Politik Egemenlik ve Ekonomik Bagmszlk

Ernesto Che Guevara

(Trke evirisi: Che Guevara, Politik Yazlar, Yar Yaynlar, Ocak 1991)

Szlerime ba larken tm Kbal izleyicilerimi selamlamay grev bilis rim. Ayrca, dogrudan dogruya i i ve kyllerimize ula an bu tr bir halk s s egitimi programnn nemini de yolda larmza hatrlatmak isterim. Amas cmz, devrimci geregi, zellikle bu geregi arptmak iin uydurulmu bir s dilin btn yapaylgndan arndrarak dinleyicilerimize sunmaktr. Bu konferans dizisini ba latmak bana onur veriyor. nce, yolda mz s s Raul Castronun bu grevi stlenmesi d nlm t, ancak ekonomik kos s nular ele alndg iin, Raul ilk konu may benim yapmam istedi. Devrimin s askerleri olarak, greve agrldgmzda, bizden istenen al malar derhal s yapyoruz. Bu nedenle, sk sk, ideal bir egitim almadgmz konulara da el atmak zorunda kalyoruz. Bu kez de byle oldu: Politik egemenlik ve eko nomik bagmszlk konusunun ta dg byk nemi basit kelimelerle, hers kesin anlayabilecegi biimde aklamaya al acagm. Bu iki terimin birbirs ine sk skya bagl oldugunu da belirtmeliyim. Bu iki byk amatan biri digerinden nce gelebilir Kbada bir zamanlar grldg gibi ama zorunlu olarak bu iki kavram ayrlmazdr ve ksa bir sre iinde birle irler. s Baz hallerde bu birle me olumlu biimde gerekle ir, politik bagmszlgn s s kazanan ve ardndan hemen ekonomik bagmszlgn elde etmek iin m cadeleye atlan Kba rnegindeki gibi. Bazen de, politik bagmszlga eri s mekle ya da bu amaca ynelmekle birlikte, ekonomik bagmszlklarn g vence altna alamadklarndan politik bagmszlklarnn da zayamasna,
Halk niversitesi adl televizyon dizisinin ilk programnda 20 Mart 1960 gn yaplan konu ma. Dizi, devrim liderlerinin konu malarndan olu uyor, pazar gnleri canl s s s olarak yaynlanyor, soru-cevap ve tart malarla tamamlanyordu. Kbadaki ekonomik ges li meleri konu alan bu sohbet stdyoda birka yz izleyicinin huzurunda yaplm , ilk kez s s 23 Mart 1960da Hoyda (Bugn) yaynlanm tr. s

 sonunda tmyle yitip gitmesine yolaan lkelerde oldugu gibi sonu olumsuzdur. Simdiki devrimci grevimiz, yalnzca tehditlerle dolu bugnmz degil, gelecegimizi de d nmektir. s Gnmzn parolas planlamadr. Kbada, gelecek yllarda ortaya kacak tm sorunlarn zm bilinli ve aklc biimde programlanmaldr. Yalnzca, hemen simdi, ya da az bir sre sonra ugrayacagmz bir saldrya kar lk vermeyi veya kar saldrya gemeyi d nmekle yetinemeyiz. Ges s s lecegi nceden grmemizi saglayacak tam bir plan hazrlamak iin srekli aba harcamalyz. Devrimin adamlar geleceklerine dogru bilinli admlarla ilerlemelidir, fakat, devrimin adamlarnn bunu yapmas yetmez, tmyle Kba halknn, tm devrimci ilkeleri tam anlamyla anlamas ve bazlar nn ku kuyla baktg bugnlerin tesinde, mutlu ve sanl yarnlarn bizi s bekledigini bilmesi gerekir. Gerekte, Amerikada zgrlgn temel ta n s biz koyduk, byle bir programn nemi bundandr, bir mesaj olan herkes bunu bildirmelidir. Yeni bir ey degil bu: Ba bakanmz kameralarn nnde s s grndgnde, ancak onun gibi byk bir egitimcinin verebilecegi sahane dersler veriyor. Egitim programmz da planladk, ayr ayr zel konular biiminde sunmak istiyoruz. Yalnzca rportajlarda sorulacak sorulara ce vap vermekle yetinmeyecegiz. Simdi, daha nce de belirttigim gibi, bugnk konumuz olan politik egemenlik ve ekonomik bagmszlga gelelim. Srekli birlikte olmas gereken bu iki terimin, bu iki kavramn gerege dn mesi iin devrimin su sralar harcadg abalardan szetmeden nce, s bunlar sizin iin tanmlamamz ve aklamamz gerekir. Tanmlar hibir zaman doyurucu degildir, terimleri dondurur ve canszla trrlar, yine de s bu ikiz terimler konusunda sizlere genel bir gr kazandrmalyz. Bazs lar egemenligin ne oldugunu anlamyor (ya da anlamak istemiyor, o da ayn kapya kar) ve lkemiz benim de katlma onuruna eri tigim, Sovyets ler Birligiyle imzalanan ticaret anla mas gibi bir anla ma imzalayp ons s lardan kredi aldgnda deliye dnyorlar. Egemenlik mcadelesinin LatinAmerika tarihinde ncleri vardr. Daha iki gn nce, Meksikada petrol sirketlerinin1 General Lazano Cardenas hkmeti zamannda kamula t s rlmasnn yldnmyd. Biz genler, o sralarda ocuktuk; yirmi yldan fazla zaman geti aradan. Olayn, o gnn ko ullarnda, Amerikada yarats tg soku tam anlamyla hatrlayamyoruz. Ama, ne olursa olsun, sulamalar su anda Kbaya ve daha yakn bir gemi te Guatemalaya yneltilen s lerin, bir de ki i olarak benim ya adklarmn aynyd. Gelecekte, zgrlk s s yolunda, saglam admlarla ilerlemeye karar verecek olan tm uluslar ayn sulamalara ugrayacaklardr. Su an, hi abartmasz sunu ne srebiliriz: Li
1

1938de, Meksikada, Ingiliz ve ABD mlkiyetindeki petrol sirketleri.

