AKDENZ NVERSTES SOSYAL BLMLER ENSTTS

Bilsen . ZDEMR

PATARA ROMA DNEM GNLK KULLANIM SERAMKLER

Danman: Prof. Dr. Taner KORKUT

ARKEOLOJ ANABLM DALI Yksek Lisans Tezi

Antalya 2009

NDEKLER
KISALTMALAR VE KAYNAKA......iii ZET..........xiv ABSTRACT................xv NSZ..........xvi 1. GR.1 2. PATARA TARHNE GENEL BAKI.3 3. PATARA ROMA DNEM GNLK KULLANIM SERAMKLERNN ELE GET ALANLAR............................................................................................................................5 3. 1. Ana Cadde..5 3. 2. Hurmalk Hamam..5 3. 3. Meclis Binas..6 3. 4. Modestus Tak7 3. 5. Oygu Mezar 42...7 3. 6. Tepecik...7 3. 6. 1. Tepecik Bey Evi.....7 3. 6. 2. Tepecik Nekropol.8 4. SERAMK FORMLARI TERMNOLOJS.......................................................................10 5.TPOLOJK VE KRONOLOJK AIDAN PATARA ROMA DNEM GNLK KULLANIM SERAMKLERNN NCELENMES..........................10 5. 1. Masa Kaplar.11 5. 1. 1. mlek Altl.......11 5. 1. 2. Bardak...14 5. 1. 3. Kadeh....15 5. 1. 4. Kase.......18 5. 1. 5. Marapa.....22 5. 1. 6. Tabak.....31 5. 1. 7. Tas.........................................................................................................34 5. 1. 8. Testi.......................................................................................................35 5. 2. Piirme Kaplar......................................................................................................45 5. 2. 1. Gve....................................................................................................46 5. 2. 2. Mangal...................................................................................................52 5. 2. 3. Tava.......................................................................................................54 5. 2. 4. Tencere..................................................................................................59

ii 5. 3. Depolama Kaplar.................................................................................................66 5. 3. 1. Amphora................................................................................................66 5. 3. 2. Depolama Seramii...............................................................................68 5. 4. Dier Seramikler...................................................................................................71 5. 4. 1. Bakra....................................................................................................71 5. 4. 2. anak.....................................................................................................73 5. 4. 3. Havan Kolu............................................................................................77 5. 4. 4. Kapak.....................................................................................................78 5. 4. 5. Kepe.....................................................................................................83 5. 4. 6. Havan.....................................................................................................84 5. 4. 7. l Kab ..............................................................................................86 5. 4. 8. Szge....................................................................................................87 6. PATARA ROMA DNEM GNLK KULLANIM SERAMKLERNN RETMNE YNELK DEERLENDRME..............................................................................................89 6. 1. Hamur ve Astar Yaplar.......................................................................................91 6. 2. Seramik Frnlar ve Amorf Malzemeler...............................................................93 7. SONU................................................................................................................................96 KATALOG...............................................................................................................................98 GRAFKLER..........................................................................................................................190 TABLO...................................................................................................................................193 LEVHA DZN.....................................................................................................................194 LEVHALAR RESMLER ZGEM

iii

KISALTMALAR VE KAYNAKA
Akta Glen 1995 Akta 2002 Akta Glen 2003 Akta 2005 Akta 2007 . Akta F. Glen, Ana Cadde, bkz.: F. Ik, Patara 1992, KST 15, 2, 1995, 279-301. . Akta, Ana Cadde, bkz.: F. Ik, Patara 2000, KST 23, 1, 2002, 397-412. . Akta F.Glen, Ana Cadde, bkz.: F. Ik, Patara 2001, KST 24, 1, 2003, 1-10. . Akta, Ana Cadde, bkz.: F.Ik, Patara 2004, ANMED 3, 2005, 57-65. . Akta, Ana Cadde ve Agora Kaps, bkz.: F. Ik, Patara 2005 Yl Kaz ve Restorasyon almalar, KST 28, 1, 2007, 15-28. . Akta, Ana Cadde, bkz.: F. Ik, Patara 2006, KST 29,1, 2008, 59-72. F. Alanyal, Hurmalk Hamam, bkz.: F. Ik, Patara 2005 Yl Kaz ve Restorasyon almalar, KST 28, 1, 2007, 15-28. F. Alanyal D. en, Patara Hurmalk Hamam Frigidariumu ve Seramiklerinin Stratigrafik Olarak Deerlendirilmesi, bkz.: B.Karasu vd.(Ed.), IV. Uluslararas Katlml Seramik, Cam, Emaye, Sr ve Boya Semineri, Eskiehir 26-28 Kasm, SERES (2007) 412-429. F. Alanyal, Hurmalk Hamam, bkz.: F. Ik, Patara 2006, KST 29, 1, 2008, 59-72. T.O. Alpzen, A. H. zda, B. Berkaya, Bodrum Sualt Arkeoloji Mzesi Ticari Amphoralar, Eski ada Akdeniz Deniz Ticareti (1995). V. R. Anderson-Stojanovic, Stobi. The Hellenistic and Roman Pottery (1992). N. Atik, Die Keramik aus den Sdthermen von Perge, IstMitt, Beiheft 40 (1995). A. Aydemir, Phokaia Erken Roma Dnemi Piirme Kaplar, Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi (zmir 1995). A. Badie S. Lemaitre J. C. Moretti, Le Theatre du Letoon de Xanthos. Etat des Recherches, Anatolia Antiqua 12 (2004) 145-186.

Akta 2008 Alanyal 2007 Alanyal en 2007

Alanyal 2008 Alpzen 1995

Anderson-Stojanovic 1992 Atik 1995 Aydemir 1995 Badie vd. 2004

iv Bass Doorninck 1971 Baybo 2003 Bayburtluolu 2003 Becks 2007 Bekta 1989 G. F. Bass F. H. Doorninck, A fourth-century Shipwreck at Yassi Ada AJA 75, 1, 1971, 27-37. S. Baybo, Patara Kazlarnda Ele Geen Cam Eserler, Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi (Antalya 2003). C. Bayburtluolu, Arykanda (2003). R. Becks, Tepecik-Hyk Amas, bkz.: F. Ik, Patara 2005 Kaz ve Restorasyon almalar, KST 28, 1, 2007, 15-28. S. Bekta, zmir Mzesinde Bulunan Ge Roma Dnemi Seramikleri, Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi (zmir 1989). M. Berndt, Funde aus dem Survey auf der Halbinsel von Milet (1992-1999). Kaiserzeitliche und Frhbyzantinische Keramik (2003). J. Boardman, Schwarzfigrige Vasen aus Athen (1974). M. Bulba . Kzgut, Liman Hamam, bkz.: F. Ik, Patara 1992, KST 15, 2, 1995, 279-301. P. Callaghan, The Little Palace Well and Knossion Pottery of later third and second century B.C., BSA 76 (1981) 35-58. N. evik . Kzgut, Hurmalk Hamam, bkz.: F. Ik, Patara 1993, KST 16, 2, 1995, 253-265. N. evik M. Kunze G. Grosche, Meclis Binas, bkz.: F. Ik, Patara 1998, KST 21, 2, 2000, 91-104. G. De Luca, Via Tecta und Hallenstrasse Die Funde, Das Asklepieion, AvP XI, 4 (1984). R. Degeest, The Common Wares of Sagalassos. Typology and Chronology, SEMA III (2000).

Berndt 2003

Boardman 1974 Bulba Kzgut 1995 Callaghan 1981 evik Kzgut 1995 evik vd. 2000 De Luca 1984 Degeest 2000

Des Courtils Laroche 2004 J. Des Courtils D. Laroche, Xanthos Et Le Letoon: Rapport Sur La Campagne De 2003, Anatolia Antiqua 12 (2004) 309339. Diederichs 1980 Doer 1991 Dndar 2008 Eiring 2001 C. Diederichs, Ceramiques hellenistiques, byzantines, Salamine de Chypre IX, Paris E. Doer, Antik ada Amphoralar (1991). E. Dndar, Patara Unguentariumlar, Patara IV. 1 (2008). L. J. Eiring, The Hellenistic Period, in: Knossos Pottery Handbook. Greek and Roman, BSA Studies 7 (2001) 91-136. romaines et

Eiwanger 1981

J. Eiwanger, Keramik und Kleinfunde aus der Damokratia-Basilika in Demetrias, Demetrias V (1981).

Eisenmenger Mader 1995 U. Eisenmenger I. Mader, Bericht ber die Arbeiten an der Keramik, bkz.: J. Borchhardt, Bericht der Grabungskampagne in Limyra 1993, KST 16,2, 1995, 229-251. Elaigne 2000 S. Elaigne, Fine Ware from Late Hellenistic, Augustan and Tiberian Deposits in Alexandria (Egypt), RCRF Acta 36 (2000) 19-30. H. Eren, TDK Trke Szlk Bd. 1-2 (1988). D. Erol, Tralleis Kenti Kazlarnda Ele Geen Baskl Terra Sigillatalar, Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi (Aydn 2004). A. Erzen S. Baaran, Enez (Ainos) Kazs, 1990 Yl almalar, KST 13, 2, 1992, 53-67. F. Felten, Die Christliche Siedlung, Die Sp trmische Akropolismauer, Alt Agina I, 2, (1975), 55-79. N. Frat, Perge Konut Alan Seramii, Yaymlanmam Doktora Tezi (stanbul 1999). G. Forster, The Roman Period, in Knossos Pottery Handbook. Greek and Roman, BSA Studies 7 (2001) 137-164. V. Gassner, Das Sdtor der Tetraganos-Agora. Keramik und Kleinfunde, FE 13, 1 (1997). G. Gasperetti, Osservazioni Preliminari Sula Ceramica Romana di Iasos di Caria. Metariali Dal Quartiere a Sud Del Teatro, bkz.: C. Abedie-Reynal (Ed.), Les Ceramiques En Anatolie aux Epoques Hellenistique et Romane 23-24 Mays 1996, Varia Anatolica 15 (2003) 141-163. F. Glen T. Korkut E. Dk, TN 9-10 Amalar, bkz.: F. Ik, Patara 1999, KST 22, 2, 2001, 79-112. E. Gngr, Metropolis Kenti ada 7 ierisindeki Konut Seramii, Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi (zmir 2005). B. Grler, Tire Mzesi Cam Eserleri (1998). B. Grler, A Tomb Group of Roman Ceramics from the Village zgur in Tire, RCRF Acta 36 (2000) 113-117. D. B. Harden, The Glass of the Greeks and Romans, Greece & Rome 3, 9, 1934, 140-149.

Eren 1988 Erol 2004 Erzen Baaran 1992 Felten 1975 Frat 1999 Forster 2001 Gassner 1997 Gasperetti 2003

Glen vd. 2001 Gngr 2005 Grler 1998 Grler 2000 Harden 1934

vi

Hayes 1967 Hayes 1972 Hayes 1983 Hayes 1985 Hayes 1991 Hayes 1992 Hayes 1997 Hayes 2000

J. W. Hayes, North Syrian Mortaria, Hesperia 36,4, 1967, 337-347. J. W. Hayes, Late Roman Pottery (1972). J. W. Hayes, The Villa Dionysos Excavations, Knossos: The Pottery BSA 78, 1983, 97-169. J. W. Hayes, Sigillate Orientali, bkz.: Atlante dele forme ceramiche II 1-96 (1985) 1-96. J. W. Hayes, Paphos. The Hellenistic and Roman Pottery, Paphos Volume III (1991). J. W. Hayes, Excavations at Sarahane in stanbul. 2, The Pottery (1992). J. W. Hayes, Handbook of Mediterranean Roman Pottery (1997). J. W. Hayes, From Rome to Beirut and Beyond: Asia Minor and Eastern Mediterranean Trade Connections RCRF Acta 36 (2000) 285-297. J. W. Hayes, Late Hellenistic and Roman pottery in the eastern Mediterranean-an overview of recent developments, bkz.: M. B.Briese L.E. Vaag (Ed.), Trade Relations in the Eastern Mediterranean from the Late Hellenistic Period to Late Antiquity: The Ceramic Evidence, Sondbjerg Manorhouse, 1215 ubat 1998 (2005), 11-26. R. Higgins, Minoan and Mycenaean Art (1967). W. Hilgers, Lateinische Gef ssnamen Bezeichnungen, Funktion und Form rmischer Gef sse nach den antiken Schriftquellen (1969). G. Hbner, Zur Kchen und Grobkeramik aus Patras, RCRF Acta 35 (1997) 89-95. J. Isteni G. Schneider, Aegean Cooking Ware in the Eastern Adriatic, RCRF Acta 36 (2000) 341-348. F. Ik H.Ylmaz, Patara 1988, KST 11, 2, 1990, 1-21. F. Ik, Patara. The History and Ruins of the Capital City of Lycian League (2000). F. Ik, Patara, Lykia Birliinin Bakenti (2009) baskda.

Hayes 2005

Higgins 1967 Hilgers 1969

Hbner 1997

Isteni Schneider 2000 Ik Ylmaz 1990 Ik 2000 Ik 2009

vii

In Uygun 2001 In 2002

G. In . Uygun, TN 1-3 Amalar bkz.: F. Ik, Patara 1999, KST 22, 2, 2001, 79-112. G. In, Ointment or Medicine Vessels from Patara: An Overview of a Simple Hellenistic Form in the Ancient Mediterranean World, AA 2, 2002, 85-96. G. In, General Outlook to The Hellenistic Pottery of Patara, bkz.: S. Lemaitre (Ed.), Ceramiques Antiques En Lycie Les Produits Et Les Marchhes, Poitier 21-22 Kasm 2003 (2007) 137-149. G. In, Tepecik Sarnc, bkz.: F.Ik, Patara 2004, ANMED 3, 2005, 57-65. G. In, The Preliminary Report on the Hellenistic Pottery of Patara from the Tepecik Hill Excavations, Asia Minor Studien 55, 2008, 157-171. G. In F. Ik, Tepecik Bey Saray, bkz.: F. Ik, Patara 2006, KST 29, 1, 2008, 59-72. H. kan N. evik, Nekropol Kazlar, Oygu Mezarlar, bkz.: F. Ik, Patara 1997, KST 20, 2, 1999, 159-178. H. kan G. In . Uygun, Tepecik, bkz.: F. Ik, Patara 1999, KST 22, 2, 2000, 79-94. S. Japp, Frhrmische dnnwandige Hartware aus Pergamon, IstMtt 49, 1999, 301-331. M. Jurii, Ancient Shipwrecks of the Adriatic, Maritime transport during the first and second centuries AD, BAR 828 (2000). M. Karaosmanolu, Mettius Modestus Tak, bkz.: F. Ik, Patara 1989, KST 12, 2, 1991, 29-55. T. Korkut, Steinerne Mrserschalen aus Patara, AA, 2002, 233-245. T. Korkut, Bouleuterion, bkz.: F. Ik, Patara 2001, KST 24,1, 2003, 1-10. T. Korkut, Bouleuterion, bkz.: F. Ik, Patara 2002, KST 25, 1, 2004, 87-102.

In 2007

In 2005 In 2008

In Ik 2008

kan evik 1999 kan In Uygun 2000

Japp 1999 Jurii 2000

Karaosmanolu 1991

Korkut 2002 Korkut 2003 Korkut 2004

viii Korkut Grosche 2005 Korkut 2007 a T. Korkut G. Grosche, Likya Birlik ve Eyalet Meclisi, bkz.: F. Ik, Patara 2004, ANMED 3, 2005, 57-65. T. Korkut, Die kaiserzeitlichen Gebrauchskeramik aus Patara, bkz.: S. Lemaitre (Ed.), Ceramiques Antiques En Lycie Les Produits Et Les Marchhes, Poitier 21-22 Kasm 2003 (2007) 191-224. T. Korkut, Roma Dnemi Pataras Yemek Piirme Kaplar: Tavalar, bkz.: B. Karasu vd.(Ed.), IV. Uluslararas Katlml Seramik, Cam, Emaye, Sr ve Boya Semineri, Eskiehir 26-28 Kasm, SERES (2007) 431-449. T. Korkut, Die sptantike und frhbyzantinische Keramik aus Patara, bkz.: B. Bhlendorf-Arslan vd.(Ed.), Late Antique and Medieval Pottery and Tiles in Mediternean Archoeological Contexts, BYZAS 7 (2007) 147-168. T. Korkut B. Ercan, Roman Meals and Cooking Ware in Lycia: An Experimental Practice in Archeology, Akdeniz Sanat Dergisi, 2008, 95-106. T. Korkut G. Grosche, Das Bouleterion von Patara. Versammlungsgebude des Lykischen Bundes Patara II,1 (2007). K. Kouzeli G. A. Zachos, Middle-Late Roman Elateian Ware, Archaeological-Physicochemical-Petrogical Analysis, RCRF Acta 36 (2000) 554-560. G. Kuzmanov, Late Roman Glazed Pottery from Bulgaria, RCRF Acta 36 (2000) 225-234. S. Ladsttter, Keramik bkz.: H. Thr (Ed.), Hanghaus 2 in Ephesos Die Wohneinheit 4. Baubefund, Ausstattung und Funde, FiE VIII 6, 230-359, 2005. H.G. Liddel - R. Scott, A Greek-English Lexicon (1951). G. Ldorf, Rmische und frhbyzantnische Gebrauchskeramik im westlichen Kleinasien (2006). E. Lafl, Sagalassos Table and Common Wares from Seleukia Sidera in Psidia RCRF Acta 36 (2000) 43-47. I. Mader, Keramik der Forschungen im Gebiet von Kyenai aus den Jahren 1989-1992 bkz.: F. Kolb (ed.) Lykische Studien 3 Die Siedlungskammer von Kyenai in Lykien, Bericht ber Feldforschungen im Yavu-Bergland im Sommer (1996), 87-112.

Korkut 2007 b

Korkut 2007 c

Korkut Ercan 2008

Korkut Grosche 2007

Kouzeli Zachos 2000

Kuzmanov 2000 Ladsttter 2005

Liddel Scott 1951 Ldorf 2006 Lafl 2000 Mader 1996

ix Mandruzzato vd. 2000 L. Mandruzzato C. Tiussi V. Degrassi, Appunti sullInstrumentum dImportazone Greca ed Orentale ad Aquileia RCRF Acta 36 (2000) 359-364. F. Matz, Kreta-Mykene-Troja ( 1957). R. Meri, Spthellenistisch-rmische Keramik und Kleinfunde aus einem Schachtbrunnen am Staatsmarkt in Ephesos, FiE IX,3 (2002). R. Meri, Ein Ephesischer Schachtbrunnen: Chronologie und ausgewhlte funde der Spthellenistisch-Rmischen Zeit , RCRF Acta 36 (2000) 91-96. C. Meyer-Schlichtmann, Die Pergamenische Sigillata aus der Stadtgrabung von Pergamon, PF 6 (1988). V. Mitsopoulos-Leon, Die Basilika am Staatsmarkt in Ephesos. Keramik Hellenistischer und Rmischer Zeit, FiE IX 2, 2 (1991) A. Oransay, Antik ada Grek ve Roma Seramik Sanatnda Madeni Kaplarn Etkisi, II. Uluslararas Katlml Seramik, Cam, Emaye, Sr ve Boya Semineri, Eskiehir, Haziran, SERES (2002) 253-261. G. zbtev, M. S. 3. yzyl Phokaia Kaba Mutfak Keramii Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi (zmir 1995). M. zhanl, Hurmalk Hamam, bkz.: F. Ik, Patara 1996, KST 19, 2, 1998, 53-79. T. zkan H.Erkanal, bkz.: T. zkan (Ed.), Tahtal Baraj Kurtarma Kazs Projesi (1999). . zdoru, Gnlk mlek likleri, ANMED, 2005, 62. . zdoru E. Dk, Patara Seramik Frnlar bkz.: B.Karasu vd.(Ed.), IV. Uluslararas Katlml Seramik, Cam, Emaye, Sr ve Boya Semineri, Eskiehir 26-28 Kasm, SERES (2007) 399-411. . zyiit, 1989 Yl Phokaia Kaz almalar, KST 12, 2, 1992, 127-153. . zyiit, 1990 Yl Phokaia Kaz almalar, KST 13, 2, 1992, 99-122. D. P. S. Peacock D. F. Williams, Amphorae and the Roman Economy (1991).

Matz 1957 Meri 2002

Meri 2000

Meyer-Schlichtmann 1988 Mitsopoulos-Leon 1991 Oransay 2002

zbtev 1994 zhanl 1998 zkan Erkanal 1999 zdoru 2005 zdoru Dk 2007

zyiit 1991 zyiit 1992 Peacock Williams 1991

x Pellegrino 2002 E. Pellegrino, Les cramiques issues des fouilles menes en 1995 et 2000 sur l acropole lycienne de Xanthos Anatolia Antiqua 10 (2002), 245-260. E. Pellegrino, Note sur un Depotoir de Ceramique du III s. ap. J. -C. Et la Datation de la Residence du Nord-Est de L Acropole Lycienne de Xanthos, Anatolia Antiqua 12 (2004) 123-143. E. Pellegrino, Prsentation des Cramiques Pte Rouge Orang Sableuses de Xanthos. Une Producton de Cramique Culinaire Locale Sur le Long Terme, bkz.: S. Lemaitre ( Ed.), Cramiques Antiques En Lycie Les Produits Et Les Marchhes, Poitier 21-22 Kasm (2007) 225-259. J. Pobleme, Sagalassos Red Slip Ware. SEMA II (1999). S. Plz, Kaiserzeitliche Keramik aus dem Heroon III, IstMitt 35, 1985, 77-115. M. Ricci, Elaiussa Sebaste: Context, Production&Commerce, bkz.: B. Bhlendorf-Arslan vd.(Ed.), Late Antique and Medieval Pottery and Tiles in Mediternean Archoeological Contexts, BYZAS 7 (2007) 170-180. J. A. Riley, Coarse Pottery, Excavations at Sidi Khrebish Benghazi, Suppl. to Libya Antiqua V, 2 (1979) 91-467. H. S. Robinson, Pottery of the Roman Period, The Athenian Agora V (1959). S. Rotroff, Hellenistic Pottery. Athenian and Imported Wheelmade Table Ware and Related Material, The Athenian Agora 29 (1997). S. Rotroff, Hellenistic Pottery. The Plain Wares, The Athenian Agora 33 (2006). L. H. Sackett, Knossos from Greek City to Roman Colony. Excavations at the Unexplored Mansion II, BSA Suppl. 21 (1992) 192-256. A. Saldern, Glass from Sardis, AJA 66, 1, 1962, 5-12. I. Sapountzis, Imported Cooking Wares of Roman Corinth, Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi, (Medford 2008). J.Schfer, Hellenistische Keramik aus Pergamon, Pergamenische Forschungen 2 (1968).

Pellegrino 2004

Pellegrino 2007

Pobleme 1999 Plz 1985 Ricci 2007

Riley 1979 Robinson 1959 Rotroff 1997

Rotroff 2006 Sackett 1992

Saldern 1962 Sapountzis 2008 Schfer 1968

xi Slane 1990 Slane Sanders 2005 Sparkes 1962 Sparkes Talcott 1970 Stadler 2006 ahin 2001 K.W. Slane, The Sanctuary of Demeter and Kore The Roman Pottery and Lamps, Corinth 18, 2 (1990). K.W. Slane Guy D. R. Sanders, Corinth: Late Roman Horizons Hesperia 74, 2, 2005, 243-297. B. A. Sparkes, The Greek Kitchen, JHS 82, 1962, 121-137. B. A. Sparkes L. Talcott, Black and Plain Pottery, of the 6th and 4th Centuries B.C., The Athenian Agora 12 (1970). J. Stadler, Geraubt und in Rhein versunken. Der Barbarenschatz (2006). M. ahin, Hellenistic Braziers in the British Museum Trade Contacts Between Ancient Mediterranean Cities, AnatSt 51, 2001, 91-132. S. Tassinari, Il Vasellame Bronzeo Di Pompei (1993). B.Tekkk-Biken, The Hellenistic and Roman Pottery from Troia: Second Ceuntry B.C. to Sixth Ceuntry A.D., Yaymlanmam Doktara Tezi (Columbia 1996). M. Tekocak, Kelenderis Roma a Seramii, Yaymlanmam Doktora Tezi (Konya 2006). N. Tner, Patara 42 nolu Oygu Mezardan Ele Geen Buluntular, Yaymlanmam Bitirme Tezi (Antalya 1999). . Uygun, Patara Tepecik Nekropol ve Bey Evinden Ele Geen Krmz Astarl Seramikler ( .. 2. yy. .S. 3. yy.), Yaymlanmam Doktora Tezi (Antalya 2009). E. Uysal, Demre Aziz Nikolaos Kilisesi Kazlarnda Ele Geen Ge Roma-Erken Bizans Dnemine ait Seramikler (Krmz Astarl ve Terra Sigillata Seramikleri), Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi (Ankara, 2000). . Vapur, Magnesia ad Maeandrum Gymnasionu Roma Dnemi Seramikleri, Yaymlanmam yksek lisans tezi (Ankara 2001). B. Varkvan, Patarada Bir Seramik lii Adalya V, 20012002, 137-152. M. Vagas, Ein frhkaiserzeitlicher Karthago, RM 101, 1994, 339-364. Fundkomplex aus

Tassinari 1993 Tekkk-Biken 1996

Tekocak 2006

Tner 1999 Uygun 2009

Uysal 2000

Vapur 2001

Varkvan 2001-2002 Vegas 1994

xii Vogeikoff-Brogan 2000 N. Vogeikoff-Brogan, Late Hellenistic Pottery in Athens: A New Deposit and Further Thoughts on the Association of Pottery and Societal Change, Hesperia 69, 3, 2000, 293-333. A. Vokaer, La Britte Ware Byzantine et Omeyyade en Syrie Du Nord, M. Bonifay- J. Christophe Trglia (Ed.), LRCW 2, BAR International Series 1662 (II), 2007, 701-713. C. Williams, Anemurium. The Roman and Early Byzantine Pottery (1989). U. Wintermeyer, Didyma. Die hellenistische und frhkaiserzeitliche Gebrauchskeramik, Didyma 3, 2 (2004). H. Ylmaz, Nekropol almalar, bkz.: F. Ik, Patara 1989, KST 12, 2, 1991, 29-55. H.Ylmaz, Nekropol, bkz.: F. Ik, Patara 1990 Etkinlikleri, KST 13, 2, 1992, 235- 258. H. Ylmaz, Tepecik Nekropol, bkz.: F. Ik, Patara 1992, KST 15,2, 1995, 279-301. H. Ikan Ylmaz N. evik, Die Grfte von Patara, Lykia II, 1995, 187-216. P. Zsidi M. Balla, The Distribution of Mortars from the socalled Gas Works Potters Workshop in Aquincum, RCRF Acta 36 (2000) 247-253.

Vokaer 2007

Williams 1989 Wintermeyer 2004 Ylmaz 1991 Ylmaz 1992 Ylmaz 1995 Ylmaz evik 1995

Zsidi Balla 2000

xiii

Metin erisinde Kullanlan Ksaltmalar:

PTR: Patara Kat. No: Katalog Numaras Res.: Resim Y.: Ykseklik A..: Az ap K..: Kaide ap U.: Uzunluk TBE: Tepecik Bey Evi TN: Tepecik Nekropol AL: mlek Altl BA: Bardak KD: Kadeh KA: Kase MA: Marapa MAK: Marapa Kaide TB: Tabak T: Tas TS: Testi TSK: Testi Kaide G: Gve TE: Tencere TA: Tava MN: Mangal A: Amphora DS: Depolama Seramii BK: Bakra A: anak AK: anak Kaide HK: Havan Kolu KP: Kapak HA: Havan K: l kab S: Szge

xiv

ZET
1988 ylndan bu yana srdrlen Patara kazlarnda ele geen Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri bu almann konusunu oluturur. Ana Cadde, Hurmalk Hamam, Meclis Binas, Modestus Tak, Tepecik Nekropol ve Tepecik Bey Saray alanlarndan ele geen buluntular olduka zengin bir form eitliliine sahiptir. Tarihsel olarak Erken Roma Dneminden Ge Roma Dnemi ilerine kadar yaylm gsteren bu formlar kentte buluntu younluu olarak birinci srada yer alr. Gnlk kullanm kaplar olarak adlandrlan bu seramikler basit retimli masa kaplarn, piirme kaplarn, depolama kaplarn ve mutfaktaki yardmc dier seramikler olmak zere toplam 22 form grubunu kapsamaktadr. Tipolojik olarak snflandrlan seramikler genellikle tm Akdeniz ve Ege kentlerinden tannan formlar iermektedir; ancak bununla birlikte ilk kez Patara kazlarnda ele geen yeni formlarda bu tez kapsamnda tespit edilmitir. Sahip olduu limanyla Likya blgesinin en nemli ticaret ss konumundaki Patara ya Roma Dneminde krmz astarl birok ithal seramiin getirildii bilinmektedir. Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri ierisinde zellikle ithal olduu dnlen Ege orijinli .S. 1.-3. yzyl piirme kaplar younluktadr. Bunlarn yannda komu kent Ksanthos retimi tencereler ve Kbrstan ithal anaklar da retim yerlerini tandmz gruplar arasnda yer almaktadr. thal seramiklerin dnda kentte yerel retim formlarda bilinmektedir. zellikle mlek altlklar ve anaklarla takip edebildiimiz bu formlar kentin kendi kullanm seramii ihtiyacn karladn gstermektedir. Patara da farkl dnemlerdeki bulgularla seramik retiminden kesin olarak bahsetmek mmkndr. Kentte seramik retimine dair en erken veriler Hellenistik Dneme ait megara kasesi kalplardr. .S. 1.-2. yzyla tarihli Tepecik Bey Evinden ele geen hatal retim seramiklerle retimin kentte bu tarihte de devam ettii bilinir. Roma Dnemi ilerine tarihlendirilen seramik frnlar ve ilikler de Patarada retimin varln kesinletiren dier veriler arasndadr.

xv ABSTRACT The subject of this article is the daily use ceramics found in the excavations that has been taking place in Patara since 1988. The findings from the Main Street, Hurmalk Bath, Modestus Arch, Tepecik Necropolis and Tepecik Bey House areas have a rich variety of forms. These forms, dating from the early Roman to the Late Roman Period, are the most abundant findings in the city. These ceramics, named as daily use vessels, covers 22 different form groups such as simple production table wares, cooking pots, storing vessels and other supplementary kitchen wares. These ceramics are typologically classified and include familiar forms from nearly all Mediterranean and Aegean cities. But within the scope of this thesis there are also some new forms which have been found in Patara excavations for the first time. It is known that, in the Roman Period, many red undercoated import ceramics were brought to Patara, the most important trade center of the Lycia due to its harbor. Amongst the Roman Period daily use ceramics, cooking pots which are thought be of Aegean origin dated to 1st to 3rd centuries B.C are in majority. Along with these, pots produced in the neighboring Xanthos and the bowls imported from Cyprus are among the groups whose production areas we are familiar with. Apart from imported ceramics, local productions are also known. Forms deduced especially from these bowls and bowl bases show that production was limited with local demands. As a result of the artifacts dating to different periods, it is possible to speak of ceramic production for certain. The oldest information related to ceramic production is gathered from Hellenistic Period Megara bowl templates. Faulty-produced ceramics gathered from Tepecik Bey House dating to 1st 2nd century AD, show that production was in process even in these dates. Ceramic stoves and workshops dating to Roman Period are among the other datas which verify production in Patara.

xvi NSZ 1988 ylndan itibaren Prof. Dr. Fahri Ik bakanlnda yrtlen Patara kazlar hem kentin hem de blgenin tarihine k tutacak birok yenilii ortaya koymutur. Kaz buluntularnn pek ou tez ve makaleler kapsamnda irdelenmitir. Bu tez almasnn konusu oluturan Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri de Prof. Dr. Taner Korkut tarafndan irdelenmi ve baz gruplar farkl makalelerle bilim dnyasna tantlmtr. Ancak kaz alanlarndan ele geen gnlk kullanm seramiklerinin younluu konunun bir tez kapsamnda daha ayrntl incelenmesini gerekli klmtr. Prof. Dr. Taner Korkut danmanlnda yrtlen bu tez, Likya Blgesinde imdiye kadar yaplan seramik yaynlarnda sadece gnlk kullanm seramiklerinin ele alnd tek almadr. Bu alma esnasnda benden hibir zaman yardmn, zamann ve fikrini esirgemeyen sevgili hocam Prof. Dr. Taner Korkuta sonsuz teekkrlerimi sunarm. rencilik yllarmn ilk gnlerinden itibaren bana seramii sevdiren sevgili hocam Do. Dr. Gl In a da eitim hayatmn her anndaki yol gstericilii iin ok teekkr ederim. 2002 ylndan itibaren katldm Patara kazlarnda beni ynlendiren hocalarm Prof. Dr. Fahri Ik ve Prof. Dr. Havva kan Ika da minnettarm. Tezimin deerlendirme ksmnda benden yardmlarn esirgemeyen Dr. ilem Uyguna, tezimin Auto Cad programndaki izimlerini stlenen Arkeolog Bayram Akdaa, gerektiinde yardmlarn esirgemeyen Uzm. Arkeolog evket Akta a ve de Akdeniz niversitesi Arkeoloji Blmndeki alma arkadalarma da sonsuz teekkrlerimi sunarm. Son olarak varlklaryla g bulduum, benden hibir zaman desteklerini esirgemeyen sevgili eim Yunus zdemire ve aileme ok teekkr ederim.

Bilsen . zdemir Antalya / 2009

1 GR Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerinin deerlendirildii bu alma 1989 ylndan bu yana Prof. Dr. Fahri Ik bakanlnda yrtlen kazlardan ele geen malzemeleri kapsamaktadr. almann konusunu oluturan seramiklerin pek ou ettlk eser nitelii tad iin kaz evi deposunda korunmaktadr. Bunlardan baka mzelik deerdeki eserler de Antalya Mzesi depolarnda bulunmaktadr. Daha ok Roma yaplaryla n planda olan kentten, kazlarn balad ilk yllardan itibaren farkl dnemlere ait youn seramik buluntular ele gemitir. Sz konusu seramikler Prof. Dr. Taner Korkut, Do. Dr. Gl In ve Dr. ilem Uygun tarafndan 2001 ylnda kaz evi deposunda yaplan sistemli bir almayla dnemsel ve konusal olarak ayrtrlmlardr. Yaplan bu ayrtrmann ardndan detaylca irdelenmeye balanan Patara seramiklerinin Hellenistik srecini Do. Dr. Gl In, Roma srecini ise Prof. Dr. Taner Korkut stlenmi ve birok makale ile sz konusu seramikleri bilim dnyasna tantmlardr1. Ayn zamanda krmz astarl seramikler2 ve unguentariumlar3 gibi zel gruplar da doktora ve yksek lisans tezleri olarak allmtr. Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerinin ok eitli formlarda ve de youn olarak ele gemesi bu grup seramiklerin ayrntl bir tez bal altnda deerlendirilmesi zorunluluunu dourmutur. Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri, 1991 ylndan itibaren sren Hurmalk Hamam ve 1989-2000 yllar arasnda kazlan Tepecik Nekropol alanndan youn olarak ele gemitir (Grafik 1). 1992 ylnda kazsna balanlan Ana Cadde ve 2003 ylndan itibaren yrtlen Tepecik Bey Evide tez kapsamnda deerlendirilen seramiklerin ele getii, halen almalarn srd alanlar arasnda yer alr. 1996 ylnda balayp 2007 ylnda kazs sonlanm Meclis Binas, 1988-1989 yllarnda kazlm Modestus Tak ve 1997 ylnda alan OG 42 de gnlk kullanm seramiklerinin ele getii alanlar arasndandr. Sz konusu alanlardan Hurmalk Hamamnn sadece 2005 ylna kadar ele geen seramikleri deerlendirilmitir4. Kazs tamamlanp buluntularyla birlikte yaynlanan Meclis Binas seramiklerinin sadece genel formlara rnek tekil edebilecek olanlar irdelenmitir. Sonradan tez almas ierisine dahil edilen Ana Cadde seramiklerinin ise genellikle farkl formlara sahip olanlar irdelenmitir. alma kapsamnda deerlendirmeye alnmayan dier alanlarn

1 2

In 2002; In 2007; In 2008; Korkut 2007 a; Korkut 2007 b; Korkut 2007 c; Korkut Ercan 2008. Uygun 2009. 3 Dndar 2005. 4 2005 ylndan itibaren ele geen seramikler Dilek en tarafndan Doktora tezi kapsamnda allmaktadr.

2 seramikleri ise kendi kontekstleriyle birlikte inceleneceinden bu tez kapsamnda deerlendirmeye alnmamtr5. Olduka zengin bir form eitliliine sahip Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri izimlerinin ve hamur, astar tanmlamalarnn6 yaplmasnn ardndan masa, piirme, depolama ile dier seramikler olarak drt ana bala ayrlmlardr. levlerine gre bu ana balklar altna yerletirilen seramikler ise kendi ilerinde alt gruplarla tipolojik olarak snflandrlmaya allmtr. Bu snflandrma yaplrken benzer formlarn farkl dnemlerde kullanm nedeniyle kronolojik bir dzen izlenememitir. Form gruplar anlatlrken kontekstli alanlarn ve farkl antik kentlerden ele geen benzer rneklerin tarihlendirmeleri esas alnmtr. Formlarn adlandrlmasnda zellikle Trke terminoloji kullanlmaya dikkat edilmitir. Bununla birlikte metin ierisinde formlarn bilinen Latince isimleri de belirtilmitir. imdiye kadar Roma seramii ile ilgili yaplan almalarda terra sigillata gibi nitelikli seramikler n plana kmtr. Gnlk kullanm seramikleri ise daha yzeysel irdelenmi ve ou zaman katalog almalarndan teye gememitir. Gnlk kullanm seramiklerine ynelik yaplan almalarn pek ounda ise sadece piirme kaplar deerlendirilmitir. Ancak piirme kaplarnn yannda basit retimli, zensiz iilikli ve bazen form taklidi seramikler de mevcuttur. Patara buluntular arasnda bardak, tabak, kase ve kadeh gibi gruplarla temsil edilen bu tip rnekler gnlk kullanm kaplar ierisine dahil edilmitir. Ayn zamanda form taklidi seramikler iinde dnemin modas olan terra sigillata benzerlerinden yararlanlm ve iki grup arasndaki etkileimler ortaya konulmaya allmtr. Bu tez almasyla farkl alanlarda ve farkl yllarda gerekletirilen kazlar yardmyla Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerinin dokmantasyonunun yaplmasnn yannda, amorf seramikler ve aa kartlan seramik ilikleriyle balantl olarak kentin Roma Dnemindeki retim faaliyetlerine k tutulmaya allacaktr.

Kazs devam eden Tiyatro ve kazs sonlanm Gnlk Seramik Frnlarnn buluntular kendi kontekstleri ierisinde deerlendirilecektir. 6 Hamur ve astar tanmlamalar iin Munsell renk katalou kullanlmtr. bkz.: Munsell Soil Color Charts, 2000.

3 2. PATARA TARHNE GENEL BAKI Likya blgesinin en nemli kentlerinden biri olan Patara, Antalya nn bat ucunda, Een aynn ise hemen dousunda yer alr. Bugnk ad Gelemi olan yerleim Ka ilesine baldr. Kentin kuruluu mitoslara balanmakla birlikte yerleimin ok daha eskiye gittii bugn yaplan aratrmalar sonucunda bilinmektedir7. Like Pttara, Hitit kaynaklarnda ise Patar olarak adlandrlan kentin kurulduu erken dnemlere ait izler, ise zellikle Tepecik de yaplan kazlar sonucunda ortaya kmaya balamtr. Ele geen seramikler ve bir ta baltayla kentin varlnn en azndan imdilik Tun ana kadar uzand sylenebilir. Sonraki dnemlerde ise kentin ad ilkin Apollon kehanetiyle balantl olarak Hekataios ve Herodotos tarafndan anlr. Kent .. 6. yzyln ortalarndan itibaren Pers hakimiyetiyle karlar. Klasik Dnem ilerinde kenti yneten beylerin varl bilinmekle birlikte Pers hakimiyeti .. 333de skenderin geliine kadar srmtr. skenderin hibir direnile karlamadan ald kentin ynetimi, onun lmnden sonra ise haleflerinin eline geer. Kent nce Antigonoslar sonrasnda ise Ptolomaioslar tarafndan ele geirilmitir. Ancak .. 305te ynetim yeniden Antigonosun eline gemitir. Sonrasnda ise srasyla .. 301de Lysimakhos, .. 281 de Seleukos, .. 278/277 de Ptolomaioslar ve son olarak .. 197de ise Seleukos kral Antiokhos hakimiyetine girmitir. .. 189 ylnda Antiokhosun Romayla yapt Magnesia savan kaybetmesiyle kentin ynetimi btn blgeyle birlikte Rhodosun eline geer. Ancak Romaya eliler gndererek bamszln isteyen blge .. 167de zerkliini kazanr. Ayn tarihte Likya Birlii kurulmu ve Patara bu birliin bakenti unvann kazanmtr. Patara Likya birliinin kurulmasndan itibaren oy hakkna sahip kentlerden biri olarak n plana kar. Likyann Romay destekledii .. 88/85 yllar arasnda sren Mithridates savalar esnasnda Pontus ordusu baarsz olunca Pataray kuatr. Ancak blge Romaya gsterdii destein karln alr ve Roma senatosu tarafndan dost olarak ilan edilir. Yzyln ortalarndan sonra Ceasarn katili Brutus hem kendine mali destek toplamak hem de Likyallarn Ceasar yanllarna .. 43 te donanma yardm gndermesine tepki olarak blgeye gelir. nce Ksanthosu ele geirmeye alan Brutus burada byk bir direnile karlar. Kentlerini teslim etmek istemeyen Ksanthoslular tm kenti atee verirler. Bu byk ykmn ardndan Patarada da ayn tepkiyi grmek istemeyen Brutus daha iyimser bir politikayla kentten ihtiyac olan yardm alr ve kenti terk eder. Likya .S. 43 ylnda mparator Cladius Dneminde bamszln yitirir ve bu tarihten sonra bir Roma eyaleti olarak
7

Kentin tarihesi iin bkz.: Ik 2000; Ik 2009.

4 varln srdrr. Patara bu srete hem Likya eyaletinin hem de Romaya bal srdrlen birlik sisteminin bakentliini stlenmitir. Likyann Roma eyaleti olmasyla birlikte ise blge merkezden atanan valilerce ynetilmeye balanmtr. Vespasian Dneminde Likya ve Pamfilya eyaletleri birletirilmi ve olaslkla bu dnemde de bu iftli eyaletin bakentliini Patara stlenmitir. Kentin pek ok antsal yapsnn da ina edildii bu sre Roma dnemi zenginliinin kentte izlenmesi asndan son derece nemlidir. Lykia Pamfilya ifte eyaleti .S. 312-337 ylnda mparator Konstantin Dneminde ayrlm ve yeniden Likya tek eyalet olmutur. Patarada yzyln sonuna kadar bu eyaletin dini bakenti unvann alarak blgedeki nemini korumutur. Ayrca Patarann Aziz Nikolaosun doum yeri olmas da Hristiyanlk alemi iinde kentin nemini artrmtr. Kent .S. 541 ylndaki byk veba salgnnn ardndan ticari kle birilikte gerilemeye balar, ardndan .S. 7.-8. yzylda btn ky kentlerini ypratan Arap aknlaryla birlikte kent daha da klerek varln srdrmtr.

5 3. PATARA ROMA DNEM GNLK KULLANIM SERAMKLERNN ELE GET ALANLAR8 3. 1. Ana Cadde Liman gneydeki Agoraya balayan Ana Cadde Kazlar9, 1992 ylndan itibaren evket Akta tarafndan yrtlmektedir10. Ana Cadde Kazlar ayn alanda yer alan ve dorudan caddeyle balantl Gney Kap, A yaps, Bat - Dou Portikolar ve dkkanlar da kapsamaktadr11. Yrtlen almalarda bataklk suyunun da oluturduu engel nedeniyle caddenin sadece 100 m.lik bir blm ile Gney Kap, A Yaps, Portikolar ve 7 nolu dkkan alabilmitir. Bugnk veriler dorultusunda Ana Cadde, .S. 1. yy.dan .S. 7. yy. a kadar kullanm grm, daha sonra surlarla kentin klmesi nedeniyle ilevini yitirmitir. Kaz katmanlarnda Klasik ve Hellenistik Dnem seramiklere rastlanlmasna ramen, buluntu younluu alann son kullanmyla da balantl olarak Roma ve Erken Bizans Dnemlerine aittir. Alan halen sren bir doktora tezi kapsamnda evket Akta tarafndan ayrntlca incelenmektedir. Bardak, testi, marapa, kase, kapak ve szge gibi alt gruplara yerletirilen ve bu almann konusunu oluturan seramiklerin sadece bir ksmn oluturan Ana Cadde buluntular, younlukla Ge Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerindendir. Ana Caddede ele geen bu seramiklerin dnemsel bir birliktelik gstermesi, alma kapsamndaki benzer rneklerin deerlendirilmesi asndan olduka nemlidir. 3. 2. Hurmalk Hamam Adn hemen nndeki Hurma aalarndan alan ve literatrde Liman Hamam olarak da adlandrlan12 yapyla ilgili ilk almalara 1991 ylnda balanmtr. ncelikle hamamn bat ve dou ynlerinde moloz ve dolgu temizlii yaplm ve temizlenen alanlarda cadde yaplar ortaya karlmtr13. Kaznn ilerleyen yllarnda hamamn scaklk blmnde almalar yrtlmtr14. 1997 ylnda ara verilen kazlara 2005 ylnda F. Alanyal bakanlnda tekrar balanlm, soukluk ve lklk blmlerinde alan sondajlarla hamamn
Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerinin ele geti alanlarn kent ierisindeki konumlar iin bkz.: ZM 1. 9 Genel olarak Patara Ana Cadde iin bkz. Ik 2000, 67-68. 10 Akta - Glen 1995, 287-288. 11 Akta 2002, 401; Akta Glen 2003, 3-4; Akta 2005, 57; Akta 2007, 15-16; Akta 2008, 62. 12 Genel olarak Hurmalk Hamam iin bkz. Ik 2000, 85-90. 13 Bulba Kzgut 1995, 286-287. 14 zhanl 1998, 57-58.
8

6 kullanm evreleri saptanmaya allmtr15. Sral oda sistemiyle tipik Likya Hamamlar geleneinde olan Hurmalk Hamamnn, .S. 2. yy. dan .S. 11. yy. a kadar kullanm grd tahmin edilmektedir. Hurmalk Hamamnda ele geen seramikler Erken Roma Dneminden Ge Roma Dnemi ilerine kadar tarihlendirilmektedir. Alandan zellikle kase, kadeh, testi, marapa ve piirme seramiklerine ait rnekler youn olarak ele gemitir. Bu almada deerlendirilen seramikler 19912001 yllar Hurmalk Hamam kazlarnda ele gemi olup, sonraki yllarda yaplan kazlarda ele geen seramikler ise, halen yrtlen bir doktora tezi kapsamnda allmaktadr16. 3. 3. Meclis Binas Patara Meclis Binas kazlarna ilk kez 1996 ylnda balanmtr17. Kaznn ilk drt ylnda yrtlen almalar daha ok yapnn d ksmna odaklanmtr18. 2001 ylndan itibaren yeniden balatlan almalar19 ise, 2007 ylnda sonulandrlm ve bylece yapnn kazs tamamlanmtr20. lk yllarda yaplan kazlarda ncelik yapnn zerini rten kum tabakasnn kaldrlmasna ynelik olmutur. Daha sonraki yllarda cavea zerindeki bloklarn belgelenmesiyle bu alan ve tonozlarn iinde kaz almalar yrtlmtr21. Kazs tamamlanan yapnn sahne binas, orkestra ve oturma sralar stnde ksmi konservasyon almalar da yrtlmtr. Meclis Binasnn Likya Birlii ile balantl olarak .. 2. yy. da ina edildii, daha sonra ise farkl dnemlerde deiime urad mimari ve arkeolojik veriler nda kantlanmtr22. Kaz alanlarndan ele geen seramikler Hellenistik Dnemden Ge Roma Dnemine kadar eitlilik gstermektedir23. Sz konusu seramikler yapnn kazcs tarafndan yaynlanm olmakla birlikte24, tekil veya ok az benzer rnei bilinen formlar bu alma kapsamnda da deerlendirilecektir.

15 16

Alanyal 2007, 19-20; Alanyal 2008, 60. 2005 ylndan itibaren ele geen seramikler Dilek en tarafndan Doktora tezi kapsamnda allmaktadr. 17 Genel olarak Meclis Binas iin bkz. Ik 2000, 127-130. 18 evik vd. 2000, 93-94. 19 Korkut 2003, 2. 20 Bkz.: Korkut Grosche 2007. 21 Korkut 2004, 88-89; Korkut Grosche 2005, 58-59. 22 Korkut Grosche 2007, 57-74. 23 Korkut Grosche 2007, 128-155. 24 Bkz. Dn.:20.

7 3. 4. Mettius Modestus Tak Lykia ve Pamphylia Eyaleti Valisi C. Trebonius Proculus Mettius Modestus onuruna ina edilmi olan yap25, Tepecik yerleiminin dou eteinde, kent merkezinin giriinde ve nekropol alannn hemen nnde yer alr. geili antsal kap grnmndeki tak kazlar 1988-1989 yllarnda yrtlmtr26. Yaplan almalar neticesinde, .S. 1. yy. da ina edilen takn aslnda onur tak ve su yolunun bir paras olduu anlalmtr27. Kaz alanndan Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri grubuna ait ok sayda form ele gemi ve bunlarn bazlar bu alma kapsamnda deerlendirilmitir. 3. 5. Oygu Mezar 42 1989 ylndaki yol genileme almalar esnasnda ilk kez tespit edilen oygu mezarlarn28 kazlarna 1993 ylnda balamtr29. Daha sonraki yllarda benzer mezar kazlarna devam edilmi, 1995 yl ierisinde be, 1997 yl ierisinde ise krk iki mezar almtr30. Halen devam eden almalarla alan mezar says toplam elli alty bulmutur. 1997 ylnda alan 42 numaral oygu mezar, ierisindeki nite yer alan kafataslaryla, bugne kadar alan oygu mezarlar arasnda en ilgi ekici olandr31. Farkl buluntularn yannda, dorudan l riteliyle balantl kullanlm olmas muhtemel gnlk kullanm seramikleriyle balantl drt adet kasenin ele getii bu mezardan kan rnekler alma kapsamna dahil edilmitir32. 3. 6. Tepecik 3. 6. 1. Tepecik Bey Evi Tepecik yerleiminin st dzleminde yrtlen kazlara 2003 ylnda Gl In tarafndan balanlmtr33. lk yl yaplan kaz almalar gn na kartlan ve sarn olarak tanmlanan yapda odaklanmtr. Bu almalar esnasnda sarncn etrafnda farkl llerde duvar kalntlar da tespit edilmitir. Daha sonraki yllarda kaz almalar duvarlarn almas eklinde ynlendirilmitir. 2007 yl kaz almalar sonucunda Tepecik
25 26

Genel olarak Modestus Tak iin bkz. Ik 2000, 69-70. Ik Ylmaz 1990, 7-8. 27 Karaosmanolu 1991, 33-34. 28 Genel olarak Patara oygu mezarlar iin bkz. Ik 2000, 49-50. 29 Ylmaz evik 1995, 187. 30 Ik 2000, 49-50. 31 kan evik 1999, 163-164. 32 Sz konusu eserler daha nce bir bitirme almas erevesinde allmtr, bkz.: Tner 1999, 1-21. 33 In 2005, 57-65.

8 yerleiminin st dzleminde ortaya kartlan kalntlarn byk bir yap kompleksine ait olduu anlalmtr34. Kazlan alanlarn ilkini oluturan ve nceleri sarn denen ancak sonra bir depo ya da kiler olduu anlalan alandan zellikle, .. 320-220 aralna tarihlenen seramikler youn olarak ele gemitir. Bunlardan baka ayn alanda, .. 7.-6. yy. lara ait az sayda seramik paralar ve Demir a balangcna tarihlenen pimi toprak figrinler de bulunmutur. Yap kompleksine ait kilerin yanndaki dier mekanlar A ve B alanlar olarak adlandrlmtr. A alanndaki seramik buluntular younluu Ge Geometrik Dnem ile Arkaik Dnem arasnda deiirken, B alannda topluca atld anlalan Roma Dnemi dolgusu dikkat ekmektedir. Bu dolgu ierisinde ithal ve yerel krmz astarl seramikler ile gnlk kullanm seramikleri ele gemitir. Alandan ele geen amorf malzemeler ve atlye kullanmyla n plana kan altlklar gibi seramikler bu dolgunun bir atlye at olabileceini de dndrtmektedir. Gnlk kullanm seramiklerinin de ele getii bu alan, Patarann yerel seramik retimine k tutabilecek malzemelerin de varlyla bu almada nemli bir yer tutmaktadr. Buluntu grubu ierisinde yer alan ve burada deerlendirilmeye alnan seramikler altlk, bakra, anak, testi kaideleri, tencere, tabak ve l kab gibi formlardan olumaktadr. Farkl form gruplarna ait olan bu seramikler .. ge 1. yy. ile .S. 2. yy. sonuna kadar tarihlenmektedir. 3. 6. 2. Tepecik Nekropol Kuzey-Gney dorultulu olarak tepeciin dou eteine yerletirilmi olan Nekropol Kazlar 1989-2000 yllar arasnda Havva kan Ik tarafndan yrtlmtr35. Yzeyde youn olarak Roma Dneminde kullanlm mezar odalar veya lahitler grlmekle beraber, alt seviyelerde tespit edilen zellikle iki lahit nekropol alannn Erken Hellenistik Dnemde kullanldn gstermektedir36. Roma Dnemi sonlarnda ise mezarlk ilevini yitirmeye balayan alann farkl amalar iin kullanld da yine kazlar sonucunda anlalmtr. nemini yitiren nekropol alan zamanla tepeciin yamalarndan aa akan 2,5 m. kalnlnda bir dolguyla rtlmtr. Dolaysyla kazlar esnasnda tam bir stratigrafi izlenememitir37. Ancak baz alanlarn kesitlerinden szkonusu katmanlama takip edilebilmitir.
34 35

In Ik 2008, 59-60. Genel olarak Tepecik Nekropol iin bkz. Ik 2000, 26-29. 36 Ylmaz 1991, 32; Ylmaz 1992, 237-238. 37 In 2008, 158.

