik asker : 184, 186 kara kkrd getrdilmek : 832, 833 kara zm : 422 Kara(?) kds : 619 Karaaa skelesi : 176 Karabnar Kona, Eskiil : 1 c Karabyk, res : 220 Karaburun karyesi, eme kz. : 137 Karacafoa kds : 1149 Karacakaya karyesi, Takpri kz. : 816 Karadeniz cnibi : 85 Karafakhol, ehl-i fesd, Hssalu k., Yzdepre kz. : 602 Karaferye; kds : 208, 239, 382, 810; medrepolidi : 1031 Karagz bin Abdullh, yenieri, n-bedd : 149, 163 Karagz, mrted, Syis k., Dimetoka kz. : 982 Karahsr(- Shb) : 149, 163, 557, 1190; alaybeisi : 1111, 1190; beinn kethuds : 29 c; kds : 1 c, 149, 163; Kona : 1 c; konaklar : 29 c; muhariri : 662; sanca yayalar bei : 437; zahresi : 1 c; 'da mtemekkin olan siphler : 1190 Karahsr(- ark) : kds : 208, 321, 475, 613; kasabas : 613; mr-alemi : 481, 482; muhfazas : 481; (sanca) bei : 49, 466, 475, 645, 786, 876, 1154; sanca muhfazas : 482; (sanca) siphleri : 444, 495, 1154 Karaslu kds : 16 c, 1222 Karakd Medresesi, Tire : 654 Karaky karyesi, Kara(?) kz. : 619 Karakule, Kbrus : 1064 Karalar kazs : 863 Karaman (vilyeti) : 215, 517, 522, 811, 835, 840, 842, 854, 927, 1198; askeri : 215, 801, 1064; Belerbeilii : 265; belerbeisi : 12 c, 123, 790, 836, 840, 841, 842, 854, 865, 1064, 1178; belerbeisinn kethuds : 1064; dizdrlar : 843; kdlar : 179, 393, 397, 399, 409, 652, 785, 796, 840, 841, 843; kds : 80; nzr : 1117, 1159; siphleri muhfazada olmak : 1064; siphleri zehyiri : 1064; yallar : 46; yalsn urmak : 46; 'da vk olan kdlar : 302 Karamrsel skelesi : 58 karamrsel : 26 c; gemi(si/leri) : 201, 476, 617, 675 Karaolan bin lys, Diyedinler k., negl kz. : 149, 163 Karasu nhyesi, Paa sn. : 516 Karasu Yenicesi : 137, 772; kazs : 161; kds : 137, 239, 576, 578, 810; Mahkemesi : 137; nehri : 578 Karata kds : 208 Karavele; semti, Avlonya kz. : 484; sleri : 228, 391, 500 krbn; gret olunmak : 441; lar katlolunmak : 441; lara basmak : 798 krbnsary : 694; tamri : 615

361

Karesi; alaybein ba u bu tayn eylemek : 1190; bei : 208, 1039, 1182; defterlerin mhriyle zabteylemek : 347; kdlar : 90; livs yayalar tahrri : 629; piydeleri muharriri : 629; sanca piydeleri bei : 90, 902; sanca siphleri perkende olmak : 185; sanca tahrri : 347; sancanda ehl-i fesd shte cem olmak : 1190 krgr; bin(lar) : 416, 1013; dekkn mehzin : 1013; kala bin itdrmek : 425; mkellef evler : 1211; slb zre bin eylemek : 425 karnda; ve akribs ile maan gelmek : 1191; n evermek : 851; na ve akribsna zarar irimek : 1191; yla Sdde-i Sadet'e gelmee yol virilmek : 1191 Karturan Menzili : 732 Karta kds : 1 c karb mahalde cemyyet zre olmak : 1128 Karn-bd kds : 25 c, 740, 742, 764 krkr(?) : 50 Karlili : 650, 1048; bei : 21, 58 c, 1012, 1021, 1022, 1049, 1186; hfz u hrseti : 58 c; muhfazas : 1049; sanca kdlar : 240; sanca muktat : 1109; sanca siphleri : 407; sanca tevch olunmak : 1049; sancan hslaryla tevch eylemek : 1048 Kars (Mara); Kdl ahlsi : 978; kds : 16 c, 413, 431, 652 karye(ler) [/kur] : 315, 558, 658, 678, 696, 702, 802; ahlsi : 702; ahlsi eknci ve yamak ve aknc olmak : 1070; ahlsi Frenk ile ihtilt itmek : 1176; ahlsi meclis-i erde tezallm itmek : 1097; ahlsine tenbh iln : 5 c; avretleri ile ortaya almak : 1219; basmak : 101, 124, 676, 798, 889; basup gret itmek : 979; defter-i ceddde ve atkda Memlik-i Mahrse'den mukayyed olmak : 993; greti : 22 c, 230; halk : 310, 504, 658, 1002; halk gret hasrete mberet itmek : 1176; halk syn itmek : 1126; halkna salgun salmak : 1190; halkna tenbh eylemek : 58 c, 59 c; harb olmak : 821; syn : 286, 789; iinde kala olmak : 1126; ifrz : 920, 921; ihrc : 95; mliknesin almak : 997; py-ml olmak : 1190; reys : 340; siphleri : 342, 412; tahrri : 354; v mezraa evkfdan olmak : 1133; v mezraa kabzolunmak : 1133; zaf kk karye olmak : 976; zulm teaddden harb olmak : 156; de olan rey tyifesinn evlerin basmak : 962; de ve mahallelerde demler alnmakdan ve soylmakdan sde olmak : 925; den reddolunmak : 879; e dahl taarruz : 1067; e dahl taarruz itdrmemek : 993; e dahlolunmak : 993; i ile tmrlar asl eylemek : 1175; i ur(l)mak : 484, 774; i ve yazlular ile yoklayup defter eylemek : 1154; i ve yazular ile defter eylemek : 1156; nun hudd tayn olunmak : 678, 696; nn mahslin tahrrde zhir oldu zre kayd : 891; si Kzlba olmak : 816; ya zahre tevz olmak : 815; y synet itdrmek : 1187 karz; al(n)mak : 173, 417; kereste almak : 70; tarkyla kereste sarfolmak : 48; virmek : 565 kasaba(lar) [/kasabt] : 609, 622, 658, 969; muhfazasnda olmak : 1070; dan alkasn kat itmek : 1046 kasabt bkz. kasabalar kasabt u kur : 785; ahlsine tenbh iln : 5 c; halk : 374; halkna tenbh eylemek : 58 c, 59 c; dan bad talar : 1038 kasabt u varolar : 326; ve karyelere dahl taarruz : 1067; a segirtmek : 1067 kasablik (eker kaml), Msr : 353 kasd- mazarrat itmek : 1021 kasd- muhrebe eylemek : 1216 kasdna girmek : 1097 Ksm Be, Muharrir : 658 Ksm Be, suyol hdmetine memr, mteveff : 1093; muhalleft : 1093; 'n metrktn zabtitdrmek : 1093; 'n muhalleftnun muhsebesin grmek : 1093 Ksm avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 810 Ksm avu, Dergh- Muall avu, mrtedd ahvlin tefte memr : 996 Ksm, Hce, Musul ahlsinden : 1152 Ksm, Hc, Mtevell, Musul : 674 Ksm, Hersek Sanca Bei : 17 c, 281, 289, 290, 306, 366, 516, 520 Ksm, htiman ol, ehl-i fesd : 165

362

Ksm, kallb, Satlm ks. : 641 Ksm, Kefe Bei : 535 Ksm, piyde : 655 kassb(lar) : 334, 336, 337, 704; ihrc : 392, 724, 1116 kassblk : 334, 337; hdmeti : 410, 461, 587; mhimmi : 461, 587 Kastamon; bei : 816, 853, 977, 1104; sanca muhfazas : 1104; sanca zam v siphleri : 1104 Kasun kds : 16 c kif : 601 kiflik : 564 kat- niz eylemek : 362, 448 katu't-tark eylemek : 456 katr : 57 c, 443, 598, 1059 katart- dem : 1097 katr(lar) : 598, 1059; bulmak : 488; sirka eylemek : 568; n sirka itmek : 820; n rktmek : 815; n zyi itmek : 815 ktib(ler) [/kttb] : 77, 101, 149, 434, 451, 534, 548, 560, 609, 612, 625, 657, 663, 664, 669, 682, 683, 687, 702, 737, 738, 841, 881, 890, 902, 981, 1159, 1161, 1221; ihtiyc : 657; tayni : 737; tutup esr itmek : 59 c; un alklar : 1107 ktil(ler) : 429; salbi : 147; e erle lzim geleni icr : 323 katl : 133, 134, 350, 441, 447, 582, 611, 614, 906, 1059; eylemek : 162, 363, 601, 604, 614, 938, 940, 1219; it(dr)mek : 437, 559, 645, 681, 774, 799, 820, 821, 881, 911, 931, 986, 1060, 1071, 1188; itmek istemek : 1216; lzim olmamak : 1097; olunmak : 19 c, 147, 365, 523, 774, 874, 1071, 1188, 1190; mecrh itmek : 979; siyset olunmak : 441; e kasd : 822; e muharrik olanlar teft olunmak : 429; e mstehkk olmak : 707 katl-i mm olunup emvl esbblar gret olunmak : 896 katl-i nefs : 441; eylemek : 1190; eyleyenleri muhkem habseylemek : 1190; ve gret-i emvl itmek : 926; e mberet : 442 katl-i nfs : 150 katrn bk kalmak : 1173 kavd-i sulh u salh riyet eylemek : 326, 1067 Kavah(?) kds : 16 c Kavala : 239, 309; kds : 161, 239, 309, 810; Kalas : 772; kapudn : 239, 246, 339, 395, 506, 772, 1082 kavlitdkleri cretlerin virp hdmetkr tyifesine gadreylememek : 1027 kvud devesi : 920; n belerbeiye virmek : 921 kavvs : 1039; alnmak mmkin olmamak : 821; almak : 1084, 1092; Donanma-i Hmyn gemilerine konlmak : 1084; Donanma-i Hmyn'a mlk olup teslm olunmak : 1081; ihrc : 40, 54, 60 c, 71, 87, 94, 188, 192, 195, 248, 528, 1081, 1084, 1100, 1101; ihzr : 54, 87, 1081, 1082; kadrgalara konlmak : 1081; mhimmi : 409, 502; piyde ihrc : 491, 502; salnmak : 1082; talebi : 528; uladurmak : 1092; ve mcrimleri defter itmek : 1081; yazmak : 195; alup Donanma-i Hmyn'a mlk olmak : 1082; alup getrmek : 1100; alup Kbrus'a iletmek : 1093; cem itmek : 1106; gemilere koymak : 1081; gndermek : 1101; irsl eylemek : 1100; rencber gemileriyle Rodos'a gndermek : 1081 kavvs u mcrimler; i almamak : 1084; i Rodos'a gndermek : 1084; i Sakz'a gndermek : 1084 Kaya Be, Kocaili (Sanca) Bei : 16, 184, 186, 207, 213, 214, 216, 219 Kaya Be, Rodos (Sanca) Bei : 1001, 1106, 1120 Kaya, Acln Sanca Bei Mehmed Be'n demi : 88 Kaya, ehl-i fesd, Rm(?) kz., Ayntb : 504 Kayaboaz vdsi, Edirne kz. : 85 Kayak, Eskiil : 1 c Kayalar(?) karyesi, zdin ks., Badrack kz. : 1070

363

Kayanyib-oullar : 975 kayd bend : 25, 48, 64, 99, 114, 117, 129, 133, 134, 137, 154, 164, 236, 344, 345, 447, 475, 479, 483, 495, 508, 509, 539, 541, 660, 697, 823, 866; eylemek : 800; ile gnder(il)mek : 800, 831, 970; ile kree gndermek : 784, 1040; ile kree komak : 323; ile Sdde-i Sadet'e gndermek : 1061; ile yarar demlere koup Sdde-i Sadet'e irsl eylemek : 1167; itmek : 437; le Dergh- Muall'ya gndermek : 1207, 1222; le gnderilmek : 830 kayd- sicill olunmak : 816 kayda naklolunmak : 1110 kaydndan emr ihrc itmek : 928, 992 kayk(lar) : 3, 285, 980; ihrk olunmak : 483; meremmeti : 1; tedrki : 1; yapdurup top u darbzen ve syir yarak komak : 1077; yapmak : 483; a haber idp getrtmek : 980; a il-eri cemyyeti ile yallar bekletmek : 980; lt yara ile ihzr itmek : 979; donadup derydan tevecch itmek : 1077 kyid : 1024, 1034, 1074 kyim-makm : 557, 582, 872, 1034, 1074; nasbolunmak : 1034, 1074; olmak : 1034 Kayrevn nhyesi, Tunus : 518, 1024, 1034 Kaysariyye : 884; bei : 122, 338; kds : 122, 139, 338, 493; Kalas : 122, 138; (Kalas) dizdr : 138; Kalas kethuds : 493 kazan kaynamak : 616 kazy bkz. kazyye kazgan : 82, 342, 412; ilenmee kbil olmak : 616; vaz eylemek : 912 kazk; kakmak : 154; urmak : 441 Kazkl karyesi, znikmid : 58 kazl gnderilmek : 45 c kazyye(ler) [/kazy] : 333, 339, 362, 443, 453, 469, 533, 536, 541, 553, 556, 557, 563, 568, 570, 571, 582, 586, 598, 602, 603, 608, 609, 621, 622, 654, 656, 673, 674, 805, 808, 815, 841, 848, 877, 888, 889, 895, 931, 933, 940, 941, 962, 965, 967, 981, 991; arzolunmakdan hazer : 925; defteri : 891, 911; defterin gndermek : 917, 918, 919, 920, 921, 922, 923, 937; defterine yazmak : 1050; y husam muvcehesinde hakk zre teft tefahhus eylemek : 1050 kzib kmak : 708 Kazlgl Kona, Karahsr : 1 c kazma irsli : 45 c Kazvin [/Gazvin]; 'den css gelmek : 806; 'e demler gndermek : 822 Keil karyesi, Vize kz. : 668 kefletle tlk : 565 Kefalonya; bei : 60; Kalas : 62 Kefe : 630, 659, 818, 819; bei : 109, 533, 534, 630, 659, 664, 818, 819, 1020, 1033, 1135, 1180; beinn (kapu)kethuds : 1020, 1033, 1135, 1180; kds : 630; Kalas : 434; tarafndan adya yarak alup gidenleri elegetrp yaraklarn alup mri in girift itmek : 1077; tarafndan gzde ve yat u yarak gemek : 1077 Kefer-hevd karyesi : 761 kefere bkz. kfir kefere-i fecere; cezyiri ahlsin py-ml hksr itmek : 513; cezyirin urmak : 513; den gaflet : 485; nn cemyyet-i inhizm-pezrlerin tatmak : 514; nn kal u kam : 184; nn kala tamrinden men : 514; nn yzbalar : 513 Kefev aka : 109 kefl(ler) [/kfel] : 154, 363, 457, 475, 556, 704, 802, 882, 946; alnmak : 656; bi'l-ml : 417; olur kimesne olmamak : 55 c; taleb olunmak : 1145; keflet : 528; yazlmak : 427; dan tahsl : 457; e vir(il)mek : 621, 1035; e virp salvirmemek : 1209; i alnmak : 1131; i buldurmak : 433; in almak : 802, 974; in alup irsl eylemek : 1116; ine buldurmak : 1222; ine ve erle buldurmas lzim olanlara buldurmak : 940; ine ve yatak u turaklarna ve bi'l-cmle erle buldurmas

364

lzim olanlara buldurdup getr(t)mek : 946, 958; sna ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldurmak : 925; sndan erle tahsl : 353; sndan tahsl eylemek : 930; sndan tahsl itmek : 929 Kefken : 1213; skelesi : 1209; ta aur yir olmak : 1185; 'de gemi(ler) bin olunmak : 1185, 1213 kelek : 151; getrigelen tavyif : 893; getrmek : 894; ile odun getrmek : 893, 894 Keloz mevz, Fenar k., Hslar kz. : 625 Kemah kds : 208 Keml, Kthiyye Kds : 347 Keml, mlk criye ayardan, Burusa : 1056 Keml, Zam, Dergh- Muall Mteferrikas : 299, 926 keml-i db tertb : 51 keml-i adlet : 347, 542; istikmet : 517; zre olmak : 347, 452 keml-i basret : 186, 388, 567, 725, 896; intibh : 257, 307, 627, 1191; intibh zre olmak : 476, 518, 1079, 1128; zre olmak : 1144 keml-i diynet : 612 keml-i emnet : 698; istikmet : 265, 924; istikmet ile hdmet itmek : 1066 keml-i hasret : 474 keml-i heyecn ml gstermek : 542 keml-i ihml msheleleri olmak : 1089 keml-i ikdm : 791; ihtimm vcda getrmek : 964 keml-i inkd zre olmak : 938 keml-i inkyd : 799 keml-i intibh zre olmak : 1022 keml-i istikmet : 1036 keml-i itat : 146, 325; inkyd : 152; inkyd zre olmak : 826; inkydla hdmet muvenet : 325; ubdiyyet : 326, 826 keml-i itat inkyd : 665 keml-i ittifk zre olmak : 1165 keml-i ittihd u ittifk : 314 keml-i rukkyyet itat : 826 keml-i sadkat; ihls : 326, 1036; le zhr- ubdiyyet itmek : 1102 keml-i teyakkuz u intibh : 15 c; zre olmak : 50 c, 1022, 1179 keml-i tuyn zre olmak : 365 keml-i ubdiyyet : 319, 325, 326; ihls : 826 keml-i zarret : 656 kemend : 590 kemendci : 694; elegetrmek : 164 kemendcilik : 590, 591 Kemer : 646; Menzili : 718, 719, 743; 'den Rodos'a krek irsli : 1206 Kenderet karyesi, Bodan : 599 kendir : 167, 309; cem u tahsli : 794; cem : 63; der-mahzeni : 28; emni : 63, 794; gelmemek : 32 c; gndermek : 28, 29, 32 c; hneleri : 63; huss : 169, 794; ihzr : 246; irsli : 28, 29, 169, 308; nzr : 169; tahml idp alup gitmek : 1145; tahmli : 29, 176, 246; tahsli : 308; tedrki : 169; urgan tahml idp alup gitmek : 1145; urgan tedrki : 171; virmek : 25 c; den muf itmek : 63 Kendirl ayr : 57 c kend hl(ler)inde; emn emn zre gezerken alnmak : 1102; olanlara dahl teadd ve celb ahz olunmakdan ziyde hazer : 944; olanlara dahlolunmak : 1058; olanlara dahlolunmakdan hazer eylemek : 1134; olanlar rencde eylemek : 30; ol(ma)mak : 1023, 1132 kend hevs; na tbi eky v mfsidn cemne mberet itmek : 1143; nda olanlarla berber olmak : 1107

365

kend ml(lar); ndan aka tayn itmek : 1129; yla kadrga tamr itmek : 1211; yla kala bin itmee mteahhid olmak : 1150; yla khne burc tamr itmek : 1211; yla krgr dekkn mehzin bin itdrmek : 1013 kendler vey demleri hzr olmak : 1184 kendlerin bin hdmetine tayn itdrp evlerinde ve kend maslahatlarnda olmak : 1091 kendye tbi olmak in istimlet virmek : 1128 kendyi hals itmek : 1125 kenef-i hmyet : 325; de masn u mahfz olmak : 326 Kengr bei : 364, 602 kense [/kilise] : 644; bnyd eylemek : 1038; nn zerine varlmak : 643; ye ilhk : 643, 644 Kerek : 858; bei : 858 Kerek veyk : 355 Kerek-Nh(?) Hslar Muktaas, m : 911 kereste [/keresti] : 39, 48, 102, 199, 258, 370, 388, 649, 683, 1173; akalaryla tedrk itmek : 1080; alvirmek : 1080; bk olmak : 173; cem : 70, 388; ekdrmek : 173; ekmee imkn olmamak : 1185; ekmek : 67; gemiler ile Badd'a irsl sl eylemek : 1096; harc u sarf olunmak : 576; ihzr : 70, 374, 378, 388, 524, 1185; indrmek : 67, 70, 1054; iridr(il)mek : 174, 1033; irsl sli : 174; irsli : 588; iskeleye indrtmek : 1002; karz alnmak : 173; kes(il)mek : 70, 683; kesdr(me)mek : 70, 683, 1053, 1096; kesdrilmek : 67, 524, 576, 1002, 1053; kesdrilp adaya indrilmek : 1053; kesdrilp ihzr olunmak : 1020; Midye'ye indrilmek : 1147; salmak : 453; sarfolmak : 48; tayni : 1199; tahmli : 70, 371, 524, 649, 1033; tedrk ihzr itdrmek : 1202; tedrk irsl eylemek : 1199; tedrk mheyy itmek : 849; tedrki : 105, 300, 1033, 1096, 1199; teklf itdrmemek : 1185; tevz : 173, 174, 453; zerinde olan res tyifesi : 1053; zerinde olmak : 67; ve syir mhimmta muvenet eylemek : 1201; v aa kesilmeyp bk kalmak : 1054; yalya indrilmek : 524; den bk kalmak : 1002; si tevz olunmak : 1054; ye muvenet : 1202; yi adlet zre tevz : 453, 1213; yi gemiler ile irsl eylemek : 1173; yi getrp teslm itdrmek : 1213; yi yalya indrmek : 70 keresti bkz. kereste Kerkk (nhyesi), Badd : 41 c, 997 Kerpe (cezresi) : 46, 762, 771, 779; talar : 762 Kerpeni kds : 208, 810 kerp bin : 425 Ker kds : 109 Kerti(kyi) Kona, Lrende : 1 c kesdrmee aka virilmek : 1053 kesel gelp firr itmek : 1209 kesilen aa(lar); dan mimr akas talebi : 978; Birecik'e getrmek : 978; kabl itmemek : 978 kesim eylememek : 1184 kesr nekbet : 51 kesr noksn mterettib olmak : 1000 kesr-i mzn : 1059 kesr-i muktaa lzim gelmek : 800 kesret-i kuyd ile mevve olmak : 932 kesret-i ml : 542 kesritmek : 917 Kesriye; kds : 208, 810; siphleri : 401 Kestne sanca bei : 611 Kestel Yayla, Karaman : 12 c, 13 c kesk ve krpuk aka virmek : 1167 Ke Cemati, Bitlis : 133 Kean : 734; kds : 721, 725, 740, 742

366

Ke ta, Burusa kz. : 703 ke [/ks] : 523, 643, 644; mahzar : 643, 644; olmaa gitmek : 1038; ler ke-hne nmna binlar ihds itmek : 1038 ke-hne(ler); nmna binlar ihds itmek : 1038; de lt- harb : 1038; de tfenk darbzen : 1038 Kef sanca : 59; bei : 98 kethud*; nun ktibi : 1161; yiri : 162, 259 kethudlk : 83, 797; hara tevch olunmak : 797; tevchi : 93, 519, 522 Ketim(?) sanca : 491, 502 ketm; bel olunmak : 1204; idp ashbna sl eylememek : 1204; itmemek : 1210 ketmiyyt : 909; zuhr itmek : 991 Kevkebn : 542 Keyvn avu, Dergh- Muall avu : 1 c Keyvn, gurab-i yesrdan, siph, Turabeler k., Bergos kz. : 831 kbel-i er : 448; den huccet virilmek : 942 Kbrus (cezresi) : 19, 19 c, 26, 32, 34, 40, 41, 43, 44, 46, 46 c, 47, 55, 57, 61, 71, 81, 93, 94, 153, 168, 172, 178, 179, 184, 185, 186, 187, 193, 195, 206, 207, 211, 213, 214, 215, 216, 217, 221, 225, 229, 230, 233, 241, 242, 252, 257, 265, 285, 296, 305, 322, 334, 337, 367, 377, 394, 396, 398, 405, 409, 432, 442, 463, 468, 476, 492, 507, 508, 509, 517, 518, 519, 522, 531, 597, 600, 617, 654, 674, 684, 693, 705, 748, 749, 751, 752, 753, 754, 759, 760, 762, 771, 775, 778, 785, 788, 801, 804, 846, 867, 878, 918, 926, 937, 999, 1001, 1026, 1082, 1106, 1117, 1121, 1122, 1159, 1160, 1214; Belerbeilii : 223, 811; Belerbeilii'ne ilhk olunmak : 865; belerbeisi : 223, 1026, 1046, 1064, 1065, 1066, 1083, 1084, 1092, 1093, 1117, 1199, 1200, 1211, 1215; cniblerine kadrga irsl olunmak : 1082; cebe-hnesinde mevcd tfenk : 1092; cebe-hnesinde yarak mevcd : 1092; avular : 1026, 1064, 1066, 1198, 1199, 1200, 1211, 1215; defter emni : 519, 522; defter kethuds : 519; defterdr : 223, 519, 522, 937, 952, 968, 1026, 1211, 1215; defterdrnun muktaacs : 302; feth : 1 c, 19 c, 1215; gemileriyle Trablus'a varup cengciyi tahml itmek : 1121, 1122; hkmi : 265; kds : 804, 952, 968, 1046, 1117, 1215; kapudn : 544; mahsli : 223; muharriri : 1211; mhimmt : 92, 94; mhimmtyn piyde ihrc : 1113; mhimmi : 49 c, 71, 107, 192, 247, 248, 304, 393, 397, 399, 504, 617, 813; reysna istimlet : 19 c; reysna nevan zaf tr olmak : 1215; Seferi : 64, 221, 243, 798, 1145, 1146; 'a barut u zahre getrtmek : 1084; 'a kup hdmetde bulunmak; 'a geecek asker mhimmi : 60 c; 'a gemee mnsib iskele : 60 c; 'a gemek : 60 c; 'a germek : 1198; 'a gitmek : 1214; 'a gnder(il)mek : 1046, 1180; 'a gnderp belerbeisine teslm eylemek : 1062; 'a iletmek : 1093; 'a irsl eylemek : 1093; 'a kadrga gndermek : 1082; 'a mteallik gemiler : 1092; 'a srgn eylemek : 1135, 1180; 'a srgn olmak : 1062; 'a srilmek : 275, 493; 'a varnca deryda bulunan levend resler : 617; 'a varnca yol zerinde olan dizdrlar : 617; 'a varnca yol zerinde olan iskele emnleri : 617; 'a varnca yol zerinde olan kdlar : 617, 760; 'a yarak u barut irsl olunmak : 1071; 'a yenieri gnderilmek : 54 c; 'da skin olmak isteyenlere iczet virilmek : 302; 'dan geen asker halknun yolna inmek : 926; 'dan yarak gelmek : 771; nde olan kalalar : 1200; nde vk olan tophne mhimmt : 1199; ne barut irsl olunmak : 975; 'un feth u teshri : 16 c, 18 c, 28 c, 51 kl bkz. kala kl u bik : 319, 325, 326, 367; feth u teshri : 211, 521; hfz u hrset olunmak : 1022; muhfazas : 15, 367; - harbiyyenn feth u teshri : 316; a d tarafndan zarar u gezend iridrmemek : 212; a syn iden kefere cnibinden zarar u gezend iridrmemek : 212; hfz u hrset eylemek : 1024 kl u memleket : 826 kl u zy : 542 kl : 831; ile urmak : 556; zuhra getrilmek : 1059; dan ger(il)mek : 30, 118, 286, 789; n almak : 1059; la fetholmak : 825 Kl, mil, ehl-i fesd : 466 Kl, Mu(?) Sanca Bei : 83 kllamak : 877 kllet : 653, 1069; -i brn : 361

367

Knk kds : 16 c kntr : 63, 82, 92, 113, 119, 131, 135, 151, 175, 180, 182, 186, 234, 278, 283, 289, 293, 298, 308, 342, 366, 372, 379, 380, 412, 418, 430, 512, 531, 554, 575, 586, 616, 624, 625, 672, 715, 772, 777, 832, 833, 908, 975, 1200 kret-i Furkn- Kerm : 51 kral demlerine dahl tecvz : 1067 Krova kds : 208, 810 Krk(?) mevz, Bergos kz. : 830 Krkkilise : 723; bei : 684; kds : 37 c, 208, 723, 740, 742, 764 Krkoluk karyesi, Avlonya : 402 Krkgen(?) karyesi, Avlonya kz. : 484 krpuk aka virmek : 1167 kss bkz. ke ksta kesmek : 966 ksts- er- kavm : 542 k : 62, 180, 713, 715, 716, 717, 718, 721, 726, 728, 730, 733; olmala gir avdet itmek : 35 c; olmak : 182, 224; zamn : 179; zamnnda dah mretteb mkemmel hzr u mheyy olmak : 1087 kla(n)mak : 62, 713, 714, 715, 716, 717, 718, 721, 725, 726, 728, 729, 730, 731, 733, 734, 735, 739, 740, 741, 742, 801, 901, 907, 949 klak : 456 Klal Klas : 810 kz(lar) : 602, 705; almak : 628; alup virmek : 628; cem : 114; ekmek : 879; emrolunmak : 705; a dkkn mahzen virilmemek : 1013; cebren alup gitmek : 925; n almak : 344; n istedkleri kimesnelere virdrmek : 1023 Kzlaa : 734; kazs : 725; kds : 558, 725 Kzlark; mezraas, Kerkk nh. : 997; 'un dvnsinden aka almamak : 997; 'un suy : 997 Kzlba(lar) [/Srh-ser] : 822; cem olmak : 816; tarafndan getrdilen kara kkrd : 832, 833; tefti : 619; olmak : 816, 880; 'a esr olmak : 874; 'a gndermek : 822 Kzlbk karyesi, Erigz kz. : 559 Kzlca msellemleri : 684; sbas : 788 Kzlcavrn karyesi, Takpri kz. : 816; nde Kzlba olmak : 816 Kzldere mahalli, rh-ser'e tbi : 822 Kzlhsr; kds : 1051; Kalas dizdr : 1051; Kalas kethuds : 1051; Kalas mstahfzlar : 1051 Kzlkilise Kona, Karahsr : 1 c Kzllu tyifesi, Balbek kz. : 508, 509, 821 Kzuan sancanun tahrri : 636 klr : 78, 886, 924; masrifi : 867, 924; mhimmt : 924; nzr : 924; kapatmamak : 1216 kle : 32, 175, 223, 443, 489, 490, 517, 658, 863, 888, 983, 1066, 1184; hakk : 443; istimli : 463, 969; nn ahvli muhtell olup mukarrer muayyen olmamak : 969; yi veznitdrmek : 463 kse(ler) : 108, 128, 549, 613, 621, 665, 680, 802, 811, 868, 974, 1059; mhrlemek : 320; tedrki : 13 c Kii karyesi, Vize kz. : 668 kifyet mikdr topc olmamak : 1177 Ki : 113; kds : 820; Madeni : 1114 Kilr-i Hssa : 860 Kili kds : 336 kilidin prelemek : 1059 Kilis bkz. Azz u Kilis Kilis Azz bkz. Azz u Kilis kilise bkz. kense

368

kimesne; nn nesnesin almamak : 1132; nn nizlus ve yazlus olmamak : 1112; ye alkas olmamak : 1112; ye dahl taarruz itdrilmemek : 19 c; yi syletmemek : 1216 kir : 151, 283, 289, 293, 792, 793; arabalar : 58; bahs : 489; develeri : 92; ya gtrmek : 149, 163; ya virmek : 1211 kir tavar(lar) : 113, 180, 283, 289, 379, 380, 671, 832, 833, 975; tedrki : 554, 885; na tahml itdrmek : 1140 kirc : 163; bahs : 1211 kire : 102; bahs : 1011; tedrki : 105, 1011; i getrp teslm itmedin gaybet itmek : 973 Kirmasti kasabas, Mihal kz. : 556 kitbet; e kdir mutemedn-aleyh demler tayni : 841; e kdir yarar demler tayni : 841 kitblar ayn ile Sdde-i Sadet'e gndermek : 128 Klis (livs/sanca) : 4 c, 253, 289, 626, 685; bei : 7 c, 35 c, 38 c, 39 c, 43 c, 224, 253, 283, 366, 394, 396, 474, 585, 592, 626, 627, 1078, 1079, 1164, 1181; beinn demi : 633; serhaddi muhfazasna gndermek : 1078; muhfazas : 253, 627; muhfazasna tayn olunmak : 1194; muharriri : 1164; serhaddi : 1164; serhaddinn muhfazas : 1164; tarafna leker gelmek : 39 c; ve Bosna semtleri : 42 c; 'e gnderilmek : 1181; nda dmen tarafndan hareket : 38 c Kocack dizdr : 99 Kocack yrkleri : 221, 243; sbas : 221 Kocaili; (sanca) bei : 16, 184, 186, 213, 216, 219, 805, 940, 1046; sanca kdlar : 964; sanca sbalar : 540 ko cem itmek : 888 Koanya (kazs) : 895, 1204; kds : 888, 895 Kohsr kds : 1 c koiler : 340 kou-evleri : 388 kol gezmek : 881 Kolender Manastr, Ayanoroz : 1031; rhibleri : 1031 kolonborna : 515; gnderilmek : 186; irsli : 186; yuvala : 113 Kolos bkz Golos Koloz bkz. Golos Komenos, drende : 617 konak(lar) : 599, 714, 718, 733, 888; ayrlarnun muhfazas : 29 c; mikdr yir : 1164; tayni : 1 c, 720, 721, 731; zahresine muvenet : 1 c; un muhfazas : 29 c Konie kds : 208 Konya; sanca : 123; kds : 1 c, 65, 80, 736, 1123, 1124, 1184; kdsnun nyibi : 1184; Kona : 1 c; sanca kdlar : 804 Kopuzczi Kona : 57 c kor : 412; v orman : 342 korc(lar) (tyifesi) : 53, 111, 148, 1010 Koron Kalas : 434; topcbas : 1127 korsan(lar); gemileri : 26 c, 367; ile gaz itmek : 26 c; kapudnlar : 184; lzim olmak : 1211; ve levend gemilerin yanlarna almak : 1082; cem eylemek : 377 Kosova kds : 301 Kosta, zimm : 708 Kostanie Kalas, Bosna serhaddi : 1192, 1193 Kostantn, Gmrk Emni, zimm : 112 Kostantn, zimm, Bergos k., Marmara kz. : 323 kodu kimesnelere tenbh eylemek : 1167 kolan demlere tenbh eylemek : 1097 kolan ba u bularna tenbh tekd itmek : 1078 Koka karyesi, Parakalma nh. : 333

369

Konan karyesi, Badd : 997 Kota(?) karyesi, Nikik(?) nh., Hersek sn. : 486 Kotor : 281, 290, 486, 529; Kalas : 292 Koto kasabas : 55 c kovan : 888 Koyluc Kalas neferleri : 1157 koyun(lar) : 159, 224, 227, 292, 397, 414, 601, 626, 704, 810, 888, 927; aldurmamak : 340; almak : 571; cem : 24 c, 130; emni : 336, 410, 704, 810, 927; gasb : 362; hakclarun ve harcclarun yanlarna varup dll eylemek : 981; hakk cem : 101, 124, 162; hakkn cem iden kullarun yoln basmak : 1068; hdmeti : 684; hdmetine fermn olunmak : 1194; ihrc : 265, 336, 393, 399, 810; itir itmek : 334, 337; kabzitmek : 1031; mhimmi : 684; salmak : 504; sren celebler : 85; tayni : 336; tedrk ihzr : 801; tedrki : 265; tefrk : 927; virmek : 486; her kiiye hll hlince tevz eylemek : 24 c; tatmamak : 927; n ekp almak : 962 koyun-eri : 66 khne burc tamr itmek : 1211 Kmni(?) karyesi, Avlonya kz. : 484 kmr : 418; dkdrmek : 702 Kpri bzr, Manavgad kz. : 676 Kpri bkz. Kprl kpri bkz. kpr kprici(ler) : 576, 578; ihrc : 576; tayni : 63 Kpr bkz. Kprl kpr(ler) [/kpri] : 378, 576; bin itdrmek : 716; bins : 161, 578; harb olmak : 578; meremmete muhtc olmak : 160; meremmeti : 160, 419, 578; mevve harb olmak : 419; tamr termmi : 576; tamre muhtc olmak : 419; tamri : 578; vakf : 419; nn gzn seyl almak : 161; ye sed lzim olmak : 578; ye zarar eyleyen deirmenler : 578; ye zarar u ziyn virmek : 160 Kprl [/Kpr/Kpri] : 343; kds : 208, 343, 810; Kalas dizdr : 574, 933; Kalas mstahfzlar : 574 Kr Mahodan Oyma, Ziln tyifesinden : 799 Krfs [/Krfz] : 60, 180, 225, 286, 290, 307, 377, 403, 407, 474, 529; cezresi: 513; Kalas : 22 c; Liman : 294; ve Venedik ile ziyde ittihdlar olmak : 1217 Krfz bkz. Krfs Krkik sanca : 502 Krkil (sanca)bei : 608, 798 Kstendil (sanca) : 180, 292, 350, 516, 604, 1068; alaybeisi : 1006, 1007, 1186; beinn kethuds : 4 c; kdlar : 1027; kds : 328; sanca bei : 4 c, 180, 181, 292, 516, 1006, 1016, 1027, 1068; sanca siphleri : 290, 1016; sanca zam v erbb- tmr : 1027; 'n nsf siphleri : 1006, 1007 ky(ler); firr itmek : 85; immlar : 841; ihrc idp hssa ilhk eylemek : 920; ziyde yazlmak : 871; i ve reyy hfzitdrmek : 1187 kral(lar) : 211, 319, 394, 678, 686, 689, 696, 826; cnibine olan kur v vilyete dahl : 35 c; Dergh- Muall'ya ilisi ile mektbn gndermek : 1191; iltimsyla su ve gnh afvolunmak : 1191; muvenetiyle Bodan'a gelmek : 1128; muteber ili v nme gndermek : 1170; mrdolmak : 324, 326, 327; ekv itmek : 1067; tarafna nzr olmak : 1170; tarafndan kendine zarar iridrmemek : 826; zamnndan kalmak : 658; a iltic itmek : 1170; a nme-i hmyn gnderilmek : 1128, 1191 Kratova kds : 208, 810 Krisce(?) karyesi, Dukagin sn. : 293 Kubd avu, Dergh- Muall avu : 162 Kubd Sba, hkm virilen : 568, 590 Kubd, ehl-i fesd, Bolad k., Tatay kz. : 977

370

kubbe : 847, 1093; tamrine tayn : 1093; termmi : 1093 kudret; i olmayanlara teklf olunmak : 1 c; leri olmamak : 1107 Kuds-i erf (kazs/vilyeti) : 616, 643, 644, 821, 1133, 1162; (sanca) bei : 616, 950, 1163; ahlsine tereke v meklt getrenlere kimesne mni olmamak : 1162; ahlsinn cihtn almak : 950; kdlar : 1133; kds : 643, 644, 814, 855, 886, 950, 967, 1163; siphleri : 967 khistn : 807 kul(lar) (tyifesi) : 1, 2, 3, 73, 76, 81, 110, 128, 440, 452, 516, 553, 700, 719, 799, 807, 823, 953, 971, 1097; belerbei yanna varmayup hdmetlerinde olmamak : 971; blkleri ziyde olmak : 1107; gnderilmek : 537, 542; zhr- acz itmek : 1107; irsli : 97; maktl bulunmak : 1059; mevcibi : 8, 84, 97, 421; olmak : 326; perkende olmak : 341; tayni : 960; tutlmak : 789; ust- Arb menne lgar itmee kudretleri olmamak : 1107; yaz(l)mak : 89, 97, 110; -karndalar : 597, 606; n yoklamak : 440; n zabteylemek : 440; ne fakr mstevl olmak : 1107; ne kz emrolunmak : 705; ne ok atmak talm itdrmek : 807; nn alk u ceryeleri mukbelesinde aka terakk itmek : 1107; nn alklar kat olunmak : 1107; nn cerye v alklar Hssa Anbr'dan virilmemek : 1107 Kula; kazs, Kthiyye sn. : 555, 557; kds : 116 kula : 228 kulaguz koymak : 1173 kulaguzluk eylemek : 1058 Kulb sanca : 441 kule(ler) [/kulle(ler)] : 581; bins : 16, 68, 275; mhimmi : 68; tathr tamri : 310; i hl komamak : 933; nn mstahfzlar yirl yirlerinde yatup kuleleri hl komamak : 933; ye yldrm inmek : 310 Kul, ehl-i fesd, Gynk kz. : 870 kullar aas : 1211 kulle bkz. kule kum(lar) tathr it(dr)mek : 1144, 1147 kumanya tedrki in mumele ile aka almak : 1149 kum; almak : 120, 145; getrmek : 645 kumluk ams : 860 kundak(lar) : 34, 451, 515, 683, 1012; meremmeti : 749; tedrki : 293; lk tahta tedrk olunmak : 1199 kur bkz. karye kur v mezri : 548, 678, 696 kur v nevh : 442 kur v vilyete dahl tecvz itmemek : 35 c kur v zy : 325, 326; un feth u teshri : 521 Kuramaz nhyesi : 338 Kurd avu, Dergh- Muall avu : 259, 268, 312 Kurd avu, Duc-ol, Dergh- Muall avu : 1081, 1100, 1114 Kurd [/Misk(?)], siph, ehl-i fesd, Turabeler k., Bergos kz. : 831 Kurd, Dznie(?) k., Hersek sn. : 823 Kurd, hrsuz, Ereli kz. : 80 Kurd, Mustaf Paa'nun demi : 701 Kurd, Uzeyr Bei : 56 Kurd-ol, mteveff, Mentee : 1125 Kurga Mahallesi, lbasan : 677 kurun : 113, 131, 388; ihrc : 671; ihzr : 175; kirs : 554; madeni : 671; muzyakas : 151; talebi : 278; tedrki : 175, 671; yuvalaklar : 131, 151 Kurunlu kds : 364 Kusayr benderi, Msr : 906

371

kusr u noksn olmak : 770, 786 kusr u taksr : 257; eylememek : 304 kusv-y ml-i meserret-ml : 542 kuak; sirka olunmak : 1163; zyi olmak : 1163 Kubol(?) karyesi, Delvine : 227 kuluk(?) : 898 kutt- tark : 142, 435, 447, 707 kuvvet-i khire-i emr-i zafer-meser : 146 kuvveti bzya getrmek : 352, 519, 522 kuyd riyet olunmamak : 1175 kuzt bkz. kd kuz : 414; aldurmamak : 37 c, 340; alkonmak : 37 c; boazlanmak : 37 c; boazlatdurmamak : 37 c; cem : 130; gnderilmek : 37 c; shbi veklleri : 37 c; shbleri : 37 c kk kle : 443 kk olan : 72 Kksekici karyesi, Antliyye kz. : 1061 kfel bkz. kefl kffr bkz. kfir kffr- hksr : 16, 34, 47, 51, 180, 211, 270, 275, 284, 290, 307, 314, 386, 394, 396, 398, 402, 438, 468, 477, 478, 485, 514, 518, 522, 532, 565, 626, 647, 685, 789; ahvl etvr : 485; ahvline vkf olmak : 50 c; baralar : 748, 751, 752, 753; bir mahalle dmek : 1179; cnibi skn zre olmak : 1194; cnibine nzr u hzr olmak : 1194; cezreleri : 513; donanma-i hezmet-sr : 316; donanmas : 62, 225, 240, 257, 264, 267, 297, 367, 377; dmek : 7 c; fesd enatden hl olmamak : 1164; fikr-i fsid ve hayl-i ksidlerin tecesss tetebbu itmek : 1194; gelmek : 1021; hareket itmek : 1179; hareketden hl olmamak : 1130; kadrgalarndan havf zre olmak : 1070; kadrga(s/lar) : 34, 47, 62, 294, 346, 494, 497, 748, 751, 752, 753, 771; kalaya zarar kasdn itmek : 1130; kaliteleri : 515; kasd- mazarrat itmek : 1021; tarafna hzr u nzr olmak : 39 c; tarafndan gaflet : 39 c; tarafndan vkf olunan ahbr- sahhay ilmdan hl olmamak : 1082; tarafndan zarar u gezend iridrilmek : 26; zarar kasdn iderse irimek : 1009; - dallet-ir cezrelerine mazarrat u hasret iridrmek : 518; - dallet-ir donanma-i hezmet-srlarna mazarrat u hasret iridrmek : 518; a bey itmek : 991; a karb hl yirlern muhfazas : 21 c; a karb yir : 21 c; a karb yirler hl kalmak : 21 c; a tbi cezyir : 71; a tereke iletmek : 400; a zahre virilmek : 1022; dan bir mahalle zarar iridrmekden hazer itmek : 1181; dan hals olan tutsaklar : 1217; dan yarar dil almak : 532; dan zarar u gezend : 1022; dan zarar u gezend iridrmek : 369; un ahvl etvr : 532; un ahvl etvrn tetebbu eylemek : 1179; un cemyyeti : 8 c; un cret-i(?) hezmet-karni : 394; un def u refleri : 1009, 1130; un donanma-i hezmet-sr : 51, 211, 394; un donanma-i hezmet-ir : 315, 366, 510; un donanmalar ahvli : 1179; un etvr u ahvli : 60; un fikr-i fsidi : 60; un gemileri deryda olup Memlik-i Mahrse'ye zarar kasdna gezmek : 1183; un gemileri gelp gitmekden hl olmamak : 1182; un gemileri Sakz'a dp bir zarar eylemek : 1183; un harc gelmemek : 2 c; un hareket-i b-bereketi : 2 c; un hareketi : 4 c, 7 c, 1181; un hayl-i ksidi : 60, 1179; un hle v hudas : 403; un kahr u tedmri : 16; un mazarrat u fesdlarn def u ref eylemek : 391; un mazarratn def u ref : 240; un mekr u hlesi : 284; un memleket vilyetin gret itdrmek : 532; un merkib-i hezmet-srlar muttasl hareket zre olmak : 58 c; un mukbele-i hezmet-medr : 519; un sefyin-i hezmet-karyinleri : 215; un tedrki : 15 c kffr- hksr gemi(si/leri) : 10, 16, 34, 47, 59 c, 66, 184, 186, 215, 264, 281, 287, 307, 771; Golos cniblerinde dolamak : 1194; grnmek : 1009; ile muktele : 213; mazarrat u fesdlar def u ref : 206; n elegetrmek : 65; n gark itdrmek : 65; n gertmemek : 771; ne gz adurmamak : 213; ne mukbele eylemek : 778; nn haklarndan gelmek : 213; nn zer(ler)ine varmak : 762, 771 kfr; zhr : 1063; sylemek : 1188 Kfre karyesi, Beyrt kz. : 889