 der bir lkenin nemini ve drstlgn belirleyen, Amerika Birle ik Devs letlerinin byk i adamlar, byk basn organlar, k e yazarlar ve diger s s szcleridir, yalnz, sylediklerini tersine evirmek ko uluyla. Bir lidere, ne s yolda demektir. Bugn biz, en denli saldrlyorsa, o denli iyi ve o denli dogru ok saldrlan lke ve hkmet olma ayrcalgna sahibiz. Yalnzca su an iin de degil, tm Latin-Amerika tarihi gznne getirilirse, ne Guatemala, ne de 1938 yada 1936da General Cardenas kamula trmay emrettiginde Meks sika bizim kadar saldrya ugram tr. O zamanlarda, petrol Meksikann s hayatnda ok nemli bir rol oynuyordu. Bizim iinse seker ayn derecede nemlidir: Tek pazara sunulan tek cins rn olmas szkonusudur. Gericiligin szcleri eker olmazsa lke batar diye avaz avaz bagrs yor. Bu pazar artk sekerimizi satn almazsa lkenin iasna kesin gzyle bakyorlar. Sanki sekerimizi satn alanlarn biricik istegi bize yardm et mekmi gibi. Yzyllar boyunca, politik iktidar nce kle sahiplerinin, daha s sonra feodal derebeylerinin elinde kald; bunlar, d manlarna, kendilerine s ba kaldranlara ve ezilenlere kar sava larn kolayla trmak iin gc, is s s s lerinden birine, onlar birle tiren birine, en kararl, belki de en zalim olana s devrediyorlard. Bu ki i kral, lke yneticisi oluyor, despot kesiliyor, tarih s dnemleri boyunca, basksn yava yava arttrarak, iradesini mutlak ks s lana dek, zorla kabul ettirmeyi srdryordu. Elbette, burada insanlgn tm tarihini anlatacak degiliz. Hem, krallarn zaman geti artk. Avrupada birka rnegi kald yalnz. Fulgencio Batista hibir zaman kendisine I. Fulgencio dedirtmek istememi tir. Birka gl s kom usunun onu ba kan olarak tanmas, ordusundaki subaylarn ona sayg s s duymas yeterliydi. Bylelikle ziksel iktidarn, maddi gcn, lm aygt nn sahipleri onun buyrugu altna giriyor, ilerinden en gls, en zalimi ve yabanc dostlarnca en iyi korunan oldugundan onu destekliyor ve kar s snda boyun egiyorlard. Bugn tasz krallar var, tekeller bunlar, tm lkelerin, bazan da tm ktalarn gerek efendileri. Afrikann, Asyann byk bir ksmnn ve ne yazk ki Latin Amerikamzn durumu byle. Bir zaman lar, tm dnyay bile ele geirmeyi denediler. Bunun en arpc rnegi, b yk Alman tekellerinin temsilcisi Hitlerin, rk stnlg savn dnyaya 40 milyon cana kyan bir sava n zoruyla kabul ettirmeye kalk masdr. s s Tekellerin nemi ok byktr, ylesine byktr ki, cumhuriyetleri mizden bir ogundaki politik iktidar ortadan kaldrabilir. Birka yl nce Papininin bir denemesini okumu tum. yknn kahraman Gog bir cums huriyet satnalr ve bu lkenin cumhurba kanlarna, meclislere, ordulara s sahip oldugunu sandgn, bu yzden de kendini egemen saydgn, oysaki

 aslnda satlm oldugunu syler.2 Bu karikatr gerege uyuyor. Baz cums huriyetler zorunlu olan tm biimsel nitelikleri ta makla birlikte, aslnda s gc her eye yeten, nefret edilen avukat sahibi simdi lm olan United s s Fruit Companynin. .??) iradesine bagmldrlar. [bu cmle?] Daha ba kas lar Standard Oil ya da diger petrol tekellerine bagl, yahut da kalay krallarnn, kahve tccarlarnn kontrol altndadr. Bunlar Afrika ve Asyann szn etmeksizin ktamzdan verdigimiz baz rneklerdir. Ba ka bir deyi le, politik egemenlik yalnzca biimsel tanmlamalarla s s aklanamayacak bir kavramdr. Derinlere inmeli, kkenleri ara trmalyz. s Tm dnyada ders kitaplar, yasalar ve politikaclar, ulusal politik egemen s ligin, agda egemen devlet kavramndan ayr d nlemeyecegini ne ss rerler. Bu byle olmasayd, baz gler smrgelerini zgr ortak devletler diye nitelendirmez, smrgeciligi ba ka terimler altnda gizlemeye abalas mazlard.3 Her ulusun egemenlikten az ya da ok yararlanacagn, tmden yararla nacagn, ya da hi yararlanmayacagn belirleyen rejim biimine bu uluslar kendileri karar verirler. Fakat, ulusal egemenlik her eyden nce bir lkenin s i i lerine kimseyi kar trmama hakk, bir halkn kendisine en uygun hks s met biimini ve hayat tarzn seme hakkdr. Bu, ulusun iradesine bagldr ve bir hkmetin kalmasna ya da gitmesine ancak bu ulus karar verebilmelidir. Fakat tm bu politik egemenlik, ulusal egemenlik ilkesi, ekonomik bagmszlkla birlikte ele alnmazlarsa bo laar olmaktan ileri gidemezler. s Konu mamzn ba nda politik egemenlikle ekonomik bagmszlgn birs s birinden ayrlmaz oldugunu sylemi tik. Bir lkenin kendi ekonomisi yoksa, s yabanc sermaye buraya sokuluyorsa, o lke bagml oldugu gcn koruyu culugundan kurtulamaz. Hele kendisine ekonomik adan egemen olan lkeyle kar eli kisine d erse iradesini hi kabul ettiremez. Bu d nce, s s s henz Kba halk iin kesinlikle aklga kavu mu degildir, daha srarla s s stnde durmalyz bu konunun. Ocak 1959da temeli atlan politik egemen lik, ancak tam ekonomik bagmszlga kavu tugumuzda glenecektir. Her s gn ekonomik bagmszlgmz iin yeni nlemler alrsak dogru yolda oldu gumuzu syleyebiliriz. Eger hkmetin nlemleri bu ilerlemeyi durdurur ya da bir adm geri ekilmemize neden olursa her ey mahvolur, yine, kanls maz olarak, her lkenin ve her toplumsal yapnn niteliklerine gre az ok gizlenmi smrge sistemlerinden birinin paras olmaya dogru gerisin gers iye yol almaya ba larz. s
2 Giovanni Papini (1881-1956): Italyan sair ve hikaye yazar, ayn zamanda edebiyat ele s tirmeni. Guevara burada onun Gog ve Magog adl denemesinden szediyor. 3 ABD smrgesi Puerto Rico zgr Ortak Devletinden szediliyor.