Tepecik Nekropol buluntular ierinde zellikle alann kullanmyla da balantl olarak Roma Dnemi seramikleri younluk gstermektedir. Ancak alt seviyelerde, ana kaya zerinde az sayda da olsa Geometrik Dneme tarihlenen emberli seramiklere rastlanlmtr38. Ara katmanlarda ise sklkla Klasik, Arkaik ve Hellenistik Dnem seramikler gzlemlenmitir39. Tepecik Nekropolndeki seramik buluntularnn byk ksmn oluturan Roma Dnemi seramiklerin ierisinde younluk bakmndan ilk sray gnlk kullanm seramikleri alrken, onu terra sigillata olarak adlandrlan krmz astarl seramikler takip etmektedir. Burada deerlendirilen seramiklerin byk bir ounluu TN 3, TN 3 Ocak, TN 8 ve TN 9-10 olarak adlandrlan alanlarda ele gemitir40. Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerinden bilinen formlarn pek ouna bu alanlarda ele geen seramikler ierisinde de rastlanlmtr. Bu alma kapsamnda deerlendirilen ve .. 1. yy. ile Ge Roma Dnemine kadar tarihlendirilen seramikler hem nekropol alannn kullanm srecini gstermesi hem de szkonusu formlarn Roma Dnemi iindeki form geliimini gstermesi asndan son derece nemlidir.

Ylmaz 1995, 285 Res. 13; Ik 2000, 6 Res. 4. Tepecik Nekropolnde ele geen krmz astarl seramikler bir doktora tezi kapsamnda deerlendirilmitir, bkz.: Uygun 2009. 40 In Uygun 2001, 79-80; Glen vd. 2001, 80-81.
39

38

10 4. SERAMK FORMLARI TERMNOLOJS Yaplan almalarda Arkaik Dnemden Hellenistik Dnem sonuna kadar tarihlenen seramikler genellikle antik kaynaklardan bilinen Yunanca isimleriyle adlandrlrlar41. Roma Dnemine ait seramikler iin ise bu durum her zaman sz konusu deildir. Antik literatrde Roma Dnemi seramiklerinin birounun Latince isimleri bilinmesine ramen42, kap isimlendirmelerinde genellikle modern terminoloji kullanlmtr. Modern terminolojinin kullanld farkl almalarda benzer formlar iin deiik adlandrmalarn kullanld da bilinir. Genel bir dzen iermeyen bu adlandrmalar zellikle seramiklerin snflandrlmasnda zorluklara neden olmaktadr. Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerinin irdelendii bu alma kapsamnda deerlendirilen rneklerin form ayrmlarnn yaplmasnda kabn boyutlar nemli rol oynamtr. zellikle tabak, kase, tas gibi benzer formlarn ayrm az ap ve ykseklik esas alnarak yaplmaya allmtr. Seramiklerin adlandrlmasnda ise Trke terminoloji kullanm tercih edilmitir. Bununla birlikte her form anlatm altnda eer bilinmekteyse kabn Yunanca ve Latince ismi de belirtilmitir (Tablo 1). 5. TPOLOJK VE KRONOLOJK AIDAN PATARA ROMA DNEM GNLK KULLANIM SERAMKLERNN NCELENMES Roma Dnemi seramik sanat denince akla ilk olarak terra sigillata grubu gelmektedir. Ancak kazlarda ele geen terra sigilatta rnekleri gnlk kullanm seramiklerine gre daha az younluk gsterirler. Benzer bir durum Patara buluntular iin de geerlidir. Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri dnemin seramik sanatndaki zenginlik nedeniyle ok fazla form eitlilii gstermektedir. Patara buluntular mutfak, masa, depolama ve dier seramikler olmak zere 4 ana balk ve toplam 22 grupta deerlendirilmitir (Grafik 2). Farkl form yaplar gsteren seramikler kendi gruplar ierisinde genel olarak az ve gvde yaplarna gre de alt form gruplarna ayrlmlardr. Her grup bal altnda ncelikle seramiklerin kullanm ve genel form yaps tanmlanm ve daha sonra ise her farkl tipin rnekleri ayrntlaryla incelenip benzer rnekler dikkate alnarak tarihlendirilmeye allmtr.

41 42

Sparkes Talcott 1970; Rotroff 2006. Hilgers 1969.

11 5. 1. Masa Kaplar Antik kaynaklarda masa kaplarnn tamam vasa escaria ya da vasa po(ta)toria olarak adlandrlmtr43. Gnmz seramik almalarnda genellikle sadece zeri astarla kapl seramikler masa kaplar olarak kabul edilmektedir. Bu grubun dnda ki seramikler kaba seramikler ve ya mutfak seramikleri olarak adlandrlmaktadr44. Ancak astarl masa kaplaryla benzer formdaki astarsz ya da zensiz iilikli ok sayda rnek de bilinmektedir. Dolaysyla bu tr rnekler gnlk kullanm seramikleri grubu ierisinde deerlendirilmeli ve bunlarn retim ile kullanm amac ise masa kab olarak kabul edilmelidir. Bu balamda tketicilerin satn alma gc nemli rol oynam olmaldr. Gnlk kullanm seramikleri altnda toplanan pek ok form, bu alma kapsamnda yemek ve servis iin kullanlmas muhtemel seramikler olarak masa kaplar bal altnda deerlendirilmitir. Toplam 8 ayr form grubunu ieren bu balk Patara buluntular ierisindeki en youn buluntu grubunu oluturur (Grafik 3). 5. 1. 1. mlek Altl Yuvarlak gvdeli, torba karnl veya ticari amphora gibi sivri dipli seramiklerin sabit durabilmeleri iin yaplm olan formlar modern literatrde altlk olarak deerlendirilmitir45. Altlklar daha ok kullanlaca seramik formuna uygun biimde ekillendirilmitir. Genellikle mutfak ya da masalardaki ihtiyac karlamak amacyla retilen altlklar, mleki atlyelerinde de seramiklerin kurumas ve frnlanmas srasnda kullanlmtr46. Patara Tepecik Bey Evinde bulunmu bir ka altlk rnei zerinde gzlemlenen hamur artklar, dzensiz ve farkl astar akntlar altlklarn mleki atlyesinde kullanmna dair nemli bir belge niteliindedir (Res. 1-2). Dier seramik formlarnda olduu gibi arkta retilen bu altlklar basit ve ou zaman zensiz bir iilikle retilmi olup, genelde astarsz olarak frnlanmlardr. Yaplan incelemeler sonucunda Roma Dnemine

Hilgers 1969, 15-16. Literatrde mutfak veya dier kaba seramikler grubu ierisinde yer alan ince cidarl rnekler ince seramikler olarak tanmlanp ayr deerlendirilmektedir, bkz. Mitsopoulos-Leon 1991, 131 vdd.; Hbner 1997, 90; Japp 1999, 301 vdd.; Degeest 2000, 67 vdd. Bu tr ayrtrmada seramik cidarnn incelii dnda onlarn retim kalitesi de dikkate alnmtr. Ancak kalite yaplarna gre benzer bir ayrtrma her zaman mmkn deildir, bkz. Korkut 2007a, 192. Dolaysyla bu alma kapsamnda ince seramikler olarak adlandrlan rnekler ayr bir balk altnda deil, ait olduu form gruplar ierisinde deerlendirilmitir. 45 Williams 1989, 103; zbtev 1994, 34; Aydemir 1995, 77; Rotroff 2006, 121-122. 46 zbtev 1994, 34; Aydemir 1995, 77; Atik 1995, 26-28.
44

43

12 tarihlenen altlklarn genel hatlaryla Hellenistik Dnemden bilinen altlk rneklerinin devamcs olduu anlalmtr47. Kullanm amac ve blgesel faktrlerden dolay form deikenlii gsteren mlek altlklar kronolojik adan genel bir form geliimi ierisinde deerlendirilememitir. Halka biimli altlklarn Hellenistik Dnemden itibaren youn biimde tercih edildii bilinir48. Roma Dnemiyle birlikte benzer altlk formlarna pek ok antik yerleimde rastlanmtr49. Patara buluntular ierisindeki mlek altlklar form zelliklerine gre farkl alt grupta deerlendirilmitir: AL I (Lev. 1 Kat. No. 1-2): Bu grupta deerlendirilen mlek altlklar dztabanl, kaideden yukarya doru da alarak ykselen bir gvde ve yine da dnk bir dudak yapsna sahiptirler. Az ksmnn genilii ve dudan da alma oran olaslkla zerine oturtulan kabn kaide apyla balantl olarak deikenlik gstermektedir. Grup ierisinde toplam iki rnek yer almaktadr. Bu altlklardan ilki, orta kalnlkta cidar yaps ve yine kalnca da dnk bir dudak yapsna sahiptir (Kat. No. 1). AL I grubu rneklerinin hamurlar ince kire, kum katkl ve pudrams dokuludur. Hamur renkleri ise sarms ve kahverengimsi tonlardadr. 2 numaral rnein zerinde sarms krmz tonlarnda astar yer alr. Benzer altlk rneklerine Phokaia kaz buluntularnda rastlanmtr50. S bir tabak grnmndeki ikinci rnek51 ise sadece kaln bir kaide ve gvde yapsyla 1 numaral rnekten ayrlmaktadr. 52. I. grup altlklar Phokaia buluntular dikkate alndnda .S. 2. yy. n ilk yarsna tarihlendirilebilir. Ayrca grupta yer alan altlklarn buluntu yerleri de bu tarihi dorular niteliktedir.

Hellenistik Dnem altlk rnekleri iin bkz.: Rotroff 2006, 121-122 Nr. 344-346 Lev. 47. Hellenistik Dnem altlk rnekleri iin bkz.: Rotroff 2006, 285-286 Res. 59, 377-378, 385. 49 Benzer rnekler Patara Deniz Feneri kazlarnda da ele gemitir, bkz.: T. Korkut, Patara Deniz Feneri Seramik ve Cam Buluntular (2009) Nr. 144-146 Baskda. 50 zbtev 1994 Lev. 35, 159; Aydemir 1995 Lev. 74 A 2. 51 Bu altlk genel hatlaryla s bir tabak formuna benzemekle beraber, zensiz yaps ve dier rneklerle benzer iiliinden mlek altl olmas gerektiine karar verilmitir. 52 Benzer rnekler Patara Deniz Feneri kazlarnda da ele gemitir, bkz.: T. Korkut, Patara Deniz Feneri Seramik ve Cam Buluntular (2009) Nr. 144-146 Baskda.
48

47

13 AL II (Lev. 1 Kat. No. 3-10): kinci grupta deerlendirilen mlek altlklar her ne kadar birinci grupta olduu gibi, da alarak ykselen bir gvde ve yine da dnk bir dudak yapsna sahip olsa da, stten dzleen dudak formuyla onlardan ayrlr. Dudan bu yaps byk olaslkla zerine yerletirilecek mlee ayak ilevi grmesi amacyla tasarlanmtr. Yine birinci gruptan farkl olarak gvde tam ortadan keskin bir dnle incelip, S formunda verilmitir. Bu grupta deerlendirilen mlek altlklar kaide yaplarna gre iki farkl alt gruba ayrlrlar. Birinci alt grubu halka kaideli rnekler oluturur (Kat. No. 3-6). kinci alt grupta incelenen altlklar ise dz tabanldr (Kat. No. 7-10). Dz tabanl mlek altlklarn bazlarnda tabann balang ksmnn hemen altnda derin bir yiv halinde verilmi profil bulunmaktadr (Kat. No. 9-10). Ayrca bu her iki rnein duda dierlerine oranla olduka da sarkk biimde vurgulanmtr. Grup rneklerinin hamurlar youn kire, kum katkl ve genellikle pudrams dokuludur. Hamur renkleri sar, kmzms sar, pembe ve kahverengi tonlar arasnda deiiklik gstermektedir. Astarsz rneklerin dnda genellikle krmzms kahverengi ve krmz astar grlr. AL II grubu iersinde deerlendirilen mlek altlklarnn pek ounun benzerleri Phokaia53 ve Anamurium54 kazlarnda ele gemitir. Benzer buluntular dikkate alnarak bu grup rnekleri .S. 2. yy.n ilk yarsna tarihlendirilebilir. Grup rneklerinden sadece 9 numaral rnein bu gne kadar ok yakn bir benzerine herhangi bir blgede rastlanlmamtr. Ancak sz konusu altlk da TBS Roma Dolgusundan ele geen dier altlklar nedeniyle bu dneme tarihlenebilir55. AL III (Lev. 2 Kat. No. 11-12): nc grup mlek altlklar halka form yaplaryla ilk iki gruptan ayrlmaktadr . Bu gruba dahil edilen rnekler yarmay biimli bir gvde profiline sahiptirler. Gvde profili stte yuvarlatlm dudakla son bulmaktadr. Benzer bir durum gvdenin alt ksmnda da gzlemlenir. Burada deerlendirilen her iki rnek genel hatlaryla birbirlerine ok benzemektedir. Sadece detaylarda az da olsa farkllklar gzlemlenebilir. rnein 11 numaral
53 54

zbtev 1994 Lev. 36, 165; Lev. 37; Aydemir 1995 Lev. 74 -75. Williams 1989 Res. 63. 55 Tepecik Bey Evi iin bkz.: syf. 7-8.

14 altln gvdesi ie dnk bir kavisle sonlanrken 12 numaral rnekte ise, gvdenin alt ksm kaln tutulmu ve dz biimde ekillendirilerek ite yukarya doru hafif eimli braklmtr. AL III grubu rneklerinin hamurlar kire, kum, ince akl ta, mika katkl ve sert dokuludur. Hamur renkleri kahverengi ve krmz tonlarnda olan rneklerden sadece 12 numaral rnek zerinde pembe astar grlr. AL III grubu ierisinde deerlendirilen mlek altlklarndan benzerlerine Anamurium56 ve Knossos57 bata olmak zere pek ok antik yerleimde rastlanlm ve sz konusu rnekler Erken Roma Dnemine tarihlendirilmitir. 5. 1. 2. Bardak Sv ieceklerin tketiminde kullanlan bardaklar daha ok masa kaplar ierisinde deerlendirilirler. Literatrde kulplu veya kulpsuz bardaklar olmak zere iki alt grupta deerlendirilen bardaklarn cam veya metalden retilmi rnekleri de bilinmektedir. Antik ada bardak formunu ifade eden bir kelime yoktur58. Ancak bardak, kase, kupa ve kadeh iin genel olarak Poculum59 ya da Poterion60 kelimeleri kullanlmtr. Patara kazlarnn farkl alanlarnda ele geen bardaklarn61 sadece be adeti burada deerlendirilmitir. Sz konusu seramikler form bakmndan ok yakn zellikler gsterdiinden tek grup halinde incelenmitir. BA I (Lev. 2 Kat. No. 13-17): Dik ya da hafif da alarak ykselen gvde yaps bu formun karakteristik zelliidir. Bugne kadar bilinen rneklerin hibirinde kulba rastlanlmamtr. Kaide yaplarnda ise farkllklar gzlemlenir. Baz bardaklar dz bir taban yaps gsterirken (Kat. No. 14.17) dier rnekler de ise halka kaide kullanlmtr (Kat. No. 13.15-16). Ayrca 13 numaral bardak dierlerinden farkl olarak tabannn altnda dbkey bir profillidir. Bardak grubu ierisindeki en farkl form, tabandan itibaren iki sra dbkey profille dik ykselen gvdeye sahip 17 numaral rnektir.
56 57

Williams 1989 Res. 63, 598. Sackett 1992 Lev. 148, 99; 149, 122. 58 Trke bardak kelimesi karl daha ok cam rnekleri tanmlar, bkz.: Eren 1988, 142. 59 Hilgers 1969, 74-75. 60 Poterion kelimesi Yunanca terminolojide kullanlmaktadr. bkz.: Liddell Scott 1951, 1454. 61 rnein Meclis Binasnda ele geen bardak formu iin bkz.: Korkut Grosche 2007, 138 Nr. 198.

15

Grup rneklerinin hamurlar ince kire, kum katkl ve sert dokuludur. Hamur renkleri ise krmzms sar, krmz ve sarms kahverengi tonlar arasnda deikenlik gsterir. 14 ve 17 numaral bardaklar dnda grupta yer alan dier rnekler krmz astarldr. Krmz astarl bardak rnekleri byk olaslkla terra sigillata seramiklerinin taklitleridir62. Bunlardan baka 16 numaral rnek, ince srlm astar zerinde dalgal bant uygulamasyla dier bardak rneklerinden ayrlr. Bardak formu altnda deerlendirilen 13-15 numaral rneklerin benzerleri .. 2. yy.n sonlarndan itibaren farkl blgelerden bilinmektedir63. Roma Dnemi ile birlikte benzer formlar cam64 ve terra sigillata65 gruplarnda da kullanlmtr. Gnlk kullanm seramikleri ierisinde ise en yakn benzerlerine Didyma buluntular arasnda rastlanlr66. Roma Dneminde kullanm yaygnlaan cam formlar ierisinde benzer formlarn varl ve dnemin modas olan krmz astarl seramikler olaslkla bu formun gnlk kullanm amal taklit edilmesine sebep olmutur. Dnemin gnlk kullanm bardaklar nda 13-15 katalog numaral rnekler .S. 1 yy.da retilmi olmaldr. 16 numaral bardan benzer rneine Didymada67 rastlanlr. Ancak Didyma rnei zerinde herhangi bir bezeme motifi yoktur. Yine de form benzerlii dikkate alnarak 16 numaral bardak .S. 1. yy. ilerine tarihlendirilebilir. 17 numaral bardan ise karlatrma rnei bulunamamtr. 5. 1. 3. Kadeh ki kab olarak kullanlan kadehler, bardaklar gibi masa kaplar ierisinde deerlendirilmitir. Erken dnemlerden itibaren bilinen bu form68 olaslkla Arkaik Dnem gelenei olan kylix ve kantharos gibi ayakl seramiklerin Roma Dnemi iindeki takipisidir69. Yuvarlak biimde ekillendirilmi bir taban zerine oturan ayak ve yayvan ya da derin gvde bu formun karakteristik zelliklerindendir. Roma Dneminde retilen benzer

62 63

Patara yerel retim krmz astarl seramikler iin bkz.: Uygun 2009, 165-183. Callaghan 1981, 38 Res. 1, 2-4; Lev. 1, e-g. 64 Grler 1998, 122-127; Baybo 2003, 51 iz. 38-39, 201-212. 65 Hayes 1985 Lev. 13, 11; 16, 13; 68, 1-12. 66 Wintermeyer 2004, 30. 118. 119 Res. 302, 1092. 1094. 67 Wintermeyer 2004, 118 Res. 1091-1092. 68 Kadeh formunun bilinen en erken rneklerine Miken seramikleri ierisinde rastlanlr, bkz.: Matz 1957, 134 Lev. 110; Higgins 1967, 113 Res. 130. 69 Arkaik Dnem kylix rnekleri iin bkz.: Boardman 1974 Res. 108-122.

16 formdaki kaplar iin Calix kelimesi kullanlmtr70. Kadeh grubu ierisinde deerlendirilen rnekler gvde yaplar gz nnde tutularak iki farkl alt grupta incelenmitir. KD I (Lev. 2-4 Kat. No. 18-32): Yuvarlak, alt dz bir kaide zerine oturan ayak ve stte yayvan gvde bu grubun genel karakteristik zelliidir. Ancak grup ierisinde deerlendirilen rneklerin bazlar kaide ve dudak yaplaryla farkllk gsterirler. Patara kazlar esnasnda farkl alanlarda ele geen toplam 15 rnek bu grup altnda incelenmitir. Saysal adan Hurmalk Hamam buluntular younlukta olmasna karn Ana Cadde gibi dier alanlarda da benzer formlar ele gemitir. Genelde kadehlerin kaideleri dz bir profille ayakla birleirken, baz rneklerin (Kat. No. 18.29) kaideleri zerinde dbkey kntl bir profil bulunmaktadr71. Ayrca 18 numaral rnein ayak ksm tam ortada bir bilezikle hareketlendirilmitir. 19 numaral rnek ise kaidesinin st ksmnn bombeli braklmasyla farkllk gsterir. Dier taraftan 18-20 numaral rneklerin yayvan gvdeleri ie dnk az ve keskin dudak profiline sahiptirler. 2225 numaral rnekler dik az ve yuvarlatlm dudak profili ile vurgulanmtr. 21 numaral rnek ise hem dik az hem de keskin dudak yapsna sahiptir. KD I grubu rneklerinin hamurlar ince kire, kum katkl, genellikle kk gzenekli ve sert dokuludur. Hamur renkleri ise krmz, krmzms sar, kahverengi ve sar tonlar arasnda deikenlik gsterir. Grup ierisinde yer alan rneklerin nemli bir zellii de ssleme amal yaplm, bazen dudak kenarnda (Kat. No. 22) bazen de kabn tondo ksmnda yer alan kaln bir frayla ekilmi tek (Kat. No. 19-20. 25. 27. 29-32) ya da apraz (Kat. No. 23. 28) eritlerin bulunmasdr (Res. 3-4) . Kadeh formunun birinci alt grubunda deerlendirilen rneklerin benzerleri Anamurium72 Perge73 ve Knossos74 kazlarnda ele gemitir. Knossos ve Anamurium rnekleri buluntu yerleri nedeniyle .S. 1. yy. ilerine tarihlendirilmilerdir. Perge rnei ise, .S. 2.-7. yy. gibi olduka geni bir zaman dilimi ierisinde deerlendirilmitir. I. kadeh grubu rneklerinin Roma Dnemi ilerinde yaygnlamaya balayan camdan retilmi benzerleri .S.

Hilgers 1969, 44-45. Benzer profil cam rnekler zerinde de grlr, bkz.: Saldern 1962, 9 Lev. 6 Res. 13. 72 Williams 1989, 101-102 Res. 63, 591-592. 73 Atik 1995, 123 Res. 49, 239. 74 Knossosta ele geen rneklerin ttslk olarak kullanld da sylenmektedir, bkz.: Sackett 1992, 197 Lev. 147, 73.
71

70

17 3.7. yy. arasnda tarihlendirilmektedir75. Patara Hurmalk Hamamndan ele geen benzer pimi toprak bir rnekte .S. 5. yy. ierisine tarihlendirilmitir76. Antik dnemde retilen pek ok pimi toprak kabn dnemin metal ya da cam benzerlerinin taklidi olduu bilinir. Bu balamda cam rneklerle olan benzerlikleri ve Patara rnei de dikkate alnarak I. grupta yer alan kadehler Ge Roma Dnemini kapsayan bir srece (.S. 3.-5. yy.) tarihlenebilir. KD II (Lev. 4 Kat. No. 33-36): Alt dz braklm yuvarlak bir kaide zerine oturan derin gvde yaps bu grubun karakteristik zelliidir. Ayrca KD II de yer alan rneklerin ayak ksmlar KD I alt grubunun aksine daha ksa tutulmu ve neredeyse tabandan gvdeye geilmitir. Sadece 35 numaral kadehin aya dierlerine oranla biraz yksek tutulmutur. KD II alt grubu kadehleri olduka derin ve da alan, fakat dik biimde ykselen gvdeye sahiptirler. Burada deerlendirilen rneklerin hi birinde az ksm ele gemediinden, az formu hakknda kesin bir ey sylenemez. 33 numaral rnek olduka ince olan cidar kalnl, gri renkteki astar ve iilik yapsyla dier rnekten ayrlr. Bu farkllklar daha ok dnemin cam kadehlerinin formlarn anmsatrlar. Ayrca 35 ve 36 numaral kadehlerin gvde ve kaidelerinde ksmen korunmu astar akntlar izlenebilmektedir. KD II grubu rneklerinin hamurlar ince kire, kum katkl ve sert dokuludur. Hamur renkleri gri, krmzms sar ve kahverengi tonlar arasnda deikenlik gsterir. 35-36 numaral rnekler zerinde astar akntlar da izlenebilmektedir. KD I grubunda olduu gibi KD II grubundaki kadehler de cam rneklerle byk benzerlik gstermektedir77. Ayn zamanda bu kadehlerin pimi toprak benzerleri Anamurium kazsnda ele gemi ve .S. 1. yzyla tarihlenmilerdir78. Ancak bu tarih genellikle ge Roma malzemesiyle n plana kan Hurmalk Hamam buluntularyla rtmemektedir. Patara Meclis Binasnda bulunan 35 numaral rnek Korkut tarafndan .S. 3.-4. yy. aralna tarihlendirilmitir79. Meclis Binas buluntusu ve grup rneklerinin cam rneklerle olan yakn

75 76

Baybo 2003, 58 iz. 56, 330-338; Harden 1934, 145 Lev. 7 a-c; Saldern 1962, 9 Lev. 6 Res. 13. Korkut 2007c 162-163 Res. 9, 54. 77 Benzer cam rnekler iin bkz. Harden 1934, 145 Lev. 7 a-c; Baybo 2003, 58 iz. 56, 330-338. 78 Anamurium kazlarnda ele geen rnekler iin bkz. Williams 1989, 101 Res. 63, 591. 79 Korkut Grosche 2007, 139 Nr.199.

18 form benzerlii nda KD II grubunda deerlendirilen kadehler de Ge Roma Dnemi (.S. 3.-5. yy.) ierisine tarihlendirilebilir. 5. 1. 4. Kase Kase bal altnda incelenen seramikler genellikle yuvarlak ya da da alan bir gvde ve da dnk az yapsna sahiptirler. Hellenistik Dnemden itibaren siyah ve krmz astarl seramik gruplarndan bilinen bu form80, Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri olarak masa kaplar ierisinde her trl ihtiyac karlamaya ynelik retilmitir. Roma Dneminde kullanlan kase formlar iin Acetabulum ifadesi kullanlmtr81. Ancak bugne kadar yaplan seramik aratrmalarnda kase ifadesi ok farkl tip ve boyuttaki kaplar tanmlamak iin kullanlmtr. Bu tez kapsamnda kullanlan kase ifadesi daha ok kk boyutlarda olan, kresel ya da da alan gvdeli kaplar ifade etmektedir. Patara buluntular ierisinde bardak formuna ok benzeyen dik gvdeli ve olduka da takn dudakl seramikler de mevcuttur (Kat. No. 47-48). Dudak yapsndan dolay bardak grubundan farkllklar gsteren bu rnekler kase formlar ierisinde deerlendirilmitir. Dudak yapsnn dnda bu rneklerin olduka s olmalar da bu deerlendirmeyi destekler niteliktedir. KA I (Lev. 4-5 Kat. No. 37-43): Hafife da alan az, kresel gvde, dz ya da kk halka kaide grubun genel form zellikleridir. Grup ierisinde drd salam olarak Oygu Mezar 42den, dierleri Tepecik Nekropolnn farkl alanlarndan ele geen toplam yedi adet kase rnei yer alr. Oygu Mezar 42de ele geen rnekler (Kat. No. 37-40) ayn kontekst iinden gelmeleri nedeniyle form btnl gsterirler. Kaideden itibaren yarm kresel formda ykselen gvde azda hafife da dner ve yuvarlatlm dudak profiliyle sonlanr. 38 numaral rnein gvdesinden az ksmna gei kk yivlerle vurgulanmtr. 37 ve 38 numaral rneklerin kk dztabanlar altta bir yivle hareketlendirilmiken, 39 numaral rnek hafif ykseltilmi kk halka kaideye sahiptir. 40 numaral rnek ise yine hafif ykseltilmi olan taban ve alttaki derin yiv kanalyla bir kaide grnmn almtr. 41 numaral rnek 37-40 numaral seramikler gibi da dnk dudak yapsna sahip olmakla birlikte tabanda ikin, yukarya doru daralan gvde formuyla onlardan ayrlmaktadr. 42-43 numaral rnekler ise daha dik

80 81

Hellenistik Dnem rnekleri iin bkz.: Sch fer 1968 Lev. 4, 13-20; In 2007, 142, Res. 5-6. Hilgers 1969, 33-34.

19 gvdelidirler. 42 numaral rnek kk da dnk az, 43 numaral rnek ise belirgin da dndrlm az ve yuvarlak dudak profiline sahiptir. KA I grubu rneklerinin hamurlar ince kire ve kum katkldr. Hamur renkleri pembe, sar, krmzms sar tonlarnda deikenlik gsterir. Astar renkleri ise genellikle hamurun ak ya da koyu tonlarndadr. 37-39 numaral kaselerin en yakn benzerleri Didyma kazlarnda ortaya kartlm ve .S. 1. yy. ierisine tarihlendirilmitir82. 40 numaral rnein benzerleri yine Didyma83 ve Stobi84 de grlr. Stobi buluntusu Erken Roma Dnemine tarihlenir. Korkut tarafndan daha nce yaynlanan 38 numaral rnek Erken Roma Dnemine tarihlendirilmitir85. Ayn konteksten gelen bu drt kase kendi buluntu grubu ierisinde bir bitirme tezi kapsamnda deerlendirilmi ve dier mezar buluntular da dikkate alnarak .. 1. yy. ierisine tarihlemitir86. Ancak Didyma ve Stobi buluntular gz nnde tutularak 37-40 numaral kaseleri Korkutun da nerdii gibi, .S. 1. yy. ierisinde tarihlendirmek daha doru olacaktr. Sz konusu oygu mezardan ele geen ve Erken Roma Dnemine tarihlenen dier buluntular bu neriyi destekler niteliktedir. Mezar buluntular ierisinde yer alan 41-43 katalog numaral kaselerin benzerleri ise Ephesos kazlarnda gnna kartlmtr87. Ephesos buluntular Meri tarafndan literatrde ince cidarl seramikler (dnnwandige keramik, fine ware) olarak adlandrlan grup ierisine deerlendirilmitir88. 41-43 numaral kaseler de iyi piirilmi ve ince cidarl yaplaryla bu grup ierisinde deerlendirilip, .S. 1. yy. a tarihlendirilebilirler. KA II (Lev. 5 Kat. No. 44-48): Yayvan ya da dia alarak ykselen gvde, da dndrlm az, tamamen dz ya da hafif ykseltilmi kaide grubun genel form zelliidir. Grup ierisinde farkl alanlardan ele gemi toplam be kase deerlendirilmitir. Bu rneklerin gvde yaplar birbirinden farkllk gstermesine karn, az yaplarndaki benzerlik ve kk boyutlar nedeniyle ayn alt grup altnda incelenmitir. Grup ierisindeki 44-45 katalog numaral eserler da alarak ykselen yuvarlak profilli gvde ve tamamen da dndrlm dudak yapsna sahiptir. 44 numaral

82 83

Wintermeyer 2004, 150 Res. 1483. Wintermeyer 2004, 130 Res. 1258. 84 Anderson-Stojanovic 1992, 114 Lev. 104, 877. 85 Korkut 2007a, 199 Res. 12. 86 Tner 1999, 7. Dier mezar buluntular iin ayrca bkz. Ylmaz evik 1995, 210 Res. 9. 87 Meri 2002, 72-74 Lev. 32. 35. 36 K 368 K411 K427. 88 Meri 2002, 69.

20 rnek dz kaidelidir ve gvdeyle birleme noktasna doru kaide daralmaktadr. 45 numaral rnek ise ok hafif ykseltilmi geni ve dz bir tabana sahiptir. Her iki kase de benzer formda olmalarna ramen 45 numaral rnek daha kaln cidarl olmasyla 44 numaral rnekten ayrlr. 46 numaral kase dz biimde da alarak ykselen gvde ve keskin profille da dndrlm yine dz bir dudak yapsna sahiptir. 47-48 numaral kaseler ise dier rneklerin aksine daha dik bir gvde yapsna sahiptirler89. Her iki rnein dudaklar dz biimde ekillendirilmi ve da dndrlmtr. KA II grubu rneklerinin hamurlar kire ve kum katkldr. hamur renkleri krmzms sar ve kahverengi tonlarndadr. 47-48 numaral kaselerin dndaki rnekler ince kahverngi tonlarnda bir astarla kaplanmtr. 44-45 numaral seramiklerin en yakn benzerleri Paphos90, Didyma91 ve Stobi92 kentlerinde grlmektedir. Paphos rnei yerel retim seramikler ierisinde deerlendirilmi ve geldii kontekst .. 2. yy. ile .. 1. yy.n sonu arasna tarihlendirilmitir. Stobi rnei .S. 2. yy. ierisinde deerlendirilmitir. Didyma benzerinin ise tarihlendirilmesi yaplmamtr. Benzer kase formlar dikkate alnarak 44-45 numaral seramikler .S. 1.-2. yy. ierisine yerletirilebilir. KA II grubu ierisinde yer alan 47-48 numaral rneklerin karlatrma rnekleri bulunamamtr. 46 numaral rnek Korkut tarafndan .S. 5. yy. ierisine tarihlendirilmitir93. Ele getikleri kontekst nedeniyle Ge Roma Dnemine ait olmas muhtemel94 47-48 numaral kaselerin 46 numaral rnekle olan yakn form benzerlii de sz konusu eserlerin Ge Roma Dnemi tarihini dorulamaktadr. KA III (Lev. 5 Kat. No. 49): Ykseltilmi dz bir taban ve gvdenin en geni yerinde da knt yaparak dikey ykselen az KA III grubu ierisinde deerlendirilen kasenin karakteristik form zelliidir. Krmz astarl seramiklerden bilinen bu form Bat Grubu Sigillata (ESA) ve Dou Grubu

Dik gvde profilleri bardak formunu anmsatr. Ancak olduka da dnk ve dz biimde verilen dudak yaplar bu rneklerin bardak olarak kullanlamayacana iaret eder. 90 Hayes 1991, 156 Res. 56, 21. 91 Wintermeyer 2004, 131 Res. 1260. 92 Anderson-Stojanovic 1992, 125 Lev. 122, 1033. 93 Korkut 2007c, 161-162 Res. 8, 49. 94 2008 kaz sezonu esnasnda evket Akta ile birlikte yrtlen seramik incelemeleri sonucunda bu seramiklerin ele getii alanlarda daha ok Ge Roma Dnemine tarihlenen seramiklerin bulunduu tespit edilmitir.

89

21 Sigillata (ESB), zellikle andarl seramikleri ierisinde gzkr95. zerinde hi bir astar izine rastlanlmayan 49 numaral kase ayn zamanda zensiz bir iilie sahiptir. Bundan dolay sz konusu kase dnemin modas olan krmz astarl seramiklerin basit form taklidi olarak kabul edilebilir. Ayrca bu kase formunun krmz astarl olamayan benzerlerine Berenicede de rastlanlmtr96. Bu kase formun uzun sre kullanlmas nedeniyle 49 numaral rnek .S. 1.-3. yy. lar ierisine tarihlenebilir. KA IV (Lev. 5 Kat. No. 50): Halka formunda bir kaide, da alarak ykselen gvde ve ie dnk az KA IV grubu ierisinde deerlendirilen kasenin en belirgin zelliklerindendir. Ayrca gvdenin tam ortasnda oluturulan girinti kabn iinde kaln bir dbkey ykselti ile vurgulanmtr. e dnk profilli az yaps, olaslkla sv maddenin dklmesini engellemek iin yaplmtr. Kabn i ksm apraz izgilerle, dudak kenar ise sadece astarla vurgulanmtr. Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri ierisinde hibir karlatrma rneine rastlanlmayan bu kasenin benzerleri daha ok terra sigillata formlarndan bilinir97. Ancak Patara buluntusunun krmz astarl olmay ve zerindeki basit astar bezemeleriyle terra sigillata rneklerinden ayrlmas, onun olaslkla yerel retim taklit bir form olduuna iaret etmektedir. KA V (Lev. 6 Kat. No. 51-59): Olduka dar tutulmu dz bir kaide, da alarak ykselen gvde, yuvarlak ya da dz sonlandrlm dudak kenar ve gvdeye oturan yatay yuvarlak kesitli kulplar KA V grubunun genel form zelliklerindendir. Bu grupta yer alan kaselerin dier bir belirgin zellii de kaide merkezinden itibaren, bazen apraz erit bantlarla bazen de bitkisel motiflerle vurgulanm sslemelerdir (Kat. No. 51.53-57) (Res. 5-6). Kk form yaplarndan dolay kaseler grubunda deerlendirilen bu rnekler, masa kaplar ierisinde baharatlk veya tuzluk gibi farkl amalarla kullanldklar tahmin edilmektedir98.

Terra Sigillata rnekleri iin bkz.: Robinson 1959 Lev. 4-5; Eiwanger 1981 Lev. 3-7; Hayes 1997 Res. 14. Riley 1979 Res. 129, 984. 97 Forster 2001, 153-154 Res. 4. 8 j. 98 Baharatlk veya tuzluk gibi farkl amalarla kullanlan kase formlar erken dnemlerden itibaren tannmaktadr. bkz.; Rotroff 1997, 156-168 Nr. 866-959. Szkonusu kaselerin Limyrada ele geen ve .S. 7. yy. gibi olduka ge bir dneme tarihlenen testinin kulbuna aplike edilmi kapak formuyla (Eisenmenger-Mader 1995, 251 Res. 16) olan yakn benzerlikleri dolaysyla bunlarn kapak olarak kullanlm olma ihtimalleri de bulunmaktadr. Ancak bu tr kase formlarnn kulp ve az yaplar onlarn testi kapa olarak kullanmlarn gletirir niteliktedir.
96

95

22 Grup ierisinde yer alan 51-58 numaral kaseler genel olarak benzer form zellikleri gstermelerine ramen kulp yaplarnda farkllklar sz konusudur. 58-59 numaral kaseler grup iindeki dier rneklere gre daha geni bir tabana sahiptirler. 55 numaral rnek ise kaidesiz verilmitir. Ayrca 59 numaral rnek bikonik gvde yapsyla dierlerinden ayrlr. Grup rneklerinin hamurlar az ve ince kire, kum katkldr. hamur renkleri ise krmz ve pembe tonlarndadr. KA V grubunda deerlendirilen kaselerin en yakn benzerlerine Perge kazs buluntular arasnda rastlanlmtr99. 51-58 numaral kaselerin Pergede bulunmu benzer karlatrma rnekleri Atik tarafndan .. 1. - .S. 1. yy. arasna tarihlendirilmitir. 59 numaral kasenin yine Pergede ele geen benzer rnei ise .S. 4.-7. yy. arasna verilmitir. Dolaysyla yukardaki karlatrma rnekleri nda 51-58 numaral kaseler iin .S. 1. yy., 59 numaral kase iin ise .S. 4.-7. yy. lar arasnda bir dnem tarihleme iin nerilebilir. 5. 1. 5. Marapa Antik literatrde Cupellae ya da Cupulae olarak adlandrlan100 marapalarn101 olduka kk boyutlu olanlarnn bardak veya kupa formu gibi sv tketimi iin, byk formlu olanlarnn ise srahi gibi masalarda kullanld tahmin edilmektedir. Marapa formunu bardak, kupa-kadeh veya fincan gibi seramiklerden ayran en nemli zellik, bunlarn daha hacimli bir gvde yapsna sahip olmasdr. Ayrca marapalarn kaide ve kulp yaplarnda da farkllklar sz konusudur. Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri ierisinde form eitlilii bakmndan olduka zengin olan marapalar az ve gvde profilleri dikkate alnarak alt alt gruba ayrlmlardr. Marapa grubuna ait olduu tahmin edilen kaideler de oluturulan bu alt gruplarn ierisinde deerlendirilmitir. MA I (Lev. 6-7 Kat. No. 60-69): Farkl alanlardan ele gemi toplam on adet seramiin yer ald grubun genel form zellii; dz veya halka bir kaide yaps, oval gvde ve dik ya da hafif da alan azdr. Gvdenin da ald en u nokta ayn zamanda kulbun gvdeyle birletii yerdir. Kulbun balang noktas ise gvdeden soyutlanarak vurgulanan azn hemen arkasdr. Kulp ykseklii baz rnekler dnda genelde kabn boyunu amamaktadr.
99

Bkz. Atik 1995, 43-44.172 Res. 20, 39; 73, 380. Hilgers 1969, 54-56. 101 Marapa formunun Trke szlk anlam iin bkz. Eren 1988, 995.
100

23 MA I alt grubu ierisinde deerlendirilen 60-64 katalog numaral marapalar arasnda kk farkllklar gzlemlenmesine ramen, genel form zellikleri bakmndan homojen bir yap gsterirler. 60-61 numaral marapalar dik ykselen az ve fazla yksek tutulmayan dz bir taban yapsna sahiptirler. Gvdelerinin en ikin noktas merkezden aaya doru kaymtr. Kaideleri ele gemeyen 62-63 numaral marapalarda az hafife da dnk verilmitir. Ayrca bu rneklerde gvdenin da alan en u noktas daha yukar ekilmi, neredeyse gvdenin tam ortasna denk gelmitir. 64 numaral marapa dik sonlanan az yapsyla 60-61 numaral rneklere benzemektedir. Ancak gvde yaps 62-63 numaral marapalara daha yakn durmaktadr. 60-64 numaral marapalar olduka ince cidarl ve iyi frnlanm hamur yaplaryla grup iinde yer alan dier seramiklerden ayrlmaktadr102. 65 numaral marapa olduka da dndrlm az ve kaln duda aan kulp yapsyla ilk be rnekten ayrlr. Ayn kontekst buluntusu olan 66-67 numaral marapalar da da dndrlm az yaplarna sahiptir. Ancak 66 numaral rnekte oval bir gvde ile halka bir kaide gzlemlenirken, 67 numaral marapa ise torba formuna yakn ve yivli bir gvde ile ykseltilmi dz bir kaide yapsna sahiptir. Her iki rnein de kulplar azla gvde birleme noktasnda balamakta ve ykseklikleri duda amadan gvdeye oturmaktadr. Da dndrlm az, merkezi ikin gvde ve dz bir kaide yaps 68-69 numaral marapalarn genel form zelliidir. Grup ierisinde yer alan dier rneklerin aksine bu iki marapann kulplar dudaktan balatlm ve gvdenin en ikin yerine oturtulmutur. Ayrca her iki rnein de gvdeleri zerinde belirgin yivler bulunmaktadr. MA I alt grubunda deerlendirilen marapalarn hamurlar genellikle ince kire ve kum katkldr. 68-69 numaral rneklerin hamurlarnda ise mika katklar da grlmektedir. Hamur renkleri krmz, krmzms sar ve kahverengi tonlarnda olan grup rnekleri genelde astarsz retilmilerdir. Sadece 64-67 numaral rnekler krmznn tonlarndan bir astarla gvde yarsna kadar boyanmtr. Gvdenin alt ksmlar genelde astarsz braklan bu rneklerde kaideye doru astar akntlar da grlr. Dier taraftan 65 numaral marapann sadece az ve kulp ksmlar yine krmz renk tonlarnda astarlanmtr. 60-64 numaral marapalarn benzerlerine Atina103, Knossos104, Stobi105, Paphos106 Ksanthos107 gibi kaz buluntular arasnda rastlanlmtr. Atina buluntular Robinson,
Bu tr seramikler literatrde ngilizce Thin Walled Ware ve Fine Ware Almanca Dnnwandige Ware olarak da adlandrlmaktadr. Bkz.: Hayes 1991, 59-60; Anderson-Stojanovic 1992, 35-36; Japp 1999, 301 vdd.; Meri 2002, 69. 103 Robinson 1959, 22-23 Lev. 7 G 182. 104 Hayes 1983, 128 Res. 10, 118. 105 Anderson - Stojanovic 1992, 74 Lev. 60, 512.
102

24 Knossos buluntular ise Hayes tarafndan .S. ge. 1. yy. a tarihlendirilmitir. nce cidarl seramikler bal altnda deerlendirilen Paphos buluntular yine Hayes tarafndan .S. 1. yy. iinde deerlendirilmitir. Stobi kazlarnda bulunan bir baka rnek talyadan ithal seramikler arasnda deerlendirilip, .S. 1. yy. ierisine yerletirilmitir. Ksanthos kazsndan ele geen benzer bir rnek yine .S. 2. yy. ierisine tarihlendirilmitir. Ancak nadiren de olsa benzer rneklerin olduka ge bir dneme tarihlendikleri de bilinmektedir. rnein Eiwanger, Demetriasta ele geen benzer rnekleri .S. 3-4 yy. ierisinde deerlendirmitir108. Korkut tarafndan daha nce yaynlanan 60-61 numaral Patara marapalar .S. 1. yy.a tarihlendirilmitir109. Sonu olarak yukarda verilen benzer rnekler nda 60-64 numaral Patara marapalar iin en uygun tarih .S. 1. yy. olacaktr. 65-66 numaral seramiklerin en yakn benzerleri Stobi kazlarnda ele gemitir110. Anderson-Stajanovic tarafndan Stobi buluntular .S. 2.-3. yy.lar ierisine tarihlendirilmitir. Ayrca Korkut 66 numaral rnei .S. 2. yy. ierisinde deerlendirmitir111. 65-66 numaral marapalar genel form yaplar bakmndan 60-64 numaral rneklerle benzerlik ierisindedirler. Ancak daha kaln tutulmu cidar yaps ve MA II-IV gruplarnda da gzlemlenen benzer astarlanma teknii bunlarn kronolojik olarak Stobi buluntularna daha yakn olduunu gsterir. Bunlardan dolay 65-66 numaral marapalar iin nerilen .S. 2. yy. tarihi uygun olacaktr. 67 numaral marapa Korkut tarafndan .S. 2. yy.a tarihlendirilmitir112. 67 numaral rnein en yakn form benzerleri Efes de113 .S. 1. yy.a, Knossos ta114 ise .S. 2. yy.a tarihlenmektedir. 68-69 numaral seramiklerin yakn benzerleri Perge115 ve Sarahane116 kazlarnda ele gemi ve .S. 4.-7. yy. lar arasnda deerlendirilmitir. Ancak 68 numaral rnek iin Korkut .S. 6.-7 yy. tarihlerini nermitir117. Gerek hamur yaplar gerekse form zellikleriyle Erken Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerinden aka ayrlan bu marapalar .S. 5.-7. yy. ierisine tarihlendirilebilir118. Bu tarihleme ayrca 68-69 numaral marapalarn buluntu yerlerinin kronolojisi ile de rtmektedir119.

Hayes 1991 Res. 22,17. Pellegrino 2004 Res. 3, 1. 108 Eiwanger 1981 Ek 5, Form 5. 109 Korkut 2007 a, 197, Nr.2-3. 110 Anderson - Stojanovic 1992, 121 Lev. 115, 973-975. 111 Korkut 2007a, 196-197, 6. 112 Korkut 2007a, 196-197, 5. 113 Meri 2002,75 Lev. 38, 452-454, 1. 114 Sackett 1992, Lev.176, 17. 115 Atik 1995, 183 Res.78, 417, 421. 116 Hayes 1992, Lev. 12. d. 117 Korkut 2007 c 156-157, Res. 5. 26. 118 Her iki rnekte Roma Dnemine tarihlenen marapalarda grlmeyen youn mika, kum ve kire katkl hamur yaplar gzlemlenir. 119 Ana Caddenin kazcs evket Akta eserlerin ele getii alandan bulunan sikkelerin .S. 6.-7. yzyla tarihlendiini belirtmitir.
107

106

25

MA II (Lev. 7-8 Kat. No. 70-73): Da dnk verilmi az, torba biimli gvde ve azn gvdeyle birletii noktadan balayp gvdenin ortasnda sonlanan dikey kulp MA II alt grubunda deerlendirilen marapalarn genel form zellikleridir. Burada deerlendirilen hibir rnein kaidesi ele gememitir. Ayrca sadece 71 numaral marapann kulbu da korunmutur. 70-71 numaral rnekler da dndrlm az, yuvarlak sonlanan dudak ve olduka belirgin yivli torba formlu gvdeleriyle yakn benzerlikler gsterirler. 72 numaral marapa da 70-71 numaral seramiklerle benzer formdadr. Ancak da alan az profilinin keskin biimde ie dnk olarak sonlanmas ve gvde zerinde hibir yiv hareketlenmesinin bulunmayyla onlardan ayrlr. 73 numaral marapa ise az profili yapsyla 70-71 numaral rneklerle benzerlik gsterir. MA II grubunda yer alan seramiklerin hamurlar ince kire, kum katkl ve bazen gzeneklidir. Hamur renkleri ise krmz, krmzms sar ve kahverengi tonlarnda deikenlik gstermektedir. 70-72 numaral marapalarn hamur ve astarlar ortaktr. Sadece i ve d az kenarlar astarlanan seramiklerin gvdeleri zerinde de astar akntlar grlmektedir. Bu tipte astarlanan seramikler blgede Tlos ve Arykanda kentlerinin buluntularndan da bilinmektedir120. 70-71 numaral seramikler krmzms, 72 numaral rnek ise kahverengiye yakn bir astar rengine sahiptir. 73 numaral rnek ise gri tonlu astaryla dier marapalardan ayrlr. MA II alt grubunda deerlendirilen marapalarn benzerlerine Knossos121, Magnesia122 ve Ephesos123 buluntular ierisinde rastlanlmaktadr. Forster, Knossos buluntusunu yerel retim ince seramikler ierisinde deerlendirip .S. 1. yy. a tarihlendirmitir. Meri tarafndan yorumlanan Ephesos buluntusu yine ince seramikler kategorisinde olup .S. 1. yy. a verilmitir. Magnesia buluntusu ise tanmlanamayan seramikler bal altnda ele alnm ve bir tarihlendirme yaplamamtr. Karlatrma rneklerine gre daha kaln cidar ve astarlanma teknii bu formun yerel atlyelerde retilmi olabileceini dndrr. Knossos ve Ephesos tan ele geen ince cidarl olmamalarna ramen benzer formlu marapalar gz

2005 ten beri srdrlen Tlos kazlarnda alan kaya mezarlarnn buluntular arasnda da benzer astarlama teknii grlr. Arykanda rnei iin bkz.: Bayburtluolu 2003, 133. 121 Forster 2001, 153-154 Res. 4. 8 d. 122 Vapur 2001, 98 iz. 21, 113. 123 Meri 2002, 72 Lev. 32, 361-372.

120

26 nnde tutularak, MA I-IV gruplaryla benzer astar yaps gsteren 70-73 numaral Patara buluntularn .S. 1.-2. yzyllar ierisine tarihlendirmek doru olacaktr. MA III (Lev. 8 Kat. No. 74-76): Dz ya da halka bir kaide, torba formlu veya oval gvde, huni biimli az ve azn hemen altndan ykselip gvdenin da alan en u noktasna oturan dikey kulp MA III alt grubunun genel form zellikleridir. Bu grupta yer alan marapalardan 74 ve 76 numaral olanlarn tam bir gvde profili takip edilmektedir. 75 numaral rnein kaide ve kulp ksm ele gememitir. 74-75 numaral rnekler form bakmndan birbirlerine olduka benzer biimde ekillendirilmilerdir, sadece az yaplarnda azda olsa farkllk gzlemlenir. 74 numaral marapada az olduka da alm ve huni biiminde verilmitir. 75 numaral rnek ise daha dik bir az yapsna sahiptir. Ayrca 74 numaral rnein gvdesinde yivler bulunmaktadr. 75 numaral marapann gvdesi ise dz perdahlanmtr. Her iki rnekte ince cidarl ve sert dokulu bir hamur yaps gzlemlenir. 76 numaral marapa da huni biimli az ve dz perdahlanan gvde yapsna sahiptir. Ancak burada kaide dierlerinden farkl olup halka biim de verilmitir. Ayrca oval bir formda ekillendirilen gvde de farkldr. 74 numaral marapann d yzeyi krmz, 75 numaral rnein ise gri renkli astarlanmtr124. 76 numaral seramikte ise kahverengimsi hamur zerine krmzms renk astar gvde altna kadar srlm, ancak kaide astarlanmadan braklmtr. 74-75 numaral seramikler gibi ince cidarl ve iyi frnlanm rnekler literatrde Almanca dnnwandige ware, ngilizce thin walled ware olarak ta adlandrlmaktadr125. MA III grubu seramiklerinin hamurlar ok ince kire ve kum katkldr. 75 numaral rnein hamuru ierisinde ayn zamanda mika katklar da gzlemlenir. Hamur renkleri krmz, kahverengi astar renkleri ise krmz ve gri tonlarndadr. 74-75 numaral seramiklerin benzerlerine Atina126, Paphos127, Phokai128, Knossos129, Ephesos130, Didyma131 ve Patara132 buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Robinson

Gri renkli astarlamayla olaslkla metal kaplar gibi bir grnm elde edilmek isteniyordu. Metal kaplarn seramikler zerindeki etkisi iin bkz.: Oransay 2002, 253-261. 125 Masa kaplar bal altnda akland gibi, bu alma kapsamnda ince seramikler olarak adlandrlan rnekler ayr bir balk altnda deil, ait olduu grup ierisinde deerlendirilmitir. 126 Robinson 1959, 55 Lev. 9 Nr. J 43. 127 Hayes 1991 Res. 22, 18. 128 zyiit 1992, 115 Res. 9 b. 129 Sackett 1992 Lev. 215, 7-8; Forster 2001, 152 Res. 4. 7 j. 130 Meri 2002, 75 Lev. 39, 458; Ladst tter 2005 Lev. 189, 684.