372

kfvvi olmayanlara nikh itmek : 705 kkrd : 82, 418; hfz : 82; ihrc : 671; ilemek : 82; mdeni : 135, 671, 832, 833; muhsebesi : 135; tahml idp alup gitmek : 1145; tahsl ihzr : 833; tahsli : 135, 672; tedrk ihzr : 832; tedrki : 671; i kl sf eylemek : 135; i sf eylemek : 135 kll aka harc u sarf : 918 kll asker ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171 kll fesd eylemek : 1182 kll harc lzim gelmek : 52 c kll kesr noksn mterettib olmak : 1000 kll nef hsl olmak : 1107 kll nef olmak : 1112 Krd-i(?) Cedd tyifesi, Badd : 503 Krdistn, Diyrbekir : 798; beleri : 249; mers : 241 Kre; kazs : 63; kds : 816 Kreci karyesi, Lapseki kz. : 908 Kreci karyesi, Vize kz. : 668 kreci : 39 krek(ler) : 48, 384, 388, 646, 675; alup Rodos'a iletp teslm eylemek : 1206; getrilmemek : 1173; hdmeti : 473; hdmetinde istihdm itdrmek : 1028; in mstekl avu konlmak : 1173; ihzr : 757; indrilmek : 1002; irsli : 45 c, 1206; kesdrilmek : 1002; kesegelen karyeler halk : 1002; kesilmesi hdmeti : 646; tahml itdrp Rodos'a gndermek : 1206; tedrki : 194; virmek : 646; yamas : 56; i tahml idp gndermek : 1206; in ekmek : 1125; in symak : 267 krek; habsinden tlk : 147; den hals : 427; den hals olmak : 364, 493; e dem lzim olmak : 479; e alkoymak : 317; e gitmek : 479; e gnder(il)mek : 323, 339, 344, 437, 571, 578, 694, 784, 853, 945, 977, 1023, 1032, 1040, 1097, 1123; e gnderme in teslm eylemek : 1123; e gndermek in teslm itmek : 1124; e komak : 25, 323; e komak in teslm eylemek : 1058; e kon(l)mak : 64, 85, 114, 129, 154, 239, 346, 364, 414, 475, 494, 495, 533, 539, 544, 553, 571, 574, 609, 622, 676, 694, 736, 784, 853, 870, 879, 931, 977, 1023, 1048, 1058, 1061, 1125, 1151, 1155, 1178, 1197; e konmak in getrilmek : 1063; e konmak in Sdde-i Sadet'e gnderilmek : 1056, 1123; e ko(l)mak : 55 c, 209, 427, 493, 944, 1028, 1032, 1072; e tayn : 371; e teslm : 129; e teslm eylemek : 711; e vir(il)mek : 441, 711, 1161 krekci(ler) : 1, 32, 47, 48, 65, 137, 185, 197, 206, 213, 218, 220, 259, 263, 292, 295, 317, 318, 383, 394, 473, 614, 750, 762, 966; ahvli : 518; akas : 1097; akasn bel itmek : 995; lt esbb : 25, 26; firr itmek : 475; gel(me)mek : 219, 1173; getr(il)mek : 220, 258, 382; getrtmek : 25; gndermek : 385; haste ve zebn olmak : 185; hastelenmek : 207, 239; ihrc : 24, 25, 42, 45, 81, 208, 209, 264, 371, 475, 746, 758, 764, 769, 995; ihrc fermn olunan kdlar : 42; ihtiyc : 771; ihzr : 755; iridrmek : 24; irsli : 24, 25, 25 c; konlmak : 1173; koymak : 385; lzim olmak : 750, 1028; levzim mhimmt : 26; muzyakas : 239, 371; mhimmi : 473; noksan olmak : 217, 218, 264; salnmak : 264, 464; tayni : 382, 764; talebi : 758, 762; tedrki : 25 c, 171, 318, 464, 762; tekml olunmak : 762; tekmli : 317; teslmi : 966; tutmak : 25 c, 318, 473; v ltc : 219; v cengcilerde muzyaka v ihtiyc olmak : 762; yazlmak : 614; zd zahresi : 26; i ltc eylememek : 371; i gemilere koymak : 171, 1173; i grp gzetmek : 184; i dll eylemek : 614; i tekml eylemek : 775; in iskeleye indrmek : 220; in tedrk eylemek : 1155; in yitidrmek : 45 krk : 120; alvirmek : 144; almak : 645; alup getrmek : 144; tedrki : 144 krkciler : 120, 645; e gird olmak : 645 Krtn kds : 24, 208 kf : 353; men iltizmlar : 882

373

Kthiyye (sanca) : 1 c, 557, 1190, 1207; bei : 555; dizdri : 824; kds : 1 c, 347; Kona : 1 c, 57 c; nyibi : 808; (sanca) piydeleri bei : 335, 555, 808; zahresi : 1 c; 'de tmrlar olup Karahsr'da mtemekkin olan siphler : 1190 kttb bkz. ktib ktb-i ehds : 332 kyeg : 469, 991

lan : 474, 497, 685; i b-dn : 394, 464 l-yakl yatmak : 1097 lamc(lar) : 19, 168; ihrc : 168, 304, 795; tedrki : 304 Lahs : 7; belerbeisi : 440, 1047, 1094, 1095; belerbeisi kethuds : 1047; Kalas'nda hfzitmek : 1095; mhimmi : 1095, 1096; 'da baruta muzyaka olmak : 1094 Lakasakali(?) karyesi, Mora sn. : 871 lala, Sultn Murd Hn lalas : 5 c, 10 c, 28 c, 147, 344, 555, 925, 1099, 1145, 1182; nun (kapu)kethuds : 10 c, 1099 Lapseki : 1161; kds : 908 Lrende : 1 c, 299, 334, 337; kds : 1 c, 854, 1040; Kalas : 926, 1198; Kr-hnesi Emnlii : 123; sanca kdlar : 804 lzim tyife : 1023 lzim mhim : 1003 lzim'l-arz olan husslar : 521; yazup bildrmek : 1034 leb-i dery : 173; da olmak : 1070 Lefkaza (cezresi), keferesi s cezre, Karlili : 60, 1048 Lefkoe; Hsr muhfazas : 16; Kalas : 1117, 1159, 1200; Kalas'nda olan cmilern minreleri olmamak : 1211 legen : 82 Lek kds : 16 c lenger(ler) : 261, 274; brakmak : 476; demrleri : 792; demrleri ihzr : 793; demrleri ilenmek : 793; demrleri tedrki : 194; tahmli : 274; tedrki : 203, 244; irsli : 258 Leskendire(?) karyesi, Yanbol kz. : 996 Le, Arnavutluk : 230; skelesi emnin tutup esr itmek : 59 c; skelesi ktibin tutup esr itmek : 59 c; skelesi neferlerin tutup esr itmek : 59 c; Kalas : 212, 230, 424; Kalas hfz : 180 leker gelmek : 39 c levzim : 167, 180, 212, 918; gnderilmek : 388; gnderilp ihzr olunmak : 1119; irsli mmkin olmamak : 1095; tedrki : 28 c, 762; -i hacc gtrmek : 867; e muvenet : 1202; in itmma iridrmek : 1119; in tedrk itdrmek : 1119; in tekml itmek : 1211 levzim mhimmt : 78, 100, 103, 1042; ihrc : 396; ile hzr u mheyy itdrmek : 1187; tedrki : 218, 265, 862; tekml eylemek : 775; tekml ihzr : 213; tekmli : 26; ile donatmak : 1155; n tedrk idivirp ihzr itdrmek : 1218; n ve krekcilerin tedrk eylemek : 1155 levend(ler) [/levendt] (tyifesi) : 318, 375, 483, 598, 676, 888, 925, 1059; cem itmek : 879; firkateleri : 130; firkateleri hl olmamak : 21 c; gemileri : 532; gemilerin yanlarna almak : 1082; kapudn : 375; kayklar : 285; korsanlar ile gaz itmek : 26 c, 27 c; resler : 375, 617, 787; shtenn haklarndan gelinmek : 614; nden memleket reyya zarar u gezend irimek : 10 c; korsan gemileri : 367; korsanlar cem eylemek : 377; a uymak : 699; getrtmek : 1059; e barut satmamak : 512; e gemi bin eylemek : 375; i tetebbu u tecesss eylemek : 986; ve shteler gaybet itmek : 925; i yenieri sayasnda komak : 602 levendt bkz. levend

374

Leyh (vilyeti) : 262, 628, 679; nden vkf olunan ahbr bildrmek : 1170; ne ahde muhlif dahl taarruz eylemekden ihtiyt eylemek : 1166; ne firr iden Bodan voyvodas : 1143; ne firr idp ehl-i fesd cem eylemek : 1205; ne firr itmek : 1128, 1139, 1142; ne taarruz eylememek : 1170; ne varup andan Bodan memleketine dahl tecvz itmek : 1169; ne varup baz ehl-i fesd cem itmek : 1171; 'ne varup ehl-i fesd cem eylemek : 1170; ne zarar getrdilmemek : 1170; nn ekysn yanna cem itmek : 1191 Leyh kral : 262, 679, 689, 1191; Dergh- Muall'ya ilisi ile mektbn gndermek : 1191; muvenetiyle Bodan'a gelmek : 1128; muteber ili v nme gndermek : 1170; na nme-i hmyn gnderilmek : 1128; nun vilyetinn snur : 679 Leyl bint-i Nash, Hcrmerd k., orlu kz. : 812 libs : 117; - fhre irsli : 542; na tokuna tokuna hamrlarn alup gitmek : 1196 Libuka Kalas : 372 Likor, Dragman, zimm : 628 liman(lar) : 34, 207, 284, 292, 400, 745, 748, 751, 752, 753, 771, 1161; az : 258; muhfazasyn kala bin itdrilmek : 1198; olmamak : 1173; hfzitdrmek : 1198; pk tathr itdrmek : 1203; tathr pk olmak : 1203 Linokasr(?) karyesi, Mezistre sn. : 871 Lipanca karyesi, Pogonya kz. : 469 Lipence(?) karyesi, Avlonya kz. : 484 Lipova; Kalas : 342, 412; sanca : 354; sanca cedd mufassal defteri : 354 liv bkz. sancak Livadya kds : 208 Lofa kds : 72, 336 lokna : 888 Lutf avu, Dergh- Muall avu : 576, 578 Lutf, Bayat Bei : 938 Lutf, Mora zamsndan, Balyabadra : 1160 Lutf, Rudnik Kds : 651 Lutfpaa Kprisi, Karasu Yenicesi kz. : 161 Lutfullh, Balabanlu k., Kandr kz. : 540 Luvize, Tercemn, zimm, Vezr Mustaf Paa'nun kul, Lefkoe Kalas : 1117, 1159

madin bkz. maden Man : 858 ma : 715; na sarfitmek : 1034; larna muzyaka ekmek : 141 maden(ler) [/madin] : 616, 671, 832, 833, 843; emni : 1218; nmnesi getrdilmek : 832, 833; de ileyenlern zehyirin aka ile alvirmek : 1218; den top yuvala ilemek : 1114 maml olan hssa gherile kr-hnesinn ibtline sayitmek : 989 mamr karye; ihrc : 95; ler tmra virilmek : 156 mamr u bdan; karyeler : 95; olmak : 1215 mamre; yirlerden tmr olmamak : 1112; den ve hric yirlerden tmr virilmemek : 1112 Masm, maktl, Badd : 938 masmcalarn yire urup katlitmek : 820 mazl; olduklarnda mamreden tmr virilmemek : 1112; olmak : 36 c, 595, 937; muteb olmak : 927; e tmr virilmek : 1175 m-melek; in satmak : 645; lerin dekkn mehzine virenler : 1013; lerin nehb gret eylemek : 906 mbeynde ketm bel olunmak : 1204

375

mbeynde zyi u telef olan zehyir : 1204 mbeynlerinde advet olmak : 821 mbeynlerine tefrika v ihtill virilmek : 1215 Macar; beleri, Erdel'e tbi : 325, 326, 826; esrleri : 700 Magosa (Kalas); 16, 34, 178, 185, 211, 771, 797, 804, 952, 1200; muhsaras : 184, 951, 968; 'na takviyet : 762; 'nda olan cmilern minreleri olmamak : 1211; 'n bin eyleyen mimr : 1198; 'nun feth u teshri : 184; 'nun liman : 34, 207, 748, 751, 752, 753, 771; 'nun tamri : 878, 1064; 'da mrye mteveccih olan evler satlmak : 1211 maara; tala tolup mnsedd olmak : 438; y yoklamak : 438 Manisa (kazs) : 104, 147, 555, 925; kds : 555; Kalas : 925; nzr : 834; 'ya varnca yol zerinde olan kdlar : 883 Marib Trablus bkz. Trablus- Garb Mahak(?) varo Havss- Hmyn'dan : 342, 412 mahall-i fesd : 626 mahall-i hdiseye gnderilmek : 997 mahall-i nizun zerine varlmak : 678, 696 mahall; olana tevch eylemek : 1127; mnsib olana gedk tevch olunmak : 1127 Mahalle kds : 892 mahalle(ler); dmek : 1179; halk : 692; de demler alnmakdan ve soylmakdan sde olmak : 925 Mahalle-i Kbr, Garbiyye klimi, Msr : 892 Mahvn(?) nehri : 589 mahyif : 134; i grp def itmek : 1184 mahzinine gemiler levzimi : 908 mahbes; bozmak : 602; yaplmas : 581; -i esr : 581 mahbs(lar) : 479, 692, 1128, 1142, 1198; kaurmak : 99; mcrimler : 498; papaz haste olmak : 50 c; alup karmak : 55 c; zencrleriyle karup salvirmek : 55 c; un zencrlerin krup salvirmek : 55 c mahf yirlerde yatmak : 58 c, 59 c mahfil-i kazya gelmek : 1216 mahfil-i era ihzr eylemek : 1216 mahfile serdr tayin eylemek : 93 mahfz; olan barutdan gemiye koyup gndermek : 1192; u masn olmak : 319, 1022; yir : 176; yir olmamak : 581 mahkeme : 323, 612, 614, 654, 839, 888; basmak : 323, 339; kapusn prelemek : 323; -yi erfe : 414; de ktib olmak : 981; den men u ref : 687; ye varmak : 402 mahll; ddkde imtihn itmedin n-ehle arz virmek : 1098; gedk tevchi : 341, 914; gedk vk olmak : 1055; tmr vk oldukda icml mcebince tevch itmek : 1175; vk olan tmrlar cebe defterinden virmek : 1175; vk oldukda imtihn olmadn gedk tevch itmek : 1127; t knn zre mstehkkna tevch eylemek : 1089 Mahmd Be, Midill Bei : 280, 303, 369 Mahmd Be, Nbls Bei : 406 Mahmd Be, Rodos muhfz : 791 Mahmd Be, sbk Msr Belerbeisi : 421, 1107 Mahmd Be, Trablus muhfazasna memr, sbk Mora Bei : 26 Mahmd bin Derv, drendegn, Msr gnlllerinden : 110 Mahmd avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 281, 282, 289, 290, 320, 459, 732, 888, 1050, 1091 Mahmd avu, Dergh- Muall avu, gemilere mbir : 48, 282 Mahmd avu, ehl-i fesd, Bolavadin : 1111 Mahmd eleb, Bzergn, hkm virilen : 1001 Mahmd Kethud'nun ktibi : 1161 Mahmd Kethud, Kapudn'un Kethuds : 1043, 1044, 1087, 1120

376

Mahmd Kethudn'nun olan : 1043 Mahmd Paa, Vezr : 981 Mahmd Yayaba, drende : 655 Mahmd, Alaybei, Aydn sn. : 773 Mahmd, arz getren : 226 Mahmd, Badrack kz. : 414 Mahmd, Be, Nzr, zam, lbasan ve Ohri sancaklar muhfz : 175, 229, 677 Mahmd, Crullh ol bkz. Mehmed, Crullh ol Mahmd, Dergh- l Kapucs : 363 Mahmd, Fenarc, Keloz mevz, Fenar k., Hslar kz. : 625 Mahmd, Kapu Aas, brhm Paa Cminn Evkf Nzr : 1189 Mahmd, Kul Muhibb ol, hrsuz, Tomani k., Vize kz. : 668 Mahmd, Kthiyye beinn demi : 555 Mahmd, Kthiyye Sanca Piydeleri Bei : 335, 808 Mahmd, Mevln, Antkiyye Kds, mteveff : 737 Mahmd, Mevln, Musul Kds : 331 Mahmd, Mezistre Bei : 1150 Mahmd, Midill skelesi Emni : 136 Mahmd, Naldken Yrkleri Sbas : 3 c, 255 Mahmd, Nzr- Emvl, Dra Kalas : 267, 532 Mahmd, Pertek bei demi : 813 Mahmd, Sakz Bei : 1005 Mahmd, Sird Sanca Bei : 417 Mahmd, siph-olanlarndan : 1151 Mahmd, avad Bei : 598 Mahmd, Uzgur-ol : 182 Mahmd, zam, Havss- Hmyn emni : 95 Mahmd Hasan : 1129 Mahmdpaa Hsky [/Havss- Mahmdpaa] kds : 85, 208 mahsl(ler) : 128, 579, 1066; ahvli : 954; mr in zabt u kabz itdrilmek : 579; mutasarrf olmak : 1034; tayni : 1034; -i dvniyye : 589; den ml alup kabzeylemek : 997; den sarfitmek : 1133; den vazfe-hrlara ve cihet tasarruf idenlere bir habbe virmemek : 1133; e gadrolmak : 658; i zabtitmek : 1133; i mrye zabt : 43; in mr in zabteylemek : 921; in ve terekelerin almak : 1137; in tahrrde zhir oldu zre kayd : 891 mahf : 85; kala : 639; olan mevzn hfz u hrset : 1193; u hatar-nk mahal : 286; yirler : 299; zamn : 1051 mahf u muhtara; derbendler : 434, 481, 482; mahalde olmak : 1130; olan mevz hfz u hrset : 1068; olan yirler : 74, 471, 809; yir : 21 c, 1051 mahzar : 643, 644, 830 mahzen(ler) : 234, 669, 672; virilmemek : 1013; ine fu ile alup gitmeyp tulumlar ile tamak : 1196 makadna aa sokmak : 736 makbir(?) : 603 Makali Mali(?) sleri, Razin(?) k., Kalamata kz. : 101, 124 makmt- mteberrike : 450 Makmeyn-i Muhteremeyn : 542 makbl; olmamak : 1089; muteber olmak : 826 makbzt : 909 makhr muhakkar : 193 Makriyano(?) karyesi, Gnye kz., Batum sn. : 979 Maksd Lebd(?), Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674

377

Maksd Makmid(?), Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Maksd, harmlern(?) bei, Erzurum : 822 makt; almak : 976; hsb : 146; virmek : 132; vaktiyle taleb itmek : 1105 maktl(ler) : 147, 1072; bulunmak : 1059; bulunur olmak : 1097; in dem diyetinde zarret ekmek : 1097; elleri balu bulunmak : 1071; n dem diyetinn tefti : 1219; n ml menlinn tefti : 1219 ml(lar) : 421, 466, 564, 569, 601, 656, 704, 821, 911; al(n)mak : 469, 999, 1023, 1190; alnup kabzolunmak : 988; alup kabzeylemek : 997; bksin tahsl itmek : 1108; cem u tahsli : 1000; defterdr : 55; eklitmek : 995; greti : 559, 567; hsl olmak : 656; hdmeti : 922; tlk olunmak : 800; kabzolunmak : 421; kds : 854; kuvveti ile kalmak : 1008; kuvvetiyle hals olmak : 331; nehb greti : 676; olmak : 832, 833; sarfolunmak : 918; tahsl itdrmek : 911; tahsl itdrp irsl eylemek : 997; tahsl olmamak : 1105; tahsl olunmak : 706, 1105; tahsl olunup Hzne-i mire'ye teslm olunmak : 995; tahsli : 487, 541, 598, 799, 882, 922; tahsline ikdm eylemek : 893; esbb intikli : 689; gll-i dee : 487; ziyde itmek : 802, 974; zuhr itmek : 1093; - defne : 540; - mefkdna dahlolunmak : 1030; - mevrs : 689; - pdih : 133; -i Beyt'l-ml : 1215; -i evkfa gadr u hynet : 140; -i hssa : 1075; -i hssa tahsli : 686; a gadr : 658; a kefl alnmak : 645; a ve Hazne'ye gadr u noksan mterettib olmak : 917; a zarar gelmemek : 658; a zarar u gezend iridrilmek : 530; a zarar u ziyn : 642; e mstekl mfetti tayn olunmak : 1184; cem u tahsl itmek : 998; esbb emlkinden ve kfelsndan tahsl eylemek : 930; gndermek : 999; tahsl itdrmek : 800; taleb eylemek : 999; telef eylemek : 457; n alup zulmitmek : 1162; ndan aka tayn itmek : 1129; n nehb gret itmek : 821; yla kadrga tamr itmek : 1211; yla kala bin itmee mteahhid olmak : 1150; yla khne burc tamr itmek : 1211 ml menl(ler); greti : 608; gret hasreti : 510; in terk : 585; inn tefti : 1219; iyle vilyet-i Leyh'e firr itmek : 1128; in gret itmek : 880; in erle mr in zabt : 585; in terkeylemek : 585 ml- mr [/emvl-i mr] : 109, 142, 156, 351, 353, 417, 457, 459, 466, 506, 579, 580, 581, 658, 670, 691, 800, 820, 864, 866, 882, 889, 1059; alnmak mmkin olmamak : 821; bel u ketm olunmak : 706; cem u tahsl eylemek : 998; cem : 129, 611, 799; ed olunmak : 929; hdmeti : 435, 439, 923; iltizmna zarar : 353; kabz : 353, 362; muhfazas : 425, 968; sarf : 457; tahsl idemeyp kesritmek : 917; tahsli : 109, 344, 353, 457, 459, 706, 800, 889, 1090; tahsli myesser olmak : 799; tahsline mni olmak : 866; telef olmak : 800; teslm olunmak : 911; zabt kabz olmak : 706; zyi olacak yirlere virmemek : 1000; de hdmetde olanlar : 915; de istihdm olunmak : 837, 859, 992; den bk ml cem u tahsli : 1000; den ekl bel : 353; den istifsr olunmak : 1059; nn izdiyd : 418; nn izdiyt irtif : 691; nn teksr tevfri : 1000; de istihdm olunanlar : 923; ye deyn : 133, 134; ye gadr olunmamak : 1184; ye gadrolmak : 915, 130, 592, 598; ye istihdm olmak : 922; ye kabz : 362; ye kll gadr teadd : 95; ye mteallik atk u cedd bkya : 1208; ye mteallik umrun husli : 1075; ye nef olmak : 1112; yi tahsl eyleyp gndermek : 998; yi esbb emlkinden ve kfelsndan tahsl itmek : 929; yi gret itmek : 1060; yi tahsl idp mr in kabzeylemek : 1108; yi telef : 541; yye tahsline varan havle v mltezimler : 893 ml- vakf : 803, 947; zyi olmak : 640; zuhr itmek : 1223; dan aka virilmek : 1133; dan bel u ekl : 991; dan belyyt : 872; dan belyyt u ketmiyyt : 55 c; dan ekl : 910; dan ne mikdr nesne sbit zhir olur ise mfredtyla defter itmek : 991; dan nesne ekl bel idenler : 909; dan nesne ekl bel u telef itmemek : 852; dan zimmet zuhr itmek : 55 c; ekl bel itmek : 991; itlf : 332; virmede tealll nd eylemek : 1223 Maltyye : 872, 963; bei : 872, 990, 1090; dizdrlar : 990; kdlar : 990; kds : 16 c, 208, 652, 963, 1090, 1110; livs emnleri : 1090; 'de olan gherile kr-hnesi : 990; 'nn evre hsr : 1090 Maltyye Bei Gazanfer Be'n kethuds : 1090 Malazgird (Kalas) dizdr : 135, 580, 672 mldr; kimesnelere kefil yazlmak : 427; u mtemevvil : 410 Mldepe Kona, skdar : 1 c

378

mlikne : 338, 588, 997; sin almak : 997 Mliyye : 12, 48 c, 175, 180, 182, 264, 278, 283, 289, 393, 397, 399, 540, 777, 779, 834, 904, 988, 1011, 1155; cnibinden alnacak aka : 1011; ktibleri : 737 Malko Be, Bosna Bei : 404 Mamn Oyma, Pucyn tyifesinden : 799 mansba virilen ahkm : 1089 manastr(lar); bin olunmak : 1038; binsna iczet : 1038; rhibleri syn eylemek : 1031; a mteallik iftlikleri, emlki, tavar mr in zabteyleyp bey- men-yezd itmek : 1031; da bulunan lt- harbi mr in zabtitdrmek : 1038; da olan yarak u tfengi alup kla tevz itmek : 1022; da tfenk ve syir lt- harb bulunmak : 1009; un iftlikleri ve koyunlar ve su srlar ve tavarlar ve emlki zyi olmak : 1031 Manastr, Paa sn.; nhyesi : 180, 516, 1017; nhyeleri : 212; eribal : 294; kds : 208, 810, 1017 Manastr, Tunus vt.; nhyesi 518, 1024, 1034; 'un Marib Trablus Belerbeilii'ne ilhk : 518 Manavgad; kazs : 676; kds : 676 mandra(lar) : 130; bins : 275; ihds : 702; ref : 702 manka : 1039 Manol veled-i Yani, zimm res, Mral atas : 1161 mansb tevch itmemek : 1089 mansr u muzaffer olmak : 193 Mansr, harmlern(?) bei, Erzurum : 822 Manya; sleri : 373; sleri gibi syn zre olmak : 1176; slerin garet eylemek : 287; Kalas : 91, 129, 402; Kalas sleri : 226; keferesi : 62, 789 Manya sanca keferesi; esr olunmak : 774; nn esbb emvli gret olunmak : 774; nn syn fesd : 774; nn karyeleri urlmak : 774; nn reys : 774 manzr u mesrr klnmak : 319 Mara (kazs/sanca) : 113, 531, 586, 621, 975, 1052, 1140; askeri : 16; belerbeisi : 16, 790; cnibinde ilenen gherile : 1140; kdlar : 785; Kdl ahlsi : 978; kds : 16 c, 413, 431, 621 Marava(?) beleri : 826 Mardinl-ol, mahbs mfsid, Lrende Kalas : 1198 Margali : 391; Kalas : 180, 286, 391; muhfazas : 401 marz; olmak : 595; u n-tvn : 1014 Marmara kds : 323, 347, 908, 969 Maro, tcir, Dubrovnikl : 1071 Marsa nhyesi, Tmvar sn. : 993 martolos(lar) (tyifesi) : 404, 484, 626, 658, 677; ihrc : 626; talebi : 294; ba elegetrilmek : 1079 maslih- cziyye : 936 masrif bkz. masraf maslahat; avkolun(ma)mak : 2 c, 25 c, 242, 437; a mberet eylemek : 1218; grilmeyp kalmak : 1050; larn grmek in tara kmaa kdir olmamak : 986 masraf(lar) [/masrif] : 712, 849, 909; lzim gelmek : 1105; u teklft kaydeylemek : 1198; mhimmt : 868; teslmt : 864; a kifyet itmemek : 1066; e aka sarf : 180; defter ile sarfitdrmek : 1011; defter itmek : 849; defter olmak : 849; na sarfitmek : 1129 Mastor Voliro, zimm, std demrci, Cezyir-i Garb : 1043 masn u mahfz olmak : 325, 326, 626 Mat; kazs : 1219; kds : 1219 matbah : 886; tamri : 615; a girp istedkleri midr a almak : 1216 matrabz(lar) (tyifesi) : 63, 664; a kuz aldurmamak : 37 c; a kuz virilmek : 37 c Matya, Be'n tercemn : 1067 mavna : 70, 213, 292; gemileri lzim olmak : 1173; kalmak : 1119; kerestesi kesdrilmek : 1053

379

Mayak karyesi, Bender kz. : 702 Mays ya narh : 630 Mayko(?) veled-i Krato(?), zimm, Resan varo, Riyekan nh., Hersek sn. : 486 mazarrat; def u ref : 230, 240, 471, 481, 482; iridril(me)mek : 325, 1217; iridrmek kasdnda olmak : 1169, 1170; kasdna gelmek : 240; kasdna hcm iden ad : 1166; kasdna hcm olunmak : 1168; u hasret iridrmek : 518; - erbb- fesd : 542; n def u ref eylemek : 1156; nun def : 1166 mazarrat u fesd(lar) : 5 c, 39 c, 186, 206, 557; def u ref : 292, 366, 367; kasd : 396; def u ref klnmak : 1216; defnde mcidd merdne olmak : 1156; ndan memn olmak : 326; nun def u ref : 212, 228, 315, 316, 325, 326, 391, 762, 774 mazarrat u ifsd(lar) : 10 c, 1166; def u ref : 484; n def u ref itmek : 1168; ndan emn olmak : 58 c, 59 c mazarrat- ad; def olunmak : 180; y bed-girdr : 1165; -y b-dn : 1165; dan memn u masn olmak : 319 mazgal delkleri almak : 1064 Mazgird; bei : 322; kds : 322 maznna : 55 c, 619, 965; v mttehem : 441 mazlm; a inet : 542; a ihnet idenler : 1050 mazmn; - hmyn ile amel olunmak : 1013; - sadet-meymn : 695, 698 mebid mescid : 51 mebir : 74 mekel : 886; idinmek : 1023 meklt(lar) : 292, 732, 743, 888, 918; getrenlere kimesne mni olmamak : 1162; getrp narh- rz zre bey idenler : 1162; tedrki : 1 c memn; olmak : 326; u masn olmak : 319 mecl virmemek : 5 c, 1134 mecmi- mnfe : 193 meccnen; gedk tasarruf eylemek : 1008; nesne alnmamak : 82 meclis olmak : 805 meclis-i er : 109, 136, 149, 163, 196, 428, 457, 469, 515, 556, 573, 581, 582, 590, 613, 816, 831, 881, 888, 957, 976, 1009; a davet : 571, 612, 799, 870; a gelmek : 1046, 1190, 1196, 1223; a ihzr : 556, 702, 830, 926; da mrfaa olunmak : 1196; de olan alup gitmek : 1207; de tezallm itmek : 1097 mecma- ns : 805 mecrh; bulmak : 1097; eylemek : 556, 599, 603, 614; itmek : 101, 328, 333, 505, 533, 611, 799, 1151; olmak : 286, 797, 822, 1138; u b-mecl : 34; u mahbs olmak : 1128, 1142; a eylemek : 925; an maktl bulunmak : 1059 medr- helk demr klnmak : 542 medyin emsr hfz u hrseti : 542 medyin nevh hfz u hrseti : 542 Medne sanca, Basra : 1 Medne-i Mnevvere : 487 medrepolid(ler) : 1031; n emlk esbb tavarlar zyi olmak : 1031 medrese; bins : 589; tamri : 589 mefhru'l-milleti'l-Meshyye : 623 Megril Dadyan- meln cnibine gzde ve yat u yarak gemek : 1077 Meri kds : 1125 mehzinn krgr binlar : 1013 Mehmed Be Evkf'nun mtevellsi : 1216 Mehmed Be Imreti mtevellsi : 55 c Mehmed Be'n metrkt mfredtyla defter itdrilmek : 952, 968

380

Mehmed Be, Acln Sanca Bei : 88 Mehmed Be, Arboz Bei : 670 Mehmed Be, Bcvn Bei, mezraa teftine memr : 997 Mehmed Be, Bosna Bei : 1193 Mehmed Be, Krkkilise Bei : 684 Mehmed Be, Kstendil Bei : 1068 Mehmed Be, Mora Sanca Bei : 346, 766, 767, 781, 782 Mehmed Be, mtekd, mteveff : 883 Mehmed Be, Nide Bei : 961, 1124 Mehmed Be, sbk Budun Belerbeisi, mtevef : 404 Mehmed Be, Selanik Bei : 18, 339 Mehmed Be, Trablus Bei, Magosa Kalas muhsarasnda ehd : 951, 952, 968 Mehmed bin Abdullh, Badd kullarndan : 503 Mehmed bin Abdullh, drendegn, Msr gnlllerinden : 110 Mehmed bin Al, kemendcilik nmyle elegetrilen, Silivri : 591 Mehmed bin Dvne, Erci mstahfzlarndan : 82 Mehmed bin Fethullh, Mevln, Taman Kds : 109 Mehmed bin Hamza, hid, Imret mh., Karahsr : 149, 163 Mehmed bin Hamz, nyib, Edirne : 692 Mehmed bin Hane, Kerek-Nh(?) ve k(?) Hslar Muktaas Mltezimi, m : 911 Mehmed bin Hseyin, ulfe hssasndan fri : 1055 Mehmed bin lys, drende-i fermn- hmyn : 615 Mehmed bin lys, yenieri, n-bedd : 149, 163 Mehmed bin Memi, Eirdr ks. : 410 Mehmed bin Mustaf, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Mehmed bin Sli, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Mehmed bin Yahy, drendegn, Msr gnlllerinden : 89, 110 Mehmed bin Zft(?), harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Mehmed Blkba, Topc Blkba, skenderiyye'de top dkmek hdmetinde : 480 Mehmed avu, Aydn-zde, Dergh- Muall avu : 20, 32, 33, 35, 40, 41, 51, 54, 55, 56, 78, 87, 93, 100, 519, 522, 761, 1140 Mehmed avu, Badralu, Dergh- Muall avu : 785, 786, 794, 795 Mehmed avu, Bergoz- Cedd binsna mbir : 1109 Mehmed avu, Defterdr-zde, Dergh- Muall avu : 17, 267, 269, 275, 279, 287, 375, 402, 403 Mehmed avu, Dergh- l avularndan : 2, 3, 5, 7 Mehmed avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 8 c, 37, 38, 48, 94, 149, 163, 251, 259, 261, 271, 308, 348, 349, 351, 352, 355, 358, 359, 382, 388, 393, 399, 401, 407, 476, 521, 526, 532, 647, 670, 709, 720, 723, 727, 742, 743, 744, 747, 769, 775, 784, 787, 796, 802, 804, 838, 848, 858, 867, 905, 1007, 1016, 1045, 1058, 1085, 1106, 1109 Mehmed avu, Dergh- Muall avu, gemiler zerinde, Sinob : 67, 70, 744, 758 Mehmed avu, Dergh- Muall avu, Kapuclkdan kan : 723 Mehmed avu, skender avu-ol : 28, 31, 36, 42, 46 Mehmed avu, Kalkanc, Dergh- Muall avu : 714 Mehmed avu, Kaya-zde, Dergh- Muall avu : 60 c, 771, 834, 878 Mehmed avu, Kbrus avularndan : 1026, 1064, 1066 Mehmed avu, Konyal, Dergh- Muall avu : 1 c Mehmed avu, Merdm-zde, Dergh- Muall avu : 1 Mehmed avu, mukarrer yazmaa memr : 1044 Mehmed avu, Samakov Nzr, Dergh- Muall avu : 203, 328, 792, 793

381

Mehmed avu, Sofyalu, Dergh- Muall avu : 22, 27, 30, 732, 758, 765, 767, 768, 772, 774, 776, 780, 782, 789 Mehmed avu, Sdl, Dergh- Muall avu : 1 c Mehmed avu, Sdde-i Sadet avu : 199 Mehmed avu, Teke Nzr : 46 c Mehmed avu, Uklu, Dergh- Muall avu : 461, 580, 587 Mehmed avu, yelken bizine memr : 1059 Mehmed eleb, Defterdr : 1059, 1060 Mehmed eleb, Hall'r-Rahmn Mtevellsi : 1162 Mehmed eleb, Kapuc-zde, hkm virilen : 1039 Mehmed eleb, muktaac, hkm virilen : 108 Mehmed Fakh, Kthiyye Nyibi : 808 Mehmed Giray, Devlet Giray Hn'un ol : 8 c Mehmed Hn, Sultn : 592, 1019 Mehmed kermesi (Knn'nin olu ehzde Mehmed'in kz) : 56 c Mehmed Kethud : 736 Mehmed Kethud, Ankara beinn kethuds : 80 Mehmed Kethud, Delvine bei demi : 286 Mehmed Kethud, Diyrbekir Belerbeisi'nn kethuds : 404 Mehmed Kethud, siphye ba u bu tayn olunm : 366 Mehmed Paa, Vezr-i Azm : 447, 565 Mehmed Sba, Gynk kz. : 870 Mehmed [/Mahmd], Crullh ol, Musul mili, Nzr- Emvl, Tamga Mltezimi, ehl-i fesd : 155, 457, 541, 566, 800, 929 Mehmed, Balc(?), kendisiyle hkm gnderilen : 44 c Mehmed, Batum Sanca Bei : 1077 Mehmed, Beehri Sanca Bei, cezre nzr : 954 Mehmed, Birecik Emni, Ayntb zamsndan : 544 Mehmed, Bol beinin demi : 52 Mehmed, blk halk kullarndan, Hasankalas'nun Kullar aal nyet olunmu : 953 Mehmed, Burusa Kethuds : 12 Mehmed, avu-zde, Dergh- Muall avu : 870 Mehmed, Dnimend iftlii piydelerinden, Gmlcine k., Manisa kz. : 555 Mehmed, drende, Blblciba : 631 Mehmed, dger, Kocaili siphlerinden, gemi hdmetinde mstahdem : 1209 Mehmed, Dvn ktiblerinden : 1159 Mehmed, Edirne muhfazasna tayn olunan yenierilerden : 881 Mehmed, ehl-i fesd, Zviye k., Bzrck kz. : 815 Mehmed, Gelibol Kalas Dizdr : 581 Mehmed, Gynk kz. : 870 Mehmed, Habls, eyhu'l-Arab : 864 Mehmed, Hacc- erf Nzr, mr develer mr-hr, m : 867, 924 Mehmed, Hazne-i mire Defterdr, Haleb : 507, 538, 624, 837, 838, 859 Mehmed, Hazne-i mire Defterdr, Kbrus : 1066 Mehmed, Imdiyye Hkimi Sultn Hseyin Be'in kethuds Hc Ynus'un ammi-zdesi : 330 Mehmed, lbasan Nzr Mahmd Be'n demi : 677 Mehmed, Kara, ehl-i fesd shte, Selanik : 1216 Mehmed, Karesi Sanca Piydeleri Bei : 902 Mehmed, Ktib, ehl-i tevzr telbs, Mara : 621 Mehmed, Ktib, siph, Hersek : 657

382

Mehmed, ktib, koyun hakk cemne memr : 162 Mehmed, Kestne Sanca Bei : 611 Mehmed, Kzlba, maznna, Merzifon kz. : 619 Mehmed, Kirmasti ks., Mihol kz. : 556 Mehmed, Kocack Dizdr : 99 Mehmed, Kocaili siphlerinden, gemi hdmetinde mstahdem : 1209 Mehmed, Maltyye Bei Gazanfer Be'n Kethuds : 1090 Mehmed, Merm, Dvn- Hmyn [/Dvn- l-n] Ktibi, sancak tahrrine memr : 737, 738 Mehmed, Mevln Muhyiddn'n Kethuds, ehl-i fesd, Barla : 995 Mehmed, Mevln, Gekbovize Mderrisi : 991 Mehmed, Mevln, Kandr Kds : 986 Mehmed, Mevln, Safed Kds : 95 Mehmed, Mytb-ol, Lrende rib-hrlarndan, kassb : 334, 337 Mehmed, mrtedd, Demrren k., Dimetoka kz. : 982 Mehmed, Nzru'n-nuzzr : 640 Mehmed, Osmnh'un Kethuds : 959 Mehmed, Pesyn Sanca Bei : 241, 799 Mehmed, piyde v msellem mltezimi, maktl : 1059, 1060 Mehmed, sbk Badd Defterdr : 656, 800 Mehmed, sbk Harprut (Sanca) Bei : 538, 690 Mehmed, sbk Mezistre Livs Bei : 1126 Mehmed, sbk m Kds : 644 Mehmed, Sary- Atk Aas : 907, 949 Mehmed, Sarylu, hrsuz, Vize kz. : 668 Mehmed, Sar Mustaf ol, Gmrk Emni, Karasu Yenicesi kz. : 137 Mehmed, Semen, hkm virilen : 720 Mehmed, siph, Lakasakali(?) k., Mora sn. : 871 Mehmed, siph, Linokasr(?) k., Mezistre sn. : 871 Mehmed, siph, mteveff, Delialan k., Balya nh., Biga sn. : 595 Mehmed, h Hseyin ol, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 Mehmed, avad Bei : 598 Mehmed, eyh, hkm virilen : 1110 Mehmed, Topclar Ktibi : 1218 Mehmed, Topcol, emn : 506 Mehmed, Ulufeciler Sbas : 295 Mehmed, skb kds demi : 332 Mehmed, std, Tmvar avularndan : 554 Mehmed, Vezr Sinn Paa'nun demisi : 868, 869 Mehmed, Vize Bei'nn Kethuds : 1173 Mehmed, Yanbol, Dobrca, Aktav ve Pozape Tatarlar Sbas : 43, 44 Mehmed, Yalu, ehl-i fesd shte, Selanik : 1216 Mehmed, Yepoltiol, Olt siphlerinden, katl maznnas, Erzurum : 822 Mehmed, Zam, Nevie Kalas muhfazasna memur, Grice, Bihlite ve Filorina siphleri ba u buu : 401, 899, 955 Mehmed, zam, Cemat-i Milli'den, Pertek beinin karnd : 813 Mehmed, [/Paa-zde], Anavarin Kalas Mstahfz, gece gizlice hsrdan tara kan : 154 mehterba : 994 mehterler ziyde olmak : 1148 mektib; ahbr : 394; avu gnderilmek : 997

383

Mekke-i Mkerreme : 487, 827, 849, 924, 1093; erfi : 537; 'nn Harem-i erfi tamri : 852; 'ye giden yollar seddolmak : 896 mekr; u hadalar : 644; u hle : 184, 256, 284, 316; -i ad : 396 mekteb : 51 mektb(lar); gelmek : 1194; getrmek : 1179; gndermek : 1194; dem gelmek : 42 c; n gndermek : 1191; ve demleri elegetrilmek : 1128 meln(lar) : 486; hareket iderse men u def bbnda env- dikkat ihtimmn vcda getrmek : 1139; un evzna nzr olmak : 1128 meln-i b-dn; bir mahalle zarar kasdn itmek : 1194; n def u refleri : 1194 meln-i hsirn; n donanma-i hazmet-karneleri : 211; n gemilerin elegetrmek : 762; n kahr u tedmri : 184, 186, 394; n mazarrat u fesdlarn def u ref : 762 melne takviyet virmek : 185 melhde; ahvlin ilm : 817, 873; tefti : 619 Melk Kassb, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Melk Zyi(?), Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 melik : 365 Memlik-i Mahmiyye-i Hkniyye : 542 Memlik-i Mahrse : 3, 17, 26, 62, 118, 224, 257, 264, 284, 315, 316, 319, 325, 326, 327, 367, 386, 394, 398, 400, 418, 420, 510, 530, 542, 579, 698, 851; dhline gelenleri elegetrp haklarndan gelinmek : 1057; huddna dhl olmak isteyen ulust tyifesin men u def eylemek : 86; huddnda olan nefertdan ekv itmek : 1067; huddnda olan merdan ekv itmek : 1067; huddnda olan zam v erbb- tmrdan ekv itmek : 1067; huddnda olanlara tenbh yasak eylemek : 1067; karyelerine dahl taarruz itdrmemek : 993; karyelerine dahlolunmak : 993; meslihi : 488; reysn mlhaza itmek : 826; tcirleri : 987; 'de olan hkimlerden rey v bery rz v kir olmamak : 1191; 'den bir mahalle zarar iridrmek : 58 c; 'den mukayyed olmak : 993; 'ye bir zarar u gezend irimek ihtimli : 936; 'ye dhl olmak : 1057; 'ye zarar kasd : 39 c, 404; 'ye zarar kasdna kmak : 1079; 'ye zarar kasdna gelp yollar beklemek : 1138; 'ye zarar kasdna gezmek : 1183; 'ye zarar u gezend iridrmekden ihtirz : 8 c; 'ye zarar u ziyn irimek : 1; 'yi gret itdrmek : 1077; 'yi gret hasret kasdna gelmek : 1077 memlik; vilyetn tathri ahsen sn olmak : 211; -i slmiyye : 79, 645; e zarar u gezend iridrmemek : 1193 memerr-i ns : 64, 488, 887 memesinn altna ba ile urup katleylemek : 940 Memi bin Bekir, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Memi avu, Dergh- Muall avu : 948 Memi Hce, maktl, maktl Kara Al'nn ammisi, Binal(?) k., Mat kz. : 1219 Memi Sba, Filibe Sbas'nun nyibi, maznna : 55 c Memi, Al avu demi : 652 Memi, Arnavud, res : 532 Memi, C(?), ehl-i fesd, Yalva kz. : 925 Memi, Dergh- Muall kullarndan Hasan'n demi, ingne harc cemne memr : 599 Memi, Garbiyye Kiflii'ne memr : 564 Memi, Hc, arz getren : 1046 Memi, Krk, ehl-i fesd, Yenibzr : 282, 458, 459 Memicn, Azeb Aas Cafer'in ktillerinden : 429 Memi Be, Canik Bei, vilyet muhfazasna tayn olunmu : 705, 829, 877 memleha : 1011 memleket(ler); emn emn zre olmak : 1015; hfz in barut alkomak : 45 c; meslih : 689; muhfazas : 509, 922; reyya zarar u gezend irimek : 10 c; reyya zarar u ziyn irimek : 39 c; zabt u rabt : 325; de fesd eylemek : 1156; e dahl taarruz eylemek kasdnda olmak : 1205; e dahl tecvz idp mazarrat iridrmek kasdnda olmak : 1169; e dahlolunmadn sulha

384

mugyir taarruz eylememek : 1166; e gelp dahl taarruz eylemel olmak : 1205; e gelp dhl eylemek : 1171; e ihtill virmek : 986; e komamak : 1171; e kll muzyaka olmak : 1107; i gret olunmak : 1077; i hfzeylemek : 442; i iltizm ile virp harb itdrmemek : 1211; n hfz u hrseti : 1217; n ihtilline bs olmak : 1220; n zabtna kll nef olmak : 1112 memleket vilyet : 5 c, 326, 551, 969; emn emn zre olmak : 698; hfz : 152; mamr u bdn olmak : 1215; muhfazasnda olanlarun yararlarna alk virilmek : 1107; py-ml olmak : 319; den izle olmak : 150; den err u rlarn def u ref eylemek : 1190; den err u rlarn tathr pk eylemek : 1134; e bir mazarrat iridrmek kasdnda olmak : 1170; e nef olmamak : 43 c; e yd u b-gne asker duhl eylemek : 319; e zarar irimek : 39 c; e zarar olmamak : 15 c; e zarar u gezend iri(dr)mek : 2 c, 5 c, 21 c, 42 c; e zarar u teadd : 38 c; i gret itdrmek : 532; n emn emn : 182, 593, 691, 1034; n hfz u hrseti : 35 c, 59 c, 224, 367, 395, 698 memn ol(ma)mak : 853, 991, 1161, 1196 men; olunmak : 848; u def eylemek : 86, 111, 275, 342, 413, 431, 535, 536, 615, 631, 678, 696, 888, 896, 897, 903, 945, 978, 1149, 1216; u def bbnda env- dikkat ihtimmn vcda getrmek : 1139; u reddolunmamak : 826, 1223; u ref olunmak : 687; a memr olan beler ile haberlemek : 1139 menle memn; olmamak : 275, 708, 967; olmayanlar : 445; olmayanlar elegetrmek : 945 menzil bkz. menzil menzil merhl : 8 c, 74, 93, 126, 329, 434, 496, 619, 623, 868, 883, 978; de gaflet ile gaybet itdrmekden hazer : 830; de hfz u hrset itmek : 869 Menemen nhyesi : 5 c menkhamdur diy tasarruf itmek : 1188 Mentee (sanca) : 47, 50 c, 771, 1125; bei : 214, 237, 749, 771, 1028, 1037, 1039, 1125; bei kethuds : 1028, 1032, 1037, 1039; cebel ve cevenlleri : 1039; kdlar : 237, 750; livs yayalar tahrri : 629; nzr : 31, 36, 48 c; piydeleri : 1073; piydeleri bei : 655 Menvaya; Kalas, Mezistre sn. : 1176; dizdr : 1176; nyibi : 1176 menzil(ler) [/menzil] : 361, 713, 718, 723, 731, 743; de mft meccnen kimesnenn nesnesin almamak : 1132; den mstevf su bulmak : 858; e zahre ihrc : 719 mer(lar) : 626; bozmak : 853 mer v medd klmak : 698 merkd-i mnevvereler evkf : 1133 merkd-i erfe(ler); ak olmak : 1133; evkf mahsli : 1133; harba mrif olmak : 1133; kandlleri kalmamak : 1133; tamr olunmadn vakfun mrtezika v huddmna ml- vakfdan aka virilmek : 1133; ve evkf gzden bralup gzedilmemek : 1133; i ak ve harba mteveccih olmak : 1133; i tamr olunup kandilleri aslmak : 1133 merkib-i hezmet-srlar muttasl hareket zre olmak : 58 c merm- sab'l-menln itmm : 542 Meranku(?) : 1036 Merdm-zde bkz. Ahmed avu meremmt bkz. meremmet meremmet [/meremmt] : 419, 669, 712; it(dr)mek : 1144, 1187; olunup ihzr olunmak : 1187; slh : 34; kalafat : 34; tamr : 804; a muhtc yirler : 13 c; e muhtc olmak : 160, 1019, 1086; e muhtc top kundaklar : 1012; e muhtc top tekerlekleri : 1012; n skin olmak in tlib olanlara itdrmek : 1211; e mazhar olmak : 825 merkeb; sirka itmek : 830; uurlamak : 830 mermer : 102, 105, 554; direkler zerinde olan suth harba mrif olmak : 849; ihrc : 102, 554; tahtalar tahmli : 554 Merodin, sbk Eflak Voyvodas Miro'nun dmd Domno'nun demi : 819 mertek; kesmek : 53, 111; yarmak : 53, 111 Merzifon : 619; kds : 619 Mes Kalas : 16 mesl; olmak : 37 c, 1032, 1039, 1184; mukab olmak : 444; muteb olmak : 44 c, 576, 840, 841