Bugn, bu kavramlar anlamak ok nemlidir. Salt kaba kuvvetle bir l kenin politik egemenligini bogmak ok gle ti. En yeni iki rnek, Ingiliz ve s Fransz smrgecilerinin Msrda Port-Saide acmaszca ve alaka saldrmalar, bir de ABDnin Lbnana asker kartmasdr.4 Fakat deniz erleri ar tk eskisi gibi hibir zarara ugramakszn ba ka lkelere gnderilemiyor ve s baz byk tekellerin karlar sarsld diye bir lkeyi i gal etmektense yas lan aglar rmek ok daha kolaydr. Birle mi Milletlerin varoldugu, halklas s rn seslerini duyurmak, oylarn kullanmak istedigi gnmz ko ullarnda, s egemenliginden yararlanma hakkn isteyen bir lkeyi istila etmek ok zor la m tr. Ilgili lkedeki ve tm dnyadaki kamuoyunu susturmak da kolay s s i degildir. Ortam hazrlamak ve mdahaleyi igren grnmnden kurtars mak iin ok byk bir propaganda abasna giri mek gerekmektedir. s s I te bize yaplmaya al lan da kesinlikle budur. Kbay bagml kls mak iin her eyin yapldgn ve bunu nleme grevinin de bize d tgn s s her frsatta srarla belirtmeliyiz. Bize ekonomik bakmdan istedikleri kadar saldrsnlar, biz de bilincimizi ylesine saglamla trmalyz ki maddi ynden s tekelciler bize kendi lkelerinin askerleri ya da ba ka lkelerden kiraladks lar askerlerle saldrdklarnda deyecekleri bedel, onlar bu i e kalk maks s tan onlar caydracak kadar yksek olsun. Bu lkedeki devrimi gerekirse kanl biimde ezmeye hazrlanyorlar, tek sebep de lkemizi tam zgrlge kavu turacak ve ekonomik zgrlgmz politik zgrlgmze ve bugn s eri tigimiz politik olgunluga yara r dzeye ykseltecek rnek nlemler alas s rak ekonomik zgrlk yolunda ilerlememizdir. Siyasi iktidar ele geirdik. Halkn smsk elinde tuttugu bu iktidarla kurtulu mcadelemizi ba lattk. Halkn kar ve zlemlerine cevap veren s s bir iktidar olmakszn egemenlik hayal bile edilemez. Halk iktidar, yalnzca bakanlar kurulu, polis rgt, mahkemeler ve tm hkmet organlarnn halkn elinde bulunmas anlamna gelmez, ekonomik kurulu lar da s halkn eline gemelidir. Devrimci iktidar ya da politik egemenlik, ulusal ege menligin tam anlamyla gerekle mesi iin ekonominin fethedilmesini sags layacak aratr. Kba iin konu acak olursak, bunun anlam, Kbada, her s bakmdan yalnzca Kballarn sznn getigi, yani politikadan tutun da topragmzn zenginliklerinin ve endstrimizin mlkiyetine varana kadar her konuda ancak ve ancak Kballarn szsahibi olmasn saglamak iin devrimci hkmetin bir ara oldugudur.
1956 Ekim-Kasm aylarnda, Msr, Ingiliz, Fransz ve Israil birliklerinin saldrsna ugrad. Bu olay Svey Kanalnn millile tirilmesinden hemen sonra olmu tur. 1958 Tems s s muzunda, Washington halkn kar ktg ABD yanls rejimi desteklemek zere Lbnana s 15.000 deniz askeri kartt.
4

 Kbann ekonomik adan bagmsz olduguna henz sehitlerimizin me zarlar zerine yemin edemiyoruz. Amerika Birle ik Devletlerinde durdurus lan bir gemi Kbada bir fabrikay felce ugratabildigi, herhangi bir tekelin herhangi bir buyrugunun bir i merkezindeki al malar durdurabildigi ss s rece de yemin edemeyecegiz. Kba tm olanaklarn seferber ettiginde, tm dogal zenginliklerinden yararlanabildiginde ve tm dnyayla ticaret anla s malar imzalayarak, hayata geirdigimiz planlamann erevesi iinde, tm fabrika ve iftliklerin retimi srdrmesini, retim temposunun d memes sini gvence altna aldgnda bagmsz olacaktr. Kesinlikle belirtebilecegimiz gerek, 1 Ocak 1959da, devrimimizin zafer gnnde, halk iktidarnn kuruldugu, atlan bu ilk admla, Kbann ulusal politik egemenligini elde ettigidir. Bugn, giderek Kba tarihinde olaganst bir yeni yln ba lamas, yeni s bir agn ba langc olarak belirginle iyor. Bunun yalnz Kba iin degil, s s tm Latin Amerika iin yeni bir agn ba langc olduguna inanmaktan s mutluluk duyuyoruz. Kba iin bu 1 Ocak, 26 Temmuz 1953n, 12 Agus5 tos 1933n, 24 Subat 1895in ve 10 Ekim 1868in sonucudur. Ama, Latin Amerika iin de sanl bir gnn tarihidir bu. Bugn, belki de yukar Peruda, Murillonun ba kaldrdg 25 Mays 1809un ya da Buenos Airesde Ak Mecs lisin al malara ba ladg 25 Mays 1810un, veyahut da, XX. yzyl ba las s s rnda, Latin Amerika halklarnn politik bagmszlklar ugruna sava maya s ba ladklar herhangi bir tarihin devam olabilir.6 s Kba halknn ylesine yksek bir bedel kar lgnda ula tg bugn, bu s s 1 Ocak, ulusun olu mas iin verilen mcadeleden ba layarak; egemenlik s s iin, anayurt iin, Kbann zgrlg ve tam politik ve ekonomik bagmsz lg ugruna srdrlen mcadele a amalarndan geen nice ve nice Kbal s ku agnn sava larn zetler. Kimse bugnden kanl, hatta muhte em ve s s s belirleyici bir dnemin sonu olarak szedemez artk. Kbann tarihi gndr bu. O 1 Ocak, Fulgencio Batistann, bu yerel Weylerin7 despotluk d 26 Temmuz 1953: Fidel Castro komutasnda Moncada K lasna saldr. 12 Agustos s 1933: Diktatr Gerardo Machadonun kitle ayaklanmas sonucunda kovulmas. 24 Subat 1895: Kbann Ispanyaya kar bagmszlk sava nn son a amasnn ba lamas. 10 Ekim s s s s 1868: Carlos Manuel de Cespedesin Yara agrs ile bagmszlk sava nn ilk a amasnn s s ba lamas. s 6 1809da, yukar Peruda (bugnk Bolivya) Pedro Domingo Murillonun nderliginde Ispanyol ynetimine kar ilk ayaklanmalardan biri ba gsterdi. Bu isyan, yenilgiye ugrad s s ve Murillo aslarak idam edildi. 1810da Buenos Aires de, Cabildo Abierto (Ak Meclis) denilen zerk bir hkmet ynetimi kuruldu. 7 Valeriano Weyler y Nicolau, 1895-98 bagmszlk sava nda Kbada Ispanyol glers inin komutanyd. zellikle yakalanan bagmszlk sava larn i kenceyle ldrtmesiyle s s n yapm t. s
5

