POSTMODERN TEOR

ADAPTASYON UYUM YAKLAIMLARI

KAYNAK BAIMLILII YAKLAIMI (RESOURCE DEPENDENCE THEORY) Thompson, Aldrich, Pfeffer, Salancik rgtler faaliyetlerini ve yaamlarn srdrebilmeleri iin evrelerinden aldklar girdileri kullanrlar. Hibir iletme kendi kendine yeterli deildir.Yaamn srdrebilmesi iin evresiyle deiim iinde bulunmaldr. Her rgt iin girdilerin; - eitlilii - nispi nemi - temin edilme kolayl (ktlk) farkldr. Temininde belirsizlik olan girdiler olabilir. Bu tr durumda rgtler nlem alma eilimindedir (birlemeler, konsorsiyumlar, eitli yasal anlamalar, stratejik ortaklklar, ortak ynetim kurulu yelikleri gelitirebilirler). Bu ibirlikleri tedarik zincirinin herhangi tarafnda ya da rakiplerle olabilir. r: Case Renault Nissan RGTSEL STRATEJ YAKLAIMI Miles ve Snow, Chandler, Mintzberg, Porter rgtler st kademe ynetimlerinin formle ettikleri stratejileri uygulayarak evrelerine uyum salarlar. st kademe ynetim evreyi srekli izler (SWOT) r: Futbol takm taraftarlarn grupla takmlar iin SWOT analizi letmeler rekabet avantaj salayabilmek adna eitli stratejiler gelitirerek uygulayacaklardr. BLG LEME YAKLAIMI March ve Simon rgtler en alt kademeden en st kademeye kadar bilgi ileyen ve karar reten birimlerdir. st kademelere kldka prosedrlerden stratejilere doru ynelim mevcuttur. evredeki KARMAIKLIK ve BELRSZLK rgtn karar mekanizmalar zerinde etkilidir. (Belirsizlik arttka karar vericiler daha fazla yetki kullanr)

rgtlerin evreleri ile uyumu; evreleri ile ilgili bilgi toplanmas, ilenmesi ve karara dntrlmesi sreci sayesinde gereklemektedir. rgtlerin bilgi ileyen birimler olarak dnlmesi iki kavramn nemini arttrmtr. SINIRLI RASYONELLK ve RENEN ORGANZASYON SINIRLI RASYONELLK: Karar vericinin ancak alglayabildii koullar ve deikenler erevesinde bir rasyonellik ierisinde kara verebileceidir. RENEN ORGANZASYON: Veri ve bilgiyi toplama, ileme, transfer etme yetenei gelimi, davranlarn deitirebilen rgtlerdir. VEKALET YAKLAIMI Vekalet yaklam, amalar ve karlar farkl iki kiinin birbiri ile yardmlamak durumunda ortaya kan sorunlar inceleyen bir yaklamdr. Bir iin gerekletirilmesinin bakasna devredildii durumlarda vekalet ilikisi sz konusu olur. Hissedar-ynetici; st ynetici-ast; mteri-satc Amaca ulatracak iler konusunda vekil daha fazla bilgiye sahiptir. Vekalet veren, eitli tevik ve kontrol nlemleri ile, vekilin amalar dorultusunda almasn denetlemek isteyecektir. Cevap aranan sorular: - Arzu ve karlar farkl olan iki tarafn birbirini nasl kontrol edecei - Taraflar arasnda bilgi aknn nasl dzenlenecei - Bilgi avantajna sahip vekil ile vekalet veren arasnda en etkin ilikinin hangi yolla salanaca Vekalet yaklamnn karmlar - Tepe yneticiler iletme sahiplerine kar sorumludur. - letme sahipleri kar beklentisi iinde iken tepe yneticiler baka beklentiler iinde olabilirler - Tepe yneticilerin baars dller olarak geri dner (kar pay vb.) - Riskin varl nedeniyle atma vardr - Tepe yneticilere snrl karar verme imkan - Tepe yneticilerin amalar n plandadr - Performans bazl cretlendirme en iyi uygulamadr - Tepe yneticilerin psikolojisi nedeniyle etik sorunlarn oluabilmesi. Sonu Uygulama Alanlar: - Ynetici cretlendirme ve dlendirme planlar - Risk ynetimi - Bilgi ak sistemleri tasarm - eitlendirme