124

27 tarafndan deerlendirilen Atina rnei .S. 2. yy. ile .S. 3. yy.n balarna tarihlendirilmitir. Phokaia rnekleri ise zyiit ve zbtev tarafndan .S. 3. yy.n bana verilmitir. Knossos buluntular, Sackett ve Forster tarafndan ince seramikler ierisinde deerlendirilerek .S. 2. yy.n balarna yerletirilmitir. Meri, Ephesos tan ele geen rnei geldii buluntu konteksti nedeniyle Flaviuslar Dneminden .S. 3. yy. a kadar olan sre ierisinde deerlendirilirken, Didyma buluntusu .S. 1. yy. ierisine tarihlendirilmitir. Patara kazlarnda ele geen bir baka rnek ise Korkut tarafndan .S. 3. yy. iinde deerlendirilmitir133. Bu tarihlemede marapalarn gvde profilinin alt ksmnda gzlemlenen deiim nemli rol oynamtr. Burada gvdenin alt ksm daralarak aa doru sarkk biimde verilmitir. Yukardaki benzer rnekler dorultusunda 74 numaral seramik .S. 2. yy. ile en ge .S. 3. yy. bana, 75 numaral marapa ise geldii kontekst nedeniyle en ge .S. 2. yy.n sonlarna tarihlendirilebilir134. 76 numaral seramiin en yakn benzerleri Tahtal Baraj kurtarma kazlarnda135 , Knossos136 ve Bergamada137 ele gemitir. Knossos ve Bergama rnekleri .S. 1. yy. ierisinde deerlendirilirken, Tahtal Baraj buluntusu .S. 2.-3. yy. lar arasna tarihlenmitir. Ancak Tahtal Baraj buluntusunun ge dnem tarihlemesi marapalarn genel form geliimi ile eliir. Ayrca 76 numaral marapa Korkut tarafndan daha nce deerlendirilmi ve .. 1. yy. ile .S. 1. yy.a tarihli benzer rneklerle karlatrlmtr138. Yukardaki karlatrma rnekleri dorultusunda 76 numaral marapa iin .S. 1. yy. tarihi nerilebilir.

MA IV (Lev.8-9 Kat. No. 77-82): Toplam alt adet marapann deerlendirildii MA IV alt grubunun en belirgin form zellii da alarak ykselen ve ie kapanan az yapsdr. Ayrca bu rneklerde azn i ksmda, azla gvdenin birletii nokta ince bir yivle vurgulanmtr. Sz konusu uygulama
Wintermeyer 2004, 665 Res. 665. Korkut 2007a, 198, 9. 133 Korkut Roma Dnemi marapalar kronolojik bir form geliimi ierisinde deerlendirip tarihlemitir, bkz. Korkut 2007a, 195-198. 134 Patara Tepecik Bey Evi Roma Dnemi dolgu katmanna ait buluntularn en ge rnekleri .S. 2. yy. ilerine tarihlenmitir. Dolgu iinde bu tarihten sonraki bir dneme ait buluntuya rastlanlmamtr. Dolaysyla Patara Tepecik Bey Evi Roma Dnemi dolgu katmannda ele geen 75 numaral marapa en ge .S. 2. yy. sonlarna tarihlenmelidir. Sz konusu dolgunun iinden ele geen krmz astarl seramiklerle de bu tarihleme dorulanr, bkz.: Uygun 2009, 7. 135 zkan Erkanal 1999, 210 Res. 60 b. 136 Sackett 1992, 197 Lev. 205, 84-85. 137 Japp 1999, 317 Res. 2, 33. 138 Korkut 2007a, 197, 1.
132 131

28 byk olaslkla marapalarn zerine yerletirilen kapak iin tasarlanm olmalyd. Bu grupta deerlendirilen marapalarn gvde yaplar farkllklar gsterir. Kk boyutlaryla minyatr bir marapa grnmndeki 77 numaral rnek dz bir kaide, bikonik gvde, da alarak dik ykselen az ve dudaktan balayp gvdenin ortasna kadar uzanan kulp yapsna sahiptir. 7880 ve 82 numaral marapalarn kaideleri ele gememitir. 78-80 numaral rnekler benzer az yapsna sahip olmakla birlikte, uzun ve ince bir gvde formuyla dier rneklerden ayrlmaktadr. Gvdesi yivlerle vurgulanan 79 numaral rnein kulpu azn alt ksmndan balayp gvdenin ortasna yakn bir yerde sonlanr. 81 numaral marapada halka formlu bir kaide ve oval bir gvde yaps sz konusudur. Bu marapann az formu 77-80 numaral rneklerle benzer yapdadr, ancak burada daha yumuak bir profil gzlemlenir. Marapann kulbu ise hemen azn altndan balar ve gvdenin ortasna yakn bir noktada sonlanr. 82 numaral marapa 81 numaral rnekle benzer form zellikleri gstermektedir. Her iki rneinde gvdeleri zerinde ite ve dta kaln yivler bulunur. MA IV grubunda deerlendirilen seramiklerin hamurlar ince kire ve kum katkl ve bazen gzeneklidir. Hamur renkleri krmzms sar, sar, kahverengi ve pembe tonlar arasnda deikenlik gsterir. 77-78 ve 82 numaral marapalarn dudak ileri ve gvdeleri yarsna kadar, 79-81 numaral rneklerin ise sadece gvdeleri krmz, krmzms gri, krmzms kahverengi tonlarnda astarlanmtr. MA IV alt grubunda deerlendirilen 77-78 numaral marapalarn benzerleri Paphos buluntular ierisinde bulunmaktadr. Yerel astarl seramik olarak ta adlandrlan bu rneklerden 77 numaral marapann benzeri .. 1. yy. n sonuna139, 78 numaral marapann benzeri ise .S. 1. yy.n iine140 tarihlendirilmitir. Ephesos buluntular arasndaki 78 numaral marapaya benzer bir rnek, yine ince cidarl seramikler ierisinde deerlendirilip .S. 1.-3. yy. arasna verilmitir141. yi frnlanm ve ince bir hamur yaps gsteren 77-78 numaral marapalar benzer rnekler dikkate alnarak .. 1. yy. ile .S. 1. yy. arasna tarihlenebilir. 79-82 numaral marapalarn benzer rneklerine Atina142, Kbrs143 ve Knosssos144 buluntular arasnda rastlanlr. Sz konusu karlatrma rnekleri .S. 2. yzyln 2. yarsna tarihlendirilmitir. Korkut tarafndan da daha nce ele alnan 81 numaral marapa .S. 2. yy. ierisinde deerlendirmitir. Bu tarihlemede Roma Dnemi marapalarnda
139 140

Hayes 1991, 152 Res. 54, 35. Hayes 1991, 152 Res. 66, 50. 141 Meri 2002, 75 Lev. 39, 457. 142 Robinson 1959, 91 M 69 Lev. 21. 143 Diederichs 1980, 35 vdd. Nr. 139-141 Lev: 89-90. 144 Forster 2001, 163-164 Res. 4.14 d.e.

29 gzlemlenen form geliimi ve iilikteki detaylar, rnein seramik yzeyinin yivlerle vurgulanmas gibi, nemli rol oynamtr. Ayrca bu marapalarda kullanlan form, ince cidarl seramik gruplarndaki benzer marapalardan da bilinmektedir145. Yukardaki karlatrma rnekleri nda 79-82 numaral marapalar iin .S. 2. yy. tarihi uygun olacaktr. MA V (Lev. 9 Kat. No. 83-84): Halka kaide, oval formlu gvde ve da dnk veya sarkk dudak MA V grubunda deerlendirilen marapalarn genel form zelliidir. Ayrca marapalarn gvdeleri yivlerle hareketlendirilmitir. Bu grup ierisinde sadece iki rnek bulunmaktadr. 83 numaral marapann kaidesi ve kulbu ele gememitir. 84 numaral rnek ise btn olarak korunmutur. Bu marapada kulp dudan hemen altnda ykselerek gvdenin ortasna kadar uzanr. MA V grubu rneklerinin hamurlar kum, kire katkl, gzenekli ve sert dokuludur. Hamur renkleri krmzms sar ve kahverengi tonlarnda olan her iki rneinde dudak ileri ve gvdelerinin yarsna kadar olan ksmlar hamura yakn tonlarda astarlanmtr. Bu grupta deerlendirilen marapalarn benzer rneklerine rastlanlmamtr146. Dolaysyla bu tr marapalarn retim dnemleri kesin olarak saptanamamtr. Ancak 83 ve 84 numaral marapalarn dier gruplardaki astarlanma teknii ve gvdenin yivlerle vurgulanmas ile benzerliinden yola karak, bu rnekler iin .S. 2.-3. yy. tarihleri nerilebilir.

MA VI (Lev.9 Kat. No. 85-90): Torba formlu gvde, dik ya da hafif bir bombeyle belirginletirilmi az ve dudan altna yerletirilen emzik formlu akta MA VI alt grubunda incelenen marapalarn genel form zelliklerindendir. Bu grupta yer alan rneklerin kaideleri ve kulplar ele gememitir. Sadece 85 numaral seramiin gvdesinin alt ksmnda, kulbun gvdeyle birletii nokta
Anderson-Stojanovic 1992, 35-36 Lev. 20, 157-162. Bu marapa formuna en yakn rnekler tek kulplu yemek piirme kaplarndan bilinmektedir, bkz. Riley 1979, 265 Nr. 518 Res. 104.
146 145

30 salam olarak gnmze kadar ulamtr. 85 ve 88-89 numaral marapalarn gvdeleri keskin yivlerle hareketlendirilmitir. 85-90 numaral seramikler yukarya dnk, az boyunu amayan dz bir emzik formlu bir aktaca sahiptirler. MA VI grubu rneklerinin hamurlar kire, kum katkl ve gzeneklidir. Hamur renkleri krmzms sar ve pembe tonlarndadr. Ayrca 86-89 numaral marapalarn gvdeleri genellikle krmz tonlarda apraz izgi bezemeleriyle sslenerek dekore edilmitir. Bu tr marapalarn benzer formlarna pek ok antik kent buluntular ierisinde rastlanlr. Atinada ele geen benzer marapa formlar Ge Roma Dneminden itibaren tarihlenmektedir147. Perge kazlarnda ele geen benzerler ise .S. 4.-7. yy. lar arasnda deerlendirilmitir148. Ayrca benzer formlu marapalar Patarada farkl kaz alanlarnda da bulunmutur. Bu rneklerin bazlar Korkut tarafndan Ge Roma ve Erken Bizans Dnemine tarihlendirilmitir149. Yukardaki karlatrma rnekleri nda, MA VI alt grubunda deerlendirilen 85-90 numaral marapalar iin, .S. 5.-7. yzyl tarihi nerilebilir. MAK (Lev. 10 Kat. No. 91-98): Patara Kazlarnda ok sayda seramik kaidesi ele gemitir. lk bakta birbirine ok benzeyen bu kaidelerin, detayl bir inceleme sonucu ait olduklar form gruplar tespit edilmi ve bylece sz konusu formlarn ardndan kaideler de irdelenmitir. MAK bal altnda deerlendirilen seramik kaideleri farkl form zellikleri gstermektedir. Dz bir taban ve oval biimde da alarak ykselen gvde 91-94 numaral kaidelerin ortak zelliidir. Ancak kendi aralarnda az da olsa form farkllklar izlenebilmektedir. rnein 91-92 ve 94 numaral paralar benzer kaide ve gvde yapsna sahiptir. Ancak gvde zerinde bulunan yivler nedeniyle 92 ve 94 numaral rnekler 91 numaral kaideden ayrlr. 93 numaral rnekte ise gvde hemen kaidenin zerinden olduka ikin bir profille ykselmektedir. Yine bu rnein gvdesi zerinde de yivler bulunur. 95-98 numaral rnekler halka formlu kaide yaps gsterirler. Ayrca bu rneklerde seramikler cidar daha kaln tutulmu ve yine gvde zerinde yivler kullanlmtr. Sadece 96 ve 98 numaral rneklerin gvdelerinde astar izlerine rastlanlmtr. Bu rneklerin kaideleri zerinde ise astar akntlar bulunmaktadr. 91-94 numaral buluntular ince cidar, sert iyi pimi hamur ve genel form zellikleriyle MA I-III alt grubunda deerlendirilen marapalarn kaide yaplarna
147 148

Robinson 1959 Lev. 30 M 300. Atik 1995, 146 Res. 59, 302-303. 149 Korkut 2007c, 152-153 Res. 11.

31 benzemektedir. 95-98 numaral rnekler ise daha kaln cidarl olmalar, genel profil yaplar ve astarlanma tekniiyle MA IV-V alt grubunda incelenen marapalar ile benzerlik gsterirler. Dolaysyla kronolojik olarak bu kaideler .S. 1.-3. yy. aralnda deerlendirilebilirler. 5. 1. 6. Tabak Servis amal veya yemek yemede kullanlan tabaklar masa seramikleri ierisinde sayca en nemli grubu oluturur. Antik literatrde catinus ya da catillus150 olarak adlandrlan bu tr seramikler s ve derin formlu olmak zere farkl alt gruplara ayrlabilirler. Gnlk kullanm seramikleri ierisinde tabak formu ok yaygn olarak kullanlmamtr. Tabak ilevini gren seramikler daha ok terra sigillata grubu iersinde retilmilerdir. Ancak ekonomik nedenlerden dolay terra sigillata tabaklarn taklidi olarak retilen gnlk kullanm seramikleri de mevcuttur. Bu tip tabaklar ya krmz astarl taklit ya da sadece form taklidi olabilirler. Burada tabak bal altnda deerlendirilen Patara buluntular az yaplar gibi genel form zellikleri dikkate alnarak be farkl alt grup ierisinde incelenmitir. Tarihleme iin ise genellikle dnemin modas terra sigillata tabak formlar karlatrma rnekleri olarak kullanlmtr. TB I (Lev. 10-11 Kat. No. 99-107): Halka formlu kaide, da yumuak bir profille alp ykselen derin gvde ve da dndrlm dudak TB I grubunda deerlendirilen tabaklarn genel form zelliidir. Bu grupta yer alan pek ok taban kaidesi ele gememitir, sadece 99-100 numaral rneklerin kaideleri gnmze kadar ulamtr. Ayrca bu iki taban gvde profilleri de birbirine ok yakndr. Halka formlu kaide stnde ykselen gvde, dudakla birleim noktasnda s profili izmektedir ve bylece dudak da dndrlmtr. 101-104 numaral tabaklar derin gvdeli ve da tam dndrlm dudak yapsna sahiptirler. Ayrca bu rneklerde dudan st ksmnda oluturulan ve olaslkla kapak iin tasarlanan yivler bulunmaktadr. 103-104 numaral tabaklarda gvdeden dudaa gei noktas keskin bir profile vurgulanmtr. 105-107 numaral tabaklarda olduka derin bir gvde yaps ve yatay biimde da alan dudak formu gzlemlenir.

150

Hilgers 1969, 48-49.

32 TB I grubunda deerlendirilen tabaklarn hamurlar genellikle katksz ya da az kire ve kum ihtiva eder. Hamur renkleri krmz, sar, kahverengi ve pembe tonlarndadr. Astarlar ise ince srlm hamur rengine yakn krmzms ya da kahverengimsi renktedir. 99-100 numaral tabaklarn terra sigillata grubu ierisinde karlatrma rnekleri bulunamamtr. Byk olaslkla bunlar yerel taklit olarak retilmilerdir151. 101-104 numaral seramiklerin form bakmndan benzerlerine Didyma152, Anamurium153 ve Patara154 da rastlanr. Krmz astarl olan Didyma rneklerinin tarihlendirilmesi yaplmamtr. Anamurium rnekleri Afrika krmz astarl seramikleri grubuna ait olup .S. 6-7. yy. ierisine tarihlendirilmitir. Pataradan bilinen karlatrma rnekleri ise yine krmz astarl olup terra sigillata grubu seramiklerin yerel taklidi olarak yorumlanmtr155. Patara karlatrma rnekleri Hayes Form 6156 ile olan yakn benzerliinden, Uygun tarafndan .S. 1. yzyln ikinci yars ile .S. 2. yzyln birinci yarsna tarihlenir. Patara yerel taklit seramikler belirgin krmz astarlaryla terra sigillata kalitesini yakalamaya almtr. 101-104 numaral tabaklarn astarlar ise genellikle kahverengi ya da ok ince srlm krmzms sar renktedir. Ayn zamanda zensiz bir iilik gsterirler. Sz konusu rnekler Patara krmz astarl seramikleriyle birlikte retilen, daha dk kaliteli yerel seramikler olmaldr. Krmz astarl Patara yerel retim seramikleri nda 101-104 numaral seramikler iin .S. 1.-2. yy. tarihleri nerilebilir. 105-107 numaral tabaklarn en yakn form benzerleri Didyma157 buluntular arasnda ele gemi, ancak sz konusu eserler tarihlendirilmemitir. TB II (Lev. 11 Kat. No. 108): Da alarak ykselen derin gvde ve damla biiminde da sarkk dudak TB II de deerlendirilen taban genel form zelliidir. 108 numaral taban kaidesi ele gemediinden kaide formu hakknda kesin bir ey sylenemez. zerinde ince srlm krmzms sar renkte bir astar bulunan bu rnein gnlk kullanm seramikleri ierisinde benzerine rastlanlmamtr. Benzer formlar daha ok terra sigillata seramiklerinden bilinmektedir. Hayes Form 8 olarak adlandrlan Afrika retimi tabaklar158 ile Form 10 olarak

151 152

Benzer dudak profili gsteren rnekler iin bkz. Wintermeyer 2004, 123, Res. 1155. Wintermeyer 2004, 123, Res. 1157-1159. 153 Williams 1989, 41 Res. 19, 232-233. 154 Uygun 2009 Lev. 86, 837-839. 155 Uygun 2009 Lev. 86, 837-839. 156 Hayes 1972, 28 Res. 3. 157 Wintermeyer 2004, 123 Res. 1159. 158 Hayes 1972, 32 Res. 4.

33 adlandrlan Ge Roma C grubu seramikleri159 benzer dudak profili gsteren en yakn rneklerdir. Benzer tabak formlar .S. 1.-2. yy. ile .S. 7. yy. aras gibi uzun bir zaman dilimi ierisinde tarihlenirler. Ayrca benzer dudak profilli tabaklara .S. 1. yy. a tarihlenen Sagalassos terra sigillata seramiklerinde de rastlanlr160. Yukarda verilen karlatrma rnekleri yardmyla 108 numaral tabak iin kesin bir tarihleme yapmak gtr. Ancak sz konusu taban hem Sagallassos retimi seramiklerle olan benzerlii hem de TB I grubundaki rneklere yakn hamur dokusu ve astar bu rnein tarihini .S. 1. yzyla yaklatrmaktadr. TB III (Lev. 11 Kat. No. 109): Halka kaide, da alarak ykselen gvde, dik bir az ve ok hafif da dndrlm damla biimli dudak TB III grubunda incelenen 109 numaral taban genel form zellikleridir. Tabak ite ve dta krmzms kahverengi renkte ince bir astarla boyanmtr. Bu tabak formunun gnlk kullanm seramikleri ierisinde benzerlerine rastlanlmamtr. Bu forma en yakn rnekler Afrika Krmz Astarl seramikleri ierisinden bilinmektedir161. Hayes tarafndan Form 9 olarak adlandrlan bur rnekler .S. 1.-2. yy. lar ierisine tarihlendirilmektedir162. Hamur ve astarlama kalitesi olarak karlatrma rnekleriyle benzemeyen 109 numaral rnek olaslkla dnemin moda seramiklerinin gnlk kullanma ynelik basit form taklitleri olmaldr. Dnemin krmz astarl seramikleriyle olan yakn form benzerliinden 109 numaral tabak iin .S. 1.-2. yy. tarihleri nerilebilir. TB IV (Lev. 11 Kat. No. 110): e doru ykselen halka kaide, da alan gvde, hafif da dnk dudak, da takn ve aaya sarkk dirsek profili TB IV grubunda yer alan 110 numaral taban genel form zelliklerindendir. Hamuru kire ve kum katkl olan bu taban zerinde ok ince srlm krmzms kahverengi bir de astar bulunmaktadr. 110 numaral tabak zellikle krmz astarl Roma Dnemi seramikler ierisinde ska grlen bir forma sahiptir163. rnein benzer formlar Ge Roma C grubu ierisinde Hayes tarafndan Form 3 olarak adlandrlm ve .S. 5.6. yy. lar ierisinde tarihlendirilmitir164. Ancak hamur kalitesi ve zerindeki astar yaps bu
Hayes 1972, 344 Res. 71, 15. Patarada ele geen ve Uygun tarafndan kase grubunda deerlendirilen Sagalassos rnekleri iin bkz. Uygun 2009 Lev. 72, 700-701. 161 Atik 1995 Lev. 55, 278; Lafl 2000 Res. 2, 8; Wintermeyer 2004, 128 Res. 1235. 162 Hayes 1972, 32 Res. 4 Form 9. 163 Krmz astarl rnekler iin bkz: Hayes 1972 Res. 67, 3; Eiwanger 1981 Lev. 5, 48.49.58; Williams 1989 Res. 23, 278. 164 Hayes 1972, 330-334 Res. 67-69 Form 3.
160 159

34 rnei dneminin krmz astarl seramiklerinden ayrmaktadr. Bundan dolay 110 numaral tabak dnemin krmz astarl seramiklerinin form taklidi olarak kabul edilebilir ve .S. 5.-6. yy.lar ierisine tarihlenir. TB V (Lev. 12 Kat. No. 111-115): Dz kaide, yayvan ve dik ykselen gvde, yuvarlatlm dudak profili bu grupta yer alan seramiklerin genel form zelliidir. 111 numaral tabak yayvan gvde ve gvde zerindeki keli keskin profiliyle farkllk gsterir. 112-114 numaral rnekler dik gvde profilleri ve yuvarlatlm dudaklaryla benzerdirler. 112 ve 113 numaral rneklerin dz kaidelerinin altnda derin yiv kanalyla bir ayak oluturulmutur. 114 numaral seramiin taban ise tamamen dzdr. Grup ierisindeki tabaklarn gnlk kullanm seramikleri ierisinde benzerlerine rastlanlmamtr. Ancak 112-114 numaral rneklere en yakn formlar Hayes tarafndan Form 49 olarak adlandrlan Afrika Krmz Astarl Seramikleri ierisinde izlenebilmektedir165. Katkl hamur yaplar ve astarsz yzeyleriyle bu rnekler, dnemin moda seramiklerinin etkisinde retilen form taklidi tabaklar olarak kabul edilebilir. Afrika Krmz Astarl benzerleri dorultusunda TB V grubundan deerlendirilen tabaklar .S. 3.yy. ortas ile 4.yy. ba arasna tarihlendirilebilir. 5. 1. 7. Tas Seramik literatrnde tas kelimesine pek rastlanmaz. Bunun yerine daha ok kase veya derin tabak ifadesi kullanlr. Ancak bu alma kapsamnda tabaklar kadar geni azl olmayan ve kaselerden daha byk boyutlarda olan derin kaplar iin tas kelimesi tercih edilmitir166. Bu tr seramikler olaslkla kase ve tabaklarn yannda masalarda farkl amalar iin kullanlmlardr. Antik literatrde zellikle tas formunu ifade eden zel bir kelime bilinmemektedir. Patara buluntular ierisinde tas olarak adlandrlan rnek, az yaplarna gre iki farkl grup ierisinde deerlendirilmitir. T I (Lev. 12 Kat. No. 115-116): Derin yuvarlak karnl gvde ve hafife da alan az grupta yer alan 115-116 numaral rneklerin form zellikleridir. Bu iki rnek arasnda gzlemlenen tek fark, 116
165 166

Bu rnekler .S. 3.-4. yy.lar ierisine tarihlendirilmitir, bkz. Hayes 1972, 68 Res. 12 Form 49. Tas kelimesinin szlk anlam iin bkz.: Eren 1988, 1421.

35 numaral tasn hafif bombesiyle daha fazla da alm az yapsdr. Her iki rnein de kaideleri ele gememitir. T I grubu rneklerinin hamurlar katksz ve sert dokuludur. 115 numaral seramiin zeri tamamen ak krmz astarla kaplanm, 116 numaral seramiin ise sadece ite ve dta az kenar astarlanmtr. T I grubunda deerlendirilen taslarn karlatrma rnekleri bulunamamtr. Ancak form bakmdan kaseler ile yakn benzerlikler gsterdiklerinden onlarla karlatrma yaplarak bir tarihlemeye gidilebilir. rnein 115 numaral tas, KA I grubunda deerlendirilen ve .S. 1. yy.a tarihlenen 1 ve 2 numaral kaselerle benzerdir. 116 numaral tasn formu ise, yine KA I grubunda deerlendirilen ve .S. 1. yy.a tarihlenen 3 ve 4 numaral kaselere yakndr. Ancak 116 numaral tasn gvdesi biraz daha da alarak verilmitir. Sz konusu kaseler iin .S. 1. yzyl tarihi nerilebilir. T II (Lev. 12 Kat. No. 117): Da s hareketiyle alan dik gvde, ie dnk az ve da dndrlm dudak T II grubunda deerlendirilen 117 numaral tasn genel form zelliidir. Bu tasn zerinde hamuruyla ayn renkte olan, ince srlm sarms renkte bir astar grlmektedir. 117 numaral tasn benzerlerine .S. 2.-3. yy.lar ierisine tarihlenen Tire buluntular arasnda rastlanmaktadr167. Ancak Tire rnei krmz renk bir astara sahiptir. Tire rnekleriyle olan yakn form benzerliinden 117 numaral tas iin .S. 2.-3. yy. tarihleri nerilir. 5. 1. 8. Testi Literatrde kulplu, oval gvdeli, boyunlu seramikler testi olarak adlandrlmaktadr168. Yunanca terminolojiden Oinochoe, Lekytos ve Lagynos olarak tandmz bu tr seramikler iin Roma Dneminde ise lagoena kelimesi kullanlmtr169. arap ya da su gibi svlarn sunumunda kullanlan testiler masa seramikleri ierisindeki en youn buluntu gruplarndan birini olutururlar. Ayn dneme ait pek ok farkl forma sahip olan testiler az formlar gz nnde tutularak yedi farkl alt grupta deerlendirilmitir. Bunlardan baka st ksmlar ele gemeyen kaidelerde gruplarn en sonunda testi kaideleri bal altnda incelenmitir.
167 168

Grler 2000, 113-114 Res. 1, 2. Testi kelimesinin szlk anlam iin bkz.:Eren 1988, 1463. 169 Hilgers 1969, 61-65.

36

TS I (Lev. 12-13 Kat. No. 118-126): Yonca az170, uzun ya da ksa boyun, genellikle dudak altndan balayp omuza oturan dikey kulp TS I grubu rneklerinin genel form zelliidir. Yonca az profili neredeyse her rnek iin deikenlik gstermektedir. Grup rneklerinden hi birinin gvdesinin tam profili ve kaidesi el gememitir. 118 numaral rnek uzun boyun, ibkey bir kavisle da alm huni biimli az ve azn altna oturmakta olan dikey kulp yapsna sahiptir. Az, dudan n ksmnn sktrlmasyla yonca grnts almtr. 119 numaral rnek ibkey profille ykselen uzun boyun, ie dnk dudak ve dudan altndan balayp omuza oturan dikey kulba sahiptir. Az ortaya yakn bir alandan sktrlmak suretiyle yonca grntsn almtr. 120 numaral rnek ksa geni boyun, da alan az ve azn hemen altndan balayp omuza oturan kulba sahiptir. Dudan n ksm sktrlarak yonca grnts verilmitir. 121 numaral rnek uzun boyun, dbkey kavisle da alan dudak ve sadece balangc korunmu dudan hemen altna oturtulmu kulba sahiptir. Dudak ortadan sktrlarak yonca formuna yaklatrlmtr. TS I grubunun en tannm rnekleri, formlar ve astarlama teknii olarak grubun dier seramiklerinden ayrlan 122-125 numaral eserlerdir. Ksa boyun, olduka da dndrlm az, kresel bodur gvde ve dudan hemen altndan balayp omuza oturan kulp bu drt rnein karakteristik zelliidir. Sz konusu eserlerin azlarna, ortaya yakn bir yerden sklarak yonca grnts verilmitir. Bylelikle TS I grubunun dier seramiklerine gre dudaklarnn n ksm belirginletirilmitir. Minyatr bir testi grnmndeki 126 numaral seramik ince uzun boyun ve da tam dndrlm azldr. Dudann ucu sktrlarak yonca az grnts verilmitir. TS I grubu rnekleri genellikle ok az kire ve kum katkl hamura sahiptir. Hamur renkleri ise sarms krmzdan kahverengiye deikenlik gsterir. Bunun yannda 122-125 numaral testiler ince cidarlar ve d yzeylerinin gri astarlanyla grubun dier rneklerinden ayrlrlar. Olduka ince cidar zerine srlen gri renk astarla olaslkla dnemin modas olan metal kaplar taklit edilmeye allm olmaldr171. Ayn zamanda literatrde Ege tipi olarak adlandrlan bu tip testilerin Ege kylarnda retilip ihra edildii

TS I grubu rnekleri tam anlamyla yonca azl olmamasna ramen benzer az profiline sahip seramikler literatrde yonca azl olarak adlandrlmaktadr. Klasik Dnem geleneinden bilinen yonca azl seramikler Ge Roma Dnemi ilerine kadar farkl tiplerde karmza kmaktadr. 171 Metal kaplarn seramik zerine etkileri iin bkz.: Oransay 2002, 253-261. Yonca azl testilerin metal rnekleri iin bkz.: Tassinari 1993 Lev. 156-157.

170

37 dnlmektedir172. 119, 121 numaral testilerin sadece boyun, kulp ve az ksmlar krmz renkle astarlanmtr. TS I grubu seramiklerinden 118 ve 120-121 numaral eserlerin benzerlerine Yass Ada batk
173

buluntular arasnda rastlanlmtr. Batn tarihiyle balantl olarak sz konusu

eserler .S. 4. yzyla tarihlendirilmilerdir. Bu tarihlendirme zellikle konteksti belli 118 numaral testiyle de rtmektedir. 119 numaral testinin benzeri Didyma174 buluntular arasnda vardr, ancak bu rnek tarihlendirilmemitir. 122-125 numaral testilerin benzerlerine Didyma175, Efes176, Phokaia177, Atina178, Knossos179, Korinth180, Stobi181 kazlarnda ve Adriatik182 batk buluntular arasnda rastlanlr. Didyma buluntusu .S. 1. yy. a, Knossos, Phokaia, Efes kazlarnda ve Adriatik batnda ele geen benzerler .S. 2. yzyla, Atina buluntusu .S. 3. yzyl ierisine tarihlendirilmitir. Korinth buluntusu ise ithal seramikler ierisinde .S. 3. yzyl ncesine tarihlendirilmitir. Sz konusu seramiklerin eastern coarse ware ya da Ege tipi olarak adlandrlan batk buluntular ierisinde yer almalar bu formun da retim yerinin Egede olduunu dndrr183. Benzerleri gz nnde bulundurularak 122125 numaral testileri de .S. 2.-3. yzyllar ierisinde deerlendirilebilir. 126 numaral testinin ise karlatrma rnei bulunamamtr. TS II (Lev. 13 Kat. No. 127-130): Kresel gvde, ibkey profille ykselen boyun, da alan elips biiminde az184, ie dnk dudak TS II grubu rneklerinin karakteristik zelliidir. Grup rneklerinin kulplar dikey bir biimde boyunla azn birleim noktasndan balayp ikin gvdenin zerine oturur. Akta ksm belirginletirilmi, elips biimli azn alt ksm genellikle iki ya da sra yiv ile hareketlendirilmitir. 127 numaral rnein duda belirgin bir biimde ie dndrlmtr. Dier rneklerde ise dudak daha dik ykselmektedir.

Hayes 1983, 105-107; Isteni Schneider 2000, 341. Bass Doorninck 1971 Lev. 2 Res. 17. 20. 174 Wintermeyer 2004, 129 Res.1244. 175 Wintermeyer 2004, 93 Res. 677. 176 Ladst tter 2005 Lev. 196, 768. 769. 177 zyiit 1992,118 Res. 14; zbtev 2004, 35 Lev. 38, 172, 181. 178 Robinson 1959, 68 Lev. 14, 106. 179 Hayes 1983, 122 Res.6, 76; Forster 2001, 158 Res. 4.11, c. 180 Slane 1990, 103-104 Res. 25, 214-217. 181 Anderson-Stojanovic 1992, 99 Lev. 85, 724. 182 Jurisic 2000, 35 Res. 22, 1-3; Isteni Schneider 2000 Res.3, 3; Hayes 2005, 15. 183 Bkz. Dn.: 182. 184 Elips biimindeki az, olaslkla seramiin arkta ekillendirilmesi esnasnda aza yanlardan bask uygulanmasyla oluturulmutur.
173

172

38 TS II grubu rneklerinin hamurlar ok az kire ve kum katkldr. Genellikle krmz ya da sarms krmz renk hamur zerine TS I grubunda olduu gibi gri renk astar srlmtr. Gri renk astar srlmesi bu kaplarn da 122-125 katalog numaral rnekler gibi metal rneklerin etkisinde kalnarak retilmi olabileceini akla getirmektedir. TS II grubunda yer alan testilerin baka kentlerde karlatrma rnei bulunamamtr. Korkut tarafndan daha nce deerlendirilen benzer rnekler 122-125 numaral testilerle yakn formlar gz nnde bulundurularak .S. 3.-4. yzyllara tarihlendirilmitir185. Ancak bu grup testiler zellikle boyun ve n ksm sklarak elips formu verilmi az yaplar nedeniyle 122125 numaral rneklerden farkllk gstermektedirler. Patara buluntular ierisinde sklkla karlalan bu form yonca azl testi geleneinin sonraki dnemlere ait baka bir varyasyonu olmaldr. Bu grup seramikler iin Korkut tarafndan da n grld gibi Ge Roma Dnemi nerilebilir. TS III (Lev. 14 Kat. No. 131-138): Kresel gvde, hafif i bkey profille ykselen yivli boyun ve yuvarlatlm dudak TS III grubu rneklerinin karakteristik form zelliidir. TS III grubu ierisinde ayn form zelliklerine sahip, ancak boynun gvdeyle birleiminde yer alan szgele birbirlerinden ayrlan rnekler de yer alr. Olaslkla azdan boyna yerletirilen bir bitkinin iine dklen svya esans katmasn salayan ya da testinin iine dklen svnn tortularn ayran szgeler, genellikle 0,5 cm geniliinde ile be arasnda deien deliklerden olumaktadr. Grup rneklerinin kulplar nerdeyse boynun ortasndan balayp ikin gvde zerine oturur. TS I ve TS II grubunun aksine TS III grubu rneklerinin az ksmnda belirginletirilmi bir akta yoktur. 131-136 numaral testiler benzer formdadrlar. Ancak 133-136 numaral seramikler boyunla gvdelerinin birleim noktasnda yer alan szgele dier rneklerden ayrlmaktadrlar. 137 numaral rnek dier rneklerin ibkey ykselen boyunlarnn aksine da alan szgeli yivsiz boynu ve dudaa oturan kulbu ile farkllar. 138 numaral seramik ise yine szgeli i bkey ykselen boyuna sahiptir. Ancak dudan boyunla birleiminden sonra ie kapanmas ve kulbun hemen dudan altna birlemesi bu rnei dierlerinden ayrmaktadr.

185

Korkut 2007a 202, 17; Korkut 2007c 158 Res. 6, 38.

39 TS III grubu rneklerinin hamurlar genellikle kire, kum ve bazen akl katkldr. Kahverengi ve krmz tonlarndaki hamur zerine genellikle gri ya da ak krmz tonlarnda astar srlmektedir. Grup rneklerinden 131-132 numaral testilerin benzerlerine Anemurium186, Perge187, Ksanthos188 da rastlanr. Perge rnei .S. 1. -3. yy., Anemurium rnei ise .S. 4.-5. yzyllar ierisine tarihlendirilmitir. Ksanthos kazsnda ele geen bir baka benzer rnek ise .S. 5. yzyla tarihlenmitir. Korkut tarafndan yaynlanan benzer testilerde .S. 3.-5. yzyl aralna tarihlendirilmitir189. 131-132 numaral testilerin olduka katkl hamurlar ve yivli kesitleri bu rneklerin erken bir tarihten olamayacann bir gstergesidir. Bu nedenle .S. 4.5. yzyl aral 131-132 numaral testiler iin uygun bir tarih olmaldr. 133-137 numaral szgeli testilerin de benzerleri yine Patarada190 .S. 5. yy.a, Anamuriumda191 .S. 4.-5. yy.a, Perge de
192

.S. 6.-7. yzyllara ve Kelenderis193 te .S. 5.-7. yzyl aralna

tarihlenmektedir. 131-132 numaral testilerle benzer formda olmasna ramen szgeli yapsyla onlardan ayrlan bu rneklerde olaslkla ayn dnemde retilmi olmaldr. .S. 4.-5. yzyl tarihi 133-136 numaral seramikler iinde uygun olmaldr. 137 numaral testinin benzerlerine Anamurium194 kazlarnda rastlanlm ve sz konusu rnek Ge Roma Dnemi ilerine tarihlenmitir. Korkut Patara dan ele geen benzer rnekleri .S. 4.-5. yzyl aralna tarihlendirmitir. 133-136 numaral testilerle yakn form benzerlii gsteren bu rnek .S. 4.5. yzyl aralnda deerlendirilebilir. Grup rneklerinden 138 numaral testinin karlatrma rnei bulunamamtr. TS IV (Lev. 14-15 Kat. No. 139-144): ikin gvde, uzun boyun, huni biimli az ve boyuna ya da dudaa oturan dikey kulp TS IV grubu rneklerinin genel zellikleridir. Bununla birlikte her rnek neredeyse birbirinden farkl bir form ierisindedir. 139-141 numaral rnekler uzun boyun ve s hareketiyle ekillendirilmi huni biimli az ve azla boynun birleim noktasna oturan dikey kulba sahiptir. 142 numaral rnek phiale alt biimindeki kaidesi ve zellikle omuzlar

186 187

Williams 1989, 85 Res. 51, 506-507. Atik 1995, 89-90 Res. 32, 151-152. 188 Pellegrino 2007, 244 Res.16, 1,3. 189 Korkut Grosche 2007, 136, Nr.185; Korkut 2007c, 157 Res. 5, 29. 190 Korkut Grosche 2007, 137, Nr.191; Korkut 2007c, 157 Res. 5, 30. 191 Wiliams 1989, 86 Res. 51, 512. 192 Frat 1999, 69 Lev.127, 563. 193 Tekocak 2006 Lev. 53, 292. 194 Williams 1989 Res. 51, 512.

40 ikin braklm gvde yapsyla dier rneklerden farkllamaktadr. Gvde profili korunmu 140, 142 numaral rneklerin zerinde belirgin yivler vardr. Bu yivler zensiz bir iilikten ziyade bir dnem modasn yanstyor olmaldr. 142 numaral seramik boyundan itibaren huni biiminde almaktadr ve az ie dndrlmtr. 144 numaral rnek ise ikin gvde ve uzun boyun zerine yerletirilmi olduka ak huni biimli aza sahiptir. Eserin kulbu boyunla azn birleim noktasndan balayp gvdenin tam ortasna oturmaktadr. TS IV grubu rneklerinin hamurlar ince kire ve kum katkldr. Hamur renkleri kahverengi ve krmzms sar arasnda deien grup rneklerinin astarlar ise ya hamur renginde ya da hamur rengine yakn genellikle krmzms tonlardadr. Tamam astarlanm grup rneklerinin yannda astar, 142 numaral rnein sadece gvdesinde, 144 numaral rnein ise kulp ve gvdesi zerinde dekoratif olarak kullanlmtr. 143 numaral testinin zerindeki krmzms astarla olaslkla dnem modas terra sigillatalar taklit edilmeye allmtr. Grup rneklerinden 139-142 numaral testilerin benzerine Yass Ada batk195 buluntular arasnda rastlanlr. Sz konusu benzer .S. 4. yzyla tarihlendirilir. 143 numaral testinin benzerine Bergama Asklepieion196 ve Knossos197 buluntular arasnda rastlanlr. Hayes Knossos buluntusunun Erken Roma Dnemi ierisine tarihlemitir. Asklepieion buluntusu ise .S. 3. yzyl aralna tarihlenmitir. Benzer rnekler dorultusunda 143 numaral testi .S. 1.-3. yzyllar ierisinde deerlendirilebilir. Grup rneklerinden 144 numaral testinin karlatrma rnei bulunamamtr. TS V (Lev. 15-16 Kat. No. 145-151): Yuvarlak ikin gvde, uzun hafif da alan boyun ve boynun ortasna oturan dikey kulp TS V grubu rneklerinin genel form zelliidir. Ancak her rnek neredeyse kendine has bir forma sahiptir. 145-146 numaral rnekler genel formlaryla birbirlerine benzemektedirler. Her iki rnek halka kaide, yuvarlak ikin gvde ve da alan boyna sahiptir ve kulplar boynun ortasna oturmaktadr. Ancak detaylarda iki rnein birbirinden farkl olduu anlalmaktadr. rnein 146 numaral rnek yksek kaide, dta yuvarlatlm dudak ile 145 numaral seramikten ayrlmaktadr. Ayn zamanda 145 numaral eserin gvde ve zellikle de boynunun zerinde yer alan ince keskin yivler iki rnei birbirinden hem formsal hem de
195 196

Bass Doorninck 1971 Lev. 3 Res. 18. De Luca 1984, 26 Lev. 26, 313. 197 Hayes 1983 Res.10, 139.

41 dnemsel olarak ayrmaktadr. Gvdesinin sadece st taraf ele geen 147 numaral rnek ikin gvde, dik bir profille ykseldikten sonra da alan az ve boyundan balayp gvdenin ortasna oturan dikey kulba sahiptir. Eserin gvdesinin boyunla birleim noktasnda ve boynunda belirgin yivler grlr. Minyatr bir testi grnmndeki 148 numaral rnein az ve kaidesi ele gememitir. 149-151 numaral eserlerin ise sadece boyun ksmlar korunmutur. 149 numaral eser uzun boyun ve ie dnk aza, 150 numaral eser ibkey profille ykselen geni boyuna sahiptir. 151 numaral testi ise yine hafif ibkey bir profille ykselen boyun ve damla biimli yuvarlatlm dudaa sahiptir. Dudan n ksm aktmay kolaylatrmak iin ok az sktrlmtr. Eserin dudann altnda ve boynunun zerinde iki sra yiv bulunmaktadr. Ayn zamanda boynun alt ksmnda izgisel bezemeler grlmektedir. Grup rnekleri genellikle ince kire ve kum katkl hamura sahiptirler. Hamur renkleri ise krmzms sar ve kahve tonlar arasnda deikenlik gstermektedir. 145, 147-149 numaral testiler ksmen dekoratif olarak krmzms renklerde, 150 numaral testi ise gri renkte astara sahiptir. Hurmalk Hamamnn ge evrelerine ait III numaral ilikten ele geen 145 numaral testi Korkut tarafndan benzer formlar gz nnde tutularak .S. 5. yzyla tarihlenmitir198. zerindeki sslemeleriyle de Ge Roma Dnemi izleri tayan bu testinin en yakn benzerlerine Atina199 buluntular arasnda rastlanlr. 146 numaral testinin benzerine Stobi200 kaz buluntular arasnda rastlanlm ve .S. 1. yzyla tarihlendirilmitir. Sz konusu eser Korkut tarafndan da .S. 1. yzyl ierisinde deerlendirilmitir. 147 numaral rnein tipolojik benzerlerine Perge kazlarnda rastlanlmtr. Ancak sz konusu eser iin bir tarihlendirme yaplmamtr. 148-150 numaral eserlerin karlatrma rnei bulunamamtr. 151 numaral testinin benzerlerine Kuzey Suriyede yaplan kazlarda rastlanlm ve .S. 6.-7. yzyl aralna tarihlendirilmitir. Bu tarih Patara buluntusu iinde nerilebilir.

TS VI (Lev. 16 Kat. No. 152-157):

198 199

Korkut 2007c 158 Nr.33. Robinson 1959 Lev. 33, M362-365. 200 Anderson - Stojanovic 1992 Lev. 105, 890.

42 TS VI grubu rneklerinin belirgin form zellii deiken boyun uzunluuna ramen dudan da sarktlm ya da yuvarlatlm profillerle belirginletirilmi olmasdr. Grup rneklerinin gvdelerinin alt ksmlar korunmamtr ve her testi neredeyse farkl bir form gstermektedir. 152 numaral rnek minyatr bir testi formundadr. Yivli ince uzun gvde, neredeyse gvdeyle ayn apta boyun ve dta yuvarlatlm dudaa sahiptir. Kulp dudan kenarndan balayp gvdenin st ksmna oturmaktadr. 153 numaral testi altta ikin, uzun formlu gvde, geni ksa boyun, da sarktlm keli dudak profili ve boynun ortasndan balayp gvdenin st ksmna oturan dikey kulpludur. Sadece boyun profili korunmu olan 154 numaral rnek hafif da dnk az ve dta 153 numaral testi gibi keli dudak profiline sahiptir. Eserin kulbu boynun ortasna oturmaktadr. 155 numaral testi grup rneklerinin aksine ikin gvdelidir ve kulbu dudan hemen altna oturmaktadr. Fakat ksa geni boyun ve da dndrlm dudakla eser TS VI grubu rnekleriyle benzerlikler gstermektedir. nce uzun gvdeli ve ibkey bir profille ykselen boyna sahip 156 numaral rnek minyatr bir testi grnmndedir. Eserin duda yuvarlatlm bir profille boyunla balanmaktadr ve kulp boynun ortasndan balayp gvdenin st ksmna oturmaktadr. Sadece boyun ksm korunmu olan 157 numaral testi TS III grubu ierisinde grdmz rnekler gibi szgelidir. Bunun yannda eser ksa geni boyun, da alan az ve dik dudaa sahiptir. TS VI grubunda yer alan seramikler ince kire ve kum katkldrlar. Genellikle sarms ya da kahverengimsi hamur zerine kendi tonlarnda astar srlmtr. Ancak 157 numaral testi gibi d gri astarlanm tekil rneklerde mevcuttur. Grup rneklerinden 152 numaral testinin karlatrma rnei bulunamamtr. 153 numaral testinin benzer rneine Berenicede201 rastlanlm ve orta Roma Dnemine tarihlendirilmitir. Sz konusu Patara rnei iin de .S. 2.-3. yzyl tarihi nerilebilir. 154 numaral testinin yakn benzeri Berenice kazlarnda ele gemi ve Erken Roma Dnemine tarihlendirilmitir202. Korkut tarafndan daha nce deerlendirilen sz konusu rnek ise .S. 3.-4. yzyla tarihlendirilmitir. Sz konusu testi iin .S. 2.-3. yzyl tarihi nerilebilir. 155156 numaral testilerin karlatrma rnei bulunamamtr. 157 numaral testinin benzerine Ephesos203 buluntular ierisinde rastlanlm ve sz konusu eser .S. 1. yzyla tarihlendirilmitir. Patara rnei iinde benzer bir tarihlendirme nerilebilir.

201 202

Riley 1979, 386 Res. 138, 1147. Riley 1979, 383 Res.138, 1132. 203 Meri 2002, 111 Lev. 68, 778-779.

43 TS VII (Lev. 16 Kat. No. 158): TS VII grubu ierisinde gvdesi korunmam tek rnek yer almaktadr. Eser, ele geen blmnden anlald zere gvde ve boyun ayrm olmakszn aza doru ykselmitir ve az ie dndrlmtr. nce kire ve mika katkl sarms kahve hamur zerine yine hamur rengine yakn bir astar uygulanmtr. Ancak eserin i ksm koyu gri renkte astarlanmtr. 158 numaral testinin formuna yakn bir rnek Berenice204 kazlarnda ele gemi ve orta Roma Dnemine tarihlendirilmitir. Berenice rnei nda 158 numaral testi .S. 2.-3. yzyla tarihlendirilebilir. TS VIII ( Lev. 16 Kat. No. 159-160): Kulp zerine yerletirilmi kk tutma halkas TS VIII grubu rneklerinin form zelliidir. Bu grup seramikleri dier gruplardaki testilerin aksine ift kulpludur. Sadece kulp ksmlar korunan 159-160 numaral rneklerin gvdelerinin genel profili bilinmemektedir. nce kire ve kum katkl hamurlar krmzms sar renktedir ve ele geen kulplar zerinde krmz tonlarnda benek eklinde sslemeler bulunmaktadr. Grup rneklerinin benzerlerine Ksanthos205 ve Limyra206 buluntular arsnda rastlanlr ve her iki benzer de Ge Roma Dnemi ierisinde deerlendirilir. Patara buluntularn geldii kontekstte sz konusu eserlerin tarihlendirmesiyle rtmektedir. Dolaysyla 159-160 numaral testiler Ge Roma Dnemi ierisinde deerlendirilebilirler. TSK (Lev. 17 Kat. No. 161-169): Patara Kazlarnda ele geen testilere ait kaideler dier seramik gruplarna gre daha az younluk gstermektedir. Var olan rneklerde form tekrar olduklar iin farkl formda olanlar seilerek bir tip ayrmna gidilmeden bu balk altnda deerlendirilmitir. 161- 164 numaral rneklerin yere dz oturan bazen halka kaideleri merkeze doru ykselerek ite kk bir bombe oluturur. 165-166 numaral rneklerin tabanlar yuvarlatlm ve merkeze

204 205

Riley 1979, 390 Res. 141, 1180. Pellegrino 2007 Res.18, 10. 206 Eisenmenger Mader 1995 Res. 16.

44 doru ykselmitir. Bu rneklerde i ksmda bombe olduka belirgindir. 167-169 numaral rnekler ise yksek ya da alak yuvarlak halka kaidelidir. TSK grubu rneklerinin hamurlar ince kire ve kum katkldr. Hamur renkleri ise 161-164, 167-168 numaral rneklerde krmzms sar ve 165-166 numaral rneklerde kahverengi tonlar arasnda deikenlik gsterir. Grup rneklerinden 161-164 numaral testi kaidelerinin benzerlerine Stobi207 kaz buluntular arasnda rastlanlmtr. Sz konusu rnek Erken Roma Dnemine tarihlendirilmitir. 161-163 numaral kaidelerin ele getikleri kontekst ve benzerleri

dorultusunda 161-164 numaral kaideleri .S. 1.-2. yzyllar arasnda tarihleyebiliriz. 165166 numaral testi kaidelerin benzerlerine Kelenderis208 ve Perge209 kaz buluntular arasnda rastlanlm ve .S. 4.-7. yzyl aralna tarihlendirilmilerdir. Benzerleri dorultusunda Patara buluntularn da .S. 4.-7 yzyllar arasnda deerlendirebiliriz. 167 numaral kaidenin karlatrma rnei bulunamamtr. 168-169 numaral testi kaidelerinin benzerlerine Stobi210, Magnesia Meandeium211 ve Didyma212 kaz buluntular arasnda rastlanlr. Erken Roma Dnemine tarihlendirilen Stobi buluntusu dndaki rnekler tarihlendirilmemitir. Stobi buluntusu gz nnde tutularak sz konusu Patara buluntular iinde .S. 1.-2. yzyl tarihi nerilebilir.

5. 2. Piirme Kaplar

207 208

Anderson-Stojanovic 1992, 112 Lev. 100, 854. Tekocak 2006 Lev. 52, 290. 209 Atik 1995 Res. 86, 464; 210 Anderson-Stojanovic 1992, 115 Lev. 106, 894. 211 Vapur 2001, 99 iz. 22, 116,118. 212 Wintermeyer 2004 Res.1103.