zeninin lm tarihi, siyasi bakmdan zgr ve egemen, en yce yasa olarak insan onurunu tanyan gerek halk cumhuriyetinin dogum tarihidir. O 1 Ocak, bizden nce gelen tm sehitlerin, Narciso Lopez, Ignacio Ag ramonte ve Carlos Manuel de Cespedesi izleyen Jos Marti, Antonio Maceo, Maximo Gomez, Calixto Garcia, [Guillermo] Moncada ve Juah Gualberto Gomezin ve onlar izleyen cumhuriyet tarihimizin sehitler takm yldznn, [Julio Antonio] Mellalarn, [Antonio] Guiteraslarn, Frank Paislerin, Jose Antonio Echeverrialarn ve Camilo Cienfuegoslarn zafer gndr. Fidel, varlgn tmyle halk iin sava maya adadg andan beri mambi8 s ordusunun devam olan Direni Ordumuzu yaratan, hayranlk verici Kba s halknn ortak kahramanlgn mmkn klan bu tarihin devrimci degeri nin yceliginin bilincindeydi. Bu nedenle, Fidel, ele alnacak herhangi bir i i, efsanevi Granma kartmas srasnda hayatta kalan bir avu ki iyi beks s leyen grevle kar la trmay sever. Onlar Granmadan ktklarnda, tm s s ki isel umutlar geride kalm t. Sava ba lam t, tm bir halkn zafere ers s s s s i mesi ya da yenilmesi szkonusuydu. Bu nedenle, bu byk inan ve Fis delle halk arasndaki ok sk bagllk nedeniyle, komutanmz sava n en s g anlarnda bile zayk gstermedi, umudunu yitirmedi. nk, mca delenin Sierra Maestra daglar ile snrl olmadgn, yalnz olmadklarn, Kbann her yerinde, bir adam ya da bir kadnn onur sancagn ykselttigi her yerde mcadelenin srdgn biliyordu. Fidel sava n, bugnk ms cadelemiz gibi, tm Kba halknn zaferini ya da yenilgisini belirleyecegini biliyordu. Onun nl szn bilirsiniz. Bugn de ayn kelimelerin zerinde srarla durur: Ya hep birlikte kurtulacagz, ya da hep birlikte yokolacagz. nk, Granma kartmasn izleyen gnlerde engellerin a lmas zordu. s Fakat bugn sava larmz birlerle, onlarla degil, milyonlarla saylr. Tm s Kba zgrlk iin, anayurdun gelecegi ve onuru iin sava lacak bir Sierra s Maestraya dn m tr. Ayn zamanda tm Latin Amerika iin sava yos s s ruz, nk ne yazk ki, lkelerimiz arasnda yalnz Kba her an sava maya s hazr durumda. Kbann sava tm Latin Amerikann sava dr. Bir anlamda tm kta s s asndan belirleyici degildir bu sava . Kba sava ta yenik d se, Latin s s s Amerika yenilmi saylmaz. Ama Kba sava kazanrsa Latin Amerika zas s fer kazanm demektir. Adamzn nemi bundan ileri gelir, bu kt rnegi s ortadan kaldrmak istemeleri bundandr. 1956da, stratejik hedef, yani sa va mzn genel amac, Batista diktatrlgn devirmek, ba ka bir deyi le, s s s yabanc tekellerin ayaklar altnda ignedigi demokrasi ilkelerini geri get8

Mambi Ordusu: Ispanyaya kar bagmszlk sava larnda Kbal sava lara verilen s s s

ad.

 irmek, lkemizin bagmszlgn ve egemenligini saglamakt. 10 Mart 19529 gnnden ba layarak tm Kba bir k laya dn trld, bizim simdi yens s s 10 iden halka devrettiklerimize benzer bir k laya. 10 Mart bir insann degil, s bir tabakann, bir grubun, ilerinden en hrsls, en gzn budaktan saknmayan olan tarihimizin I. Fulgenciosunun komutas altndaki bir takm ayrcalkl ki ilerin eseriydi. Bu tabaka, lkemizin gerici snfnn, byk s toprak sahiplerinin, asalak sermayedarlarn karlarn savunuyordu ve ya banc sermayeye gbek bagyla baglyd. Olduka kalabalktlar, sonra da sihirli degnekle dokunulmu gibi kaybolup gitti bu yaratklar; satlk ucuz s politikaclardan ba kanlk saraynn koridorlarn ar nlayan gazetecilere, s s grev krclardan, kumar ve fuhu prenslerine varncaya kadar her trls s vard aralarnda. Devrimin o andaki temel stratejik hedene 1 Ocakta eri ildi. A ag yus s kar yedi yldan beri Kbay kana bogan zorbalk dzeni ala ag edildi. Fas kat, bilinli bir devrim olan devrimimiz politik egemenlikle ekonomik ba gmszlgn birbirinden ayrlmaz oldugunu bilir. Devrimimiz, 1930lu yllardaki yanl lar yinelemek istemiyor. Bir adas mn, belirli bir snfn ya da kurulu dzenin temsilcisi oldugu, tm kurulu dzen yklmadka, halk d manlarnn yeni bir adam ortaya karacag s 11 s d nlmeden defedilmesi bir eyi degi tirmez. Devrim Kbay saran hass s talg kknden skp atmaldr. Martiye yknerek, onun syledigi gibi, radikal, kklere kadar inen anlamna gelir diye tekrarlamalyz. Kkten ol mayan ve insanlarn gvenligine, mutluluguna hizmet etmeyen seylere ra dikal denemez. Fidel yeni bir tanm getirmi tir: Bu devrimin amac hakszs lklar kknden koparp atmaktr. Martininkinden farkl kelimelerle sy lendigi halde ayn anlama gelir. Bir kez genel stratejik hedefe ula ldktan, s despotluk dzeni devrilip halktan dogan, halka kar sorumlu ve silahl kolu s bundan byle halk ordusu olan devrimci iktidar kurulduktan sonra, bu ikti darn nndeki stratejik hedef, ekonomik bagmszlg elde etmek, yani tam ulusal egemenligi yeniden kazanmaktr. Mcadelemizde, dnn taktik hedeeri Sierra, dzlkler, Santa Clara, Ba kanlk Saray, Camp Columbia, ya da retim merkezleriydi; bunlar dogs rudan saldryla, ku atmayla ya da yeralt eylemleriyle ele geirmek geres
Batistann seimlerden nceki hkmet darbesinin tarihi. Fidel Castronun Tarih Beni Hakl karacaktrda ortaya koydugu amaca uygun olarak, devrimci hkmet Batista ordusunun k lalarn, okullara dn trmeye ba lam t. s s s s 11 1933-35teki devrimci ayaklanma diktatr Gerarpo Machadonun yurt d na kovulmas s gibi ba arl bir sonuca varmakla birlikte Kbay ABDnin yar-smrgesi olmaktan kurs taramam t. Bu olayn ardndan, Kbada iktidara gelen gl adam Fulgencio Batista s idi.
10 9