LEM MALYET YAKLAIMI (Transaction Cost Theory) Organizasyonlar rettikleri mal ve hizmetlerin deiim ilemlerini (transactions), maliyeti en ekonomik olacak ekilde organize etmek isterler. lem maliyeti yaklam, organizasyonlarn bu deiim maliyetlerini analiz edebilecekleri ve en ekonomik ekilde organize edebilecekleri teorik ereveyi (modeli) aratrmaktadr. nk ekonomi en iyi stratejidir. Dolaysyla ORGANZASYONLAR RETTKLER MAL VE HZMETLERN DEM LEMLERN, MALYET EN EKONOMK OLACAK EKLDE ORGANZE ETMEK STERLER. Yaklamn temelinde yine rasyonellik ve etkinlik aray vardr. leri ve geiye doru btnleme, joint venture, franchasing, outsourcing uygulamalarnn altnda yatan nedendir. KURUMLAMA, KURUMSALLAMA YAKLAIMI Kurumsallama, sosyal, ekonomik ve politik nitelikteki olaylarn incelenmesinde kullanlan bir yaklamdr. (RGTLERN YAPI VE DAVRANILARINI ANLAMA) Sosyolojik anlamda kurum, toplumda organize olmu, yerlemi, kabul edilmi, prosedrleri belli sosyal ilikiler dzeni ve topluluunu ifade etmektedir. Bir organizasyon teorisi olarak kurumlama, organizasyonlarn yap ve davranlarnn, sadece pazar koullar tarafndan deil fakat kurumsal nitelikteki basklar, bekleyiler ve inanlar tarafndan da etkilendiini sylemektedir. Kurumsallama Yaklam, belli bir evrede faaliyet gstermekte olan organizasyonlarn yap ve ileyi zellikleri ile evrenin zellikleri arasnda bir benzeme, parelellik ngrmektedir. Ebiimlilik veya e ekillilik (izomorfizm) olarak da adlandrlan bu benzerlik, organizasyon ile evresi arasndaki ilikiyi kuran en nemli faktrdr. Organizasyonlar, bu yapsal ebiimliliklerinin yannda, evresel basklar karsnda, belirli ileri yapma prosedrleri asndan da evre ile ebiimli-uyumlu olacaklardr. evrenin bekleyi ve zorlamalarna paralel olarak, rgtler eitli faaliyetlerin nasl gerekletirilecei konularnda belirlilik salamak, kiiden kiiye farkl uygulamalarn yaplmasn nlemek amacyla eitli yazl talimatlar, prosedrler gelitireceklerdir.

POPLASYON EKOLOJS Poplasyon ekolojisi, organizasyonlar bir grup olarak ele almakta ve bu grup ile evre arasndaki ilikileri aratrmaktadr. Canl bir varlk olan organizasyonda da, katlk grlebilir ve organizasyon deiime ayak uyduramaz hale gelebilir. !!!!Ancak evresel deiimlerin yn kestirilemez olduundan evrenin rgt uyumlatrmas sz konusudur. evre, koullarna uyamayan organizasyonlar elimine eder. Yaama imkan bulanlar da birbirine benzemeye, ebiimli olmaya balarlar. !!! rgtler tek balarna deil bir grup halinde ele alnr. Optimizasyon: - Dier rgt yaklamlarnda optimizasyonu yapan rgtlerin kendisidir. - Ekoloji kuramnda ise belirleyici olan evredir. EVRE KEND AMA VE ZELLKLER DORULTUSUNDA UYGUN MKTAR VE ZELLKTEK ORGANZMALARI SEMEKTE DERLERN ELMNE ETMEKTEDR. evreye Uyum 1) Rekabet yaklam: evrenin ngrd koullara uymayan rgtler elimine olacaktr. 2) Boluk (Ni) Yaklam : evresel koullardaki her gelime ve deiiklik doldurulacak bir boluk yaratr. ekil1.rgt topluluklarnda younluk baml byme ekil2. rgt kurulma orannda younluk bamll ekil3. rgt lm orannda younluk bamll