385

mes-i cemle(ler) : 521, 691, 1067; i zuhr eylemek : 1179; sin vcda getrmek : 1105, 1215; sin zuhra getrmek : 47 c, 1200, 1208 mes-i mekre bezl sarf itmek : 1088 mescid mebid : 51 meslih- mr : 505; avk u tehri : 555; ye ihtill virmek : 839; ye rabet eylememek : 893 meslih; muattal kalmak : 893; vk olmak : 1209 meslik mebir : 8 c mesmir; ilenmek : 793; levzim tahml eylemek : 793 Mesarya karyesi, Pogonya kz. : 469 mescid : 63; ittihz : 643, 644; -i mslimn : 643, 644; e kefereyi dahlitdrmemek : 644; i mslimnlara zabtitdrmek : 644 mesdd olan yol(lar); amak : 896; dan hacca gitmee bir ferde ruhsat virmemek : 897 Mesh avu, Dergh- Muall avu : 742 Mesh, Zam Keml'in demi : 299 Mesine : 464, 1194 meyih bkz. eyh meyih u mer : 542 Mehedeyn-i erfeyn : 450, 593; kds : 656; mtevellsi : 140, 656 mehate dahl : 332 met(lar) : 400; u krk almak : 874; u zehyir : 715; na dahl taarruz olunmamak : 1145; na ahidnmelerine mugyir dahlitdrmemek : 1145; na ve syir lt esbbna dahl taarruz itdrmemek : 1146; nun gmrin ed itmek : 1145; nun gmrin virmek : 1146 metnet hasnet zre bin itdrmek : 402 meteris : 474, 519, 522; aac : 56; aalar ihzr u tedrki : 409; aalar ihzr : 212; aalar irsli : 37; aalar kesdrmek : 37; aalar tahmli : 464; esbbn tedrki : 257; hdmeti : 184; kurlmak : 519, 522; mhimmt tedrk olunmak : 1199; sipsi bu : 56; e kup hdmetde bulunmak : 186 metn kala bin itdrmek : 1198 metn hasn bin eylemek : 425 metrkt : 658; telef zyi olmalu olmamak : 1093; erle mteveccih olanlardan b-kusr alup mfredtyla defter itdrmek : 968; zimmetinde lzim olan ml in zabtolunmak : 1093; n zabtitdrmek : 1093 mevd-i padihne : 826 mevcib(ler) : 4, 5, 6, 8, 84, 89, 110, 421, 537, 542, 924; irsli : 434, 809; virilmemek : 919; vsati in hazne gnderilmek : 1105; e vef eylemek : 1105; i virilmek : 1065; in deftere kaydolunduklar trhden virmek : 919; in virmek : 54 c, 914 mevrid masrif : 73 mevcd; olanlar yazup defter itmek : 1091; olmayanlar mevcd kayditmemek : 1083; t defter eylemek : 1031; larn isimleriyle defter itmek : 1085; larnun defteri Dergh- Muall'ya gnderilmek : 1085 mevhibet-i behiyye : 542 mevkfa zabtolunmak : 424 mevsim koyun(lar) : 336, 810 mevsimi ile bin hsl olamamak : 1109 mevt : 654 mevt; gelmek : 450, 593; gnderilmek : 450 meydn- heyc v ktl : 542 meyl muhb : 353; eylememek : 469; itmemek : 584, 677, 991 meyyit(ler) : 625; gndermek : 593; i bulunmak : 1071; i uryn eylemek : 625 Mezd-ayn karyesi, Sermn kz. : 976 mezda virmek : 511

386

mezlim(ler) : 445, 888; in hkm irsl olunmak : 1050; mehyif : 133, 687; in takrr itmemek : 1050 mezrt- mnevvereler pk dutlmak : 450 mezri bkz. mezraa mezbele; dkmek : 536; lkun ref : 1136 mezbelelik : 1151; olmak : 1136 mezellet nekbet : 474; myesser mukadder klnm olmak : 1128 mezd-i tfet-i husrevne : 322, 787 mezd-i avtf; - bhire-i husrevne : 542; - husrevne : 395; - pdihane : 319 mezd-i nyet; zuhra getrmek : 1150; i pdihne : 698; -i hne zuhra getrmek : 1088 Mezistre (sanca/livs) : 287, 871, 1176; alaybei : 62; bei : 270, 287, 373, 774, 781, 789, 1126, 1150, 1153, 1176; kds : 62, 124, 226; nyet olunmak : 1150 mezraa(lar) [/mezri] : 95, 338, 548, 579, 678, 696; kabzolunmak : 1133; mliknesi : 997; tefti : 997 mezrt(?) : 456; a zarar eylemek : 618; dan ekl bel : 353 Msr : 76, 89, 108, 110, 186, 352, 501, 537, 543, 545, 547, 596, 640, 710, 802, 849, 866, 868, 882, 906, 910, 913, 924, 974; askeri mevcibleri : 1105; belerbeisi : 54 c, 75, 84, 89, 97, 103, 108, 110, 217, 218, 353, 421, 545, 596, 600, 632, 640, 868, 1107; defterdr : 353, 640; emr-i hacc : 487, 867, 869; feth : 1148; gnllleri : 89; gnllleri zmresi : 110; Haznesi : 108, 868, 882, 924; kds : 640, 706, 910; kul : 73; kulna lzim olan irsl eylemek : 1105; kullarnun alklar olmak : 1107; mstahfzlarn gndermek : 1105; nzr- emvli : 108; mers : 487, 564; vilyetinn ahvli : 1093; 'a mteallik vk olan muktatda emvl-i mrden bk ml cem u tahsli : 1000; 'a varnca yol zerinde olan kdlar : 496; 'da vk olan muktat bakys : 1000; 'dan asker ve hazne taleb itmek : 1105; hfz u hrset : 542; - Khire : 542; 'un gnlller aas : 632 msr : 644 Msr buday gndermek : 487 Mhs(?), zimm, kasablik ve syir mr huslar zerine havl, Cze : 353 Mr Al, Ulyn-ol, mfsid, sancak- hmyn nyet olunmu, Basra : 1, 132, 146, 152, 825, 960 Mr-hr lys Be Evkf, Ahona(?) ks., Grice kz. : 615; cmi : 615; frun : 615; havls(?) : 615; mreti : 615; krbnsary : 615; matbah : 615; muallimhnesi : 615; tb-hnesi : 615 mr-hr : 128, 615, 867, 924 mr-hrluk : 100 mr-alem : 680, 1148; resmi : 828; rsmn cem u tahsl eylemek : 828 Mr-i Hcclk bkz. Emr-i Hcclk mr-i hac bkz. emr-i hc mr-i huccc : bkz. emr-i huccc mr-i mrn : 412 mr-i mlk : 862 mr-liv : 258, 642; tmr : 579; zabt : 78 Mral atas : 1161 Mr Anbr'a zabtitdrmek : 1107 mr : 82, 109, 134, 136, 503, 505, 506, 541, 564, 579, 588, 656, 680, 690, 691, 700, 820, 860, 915, 924; aka : 1118; lt esbb : 617; altun tahsli : 937; at gemileri : 11, 136; barut-hne mhimmi : 894; barut-hneye kelek ile odun getrmek : 893, 894; bezzzistn : 1090; csr kat : 892; eltk ekdrmek : 55; esrler : 219, 581, 988; esrlere dahlitdrmemek : 700; evlerde skin olmak : 122; gherile kr-hneleri, Van : 82; gherile kr-hnesine niz itdrmemek : 989; hazne : 598; kalite : 547; kr-hnesi : 122; kendir : 63; kendir tahmli : 176; kereste : 649, 683; kire yakmak in virilen akay b-kusr tahsl idp gndermek : 973; koru : 53, 111; ml : 109; ml tahsli : 109; mebla : 706; mezri : 579; mezrtdan ekl bel : 353; muktaat : 833; mhimmi : 421; nzl zahre : 109; odalar : 122; peksimad tahmli : 50 c; resmi : 680; rsma hricden dahlolunmak : 1030; sayydlar : 703; suyollar :

387

536; tereke : 456; tereke konlmak : 592; terekeyi bel u ketm : 592; tfenklerin tamgasn silmek : 934; tfenklern belik tamgasn bozmak : 934; den yim yimek virilmemek : 918; ye altun hsl olmak : 55; ye yid olacak emvl : 988; ye yid olan emvlden ve esrden ne mikdr ml esr almlar ise tahsl itdrmek : 988; ye yid olan emvle mstekl mfetti tayn olunmak : 1184; ye yid olan mahslden ml alup kabzeylemek : 997; ye yid olan ml alnup kabzolunmak : 988; ye yid olan ml tahsli : 988; ye yid olan rsmdan almak : 1030; ye cerme alnmak : 893; ye deyn : 133, 362; ye deyni olmak : 929; ye kll kesr noksn mterettib olmak : 1000; ye mteallik atk u cedd bkya : 1208; ye mteallik huss : 238; ye mteallik ziyde mhim maslahat : 34 c; ye mteveccih olan evler satlmak : 1211; ye mteveccih olan ml tahsl itdrmek : 911; ye penc-yek dmekden hl olmamak : 1138; ye yarar aa : 683; ye yarar kereste : 683; ye zabt : 43, 439, 579; ye zabtolunmak : 785 mr cnibi : 82; nden tayn : 918; nden zabt : 8; nden zabt u kabz : 459; ne kll fyide olmak : 969 mr deve(ler) : 78, 924; mr-hr : 867; den deve helk olmak : 867 mr gemi(ler) : 368; aac : 53; aac kesmek : 111; kerestesi : 53, 111; de yriyen acem-olan tyifesi : 805; i forsa esrler ile donatmak : 185 mr hdemtda tedrc adlet ile tutmak : 1215 mr hdmet : 34 c; ed olunmamak : 844; in alkonlmak : 1145; muattal olmak : 11, 808; teklfi : 798, 808; de kyim olmak : 1075; de olmamak : 597; den hl olmamak : 1023; ine tutlmak : 1146 mr in zabt : 91, 176, 418, 503, 585; u kabz itdrilmek : 579; eylemek : 378, 911, 921; eyleyp bey- men-yezd itmek : 1031; itdrmek : 1030, 1038; olunmak : 779 mr in; alnmak : 997, 1052; girift eylemek : 1017; girift itmek : 1022; hfz u kabzeylemek : 378; kabzeylemek : 1031, 1108; kendir alm : 63; sunkur alup kabzeylemek : 1113; zirat : 353 Mrz Al, Ardahan Bei : 822 Mrz avu, Dergh- Muall avu : 16 c, 18 c, 45, 413, 431, 621, 727 Mrz, hssa toanclardan, Aksary kz. : 433, 436 Mrz, Turc, nyib : 570 Mrze avu, gherile ilenmee mbir, Mara : 1140 msklarn bozmak : 825 mimr : 413, 431, 511; aanun demi : 160; akas : 413, 431; akas talebi : 978; defter gndermek : 1198; gel(me)mek : 1109, 1198; gelmemekle binya mberet olunmamak : 1109; tayni : 978; a reynun bir aka ve bir habbelerin aldurtmamak : 978 mimr(lar)ba : 338, 949, 985, 1091; -ol'nun kapukethuds : 338 micrefe tedrk ihzr : 45 c Midill; sanca : 771; alaybeisi : 369; atas : 400; azeb aas : 69, 106, 136; azebleri : 69, 106; (sanca) bei : 20 c, 47, 69, 106, 215, 280, 303, 369, 464, 476, 748, 752, 753, 762, 1174; beinn demi : 1174; cezresi neferleri : 1182; cezresine irsl eylemek : 1182; eribas : 369; dizdr : 69, 106, 136, 400; hsr-erleri : 69, 106; skelesi : 136; kds : 136, 400, 1182; Kalas : 434; Kalas azebleri : 136; muhfazas : 69, 369; muhfazasnda kalmak : 1039; sanca azebleri : 303; sanca hsr-erenleri : 303; sanca siph(si/leri) : 20 c, 69, 106, 303, 369; sanca topclar : 303; siphleri muhfaza in alkonmak : 1174; topcbas : 69, 136; topclar : 69, 106; 'ye muhfaza in irsl olunmak : 1182 Midye (Cezyir'e tbi) sanca bei : 646 Midye : 370, 1053, 1147, 1173; balkclar : 637; gemileri : 384, 1053; zimmlerinden her gemiye ehl-i vukf yarar kulaguz koymak : 1173 Migalkara (kazs) : 732, 734, 743; kds : 37 c, 719, 722, 723, 725, 740, 742 mihffe : 78 Mihal : 556; kds : 556; kazasndan tereke tahml itmek : 1161 Mihonite karyesi, Marsa nh., Tmvar sn. : 993 mihrb : 643, 644 Mihrb, Olt siphlerinden Piltiol Mehmed'in demi, katl maznnas : 822 mikys- knn- kadmi mer klmak : 542

388

mil : 286 Milas kds : 208 Milli Cemati : 813 minre(ler); bin olunmak : 1211; i olmamak : 1211; n levzimin tekml itmek : 1211 minhc- hacc- erf-i mstevcib'l-ibtihc : 542 Minye, Msr : 601 Mirn- Kk karyesi, Merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Filibe kz. : 558 Miro, sbk Eflak Voyvodas : 818, 819 Misk(?) bkz. Kurd, siph, Turabeler k., Bergos kz. Mitrovie kasabas : 1072 Miyogora(?) karyesi, Mezistre sn. : 871 Molova; skelesi : 136; Kalas azebleri : 136 Monl Aa, m ve Haleb'in Nzl Emni : 35, 189, 247, 250, 389, 397, 489, 490, 863 Monl eleb, mderris : 972 Monl Efendi, hkm virilen : 429 monopolye; mahsli : 658; tutlmak : 658 Mora (kazs/vilyeti) : 128, 180, 272, 279, 287, 485, 766, 767, 781, 871, 948, 1109, 1194; (sanca) bei : 21 c, 26, 50, 62, 91, 127, 154, 264, 272, 273, 287, 314, 346, 373, 429, 438, 470, 485, 494, 546, 647, 765, 766, 767, 780, 781, 782, 988, 1012, 1022, 1160; alaybeisi : 287, 782, 789; cniblerine gz kulak tutmak : 1009; cniblerine nzr olmak : 1009; kdlar : 68; kds : 208; muhfazas : 287, 470; muhfazasna gnderilen blk halkna ba u bu : 1085; muhfazasna tayn olunan ulfeciler : 1153; muharriri : 273, 871, 948, 959; muktaat mfettii : 439; nzr : 373, 470, 583, 584; sanca kl topclar : 1012; siphleri : 782; siphsi ile eribasn Golos muhfazasna komak : 1194; zams : 1160; 'ya varnca yallar muhfazasnda olan merdan mektblar gelmek : 1194; 'ya varnca yol zerinde vk olan kdlar : 583 Moton (kazs) : 50, 438; azeb aas : 1177; kds : 17, 124, 438, 439, 1177; Kalas : 50, 346, 434; (Kalas) dizdr : 346, 494, 1177; Kalas muhfazas : 1177; Kalas mukbelesi : 494; Kalas neferleri : 1177; kethuds : 1177; topcbas : 1177 muf karyeler : 231 muf u msellem : 19 c muf-nme : 25 c; virilmek : 19 c muf; olanlar : 63; olmak : 1053; olmak in ahkm- erfe virilmek : 1164; yazlmak : 1164 mufiyyet; taleb idenler : 19 c; tark : 578 muflu; aknc ihrc : 222; toyca ihrc : 222 muhede-i hmynda karr u kym gsterilmek : 826 mukab; olmak : 1 c, 36 c, 385, 762, 763, 771, 781, 804, 1172, 1204; u muhaz olmak : 203 mukad sulh u salh keml-i inkd zre olmak : 938 muallimhne tamri : 615 mumele ile aka; almak : 1149; virenler : 1149; virenlere onn on birden ziyde aka aldurmamak : 1137 mumele; akas : 704; ile reyya aka virmek : 1137; -i eryye : 704 mumeleci : 410 mumeleleri olmak : 1134 munedet gstermemek : 698 munid serke tyife olmak : 799 muannidler : 825 muteb; olmak : 10 c, 14 c, 16 c, 38 c, 42 c, 51 c, 786, 927; mukab olmak : 2 c, 4 c, 750, 783 muvenet : 39 c, 266, 281, 361, 377, 532, 535, 538, 638, 676, 714, 718, 720, 723, 774; eylemek : 1002, 1007, 1169, 1201, 1202, 1208; eylemeyp ihmli sebebi ile mfsid memlekete gelp dhl eylemek : 1171; in asker gnderilmek : 1179; in Erdel voyvodasna hkm yazlmak : 1205; in hkm-i erf virilen kdlar : 1002; in mektb dem gelmek : 42 c; in siph gnderilmek :

389

35 c; itmek : 324, 1007, 1139, 1170; lzim gelmek : 324; lzim olmak : 1169, 1179, 1205; lzim olur mahallere nzr u hzr olmak : 1007; taleb itmek : 35 c, 1074, 1139; taleb olunmak : 1169; talebi : 2 c, 18 c, 315; de bulunmak : 276; e gelmemek : 1059; e tayn : 327; e varmak : 38 c muvenet muzheret : 2 c, 8 c, 18 c, 38 c, 102, 257, 356, 361, 441, 652; eylemek : 7, 1069, 1169; itdrmek : 813, 894, 1074 mun : 124; zahr olmak : 150, 414, 441, 824, 1050 mutak evld : 908 muteber ili v nme gndermek : 1170 mutemed kimesneye zabtitdrmek : 1211 mutemedlik; hdmeti : 650; e tayn olunmak : 1091 mutemedn-aleyh kimesneler; ile gndermek : 1197; den teft : 55 c mcib-i bret olmak : 799, 893, 926; in haklarndan gelinmek : 1176 mcib-i bret nashat : 154, 227; olmak : 441, 776, 1046, 1067; vk olmak : 789 mcib-i tb olmak : 22 c, 32 c, 33 c, 382 mcib-i rf : 441 Mud; kazs : 1 c; kds : 1 c Mudanya skelesi : 259 Mudile(?) kds : 208 mufassal bert- hmyn : 737 mufassal defter eylemek : 622 mufassal defter mahfz olmak : 354 mufassal merh defter eylemek : 1059 muhfaza : 14, 20 c, 21 c, 28 c, 34, 34 c, 62, 73, 88, 91, 175, 180, 184, 196, 199, 204, 216, 217, 218, 219, 220, 229, 230, 253, 257, 284, 297, 299, 301, 311, 356, 367, 369, 386, 391, 396, 398, 401, 407, 411, 423, 466, 470, 476, 481, 482, 485, 495, 497, 499, 507, 508, 509, 516, 520, 544, 573, 597, 606, 627, 634, 677, 750, 753, 756, 778, 779, 781, 791, 809, 824, 899, 918, 1001, 1006, 1022, 1024, 1034, 1039, 1049, 1064, 1070, 1155, 1164; bbnda ihtimm zre olmak : 1181; in alkodu siphleri defter itmek : 1174; in alkonlan gemiler : 773; in alkonmak : 1174, 1182; in atlu asker virilmek : 1065; in Aydn siphlerinden dem tayn eylemek : 1183; in gemilere serdr tayni : 186; in hzr u mheyy olmak : 1087; in irsl olunmak : 1182; in kala bin itdrilmek : 1198; in nefer ihrc eylemek : 1157; in nefer ziyde itmek : 1177; in olan blk halk : 1083; in Sakz'a irsl eylemek : 1183; in siph alkoymak : 21 c; in tayn olunmak : 1073, 1182; in taraya kmak : 1022; in yenieri konlmak : 922; zre olmak : 1144; -i bild : 542; -i bild nevh : 542; -i kfile : 918; -i memlik-i ahl-i slm in deryya kmak : 1041; -i Msr : 542; da bulunmak : 1037; da dakka fevtitmemek : 955; da dikkat ihtimm eylemek : 407; da ihml zre olmak : 22 c; da ihtimm itmek : 186; da ihtimm olunmak : 771; da ikdm u ihtiyt : 218; da kalmak : 1039, 1174; da mcidd s olmak : 1079; da ol(ma)mak : 65, 177, 279, 369, 767, 780, 782, 933, 1006, 1016, 1039, 1048, 1064, 1065, 1073, 1082, 1085, 1144, 1147, 1181, 1183, 1211; da olan beler : 1179; da olan gemiler : 1087; da olan kadrgalar : 762; da olan merdan mektblar gelmek : 1194; da olanlarun yararlarna alk virilmek : 1107; da siph alkonmak : 1068; s lzim olan yirleri hfz u hrset itdrmek : 1022; s lzim mhim kala : 1103; ya alkonlmak : 471; ya alkoymak : 10; ya karmak : 209; ya fermn olunmak : 1194; ya gemi konlmak : 213; ya gndermek : 1078, 1085; ya ihtimm eylemek : 481; ya komak : 1194; ya lzim olan tedrk itmek : 1177; ya muvenet : 26; ya var(ma)mak : 254, 351, 756, 1079; ya ziyde asker lzim olmak : 1079; y braup temessksz gelip gidenler : 1105 muhfaza hdmeti : 5 c, 10 c, 26, 89, 110, 184, 206, 207, 256, 284, 285, 287, 294, 311, 316, 376, 394, 401, 466, 470, 471, 495, 508, 627, 756, 765, 766, 767, 866, 1068; nde ikdm ihtimm zre olmak : 876; nde olan gemiler : 1022; nde olmaa tkatleri olmamak : 1083; nde olmak : 5 c, 7 c, 899, 1022, 1153; ne tayn : 398 muhfaza-i vilyet : 325, 627, 628, 1150; memleket : 1179; de keml-i basret intibh zre olmak : 1079; de terb eylemek : 1034; de yek-dil yek-cihet olmak : 1074

390

muhfazaya tayn : 204, 254, 264, 292, 300, 405, 829, 877, 881, 955; ol(un)mak : 1037, 1147, 1186; olunan gemiler : 771; olunan ulfeciler : 1153; olunanlarun ahvli : 1179 muhfelet; eyleyenlerden erle haklarn alvirmek : 1027; eylemek : 999; eyleyenleri elegetrp kree virmek : 1136; idenleri katlitmek : 986; itmek : 955; advet zre olanlar : 826 muhlif yirde bulunmak : 1146 muhalleft : 689, 968; defteri : 1059; un muhsebesin grmek : 1093 Muhammed mir, eyh, Kuds-i erf ve Hall'r-Rahmn ahlsi vekli : 1162 Muhammed Bahr, mr deve mr-hr, Nzr- Hac, Kilr Nzr, mteveff : 78, 862, 924 Muhammed Be, Olt Sanca Bei : 598, 962 Muhammed bin Sleymn, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Muhammed Osmn, Basra Arbndan, emr-i hcc : 827, 896, 897 Muhammed, Baf Gnllleri Aas, [/Kullar aas] : 519, 522, 1211 Muhammed, Emr, Sad vilyeti sbk eyhu'l-Arab : 108 Muhammed, Erci ve Ahlt kr-hnesi mltezimi : 135 Muhammed, Grci, Blkba Yakb Bli'nde : 934 Muhammed, Kyid, Beled'l-Unnb Sanca Bei : 670 Muhammed, Kuds-i erf Bei : 643, 644 Muhammed, maktl, Musul : 150 Muhammed, Mevln, skatoz Kds : 515 Muhammed, Peuy Bei, muharrir-i vilyet : 548 Muhammed, Seyyid, sdtdan : 1152 Muhammed, siph : 519, 522 Muhammed, hinciba : 698 Muhammed, olak, skenderiyye Bei bkz. Muhammed, skenderiyye Bei Muhammed, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Muhammed, [/Muhammed, olak], (/ skenderiyye Kapudn/Donanma-i Hmyn Serdr) skenderiyye (Sanca) Bei : 16, 184, 207, 212, 214, 215, 217, 218, 220, 264, 386, 398, 519, 522, 778 muhamminler ile yarar demler gndermek : 852 muhrebe : 47, 593, 877, 1021; eyledklerinde elegelen mfsidnn penc-yeklerin zabteylemek : 1138; eylemek : 537, 1138; ile elegetrmee sayeylemek : 986; itmek : 286; olmak : 1154; de atlar dp mecrh olmak : 1138; de helk olanlar : 1216; de yoldalk itmek : 992; den sonra varmak : 1021; ye mberet eylemek : 1190; ye mberet itmek : 1190 muhrebe v muktele; itmek : 59 c; ye mberet idenlern demleri heder olmak : 986; ye ruhsat olmak : 1138 muhrebe v mcdele : 394 Muharrem, Tmvar Defterdr, (/Hzne-i mire Defterdr), sitne-i Sadet : 342, 412 muharrir : 96, 273, 320, 503, 549, 629, 657, 658, 662, 871, 872, 891, 904, 908, 921, 948, 959, 1164; -i vilyet : 548, 579, 647, 782, 920 muhsara : 182, 184, 186, 474, 968; hdmeti : 184, 186; niyyetinden fergat : 542; ya mberet eylemek : 212, 394; ya mteallik levzim : 212 muhsebe : 446, 569, 672, 704; defteri : 833; defterin gndermek : 914, 915; gndermek : 1075; mfredt defteri : 140; zamn gelmek : 1075; leri grilmek : 872, 882, 904; lerin grmek : 909; lerin erle grmek : 872; lerine mahsb olmak : 353; sinn mahtm mumz defterleri : 991; si grilmek : 55 c, 140, 864; sin gr(dr)mek : 800, 882, 1093, 1133; sin yirl yirinden teft : 135; ye gelmemek : 140; yi gndermek : 1075 muhassl'l-ml olmak : 1036, 1076 Muhbb Efendi, hkm virilen : 453 Muhbbddn, Hall'r-Rahmn hdimlerinden : 1163 muht u mil olmak : 180, 326, 519, 532, 537, 542, 688

391

muhkem; cengeylemek : 65; habseylemek : 505, 1059; haklarndan gelinmek : 21 c; tedb itmek : 1027; tedb olunmak : 1027; tenbh eylemek : 1082 muhtc u zell olmak : 1013 muhtekirler : 726, 735 muhtell mevve; olmak : 140, 915; tahrr eylememek : 445 muhtesib : 37 c, 392, 422, 630; ba : 973 Muhy eleb, hkm virilen : 26 c, 353 Muhyiddn Pnar(?) karyesi, Merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Kzlaa kz. : 558 Muhyiddn, mm, maktl, Edirnel : 590 Muhyiddn, Mevln, Balyabadra Kds, Mora Muharriri : 959 Muhyiddn, Mevln, sbk vraca Kds, Kebbc dimekle marf : 995 Muhyiddn, Mevln, umn ve Hezrgrad Kds, Nibol tahrri ile grevli, vilyet muharriri : 420, 445 Muhyiddn, Mevln, Varna Kds, Muktat Mfetti : 441 Muhyiddn, Mevln, Yanya Kds : 1109 Muhyiddn, nyib, Marmara kz. : 323 muhzr : 11, 56 c, 654; irsli : 830 muhzr aa, hkm virilen : 809, 940, 982, 996; ktibi : 101, 149, 434, 1107 muhzrba : 1059 mukbele; itmek : 58 c, 59 c, 778, 798; v cidl : 394; v muhrebeye kdir olmak : 58 c, 59 c; v muktele : 207, 211, 394, 522, 557 mukaddim(ler) : 867, 911, 924; cnibinden aka virilmemek : 924 muktaa [/muktat] : 83, 109, 180, 283, 289, 564, 611, 1109; bakys cem u tahsl olunmamak : 1000; defterine kaydit(dr)mek : 519, 522, 802; defterine kaydolunmak : 974; ekser mflise drilmek : 1000; frht olunmak : 1105; kendiri : 63; mfettii : 441, 598; olarak virilmek : 825; sretin gndermek : 800; u iltizm : 519, 522; - masariyye(?) : 1075; - mr iltizm itmek : 503; a mteallik umrun husli : 1075; da emvl-i mrden bk ml cem u tahsli : 1000; dan aka almak : 180; dan aka almak : 1011; dan alup safitmek : 1155; dan tar tedrki : 175; emvl-i mr zyi olacak yirlere virmemek : 1000; kudretl ve kuvvetl mldr kimesnelere yarar kefllerile virmek : 1000; mflislere virmemek : 1000; un hubbtndan r slriyye alnmalu olmak : 969; y ilk ekliyle muhfaza idememek : 825; y demekde acze dmek : 825; y zabtitdrmek : 690, 802, 974; y ziyde ile kabl itmek : 802, 974 muktaac : 302, 800 muktat bkz. muktaa muktele : 213; idenleri katlitmek : 774; v cidl : 34; v muhrebeye mberet : 228; ye mberet eyleyenler katlolunmak : 774; ye mberet idenlern demleri heder olmak : 986 mukayyed mahbs; hfzeylemek : 1058; itmek : 441; kree gndermek : 945; Sdde-i Sadet'e gndermek : 17, 114, 162, 164, 165, 282, 414, 459, 504, 553, 556, 583, 584, 602, 693, 803, 815, 823, 830, 831, 943, 946, 947, 958, 1018, 1072 mukayyed mastr : 696 mukrr u muterif olmak : 830, 942 muktez; -y knn u defter : 1030; -y er- erf : 150 mukz'l-merm olmak : 542 mmc ihrc : 392 mmya : 715 mun(?) : 128 murbaha : 704; y evkf mahslinden ed itmee mni olmak : 963 Murd Be, Hc, Midye Sanca Bei, Cezyir'e tbi : 646, 665, 670 Murd avu, Dergh- Muall avu : 260, 261, 401, 732 Murd Hn, Sultn : 555 Murd Res gemisi : 1120 Murd Res, Trablus'a peksimad in irsl olunm : 65

392

murd idindi n-ehil kimesneye gedk tevch itmek : 1127 Murd, Badd Belerbeisi : 2, 3, 425, 611, 807, 847, 894, 930, 997 Murd, Hazne Kethuds : 128 Murd, skatoz Kalas Kethuds : 515 Murd, kallb, Satlm ks. : 641 Murd, Kzlhsr Kalas'nun Kethuds : 1051 Murd, Msr Emr-i Hacc : 487, 868, 869 Murd, mrtedd, Firos k., Dimetoka kz. : 982 Murd, sbk m Belerbeisi : 911 Murd, ehzde : 96, 102, 105, 883, 925, 1080 Murd, Van belerbeisinn demi : 671, 672 murfaa; olunmak : 1196; -i er- erf olmak : 1151 Mure nehri : 342, 412 Murtaz, Dergh- Muall kullarndan Hasan'n demi, ingne harc cemne memr : 599 Ms bin Hall, Yollyk k., shaklu kz. : 443 Ms avu, Dergh- Muall avu : 13, 36 c, 204, 207, 374, 748, 752, 754, 756, 762, 778 Ms avu, Er-ol, Dergh- Muall avu : 197 Ms Halfe, Bolatlar k., Tatay kz. : 853, 977 Ms Kethud, Hcrmerd k., orlu kz. : 812 Ms, Ankara siphlerinden : 481 Ms, arz getren : 977 Ms, Balabanlu k., Kandr kz. : 540 Ms, Mevln, arz getren : 853 Ms, mrtedd, Toanc k., Dimetoka kz. : 982 Ms, Sasoncba, nevbetci kapu yenierileri serdr : 54 c Musallebe kensesi, Kuds-i erf : 643, 644 Muslavine Kalas'n muhsara eylemek : 1057 Musl eleb, hkm virilen : 544 Muslihuddn, Karasu Yenicesi Mahkemesi'nde Nyib : 137 Muslihuddn, Mevln, Ilgun Kds : 488 Muslihuddn, Mevln, Kuds Kds : 643, 644 Muslihuddn, Mevln, m Kfilesi Kds : 128, 361 Muslihuddn, Yeniehir Kds : 23 c Mustaf Aa, Silhdrlar Aas : 77 Mustaf Be, Dee Nzr, Msr mersndan : 487 Mustaf Be, Rh Bei, lbasan sanca tevch olunan : 168, 172, 304 Mustaf Be, m Defterdr, (/Hzne-i mire Defterdr), mteveff : 95, 156 Mustaf bin Hasan, Eirdr ks. : 410 Mustaf bin skender, Dergh- Muall avu : 1186 Mustaf bin Mehmed, drendegn, Msr gnlllerinden : 110 Mustaf Blkba, Dergh- Muall Topcs : 633 Mustaf avu, A pdih hdmetinde : 596 Mustaf avu, Boyacol, Dergh- Muall avu : 654 Mustaf avu, ankal-zde, Dergh- Muall avu : 1006, 1009, 1021, 1022, 1048, 1049 Mustaf avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 23 c, 60 c, 117, 208, 244, 472, 540, 689, 730, 742, 1078, 1144 Mustaf avu, Dergh- Muall avu, Ahyol'ya gnderilen : 274 Mustaf avu, Dlgeravuol, Dergh- Muall avu : 728 Mustaf avu, skender avu ol : 1160, 1187 Mustaf avu, Kaysariyyel, Dergh- Muall avu : 1 c Mustaf avu, Kk, Dergh- Muall avu : 274

393

Mustaf avu, Uzun, Dergh- Muall avu : 408 Mustaf eleb, Tersne Emni : 317, 370, 510 Mustaf Kethud, Badd Belerbeisi Kethuds : 450, 593, 932 Mustaf Paa : 701 Mustaf Paa Evkf'nun cbsi : 803, 947 Mustaf Paa Evkf, Gekbovize : 803 Mustaf Paa Evkf, Vize : 947 Mustaf Paa'nun Gekbovize'de ve Eskiehir'de vk olan mretleri mrtezikas : 991 Mustaf Paa, Vezr : 11, 16, 23 c, 26, 27, 34, 56, 178, 184, 186, 195, 206, 211, 213, 215, 219, 236, 265, 304, 305, 334, 352, 394, 396, 474, 508, 509, 511, 519, 522, 693, 748, 751, 752, 753, 771, 778, 797, 931, 937, 954, 961, 999, 1117, 1159 Mustaf Paa, Vezr, mtekd : 568 Mustaf Paa, Vezr, sbk m Belerbeisi : 45 c Mustaf Sba, Hayrabol : 1212 Mustaf Voyvoda, hkm virilen : 1157 Mustafa, Mehmed Be Imreti Mtevellsi, Koto ks.: 55 c Mustaf, Arboz Kalas Dizdr : 411 Mustaf, Aknc Bei : 222 Mustaf, Anavarin Dizdr : 154 Mustaf, Anavarin Kalas'na zararar viren : 546 Mustaf, Ardanu azeblerinden, ulfe mutasarrf : 1055 Mustaf, arz getren : 366 Mustaf, arz getren, hkm virilen : 91 Mustaf, Ayamavra Nzr : 650 Mustaf, Beyt'l-ml Ktibi, Galata : 625 Mustaf, Budun Belerbeisi : 7 c Mustaf, rkc, Mustaf Paa'nun Gekbovize'de ve Eskiehir'de vk olan mretlerinn sbk mtevell v nzr, ehl-i fesd : 991 Mustaf, Dnimend iftlii piydelerinden, Gmlcine k., Manisa kz. : 555 Mustaf, Deli, tmr mutasarrf, Kstendil : 585, 592, 1068 Mustaf, Dergh- Muall kullarndan Hasan'n demi, ingne harc cemne memr : 599 Mustaf, Diyrbekir Defterdr : 166 Mustaf, ehl-i fesd, Kurga mh., lbasan : 677 Mustaf, Emn ol, eky, zml : 1125 Mustaf, Garrf Sanca Bei : 1 Mustaf, Gherile Emn, Malazgird Kalas dizdrnun ol : 580 Mustaf, Gneli(?), Badrack kz. : 414 Mustaf, Haseki Cmi'nn Evkf Emni : 1080 Mustaf, Hssa akrclardan : 1221 Mustaf, Hersek muharriri : 657 Mustaf, Hsr Kethuds : 310 Mustaf, stopik(?) ol, Eski Algar'un(?) yolda : 1057 Mustaf, vranya eribas : 1027 Mustaf, kallb, Erzurum kz. : 953 Mustaf, Karahsr- ark Mr-alemi : 481 Mustaf, Kbrus Defter Emni : 519, 522 Mustaf, Kocaili siphlerinden, gemi hdmetinde mstahdem : 1209 Mustaf, Mliyye Ktibi : 737 Mustaf, maznna Nash'un kayn, Dvneahmed k., necik kz. : 1097 Mustaf, Mehmed ol, ehl-i fesd, Turhal kz. : 427

394

Mustaf, Memi ol, hrsuz, Kii k., Vize kz. : 668 Mustaf, Mentee Bei'nn Kethuds : 1037, 1039 Mustaf, merhm ehzde : 709, 939 Mustaf, mrted, Demrren k., Dimetoka kz. : 982 Mustaf, mrted, Gkebnar k., Dimetoka kz. : 982 Mustaf [/Dvne Dnimend-ol], nyib, ehl-i fesd, Karahsr- ark ks. : 613 Mustaf, Parmaksuz, sbk Tilimsn Kyidi : 1048, 1049 Mustaf, Pogonya Nyibi Al'nin karnda : 469 Mustaf, Sar, Karasu Yenicesi kz. : 137 Mustaf, siph, Alacamescid mh., Bergos ks. : 965 Mustaf, siph-olanlarndan, gemi kerestesi kesdrmee memr, Sinob : 67, 70 Mustaf, siph-olanlarndan, hkm virilen : 1053 Mustaf, m avular Kethuds, ehl-i hev ve shb-i garaz : 1220 Mustaf, m Yenierileri Kethuds : 93, 797 Mustaf, ikyetci : 580 Mustaf, Tatarol, ehl-i fesd, Bolavadin : 1111 Mustaf, Termi Emni : 130 Mustaf, Timrhn ol, Kocaili Sanca Sbas : 540 Mustaf, Tfenkciler Aas : 632 Mustaf, Yamalu, siph, Germiynlu yrk, Hammd(?) k., Akaehir kz. : 603 Mustaf, Yanya (Sanca) Bei : 225, 333, 1048 Mustaf, yiitba, Bzrky, znik : 148 Musul (sanca) : 150, 419, 435, 457, 562, 674, 800; ahlsi : 155, 566, 929, 1152; mili : 541, 800; kds : 155, 331, 674, 929, 930; bei : 142, 150, 155, 435, 566, 929; topra : 142 Mu sanca : 83 Mutahhar- bed-ahter : 542 mutasarrf olmak : 1025, 1036, 1068 mut u munkd; ol(un)mak : 152, 698; olanlar : 390 my-tb ihrc olunmak : 392, 1116 Muzaffer Paa, Kbrus Cezresi Belerbeisi : 16, 223, 1092 Muzaffer Paa, Musul : 800 muzaffer mansr : 51 muzyaka : 1 c, 29 c, 131, 234, 361, 487, 494, 597, 659, 721, 723, 728, 731, 733, 760, 1107; ekdrmemek : 115, 713, 801; ekil(me)mek : 18 c, 307, 361, 810; ekmek : 141, 419, 519, 522, 576; def : 659; olmak : 927, 986, 1094, 1200; olup bah kmak : 664; virdrmemek : 340; virmek : 1038; v ihtiyc olmak : 762; v teadd itdrmek : 1184; v zarret : 725; v zarret ekdrmemek : 858; dan hals olmak : 656; lar olmak : 983 mebbed; kree konmak : 475; krekde kalmak : 614 mekked emr-i erf gnderilmek : 1053 mezzin : 270; tayni : 63 Mmin, Nzr, Zam, Hssa Kendir Emni, gherile hdmetinde, muhfazada kalan siphlere serdr : 14, 32 c, 170, 594, 818, 1203 mminn mmint : 51 mberet hdmetinde olmak : 353 mbir(ler) [/mbirn] : 33, 150, 265, 328, 383, 393, 399, 553, 731, 793, 882, 893, 911, 925; defteri : 353; kaydolmak : 681; nizdan hl olmamak : 989; olmak : 1059; tayn olunmak : 16 c; tayn olunup gnderilmek : 1111; tayni : 18 c, 413, 504, 565, 978; yazlmak : 984; e muhkem tenbh tekd eylemek : 1184; e ruhsat virilmek : 1184; i ihzr : 353; i onat zabteylemek : 1184; n zimmetlerinde ml- vakfdan ne mikdr nesne sbit zhir olur ise mfredtyla defter itmek : 991 mbirn bkz. mbir mbyaa kendiri : 63

395

mbhem mahkk olan mevdd teft itmek : 991 mceddeden bin olunan kalalar : 807 mceddeden gemi; bin eylemek : 1122; bin olunmak : 1209 mceddeden msellem tahrr : 104 mceddeden tahrr : 354, 635, 702 mceddeden vilyet tahrri : 503 mcerredi mzevvec kaydeylemek : 891 mcidd merdne : 79, 224, 267, 287, 292, 300, 319, 325, 326, 366, 476, 485, 514, 537, 698, 797, 1034, 1156 mcidd mukdim : 35 c, 42 c mcidd s : 35 c, 39 c, 470, 593; kimesneler tayn itmek : 849; olmak : 314, 492, 509, 985, 1079, 1088, 1095 mcrim(ler) : 239, 357, 498, 544, 622, 917, 944; defteri : 147, 614; defterine kayt : 239; Donanma-i Hmyn gemilerine konlmak : 1084; Donanma-i Hmyn'a mlk olup teslm olunmak : 1081; gnder(il)mek : 239, 498; hmyet olunmak : 469; i almamak : 1084; i alup kaliteye koyup krek hdmetinde istihdm itdrmek : 1028; i defter eylemek : 1028; i ele getrp kree gnderilmek : 1032; i gemiye bile alup gidp kree komak : 1032; i gndermemek : 1032; i kadrgalara koyup irsl itdrmek : 1081; i kaliteye kree komak : 1028; i rencber gemileriyle Rodos'a gndermek : 1081; i Rodos'a gndermek : 1084; i Sakz'a gndermek : 1084; i teft eylemek : 1028; n akalarn alup tlk eylemek : 1032; n cermeleri : 239; n sbit olan cermelerinn sret-i sicillerin gndermek : 1032 mdrdan hl olmamak : 826 mdrt ile muttasl istihdm eylemek : 1209 md(d) : 1 c, 32, 54, 87, 443, 489, 490, 538, 714, 715, 721, 723, 725, 731, 732, 733, 742, 743 mddesi olmamak : 1040 mderris : 586, 654, 972 mfetti : 182, 580, 598, 840, 1184; tayn olunmak : 1184; tayni : 108, 441; -i Belgrad kds : 1203 mflis : 332; e drilmek : 1000; e virmemek : 1000 mfredt defter(ler)i : 4, 140, 909; mahkk bulunmak : 991; mcebince yirl yirinden teft : 910; n getrtmek : 991; n hlf- art- vkf hfzitmek : 991 mfredt; n deftere beyn itmemek : 1189; yla defter it(dr)mek : 951, 952, 991 mfsid(ler) [/mfsidn] : 1, 331, 447, 821, 957, 1143; bir hareket eylemel olmak : 1158; Bodan vilyetine gelmek : 1171; cnibinden bir hareket olmak : 1156; cem olmak : 707; cemne mberet itmek : 1128, 1143; ehl-i fesd yanna almak : 1169; gaybet itmek : 1197; kree konlmak : 1197; Leyh vilyetine varup baz ehl-i fesd cem itmek : 1171; memlekete gelp dahl taarruz eylemel olmak : 1205; memlekete gelp dhl eylemek : 1171; muzheretiyle tlk olunmak : 1128, 1142; tarafna nzr olmak : 1170; mcrimler kadrgalara konlmak : 1081; vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; vilyet-i Leyh'e varup ehl-i fesd cem eylemek : 1170; vilyete dhl olup zarar iridrmek : 1171; vilyete getrilmemek : 1171; zuhr : 612; -i Arbun fesd enatleri def : 906; e inet eylemek : 612; i getrdp sbt bulan fesdlarnun sret-i sicilleriyle teslm eylemek : 1124; i hmyet : 331; i men u def eylemek : 1216; i Sdde-i Sadet'e gndermek : 1124, 1197; in ba ba elegetrmek : 820; in elegetrmek : 1176; n ban kesmek : 7; n haklarndan gelinmek : 798, 1176; n haklarndan gelinmek : 1150, 1197; n penc-yeklerin zabteylemek : 1138; n err r def olunmak : 895; n ve yannda cem olan ekynun haklarndan gelmek : 1170; n ve yannda olan ehl-i fesdun hakkndan gelmek : 1171 mfsidn bkz. mfsid mft; bastrma aldurmamak : 340; koyun aldurmamak : 340; koyun cem : 130; kuz aldurmamak : 340; kuz cem : 130; peynir cem : 130; poklon aldurmamak : 340; tavuk aldurmamak : 340; ya aldurmamak : 340; ya cem : 130; yim yimek aldurmamak : 340 mft meccnen; buday ve aka almak : 892; kimesnenn nesnesin almamak : 1132; nesne alnmamak : 82; yim yimek almamak : 466; yim yimeklerin almak : 892 mft : 643, 644, 687; y'z-zamn : 1196 mheyy v hzr ve ad taraflarna nzr olmak : 1077