45 Roma Dneminde mutfak kaplarnn tamam vasa coquina(to)ria olarak

adlandrlmtr213. Piirme kaplar iin ise birden fazla isim kullanlm214, ancak antik literatrdeki bu isimlerin hangi formlar nitelendirdii bir ka dnda tam olarak zlememitir. Gnmz seramik almalarnda piirme kaplar genellikle amalar ve formlarna gre, gveler, tencereler, tavalar olmak zere alt gruplara ayrlmaktadr215. Isya kar dayankll artrmak iin genellikle kum ve kire katkl hamurlara sahip olan piirme kaplar ayn zamanda s geirgenliini kolaylatrmak iin de olduka ince cidarl retilmilerdir216. Gnlk kullanm iin elverili olan bu formlar uzun yllar boyunca tercih edilmi ve bu nedenle piirme kaplar sadece kk deiikliklerle yzyllar ierisinde benzer formlarn korumulardr. Byk lde Hellenistik Dnem geleneinin takipisi olan Roma Dnemi piirme kaplar kendi sreci ierisinde yeni formlar da ortaya koymutur. Ancak zellikle Erken Roma Dnemi piirme kaplarnda Hellenistik gelenein izlerini daha youn grmek mmkndr217. Yirminci yzyln ortalarndan itibaren mutfak seramikleriyle balantl yaplan almalarda piirme kaplar nemli bir yer tutmaktadr. zellikle Atina Agoras218, Knossos219, Anamurium220, Stobi221, Ephesos222, Didyma223 ve Milet224 gibi kentlerin buluntular stratigrafi vermeleri nedeniyle son derece nem kazanmtr. Ayrca yakn gemite Anadoluda yrtlen kazlarn seramik buluntularnn tez olarak allmas da bilim dnyasna yeni veriler sunmutur225. Btn bu almalarn yannda yirminci yzyln ortalarndan itibaren yaplan batk kazlar da seramik almalar iin ayr bir neme sahiptir. Batklardan byk oranda kesin tarihli amphoralar gibi kaplarla birlikte ele geen piirme kaplarnn tarihi, kaz buluntularnn tarihlendirilmeleri asndan kolaylk salamaktadr. imdiye kadar yaplan seramik almalarnda piirme ve mutfak kaplarnn retim yerleriyle ilgili baz ngrlerde bulunulmutur. Ancak kesin bir atlye saptamas mmkn olmamtr. zellikle deniz ticareti sayesinde Akdenizden Adriyatike kadar ok geni bir alanda yaylm

Hilgers 1969, 14-15. Hilgers 1969, 15. 215 Bkz.:Wintermeyer 2004, 75-80; Ldorf 2006, 41-50. 216 Taner Korkut tarafndan yrtlen bir yksek lisans dersi kapsamnda yeniden retilen seramiklerle yaplan deneme almalarnda hamur tipi ve inceliinin piirme kaplar iin nemli bir etken olduu anlalmtr. Bkz.: Korkut Ercan 2008, 102-103. 217 Hellenistik rnekler iin bkz.: Rotroff 2006, 165-223. 218 Robinson 1959. 219 Hayes 1983, 97-169. 220 Williams 1989. 221 Anderson-Stojanovic 1992. 222 Gassner 1997; Meri 2002. 223 Wintermeyer 2004. 224 Berndt 2003. 225 Bekta 1989; zbtev 1994; Aydemir 1995; Tekkk-Biken 1996; Frat 1999; Vapur 2001; Gngr 2005; Tekocak 2006; Uygun 2009.
214

213

46 gsteren .S. 1.-3. yzyl piirme ve mutfak kaplar atlye saptamalar iin bizlere yeni fikirler sunmaktadr226. Bu seramikler literatrde Eastern Coarse Ware olarak adlandrlm ve orijinlerinin Ege kylar olduu ngrlmtr227. Patara buluntular ierisinde yer alan baz gruplar da (G I, TA I, TE I), Eastern Coarse Ware olarak adlandrlan seramiklerle benzemektedir. Akdeniz ve Ege de yer alan Bergama228, Tralles229, Phokaia230, andarl ve Sagalassos231 gibi kentlerin Roma Dnemi boyunca younlukla krmz astarl seramik retimiyle n plana kt bilinmektedir. Piirme kaplaryla balantl ise yakn zamanda yaplan Phokaia seramik pl kazs byk nem kazanmtr232. Phokaia plk kazlarndan ele geen seramiklerin Adriyatik kylarndaki batk buluntularyla benzeyen formlar kentin .S.1.-3. yzyllar arasnda nemli bir retim merkezi olabileceini akla getirmektedir. Ayn zamanda btn Ege ve Akdeniz kylarna yaylan bu formlarn tek merkezden kmasnn zorluu blgede baka atlyelerin aranmas gerektiini de dndrr. Bunun yannda her kentte yerel ihtiyaca cevap veren daha ucuz seramiklerin retildii atlyeler de kukusuz vardr. Ancak bu atlyeler gelecek yllarda yaplacak yeni kazlar sonucunda ortaya kacaktr233. Patara Roma Dnemi Gnlk Kullanm Seramikleri ierisindeki youn buluntu gruplarndan olan piirme kaplar, form eitlilii bakmndan olduka zengindir. Bu alma kapsamnda da formsal farkllklar gz nnde tutulan piirme kaplar; gveler, tencereler, tavalar olmak zere 3 ayr balk altnda incelenmitir (Grafik 4). Bunlardan baka piirmede de kullanld bilinen mangallar da bu balk altnda deerlendirilmitir. 5. 2. 1. Gve Geni azl, yuvarlak tabanl ve s kaplar seramik almalarnda genellikle gve olarak adlandrlmaktadr. Yunanca terminolojiden lopas234 olarak tandmz bu tr seramikler Roma Dneminde birden fazla isimle anlmaktadr235. Ancak bu isimler arasndan

Hayes 2005, 15. Jurisic 2000, 34-35; Isteni- Schneider 2000 Res.3, 3. 228 Meyer-Schlichtmann 1988, 13-15. 229 Erol 2004, 29-30. 230 Hayes 1972, 323. 231 Pobleme 1999, 24-26. 232 zyiit 1991, 137-139; zyiit 1992, 102-104. 233 Patara kazlarnda imdiye kadar 7 adet seramik frn tespit edilmitir. Bkz.: kan In Uygun 2000, 7980; zdoru 2005, 62; zdoru Dk 2007, 399-411. 234 Sparkes 1962, 130. 235 Hilgers 1969, 15.
227

226

47 Aula, gve tanmna en uygun olandr236. Gve formunun en erken rneklerine Atina Agorasnda rastlanlm ve bu rnekler .. 5. yzyln son eyreine tarihlendirilmitir237. Hellenistik Dnem iinde ekillenen lopas formu olaslkla Roma Dnemi gve geleneinin temelini oluturmutur238. Genellikle kk s formlaryla daha ok kavurma tarz yemekler iin kullanlmas muhtemel bu tarz seramikler, ince cidarl olmalar nedeniyle sy kolayca emmekte, yuvarlak tabanl olmalar nedeniyle ise sy eit bir ekilde seramik yzeyine yaymaktadr. Patara buluntular ierisinde zengin form eitliliine sahip olan gveler az ve gvde profilleri dikkate alnarak alt alt grup altnda incelenmitir. G I (Lev. 17-19 Kat. No. 170-181): Yuvarlak taban, ibkey ya da da ak, bombeli gvde, da dndrlm dudak ve dikey ya da yatay kulp grupta yer alan gvelerin ortak form zelliidir. 170-172 numaral gveler merkeze doru eimli yuvarlatlm tabandan keskin bir profille ieri giren gvdeye ve da dndrlm dudaa sahiptirler. erit eklindeki dikey kulplar ise dudan altndan balayp gvdenin st ksmna oturur. 173-174 numaral gvelerin tabanlar ele gememitir.. Hafif da alan ikin profilli gvde, da dnk dudak ve dudan altndan balayp gvdeye oturan kulp 173-174 numaral rneklerin form zellikleridir. 173 numaral gvecin duda iinde kapan oturtulmas iin bir kanal oluturulmutur. 175-176 numaral gveler merkeze doru eimli yuvarlatlm taban, keskin bir dnle ibkey ykselen gvde239 ve da dndrlm aza sahiptirler. Her iki rnein de kulplar ele gememitir, ancak benzerleri dorultusunda bu rneklerin kulplarnn dudak altndan balayp gvdeye oturduu tahmin edilmektedir. 177-181 numaral gveler merkeze eimli taban, dik ya da da alan gvde ve yine da dndrlm azldrlar. Bu gvelerin grubun dier rneklerinden en byk fark yuvarlak kesitli yatay kulplara sahip olmalardr. Kulplar genellikle dudak altna ya da gvdenin st ksmlarna oturtulmutur. 178-180 numaral gvelerin dudak ileri kapan oturtulabilmesi iin kanall vurgulanmtr. 177, 181 numaral seramiklerin dudaklar ise tam da dndrlmtr.

Hilgers 1969, 41. Sparkes-Talcott 1970, 227 Lev. 95. 238 Hellenistik dnem gve rnekleri iin bkz.: Rotroff 2006, 179-186. 239 Bu tip gvelerin keskin profilli gvdeleri olaslkla dnemin benzer metal kaplar etkisinde biimlendirilmitir. Metal rnekler iin Bkz.: Tassinari 1993 Lev. 181, 1-3; Stadler 2006, 120 Res. 128. Seramikler zerindeki metal kaplarn etkisi iin bkz.: Oransay 2002, 253-261.
237

236

48 G I grubu rnekleri genellikle kire kum, bazen mika katkl hamura sahiptirler. Hamur renkleri krmz, sarms krmz arasnda deikenlik gsterirken ounlukla astarsz braklan st yzeyin krmzms kahverengi ya da griye yakn tonlarda astarland rneklerde bilinmektedir. (Kat. No. 174, 178, 180-181) Piirme kaplar bal altnda ayrntlca deinildii gibi .S. 1.-3. yzyla tarihlendirilen ve Adriyatik Denizine kadar yaylm gsteren baz kaplar Eastern Coarse Ware olarak adlandrlm ve orijinlerinin Ege kylar olduu sylenmitir. G I grubu seramikleri ierisinde de zellikle 170-172 ve 175-176 numaral rnekler de sz konusu seramiklerle tipolojik adan benzerlik gstermektedirler. 170-172 numaral seramiklerin benzerlerine Atina240, Knossos241, Phokaia242, asos243, Ksanthos244, Didyma245, Kelenderis246 ve Adriatik Denizi batk buluntular247 arasnda rastlanmtr. Didyma buluntular .S. 1.yzyla dier buluntular ise .S. 2.-3. yzyllar arasna tarihlenmilerdir. Stratigrafik kontekstli benzer rneklerin younluu dikkate alnarak 170-172 numaral seramiklerde .S. 1. ve erken 3. yzyl ierisine tarihlendirilebilir. 173-174 numaral gvelerin benzeri Didyma buluntular ierisinde .S. 1. yzyl ierisine tarihlendirilmitir248. Bat Anadolu gnlk kullanm seramiklerini alan G. Ldorf ise yine benzer bir Ephesos buluntusunu .S. 1. yzyln ierisinde deerlendirmitir249. Sz konusu benzerler dikkate alnarak 173-174 numaral gveler .S. 1. yzyl ierisinde tarihlendirilebilirler. 175 numaral gvecin benzerleri Atina250, Knossos251, Anamurium252, Phokaia253, Didyma254 ve Adriyatik255 batk buluntular arasnda .S. 2.-3. yzyllar arasna yerletirilmitir. 176 numaral gvecin benzerlerine yine Phokaia256, Ephesos257 ve Adriyatik258 batk buluntular arasnda rastlanr ve 175 numaral gvele ayn dneme tarihlendirilir. zbtev259 ve Aydemir260 gveler iin
240 241

Robinson 1959, 42 Lev. 7, 195,196. Hayes 1983, 122 Res.7, 87; Forster 2001, 155 Res. 4.9, g, k. 242 Aydemir 1995, 186 Lev. 65, 81, 82. 243 Gasperetti 2003, Lev. XCVI, 51. 244 Des Courtils Laroche 2004, 331 Res. 26, 2. 245 Wintermeyer 2004, 86 Res. 583,584. 246 Tekocak 2006 Lev. 38, 223-226. 247 Isteni- Schneider 2000, 341 Res. 4, 1; Jurii 2000 Res. 24, 3. 248 Wintermeyer 2004, 87 Res. 597. 249 Ldorf 2006, 46 Lev. 6, 25. 250 Robinson 1959, 42 Lev. 7, 194. 251 Hayes 1983, 122 Res.7, 88; Forster 2001, 155-156 Res. 4.9 h. 252 Williams 1989, 62-63 Res. 32, 360. 253 zbtev 1994, 22 Lev. 1,1; Aydemir 1995, 69-70 Lev. 64, 78. 254 Wintermeyer 2004, 86 Res. 585. 255 Isteni - Schneider 2000, 341-344 Res. 2, 1. 256 zyiit 1992, 118, Res.13; zbtev 1994 Lev. 3, 9. 257 Meri 2002, 105 Lev. 54, 651. 258 Isteni - Schneider 2000, 341-344 Res.2, 6. 259 zbtev 1994, 22.

49 keskin dn ve i bkey ykselen st gvdeyi .S. 2. yzyl ileri ile .S. 3. yzyl balarnn tarihleme kriteri olarak gstermektedirler. Bu nedenle 175-176 numaral rneklerde .S. 2.-3. yzyllara tarihlendirilebilir. 177 numaral gvecin yakn benzeri Berenice261 ve Ephesos262 kazlarnda ele gemi ve Ephesos rnei .S. 1. yzyla, Berenice rnei ise .S. 3. yzyln balarna tarihlendirilmitir. 178 numaral gvecin benzerine ise Atina263 kazlarnda rastlanlm ve geldii kontekst nedeniyle .. 1. yzyl ierisinde deerlendirilmitir. 179180 numaral gvelerin tipolojik benzerlerine Berenice264 kazlarnda rastlanlm ve thal grup ierisinde deerlendirilip, Erken Roma Dnemine tarihlendirilmitir. G. Ldorf tarafndan yaplan bir almada da bu gvelere yakn formlar tespit edilmitir. Ldorf 179180 numaral gvelere benzeyen rnekleri .S. 1. yzyla tarihlemitir265. Karlatrma rnei bulunamayan 181 numaral gvece yakn formlu bir rnek ise, Ldorf tarafndan .S. 2.-3. yzyllar arasna tarihlendirilmitir266. G II (Lev. 19 Kat. No. 182-185): Merkeze doru eimli yuvarlatlm taban, tabandan keskin bir profille ie giren gvde ve ok hafif da ak az grup rneklerinin genel form zellikleridir. Dudak dta ince bir yiv kanalyla belirginlemitir. Kulp ise, dudan altndan balap gvdeyle tabann birleim noktasna oturur. Olduka ince cidarl olan bu rneklerden 182 ve 183 n gvdesi daha alak, 184-185in gvdesi ise daha yksek tutulmutur. G II grubu rneklerinin genellikle kire ve kum katkl hamurlar krmz ya da sarms krmz tonlarndadr ve st yzeyleri astarsz braklmtr. Bu grup rneklerinin tipolojik benzerleri bulunamamtr. Ancak keskin gvde yaplar ve ince cidarl nitelikli iilikleri bu formlarn Ge Roma Dnemi ierisinde deerlendirilemeyeceini dndrmektedir. Sz konusu eserler iin .S. 2.-3. yzyl tarihi nerilebilir. G III (Lev. 19 Kat. No. 186-189):

260 261

Aydemir 1995, 70. Riley 1979, 201-202 Res. 103, 507. 262 Meri 2002, 105 Lev. 54, 650. 263 Robinson 1959, 18 Lev. 4, 76. 264 Riley 1979, 252 Res. 100, 455-457. 265 Ldorf 2006, 45 Lev. 6, 25-26. 266 Ldorf 2006, 45 Lev. 6, 31.

50 Dz bir taban, da alp tekrar ie dnen gvde ve dta yuvarlatlm dudak grup rneklerinin genel form zellikleridir. Bu grupta yer alan gvelerin erit kulplar dudaktan balayp gvdenin keskin yerine oturmaktadr. Az yapsyla 186-188 numaral gvelerle benzerlik gstermekte olan 189 numaral rnek, gvdesinde keskin bir profil olmakszn da almaktadr. G III grubu rnekleri kire ve kum katkl hamurlar gri, ak krmz ya da krmzms sar tonlarndadr. st yzeylerinde ise bazen gri bazen de yine krmz renk astar grlebilmektedir. Bu grupta deerlendirilen gvelerin en yakn benzerleri Anamurium267 kazlarnda ele gemi ve Williams bu rnekleri beyaz mutfak kaplar olarak adlandrmtr. Ayrca Williams bu gvelerin Anamurium dan baka bir yerde grlmediini ve turuncumsu ya da genellikle grimsi tonlardaki hamur yaplaryla da zel olduklarndan bahseder. Sz konusu rnekler .S. 5. yzyldan sonraya tarihlendirilmitir. G IV (Lev. 19-20 Kat. No. 190-198): Merkeze doru derinleen yuvarlatlm taban, tabandan keskin bir profille ie dnen ya da dike yakn gvde ve hafif da alan az grup rneklerinin genel form zelliklerindendir. Dikey erit kulp dudan hemen altndan balayp tabanla gvdenin birleim noktasna oturmaktadr. Grupta yer alan gvelerin azlarnn da almasyla kapan rahat oturmas iin uygun bir alan salanmtr. Bu alan zellikle 196 numaral seramikte belirginletirilmitir. Dier rneklere gre 197-198 numaral gvelerde azn da almas daha azdr. Ayn zamanda bu iki rnein gvdelerinde yivler grlmektedir. G IV grubu rneklerinin kire ve kum katkl hamurlar genellikle krmz ya da krmzms sar tonlarndadr. zerleri bazen astarsz bazen de hamurla ayn renk astarlanan gvelerin kahverengi ya da grimsi tonlarda da astarland rneklerde G IV grubu ierisinde yer almaktadr. Grupta yer alan gvelerin baka kentlerde tipolojik benzerleri bulunamamtr. 2004 yl Tepecik Sondaj alanndan .S. 3. yzyla ait bir sikke ile birlikte ele geen benzer rnek

267

Williams 1989, 71 Res. 38, 417-418.

51 G IV formlarnn tarihi hakknda bize somut fikirler vermektedir268. Bunun yannda 198 numaral rnee yakn bir form Patara Meclis Binas buluntular arasnda Korkut tarafndan .S. 2.-3. yzyla tarihlendirilmitir269. Sz konusu buluntular yardmyla G IV grubu rnekleri .S. 3. yzyl ierisinde deerlendirilebilir. G V (Lev. 20-21 Kat. No. 199-202): Dudan iinde kapan oturtulmas iin yaplm bir kanal, dik ya da da alan gvde ve yatay kulp grup ierisinde yer alan gvelerin ortak form zellikleridir. Yuvarlak kesitli kulplar genellikle dudan hemen altna oturtulmutur. 199 numaral gve dik gvdelidir. Yuvarlak kesitli kulp dudan hemen altna oturtturulmu ve kulp merkezinin her iki yanndan sklmasyla da kk bir tutma alan oluturulmutur. 200 numaral gve da alan gvde, da dndrldkten sonra dik ykselen aza ve yuvarlak kesitli yatay kulba sahiptir. 201 numaral rnek daha s fakat yine da alan gvdelidir. Dudak ite kanalla belirginletirilmi ve yuvarlak kesitli yatay kulp dudak altndan hafif ykseltilerek oturtulmutur. 201 numaral gvele formsal adan benzeyen 202 numaral rnek kulbunun merkezde bastrlmasyla oluturulan ekliyle ondan ayrlmaktadr. G V grubunun kaba kire ve kum katkl hamurlar krmz ya da krmzms sar renktedir. zerleri ise bazen astarsz braklmakla birlikte krmz (Kat. No. 200) ya da kahverengi (Kat. No. 201) astarl olan rneklerde grup ierisinde yer almaktadr. 199 ve 200 numaral sz gvelerin konusu benzerlerine 199 Troia buluntular eserin arasnda benzeri

rastlanlmaktadr.

Ancak

rneklerden

numaral

tarihlendirilmemitir270.

200 numaral gve benzeri ise Phokaia piirme kab olarak

adlandrlm ve .S. 1. yzyl ierisine tarihlendirilmitir271. 201-202 numaral gvelerin birebir karlatrma rnekleri bulunamamtr. Ancak G I grubunda deerlendirilen 179-180 numaral gvelerle ayn kulp yapsn gstermeleri bu rnekleri Berenice272 buluntularna yaklatrmaktadr. Riley tarafndan deerlendirilen sz konusu gveler ithal seramik grubu ierisinde .S. 1. yzyla tarihlenmitir. Riley ayn zamanda bu tr piirme kaplarnn retim

Tepecik Sondaj almalar Dr. Ralf Becks tarafndan yrtlmektedir. Alandan ele geen seramikler bu tez kapsamnda deerlendirilmemitir. Alan buluntular yayna hazrlanmaktadr. Tepecik Sondaj kazs iin bkz.:Becks 2007, 21-22. 269 Korkut Grosche 2007, 145, 239. 270 Tekkk-Biken 1996, 64 Res. 28, A147. 271 Tekkk-Biken 1996, 108 Res. 62 D48. 272 Riley 1979, 201-202, Res. 100, 455-457.

268

52 yerinin Dou Akdeniz olduunu da savlamaktadr. Benzer rnekleri dikkate alarak bu grup ierisindeki gveler iinde .S. 1. yzyl tarihi nerilebilir. G VI (Lev. 21 Kat. No. 203-204): S gvde, da alan ya da ie dnk az ve dudan altna oturtulan yatay yuvarlak kesitli kulp grupta yer alan rneklerin genel zellikleridir. 203 numaral gve s gvdelidir ve az da aktr. Gvdesinin i ksmnda ise yivler grlr. 204 numaral rnek ie dnk azl ve dz dudakldr. Her iki gvecin de yuvarlak kesitli kulplar gvdeye oturtulmu fakat ayn zamanda dudaa doru ykseltilmitir. G VI grubundan 203 numaral rnein hamuru kaba kum ve kire katkl krmz tonlarnda, 204 numaral gvecin hamuru ise sadece az mika katkl sarms kahverengi tonlarndadr. Ayn zamanda 203 numaral rnein zerinde astar bulunmazken 204 numaral rnek ite krmzms kahve, dta ise grimsi kahve tonlarnda astarlanmtr. 203 numaral gvecin karlatrma rnei bulunamamtr. 204 numaral gvecin benzeri Anamurium273 kazlarnda ele gemitir. Williams sz konusu benzeri Filistin geni azl piirme kaplar olarak adlandrp, .S. 6.-7. yy. aralna tarihlendirmitir. 5. 2. 2. Mangal Genelde snma amal kullanlan mangallar yemein scak tutulmasn salamak iinde kullanlan dekoratif ocaklardr. Altta silindirik ate haznesi ve zerine aplike edilmi, piirme kabnn oturtulabilecei anak formlu bir gvdeye sahiptirler. Az kenarlarnda ayn zamanda zerindeki kabn kaymasn engelleyecek atalar yer alr. Bu atalarn zellikle Hellenistik Dnem ierisinde masklarla da dekore edildii bilinmektedir274. Patara kazlarnda da benzer bir rnek ele gemitir275. Mangallar youn olarak Hellenistik Dnem ierisinde karmza kar276. Ancak Roma Dnemi ilerine kadarda kullanld bilinir277. Antik Dnemde Ege kylarnda bu formun Knidos ve Halikarnasos gibi kentelerde retildii

273 274

Williams 1989 Res. 38, 414. ahin 2001Res. 11-43; Rotroff 2006, 322-335 Lev 74-88. 275 Korkut 2007a 214, 40. 276 Hellenistik Dnem rnekler iin bkz.: ahin 2001, 91-130; Rotroff 2006, 322-335 Lev 74-88. 277 Riley 1979, 303-304.

53 bilinmektedir278. Patara kazlarndan imdiye kadar tam korunmu, formuyla tarihlemeye ak bir rnek ele gememitir. Fakat mangallarn genellikle Hellenistik Dnem ilerinden Roma Dnemine kadar uzanan kullanmlar Patara Kazlarnda ele geen ata, az ve taban paralarn bu tez kapsamnda deerlendirme gerekliliini dourmutur. Patara kazlarndan ele geen mangallarn bir ksm Korkut tarafndan incelenmitir279. Form ayrm yaplamad iin mangal grubuna giren rnekler tek balk ierisinde irdelenmilerdir. MN I (Lev. 21 Kat. No. 205-208): Mangallar altta silindirik ayak ve stte anak formlu zerindeki kabn kaymasn engelleyecek atalara sahip dekoratif ocaklardr. Patara kazlarnda ele geen mangal paralar genellikle farkl blmlere aittirler. 205 numaral rnek ata olarak adlandrlan, kabn sabit durmasn salayan, ayn zamanda ayak grevini stlenen blme ait bir paradr. 206 numaral rnek ise, az ksmna ait bir paradr. zeri aplike inci-boncuk ve kazma dalga motifleriyle sslenmitir. Ge Hellenistik ve Erken Roma Dnemlerinde bu tarz inci-boncuk ya da younlukla yumurta dizisi sslemelerini hem mangallar, hem de farkl kaplar zerinde grmekteyiz280. 207-208 numaral eserler taban ksmna ait paralardr. Dz taban i bkey bir profille ie doru ykselmitir. Dta ise gvde profilleri krktr. Grup rneklerinin hamurlar kire, kum ve mika katkldr ayn zamanda hamurlar olduka sert dokuludur. Hamur renkleri genelde krmz tonlarndadr. 206-208 numaral rneklerin zerinde ise ok ak srlm astar grlmektedir. Yukarda deinildii gibi grupta yer alan az saydaki mangal paralarnn tarihlendirilmesi zordur. Ancak benzer rnekler nda 205-208 numaral mangal paralar Ge Hellenistik-Erken Roma Dnemi olmak zere geni bir zaman dilimine tarihlendirebiliriz.

Knidos kenti buluntularna hamur analizi kentte bu tip mangallarn, piirme kaplarnn ve pimi toprak yap elemanlarnn retildii kantlamtr. Bkz.: ahin 2001, 130. 279 Korkut 2007a 214, 40-42. 280 Riley 1979, Res. 121, 813-817; Vogeikoff-Brogan 2000, 310, 39; Rotroff 2006, 322-335 Lev 79, 774-776.

278

54 5. 2. 3. Tava Dz bir taban, da alarak ykselen gvde ve geni az apna sahip seramikler literatrde tava olarak adlandrlmaktadr. Yunanca terminolojiden tagenon281 olarak bildiimiz bu tr seramikler Roma Dneminde bridum, frixorium ve patina gibi isimlerle adlandrlmlardr282. .. 5. yzyln ortalarna tarihlendirilen erken rneklerini Atina kazlarndan tandmz tavalar283, Hellenistik Dnem ilerinde farkl formlarla da karmza kmaktadr284. Ancak dier piirme kaplarnda olduu gibi Roma Dnemi tavalar da baz formsal farkllklar olmasna ramen Hellenistik Dnem nclerinin devam niteliindedir. Bu farkllklar tavalarn zellikle gvde ve kulp yaplarnda izlenebilmektedir. Erken Roma Dnemi ierisinde zellikle Phokaia285 antik kenti tava retimiyle n plana kmaktadr. Phokaia antik kenti dnda Roma dnemi retim merkezleri ile ilgili elimizde somut bilgiler yoktur. Patara Roma Dnemi tavalar Korkut tarafndan daha nce yaplan bir makale kapsamnda ayrntlca incelenmitir286. Erken Roma Dneminden Ge Roma Dnemi ilerine kadar form eitlilii gsteren tavalar Korkut, drt ana grup altnda deerlendirmitir. Tava bal altnda yeniden deerlendirilmeye alnan rnekler incelenirken, Korkut tarafndan oluturulan tipolojik gruplama esas alnmtr. TA I (Lev. 21-22 Kat. No. 209-213): Dz bir taban, da alan gvde, genellikle yuvarlatlm dudak ve dudaa oturan ii bo spiral kulp TA I grubunun genel form zelliidir. Grupta yer alan tavalarn cidarlar olduka kalndr ve gvde formlar kendi ilerinde baz farkllklar gstermektedir. 209 ve 210 numaral tavalar tabandan keskin dnlerle da alrken, 211-213 numaral tavalarn gvdeleri daha yumuak profilli geilerle da almaktadr. 211-213 numaral tavalar ayn zamanda hafif da takn dudakldrlar. TA I grubu rneklerinin hamurlar kire, kum katkl ve sert dokuludur. Hamur renkleri ak krmz, krmz ya da krmzms sar tonlar arasnda deikenlik gsterir.
281 282

Liddel Scott 1951, 1876. Hilgers 1969, 15. 283 Sparkes-Talcott 1970, 228 Lev. 96, 1983. 284 Hellenistik rnekler iin bkz.: Rotroff 2006, 188-194. 285 Phokaia tavalar iin bkz: Aydemir 1995, 50-55. 286 Korkut 2007 b, 431-449.

55 209 numaral tavann yakn benzeri Ephesos buluntular arasnda rastlanlm ve Ldorf tarafndan .S. 1. yzyl ierisine tarihlendirilmitir287. 210 numaral tavann benzerleri Atina288, Didyma289, Ksanthos290, Ephesos291, Kelenderis292, Adriyatik293 batk buluntular arasnda ele gemitir. Didyma buluntusu .S. 1.-2. yzyla, Atina buluntusu erken 2. yzyla, Ephesos buluntusu .S. 2.-3. yzyla ve Adriyatik buluntusu .S. 1.-3. yzyla tarihlendirilmitir. Ksanthos buluntusunun tarihi bilinmemektedir. 211 numaral tavann benzerlerine Berenice294, Didyma295 ve Troia296 buluntular arasnda rastlanlmtr. Berenice rnei Erken Roma Dnemine, Didyma buluntusu .S. 1.-2. yzyla, Troia buluntusu ise .S. 3. yzyla tarihlendirilmitir. 212 numaral tavann benzerleri Ephesos297 ve Didyma298 kazlarnda ele gemitir. Her iki benzer rnekte .S. 1-2. yzyla tarihlendirilmitir. 213 numaral tavann tipolojik benzerlerine ise Knossos299, Ephesos300, Korinthte301 rastlanlmaktadr. Knossos rnei .S. 2. yzyla, Ephesos rnei .S. 2.-3. yzyla ve Korinth rnei ise .S. 1.-3. yzyllar ierisine tarihlendirilmitir. TA I grubu rneklerinin tipolojik benzerleri kendi buluntu alanlarnda stratigrafik bir kontekst btnlnden gelmektedir. Ancak bununla birlikte farkl ehirlerden ele gemi benzerlerin tarihlendirmesi deikenlik gstermektedir. phesiz ki uzun sre form deiimine uramadan ya da kk deiikliklerle retilen tavalar kk zaman dilimlerine tarihlendirmek ok zordur. Bu nedenle Korkut302 tarafndan da vurguland gibi TA I grubunda yer alan tava formlar iin .S. 1.-3. yzyl tarihi nerilebilir. TA II (Lev. 22-23 Kat. No. 214-230): TA II grubu tavalarnn ortak zellii dz bir taban, da alan gvde ve yatay kulp ya da tutamaklara sahip olmalardr. Bunun dnda grupta yer alan tavalar kendi ilerinde

287 288

Ldorf 2006, 42 Lev. 1, 2. Robinson 1959, 33 Lev. 7, 115. 289 Wintermeyer 2004, 95 Res. 698. 290 Des Courtils Laroche 2004, 331 Res. 26, 3. 291 Ldorf 2006, 42 Lev. 2, 13. 292 Tekocak 2006 Lev. 27, 172-173. 293 Jurii 2000, Res. 27, 2. 294 Riley 1979, 255 Res. 101, 474. 295 Wintermeyer 2004, 95 Res. 710. 296 Ldorf 2006, 42 Lev. 2, 22. 297 Meri 2002, 100 vd., Lev. 55, 658; Ldorf 2006 Lev. 2, 15. 298 Wintermeyer 2004, 95 Res.706. 299 Sackett 1992 Lev. 186, 18; Sapountzis 2008, 21 Res. 5. 300 Ldorf 2006 Lev. 2, 13. 301 Sapountzis 2008, 21 Res. 5. 302 Korkut 2007b, 433.

56 formsal farkllklara sahiptir303. 214 numaral tava dz tabanl, da alarak ykselen s gvdeli ve ie dnk azldr. Ayn zamanda dudak zerinde kapak oturtmak iin bir kanala sahiptir. Kulp gvdeye oturtulduktan sonra ykseltilmi ve merkezinin dudann altna yaptrlmasyla m formunu almtr. 215-217 katalog numaral tavalar dz taban, da alan gvde ve da takn dudakldr. 215 numaral tavann dudann hemen altnda izgisel sslemeler yer almaktadr. 218-225 katalog numaral tavalar dz taban, da ak, derinlii deiken gvde ve da dndrlm dudaa sahiptirler. Dudaklarnn st ksm bir kanalla belirginletirilmi, 219-224 numaral tavalar olaslkla gerektiinde bir kapakla da kapatlyor olmalyd. 226-227 numaral tavalar dz taban, da alan gvde, ie dnk az ve hafif da takn dudaa sahiptirler. 228-230 katolog numaral rnekler ise bu grup tavalarnn saplarna ait rneklerdir. Yatay yuvarlak kesitli kulplar (Kat. No. 228-229) ya birbirlerine yaptrlm ya da ortalarnda olaslkla asma amal bir boluk kalacak ekilde biimlendirilmilerdir. 230 numaral rnek ise dz formludur. Tutaman ortas izgisel kanallarla belirginletirilmi ve u ksmnda ise asma delii yer almaktadr. Bu tip kulplarn dnda burada deerlendirilmeyen dudan stnde parmak basks yntemiyle oluturulmu tutamaa sahip bir rnekte Patara buluntular arasndan bilinmektedir304.

Grup rneklerinin hamurlar kire, kum katkl ve sert dokuludur. Hamur renkleri ise kahve, krmz, krmzms sar ya da sarms krmz tonlar arasnda deikenlik gstermektedir. 214 numaral tavann benzerlerine Phokaia305 ve Troia306 buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Sz konusu benzerlerden Troia rnei tarihlendirilmemi fakat formun Phokaia retimi olduu belirtilmitir. Phokaia buluntusu ise Erken Roma Dnemine tarihlendirilmektedir. Phokaia seramik plnden ele geen benzerleri dikkate alnarak 214 numaral tava Erken Roma Dnemine tarihlendirilebilir. 215-216 numaral tavalarn benzerlerine Ephesos307 buluntular arasnda rastlanlm ve .S. 5.-6. yzyllar ierisine tarihlendirilmilerdir. Korkut 215 numaral tavann dudann altndaki rulet bezemesiyle

Korkut tarafndan yaplan almada farkl formlar iki ayr alt balk altnda incelenmitir, bkz.: Korkut 2007 b, 435-438. Bu tez kapsamnda ise alt balk oluturmak yerine katolog numaralar alm ile formsal farkllklar ayrntlca ele alnmtr. 304 Korkut 2007 b, Res.3, 4. 305 zyiit 1992, 114 Res.6. 306 Tekkk-Biken 1996, 107 Res. 62 D47. 307 215 numaral tava iin bkz.: Gassner 1997, 179 Lev. 59, 751-752; Ldorf 2006, 42 Lev. 2, 25; 216 numaral tava iin bkz.: Gassner 1997, 179-180 Lev. 59, 753.

303

57 dnemin modas olan terra sigillatalardan etkilendiini belirtmitir308. 217 numaral tavann benzerleri Atina309, Ephesos310 ve Korinth311 buluntular arasnda grlr. Atina buluntusu .S. 1.-2. yzyla, Ephesos buluntusu .S. 2. yzyln ikinci yarsna, Korinth buluntusu ise .S. 2. yzyln ortalarna tarihlendirilmitir. Benzerleri dorultusunda 217 numaral tavay .S. 1.2. yzyllara tarihlendirmek doru olacaktr. 218 numaral tavann benzerine Ephesos312 buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Sz konusu eser .S. 1. yzyl sonu ile 3. yzyl aralna tarihlendirilmitir. 219 numaral eserin benzerleri Knossos313, Didyma314, ve Ephesos315 buluntular arasnda grlr. Didyma buluntusunun tarihi bilinmemektedir. Knossos buluntusu ge 2. yzyla, Ephesos buluntusu ise .S. 1. yzyl sonu ile 3. yzyl aralna tarihlendirilmitir. 220 numaral tavann benzerlerine Atina316, Didyma317 ve Milet318 buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Atina buluntusunun konteksti .S. 3. yzyla tarihlendirilirken, Didyma buluntusu tarihlendirilmemitir. Milet rnei ise benzer rnekler dikkate alnarak .S. 2.-3. yzyllar arasnda deerlendirilmitir. 221 numaral tavann karlatrma rnei bulunamamtr. 222 numaral tavann tipolojik benzeri Ephesos319 kazlarnda ele gemi ve .S. 2.-3. yzyl aralna tarihlendirilmitir. Ldorf ise ayn form iin .S. 1. yzyl sonu ile .S. 3. yzyl tarihini nermitir. 223 numaral tavann benzerlerine Knossos320 ve Didyma321 buluntular arasnda rastlanr. Knossos rnei .S. ge 2. yzyla, Didyma rnei ise .S. 1. yzyla tarihlendirilmitir. Ayn zamanda Adriyatik322 batk buluntularndan ele geen bir baka benzer ise .S. 1.-3. yzyla tarihlenmitir. 224-227 numaral tavalarn tipolojin benzerlerine rastlanlmamtr. TA II grubu ierisinde deerlendirilen tavalar, ge dnemlere tarihlenen istisnai rnekler hari (Kat. No. 215-216) genel olarak .S. 1.- 3. yzyl aralna tarihlendirmek mmkndr. Ancak 218-220 ve 222223 numaral da dnk dudakl tavalarn daha ok .S. 1. yzyln sonlarndan itibaren tercih edilmeye balanan bir form olduunu ve youn olarak .S. 2.-3. yzyllar ierisinde kullanm grdkleri sylenebilir. Grup ierisinde karlatrma rnei bulunamayan 221, 224-225 numaral rneklerde da dnk dudakl tavalara benzer formlaryla yakn tarihten
308 309

Korkut 2007 b, 435-436. Robinson 1959, 42 Lev. 72, G.191. 310 Meri 2002, 101 Lev. 56, 665. 311 Sapountzis 2008, 24-25 Res. 9. 312 Ldorf 2006, 43 Lev. 4, 55. 313 Sackett 1992, 252 Lev. 193, 65. 314 Wintermeyer 2004, 96 Res. 736. 315 Ldorf 2006, 43 Lev. 4, 54. 316 Robinson 1959, 18 Lev. 72, 89. 317 Wintermeyer 2004, 97 Res.738. 318 Berndt 2003, 264 Lev. 51 KG 075-077. 319 Gassner 1997, 180 Lev. 59, 748; Ldorf 2006, 43 Lev. 4,54. 320 Sackett 1992, 252 Lev. 188, 11. 321 Wintermeyer 2004, 96 Res. 735; Ldorf 2006, 43 Lev. 4,53. 322 Jurii 2000, Res. 33.

58 olmaldrlar. 226-227 numaral tavalarn karlatrma rnekleri bulunamamtr. TA II grubu ierisinde yer alan farkl formlardaki yatay tutamaklar ise (Kat No. 228-230) benzer formlar gz nnde tutularak .S. 3. 5. yzyl aralna tarihlendirilebilirler323. TA III (Lev. 24 Kat. No. 231-238): TA III grubunun genel form zellii dz ya da yuvarlatlm taban, derin yuvarlak formlu gvde ve dz ya da hafif da takn dudak ile ie dnk azdr. 234 numaral tavann dndaki rneklerin tabanlar yuvarlatlmtr. 231, 233 ve 236 numaral tavalar dz dier rnekler ise da takn dudaklaryla dikkat ekerler. Grup rneklerinin kulplar Korkut tarafndan formlarna gre U biimli ksa ve uzun sade kulplar olmak zere ikiye ayrlmtr324. 231 ve 237 numaral rnekler U biimli ksa, 232-236 numaral rnekler ise uzun sade kulplara sahiptirler. 238 numaral kulp hafif burgu biimli dndrlmesiyle dier rneklerden farkllamaktadr. TA III grubu rneklerinin hamurlar kire, kum katkl ve sert dokuludur. Hamur renkleri ise krmz tonlarndadr. 231-237 numaral tavalarn tipolojik benzerlerine Anamurium ve Perge kazlarnda rastlanlmtr325. 238 numaral tava kulbunun benzerini ise Berenice326, Ephesos327 ve yine Perge328 kaz buluntular arasnda grmekteyiz. TA III grubundaki tavalarn karlatrma rnekleri genellikle ge dnem kontekstlerinden ele gemi ve .S. 5.-7. yzyllar arasna tarihlendirilmilerdir. Patara buluntular iinde benzer bir durum sz konusudur. Grup rneklerinin tamam youn olarak ge dnem kullanmyla n plana kan Hurmalk Hamamndan ele gemitir. Korkut daha nce yapt almalarda tavalarn ele getii alanlar da gz nnde tutarak bu grup tavalarn .S. 3.-4. yzyl sonras bir tarihten olmas gerektiini belirtmi329 ve sz konusu eserleri .S. 5.-6. yzyla tarihlendirmitir330. Bu
323

228 numaral rnek iin bkz.: Crawford 1990, 106 Res. 536; Korkut Grosche 2007, 146, 243; Korkut 2007b, Res. 3, 5. 229 numaral rnek iin bkz.: Korkut Grosche 2007, 146, 242; Korkut 2007 b, Res. 4, 10. 230 numaral rnek iin bkz.: Riley 1979, 265 Res. 105, 528; Korkut 2007 b, Res. 4, 11. 324 Korkut 2007 b 439. 325 231 numaral tava iib bkz.: Williams 1989, 70 Res.37, 411; 232 numaral tava iin bkz.: Williams 1989, 71 Res.38,416; Frat 1999, 351 Lev. 155, 698; 233 numaral tava iin bkz.: Frat 1999, 351 Lev. 155, 701; 234-235 numaral tavalar iin bkz.: Williams 1989, 71 Res.38, 416; 236 numaral tava iin bkz.: Williams 1989 Res.32, 355; Frat 1999, Lev. 225, f-g; 237 numaral tava sap iin bkz.: Williams 1989, 62 Res. 32, 358. 326 Riley 1979, 273 Res. 107, 566. 327 Meri 2002, 101 Lev.57, 666. 328 Frat 1999, 354 Lev. 156, 708. 329 Korkut 2007 b 439. 330 Korkut 2007 c 153-155.

59 balamda TA III grubu tavalarn hem kendi konteksti hem de karlatrma rneklerini gz nnde tutarak .S. 5. yzyl ve sonrasna tarihlendirmek doru olacaktr. TA IV (Lev. 24 Kat. No. 239-240): TA IV grubunun genel form zellii yayvan s gvde ve yatay yuvarlak kulptur. Olduka kaln cidarl olan bu kaplarn antik dnemde gnmz kavurma salar gibi kullanlm olabilecei Korkut tarafndan vurgulanmtr331. Bu grup Patara buluntular ierisinde sadece iki rnekle temsil edilmektedir. Tam gvde profilini kartamadmz bu rneklerin kulplar hemen dudak zerine yarm halka eklinde birletirilmitir. Kire ve kum katkl hamurlu olan grup rneklerinden 239 kahverengimsi, 240 ise krmzms sar tonlarnda hamur rengine sahiptir. TA IV grubu rneklerinin benzerlerine Berenice332, Anamurium333 ve Didyma334 da rastlanlmaktadr. Sz konusu benzerler genel olarak Erken Roma Dneminde deerlendirilmilerdir. 239-240 numaral tavalar da benzer rnekler nda Erken Roma Dnemi ierisine tarihlendirilebilir. 5. 2. 4. Tencere Yuvarlak tabanl, ikin derin gvdeli ve ak azl piirme kaplar literatrde tencere olarak adlandrlmaktadr. Yunanca chytra ismiyle anlan bu tr kaplar iin Latince terminolojide bir ok isim kullanlmtr. Aenum, bucculare, cacabus, chytropus ve cortina bu isimlerden bazlardr335. Formun en erken temsilcileri Atina Agorasnda ele gemi ve .. 6. yzyl ilerine tarihlendirilmitir336. Genellikle tek kulplu olan erken chytralar, Hellenistik Dnem ortalarnda ift kulplu retilmeye balanan rnekler izlemitir. Roma Dnemi tencereleri de dier piirme kaplarnda olduu gibi Hellenistik Dnem geleneinden etkilenmilerdir. Derin gvdeli yaplaryla sulu yemeklerin piirilmesine uygun olan tencereler, gvelerde olduu gibi ince cidarlaryla snn abuk emilimine, yuvarlatlm tabanlaryla da snn eit yaylmasna olanak salamaktadrlar.

331 332

Korkut 2007 b 440. Riley 1979 244 Res. 99, 428-230. 333 Williams 1989 Res.32, 353. 334 Wintermeyer 2004, 95 Res.700. 335 Hilgers 1969, 14-15. 336 Sparkes-Talcott 1970 Lev. 93, 1922-1933; Rotroff 2006, 167.

60 Roma Dneminin farkl evrelerinde tipolojik ayrmlarla karmza kan tencereler, Patara buluntular ierisinde de olduka geni bir yer tutmaktadr. Bununla birlikte ilk defa Patara da karmza kan ift cidarl emzikli tencerelerin (TE VI) varl da bu gruba ayr bir nem katmaktadr. Burada deerlendirilen toplam 34 rnek az ve gvde formlar gz nnde tutularak alt alt grup ierisinde incelenmitir. TE I (Lev. 25 Kat. No. 241-248): Derin gvde, keskin bir profille da dndrlm dudak ve dudan hemen altndan balayp gvdeye oturan dikey kulp grup rneklerinin genel zellikleridir. Dudan da dndrl baz formlarda farkllk gstermektedir. 245-248 numaral tencereler hafif da dnk, 241-244 numaral tencereler ise da tam dndrlm dudakldr. zellikle hafif da dndrlm dudaklarn i ksmnda oluturulan eimli yzeyler zerine oturtulacak kapak iin olduka elverili bir forma sahiptir. TE I grubu tencerelerinin kulplar genellikle geni aralklaryla tutmaya elverilidir. Ancak 244 numaral tencerenin minyatr kulplar tama iin elverili deildir. TE I grubunda yer alan tencerelerin hamurlar genellikle ince kire ve kum katkldr. Baz rneklerde mika tanecikleri de gzlemlenmitir. Hamur renkleri ise krmz ve krmzms sar tonlarndadr. Baz tencerelerin d yzeylerinde kahverengi tonlarnda astarda grlmektedir. (Kat. No. 245-246, 248) TE I grubu formlar uzun bir sre boyunca kullanm grm ve btn Akdenize yaylmlardr. Ayn zamanda bu grup tencereler Eastern Coarse Ware olarak adlandrlmtr337. Tipolojik baz farkllklar olmasna ramen 241-248 numaral tencereler ayn karlatrma rnekleri dikkate alnarak tarihlendirilmitir. ok belirleyici olmayan ufak form deiimleri grup rneklerini ksa zaman dilimleri ierisinde tarihlendirmeye engeldir. Ayn zamanda bu farkllklarn yerel retimle de ilgili olmas muhtemeldir338. Sz konusu tencerelerin benzerlerine Demetrias339, Knossos340, Stobi341, Phokaia342, Iasos343, Ksanthos344,

Jurii 2000, 34-35. Dnemin modas olan ithal seramiklerin yannda mutlaka benzer yerel taklit seramiklerde retiliyor olmaldr. 339 Eiwanger 1981, 59-60 Lev. 44, 251-265. 340 Sackett 1992 Lev.174, 13; Forster 2001, 157 Res.4.9, c. 341 Anderson-Stojanovic 1992, 136 Lev. 136, 1173. 342 zbtev 1994, 27 Lev. 16, 62; Aydemir 1995, 191 Lev. 70, 9. 343 Gasperetti 2003, 149-153 Lev. XCVI, 52. 344 Des Courtils Laroche 2004, 331 Res. 26, 1.
338

337

61 Ephesos345, Didyma346 ve Kelenderis347 gibi kentlerde rastlanlmaktadr. Didyma ve Ephesos buluntular hari dier rnekler .S. 2.-3.yzyllar ierisine tarihlendirilmilerdir. Didyma buluntusu geldii kontekst nedeniyle .S. 1. yzyla, Gassner tarafndan deerlendirilen Ephesos buluntusu ise .S. 1-3. yzyl aralna, Kelenderis buluntusu ise .S. 3.-4. yzyl aralna tarihlendirilmitir. Korkut tarafndan Patara Meclis Binas buluntular arasnda deerlendirilen benzer rnekler ise .S. 2.-4. yzyla tarihlendirilmitir348. Yukarda da bahsedildii gibi, form ayrmlar ok belirgin olmayan bu grup tencereleri benzerleri dorultusunda genel olarak .S. 1.-3. yzyl aralna tarihlendirebiliriz. Ancak 241-242, 245 numaral TBS Roma dolgusundan ele geen seramiklerin kontekstleri en azndan bu formlarn .S. 3. yzyl ilerinden olamayacan dndrr. TE II (Lev. 25-26 Kat. No. 249-252): Yuvarlatlm taban, olduka ince cidarl derin yivli, torba formlu gvde ve hafif da dndrlm dudak TE II grubu rneklerinin genel form zellikleridir. Tam olarak ele geen 249 numaral rnek dndaki tm tencereler, dudak altndan balayp gvdeye oturan dikey kulba sahiptir. 250 numaral tencerenin kulbu kk ve incedir. 251-252 numaral tencerelerin kulbu ise daha byk ve kalndr. Form olarak TE I grubuna benzeyen bu grup rnekler iin en belirleyici zellik gvdeleri zerlerindeki keskin yivlenmedir. TE II grubu tencerelerinin hamurlar ince kire ve kum katkldr. Hamur renkleri ise ak krmz ya da krmzms sar tonlarndadr. Grupta yer alan tencerelerden sadece 251-252 numaral rneklerin d yzeylerinde ince srlm ak krmz ton astar grlmektedir. Grup rneklerinden 249 numaral tencerenin benzerlerine Knossos349, Ksanthos350, Korinth351 ve Adriyatik352 batk buluntular arasnda rastlamaktayz. Knossos ve Adriyatik benzerleri kk formlar nedeniyle kk piirme tenceresi olarak adlandrlmlardr. Knossos rnekleri .S. 2. yzyl sonu ile .S. 3. yzyla, Ksanthos rnei geldii kontekst nedeniyle .S. 7. yzyla, Korinth rnei .S. 2. yzyla ve Adriyatik batk buluntular da .S. 2.-3. yzyl aralna tarihlendirilmitir. Korkut ise Patarada ele geen formu .S. 3.-4. yzyla
345 346

Gassner 1997, 173-174 Lev. 57, 715. Wintermeyer 2004 Res. 280-283. 347 Tekocak 2006 Lev.28, 175. 348 Korkut Grosche 2007, 142 No.216.228-222. 349 Hayes 1983 Res.6, 67, 68; Sackett 1992 Lev. 185,13; Forster 2001, 156 Res.4. 9,c-d. 350 Pellegrino 2007, 232 Res. 7, 7. 351 Sapountzis 2008, 31 Res. 17. 352 Jurii 2000, 35-38 Res. 23, 1-2.

62 tarihlendirmitir353. 250 numaral eserin benzerlerini Atina354, Patras355, Arykanda356 ve Letoon357 buluntular arasnda grmek mmkndr. Sz konusu benzerler .S. 3. yzyl ierisine tarihlendirilmilerdir. 249-250 numaral tencerelerin formsal birliktelii ve benzerleri de gz nnde bulundurularak her iki eseri .S. 3. yzyla tarihlendirmek doru olacaktr. 251-252 numaral tencerelerin tipolojik benzerleri bulunmamtr. Ancak derin yivli gvdeleri bu tencerelerin .S. 3. yzyldan nce olamayacann kantdr. TE III (Lev. 26 Kat. No. 253-254): Dik profilli gvde, da dndrlm dudak ve dudan altna oturtulmu yuvarlak kesitli yatay kulp grupta yer alan iki rnein ortak zellikleridir. 254 numaral tencere dudan i ksmnda kapak oturtmak iin bir kanala sahiptir. Ayn zamanda bu rnein yatay kulbu 253 numaral tencereden farkl olarak dudaa doru ykseltilerek yay formu kazanmtr. TE III grubu rneklerinin kire ve kum katkl hamurlar krmz ve sarms krmz tonlarndadr. Grup rneklerinden 253 numaral tencerenin karlatrma rnei bulunamamtr. 254 numaral eserin benzerlerine ise Ephesos358 ve Didyma359 kaz buluntular arasnda rastlanlmtr. Didyma buluntusu ..1. yy. ile .S. 1. yzyl aralna tarihlendirilmitir. Ephesos buluntusunu yorumlayan Meri ise bu formun Ephesos ta Hellenistik Dnemden Flaviuslar Dnemine kadar kullanldn belirtmitir. Berenice kazlarnda ele geen yakn formlar ise Riley tarafndan Erken Roma Dnemine tarihlenmitir360. Yukardaki benzer rnekler nda 254 numaral tencere .S. 1. yy. ierisine tarihlenebilir. TE IV (Lev. 26-27 Kat. No. 255-264): Yuvarlatlm taban, ikin yivli gvde, dik ya da hafif da dndrlm dudak ve gvdenin en ikin yerine oturtulmu, dudaa doru ykselen yatay bant kulp grup
353 354

Korkut 2007c, 152 Res. 2, 9. Robinson 1959 Lev. 14, 92. 355 Hbner 1997, 94 Res. 1, 8. 356 Bayburtluolu 2003, 45. 357 Badie 2004 Lev. 3, 12. 358 Meri 2002, 99 Lev. 54, 647. 359 Wintermeyer 2004, 90-91 Res. 651, 658. 360 Riley 1979, 251 Res. 100, 457.

