Professional Documents
Culture Documents
01
www.webturkiyeportal.com
SAYISAL GRAFK
Terimler
Proje dosyalar (Projects) ablon dosyas (Template file) Para dosyas (Part file) Montaj dosyas (Assembly file) Teknik resim dosyas (Drawing file) Sunum dosyas (Presentation file) Sac metal dosyas (Sheet Metal file) Browser penceresi Autodesk Inventor paneli zerinde altnz projenin sabit disk (ya da a) zerindeki dizin yapsn tanmlamak iin kullanlan dosyalardr. Autodesk Inventor ile tasarma balamadan nce proje dosyasnn tanmlanmas nerilir. Yeni bir para/montaj/teknik izim tanmlamak iin kullanlan dosyalardr. ablon dosyalarnda, istenen ayarlar nceden yaplmtr. Tek bir para ieren dosyalardr. Montaj dosyalar, bir ya da birden fazla para/alt montaj ieren dosyalardr. Teknik resim dosyalar, para ya da montajlarn teknik resim grnlerini ieren dosyalardr. Sunum dosyalar, montajlarn dokmantasyonu iin kullanlan dosyalardr. Sunum dosyalarnda, seilen montajlarn patlatlm grnleri hazrlanr, sunum iin canlandrmalar yaplr. Sac metal dosyalar, sac metal paralarn tasarm iin kullanlr. Bunlar para dosyalarna benzerdir. Burada da tek bir sac metal para tanmlanr. Para/montaj/teknik resim/sunum dosyalarndaki modellerin ilgili zelliklerini gsteren grafik ara yzdr. Autodesk Inventor komutlarn ierir. Buradaki komutlar, allan ortama/dosyaya gre deiir.
SAYISAL GRAFK
Balang
Autodesk Inventoru ilk defa altrdnzda, Getting Started penceresi alr. Welcome blm altnda, deiik yardm alma zellikleri listelenir. Whats New in Autodesk Inventor 10?: Autodesk Inventorun yeni srmndeki yenilikleri ve gelitirmeleri ierir. Getting Started Manuals: Autodesk Inventor ile gelen elektronik ortamdaki klavuzlara ulalr. White Papers: Deiik konular ile ilgili yazlara ulalr. Skill Builders: Autodeskin web sayfasndan, deiik konular ile ilgili aklayc dokmanlara ulaabilirsiniz. Try It Tutorials: Yeni kullanclar iin Autodesk Inventor renme ve deneme konularn ierir. Show Me Animations: Deiik konular ile ilgili retici canlandrmalara ulaabileceiniz blmdr.
Expand Your Knowledge altnda ise, bilgilerinizi gelitirebileceiniz deiik konular ile ilgili seenekler yer alr. Diyalog kutusunun sol tarafndaki What To Do dmesinin altnda drt seenek bulunur. Getting Started, u anda bulunduumuz penceredir. New seenei yeni bir pencere aar. Bu pencerede yeni bir izim dosyas oluturmada kullanlan ablon dosyalar (template) listelenir.
Open seenei, daha nceden kaydedilen dosyalarn almas iin kullanlr. Pencerede, aktif projenin dizin yaps ierisinde yer alan Autodesk Inventor dosyalar listelenir.
SAYISAL GRAFK
Projects ise proje dosyalarn ierir. Proje dosyalar, zerinde allan projenin sabit diskteki ya da a ortamndaki dizin yapsn tanmlar. Bu pencerede yeni bir proje dosyas oluturabilir ya da varolan bir projeyi seebilirsiniz. Diyalog kutusu iki ksmdan oluur. st blmde, tanml projeler listelenirken, alt blmde ise seilen projelerle ilgili zellikler yer alr.
Autodesk Inventor Ak
Autodesk Inventor ile modelleme sreci, ilk olarak bir proje dosyasnn tanmlanmas ile balar. Proje dosyas, zerinde alacanz projenin dizin yapsn tanmlar. Bu dizin yapsna gre, Autodesk Inventor dosyalar (para ve montajlar) yklenir. Autodesk Inventor parametrik bir modelleyicidir. Parametrik tabanl demek, geometrilerin parametreler ve/veya snrlamalar ile tanmlanmasdr. Autodesk Inventor ile para modelleme, 2 boyutlu eskizlerin tasarm ile balar. Eskizler, oluturulmak istenen geometrinin llendirme ncesi eklini ifade eder. Bu eskizler, daha sonra ller ve geometrik snrlamalar ile, istenen konuma ve bykle getirilir:
SAYISAL GRAFK
Bu eskizler, daha sonra, kat modelleme ortamndaki unsur (feature) komutlaryla, 3 boyutlu kat modele dntrlr.