396

mhim bah in virilmek : 1138 mhimmt : 31, 56, 113, 115, 150, 175, 519, 522, 543, 834; cem olunmak : 1204; der-mahzen olmak : 1204; hzr u mheyy olmak : 1098; in piyde ihrc : 1113; ihzr olunmak : 1198; irsl itmek : 1092; reyada kalup zyi u telef olmak : 1204; tahml itmek : 1092; tedrk olunmak : 1199; tedrki : 348; tekml olunmak : 762; u meslih : 50, 1036; u zehyir germek : 211; levzim tedrki : 180, 762; - dn devlet : 51, 264, 474, 849; - mr : 924; a muvenet eylemek : 1201, 1202; getrdp itmmna say ikdm eylemek : 1201; n avkitmeyp yitidrmek : 792 mhted : 332 mhr : 128; kazdurmak : 566; kazmak : 621; lemek : 621, 626, 680, 735, 741; l defter : 342, 639, 951, 952; l defter gndermek : 73; l huccet ibrz olunmak : 1115; l kse : 613; l mektb : 676; l mfredt defterleri : 909; l sret-i defter-i cedd-i hkn : 696; l temessk : 32, 33; l temessk almak : 804, 818, 1062; l tezkire : 509, 733, 1199; l tezkire ibrz : 475 mkemmel; hzr bulunmak : 1116; hzr itmek : 1039; hzr olmak : 1156; muhfaza in taraya kmak : 1022; olmak : 1087, 1106; olmakda gayret hamiyyet zre hareket itmek : 1107 mkemmel mretteb; dmen yara : 753; yat u yaraklar ile gndermek : 1078; yazmak : 986 mlkt eylemek : 1165 mlk olmak : 1122, 1166, 1205 mlzemet; hdmet idegelmek : 1191; zre olmak : 1191; -i hdmetde olmak : 1170; le gelmek : 1170 mlzim avular : 413, 431, 978 mlzimn perkende olmak : 606 mlhakt- memlik-i Msriyye : 542 mlhdler : 822 mlk criye ayartmak : 1056 mlk [/emlk] : 1, 19 c; ev : 122; idinmek : 457; kyler : 804; evkf reys : 340; e taalluk olmayan yirleri ihy v bdn eylemek : 1112; in satdurmak : 1210; -i mr in zabteyleyp bey- men-yezd itmek : 1031 mlk esbb : 800; bey itdrmek : 457; greti : 391; satlmak : 1031; tavarlar zyi olmak : 1031; deer bhalaryla frht itmek : 459; n frht it(dr)mek : 541, 800 mltezim(ler) [/mltezimn] : 135, 353, 457, 672, 893, 911, 1059; tahvli : 988; mteahhid olmak : 1211; den tefvt-i keyli taleb idp alup der-mahzen eylemek : 1198 mltezimn bkz. mltezim mmz defter : 937 mnm mldr; kefller almak : 468; keflleri muktaa defterine kayd : 802 mnm mtemevvil kefllerin almak : 802 mnsib olana gedk tevch olunmak : 1127 mnhedim olmak : 1057 mnhezim; olmak : 1, 537; makhr olmak : 51 mrcaat olunmak : 1175 mrsele virilmek : 888 mrde v girhte; v mls olanlar : 810; lerin defter itmek : 336 mrdolmak : 319, 326, 327, 689 mreffeh'l-bl olmak : 542, 698 mretteb mkemmel : 4 c, 31 c, 78, 168, 181, 184, 188, 197, 198, 200, 201, 215, 218, 225, 232, 269, 276, 287, 294, 304, 376, 465, 492, 763, 778, 790, 1166; lt- harb ktl ile cemyyet zre hzr u mheyy tutmak : 1139; lt- harb ktl ile cemyyet zre olmak : 1143; lt- harb ktl ile kup varup cemyyetde bile olmak : 1078; lt- harb ktl ile hzr u mheyy olmak : 1143; cezre-i Kbrus'a irsl eylemek : 1093; cmlesin b-kusr ihrc itmek : 1104; donadlup hzr olmak : 1048; Donanma-i Hmyn'a irsl sl itmek : 1084; gemiler : 213; getrmek : 786; hzr olmak : 762; hzr u mde olmak : 325, 1034, 1037; irimek : 770; komak : 1214; muhfaza in

397

hzr u mheyy olmak : 1087; yara ile memleket vilyet muhfazasnda olanlarun yararlarna alk virilmek : 1107; yat u yaraklar ve cem levzim mhimmt ile donatmak : 1155 mretteb mkemmel dmen yara : 2 c, 21, 26 c, 38 c, 42 c, 178, 186, 206, 211, 242, 253, 256, 280, 284, 305, 306, 314, 315, 316, 326, 327, 366, 367, 381, 396, 520, 765, 768, 774, 776, 783; yla gelmek : 786; yla hzr olmak : 1009; yla hdmetde bulunmak : 785; yla irimek : 1165; yla ve atlaryla gndermek : 1103; yla yrimek : 1166 mrted(d); olmak : 585, 982, 996; e eylemek : 612 mrtefi yirlere gzciler koymak : 771 mrte : 461 mrtezika : 615, 991, 1223; meclis-i era gelmek : 1223; v huddmna ml- vakfdan aka virilmek : 1133 mrr u ubr : 642; eyleyen gemiler : 146, 152 msfir : 323; i kondurmamak : 1216 mseccel; mahbus mcrimler : 498; mcrimler : 357; olmak : 1072 msellah dem gndermek : 538 msellem(ler) : 115, 373, 381, 465, 470, 684; eribalar : 43, 684; gherile hdmetine fermn olunmak : 1194; ihrc : 788; koyun hdmetine fermn olunmak : 1194; mukaddimeri : 684; mltezimi : 1059, 1060; nevbetlsi ihrc : 3 c; nevbetlsi istihdm : 3 c; tayni : 465; tahrr : 104; e iczet virilmek : 388; e serdr olmak : 470; in gherilede istihdm itmek : 1144; in yanna alup Boaz Hsrlar'na varmak : 1144; iyle Boaz Hsrlar muhfazasnda olmak : 1147; iyle kala muhfazasna tayn olunmak : 1147; iyle muhfazaya fermn olunmak : 1194 Msellemmehmed karyesi, Merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Filibe kz. : 558 mslim bkz. mslimn mslimn(lar) [/mslim] : 149, 154, 163, 288, 427, 461, 500, 557, 563, 587, 588, 602, 618, 643, 644, 645, 656, 658, 877, 929, 942, 948, 1068, 1216; eyline ehdet itmemek : 1210; haber virmek : 1072; koyup temekkn itdrmek : 1217; krekciler : 394; libs ile dolamak : 117; meyyiti : 625; mtezacciru'l-hl olmak : 1190; olmak : 439, 585, 612, 948, 982, 996; teaddden hals olmak : 456; a hamr bey eylemek : 1063; a zulm teadd : 429, 967; dan guru ve altun alup yirine kesk ve krpuk aka virmek : 1167; dan krekci tutmak : 25 c; dan kzlerin almak : 892; den cem olunan aka : 1011; mecrh itmek : 328; tahvf eylemek : 612; dan hakk zre ahvlin teft itmek : 1210; un akasn eklitmek : 687; un avretlerin ve olanlarn ekmek : 1190; un cebr ile evlerine girp oullarn ekmek : 986; un iftliklerin basmak : 212; un iftliklerin gret itmek : 789; un ehl yli hammma varmaa ciz olmak : 962; un ehl ylin esr eylemek : 391; un ehl yline tecvz : 805; un ehl yllerine nazar itmek : 581; un ehl yllerine tecvz : 880; un ekinleri ve blar arasna konup zarar u ziyn eylemek : 877; un emlk esbbn gret : 391; un esbblarn gret itmek : 328; un evin basup emvl esbblarn gret itmek : 1068; un evin ve emlkin satdurmak : 1210; un evlerin basmak : 328; un hlf- er akalarn alup teadd itmek : 1210; un libsna tokuna tokuna hamrlarn alup gitmek : 1196; un ml menllerin gret itmek : 880; un ml(lar)n gret : 559, 567; un oln ekmek : 1178; un rzkn sirka itmek : 80; un erle sbit mteveccih olan haklarn hkmitmek : 1216; un ziratlerin otarmak : 456 mslimnlk olmamak : 1217 mstahfz(lar) : 233, 270, 391, 411, 429, 439, 552, 574, 639, 927, 933, 1051; blkbalar : 639; gndermek : 1105; ihrc : 425; umr : 439; kaladan tarada komamak : 1012; n kaladan hric yirde yatmas : 177 mstahkem metn kala bin itdrmek : 1198 mstecirler; veft eyledkde oullarna ve kzlarna icre ile virdrmek : 1013; den fevtolup evld kalmayanlar : 1013 mstehkk; olanlara alk u cerye virmek : 1107; olmak : 1211; - kb olmak : 51 c; - nyet : 1066; - tb olmak : 208, 1104; - tb kb olmak : 194; na tevch eylemek : 1089 mstekl boy ekmek : 319 mstekl defter eylemek : 923 mstekl mahbes yaplmas : 581

398

mstekl mfetti tayn olunmak : 1184 mstekl tayn olunmak : 1138 mstekl tmr : 347 mstekm mtedeyyin kimesneler tayn itmek : 849 mstevf asker tedrki : 290 mstevf zahre olmak : 994 mstevl olmak : 1, 51, 58 c, 59 c m u mterek tasarruf olunagelmek : 445 mvere itmek : 518, 1219 mebbeh mekk olan mevdd teft itmek : 991 mevve tmr virilmek : 1175 mtbeat; gsteren bolarlarun mektblar ve demleri elegetrilmek : 1128; itmek : 1134; muvenet : 315, 316 mteahhid olmak : 1150 mtealliktlar lt- harb ile karu kmak : 1219 mteferrik olmamak : 1077 mteferrika(lar) : 34, 104, 190, 421, 496, 565, 926, 1019 mteferrikalk gedi : 330 mtehammil olmamak : 1105 mtekd : 595; olup tezkiresz tmr tasarruf idenler : 842 mtekd siph(ler) : 840, 841; n alaybeisi : 835 mtekd siph-zdeler; i nevbetlerinde ihrc : 841; in nevbetlerine varmamas : 841; n alaybeisi : 839, 854; n ekncileri : 854 mtemekkin; itdrmemek : 991; olanlara tamr itdrmek : 1211 mtemevvil : 587 mtenam kefllerin alnmak : 974 mtenebbih olmamak : 960, 1167 mteselliy'l-htr itmek : 1092 mteekk(ler) olmak : 820, 981, 1163 mtevell(ler) : 55 c, 102, 105, 140, 332, 351, 419, 558, 597, 601, 656, 674, 704, 803, 814, 817, 872, 909, 910, 961, 983, 1162, 1223; ve syir mrtezika meclis-i era gelmek : 1223; v nzr : 991; yannda komamak : 1189; re ahkm virilmek : 1013; re dahl taarruz itdrmemek : 1013; e zabt u kabz itdrmek : 1013; sin getrdp muhsebesin grmek : 1133; ye iltift itmemek : 991; ye teslm eylemek : 1189 mtezacciru'l-ahvl; eylememek : 265; olmak : 319 mtezacciru'l-hl olmak : 265, 441, 542, 1190 mttefik u mttehd olmak : 486 mzevveci mcerred kaydeylemek : 891 mzevver; emri Dergh- Muall'ya gndermek : 1222; mhr bulunmak : 950; olmak : 1222 Mzeyrib menzili, m : 361

nal-bah : 414 nalbend ihrc olunmak : 392, 724, 1116 nalac ihrc olunmak : 392, 1116 Naldken yrkleri; ekncileri : 48; sbas : 3 c, 255, 788 n-bli olan ayartmak : 1207

399

n-bedd : 162 n-ehil kimesneye gedk tevch itmek : 1127 n-ehl; olanlarun gedklerin almak : 1012; olmak : 1012; topclarun gedkleri yararlarna virilmek : 1012; e arz virmek : 1098; e asl gedk tevch eylememek : 1127; e gedk tevch itmek : 1098, 1127 n-hak; yire nice mslimnun evin ve emlkin satdurmak : 1210; yire telef-i nefs olmak : 486 n-makbl evz u etvr : 280 n-mer ahvl : 155 n-yeste; elfzla etmeylemek : 339; hareket : 212; vaz irtikb : 595 n-tvn : 72, 597, 1011, 1012, 1014, 1174, 1177 Nbls : 406, 1162; ahvli : 78; (sanca) bei : 406, 860, 937, 1162; sanca kdlar : 1162 nafaka; ile hdmetde bulunmak : 68; larn virmek : 54 c nhye* [/nevh]*; ilhk olunmak : 1024; sancak olmak : 1150; siphleri : 180; kabl itmek : 1211; vekli kyim-makm : 1034; [v] aktr hfz u hrset : 542; zabteylemek : 1024; nn hfz u hrseti : 1034; nn zabt u syneti : 1034; sini ksta kesmek : 966; yi sancak tarkyla kabl eylemek : 1150; yi zabteylemek : 1034 nakd : 800; aka gndermek : 7; selm altun : 108 nakdiyyeyi Dergh- Muall'ya getrmek : 1059 nakr u ktmr : 542 nakl hareket eylemek : 936 Naka; cezresi : 46; cezreleri reys : 462; cezresi harclar : 317; dkas : 462 nakz- ahde sebeb olmamak : 1138 namz; kl(n)mak : 643, 644; klamamak : 805 nmdr shte katlolunmak : 1190 nme : 665; gndermek : 1170; sreti : 665; -i erf yazlup irsl olunmak : 1165, 1166 nme-i hmyn : 8 c, 534, 535, 686; gnderilmek : 1128, 1191; sl olunmak : 1166; irsl olunmak : 1142, 1166; yazlmak : 1169, 1170; un cevb gelmemek : 1128 nms- devlet; -i ebed-rehn : 520; -i hlfet-encm : 396 nms- saltanat : 521 nms- er- mbn-i Seyyid'l-mrseln : 542 nn : 723 Narda; kds : 208; Kalas muhfazas : 1073 narh : 860; zre bey : 630 narh- cr : 237, 334, 337, 340, 466; zre bey : 721 narh- rz : 740; zre alvirmek : 1218; zre bey itmek : 1162 nasr; dan cem olunan aka : 1011; dan hll hllerine gre aka cem itmek : 1011; dan mslimn olmak : 612; nun aniys yoklanmak : 1011 nasb u zabt itdrmek : 351 Nash bin Mezd, mfsid, Koanya kz. : 895 Nash Hce, Aaluca k., Gelibol : 1118 Nash, ehl-i fesd shte, Selanik : 1216 Nash, ehl-i fesd, Eskiehir kz. : 879 Nash, erbb- tmr : 63 Nash, Hc, Burusa beinn demisi : 1197 Nash, necik kdsnun demi : 1097 Nash, katl maznnas, Dvneahmed k., necik kz. : 1097 Nash, sbk Zamantu Kalas Dizdr : 712 Nash, siph-olanlarndan, hkm virilen : 468 Nash, Sdde-i Sadet Topcbas : 1098 navlun : 296, 384, 467, 649; ile gemi tutmak : 1084; ile gemi tutup krekleri tahml itmek : 1206; ile gemilere girmek : 26 c; ile zahre tahml itmek : 50 c; virilmek : 1092

400

nyib(ler) : 33, 94, 137, 323, 339, 413, 431, 445, 464, 613, 619, 625, 654, 687, 692, 746, 804, 810, 840, 841, 925, 940, 966, 978, 1132, 1176, 1184; defteriyle tatbk itmek : 839; gndermek : 651; nasb itmek : 332; reyya env- teadd v zulm eylemek : 1137; sret-i sicil gndermek : 1167; tayni : 839; den reyaya zulmidenler : 1058; e koup gndermek : 841; e temessk virdrmemek : 839; i habseylemek : 972; i ihzr : 972 nazar- ferhunde-eser : 319, 326, 542 nazara merb kymetl esbb : 128 nzr(lar) [/nzzr] : 47, 182, 417, 435, 466, 487, 553, 583, 584, 650, 652, 669, 677, 710, 792, 814, 834, 840, 855, 867, 893, 991, 1109, 1117, 1159, 1203; aka virmeyp ihml itmek : 1109; habsitmek : 1109; marifeti ile grdrmek : 1189; olmak : 685, 1009, 1128, 1139, 1143, 1156, 1158, 1170; u hzr olmak : 1007, 1021, 1194; u umml : 419; u men aka virmemekde nd muhlefet iderse habsitmek : 1109; - vakf mteekk olmak : 1163; a teslm eylemek : 1189; dan aka gelmemek : 220; nn muhsebeleri grilmek : 904; un hyneti zhir olmak : 1223 nzr- emvl [/nzru'l-emvl] : 457, 532, 1059 nzr- hac : 108, 862 nzru'l-emvl bkz. nzr- emvl nzru'n-nuzzr : 640 Neb avu, Dergh- Muall avu : 742 Neb, Cumalu k., Gelibol : 1118 Neb, defne bulup szdrmakla mseccel, Burhn k., Gelibol : 1118 Neb, Mehmed ol, ehl-i fesd, Turhal kz. : 427 Neb, siph, Karaman : 836 neccr(lar) (tyifesi) : 368, 576, 578, 627, 682, 804, 985; ihrc : 576; tedrk ihzr itdrmek : 1202; u bkc tyifesine kesel gelp firr itmek : 1209; u kalafatclar : 1023; u kalafatcya muvenet : 1202 Necef Keyyl, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Necef Lebd(?), Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 nef hsl olmak : 1107 nefer(ler) [/nefert] : 93, 101, 106, 117, 129, 159, 167, 175, 180, 182, 199, 204, 207, 404, 416, 635, 1006; aas : 639; alkonlmak : 1157; bulunmamak : 1164; ihrc olunmak : 1090; ihrc : 91, 311, 639, 807; irsl olunmak : 1090; istihdm eylemek : 1090; kuvvetiyle zabtolunmak : 288; salvirmemek : 1051; tayn olunmak : 1090; tayni : 52 c; tedrki : 807; telef olmak : 1182; tutup esr itmek : 59 c; yazlmak : 91; ziyde itmek : 1177; - yoklatmak : 851; dan ekv itmek : 1067; e ihtiyc olmak : 1177; e iddet-i ihtiyc olmak : 1051; gemilerden karmak : 185; palankaya ihrc olunmak : 1157; zabt : 325; nun pr n-tvn ve sar olanlarn ve darb u harbe iktidr olmayanlarn gidermek : 1177; i har hdmetlerde istihdm itmek : 1051; i Donanma-i Hmyn ile bile varmak : 1182; i dll : 635; i zabteylemek : 1057; i ziyde olmak : 1157 nefert bkz. nefer Nefse bint-i Selver, Hcrmerd k., orlu kz. : 812 nefret vahete bs evz gstermemek : 1128 nefy; itmek : 957; olunmak : 950 nehb gret; eylemek : 16, 906, 925; itmek : 642, 676, 821; olmak : 19 c nehir : 180; kazdurmak : 1069; kazdurup ihy eylemek bbnda muvenet : 1069; zerindeki gemiler : 825; ol virmemek : 180; karup ihy eylemek : 1069; n mahsl-i dvniyyesi : 589 nekbet mezellet : 513 Neme; cnibi : 79; kapudn : 1057; kral : 826; serhaddi : 79 nerdbn : 391; kurmak : 1 Neretva'da kapudn tayni : 15 c, 17 c Nesm, arz getren, il : 9 c Nesm, shte, Kirmasti ks., Mihal kz. : 556 nesne sbit olmadn zulmen tutup habsitmek : 1040

401

nevh bkz. nhye Nevh-i Yanbol bkz. Yanbol nevbet(ler) : 136, 335, 418, 555, 650, 652, 685, 844; bekletmemek : 574; ile hdmete gndermek : 655; ile istihdm olunmak : 136; ile kr-hneye istihdm itdrmek : 990; e yazlmak : 918; i tamm olmamak : 839; inde ihrc : 841; le ekncileri tayn idp gndermek : 840; le istihdm olunmak : 1087 nevbetci(ler) : 89, 99; alkonlan Msr askeri mevcibleri : 1105; firr eylemek : 99; kapu yenierileri : 54 c; olmak : 1163; soltat : 50; tayn olunan yenieri : 1182; tayni : 110, 340; tark : 434; tarkyla sancak zabt u hfz : 8 nevbetl : 43, 44, 684, 788, 857; eknci : 840; eknci siph-zdelerin kr-hnelere gelp hdmet eylemesi : 840; ekncinn sefer-i hmyna varmamas : 840; ihrc : 3 c; msellemler ihrc : 52; piydeler : 857, 1073; tatarlar : 1073; voynuk ihrc : 72; voynuklar : 72; yayalar : 437; yrk : 64, 255 Nevie Kalas, Delvine sn. : 286, 311, 639, 994; 'na daru uladurmak : 994; 'nun muhfazas : 311, 401, 899, 955 Nevrakop kds : 208, 328, 810 nevrz : 14 c, 21, 24, 42, 43, 49, 51 c, 71, 194, 197, 208, 241, 244, 304, 368, 750, 758, 768, 770, 771, 776, 777, 785, 786, 792, 793; irsliyesi : 445 Neyarkor(?), Zime Mozalar ol, zimm, sleri karyeye getiren, Hsr mh., Razin k., Kalamata kz. : 101, 124 nezret hara tevch olunmak : 1223 nsf siphler : 1007 Nl nehri : 1093 Nime Saffr(?), Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Nimetullh, Mevln, sbk Balbek kds : 821 nid; itdr(il)mek : 705, 854, 1211; v tenbh olunmak: 64; v tenbh eylemek : 785 Nibol (sanca) : 210, 420, 553, 577, 609, 622; bei cemyyet zre hzr olmak : 1142; bei sanca askeri ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; bei sancaklar askeri ve aknc tyifesiyle yrimek : 1168; bei siphleriyle hzr u mheyy olmak : 1205; bein sanca askeri ile almak : 1170; beine haberlemek : 1143; kds : 72, 336, 728, 742, 935; muharriri : 549; sanca askeri ile cemyyet zre olmak : 1128; (sanca) bei : 4 c, 8 c, 25, 245, 577, 637, 783, 1078, 1128, 1143, 1156, 1165, 1166, 1169; tahrri : 445, 549; zam v siphleri : 1165; siphleri : 25 Nide; bei : 961, 1040, 1123, 1124; beinn kethuds : 999; kds : 1 c, 1040, 1117, 1159, 1184; sanca kdlar : 804 nikh : 628; akasna tama : 705; hussnda niz olmak : 1115; itmek : 705; olmak : 1115 Nikol, Dubravenik beleri demi : 623 Niksar kds : 829, 877 Nikik(?) nhyesi, Hersek sn. : 486 nin- hmyn : 1036 ninc be : 651, 662, 879 ninlu kd : 27, 790 niybet : 343, 500, 570; hdmeti : 613; itmek : 1062; den ref : 343, 469, 570, 613; den ref olunmak in emr-i erf gnderilmek : 1062 niz; faslolunmak : 678, 696; itdrmemek : 969; itmek : 989; dan hl olmamak : 658, 989, 1151; olmak : 1151; lus ve yazlus olmamak : 1112 nizm u intizm : 325 Nizmddn, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Nogay Tatar : 534, 535 Nohak(?) Kalas, Venedik : 292 Nova : 15 c, 281, 283, 289, 292, 366, 404, 516, 1194, 1204; aalar : 281, 290; Kalas : 277, 366, 434, 885; Kalas muhfazas : 301; muhfazasna fermn olunmak : 1194 Novaberde : 180, 1068

402

Novi Kalas zerine dmen gelmek : 35 c Novigrad sancanda emrile penc-yek zabtitmek : 1138 Nuaym-ol bkz. Selme, Nuaym-ol Nh avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 740, 850, 1185, 1213 Nr, koyun hakk cemne memr Husrev'in hdmetkr : 162 Nurmuz karyesi, Hsn- Mansr k., Mara sn. : 1052 Nrullh bin lys, drendegn, Msr gnlllerinden : 110 Nrullh, Mentee Bei Kethuds : 1028, 1032 Nrullh, Mevln, sbk Kuds-i erf Kds : 643, 644 nuzzr bkz. nzr nfs telef eylemek : 608 nkd : 689, 968; u esbb : 951, 952, 968; esbbn mfredtyla defter itdrmek : 952 nvvb : 445 nzl eylemek : 714 nzr u sadakt cem eylemek : 674 nzl : 29 c, 32, 33, 35, 189, 389, 517; acyup fsid olmak : 247; akas cem : 109; alnmak mmkin olmamak : 821; bey : 313; cem iden kuzt : 863; cem olunmak : 44 c; cem u ihrc : 313; cem u tahsli : 863; emn(ler)i : 20, 33, 35, 191, 247, 265, 397, 463, 489; fsid olmak : 61, 191, 489; fermn olunmak : 761; frht : 313; gndermek : 352; hzr olmak : 44 c; ihrc olunmak emrolunan kdlar : 247; ihrc : 20, 35, 54, 61, 87, 189, 191, 247, 393, 463, 489, 490, 517, 761, 791; ihrc fermn olunan yirlern kdlar : 191; ihzr : 250; irsli : 23 c, 352; kabz : 265, 463; kalmak : 389; sal(n)mak : 250, 389; tahmli : 23 c, 109, 352, 467; tahsli : 389; tehr olunmak : 761; tebdli : 189, 191, 250, 489; tedrki : 179, 791, 863; terekesi : 292; teslmi : 863; un peksimad olmak : 517; zahre : 35, 109, 292; zahre bk kalmak : 397; zahre ihrc : 265, 399; zahre tedrki : 397; zehyir ihrc : 397; zahresi zyi olmak : 20; zyi olmak : 35; -i atk : 397; -i atk ihrc : 393, 399; den bel u ketm : 463; e emn tayn olunmak : 44 c; yeniye tebdl itdrmek : 389; n harb mteaffini : 35

Obrovaca Kalas, Klis : 43 c ocak(lar) : 412, 684, 839; defteri : 655; erleri : 7 c; msellemleri : 52; oullar : 444; tark ile yazlmak : 813; yama ziyde olmak : 52; yayabas : 555; a cevher eken taclarun yoluna gelp men itmek : 815; a konlmak : 342; a tevz u tekml eylemek : 902; -erenleri : 39 c oda : 1055 odaba(lar) : 11 c, 1088; gnderilmek : 1044; tayn irsl eylemek : 1044, 1045 odun : 340, 342, 616, 714, 721, 723, 732, 743, 1026; akas : 580; der-mahzeni : 1 c; getr(t)mek : 893, 894; getrmee mni olmak : 893; hfz : 1 c; in aka getrtmemek : 893; in aka virmek : 893; ihrc : 730, 986; ihzr : 1 c, 652, 726, 731, 741; kesmee mni olmak : 412; kesmek : 53, 111, 342, 815; tahmli : 412; talebi : 893; tedrki : 1 c, 723, 729, 731, 733, 741, 894; tevzi : 580; a mni olmak : 412; kesilr ta : 53; kornan talar : 815 Odurcani karyesi, Pogonya kz. : 469 Of kds : 208 Ofabol yrkleri sbas : 1073 olan(lar) : 125, 449; ayartmak : 1072, 1207; ekmek : 483, 614, 964, 986, 1178, 1190; ekp ve ev basup yollara inp fesd enat eyledkleri sbit olanlar : 986; getrdp varo tamrinde istihdm itmek : 1129; gndermek : 1129; kapmak : 676; kapuya ihrc olunmak : 1195; tasarruf itmek : 676; virmek : 56 c; yazup defteri ile teslm eylemek : 56 c; alup gitmek : 1207;

403

serdr itmek : 1106; na kasditmek : 204; na ve kzlarna icre-i muayyene-i criye ile virdrmek : 1013; na ve kzlarna intikl itmek : 1013 Ohri; sanca : 229, 1150; bei : 47 c, 1130, 1150, 1219; beinn kethuds : 1130, 1150; kds : 208; muhfazas : 175; sancanda vk kdlar : 27 ok : 556; atmak : 440; atmak talm itdrmek : 807; ihzr : 175; ile urmak : 822; tedrki : 175; u yay ihzr itdrmek : 1039; u yay istimline kdir yarar yiitler yazlmak : 1076; u yaylar ve tfenkleri ihrc itmek : 1104; u yaylaryla ihrc itmek : 1039; la urup mecrha eylemek : 925; l yayl piyde gnderilmek : 322; lu kavvs ihrc : 248 okc : 1 okmak-yazmak zre olmamak : 1216 Oladislav karyesi, Merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Filibe kz. : 558 Olagi karyesi, Pogonya kz. : 469 Olt; kds : 957, 962; mirbt : 598; sanca bei : 598, 962; sanca beinn avu ve azebler aas : 957; siphleri : 822 Onikidvn kds : 36 c Ordu(-y Hmyn) : 16 c, 392, 713, 718, 721, 723, 724, 901; snda mkemmel hzr bulunmak : 1116 orduc; gaybet eylemek : 1116; ihrc : 392, 724, 1116; irsl eylemek : 1116; yazmak : 392 orducba tayni : 724 orman : 342; ta : 412 ortalkda alnup zyi u telef olmak : 1204 Ortapre kds : 208 Oru, drendegn, hkm virilen : 321 Osmn Be, Ohri Bei : 1130 Osmn Be, Trhala Bei bkz. Osmnh Be Osmn eleb, Kapuc : 1189 Osmn psala, shte, At Bzr, Edirne : 881 Osmn, Abdullh ol, mahbs, Eirdr ks. : 410 Osmn, avuun demisi : 969 Osmn, erke beinn demi : 880 Osmn, ingne msellemleri eribas, hkm virilen : 43 Osmn, dizdarlkdan mazl, Le Kalas : 424 Osmn, ehl-i fesd, Turabeler k., Bergos kz. : 831 Osmn, Kpri Kalas Dizdr : 574, 933 Osmn, Trk, Eridir kz. : 587 Osmnck kds : 872 Osmnlu karyesi, Rodoscuk kz. : 1115 Osmnh [/Osmn] Be, Trhala Bei, mteveff : 128, 509, 569, 647, 959 Ostanca karyesi, Pogonya kz. : 469 Orgar(?), kfir, Pavavine(?) cnibinde : 224 ot : 679; bitmemek : 361 otak- hmyn hdmeti : 3 c otlak; hakkn ed itmek : 679; resmin virmemek : 679; zamn : 679 otluk : 714, 721, 723, 732, 743; ihrc : 730; ihzr : 731, 741; tedrki : 723, 731, 733, 741 Otrant Kalas, Polya yakas : 294 oturup etrf u cevnibe hzr u nzr olmak : 10 c Otuzsekizinci Blk, sol-ulfeciler : 999 ova : 472 oymak : 799; tedb olmak : 799 kz(ler) : 601; arabalar : 792; bulvirmek : 1172; karmak : 413, 431; ve deve v at karmaa mbir tayni : 978; in almak : 892; in ve koyunlarn ekp almak : 962 ldrmek kasd : 533

404

mer Be, Kzuan Sanca Bei : 636 mer Be, Trabzon Sanca Bei, Rm muharriri : 24, 356, 904, 980 mer avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 36, 723, 771, 798, 799, 962, 979 mer eleb, Defter ktiblerinden : 881 mer Toanc, ehl-i fesd hrsuz u harm : 568 mer, Buhayra eyhu'l-Arab eyh Yahy'nun ol : 706 mer, Derne Bei : 806 mer, ehl-i fesd shte, Selanik : 1216 mer, Eymir ol, ehl-i fesd, Kksekici k., Antliyye kz. : 1061 mer, sakc kz. : 1015 mer, sbk Vilyet-i Cze eyhu'l-Arab Hammd'n ol : 362 mer, siph, Prekalma nh., Delvine sn. : 333 nk kds : 16 c rf-i marf : 441, 540; ile grmek : 931 rti tahmn itmek : 1203 r : 534; al(dur)mak : 658, 976; rsm virmemek : 130; slriyye alnmalu olmak : 969; vir(me)mek : 658, 666, 702; i ayn ile alup zerine kesim eylememek : 1184; -i ra : 658 te yaka; ya germek : 1064; ya gitmel olmak : 785; ya satup teadd itmek : 823 zbek tyifesi, Horasn(?) cnibinde : 118 zi Kalas : 434 zie (kasabas) : 366, 685; kds : 1072; Kalas : 1157 zri kabl olmamak : 718, 1011, 1032, 1184, 1204, 1215 zri makbl ol(ma)mak : 4 c, 5 c, 10 c, 14 c, 16 c, 21 c, 22 c, 31 c, 32 c, 38 c, 42 c, 664, 1022

pbc/pbcc ihrc : 392, 1116 pk tathr : 76, 240; eylemek : 789; itdrmek : 1203 Pala Gz Vakf, Hsky kz. : 121 palamar : 180, 182; almak : 476; ihzr u tedrki : 182; tedrki : 180 palanka; bins : 235; ihds olunmak : 1157; muhfazas in nefer ihrc eylemek : 1157; yapdurmak : 426; ya ihrc olunmak : 1157; y hfzitdrmek : 1157 panayr yiri : 942 panbuk bkz. penbe Pankota sanca : 354, 426; cedd mufassal defteri : 354 papa : 211, 266, 394, 529; demleri gemileri : 468 papas; ahvlin ilm eylemek : 1038; elegetr(il)mek : 1038; haste olmak : 50 c; kimesne ile buludurmamak : 50 c; tara karlmamak : 50 c Parakalma nhyesi bkz. Prekalma nhyesi pre(ler) : 601, 953; altuna tebdl : 166; virilmek : 868; in almak : 978 prelemek : 1097 Parga Kalas : 497, 514 psbnlar : 154 Pasin kds : 962 Paa kyi, Bolavadin : 1111 Paa sanca : 180, 292, 516; siphleri : 180, 286 paa hazretleri : 612, 623 Paa-zde bkz. Mehmed Paa-zde Paakprsi, Karasu Yenicesi kz. : 576

405

Pavavine(?) cnibi : 224 Pavli, Be kral demi : 861 py-ml olmak : 204 Payas : 467, 489; skelesi : 20, 32, 35, 352, 467, 519, 522; Kalas : 32 Pye-i Serr-i Al : 365, 688, 1188 Pye-i Serr-i Adlet-masr : 447 Pye-i Serr-i lem-masr : 46, 82, 180, 532, 537, 542, 620, 853; -i Husrevne : 394, 521, 870, 938, 977 Pye-i Serr-i Madelet-masr : 523 Pye-i Serr-i Sadet-masr : 34, 146, 186, 319, 326, 519, 522; -i Husrevne : 826 pyml; olmak : 1190; hksr eylemek : 514; hksr itmek : 513 Pein kds : 983 Peuy bei : 548 peksimad : 32, 47, 65, 78, 292, 517, 710; birdilmek : 31; birtmek : 38; getrmek : 260; ihzr : 38, 777; iridrilmek : 48 c; tayn olunmak : 1076; tahmli : 23 c, 50 c, 468, 710; talebi : 777; tedrk ihzr eylemek : 48 c; tedrki : 23 c, 38, 777; virmek : 1106 penbe [/panbuk] : 538; bizi alup gndermek : 1038; bizi muzyakas : 1038; iplii alup gndermek : 1038; iplii muzyakas : 1038; virdrmemek : 333 penc-yek(ler); dmekden hl olmamak : 1138; zabt in mstekl dem tayn olunmak : 1138; zabtitmek : 1138; in tezkire ile zabtitdrmek : 1138 penez : 658; akas : 658 perkende : 908; eylemek : 782; itmek : 1170; olmalu olmak : 1137; ol(ma)mak : 133, 185, 328, 538, 553, 599, 612, 658, 673, 699, 877, 888, 962, 979, 1077, 1170 perkende yrkler : 557 Pertek; (alay)beisi : 322, 813; kds : 322 Pertev Paa, Vezr, Donanma-i Hmyn Serdr : 15, 285, 287, 288, 314, 317, 367, 394, 396, 398, 403, 462, 464, 474, 510, 512, 513, 515, 518, 519, 522, 525, 527, 694, 916 Pervne avu, erkes, Dergh- Muall avu : 1 c Pervne avu, Dergh- Muall avu : 180, 181, 182, 224, 229, 231, 234, 240, 251, 253, 256, 257 Pervne(?), Erzurum belerbeisi css : 607 Pervne, arz getren : 288 Pervne, zam, m Yenierileri Kethuds : 195 Pervz bin Abdullh, drendegn, Msr gnlllerinden : 110 Pervz Kethud, m : 1220 Pervz, Anabol (Kavala) Kapudn : 50, 154, 464, 506 Pervz, koyun emninn demi : 410 Pesyn; areti (tyifesi) : 133, 241, 528, 799, 1113; kds : 241; sanca bei : 241, 799 Petri Voyvoda, Bodan Voyvodas : 1015 Petrik(?) karyesi, Bender kz. : 702 Peykrol kyi Kona, Konya : 1 c peynir; cem : 130; gnderilmek : 16 c; tedrki : 1 c, 16 c Pr Ksm, maktl, Tcirn k., Musul : 150 Pr Mehmed avu, mfetti : 23 c Pr Vel, havss(?) u cedd emni, Niksar kz. : 877 pr n-tvn; ol(ma)mak : 72, 1174; olup hdmete kdir olmayan yenieriler : 597; ve sar olanlarn ve darb u harbe iktidr olmayanlarn gidermek : 1177 pr olan olanlar muhfazada kalmak : 1174 pr zaflern binda istihdm : 1011 Pr-Al, Anatol Defteri Ktibi : 824 Pr-Al, Ardahan Bei Mrz Al'nin katline kasteden Mehmed'in demi : 822 Pr-Gyib, ehl-i fesd, Zviye k., Bzrck kz. : 815

406

pr-i fn : 886 Pr-Nazar, Ardahan Bei Mrz Al'nin katline kasteden Mehmed'in demi : 822 Pr Aa ol Mevln, sbk Nibol Kds : 935 Pr Be, mteveff Cevzir Bei : 589 Pr bin Mehmed, Hceserver mh., Edirne : 692 Pr avu, Dergh- Muall avu, Nzr : 112, 420, 441, 553, 554, 649, 666, 681, 688, 699, 702, 708, 935, 936, 966, 970, 988, 995, 1128, 1134, 1139, 1142, 1143, 1158 Pr Sba Bli : 934 Pr, Hamdili siphlerinden, olan ayardc, Tlgli k., Hamdili : 1207 Pr, Mevlna, Kre kazsndan mazl : 63 Pr, eyh, eyh Izzeddn'in akribs, eky, Musul : 150 Prkul, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 pilv almak : 1216 pinte : 658 Pirenek, eyhn tyifesinden, maktl : 150 pirin; gnderilmek : 16 c; hdmeti teklfi : 55; tedrki : 1 c, 16 c; teklfi : 55 Pirlepe nhyesi, skb sn. : 516; kds : 208, 810 piyde v piyde-oullar; hmyet olunmamak : 902; yazlmak : 902; n ocaklara tevz u tekml eylemek : 902 piyde(ler) : 1, 90, 115, 335, 542, 555, 655, 808, 844, 857, 902, 1073; alnmak : 502; bei : 555, 629, 655, 844, 857, 1210; defteri : 335, 555; emrolunmak : 502; gnderilmek : 322; ihrc : 192, 241, 798, 813, 1113; ihrc asr olmak : 813; mukaddimleriye ihrc : 857; tahrri : 629; talebi : 241, 528; vir(me)mek : 322, 798, 1113; v msellem mltezimi : 1059, 1060; v zaf olmak : 1065; yayabalaryla ihrc : 857; yayalikden kmak : 90; yazlmak : 844; i gi ve eksk gndermekden hazer : 857; i zd zevdeleriyle ihrc : 857; in nevbetleri : 808 piyde-ol piyde : 90, 335; olmak : 808; yazlmak : 844 piyde-oullar : 90, 335; hmyet olunmamak : 902; yazlmak : 902; n ocaklara tevz u tekml eylemek : 902 piydelik; yirlerin tasarruf itdrmek : 335; den hals olmak : 90; den ihrc : 335 Piyle Paa, Vezr : 15 c, 17 c, 20 c, 21 c, 22 c, 26 c, 27 c, 871 Piyle, Defter-i Hkn Ktibi : 347 Piyle, Dergh- Muall Mteferrikas, skb'de skin : 210 Plaj Yano, Macar Bei : 826 Plevne kds : 72, 336 Podgorie kds : 208 Pogonya; kds : 469; nyibi : 469 Pojega sanca; bei : 1202; kdlar : 1201, 1202 poklon aldurmamak : 340, 888 Polya(?) : 403; cnibine Tatar askeri gerilmek : 1187; yakas : 294 porkolap(lar) : 325, 326 Portugal; keferesi : 211; kral : 211, 394 Pozape Tatarlar Sbalar : 44 Pravadi bkz. Prevadi Pravite; kazs : 772; kds : 772, 810 Prekalma [/Parakalma] nhyesi, Delvine sn. : 333; kds : 333 Premedi Kalas : 639 Presbe nhyesi siphleri : 401 Prevadi; Kdl : 599; kds : 25 c, 72, 336, 742 Preveze : 126, 225; Kalas : 257, 307, 315, 316, 434, 809; Kalas'n muhsara eylemek : 257; Kalas'na nefer tayni : 52 c; Kalas'nun tamri : 1186; Liman : 1048; muhfazas : 222, 516; 'ye varca yol zerinde olan kdlar : 126, 809

407

Pritine nhyesi, Paa sn. : 516; kds : 554 Prizrin; bei : 1179, 1194; kds : 208, 810; sanca askeri : 1179 Prole(?) karyesi, Avlonya kz. : 484 Pucyn [/Bucyn] Areti, Diyrbakr : 241, 528, 799, 1113

rayyet : 627; kaydeylemek : 948; kayditmek : 534; oullar : 555; yazlmak : 90, 555, 658, 699, 836; e ift bozan resmi aldurmak : 658 Radi(?) veled-i ( ), zimm, Kota(?) k., Nikik(?) nh., Hersek sn. : 486 Radomir kds : 208, 792, 793, 810 rafz u ilhd : 6 c, 674; teft : 457 Rahm Be, demine hkm virilen : 563 rhib(ler) : 643, 644, 1031; elegetrilmek : 1018; gaybet eylemek : 1018, 1031; syn eylemek : 1031; e mteallik iftlikleri mr in zabteyleyp bey- men-yezd itmek : 1031; e mteallik emlki mr in zabteyleyp bey- men-yezd itmek : 1031; e mteallik tavar mr in zabteyleyp bey- men-yezd itmek : 1031; Sdde-i Sadet'e gnderilmek : 1018; i akvm u akriblarna buldurmak : 1018; i mukayyed mahbs Sdde-i Sadet'e gndermek : 1018; i yatak u turaklarna buldurmak : 1018 Rahmniyye Kalas, vilyet-i Cezyir, Basra : 1 Rahme Kalas : 642 Rahova; Kdl reys : 966; kds : 72, 336, 553 rakabe tutlmak : 615 rakam- afv ekilmek : 1170 Ramazn Aa, Sol-Ulfeciler Aas : 964, 986 Ramazn avu, Dergh- Muall avu : 1 c Ramazn, Arboz Bei'nn Kapucbas : 1136, 1137 Ramazn, Bzergn-zde, hkm virilen : 1013 Ramazn, ehl-i fesd, Aksary kz. : 433, 436 Ramazn, Gelibol Voyvodas : 1161 Ramazn, gureb-i yesrdan Siph Keyvn'n hdmetkr, Turabeler k., Bergos kz. : 831 Ramazn, Kyid, sbk Tunus Kyim-makm, Susa, Kayrevn, Manastr, Belde-i Cert, Benzert Nevh Vekli Kyim-makm : 1024, 1034, 1074 Ramazn, Mevln, Marmara Kds, Biga Sanca Muharriri : 908, 969 Ramazn, Samakov Nzr Mehmed avu'un demi : 328 Ramazn, Zam, ehrizol avular Kethuds : 415 rsih-dem sbit-kadem olmak : 826 rv- [/zv-] Yehdiyn, ehzde hss, Ankara : 1099 Ravza-i Mutahhere : 910; hdmetinde olan aalarun evkf olan yirlern belerbeileri : 909; hdmetinde olan aalarun evkf olan yirlern kdlar : 909; 'nn cmlarnun tamre muhtc olanlarnun tamri : 852; 'yi ziyret itmek : 827; -i Seyyid'l-enm'un kubbe-i mnevveresinn tamr termmi : 852 ryt- slm; 'un nusreti : 51; - zafer-almun istil v istls : 51; - zafer-encm : 51 ryt- nusret-yt- dn mbnn zafer nusreti : 51 ryet-i feth-yet : 698 rz v kir ol(ma)mak : 905, 1191 Razin(?) karyesi, Kalamata kz. : 101, 124 rey (tyifesi) : 17, 39, 48, 82, 121, 159, 173, 199, 204, 238, 240, 302, 318, 321, 322, 325, 326, 340, 342, 353, 388, 389, 412, 420, 443, 453, 462, 468, 504, 519, 522, 538, 542, 554, 555, 561, 567, 579, 580, 583, 584,