63 rneklerinin genel form zellikleridir. 255 numaral tencere hafif da dnk dudakl, ikin gvdeli ve yuvarlak tabanldr. Kulpsuz olan bu rnein gvdesi zerinde ise belirgin yivler yer almaktadr. 256 numaral rnek dik az, yuvarlatlm dudak ve azdan gvdeye geite yivli bir omuza sahiptir. 257-259 numaral rnekler dik azl, 260-261, 263-264 numaral tencereler ise hafif da dndrlm yuvarlatlm dudakldrlar. 262 numaral tencere ise hem dik az hem de da takn yuvarlak dudaa sahiptir. Bu az profili farkllklarnn dnda sz konusu tencerelerin hepsi ikin yuvarlak gvdelidirler. Grup rneklerinin youn kire, kum ve bazen akl katkl hamurlar gri, sarms krmz, krmz tonlar arasnda deikenlik gstermektedir. TE IV grubu tencerelerinden 255 numaral rnein yakn benzeri Berenice361 kazlarnda ele gemi ve .S. 2.-3. yzyla tarihlendirilmitir. Korkut tarafndan daha nce deerlendirilen 255 numaral rnek .S. 3.-4. yzyllar ierisine tarihlendirilmitir362. Olduka ikin yivli gvde yapsyla Erken Roma Dnemi formlarndan uzak olan bu tencere iin .S. 3.-4 yzyl tarihi uygun olmaldr. 256 numaral tencerenin benzerlerine Ephesos363 buluntular arasnda rastlanlr. Sz konusu rnek .S. 1. yzyla tarihlendirilmitir. Dik boynuyla Hellenistik chytra geleneinin izlerini tayan364 256 numaral tencereyi de .S. 1. yzyl ierisine tarihlendirmek doru olacaktr. 257-259 numaral tencerelerin benzerlerine Stobi365, Ksanthos366 kazlarnda rastlanlmaktadr. Ayn zamandan Patara Meclis Binas kazlarnda da benzer formlar ele gemitir367. Stobi benzeri .S. 2. yzyla, Ksanthos benzeri Ge Roma Dnemine, Patara Meclis Binasndan ele geen benzer ise .S. 4.-5. yzyla tarihlendirilmitir. 260-264 numaral tencerelerin benzerlerine Ksanthos368, Patara Meclis Binas369 ve Hurmalk Hamam370 kaz buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Ksanthos buluntusu Ge Roma Dnemine, Patara Meclis Binas ve Hurmalk Hamam buluntular da .S. 4.-5. yzyla tarihlendirilmitir. Kk profil farkllklar olmasna ramen genel olarak 257-264 numaral tencereler benzer zellikler gsterirler. Sz konusu tencereler karlatrma rnekleri ve buluntu yerleri gz nnde tutularak .S. 4.-5. yzyl ierisine

361 362

Riley 1979, 265 Res. 104, 520. Korkut 2007c, s. 152 Res. 2, 7. 363 Meri 2002, 104 Lev. 53, 639. 364 Rotroff 2006, 175. 365 Anderson-Stojanovic 1992, 137 Lev. 138, 1187. 366 Pellegrino 2007, 237 Res. 10, 3. 367 Korkut Grosche 2007, 144, 231. 368 Pellegrino 2007, 237 Res. 10, 1-20. 369 Korkut Grosche 2007, 144, 230, 232. 370 Alanyal en 2007 ek. 10, 7.

64 tarihlendirilebilirler371. Ayn zamanda 260-264 numaral tencerelerin Ksanthos benzerleri hatal retim seramik paralarnn da kentte ele gemesiyle Pellegrino tarafndan yerel retim olarak deerlendirilmitir372. Pellegrino bu tip tencerelerin krmz ya da turuncu kum katkl hamurlarnn belirleyici bir zellik olduunu da belirtmektedir373. TE V (Lev. 27 Kat. No. 265-269): Kk da dndrlm ya da sarktlm dudak, aaya doru alarak inen gvde ve dudak altndan balayp gvde zerine oturtulan dikey kulp TE V grubu rneklerinin genel form zellikleridir. Grup rneklerinin bir baka zellii de gvdelerinin belirgin yivlere sahip olmasdr. 265-267 numaral tencereler kk da dndrlm dudakl, 268 numaral tencere ise da sarktlm dudakldr. Dierlerine gre az ap daha geni olan 269 numaral rnein duda ise, dike yakn bir profil gstermektedir. TE V grubunda yer alan seramiklerin hamurlar kire ve kum katkldr. Hamur renkleri ise krmz, krmzms sar ve kahverengi tonlar arasnda deikenlik gstermektedir. Grup rneklerinden 265-267 numaral tencerelerin benzerlerine Berenice374, Anamurium375 ve Perge376 kazlarnda rastlanlmtr. Anamurium rnei Erken Roma Dnemine tarihlendirilirken, Berenice ve Perge rnekleri Ge Roma Dnemi (.S. 4.-7 yy.) ierisine tarihlendirilmilerdir. Ayn zamanda Korkut tarafndan daha nce deerlendirilen 265 numaral rnek .S. 4. yzyla tarihlendirilmitir377. 268 numaral tencerenin benzerine Anamurium378 kazsnda rastlanlm ve .S. 5. yzyla tarihlendirilmitir. 269 numaral rnein benzerleri ise Berenice379 ve Perge380 kaz buluntular arasnda grlmektedir. Her iki kentteki benzer tencereler Ge Roma Dnemi (.S. 4.-7. yy.) ilerine tarihlendirilmilerdir. TE V grubu rneklerini hem geldikleri kontekst hem de karlatrma rnekleri nda .S. 4. 7. yzyllar ierisine tarihlendirmek doru olacaktr.
Meclis binasndan ele geen bir rnek dndaki dier buluntular genellikle ge dnem kullanmyla n plana kan Hurmalk Hamam iliklerinden ele gemitir. 372 Pellegrino 2007, 247-248. 373 Pellegrino tarafndan yerel olabilecei dnlen krmz ya da turuncu hamur, Patara seramik buluntular arasnda sklkla karmza kmaktadr. 374 Riley 1979, 272-273 Res. 107, 564. 375 Williams 1989, 66 Res. 35 388. 376 Frat 1999, 328 Lev. 144, 655. 377 Korkut 2007 c, 150-151 Res. 1, 4. 378 Williams 1989 Res. 36, 400. 379 Riley 1979, 272-273 Res. 107, 562. 380 Frat 1999, 342 Lev. 151, 683.
371

65

TE VI (Lev. 27-28 Kat. No. 270-274): TE VI grubunda yer alan tencerelerin ortak form zellii gvdeleri zerinde buhar kn salamak iin yaplm bir emzie sahip olmalardr. Bununla birlikte grup ierisinde iki farkl form yer almaktadr. Az ve taban ksm korunmam olan 270 numaral tencere, yivli ikin gvdesi zerinde bir emzie sahiptir. 271-274 numaral tencereler ise olduka farkl formlardadrlar. Bugne kadar yaplan seramik almalarndan bilinmeyen bu formun en dikkat ekici zellii, ift cidarl olmasdr. 273 numaral tencere en iyi korunmu olan rnek olmas nedeniyle formun tamam hakknda yorum yapmamz kolaylatrmaktadr. Sz konusu tencerelerin gvdeleri dik bir profille aaya doru inmektedir. Dudaklar ise da dndrldkten sonra dik biimde ykseltilmitir. ksmdaki haznenin az ksmna yaptrlmasyla dudak iinde olaslkla kapak iin bir kanal oluturulmutur. Bu kanaln zerinde belli aralklarla alm delikler ise, iki haznenin arasnda hava dolamn salama amaldr. Sz konusu tencerelerin yuvarlak kesitli yatay kulplar dudan hemen altna, emzikleri ise iki kulbun tam orta aksna yerletirilmitir. 271-272 numaral tencerelerin geni apl emzikleri dudan ekline uygun olarak bir dirsek yaptktan sonra dik ykselirken, 273 numaral tencerenin daha dar apl emzii yatay bir ekilde yerletirilmitir. Ayn zamanda 271-272 numaral tencereler emziklerinin zerinde astardan biraz daha koyu bir renkle yaplm bezemelere sahiptir. Formlar bakmndan ok zel olan bu tip tencereler olaslkla antik dnemde gnmz buharl ya da buhar basnl tencerelerin yerini tutmu olmaldr. Akdeniz niversitesi Arkeoloji Blmnde Prof. Dr. Taner Korkut tarafndan yrtlen bir yksek lisans dersi kapsamnda yeniden retilip kullanm denenen bu tencerenin, emzikli ksmndan iine doldurulan suyun kaynamasyla i haznedeki yemei sadece buharla piirebildii de grlmtr381. TE VI grubu rneklerinin hamurlar kire ve kum katkldr. Hamur renkleri ise ak krmz ya da krmzms sar tonlar arasnda deikenlik gstermektedir. 270 numaral tencerenin benzerine Ksanthos382, Korinth383 ve Elaiussa Sebaste384 buluntular arasnda rastlanlmtr. Pellegrino, Ksanthos rneini .S. 6.-7. yzyllar ierisinde
381 382

deerlendirmitir.

Elaiussa

Sebaste

buluntusu

.S.

7.

yzyl

ortasna

Korkut Ercan 2008, 98-103. Pellegrino 2007 Res.8, 7- 8. 383 Slane Sanders 2005, 279, Res. 12, 4.28. 384 Ricci 2007, 173 Res. 2, 13.

66 tarihlendirilmitir. Korinth rnei ise .S. 4.-7. yzyl aralna yerletirilmitir. Bu tarihlendirmeler Patara buluntusunun da stratigrafisiyle uyumaktadr. 271-274 numaral tencerelerin ise literatrde karlatrma rnekleri bulunamamtr. Ancak Rhodiapolis antik kentinde 2007-2008 kaz dnemlerinde benzer formlarn ele getii grlmtr385. Emzikli piirme kaplar literatrde Klasik Dnemde itibaren tannmaktadr386. Fakat bilinen rneklerin hepsi tek haznelidir. u ana kadar yaplan almalarda benzer formlara rastlanmayyla, Lykia ve Patara iin nik bir form olan bu tip tencerelerin tarihlendirilmesi zordur. Ancak kabn genel formu Erken Roma Dnemi piirme kaplarn anmsatmaktadr387. Bu nedenle sz konusu eserler iin .S. 1.-2. yzyl araln nerebiliriz. 5. 3. Depolama Kaplar Roma Dneminde depolama kaplarnn tamamn nitelendiren bir terminoloji henz bilinmemektedir. Ancak dolium olarak adlandrlan kabn depolama amal kullanld kabul edilmektedir388. Yunanca terminolojideki Pithos kelimesine karlk gelen bu ifade genellikle geni gvdeli ve akazl her trl gdann mutfaklarda saklanmasna olanak salayan seramikler iin tercih edilmitir. Patara buluntular ierisinde depolama seramikleri olarak adlandrlan Doliumlar Erken Roma Dneminden Ge Roma Dnemine kadar uzanan srete farkl formlarla karmza karlar. Bunun yannda amphoralar gibi seramiklerin ticari amac dnda mutfaklarda depolama amalda kullanld da bilinmektedir. Bu balk altnda Patara kazlarndan ele geen depolama seramikleri (doliumlar) ve ticari amalar dnda sahip olduklar formlar nedeniyle, mutfaklarda depolama ilevi grm olmas muhtemel amphora paralar deerlendirilmitir (Grafik 5). 5. 3. 1. Amphora Yunanca iki tarafl amphi ve tanabilir phoros kelimelerinin birleiminden oluan amphora ismi geni ve derin gvdeli, iki kulplu, sivri dipli ya da halka kaideli seramikleri nitelendirmektedir. Hem tama hem de depolama iin kullanlabilen bu kaplarn zellikle

Rhodiapolis kazs Roma Dnemi piirme kaplar halen yrtlen bir yksek lisans tezi kapsamnda Sanem Frnc tarafndan allmaktadr. 386 Klasik Dnem rnekleri iin bkz.: Sparkes Talcott 1970 Lev. 94, 1949-1955. 387 Riley 1979 Res. 100, 457-459; Wintermeyer 2004, Res. 287-289. 388 Antik kaynaklardaki tanmlamalardan daha ok byk boyutlu kaplar nitelendiren bir isim olduu anlalan Dolium kelimesi, bir ok seramik almasnda Pithos tr kaplar nitelendirmitir. Dolium iin bkz.: Hilgers 1962, 58; Riley 1979, 318-319 Res. 118, 750-751; Frat 1999, 414, Lev. 185, 827; Degeest 2000, 165-166 Res. 202.

385

67 sivri dipli olanlar formlarndan dolay younlukla deniz ticareti iin kullanlmtr389. lerinde her trl sv ya da kat maddenin tanp saklanabilmesine olanak salayan amphoralar kazlarda youn olarak ele geen seramikler arasndadr. imdiye kadar Patara kazlarnda ele gemi olan amphoralar halen yrtlen bir doktora tezi kapsamnda allmaktadr390. Bu balk altnda ise ticari amallardan ziyade mutfaklarda depolama amal kullanld tahmin edilen amphoralara ait kaideler ve geni apl bir az paras deerlendirilmitir. A I (Lev. 28 Kat. No. 275-278): Yksek halka kaide ve da alarak ykselen gvde grupta yer alan amphora kaidelerinin genel form zelliidir. 278 numaral az paras ise da alan az ve yuvarlatlm dudak profiline sahiptir. 275 numaral kaide ite belirgin yivlere sahiptir. Grup rneklerinin hamurlar ince kire ve kum katkldr. Hamur renkleri ise ak krmz ve krmzms sar tonlar arasnda deikenlik gstermektedir. 275-277 numaral rneklerin benzerlerine Atina391 ve Paphos392 buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Robinson tarafndan deerlendirilen Atina buluntularndan F71 ve F72, .S. 2. yzyla, L 31 ise .S. 3.-4. yzyla tarihlendirilmitir. Paphos buluntusunu deerlendiren Hayes ise eseri geldii kontekst nedeniyle Flaviuslar Dnemine tarihlendirmi ve Kk Asya retimi olabileceini belirtmitir. Benzerlerinin tarihlendirmesinden de anlald gibi bu tip kaideler uzun dnemler boyunca kullanlmtr. Bu nedenle sz konusu amphora kaidelerini tam form veren gvde ve az ksmlar ele gemeden tarihlendirmek gtr. 278 numaral az parasnn dorudan karlatrma rnei bulunamamtr. Ancak eserin zerindeki kazma dalga motifine sahip farkl boyutlarda amphoralar literatrden bilinmektedir393. Bununla birlikte bu tip derin kazmayla yaplm dalga motifli seramikler daha ok ge Roma ve erken Bizans dnemine tarihlendirilmektedir394. Korkut tarafndan da .S. 5.-6. yzyl ierisinde deerlendirilmi395 olan 278 numaral seramik, geldii kontekst ve zerindeki bezeklerler yardmyla Ge Roma Dnemine tarihlendirilebilir.
Amphoralarn kullanm amalar iin bkz.: Doer 1991, 30-38; Alpzen 1995, 16-18. Patara Ticari Amphoralar ve Amphora Mhrleri balkl doktora tezi Ar. Gr. Erkan Dndar tarafndan allmaktadr. 391 Robinson 1959, 18 Lev. 2 F71-F72. 77; Lev. 16, L 31. 392 Hayes 1991, 154 Res. 55, 63. 393 Felten 1975, 68 Lev. 22, 109. 394 Dalga motifi tayan rnekler iin bkz.: Felten 1975 Lev. 23, 11; Williams 1989 Res. 46, 465. 395 Korkut 2007c 165 Res. 11, 65.
390 389

68 5. 3. 2. Depolama Seramii Dar ya da geni azl, ikin gvdeli ve genellikle byk seramikler literatrde Yunanca bir terminoloji olan Pithos ismiyle adlandrlmtr. Roma Dneminde bu tarz kaplar iin Dolium kelimesi kullanlmtr396. Bu tez kapsamnda ise bu tip kaplarn tamam depolama seramikleri olarak nitelendirilmitir. Doliumlar her trl sv ya da kat gdann evlerde muhafaza edilmesini salayan depolama kaplardr. Genellikle byk boyutlarda olan bu seramiklerin mutfaklarda kavanoz grevini stlenen daha kk formlar da mevcuttur397. Patara buluntular arasnda hem byk hem de kk boy depolama seramikleri tespit edilmitir. Daha ok konut alanlarndan ele gemesi muhtemel olan bu tip seramikler Patara buluntular ierisinde younluk gstermezler. Bu balk altnda imdiye kadar ele geen 12 adet depolama seramii drt farkl alt grup ierisinde deerlendirilmitir. DS I (Lev. 28-29 Kat. No. 279-283) Dik ya da da dndrlm yuvarlatlm dudak ve ikin yuvarlak gvde grup rneklerinin genel form zelliidir. 279-280 numaral depolama seramiklerinin dike yakn az profilleri ie dnm dudaklar ise yuvarlatlmtr. 280 numaral rnein zerinde kazmayla yaplm eik izgi ve dalga bezekleri vardr. 281-283 numaral depolama seramiklerinin dudaklar da dndrlm ve yuvarlatlmtr. 282 numaral rnein dudann st ksmnda ve gvdesi zerinde kazmayla yaplm dalga bezemesi grlr. 283 numaral rnein gvdesi zerinde ise belirgin yivler yer almaktadr. Grup rneklerinin hamurlar kire ve kum katkldr. Hamur renkleri ise ak krmz, krmzms sar ve sar tonlarnda deikenlik gstermektedir. 279, 281-283 numaral depolama seramiklerinin zerleri astarldr. Ayrca 279 ve 282 numaral rneklerin dudak kenarlarna daha koyu renk bir astar da srlmtr. DS I grubu seramiklerinden 279-280 ve 282 numaral rneklerin benzerlerine Kyenai398, Berenice399, Perge400 ve Sagallasos401 buluntular arasnda rastlanlmtr. Sz
396 397

Hilgers 1969, 58. Deegest 2000 Res. 131-132. 398 Mader 1996, 107 Res. 34, 95-96. 399 Riley 1979, 318-319 Res. 118, 750-751.

69 konusu benzerlerin hepsi Ge Roma Dnemi ilerine, .S. 5.-7. yy. arasna

tarihlendirilmilerdir. Form zellikleri dnda zerindeki bezemelerle de ge antik dnemin izlerini tayan Patara rnekleri, buluntu yerleriyle de .S. 5.-7. yzyl tarihini dorulamaktadrlar. 281 numaral rnein benzerine Kyenai402 buluntular arasnda rastlanlr. Ancak sz konusu rnein Roma Dnemine ait olmasndan teye ayrntl bir tarihlendirilmesi yaplmamtr. 282-283 numaral seramiklerin karlatrma rnekleri bulunmamtr. Fakat 283 numaral rnek geldii kontekst nedeniyle .S. 2. yzyldan sonraki bir dnemden olamaz. DS II (Lev. 29 Kat. No. 284-285): Da dndrlm dz dudak ve da alarak inen geni gvde DS II grubu seramiklerin genel form zelliidir. 284 numaral rnein dudaktan dz alarak inen gvde profili kabn ortasnda yuvarlak bir profille hareketlenmitir. 285 numaral rnek ise, dudak altndan olduka geni alan gvde profiline sahiptir. DS II grubu rneklerinin hamurlar kire ve kum katkldr. Hamur renkleri ise krmzms sar tonlarndadr. bulunmaktadr. 284 numaral rnein benzerlerine Seleukia Sidera403 ve Stobi404 kazlarnda rastlanlmtr. Lafl Seleukia Sidera buluntularnn Roma ve erken Bizans Dnemi amalardan geldiini belirtmitir. Stobi buluntusu ise byk kavanoz olarak adlandrlp, .S. 3.-4. yzyla tarihlendirilmitir. Ayrca 284 numaral depolama seramiinin ele getii TBS-B alannn kronolojisi karlatrma rneklerinin tarihleriyle uyumamaktadr. TBS-B Roma Dolgusundan ele geen seramiklerin en ge rnei .S. 2. yzyl sonuna tarihlenir. Bu nedenle 284 numaral eseri kendi kontekst btnl ile .S. 1.-2. yzyl ierisinde deerlendirmek daha doru olacaktr. 285 numaral depolama seramiinin benzerine ise Perge405 kaz buluntular arasnda rastlanlr. Sz konusu eser Ge Roma Dnemi ilerine, .S. 5.-7. yy. arasna tarihlendirilmitir. Sadece 285 numaral seramik zerinde pembe renk astar

400 401

Frat 1999, 411 Lev. 184, 821-822. Degeest 2000, 165-166 Res. 202. 402 Mader 1996, 107 Res. 34, 97. 403 Lafl 2000, 44 Res. 3, 6. 404 Anderson-Stojanovic 1992, 137 Lev. 139, 1198. 405 Frat 1999, 414 Lev. 185, 827.

70 DS III (Lev. 29 Kat. No. 286-288) Da dndrlm sarkk dudak, dik ya da geni alan gvde grup rneklerinin genel form zellikleridir. Bu grup ierisinde deerlendirilen seramiklerin tamam byk ebatlardadr. 286 numaral rnek geni al gvde profiline sahipken, 287-288 numaral seramiklerin gvde profilleri daha dik aldr. Ayn zamanda 287 numaral depolama seramiinin duda zerinde yivler bulunmaktadr. DS III grubu rneklerinin hamurlar youn kire kum ve bazen ince akl ta katkldr. Hamur renkleri ise krmz, ya da sarms krmz tonlarnda deikenlik gstermektedir. TBS-B Roma Dolgusundan gelen 286-287 numaral rneklerin karlatrma rnekleri bulunamamtr. Ancak geldikleri kontekst nedeniyle bu eserleri .S. 1.-2. yzyl ierisinde deerlendirmek mmkndr. Ayn zamanda 286 numaral seramiin benzeri amorf bir rneininde alandan ele gemi olmas formun yerel retim olduunu dndrr (Res. 7). 288 numaral rnein benzerlerine Anamurium406 ve Milet407 kaz buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Anamurium rnei tarihlendirilmemitir. Milet rnei ise .S. 5.-7. yzyl aralna tarihlendirilmitir. Form benzerlerinden dolay 288 numaral seramik de bu tarihler arasnda deerlendirilebilir. DS IV (Lev. 29 Kat. No. 289): DS IV grubu ierisinde deerlendirilen 289 numaral rnek dik azldr ve dudann hemen altnda olaslkla tutamak grevi gren kntlara sahiptir. Ayn zamanda tutaman zerinde kazma yntemiyle yaplm bezemeler bulunmaktadr. 289 numaral seramiin hamuru kire, kum ve iri mika katkldr. Hamur rengi ise krmzms sardr. Eserin karlatrma rnei bulunamamtr.

406 407

Williams 1989, 82 Res. 48, 487. Berndt 2003, 88 Lev. 71 P021-022.

71 5. 4. Dier Seramikler Bu balk altnda masa, piirme ve depolama seramikleri grubuna girmeyen, daha ok mutfaklarda yardmc kaplar olarak kullanlan 8 farkl grup ele alnmtr (Grafik 6). Dier ana balklarda olduu gibi bu gruba giren seramikler de tipolojik snflandrmalarla alt balklar altnda ayrntlca incelenmitir. 5. 4. 1. Bakra Dz tabanl, derin ve dik gvdeli tutamakl seramikler bu tez kapsamnda bakra olarak adlandrlmtr. Literatrde bu tr seramikler iin anak ya da tekne gibi ifadelerde kullanlmtr408. Ancak anak ve tekne gibi formlar, bu balk altnda deerlendirilen seramiklerden farkllk gsterirler. Bu nedenle bu tr kaplar bakra olarak adlandrmak ve onlardan ayrmak daha doru olacaktr. Kabn kullanmyla ilgili farkl yorumlar mevcuttur. Forster, bu tip kaplarn portatif tuvaletler olabileceini de ne srmtr409. Ancak bakralarn mutfaklarda yardmc seramikler olarak ilerinde sv ya da kat gdalarn tanmas ya da gerektiinde muhafazas iin kullanlm olmas ihtimali daha muhtemeldir. Bu tip formlar Hellenistik Dnem Lekane geleneinin gelimi varyasyonlar olarak Roma Dnemi ierisinde retilmilerdir410. Patara kazlarnda ele geen ok sayda bakra formu arasndan toplam on rnek formlarna gre iki alt grup altnda deerlendirilmitir. BK I (Lev. 29-30 Kat. No. 290-296): Dz bir taban, dik ya da hafif i bkey profille ykselen gvde, da dnk dudak ve yatay bant veya silindirik kulp grup rneklerinin genel form zellikleridir. 290 ve 291 numaral rneklerin dudaklar dz, 293, 294-295 numaral rneklerin ise yuvarlatlmtr. 296 numaral rnek ise da dnk ve sarkk dudakldr. Ayrca 296 numaral bakra dierlerinden farkl olarak silindirik yatay kulba sahiptir.

408 409

Forster 2001, 166; Wintermeyer 2004, 97 Res. 745-746. Forster 2001, 166. 410 Hellenistik rnekler iin bkz.: Rotroff 2006 Res. 43, 256-258.

72 Bu grupta deerlendirilen bakralarn hamurlar genellikle kire ve kum katkl ve sert dokuludur. Hamur renkleri ise pembe, ak krmz ve krmzms sar tonlarnda deikenlik gstermektedir. BK I grubu bakralarnn tm astarszdr. 290-296 numaral bakralarn benzerleri Berenice411 ve Knossos412 buluntular arasnda grlr. Riley Berenice rneini yerel hamurlu olarak tanmlam ve .S. 2. yzyla tarihlendirmitir. Knossos kazlarnn farkl alanlarndan ele geen buluntular ise .S. ge 2. yzyla tarihlendirilmitir. Forster bu tipin Kk Asya ve Ege orijinli olduunu da belirtmitir413. Korkut tarafndan daha nce deerlendirilen Patara benzerleri ise .S. 2.-3. yzyllar ierisinde deerlendirilmitir414. Yukarda belirtilen benzer rnekler nda 290296 numaral bakralar .S. 2. yzyla tarihlendirilebilir. Ayrca 291 numaral bakracn geldii kontekste bu tarihi dorular niteliktedir415. BK II (Lev. 30 Kat. No. 297-299): Da dnk, kalnca yuvarlatlm dudak ve da alan gvde grup rneklerinin genel form zelliidir. 297 numaral bakracn dudann i ksmnda izgisel dalga motifleri bulunur. 299-300 numaral rneklerin dik inen gvdeleri dbkey bir profile hareketlendirilmitir. 300 numaral bakra hem gvdesi zerindeki dbkey profil zerinde hem de dudak iinde kazmayla oluturulmu dalga bezemelerine sahiptir. BK II grubu rneklerinin hamurlar youn ince kire ve kum katkldr. Baz rneklerin hamurlarnda mika katklar da grlr (Kat. No. 297). Hamur renkleri ise pembe ve krmzms sar tonlar arasnda deikenlik gsterir. 297-298 numaral bakralarn tipolojik benzerleri bulunamamtr. Ancak her iki eser de geldikleri kontekst nedeniyle .S. 2. yzyldan sonraki bir tarihe ait olamazlar416. Bu nedenle sz konusu eserleri .S. 1.-2. yzyl ierisinde deerlendirmek doru olacaktr. 299 numaral .S. 3.-4. yzyla tarihlendirilen bakracn benzerlerine ise Sagalassos417 buluntular arasnda rastlanlmaktadr.

411 412

Riley 1979, 343-344 Res.125, 900, 902. Hayes 1983, 132 Res.14, 174; Sackett 1992, 243 Lev. 184, 12; Forster 2001, 164 Res. 4.15 h.j. 413 Forster 2001, 166. 414 Korkut 2007a 204, 22; Korkut 2007c 166 Res. 12, 67. 415 Tepecik Bey Evi iin bkz.: syf. 7-8. 416 Tepecik Bey Evi iin bkz.: syf. 7-8. 417 Poblome 1999, 310 Res. 78, 1F 140.

73 5. 4. 2. anak Genellikle dz ya da halka kaideli, da alan gvdeli ve geni az apna sahip seramikler literatrde anak olarak adlandrlmaktadr. Yunanca literatrden Lekane olarak bilinen bu form iin Latince terminolojide hangi ismin kullanld tam olarak bilinmemektedir. Erken rnekleri Arkaik Dnemden418 itibaren bilinen bu formlar, Hellenistik Dnem ierisinde de youn olarak kullanlmlardr419. Roma Dnemine gelindiinde ise, zellikle erken Roma rneklerinde Hellenistik gelenein izlerini grmek mmkndr. Patara buluntular arasnda Erken Roma Dneminden Ge Roma Dnemi ilerine kadar form eitlilii gsteren anaklar be alt grup ierisinde deerlendirilmitir. Gruplarn sonunda ise bir anak kaidesi ayr bir balk altnda incelenmitir. Alt gruplar iinde zellikle younluunu TBS-B alanndan gelen malzemelerin oluturduu A I grubu yerel retime dair izler sunmas asndan da son derece nemlidir. Bu konu deerlendirme ksmnda ayrntlca ele alnacaktr. A I (Lev. 30-31 Kat. No. 300-305): Dz bir taban, da alan gvde, dz ya da i ksm keskin yivlerle hareketlendirilmi dudak grup rneklerinin genel form zelliidir. Grupta yer alan rnekler gvde formlarndan ziyade farkl dudak yaplaryla birbirlerinden ayrlrlar. Dudann i ksmnda iki keskin yiv hareketine sahip 300 numaral anak hatal retimdir. 301 numaral anan dudak i ksm hafif dbkey profillidir. 302 numaral rnein dudak ii bir bombeyle belirginletirilmi ve sz konusu bombe zerine de kazma dalga bezemesi oluturulmutur. 303 ve 304 numaral anaklarn dudaklarnn i ksm keskin yivlerle hareketlendirilmitir. 305 numaral rnek ise dudann st ksmnda iki ince yiv kanalna ve dierlerinden farkl olarak dudak zerine aplike yuvarlak kesitli kulba sahiptir. A I grubunun hamurlar kire, kum ve bazen ince akl ta katkldr. Hamur renkleri ise sarms kahverengi, ak krmz, krmzms sar ve soluk kahverengi arasnda deikenlik gstermektedir. 300-301 ve 303 numaral anaklarn d yzeyleri astarlanmtr. Astar renklerinde hamur renklerine yakn soluk sar ya da krmz tercih edilmitir.

418 419

Arkaik rnekler iin bkz.: Sparkes-Talcott 1970 Lev. 81. Hellenistik Dnem rnekleri iin bkz.: Rotroff 2006, 108-114.

74 300 numaral anan karlatrma rnei bulunamamtr. 301 numaral rnein benzerlerine Berenice420, Paphos421, Milet422 ve Knossos423 buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Riley, Berenice rneinin .S. ge 1. yzyl ve 2. yzyl kontekstinden geldiini ve yerel hamurdan retildiini vurgular. Hayes ise .S. 1.-2. yzyl kontekstinden gelen Paphos rneini deerlendirirken bu tip anaklarn Girit ve Ege de yaygn olduunu belirtir. Plz Milet buluntularn deerlendirirken bu rneklerin ge Hellenistik ve Erken Roma Dneminde grldn belirtir. Knossos buluntusu .S. 2. yzyla tarihlendirilmitir. 302 numaral anan benzerlerine asos ve Didyma buluntular arasnda rastlanlmaktadr. asos rnei .S. 1.-2. yzyla tarihlendirilmitir. Didyma rnei ise tarihlendirilmemitir. 303-304 numaral eserlerin benzerlerine Berenice424, Milet425, Ephesos426, asos427 ve Didyma428 buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Berenice ve Didyma rnekleri kontekstleri nedeniyle .S. 1.-2. yzyla tarihlendirilmitir. Milet, Ephesos ve asos rnekleri iin ise kesin bir tarihlendirme yaplmam ve sz konusu rneklerin Hellenistik Dnemden Roma Dnemine kadar tarihlendirilebilecei belirtilmitir. zellikle Ge Hellenistik Dnemden itibaren dudann i ksm yivli, izgili ya da kazma dalga bezemeli lekaneleri tanmaktayz429. Patara anaklarndan form olarak farkl olan Hellenistik lekaneler, gelenein Roma Dnemi ilerinde de srm olduunu akla getirmektedir. Kontekstli TBS-B alanndan ele geen anaklar (Kat. No. 300-301, 303) ve karlatrma rnekleri yardmyla, 300-304 numaral eserleri .S. 1.-2. yzyl ierisine yerletirmek doru olacaktr. 305 numaral anak formunun en yakn tipolojik benzerine Didyma430 kaz buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Didyma rneinin ayrntl tarihlendirilmesi yaplmamtr. Ancak Didyma rneinin bulunduu gruptaki dier anaklar Hellenistik Dnemden .S. 1. yzyla kadar tarihlendirilmilerdir. Ayrca 305 numaral esere form olarak benzeyen fakat kulbu olmayan benzer rnekler de mevcuttur431. Knossos buluntular arasnda rastladmz bu rnek .. 1. yzyln sonlarna tarihlendirilmitir. 305 numaral ana da benzer rnekleri dikkate alarak .. 1.-.S. 1. yzyllar ierisinde deerlendirmek doru olacaktr.

420 421

Riley 1979, 342 Res.124, 883. Hayes 1991, 66 Lev. 24, 1. 422 Plz 1985, 90 Res.11, 63. 64. 423 Forster 2001, 163 Res.4.14 b. 424 Riley 1979, 342 Res. 124, 886; Wintermeyer 2004, 103 Res. 840. 425 Plz 1985, Res. 11, 63.64; Berndt 2003, 91 Lev. 76, 95. 426 Meri 2002, 109 Lev. 61, 713. 427 Gasperetti 2003, 151 Lev. XCIII, 38. 428 Wintermeyer 2004, 103 Res. 840. 429 Rotroff 2006, 112-114 Res. 48-49, 280-286. 430 Wintermeyer 2004, 106 Res. 906. 431 Forster 2001, 163 Res. 4.14 a.

75 A I grubu ierisinde deerlendirilen seramiklerin benzerlerine TBS-B alanndan ele geen ve hatal retim olarak yorumlanan buluntular arasnda da rastlanr. Kentte A I formu retiminin varln ispatlayan sz konusu buluntular 300-304 numaral eserlerle de tipolojik olarak yakn benzerlik gsterirler. (Res. 8) A II (Lev. 31 Kat. No. 306-310): Dz bir taban, da alan derin yivli gvde, da dnk ve yuvarlatlm ya da dz dudak grup rneklerinin genel form zelliidir. 306-307 numaral anaklarn gvdeleri da dz bir profille alr, dudaklar ise da dndrlm ve yuvarlatlmtr. 308 numaral rnek yuvarlak bir profille da alr. Duda ise da tam dndrlm ve dz profillidir. 309-310 numaral anaklar 306-307 numaral buluntularla benzer form zellikleri gsterirler. Ancak onlardan farkl olarak cidarlar daha incedir ve d yzeylerinde krmzms tonlarnda kaln izgisel sslemeler yer almaktadr. A II grubu rneklerinin hamurlar soluk kahverengi, pembe, ak krmz ve krmzms sar tonlar arasnda deikenlik gstermektedir. 308 numaral rnein d yzeyinin tamam ak krmz astarldr. 306-307 numaral anaklarn benzerlerine Anamurium432 buluntular arasnda rastlanlmtr. Ancak eserin ayrntl tarihlendirilmesi yaplmamtr. Bu tip anaklarn Ge Roma Dnemi ierisinde krmz astarl rnekleri bilinmektedir433. Sz konusu rnekler dorultusunda A II rneklerini de Ge Roma Dnemi ierisine yerletirmek doru olacaktr. 308 numaral anan benzerlerine Atina434 ve Ephesos435 buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Atina buluntusu .S. 3. yzyla, Ephesos rnei ise .S. 6. yzyla tarihlendirilmitir. 308 numaral eserin geldii buluntu konteksti de eserin Ge Roma Dnemi ilerine ait olduunu dndrr. Korkut tarafndan daha nce deerlendirilen bu seramik karlatrma rnekleri ve kontekstiyle .S. 5. yzyla tarihlendirilmitir436. Bu nedenle sz konusu eseri .S. 5.-6. yzyl ierisine yerletirmek doru olacaktr. 309-310 numaral anaklarn benzerlerine Ksanthos437 buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Sz konusu

432 433

Williams 1989, 81 Res. 47, 481. Ge Roma krmz astarl rnekleri iin bkz.: Williams 1989, 36 Res. 16, 204-205; Uysal 2000 Lev. 17, 6. 434 Robinson 1959, 66 Lev. 14 K 80. 435 Mitsopoulos-Leon 1991, 140 Lev. 197 M3. 436 Korkut 2007c 161, Res. 8, 48. 437 Pellegrino 2007 Res. 13,14.

76 benzerler buluntu kontekstleriyle .S. 6.-7. yzyla tarihlendirilirler. 309-310 numaral anaklarn buluntu yerleri de bu tarihi destekler niteliktedir. A III (Lev. 32 Kat. No. 311-312): Da dnk ve sarkk dudak ve da aldktan sonra keskin bir profille kaideye doru daralan gvde grupta yer alan anaklarn form zelliidir. 311 numaral rnek kaln cidarldr ve dudann i ksmnda kazma yntemiyle oluturulmu dalga bezemesi bulunmaktadr. 312 numaral anak olduka ince cidarldr. Grup rneklerinin hamurlar ince kire ve kum katkldr. Hamur renkleri ise krmz tonlarndadr. Her iki rnein de d yzeyi astarsz braklmtr. 311 numaral anan benzerine Milet438 buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Sz konusu eser .S. Ge 1. yzyl ile .S. 2. yzyl bana tarihlendirilmitir. Ayn zamanda dudak iindeki dalga bezememesiyle 302 numaral eserle de benzerlik gsteren 311 numaral rnei .S. 1.-2. yzyllar ierisine tarihlendirmek mmkndr. 312 numaral eserin benzerlerini Patara krmz astarl seramikleri ierisinde grmekteyiz. Uygun tarafndan Dou Sigillata B grubu ierisinde .S. 1. yzyl sonuna tarihlendirilmitir. astarsz gvdesiyle form taklidi olarak kabul edebileceimiz 312 numaral eser .S. 1. yzyl sonuna tarihlendirilebilir. A IV (Lev. 32 Kat. No. 313-314): Da alan kaln cidarl gvde ve da dndrlm geni dudak grup rneklerinin genel form zellikleridir. Olduka byk formlu olan her iki rnek te dudann i ksmnda bezemelere sahiptir. 313 numaral anan dudak iinde kazmayla oluturulmu ve dudan etrafn tamamen dolaan yumurta dizisi bezei yer alr. 314 numaral rnein dudak iinde ise muhtemelen bask tekniiyle oluturulmu kk halkalar bulunmaktadr. Grup rneklerinin hamurlar youn kire, kum, mika ve ince akl ta katkldr. D yzeyi astarsz olan 313 numaral anan hamuru krmz renklidir. 314 numaral anak ise krmzms kahverengi hamurludur. Ayrca dudann iine ve dna da krmz renk astar srlmtr. A IV grubu rneklerinin karlatrma rnekleri bulunamamtr.
438

Berndt 2003, 301 Lev. 73, 13.

77

A V (Lev. 32 Kat. No. 315-316): Da alan yivli gvde, dz bitimli dudak ve yatay ama kaln yuvarlak kesitli kulp BK III grubu anaklarn genel form zelliidir. Grupta yer alan eserlerin hamurlar kire ve kum katkldr. Hamur renkleri krmzms sar tonlarndadr. Astarlar ise krmz ile kahverengi arasnda deikenlik gstermektedir. 316 numaral anan i ksm koyu renk astar ve tarama izgilerle bezenmitir. A V grubu anaklarn benzerlerine Paphos439 ve Perge440 kazlarnda rastlanr. Her iki kentteki benzer rneklerde ge Roma Kbrs krmz astarl seramikleri ierisinde deerlendirilmitir. Hem form hem de astarlanma teknii olarak sz konusu eserlerle benzeen Patara buluntular da bu gruba ait seramikler olmaldr. Korkut tarafndan daha nce deerlendirilen 315 numaral rnek te Kbrs ge Roma krmz astarl seramikleri ierisinde deerlendirilip .S. 5.-7. yzyl aralna tarihlendirilmitir441. Benzer rnekleri nda 315317 numaral anaklar da .S. 5.-7 yzyl ierisinde deerlendirmek doru olacaktr. AK I (Lev. 32 Kat. No. 317) Dz bir taban, da alan gvde anak grubu rneklerine ait olmas muhtemel kaidenin genel form zelliidir. 317 numaral rnein kire ve kum katkl hamuru kahve tonlarnda, astar rengi ise ak krmz tonlarndadr. Uzun sre tercih edilen bir form olmas dolaysyla benzerine bir ok kentte rastlanan 317 numaral ana tarihlemek zordur442. 5. 4. 3. Havan Kolu Antik Dnemde mutfaklarda ezme, krma ya da tme gibi ilemler iin bugnk adyla havan kolu ya da ezecek dediimiz aletler kullanlmtr. Bu tip yardmc aletleri literatrde ta ya da pimi topraktan retilmi rneklerle bilmekteyiz. Patara buluntular ierisinde tatan retilmi parmak ya da mhr formlu ezecekler bilinmektedir443. Bunlarn dnda Tepecik Nekropol alanndan ele gemi olan bir pimi toprak rnek HK I bal altnda deerlendirilmitir.
439 440

Hayes 1991, 208-209 Fig. 72, 20. Frat 1999, 360 Lev. 160, 716-717. 441 Korkut Grosche 2007, 134, 212; Korkut 2007c, 166 Res. 12, 70. 442 Bu tip kaidelerin benzerleri iin bkz.: Berndt 2003 Lev. 80, 190,193; Wintermeyer 2004 Res. 861.862. 443 Korkut 2002, 245 Res. 8, 38.40.

78

HK I (Lev. 32 Kat. No. 318) HK I grubunda deerlendirilen 318 numaral rnek piramidal formludur. Eser her iki yannda skca tutulabilmesi iin parman oturabilecei ukur alanlara sahiptir. Sz konusu rnein hamuru youn kire, kum, mika katkl ve olduka serttir. Literatrde bu tipe benzer rneklere rastlanlmamtr. Buluntu yerinin kark kontekstli olmas ve benzerlerinin bulunamamas nedeniyle 318 numaral rnek tarihlendirilememitir. 5. 4. 4. Kapak Roma Dneminde operculum444 olarak adlandrlan, stte bir tutamak ve yayvan gvdeye sahip olan formlar modern literatrde ise kapak olarak tanmlanmaktadr. Her trl kabn zerini rtme grevi stlenen kapaklar erken dnemlerden itibaren farkl formlarda karmza kmaktadr445. Formlardaki farkllklar ayn zamanda dnemsel zellikler de ortaya koymaktadr. Klasik ve Hellenistik gelenekten olduka farkl olan Roma Dnemi kapaklar genellikle zensiz bir iilik gsteririler. Roma Dnemiyle birlikte artan ticaret ve talep olaslkla piirme ya da mutfak kaplaryla beraber retilen bu tr seramiklerin daha hzl ve zensiz retilmesine sebep olmutur. Kapaklar Patara Roma Dnemi seramikleri ierisinde buluntu younluu olarak nemli bir yer tutmaktadrlar. Erken Roma Dneminden Ge Roma Dnemi ilerine kadar farkl formlaryla karlatmz kapaklar, dokuz alt balk ierisinde deerlendirilmitir. KP I (Lev. 32-34 Kat. No. 319-331): Yayvan bir gvde, genellikle eimli kesilmi ve i ksm oyuk braklm, kk tutamak KP I grubunda deerlendirilen kapaklarn genel form zelliklerindendir. Benzer formlu olan grup rneklerinin hepsi piirme kaplarna ait kapaklardr. KP I grubu kapaklarnn hamurlar genellikle kire, kum ve mika katkldr. Ayrca srekli atee maruz kalmalar nedeniyle hamurlar olduka gevrek ve sert dokuludur. Hamur renkleri krmz, krmzms sar, krmzms kahverengi, kahverengi ve pembe tonlar arasnda
444 445

Hilgers 1969, 70. Sparkes-Talcott 1970 Res. 11, 1226-1241; Rotroff 1997 Res. 78-81; Rotrof 2006, 195-199.

79 deikenlik gsterir. Grupta yer alan 324, 326, 329 numaral rnekler krmz ve kahverengi tonlarnda astarlanmlardr. Grup rneklerinin benzerlerine Berenice446, Ephesos447, Stobi448 gibi kenlerde ve Adriyatik449 batk kazlarnda rastlanlmaktadr. Atina buluntular .S. 1.-2. yzyl aralna tarihlendirilmitir. Berenice buluntularn deerlendiren Riley ise genellikle Egede yaygn olan bu tipin .S. 1.-3. yzyllar arasnda grldn belirtir. Dier yandan Stobi rnei .. 1. yzyln sonlarna, Ephesos buluntusu ise, .S. 1. yzyl ierisine tarihlendirilmitir. Adriyatik batk buluntular arasnda zellikle G I ve TE I grubu rneklerine yakn formlarla birlikte ele geen benzer kapaklar ise literatrdeki benzerleri dorultusunda .S. 1.-2. yzyl aralna tarihlendirilmitir. Yukardaki benzer rnekler ve 326 numaral eserin buluntu konteksti dorultusunda KP I grubu rneklerinin tamamn .S. 1.-2. yzyl ierisinde deerlendirmek mmkndr. KP I grubu rnekleri olaslkla G I ve TE I grubu seramiklere ait kapaklar olmaldr. KP II (Lev. 34 Kat. No. 332-335): Yksek ve yayvan bir gvde, dz kesilmi, bazen profilli verilen tutamak ve grup rneklerinin genel form zelliidir. 332 numaral kapak tutamann i ksmnda ukur bir alan oluturulmutur. 334-335 numaral kapaklarn tutamaklar da ak bir profil gsterirler. 332 numaral kapak olaslkla piirme kabna, 333, 334 ve 335 numaral kapaklar ise kk formlaryla kase gibi kaplara ait olmaldrlar. Grup rneklerinin hamurlar kire ve mika katkldr. Hamur renkleri ise krmzms sar, sarms kahverengi ve pembe tonlarnda deikenlik gstermektedir. 332 ve 334 numaral kapaklarn benzerlerine Demetrias450 kaz buluntular arasnda rastlanlmaktadr. Eiwanger bu tip kapaklarn ge Hellenistik Dnemden itibaren tarihlendirilebileceini belirtmitir. 333 numaral kapan benzer rneine Ephesos451 buluntular arasnda rastlanlm ve .S. 1. yzyla tarihlendirilmitir. 335 numaral rnein

446 447

Riley 1979, 321 Res. 119, 762-764. Meri 2002, 102-107 Lev. 58, 676-684. 448 Anderson - Stojanovic 1992, 95 Lev. 107, 811-813. 449 Jurisic 2000, 36 Res. 25. 450 Eiwagner 1981, 48 Lev. 28, 487. 451 Meri 2002, 102-107 Lev. 58, 683.

80 benzeri ise Anamurium452 kaz buluntular arasnda grmek mmkndr. Ancak eserin ayrntl tarihlendirilmesi yaplmamtr. 335 numaral eseri geldii kontekst ile .S. 1.-2. yzyl, 332-334 numaral kapaklar ise .S. 1. yzyl ierisinde deerlendirilebilir. KP III (Lev. 34 Kat. No. 336-338): Dz bir ekilde kesilmi geni tutamak ve alak yayvan gvde KP III grubu rneklerinin genel form zelliidir. 338 numaral kapan tutamann st bir yiv kanalyla hareketlendirilmi ve i ksmnda bir oyuk oluturulmutur. Bu grupta deerlendirilen kapaklarn hamurlar kire, kum ve mika katkldr. Hamur renkleri ise krmz, sarms krmz ve ak kahverengi tonlarndadr. Grupta yer alan tm kapaklar astarszdr. 336 ve 338 numaral kapaklar hem geni az aplar hem de hamur dokular nedeniyle olaslkla piirme, 337 numaral rnek ise daha ziyade kase gibi kaplara ait kapaklar olmaldr. 336 numaral kapan benzerleri Troia453 ve Didyma454 buluntular arasnda grlr. Bununla birlikte her iki kentteki benzerlerin ayrntl tarihlendirilmesi yaplmamtr. 337 numaral rnein benzerlerine Stobi455 ve Ephesos456 buluntular arasnda rastlanlr. Stobi rnei Erken Roma Dnemine, Ephesos rnei ise .S. 1. yzyl ilerine tarihlendirilmilerdir. Dolaysyla 337 numaral rnek benzerleri dorultusunda .S. 1. yzyl ierisine tarihlendirilebilir. 338 numaral kapan karlatrma rnei bulunamamtr. KP IV (Lev. 34 Kat. No. 339-340): Halka formlu tutamak ve yayvan gvde KP IV grubu rneklerinin genel form zelliidir. 339 numaral rnek yayvan gvdesi zerinde ite ve dta belirgin yiv kanallarna sahiptir. Bu tip kapaklar olaslkla piirme kaplarna ait formlar olmaldrlar. Grup rneklerinden 339 numaral kapak sadece az mika katkl, 340 numaral kapak ise kire, kum ve mika katkl hamura sahiptir. 339 numaral kapak kahverengi hamurlu ve krmzms kahverengi astarl, 340 numaral kapak ise krmz hamurlu ve koyu gri astarldr.
452 453

Williams 1989, 75 Lev. 41, 441. Tekkk-Biken1996, 108 Res. 63 D51. 454 Wintermeyer 2004, 117 Res. 1068. 455 Anderson-Stojanovic 1992, 116 Lev. 107, 909. 456 Meri 2002, 102-107 Lev. 58, 684.

81

KP

IV

grubu

benzerlerine

Anamurium457

ve

Kelenderis458

kazlarnda

rastlanlmaktadr. Williams bu grup kapaklarn ge Roma-Erken Bizans Dnemine ait olduunu belirtmitir. Kelenderis buluntusuda .S. 4.-7. yzyl aralna tarihlendirilmitir. Bu tarih 340 numaral kapan buluntu yeriyle de rtmektedir. Dolaysyla KP IV grubunda deerlendirilen kapaklar Ge Roma Dnemi ierisine tarihlendirilebilir. KP V (Lev. 35 Kat. No. 341-342): Uzun tutamak, geni ve yayvan bir gvde KP V grubu rneklerinin genel form zelliidir. 341 numaral kapan uzun tutama ince formludur. Gvdesi tamamen dz olan 342 numaral rnek i ksmnda hibir bolua sahip deildir. Grup rneklerinin hamurlar kire ve kum katkldr. Ayn zamanda 341 numaral rnein hamurunda az miktarda mika da gzlemlenmitir. Hamur renkleri ise krmz ve krmzms sar tonlarndadr. Her iki rnekte astarszdr. 341 numaral kapan karlatrma rnei bulunamamtr. 342 numaral rnein benzerine ise Sagalassos459 kaz buluntular arasnda rastlanlm ve .S. 7. yzyl ve sonrasna tarihlendirilmitir460. Benzer rnekler ve geldii kontekst dikkate alnarak 342 numaral kapak iin ge Roma-Erken Bizans Dnemi tarihlemesini nerebiliriz. KP VI (Lev. 35 Kat. No. 343): Grupta yer alan tek rnek geni ve dz kesilmi i ksm bo tutamaa ve yksek yivli gvdeye sahiptir. Ayn zamanda gvdenin i ksmnda, olaslkla kabn zerine tam oturmas iin da knt yapan kk bir profil yer almaktadr. 343 numaral kapan hamuru kire katkl ve sert dokuludur. Hamur rengi krmzms sar olan bu rnein st yzeyi astarsz braklmtr.343 numaral kapan karlatrma rnei bulunamamtr.

457 458

Williams 1989, 73 Lev. 40, 426. Tekocak 2006 Lev. 61, 313. 459 Deegest 2000, 144 Res. 145. 460 Deegest 2000, 256.

82 KP VII (Lev. 35 Kat. No. 344-346): Halka tutamak ve dz gvde KP VII grubunun genel form zelliidir. olaslkla depolama kaplar gibi seramikler iin kullanlm olmaldr. Grup rneklerinin hamurlar kire katkldr. Hamur renkleri ise krmz ve krmzms sar tonlar arasnda deikenlik gstermektedir. 344-346 numaral kapaklarn benzerlerine Sagalassos461 kazlarnda rastlanlm ve sz konusu benzerler .S. 7. yzyla tarihlendirilmitir462. Patara buluntularnn ele getii kontekstleri de dikkate alarak bu tip kapaklar ge Roma-Erken Bizans Dnemine tarihlendirilebilir. KP VIII (Lev. 35 Kat. No. 347-349): Grup rneklerinin her biri farkl formlarda olmasna karn kullanm amalarnn ortak olmas nedeniyle ayn balk altnda incelenmilerdir. 347 numaral rnek kk alak tutamakl ve dz gvdelidir. Ayrca gvdesi zerinde ince yivlenmeler grlr. 348 numaral kapak uzun ve ince tutamakldr. Gvdesinin i ksm bo ve az kenarlar yukarya doru kalkktr. 349 numaral rnek piramidal tutamakldr. Gvdesinin i ksm bo olan 348 numaral rnek olduka zensiz bir iilie sahiptir. KP VIII grubu rnekleri olaslkla amphora kapa olarak kullanlmlardr. Grup rneklerin hamurlar genellikle kire ve kum katkldr. 347 numaral kapan hamurunda mika katklar da grlmektedir. Hamur renkleri ise kahverengi ve krmzms sar tonlarndadr. 347 numaral kapan benzerine Atina463 kazlarnda rastlanlm ve .S. 3. yzyla tarihlendirilmitir. 348-349 numaral rneklerin benzerleri ise Berenice464, Stobi465 ve Sarahane466 buluntular arasnda grlmektedir. Berenice rnei Ge Roma Dnemine tarihlendirilmitir. Stobi rnei Ge Roma Dnemi amphoralaryla birlikte snflandrlm,
461 462

344-345

numaral kapaklarn gvdeleri zerinde yiv kanallar grlmektedir. Bu grup kapaklar

Degeest 2000, 143-144 Res.142-144. Degeest 2000, 256. 463 Robinson 1959, 69 Lev. 14, K 119. 464 Riley 1979, 366 Res. 132, 1050. 465 Anderson- Stoanovic 1992, 97 Lev. 83, 713. 466 Hayes 1992, 97 Res. 35, 6.