kiyordu. Bugnk taktik hedeerse, byk stratejik hedef olan ulusal ekonominin kurtulu una ula mak zere lkenin sanayile mesine temel olacak s s s tarm reformunun zaferi, d ticaretin e itlilik kazanmas ve halkn ya ama s s s dzeyinin ykseltilmesidir. Simdi, ekonomi alan bizim temel sava cephemizdir. Daha ba ka son de s s rece nemli grevlerimiz de var, rnegin egitim. Bir sre nce, ekonomi sa va iin gerekli teknik elemanlarn yeti tirilmesine olanak saglayacak olan s s egitimin neminden szetmi tik. Yine de, kendiliginden de anla ldg gibi, s s bu sava ta en nemli cephe ekonomi alandr, egitimse bu sava iin olanaks s larn elverdigi en iyi ko ullarda subaylar hazrlamay ama edinmi tir. s s Kendime asker diyebilirim, halkn iinden km , yalnzca bir agrya s uyarak silaha sarlm , gerektigi zaman grevini yerine getirmi , simdi de s s hepinizin bildigi grevi stlenmi bir askerim. Ama, ekonomi uzman oldus gumu ne sremem. Tm devrim sava lar gibi, yerle tirildigim yeni sis s perde, devrimin geleceginin bagl oldugu lke ekonomisinin kaderi iin herkesten fazla endi e duyuyorum. Ekonomi alanndaki sava , Sierrada srs s drdklerimizden ok farkl. Orada belirli konumlarda sava mak szkonus suydu, beklenmedik ko ullar hemen hemen hi ortaya kmazd, askeri birs likler biraraya toplanr ve saldrlar byk bir dikkatle hazrlanrd. Simd iyse kazanlacak zaferler al maya, kararllga ve planlamaya bagldr. Bu s sava , ortakla a kahramanlk, herkesten fedakarlk ister. Bir gn, bir hafta s s ya da bir ay srecek de degildir. ok uzun srelidir bu sava , arazinin tm s niteliklerini iyice grenmezsek, d man cephesiyle ilgili bilgileri tekrar teks rar incelemezsek sava daha da uzun srecek, yalnzlgmz daha da artas caktr. s e itli silahlarla arp abiliriz bu sava ta. I ilerin, cretlerinin s s s %4yle12 sanayiye katkda bulunmasndan tutun da tm kooperatierde, al maya ulusal ekonomimizde bugne dek bilinmeyen narenciye i leme s s kimyas, agr kimya ve demir-elik sanayisi gibi yeni endstri dallar kurmaya varncaya kadar pek ok yollara ba vurabiliriz. Ancak, ana stratejik s hedef bunu durmakszn vurgulamalyz ulusal egemenligin fethedilmesidir. Herhangi bir seyi fethetmek, diger kelimelerle onu birisinin elinden al mak anlamna gelir, ak konu mak, yanl anla labilecek kavramlarn ars s s kasna gizlenmemek her zaman iyidir. Fethedilmesi gereken lke egemen ligi, tekellerin elinden alnmaldr. Genel bir kural olarak tekellerin vatan
s Kba I ileri Konfederasyonu 10. Kongresi, 1959 Kasmnda, i ileri cretlerinin s %4n Kbada endstrinin geli tirilmesi iin kurulacak fona yatrmaya zendirmeyi oy s okluguyla karara baglam tr. s
12

 olmamakla birlikte, Kbadakilerin, Kba topraklarndan kar saglayanlarn ortak bir yn vardr: Hepsi de Amerika Birle ik Devletlerine sk skya s bagldr. Bunun anlam bizim ekonomik sava mzn kuzeyin byk gcne s kolay da olmayacagdr. Bunun anlam, kurtulu umuza kar yrtlecegi, s s giden yolun, ancak tekellere kar , somut olarak da ABD tekellerine kar s s kazanlacak bir zaferden sonra alacagdr. Bir lkenin ekonomisinin bir ba kasnca kontrol edilmesi, kanlmaz olarak denetlenen lkenin ekonos misini gszle tirir. s s Fidel, 24 Subatta, Kba I ileri Konfederasyonuna su soruyu yneltti: Bir devrim kollarn kavu turup oturarak, yabanc zel sermaye yatrmlas s rnn sorunlara zm getirmesini bekleyebilir mi? I ilerin yllardr ayak lar altnda ignenen haklarn savunmak iin dogmu bir devrim, kollarn s kavu turup oturarak, kendi karlar neyi gerektiriyorsa onu yapan, lkes nin en ok ihtiya duydugu rne yatrm yapmay aklnn k esinden bile s geirmeyen, en byk kr neredeyse oraya ynelen yabanc zel sermaye yatrmlarnn sorunlara zm getirmesini bekleyebilir mi?13 Devrim bu yolu izleyemezdi, bu smrnn yoluydu. Ba ka bir yol bus lunmalyd. Tekeller arasndan en ok sorun yaratanna, yani toprak sahip ligi tekeline darbe indirmeli, bu tekeli ykmal, toprag halka dagtmalydk. Bundan sonra da gerek mcadele ba layacakt. nk, her eye kar , iki s s s d man ilk kez kap yordu. Gerekte, sava tarm reformu dzeyinde ba las s s s 14 mad. Sava simdi ba lad, gelecekte de srecektir, nk lkemizde geni s s s topraklara sahibolan tekeller sorunun en nemli yn degildi. Asl nemli olan byk tekeller, kimya sanayisine, mhendislik dallarna, in aatlga s ve petrole hkmeden tekellerdi. Kbann onlarn deyimiyle kt rneginden en ok rahatszlk duyan onlard. Yine de, i e tarm reformuyla ba lamamz gerekiyordu. Toprak sahiples s rinin a ag yukar %1,5 kadar Kbada topraga sahip olan Kballar ya da s yabanclar, topraklarn %46sn ellerinde tutuyor, %70 kadarysa tm topraklarn yalnzca %12sine sahip bulunuyordu. 62.000 kadar iftlik yalnzca
Castronun, 24 Subat 1960da, Havanada Blanquita Tiyatrosunda yaplan trende ver s digi sylevden. Bu trende, Kba I ileri Konfederasyonu, i i cretlerinden gnll olarak s kesilen %4lk paylar devrimci hkmete devretmi ti. s 14 17 Mays 1959da karlan tarm reformu yasas bireysel toprak mlkiyetine 30 caballerialk (yakla k olarak 400 hektar, 1 hektar = 10 000 metrekare) bir st snr koymu tu. s s Yasann uygulanmasyla Kbada ogu ABD sirketlerine ait geni iftliklere elkondu. Bu s topraklar yeni hkmetin eline geti. Tarm reformu yasas ortaklarn, kiraclarn, ba s kasnn topragn i leyenlerin, bundan byle tapu sahibi olmasn gvence altna ald. Diger s bir yasayla, Ulusal Tarm Reformu Enstits (INRA) kuruldu.
13