Tasarlanan 3 boyutlu kat modellerin, teknik resim ortamnda, teknik resim grnleri alnr ve bunlar llendirme / detaylandrma zellikleri ile gelitirilir.
SAYISAL GRAFK
Montajlarn da teknik resim grnleri, teknik resim dosyalarnda oluturulur. ncesinde, istenirse, patlatlm grnler kartlr.
Montaj dosyalar ierisine yerletirilen paralar, ilikisel olarak bu dosyada yer alr. Bunlarn kendi dosyalarnda yaplan deiiklik, balandklar tm montaj/teknik resim dosyalarna yanstlr. Aadaki ekil, basit olarak, Autodesk Inventor dosyalar arasndaki ilikiyi ve ba temsil etmektedir.
SAYISAL GRAFK
Autodesk Inventor Dosya Tipleri Autodesk Inventor, aadaki dosya tiplerini ierir: Part (Para) Dosyalar: Bir para dosyas tek bir paray ieren dosyadr. Bu dosyada oluturulan paralar, montaj modellemede kullanlr. Para dosyalarnn dosya uzants IPTdir.
Sheet Metal (Sac Metal) Dosyalar: Sac metal dosyalar, sac metal paralarn tasarm iin kullanlr. Bunlar para dosyalarna benzerdir. Burada da tek bir sac metal para tanmlanr. Bunlarn uzantlar da IPTdir.
Assembly (Montaj) Dosyalar: Montaj dosyalar, bir ya da birden fazla para/alt montaj ieren dosyalardr. Bir montaj dosyasna her hangi bir snr olmadan istediiniz kadar para/alt montaj balayabilirsiniz. Montaj dosyalarnn uzants IAMdir.
Weldment (Kaynak) Dosyalar: Kaynakl paralarn tasarm iin kullanlan montaj modelleme dosyalardr. Kaynak dosyalarnn uzants yine IAMdir.
SAYISAL GRAFK
Drawing (Teknik Resim) Dosyalar: Teknik resim dosyalar, para ya da montajlarn teknik resim grnlerini ieren dosyalardr. Teknik resim dosyalar bir ya da daha fazla sayfa ierebilir. Teknik resmini oluturacanz para ya da montajlar seerek, bunlarn grnlerini bu dosyalarda alabilirsiniz. Ayrca, sunum dosyalarndan da teknik resim grnleri retilebilir. Teknik resim dosyalarnn uzants IDWdir.
Presentation (Sunum) Dosyalar: Sunum dosyalar, montajlarn dokmantasyonu iin kullanlan dosyalardr. Sunum dosyalarnda, seilen montajlarn patlatlm grnleri hazrlanr, sunum iin canlandrmalar yaplr. Sunum dosyalarnn uzants IPNdir.
SAYISAL GRAFK
Para Merkezli Tasarm ve Montaj Merkezli Tasarm Geleneksel CAD sistemlerinde, montaj oluturan paralar ncelikle ayr para dosyalarnda tanmlanr, sonra birletirilerek montajlanr. Autodesk Inventorda bu yntemi kullanabileceiniz gibi, montaj dosyas ierisinde de montaj oluturan tm paralar yerinde tanmlayabilirsiniz. Autodesk Inventor ile i akn iki farkl gruba ayrabiliriz. Bu, iki farkl i ak semeniz gerektii anlamna gelmez. ounlukla, aada bahsedeceimiz deiik i aklar birlikte ve i ie geerek kullanlr. Aada resim, iki farkl i akn simgelemektedir.