83 fakat ayrntl tarihlendirilmesi yaplmamtr. Hayes tarafndan deerlendirilen Sarahane rnei ise, .S. 6. yy. ierisine tarihlendirilmitir. Yukardaki benzer rnekler dorultusunda 348-349 numaral kapaklar Ge Roma Dnemi ierisine tarihlendirilebilir. KP IX (Lev. 35-36 Kat. No. 350-352): Yksek delikli gvde ve ortas delik dz bir tutamak grup rneklerinin genel form zelliidir. Tam profil veren 350 numaral kapak gruptaki dier rneklere gre daha ince formludur. Tutamak ksmndan aza doru ibkey bir profille almakta ve gvdesi zerinde delikler yer almaktadr. 351-352 numaral kapaklar ise tutamaktan aza doru dbkey bir profille inmektedir. Her iki rnein de az ksm ele gememitir. 350 numaral kapakta olduu gibi bu rneklerin de gvdeleri zerinde delikler bulunur. Bu tr kapaklar olaslkla ttslk amal kullanlm seramiklerin stn rtm ve delikleriyle ite yanan ttsnn kokusunu dar karrken ayn zamanda ttsnn dar dklmesini de engellemi olmaldr. KP IX grubu kapaklarn hamurlar kire ve kum katkldr. 351-352 numaral kapaklarda ince ta katklar da grlr. Hamur renkleri krmz, krmzms kahverengi ve sarms krmz tonlarndadr. Grup rneklerinden sadece 350 numaral kapak ak krmzms kahverengi tonlarnda astarlanmtr. Grup rneklerinin en yakn benzerine Berenice467 buluntular arasnda rastlanlmtr. Sz konusu rnein kevgir alt olabileceini belirten Riley ayn zamanda bu rnein lokal hamurdan retildiini de vurgular. Tam form veren 350 numaral seramikle kapak olduu anlalan grup rnekleri ele getikleri alanlarn konteksti nedeniyle erken bir dneme ait olamazlar. zellikle Ana Cadde de yzeye yakn bir kontekstten ele geen 350 numaral kapak bu grup rneklerinin Ge Roma Dnemi ierisinden olabileceini hatrlatr. 5. 4. 5. Kepe Yarm yuvarlak bir gvde ve ona aplike sap bulunan kaplar literatrde kepe olarak adlandrlmaktadr. Bu tr yardmc mutfak gereleri her trl svnn servisinde kullanlmlardr. Yunanca terminolojiden kyathos468 olarak bilinen form iin Roma

467 468

Riley 1979, 369 Res.133, 1078. Sparkes 1962, 131.

84 Dneminde cyathus, simpulum ya da simpuvium gibi ifadelerde kullanlmtr469. Roma dneminde bu tip gerelerin zellikle metal rnekleri n plana kmtr470. Ancak pimi toprak rnekler de bilinmektedir. Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri ierisinde sadece sap ksm ele gemi tek bir kepe formu bilinmektedir. KE I, 1 (Lev. 36 Kat. No. 353): U ksm da dndrlm uzunca bir sap grupta yer alan tek rnein form zelliidir. Krk ksmndan anlald zere bu sap olaslkla yuvarlak bir gvdeyle birlemekteydi. Sapn kvrk u ksm kepenin asl durabilmesini salyor olmalyd. Hamuru kire ve kum katkl olan formun, hamur rengi ise ak krmzdr. Formun takibi pimi toprak rneklerden ziyade daha ok metal rneklerle yaplabilmektedir. 353 numaral kepenin en yakn benzerine Ainos Nekropol kazs buluntular arasnda rastlanr471. Ancak sz konusu rnein ayrntl tarihlendirilmesi yaplmamtr. Formun Metal benzerleri .S. 3. yzyla tarihlendirilmilerdir472. Korkut tarafndan daha nce ayn rnek .S. 5. yzyl ierisinde deerlendirilmitir473. Eseri, ele getii kontekst ve metal rnekleri gz nnde bulundurarak Ge Roma Dnemine tarihlendirmek doru olacaktr. 5. 4. 6. Havan Literatrde ezme ve tme gibi ilemler iin kullanlan seramikler mortar olarak adlandrlmaktadr. Bu alma kapsamnda ise bu tip kaplar tezin genel terminolojik dzeni dikkate alnarak havan olarak adlandrlmtr. Bu tip kaplar hem mutfak kab hem de kozmetik amal kullanlmtr. Yunanca terminolojide thyeia ya da higdiks474 olarak anlan bu tip kaplar Roma Dneminde mortarium, mortario terere ve mortario fricare gibi isimlerle de adlandrlmtr475. Formun erken rnekleri ge Arkaik Dnemden itibaren Atina kazlarndan bilinir476. Genellikle geni bir az ap, yayvan gvde, dz ya da alak kaide ve aktal dudak yapsna sahip olan mortarlar pimi toprak rneklerinin yan sra ta477, ahap

469 470

Hilgers 1969, 56-57. Metal benzerleri iin bkz.: Stadler 2006, 124 Res. 134. 471 Erzen Baaran 1992, 66 Res. 19. 472 Metal benzerleri iin bkz.: Stadler 2006, 124 Res. 134. 473 Korkut 2007c 155 Res. 4, 25. 474 Sparkes 1962, 125. 475 Hilgers 1969, 68. 476 Sparkes-Talcott 1970, 221-223 Lev. 90, 3. 477 Pataradan ele geen ta mortarlar iin bkz.: Korkut 2002.

85 ya da metal gibi malzemelerden de retilmilerdir. Btn formlarda olduu gibi mortarlarda baz dnemsel farkllklar gsterirler. Arkaik Dnemin basit tipi Klasik ve Hellenistik Dnemle birlikte tannan formuna ulamtr. Erken Roma Dnemiyle birlikte zellikle talya retimi mortarlar n plana kmtr478. .S. 1. yzylda yaygn olarak grlen bu tip mortarlarn pazardaki nemini yitirmesiyle, Kuzey Suriye retimi mortarlar yaygnlamaya balam ve .S. 3.-4. yzyla kadar retilmilerdir479. Patara buluntular ierisinde alt rnek ile temsil edilen mortarlar formlarna gre iki alt balk ierisinde incelenmitir. HA I (Lev. 36 Kat. No. 354-357): Dz ya da halka kaide, derin gvde, da dndrlm sarkk ya da dz dudak grup rneklerinin genel form zelliidir. 354 numaral mortar dz kaide, da dndrlm ve hafif sarktlm dudakldr. Grupta akta ksm ele geen rneklerden biri olan 355 numaral mortar da dndrlm dz dudakldr. 356 numaral rnek halka kaide, da dnk ve hafif sarkk dudaa sahiptir. Eserin az kenarnda belirgin bir yiv kanal yer almaktadr. 357 numaral mortar grup rnekleri ierisindeki en byk olandr. Grup rneklerinin hamurlar kire, kum, mika ve sklkla ince akl ta katkldr. Hamur renkleri ise kahverengi, sarms kahverengi ve krmzms sar tonlar arasnda deikenlik gstermektedir. 354 numaral rnein benzerlerine Berenice480, Paphos481, Aquincum482 ve Beirut483 kaz buluntular arasnda rastlanlmtr. Riley, Berenice rneini talya retimli Erken Roma Dnemi B tipi mortar olarak adlandrmtr. Paphos ve Aquincum benzerleri .S. 2. yzyla, Beirut benzeri ise talya tipi olarak .S. 3. yzyla tarihlendirilmitir. 354 numaral rnek yukardaki benzerleri dorultusunda .S. 1.-3 yzyla tarihlendirilebillir. 355 numaral rnein karlatrma rnei bulunamamtr. 356 numaral rnein benzeri Hayes tarafndan mhrnden yola karak talya tipi olarak deerlendirilmi ve .S. 1. yzyla

478 479

Riley 1979, 294; Hayes 1997, 80. Hayes 1967, 337-347; Riley 1979, 299; Hayes 1997, 80. 480 Riley 1979, 96 Res. 112, 669. 481 Hayes 1991, 73 Res. 26, 1, 2, 4. 482 Zsidi-Balla 2000, 248 Res. 2, 1. 2. 483 Hayes 2000, 296 Res. 29.

86 tarihlendirilmitir484. Olduka byk formlu olan 358 numaral mortarn karlatrma rnei bulunamamtr. Kark kontekstten ele geen ve sadece akta ksm ele gemi bu rnein korunan formu 354 numaral rnee yakndr. Ancak yinede eser haknda kesin bir tarihleme yapmak gtr. Literatrde tanmlanan retim merkezleri genellikle mortarlarn az kenarlarna baslan mhrler yardmyla yaplabilmektedir. HA I grubu Patara buluntularnn mhrsz ele gemi olmas ve form bakmndan ise her iki merkezin rnekleriyle karlatrlabilmesi nedeniyle retim yerleri hakknda ise bir ey sylemek zordur. HA II (Lev. 36 Kat. No. 358): Geni halka kaide, da alan derin gvde ve yuvarlatlm dudak grupta yer alan tek rnein genel form zelliidir. Hamuru kire ve kum katkl olan bu rnein hamur rengi ise krmzms sardr. Tepecik Bey Evi Roma Dolgu kontekstinden ele geen eserin karlatrma rnei bulunamamtr. Ancak ele getii kontekst nedeniyle bu rnei .S. 1.-2. yzyllar ierisinde deerlendirmek mmkndr. 5. 4. 7. l Kab ? Yksek bir kaide, torba formlu gvde, uzun boyunlu ve dik azl seramikler literatrde l kab485 ya da amphora tkac486 olarak adlandrlmlardr. Riley, Williams ve Hayes tarafndan zellikle amphora tkac olarak adlandrlan form, bu ama iin olduka iyi bir iilik gsterir. Dier taraftan antik dnemde amphoralarn azn kapatmak iin daha basit kapaklarn tercih edildii ele geen buluntulardan bilinmektedir487. Ticaret yoluyla olduka youn biimde dalm olan amphoralarn yannda bu tip seramiklerin says olduka azdr. Form iin nerilen bir dier kullanm amac ise bu tip kaplarn l kab olarak kullanlm olabileceidir. Ancak bu dncenin de her hangi bir dayana yoktur. Korkut Pataradan ele geen bu formu deerlendirirken bu tr seramiklerin kozmetik amal kullanlm olabileceini de belirtmitir488. Form olarak Hellenistik ve Roma Dnemi geleneindeki unguentariumlara yakn olan bu tr seramiklerin gerekten kozmetik amal kullanlm olmas daha muhtemeldir.

484 485

Hayes 1997, 80 Res.34, 1. Williams 1989, 100 Res. 63, 589. 486 Riley 1979, 359 Res. 130, 1003; Williams 1989, 100 Res. 63, 589; Hayes 1991, 74 Res. 23, 8. 9. 11. 487 Doer 1991, 44-47 Res. 40-42; Peacock Williams 1991, 12 Res. 4; Alpzen 1995, 20-21. 488 Korkut 2007a 218, 48.

87 Patara buluntular ierisinde be parayla temsil edilen bu formun btn rnekleri benzer zellikler gstermesi nedeniyle ayn alt balk ierisinde deerlendirilmilerdir. K I (Lev. 36-37 Kat. No. 359-363): nce ve yksek bir kaide, torba formlu uzun gvde K I grubu seramiklerinin genel form zelliidir. 359-360 numaral rneklerin cidarlar dierlerine oranla daha kalndr ve gvdeleri zerinde ayn zamanda belirgin yiv kanallar bulunmaktadr. Grupta yer alan 362363 numaral rneklerin az da dndrldkten sonra ibkey bir kavisle ykselmekte ve dz ya da yuvarlatlm dudakla sonlanmaktadr. Grup rneklerinin hamurlar genellikle sadece ince kire ya da ince kum katkldr. Hamur renkleri ak gri, soluk kahverengi, sar ve pembe tonlarnda deikenlik gsteren rneklerin st yzeyleri de astarszdr. 359-361 numaral rneklerin benzerlerine Berenice489, Knossos490, Anamurium491, Paphos492, Stobi493 ve Kartaca494 gibi kentlerde rastlanlmtr. Sz konusu benzerler genellikle .S. 1.-2. yzyllara tarihlendirilmilerdir. 362-363 numaral az paralarnn benzerlerine Knossos495, Patras496 ve Ephesos497 buluntular ierisinde gzlemlenir. Sz konusu benzerlerde .S. 1.-2. yzyl ierisinde deerlendirilmilerdir. Yukardaki karlatrma rneklerini dikkate alarak K I grubu seramiklerinin tamamn .S. 1.-2. yzyl ierisine tarihlendirilebilir. 5. 4. 8. Szge Basit anak formunda delikli seramikler literatrde szge olarak adlandrlmtr. Pimi toprak498 rneklerin yan sra bu form zellikle metal kaplardan da499 takip edilebilmektedir.

489 490

Riley 1979, 359 Res.130, 1003. Hayes 1983, 132 Res.13, 170. 491 Williams 1989, 100 Res. 63, 589. 492 Hayes 1991, 74 Res. 23, 8.9.11. 493 Anderson-Stojanovic 1992, 124 Lev. 121, 1016. 494 Vegas 1994, 359 Res.6, 86. 495 Hayes 1983, 132 Res. 12, 164. 496 Hbner 1997, 91 Res.1, 3. 497 Ladst tter 2005 Lev. 205, 884. 498 Williams 1989, 588; Hayes 1992, 102 Res. 44, 116. 499 Tassinari 1993 Lev. 168-169.

88 Szge formu Patara buluntular arasnda kaide ksm korunmu tek bir rnekle temsil edilmektedir. S I, 1 (Lev. 37 Kat. No. 364): Halka formlu kaide ve da alan delikli gvde 364 numaral szgecin genel form zelliidir. Eserin korunmu yzeyi zerinde sadece iki delii grlr. Hamuru iri kum, kire ve mika katkl olan szgecin hamur rengi ak krmzdr. st yzeyi ise astarlanmamtr. Bu formun benzerine Sarahane500 kazlarnda rastlanlm ve .S. 7. yzyla tarihlendirilmitir. Bu tarihlendirme Patara buluntusunun kontesti ile de rtmektedir. Benzeri ve buluntu kontekstini dikkate alarak 364 numaral eser .S. 7. yzyl ierisine tarihlendirilebilir.

500

Hayes 1992, 102 Res. 44, 116.

89 6. PATARA ROMA DNEM GNLK KULLANIM SERAMKLERNN RETMNE YNELK DEERLENDRLME Bu alma kapsamnda deerlendirilen seramikler bilinen gnlk kullanm seramiklerinin yannda yeni karlalan formlar ve dnemin modas olan terra sigillatalarn form taklitlerini de kapsamaktadr. Genel olarak Patarada ele geen buluntularn Akdenizden Adriyatik Denizine kadar ok geni corafyalarda dalmlarn izlemek mmkndr. Ancak burada deerlendirilen seramikler zellikle Atina, Berenice, Kbrs, Anamurium, Perge, Ksanthos, Knossos, Phokaia, Ephesos, Didyma ve Miletos gibi kentlerin buluntularyla daha youn benzerlikler gstermektedir501. Patara Roma Dnemi seramikleri iinde zellikle farkl atlyelerden ithal terra sigillatala502 ve amphoralarn503 varl bilinmektedir. Gnlk kullanm seramikleriyle balantl ise byle bir saptama yapmak kolay deildir. Ele geen seramiklerde atlye ya da usta ad okunabilecek mhrlerin olmamas ve henz kil analizinin yaplmamas da bu konu zerine syleyebileceklerimizi kstlamaktadr. Ancak kstl da olsa elimizdeki veriler dorultusunda Patara gnlk kullanm seramikleri ierisinde var olan baz gruplarn retim yerleri hakknda genel fikirler ngrlebilir. Metin iinde ayrntlca irdelendii gibi zellikle Erken Roma Dneminde Akdeniz den Adriyatik denizine kadar yaylm gsteren formlar bilinmektedir. Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri ierisinde G I, TE I, TA I, TS I, KP I, BK I gruplarndaki formlarn retim yerleriyle ilgili almalar ise Ege kylarn gstermektedir504. Son yllarda yaplan kazlarda zellikle Erken Roma Dneminde Phokaia antik kentinin piirme kaplar retiminde etkin rol oynad bilinmektedir505. Ancak birok benzer rnekleri iermesine karn Patarada ele geen sz konusu piirme kaplar iin Phokaia retimi demek herhangi bir mhr olmadan ya da kil analizleri yaplmadan yanltc olabilir. Erken Roma seramikleri dnda Ge Roma Dnemi TE IV grubunda yer alan 260-264 numaral tencerelerin benzerlerinin, Ksanthosta hatal retim malzemelerle birlikte ele gemesi bu formun Pellegrino tarafndan Ksanthos retimi olarak deerlendirilmesine sebep olmutur506. Baka kentlerde karlatrma rnei bulunmayan bu formun Ksanthos retimi olabilecei

501

Sz konusu kentlerle Patara buluntularnn yakn benzerlii imdiye kadar yaplan yaynlarla bu kentlerin seramiklerinin daha ayrntl irdelenmesiyle de balantldr. 502 Uygun 2009, 200-204. 503 Korkut Grosche 2007, 147-152 Nr. 247-276. 504 Jurisic 2000, 35 Res. 22, 1-3; Isteni- Schneider 2000 Res.3, 3; Hayes 2005, 15. 505 zyiit 1991, 137-139; zyiit 1992, 102-104. 506 Pellegrino 2007, 247.

90 dnlebilir. Yine Ge Roma seramikleri ierisinde deerlendirilen A V grubu rneklerinden 315-316 numaral seramiklerin de Kbrstan ithal edildii sylenebilir. Genel olarak Patara seramikleri ierisinde ithal rnekleri grmek mmkndr. Kentteki ithal seramiklerin varl Patarann Roma Dneminde Likya Blgesinin en nemli ve en hareketli liman kentlerinden birisi olmasyla aklanabilir. Ancak bir kent ne denli ticari ileyie ak olursa olsun ihtiyacn karlayacak ucuz yerel retimlere her zaman gereksinim duyar. Bunun en gzel rneini Patara buluntular ierisinde terra sigillata taklidi yerel krmz astarl507 ve bu krmz astarl seramiklerin gnlk kullanma ynelik retilmi olan basit astarl formlarnda grebilmekteyiz (Kat. No. 101-103). Ayn zamanda sadece dnemin modas terra sigillatalarn form taklidi (TB III, TB V) seramiklerde kentin ihtiyacna gre ekillenen retimi aklamaktadr. thal kaliteli seramiklerin yannda mutlaka dnemin modas olan mutfak kaplar iin de benzer bir durum sz konusu olmaldr. retim blgesi Ege olarak gsterilen, dnemin popler piirme kaplarndan TE I grubunun defolu508 olanlarnada Patara buluntular ierisinde TBS alannda rastlanlmaktadr. Sz konusu seramiklerin retim hatal olmalar uzun dnemler boyunca sevilerek kullanlan formlarn her kentte retilebileceini fikrini dorular niteliktedir. imdiye kadar Patara seramikleri zerine yaplan incelemeler form, hamur ve astar yaplaryla n plana kan yeni seramik tiplerini de ortaya koymutur509. Roma Dnemi gnlk kullanm kaplar ierisinde de yerelliinden kentte ele geen amorf malzemelerle phe duymadmz baz seramikler yer almaktadr. zellikle Tepecik Bey Evinden hatal retim rnekleriyle birlikte ele geen anak formlarnn (A I, Kat. No. 300-303) kentte retildii sylenebilir (Res. 8). Bunlardan baka ayn alandan ele geen mlek altlklarnn zerlerindeki hamur apaklar, zensiz iilikleri ve farkl renklerdeki astar akntlar da bu formlarn atlye kullanm iin kentte retilmi olabileceini akla getirir (Res. 1-2). Kentte yerelliinden phe edilmeyen seramiklerin yannda karlatrma rnei bulunamam fazla sayda ele geen yeni formlar da mevcuttur. G II, G IV, MA V ve TS II gruplar ierisinde yer alan sz konusu formlara Patara buluntular arasnda sklkla rastlanlr. Ancak sz konusu seramiklerin retimleriyle ilgili kesin bir ey sylemek elimizdeki veri eksiklii nedeniyle imdilik mmkn deildir.

507 508

Uygun 2009, 189-190. retim hatal olarak deerlendirilen seramiklerin zellikle az kenarlarnda yamuk profiller grlr. 509 In 2002, 91-93; Dndar 2005, 27; Uygun 2009, 189-190.

91 Kentte ele geen Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerinin retim yerlerine ynelik saptamalar yapmaya altmz bu ana baln ardndan ncelikle hamur ve astar yaplaryla sonrasnda ise amorf malzemeler ve atlyelerle balant kurularak Patara yerel retimine aklamalar getirilmeye allacaktr. 6. 1. Hamur ve Astar Yaplar Seramiin yapmnda kullanlan kil doada var olan minerallerden olumaktadr. Yaplan almalarda killer oluumlarna gre iki gruba ayrlmtr510. lk grupta deerlendirilen killer daha ok ana kaya evresinde, doal etkileimler sonucunda kayalarn ufalanmasyla ortaya karlar. Bu grup killerin hamurlar katksz ve renkleri ise beyazdr. Ayn zamanda plastik olmayan bir hamur yapsna sahiptirler. Anadolu da bu tip kil yataklar Bilecik ve Ktahya evrelerinden bilinmektedir. Daha sk karlatmz ikinci grup killer ise nehir yataklarnda oluanlardr. Nehir yataklarndaki akntlarn kayalar birbirine srttrmesi ve bu srtnmeyle ufalanan kayalardan elde edilen ikinci grup killer olduka plastik dokulu ve genellikle kire, kum, mika katkldr. Killerin renkleri ise sardan krmzya, griden siyaha kadar eitlilik gstermektedir. Bu tip killere Anadolunun her yerinde rastlamak mmkndr. erisinde ta, kum gibi katk maddeleri ieren killerin seramik retiminde kullanlabilmesi iin baz ilemlerden gemesi gerekmektedir. ncelikle yaplacak ilem dvlerek toz haline getirilen topran elenmesidir. Daha sonra ise kil havuzlarnda suyla kartrlan topran ierisindeki ar katk maddelerinin dibe kmesi salanr ve bylelikle altta oluan amur yorularak seramik retimi iin hazr hale getirilir. amurun szlmesi srasnda stte kalan koyu kvaml su ise astarlama iin kullanlr. Ancak zahmet gerektiren hamuru ayrtrma ilemi olaslkla retilmek istenen kabn niteliiyle balantl olarak deikenlik gsterir. rnein kaliteli masa kaplar iin kullanlan seramik hamuruyla basit retimli gnlk kullanm masa kaplarnn hamuru arasnda belirgin doku farkllklar gzlemlenir. Ayn zamanda piirme amal kullanlan kaplarn hamurlar da kullanmlaryla balantl olarak kendine has zellikler gsterir. zellikle srekli atee maruz kalan piirme kaplar iin daha ok katkl hamurlar tercih edilir511.

Kil oluumlar iin bkz.: Cooper 1978, 4-6; Uysal 2000, 33-37. Prof. Dr. Taner Korkut tarafndan yrtlen bir yksek lisans dersi kapsamnda yeniden retilen seramiklerle yaplan deneme almalarnda hamur tipinin piirme kaplar iin nemli bir etken olduu anlalmtr. Bkz.: Korkut Ercan 2008, 102-103.
511

510

92 Farkl kil yataklarndan alnan hamurlar deiik renk ve dokulara sahiptir. Ancak killerin renkleri piirme esnasndaki s deiimleriyle de dorudan balantldr. Ayn kil yatandan gelen amurdan elde edilen seramikler farkl slara maruz kaldklarnda deiik renklere dnebilirler. Antik dnemdeki seramik ustalarn s ayarn yapmak iin bugnk teknik donanma sahip olmadklar da gz nnde bulundurulursa, frnlamada usta deneyiminin ayn gelenekteki seramikleri retmek iin ne denli nemli olduu anlalabilir. Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerinin hamurlar ikinci tip kil grubuna girmektedir. Nehir yataklarndan elde edilen bu tip kil her blgede rahatlkla bulunabilecei iin gnlk kullanm seramiklerinde de tercih edilmesi artc deildir. Ancak yukarda da deinildii gibi hamurun ilenii seramiin niteliine gre deimektedir. Pazarda pahal ve nitelikli seramiklere rakip olarak retilen ucuz ve daha az nitelikli seramiklerin kil kalitesi olaslkla tketicinin alm gcne gre deikenlik gsteriyor olmaldr. Patara gnlk kullanm seramiklerinin hamurlar, katksz az saydaki rneklerin dnda genellikle ince kire ve kum katkldr. Bazen gzenekli rneklerin bilinmesine karn hamur ierisinde mikaya ok sk rastlanlmaz. Munsell renk katalou yardmyla tespit edilen hamur renkleri ise 2.5 / 5 / 7.5 ve 10 YR krmz, krmzms sar, sar, pembe ve de kahverengi tonlarnda arlk gsterir512. Astar renklerinde ise genellikle hamurlarn ak ya da koyu tonlar tercih edilmitir. Katalog almasnda ayrntlca yazlan hamur ve astar renklerinin incelenmesi ayn formlarda bile farkl hamur ve astar renklerinin kullanldn ortaya koymutur513. Bununla birlikte baz gruplar ierisinde nerdeyse ayn frndan kt sylenebilecek kadar benzer hamur ve astar yaplaryla da karlalr514. Bu durum yukarda ayrntlca akland gibi dorudan frnlama ilemiyle ilgilidir. imdiye kadar Patara seramikleri zerine yaplan almalarda yerel retim olarak adlandrlan formlarn genellikle kire ve kum katkl gzenekli hamurlarnn renkleri krmz veya krmzms sar tonlar zerine younluk gstermitir515. Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri ierisinde yerel olarak yorumlanan TBS alanndan gelen 300-303 numaral anaklar ile altlklarn hamur dokularnn ve renklerinin de imdiye kadar yaplan almalarda yerel olarak deerlendirilen dier Patara buluntularyla benzer hamur dokusu ve renkleri gstermesi son derece nemlidir.
Hamur ve astar tanmlamalar iin Munsell renk katalou kullanlmtr. bkz.: Munsell Soil Color Charts, 2000. 513 Ayn formlardaki farkl hamur yaplar iin AL I, G III, G IV gruplarna baknz. 514 Ayn formlardaki benzer hamur yaplar iin KD I, KD II gruplarna baknz. 515 Dndar 2008, 27; Uygun 2009, 189-190.
512

93 Patara unguentariumlarn alan Dndar, Een Tipi olarak adlandrd formun .. 2. yzylla birlikte kentin i pazarna srlmeye balamas gerektiini ve bu retimin Erken Roma Dnemine dein srm olabileceini belirtmitir516. Patara terra Sigillata seramiklerini alan Uygun, Patara Krmz Astarl seramikleri olarak yorumlad formlar yine .. 1. - .S. 2. yzyl aralna tarihlendirmitir. Gnlk kullanm seramiklerinin yerelleri iin zellikle .S. 1.-2. yzyl tarihi gz nnde bulundurulacak olursa, kentte retimin varlnn benzer tarihlere denk gelmesi de dikkat ekicidir. Ayn zamanda unguentarium ve terra sigillatalar gibi farkl amalar iin retilmi seramiklerin, hem zamansal hem de retim kalitesi olarak ortak noktalarda bulumasyla kentteki retimin geni kitlelere ynelik olduu sylenebilir. Patara buluntular ierisinde var olan Megara kasesi, tabak basklar ve kandil kalplar kentte retimin Hellenistik Dneme dein uzandn gsterse de, henz Hellenistik ya da erken mparatorluk Dnemine tarihlendirilen bir seramik atlyesinin bulunamam olmas yerel retimle balantl fikirlerimizi netletirmemize engeldir517. Yerel retime dair yaplan tm bu varsaymlar ilerideki almalarla ortaya kacak olan erken dnem frn, ilik ve kil analizleriyle netleecektir. 6. 2. Seramik Frnlar ve Amorf Malzemeler Bir antik kentte seramik retiminin varln kantlayabilecek en nemli bulgular seramik atlyeleri ve bu atlyelere ait kalp ya da hatal retim atklardr. Patara antik kentinde imdiye kadar yaplan almalarda daha ncede deinildii gibi retime ynelik izler veren kalplar ve hatal retim seramik atklar ele gemitir. Arkeolojik bulgular kentte seramik retiminin Hellenistik Dneme dein uzandn ortaya koymutur. Nekropol kazlarndan ele geen megara kaselerine ait kalplar (Res. 9) ve tabak iine baslan mhrler sayca az olsalar da Patarada seramik retimini aka ortaya koymaktadr518. Hellenistik Dnem bulgularnn ardndan retime ynelik syleyebileceimiz en somut veriler Tepecik Bey Evi kazlar Roma dolgu katmanndan ele geen amorf malzemelerdir (Res. 10). Dolgu iinde bu tez kapsamnda deerlendirilen gnlk kullanm seramikleri ve terra sigillata buluntular yer almaktadr. Amorf malzemeler ise her iki grubun
Dndar 2008, 27. Hellenistik Dnem Patara kalplar ve kalp yapm seramikleri iin bkz.: In 2007, 146-147; In 2008, 169170 Lev. 4-5. 518 Bkz. Dn. 517.
517 516

94 seramiklerini de kapsamaktadr. zellikle bu tez almasyla balantl anak, depolama seramikleri, tencere, tabak ve testi az gibi formlar takip edebildiimiz amorf buluntular kentteki gnlk kullanm seramii retimine k tutmas asndan son derece nemlidir. Ayn zamanda metin ierisinde de deerlendirildii gibi ayn kontekstte baz formlarn hatal retimlerinin yannda, salam formlarnn takip edilebilmesi bu buluntularn bir atlyeye ait atklar olduu dncesini de glendirmektedir. Patara kazlarnda retime ilikin kalp ya da hatal retim seramiklerin yannda farkl alanlarda frnlar ve ilikler de ortaya karlmtr. Nekropol kazlar srasnda aa kartlan ilk frn (izim 2) mezarlk alannn iinde olmasyla ilgi ekicidir519. Kazs 1999 ylnda yaplan frnn iinde ve evresinde youn olarak gnlk kullanm seramikleri ve amphora paralar ele gemitir. Tuladan ocak ksm korunmu olan frnn nnden kll toprakla birlikte youn kaba seramikler bulunmutur. TN 3 Ocak olarak adlandrlan bu alann tarihlemesiyle ilgili kesin bir veri olmamakla birlikte alandan ele geen seramikler younlukla Erken Roma Dneminden Ge Roma Dnemi ilerine kadar tarihlenmektedir. Gnlk Mevkiinde alt adet frnn bulunduu kompleks ise (izim 3) kentin retimdeki yerini tam olarak kantlar niteliktedir520. kullanm evresi olduu saptanan alan ele geen sikkeler yardmyla .S. 3. .S. 6. yzyl aralna tarihlendirilmitir. Ancak alandan .S. 1. yzyla tarihlenen kk bir heykel ve bronz ayakl bir kandilin ele getii de bilinmektedir. Kazclar bu buluntularn alana sonradan getirilmi olabileceini ngrrken, byle bir kompleksin kullanmnn daha erkene gitmesinin mmkn olduunu da belirtilmilerdir521. Frnlarn dnda ele geen buluntular yardmyla .S. 4.-6. yzyllara tarihlendirilen Tepecik Nekropol nn kuzey ynnde bulunan seramik ilii522 (izim 4) ve Hurmalk Hamamnn bat ynnde bulunan, Hamamn ilevini yitirmesiyle kullanlmaya balanld dnlen kil kuyusu523 da kentte seramik retimine ynelik sahip olduumuz veriler arasndadr. likler ve Gnlk mevkii frnlarnn tarihi kentin zellikle Ge Roma Dnemi ilerinde aktif bir seramik endstrisinin olduunu kesinletirmitir. Ancak bu ilik ve frnlar
519 520

kan In Uygun 2000, 79-80. zdoru 2005, 62; zdoru Dk 2007, 399-411. 521 zdoru Dk 2007, 404-405. 522 Varkvan 2001-2002, 140-143. 523 Bulba Kzgut 1995, 286-287; evik Kzgut 1995, 255-256.

95 kazlarda ele geen Hellenistik ve Erken Roma Dnemine tarihlenen amorf ya da hatal retim seramiklerle zamansal olarak rtmemektedir. Ge Roma Dneminde bu denli geni komplekslerle retim yapan kentin daha erkene giden bir retim geleneinin olabilecei gz nnde bulundurularak, imdilik sadece hatal retim seramikler yardmyla Hellenistik Dnemden itibaren Roma Dnemi ilerine kadar yerel retimin varl kabul edilebilir. Fakat yinede kesin sonular yaplacak olan kil analizine ve kentte varl muhtemel erken dnem frnlarnn ortaya kmasyla elde edilecektir.

96 7. SONU Likya blgesinin en nemli kentlerinden birisi olan Patara, 1989 ylndan beri srdrlen kaz almalar ile hem kentin hem de blgenin bilinmezlerine k tutabilecek birok yenilii ortaya koymutur. Patara kazlarnda ele geen Roma Dnemi gnlk kullanm seramiklerinin ele alnd bu alma ile sz konusu seramikler, kullanm amalarna gre mutfak, masa, piirme ve dier seramikler olarak drt ana bala ve yirmi iki gruba ayrlmtr. Gruplanan seramikler tipolojik yaplar gz nnde bulundurularak alt balklarla ayrntlca incelenerek tarihlendirilmeye allmlardr. imdiye kadar Patara seramikleri zerine yaplan almalar kazlarda ele geen ithal seramikler yardmyla dier kentlerle olan ticari balantlar grmemize olanak salamtr524. retim merkezi tespiti zor olan gnlk kullanm seramikleriyle balantl ise kesin saptamalar yapmak her zaman mmkn deildir. Kentte Erken Roma Dneminden Ge Roma Dnemine kadar tarihlenen ok eitli formlar mevcuttur. Patara Gnlk kullanm seramikleri ierisinde yerel retim olarak deerlendirdiimiz .S.1.-2. yzyla tarihlenen anak ve altlklarn yannda baka kentlerden ithal olmas muhtemel baz gruplar da yer almaktadr. Gve, tencere, tava, testi ve bakra gibi formlar kapsayan, Ege meneli gsterilen bu formlar zellikle Erken Roma Dneminde kentte buluntu younluu fazla olan seramiklerdir. Ge Roma Dnemi ierisine tarihlenen Ksanthos retimli olduu dnlen piirme kaplar ve Kbrs retimli olduu ngrlen anaklar da Patara gnlk kullanm ithal seramikleri arasnda yar alr. Roma Dneminde her grup seramikte pek ok farkl formla karlalmasna ramen retim yerleriyle balantl bilgiler kstldr. thalliinden emin olunan seramiklerin younlukla piirme kab olmas, dier formlarn kentlerin kendi endstrisiyle karlanabilecei ihtimalini akla getirmektedir. Bunun yannda birok batkta amphora ve krmz astarl seramiklerin dnda sadece piirme kaplarnn bulunmas da yine bu dnceyi desteklemektedir525. Likyann en ilek limanlarndan birine sahip olmas mutlak ki kente gnlk kullanma ynelik seramiklerin giriini salam olmaldr. Ancak bunun yannda ucuz maliyetli, form taklitlerinin yerel atlyelerde retilip i pazara srlm olmas da muhtemeldir.

524 525

In 2007, 137-147; In 2008, 160-161; Dndar 2008, 39-43; Uygun 2009, 200-203. Jurisic 2000; Isteni- Schneider 2000 .

97 Sonu olarak Patara Roma Dnemi gnlk kullanm seramikleri olduka zengin bir form eitliliine sahiptir. Bu grup bilinen ithal seramiklerin yannda yerel diye saptayabildiimiz .S.1.-2. yzyla tarihlenen anak ve altlklar da barndrr. Patara da farkl dnemlerdeki bulgularla seramik retiminden kesin olarak bahsetmek mmkndr. Hellenistik Dnem kalplar ve erken Roma dnemi hatal retimlerinin yannda zellikle .S. 3.-6. yzyllara tarihlenen frn ve iliklerle kentte Roma Dnemi boyunca seramik retimi yadsnamaz.

98

KATALOG

99 KATALOG mlek Altl: 1 AL I, 1 PTR07 TBE / Teras I / Gney Duvar n (-140/-150) Y. 3, 3 cm; A..:16 cm; K..: 9 cm 10 YR - 8/4 very pale brown nce kire ve kum tanecii katkl, pudrams hamur. Yzeyde hamur art bulunmaktadr. Tipolojik Benzerler: zbtev 1994, 34 Lev. 35, 159; Aydemir 1995, 77 Lev. 74 A. 2. Tarih: .S. 2. yy.n ilk yars Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 2 AL I, 2 PTR06 TBE - B Kuzey / Roma Dolgu (-20/-60) Y. 3, 2 cm; A..: 14, 8 cm; K. . 7 cm 2.5 Y - 8/3 pale yellow 2.5 YR - 5/6 yellowish red nce kire ve kum tanecii katkl yer yer gzenekli, pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 1. Tarih: .S. 2. yy.n ilk yars Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 3 AL II,1 PTR06 TBE B / Roma Dolgu (-20/-40) Y. 2,5cm A..: 11cm K..: 7cm 5 YR - 7/3 pale yellow Kum ve kire katkl pudrams hamur. Riley 1979 Res. 128, 959-960; Williams 1989, 103 Res. 63, 599; zbtev 1994, 34 Lev. 36, 163. .S. 2. yy.n ilk yars Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

4 AL II,2 PTR98 TN3 (-33/-45) Y. 4,5cm A..: 12,5 K..: 10cm 7.5 YR - 7/6 reedish yellow Astar tamamen tahrip olmu nce kire ve kum tanecii katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Riley 1979 Res. 128, 959, 960; Williams 1989, 103 Res. 63, 599; zbtev 1994, 34 Lev. 37, 169; Aydemir 1995, 77 Lev. 75 A.6. Tarih: .S. 2. yy. n ilk yars

100

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

5 AL II,3 PTR99 TN9 Y.: 4cm A..: 13,5cm K..: 11cm 10 YR - 6/3 pale brown Astar tamamen tahrip olmu nce kire ve kum tanecii katkl yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Riley 1979 Res. 128, 959, 960; Williams 1989, 103 Res. 63, 599; zbtev 1994, 34 Lev. 36, 163; Aydemir 1995, 77 Lev. 75 A.6. Tarih: .S. 2. yy. n ilk yars Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 6 AL II,4 PTR 06 TBE - B / Roma Dolgu Y.: 3,8cm A..: 13cm K..: 9cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 2.5 YR - 5/4 reddish brown nce kire ve kum katkl pudrams hamur. Riley 1979 Res. 128, 959, 960; Williams 1989, 103 Res. 63, 599; Aydemir 1995, 77 Lev. 75 A.6. .S. 2. yy. n ilk yars 7 ALII,5 PTR07 TBE / Teras I / Dou duvar Y.:4,7cm A..: 14cm K..: 8,5cm 7.5 YR - 8/4 Pink Kk gzenekli, kum katkl, pudrams hamur. zbtev 1994, 34 Lev. 37, 167. 170; Aydemir 1995, 77 Lev. 74 A.3; 75 A7. .S. 2. yy. n ilk yars 8 AL II,6 PTR 06 TBE - B / Roma Dolgu (-20/-40) Y.:4,8cm A..:14,1cm K..: 11cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 5 YR - 4/4 reddish brown Youn kire ve kum katkl pudrams hamur. Riley 1979 Res. 128, 959, 960; Williams 1989, 103 Res. 63, 599; zbtev 1994, 34 Lev. 36, 163; Aydemir 1995, 77 Lev. 75 A.6. .S. 2. yy. n ilk yars

101 Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 9 AL II,7 PTR 06 TBE B / Roma Dolgu Y.:3,1cm A..:14cm K..: 9,7cm 10 YR - 7/4 very pale brown 10 YR - 8/4 very pale brown Youn kum, az kire ve mika katkl pudrams hamur. .S. 2. yy. n ilk yars

10 AL II,8 PTR 06 TBE - B / Roma Dolgu (-20/-40) Y.:4,5cm A..:14cm K..: 7cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow 2.5 YR - 4/6 red Kire, ince akl ve kum katkl, pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: zbtev 1994, 34 Lev. 36, 165. Tarih: .S. 2. yy. n ilk yars

11 AL III,1 PTR01 Hurmalk Hamam / Kuyu ii dolgu Y.: 4,8cm A..: 11,5cm K..: 11,5cm 10 YR - 8/3 very pale brown Kire, kum ve ince akl ta katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Hayes 1983 Res. 12, 165; Williams 1989, 103 Res. 63, 598; Sackett 1992 Lev. 148, 99; Lev. 149, 122. Tarih: Erken Roma Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 12 AL III,2 PTR 01 Hurmalk Hamam / Kuyu ii dolgu Y.: 4,4cm A..: 28cm K..: 28 cm 2.5 YR - 7/6 light red 7.5 YR - 8/4 pink Kire ve kum katkl, yer yer mikal sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr.: 11 Tarih: Erken Roma

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

102

Bardak: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 13 BA I,1 PTR98 TN 6 (-220/-240) Y.: 5,5cm K..: 4,5cm 7,5YR - 7/6 reddish yellow 7.5 YR - 7/6 reddish yellow nce kire ve kum tanecii katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Wintermeyer 2004, 119 Res.1094. Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: hamur. Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: izleri grlmektedir) Hamur Tanm: 14 BA I,2 PTR98 TN 6 (-100/-150) Y.: 5,8cm K..: 4,5cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow Kire ve kum tanecii katkl, sert dokulu Wintermeyer 2004, 30 Res. 302; Grosche 2007, 138 Nr. 198. .S. 1. yy. Korkut

15 BA I,3 PTR99 TN 3 ocak (+10/-42) Y.: 5cm K..:: 6cm 2,5YR - 5/6 red 7.5 YR - 5/4 reddish brown (gvde altnda tarak

nce kire ve kum tanecii katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Wintermeyer 2004, 119 Res.1094. Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: 16 BA I,4 PTR03 Ana Cadde / GK3 (yrme zemini -110) Y.: 5cm K..: 5,5cm 7.5YR - 7/6 reddish yellow 10 YR - 7/4 very pale brown (Ssleme; 5YR 5/6 yellowish red) Hamur Tanm: nce kum tanecikli, kk gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Wintermeyer 2004, 118 Res. 1091-1092. Tarih: .S. 1. yy.

103

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kadeh: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

17 BA I,5 PTR90 TN 10 (-170/-185) Y.: 3,5cm K..: 8cm 10 YR - 6/4 light yellowish brown nce kire ve kum tanecii katkl, sert dokulu hamur. ?

18 KD I,1 PTR 96 Hurmalk Hamam - Bat Mekan Y.: 8.3cm A..: 10,9cm K..: 7,2cm 7.5YR - 7/6 reddish yellow nce kire ve kum tanecii katkl, kk hava gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Williams 1989, 101-102 Res. 63, 591-592; Sackett 1992, 197 Lev. 147,70. 73; Atik 1995, 124 Res. 49, 239; Korkut 2007c 162-163 Res. 54. Tarih: .S. 3.-5. yy. Kat. No: 19 Grup No: KD I,2 Envanter: PTR 96 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam / Bat mekan ii, (0-110) ller: Y.: 7.7cm A..: 10cm K..: 6,8cm Hamur Rengi: 5Y - 7/6 yellow Astar Rengi: 2,5YR - 6/4 light red - Kadehin i ksmnda tek fra darbelik krmz erit bulunmakta. Hamur Tanm: nce kire ve kum tanecii katkl, hava gzenekleri mevcut sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18 Tarih: .S. 3.-5. yy.

Kat. No: 20 Grup No: KD I,3 Envanter: PTR 96 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam / Bat mekan ller: Y.: 6.3cm A..: 11,2cm Hamur Rengi: 7.5 YR - 7/6 reddish yellow Astar Rengi: 2,5YR - 4/8 red - Kadehin i ksmnda tek fra darbelik krmz erit bulunmakta. Hamur Tanm: nce kum tanecii katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18 Tarih: .S. 3.-5. yy.

104 Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 21 KD I,4 PTR 96 Hurmalk Hamam / Bat mekan Y.: 5,6cm A..: 11,4cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow nce kum tanecii katkl iyi pimi sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 18 .S. 3.-5. yy.

Kat. No: 22 Grup No: KD I,5 Envanter: PTR 93 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam ller: Y.: 4.4cm A..: 10,1cm Hamur Rengi: 7.5 YR - 7/6 reddish yellow Astar Rengi: 5YR - 5/4 reddish brown - Dudak ksm krmz eritle evrili ve gvdeye doru akmalar sz konusu. Hamur Tanm: nce kire ve kum tanecii katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18 Tarih: .S. 3.-5. yy. Kat. No: 23 Grup No: KD I,6 Envanter: PTR 93 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam ller: Y.: 5.7cm A..: 11cm Hamur Rengi: 7.5 YR - 6/6 Astar Rengi: 2,5YR - 4/6 red - Kadehin i ksmnda apraz fra darbesi darbeli krmz erit mevcut. Hamur Tanm: nce kum ve mika katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18. Tarih: .S. 3.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 24 KD I,7 PTR94 Hurmalk Hamam Y.: 4cm A..: 12,1cm 10YR - 7/4 pale brown nce kire ve kum tanecii katkl, iyi pimi sert hamur. Bkz. Nr. 18 .S. 3.-5. yy.

105 Kat. No: 25 Grup No: KD I,8 Envanter: PTR 2001 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam ller: Y.: 5.6cm Hamur Rengi: 10YR - 8/4 very pale brown - Kadehin i ksmnda tek fra darbelik krmz erit bulunmakta Hamur Tanm: nce kire ve az mikterda mika katkl iyi pimi hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18 Tarih: .S. 3.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 26 KD I,9 PTR 96 Hurmalk Hamam / Bat mekan Y.: 5.5cm K..: 6,6cm 10YR - 7/4 very pale brown nce kire ve iri kum tanecii katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 18 .S. 3.-5. yy.

Kat. No: 27 Grup No: KD I,10 Envanter: PTR 95 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam / Caldarium kuzeydou amas ller: Y.: 5.2cm K..: 6,8cm Hamur Rengi: 10YR - 6/4 light yellowish brown Astar Rengi: 2,5YR - 5/6 red - Kadehin i ksmnda tek fra darbelik krmz erit bulunmakta. Hamur Tanm: ince kire ve kum tanecii katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18 Tarih: .S. 3.-5. yy. Kat. No: 28 Grup No: KD I,11 Envanter: PTR 96 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam / Bat mekan ller: Y.: 6.9cm K. .: 8,8cm Hamur Rengi: 10YR - 7/4 very pale brown Astar Rengi: 10R - 5/4 weak red - Kadehin i ksmnda apraz ekilmi krmz fra darbeleri bulunmakta Hamur Tanm: nce kum ve kire katkl pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18 Tarih: .S. 3.-5. yy.

106 Kat. No: 29 Grup No: KD 1,12 Envanter: PTR 2001 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam ller: Y.: 6.4cm K..: 6,2cm Hamur Rengi: 10YR - 7/4 very pale brown Astar Rengi: 2,5YR - 5/3 reddish brown - Kadehin i ksmnda tek fra darbelik krmz erit bulunmakta Hamur Rengi: nce kum ve kire teranecii katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18 Tarih: .S. 3.-5. yy. Kat. No: 30 Grup No: KD I,13 Envanter: PTR 96 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam / Bat mekan ller: Y.: 7.8cm K..: 7,4cm Hamur Rengi: 7.5 YR - 7/6 reddish yellow Astar Rengi: 10R - 4/6 red - Kadehin i ksmnda tek fra darbelik krmz erit bulunmakta. Hamur Rengi: nce kre ve kum tanecii katkl, hava gzenekleri bulunan iyi pimi sert hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18 Tarih: .S. 3.-5. yy. Kat. No: 31 Grup No: KD I,14 Envanter: PTR 93 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam ller: Y.: 7.2cm K..: 7,7cm Hamur Rengi: 10YR - 7/6 yellow Astar Rengi: 10R - 6/6 light red. - Kadehin i ksmnda tam ortasnda bir fra darbelik krmz erit bulunmakta. Hamur Tanm: nce kire ve kum tanecii katkl, kk hava gzenekleri bulunan, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18 Tarih: .S. 3.-5. yy. Kat. No: 32 Grup No: KD I,15 Envanter: PTR 95 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam / Bat mekan ller: Y.: 6cm K..: 6,4cm Hamur Rengi: 7.5 YR - 7/6 reddish yellow Astar Rengi: 10R-5/6 red - Kadehin i ksmnda tek fra darbelik krmz erit bulunmakta Hamur Tanm: nce kire ve kum tanecii katkl, hava gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 18 Tarih: .S. 3.-5. yy.

107

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih:

33 KD II,1 PTR 96 Hurmalk Hamam / Gney cephe cadde Y: 9.2cm K..: 4,3cm 10YR - 4/1 Dark Gray nce kum ve kire teranecii katkl, sert dokulu hamur. Williams 1989, 101 Res. 63, 591; Korkut Grosche 2007, 139 Nr. 199. .S. 3.-5. yy. 34 KD II,2 PTR 2001 Hurmalk Hamam Y.: 6.8cm K..: 4,9cm 10YR - 7/3 very pale brown nce kire tanecii katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 33 .S. 3.-5. yy.

Kat. No: 35 Grup No: KD II,3 Envanter: PTR 2002 Buluntu Yeri: Bouleuterion (gney yarm tonoz ii, dolgu) ller: Y.: 5.6cm K..: 5cm Hamur Rengi: 7.5 YR - 7/6 reddish yellow Astar Rengi: 10R-5/4 weak red - Gvde zerinde krmz renkte astar kalntlar mevcut. Hamur Tanm: nce kum ve kire tanecii katkl, iyi pimi hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr.33 Tarih: .S. 3.-5. yy. Kat. No: 36 Grup No: KD II,4 Envanter: PTR 95 Buluntu Yeri: Hurmalk Hamam / Caldarium Kuzeydou amas ller: Y.: 6.9cm K..: 5,3cm Hamur Rengi: 10YR - 7/4 very pale brown Astar Rengi: 2,5YR - 4/6 red - Gvde zerinde krmz astar akntlar, kaidede ise krmz astar mevcut Hamur Tanm: nce kum ve iri kire tanecikleri katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr.33 Tarih: .S. 3.-5. yy.

108 Kase: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 37 KA I,1 PTR97 OM 42 / Haraket ukuru Y.: 8cm A..: 11cm K..: 3cm Pembemsi hamur. Pembemsi astar ince kum katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Wintermeyer 2004, 150 Res. 1483. .S. 1. yy. 38 KA I,2 PTR97 OM 42 / Haraket ukuru Y.: 8cm A..: 11cm K..: 3cm Pembemsi hamur. koyu sarms (devety) astar ince kum katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 37 .S. 1. yy. 39 KA I,3 PTR97 OM 42 / Haraket ukuru Y.:7,7cm A..: 12cm K..: 3,2cm sarms hamur. koyu sarms (devety) astar ince kum katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 37 .S. 1. yy. 40 KA I,4 PTR97 OM 42 / Haraket ukuru Y.:7cm A..: 12cm K..: 3,5cm Krem rengi hamur. Krmzms astarl (astar dklm) ince kum katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Anderson - Stojanovic 1992, 114 Lev. 104, 877. Wintermeyer 2004, 130 Res. 1258. .S. 1. yy.

109

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

41 KA I,5 PTR98 TN8 (-80/-90) Y.: 5cm A..: 7cm 7.5 YR - 8/3 pink 7.5 YR - 4/2 dark gray ok ince kire ve kum tanecikli, yer yer kk gzenekli, pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Meri 2002, 72 Lev. 32, K368. Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

42 KA I,6 PTR98 TN3 Ocak Y.: 2,3cm A..: 7,5cm 5 YR - 6/8 reddish yellow 5 YR - 6/6 reddish yellow Katksz sert dokulu hamur. (st yzey olduka iyi perdahlanm) Tipolojik Benzerler: Meri 2002, 73-74 Lev. 35, K 411; Wintermeyer 2004, 116 Res.1063. Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 43 KA I,7 PTR91 TN / G1 (-50/-60) Y.: 3,5cm A..: 7,2cm 5 YR - 5/6 yellowish red nce kire, kum ve mika katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Meri 2002, 74 Lev. 36, K 427. Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 44 KA II,1 PTR98 TN8 (-80/-100) Y.: 5cm A..: 12,2cm K..: 4,5cm 10YR - 7/4 very pale brown 7,5YR - 4/2 brown (ii ve d astarl) nce kum tanecikli, pudrams hamur. Hayes 1991, 156 Res 56, 21; Anderson Stajanovic 1992, 125 Lev. 122, 1033; Wintermeyer 2004, 131 Res. 1260. S. 1.-2. yy.

110 Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 45 KA II,2 PTR90 TN 10 (-170/-175) Y.: 3cm A..: 9,9cm K..: 4,5cm 7/5YR - 7/6 reddish yellow nce kire ve kum tanecii katkl iyi pimi hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 44 Tarih: S. 1.-2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 46 KA II,3 PTR92 Hurmalk Hamam Y.: 3,7cm A..: 14cm K..: 5,8cm 7,5YR - 7/6 reddish yellow 10YR - 7/4 very pale brown Katksz, iyi pimi sert hamur. .S. 5. yy. 47 KA II,4 PTR03 Ana Cadde / Gney Kap 2 / Dou ayak arkas Y.: 6,5cm A..: 11,5 K..: 4,5cm 7.5 YR - 7/6 reedish yellow nce kum ve kire katkl sert dokulu hamur. Ge Roma Dnemi 48 KA II,5 PTR05 Ana Cadde / Gney Kap 1 (-150) Y.: 6cm K..: 4,2cm 7.5 YR - 7/6 reedish yellow nce kum ve kire katkl sert dokulu hamur. Ge Roma Dnemi

49 KA III,1 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 4,6cm A..: 11,1cm K..: 5cm 7,5YR - 7/6 reddish yellow nce kum ve kire tanecii katkl iyi pimi hamur. Tipolojik Benzerler: Riley 1979 Res. 129, 984. Tarih: .S. 1.-3. yy.