10

3/4 caballerialk topraktan olu uyordu.15 Oysaki, tarm reformumuz alt ss nr olarak, yani be ki ilik bir ailenin sulanmam toprakta asgari ihtiyas s s larn kar lamas iin gerekli en az toprak miktar olarak iki caballerialk s toprak mlkiyetini saptam tr. Camagey blgesinde, 56.000 caballerialk s toprag kontrolleri altnda bulunduran, yani blgenin tm yzlmnn %20sine sahibolan be seker sirketi vard. s Bunun yansra tekeller nitelikli kobalt, demiri, kromu, mangan ve tm petrol i letmelerini ellerinde bulunduruyorlard. rnegin, petrol konus sunda, verilen ve istenen topraklar yanyana konuldugunda ulusal toprak yzlmn kat a yordu. Yani kayalk adalarla birlikte tm Kba tops raklar payla lm t. stelik baz blgelerin iki ya da sahibi vard, buns s lar aralarnda eki iyorlard. Bu ABD holdinglerinin mlkiyetlerini ortadan s kaldrdk. Kiralar d rerek ve simdi INAVnin (Ulusal Tasarruf ve Konut Enstits s) ucuz yerle im birimleri planlamasyla Konut speklasyonuna da darbe s indirdik. Bu alanda, pek ok konut tekeli vard, bunlar belki ABD tekelleri degildi, ama, ABD tekelcilerine bagl asalak sermayenin elindeydiler. Bunlar, en azndan, zel mlkiyet ideolojik gr asndan, halk smrmek iin s bir ki inin elinde toplanan sermayelerdi. Byk pazarlarn mdahalesi ve s Kba krsal blgelerinde 1400 tanesi alan halk magazalar sayesinde i pazarlarda tekelciligi ve speklasyonu nledik, ya da nlemek iin ilk adm attk. Fiyatlarn nasl arttrldgn bilirsiniz. Su anda bizi dinleyen kyller varsa, simdiki yatlarla o ac gnlerde Kbann krsal blgelerinde hay dutlarn istedigi yatlar arasndaki fark hatrlayacaklardr. Halk hizmetlerinde, tekellerin ba n alp giden eylemleri de sonunda dizginlendi. Teles fon ve elektrik bunun iki rnegidir. Kba halknn hayatnn hangi ynne baksak tekeller kar mza kar. Yalnzca bugnk konumuz olan ekonomi s alannda degil, siyaset ve kltr alannda da durum ayndr. Simdi kurtulu mcadelemizde nemli bir adm daha atyoruz: D tica s s rette tekellerin bizi nlemesine kar saldrya getik. e itli lkelerle birs s ok ticaret anla mas imzaladk, tmyle e itlik ko ullarnda Kba pazars s s na talepte bulunan birok yeni lke var. Yaptgmz anla malar arasndan s en nemlisi, ku kusuz, Sovyetler Birligiyle yaptgmz ticaret anla masdr. s s Al lmam bir ey sattk onlara: tm seker kotamz; dnya pazarna satas s s cak ba ka hi sekerimiz kalmad. Yine de, ba ka lkelerle anla ma yapmazs s s sak 800.000 tonla bir milyon ton aras talepler var. Ayrca, be yl sre ile, s
15

1 caballeria: 13,4 Hektar.

11

her yl bir milyon tonluk sat garantiledik. s Bu sekerin yalnzca %20sinin bedelini dolar olarak alacagz, elbette. Ama, dolar bir satnalma aracndan ba ka bir ey degildir. Satnalma gcs s nden ba kaca deger ta maz bizim gzmzde. Malmzn kar lgn hams s s madde ya da imal edilmi rnler cinsinden aldgmzda, sekerimizi yine s dolar olarak kullanm oluyoruz. Birisi bana, bu tr bir anla mann zas s rar getirecegini, nk Sovyetler Birligiyle Kba arasndaki uzaklgn ithal edecegimiz tm mallarn yatn ykselttigini syledi. Petrol iin yaptgmz ticaret anla mas bu kehanetin yanl lgn ortaya kard. Sovyetler Birligi, s s Kbaya uygun nitelikli petrol, burnumuzun dibindeki ABD tekellerinden %33 orannda daha d k yata satmay kabul etti. Ekonomik kurtulu diye s s i te buna derler. s Tabii, btn bunlarn, Birle ik Devletleri kzdrmaya yarayacak politik s sat lar oldugunu ne srenler var. Bu sav dogru kabul edebiliriz. Sovyetler s Birligi, egemenlik hakkn kullanarak Amerika Birle ik Devletlerini kzdrs mak iin bizden seker alabilir ve bize petrol satabilir. Umurumuzda m? Bu bizim sorunumuz degil. Niyeti ne olabilir, ne olmayabilir, bu ayr bir sorun. Biz ticaretimizi yaparken yalnzca malmz satyoruz, eskiden oldugu gibi ulusal egemenligimizi sat a karmyoruz. Tek istegimiz, iki tarafn birbirs ine e it olmas, e itlik ko ullar iinde konu ulmasdr. s s s s Bugn, yeni bir ulusun temsilcisi lkemize geldiginde, bizim e itimiz olas lkenin byklg, toplarnn gc rak konu ma masasna oturur. Geldigi s nemli degildir. Bagmsz bir lke olarak, Kbann da, tpk Amerika Birle sik Devletleri gibi, Sovyetler Birligi gibi, Birle mi Milletlerde oy kullanma s s hakk vardr. Ticaret anla malarmz bu anlay iinde yapld, gelecekteks s iler de ayn anlay iinde yaplacaktr. Marti, ok eski zamanlarda, satn s alan ulusun buyurdugunu, satan ulusun boyun egdigini grm t. s Fidel Castro, Sovyetler Birligiyle yaplan ticaret anla masnn Kba iin s ok elveri li oldugunu sylerken Kba halknn duygularn dile getiriyor... s Dile getirmenin de tesinde sentez ediyordu. Kiminle istersek onunla an la ma yapabilecegimizi anladgmzda, kendimizi daha zgr hissettik. Bus gnse, ulusal egemenligimiz geregince imzaladgmz anla mann ayn zas manda Kba iin en elveri li ticaret anla malarndan biri oldugunu grs s mekle kendimizi ok daha zgr hissetmeliyiz. ABD sirketlerinin bize kar s lgn pahal dettigi borlar iyice inceler ve Sovyetler Birliginin bize, uluslararas ili kiler tarihinde grlm en d k faiz oran olan %2,5 ile ve 12 s s s yl sreyle vermeyi kararla trdg kredilerle kar la trrsak, bunun nems s s ini daha iyi anlarz. Elbette ki, bu kredi Sovyet mallarn satnalmakta kullanlacaktr, ama szmona uluslararas bir kurulu olan Export Bankn s 12