408

609, 611, 622, 626, 658, 681, 683, 699, 702, 720, 725, 742, 774, 820, 825, 826, 848, 863, 888, 917, 942, 966, 984, 1204, 1211; sde olmak : 204; sde-hl olmak : 319, 542; vedyi- Hlk- bery olmak : 1215; ift bundan fergat itmek : 658; ellerinde bulunan tfenkleri alup gndermek : 848; emn emn zre olmak : 607; fevka'l-had muztarib'l-hl olmak : 888; gulvv itmek : 538; harmeni savurmak : 1184; syn zre olmaa yz tutmak : 1176; syn : 16; ihrc : 438, 650; istihdmna cret olunmamak : 52 c; istimlet ile salvirilp yirl yirlerine temekkn itdrilmek : 1126; kll ztrb zre olmak : 979; mbeynlerinde tefrika v ihtill virilmek : 1215; men : 227; mreffeh'l-bl olmak : 542; mtbeat itmek : 1134; mteekk olmak : 981; mtezacciru'l-ahvl olmak : 658; perkende olmak : 538, 589; perkende olmalu olmak : 1137; perkende v pern olmak : 888; takat getrmemek : 173; tarafndan bir zarar iridrilmekden ihtiyt eylemek : 1217; temerrd nd zre olmak : 922; rklk perkende olmak : 979; ve ahl-i Msr'a kll nef hsl olmak : 1107; v fukar bey u irda zarar u ziyn ekmek : 969; v fukarya zulm teaddsi olmak : 1050; v mfsidnn haklarndan gelinmek : 1150; v zuaf : 580; yiri zirat idenlern yirleri ellerinden alnmak : 887; yirlerin almak : 887; yirlerin gasbidenleri yirlerinden kaldurmak : 887; zimemi : 564; ziydeye kabl itmemek : 1184; zulmden mtezaccir olmak : 602; dan alnan zehyiri ketmidp ashbna sl eylememek : 1204; dan celb ahz itdrmemek : 32, 33, 792, 793; dan cem olunan zehyir : 1204; dan ift bozanlk resmi alnmak : 658; dan rgad cem : 893; dan ml- mr kabz : 353; dan muf yazlmak : 1164; dan mft odun aldurmamak : 893; dan odun in aka getrtmemek : 893; ne dahlolunmamak : 774; nun ahvli muntazam olmak : 969; nun bazn darb- edd ile darbitmek : 888; nun bazn tutup habsitmek : 888; nun bd- hevlarna dahlolunmak : 1030; nun brgrlerin almak : 888; nun beyt'l-mline dahlolunmak : 1030; nun bir aka ve bir habbelerin aldurtmamak : 978; nun ehl ylin basmak : 199; nun esbb tavarn sirka itmek : 699; nun evld etfli ve syir esbb etvr gret olunmakdan ihtiyt zre olmak : 1187; nun hukk : 690; nun iltic idecek yirleri : 455; nun intizm- hl ve refh-i ahvli : 319; nun irimi oullar : 908; nun kakunlarna dahlolunmak : 1030; nun koyunlarn almak : 486; nun masmcalarn yire urup katlitmek : 820; nun ml- mefkdna dahlolunmak : 1030; nun mutaklar : 908; nun mtezacciru'l-ahvl olmas : 441; nun nesneleri ellerinden alnmamak : 19 c; nun tadan kesp getrdkleri kereste : 1053; nun tavarlarn almak : 486; nun tereke bbnda muzyakalar olmak : 983; nun topraklarn hle ile ellerinden almak : 887; nun yavalarna dahlolunmak : 1030; nun zirat ilerini brakmas : 825; nn evlerin basmak : 962; nn mzevvecin ve mcerredin shhati zre yazmamak : 891; nn kzlerin ve koyunlarn ekp almak : 962; sna nevan zaf tr olmak : 1215; ya adlet olunmak : 1215; ya ahde muhlif dahl taarruz eylemekden ihtiyt eylemek : 1166; ya aka tevz itmek : 1053; ya aka virp mehil virmekle mahsllerin ve terekelerin almak : 1137; ya cebr teadd : 554; ya am kerestesin adlet zre tevz itmek : 1213; ya env- teadd v zulm eylemek : 1137; ya fevka'l-had teklf olmak : 1215; ya haber virmek : 1051; ya hlf- er u knn zulm teadd itdrmek : 1184; ya hlf- er u knn zulm teaddsi olmak : 109; ya hlf- er- erf zulm teadd itdrmemek : 876; ya hsn-i istimlet : 186; ya ilm eylemek : 1210; ya ihtill virmek : 585; ya istimlet virmek : 19 c; ya kll teaddsi olmak : 995; ya kll zulm teadd eylemek : 981; ya mektblar gndermek : 19 c; ya muzyaka v teadd itdrmek : 1184; ya reddeylemek : 1204; ya efkat merhamet itmek : 319; ya tb muzyaka olmamak : 189; ya takviyet virilmek : 1215; ya teadd eylemek : 55, 298, 347, 453, 500, 658; ya teaddsi vk olmak : 1210; ya tefrika v ihtill virr husslardan ihtiyt eylemek : 1215; ya temessk virmemek : 863; ya zarar irimek : 1150; ya ziyde zaf mstevl olmak : 1137; ya zulm : 665; ya zulm hayf itdrmemek : 978; ya zulmeylemek : 887; ya zulmidenleri isimleriyle ve zulm teaddleriyle yazup bildrmek : 1058; y dmek : 414; y gret : 22; y hfzitdrmek : 1187; y dll eylemek : 16, 534, 866; y dll ifsd : 666; y imeci tarkya ihrc : 650; y istimlet ile yirl yirine temekkn itdrmek : 1126; y rencde itmek : 340, 413, 431, 978; y tacz itmek : 141, 658; y tahrk itmek : 486; y tazyk itdrmemek : 414, 1053, 1184; yla taa gnderp gemilere yarar kereste kesdrmek : 1053 rey v bery (tyifesi) : 152, 456, 466, 542, 553, 627, 665, 698; emn emn zre olmak : 1215; ile hsn-i zindegn zre olmak : 1034; istirhat itmnn zre olmak : 698, 876; mtezacciru'l-ahvl olmak : 319; perkende olmak : 328; rz v kir olmamak : 1191; refhiyyet istirhatde olmak : 5 c; refhiyyet itmnn zre olmak : 1215; nun emn emnnda mukayyed olmak : 1088;

409

nun hmyet syneti : 1074; nun nizm u intizm : 394; nun refhiyyet itmnn : 146, 182, 319, 492, 542, 593, 691, 1034; nun terekeleri : 507; nun zabt u rabt : 326; ya bs-i nefret vahet evz gstermemek : 1128; ya env- zulm teadd itmek : 1210; ya mazarrat irdrmek : 148; ya teadd : 674, 895; ya zarar olmamak : 15 c; ya zarar u gezend iri(dr)mek : 5 c, 21 c, 58 c; ya zarar u gezend iridrmekden ihtirz : 8 c; ya zulm teadd : 150, 962; y gh itmek : 5 c; y hfz u hrset : 395; y hmyet synet : 397; y mtezacciru'l-ahvl eylememek : 265; y rencde itmek : 413, 895; y synet eylemek : 393, 399; y ziyde rencde itmek : 431, 978 reyya zulm teadd; eylemek : 265, 343, 414, 445, 453, 563, 978, 1184; itdrmemek : 802, 974; ol(un)mak : 1050, 1215; olunmamak : 1184, 1215 res(ler) [/rues]: 46, 129, 176, 184, 185, 220, 260, 297, 377, 387, 388, 400, 405, 408, 422, 429, 468, 518, 543, 578, 617, 643, 644, 673, 710, 777, 787, 893, 1003, 1004, 1145, 1146, 1149; aka ile gnderilmek : 893; alkonlmak : 530; gemileri forsa esrler ile donatmak : 185; gnderilmek : 894, 1044; gndermek : 403; kalite bin itmek : 1149; kapudn : 17 c; tayn irsl eylemek : 1044, 1045; tyifesi tealll itmek : 1053; -i eky : 925; e istimlet virmek : 476; i ihzr itmek : 1161; i kree virmek : 1161; i zabt u rabt : 184; ine bir mikdr nesne virp mteselliy'l-htr itmek : 1092; n kumanyalarnn tedrki : 1149 rey-i syib : 525, 1191; zre tedrk eylemek : 1211; -rezn : 542 rey; -i isbet-r : 394; -i isbet-karn : 319; -i isbet-pezr : 518; -i ksid : 474 Receb Be, Sla Bei : 1001 Receb bin Abdullh, Badrack kz. : 414 Receb Blkba Bli : 934 Receb, Kara, Kzlba, Hcylk k., Takpri kz. : 816 redd-i ebed olmak : 841 ref olunacan reyya ilm eylemek : 1210 ref olunmak : 1136; in emr-i erf gnderilmek : 1062 ref u def itmek : 1086 ref lzim gelmek : 1180 ref lzim olmak : 1135 refhiyyet istirhatde olmak : 5 c, 1093 refhiyyet itmnn : 146, 182, 319, 492, 542, 593, 691, 1034; zre olmak : 1215; - rayyet : 326 refk u mun : 51 rehn(e)(ler) : 704; alnmak : 542; tarkyla alkonmak : 132 Remle (sanca) : 1, 1162; Kalas : 7; kapudn : 1 rencber(ler) (tyifesi) : 53, 63, 111, 258; resleri : 673; yle rlarnda ve dkknlarda berber olmak : 1107; tccr : 419; likde olmak : 819 rencber gemi(si/leri) : 70, 109, 237, 246, 264, 268, 284, 296, 309, 368, 370, 388, 624, 630, 649; girif itmek : 50 c; gndermek : 50 c; lzim olmak : 50 c; tedrk itmek : 50 c; n navlun ile tutmak : 1084; yle Rodos'a gndermek : 1081 rencde; eyle(me)mek : 553, 1149, 1185; eylemekden hl olmamak : 1067; it(drme)mek : 55, 375, 413, 431, 439, 469, 608, 978, 991, 1145; olmak : 452; olunmakdan hazer itmek : 1077; v remde eylememek : 375; v remde itdrmemek : 448, 1146 Resan varo, Riyekan nh., Hersek sn. : 486 resm [/rsm] : 680, 828, 976; alnmak : 658; cem u tahsli : 680, 828; cem : 611; ed olunmamak : 828; takdr eylemek : 891; talebi : 22; - diye : 472; bir kseye koyup mhrleyp gndermek : 828; emnlere additdrmek : 976; gndermek : 828; saymamak : 976; -i arsne : 891; -i bert : 828; -i bertlarn virmemek : 680; -i ift : 534; -i det-bn : 891; -i ksmet : 966; -i kla : 130; -i mr : 828; -i em : 658; -i yaylak : 571; lerin ed itmek : 891; lerin virmemek : 680; u dimosna ziyde kaydolunmak : 976 Resl, ehl-i fesd, Aksary kz. : 433, 436 Revn hkimi : 822 revnk u zzet : 51 Rdvn avu, Dergh- Muall avu : 26 c, 28 c, 48 c, 50 c, 57 c

410

Rdvn Paa, Gazze Sanca Bei, Mr-i Huccc, m emr-i Hacc : 78, 361, 862, 867, 924; 'nun kethuds : 616 Rdvn, Nbls Bei : 860 rz v krn zre olmak : 1034 rz-y hmyn : 1107 rz-y erf : 1067, 1170; olmamak : 1057; e muhlif olmak : 1050 rzk : 911; tln itmek : 673; n nehb gret itmek : 925; lar yam v hasret olunmak : 441 Rh; hslar : 976; kds : 976 riyet hmyet; eylemek : 645, 698; olunmak : 319, 1034 riyet(ler); eylemek : 1067, 1170; olun(ma)mak : 19 c, 1088, 1076, 1175 rib-hrlar : 334, 337; mumele ile reyya aka virmek : 1137 ribh : 565 Rikb- Hmyn : 678, 696, 991 Rinase; kds : 208; Kalas cerahrlar ihrc olunmak : 52 c; Kalas'n hedmidp yaran almak : 52 c rite-i penbe tahml idp alup gitmek : 1145 riyset : 1055; virilmek : 377 riyz- mukaddese : 450 Riyekan nhyesi, Hersek sn. : 486 Rize kds : 24, 208 Rodos : 16, 23 c, 26, 34, 36, 42, 65, 186, 213, 216, 218, 220, 285, 398, 476, 748, 751, 752, 772, 775, 834, 1028, 1029, 1084, 1120; cezresi : 237, 983; dizdr : 233, 866; gemileri : 219; kds : 237; Kalas : 866; Kalas muhfazas : 1039; liman : 476; muhfazas : 216, 779, 791; muhfazasna tayn : 1037; muhfazasnda olmak : 1039; (sanca) bei : 16, 46, 47, 50 c, 57, 184, 185, 186, 215, 217, 218, 254, 394, 519, 522, 596, 748, 749, 750, 751, 753, 762, 771, 775, 778, 845, 866, 1001, 1028, 1029, 1037, 1082, 1084, 1106, 1120; topcbas : 233; 'a gndermek : 1081; 'a krek irsli : 1206; 'a srilmek : 1135, 1180; 'dan gelecek gemiler : 1084 Rodoscuk; kazs : 732; kds : 37 c, 723, 725, 734, 935, 1115; menzili : 719, 743 Roko, res, Dubravenik tyifesinden : 1145 rues bkz. res rus : 686, 895 Rudnik; kds : 651, 888, 1218; Madeni : 1218; (Madeni) emni : 1218 Rh : 971; kds : 971; lamclar ihrc : 168; (sanca) bei : 19, 168, 172, 304, 417, 971; sanca lamclar : 19; sanca siphsi : 19; siphleri : 172; siphleri ihrc : 168 ruhsat; bulmak : 1145, 1146; olmak : 1138; vir(me)mek : 771, 944, 1184; virilmek : 1184 rukkyyet ihtiss ile itat inkyd itmek : 826 Rm : 145, 645; belerbeisi : 1110; halalar : 817; kalalar : 873; muharriri : 904; olanlar : 597; vilyeti kdlar : 848; vilyeti muhfazas : 204, 356; 'da vk olan kl dizdrlar : 356; 'dan kuma alvirmek: 120 Rm kds bkz. Rmkala kds Rm yiitleri : 341, 440, 606, 915; nden gnll : 597; nden yarar kimesneleri yazmak : 1008; ne arzeylemek : 1055 Rumhiyye sanca : 127, 586, 589, 656, 896 Rmili : 200, 392, 447, 830; belerbeisi : 34 c, 47 c, 99, 175, 180, 181, 182, 198, 212, 225, 234, 255, 257, 286, 290, 292, 294, 298, 307, 313, 315, 316, 350, 379, 380, 381, 391, 401, 424, 465, 514, 516, 604, 639, 899, 955, 1078, 1116, 1143, 1179; belerbeisi yanna varmak : 1143; beleri : 970; cnibine sefere emrolmak : 210; avular : 34 c; defteri : 1089; kdlar : 117, 282, 458, 935, 970; siphleri : 918; siphlerinn harclklar : 27; sreti : 117; vilyeti kdlar : 282; yakas : 903; yiitleri : 509; 'nde olan beler : 375; 'nde olan emnler : 375; 'nde olan kdlar : 375, 759; 'nde vk olan kdlar : 165; 'nden gelen krekciler : 25 c; 'nn sol-kolnda vk olan kdlar : 747

411

Rmkala [/Rm] kds : 16 c, 20, 504, 631 Rus esri : 109 Ruscuk kds : 702, 728 Ruskasr kds : 25 c, 740, 742 Rsiyy'l-asl kul : 1097 ruz- hzr(ilys) : 13, 14 c, 15, 194, 196, 197, 203, 208, 244, 367, 374, 388, 573; a dek gndermek : 1119; dan mukaddem indrilmek : 1119; dan tecvz eylememek : 1119 rz- Ksm : 810 rz-nme; defteri : 639; mcebince mazle tmr virilmek : 1175; den tmr virilmek : 1175; den tmr virmemek : 1175 rzgr : 610; muvfakati ile irsl eylemek : 1173; a muhlif yirde bulunmak : 1145, 1146 Rstem Aa, Kapucba : 513 Rstem Be, Pertek beinin babas, mteveff : 813 Rstem Paa, Budun belerbeisi, mteveff : 565 Rstem, siph, lbasan : 677 rsm bkz. resm rvet; almak : 892; in alup salvirmek : 931

sadet icll : 726, 741 sadet ikbl : 713, 714, 715, 716, 721, 723, 724, 728, 826, 881, 901, 907 Satukur askeri : 607 sab; kalalar bins : 404; talarda yatmak : 58 c, 59 c; u sengistn : 298; yirler : 567 sab'l-mrr talar : 240 Sad avu, Dergh- Muall avu : 742 Sad vilyeti, Msr : 108, 906 Sad, Imret eyh, Siroz kz. : 1216 say gayret : 665 say ihtimm : 34, 49 c, 185, 203, 229, 246, 284, 291, 293, 319, 355, 388, 440, 451, 471, 521, 569, 594, 771, 779, 781, 822, 975, 1034, 1053, 1064, 1067, 1158, 1166, 1170, 1172; da kusr eylememek : 797 say ikdm : 12, 13, 21, 30, 34, 214, 219, 220, 224, 244, 287, 342, 374, 396, 402, 416, 425, 484, 519, 522, 532, 537, 671, 698, 758, 764, 771, 778, 915, 998, 1000, 1034, 1054, 1064, 1077, 1119, 1141, 1170, 1171, 1179, 1199, 1201; itdrmek : 197; muvenet : 1171; zre olmak : 1093, 1216; zuhra getrmek : 1057, 1073, 1075, 1156, 1168, 1169, 1202, 1205; dan hl olmamak : 1140 say-i mekr : 395 say-i mevfr klmak : 706 say-i n-mahsr : 257, 285, 314, 315, 394, 396, 762, 775 Sabada, gret olunan ky-i(?) hs : 22 c Sabanc(lu) kds : 53, 102, 111, 683, 1185; halk : 1185 Sabanlu eyh-oullar, ehl-i fesd hrsuz u harm : 568 sbk voyvoda olan mfsid; bir hareket eylemel olmak : 1158; cnibinden bir hareket olmak : 1156 sbit olan cermelerinn sret-i sicillerin gndermek : 1028, 1032 sbit olan haklar alvirilmek : 1050 sbit olan mevdd; arzolunmak : 1223; yazup arzeylemek : 1223 sbit olmak : 1125, 1151, 1167, 1178, 1180, 1198, 1210 sbit mteveccih olan haklarn hkmitmek : 1216 sbit zhir ol(ma)mak : 357, 815, 1040, 1050

412

sbit-kadem : 319 Sbiye haddi : 537 sabun muzyakas : 624 sadkat : 325; -i mslimn : 645; de sbit-kadem olmak : 319; le zhr- ubdiyyet itmek : 1102 sadkat ihls : 324, 1036; zre olmak : 1036; la ubdiyyet ihtiss : 319 Sdt ile Bb'l-Irk mbeyninde vk olan fitne v fesda sebeb olmak : 929 sde ya : 630, 659 Sdk, Kzuan sancanun sbk muharrri, mteveff : 636 Sdk, Selanik Yrkleri eribas : 64 Sadr- Crz ; mahalli/mevz, Cezyir, Basra : 1, 4, 960; Kalas : 825; nehri :146 Sadr- Sveyb Kalas, vilyet-i Cezyir, Basra : 1 Saf-oullar(?), Boruk(?) k., Bolavadin : 1111 saflu olanlar : 30 saflu yiitler : 774; den tfenk ve ok u yay istimline kdir yarar yiitler yazlmak : 1076; e ba u bu tayn eyleyp gnderilmek : 1076 Safed (kazs/sanca) : 95, 1220; kds : 95; reys : 863 sf kkrd ihzr : 832, 833 Safra Liman : 264 sa gurab [/gurab-i yemn] (cemati); blk aalar : 759, 760; mevcibleri : 1065; piyde v zaf olmak : 1065; ne iczet virilmek : 1065; nn atlar olmamak : 1065 sa ve sol blklerine ukalaryla ilhk olunup riyet olunmak : 1088 sa-kol : 47 c sa-ulfeciler (zmresi) : 556; evlerine varup muhfazada olmamak : 1085; n mevcdlarnun defteri Dergh- Muall'ya gnderilmek : 1085 sar(ler); olanlarn ve darb u harbe iktidr olmayanlarn gidermek : 1177; olmak : 1174; u n-bli bulunmak : 444; u yetm kalmak : 645; ve n-tvn pr kimesneler tutmamak : 1012; u n-bli : 1014; e dirlik tevch eylememek : 444; e tmr tevch eylememek : 444 Saman bei : 322; nn hslar vk oldu yirlern kdlar : 322 shb-i devlet : 260, 394, 396, 398, 405 shb-i fir : 886, 958 shb-i garaz olmak : 1220 shb-i rayyete ift bozan resmi aldurmak : 658 shb-i sadet : 264, 265, 274, 297, 318, 401, 614, 1025, 1034, 1039; cebecibas : 343 shb-i serbest marifeti : 944 shbine reddolunmak : 1027 sahh ahbra vkf oldunca ilmdan hl olmamak : 1139 sahh haber(ler); almak : 19 c, 39 c, 1079; alup ilm itmemek : 50 c; getrmek : 1003; ilm itmek : 19 c; itmek : 1194 sahtiyn; alup gndermek : 1038; muzyakas : 1038 Sahyn karyesi : 761 Sak(?) Liman : 745 Saka Kona, Kthiyye : 1 c sakallarn kesmek : 676 sakf; meremmeti : 1105; - erfn kubbe termmi : 1093; lar kubbeler olmak : 1093 Skb(?) nhyesi, Trablus ve Hms sn. : 156 Sakz (sanca) : 16, 23 c, 215, 260, 264, 285, 386, 395, 398, 464, 476, 779, 1071, 1146; bei : 57, 207, 215, 219, 220, 260, 284, 386, 398, 468, 476, 483, 752, 753, 762, 1005, 1071, 1082; cezresinde helk olan kfir kalitesi : 1005; emni : 468; kds : 468, 1071; Kalas : 434; Kalas'na siph gnderilmek : 1103; Liman : 207; muhfazasyn Aydn siphlerinden dem tayn eylemek : 1183; reys : 468; sanca tevch olunmak : 1082; 'a dp bir zarar eylemek : 1183; 'a irsl eylemek : 1183; 'a varmaa iczet : 1145; 'a varmaa iczet taleb itmek : 1146

413

skin olmak : 819 sakk tayn itmek : 60 c slriyye alnmalu olmak : 969 salb siyset; itmek : 441; olunmak : 785, 936; e mstehkk olmak : 239, 944 salbine emr-i erf virilmek : 991 salgun; itmek : 204; salmak : 204, 1190 Slih bin Abdullh, drendegn, Msr gnlllerinden : 89 Slih bin Pervne, drendegn, Msr gnlllerinden : 110 slih u mtedeyyin : 51 Slih, ehl-i vukfdan, hacc- erf nzr, m zamsndan, mr develer mr-hr, m : 867, 924 salma develeri : 348, 355 Salt karyesi : 761 saltanat- sadet-encm : 826 saltat(lar) [/soltat] : 34, 46, 50; tfenkci getrtmek : 1126; u zahre ile takviyet : 762; n nine almak : 1 Saltuk(?) karyesi, Dimetoka kz. : 982 slyne : 84, 97, 537, 564; mutasarrf olmak : 1066; tayn olmak : 1066; si masrafa kifyet itmemek : 1066; sine terakk emrolunmak : 1107 Samakov : 22, 194, 203, 212, 258, 261, 268, 274, 792, 793; kds : 23, 251, 328, 792, 793, 810; nzr : 328 saman : 443, 714, 721, 723, 732, 743; ihrc : 730; ihzr : 731, 741; tedrki : 723, 731, 733, 741 Samanlu skelesi, Bzrky, znik : 148 Samanlu(?) karyesi, Merhm Sultn Sleymn Evkf vakfndan, Kzlaa kz. : 558 Samsad : 1110; bei : 60 c, 1110; kds : 16 c, 20, 67, 70, 169, 204, 818, 1110 Samsun (kazs) : 70, 818; dizdr : 818; skelesi : 170; 'a varnca ol cevnibde olan kdlar : 167; 'da olan gemiler : 1119 samsunlar : 128 sanat; ilemekden men : 77; iletmemek : 77; a kdir olup mahall olana tevch eylemek : 1127 sancak ekp gret hasrete mberet itmek : 1176 sancak kaldurmak : 483 sancak*; alaybeisi : 5 c, 38 c, 1007, 1039, 1111, 1165; alaybeisi zam v siphleri ile gelp irimemek : 1104; arzitmek : 1211; askeri : 4 c, 38 c, 232; askeri cemyyeti : 1022; askeri cz olmak : 1179; askeri ile cemyyet ile oturmak : 40 c, 42 c; askeri ve il-eriyle hzr u mheyy bulunmak : 1022; askeriyle cemyyet zre olmak : 39 c; atk u cedd icml mufassal defterlern irsli : 811; emnleri : 1090; erbb- tmrn zabteylemek : 1057; fermn olunmak : 1158; hl konlmak : 20 c; hn : 1071; hss : 127; hfz u hrseti : 4 c, 21 c, 35 c, 43 c, 58 c; hfz u syneti : 474; hfz : 19, 381, 395, 442, 876; hfz in dem alkoymak : 20 c; hfz in yirine dem komak : 7 c; hfzna yarar dem koymak : 39 c, 42 c; hfznda olmak : 406; hrseti : 381; nyet olunmak : 395, 564, 1150; ifrz : 127, 579; kabul itmek : 1211; kdlar : 27, 1162, 1199, 1201, 1202; kdlarna tenbh eylemek : 59 c; muhfazasnda olmak : 1049; neferlerini zabteylemek : 1057; olmak art : 690, 1150; reys : 455; sadaka buyurlmak : 132; serhaddi : 42 c; sbalar : 321; tahrri : 737; tarkyla nyet : 146; tarkyla kabl eylemek : 1150; tarkyla tayn olunmak : 1034; tevch olunan beler : 680; tevch olunmak : 1069; tevchi : 168, 172, 519, 522, 828, 1048, 1049, 1082; virilmek : 1138; zabt u hfz : 8; zabt : 199; zam v erbb- tmr : 1027; zam v erbb- tmr ile kup varup cemyyetde bile olmak : 1078; zam v siphleri gemilere girmek : 1104; zam v siphlerini alaybeisine koup stanbul'a uladurmak : 1104; zamsn zabteylemek : 1057; - hmyn nyeti : 152; a mteallik yirler hfz u hrset olunmak : 1022; a tbi yallar hfzeylemek : 1022; da siph alkonlmak : 1190; alaybeisi ve zam v erbb- tmryla mretteb mkemmel dmen yarayla irimek : 1165; alnmak : 38 c, 42 c; askeri ile almak : 1170; askeri ile cemyyet zre olmak : 1128; askeri ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; askeri ve aknc tyifesiyle yrimek : 1168; askeriyle mretteb mkemmel lt- harb ktl ile cemyyet zre olmak : 1143; askeriyle mretteb mkemmel lt- harb ktl ile hzr u mheyy olmak :

414

1143; bei mektbyla ilm itmek : 1055; bei ve kds erle teft itmek : 931; msellemlerin gherilede istihdm itmek : 1144; siphlerin eme skelesi'ne gndermek : 1214; siphlerin yanna alup Boaz Hsrlar'na varmak : 1144; siphlerin yat u yaraklar ile mretteb mkemmel komak : 1214; siphlerin yat u yaraklar ve cebelleri ile yanna alup cemyyet ile bir mnsib mahalde oturmak : 1158; siphleriyle Boaz Hsr'na varup muhfazada olmak : 1144; siphleriyle Boaz Hsrlar'na varmak : 1147; siphleriyle ve msellemleriyle Boaz Hsrlar muhfazasnda olmak : 1147; sbalar ve siphleriyle irimek : 1165; zam v siphleri ile ve aknc tyifesiyle mretteb mkemmel dmen yarayla yrimek : 1166; n braup hl koymak : 8; na mteallik alaybei ve zam v erbb- tmr ile hzr olmak : 1156; na mteallik zam v erbb- tmrla hzr u mheyy olmak : 1165; na tbi askeri ile cemyyet zre olmak : 1142; nda oturmak : 7 c; nda skin olmak : 141; nun kalalar ve serhaddi muhfazasnda mcidd s olmak : 1079; nun muhfazasnda olmak : 1048; un bert eylememek : 680; un rsm ed olunmamak : 828 sancak muhfazas : 178, 406, 520; na muvenet : 38 c; nda kalmak : 1039, 1104; nda siph alkonmak : 1068 sancak siphleri : 26 c, 38 c, 181, 763, 765, 768, 1158; atlar ve syir yat u yaraklaryla gnderilmek : 1103; ile dyim mheyy v hzr olmak : 1077; nevbetle istihdm olunmak : 1087; n cebe v cevenleriyle ihrc itmek : 1039; n ihzr eylemek : 20 c; n ok u yaylaryla ihrc itmek : 1039; nden cengci almak : 1001; ni alaybeisine komak : 39 c; nn nsf muhfazada olmak : 1016; yle alaybei gemilere girmek : 1039; yle kmak : 1078; yle gemilere girmek : 786; yle yat u yaraklaryla hzr u mheyy olmak : 1158 sancakbe(ler)i : 34 c, 38 c, 41 c, 42 c, 69, 106, 109, 146, 155, 204, 240, 321, 322, 346, 423, 426, 438, 440, 441, 448, 457, 520, 559, 566, 638, 642, 685, 687, 762, 798, 841, 853, 867, 886, 895, 960, 990, 1011, 1027, 1037, 1077, 1084, 1087, 1101, 1108, 1126, 1162, 1163, 1165, 1166, 1197, 1202; dem(ler)i : 66, 927, 1162; demleri cemyyeti : 559; demlerine dahl taarruz itdrmemek : 1099; hslar : 412, 579; hslar reys : 340, 342; ile haberlemek : 39 c; kapusna varup gammzlk itmek : 967; mektbyla ilm : 798; siphleri : 391; siphleri ve alaybei ve sbalaryla irimek : 1165; sbalar : 944; tayni : 8, 960; ve ol zimmetindeki ml- mryi tahsl itmek : 1108; voyvodalar : 1162; ne hs kayditmek : 1099; nn alklar : 1107; nn resm-i bertn alnmak : 828; nn sbalar : 441 sandal basmak : 779 Sandklu; kds : 1 c, 437; zahresi : 1 c sanduk : 625; tedrki : 13 c; un kilidin prelemek : 1059 Sary- mire : 726, 890, 907; 'de furun bin olunmas : 949; 'de furun olmamak : 949 Sary- Atk, Edirne : 949; aas : 907, 949 Saryck karyesi : 940 sarylar ihds : 457 srbn u deveciler : 864 sarf u harc eylemek : 353 sarf u telef olunmak : 918 sarf- kudret : 184, 327, 474, 790, 1166 sarf- say-i mekr eylemek : 1034 Sar, Gle-ol, shte, Dorum k. : 557 srik : 80 sarnc : 546 sarrflk itmek : 1167 Saru, maktl, Yzdepre kz. : 602 Sarualan karyesi, Eskiehir kz. : 879 Saruhan; sanca : 771; (alay)beisi : 5 c, 10 c, 200, 208, 770; muharriri : 96; msellemleri defteri : 104; sanca kdlar : 750; sanca krekcileri : 762; sancanun zam v siphleri : 10 c; siphleri : 200, 1182; siphleri alaybeisi : 1182 Sarukam mezraas, Kerkk nh. : 997

415

sasoncba : 54 c Satlm kds : 641 Sava suy ile gndermek : 1192 Savliyye(?) nehri, liv-i Hlle : 589 savurmak : 1184 sayd : 631, 703; itdrmek : 648; zabt itdrmek : 703 sye-i adlet : 448 sye-i hmyet : 326; de sde olmak : 319 syeler; ihds : 702; i ref : 702 syir hdmet in harc aldurmamak : 1070 syir kldan bad olmak : 1051 Syis karyesi, Dimetoka kz. : 982 sayydlar : 703 szende olanlar : 128 Sazludere Menzili : 719, 743 sebb; etm itmek : 365; -i neb eylemek : 523, 612; -i sahbe-i kirm : 331 sebeb; -i ma olmak : 1013; -i ticret : 659, 714, 721, 723, 725, 728, 731 Seben, sbk Eflak Voyvodas Miro'nun dmd Domno'nun demi : 819 sebke itmek : 1118 sebt-i sicil; eylemek : 879; ol(un)mak : 239, 498, 528, 941, 1118, 1188 Seccd(e), Seyyid, Sultn Huveyze Hkimi : 146, 938 Seen; bei : 826; Kalas frisleri : 928; Kalas frisleri evvelki odas : 992; sancanda emrile penc-yek zabtitmek : 1138 sedd; tamri : 650; bins : 650; olunmak : 896 sefyin; -i hezmet-karyin(ler) : 215, 394, 514; -i hezmet-medrlar : 394; -i nusret-karyin : 474, 518; -i nusret-meser : 513; -i nhset-karyin donatmak : 513 Sefer Be, res : 220 Sefer avu, Dergh- Muall avu : 1 c Sefer, Svey Kapudn : 1120 Sefer, Taman muktaalar emni : 109 Sefer, toanc : 1052 sefer(ler) : 252, 258, 509, 528, 532; ekmek : 1064; eylemek : 2; levzimi tedrki : 28 c; mhimmtyn nzl cem : 44 c; mhimmi : 9, 49 c; olmak : 1; seferlemek : 1149; seferlendkden sonra virilmek : 1149; tedrki : 146; zerinde iken firr u gaybet itmek : 1027; zre firr u gaybet iden hdmetkrlar ele getrmek : 1027; zre hdmetlerinde kyim olmak : 1027; vk olmak : 1175; -i nusret-eser : 44 c; de bile olmak : 1121; de bile olup hdmetde bulunmak : 1122; de olmak : 1154; den avdet : 299; den gelindkden sonra bozlmamak : 1087; den hl kalmamak : 918; den hayr ile avdet : 347; den kalan siph : 676; den kalmak : 499, 507; den kalm siph tyifesi : 650; e beler gelmemek : 47 c; e emrol(un)mak : 64, 199, 204, 210, 392, 480, 499; e fermn olunmak : 47 c, 876; e git(me)mek : 47 c, 64; e hzr olmak : 190, 210, 765; e iktidr olanlar gemiye girp sefere varmak : 1174; e iktidr olmamak : 595, 634, 762; e iktidr olmayanlar : 21 c; e piyde virmemek : 798; e tevecch eylemek : 392; e var(ma)mak : 14, 480, 577, 603; e varmaa iktidr olmayanlarun binda istihdm : 1011; e varmayanlar : 47 c; e varup hdmetde bulunmak : 1174 sefer-i hmyn : 1 c, 52 c, 303, 444, 559; hdmeti : 442; hdmetine irip ed-y hdmet itmek : 842; mhimmi : 24 c, 57 c; zahresi : 24 c; a gitmemek : 5 c; a hzr olmak : 232; a srmemek : 840; a tevecch : 5 c; a tevecch itmek : 1116; a varmamak : 840; da olan zmre-i siphiyn : 965; dan avdet olunmak : 1087 sefer-i zafer-eser : 3 c, 181; klnmak : 367; de hdmetde ve yoldalkda bulunanlar : 1076; e hzr olmak : 198; e tevecch azmet : 318 sefer-i zafer-rehber : 381, 495; den avdet : 303

416

Sefer-oullar, tib nh., Kstendil sn. : 350, 604 Seferhsr kazs : 580 Segedin sancanda penc-yek zabtitmek : 1138 segirtmekden hl olmamak : 35 c, 224 sehbe nzr : 710 sehl yir : 62 sehm-nk olmak : 822 sehven defter-i ceddden tmr virilmek : 558 sekbnba : 316 Sekine(?), zimm demrci, sketiye(?) k., Karasu Yenicesi kz. : 576 Selak(?) veled-i Mile, voyvoda, zimm, Yorka(?) k., Riyekan nh., Hersek sn. : 486 Selm(?) avu, Dergh- Muall avu : 445 Selme bin Belz(?), Havl, Mahalle-i Kbr, Garbiyye klimi : 892 Selme, Nuaym ol, eyh, Emr-i Hc : 78, 355 Selme-i veyh, reydan ml- mr kabziden mbirnden, Cze : 353 Selanik : 1018; bei : 18, 269, 339, 768, 1011, 1018, 1098, 1194; kds : 239, 810, 1011, 1018, 1031; medrepolidi : 1031; nzr : 1031; sanca kdlar : 357; ve Sofya ve Zara ve Silistre'ye varnca mbeynde vk olan kdlara : 944, 945 Selanik Kalas; bins : 1011; dizdr : 1098; tamrine kalmak : 1194; topc gedi mahll dmek : 1098; topcbas : 1098 Selanik yrkleri : 243, 1073; eribas : 64; sbas : 1073 seltn evkf : 640 Selem(?), sbk vilyet-i Cze eyhu'l-Arab Hammd'n ol : 362 Selemiyye sanca bei : 178, 474, 499, 507 Selendi kds : 1 c, 116 Selfe karyesi, Rumhiyye sn. : 127 Selm avu, Dergh- Muall avu : 1 c Selm Hn, Sultn : 1148 selm altun : 108 Semvt, Badd : 589, 896 Semendire (sanca) : 180, 231, 366, 430, 885, 1157, 1172, 1204; alaybeisi siph ile Klis'e gnderilmek : 1181 alaybeisi siphleri ile serhadde varmak : 1079 bei voyvodalar : 888 beinn kethuds : 1157, 1201, 1202, 1203, 1204 kds : 231, 1218 muharriri : 320 mfettii : 182 nzr : 182 (sanca) bei : 180, 182, 231, 283, 289, 298, 366, 379, 380, 653, 685, 888, 895, 1072, 1079, 1157, 1166, 1168, 1172, 1192, 1193, 1201, 1202, 1203, 1204, 1218 sanca kdlar : 1201, 1202 sanca tahrri : 320, 701; 'de olan limanlar tathr pk olmak : 1203; 'den vilyet-i Bodan'a varnca yol zerinde olan kdlar : 1172 semerci ihrc : 392, 724, 1116 Sen Dikosa, zimm, Saryck k. : 940 Sendi(?) karyesi, Arhova kz. : 979 sengn kereste : 199 Senie karyesi, Avlonya : 402 Sensene(?) karyesi, Delvine sn. : 472 seped : 1059; irsli : 45 c ser-asker : 470 ser-tagar : 589 serbest reys : 1058 serbest zemet tmr shbleri : 944 serdr(lar) : 264, 285, 325, 497, 542 ile asker-i Tatar- nusret-sr cemnde hzr olmak : 1128 itmek : 1106 olmak : 60 c, 470, 779 tayni : 1, 7, 8 c, 14, 93, 184, 186, 211, 213, 214, 215, 314, 319, 367,

417

394, 396, 401, 519, 522, 955; la yek-dil yek-cihet olmak : 1088; lk bert- sadet-yt gnderilmek : 319; lk hdmetinde basret zre olmak : 955 seren : 70 Serfie; eribal : 294; kds : 810; nhyesi siphleri : 401 serhad muhfazas : 292, 606, 1057, 1164; na gndermek : 1078; na varmak : 1079 serhad(d) : 277, 278, 292, 325, 326, 515, 530, 542, 585, 597, 627, 653, 658, 685, 1192; belerbeileri : 826; beleri : 86, 678, 696; emn emn zre olmak : 607; hkimleri : 86; hdmeti : 516; muhfazasnda mcidd s olmak : 1079; -i Memlik-i Mahrse'ye dhl olmak : 1057; de hdmet itmemek: 606; de mteallik ahvli bildrmek : 876; de nzr olmak : 1139; de olan askir-i mansre : 826; de olan beler : 826; de olan klun hfz u hrseti : 1193; de varmak : 1079; den yarar ve itimd olunur csslarn eksk itmemek : 1139; dn hfz u hrseti : 1193 serho gezmek : 533 sermyelerin almak : 483 Sermn; kazs : 976; kds : 976 serrc(lar) : 72, 713, 717, 719; ihrc olunmak : 392, 1116 Seruka kasabas, Bodan : 159 Sevindk Bl avu, Dergh- Muall avu : 743 Sevindk, Kara, bolas, kesilen aalar Birecik'e getrmee mbir : 413, 431, 978 Sevindk, Kara, hrsuz, il : 926 Sevindk, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 Seyd Ahmed avu, Aydn ve Saruhan Nzr, Dergh- Muall avu : 38, 48 c, 603 Seyd Ahmed, ehl-i fesd, Aksary kz. : 433, 436 Seyd Al, arz getren : 989 Seyd Al, ehl-i fesd, Aksary kz. : 433, 436 Seyd Gz avu, Dergh- Muall avu : 258, 1104 Seyd Gz, Samsad Bei : 1110 Seydgz; kazs : 580; kds : 1 c; zahresi : 1 c Seydehri : 1 c; kds : 1 c Seyf Be, hkm virilen : 1035 Seyf, Edirne kz. : 590 Seyfddn, ehl-i fesd, Beyrt kz. : 889 seyishne : 877 seyl : 161, 576 seyyid : 972; nmna olmak : 1188 Seyyidrrahmn, Mevln, Konya Kds : 1184 sbyn- mminn : 193 Sack; Kalas muhfazas : 1103; muhfazasnda olan gemiler : 1087; (sanca) bei : 215, 386, 398, 1037, 1041, 1082, 1087; sanca siphleri nevbetle istihdm olunmak : 1087; sanca tevch olunmak : 1082; siphleri : 254 Sndor Kalas, Grcistn : 898 sr(lar); gasb : 362; virmek : 486; basmak : 391; n krup kll hasret eylemek : 979 Sla sanca; bei : 751, 753, 754, 762, 1001; kds : 756; siphleri : 1001; siphleri perkende olmak : 185 shhati ile arzeylemek : 1210 shhati ile defter itmek : 1006 shhati zre gavrine irimek : 1071 Smav bkz.Smavnalu Smavnalu [/Smav] tyifesi : 25, 48; tefti : 784 snur : 678, 679, 696, 702; ahvli : 420; tayn temyz olunmak : 696; tayni : 227, 702; tecvz : 227; tecvz eylemek : 420; na tecvz : 666 srma(?) kuak sirka olunmak : 1163

418

Srtkyi karyesi, Ahyol kz. : 539 synet; eylemek : 399; it(dr)mek : 677, 1187; olunmak : 327, 1058; olunmakdan hazer itmek : 1058; hmyat olunmak : 325; hmyet itmekden hazer itmek : 1085; -i rz u nms- dn devlet : 396, 1034; -i rz- dn devlet : 521; -i rz- dn-i slm : 396; -i rz- dn-i mbn : 520; -i memlik : 1138; -i nms- hlfet saltanat : 396 szdurup sebke itmek : 1118 sne-bend : 457 Sp Kalas : 807 Sre nhyesi, Safed kz. : 95 siat-i maet; hsl olmak : 16 c, 713, 714, 715, 721, 723; olmak : 731 Sird sanca bei : 417; nn demi : 417 sir : 715, 726, 741 sicil(l) : 339, 602; eylemek : 463, 692; gndermek : 619, 1167; ibrz eylemek : 997; it(dr)mek : 6 c, 410, 469, 495, 538, 582, 638, 925; ol(un)mak : 357, 428, 544, 619, 622, 815, 822, 830, 853, 877, 925, 926, 929, 997, 1118, 1163; olunup habsolunmak : 1207; sretin aslndan ihrc idp gndermek : 1118; -i mahfza kaydidp mcebi ile amel eylemek : 1162; -i mahfza kayditmek : 613, 656, 702, 1013; -i mcellidi prelemek : 323; den evrk kesmek : 109; lerin bile gndermek : 1167; leriyle gndermek : 1097, 1125; leriyle Sdde-i Sadet'e gndermek : 1124; leriyle teslm eylemek : 1124 Siden(?) karyesi, Delvine sn. : 472 Sidrekapsi : 1031; kds : 810 Sigetvar (sanca) : 430, 667; bei : 667 Sigilye cezresi : 50 sikke(ler) : 519, 522, 600, 704, 911, 953 silh-bah virilmek : 1131 silha gezmek : 877 silhdrlar : 316, 686, 716, 943; aas : 77, 925; kethuds : 692, 716, 943 silahrluk; itdrmek : 440; talmi : 807 Silifke (kazs) : 1 c, 12 c, 81, 179, 299, 517, 795, 854; skelesi : 213, 519, 522, 759, 795; kds : 1 c, 854; Kalas : 13 c, 801; 'de olan terekeyi Kbrus'a germek : 1198 Silistre (sanca) : 48, 245, 445, 609, 622, 702, 766, 1079, 1158; bei : 4 c, 8 c, 634, 988, 1078, 1128, 1143, 1165, 1166, 1168, 1169, 1170, 1171, 1205; askeri ile cemyyet zre olmak : 1128; bei cemyyet zre hzr olmak : 1142; bei siphleri ve alaybei ve sbalaryla irimek : 1165; beinn kethuds : 4 c; beinn yanna varmak : 1205; Kdl : 599; kds : 72, 336; muhfazas : 634; sanca fermn olunmak : 1158; siphlerin yat u yaraklar ve cebelleri ile yanna alup cemyyet ile bir mnsib mahalde oturmak : 1158; zam v erbb- tmr : 1078; zam v siphleri ile dmen yarayla mretteb mkemmel olmak : 1166; 'ye varnca vk olan kdlara : 944, 945 Silivri (kazs) : 164, 536, 591, 668, 732, 743, 823; kds : 37 c, 160, 164, 479, 536, 655, 713, 719, 723, 823, 1019, 1030, 1054, 1151; Kona : 714; Kprsi : 160; Menzili : 713, 719, 723, 732, 743 Silivrikapu, stanbul : 1189 silsile-i evld : 338 Simon : 607 Sinn Aa, ehzde Murd'n Silahdrlar Aas : 925 Sinn Be, Bosna Bei : 404, 653 Sinn avu, Balkc, Dergh- Muall avu : 600 Sinn avu, Dergh- Muall avu : 1 c, 603, 771 Sinn avu, Dergh- Muall avu, sbalkdan kan : 445, 714, 732, 743 Sinn avu, Mora Nzr, Dergh- Muall avu : 68, 470, 583, 584 Sinn avu, Sdde-i Sadet ve Gmilcine avu : 176, 309, 578 Sinn Hce, hkm virilen : 886

419

Sinn Paa, Vezr, sbk Msr Belerbeisi, Yemen'in slhna memr : 73, 74, 75, 76, 84, 97, 103, 421, 496, 509, 537, 542, 543, 545, 564, 640, 706, 710, 802, 849, 852, 864, 868, 869, 882, 892, 906, 909, 910, 913, 924, 974, 1000, 1092, 1093, 1105, 1107, 1121; Imreti, Hchamza mevz, skilib kz. : 872; Imreti mtevellsi : 872 Sinn, Aknc, mteveff, Yenibzr kz. : 459 Sinn, Dergh- l nigri : 620 Sinn, Hssa Mimrlarba : 338, 709 Sinn, Kbrus Belerbeisi : 811, 865, 1064 Sinn, koyun hakk cemne memr : 162 Sinn, mazl Zekiyye Sanca Bei : 8 Sinn, Musul Bei : 150 Sinn, mtekd siph v siph-zdelern Alaybei : 835, 836, 839, 840, 841, 842, 843, 854 Sinn, sbk Filek Bei : 262 Sinn, Sar, ehl-i fesd shte : 204 Sinn, yenieri, n-bedd : 149, 163 Sinand karyesi, Ereli kz. : 582 Sincanlu kds : 1 c Sinob : 13, 52, 67, 70, 167, 196, 258, 261, 268, 368, 371, 374, 388, 573, 758, 857; emni : 614; etrfnda olan kdlar : 744, 758; kds : 13, 67, 70, 171, 173, 174, 196, 197, 258, 318, 368, 371, 374, 388, 561, 573, 744, 758, 1023, 1119; 'a varnca ol cevnibde olan kdlar : 167 siph : 287; u msellemleriyle muhfazaya fermn olunmak : 1194; u nefert zabt : 325, 326; - slm : 51 siph(ler) [/siphiyn] : 1, 2, 3, 5 c, 12 c, 13 c, 14, 16, 21, 31 c, 38 c, 49, 62, 69, 78, 81, 96, 106, 168, 172, 178, 180, 181, 196, 199, 200, 201, 202, 204, 227, 228, 229, 245, 253, 254, 256, 257, 258, 269, 275, 276, 279, 281, 286, 287, 290, 292, 294, 296, 298, 299, 300, 303, 304, 305, 306, 321, 324, 333, 342, 347, 354, 363, 366, 369, 391, 401, 407, 412, 435, 440, 444, 466, 471, 481, 482, 495, 503, 516, 534, 551, 559, 573, 577, 579, 595, 609, 611, 622, 627, 650, 657, 658, 663, 668, 676, 685, 699, 701, 754, 756, 763, 765, 768, 770, 773, 776, 779, 783, 785, 786, 789, 819, 820, 822, 840, 841, 848, 860, 876, 899, 917, 918, 944, 962, 965, 1006, 1007, 1207, 1210, 1219; alaybei ile Midill'ye muhfaza in irsl olunmak : 1182; alaybeileriyle varmak : 1194; alaybeisi : 835, 839, 1182; alkon(l)mak : 1068, 1190; alkoymak : 21 c; atlar ile muhfazada olmak : 1065; atlar ve syir yat u yaraklaryla gnderilmek : 1103; cebelleri : 69; karmak : 27; defter itmek : 1068; Dergh- Muall'ya gnderilmek : 1207; Donanma-y Hmyn ile bile olmak : 1154; gemiler ile Donanma-i Hmyn'a gitmek : 1174; gemilere dhl olmak : 1011; gemilere girmek : 25; gemilere tahml olunmak : 773; gndermek : 27, 35 c, 257, 286, 366, 916; iczet istemek : 1064; iczet olmadn yirlerine gitmek : 790; ihrc : 168, 756; ile eribasn Golos muhfazasna komak : 1194; ile def- mazarrat : 1077; ile Donanma-i Hmyn'a hzr olmak : 20 c; ile Klis'e gnderilmek : 1181; ile varmak : 1007, 1181; irsl eylemek : 27, 876, 1103; istihdm olunmak : 1087; kifyet itmemek : 39 c; komak : 818; kusr u noksn zre gelmek : 783; muvenet eylemek : 1069; muhfaza in alkonmak : 1174; muhfazada olmak : 1064; naklolunmak : 1154; olanlar habseylemek : 944; perkende olmak : 185; pr n-tvn olmak : 1174; sar olmak : 1174; serdr : 401; tayni : 187, 225, 762, 782, 918, 1103, 1190; talebi : 407; tedrki : 290; tmr : 579; tmrna rayyet yazlmak : 335; topra : 658; varmamak : 773; virilmek : 407; v rey : 658; v yenieri : 551; v yenieri yazlmak : 918; yazlmak : 836; yazup alaybelerine koup Midill cezresine irsl eylemek : 1182; den dem tayn eylemek : 1183; den cengci almak : 1001; e hfz u hrseti lzim olan yirleri hfzitdrmek : 955; e iczet virilmemek : 1064; e istimlet virmek : 1064; e tenbh eylemek : 899; e zulm hayf olmak : 1027; i alaybeilerine komak : 39 c, 1011; i alaybeisine komak : 39 c; i alaybelerine koup muhfaza in Sakz'a irsl eylemek : 1183; i cebesz getrmek : 1039; i defter idp Sdde-i Sadet'e sretin gndermek : 1174; i Donanma-i Hmyn'a irsl eylemek : 1011; i eksk getrmek : 786, 1039; i gemiye tahml itdrmek: 202; i getrtmek : 790, 1181; i habsitmek : 1022; i hfzeylemek : 782; i ile cemyyet zre olmak : 1158; i ile eme skelesi'ne gelp Donanma-i Hmyn gemilerine dhl olmak : 1214; i ile dyim mheyy v hzr olmak : 1077; i ile dmen yarayla mretteb