111 Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: 50 KA IV,1 PTR95 Hurmalk Hamam Y.: 3,8cm A..:8,5cm K..: 5cm 2,5YR - 7/3 pale yellow 2,5Y 4/2 Dark grayish brown (inde apraz izgi bezemeleri var ve dudak kenar astarl) Kire ve kum katkl iyi pimi hamur. ?

51 KA V, 1 PTR95 Hurmalk Hamam Y.: 2,8cm A..: 8,8cm K..: 1,5cm 2.5YR - 6/8 light red 2.5 YR - 4/4 reddish brown (i), 5 YR - 5/8 yellowish red (d) Hamur Tanm: Az kum ve ok ince kire katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Atik 1995, 43-44 Res.20, 39. Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 52 KA V, 2 PTR 95 Hurmalk Hamam Y.: 1,3cm A..: 9,2cm 7.5 YR - 7/4 pink 10 R - 5/4 weak red nce kum katkl, yer yer gzenekli, pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 51 Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: (d) Hamur Tanm: 53 KA V, 3 PTR 95 Hurmalk Hamam Y.: 2cm A..: 8cm K..: 1,5cm 7.5 YR - 7/4 pink 5 YR - 7/8 reddish yellow (i), 2.5 YR - 5/8 red

ok az kire ve kum katkl, yer yer ince gzenekli, pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 51 Tarih: .S. 1 yy.

112 Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 54 KA V, 4 PTR95 Hurmalk Hamam Y.: 2,2cm A..: 10cm K..: 1,5cm 5YR - 6/6 reddish yellow 2.5 YR - 6/8 light red ok az ve ince kire ve kum katkl, pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 51 Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Tanm: 55 KA V, 5 PTR03 Ana Cadde / Gney Kap 3 (-110) Y.: 3,3cm A..: 8,5cm K..: 3cm ri kum katkl, ok az mikal gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 51 Tarih: .S. 1. yy. 56 KA V, 6 PTR 95 Hurmalk Hamam / Caldarium Y.:1,8cm A..: 4,4cm K..: 1cm 5 YR - 6/6 yellowish red 2.5 YR - 6/8 light red ok ince kire katkl, ince gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 51 Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 57 KA V, 7 PTR 93-94 Hurmalk Hamam Y.: 1,7cm A..: 5cm K..: 1cm 7.5 YR - 7/4 pink 2.5 YR - 6/8 light red ok az kum katkl, yer yer gzenekli, pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 51 Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

113

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

58 KA V, 8 PTR 95 Hurmalk Hamam Y.: 1,7cm A..: 4,5cm K..: 2,8cm 2.5 YR - 5/8 red 5 YR - 6/6 reddish yellow ok az kire katkl, yer yer az gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 51 Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Marapa: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Tipolojik Benzerler: 60 MA I,1 PTR 99 TN3 -62/-69 Y.: 8cm A..: 5,6cm K..: 3,3cm Robinson 1959, 22 vd. Lev. 7 G 182; Eiwanger 1981 Ek 5, Form 5; Hayes 1983, 128 Res. 10, 118; Hayes 1991 Res. 22, 17; Anderson Stojanovic 1992, 74 Lev. 60, 512; IstenicSchneider 2000 341 vd. Res. 3, 2; Pellegrino 2004 Res. 3, 1; Korkut 2007a 197, 2-3. .S. 1. yy. 61 MA I,2 PTR 99 (-30/-42) TN3 Y.: 8,3cm A..: 5,7cm K..: 3,5cm Bkz. Nr. 60 .S. 1. yy. 59 KA V, 9 PTR 05 Ana Cadde / Bat Portikos Y.: 2,3cm A..: 6,2cm K..: 3,2cm 2.5 YR - 5/1 gray 7.5 YR - 4/3 brown ok ince kire katkl sert dokulu hamur. Atik 1995, 172 Res.73, 380. .S. 4.-7. yy.

Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Tipolojik Benzerler: Tarih:

114

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: hamur. Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

62 MA I,3 PTR 96 Hurmalk Hamam / Bat Mekan Y.: 5,5cm A..: 7cm 2,5YR - 6/8 light red nce kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 60 .S. 1. yy. 63 MA I,4 PTR 98 TN7 (-150/-170) Y.: 5cm A..: 7cm 2,5YR - 5/8 red ok ince kire ve mika katkl sert dokulu Bkz. Nr. 60 .S. 1. yy. 64 MA I,5 PTR98 TN3 Ocak Y.: 4,3cm A..: 7,1cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 10 YR - 5/6 red ok ince kum tanecikli, pudrams hamur. Bkz. Nr. 60 .S. 1. yy.

65 MA I,6 PTR 01 Hurmalk Hamam Y.: 5,5cm A..: 9cm 10 YR - 7/4 very pale brown 2.5 YR - 5/6 red (i ve d dudak kenaryla kulp astarldr) Hamur Tanm: nce kire ve kum tanecikli yer yer gzenekli sert dokulu, iyi pimi hamur. Tipolojik Benzerler: Anderson - Stojanovic 1992, 121 Lev. 115, 973975. Tarih: .S. 2. yy.

115

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

66 MA I,7 PTR 98 TN8 / Dou kanal ii (-110/-180) Y.: 13,5cm A..: 7,5cm K..: 6cm 10 YR 7/4 very palebrown Kiremit rengi astar gvdenin yarsna kadar korunmutur,az ite asatrldr. Hamur Tanm: nce kire tanecikli, yer yer ince gzenekli sert dokulu, hamur. Tipolojik Benzerler: Anderson - Stojanovic 1992, 121 Lev. 115, 976; Korkut 2007a, s.197, 6. Tarih: .S. 2. yy.

67 MA I,8 PTR 98 TN8 / Dou kanal ii (-180) Y.: 14,3cm A..: 8,3cm K..: 6cm 10 YR 8/3 very pale brown 2.5 YR 6/6 light red nce kire tanecikli, yer yer ince gzenekli sert dokulu, hamur. Tipolojik Benzerler: Sackett 1992, Lev.176, 17; Meri 2002,75 Lev. 38, 452- 454, 1; Korkut 2007a, 196-197, 5. Tarih: .S. 2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: 68 MA I,9 PTR01 Ana Cadde I-B amas / G. Bat Kesit (-118) Y.: 11cm A..: 10cm K..: 7cm Youn mika, kum ve kire katkl hamur. Hayes 1992, Lev. 12. d; Atik 1995, 183 Res.78, 417, 421. .S. 5.-7. yy.

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

69 MA I,10 PTR01 Ana Cadde I-B amas / G. Bat Kesit / 7 nolu dkkan Hamur Tanm: Youn mika, kum ve kire katkl hamur. ller: Y.: 11,3cm A..: 9cm K..: 7cm Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 68 Tarih: .S. 5.-7. yy.

116

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

70 MA II,1 PTR 98 TN8 Y.: 11cm A..: 9,3cm 7,5YR - 7/6 reddish yellow 5 YR - 6/6 reddish yellow (az ksm ite ve dta astarl) Hamur Tanm: nce kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Forster 2001, 153-154 Res.4. 8, d; Vapur 2001, iz. 21, 113; Meri 2002, 72 Lev. 32, 361-372. Tarih: .S. 1.-2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: 71 MA II, 2 PTR98 TN8 Y.: 10,5cm A..: 9cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow 2,5YR - 6/6 light red (dta az kenarnda, byk oranda tahrip olmu) Hamur Tanm: Yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 70 Tarih: .S. 1.-2. yy. 72 MA II, 3 PTR98 TN 8 (-80/-90) Y.: 10cm A..: 9cm 10 YR - 7/4 very pale brown 10 YR - 4/2 dark grayish brown (dudak ii ve d astarl, ite akmalar var) Hamur Tanm: nce kire ve kum tanecii katkl, pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 70 Tarih: .S. 1.-2 yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 73 MA II, 4 PTR 98 TN7 (-150/-170) Y.: 2,5cm A..: 8,1cm 5 YR - 5/6 yellowish red 5 YR - 4/1 dark gray ince kum ve kire katkl, yer yer kk gzenekli, sert doklu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 70 Tarih: .S. 1.-2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

117

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: hamur. Tipolojik Benzerler:

74 MA III,1 PTR 93 TN / I. Katman (-100) Y.: 11,5cm A..: 7,5cm K..: 3,2cm 2.5 YR - 5/8 red 2.5 YR - 5/2 weak red ok ince kum ve kire katkl, sert dokulu Robinson 1959, 55 Lev. 9 J.43; Hayes 1991 Res. 22, 18; Sackett 1992 Lev. 215, 7-8 ; zyiit 1992, 115 Res. 9b; zbtev 1994, 32-33 Lev. 33, 148, Lev. 34, 151; Hayes 1997 Lev. 25; Forster 2001, 152 Res.4. 7, j; Meri 2002, 75 Lev. 39, 458; Wintermeyer 2004, 92 Res.664667; Thr 2005 Lev. 189, 684; Korkut 2007a, 198, 9. .S. 2. - 3. yy.

Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

75 MA III,2 PTR 06 TBE - B Roma Dolgu Y.: 8cm A..: 7cm 2.5 YR - 5/8 red 10 YR - 5/1 gray Az ve ince kire taneli ve mikal sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 74 Tarih: .S. 2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Tipolojik Benzerler: 76 MA III, 3 PTR 92 Nek 15 (-70) Y.: 11,8 A..: 8,4m K..: 6,3 10 YR 7/4 very pale brown 7.5 YR 6/6 reddish yellow Sackett 1992, 197 Lev. 205, 84-85; Japp 1999, 317 Res. 2, 33; zkan Erkanal 1999, 210 Res.60, b; Eiring 2001, 116 f Res. 3.12; Korkut 2007a, 197, 1. .S. 1. yy.

Tarih:

118

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

77 MA IV, 1 PTR99 TN5 (-40) Y.: 7,7cm A..: 5cm K..: 3,6cm 10 YR - 8/4 very pale brown 5 YR - 4/2 dark reddish gray (gvde yarsna kadar ite dudak astarl) Hamur Tanm: ok ince kire ve kum tanecikli, yer yer kk gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Hayes 1991, 152 Res. 54, 35. Tarih: .. 1. yy. sonu Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: 78 MA IV, 2 PTR99 TN3 Ocak Y.: 4cm A..: 9,5cm 7.5 YR - 6/6 reddish yellow 2.5 YR - 6/6 light red (d astarl, ite dudak kenar astarl) Hamur Tanm: ok ince kire ve kum tanecikli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Hayes 1991, 191 Res. 66, 50; Meri 2002, 75 Lev. 39, 457. Tarih: .S. 1.-2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: 79 MA IV, 3 PTR99 TN3 Y.:10cm A..: 9cm 10 YR - 7/4 very pale brown 5 YR - 5/4 reddish brown (gvde yarsna kadar astarldr) ok ince kum tanecikli yer yer kk gzenekli, pudrams hamur. .S. 1.-2. yy. 80 MA IV, 4 PTR 98 TN8 (-80/-100) Y.: 9cm A..: 10cm 2.5 Y 7/4 pale yellow 5YR - 5/4 reddish brown (gvde yarsna kadar astarl) ok ince kum ve kire tanecikli, sert dokulu hamur. .S. 1.-2. yy.

Hamur Tanm: Tarih: Kat. No Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih:

119

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih:

81 MA IV, 5 PTR 98 TN8 / Kanal ii / Zemin st ( -180) Y.: 13,8cm A..: 8,5cm K..: 5,7cm 10 YR 7/4 very pale brown 2.5 YR - 5/8 red ( Gvde yarsna kadar astarl, kaide zerinde akntlar var) ok ince kum ve kire katkl, pudrams hamur. .S. 1.-2. yy. 82 MA IV, 6 PTR 98 TN8 (-80/-100) Y.: 7,5cm A..: 8cm 7.5 YR - 7/4 pink 2.5 YR - 5/6 red ( dudak ii ve d kulp altna kadar astarl) ok ince kum ve kire katkl, pudrams hamur. .S. 1.-2. yy. 83 MA V,1 PTR 98 TN 8 (-80/-100) Y.:10cm A..: 11cm 10 YR - 7/4 very pale brown 10 YR - 5/3 brown ( gvde yarsna kadar dudak da itedudadk hatt boyunca astarldr ve akntlar grlmektedir) Kum ve kire katkl yer yer gzenekli sert dokulu hamur. .S. 2.-3. yy. 84 MA V,2 PTR98 TN8 Y.: 12,5cm A..: 9cm K..: 6,5cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 2.5 YR - 5/6 red (astar ite dudan altna kadar, dta kulbun ortasna kadar grlr) ok ince kire ve kum tanecikli, yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. .S. 2.-3. yy.

120

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:
Tipolojik Benzerler:

Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

85 MA VI,1 PTR 94 Hurmalk Hamam / 2 nolu ilik Y.: 11,5cm A..: 11cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 2.5 YR - 5/6 red Az kire ve kum katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Robinson 1959 Lev. 30 M 300; Atik 1995, 146 Res. 59, 302-303; Korkut 2007c 152-153 Res.11. .S. 5.-7. yy.

86 MA VI, 2 PTR 94 Hurmalk Hamam Y.: 5,5cm A..: 11cm 7.5 YR - 7/4 pink 10 R - 5/6 red (az kenarnda ve emzik altnda izgisel ssleme olarak astar kullanlmtr) Hamur Tanm: ok az kum katkl yer yer gzenekli pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 85 Tarih: .S. 5.-7. yy. 87 MA VI, 3 PTR 95 Hurmalk Hamam / Caldarium Kuzey (-120) Y.: 6cm A..: 10cm 5YR - 6/6 reddish yellow 10 R - 5/6 red ok ince kum katkl yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 85 Tarih: .S. 5.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: 88 MA VI, 4 PTR 04 Ana Cadde / Gney Kap 4 (0 / -100) Y.: 7cm A..: 10cm 5YR - 6/8 reddish yellow 7.5 YR - 7/6 reddish yellow Bkz. Nr. 85 .S. 5.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

121

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri:

89 MA VI, 5 PTR 04 Ana Cadde / Gney Kap 3 / Ayak arkas (0 / -160) ller: Y.: 10cm A..: 12cm Hamur Rengi: 7.5 YR - 7/6 reddish yellow Astar Rengi: 7.5 YR - 7/4 pink Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 85 Tarih: .S. 5.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: 90 MA VI, 6 PTR 04 Ana Cadde / Gney Kap 3 / Ayak arkas (0/ -160) ller: Y.:7cm Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 85 Tarih: .S. 5.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 91 MAK, 1 PTR 98 TN 1 (-65/-220) Y.: 5,5cm K..: 3,2cm 2.5 YR - 4/6 red 2.5 YR - 4/1 dark gray ok ince kire ve mika katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Meri 2002, Lev.40, 467-471; Wintermeyer 2004 Res. 1272-1273, 1310, 1312; Gngr 2005, Lev. 37-38, 220; Korkut Grosche 2007, 134, no.175. Tarih: .S. 1.- 3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 92 MAK, 2 PTR 93 Hurmalk Hamam Y.: 5cm K..: 3,2cm 2.5 YR - 4/2 weak red 2.5 YR - 4/1 dark reddish gray ok ince kire, kum ve az mika katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 91 Tarih: .S. 1.- 3. yy.

122

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

93 MAK, 3 PTR 98 TN 7 Y.: 4,7cm K..: 3,2cm 2.5 YR - 5/6 red 2.5 YR - 5/4 reddish brown ok ince kire ve az mika katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 91 Tarih: .S. 1.- 3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 94 MAK, 4 PTR 05 Ana Cadde / Sur Gney Cephe / Dou Kanad Y.: 5,1cm K..: 2,7cm 2.5 YR - 5/6 red ok ince kire ve az mika katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 91 Tarih: .S. 1.- 3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: 95 MAK, 5 PTR 98 TN 3 Y.: 5,2cm K..: 4,8cm 2.5 YR - 6/8 light red 2.5 YR - 6/8 light red ok ince kum katkl, yer yer kk gzenekli, sert dokulu hamur. .S. 1.-3. yy. 96 MAK, 6 PTR 98 TN 3 (+10/-48) Y.:5cm K..: 4cm 5 YR - 6/8 reddish yellow 2.5 YR - 5/8 red (gvde st ve kaidenin bir ksm) ok ince kum ve kire katkl, yer yer kk gzenekli, sert dokulu hamur. .S. 1.-3. yy.

123

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Tabak: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih:

97 MAK, 7 PTR 98 TN 8 (-100/-110) Y.: 4,5cm K..: 4cm 7.5 YR - 7/4 pink 7.5 YR - 7/4 pink ok ince kum ve kire katkl, yer yer kk gzenekli, pudrams hamur. .S. 1.-3. yy. 98 MAK, 8 PTR 98 TN 8 (-140) Y.: 9cm K..: 6,5cm 10 YR - 6/4 light yellowish brown 10 YR - 4/2 dark grayish brown(gvde yarsna kadar astarldr ve kaidede astar akntlar vardr.) Kum ve kire katkl, yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. . .S. 1.-3. yy

99 TB I, 1 PTR99 TN3 Ocak (+10/-42) Y.: 5,5cm A..: 18,2cm K..: 5cm 7.5 YR - 7/8 reddish yellow D yzeyde astar deforme olmu, dudak kenar ve ite baz yerlerde izlenebilmektedir. Katksz, iyi pimi hamur. ? 100 TB I, 2 PTR99 TN3 Ocak (-90/-100) Y.: 5,6cm A..: 17cm K..: 5cm 10 YR - 7/4 very pale brown 2,5YR - 4/2 weak red Kire ve kum tanecii katkl, yer yer gzenekli, sert dokulu iyi pimi hamur. ?

124

101 TB I, 3 PTR98 TN1 Y.: 3,3cm A..: 18,6cm 5 YR - 7/6 reddish yellow Yzeyindeki kire tabakasndan dolay grlemiyor Hamur Tanm: ok az ve ince kire katkl, iyi pimi hamur. Tipolojik Benzerler: Wintermeyer 2004, 123 Res.1157-1158; Williams 1989, 41 Res.19, 232, 233; Uygun 2009, Lev. 86, 837-839. Tarih: .S. 1.-2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: 102 TB I, 4 PTR98 TN 1 (-65/-220) Y.: 4cm A..: 16cm 7.5 YR - 8/3 Pink 7.5 YR - 5/4 brown (dudak kenar ve gvde yzeyi eritler halinde astarlanm, i astarl) Hamur Tanm: Kire ve kum tanecii katkl, sert dokulu, hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 101 Tarih: .S. 1.-2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 103 TB I, 5 PTR99 TN3 Ocak (+10/-42) Y.: 3, 5cm A..: : 15cm 2.5 YR - 7/4 pale yellow 5 YR - 5/4 reddish brown ok ince gzenekli, ince kire ve kum tanecii katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 101 Tarih: .S. 1.-2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 104 TB I, 6 PTR99 TN3 Ocak (+10/-42) Y.: 3,5cm A..: 13cm 10YR - 7/4 very pale brown 7,5YR - 6/6 reddish yellow ok ince kum tanecii katkl, iyi pimi, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 101 Tarih: .S. 1.-2. yy.

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

125

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri:

105 TB I, 7 PTR90 TN 1 (-65/-80) Y.: 4cm A..:: 15,2cm 5 YR - 6/7 light reddish brown Kire ve kum tanecii katkl, pudrams hamur. Wintermeyer 2004, 123 Res. 1159. ?

106 TB I, 8 PTR07 TBE / Gney Dou duvar takibi / Kuzey Ke (20) ller: Y.: 3,5cm A..: 24cm Hamur Rengi: 5 YR - 5/6 yellowish red Hamur Tanm: ok ince ve az kire katkl, yer yer mikal sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 105 Tarih: ? 107 TB I, 9 PTR07 TBE / Teras I / Gney Dou duvar / 2. Duvar n (-70-80) ller: Y.: 3,5cm A..: 20,6cm Hamur Rengi: 5 YR - 7/6 reddish yellow Hamur Tanm: Youn ince kire ve az miktarda kum tanecii katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 105 Tarih: ? Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: 108 TB II, 1 PTR99 TN3 Ocak (+10/-42) Y.: 3,5cm A..: 15,5cm 10YR - 8/4 very pale brown 7,5YR - 6/6 reddish yellow ok ince kum tanecii katkl, iyi pimi, sert dokulu hamur. .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri:

126 Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: 109 TB III, 1 PTR99 TN3 Ocak (+10/-42) Y.: 6cm A..: 17cm K..: 6cm 5YR - 6/6 reddish yellow 5YR - 4/3 reddish brown ok ince kire ve kum katkl, iyi pimi, sert dokulu hamur. .S. 1.- 2. yy. 110 TB IV, 1 PTR01 Hurmalk Hamam Y.:5cm A..: 15,2cm K..:7,5cm 2.5 YR - 6/4 light brown 5 YR - 5/4 reddish brown Kum ve kire tanecii katkl, sert dokulu hamur. .S. 5.-6. yy. 111 TB V, 1 PTR98 TN 7 (-90/-130) Y.: 2,8cm A..: 25cm 2.5 YR - 6/6 light red nce kire ve kum tanecii katkl, sert dokulu, iyi pimi hamur. ? 112 TB V, 2 PTR99 TN3 Y.: 3,1cm A..: 18,5cm K..: 14,5cm 7.5 YR - 4/6 Strong brown Kire ve kum katkl, yer yer mikal, sert dokulu, iyi pimi hamur. .S. 3.-4. yy. 113 TB V, 3 PTR99 TN3 Ocak (+10/-42) Y.: 3cm A..: 18cm K..: 13,5cm 7.5 YR - 4/6 Strong brown nce kire tanecikli, sert dokulu, iyi pimi hamur. .S. 3.-4. yy.

127

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Tas: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

114 TB V, 4 PTR'98 TN1 (0/-90) Y.: 3cm A..: 28cm 2.5 YR - 6/8 light red Kk kum ve akl tanecii katkl, yer yer gzenekli hamur. .S. 3.-4. yy.

115 T I,1 PTR93 Hurmalk Hamam Y.: 5cm A..: 13cm 5YR - 6/6 reddish yellow 10R 6/8 light red Katksz, sert dokulu, temiz hamur. .S. 1. yy. 116 T I,2 PTR98 TN7 Y.: 5,7cm A..: 15,7cm 5YR - 6/6 reddish yellow 2,5YR - 6/6 light red ( Dudan ii ve d astarl) Katksz, sert dokulu, temiz hamur. .S. 1. yy.

117 T II, 1 PTR01 Hurmalk Hamam Y.: 5cm A..: 14cm 10YR - 7/4 very pale yellow 10YR - 7/4 very pale yellow nce kum, iri kire tanecii katkl, yer yer az akl tal sert dokulu iyi pimi hamur. Tipolojik Benzerler: Grler 2000, Res. 1, 2. Tarih: .S. 2.-3. yy.

128

Testi: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: 118 TS I, 1 PTR04 Ana Cadde / Bat Portiko / Zemin Y.: 7,5cm A..: 5,5cm 10 YR - 7/4 very pale brown nce kum ve kire katkl pudrams hamur. Bass-Doorninck 1971, Lev. 2, Res. 17. .S. 4. yy.

119 TS I, 2 PTR 94 Hurmalk Hamam Y.: 8,5cm A..: 5,5cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 2.5 YR - 5/6 red (Boyun, kulp ve az kenar astarl) Hamur Tanm: ok ince kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Wintermeyer 2004, 129 Res.1244. Tarih: ? Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 120 TS I, 3 PTR90 TN 10 (-17/-25) Y.: 9,5cm A..: 5,5cm 5YR - 6/6 reddish yellow Kire ve kum katkl ser dokulu hamur. Bass-Doorninck 1971, Lev. 2, Res.20. .S. 4. yy.

121 TS I, 4 PTR01 Hurmalk Hamam Y.: 7cm A..:: 6cm 5 YR - 6/8 reddish yellow 2.5 YR - 5/6 red (az kenar, kulp ve gvdenin st ksmnda astar grlr) Hamur Tanm: nce kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 120 Tarih: .S. 4. yy.

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

129

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi:

122 TS I, 5 PTR89 TN 1 / L 19 - L 18 Y.:7,5cm A..: 6,5cm 5 YR - 5/6 yellowish red (piirmeden dolay hamur.da renk farkllklar var) Astar Rengi: 10 YR - 5/1 gray Hamur Tanm: kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Robinson 1959 Lev. 14, 106; Riley 1979 Res. 138, 1145; Hayes 1983 Res.6, 76; Slane 1990, 103-104, Res. 25, 214-217; AndersonStojanovic 1992 Lev. 85, 724; Sackett 1992 Lev. 172, 9; zyiit 1992 Res. 14; Tekkk-Biken 1996, Lev. 61, D 42; Isteni- Schneider 2000 Res.3, 3; Forster 2001 Res. 4.11, c; zbtev 2004 Lev. 38, 172, 181; Wintermeyer 2004 Res. 677; Thr 2005 Lev. 196, 768. 769. Tarih: .S. 2.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 123 TS I, 6 PTR98 TN1 (-95/-220) Y.: 3,5cm A..: 6cm 5 YR - 5/6 yellowish red 10 YR - 4/1 dark gray nce kire ve ok az ince mika katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 122 Tarih: .S. 2.- 3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 124 TS I, 7 PTR 05 Ana Cadde / BCD II Y.: 9 cm A..: : 6,5cm 5 YR - 5/6 yellowish red 10 YR - 4/1 dark gray Kire ve kum katkl yer yer mikal sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr.122 Tarih: .S. 2.-3. yy.

130

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

125 TS I, 8 PTR93 Hurmalk Hamam Y.: 6cm A..: 5,5cm 2.5 YR - 5/8 red 5 YR - 4/1 dark gray ok ince kun ve kire katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 122 .S. 2.-3. yy. 126 TS I, 9 PTR99 TN3 (+10/-42) Y.: 5cm A..:: 6,5cm 5 YR - 4/3 reddish brown 5 YR - 4/1 dark gray nce kire kum katkl ve az mikal, sert dokulu hamur. ?

127 TS II, 1 PTR91 TN Y.: 10cm A..: 7,5cm 7.5 YR - 6/6 reddish yellow 10 YR - 4/2 dark grayish brown Kire ve kum katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Korkut 2007a, 202, 17; Korkut 2007c, 158 Res. 6, 38. Tarih: Ge Roma Dnemi Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 128 TS II, 2 PTR00 TN3 Ocak (+10/-42) Y.: 10,5cm A..: 5,5cm 2.5 YR - 5/6 red 5 YR - 4/2 dar reddish gray ok ince kire katkl, sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 127 Ge Roma Dnemi

131

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

129 TS II, 3 PTR99 TN / L 19 - L18 aras Y.: 10cm A..: 7,5cm 5 YR - 5/6 yellowish red 2.5 Y 4/1 dark gray Kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 127 Ge Roma Dnemi 130 TS II, 4 PTR 99 TN 2 (0/-100) Y.: 15,5cm A..: 8cm 7.5 YR - 6/6 reddish yellow Kum ve kire katkl, sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 127 Ge Roma Dnemi

131 TS III, 1 PTR 94 Hurmalk Hamam Y.: 8,5cm A..: 7cm 7.5 YR - 6/4 light brown 7.5 YR - 4/1 dark gray Kire ve kum katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Williams 1989, 85 Res. 51, 506-507; ; Atik 1995, Res.32, 151; Korkut Grosche 2007, 136, Nr. 185; Pellegrino 2007, 244 Res.16, 1,3; Korkut 2007c, 157 Res. 5, 29. Tarih: .S. 4.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 132 TS III, 2 PTR96 Hurmalk Hamam / Bat mekan Y.: 9cm A..: 6,5cm 2.5 YR - 7/8 light red 10 YR - 5/1 gray nce akl, kum ve kire katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 131 Tarih: .S. 4.-5. yy.

132

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

133 TS III, 3 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 8cm A..: 6,2cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 5 YR - 4/2 dark reddish gray nce kire ve kum katkl, yer yer ince gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Williams 1989 Res. 51, 512; Frat 1999 Lev. 127, 563; Tekocak 2006 Lev. 53, 292; Korkut Grosche 2007, 137, 191; Korkut 2007c, Res.5, 30. Tarih: .S. 4.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Tanm: 134 TS III, 4 PTR05 Ana Cadde / Gney Kap / 3. Stylobat Y.: 9cm A..:: 6,5cm ri kum ve kire taneli, gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 133 Tarih: .S. 4.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 135 TS III, 5 PTR94 Hurmalk Hamam / 9 nolu ilik Y.: 12,5cm A..: 6cm 2.5 YR - 6/8 light red 2.5 YR - 6/6 light red nce kire, kum ve az sayda mika katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 133 Tarih: .S. 4.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 136 TS III, 6 PTR04 Ana Cadde / G.K.3/ 3. ayak arkas /0/-160 Y.: 8,5cm A..: 7,5cm ri kum ve kire katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 133 .S. 4.-5. yy.

133

Kat. No: Envanter: Grup No: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

137 PTR05 TS III, 7 Ana Cadde / Bat Stoa / Dolgu Y.: 9,5cm A..: 9,5cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 5 YR - 4/3 reddish brown Kum ve kire katkl, sert dokulu hamur. Williams 1989 Res. 51, 512; Vokaer 2007, Res. 2, 6. .S. 4.-5. yy. 138 TS III, 8 PTR 95 Hurmalk Hamam/ Kuzey Dou amas Y.:7,5cm A..: 2,7cm 2.5 YR - 6/8 light red Kk akl ta, kum ve kire katkl, yer yer mikal sert dokulu hamur. ? 139 TS IV, 1 PTR94 Hurmalk Hamam Y.: 6,5cm A..: 6,5cm 10 YR - 7/4 very pale brown 5 YR - 5/3 reddish brown nce kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. Bass-Doorninck 1971, Lev. 3 Res. 18; Korkut 2007a, 202 Res.18. 19. .S. 4. yy.

140 TS IV, 2 PTR96 Hurmalk Hamam / Bat Mekan / 1 no lu ama Y.: 15cm A..: 6,5cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 2.5 YR - 5/6 red nce kire ve kum katkl, yer yer kk gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr.: 139 Tarih: .S. 4. yy.

134

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: hamur. Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

141 TS IV, 3 PTR93 Hurmalk Hamam Y.: 8,5cm A..: 6cm 7.5 YR - 6/6 reddish yellow 2.5 YR - 6/8 light red ( boyun ve az kenarnda) ok ince kire ve kum katkl, sert dokulu Bkz. Nr.: 139 .S. 4. yy.

142 TS IV, 4 PTR89 TN Y.: 17cm K..: 11cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 7.5 YR - 8/6 reddish yellow (gvde zerinde dekoratif ekildedir) Hamur Tanm: nce kire ve kum katkl, yer yer kk gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr.: 139 Tarih: .S. 4. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 143 TS IV, 5 PTR 96 Hurmalk Hamam / Bat mekan Y.: 5cm A..: 5,5cm 2.5 YR - 6/8 light red 10 R - 5/6 red ( ts taklit edilmeye alm) nce kire ve kum katkl, yer yer mikal sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Hayes 1983 Res.10, 139; De Luca 1984, 36 Lev. 26, 313. Tarih: .S. 1.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 144 TS IV, 6 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 10cm A..: 6cm 10 R - 5/6 red 10 YR - 7/6 yellow ( kulpta ve gvde de dekortaif ekilde kullanlm) nce kire ve kum katkl, yer yer kk gzenekli sert dokulu hamur. ?

Tarih:

135

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

145 TS V, 1 PTR96 Hurmalk Hamam / III nolu ilik Y.: 17,4cm A..: 5,5cm K..: 6cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow nce kum ve kire katkl sert dokulu hamur. Robinson 1959 Lev. 33, M 362-365; Korkut 2007c 158, Nr.33. .S. 5 yy. 146 TS V, 2 PTR 93 TG 3 Y.: 16cm A..: 4,5cm K..: 8,3cm Kum ve kire katkl, sert dokulu hamur. Anderson - Stajanovic 1992 Lev. 105, 890; Korkut 2007a 200, 14. .S. 1. yy.

147 TS V, 3 PTR 01 Hurmalk Hamam Caldarium Kuzey Alan Y.: 10,5cm A..: 5,5cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow 2.5 YR - 6/8 light red (gvde ve boyun dekoratif astarl) Hamur Tanm: Kum ve kire katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Frat 1999 Lev. 133, 591. Tarih: ? Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: 148 TS V, 4 PTR 99 TN 9/10 Y.: 9,5cm 2.5 YR - 7/8 light red nce kum ve kire katkl sert dokulu hamur. ?

136 Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: hamur. Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 149 TS V, 5 PTR96 Hurmalk Hamam / Bat mekan (-110) Y.: 6,5cm A..: 5,7cm 10 YR - 7/4 very pale brown 7.5 YR - 5/3 brown ( dudak kenar ve boyun ksmen astarl) nce kire ve kum tanecikli sert dokulu hamur. ? 150 TS V, 6 PTR93 Hurmalk Hamam Y.: 5cm A..: 7cm 2.5 YR - 5/6 red 5 YR - 4/1 dark gray ok ince kire ve kum katkl, sert dokulu ? 151 TS V, 7 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 7,5cm A..: 5,5cm 7.5 YR - 5/4 brown 7.5 YR - 4/1 dark gray ok ince kire tanecikli, sert dokulu hamur. Vokaer 2007, Res. 2, 3. .S. 6.-7. yy. 152 TS VI, 1 PTR 05 Ana Cadde / Bat Stoa III ( -80) Y.: 8cm A..: 4cm 2.5 Y 6/3 light yellowish brown Kum ve kire katkl, sert dokulu hamur. ? 153 TS VI, 2 PTR 89 Tlepolemeos mezar n (-35) Y.: 14cm A..: 5,5cm 5 YR - 6/8 reddish yellow Kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Riley 1979, 386 Res. 138, 1147. .S. 2.-3. yy.

137

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: hamur. Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih:

154 TS VI, 3 PTR01 Hurmalk Hamam / Dou Cadde Y. : 5cm A..: 4cm 10 YR - 7/4 very pale brown 10 YR - 8/4 very pale brown ok ince kum katkl, sert dokulu hamur. Riley 1979, 383 Res.138, 1132; Korkut 2007c, 157 Res. 5, 28. .S. 2.-3. yy. 155 TS VI, 4 PTR98 TN 7 Y.: 7cm A..: 5cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow 2.5 YR - 5/4 reddish brown ( gvde yarsna kadar) D 7.5 YR - 6/4 light brown ( ince astar) nce kire ve kum tanecikli, yer yer kk gzenekli, sert dokulu hamur. ? 156 TS VI, 5 PTR99 TN 3 / (+10/-42) Y.: 8,5cm A..: 4,5cm 2.5 YR - 4/8 red ok ince kire ve kum katkl, sert dokulu Korkut 2007a 202, 16. .S. 2.-3. yy. 157 TS VI, 6 PTR 95 Hurmalk Hamam Y.: 4cm A..: 4cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 5 YR - 4/1 dark gray Kum ve kire katkl sert dokulu hamur. Meri 2002, 111 Lev. 68, 778-779. .S. 1.yy.

138

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

158 TS VII, 1 PTR 98 TN 8 Y.: 10cm A..: 3cm 10 YR - 4/4 dark yellowish brown 10 YR - 6/1 dark gray (i) 2.5 Y 6/4 light yellowish brown (d) Hamur Tanm: ok ince kire ve mika katkl, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Riley 1979,390 Res. 141, 1180. Tarih: .S. 2.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 159 TS VIII, 1 PTR04 Ana Cadde / Gney Kap 3. Ayak / Sur Y.: 10cm A..: 7,2cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 2.5 YR - 6/8 light red (dekor: 2.5 YR - 5/8 red) nce kire ve kum katkl, ok az ve ince mikal sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Pellegrino 2007 Res.18, 10; Eisenmenger Mader 1995 Res. 16. Tarih: Ge Roma Dnemi Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 160 TS VIII, 2 PTR04 Ana Cadde / Gney Kap 3. Ayak / Sur Y.: 12,5cm A..: 6,5cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 2.5 YR - 6/8 light red nce kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. Pellegrino 2007 Res.18, 10; Eisenmenger Mader 1995 Res. 16. Ge Roma Dnemi 161 TSK I,1 PTR06 TBE-B / Roma Dolgu Y.: 5cm K..: 10cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 10 R - 4/6 red nce kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. Anderson-Stojanovic 1992, 112 Lev. 100, 854. .S. 1.- 2. yy.

139

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

162 TSK I,2 PTR06 TBE / Kuzey / Roma Dolgu (-20/-60) Y.: 5,5cm K..:10,5cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 2.5 YR - 6/8 light red nce kum katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 161 .S. 1.- 2. yy. 163 TSK I,3 PTR06 TBE / Kuzey / Roma Dolgu (-20/-60) Y.: 7cm K..: 10,5cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 5 YR - 7/6 reddish yellow Az kire katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 161 .S. 1.- 2. yy. 164 TSK I,4 PTR95 Hurmalk Hamam Y.: 3cm K..: 11,5cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow nce kum katkl, az gzenekli pudrams hamur. Bkz. Nr. 161 .S. 1.- 2. yy.

165 TSK I,5 PTR01 Hurmalk Hamam / Dou Cadde Y.: 2cm K..: 6,5cm 5 YR - 6/4 light brown nce, az kire katkl, az gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Atik 1995 Res.86, 464; Tekocak 2006 Lev. 52, 290. Tarih: .S. 4.-7. yy.

140

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

166 TSK I,6 PTR91 TN / Depo B Y.: 2,5cm K..: 5cm 5 YR - 6/4 light brown Kum ve kire katkl, sert dokulu hamur. Bkz. No. 165 .S. 4.-7. yy. 167 TSK II,1 PTR TN / L61-Bat uzun duvar aras Y.: 8cm K..: 6,2cm 5 YR - 6/6 reddish yellow nce kire tanecikli, gzenekli, hamur. ?

sert dokulu

168 TSK II,2 PTR98 TN6 (-210/-220) Y.: 9cm K..:: 8cm 5 YR - 7/6 reddish yellow nce kire tanecikli, gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Anderson - Stojanovic 1992, 115 Lev. 106, 894; Vapur 2001, 99 iz.22, 116,118; Wintermeyer 2004 Res.1103. Tarih: .S. 1.- 2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 169 TSK II,3 PTR98 TN8 Y.: 7cm K..:: 10,7cm 7.5 YR - 6/4 light brown 2.5 YR - 6/8 light red (akntlar grlr) nce kum ve kire tanecikli sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 168 .S. 1.- 2. yy.

141

Gve: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 170 G I,1 PTR05 Meclis / Bat duvar n / dolgu Y.: 5,5cm A..: 14cm K..: 12,5cm 10 R - 6/8 light red nce kire ve kum katkl, yer yer mikal sert dokulu hamur. ( d yzey yank) Tipolojik Benzerler: Robinson 1959, 42 Lev. 7, 195,196; Hayes 1983, 122 Res.7, 87; Aydemir 1995, 186 Lev. 65, 81, 82; Isteni- Schneider 2000, 341 Res.4, 1; Mandruzzato v.d. 2000, 361 Res.5, 1; Jurii 2000, Res. 24, 3; Forster 2001, 155 Res. 4.9, g, k; Gasperetti 2003, Lev. XCVI, 51; Des Courtils-Laroche 2004, 331 Res. 26, 2; Wintermeyer 2004, 86 Res. 583,584; Ldorf 2006, 45 Lev. 5, 1,3; Tekocak 2006 Lev. 38, 223-226. Tarih: .S. 1.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 171 G I,2 PTR99 TN (0/-30) Y.: 3,5cm A..: 16cm 10 R - 6/8 light red kire ve kum katkl, yer yer mikal sert dokulu hamur. ( d yzey yank) Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 170 Tarih: .S. 1.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 172 G I,3 PTR05 Meclis- Bat duvar n / dolgu Y.: 5,5cm A..: 22cm 2.5 YR - 6/6 light red kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. ( d yzey yank) Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 170 Tarih: .S. 1.-3. yy.

142

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

173 G I, 4 PTR99 TN2/3 Dou Kesit Y.: 4,5cm A..: 23,2cm 2.5 YR - 5/8 red 7.5 YR - 4/1 dark gray Kire ve az mika katkl sert dokulu hamur.( d yzey yank) Tipolojik Benzerler: Wintermeyer 2004, 87 Res. 597; Ldorf 2006, 46 Lev. 6, 25. Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 174 G I,5 PTR05 Meclis / Bat duvar n / dolgu Y.: 5cm A..: 16,1cm 7.5 YR - 6/6 reddish yellow 2.5 YR - 5/4 reddish brown ok ince kire ve kum katkl yer yer kk gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 173 Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 175 G I,6 PTR91 TN G2 (-50/80) Y.: 6,5cm A..: 23cm K..: 20,5cm 5 YR - 6/8 reddish yellow kire ve kum katkl, yer yer ince mikal sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Robinson 1959, 42 Lev. 7, 194; Hayes 1983, 122 Res.7, 88; Williams 1989, 62-63 Res. 32, 360; Sackett 1992, 229 Lev. 174, 12; zbtev 1994, 22 Lev. 1,1; Aydemir 1995, 69-70 Lev. 64, 78; Isteni - Schneider 2000, 341-344 Res. 2, 1; Ldorf 2006, 45 Lev. 5, 2; Forster 2001, 155-156 Res. 4.9, h; Wintermeyer 2004, 86 Res. 585. Tarih: .S. 2.- 3. yy.

143

176 G I,7 PTR99 TN 2/3 Dou Kesiti Y.: 9,2cm A..: 22cm 5 YR - 6/6 reddish yellow Kire, kum ve mika katkl sert dokulu hamur.( d yzey yank ve katk maddeleri yzeyde grlr) Tipolojik Benzerler: zyiit 1992, 118, Res.13; zbtev 1994 Lev. 3, 9; Isteni - Schneider 2000, 341-344 Res.2, 6; Meri 2002, 105 Lev. 54, 651; Ldorf 2006, 45 Lev. 5, 4. Tarih: .S. 2.- 3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 177 G I,8 PTR99 TN 2/3 Dou kesiti Y.: 7,5cm A..: 18,2cm 5 YR - 6/6 reddish yellow Kire ve kum katkl, yer yer mikal sert dokulu hamur. ( d yzey yank) Tipolojik Benzerler: Riley 1979, 201-202 Res. 103, 507; ; Meri 2002, 105 Lev. 54, 650. Tarih: .S. 1.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 178 G I,9 PTR93/94 Hurmalk Hamam Y.: 5cm A..: 14,7cm K..: 11,5cm 5YR - 5/6 yellowish red 2.5 YR - 5/6 red nce kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Robinson 1959, 18 Lev. 4, 76. .. 1.- .S. 1. yy.

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

179 G I,10 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 3cm A..: 22cm 5 YR - 5/6 yellowish red nce kire ve kum katkl sert dokulu hamur. (d yzey yank.) Tipolojik Benzerler: Riley 1979, 250-252 Res. 100, 455-457. Tarih: .S. 1. yy.

144

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih:

180 G I,11 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 4cm A..: 15cm 2,5 5/8 red 5 YR - 3/2 dark reddish gray nce kire katkl, gzenekli, sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 179 .S. 1. yy. 181 G I,12 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 7,5cm A..: 19cm 2.5 YR - 6/6 light red 5 YR - 4/2 dark reddish gray ri kum ve kire katkl, yer yer byk gzenekli, sert dokulu hamur. .S. 2.-3. yy. 182 G II,1 PTR99 TN3 Y.:4,5cm A..: 13cm K..: 14cm 2.5 YR - 7/8 light red kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. ( d yzey yank) .S. 2.-3. yy. 183 G II,2 PTR99 TN3 Y.: 3,3cm A..: 16cm K..:17cm 5 YR - 7/8 reddish yellow nce kire ve kum katkl sert dokulu hamur. .S. 2.-3. yy. 184 G II,3 PTR99 TN 2-3 Dou kesit Y.: 9,8cm A..: 20cm 2.5 YR - 6/8 light red nce kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. (D yzeyde yank izleri grlr) .S. 2.-3. yy.

145

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

185 G II,4 PTR99 TN 2-3 / Dou kesit Y.: 8,5cm A..: 24cm 2.5 YR - 5/8 red 5 YR - 6/6 reddish yellow ri kum katkl, sert dokulu hamur. .S. 2.-3. yy.

186 G III, 1 PTR95 Hurmalk Hamam Caldarium/ 2 nolu ama Y. 6,2cm A..: 17,6cm K..: 10,5cm 2.5 YR - 6/8 light red 7.5 YR - 4/1 dark gray kire ve kum katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. ( d yzey yank) Tipolojik Benzerler: Williams 1989, 71 Res.38, 417. Tarih: Ge Roma Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 187 G III, 2 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 5,5cm A..: 21,5cm K..: 15,5cm 5 YR - 7/8 reddish yellow Kire ve kum katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. ( d yzey yank) Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 186 Tarih: Ge Roma Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 188 G III, 3 PTR 95 Hurmalk Hamam / Caldarium/ 2 nolu ama Y.: 3,4cm A..: 17cm 10 R - 4/8 red 10 YR - 3/1 very dark gray Kire ve kum katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 186. Tarih: Ge Roma

146

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

189 G III, 4 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 5,5cm A..: 18cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 5 YR - 5/6 red Kire ve kum katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Williams 1989 Res.38, 418. Tarih: Ge Roma Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: 190 G IV, 1 PTR90 Nek 10 (-25/-65) Y.: 7cm A..: : 17,2cm 2.5 YR - 6/8 light red Kire ve kum katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur.( D yzey yank) .S. 3. yy. 191 G IV, 2 PTR99 TN 2/3 Dou kesiti Y.: 7cm A..:: 16,4cm 5 YR - 6/8 reddish yellow 5 YR - 7/6 reddish yellow nce kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. D yzeyde katk maddeleri grlr. .S. 3. yy. 192 G IV, 3 PTR99 TN 2/3 Dou kesiti Y.: 5,5cm A..: 16cm 5 YR - 7/8 reddish yellow nce kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. D yzeyde katk maddeleri grlr. .S. 3. yy.

147

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih:

193 G IV, 4 PTR99 TN 2/3 Dou kesiti Y.: 8,3cm A..: 15cm 2.5 YR - 7/8 light red 5 YR - 6/6 reddish yellow ri kum, ince kire tanecikli sert dokulu hamur.. D yzeyde yank izleri ve katk maddeleri grlr. .S. 3. yy. 194 G IV, 5 PTR99 TN 2/3 Dou kesiti Y.: 10,5cm A..: 22cm 5 YR - 7/8 reddish yellow 5 YR - 5/6 yellowish red nce kire ve kum katkl, yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. (D yzeyde katk maddeleri ve yank izleri grlr) .S. 3. yy. 195 G IV, 6 PTR 90 Nek 10 (-170) Y.: 9cm A..: 23cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 7.5 YR - 5/4 brown Youn kum az kire ve mika katkl sert dokulu hamur. .S. 3. yy. 196 G IV, 7 PTR99 TN 3 (+10/-42) Y.: 10cm A..: 20,5cm 2.5 YR - 6/8 light red 5 YR - 6/6 reddish yellow ok ince kum ve kire katkl sert dokulu hamur. .S. 3. yy.

148

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

197 G IV, 8 PTR90 TN G1 -50/-70 Y.: 8,5cm A..: 16,5cm 2.5 YR - 5/8 red Gley 1 4/ dark gray ok ince kire katkl sert dokulu hamur. .S. 3. yy.

198 G IV, 9 PTR95 Hurmalk Hamam / Caldarium / 2 nolu ama Y.: 7,5cm A..: 20cm 2.5 YR - 5/8 red Kire ve kum katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Korkut Grosche 2007, s.145, 239. Tarih: .S. 2.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 199 G V, 1 PTR,99 TN9 Y.: 4cm A..: 14cm 2.5 YR - 5/8 red ri kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. Tekkk-Biken 1996, 64 Res. 28, A147. ?

200 G V, 2 PTR93/94 Hurmalk Hamam Y.: 6,5cm A..: 18cm 5 YR - 7/8 reddish yellow 2.5 YR - 5/6 red nce kum katkl sert dokulu hamur.( d yzey yank) Tipolojik Benzerler: Tekkk-Biken 1996, 108 Res. 62 D48. Tarih: .S. 1. yy.

149

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

201 G V, 3 PTR93 Hurmalk Hamam Y.: 4,5cm A..: 26,5cm 5 YR - 7/8 reddish yellow 7.5 YR - 4/3 brown Kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Riley 1979, 201-202, Res. 100, 455-457. .S. 1. yy.

202 G V, 4 PTR91 TN Y.: 4,5cm A..: 26cm 5 YR - 4/6 yellowish red ri kum, kire ve mika katkl sert dokulu hamur. (D yzey yank) Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 201 Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: 203 G VI, 1 PTR99 TN9 Y.: 3,5cm A..: 36cm 2.5 YR - 4/8 red ri kum ve kire taneli sert dokulu hamur. ?

204 G VI, 2 PTR91 TN 1 Y.: 3,5cm A..: 20,5cm 10 YR - 6/4 light yellowish brown DI:10 YR - 4/2 dark garyish brown : 5 YR - 5/4 reddish brown Hamur Tanm: oz az ve ince mika katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Williams 1989 Res.38, 414. Tarih: .S. 6.-7. yy.

150

Mangal : Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 205 MN I,1 PTR 98 TN 1 (-65/-220) Y.: 8cm 2.5 YR - 5/8 red Kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. Rotroff 2006, 322-335 Lev 74-88; Korkut 2007a, s. 214, 40. Ge Hellenistik-Erken Roma Dnemi

206 MN I,2 PTR 99 TN 9 Y.: 3,5cm A..: 20cm 2.5 YR - 5/8 red 10 R - 5/6 red Kire, kum ve mika katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Rotroff 2006, 322-335 Lev 79, 774-776; Korkut 2007a 214, Res.41. Tarih: Ge Hellenistik-Erken Roma Dnemi 207 MN I,3 PTR 99 TN 9 Y.: 2,8cm A..: 24cm 2.5 YR - 4/8 red 10 R - 6/6 light red Kire, kum ve mika katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Rotroff 2006 Res. 94, 795; Korkut 2007a, s. 214, Res.42. Tarih: Ge Hellenistik-Erken Roma Dnemi 208 MN I,4 PTR 99 TN 8 Y.: 2,6cm A..: 22cm 2.5 YR - 4/8 red 10 R - 5/4 weak red Kire, kum ve mika katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 207 Tarih: Ge Hellenistik-Erken Roma Dnemi Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

151

Tava: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: 209 TA I,1 PTR99 TN 9 Y.: 5,5cm A..: 30cm K..: 22,2 cm 2.5 YR - 6/8 light red Ldorf 2006, 42 Lev. 1, 2; Korkut 2007b, Res.1, 1A. 1. .S. 1.-3. yy. 210 TA I,2 PTR99 TN 1 Y.: 4,1cm A..: 21,7cm K..: 15,9 cm 5 YR - 6/8 reddish yellow Robinson 1959, 33 Lev. 7, 115; Jurii 2000, Res. 27, 2; Des Courtils-Laroche 2004, 331 Res. 26, 3; Wintermeyer 2004, 95 Res. 698; Ldorf 2006, 42 Lev. 2, 13; Tekocak 2006 Lev. 27, 172-173; Korkut 2007b, Res.1, 1A. 4. .S. 1.-3. yy. 211 TA I,3 PTR99 TN 9 Y.: 3,4cm A..: 24cm K..: 22cm 5 YR - 6/8 reddish yellow Riley 1979, 255 Res. 101, 474; Wintermeyer 2004, 95 Res. 710; Ldorf 2006, 42 Lev. 2, 22; Korkut 2007b, Res.1, 1A. 6. .S. 1.-3. yy. 212 TA I,4 PTR91 TN - L19 / Dou yz (-70/-80) Y.: 5,2cm A..: 27,6cm K..: 20cm 2.5 YR - 6/8 light red Meri 2002, 100 vd., Lev. 55, 658; Wintermeyer 2004, 95 Res.706; Ldorf 2006 Lev. 2, 15; Korkut 2007b, Res.1, 1B. 1. .S. 1.-3. yy.

Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih:

152

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

213 TA I,5 PTR98 TN 1 (-65/-220) Y.: 4,6cm A..: 20cm K..: 16,2cm 2.5 YR - 5/8 red Sackett 1992 Lev. 186, 18; Ldorf 2006 Lev. 2, 13; Korkut 2007b, Res.1, 1B. 5; Sapountzis 2008, 21 Res. 5. .S. 1.-2. yy.

214 TA II, 1 PTR99 TN9 Y.: 4,5cm A..: 23cm K..:21,5cm 7.5 YR - 6/6 reddish yellow ri kire, kum ve mika katkl sert dokulu hamur. (d yzey yank) Tipolojik Benzerler: zyiit 1992, 114, Res.6; Tekkk-Biken 1996, 107 Res. 62 D47. Tarih: .S. 1 yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: 215 TA II,2 PTR01 Hurmalk Hamam Y.: 3,9cm A..: 21cm K..: 16cm 7.5 YR - 6/4 light brown Gassner 1997, 179 Lev. 59, 751-752; Ldorf 2006, 42 Lev. 2, 25; Korkut 2007b, Res.2, 3. .S. 5.-6. yy. 216 TA II,3 PTR01 Hurmalk Hamam Dou Cadde Y.: 5cm A..: 34cm K..: --cm 7.5 YR - 5/6 strong brown Gassner 1997, 179-180 Lev. 59, 753; Korkut 2007b, Res.2, 7. .S. 5.-6. yy.