 verdigi borlarn da yabanc tekellerin belirledigi biimde Amerika Birle sik Devletlerinden alnacak mallara harcandg aktr. Birmanya Elektrik Sirketini d nelim rnegin. Tabii, bir varsaym olarak ne sryoruz bu s sirketi. Bu Birmanya Elektrik Sirketinin, Kba Elektrik Sirketi gibi yaban clarn elinde oldugunu kabul edelim. Export Bank bu sirkete 8, 10 yada 15 milyon peso bor vermi olsun. Sirket, bankann belirledigi biimde donas nmn kuracak, d k kaliteli bir al may ok yksek yata maledecek, s s elektrik yatlar ykselecek, bunun bedelini de halk deyecektir. Uluslararas kredi sistemi i te byle i ler. s s Bir ulusun yararna, o ulusun evlatlarnn hayrna verilen krediyle bu nun arasnda daglar kadar fark var. Sovyetler Birligi bagml ortaklklarn birine 100 milyon peso bor verse ve bunu bir i kurmak ve rnleri ithal s etmek iin yapsayd, i degi tirdi. Fakat bunun yerine biz, tmyle ulusal ve s s halkn hizmetinde olacak biimde byk bir demir-elik kompleksi ve petrol ranerisi kurmay planladk. Diger bir deyi le, dediklerimiz aldklarmzn kar lgdr, petrol rnes s ginde oldugu gibi hakl ve drst bir kar lktr bu. Hkmetimizin simdiye s kadar yaptg gibi herzaman apak olarak ve nedenini halka aklayarak imzalayacag yeni ticaret anla malaryla da size hep Sovyetler Birliginden s satn aldgmz mamul rnler gibi bylesine olaganst d k yatlarla s mal alacagmz ne sremem. Diario de La Marinadan16 yine szetmek zorundayz. Bu ticaret anla masna kar ym . Anla mann kt oldugunu s s s s niin d ndklerine be , alt ya da yedi sebep gsteren ok ilgin makale s s ne yazk ki yanmda yok. Elbette ki, hepsi de yanl gsterdikleri kantlarn. s Yeterince kt olan yorumlar yanl olmakla kalmyor, aldklar haberler s bile yanl . rnegin, Kbann yaptg ticaret anla masyla, Birle mi Mils s s s letlerde Sovyet manevralarn destekledigi belirtilmi . Gerekte, bu ticaret s anla masndan tamamyla bagmsz olarak ortakla a imzalanan bir bildirs s iyle Kba, Birle mi Milletlerde bar ugruna mcadeleye karar vermi tir. s s s s Diger kelimelerle, Fidelin de akladg gibi, Kbay, Birle mi Milletlerin s s kurucularnn dilegine uygun biimde, Birle mi Milletlerin yaradl amas s s cna uygun biimde davranmakla suluyorlar. Ticaret Bakanmz tarafndan birer birer rtlen diger ekonomi savlarysa bo laardan, yalan dolandan s ba ka bir sey degil. En byk palavray yat konusunda atyorlar. Bildigis niz gibi seker yat, dogal olarak, dnya pazarna, arz ve talebe bagldr. Di ario de La Marinann iddiasna gre, Kbann sattg bir milyon ton sekeri Sovyetler Birligi yeniden piyasaya srerse Kbann bundan hibir kazanc
16 Kba burjuvazisinin geleneksel szcs olan Diario de La Marina gazetesi, Miamiye getmek zorunda kalm t. s

13

olmazm . Bu yanl , nk ticari anla mada sekeri ancak ondan herzaman s s s seker alan lkelere ihra edebilecegini gsteren bir madde var. Sovyetler Birligi seker ithal eden bir lkedir, fakat ayn zamanda kom usu olan ve s seker ranerisi bulunmayan baz lkelere rane edilmi seker ihra eder. s Iran, Irak ve Afganistan bu lkeler arasndadr. Tabii ki, Sovyetler Birligi herzaman yaptg gibi bu lkelerin ihtiyacn kar layacaktr. Fakat sekers imiz, bu lkede halkn artan tketim plan erevesinde, Sovyetler Birligi iinde kullanlacaktr. Amerika Birle ik Devletlerinde endi e ba ladgna gre Sovyetler Birs s s liginin onlara yeti tigini Kongrelerinde bile sylyorlar Sovyetler Birls iginin gcne kendileri bile inandgna gre, biz niye inanmayalm? Niye burada bir gazete ku ku tohumlar ekiyor, uluslararas alana yaylma ve ses ker yatlarna zarar verme tehlikesi getiren dedikodular karyor? Kar s devrimcilerin i i, ayrcalklarn yitireli beri avunmak nedir bilmeyenlerin s marifeti bu. te yandan, birka gn nce grendigimize gre, Kbann seker yat ABDli hasmlarmzn szcs Lincoln Pricedan haketmedigi bir yorum ha ketti: Amerika Birle ik Devletlerinin sekere fazladan dedigi yz ya da ys s s zelli milyon dolarn Kbaya bag landgn ne sryorlarm .17 I in asl s yle degil. Kba, ABDlilerin Kbadaki karlar iin harcadg her dolara kar lk s 1,15 dolar dememizi zorunlu klan gmrk anla malar imzalam tr. Bus s nun anlam, on yl iinde bir milyar dolarn Kba halknn elinden ABD te s kellerine aktarlacagdr. Kimseye bag ta bulunmaya ihtiyacmz yok ama, bu para Kba halkndan Amerika Birle ik Devletleri halkna aktarlsayd s daha ok sevinirdik, nk bu paray kasalarna atacak olan tekeller dnyadaki klele tirilmi halklarn kurtulu mcadelesine ba lamasn nleyen s s s s bask aralarndan ba ka bir ey degildir. Birle ik Devletlerin Kbaya vers s s digi bor, bize %61 faize malolmaktadr, oysa ksa vadeli bir anla madr bu, s hele Sovyetler Birligiyle yaptgmz ticaret anla mas gibi uzun vadeyle ves rilmi bir bor olsayd deyecegimiz bedel kimbilir ne olacakt! Bu nedenle s Martinin gretisini izleyip, alclardan hibirine bagl kalmakszn d pazas rmz olanaklarmz elverdigince e itlendirmeye, pazarlardan daha iyi yas rarlanabilmek iin lke iindeki rnlerimizin de e idini arttrmaya zen s gsteriyoruz. Kba i te byle ilerliyor. Tarihimizin gerekten de parlak anlarn ya s s
Kbann yllk seker kotasn satnalmak iin ABD hkmetinin anla mayla garanti s ledigi yattan sz ediliyor.
17