420

mkemmel olmak : 1166; i ile gelp irimemek : 1104; i ile hzr olmak : 1009; i ile kala tamrine kalmak : 1194; i ile serhad muhfazasna varmak : 1079; i ile serhadde varmak : 1079; i iridrmek : 27; i iskelede hzr u mheyy itmek : 1039; i nevbetle istihdm olunmak : 1087; i ok u yaysuz getrmek : 1039; i perkende eylemek : 782; i taleb itmek : 1079; i tmrlaryla yazular ve ba karyeleriyle defter itmek : 185; i tfenksz getrmek : 1039; i ve aknc tyifesiyle irimek : 1165; i ve alaybei ve sbalaryla irimek : 1165; i yoklamak : 185, 779; i yoklayup isimleri ve ba karyeleri ve yazular ile defter eylemek : 1156; ile kmak : 1078; in alaybalar : 279; in alaybelerine komak : 376; in cebe v cevenleriyle ihrc itmek : 1039; in eme skelesi'ne gndermek : 1214; in harclklar kalmamak : 27; in ihzr eylemek : 20 c; in mkemmel hzr itmek : 1039; in ok u yaylaryla ihrc itmek : 1039; in yftelerin virmek : 157; in yanna alup Boaz Hsrlar'na varmak : 1144; in yat u yaraklar ile mretteb mkemmel komak : 1214; in yat u yaraklar ve cebelleri ile yanna alup cemyyet ile bir mnsib mahalde oturmak : 1158; ini stanbul'a irsl eylemek : 1104; iyle alaybei gemilere girmek : 1039; iyle Boaz Hsr'na varup muhfazada olmak : 1144; iyle Boaz Hsrlar'na varmak : 1147; iyle gemilere binmek : 27 c; iyle gemilere varup dhl olmak : 1032; iyle hzr bulunmamak : 31 c; iyle hzr u mheyy olmak : 1205; iyle irimek : 1165; iyle ve msellemleriyle Boaz Hsrlar muhfazasnda olmak : 1147; iyle yat u yaraklaryla hzr u mheyy olmak : 1158; le gemilere girmek : 786; n lt- harb ktl ve dmen yarayla mretteb mkemmel getrmek : 786; n amel-mndelerinn binda istihdm : 1011; n cebelleri : 786; n defterin Dergh- Muall'ya gndermek : 1068; n dirlikleri alnmak : 790, 1104; n evlerinde saklanmak : 1219; n harclklarn tedrk itdrmek : 1064; n hdmete iktidrlar olmamak : 1174; n n-tvnlarnun binda istihdm : 1011; n nsf muhfazada olmak : 1016; n pr zaflerinn binda istihdm : 1011; n prleri : 21 c; n sefer-i hmyna tevecchi : 10 c; n sefere iktidr olmayanlar : 21 c; n sefere varmaa iktidr olmayanlarnun binda istihdm : 1011; n tmrlarn tevz : 782; n yaraklarnda noksn zre olmak : 1039; n yararlarndan alkomakdan hazer eylemek : 1011; n yat u yaranda kusr u noksn olmak : 770, 786; n yat u yaraklarnda ekskleri olmak : 783; n zahrelerin tedrk itdrmek : 1064; ye hssa virmek : 121; ye rayyet yazlmak : 90; ye teadd : 347; ye tmr kayd : 121; ye tmr virilmee tahammli olmak : 1112; yi alaybeine komak : 1190; yi habsidp arzeylemek : 925 siph-olanlar bkz. siph-zde(ler) siph-zde(ler) [/siph-olanlar] : 67, 70, 102, 347, 468, 840, 841, 905, 1053, 1151; i ihrc : 840; i nevbet ile ihrc : 652; i nevbetlerinde ihrc : 841; i sefer-i hmyna srmemek : 840; in kr-hnelere gelp hdmet eylemesi : 840; n alaybeisi : 835, 836, 839, 843; n ekncilerin gherile-i hssa kr-hnesine hdmet in ihrc : 854; ye dahl itmek : 854 siphlik tavr : 341, 440; nda mkemmel olmakda gayret hamiyyet zre hareket itmek : 1107 siphiyn bkz. siph sipsi bu : 56 Siraze karyesi, Eflak : 708 Sirem : 885; (sanca) bei : 292, 306, 685, 1202; sanca kdlar : 1201, 1202 sirka; itmek : 80, 568, 609, 699, 820, 830, 1197; olunmak : 965, 1163; thmeti : 692 Siroz; kazs : 772; kds : 239, 339, 772, 810; voyvodas : 339 Sis; sanca : 737; dizdr : 738; kds : 16 c, 652, 738; sanca atk u cedd icml mufassal defterlern irsli : 811; sanca Kbrus Belerbeilii'ne ilhk olunmak : 811 Sitti Htn, davl, Hayrabol : 1212 Sivas : 481, 1110; belerbeisi : 790; kdlar : 785; kds : 114, 795, 1110; muhfazas : 196, 481, 573 Sivrice(?) Kalas, Semendire : 1157 siyh sahtiyn; alup gndermek : 1038; muzyakas : 1038 siyset : 9, 544, 874, 941; eylemek : 9, 441, 941; idp cez v sezlarn virmek : 1067; it(me)mek : 365, 441, 523, 544, 676, 925, 1022; kasd : 645; lzim gelmek : 133; ol(un)mak : 43, 47 c, 512, 590, 614, 620, 668, 785, 834, 1027; e mstehkk olmak : 321, 544, 711, 944; en katlolunmak : 874 Siyavu Paa, Rmili Belerbeisi : 1078, 1116, 1143, 1179 Siyvu Aa'nun kethuds : 603

421

Sofya; kds : 72, 208, 328, 792, 793, 810, 1076, 1116; ve Zara ve Silistre'ye varnca mbeynde vk olan kdlara : 944, 945 Sohrb, Inyetullh ol, h tarafndan Rm'dan kuma getrmee memr, Haleb : 120, 645, 938 Sohum vilyetinden berde olan memleketleri gret olunmak : 1077 Sokol Kalas, Semendire : 1157 sol-gurab [/gureb-i yesr] (zmresi) : 831, 1111 sol-kol : 47 c, 747; aas : 7; alaybeisi : 212 sol-ulfeciler zmresi : 693, 999; aas : 986; blkleri : 316 Solnok sancanda emrile penc-yek zabtitmek : 1138 soltat bkz. saltat Sonisa kazs : 614 soylmakdan sde olmak : 925 szine amel itmek : 1088 Srebrenie; kds : 888; Madeni : 278 su(lar) : 78, 416, 425, 679; bulmak : 858; kmak : 425; geidleri : 623; getrmek : 656; tedrki : 425; tuynndan Dceyl argnn boaz harb olmak : 893; yirleri : 918; ya indrmek : 48; yun klleti : 1069 s-i tedbr : 16, 46 su ve gnh afvolunmak : 1191 sula; budayndan tefvt-i keyl : 1198; mltezimlerinden tefvt-i keyli taleb itmek : 1198 shte(ler) [/shtevt] (tyifesi) : 204, 466, 557, 638, 676, 824, 841, 881, 925, 964; basup katl ve esbb emvlin gret itmek : 1059; cem : 437, 1190; cemyyeti : 557; def u ref : 824; emvl-i mryi gret itmek : 1060; gaybet itmek : 925; katlitmek : 1060; katlolunmak : 1190; nmna eky cem olmak : 1216; nmna mfsidler : 1216; okmak-yazmak zre olmamak : 1216; zhir olmak : 986; zuhr : 551, 964, 1178; n Anatol yakasna germemek : 903; n Rmili yakasna germemek : 903; nden memleket reyya zarar u gezend irimek : 10 c; nn hakkndan gelmek : 1190; yle bile gezp fesd enat eyleyen levendi tetebbu u tecesss eylemek : 986 sulanmak : 375; a kmak : 375 suleh : 51, 886; -i ahrr : 193; -i kirm : 394; -y ebrr : 193 sulh : 146, 355, 686; murd olunmak : 132; a mugyir bir vaz sudr : 896; a mugyir taarruz eylememek : 1166; a mugyir vaz sdr olmak : 826; a muhlif vaz sdr olmadn Leyh vilyetine zarar getrdilmemek : 1170; a rz olmamak : 665; eylemek : 984; itmek : 681 sulh u salh; keml-i inkd zre olmak : 938; mer v mukarrer olmak : 826; zre olmak : 685, 826; a mugyir hareket olmamak : 1057; a mugyir i : 224; a mugyir i olmakdan ziyde ihtiyt eylemek : 1138; a mugyir vaz sdr olmamak : 826; a mugyir vaz sudr eylememek : 1067; a mugyir vaz sudrndan ihtiyt eylemek : 1105; da sebt devm : 826; riyet itmek : 826, 1067 Sultn Alddn Evkf, Maltyye : 963; mtevellsi : 963 Sultn Gavri; 'nn evkf tevliyeti mtevelliyesi : 961; 'nn kz : 961 Sultn Imreti : 555 Sultn Mehmed Hn Cmi ve emeleri : 1019 Sultn Sleymn Hn Cmi'nn ve emelerinn suyollar : 1086 Sultn Sleymn mtevellsi : 983 sultn vakf : 25 c Sultn- Enbiy : 184 sultn kldan germek : 118 sultn altun : 953 sultnlk merhametini gstermek : 825 Sultnni muharriri : 662 Suluzeng Kona, Konya : 1 c Sunullh, ehl-i fesd shte, Selanik : 1216

422

sundurmalar : 388 sunkur almak : 1052 Sre-i Feth tilveti : 193 sret-i defter : 555, 1059; -i cedd-i hkn : 678, 696 sret-i fetv : 585 sret-i muktaay gndermek : 974 sret-i sicill(ler) : 239, 344, 427, 431, 437, 441, 469, 495, 504, 533, 538, 553, 556, 559, 563, 568, 582, 602, 609, 619, 621, 622, 638, 666, 692, 784, 812, 820, 821, 941, 944, 953, 978; gndermek : 339, 871, 879, 940, 941, 1167; ibrz itmek : 643, 644, 736; irsl itmek : 1056; i ile Sdde-i Sadet'e gndermek : 1061, 1072, 1124, 1178; in bile gndermek : 1167; in getrmek : 931; in gndermek : 931, 1028, 1032; in mhrlemek : 357; iyle teslm eylemek : 1124; iyle yarar demlere koup Sdde-i Sadet'e kree gndermek : 1123; n sreti ihrc olunmak : 1050 sret; i ihrc olunmak : 1050; i kayda naklolunmak : 1110; in aslndan ihrc idp gndermek : 1118; in gndermek : 1174; in sicill-i mahfza kaydidp mcebi ile amel eylemek : 1162 Ss vilyeti : 1036 Susa nhyesi, Tunus vt. : 518, 1024, 1034 Susa, Kayrevn, Manastr, Belde-i Cert, Benzert Nevh Vekli Kyim-makm : 1034 susuz beriyye : 710 suth harba mrif olmak : 849 suvad bozmak : 853 suyol(lar) : 536; gedi yirlerde ift srp b u be dikmek : 1086; gedi yirlerde hl yir kalmak : 1019, 1086; harb olmak : 1019, 1086; hdmeti : 1093; meremmete muhtc olmak : 1019, 1086; nzr : 1019, 1086; stinde ift srp ve b u be dikmek : 1019, 1086; n tamr itmein evkfda msade olmamak : 963; na zarar- erleri olanlar : 1019, 1086; nun ahvli : 1093 Suyolclar ba : 973 sba(lar) : 3 c, 43, 221, 295, 321, 340, 441, 442, 540, 544, 612, 697, 735, 788, 888, 944, 1063, 1073, 1153; aka almak : 1032; elegelen mcrimlern akalarn alup tlk eylemek : 1032; tayni : 917; ve siphleriyle irimek : 1165; yla irimek : 1165 sbalk(lar) : 441, 571, 732, 788 sbt bulan fesdlarnun sret-i sicilleriyle teslm eylemek : 1124 sbt bulan hukk ashbna alvirmek : 1190 sbt u zuhr bulan ml cem u tahsl itmek : 998 sbt u zuhr bulan mevdd yazup defter eylemek : 1050 Sdde-i Sadet*; avular : 1029; avularna ilhk olunmak : 1201; kullar : 77; mteferrikalar : 84; 'de huzrlar lzim olmak : 1115; 'e dem gndermek : 1185; 'e arz- hl gndermek : 1189; 'e defter gndermek : 1050; 'e gelmee yol virilmek : 1191; 'e gnder(il)mek : 1018, 1043, 1050, 1056, 1061; 'e irsl eylemek : 1056; 'e kfir gnderilmek : 1005; 'e kalite gnderilmek : 1155; 'e kree gndermek : 1123; 'e hin irsl olunugelmek : 1221; -iyn : 325; -meb : 813 Sdde-i Seniyye-i Sadet-iyn : 319 Sheyl Kethud, hkm virilen : 34 c, 212, 379, 380, 1089, 1179, 1194 skn zre olmak : 1194 Sleymn bin Ysuf, Hc, Yahybe Cmi, Karahsr- ark ks. : 613 Sleymn avu, Dergh- Muall avu : 481 Sleymn Hn, Sultn : 558, 1148 Sleymn Paa mderrisi : 540 Sleymn, arz getren : 1046 Sleymn, Atmacaclar Ba, Aksary kz. : 433, 436 Sleymn, Cze Mtevellsi, maktl : 601 Sleymn, Dnimend iftlii piydelerinden, Gmlcine k., Manisa kz. : 555 Sleymn, drendegn, hkm virilen : 321 Sleymn, Habls Be'n demi, ehl-i fesd : 707

423

Sleymn, Hssa Res, Dery Muhfz : 386, 398, 405 Sleymn, Kara, shte, Yadarl cematinden : 557 Sleymn, Karahsr Alaybeisi, ehl-i fesdun teftine mbir : 1111, 1190 Sleymn, Mahmd Kethud'nun olan : 1043 Sleymn, Mevln, Rahova kds : 966 Sleymn, mrtedd, Saltuk(?) k., Dimetoka kz. : 982 Sleymn, Vezr Piyle Paa'nun Canirbas : 871 Sleymn, Zam, Bekerek kz. : 942 Slol tyifesi, Krkil : 608, 798 Snbl, ehl-i fesd, Aksary kz. : 433, 436 snds(?) gemileri girft itmek : 50 c snnet-i seniyye-i ecdd- l-nijd- vcib'l-ihtirm : 542 srgn; eylemek : 674, 1135, 1180; olmak : 818, 1062, 1160 srh-ser bkz. kzlb sriciler : 810 srilmek : 493, 705, 1046, 1135, 1180 Srmene kds : 24, 208 Srsan(?) karyesi, Bodan : 599 Srcek bei : 428 svr(ler) aas : 1135, 1180 Sveydn Res, Antliyye : 543 Sveyf, Abdullh ol, arz getren : 1152 Svey : 75, 596, 1120; skelesi : 710; kapudn : 1120; kerestesi : 173, 388; mhimmt : 70; mhimmi : 67 Szebol : 39, 238, 408

abn avu, Dergh- Muall avu : 1212 abn Hzr, kiboal k., shaklu kz. : 443 abn Res : 403 abn, Amsiyye askeri : 14 abn, Garblerden(?), hkm virilen : 464 abn, Hc, atmacaclar zmresinden, ehl-i fesd, Gynk kz. : 870 abn, muhzrun ktibi, hkm virilen : 1107 af nhyesi, Safed kz. : 95 ar bkz. arpa gird olmak : 645 h Hseyin, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 h Mehmed, Kethud : 905 h Vel, hkm virilen : 165 h : 144, 645 h-Al, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 h darbzen; gemi ile Gradika'ya karlup teslm olmak : 1193; gnderilmek : 1095; irsli : 653 h sikkeler : 953 hyi altuna tebdl : 119

424

hid [/hd] : 469, 702; ikmet itdrmek : 1210; - beled : 353; - bild : 353, 882; - udl ehdet eylemek : 1188; - zrdan hazer : 362, 556, 584, 621, 687, 965, 966, 1162; - zrdan ve hlf- vk kazyye arzolunmakdan hazer : 925 hidrrahmn, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 hin, arz getren : 571 hin; helk itmek : 433, 436; irsl olunugelmek : 1221; teslm itmek : 1221; virilmek : 436 hinciba : 698 hkul, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 hkul, kul tyifesinden, ml tahsline memr, Diyrbekir : 799 hkul-ol : 607 ak v mfsidn : 1139; cemne mberet itmek : 1128, 1143 ak [/eky] : 427, 500, 603, 1072, 1125; cem itmek : 559; cem olmak : 1216; cemne mberet itmek : 1142; levendta uymak : 699; -y(?) Arab : 474; dan dav-y hakk idenler : 1216; nun haklarndan gelmek : 1170, 1191; y yanna cem itmek : 1191 m (- erf) (kazs/vilyeti) : 35, 44 c, 45 c, 141, 156, 351, 355, 463, 508, 509, 522, 552, 837, 858, 859, 863, 867, 922, 1008; alaybeisi : 862; atlar : 593; Belerbeilii : 265, 389, 863; belerbeisi : 26, 45 c, 78, 88, 93, 100, 195, 348, 349, 351, 355, 358, 361, 397, 423, 440, 442, 508, 509, 550, 597, 643, 644, 687, 821, 837, 859, 860, 862, 863, 867, 878, 889, 909, 911, 912, 915, 918, 919, 920, 922, 923, 924, 1008, 1092, 1220; belerbeisine tfenk irsl eylemek : 1092; cnibi : 827; avular : 1220; avular kethuds : 1220; defterdr : 78, 95, 100, 348, 349, 351, 358, 359, 552, 597, 858, 911, 912, 914, 917, 918, 919, 920, 921, 922, 923, 924, 937, 1133; emr-i hcc : 100, 361; hac yol hlfna ihds idilen yolun kapatlmas : 827; hclar in mukarrer olan yol : 827; Haznesi : 359, 924; hsr-erenlerinn tfenge ihtiyc olmak : 1092; huccc : 924; kds : 51, 193, 358, 359, 643, 644, 687, 911, 924, 1220; kfilesi kds : 361; Kalas dizdr : 550; muhfazas : 509; muharriri : 156, 921; mftsi : 643, 644; siphleri nevbete yazlmak : 918; vilyeti nevhsi : 917; yaylaklar : 141; zams : 867; 'a tfenk gnderilmek : 1092; 'a varnca yol zerinde olan kdlar : 187; 'dan kavvslar ihrc olunmak : 1081; 'dan tayn olunan mer : 60 c m yenieri(si/leri) : 88, 423, 597, 797, 837, 859, 919; aas : 1008; blkbalar : 509; kethuds : 93, 195; nn tfenge ihtiyc olmak : 1092 apkalu kfir : 291 re nhyesi, Safed kz. : 95 art; eyledi akay irsl teslm eylemek : 1150; eylemek : 1150 art- vkf : 640, 886, 961; mcebince ed itdrmemek : 886; mcebince nzr marifeti ile grdrmek : 1189; zre zabtitdrmek : 961; a muyir kimesneye tealll niz itdrmemek : 886; a muhlif i itdrmemek : 1189 ak karyesi, Delvine : 227 att nehri, Musul : 419 avad; beleri : 598; Kalas : 560; sanca tahrri : 560 ayka(lar) : 180, 182, 711; bin itdrmek : 1201; bin olunmak : 1201; binsn itmma iridrmek : 1192; karmak : 209; donatmak : 209; dkdrmek : 293; muhfazaya karmak : 209; tamm olmak : 1201; toplar tekerlekleri yarayla gnderilmek : 1095; toplarnun tekerlekleri lzim olmak : 1096; yuvala mhimmi : 231; yuvalaklar dkilmek : 231; a kree virmek : 441; da kree konmak : 622; da kree koymak : 609; dan top tedrki : 1020 eyir; -i slm : 48; -i kfr zhr : 1063 ecat celdetler zuhra getrmek : 510 ecat ehmet zuhra getrmek : 1130 efkat merhamet itmek : 319 ehdet; eylemek : 692, 1188; it(me)mek : 149, 163, 563, 570, 645, 853, 942, 1038, 1210 ehd; olmak : 362, 951, 952; giriftr itmek : 1138 ehir : 643, 911; ayn : 981, 1216; aynnun anbrlar : 735; ahvli : 739; halk belere kmak : 1090; iinde gezp mslimnlarun libsna tokuna tokuna hamrlarn alup gitmek : 1196; misli muazzam kasaba : 1157; sbas : 735; zahresi : 739; den karmak : 493

425

ehirky kds : 72, 810, 888 ehirl : 881, 902; ve rencber tyifesiyle rlarnda ve dkknlarda berber olmak : 1107; den yarar kimesnelere komak : 1046 ehrizol : 1, 2, 3, 41 c, 682, 893; askerleri : 3; azebleri kethuds : 611; belerbeisi : 1, 2, 3, 415, 416, 425, 428, 440, 446, 611, 674, 807, 893, 894, 997, 998; avular : 415, 428, 611; avular kethuds : 415; defterdr : 446; gnlllerinden Onsekizinci Blk : 428; topra : 894; yenierileri kethuds : 611 ehzde Murd vlidesi : 102, 105, 1080 ehzde Mustaf'nun trbesi, Burusa : 939 ehzde : 28 c; avular : 12 c; hslarn Ankara sanca beine hs kayditmek : 1099; hazretlerinn kethuds : 96, 104, 200; lalas : 28 c ekvet; iden ehl-i fesdun haklarndan gelinmek : 1138; sbit olmak : 428 ekv; eylemek : 456, 583, 812, 893, 977, 1219; itmek : 442, 853, 957, 1067 em-hne : 658 ems Kalas : 552 emseddn, Shte, ehl-i fesd, Yalva kz. : 925 emr-i mzehheb : 542 emr-i zafer-meser : 542 emr-i zafer-tesr-i husrevne : 698 enat kabhat : 613 eneldp mamr u bdn olmak : 1215 enelmek : 887 er*; - mutahher : 558; a davet olunmak : 533, 820; a itat eylememek : 1219; a itat itmemek : 853; a muhlif aka almak : 584; a muhlif etmitmemek: 1151; a ve knna muhlif ehl-i fesda hmyet itdrmemek : 944; davlar olmak : 1212; le ahvl(ler)i grilmek : 567, 670; le buldurmas lzim olan akvm u akribsna ve yatak u turaklarna buldurmak : 964; le buldurmas lzim olanlara buldurup getrtmek : 363, 433, 441, 925, 940, 946, 958, 986, 1097, 1216; le burdurup getrmek : 1118; le cez icr olunmak : 442; le cez virilmek : 711; le cez v sezlarn virmek : 877; le def u ref : 1019; le esbb b-kusr alvirmek : 965; le faslolmamak : 469, 687, 981; le faslolmayan davlar : 584; le faslolm olmamak : 362, 1050, 1162; le faslolun(ma)mak : 363, 448, 557, 559, 881; le faslolunmayan davlarn husam muvcehesinde dikkat ihtimm zre teft itmek : 925; le fesd enatleri sbit olmak : 357; le fesd sbit olanlar haklarndan gelmek : 986; le gr(il)mek : 362, 925, 965, 1040; le grilp faslolunmak : 556, 888; le haklarn alvirmek : 1027; le haklarndan gel(in)mek : 150, 328, 612, 699, 926, 1178, 1198; le hals olmak : 687; le hurriyyeti sbit olmayanlar : 952; le hkm yazlmak : 1110; le lzim geleni icr idp yirine koymak : 323, 331, 1219; le lzim geleni icr it(dr)mek : 551, 944, 965, 986; le mahallinde lzim geleni icr itdrmek : 5 c; le men olunmak : 853; le mr in zabt : 585; le muhsebesi grilmek : 991; le mteveccih olan esbb hkmidp alvirmek : 925; le mteveccih olan haklarn alvirmek : 962; le mteveccih olmak : 1204; le olan davlar hakk zre grilp bertaraf olmak : 1212; le rin virmek : 19 c; le ref u def itmek : 1086; le sbit ol(un)mak : 80, 134, 318, 323, 353, 437, 551, 854, 944, 996, 1151, 1163, 1198, 1219; le sbit olan haklar alvirilmek : 1050; le sbit mteveccih olan haklarn hkmitmek : 1216; le sbit zhir ol(ma)mak : 339, 362, 556, 711, 1040; le sbit ve sicill olunmak : 926; le siyset lzim gelmek : 133, 134; le sorlup faslol(ma)mak : 602, 608, 609, 699, 879, 895, 944, 965, 966; le sorlup faslolmayup terkolunmayan husslarn teft eylemek : 1190; le sorlup faslolm olmamak : 140, 299, 568, 622, 1151, 1219; le sbt bulan hukk ashbna alvirmek : 1190; le sbt bulan hukk ashbna b-kusr alvirmek : 981; le sbt u zuhr bulan mevddun bir mddesin ketmitmemek : 962; le tahsl itmek : 353; le tedb itmek : 964; le tefahhus olunmak : 977; le toprak kdlar marifetiyle hakk zre grmek : 1178; le zerinde olan hukk ashbna b-kusr alvirmek : 1050; le zerinde sbt u zuhr bulan mevdd yazup defter eylemek : 1050 er u knn; zre yid olan ri ayn ile almak : 1184; a muhlif i eylemekten hazer : 340; a muhlif i itdrmemek : 139; a muhlif zulm teadd eylememek : 1184

426

er- kavm : 133; teft itmek : 109, 559; zre siyset itmek : 523; e muvfk faslolunmak : 940 er- erf : 109, 124, 133, 140, 142, 299, 417, 435, 448, 538, 542, 559, 566, 568, 611, 668, 944, 981; hakk zre teft tefahhus eylemek : 1050; zre teft eylemek : 608, 674, 877; ve knna muhlif teadd itdrmemek : 1137; e adem-i itat : 888; e davet : 602, 608, 815; e davet eyleyp itat idp meclis-i era gelmek : 1190; e itat eylemeyp nd muhlefet itmek : 1190; e itat itmek : 870; e muhlif efl-i kabha : 619; e muhlif evz u etvr : 48; e muhlif i eylemekden hazer : 877; e muhlif i olmakdan hazer : 964; e muhlif kimesneye i itdrmemek : 608, 822, 965, 967, 1019, 1086, 1151, 1196, 1219; e muhlif kimesneye tealll niz itdrmemek : 940; e muhlif vaz olanlar cem eylemek : 784; e mrcaat olunmak : 822 erle teft; eylemek : 469, 563, 582, 638, 820, 1060; itmek : 853, 925, 940, 1125; olunmak : 935, 988, 1050; tefahhus itmek : 1040 erk; : 864; kalmak : 892 eryit; - ahd emn riyet eylemek : 325, 326, 1170; - ahdi riyet : 404; bozlmak : 59, 98 erh virmek : 1112 erate davet : 888 erfe-zde : 844 erk dell olmak : 699 erleri havfndan emn olmamak : 1023 err u r; def u ref : 698; def olunmak : 895; larn def u ref eylemek : 1190; larn tathr pk eylemek : 789, 986, 1134 etmitmek : 1151 evvl ulfesi : 54 c eyh Abdlkdir-i Geyln Cmi, Badd : 588 eyh [/meyih] : 332, 542, 814, 855, 1216; olanlar : 132; katlitmek istemek : 1216 eyhn tyifesi, Musul, Arsiyb, Imdiyye ve Cizre topranda : 142, 150, 435 eyh, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 eyh, maktl, Sinand k., Ereli kz. : 582 eyhlu; kazs, Kthiyye sn. : 557; kds : 1 c, 437; zahresi : 1 c eyhtoan(?) karyesi, erke kz. : 364 eyhu'l-Arab(lk) : 108, 362, 706, 864, 866, 882 eytn Memi-ol bkz. Arslan eytn-ol, zimm, Eflk vt. : 39, 238 ra getrmek : 658 me-i kerme-i pdihane : 542 ir- er- Seyyid'l-mrseln : 51 ibenik Kalas, Klis serhaddi : 1164 iddet-i ihtiyc; ile muhtc u zell olmak : 1013; olmak : 1140 iddet-i kaht u gal mndefi olmak : 1093 iddet-i itdan zebn olmak : 207 ihbddn Muvakkt ve oullar, Hazret-i shk cihet mutasarrflarndan, Hall'r-Rahmn : 1163 ikk Cemati, Bitlis : 133 ikr yasa : 148 ikyet; in Sdde-i Sadet'e mteveccih olmak : 1071; olmak : 1050; olunmalu olmamak : 1162; tezallm itmek : 538 iklo kazs : 667 iri(?) veled-i Nikola, zimm, Resan varo, Riyekan nh., Hersek sn. : 486 irret; itmek : 871; ekdan hl olmamak : 457; telbs : 553; e slk itmek : 437 irret ekvet : 332, 563, 566, 602, 708, 853, 895, 929; idenlerden ba u bu olanlar ele getrmek : 1023; ile marf olmak : 820; den hl olmamak : 1210; e mberet : 635; i zhir olmak : 328, 991 bek : 858 k(?) Hslar Muktaas, m : 911

427

umn; kds : 72, 336, 420, 728, 742, 764, 966; ve Hezrgrad kds : 445 c, Kethudyiri, Edirne : 162 hd bkz. hid hd; kazs : 443, 580; kds : 1 c, 437; zahresi : 1 c kr ikyet : 102, 342 rb-i hamr itmek : 805 rek : 519, 522

taalluk olmamak : 1112 taarruz; eylemekden ihtiyt eylemek : 1166; eylememek : 1166, 1170 tab zahmet ekilmek : 12 c tb muzyaka : 189 tacz in kefl taleb olunmak : 1145 tamr : 642, 849; ahvlin yazup bildrmek : 1186; harc : 1109; in kend mlndan aka tayn itmek : 1129; it(dr)mek : 852, 1147, 1211; itmma irimek : 1064; masrafna sarfitmek : 1129; olunmadn vakfun mrtezika v huddmna ml- vakfdan aka virilmek : 1133; olunmak : 1133; olunup kandilleri aslmak : 1133; slh : 13 c; meremmet : 161, 576, 1012; termm : 300, 402, 576, 669, 691, 852, 891, 1064; termme say ikdm : 578; de istihdm in oln gndermek : 1129; de istihdm itmek : 1129; e kalmak : 1194; e muhtc yirler : 691, 1064; e mbir olunmak : 1186; i lzim olann tamr itmek : 1147; i tamm olmak : 1211; n emnet kitbetine mstekm mtedeyyin ve mcidd sa kimesneler tayn itmek : 849 tn : 534, 572 tayn; eyleyp Sakz'a irsl eylemek : 1183; olunmak : 180, 1201; olunup irsl olunanlara virilen vade : 1105; irsl olunmak : 1045 tazm; ikrm : 698; tekrm : 1088 tazr-i edd ve habs-i medd ile zecritmek : 1196 tb-hne; tamri : 615; de msfiri kondurmamak : 1216 Taberiyye nhyesi, Safed kz. : 95 tbi olmak in istimlet virmek : 1128 Taceddn, Mevln, Bafra Kds : 614 Tceddn, Karakd Medresesi'nden munfasl Mderris, mecrh : 654 tcir bkz. tccr Tcirn karyesi, Musul : 150 Tcddn, eyh, mteferrika, mteveff : 330 Tadlak(?) varo, Havss- Hmyn'dan : 342, 412 tagar : 589, 800 ta(lar) : 53, 70, 111, 298, 342, 815; a kmak : 148, 472; a gnderp gemilere yarar kereste kesdrmek : 1053; da tfenk ile ikr yasa : 148; da ve bilde hrsuz u harmi zuhr : 148; da yatmak : 58 c, 59 c tahammli olmak : 1112 tahammlinden ziyde aka salmak : 1011 tahassuna kbil kalalar olanlar : 58 c, 59 c Thir avu, Sdde-i Sadet avu : 1028, 1029, 1032 Thir, Mentee Nzr : 48 c tahml; idp alup gitmek : 1145; idp gndermek : 1168; it(dr)mek : 1121, 1122, 1140, 1161, 1166, 1168; itdrp irsl eylemek : 1172, 1173; olunmak : 649

428

tahrk dll : 55 c tahrr : 347, 445, 502, 549, 560, 629, 635, 701, 702, 737, 738, 782, 902, 908, 1164; defteri : 320; eylemek : 104, 875, 959; hdmeti : 737; muhsebesin gndermek : 904; tamm olmak : 956; tashh : 636; tevz eylemek : 347, 636, 737; tevz hdmeti : 657; -i cedd : 354, 503; de vk olan kusr itmma iridrmek : 956; de zhir oldu zre kayd : 891; den fergat olunmak : 549, 636, 701; e mberet : 579; e mteallik yirler : 738; e r itmek : 347 tahsl; it(dr)mek : 457, 800; itdrp irsl eylemek : 997; itdrp mr in alup kabzeylemek : 1113; mmkin olmamak : 1109; -i ml : 922; -i vukf eylemek : 474; de muvenet itmek : 1108 tahsl-i emvl : 351; -i Beyt'l-mlde hmyet synet olunmak : 1215 taht- sadet-baht- husrevne : 826 tahta(lar); almak : 847; direk lzim olmak : 1096; ihzr : 180; tedrk olunmak : 1199; gemiler ile gndermek : 1033 Tahta-zde Muhyiddn Evkf mtevellsi : 1223 Tahtelkala Mahallesi, Burusa : 697, 946, 958 tahvf eylemek : 1050 tahvl : 353, 882; -i cedde muhtc olmak : 893 tkatleri olmamak : 1083 takviyet : 762; virilmek : 1215 talka art virmek : 925 tln itmek : 133, 673 Talende kds : 533 talgalk bertaraf olunca kefereyi kaladan tara ihrc eylemek : 1217 Tali, zimm, maktl, Srtkyi k., Ahyol kz. : 539 tlib olanlar imtihn eylemek : 1127 tam u dzenleri hedmeylemek : 272, 273 tama; itmek : 705; - hm : 1032 Taman; kds : 109; muktaalar : 109 tamga : 460; ihtisbn iltizm eylemek : 800; mltezimi : 457; sn sildrmek : 934 tapu; ya virmek : 891; -y zemn : 891 tarafeynden gelp giden fukary men eylemek : 1015 Taraklu kds : 345 tarhana : 726, 735 tar bkz. daru tark- hardan Kbrus'a varmak : 937 tark- mm : 603, 677 tark- hle v huda : 530 tark- sedd'l-minhcun emn emn : 542 tark- sulh u salhda sebt devm : 826 tark- tezvr telbs : 708 tark- ubdiyyet ihls : 826 trik's-salt : 142, 435, 1046 tarla(lar) : 102; eylemek : 536; n zirat itmek : 227 Tarsus; sanca : 737, 811, 1199; dizdr : 738; kds : 16 c, 738; sanca kdlar : 1199 tas akas : 452 tasarruf; hakkndan saknmak : 825; itmek : 1025, 1055, 1188; nda olmak : 1036 tashh tevch itmek : 347 ta : 643, 644; ile kire ile mceddeden bin itmek : 1064; ile urmak : 603; tedrk itmek : 1011; tedrki : 105; yonmak : 182 tac(lar); gnderilmek : 180; lzim olmak: 182; tedrki : 180; la ceng itmek : 815; un katrlarn rktmek : 815; un yoluna gelp men itmek : 815 Takpri; kazs : 173, 816; kds : 174, 816; reys : 173

429

tara; karmamak : 184, 1151; kmaa kdir olmamak : 986; kmak : 1035; hsr : 235; ihrc olunmak : 1217; kalanun mstahfzlar tarada olmayup gice ile kalaya varup yatup hdmetlerinde olmamak : 933; salvirmemek : 819; da muhfaza hdmetinde olan gemiler : 1022; da olmayup gice ile kalaya varup yatup hdmetlerinde olmamak : 933; ya dem ihrc : 184; ya kmak : 1022 Tat; tyifesi : 606; vilyeti keferesi : 535 Tatar : 159; askeri gerilmek : 1187; askeri gelmel olmak : 1187; askeri ile varmak : 1169, 1170; askeri sancana dhl olmazdan mukaddem demler gnderp kyleri ve reyy hfzitdrmek : 1187; askeri taleb itmek : 8 c; askeri tevecch itmek : 1187; askerini zabtitmek : 1170; ile muhrebe : 593; irsl olunmak : 1187; tyifesinden Memlik-i Mahrse'ye zarar u gezend iridrmekden ihtirz : 8 c; tyifesinden rey v beryya zarar u gezend iridrmekden ihtirz : 8 c; - nusret-sr cemnde hzr olmak : 1128; - nusret-ir : 1187; - nusret-ir askerleriyle haberlemek : 1139 Tatar hn : 1165, 1166, 1169, 1170, 1171; gelp merya mlk olmak : 1205 tatar(lar) (tyifesi) : 534, 535, 1073; aalaryla gnderilmek : 1079; ihrc : 788; sbas : 788; n aalar ile liv-i Klis serhaddi muhfazasna gndermek : 1078 Tatarbzrc bkz. Tatarbzr Tatarbzr [/Tatarbzrc] (kazs) : 55 c, 725, 727, 734; azebleri : 55 c; kds : 55 c, 72, 328, 558, 725, 740, 742, 810 Tatay; kazs : 173, 853, 977; kds : 174, 853, 977 tatbk itmek : 839 tathr pk; eylemek : 986, 1134; itdrmek : 1203; olmak : 1203 tathr; eylemek : 716; ihrct : 1105; itdrmek : 1144, 1147; tamr : 310; tevs : 13 c; -i memlik : 521 tavar(lar) : 101, 124, 159, 180, 227, 379, 380, 456, 507, 554, 601, 626, 671, 679, 733, 832, 833, 877; merya kmak : 626; sahbleri : 289; sirka itmek : 609, 622; tedrki : 885; u koyun kabzitmek : 1031; virmek : 486; a tahml itdrmek : 1140; mr in zabteyleyp bey- men-yezd itmek : 1031; n gret itmek : 22 c, 391; n zabt : 139 Tavlazar(?) bkz. Yorgi veled-i Bisa(?) Tavan, ehl-i fesd, Paa kyi, Bolavadin : 1111 tavuk : 414, 658; aldurmamak : 340 tayak rencber gemilerine tahml olunmak : 370 tayaklk : 908 Tay, ehl-i fesd, Yalva kz. : 925 tyife; defter olunup yarar kefllere virilmek : 1035; hfz u hrseti : 1035; kefllenmek : 1035; -i habse : 48; -i rey vedyi- Hlk- bery olmak : 1215; -i tccra hlf- ahd taarruz : 530; -i tccra zulm teadd : 530; sin zabteylemek : 876 Tayyib'-veyr(?) karyesi, tmr karye, Akk nh., Safed sn. : 1220 tazarru u niyz : 51 tazmn : 433, 475; itdrilmek : 299, 918 tazyk; eylemek : 1184; itdrmemek : 1053, 1184 teadd : 133, 134, 284, 393, 457, 474, 538, 550, 553, 571, 603, 654, 674, 676, 853, 981; eylemek : 321, 362, 420, 433, 436, 456, 500, 533, 615, 673, 736, 892, 950, 972, 977, 1151; itdrmemek : 1137; itmek : 599, 1162, 1197, 1210; ol(un)mak : 46 c, 799; olunmamak : 24 c, 985; v ihnet ol(un)mak : 353, 887; v zulm eylemek : 1137; v zulm olunmak : 441; -i addan mahfz u masn olmak : 319; -i addan masn olmak : 326; -i addan masn u mahfz olmak : 325; -i addan memn olmak : 325; -i bed-nihd- hasret-fercm : 542; den hl olmamak : 582, 1197; den koyun gelmemek : 130; si olmak : 995 tealll; eyle(me)mek : 238, 679, 820, 929, 948, 1109; itdrmemek : 173, 1027, 1030, 1108, 1138; itmek : 818, 937, 1053; nd eylemek : 1223 tealll niz : 52, 462, 555, 696, 814; eylemek : 844, 855; itdrmemek : 295, 664, 886, 887, 940, 944; itmek : 808, 835, 848 tedb; eylemek : 893; olunmak : 1027; olunup shbine reddolunmak : 1027; siyset : 542

430

tehr; eyle(me)mek : 1016, 1037, 1048, 1053, 1054, 1058, 1062, 1072, 1100, 1118, 1135, 1136, 1140, 1141, 1156, 1158, 1160, 1180, 1182, 1183, 1190, 1203, 1205, 1208, 1218; it(me)mek : 42 c, 48 c, 50 c, 51 c, 1002, 1052, 1056, 1092, 1093, 1103, 1122, 1168, 1221; lzim gelmek : 14 c, 36 c; den hazer itmek : 1084; u tealll itdrmemek : 417 tehr u rm; eyle(me)mek : 256, 771, 775, 778, 1166; itmemek : 1165 tehr u terh : 6, 12 c, 21, 28, 31, 34, 50, 71, 72, 92, 103, 112, 154, 178, 190, 195, 197, 219, 229, 241, 253, 263, 276, 305, 306, 342, 382, 383, 388, 392, 395, 400, 432, 441, 454, 508, 706, 727, 731, 734, 744, 748, 750, 753, 758, 762, 763, 765, 766, 769, 770, 774, 778, 788, 810, 870; eyle(me)mek : 43 c, 780, 832, 973, 1115; it(me)mek : 25 c, 26 c, 794, 1109 tehr u tevakkuf : 4 c, 5 c, 14 c, 32 c, 220, 648; it(me)mek : 33 c, 38 c, 44 c, 853 tebdl; tayr eylemek : 915; -i esm itmek : 439; -i sret eylemek : 363; -i sret itmek : 291 teberry zuhr itmek : 562 teberruan tevz u taksm : 704 Teberrk Halfe, Bodan snurna dahl tecvz eyleyen : 666 Tebk; Burc : 860; Kalas : 348 tecvz; eylemek : 666; itdrmemek : 678; teadd : 702; den hl olmamak: 805 tecesss; itdrmek : 418; tefahhus : 129; tetebbu eylemek : 483; tetebbu it(dr)mek : 970, 1194 tedrk : 1216; eyle(me)mek : 22 c, 997, 1105, 1155, 1190, 1205, 1209; idivirp ihzr itdrmek : 1218; it(dr)mek : 1039, 1045, 1048, 1064, 1098, 1103, 1119, 1165, 1168, 1177, 1203; olunmak : 1017, 1093, 1170, 1199; arzeylemek : 1211; ihzr : 34, 56, 714; ihzr itdrmek : 1202; ikdm : 39 c; irsl olunmak : 1094, 1095; mkemmel itmek : 1020; zre olmak : 25 c, 1194; in grmek : 1171 tedbr tedrk : 5 c, 253, 257, 282, 444, 695, 697, 798, 1128, 1176, 1194; itmek : 1177; de ihtimm : 306; de kusr u taksr eylememek : 304; le elegetr(il)mek : 774, 799, 953; le haklarndan gelinmek : 1216 tedbr-i sekmet-pezr : 474 tedbr-i umr; - cumhr- enm klmak : 542; - hkmet : 542 tedrc adlet ile tutmak : 1215 tefahhus; eylemek : 441; itmek : 410, 1059; u teft : 561 tefvt-i keyli der-mahzen eylemek : 1198 tefhm u ihtirm : 698 tefrika v ihtill; virilmek : 1215; virr husslardan ihtiyt eylemek : 1215 teft : 95, 109, 128, 133, 135, 262, 389, 410, 419, 420, 441, 468, 533, 562, 592, 598, 602, 608, 609, 610, 612, 619, 621, 645, 668, 687, 692, 702, 707, 711, 784, 815, 838, 882, 910, 929, 997, 1110; eylemek : 109, 149, 163, 299, 313, 388, 421, 443, 448, 556, 582, 599, 641, 674, 699, 820, 822, 860, 872, 888, 911, 926, 931, 965, 972, 981, 986, 996, 1028, 1048, 1071, 1190, 1219, 1220; hussnda bile mbir olmak : 1060; idp grmek : 1125, 1151, 1162; itdrmemek : 446; itmek : 48, 121, 363, 457, 905, 925, 940, 977, 1014, 1059, 1210, 1223; ol(un)mak : 80, 140, 150, 162, 353, 357, 363, 429, 442, 538, 540, 566, 568, 574, 583, 637, 708, 888, 909, 910, 935, 965, 995, 1050, 1125, 1219; olunup bertaraf olunmak : 1111; de tamm hakk zre olmak : 441, 962; i tefvz olunmak : 991 teft tefahhus : 133, 185, 353, 383, 413, 431, 433, 457, 571, 584, 621, 625, 708, 879, 887, 902, 909; eylemek : 882, 944, 945, 953, 962, 976, 982, 1050; itmek : 966, 978, 1040 tefvz; olunmak : 1088; u tayn olunmak : 826; u takld olunmak : 1074 tehdd tenbh tekd : 265 tek durmamak : 59 c tekud ihtiyr eylemek : 1049 teklf : 534; olmak : 1215; -i rfiyye : 85; -i rfiyyede hmyet synet olunmak : 1215; -i rfiyyeden mufiyyet : 55; den muf : 85 teksl ihml : 495; den hazer : 307 tekz itmek : 1149 Teke bkz. Tekeili