153

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih:

217 TA II,4 PTR99 TN 9 Y.: 5,3cm A..: 28cm 2.5 YR - 5/8 red Robinson 1959, 42 Lev. 72, G.191; Meri 2002, 101 Lev. 56, 665; Korkut 2007b, Res.2, 11 Sapountzis 2008, 24-25 Res. 9. .S. 1.-2.yy. 218 TA II,5 PTR01 Hurmalk Hamam Dou Cadde Y.: 5,4cm A..: 32cm K..: 24cm 2.5 YR - 6/8 light red Ldorf 2006, 43 Lev. 4, 55; Korkut 2007b, Res.2, 18. .S. 1. yy. sonu -3.yy. 219 TA II,6 PTR99 TN 2 Y.: 6,7cm A..: 30cm K..: 18cm 7.5 YR - 4/4 brown Sackett 1992, 252 Lev. 193, 65; Wintermeyer 2004, 96 Res. 736; Ldorf 2006, 43 Lev. 4, 54; Korkut 2007b, Res.2, 19. .S. 1. yy. sonu -3.yy. 220 TA II,7 PTR98 (-155/-200) TN 2 Y.: 6,7cm A..: 30cm K..: 18cm 2.5 YR - 4/4 reddish brown Robinson 1959, 18 Lev. 72, 89; Berndt 2003, 264 Lev. 51 KG075-077; Wintermeyer 2004, 97 Res.738; Korkut 2007b, Res.2, 24. .S. 1. yy. sonu -3.yy. 221 TA II,8 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 3,8cm A..: 29cm K..: 20cm 5 YR - 7/8 reddish yellow Korkut 2007b, Res.2, 25. .S. 1. yy. sonu -3.yy.

154

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler:

222 TA II,9 PTR99 TN3 Ocak (+10/-42) Y.: 6cm A..: 31cm K..: 20cm 5 YR - 5/6 yellowish red Gassner 1997, 180 Lev. 59, 748; Ldorf 2006, 43 Lev. 4,54; Korkut 2007b, Res.2, 29. .S. 1. yy. sonu -3.yy. 223 TA II,10 PTR99 TN3 Ocak (+10/-42) Y.: 5,9cm A..: 27cm K..: 16cm 2.5 YR - 6/8 light red Sackett 1992, 252 Lev. 188, 11; Jurii 2000, Res. 33; Wintermeyer 2004, 96 Res. 735; Ldorf 2006, 43 Lev. 4,53; Korkut 2007b, Res.3, 31. .S. 1. yy. sonu -3.yy. 224 TA II,11 PTR93 Hurmalk Hamam Y.: 4,3cm A..: 24cm K..: 15,3cm 5 YR - 6/8 reddish yellow Korkut 2007b, Res.3, 34. .S. 1. yy. sonu -3.yy. 225 TA II,12 PTR98 TN 1 (0/-90) Y.: 2,9cm A..: 24,4cm K..: 14cm 2.5 YR - 5/8 red Korkut 2007b, Res.3, 40. .S. 1. yy. sonu -3.yy. 226 TA II,13 PTR99 TN 3 Ocak (+10/-42) Y.: 4,1cm A..: 30cm K..: 22cm 2.5 YR - 5/8 red Korkut 2007b, Res.3, 1. ?

Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih:

155

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih:

227 TA II,14 PTR98 TN 1 (-65/-220) Y.: 4,2cm A..: 26cm K..: 19cm 2.5 YR - 6/8 light red Korkut 2007b, Res.3, 3. ? 228 TA II,15 PTR96 Hurmalk Hamam / Bat Mekan Y.: 4,4cm 7.5 YR - 4/4 brown Crawford 1990, 106 Res. 536; Korkut Grosche 2007, 146, 243; Korkut 2007b, Res. 3, 5. .S. 3.-6. yy. 229 TA II,16 PTR99 TN 3 Ocak (+10/-42) Y.: 3,1cm A..: 30cm 5 YR - 4/6 yellowish red Korkut Grosche 2007, 146, 242; Korkut 2007b, Res.4, 10. .S.3.-6. yy. 230 TA II,17 PTR98 TN 1 (0/-90) Y.: 3,1cm A..: 30cm 5 YR - 4/6 yellowish red Riley 1979, 265 Res. 105, 528; Korkut 2007b, Res.4, 11. .S. 3.-6. yy. 231 TA III,1 PTR96 Hurmalk Hamam / Bat Mekan Y.: 4,8cm A..: 14cm K..: 22cm 2.5 YR - 5/8 red Williams 1989, 70 Res.37, 411; Korkut 2007b, Res.4, 1. .S. 5. yzyl ve sonras

156

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri:

232 TA III,2 PTR96 Hurmalk Hamam / Bat Mekan Y.: 5,5cm A..: 14,5cm 10 R - 4/6 red Williams 1989, 71 Res.38,416; Frat 1999, 351 Lev. 155, 698; Korkut 2007b, Res.4, 2. .S. 5. yzyl ve sonras 233 TA III,3 PTR96 Hurmalk Hamam / Bat Mekan Y.: 4,8cm A..: 18cm 2.5 YR - 5/8 red Frat 1999, 351 Lev. 155, 701; Korkut 2007b, Res.4, 3; Korkut 2007 c 155 Res. 4, 21. .S. 5. yzyl ve sonras 234 TA III,4 PTR96 Hurmalk Hamam / Bat Mekan Y.: 5,5cm A..: 15cm K..: 10cm 2.5 YR - 6/8 light red Williams 1989, 71 Res.38, 416; Korkut 2007 c 155 Res. 3, 19; Korkut 2007b, Res.4, 4-5. .S. 5. yzyl ve sonras

235 TA III,5 PTR01 Hurmalk Hamam / Caldarium Yan Kuzey lik ller: Y.: 4,1cm A..: 14cm Hamur Rengi: 2.5 YR - 6/8 light red Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 234 Tarih: 236 TA III,6 PTR01 Hurmalk Hamam/ Caldarium Yan Kuzey lik ller: Y.: 5,5cm A..: 14, Hamur Rengi: 2.5 YR - 6/8 light red Tipolojik Benzerler: Williams 1989 Res.32, 355; Frat 1999, Lev. 225, f-g; Korkut 2007b, Res.4, 6. Tarih: .S. 5. yzyl ve sonras Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri:

157 Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: 237 TA III,7 PTR01 Hurmalk Hamam / Bat Mekan Y.: 5,5cm A..: 14,2cm 2.5 YR - 5/8 red Williams 1989, 62 Res. 32, 358; Korkut 2007b, Res.5, 7; Korkut 2007 c 155 Res. 3, 18. .S. 5. yzyl ve sonras 238 TA III,8 PTR01 Hurmalk Hamam Kuzey lik Y. 2,7cm 2.5 YR - 5/8 red Riley 1979, 273 Res. 107, 566; Atik 1995, 92 Res.33,160; Meri 2002, 101 Lev.57, 666; Korkut 2007b, Res.5, 9. .S. 5. yzyl ve sonras 239 TA IV,1 PTR99 TN 9 Y.: 2,7cm 10 YR - 7/4 very pale brown Riley 1979 244 Res. 99, 428-230; Wiliams 1989 Res.32, 353; Wintermeyer 2004 Res.700; Korkut 2007b, Res.5, 1. .S. 1 yy. 240 TA IV,2 PTR99 TN 3 Ocak Y.: 3,6cm 5 YR - 6/8 reddish yellow Korkut 2007b, Res.5, 2. .S. 1 yy.

158

Tencere: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: 241 TE I, 1 PTR 07 TBE-B / Roma Dolgu (-23) Y.: 6,5cm A..: 20cm 5 YR - 6/6 reddish yellow ince kum ve mika katkl, sert dokulu hamur. Eiwanger 1981, 59-60 Lev. 44, 251-265; Sackett 1992 Lev.174, 13; Anderson-Stojanovic 1992, 136 Lev. 136, 1173; zbtev 1994, 27 Lev. 16, 62; Aydemir 1995, 191 Lev. 70, 9; Gassner 1997, 173-174, Lev. 57, 715; Mandruzzato v.d. 2000, Res. 5, 4; Forster 2001, 157 Res.4.9, c; Gasperetti 2003, 149-153 Lev. XCVI, 52; Des Courtils-Laroche 2004, 331 Res. 26, 1; Wintermeyer 2004 Res. 280-283; Ldorf 2006, 47 Lev. 7, 4-6; Tekocak 2006 Lev.28, 175; Korkut Grosche 2007, 142, no.216.228-222. .S. 1.-3. yy.

Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

242 TE I, 2 PTR 07 TBE-B Roma Dolgu (-23) Y.: 9cm A..: 22cm 2.5 YR - 4/8 red 2.5 YR - 4/8 red ince, az kire ve mika katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr.242 Tarih: .S. 1.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 243 TE I, 3 PTR05 Meclis Binas / Bat Duvar n Y.: 7,5cm A..: 16cm 2.5 YR - 6/6 light red ince kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 242 .S. 1.-3. yy.

159

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

244 TE I, 5 PTR05 Meclis Binas / Bat Duvar n Dolgu Y.: 8cm A..: 14cm 5 YR - 6/8 reddish yellow ince kire ve kum katkl, yer yer kk gzenekli sert dokulu hamur. (d yzey yank) Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 242 Tarih: .S. 1.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 245 TE I, 6 PTR06 TBE-B Roma Dolgu Y.: 8cm A..: 14cm 5 YR - 6/8 reddish yellow 7.5 YR - 6/4 light brown ice kire ve kum katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 242 .S. 1.-3. yy. 246 TE I, 7 PTR 99 TN 2/ TN 3 Dou Kesit Y.:5cm A..: 14cm 2.5 YR - 5/8 red 7.5 YR - 4/2 brown ince kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 242 .S. 1.-3. yy.

247 TE I, 8 PTR05 Meclis Binas / Bat duvar n dolgu Y.: 4cm A..: 20cm 2.5 YR - 6/8 light red ok ince kire katkl, sert dokulu hamur. (d yzey yank) Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 242 Tarih: .S. 1.-3. yy.

160

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

248 TE I, 9 PTR 03 Meclis Binas / Dou duvar n dolgu Y.: 6,5cm A..: 18cm 2.5 YR - 6/8 light red 7.5 YR - 4/2 brown iri kire ve kum katkl mikal sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 242 Tarih: .S. 1.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: 249 TE II, 1 PTR 01 Tiyatro Meclis aras / Yzey Y.: 25cm A..: 21cm K..: 20cm 5 YR - 7/6 reddish yellow ince kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Hayes 1983 Res.6, 67, 68 Sackett 1992 Lev. 185,13; Jurii 2000, 35 vdd., Res. 23, 1-2; Forster 2001, 156 Res.4. 9,c-d; Pellegrino 2007, 232 Res.7, 7; Korkut 2007a, 208-210, 30; Korkut 2007c, 152 Res. 2, 9; Sapountzis 2008, 31 Res. 17. .S. 3. yy. 250 TE II, 2 PTR 90 TN 3 / L 57 (-225) Y.:35cm A..: 18cm K..: 16cm 5 YR - 7/8 reddish yellow nce kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Robinson 1959 Lev. 14, 92; Hbner 1997, 94 Res. 1, 8; Bayburtluolu 2003, 43; Badie 2004 Lev. 3, 12. .S. 3. yy. 251 TE II, 3 PTR 99 TN 9 Y.: 10cm A..: 15cm 5 YR - 7/8 reddish yellow 2.5 YR - 6/6 light red ince kire ve kum katkl sert dokulu hamur. .S. 3. yy.

Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih:

161

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

252 TE II, 4 PTR 99 TN 3 Ocak Y.: 11cm A..: 21cm 2.5 YR - 6/8 light red 2.5 YR - 6/8 light red ince kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. .S. 3. yy. 253 TE III, 1 PTR 95 Nek 31 Y.: 5,5cm A..: 25cm 10 R - 5/8 red Youn kire ve kum katkl sert dokulu hamur. (d yzey yank) ? 254 TE III, 2 PTR 07 TBE / Teras I / Gney Duvar n (-150/-160) Y.: 3,5cm A..: 24cm 5 YR - 5/6 yellowish red Meri 2002, 99 Lev. 54, 647; Wintermeyer 2004, 90-91 Res. 651, 658. .S. 1 yy. 255 TE IV, 1 PTR01 Hurmalk Hamam / Caldarium / Hypocaust ii Y.: 21,5cm A..: 19cm 2.5 YR - 6/8 light red Riley 1979, 265 Res. 104, 520; Korkut 2007a, s. 209, 27; Korkut 2007c, s. 152 Res. 2, 7. .S. 3.- 4. yy.

256 TE IV, 2 PTR98 TN6 (-250/-330) Y.: 9cm A..: 5,5cm 5 YR - 4/1 dark gray Kire ve kum katkl, kk gzenekli, sert dokulu gevrek hamur. Tipolojik Benzerler: Meri 2002, 104 Lev. 53, 639. Tarih: .S. 1. yy.

162

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

257 TE IV, 3 PTR 95 Hurmalk Hamam Y.: 12,5cm A..: 16,5cm 5 YR - 4/6 yellowish red Youn iri kire ve kum katkl, yer yer gzenekli, sert dokulu gevrek hamur. Tipolojik Benzerler: Anderson - Stajanovic 1992, 137 Lev. 138, 1187; Korkut Grosche 2007, 144, 231; Pellegrino 2007, 237 Res. 10, 3. Tarih: .S. 4.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 258 TE IV, 4 PTR03 Meclis Binas / Dou duvar n dolgu Y.:8,5cm A..: 10,5cm 2.5 YR - 6/8 light red ri youn kire ve kum katkl, yer yer gzenekli sert dokulu gevrek hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 257 Tarih: .S. 4.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 259 TE IV, 5 PTR05 Meclis Binas / Bat duvar n Y.: 4cm A..: 14cm 5 YR - 6/6 reddish yellow Youn kire ve kum katkl, sert dokulu gevrek hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 257 Tarih: .S. 4.-5 yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 260 TE IV, 6 PTR 94 Hurmalk Hamam / 2.Nolu ilik Y.: 6cm A..: 13,2cm 10 R - 5/8 red ri kire ve kum taneli, yer yer gzenekli, sert dokulu gevrek hamur. Tipolojik Benzerler: Pellegrino 2002, 253 Res. 10, 1; Pellegrino 2007, 237 Res. 10, 1-20; Korkut Grosche 2007, 144, 230, 232; Alanyal-en 2007 ek. 10, 7. Tarih: .S. 4.-5. yy.

163

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

261 TE IV, 7 PTR 94 Hurmalk Hamam / 2 no lu ilik Y.: 10cm A..: 12,5cm 2.5 YR - 5/8 red Youn kire ve kum katkl, gzenekli, sert dokulu gevrek hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 260 Tarih: .S. 4.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 262 TE IV, 8 PTR01 Hurmalk Hamam / Dou dolgu cadde Y.:5cm A..: 14,5cm 2.5 YR - 4/8 red Youn kum, kk akl parac ve ince kire katkl, gzenekli, gevrek, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 260 Tarih: .S. 4.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 263 TE IV, 9 PTR05 Meclis Binas / Gney Kap dolgu Y.: 2cm A..: 14,5cm 2.5 YR - 5/8 red Youn kire ve kum katkl, gzenekli, gevrek, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 260 Tarih: .S. 4.-5. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 264 TE IV, 10 PTR 94 Hurmalk Hamam / 2 no lu ilik Y.:8cm A..: 14cm 10 R - 5/8 red Youn kire ve kum katkl, gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 260 Tarih: .S. 4.-5. yy.

164

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

265 TE V, 1 PTR 99 TN3 (+10/-42) Y.: 6,5cm A..: 12cm 10 R - 5/6 red Youn kire katkl, sert dokulu hamur. Riley 1979, 272-273 Res. 107, 564; Williams 1989, 66 Res. 35 388; Frat 1999, 328 Lev. 144, 655; Korkut 2007 c 150-151 Res. 1, 4.. .S. 4.-7. yy.

266 TE V, 2 PTR 96 Hurmalk Hamam Y.:10cm A..: 16cm 2.5 YR - 7/8 light red nce kum katkl, yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 265 Tarih: .S. 4.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 267 TE V, 3 PTR 96 Hurmalk Hamam Y.: 8cm A..: 11,4cm 5 YR - 6/8 reddish yellow nce kire ve kum katkl, yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 265 Tarih: .S. 4.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 268 TE V, 4 PTR 05 Meclis Binas/ Bat duvar n dolgu Y.:8cm A..: 11cm 5 YR - 7/8 reddish yellow ok ince ve az kire kum katkl pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Williams 1989 Res. 36, 400. Tarih: .S. 4.-7. yy.

165

269 TE V, 5 PTR 98 TN 8 -80/-100 Y.: 8cm A..: 17cm 10 YR - 7/4 very pale brown nce kum katkl, yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Riley 1979, 272-273 Res. 107, 562; Frat 1999, 342 Lev. 151, 683. Tarih: .S. 4.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: 270 TE VI, 1 PTR 05 Ana Cadde Sur - G. Cephe Dou Kanad Y.:7cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow 5 YR - 5/6 yellowish red Kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. Pellegrino 2007 Res.8, 7. 8. .S. 5.-7. yy. 271 TE VI, 2 PTR 94 Hurmalk Hamam / 2 nolu ilik Y.: 6cm A..: 19cm 7.5 YR - 8/6 7.5 YR - 6/6 reddish yellow nce kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. .S. 1.-2. yy. 272 TE VI, 3 PTR94 Hurmalk Hamam / 2 nolu ilik Y.:5cm A..: 16cm 2.5 YR - 7/8 light red 7.5 YR - 5/4 brown nce kire ve kum katkl sert dokulu hamur. .S. 1.-2. yy.

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

166

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Amphora: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih:

273 TE VI, 4 PTR95 Hurmalk Hamam Y.: 7cm A..: 18cm 7.5 YR - 6/6 reddish yellow 7.5 YR - 4/1 dark gray nce kire ve kum katkl sert dokulu hamur. .S. 1.-2. yy. 274 TE VI, 5 PTR96 Hurmalk Hamam Y.: 6,5cm A..: 16cm 5 YR - 6/8 reddish yellow 5 YR - 5/4 reddish brown ok ince kum ve az kire katkl, sert dokulu hamur. .S. 1.-2. yy.

275 A I,1 PTR90 TN L 61 Y.: 14cm K..: 16cm 2.5 YR - 6/8 light red Robinson 1959, 18, Lev. 2, F71-F72; 77 Lev. 16, L 31; Hayes 1991, 154 Res. 55, 63. ? 276 A I,2 PTR99 TN 3 (+10/-30) Y.: 17,2cm K..: 14,5cm 2.5 YR - 6/8 light red Bkz. Nr. 275 ?

167

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

277 A I,3 PTR98 TN 1 (-65/-220) Y.: 7cm K..:11cm 5 YR - 6/8 reddish yellow Bkz. Nr. 275 ?

278 A I,3 PTR01 Hurmalk Hamam Kuzey ilik yan dolgu Y.: 10,5cm A..: 19cm 2.5 YR - 6/8 light red Youn kum, kire ve yer yer akl ta katkl, ince mikal, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Korkut 2007c 165 Res. 11, 65. Tarih: Ge Roma Dnemi Depolama Seramii:

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih:

279 DS I,1 PTR 03 Ana Cadde Dou ayak arkas Y.: 11cm A..: 20cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 5 YR - 4/2 dark reddish gray Kum ve kire katkl sert dokulu hamur. Riley 1979, 414 Res. 118, 750-751; Mader 1996, 107 Res. 34, 95-96; Frat 1999, 411 Lev. 184, 821-822; Degeest 2000, 165-166 Res. 202. .S. 5.-7. yy. 280 DS I,2 PTR Yzey Y.: 24cm A..: 28cm 2.5 YR - 6/6 light red Kum ve kire katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 279 .S. 5.-7. yy.

168

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

281 DS I,3 PTR99 TN 3 (-75) Y.: 5cm A..: 22cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 7.5 YR - 7/4 pink nce kum ve az kire katkl sert dokulu hamur. Mader 1996, 107 Res. 134, 97. ?

282 DS I,4 PTR93 Tak n Y.: 7cm A..: 30cm 10 YR - 7/6 yellow 5 YR - 3/2 dark reddish brown (az ve dudak kenar astarl, gvde zerinde de astar akntlar var.) Hamur Tanm: ri kum ve kire katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 279 Tarih: .S. 5.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 283 DS I,5 PTR06 TBE B / Roma Dolgu Y.: 6cm A..: 24cm 2.5 YR - 8/4 pale yellow 2.5 YR - 8/4 pale yellow Youn kum katkl, gzenekli, pudrams hamur. .S. 1.-2. yy.

284 DS II,1 PTR07 TBE B / Kuzey / Roma Dolgu Y.: 10,5cm A..: 21cm 5 YR - 6/6 reddish yellow nce kire ve kum katkl, yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Anderson-Stajanovic 1992, 137 Lev. 139, 1198; Lafl 2000, 44 Res.3, 6. Tarih: .S. 1.-2. yy.

169

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

285 DS II,2 PTR99 TN 1 -100 Y.: 6cm A..: 18,5cm 5 YR - 6/6 reddish yellow 7.5 YR - 7/4 pink Kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Frat 1999, 414, Lev. 185, 827. .S. 5.-7. yy. 286 DS III,1 PTR06 TBE B / Roma Dolgu (-20/-40) Y.: 17cm A..: 48cm 2.5 YR - 5/6 red Kire, kum ve akl ta katkl, gzenekli, sert dokulu hamur. .S. 1.-2. yy. 287 DS III,2 PTR07 TBE B / Kuzey / Roma Dolgu Y.: 11cm A..: 44cm 5 YR - 6/6 reddish yellow youn iri kum ve kire katkl sert dokulu hamur. .S. 1.-2. yy.

288 DS III,3 PTR99 TN 9 Y.: 10cm 5 YR - 5/6 yellowish red ri kum, bol kire, kk akl katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Williams 1989, 82 Res. 48, 487; Berndt 2003, 88, Lev. 71 P021-022. Tarih: .S. 5.-7. yy.

170

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Bakra:

289 DS IV,1 PTR99 TN / L. 19 - L. 18 (-80/-105) Y.: 7,5cm A..: 24cm 5 YR - 6/6 reddish yellow nce kire, kum ve iri mika katkl, gevrek, sert dokulu hamur. ?

290 BK I,1 PTR 98 TN 8 (-70/-90) Y.: 24,2cm A..: 23,4cm K..: 18cm 7.5 YR - 7/4 pink Kire ve kum katkl sert dokulu gzenekli hamur. Tipolojik Benzerler: Riley 1979, 343-344 Res.125, 900, 902; Hayes 1983, 132 Res.14, 174; Sackett 1992, 243 Lev. 184, 12; Forster 2001, 164 Res.4.15 h.j; Korkut 2007a 204, 22; Korkut 2007c 166 Res. 12, 67. Tarih: .S. 2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 291 BK I,2 PTR 06 TBE-B / Roma Dolgu Y.: 10cm A..: 24cm 5 YR - 6/6 reddish yellow Kire ve kum katkl yer yer gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr.290 Tarih: .S. 2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 292 BK I,3 PTR 98 TN 8 (-180) Y.: 17cm 7.5 YR - 7/4 pink Kire ve kum katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 290 Tarih: .S. 2. yy.

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

171

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

293 BK I,4 PTR 99 TN 3 Ocak Y.: 13cm A..: 29cm 7.5 YR - 7/4 pink Kire ve kum katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 290 Tarih: .S. 2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 294 BK I, 5 PTR 99 TN 2 (-100) Y.: 25,5cm K..: 22cm 5 YR - 7/6 rreddish yellow ok ince kire ve kum katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 290 .S. 2. yy. 295 BK I, 6 PTR 01 Hurmalk Hamam / Dou Cadde / Dolgu Y.: 9,5cm A..: 23,4cm 2.5 YR - 6/8 light red Kire ve kum katkl gzenekli hamur. Bkz. Nr. 290 .S. 2. yy. 296 BK I, 7 PTR 05 Meclis Binas / Sahne Binas n / Dolgu Y.: 15cm A..: 28cm 5 YR - 6/6 reddish yellow ok ince kire katkl, temiz, sert dokulu hamur. Bkz. Nr.290 .S. 2. yy.

172

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

297 BK II, 1 PTR06 TBE B Roma Dolgu Y.: 6cm A..: 24cm 7.5 YR - 7/4 pink 10 YR - 8/4 very pale brown Kire ve kum katkl, gzenekli, yer yer ince mikal, pudrams hamur. .S. 1.-2. yy. 298 BK II, 2 PTR06 TBE B / Roma Dolgu Y.: 9cm A..: 27cm 7.5 YR - 7/4 reddish yellow 10 YR - 8/4 yellow (astar zerinde krmz benekler vardr) Youn ince kire ve kum katkl, pudrams hamur. .S. 1.-2. yy.

299 BK II, 3 PTR99 TN 9 Y.: 10,5cm 2.5 YR - 8/3 pink Youn kum, kk akl ta ve az kire katkl, gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Poblome 1999, 310 Res. 78, 1F 140; Korkut 2007a, s. 204, 21. Tarih: .S. 3. 4. yy. anak: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: 300 A I, 1 PTR07 TBE / B / Roma Dolgu Y.: 4,5cm A..: 25cm 10 YR - 6/4 light yellowish brown 5 YR - 8/3 pale yellow ri kire ve kum katkl, gzenekli, sert dokulu hamur. .S. 1.-2. yy.

173

301 A I, 2 PTR06 TBE - B / Roma Dolgu Y.: 12cm A..: 44cm 7.5 YR - 6/6 reddish yellow 2.5 YR - 5/8 red ( az iinde ve dnda az astarl) Hamur Tanm: Kum ve kire katkl yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Riley 1979, 342 Res.124, 883; Plz 1985 Res.11, 63. 64; Hayes 1991, 66 Lev. 24, 1; Forster 2001, 163 Res.4.14, b. Tarih: .S. 1.-2. yy. 302 A I, 3 PTR07 TBE / Teras II / Gney Dou Duvar Takibi (Yzey -10) ller: Y.: 8,5cm A..: 36cm Hamur Rengi: 2.5 YR - 6/6 light red Hamur Tanm: Kire, kum ve akl tanecii katkl gzenekli, pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Gasperetti 2003, 150 Lev. XCII, 34; Wintermeyer 2004, 98 Res. 762. Tarih: .S. 1.-2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 303 A I, 4 PTR06 TBE - B / Roma Dolgu Y.: 8,5cm A..: 40cm 10 YR - 7/3 very pale brown 5 Y 8/2 pale yellow Kire ve kum katkl yer yer kk gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Riley 1979, 342 Res.124, 886; Plz 1985, Res.11, 63.64; Berndt 2003, 91 Lev. 76, 95; Meri 2002, 109 Lev. 61, 713; Gasperetti 2003, 151 Lev. XCIII, 38; Wintermeyer 2004, 103 Res.840; Ldorf 2006 Lev. 22, 37. 38; Korkut 2007a 206, Res. 23, 25; Korkut 2007a, s. 206, 23; Korkut 2007c Res.8,45. Tarih: .S. 1.-2. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri:

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

174

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

304 A I, 5 PTR98 TN 8 Y.: 13,5cm A..: 34cm K..:26cm 10 YR - 7/4 very pale brown Kabn d yzeyinde hamur.la ayn renk ince astar var Hamur Tanm: Kum ve kire katkl, sk gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 303 Tarih: .S. 1.-2. yy. 305 A I, 6 PTR07 TBE - B/ Teras 1/ Dou / II. Duvar n / orta 2 Y.: 2,5cm A..: 28cm 2.5 YR - 6/8 light red youn ince kire ve youn kum katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Wintermeyer 2004, 106 Res. 906. Tarih: .. 1.- .S. 1. yy. 306 A II,1 PTR98 TN 1 (-11/+10) Y.:16,5cm A..: 39cm K..:30cm 10 YR - 8/4 very pale brown Kum ve kire katkl yer yer gzenekli, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Williams 1989, 81, Res. 47, 481. Tarih: .S. 6-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 307 A II, 2 PTR01 Hurmalk Hamam Y.: 15cm A..: 36cm K..:24cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow nce kum ve kire katkl yer yer kk gzenekli, pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 306 Tarih: .S. 6-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

175

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

308 A II, 3 PTR94 Hurmalk Hamam / 2 Nolu ilik Y.: 9,7cm A..: 30cm K..:14cm 2.5 YR - 6/8 light red 10 R - 6/8 light red nce kum ve kire katkl, dta ve ite gzenekli, az mikal, sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Robinson 1959, 66 Lev. 14 K 80; MitsopoulosLeon 1991, 140 Lev. 197 M3; Korkut 2007c 161, Res. 8, 48. Tarih: .S. 5.-6. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: 309 A II, 4 PTR03 Ana Cadde / Gney Kap 3 (Yzey / -110) Y.: 8cm A..:28cm 7.5 YR - 7/4 pink 5YR - 7/4 reddish yellow (zerindeki bezemeleri) Hamur Tanm: nce kire ve kum katkl gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Pellegrino 2007 Res. 13,14. Tarih: .S. 6.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 310 A II, 5 PTR03 Ana Cadde / Gney Kap (0/-135) Y.: 7,5cm A..: 22cm 5 YR - 7/6 reddish yellow 2.5 YR - 5/8 red (zerindeki bezemeleri) nci kum ve kire katkl, yer yer kk gzenekli sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 309 Tarih: .S. 6.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: 311 A III,1 PTR07 TBE / Teras 1 / Dou Duvar / Gney (-10) Y.: 5cm A..: 29cm 2.5 YR - 6/6 light red nce kum ve kire katkl, sert dokulu hamur. Berndt 2003, 301 Lev. 73, 13. .S. 1.-2. yy.

176

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih:

312 A III,2 PTR99 TN 1 Y.: 10cm A..: 30cm 2.5 YR - 5/6 red nce kum ve kire katkl, sert dokulu hamur. Uygun 2009, Lev. 65, 637. .S.1. yy. sonu 313 A IV, 1 PTR90 TN 10 (-85/-100) Y.: 8,5cm A..: 22cm 2.5 YR - 5/6 red Bol kire, kum ve mika katkl sert dokulu, gevrek hamur. ? 314 A IV,2 PTR90 TN 10 Y.: 4cm A..: 34cm 2.5 YR - 4/4 reddish brown 2.5 YR - 5/6 red ( az iinde ve dnda az astarl) ri kum, kire ve ince akl ta katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. ? 315 A V, 1 PTR 99 TN 3 Ocak (+ 10/-42) Y.: 11,5cm A..: 30cm 5 YR - 6/8 reddish yellow 2.5 YR - 5/8 red Kum ve kire katkl sert dokulu hamur. Hayes 1991, 208-209 Fig. 72, 20; Frat 1999, 360 Lev. 160, 716-717; Korkut Grosche 2007, 134, 212; Korkut 2007c, 166 Res. 12, 70. .S. 5.-7. yy.

177

316 A V, 2 PTR 05 Ana Cadde / Bat Stoa III (-170) Y.: 12,5cm A..: 40cm 7.5 YR - 7/6 reddish yellow 7.5 YR - 5/4 brown (ite koyu renk astarla verev izgiler var) Hamur Tanm: Kum ve kire katkl sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 315 Tarih: .S. 5.-7. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Havan Kolu: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kapak: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: 319 KP I, 1 PTR`01 Hurmalk Hamam / dou cadde Y.:4,6cm A..: 18,8cm Gley 1- 2,5 Black Kire, kum ve mika katkl sert dokulu hamur. Riley 1979, 321 Res. 119, 762-764; Anderson Stojanovic 1992, 95 Lev. 107, 811-813; Jurisic 2000, 36 Res. 25; Meri 2002, 102-107 Lev. 58, 676-684; .S. 1.-2 yy. 318 HK I-1 PTR 99 TN 9 Y.:3,5cm K..: 5,5cm 5 YR - 5/6 yellowish red Youn kire, kum ve mika katkl sert dokulu hamur. ? 317 AK I,1 PTR01 Hurmalk Hamam Y.: 6cm K..: 12cm 7.5 YR - 5/6 strong brown 10 R - 6/8 light red nce kum ve kire katkl, pudrams hamur. Berndt 2003 Lev. 80, 190,193; Wintermeyer 2004 Res.861.862. ?

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi:

Tarih:

178

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih:

320 KP I, 2 PTR`93 Hurmalk Hamam Y.: 3,6cm A..: 12cm 5YR - 4/4 reddish brown Bol miktarda kire ve kum tanecii, az miktarda mika tanecii katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 319 .S.1.-2. yy. 321 KP I, 3 PTR`93 Hurmalk Hamam Y.: 3,8cm A..:12,5cm 5YR - 4/3 reddish brown Kire, mika ve kum tanecikleri katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 319 .S.1.-2. yy. 322 KP I, 4 PTR`98 TN6 (-250/-330) Y.: 3,7cm A..:10cm 5YR - 6/8 reddish yellow Mika ve kire tanecikleri katkl, bol hava gzenei olan sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 319 .S. 1.-2. yy. 323 KP I, 5 PTR`98 TN 1 (0 -80) Y.: 4cm A..: 10,5cm 2,5YR - 5/8 red Kire ve mika tanecikleri katkl sert dokulu hamur. ve d yzey astarlanm. Bkz. Nr. 319 .S. 1.-2. yy.

179

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih:

324 KP I, 6 PTR`98 Nekropol (-65/-220) Y.: 3,7cm A..: 10,5cm 5YR - 6/6 reddish yellow 5YR - 6/6 reddish yellow Kum tanecikleri katkl, hava kabarcklar olan sert dokulu hamur. ve d yzey ince astarl. Bkz. Nr. 319 .S. 1.-2. yy. 325 KP I, 7 PTR`98 TN 8 (-40/-90) Y.: 2,5cm A..: 7,5cm 7,5YR - -6/4 light brown Kire, kum ve mika tanecikleri katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 319 .S. 1.-2. yy. 326 KP I, 8 PTR`06 TBE / Kuzey Roma Dolgu (-20/-60) Y.: 4,5cm A..: 16cm 5YR - 5/6 yellowish red 10 YR - 8/3 very pale brown Kire, kum ve mika tanecikleri katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 319 .S. 1.-2. yy. 327 KP I, 9 PTR Y.: 4,4cm A. : 14cm 7,5YR - 7/4 Pink ok az ince kum tanecikli, hava kabarcklar bulunan pudrams hamur. Bkz. Nr. 319 .S. 1.-2. yy.

180

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: HamurTanm:

328 KP I, 9 PTR`91 TN / Depo 3 Y.: 3,5cm A..: 14,3cm 2,5YR - 6/8 light red Kum, kire ve mika tanecikleri katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 319 .S.1.-2. yy. 329 KP I, 10 PTR`99 TN 9 / 10 Y.: 2,5cm A..: 6,4cm 5YR - 7/8 reddish yellow 10R 4/4 weak red Az miktarda kire tanecikleri katkl sert dokulu hamur. ve d yzey astarlanm. Bkz. Nr. 319 .S.1.-2.yy. 330 KP I, 11 PTR`01 Hurmalk Hamam / Dou Cadde Y.: 3,2cm A..: 6,5cm 2,5YR - 4/6 red Bol miktarda kire, kum ve mika tanecikleri katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 319 .S.1.-2. yy. 331 KP I, 12 PTR`95 Hurmalk Hamam / Calidarium / Kuzey (0/-120) Y.: 2,3cm A..: 8,2cm 2,5YR - 4/8 red 5YR - 4/1 Dark Gray Kire tanecikleri katkl, hava kabarcklar olan sert dokulu hamur. D yzeyi astarl. Tutaman ortasndaki delikten dolay i ksmda astar akmalar grlmektedir. Bkz. Nr. 319 .S. 1.-2. yy.

Tiplojik Benzerler: Tarih:

181

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih:

332 KP II, 1 PTR`99 TN 3 Y.: 6,5cm A..: 17,5cm 5YR - 6/6 reddish yellow Az kire tanecikleri katkl sert dokulu hamur. Eiwagner 1981, 48 Lev. 28, 487. .S. 1. yy. 333 KP II, 2 PTR`98 TN6 (-250/-330) Y.:3,5cm A..: 9cm 5YR - 6/6 reddish yellow Kire katkl sert dokulu hamur. Meri 2002, 102-107 Lev. 58, 683. .S. 1. yy. 334 KP II, 3 PTR`90 TN / L 60 Y.: 3,3cm A..: 8,7cm 2,5YR - 6/4 light yellowish brown Az miktarda kire ve mika tanecikleri katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 332 .S. 1. yy. 335 KP II, 4 PTR`06 TBE-B Roma Dolgu Y.:3cm A..: 6,5cm 7,5YR - 8/4 pink Az miktarda kumve mika katkl sert dokulu hamur. Williams 1989, 75 Lev. 41, 441. .S. 1.-2. yy.

182

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

336 KP III, 1 PTR`99 TN3 Ocak, (+10/-42) Y.: 2,9cm A..:13cm 2,5YR - 5/6 red Bol miktarda kire ve kum tanecikleri katkl sert dokulu hamur. Tekkk-Biken1996, 108 Res.63 D51; Wintermeyer 2004, 117 Res. 1068. ? 337 KP III, 2 PTR`01 Hurmalk Hamam / Dou Caddesi Y.: 2,1cm A..: 8,7cm 7,5YR - 6/4 light brown Mika ve kire tanecikleri katkl, hava kabarcklar olan sert dokulu hamur. AndersonStajanovic 1992, 116 Lev. 107, 909; Meri 2002, 102-107 Lev. 58, 684. .S. 1 yy. 338 KP III, 3 PTR`91 TN Y.: 3,3cm A. :15cm 5YR - 5/6 yellowish red Bol miktarda iri kum ve kire tanecikleri katkl sert dokulu hamur. Yzeyi iyi perdahlanmam ptrl. Tutaman i ksm merkezinde parmakla iz braklm. ? 339 KP IV, 1 PTR`98 TN (-205/-215) Y.: 5,2cm A..: 14,5cm 7,5YR - 4/3 brown 5YR - 4/3 reddish brown ok az miktarda mika tanecikleri katkl sert dokulu hamur. ve d yzey astarlanm. Williams 1989, 73 Lev. 40, 426; Tekocak 2006 Lev. 61, 313. Ge Roma

Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih:

183

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: l: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih:

340 KP IV, 2 PTR`03 Ana Cadde / Bat Stoa / Dolgu Y.: 3,1cm A..: 8cm 2,5YR - 5/6 red 2,5Y- 4/1 dark gray Az kire, kum ve mika katkl sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 339. Ge Roma 341 KP V, 1 PTR`96 Hurmalk Hamam / Caldarium (0 /-120) Y.:5,2cm A..: 7,5cm 2,5YR - 5/6 red Az miktarda kire ve mika tanecikleri katkl, hava kabarcklar bulunan sert dokulu hamur. ? 342 KP V, 2 PTR`03 Ana Cadde Gney Kap III / Stylobat Dzlemi / zemin Y.5,3cm A..: 13cm 5YR - 6/6 reddish yellow Kire, kum katkl gzenekli hamur. Deegest 2000, 144, 256 Res. 145. Ge Roma-Erken Bizans Dnemi 343 KP VI, 1 PTR`89 TN / L20 Y.: 8.6cm A..: 21cm 7,5YR - 6/6 reddish yellow Bol hava kabarckl, kire tanecikleri katkl sert dokulu hamur. ?

184

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih:

344 KP VII, 1 PTR` 01 Hurmalk Hamam Dou Y.: 4,8cm A. :17cm 2,5YR - 6/8 light red Bol kire tanecikleri katkl, hava kabarcklar olan sert dokulu hamur. D yzeyde parmak izleri verilmi halka eklinde. Degeest 2000, 143-144 Res.142-144. Ge Roma-Erken Bizans Dnemi 345 KP VII, 2 PTR` 94 Hurmalk Hamam / 2 Nolu lik Y.:3,7cm A. :15,5cm 2,5YR - 5/8 red Bol miktarda kire tanecikleri katkl, hava kabarcklar olan sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 344 Ge Roma-Erken Bizans Dnemi 346 KP VII, 3 PTR`99 TN 3 Y.: 3,4cm A..: 20cm 7,5YR - 6/6 reddish yellow Kire tanecikleri katkl hava kabarcklar olan sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 344 Ge Roma-Erken Bizans Dnemi 347 KPVIII, 1 PTR`95 Hurmalk Hamam Y.: 3,1cm A..: 10cm 7,5YR - 5/4 brown Az kire ve mika tanecikleri katkl yumuak dokulu hamur. Robinson 1959, 69 Lev. 14, K 119. .S. 3. yy.

185

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri:

348 KP VIII, 2 PTR`95 Hurmalk Hamam / Caldarium / Kuzey Dou Amas ller: Y.: 3,4cm A..:7,5cm Hamur Rengi: 7,5YR - 6/6 reddish yellow Hamur Tanm: Kire tanecikleri katkl hava gzenekleri bulunan sert dokulu hamur. Tiplojik Benzerler: Riley 1979, 366 Res. 132, 1050; AndersonStajanovic 1992, 97 Lev. 83, 713; Hayes 1992, 97 Res.35, 6; Hayes 1997 Lev. 35, 12. Tarih: Ge Roma Dnemi (.S. 5.-6. yy.) Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tiplojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 349 KP VIII, 3 PTR`98 TN2 (kesit) Y.: 2,5cm A..:9,7cm 5YR - 7/6 reddish yellow Kum ve kire tanecikleri katkl sert dokulu hamur. D yzey iyi perdahlanmam, przl. Bkz. Nr. 348 Ge Roma Dnemi (.S. 5.-6. yy.) 350 KP IX, 1 PTR03 Ana Cadde / Gney Kap 3 (-10 yrme zemini) Y.: 3,3cm A..: 7,2cm 5 YR - 5/8 yellowish red 5 YR 6/4 light reddish brown ok az ve ince kire katkl, sert dokulu hamur. Riley 1979, 369 Res.133, 1078. Ge Roma Dnemi

351 KP IX, 2 PTR01 Hurmalk Hamam Y.: 3cm 2.5 YR - 4/4 reddish brown Kire, kum ve akl ta katkl, sert, iyi pimi hamur. Hamur fazla piirme nedeniyle yanm durumdadr. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 350 Tarih: Ge Roma Dnemi

186

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm:

352 KP IX, 3 PTR01 Hurmalk Hamam Y.: 3,5cm 2.5 YR - 6/8 light red Kire ve mika katkl, sert dokulu, iyi pimi hamur. Tipolojik Benzerler: Bkz. Nr. 350 Tarih: Ge Roma Dnemi Kepe: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Havan: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: 354 HA I, 1 PTR 98 TN 3 Y.: 11,5cm A..: 34 cm. K..: 24 cm. 10 YR 7/3 very pale brown Hamurla ayn renk ok ince astarl ri kum, ince kire, kk akl katkl, gzenekli pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Riley 1979, 96 Res. 112, 669; Hayes 1991, 73 Res.26, 1,2,4; Hayes 1997, Res. 34, 3; Zsidi Balla 2000, 248 Res. 2, 1, 2; Hayes 2000, 296 Res. 29; Korkut 2007a 215, 43. Tarih: .S. 1.-3. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm: Tarih: 355 HA I, 2 PTR 99 Hurmalk Hamam Y.: 7 cm A..: 34 cm. 7,5 YR 6/6 reddish yellow 5 YR 8/3 pink nce kum ve kire katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. ? 353 KE I,1 PTR01 Hurmalk Hamam / Caldarium / kuzey ilik U: 13,4cm 2.5 YR - 6/8 light red Kire ve kum katkl, sert dokulu hamur. Korkut 2007c 155, Res. 4, 25. .S. 5. yy.

187

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Astar Rengi: Hamur Tanm:

356 HA I, 3 PTR 91 TN / K5 / Bat Y.:6 cm A..: 22 cm. K..: 11,5cm. 10 YR 7/4 very pale brown 10 YR 7/4 very pale Brown ( astar ok ince) kum, kire ve mika katkl, yer yer gzenekli pudrams hamur. Tipolojik Benzerler: Hayes 1997, 80 Res.34, 1. Tarih: .S. 1. yy. Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tarih: l Kab ? : Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: 359 K I,1 PTR99 TN1 (-53) Y.: 12,5cm K..: 2cm 10 YR - 7/2 light gray ok ince kum katkl, sert dokulu hamur. Riley 1979, 359 Res.130, 1003; Hayes 1983,132 Res.13, 170; Williams 1989, 100 Res. 63, 589; Hayes 1991, 74 Res. 23, 8.9.11; Anderson Stajanovic 1992, 124 Lev. 121, 1016; Vegas 1994, 359 Res.6, 86; Hayes 1997, 35 Res.12, 1; Korkut 2007a 218, 48. .S. 1.-2. yy. 357 HA I, 4 PTR 98 TN 2 (-70) 5 YR 7/8 reddish yellow ok iri kum, kk akl ve iri mikal, gzenekli sert dokulu hamur. ? 358 HA II, 1 PTR 07 TBE / Teras 1 / Dou Duvar / Roma Dolgu Y.: 6 cm A..: 20 cm. K..: 16 cm. 5 YR 6/6 reddish yellow Youn kum ve kire katkl, yer yer gzenekli sert dokulu hamur. .S. 1.-2. yy.

Tarih:

188

Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: Tipolojik Benzerler: Tarih:

360 K I,2 PTR99 TN1 (0/-100) Y.: 8cm K..: 1,5cm 10 YR - 8/2 very pale brown ok ince kum katkl, pudrams hamur. Bkz. Nr. 359 .S. 1.-2. yy. 361 K I,3 PTR93 Hurmalk Hamam Y.: 6,5cm K..: 2cm 10 YR - 7/6 yellow ok ince kire katkl, pudrams hamur. Bkz. Nr. 359 .S. 1.-2. yy. 362 K I,4 PTR94 Hurmalk Hamam Y.: 3,5cm A..: 5cm 7.5 YR - 7/4 pink ok ince kire katkl, ser dokulu hamur. Hayes 1983, 132 Res. 12, 164, Res.13, 168; Hayes 1997, 35 Res. 12, 1; Hbner 1997, 91 Res.1, 3; Thr 2005 Lev. 205, 884. .S. 1.-2. yy. 363 K I,5 PTR07 TBE / Teras / Gney Dou Duvar takibi (-10) Y.: 3cm A..: 6,5cm 5 YR - 8/2 pale yellow ok ince kum katkl temiz sert dokulu hamur. Bkz. Nr. 362 .S. 1.-2. yy.

189 Szge: Kat. No: Grup No: Envanter: Buluntu Yeri: ller: Hamur Rengi: Hamur Tanm: 364 S I,1 PTR 03 Ana Cadde / Gney Kap 3 (-110) Y.: 2,3cm K..:16cm 2.5 YR - 6/8 light red ri kum ve kire katkl,yer yer mikal sert dokulu hamur. Tipolojik Benzerler: Hayes 1992, 102 Res. 44, 116. Tarih: .S. 7. yy.

190

Tepecik Bey OG. 42 Saray 1% 10% Tepecik Nekropol 44%

Ana Cadde
Ana Cadde 8% Hurmalk Hamam 33%

Meclis Binas 4% Modestus Tak 0%

Hurmalk Hamam Meclis Binas Modestus Tak Tepecik Nekropol Tepecik Bey Saray OG. 42

GRAFK 1. Patara Roma Dnemi Gnlk Kullanm Seramiklerinin Buluntu Yerlerine Gre Saysal Dalm

Dier Seramikler 21%

Masa Kaplar Piirme Kaplar

Masa Kaplar 46%

Depolama Kaplar 4% Piirme Kaplar 29%

Depolama Kaplar Dier Seramikler

GRAFK 2. Patara Roma Dnemi Gnlk Kullanm Seramiklerinin Ana Gruplar erisindeki Saysal Dalm

191

60

50

mlek altl Bardak Kadeh Kase Marapa Tabak Tas Testi

40

30

20

10

GRAFK 3. Masa Kaplarnn Gruplara Gre Saysal Dalm

35 30 25 20 15 10 5 0

Gve Tencere Tava Mangal

GRAFK 4. Piirme Kaplarnn Gruplara Gre Saysal Dalm

192

12

Amphora

10

Depolama Seramikleri

GRAFK 5. Depolama Kaplarnn Gruplara Gre Saysal Dalm

Bakra
35

anak
30

Havan Kolu
25

Kapak
20

Kepe
15

Havan l Kab ? Szge

10

GRAFK 6. Dier Seramiklerin Gruplara Gre Saysal Dalm

193

TRKE mlek Altl Bardak Kadeh Kase Marapa Tabak Tas Testi

Ortalama Az ap 11-28 cm ? 10-12 cm 5-14 cm 5-10 cm 13-28 cm 13-16 cm 3-9,5 cm

Ortalama Ykseklik 4-5cm ? 7-8cm 2-8 cm 8-12 cm 3-5,5 cm ? 15-25 cm

NGLZCE Pot Stand Beaker Glass Goblet Bowl Handled Jar Cup Plate

ALMANCA Standring Becher Kelch Schale Henkelbecher Teller Napf

LATNCE

YUNANCA

Poculum Calix Acetabulum Cupellae Cupulae Catinus Catillus

Jug Pitcher

Krug Kanne

Lagoena

Lagynos Oinochoe Lekytos Lopas Puraunon

Gve Mangal Tava Tencere Amphora Depolama Seramii Bakra anak Kapak Havan l Kab?

14-28 cm ? 14-30 cm 11-21 cm ? 18-48 cm 23-29 cm 25-44 cm 6,5- 20 cm 20-34 cm 3-3,5 cm

5-? cm ? 4-7 cm 21-35 cm ? ? 24 cm 10-16 cm 2-7 cm 6-12 cm ?

Casseroles Brazier Pan

Kasserollen Kohlenbecken Pfanne

Aula

Cooking Pots Kochtopf

Bridum, Frixorium Patina Cacabus Chytropus Cortina Amphora

Tagenon Chytra Amphora Pithos

Storage Vats Tub / Bucket Basin Lid Eimer Schssel Deckel Mrserschale Massgef

Dolium

Lekane Operculum Mortarium MortarioFricare MortarioTerere Thyeia Higdiks

TABLO 1. Seramik Formlarnn Terminolojisi

194 LEVHA DZN Levha 1-37 Patara Roma Dnemi Gnlk Kullanm Seramik izimleri Resim 1-10. Patara Roma Dnemi Gnlk Kullanm Seramiklerinden rnekler izim 1. Patara Kent Plan, bkz.: F. Ik Patara. The History and Ruins of the Capital City of Lycian League (2000) 172-173. izim 2. Patara Tepecik Nekropol Seramik Frn - Kesit izim 3. Gnlk Frn Kompleksi - Plan, bkz.: . zdoru-E. Dk, Patara Seramik Frnlar, bkz.: B. Karasu (Ed.) Uluslar aras Katlml Seramik, Cam, Emaye, Sr ve Boya Semineri 26-28 Kasm 2007 Eskiehir (2007) iz.1. izim 4. Tepecik Seramik lii - Plan , bkz.: B. Varkvan, Patarada bir Seramik lii, Adalya V 2001-2002 Res. 1.

195

196

197

198

199

200

201

202

203

204

205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217

218

219

220

221

222

223

224

225

226

227

228

229

230

231

RESM 1

RESM 2

RESM 3

RESM 4

232

RESM 5

RESM 6

RESM 7

233

RESM 8

RESM 9

234

RESM 10

235

Tepecik Bey Evi

Tepecik Nekropol Modestus Tak Hurmalk Hamam

Ana Cadde

Meclis Binas

ZM 1

ZM 2

236

ZM 3

ZM 4

237

ZGEM Ad ve SOYADI Doum Tarihi ve Yeri Medeni Durumu Eitim Durumu Mezun Olduu Lise Lisans Diplomas Ykseklisans Diplomas Tez Konusu Yabanc Dil / Diller : ili Lisesi : Akdeniz niversitesi / Klasik Arkeoloji Blm (2005) : Akdeniz niversitesi / SBE (2009) : Patara Roma Dnemi Gnlk Kullanm Seramikleri : Almanca : Bilsen . zdemir : 09. 11. 1983 Kastamonu : Evli

Bilimsel Faaliyetler Uluslar aras bilimsel toplatlarda sunulan ve yaynlanan bildiriler

T. Korkut - B. . Ercan, "Roman Meals and Cooking Ware in Lycia: An Experimental Practice in Archaeology", Akdeniz Kltrlerinde Yemek Kavramna Bilisel Yaklamlar, 7-8 Mays 2008 Girne. T. Korkut B. . Ercan, Tiyatro bkz.: H. Ik, Tlos 2007 Yl Kaz Etkinlikleri, KST 30, 2008, 355370. Hakemli dergilerde yaynlanan makaleler T. Korkut - B. . Ercan, "Roman Meals and Cooking Ware in Lycia: An Experimental Practice in Archaeology", Akdeniz Sanat Dergisi 1, Akdeniz niversitesi Gzel Sanatlar Fakltesi Yayn, 2008, 95 - 106.

Deneyimi Stajlar Projeler : 2002-2005 Patara Kazlar : 2002T.C. Kltr ve Turizm Bakanl Akdeniz niversitesi Patara Kazs 2005T.C. Kltr ve Turizm Bakanl Akdeniz niversitesi Tlos Kazs : 2007Akdeniz niversitesi Sosyal Bilimler Enstits : Akdeniz niversitesi / Fen-Edebiyat Fakltesi /Arkeoloji Blm-Antalya : 0242 310 61 40

alt Kurumlar Adres Tel.

238