14

yoruz. Latin Amerikadaki tm lkeler gzlerini bu kk adadan ayrmyor, gerici hkmetlerse, ktann neresinde halk fkeyle ayaklansa hemen Kbay suluyorlar. Kbann devrim ihra etmedigini daha ncede srarla belirttik. Devrimler ihra edilmez, belirli bir lkede, eli kiler altndan kals klmaz hale geldiginde patlak verirler. Kba yalnzca rnegini, yukarda sz n ettigim kt rnegini, jeopolitik denen sahte bilime meydan okuyup Martinin deyimiyle canavarn agzndayken bile zgrlk agrlarn i ittis rebilen bir kk halkn rnegini ihra eder. Suumuz bu, emperyalistleri, ABD smrgecilerini korkutan rnegimiz bu i te. Latin Amerikann kurtulu bayrag olduk diye bizi ezmek istiyorlar. s s Bize senatoya yeni sunulan biimiyle Monroe Doktrinini uygulamak istiyorlar. Amerika Birle ik Devletlerine ne mutlu ki, sanrm senatodan gemedi s ya da komisyonlardan birine takld kald bu tasar. Madem ki... diye ba s layan baz blmlerini okumak frsat buldum, ylesine ilkel bir kafayla, ylesine olaganst smrgeci bir zihniyetle yazlm ki, bu tasarnn kabul s edilmesi Birle ik Devletler halk iin utan verici olurdu. Monroe Doktrinini s daha da ak, daha da kesin biimde hortlatyor bu tasar. Paragraardan birinde syle denildigini kesinlikle hatrlyorum: Madem ki, Monroe Doktr ininin aka gsterdigi gibi, Amerika ktas d nda hibir lke Amerika ls kelerini klele tiremez... Amerika ktasndaki lkelerden herhangi biri ks lele tirebilir anla lan. Devamla, artk Amerika Birle ik Devletlerinin OAS s s s rgtne duyurmadan mdahalede bulunabilecegi, saldrlarn oldu bittiye getirebilecegi belirtiliyor. Ekonomik bagmszlk sava mz gle tiren, tehs s likeli politikalar bunlar. nmzdeki... Her eyden nemlisi, nmzdeki zaman ksald ya, s neyse... nmzdeki son sorun, ekonomik zlemlerimizi daha abuk ger ege dn trmek iin dvizimizi nereye yatracagmz ve insan emeklerini s nereye yneltecegimizdir. Fidel Castro, 24 Subatta, sembolik %4ler tutarn aldg srada, i ilerle konu urken syle dedi: s s ... Devrim zafere ula tgnda, kaynaklarmz son damlasna kadar kus rumu , halkmz tketim mallarnn ihra edileninden ok daha fazlasnn s ithal edilmesine al m t. s s Bu durumdaki bir lke yatrm yapamaz. Ya giderleri ksmal yahut da yabanc sermaye kabul etmelidir. Simdi, bizim d ncemiz nedir? Yabanc s sermaye ithal etmek yerine, zellikle d alm ve d satmda dviz giderlers s ini ksmaya, tasarrufa ynelmek ve sanayimizi geli tirmek istiyoruz. Ulusal s zel sermaye szkonusu oldugunda, onu yurt iinde buluruz. Ama, d ars dan sermaye getirtmek szkonusuysa, nk sermayeye ihtiyacmz varsa ve en uygun zm zel sermaye yatrmlarysa syle bir durumla kar la s 15

 srz: Yabanc zel sermaye cmertliginden, soylu bir iyilik yapma arzusu, ya da yardm amacyla kalkp bir yerden ba ka bir yere gitmez. O, ancak s kendine yardm etmek ister. Yabanc zel sermaye, kendi lkesinde fazlalk bir sermayedir, daha byk krlar elde etmek amacyla cretlerin ve ya am s dzeyinin d k, hammaddenin ucuz oldugu bir lkeye gider. Yabanc zel s sermayeyi harekete geiren cmertlik degil, kr hrsdr. Burada her zaman savunulmu olan tez, endstrile me sorununu zmek iin zel sermayenin s s saglayacag yararlardr. Tarm ve sanayiye 300 milyon yatrlacaktr. lkemizin geli mesi ve hass talklarndan kurtulmas iin sava veriyoruz. Kolay degil bu yol. Biliyorsus nuz, gzdag vermek istiyorlar, ekonomik basklardan, manevralardan, kotalarmz kesmekten szediyorlar, vs, vs. Bizse, yalnzca rnlerimizi sat mak istiyoruz. Bu, geri ekildigimiz anlamna m gelir? Onlar bizi tehdit ediyor diye, tm ilerleme umutlarn yitirecegimiz anlamna m gelir? Halk iin en dogru yol hangisidir? Geli mek istiyorsak, bunun kime ne zarar var. s Ba ka halklarn srtndan m geinmek istiyoruz? Biz, Kballar, ne istiyos ruz? Kendi aln terimizle ya amak istiyoruz, ba kalarnnkiyle degil. Kendi s s zenginliklerimizi kullanmak istiyoruz, ba kalarnnkini degil. Halkmzn s tm maddi ihtiyalarn kar lamak ve buradan yola karak egitim, saglk, s konut gibi tm sorunlar zmek istiyoruz. Tm bu milyonlar nasl harcaya cagmz, bir ba ka arkada mz, bir ba ka sohbet programnda aklayacak, s s s size bu milyonlarn yalnzca nasl harcanacagn degil, ayn zamanda niin bu setigimiz yolda kullanlacagn da anlatacaktr. Simdi zayar iin, korkanlar iin, tarihte benzeri grlmemi bir du s rumda, umutsuz bir durumda bulundugumuzu d nenler iin eger durs maz ya da geri ekilmezsek mahvolacagmz sananlar iin Jesus Silva Her zogun bir fkrasn anlatacagm. Petroln kamula trlmas yasasn hazrs layan Meksikal ekonomi uzman Herzog, Meksikada uluslararas sermaye nin halkn manevi ve kltrel degerlerine aykr biimde dal budak saldg dnemlerden szederken sanki Kba hakknda sylenenleri zetliyor: Meksikann komnist bir lke oldugu sylenmi ti elbette. Komnizm s umacs ortaya km t. Bykeli Daniel, daha nceki konferanslarmda s szn ettigim kitabnda o zor gnlerde Washingtona gittiginde Ingiliz as ll bir bayn ona Meksikadaki komnizmden szettigini anlatyor. Bay Dan iel ona demi ki: Benim tandgm tek Meksikal komnist Diego Riveradr. s Iyi ama, komnist diye kime derler? Adam rahat bir koltuga oturmu , bir s sre d nm , sonra ayaga kalkp bir tanm yapmay denemi . Bay Daniel s s s bu tanm begenmemi . Adam yine oturmu , yeniden d nm , biraz ter s s s s dkm , tekrar ayaga kalkp bir tanm daha yapm . Bu tanm da Bay Dis s

16

 egonun ho una gitmemi . Bu byle srp giderken sonunda umutsuzluga s s kaplan adam: Baym, biz canmz skan herkese komnist deriz diye kestirip atm . s s Gryorsunuz ya, tarihi durumlarda degi en bir ey yok. Biz de ku kusuz s s bazlarnn biraz cann skyoruz. Raul (Castro) ile ben en ok can skanlar olma onuruna eri tik... Tm tarihi durumlar arasnda benzerlikler bulunas bilir. Meksikann petroln millile tirip daha da ilerlemeye devam etmesi, s Cardenasn bu lkenin gelmi gemi en byk cumhurba kan kabul eds s s ilmesi gibi biz de ilerleyi imizi srdrecegiz. Kar t olanlar bize istedikleri s s ad takabilirler. Her zaman arkamzdan syleyecek bir eyler bulacaklardr. s Bizim yapacagmz, mallarna elkonulanlarn, kamula trma nedeniyle sers vetlerini kaybedenlerin, devrimin d ar attklarnn geri dnmemesi iin s halkn yararna al mak, bir adm bile gerilememektir. s Ernesto Che Guevara

17

Aydnlanma Ktphanesi
http://www.1001001000.org