431

Teke Karahsr : 676 Tekeili [/Teke]; sanca : 46 c, 676; bei : 237, 1061, 1214; bei kethuds : 1214; beine koup gndermek : 1106; kdlar : 237; Karahsr kds : 676; nzr : 46 c; sanca siphleri : 1214; sanca shteleri : 676 tekerlekler : 1012; lzim olmak : 1096 Tekfurgli kds : 336 teklf teadd : 55 teklf-i ml-yutk eylemek : 917 teklf; itdrmemek : 1051, 1185; olunmamak : 1053, 1185 teklft kaydeylemek : 1198 tekml; eylemek : 1048; eyleyp gndermek : 1168; ihzr : 213 teksr tevfr : 119, 846, 1000 telbs; davlar itmek : 1125; huccet(ler) yazmak : 981; hkm virmek : 660; ile kefil yazlmak : 427; ile zemet almak : 330; itmek : 427, 437; mhr kazdurmak : 566, 929; tezvr : 365; den havfitmek : 365; den hazer : 687; i zhir olmak : 957; ile tmra dhl : 603 telef; eylemek : 608; itmemek : 852; zyi olmalu olmamak : 1093; -i nefs olmak : 85, 486, 540 temekkn : 591; eylemek : 666; itdr(il)mek : 1126, 1217; tavattun itdrmek : 85 temelinden; hedmeylemek : 1126; in itmek : 1211 temerrd nd; idenleri arzeylemek : 886; idenleri bildrmek : 462, 555; zre olmak : 922 temerrd teannd itmek : 495 temessk(ler) [/temesskt] : 32, 33, 400, 544, 644, 645, 823, 863, 953; almak : 63, 129, 297, 339, 804, 818, 841, 983, 1046, 1062, 1094; alup Sdde-i Sadet'e gndermek : 1160; ile yirlerine gitmek : 790; virdrmemek : 839; virmek : 47, 148, 448, 819, 839, 1196; i mahkemede virmek : 839; i olanlar : 1154; sz gelip gidenler : 1105 temesskt bkz. temessk temlk; itmek : 457; olunmak : 338 Temud(?) Kalas : 228, 639 temyz eylemek : 420 tenbh; eylemek : 47 c, 59 c, 1003, 1035, 1039, 1056, 1062, 1068, 1069, 1092, 1097, 1102, 1105, 1123, 1132, 1153, 1158, 1167, 1206, 1207; itmek : 1039, 1040, 1061, 1093, 1104; olun(ma)mak : 1028, 1032, 1179, 1194; olundukda mtenebbih olmamak : 1167; iln eylemek : 51, 1027; ihtimm : 368 tenbh nid; itdrmek : 30, 774, 804, 1076; olmak : 815 tenbh tekd : 2 c, 34, 53, 65, 72, 154, 238, 240, 241, 265, 326, 346, 355, 408, 411, 439, 440, 442, 493, 494, 583, 619, 694, 703, 710, 726, 756, 759, 762, 780, 782, 866, 897; eylemek : 10 c, 13 c, 21 c, 808, 830, 870, 876, 943, 971, 977, 1023, 1027, 1046, 1065, 1184; itmek : 1078 tenbh yasak : 606; eylemek : 342, 896, 897, 1067, 1105; it(dr)mek : 342, 1063; olunmak : 897 tendrst : 207 teng sengistn olmak : 1198 Tenrita yrkleri : 243; sbas : 788, 1073 terakk(ler) : 82, 508, 509, 537, 548, 586, 621; emrolunmak : 1107; nyet itmek : 542; ilhk : 347; tayn kayd eylemek : 1107; v ibtiddan kdlk virilmek : 82; v tmr ve gayri mansb tevch itmemek : 1089; e ve mansba virilen ahkm : 1089 Terbac(?) karyesi, Avlonya kz. : 484 Tercan kds : 208 tercemn(lar) : 266, 331, 1102, 1117, 1145, 1146; ihtiyc : 916 tercemnlk hdmeti : 916 terceme itmek : 916 tereke(ler) : 141, 246, 292, 456, 499, 538, 564, 592, 673, 860; alnup hfzolunmak : 1198; almak : 137, 176, 400, 467, 1161; alup gitmek : 1162; bbnda muzyakalar olmak : 983; bey : 272, 273; gemek memn olmak : 1161; getrp narh- rz zre bey idenler : 1162; ihrc : 176; ile

432

meml itmek : 1161; iletmek : 400; indrmek : 139; klleti : 635; konlmak : 592; mr in zabt olmak : 176; muzyakas : 237; tahml idp alup gitmek : 1145; tahmli : 400, 1166; tarholunmak : 538; viren iftlikleri hedmeylemek : 647; virenler : 647; virilecek mahal komamak : 273; virilmek : 275; virmekden hazer : 485; v meklt getrenlere kimesne mni olmamak : 1162; v zahre virmek : 1022; ymak : 507; zabt : 176; zamn : 139; i kffr- hksra bey itmek : 991; in almak : 1137; inden menya r aldurmak : 976; nn muktez-y er u knn zre yid olan ri ayn ile almak : 1184; sini bey itmek : 1161; ye zarar u ziyn eylemek : 507; ye zarar tazmn : 139; yi Kbrus'a germek : 1198 terfh-i bl-i rey-y mtezaccir'l-ahvl : 542 terb eylemek : 1034 terk-i kala : 424 Terkos karyesi, Hslar kz. : 637 termm : 1093; tamr itdrmek : 13 c Termi; emni : 130; hslar : 130; Kalas dizdr : 130 Ters-hne bkz. Tersne Tersne [/Ters-hne] (-i mire) : 26, 34, 36 c, 48, 51 c, 65, 169, 213, 215, 219, 244, 274, 370, 388, 394, 512, 581, 1022; emni : 317, 370, 371, 388, 473, 475, 510, 513; hdmeti teklfi : 844; keresteleri : 683; kethuds : 16, 26, 34, 65, 753, 778; mhimmt : 792, 793; mhimmtn avkitmeyp yitidrmek : 792, 793; 'de istihdm olunmak : 1043; 'nn nevbet-i sn hdmeti : 655; 'ye gemi gndermek : 36 c; 'ye kendir virmek : 25 c Terse File(?), zimm, Boza k., Eflak : 708 tertb tekml eylemek : 748, 751 teslm; eyledklerine temessk alup Sdde-i Sadet'e gndermek : 1160; itdine temessk almak : 1094; temesski : 357; tezkireleri : 128 tesliyet istimlet : 534, 535 tetebbu; eylemek : 60, 165, 180, 532, 539, 1011, 1112, 1179, 1187; itmek : 1095 tetebbu u tecesss : 3, 118, 256, 266, 284, 285, 367, 377, 485, 492, 505, 562, 593, 599, 806; eylemek : 787, 986; it(dr)mek : 856, 876, 938 tetebbu u tefahhus; eylemek : 816; itmek : 969 tevbi; alkalarn kesmek : 1062; u levhk : 522; u levhkyla cezre-i Kbrus'a gndermek : 1046; yla Kbrus'a gnderilmek : 1046 tevakkuf; eylememek : 1082; itmemek : 1192; lzim gel(me)mek : 48 c, 1039; u rm itmemek : 514; u tehr eylememek : 785 tevch : 662; eyle(me)mek : 1089, 1127, 1175; eyledi tmrlar icml mcebince tevch eylemek : 1175; itmek : 1177; itmeyp tezkiresin virmemek : 1089; olunan sancaklarun rsm ed olunmamak : 828; olunmak : 837, 1049, 1069, 1082, 1127; tezkirelerine erh virmek : 1112 tevecch-i havtr- kabz-meser : 51 tevekkl itimd eylemek : 367 tevessl istind eylemek : 367 tevfr teksr : 234, 417, 691, 975, 1075 tevfr-i Beyt'l-ml : 542 tevliyet : 601, 615; mahll kalmak : 961; tevchi : 332; e mstehk : 140 tevs u tathr : 12 c, 13 c tevz : 455, 490, 512, 579, 742, 782; emri : 657; eylemek : 320; itmek : 1213; olmak : 815; u taksm : 265, 397, 704; da kyler ziyde yazlmak : 871 teyakkuz u intibh : 5 c, 15 c; zre olmak : 22 c, 50 c, 1022, 1179 tezallm; eyle(me)mek : 673, 888, 1046; itmek : 1071, 1097; ekv idenlern ellerine mrsele virilmek : 888 tezkire(ler) : 48, 95, 96, 370, 509, 635, 656, 663, 693, 733; almak : 662; girift olunmak : 604; rd : 712; ibrz : 137, 475; ile gezmek : 915; ile zabtitdrmek : 1138; irsl olunmak : 779; trhndan mevcib virilmemek : 919; trhnden ulfe taleb eylemek : 919; trhne amel eylememek : 915; vir(il)mek : 604, 914; i aslyla yazlup virilmek : 1175; in aldurmak : 663; in

433

bert eylemek : 635; ine erh virmek : 1112; l olmayan siphler : 1068; l tmr tasarruf idenler sefer-i hmyn hdmetine irip ed-y hdmet itmek : 842; sin virmemek : 1089; sini bert ile tatbk : 347; sz tmr tasarruf idenlere gherile hdmetin itdrmek : 842; yi vakti ile deftere kayditdrmemek : 919 tezvc olunmam bkire kz olmak : 705 tezvr : 469; ciht bertlar yazmak : 621; eylemek : 820; hkm yazmak : 621; ile cihet almak : 950; ile tmr almak : 603; den hazer : 687; den ve telbsden ve hd- zrdan hazer : 966 tezvr mhr : 950; kazmak : 621 tezvr telbs : 362, 427, 584, 621, 708; den hl olmamak : 1046; den hazer itmek : 1162; den ve hd- zrdan hazer : 965; den ve hd- zrdan ve hlf- vk kazyye arzolunmakdan hazer : 925; e slk itmek : 457; i vk olmak : 1210; le aka almak : 80 Tmvar (sanca/vilyeti): 180, 182, 234, 235, 276, 283, 289, 342, 379, 380, 418, 691, 993, 1201; baruthnesi : 380; Belerbeilii'ne tbi beler : 2 c; belerbeisi : 180, 235, 276, 279, 281, 324, 325, 326, 327, 342, 354, 380, 412, 418, 426, 691, 942; belerbeisi kethuds : 2 c, 276; belerbeisinn demi : 306; avular : 554; defterdr : 342, 412, 1075; defterdr demi : 1075; Kalas : 235; 'da gherile madenleri oldu yirlern kdlar : 340; 'da vk olan det-i anm : 1075; 'da vk olan emvl-i hssa : 1075; 'da vk olan muktat- masariyye(?) : 1075 Trhala; alaybeisi : 776; bei kethuds : 1038; kds : 128, 569, 810; livs tatarlar : 1073; (sanca) bei : 18, 128, 269, 509, 569, 1009, 1038, 1194; sanca kdlar : 498; sanca siphleri : 225, 257; tatarlarn det knn zre ihrc eylemek : 1073 Trnovi; kazs : 681, 981, 984; kds : 72, 336, 935, 981 tynun eysin zirat idp teaddi eylemek : 892 tmr itmek : 1097 tmr(lar) : 19 c, 69, 82, 95, 272, 333, 342, 350, 369, 412, 444, 470, 481, 503, 519, 522, 595, 603, 604, 657, 662, 663, 756, 804, 860, 871; alvirmek : 330; asl eylemek : 1175; hkmin zyi itmek : 992; ifrz : 663; kayd : 121; mahslini mr in zabt : 91; mutasarrf : 123, 1068; shbleri : 944; Sdde-i Sadet'den bert olunmak : 871; tayni : 635; tahrri : 158; tasarruf idenler : 842; tasarruf idenler sefer-i hmyn hdmetine irip ed-y hdmet itmek : 842; tasarruf idenlere gherile hdmetin itdrmek : 842; tasarruf : 321; tevch olunmak : 444; tevchi : 96, 347, 495; tevz eylemek : 1112; tevz idp defterin Sdde-i Sadet'e gndermek : 1112; tevz : 158; u dirlik tevch olunmamak : 444; ve gayri mansb tevch itmemek : 1089; viril(me)mek : 558, 589, 1112, 1175; virilenlere mazl olduklarnda mamreden tmr virilmemek : 1112; virilmee tahammli olmak : 1112; virmemek : 1175; a arzolunmak : 837, 859, 915; a dhl : 603; a hsr-erlerin dahl taarruz itdrmemek : 871; a hkm virilmek : 928, 992; a kimesneyi dahlitdrmemek : 123; a mutasarrf olmak : 1220; a mstehkk olmak : 1211; a terakk ilhk : 347; a virilmek : 156; dan deryya karb olanlar : 273; ahra virilmek : 187; alnmak : 187, 779; alnup hara virilmek : 1156; cebe defterinden virmek : 1175; hsllar mr in zabtolunmak : 779; Havss- Hmyn in zabt : 548; icml mcebince tevch eylemek : 1175; mahsli mrye zabtolunmak : 785; olmak : 1190, 1201; rzlaryla hara virilmek : 871; tevch olunmak : 662; tezkirel olmayan siphler : 1068; zabtitdrmek : 701; n hara virmek : 918; n ibk itmek : 871; n kendlerine zabtitdrmek : 1154; n mrye zabt : 439; na dahlolunmamak : 922, 923; yla defter itmek : 185; lu siphler : 369; un ba karyeleri : 254; un ba karyeleri ile tmrlar asl eylemek : 1175; un ifrz : 662; un tezkireleri aslyla yazlup virilmek : 1175; un yazular : 254 ticret : 1 c, 16 c, 645, 659, 679, 710, 713, 714, 715, 721, 723, 725, 728, 731; nmyla derydan ve Kefe tarafndan gzde ve yat u yarak gemek : 1077 Tikovik(?) karyesi, Riyekan nh., Hersek sn. : 486 Tikve : 1050; kds : 810, 1050 tilvet-i yt- Kurn- Azm : 51 Tilimsn kyidi : 1048, 1049 Timr Hzr, Cumalu k., Gelibol : 1118 Timr, siph, Ahona(?) ks., Grice kz. : 615

434

Timrhn, harm : 822 Timrhsr kds : 208, 328, 810 Timrta [/Demrta] Mahallesi, Burusa : 697, 946, 958 Tire : 654; kds : 28, 29; kdsnun arzn getrmemek : 1059 Tirme kds : 63 Tise nehri : 342, 412 Todora Yoya, zimm, hrsuz, Rmili : 830 Todori, zimm, Siraze k., Eflak : 708 Toan karyesi bkz. Bana(?) karyesi toan(lar) : 128; virmek : 822; tletmek : 433, 436 Toanc karyesi, Dimetoka kz. : 982 toanc(lar) : 436, 1052; olanlar : 128; ba : 1207 tohum : 55 Tokad; nzr : 989; kds : 795 Tokat(?) karyesi, Avlonya : 402 toldurlmas lzim mahalleri toldurmak : 9 c Tolna varo, Budun : 658 Tomani kds : 1 c Tomani karyesi, Vize kz. : 668 tomruk(lar) : 56, 258, 388, 908; gemilere tahml : 370; gndermek : 371 tona kdir olmak : 444 tonuz tamlar tedrki : 225 tonya tedrki : 728 top(lar) : 1, 2, 3, 50, 65, 113, 146, 182, 277, 307, 316, 370, 519, 522; almak : 175; arabalar mahzenleri : 669; arabas : 860; at(l)mak : 267, 346, 494, 574; ekmek : 180; ekp varmak : 43 c; dingilleri : 203; dkilmek : 22, 180, 182, 203, 225, 251, 257, 293, 682; dkimi irimemek : 180; dkmek hdmeti : 480; dktrmek : 212; gemileri : 70, 451; gemileri irsl olunmak : 1033; gemileri lzim olmak : 1173; gnder(il)mek : 146, 186; lminden haberdr olmamak : 1098; lmine kdir olmamak : 1012; ihzr : 22, 212; ihzr u tedrki : 182; iridrmek : 22; irimemek : 182; irsl olunmak : 1172; irsli : 184, 186; itmm u ihzr : 212; itmma irimek : 293; kapus : 574; karadan varmak : 180; koymak : 1029; kundak(lar) : 56, 451; kundaklarn tamr meremmet itdrmek : 1012; levzimi ihzr u tedrki : 182; meremmeti : 749; mhimmt : 633; mhimmi : 22, 23, 682; nehir ile indrilmek : 180; ninde ylm kumlar tathr itdrmek : 1147; taleb eylemek : 1028; tedrki : 1020; tekerleklerinden tamr meremmet itdrmek : 1012; u darbzen : 2, 182; u darbzen ve syir yarak komak : 1077; u tfenk tertb tekml olunmak : 474; u yarak : 186, 542; u yuvalak u barut tahml itdrp irsl eylemek : 1172; urmak : 267; vakti ile irimemek : 1172; ve syir mhimmt hzr u mheyy olmak : 1098; virmek : 1028; yirlerin amak : 240; yitidrmek : 22; yuvala : 182; yuvala dkmek : 1218; yuvala hdmeti : 115, 116; yuvala ilemee iltizm itmek : 1114; a mni nesne komamak : 1144; a tayanur istihkm zre bir kala bin itmek : 1198; ceng mahallinde ihzr itmek : 1012; defter itmek : 1012; ve syir yat u yaran yirl yirine koymak : 1144; n ceng yirlerinde mahalline kodurmak : 1012; n yirl yirin(d)e koymak : 315, 1147; ndan tamri lzim olann tamr itmek : 1147; un cem levzimi : 182; un aplar : 180; un dingilleri : 212; un klblar kuyuya indrilmek : 293; un nine ylan kum tathr itmek : 1144; un tekerlekleri lzim olmak : 1096 Toparabaclar ktibi : 669 topc(lar) (tyifesi) : 69, 106, 136, 185, 207, 303, 346, 369, 411, 480, 494, 633, 881; blkbalar : 480, 1218; dalmak : 185; gedi mahll ddkde imtihn itmedin n-ehle arz virmek : 1098; gedi mahll vk olmak : 1127; gedine dahlitdrmemek : 1098; gedk(ler)i : 346, 494; gndermek : 1095; imtihn olmak : 1012; irsli : 184; kalmamak : 1127; ktibi : 58, 451, 682, 683, 1218; kethuds : 512; lzim olmak : 1177; n-ehl olmak : 1012; olmamak : 1177; tayni : 512; top lminden haberdr olmamak : 1098; std ve letleri tedrk olunmamak :

435

1098; virilmek : 1001; a ukalaryla ilhk olunup riyet olunmak : 1088; a gedk tevchi : 1012; imtihn itdrmek : 1012 topcba : 69, 136, 186, 233, 346, 411, 494, 586, 682, 1098, 1127, 1177; imtihn itmedin dizdr n-ehle arz virmek : 1098 topclk gedklerin gyet std olan topclara tevch eylemek : 1012; hdmetinde istihdm itmek : 1012 tophne mhimmt in lzim olan kereste : 1199 Tophne(-i mire) : 683; hdmetine tayn : 857; kr-hnesi hl kalmak : 1140; 'den std irsl olunmak : 1012 Tophne, Tmvar : 342, 412 toprak : 652, 990; ile bin olunmak : 1064; siphleri : 658; srmek : 186; nda bulunmak : 893; la varlmak : 954; larn hle ile ellerinden almak : 887 toprak kd(s/lar) : 5 c, 133, 134, 150, 299, 344, 353, 429, 441, 446, 457, 557, 611, 612, 840, 841, 877, 926; marifetiyle hakk zre grmek : 1178; marifetiyle teft eylemek : 1028; marifeti ile husam muvcehesinde onat vechile hakk zre teft eylemek : 986; marifetiyle erle haklarndan gelmek : 1198; yla hakk zre teft tefahhus eylemek : 953 Torul kds : 208 Tose(?), ehl-i fesd, Berkofa : 571 toyca(lar) (tyifesi) : 222, 279; ihzr : 222; ve aknc tyifesi olan yirlern kdlar : 222 Toygun Be, Mora : 647 Toyran avu, Dergh- Muall avu : 1 c toyumluklardan saflu olanlar : 30 thmet; isnd ile mahbs olmak : 692; olunmak : 1163; -i sbkalar mseccel olmak : 209 Trablus (sanca): 20, 26, 50, 65, 119, 156, 215, 406, 489, 753, 778, 821, 846, 905, 975, 1082, 1092, 1106; askeri : 215; bei : 951, 952, 968, 1081; skelesi : 20, 32, 33, 45 c, 49 c, 71, 92, 178, 213, 241, 249, 389, 432, 519, 522, 846, 1082, 1093; skelesi'nde gemilere girmek : 1084; skelesi'ne gemiler gndermek : 1092; kds : 265, 463, 624, 951; kalitesini kffr basmak : 346, 494; muhfazas : 26; 'a gemiler gndermek : 1084; 'a irsl olunan gemiler : 1084; 'a varup cengciyi tahml itmek : 1121, 1122; 'dan barut- siyh gelmemek : 1200 Trablus- Garb [/Marib Trablus] belerbeisi : 518, 905; Belerbeilii'ne ilhk : 518 Trabzon : 671, 833, 980; kds : 24, 208; muharriri : 872; (sanca) bei : 24, 356, 904, 979, 980; semti : 832 Trefe kasabas : 554 Trisnik(?) karyesi, Tikve : 1050 tulum(lar) : 659; ile hamr tanmamasna hkm virilmek recs : 1196; ile hamr tatmamak : 1196; ile tamak : 1196 Tuna; kapudn : 1138; nehri tuyn eylemek : 430; yallar : 420, 441, 699; yallarnda vk olan kdlar : 711 Tunus (vilyeti) : 518, 1003, 1004, 1024, 1034; ayn : 1034; eyleti tefvz u takld olunmak : 1074; kyim-makm : 1074; rey v berysnun hmyet syneti : 1074; tefvz olunmak : 1088; 'a nhye ilhk olunmak : 1024; ne gz kulak tutmak : 1074; nn hfz u hrseti : 1074 Tur Al, mahkemede ktib, ehl-i fesd, Trnovi : 981 Turabeler karyesi, Bergos kz. : 831 Turak, arz getren : 1188 Turak, emred-olan, maktl, zie : 1072 Turgud, Dvne, ehl-i fesd, Yalva kz. : 925 Turgud; kasabas : 488; kds : 1 c, 488 Turhal kds : 427 Turl nehri : 159 Turm, Kala-i Termi Dizdr : 130 Turovgr Kalas, Klis serhaddi : 1164 tt- ham : 601

436

tutsaklar : 464; dan haber alnmak : 1217 tccr [/tcir(ler)] (tyifesi) : 119, 152, 166, 179, 342, 412, 421, 530, 553, 645, 1071; muzyaka virmek : 1038; a hlf- ahd taarruz : 530; a zulm teadd : 530; dan celb ahz olunmak : 1077; i sa u slim esbblaryla uladurduklar malm olmak : 987; ine iczet virmek : 987; n takrri : 19 c tfeng bkz. tfenkci tfenk(ler) : 65, 101, 124, 148, 180, 182, 440, 515, 934; alndun yazup bildrmek : 945; alnmak : 1022; alnup zabtolunmak : 1017; alup mr in girift eylemek : 1017; atmak : 440; gnderilmek : 1092; sl eylemek : 1092; ihtiyc : 182; ihzr itdrmek : 1039; irsl eylemek : 1092; istiml iden kimesnelere muvenet idenleri ismiyle yazup arzeylemek : 945; istiml idenlern ellerinden tfenklerin almak : 561, 848; istiml itdrmemek : 945; ilemek : 945; iletdrmemek : 945; ileyp ve istiml idenleri karye be-karye teft tefahhus eylemek : 945; kabz : 175; kifyeti : 180; kullanmaa kdir yenieriler : 45 c; taleb eylemek : 1092; tedrki : 175, 180; darbzen : 1038; ve ok u yay istimline kdir yarar yiitler yazlmak : 1076; ve syir lt- harb : 1009; ve syir lt- harb ktl hfzitdrmek : 1006; ve syir lt- harb ktlden var ise ellerinden almak : 1006; ve syir yarak gndermek : 1220; virmemek : 537; yirine aka al(n)mak : 848; yirine aka aldurmamak : 848; e ihtiyc olmak : 1092; i alup kla tevz itmek : 1022; in almak : 848; in ellerinden almak : 561, 945; n belik tamgasn silmek/bozmak : 934; l : 537, 556; l olmakda cidd ikdm eylemek : 1131; llerinden yazmak : 1131 tfenk-endz(lar) : 182, 226, 535, 1039; ihrc : 491, 502, 798 tfenkci(ler) [/tfeng] : 1; aas : 24, 632; bli ihds : 440; getrtmek : 1126; irsli : 1; talebi : 294 tletmek : 433, 436 Tlgli karyesi, Hamdili : 1207 tmen : 120, 145, 645 trbe; bins : 709, 939; -i erfeye denen hallar : 817; de hdmet eylemek : 996 Trk Osmn, mrte, Eirdr kz. : 461 Trk zerinde; iken gaybet eylemek : 982; olan acem-olanlar : 449; olan olanlar : 56 c; olmak : 996 Trkmen : 499, 507; koyunlar : 927; ulus : 119 Trkmen-i Haleb kds : 16 c tvn; voynuklar : 72; yiitler : 1014

ubbd zhhd : 51 ubdiyyet ihls : 319, 529, 1169; zre olmak : 325 ubdiyyet ihtiss zre hdmet : 327 ubdiyyet itat zre olanlar : 826 ubdiyyet rukkyyet : 326, 1171 Udobina Kalas/varo : 35 c, 224 udl inhrf : 327, 556, 695, 698; eylememek : 1050; dan hazer : 299 udl-i mslimn ehdeti : 619, 643, 644 Urar karyesi, Manavgad kz. : 676 ur : 438 uur- dn devlete; atlarn ve yat u yaran salamak : 1107; alanlar : 1107 uur- dn-i mbn : 1150; de bezl-i makdr itmek : 1082, 1088; de gayret hamiyyet : 1104; de ihtimmlar olmamak : 1089 uur- hmynda hdmet : 11 c uurla(n)mak : 438, 830

437

uurluk atlar bulunmak : 877 uhdesinde bk kalm yuvalak olmak : 1114 uhd-i ahne : 826 ulak : 34, 324, 368, 385, 401, 454, 459, 477, 478, 496, 603, 674, 750, 850, 1166; emri virilmek : 1173; gelmek : 488; gnderilmek : 171; gndermemek : 936; hkmi : 521; irsli : 740; talebi : 478; la ahkm- erfe gnder(il)mek : 51 c, 65; la avular gndermek : 34 c; la gndermek : 47 c; la haber gndermek : 16; la irsl : 167, 282 ulak brgri : 477; bulvirmek : 850; tedrki : 167, 282, 496 Ula kds : 16 c ulem; v suleh : 51; -i ebrr : 193; -i zm : 394; -y ahyr : 193 Uluborl kds : 1 c ulfe(ler) : 128, 207, 318, 503, 693, 943, 1107; almak : 914; defterlerin Dergh- Muall'ya gndermek : 1148; hssas : 1055; tayni : 15 c; taleb eylemek : 914, 919; tasarruf itmek : 1055; tevz : 224, 452; ayda bir virilmek : 1083; virmemek : 537; virilmek : 864; i ezf- muzaf izdiyd bulmak : 1107; i tayn olunmak : 1076; in det knn zre tayn itmek : 1148; in mahalline kaydolunmak : 1148; li acem-olanlar : 125; li krekci : 209; l acem-olanlarnun emekdr u eskileri : 605; ye bedel tmr tayni : 635; ye mutasarrf olmak : 928, 992 ulfeci(ler) : 658; aas : 964; bli : 986; hdmetlerin ed eylemek : 1153; sbas : 295, 1153; yazlmak : 90 ulus tyifesi : 820; nn masmcalarn yire urup katlitmek : 820 ulus(t) tyifesi : 86 Ulyn-ol bkz. Mr Al umml; mbirn ile ihtilt itmek : 895; ve syir mbirni onat zabteylemek : 1184; e muhkem tenbh tekd eylemek : 1184; e ruhst virmek : 1184; e ve syir mbirne ruhsat virilmek : 1184; i zabteylememek : 1184 umm teft : 134, 1110 Umr, ehl-i fesd, Zviye k., Bzrck kz. : 815 umr; - cumhrun tedbri : 34; - cziyye in ulak gndermemek : 936; - muazzama : 86; - eryye muhtell olmak : 981; - vekletde say ikdm eylemek : 1034 Umurca Menzili : 718, 719, 743 un [/dakk] : 32, 517, 625, 726, 735, 742; cem idp Nova'ya alup gitmek : 1204; uvallar : 625; gndermek : 237; ihrc : 730, 740; ihzr : 741, 742; iridrilmek : 48 c; tahmli : 237; tedrki : 237, 725, 741, 742; tedrk ihzr eylemek : 48 c; tedrk ihzr : 801 Urbn (tyifesi) : 361, 406, 860; beybn olmak : 920; - ekvet-bnyn, Gkeli k., Lrende : 299; a zahre talebi : 141; dan fesd idenler : 146 urgan(lar) : 70, 197, 293; bk kalmak : 1173; der-mahzeni : 28; gemisi irsli : 285, 386, 405; getrmek : 1023; gnder(il)mek : 28, 29, 274; in aka ihzr : 1059; irsli : 28, 29; sarktmak : 154; tahmli : 29, 398, 476; tedrki : 67, 171, 180, 194, 244 ust u errun hzln mezelleti : 51 ust- Arab : 601; menne lgar itmee kudretleri olmamak : 1107 usret; muzyaka ekmek : 716; zarret : 129 Ustaclu, Yukaru Cnib : 938 Ustoyko veled-i Anderye, zimm, Ergene k., Ergene kz. : 941 Ustrumca kds : 208, 810 Uk; kds : 1 c, 437; zahresi : 1 c utek ebnsnun hyneti zhir olmak : 1223 uvak darbzen irsli : 653 Uyla- iken(?) Muhrebesi : 928, 992 Uzeyr; sanca : 737; bei : 41, 56; dizdr : 738; kds : 16 c, 738 Uzunca Hskyi kds : 742

438

Uzunca kds : 725 Uzuncaova : 734 uzunk aalar : 1033

cret(ler) : 251, 580; ile hdmetkr istihdm iden siphler : 1027; ile tutlm hdmetkrlar sefer zerinde iken firr u gaybet itmek : 1027; kir : 832; i virilmek : 985; in virp hdmetkr tyifesine gadreylememek : 1027; iyle iskele bin itdrmek : 9 c; le hdmete mberet : 231 lgn Kalas, harb Frenk kalas : 22, 180, 182, 293 l'l-emre itat : 825 men; aka virmemekde nd muhlefet iderse habsitmek : 1109; aka virmeyp ihml itmek : 1109; habsitmek : 1109; ml- mr tahsl idemeyp kesritmek : 917; tayni : 579; v mltezimn tahvli : 988; dan aka alnmak : 182; ya r aldurmak : 976 men v nuzzr : 142, 435; dan aka alnmak : 180 men v umml : 340, 420, 597, 658, 726, 735; zimmetleri : 532 mer : 827; hslar : 142, 579; hslarndan Havss- Hmyn'a ilhk : 435; ile haberlemek : 1170; kullarla yek-dil yek-cihet olmak : 1165; tayni : 60 c; v alaybei : 440; v bolarlar ile muvenet eylemek : 1169; v kuzt : 455; v zam : 354, 508, 548; v zamy zabt : 325, 326; -i erkise : 109, 534; -i slmiyye'den vl nasbolunmak : 1171; -i memleket : 695, 698; -y Ekrd'un ayiri : 440; -y Msr : 564; dan mektblar gelmek : 1194; dan ekv itmek : 1067; ya hs virilmek : 142, 435; ya mlk olmak : 1205; ya sancak tevchi : 828; y yanna getrtmek : 1194; yla haberlemek : 1171; yla yek-dil yek-cihet olmak : 1156 mmd istimlet virmek : 822 nge : 888 nye karyesi, Canik sn. : 1023; zimmlerinn gemicileri : 1023; zimmlerinn neccr u kalafatclar : 1023 rklk perkende olmak : 979 skb (sanca) : 180, 210, 332, 516; askeri : 1179; azeblerini tahrk eylemek : 55 c; bei : 4 c, 34 c, 38 c, 42 c, 180, 181, 1179, 1194; beinn kethuds : 4 c; kds : 208, 251, 332, 810, 1116 skb(?) tamm virilmek : 710 skdar : 102, 1046; kds : 1 c, 105, 991, 1080, 1211; 'da bin olunan dkknlar : 1080 skf : 698 std : 1151; boktor tyifesi ihrc : 116; demrci : 1043; gnder(il)mek : 807, 1094; halfe : 709; ihrc : 231; irsl olunmak : 1012; topc gndermek : 1095; ve letleri tedrk olunmamak : 1098; lar yarar kefle virp salvirmemek : 1209 stbi : 309, 1209; cem u tahsli : 772; getrmek : 1023; tahmli : 772 veys avu, Dergh- Muall avu : 462 veys Paa, Musul : 419 veys, nigr, Trablus Bei Mehmed Be'n vrislerinn vekli : 951, 952, 968 zml, Mentee sn. : 1125; fukarsna zulm teaddden hl olmamak : 1125; kds : 1125

vade; den mukaddem muhfazay braup temessksz gelip gidenler : 1105; lerinden mukaddem gelmemek : 1105 Vz Emr bkz. Yahy, Seyyid vd : 85

439

vfir mstevf; buday tedrki : 237; gherile iletdrmek : 49 c, 1200; un tedrki : 237; zahre tedrki : 237 vahete bs evz gstermemek : 1128 vakfiyye : 558 vakf [/evkf] : 421, 615, 640, 814, 847, 910, 1133; akr cbleri : 1189; aka : 847; akas : 421, 565; akasnun ribh : 565; deirmenlern rsine zarar u ziyn iridrmemek : 942; emni : 1080; gzden bralup gzedilmemek : 1133; hammm ve dkknlar ve suyollarn tamr itmein evkfda msade olmamak : 963; huddm : 1216; in zabtitdrmek : 1223; karye v mezraa kabzolunmak : 1133; karyeleri : 804; kaydolunan kur : 558; kur : 558; mamr olmak : 963; mahsli kifyet eylememek : 419; mahslin zabtitmek : 1133; mahslinden ed itmee mni olmak : 963; mahslinden sarfitmek : 1133; mahslinden vazfe-hrlarna ve cihet tasarruf idenlerine bir habbe virmemek : 1133; mrtezikas : 1223; mtevellsi : 909, 910, 1216, 1223; mtevellsin getrdp muhsebesin grmek : 1133; nzr : 1189, 1216; nzrnun hyneti zhir olmak : 1223; reys : 555; tefti : 838; tevliyeti evlda mert olmak : 961; topranda temekkn : 121; u emlk reys : 342, 412; u emlk zabt : 569; ve serbest zemet tmr shbleri : 944; zabtna dem gndermek : 961; zyi u mahvolmak : 419; - mslimn : 640; a dahl taarruz itdrmemek : 1223; a dahl taarruzdan hl olmamak : 1223; a dahlitdrmemek : 991; a kll gadr teadd : 910; a kll gadri olmak : 1223; a mteallik dekkn mehzinn krgr binlar : 1013; a mteallik yirleri mtevelllere zabt u kabz itdrmek : 1013; a rayyet yazlmak : 335, 555; a taalluk olmamak : 1112; a zarar u teadd : 140; da msade olmamak : 963; dan aka virilmek : 1133; dan ed olunmak : 963; dan men u redd olunmamak : 1223; harb itmek : 1223; lar teft olunmak : 909; un akas gelp vsl olmamak : 991; un der-anbr olan terekelerini kffr- hksra bey itmek : 991; un karyelerini akribsna virmek : 991; un karyelerini karndana ve hsmna virmek : 991; un muhsebe ve mfredt defterlerini hakkeylemek : 991; un mrtezika v huddmna ml- vakfdan aka virilmek : 1133; un mtevellsine iltift itmemek : 991; un nef u zarar : 140; un noksn : 140; un tevliyeti : 961; un zevyidi : 140 vakf-nme; -i hmyn : 558; sin virmekde tealll niz eylemek : 814, 855 vkf; oldu zre shhati ile arzeylemek : 1210; oldunca ilmdan hl olmamak : 1139; olunan ahbr- sahhay ilmdan hl olmamak : 1082; olunan ahbr shhati ile vuk zre yazup bildrmek : 1170; u muttali olmak : 1003; un uteks ebnsnun hyneti zhir olmak : 1223 Vakks, Hssa topclar blkbalarndan : 1218 vakt-i hasd : 8 vakti ile irimemek : 763, 1172 vakti ve mevsimi; gemedin itmma iridrmek : 1109; ile bin hsl olamamak : 1109 vl nasbolunmak : 1171 Vlide Sultn Imret-i miresi, Kuds-i erf : 886; eyh : 886 Valpova kds : 888 Van (vilyeti) : 24, 82, 134, 341, 440, 575, 891; belerbeisi : 82, 131, 133, 134, 135, 151, 157, 158, 341, 440, 645, 671, 672, 832, 833, 891, 1129; ifrzndan bedeli tmr : 82; Kalas : 82; mahzeni : 672; muharriri : 891; tmrlar defterdr : 157, 158, 956; varonun i yzi tamri : 1129; vilyeti tahrri : 157 var kuvveti bzya getrmek : 519, 522, 532, 1022, 1034 Vardar Yenicesi kds : 810 vris(ler) [/verese] : 538, 658, 689, 951 muvcehesinde erle sorlup faslolm olmamak : 1219; ine erle teslm eylemek : 951; ine erle teslm olunmak : 952, 968; sinn vekli : 952 varmaa iczet taleb itmek : 1146 Varna (kazs) : 25, 197, 261, 274; skelesi : 48, 1042; Kdl : 599; kds : 25, 48, 244, 261, 271, 336, 441, 609, 622, 649, 699, 764, 784 varo(lar) : 325, 326, 426, 658; mbeyninde evler ve dekkn peyd olmak : 1136; tamrinde istihdm itmek : 1129; ve karyelere dahl taarruz : 1067; un i yzi tamri : 1129 varullar tedrki : 13 c Vasl, zimm, maktl, Girine Kalas : 931

440

vasyyet : 689 vas : 1212 vatanlarn terkitmek : 825 Vatka(?) karyesi, halk s karye, Mezistre lv. : 1126 Vatope Manastr rhibleri, Ayanoroz : 1031 Vatrn menzili, m : 862 vazfe-hrlara ve cihet tasarruf idenlere bir habbe virmemek : 1133 vazfe; tayn itmek : 589; leriyle defter eylemek : 311 Vene veled-i Mesav, zimm, Bosik(?) k., Riyekan nh., Hersek sn. : 486 vedyi- Hlk- bery olmak : 1215 veft eyledklerinde krgr dekkn mehzin oullarna ve kzlarna intikl itmek : 1013 vefret-i askir-i muntazm'l-ahvl : 542 Vehhb Dede, Kzlba, maznna, Merzifon kz. : 619 vekl(ler) : 723, 951; gnderilmemek : 678; nasbolunmak : 678, 696 Vel : 925 Vel Abdullh, Koka k., Parakalma nh. : 333 Vel bin Nrullh, ay k., Bolavadin kz. : 443 Vel avu, Dergh- Muall avu : 263 Vel Res, hkm virilen : 1213 Vel, Cezyir avularndan, mecrh : 533 Vel, ehl-i fesd, Konya kz. : 736 Vel, Kzlba ve ehl-i fesd : 880 Vel, Kzlba, maznna, Merzifon kz. : 619 Vel, maktl, Urar k., Manavgad kz. : 676 Vel, res : 578 Vel, siph-zde, Karaman : 836 Venedik : 50, 62, 66, 205, 207, 225, 230, 266, 291, 292, 377, 403, 513, 778, 787, 987, 1035, 1194; balyos : 530; donanmas : 292, 782; gemileri : 62; ile ziyde ittihdlar olmak : 1217; kfirleri : 227; kapudn : 856; keferesiyle mttehd olmak : 30; lanleri : 464; melnnun ahvli bertaraf olunmak : 1077; tcirlerine iczet virmek : 987 Venedikl(ler) (tyifesi) : 17, 292, 316, 391, 394, 474, 529, 532, 856, 1102; donanmas : 291, 787; ile advet : 59 c; lainn serhaddi : 685; resler alkonlmak : 530; 'den advet zre iken esr olanlar : 1102; 'den bir mahalle zarar iridrmemek : 787; 'ye mtbeat muvenet : 315; 'ye tbi kadrgalar getrdp gret itdrmek : 1048; 'ye muvenet : 211 verese bkz. vris vezrt slynesi : 542 vezr [/vzer] : 17 c, 20 c, 21 c, 22 c, 23 c, 26, 26 c, 27, 27 c, 45 c, 314, 367, 392, 394, 396, 398, 403, 519, 521, 706, 710, 753, 778, 797, 802, 849, 852, 868, 869, 871, 882, 892, 906, 909, 910, 913, 916, 924, 931, 954, 961, 974, 981, 999, 1000, 1009, 1089, 1092, 1093, 1105, 1107, 1117, 1121, 1159, 1179, 1194; kul olmak : 1159; -i azam : 554; -i zm- zevi'l-ihtirm silki : 542; -i syib-rm : 319; -y zm : 542; dan dahlitdrmemek : 1030 Vezr Mustaf Paa'nun htn : 961 Vezr Sinn Paa kethuds : 103, 1105 veznedr : 693 vrn kala tamri : 898 Vidin (sanca) alaybei : 1165, 1166, 1169; sakc'ya varmak : 1165; sanca askeri ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; sancaklar askeri ve aknc tyifesiyle yrimek : 1168; siphleriyle hzr u mheyy olmak : 1205; sin sanca askeri ile almak : 1170; sine tenbh eylemek : 1158 Vidin : 1188; kds : 1188; (sanca) bei : 8 c, 276, 324, 327, 1158, 1165, 1166, 1188, 1194; sanca siphleriyle yat u yaraklaryla hzr u mheyy olmak : 1158

441

vilyet; addan masn olmak : 324; aynna ahkm- erfe irsli : 1034; ahvli keml-i intizm zre olmak : 1093; ahvline vkf u muttali olmak : 1003; sde olmak : 1; defteri : 840, 997; dmek : 1169; ehl-i fesddan py-ml olmak : 204; elinden alnmak : 1171; emn emn zre olmak : 658; hkimi : 1105; hl kalmak : 204, 258, 508, 509; halk : 55 c, 905; halkndan hakk zre ahvlin teft itmek : 1210; hfz u hrseti : 1074; kdlar : 1032; ktibi : 121, 534, 657, 663, 702, 1099; keml-i emn emn zre olmak : 876; kitbeti : 127; mahsli : 1066; muharriri : 95, 121, 157, 420; muktat frht olunmak : 1105; mtehammil olmamak : 1105; myesser olmak : 1036; nzr : 1117, 1159; py-ml olmak : 319; serhaddine nzr olmak : 1139; erk kalmak : 892; tahrr eyleyen kd : 782; tahrri : 503; tefti : 441; tevbiyle belerbeiliine ilhk olunmak : 1034; tevz : 157; kalalar : 826; vlsi mhriyle mhrlenmek : 825; voyvodasyla haberlemek : 1139; zabt : 425; zabtna kyim-makm olmak : 1034; den err u rlarn def u ref eylemek : 1190; e ad dahlitmek : 1074; e ad-y hksr taraflarndan hcm- hezmet-lzm olmak : 1165; e ad-y mezellet-sr cniblerinden hcm- nekbet-rsmlar olmak : 1166; e ad-y hksr tarafndan mazarrat kasdna hcm olunmak : 1168; e bir mazarrat iridrmek kasdnda olmak : 1170; e dhl olmak : 1128; e dhl olup zarar iridrmek : 1171; e dhl idp fesd eylemek kasditmek : 1171; e dmen gelmek : 1169; e getrilmemek : 1171; e kll ihtill virmek : 1220; e mazarrat kasdna hcm iden ad : 1166; e nzr olmak : 1143; e taarruz eylememek : 1170; e ve melnun evzna nzr olmak : 1128; e voyvoda olan mfsid baz ehl-i fesd cem itmek : 1171; e yd u b-gne asker duhl eylemek : 319; i nehb gret : 16; ine giderken dahl taarruz itdrmemek : 1146; ine gitmee kimesne mni olmamak : 1145; ine gitmee ruhsat bulmak : 1145, 1146; n ekysn yanna cem itmek : 1191 vilyet muhfazas : 1034; na tayn : 829, 877; nda mcidd s olmak : 1088 vilyet memleket : 1179; beleri : 695, 698; n emn emn : 492; n ihtilli : 698 vilyete zarar; getrdilmemek : 1170; kasdn itmek : 1143; kasdna hareket itmek : 1128, 1139; kasdna Leyh vilyetinn ekysn yanna cem itmek : 1191; kasdnda olmak : 1142; kasdiden ekynun haklarndan gelmek : 1191; u gezend iridrmek kasdnda olmak : 1128, 1143 Vilos(?) sleri, Razin(?) k., Kalamata kz. : 101, 124 virgsin gndermek : 826 Vize (kazs) : 668, 732, 743, 830, 947, 1053; bei : 812, 972, 1053, 1054, 1144, 1147, 1173, 1194; beinn kethuds : 1173; Kdl : 1053; kds : 37 c, 370, 384, 649, 668, 713, 714, 719, 723, 742, 764; siphleri : 1194; yrkleri : 243, 252; yrkleri sbas : 788 Vnogra Kalas, Klis : 626 Voynuk sanca bei : 72 voynuk(lar) : 717; ihrc : 72, 717 voyvoda(lar) : 79, 325, 326, 327, 328, 339, 414, 420, 445, 454, 484, 486, 500, 533, 553, 571, 599, 622, 628, 666, 681, 688, 689, 694, 695, 698, 699, 702, 818, 819, 823, 848, 984, 988, 993, 1128, 1139, 1143, 1161, 1162, 1169, 1170, 1205, 1221; azlolunmak : 1191; gnderilmek : 1191; ile haberlemek : 1134; ile mumeleleri olmak : 1134; karnda vilyet-i Leyh'e firr itmek : 1128; ktibi : 609; katli : 447; krala iltic itmek : 1170; kll asker ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; Leyh vilyetine firr idp ehl-i fesd cem eylemek : 1205; muvenet itmek : 1170; nasb : 325, 326; neferleri : 402; olan mfsid bir hareket eylemel olmak : 1158; olan mfsid cnibinden bir hareket olmak : 1156; olan mfsid ehl-i fesd yanna almak : 1169; olan mfsid Leyh vilyetine varup baz ehl-i fesd cem itmek : 1170, 1171; olup Leyh vilyetine firr itmek : 1139; tayni : 319, 1015; varup yirine gemek : 1015; a tfenk yirine aka aldurmamak : 848; dan aka almak : 984; dan haber gelmek : 1143; dan rey v bery rz v kir olmamak : 1191; dan tezallm ekv idenlern ellerine mrsele virilmek : 888; un icr itdkleri tezlm : 888; un mrye yid olan emvlden ve esrden ne mikdr ml esr almlar ise tahsl itdrmek : 988; un yoln terkitmek : 1191; ya bolarlar ve rey mtbeat itmek : 1134; ya hkm yazlmak : 1205; ya muvenet eylemeyp ihmli sebebi ile mfsid memlekete gelp dhl eylemek : 1171; ya varup muvenet eylemek : 1169; yla haberlemek : 1128, 1139, 1143 voyvodalk; bert- sadet-yt gnderilmek : 319; a kabl itmek : 698; na mteallik asker : 1139 vukyye : 182, 293, 418, 430, 443, 463, 672, 715, 863; atar ayka : 180 vukf u ur tahsl eylemek : 532

442

Vultrn; (sanca) bei : 62, 279, 324, 327, 765, 1165, 1166, 1169, 1194; bei sanca askeri ile vilyet-i Bodan'a dhl itmek : 1171; bei sancaklar askeri ve aknc tyifesiyle yrimek : 1168; bei siphleriyle hzr u mheyy olmak : 1205; bein sanca askeri ile almak : 1170; kds : 554; sancabei siphleri ve alaybei ve aknclaryla varmak : 1165 vcd- habset-ld : 211, 315; - errdan tathr : 542 vfr- ecat; cellet : 184; ehmet : 367 vfr- ubdiyyet : 325, 1205; ihls : 266, 319, 326, 628, 856, 1169 vfr; - ihls u ubdiyyet : 205; - kiyset celdet : 542 vrdinar; leb-i deryya inmek : 173; tayni : 173; tevz : 173; ihzr olunmak : 1173; lzim olmak : 1173; gemilere tahml itdrp irsl eylemek : 1173 vzer bkz. vezr Vzeska karyesi, Menvaya Kalas : 1176

Yakb bin Hasan, hid, Gney k., Karahsr- Shb : 149, 163 Yakb avu, Dergh- Muall avu : 1 c Yakb, arz getren : 1023 Yakb, Erci ve Ahlt kr-hnesi mltezimi : 135 Yakb, Hcrmerd k., orlu kz. : 812 Yakb, ktib : 82 Yakb, katl zanls : 620 Yakb, siph, ehl-i fesd, Baluca, k., Afar kz. : 1210 yaban; da tutup akalarn almak : 1125; da yatmak : 411 Yabk Res, zimm : 898, 980 yd u b-gne asker duhl eylemek : 319 Ydigr Mehmed, Dkmeciba Ydigr ol, Kzlba'a esr, hssa krkcilerden, hun sbk krkcisi, firr : 120, 144, 645, 874, 938 Ydigr, Dkmeciba, Irkayn Seferi'nde Kzlba'a esr olup siyseten katlolunmu : 874 yfte(ler) : 96, 662; talebi : 347; in getrmek : 782; in ihrc eylemek : 782; in virmek : 157, 663; sz tmr tevchi : 347 ya : 292, 625, 630, 664, 715, 742; aldurmamak : 340; cem : 130; gnderilmek : 16 c; muzyakas : 659; narh : 630; salmak : 504, 888; tedrki : 1 c, 16 c, 179; ve bal almak : 1216; ve bal ve un cem idp Nova'ya alup gitmek : 1204 yac : 39 Yadarl cemati : 557 yam; itmek : 625; v hasret olunmak : 441; v tln trc olmak : 19 c; v trc eylemek : 456, 625 yamlamak : 582 yamur; kllet zre olmak : 348; olmamak : 499, 507; yamamak : 983 yamurluk : 128 Yahy bin Kurd, ak, zie : 1072 Yahy avu, m avularndan : 1220 Yahy Ms Efendi, hkm virilen : 121 Yahy Paa Imreti : 332 Yahy [/Vz Emr], Seyyid, Kuds-i erf : 643, 644 Yahy, eyh, Buhayra eyhu'l-Arab : 706 Yahy, Yehdden mhted, Yahy Paa Imreti eyhi : 332 Yahybe Cmi, Karahsr- ark ks. : 613

443

Yalak ta, znik : 148 Yalak-bd kds : 940, 1141 Yalava bkz. Yalva yal(lar) : 46, 53, 70, 111, 286, 294, 315, 316, 420, 441, 483, 524, 675, 699, 700, 711; hfz u hrset olunmak : 1022; muhfazas : 386, 398, 485; muhfazasnda olan beler : 1179; muhfazasnda olan merdan mektblar gelmek : 1194; urmak : 46; a aa indrmek : 37; a arpa hzr u mheyy itmek : 48 c; a arpa indrmek : 48 c; a kereste indrmek : 67; a peksimad hzr u mheyy itmek : 48 c; a peksimad indrmek : 48 c; a un hzr u mheyy itmek : 48 c; a un indrmek : 48 c; da gemi yanaacak mahaller : 48 c; da hzr bulunmak : 267; da kuz alkonmak : 37 c; da kuz boazlanmak : 37 c; da olan kdlar : 296; da vk olan kasabt u kur halkna tenbh eylemek : 58 c, 59 c; bekletmek : 980; grp gzetmek : 240; hfz u hrset eylemek : 1024; hfzeylemek : 1022; un hfz u hrseti : 59 c; ya indrilen nzl : 191 yalya karb; iftlik tmrlar siphlere tevch : 272, 273, 647; iftlikler hedmi : 647; kala : 43 c; kalalarn hedm ref : 275; kur : 240; mandralarn hedm ref : 275; olan rey v bery : 58 c; tam ve dzenleri yir ile berber hedmeylemek : 272, 273; yirler : 1038; yirlerde kuleler bins : 275; yirlerde mandra bins : 275 yaln kl : 831 Yalva [/Yalava] : 1 c; kazs : 925; kds : 925; kds nyibi : 925 yama/yamalk(lar) (kereste) : 384, 388; gemilere tahml : 370; gndermek : 371 yamak : 39, 555, 572; tayni : 572; ve aknc olmak : 1070; yazmak : 572 yan toplar : 515; tedrki : 1020 Yanbol [/Nevh-i Yanbol] (kazs) : 725, 734; kds : 25 c, 72, 725, 740, 742, 996; tatarlar : 44; tatarlar sbas : 43 Yani, zimm, Saryck k. : 940 Yani, zimm, Siraze k., Eflak : 708 Yani, zimm, Trabzonlu : 708 Yanova Kalas : 426 Yanya (sanca) : 294, 315, 316, 1109; sleri : 315, 316; bei : 30, 52 c, 58 c, 222, 225, 257, 286, 300, 307, 315, 316, 333, 407, 615, 1012, 1022, 1048, 1186, 1187, 1217; beinn kethuds : 126; kdlar : 27, 240, 286; kds : 208, 1109; keferesinn hufyeten Krfz ve Venedik ile ziyde ittihdlar olmak : 1217; muktat : 1109; siphleri : 225, 257; 'nun hfz u hrseti : 58 c yapa tahml idp alup gitmek : 1145 Yapal kds : 1 c Yr-Al Be, Mezistre Bei : 781 yarak(lar) : 2, 16, 21, 34, 38 c, 181, 186, 213, 214, 216, 276, 294, 304, 305, 306, 314, 315, 316, 325, 326, 327, 366, 367, 377, 381, 396, 440, 533, 556, 753, 765, 768, 774, 776, 783; alnmak : 1022; alup gidenleri elegetrp yaraklarn alup mri in girift itmek : 1077; bulunup alnup girift olmak : 1017; gelmek : 771; gndermek : 16, 1220; ile gezen mfsidler : 1216; irsli : 184, 216; istimli : 440; klleti : 515, 653; ko(ma)mak : 497, 1038, 1077; konlmak : 906; kullanmak : 440; meremmeti : 749; mevcd : 1092; mhimmt : 36; tayni : 1; tahmli : 216; taleb itmek : 1193; tedrki : 366; tekmli : 316, 476; tertb tekml olunmak : 474; u lt irsli : 186; u esbb : 212; u yasaklaryla kmak : 58 c, 59 c; u zehyir tedrki : 994; zre bulunmak : 324; ale'l-esm defter itmek : 1092; gemilere koymak : 771; ile ihzr itmek : 979; ile memleket vilyet muhfazasnda olanlarun yararlarna alk virilmek : 1107; n yirl yirinde koymak : 1147; n almak : 52 c; yla gnderilmek : 1095; la almak : 881; la gezdrmemek : 1216; la gezp cemyyet iden shteler : 437; olmak : 1200; n alup mri in girift idp kendlerin habsitmek : 1077; n ceng mahallinde ihzr itmek : 1012; n gzetmekden ihml itmek : 1098; nda noksn zre olmak : 1039; lu kalalar : 286; lu kimesne ile zerlerine gelmek : 556; suz gezmemek : 58 c, 59 c yarak u barut; irsl olunmak : 1071; konlmak : 1071; a ihtiyc olmak : 1193; alup kalaya teslm itmek : 1193 yarak u tfenk; alnmak : 1022; i alup kla tevz itmek : 1022

444

yaramaz aka keseni zuhra getrmek : 953 yaramazlk; ile mehr(e) olmak : 812, 1151; muhakkak olmak : 1125; sbit olmak : 1210; sicill olmak : 1198; na ehdet itmemek : 1210 yarar; aa : 683; atlu : 438; avclar tedrki : 648; blkbalarn b u b tayn eylemek : 242; cebeller emek : 444; avular : 298; eriba : 391; gemiler : 219; gzci koymak : 22 c, 58 c, 59 c, 1006; katrlarn cebr ile almak : 602; kavvs ihrc : 249; korsan lzim olmak : 1211; koyun : 334, 337; kullar tedrki : 440; mukaddimler : 867; olanlara gedk arzolunmak : 1055; olanlara tevch itmek : 1177; olmak: 15 c; piyde ihrc : 241; resler gndermek : 403; rehnler : 704; rencber gemisi : 624; safalu yiitler : 774; serdr ile asker-i Tatar- nusret-sr cemnde hzr olmak : 1128; hin virilmek : 433, 436; Tatar : 8 c; tfenk-endz ihrc : 71; u muteber ilii : 319; u mtenam kefllerin alnmak : 974; u tfenkllerinden yazmak : 1131; u std mehter neferlerin ziyde itmek : 1148; ve itimd olunur csslarn eksk itmemek : 1139; ve mutemed demler tayni : 841; yoldalar : 162 yarar dem(ler) : 19, 87, 114, 128, 137, 154, 165, 172, 354, 364, 395, 437, 438, 447, 454, 462, 475, 479, 498, 506, 511, 539, 540, 553, 556, 606, 688, 813; gndermek : 344, 806, 847, 852, 856, 876, 938; ile avua koup Sdde-i Sadet'e gndermek : 1118; ile gnder(il)mek : 929, 930; koymak : 1006; salamak : 1021; tayni : 15, 178, 367, 381, 471, 481, 841; tedrk itmek : 1039; e komak : 164, 345, 619, 621, 693, 694, 697, 803, 831, 853, 870, 879, 943, 977, 1005, 1180; e koup gndermek : 830, 958, 978, 1072, 1135; e koup irsl eylemek : 973; e koup kayd bendle Dergh- Muall'ya gndermek : 1207; e koup Kbrus'a gndermek : 1062; e koup Kbrus'a srgn idp gndermek : 1160; e koup mukayyed mahbs gndermek : 947; e koup Sdde-i Sadet'e gndermek : 1061, 1151; e koup Sdde-i Sadet'e irsl eylemek : 1056, 1167; e koup Sdde-i Sadet'e kree gndermek : 1123; in koyvirmek : 1009; n koymak : 979 yarar at(lar) : 329, 785; bulunmak : 1009; mr in girift itmek : 1022; n cebr ile almak : 602; n ellerinden almak : 1009 yarar blbl; cem : 631; leri sayditdrmemek : 631 yarar csslar; gndermek : 19 c, 118, 607, 1079; n eksk itmemek : 1128 yarar dil; almak : 403, 532; tutmak : 532 yarar hsr-er(en)leri : 236, 283, 289; nden kolmak : 927 yarar kfir : 402; almak : 224 yarar kefller; al(n)mak : 468, 656, 704, 802, 1131; e virilmek : 1035; ile virmek : 1000; in almak : 974; in alup irsl eylemek : 1116 yarar kereste : 258, 683; kesdr(me)mek : 683, 1053 yarar kimesneler; den gnll yazlmak : 1042; den yazmak : 1044; e tmr tevz itmek : 1112; i yazmak : 1008 yarar nyib(ler) : 746, 804, 810, 840; gndermek : 651; e koup gndermek : 841 yarar Rm yiitleri : 915; ne arzeylemek : 1055 yarar topc(lar) : 186; intihb : 233; irsli : 186; a gedk tevchi : 1012 yarar u tvna; gnll yiitler : 195; kimesneler tutmak : 1012; yiitler : 444 yarar std; gndermek : 1094; halfe : 709; ihrc : 231; tayni : 440; topc gndermek : 1095 yarar yiitler : 39 c, 444, 473, 1014; yazlmak : 1076; den mukarrerler yazmak : 1045; den yazlmak isteyenleri yazmak : 1076; i getrp gemilere iridrmek : 1076 yararlk : 1034, 1088; malm olmak : 325 yre(?) urup glib olmak : 1097 Yarhsr kds : 1 c yasakc; tayn itmek : 1035; lara muhkem tenbh eylemek : 1035 Yasef, Naka Dkas : 462 Ysemn, maktle, Dumanl k., necik kz. : 1097 yat u yarak(lar) : 1, 2, 10, 19, 43, 44, 49, 69, 184, 186, 188, 190, 198, 200, 201, 206, 222, 225, 232, 240, 242, 253, 269, 279, 287, 304, 305, 306, 376, 440, 444, 474, 492, 573, 691, 763, 768, 770, 986; alnup zabtolunmak : 1017; alup mr in girift eylemek : 1017; gemek : 1077; ihrc : 394, 396; tedrk ihzr : 196; tedrki : 418, 515; tekmli : 284, 315, 367, 444, 754; a ve cenge kdir

445

yarar yiitler : 774; da hzr bulunmamak : 2 c; da kusr u noksn olmak : 2 c, 4 c, 776; cezreye iletmek : 211; n salamak : 1107; n yirl yirine koymak : 1144; nda kusr u noksn olmak : 770; yla varmak : 59 c; la mretteb mkemmel hzr u mde olmak : 1034; ile gndermek : 1078; ile mretteb mkemmel komak : 1214; ve cebe v cevenleriyle mretteb mkemmel cmlesin b-kusr ihrc itmek : 1104; ve cebelleri ile yanna alup cemyyet ile bir mnsib mahalde oturmak : 1158; ve cem levzim mhimmt ile donatmak : 1155; nda ekskleri olmak : 783; nda kusr u noksn olmak : 786; yla gnderilmek : 1103; yla hzr u mheyy olmak : 1158 yatak olmak : 55 c, 1198 yatak u erk olmak : 441 yatak u turak(lar) : 363, 441, 447, 677, 946; na buldurmak : 964, 1018, 1222; na ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldur(d)up getrtmek : 946, 986; na ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldurmak : 958 yataklarna ve turaklarna; buldurup getrmek : 1118; ve akvm u akribsna ve kfelsna ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldurmak : 925; ve bi'l-cmle erle buldurmas lzim olanlara buldurmak : 514 yavac : 823 yavalara dahlolunmak : 1030 Yavasef, Selanik Medrepolidi : 1031 yay; ihzr : 175; tedrki : 175 yaya(lar) (tyifesi) : 90, 224, 437; ihrc : 437; tahrri : 629, 902; tfenkci : 294; larun haklarndan geldrmek : 808; likden kmak : 90 yayaba(lar) : 425, 437, 555, 655, 808, 857; nun evin basdurmak : 437 yayabalk : 237, 538; gedkleri tevchi : 915 yaylak(lar) : 133, 141, 299, 571; tamr slh : 13 c; tathr tevs : 13 c; tevs u tathri : 12 c; da bulunan tavyife : 893; an avdet : 528; dan salvirmemek : 9 c; un ayrlarn hfzitdrmek : 13 c; un yirlerini hfzitdrmek : 13 c yaylu kavvs ihrc : 248 yazlu; piydeler : 555; rayyet : 555; lar ile yoklayup defter eylemek : 1154; s olmamak : 1112 yazular ile defter eylemek : 185, 1156 yazup defter eylemek : 1017, 1048, 1091 yedek develer : 710 yeseri; bk kalmak : 1173; yi gemiler ile irsl eylemek : 1173 Yehd(ler) [/Yehdiyn] : 332; hslar : 1099; tyifesiyle mueret mcselet : 332; den cem olunan aka : 1011; den ve nasrdan hll hllerine gre aka cem itmek : 1011; nn aniys yoklanmak : 1011; n limi : 332 Yehdiyn bkz. Yehd yek-dil olmak : 130, 1147 yek-dil yek-cihet; olmak : 1, 2, 3, 16, 35 c, 39 c, 47, 184, 213, 215, 228, 287, 319, 325, 326, 367, 387, 394, 762, 775, 778, 789, 1006, 1007, 1034, 1064, 1074, 1088, 1156, 1165, 1166, 1179; olmalarnda ihtimm itmek : 1128 yelken : 48, 388; biz(ler)i : 675, 1059; bizi tahml idp alup gitmek : 1145; gstermek : 10, 264; resleri : 710; tedrki : 244; l kfir : 291 yelkenci; gnderilmek : 1044; tayn irsl eylemek : 1044, 1045 Yemen : 51, 73, 74, 75, 89, 97, 103, 110, 537, 542, 596, 597, 632; belerbeisi : 73, 84, 89, 110, 537, 542, 1105; gnllleri : 89, 110; slh : 73; kul : 89, 110; muhfazas : 89; muhfazas hdmeti : 110; mhimmt : 103; seferi : 362, 509; serhddi : 542; vilyeti muktat frht olunmak : 1105; 'de hdmetde olmak : 76; 'de muhfaza hdmeti : 89; 'e kul yaz(l)mak : 89, 110; 'e tayn olunup irsl olunanlara virilen vade : 1105; 'e varnca yolda olan bender emnleri : 74; 'e varnca yolda olan dizdrlar : 74; 'e varnca yolda olan kdlar : 74; 'in slh u tathri : 76 Yenb : 906 yeni tahvle muhtc olmak : 893 Yeni, gazdan saflu yiitlere ba u bu : 1076

446

Yeniada : 312, 649, 1053; skelesi'ne aa indrilmek : 1053; 'ya gemi aac indrmek : 1054 Yenibzr : 282, 458, 459; kazs : 651; kds : 282, 301, 459, 554 Yenice karyesi, shaklu kz. : 443 Yenice-i Kzlaa kds : 25 c Yenice-i Vardar kds : 208, 1050 Yenir, Bergos ks. : 965 yenieri(ler) (tyifesi) : 10, 78, 80, 149, 163, 184, 264, 291, 294, 298, 301, 316, 340, 423, 434, 479, 551, 597, 610, 611, 625, 797, 801, 809, 837, 848, 860, 881, 914, 915, 918, 919, 922, 923, 945, 1088; arasna taze karmak : 915; arasnda yirl Tat ve evld- Arabdan kimesneleri ref eylemek : 1008; blkbalar : 11 c, 509; kartmak : 434; Donanma-i Hmyn'a tayn olunmamak : 1182; gedi tevchi : 597; gedi virilmek : 597; gedine mutasarrf olmak : 1008; gedine Rm yiitlerinden yarar kimesneleri yazmak : 1008; gedkleri tevchi : 915; gnderilmek : 45 c, 54 c; irsli : 88, 184; katli : 611; kethuds : 1088; kisveti : 80; kolmak : 392; sayasnda komak : 602; muhfaza in alkonmak : 1182; odabalar : 11 c; serdr : 54 c; tayni : 207, 423, 425, 508, 509, 918; yazlmak : 918; i gemiye koymak : 54 c; i odabalar : 1088; n tfenge ihtiyc olmak : 1092; n ulfeleri : 54 c; nn hdmetine istihdm itdrmek : 1008; nn kul : 597 yenieri aa(s/lar) : 56 c, 80, 125, 449, 605, 915, 934, 1008, 1030, 1088, 1195; tezkresi : 914 Yeniil kds : 16 c Yeniky karyesi, Hslar kz. : 637 Yeniehir; kazs : 58; kds : 1 c, 23 c, 128, 208, 569, 618, 810, 927, 1013, 1109; Kona : 1 c Yesr Gnllleri kethuds : 800 yetm [/eytm] : 886; a sebeb-i ma olmak : 1013; eleri iddet-i ihtiyc ile muhtc u zell olmak : 1013 yevm krk aka ile aa olmak : 1180 yevm sekiz akaya mutasarrf olmak : 992 ylm kumlar tathr itdrmek : 1147 ykup temelinden in itmek : 1211 Ylanba skelesi, Finike, Elmalu'ya tbi : 66 yllk hsllar mevkfa zabtolunmak : 44 yiit(ler) : 473, 509, 774; yazlmak : 1076; den mukarrerler yazmak : 1045; den tfenk ve ok u yay istimline kdir yarar yiitler yazlmak : 1076; e ba u bu tayn eyleyp gnderilmek : 1076 yiitba tayni : 148 yim yimek : 340, 918; almamak : 466; virmemek : 918 yir : 15; ile berber eylemek : 273; ile berber hedmeylemek : 272; tayn eylemek : 819; e urup katlitmek : 820 Yirgi Kalas, Nibol sn. : 609, 622; voyvodas : 420 yirine kesk ve krpuk aka virmek : 1167 yirlerinden fergat itmek : 658 yirlerine dem varmaynca emre muhlif gelmemek : 1105 yirlerine gelp gitmek : 1153 yirlerine gitmek : 790 yirlerine varup skin olmak : 1152 yirl ehl-i fesd : 1059 yirl nyibler; reyya env- teadd v zulm eylemek : 1137; den reyaya zulmidenler : 1058 yirl Tat; ve evld- Arabdan kimesneleri ref eylemek : 1008; lar yenieri gedine mutasarrf olmak : 1008 yirl yir(ler)i; nde koymak : 1147; nden dikkat ihtimmla hakk zre teft itmek : 991; nden erle teft olunmak : 1050; nde yatup kuleleri hl komamak : 933; ne gelp gitmek : 1153; ne temekkn itdrilmek : 1126; ne varup mrtedd olmak : 982 yirl yirinden teft : 910; eylemek : 1048; olunmak : 995; tefahhus eylemek : 934 yirllern brgrin almak : 34 c

447

yirlyn tyifesine gedk virilmemek : 915 yitimesi sn mnsib olan bir mahalde cemyyet zre olmak : 1194 yitimi olanlar : 128 yourd tedrki : 1 c yokla(n)mak : 254, 664, 779, 786, 915, 1083 yoklama; da bulunmak : 759; da bulunmayanlarn tmrlar mahsli mrye zabtolunmak : 785 yoklamac irsli : 785 yoklanmadn gemek : 1161 yoklanup; defter olmak : 1154; grilmek : 1204 yoklayup; defter eylemek : 1154; isimleri ve ba karyeleri ve yazular ile defter eylemek : 1156; mevcdlarn isimleriyle defter itmek : 1085 yol(lar) : 333, 479, 827; ayrtlanmak : 12 c; ayrtlanup tathr olunmak : 716; basmak : 159, 441, 559, 614; beklemek : 1138; bozmak : 853; bulmak : 588; hkmi : 861; ihds itmek : 827; ihtiyclarn temn in develer virmek : 827; kesmek : 599, 977; mesdd olmak : 897; sedditmek : 230; seddolmak : 896; tahss itmek : 827; zerinde olan kdlar : 1172; zerinde olan kury synet itdrmek : 1187; a inp fesd enat eyledkleri sbit olanlar : 986; a inp fesd enat itmek : 964; a ve bile gelmek : 1138; da gaybet it(dr)mek : 1040, 1197; da gaybet itdrmekden hazer eylemek : 1167; da kaurlmakdan hazer eylemek : 1222; da koyun tatmamak : 927; da muhkem hfzitmek : 1207; da onat hfzeylemek : 1056, 1123; da ve derbendlerde tutmak : 1162; da ve izde gaflet ile gaybet itdrmekden hazer : 870; da ve izde gaybet itdrmekden hazer : 853; da ve izde hfzeylemek : 879; da ve menzilde mft meccnen kimesnenn nesnesin almamak : 1132; da zyi(?) olmak : 896; da zulm teadd itdrmemek : 1078; dan hacca gitmee bir ferde ruhsat virmemek : 897; bend u sedd eylemek : 897; pk tathr eylemek : 716; sedditmek : 497; tathr eylemek : 716; na gelmek : 603; na inmek : 299, 986, 1190; un kapatlmas : 827; una gelp men itmek : 815 yolc brgrin almak : 34 c yolda(lar) : 69, 162, 282; ile zindegnesi olmamak : 1135, 1180; n habsitmek : 260; na dahl taarruz itdrmemek : 1146; na dahl taarruz olunmamak : 1145; un buldurup elegetrmek : 831 yoldalk : 314, 327, 1088; itmek : 928, 992; mukbelesi : 93; da bulunmak : 1121, 1166 Yollyk karyesi, shaklu kz. : 443 yoma urgan : 67, 70 Yorgi veled-i Bisa(?) [/Tavlazar], zimm, Bergos k., Marmara kz. : 323 Yorgi, Eleni ol, drende, zimm, Elvnbel k., Vize kz. : 830 Yorka(?) karyesi, Riyekan nh., Hersek sn. : 486 Yovan Voyvoda, Bodan Voyvodas : 1128, 1139, 1143, 1171; ile hsn-i ittifk u ittihd itmek : 1171; 'ya muvenet eylememek : 1171 yriyi olmak : 954 Yrk kds : 1213 yrk(ler) (tyifesi) : 39, 64, 221, 238, 243, 255, 557, 572, 603; eriba(s/lar) : 64, 221, 225; elinde bulunan tfenkler : 848; ekncileri : 48; ihrc : 221, 243, 788; muharriri : 572; sbas : 3 c, 221, 788, 1073; teks : 572; in haymnesini teft eylemek : 572 Yrk(yiri) Kona : 1 c Yukaru Cnib [/Yukaru Taraf] : 86, 118, 120, 144, 145, 155, 450, 492, 566, 593, 607, 645, 817, 822, 873, 874, 938; ile alkas olmak : 929; ile mumele : 566, 674; 'den gaflet zre olmamak : 938; 'den gelen nme : 938; 'den mevt gelmek : 593; 'e varan csslarun ahbr : 938; 'e yarar demler gndermek : 876; 'n ahvl etvrn ve syir fikr tedrklerin tetebbu u tecesss itdrmek : 938; 'n ahvl etvrn tetebbu u tecesss : 593; 'n ahvl etvrn tetebbu u tecesss eylemek : 806; 'n ahvlin tetebbu u tecesss itdrmek : 876 Yukaru Taraf bkz. Yukaru Cnib Yukarubzr mevz, znikmid : 805 Yumrkilise karyesi, Maltyye : 1090 yund : 72

448

Ynus bin Mehmed, Eirdr ks. : 410 Ynus avu, Dergh- Muall avu, hssa kadrgalar krei kesilmesi hdmetine memr, Kemer : 524, 646, 757 Ynus Muhammed bin Abdlgaffr, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Ynus, Emr, Sad vilyeti sbk eyhu'l-Arab : 108 Ynus, erbb- tmrdan, hkm virilen : 201 Ynus, Hc, Imdiyye Hkimi Sultn Hseyin Be'in kethuds : 330 Ynus, Kd, Gelibol : 1118 Ynus, mrtedd, Toanc k., Dimetoka kz. : 982 Ynus, Yukaru Cnib ile mumele idp nzr u sadakt cem eyleyp gnderenlerden, Musul : 674 Ysuf bin Sli, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Ysuf [/Ah], ehl-i fesd, Aksary kz. : 433, 436 Ysuf, Alaybei : 1138 Ysuf, arz getren : 615 Ysuf, ehl-i fesd, Eskiehir kz. : 879 Ysuf, ehl-i fesd, Konya kz. : 736 Ysuf, ehl-i fesd, Zviye k., Bzrck kz. : 815 Ysuf, Kemendci, Edirne kz. : 590 Ysuf, Musul Sanca Bei : 142, 435, 929 Ysuf, Sinn Paa Imreti Mtevellsi : 872 Ysuf, Trhala Bei Osmn Be'in Mr-hr : 128 yuvalak(lar) : 58, 113, 115, 116, 151, 182, 212, 277, 290, 293, 366, 519, 522; dk(il)mek : 231, 661, 1218; dken ocaklara cevher eken taclarun yoluna gelp men itmek : 815; gnder(il)mek : 131, 151; hdmeti : 815; ihtiyc : 289; irsl olunmak : 1172; irsli : 180; ilemee iltizm itmek : 1114; iletmek : 661; mhimmi : 231; tahsl itdrmek : 1114; tedrki : 113, 283, 289, 430; teslm eylemek : 1114; u barut tahml itdrp irsl eylemek : 1172; yonmak : 231 Yuvan, harc akasn yol keserek alan, Srsan(?) k., Bodan : 599 yk : 182, 645 yn virdrmemek : 333 yz aklklar; tahsli : 184, 518; nda bulunmaa ikdm eylemek : 1166; nda bulunmak : 1103, 1165 yzbalar : 513; yla cnib-i yemn gnllleri irsli : 876 Yzde kds : 16 c Yzdepre kds : 602, 880 yzi a olmak : 1064 yzi ve elleri kan olmak : 1097

zaf; mstevl olmak : 1137; tr olmak : 1215 zam(ler) [/zam] : 49, 59, 95, 195, 272, 273, 279, 281, 287, 294, 327, 340, 342, 351, 401, 415, 440, 471, 508, 516, 544, 548, 579, 647, 770, 786, 801, 867, 922, 923, 1160, 1203 Zb suyndan kelek getrigelen tavyif : 893 zbitlara itat : 825 zabt : 417, 435, 439, 494, 548, 560, 569, 585, 632, 690, 915; eylemek : 378, 431, 507, 528, 621, 819, 876; eyleyp bey- men-yezd itmek : 1031; in tayn olunmak : 1138; itdrmek : 466, 658; itmemek : 962; olunmak : 542, 785, 960; u esr olmak : 585; u hmyet : 542; a kbil olmamak : 880

449

zabt u hfz : 8, 83, 319, 730; eylemek : 441; itdrmek : 1035 zabt u hrset : 286; de ihtimm zre olmak : 866 zabt u kabz : 109, 241, 353, 459, 569, 951; eylemek : 882; itdr(il)mek : 579, 1013; itmek : 917; olmak : 706 zabt u rabt : 184, 325, 326, 537, 542; - askir : 521 zabt u synet : 325, 326, 1034; olunmak : 918; -i memleket : 43 c; -i rayyet : 5 c, 10 c, 509, 537, 1036 zabt u tasarruf : 420, 558; olunmak : 1099 Zaesne; (sanca) bei : 1057, 1202; sanca kdlar : 1201, 1202 zd zahre tekmli : 26 zd zevde : 141, 143, 186, 221, 255, 301, 684, 713, 714, 723, 788, 857; almak : 375; ihrc : 740; tedrk ihzr : 801; tedrki : 115, 196, 298, 573, 623; tekmli : 26, 367; leriyle ihrc eylemek : 1073 Zadra Kalas, harb kala : 1079; 'nun martolosbas : 1079 zafer nusret : 51 Zagreb : 404 Zara-i Atk (kazs) : 725, 734; kds : 64, 725, 742 Zara-i Cedd (kazs) : 725, 734; kds : 725, 742 Zara-i Yenice kds : 740 Zara; kds : 1063; krekcileri gelmemek : 1173; krekcilerin gemilere koymak : 1173; ve Silistre'ye varnca mbeynde vk olan kdlar : 944, 945 zahre [/zehyir] : 3, 12 c, 16, 34, 35, 46, 61, 143, 179, 237, 281, 283, 289, 355, 396, 422, 468, 519, 522, 532, 630, 684, 704, 712, 714, 715, 726, 735, 804, 860, 885, 918, 924, 927, 994; ahvli : 366; almak : 301; ashbna vsl olmayup m-beynde ketm bel olunmak : 1204; bbnda muzyaka ekilmemek : 18 c; bey : 16 c, 46 c, 731; cem : 55, 727, 1204; der-mahzen olmak : 1204; dkilmek : 885; emni : 32; garkolmak : 1064; germek : 396; gelmek : 725, 740, 742; getr(t)mek : 290, 292, 519, 522, 1023, 1084; gnderilmek : 7, 16 c, 924; hzr u mheyy eylemek : 16 c; hzr u mheyy olmak : 18 c; hussnda mukayyed olmak : 1064; in darus olmamak : 994; ihrc : 1 c, 179, 393, 397, 399, 719, 721, 722, 730, 734; ihtiyc : 771; ihzr : 1, 1 c, 573, 718, 720, 721, 722, 732, 733, 741, 742, 1064; ihzrna muvenet : 1 c; ile meml bara : 771; ile takviyet : 762; irsl sli : 179; irsli : 103; klleti : 348; m-beynde zyi u telef olmak : 1204; muzyakas : 1 c, 16 c, 237, 264, 366, 389, 721, 725, 731, 885; muzyakas ekdrmemek : 517; te yakadan gelmek : 1064; te yakaya germek : 1064; shbleri : 16 c, 46 c; shbleri veklleri : 16 c, 46 c; sal(n)mak : 504, 725; siri : 726; tahml itdrmek : 1084; tahml itmek : 50 c; tahmli : 23 c; taleb itmek : 762; talebi : 141, 265; tedrk itmek : 46 c; tedrk olunmamak : 734; tedrk ihrc : 885; tedrk ihzr : 16 c, 196, 714, 801; tedrki : 1 c, 12 c, 16 c, 18 c, 23 c, 115, 179, 237, 265, 298, 361, 389, 409, 573, 713, 714, 715, 718, 720, 721, 723, 726, 728, 730, 733, 734, 739, 741, 742, 760, 809, 901, 924, 994; tedrkine muvenet : 18 c; teklf olunmak : 16 c, 731; tevz olmak : 815; tevz : 713; vir(il)mek : 733, 1022; viren siphleri habsitmek : 1022; virilmekden ihtirz eylemek : 1022; v meklt : 743; de muzyaka v ihtiyc olmak : 762; i ketmidp ashbna sl eylememek : 1204; in aka ile narh- rz zre alvirmek : 1218; in tedrk itdrmek : 1064; si olmayanlara teadd olmak : 46 c; si olmayanlara zahre teklf olunmak : 16 c; n siri : 741; ye muvenet : 1 c; ye muzyaka ekilmek : 12 c Zkir Mustaf, Mltezim, Muktat Nzr, Yanya : 1109 Zakise; cezresi, Venedik : 287; bei : 60; Kalas : 62 zlim; e inet idenler : 1050; e ihnet : 542 Zamantu Kalas : 712; dizdr : 712; kethuds : 712; meremmt : 712 Zamantu; kazs : 712; kds : 16 c, 139, 652; Memlehas : 712 zarar; eylemek : 1183; eylemek ihtimli : 391; getrdilmemek : 1170; iri(me)mek : 39 c, 42 c, 398, 899, 1150, 1191; iridr(il)mekden hazer eylemek : 1064, 1181; iridr(me)mek : 58 c, 470, 787, 826, 1171, 1183; iridrilmekden hazer itmek : 1074, 1181; iridrilmekden ihtiyt eylemek : 1217; iridrilmekden ihtiyt zre olmak : 1179; iridrmek kasdnda olmak : 1171; iriecek

450

mevza nzr olmak : 1006; kasdn itmek : 1009, 1194; kasdiden ekynun haklarndan gelmek : 1191; mterettib olmak : 1019, 1086; olmamak : 15 c; u gadr : 109; u hasret eylemek : 499; u noksn : 156; u teadd : 38 c, 140; - mm olmak : 957; - mla kefl : 991; olan dekknn ref : 1136; olan evlern ref : 1136; olan hsllklarun ref : 1136; olan mezbelelkun ref : 1136; olmak : 1136; n def eylemek : 1136; n erle def u ref : 1019; n erle ref u def itmek : 1086 zarar kasd : 366, 438; n iderse irimek : 1009; n itmek : 1009, 1130, 1194; na kmak : 1079; na gelmek : 1006, 1192; na gelp yollar beklemek : 1138; na gezmek : 1183; na hareket itmek : 1128, 1139; na Leyh vilyetinn ekysn yanna cem itmek : 1191; na zerlerine gelmek : 59 c; nda olmak : 1142 zarar u gezend : 10, 14, 15, 16, 19, 66, 69, 186, 257, 507, 1022; iridr(me)mek : 21 c, 58 c, 180, 212, 229, 240, 267, 299, 326, 369, 406, 466, 471, 476, 481, 482, 499, 507, 634, 698, 782, 851, 1022, 1024, 1073, 1077, 1193; iridril(me)mek : 20 c, 22 c, 26, 218, 264, 284, 287, 316, 367, 530, 628, 1177; iridrilmekden hazer : 398, 774; iridrmek kasdna eky v mfsidn cemne mberet itmek : 1128; iridrmek kasdnda olmak : 1143; iridrmek kasditmek : 1034; iridrmekden hazer : 509; iridrmekden hazer eylemek : 1155; iridrmekden ihtirz : 8 c; iridrmekden ihtiyt eylemek : 1034; irimek : 2 c, 5 c, 10 c, 42 c, 43 c, 54 c, 297, 310; irimek ihtimli : 936; kasd : 315 zarar u ziyn : 139; ekmek : 969; eylemek : 507, 536, 877; iridr(me)mek : 608, 942; iridrmeden uladurmak : 1172; irimedin def u refleri : 39 c; itmek : 798; virmek : 160 zarar- er; leri olanlar : 1019, 1086; nn def : 1010; si olmak : 1010 Zarfe bint-i Leyl, Hcrmerd k., orlu kz. : 812 zv- Yehdiyn bkz. rv- Yehdiyn Zaverde karyesi : 17 Zviye karyesi, Bzrck kz. : 815 zviye; bins : 589; tamri : 589 zyi; olmak : 1163; sretinde kaydndan emr ihrc itmek : 928, 992; sretinde tekrr emr-i erf taleb itmek : 992 zyi u telef : 20, 126; olan zehyir : 1204; olmak : 1204; itdrmemek : 704 zyid barut : 13 c zyid harc virilmemek : 918 zemet(ler) : 59, 98, 135, 471, 519, 522, 656, 685, 804, 813; almak : 330, 503; hssa ilhk olmak : 98; olmak : 1211; tasarruf idenler : 415; tasarruf itmek : 59 c; tevchi : 96, 135, 656, 875; tmrlarna dahlolunmamak : 922, 923; e mutasarrf : 236; i ocak tark ile yazlmak : 813; ine dahlolunmamak : 923 Zebd kazs, Rumhiyye sn. : 586 zebn; kmak : 860; olmak : 207 zecr; ile nefyitmek : 957; itmek : 1196 zehyir bkz. zahre zekt : 128 Zekiyye sanca bei : 8 zell zebn olmak : 710 zelzele : 615 zencr; den kamak : 870; e takmak : 321 Zencre; sanca bei : 875; Kalas : 807; Kalas b-hsl olmak : 875 Zengene sanca bei : 41 c Zengene tyifesi : 428 zerde almak : 1216 zevd zahre : 206, 211, 218, 253; muzyakas : 143; tedrki : 103 zevd zehyir; huss : 265; tedrki : 265 zevde; nn tedrki : 924; yi akalaryla virmek : 141

451

zevyid : 579; ifrz : 579; -i evkf : 332 zevc(e) : 511, 816; sin ekmek : 972; sin okla urup mecrha eylemek : 925 Zeynel Be, Hakkri Bei : 135, 671, 832, 833 Zeynel, eyhn tyifesinden, maktl, Musul : 150 Zeynelbidn, arz getren : 656 Zeyn, mahkeme-i erfe serho gelen, Siroz : 339 Zeynddn bin el-Mark, Gazze Mahkemesi sbk nyib ktibi : 687 Zeynddn, fevtolan harm, Vidin : 1188 zll-i tfet : 325; -i hmyet : 698 zll-i hmyetde masn u mahfz olmak : 325 zll-i refet : 448 zll-i sadet : 326 zy u kl ilhk : 542 z-kymet esbb frht itdrmemek : 1059 Zi'l-kadeteyn ulfesi : 54 c Zifoz sleri gibi syn zre olmak : 1176 zift : 171, 1209; bk kalmak : 1173; getrmek : 1023; gnderilmek : 312; ihzr : 526, 527; tedrki : 244 Zihne; kazs : 772; kds : 239, 772, 810 Ziln Aret(ler)i (tyifesi), Bitlis yaylaklarnda : 133, 241, 528, 799, 1113 Zime Mozalor(?), zimm, sleri karyeye getiren, Hsr mh., Razin k., Kalamata kz. : 101, 124 zimem-i ns : 800 zimemde bakya tahsline muvenet itmek : 1108 zimmet(ler) : 108, 112, 130, 134, 135, 282, 315, 316, 344, 351, 353, 417, 446, 457, 462, 469, 487, 506, 532, 538, 541, 565, 568, 569, 582, 670, 693, 706, 800, 803, 820, 858, 863, 866, 882, 910, 911, 924, 929, 947; zuhr itmek : 55 c; de ml zuhr itmek : 140; deki ml- mrye tahsl eyleyp gndermek : 998; deki ml- mryi tahsl idp mr in kabzeylemek : 1108; deki ml- vakf alnmak : 1223; deki ml gndermek : 998; inde aka bk olup ed eylememek : 999; inde bk kalan ml tahsl olunmak : 995; inde bk kaydeylemek : 917; inde lzim olan ml in zabtolunmak : 1093; inde ml zuhr itmek : 1093; inde ml- vakf olmak : 1223; inde ml- vakf zuhr itmek : 1223; inde mr ml bulunmak : 109; inde olan ml alnmak : 999; inde olan ml esbb emlkinden ve kfelsndan tahsl eylemek : 930; inde olan ml gndermek : 999; inde olan ml taleb eylemek : 999; inde sbit zhir olan ml- vakf kendlerinden ve kefllerinden cem u tahsl itdrilp alkalar kat olunmak : 991; inde sbt u zuhr bulan ml cem u tahsl itmek : 998 zimmet-i himmet-i hne : 542 zimm(ler) : 112, 159, 363, 486, 610, 658, 681, 708, 965, 973, 980, 984, 996, 1043, 1145, 1146; al niyyeten fsk u fcr eylemek : 1063; fukarya zulm hayf idenler : 1023; mslimnlara hamr bey eylemek : 1063; den her gemiye ehl-i vukf yarar kulaguz koymak : 1173; e tenbh yasak itdrmek : 1063; i mekel idinmek : 1023; n gemicileri : 1023; n kzlarn istedkleri kimesnelere virdrmek : 1023; n neccr u kalafatclar : 1023; yi katleylemek : 931 zimm celeb; elegetrilmek : 1038; tecesss olunmak : 1038 zindn; basup mahbslar alup karmak : 55 c; tamr termmi : 669; a girmek : 1151; da bulunmamak : 55 c; da habsolmak : 614; da olan kanlu ve hrsuzlardan nefern rvetin alup salvirmek : 931; dan gaybet eylemek : 1151; dan hals olmak : 614; kaldurmak : 669 zindegnesi olmamak : 1135, 1180 zir : 460; u dirhemler tamgasuz olmak : 460 zirat : 353, 564, 579, 589, 679, 702; eylememek : 673; in bildrmemek : 658; idilen yirler : 19 c; idp teaddi eylemek : 892; ilerini brakmak : 825; it(me)mek : 130, 338, 658; otarmak : 456 zirat hasret; eylemek : 666; e mberet itmemek : 658

452

ziyde; eylemek : 1114; hazer eylemek : 1172; nefere ihtiyc olmak : 1177; zulm hayf eylemek : 991; ye kabl itmemek : 1184; ye kabl itsnler diy tazyk eylemek : 1184; yi kabl itmek : 1114 ziyde aka; aldurmamak : 1137; almak : 1137; salmak : 1011 ziyrete gelen melhde ahvlin ilm : 817 zuf; firr itmek : 906; nun temekkne meclleri kalmamak : 906; ya teadd : 453 zuhr; eylemek : 1059; iden ehl-i fesdun tefti : 1111; a gelmek : 1059; a getr(il)mek : 982, 1059; a getrilen nakdiyyeyi Dergh- Muall'ya getrmek : 1059; a getrp reyya reddeylemek : 1204 zul()m(ler) : 265, 410, 602; def : 571; idenleri isimleriyle ve zulm teaddleriyle yazup bildrmek : 1058; itmek : 1162; den kamak : 825; e mun olm olmak : 1050; en tutup habsitmek : 1040; i vk olmak : 1210; i arzolunmak : 1078 zulm hayf : 413, 414, 461, 571, 583, 584, 587, 705, 863; eylemek : 966, 991; idenler : 1023; itdrmemek : 431, 978; itmek : 443; ol(un)mak : 1190, 1207; olmakdan hazer eylemek : 1163 zulm teadd : 109, 150, 259, 265, 343, 397, 399, 410, 414, 429, 456, 466, 504, 530, 538, 540, 550, 556, 563, 567, 580, 668, 698, 708, 710, 711, 725, 742, 820, 887, 888, 925, 962, 966, 967, 978, 981, 1050; eyle(me)mek : 445, 981, 1040, 1132, 1184; iden nyibler : 1137; itdr(me)mek : 322, 876, 974, 1078, 1184, 1215; itdrilmemek : 1106; itdrmekden ihtirz eylemek : 1184; itmek : 1210; olmak : 1102; olmakdan hazer : 893; olmakdan hazer itmek : 1011; olun(ma)mak : 1011, 1184, 1215; den hl olmamak : 1125; den harb olmak : 156; den perkende olmak : 962; leri idenleri defter itmek : 431; leri sbit zhir olmak : 1050; leriyle yazup bildrmek : 1058; si olmak : 1050 zr hid ikmet itdrmek : 1210 zam bkz. zam zam ihrc : 306 zam karyeleri reys : 342 zam neferleri : 324 zam tmr : 579 zam v eriba(lar) : 200, 256, 276, 304, 763, 768 zam v erbb- tmr : 2 c, 4 c, 5 c, 178, 181, 198, 232, 314, 440, 465, 509, 678, 696, 770, 1027, 1106; eribalar ile hzr u mde olmak : 776; ihrc : 520; karyeleri : 412, 726, 735; dan dahlitdrmemek : 1030; dan ekv itmek : 1067; alaybeilerile ihzr : 774; alaybeilerine komak : 7 c; bir mnsib mahalde cemyyet itmek : 1156; eribalarla ihzr : 774; ile kup varup cemyyetde bile olmak : 1078; ile hzr olmak : 1156; mretteb mkemmel dmen yarayla ihzr : 774; yla mretteb mkemmel dmen yarayla irimek : 1165; la knn zre cebe v ceven ve cebelleriyle hzr u mheyy olmak : 1165; un maslihn grmek : 1089 zam v siph(ler) : 5 c, 55, 212, 253, 298, 305, 327, 404, 516, 955; anbrlar : 1 c; gemilere girmek : 1104; tayni : 516; den nd muhlefet idenlerin arzeylemesi : 955; e hfz u hrseti lzim olan yirleri hfzitdrmek : 955; i alaybeisine koup stanbul'a uladurmak : 1104; i ile dmen yarayla mretteb mkemmel olmak : 1166; i ile gelp irimemek : 1104; i ile ve aknc tyifesiyle mretteb mkemmel dmen yarayla yrimek : 1166; i ve aknc tyifesiyle irimek : 1165; i yoklamak : 254; n sefer-i hmyna tevecchi : 10 c zamy zabteylemek : 325, 1057 Z'l-kadriyye [/Zlkadir/Dulkadir/Dulkadriyye]; belerbeisi : 18 c, 621, 811, 1052; kdlklar : 18 c Zft(?) bin Cezre, harm, tyife-i Hcbeli'den : 544 Zlkadir bkz. Z'l-kadriyye zmrrd madeni iltizm : 108 Znnn bint-i Leyl, Hcrmerd k., orlu kz. : 812

453