Montaj merkezli tasarmda, bo bir montaj dosyas alr ve montaj ortamnda, montaj oluturulan paralar modellenir. Bu modelleme ynteminde, paralar arasnda geometri ilikiler kurulabilir ve gerektiinde, paralarn kenar/yzey bilgileri yeni para tanmnda kullanlabilir. Daha sonra, montajn patlatlm ve teknik resim grnleri kartlr. Buna karn, para merkezli tasarmda, paralar, birbirinden bamsz olarak ayr para dosyalarnda oluturulur. Daha sonra, bo bir montaj dosyas alr ve modellenen paralar, burada toplanarak montajlanr. Bundan sonraki sre ayndr. Hangi yntemin kullanlaca, tamamen tasarm gereksinimlerine gre deiir. Ancak, ounlukla bu iki yntemin birlikte kullanld grlecektir. Baz durumlarda, yeni bir para modellenirken, bunun geometrileri, montajdaki dier bir paraya bal olur. Bu durumda, bu paray, montaj ortamnda modellemek, byk kolaylkla salayacaktr. Baz durumlarda ise, para, tamamen bamszdr, yani dier paralar arasnda herhangi bir iliki yoktur. Bu durumda, bu parann bir para dosyasnda oluturulmas daha kolay olacaktr. Tipik bir Autodesk Inventor tasarm oturumunda, her modelleme iin izlenebilecek admlar aadaki gibi zetlenebilir: Proje dosyasn tanmlayn. Proje dosyalar, birbirine bal dosyalarn doru bir ekilde yklenebilmesi iin nemlidir. Kendi tanmladnz ablonlar kullann. lk eskiz dzlemine, paranzn ilk temel eskizini izin. Eskiz ve konum unsurlarn kullanarak, paranz tasarlayn. Montaj ortamnda, paralar arasnda snrlamalar tanmlayarak, paralar konumlayn. stendiinde, montajlarn patlatlm grnleri, sunum dosyalarnda yaratlr. Tasarmnzn 2 boyutlu teknik resim grnlerini oluturun.
SAYISAL GRAFK
ablon Dosyalarn Kullanmak Yeni bir tasarma balarken, yeni bir Autodesk Inventor dosyas aarsnz. FILE mensnn altndan New komutu altrldnda, Autodesk Inventorun default ablon dosyalar alr:
Default blmnde, ykleme srasnda seilen standartlara gre, Autodesk Inventor ablon dosyalar listelenir. Bunun dnda, English ve Metric blmleri yer alr. Buralarda da, ablon dosyalar yer alr. Not: Eer, ykleme srasnda, standart olarak ISO/DIN ve birim olarak milimetre semiseniz, Default altndaki ablonlar bu standartlarn ve birimlerin zellikleri tar.
ablon dosyalar, nceden yaplan ayarlar ile yklenir. rnein, yeni bir teknik resim dosyas atnzda, her seferinde bunun kendi antetiniz ile almasn istiyorsanz, nceden ablon dosyasnda bu deiiklii yapmanz ve bu dosyay ablon dosyas olarak kaydetmeniz gerekir. Bylece, New komutu ile setiiniz bu ablon, sizin nceden yaptnz ayarlarnz ve zellikler ile alr. Standart olarak, ablon dosyalar, Autodesk Inventorun ykl olduu dizinler altndaki Templates dizininde yer alr.
Varolan bir ablon dosyasn deitirmek iin, bu dizin altnda bulunan dosyay Autodesk Inventor ile an. Gerekli deiikleri yapn ve yine ayn yere kaydedin. FILE mensnn altndan New komutunu altrdnzda, yeni tanmladnz ablon dosyas yer alr:
10
SAYISAL GRAFK
ounlukla, teknik resim grnleri iin irketinize zel ablon dosyalar hazrlamanz gerekir. nk, her irketin anteti farkl olacaktr. Bu yzden, kendinize zel bir teknik resim ablonu oluturmanz gerekir. Bunun en basit yolu, bo bir teknik resim dosyas amak, burada gerekli deiiklikleri yapmak ve bunu ablon dizini altna kaydetmektir.
11
SAYISAL GRAFK
Proje Dosyalar
Autodesk Inventor, tasarmlarda kullanlan dosyalarn organizasyonu ve balantlarn korunmas amacyla proje dosyalar (project files) zelliini iermektedir. Bir proje, projenin temel dizini ve projede kullanlan dosyalarn konumlarn belirten bir proje dosyasndan oluur. Autodesk Inventor ile tasarm yaparken, birden fazla dosya oluturulur. rnein, bir para ve bunun teknik resim grnleri iki dosyada saklanr: (a) para dosyas ve (b) teknik resim dosyas. Para dosyas teknik resim dosyasna balanr (link). Bir montaj ve bunun teknik resmini tanmladnzda en azndan farkl dosya tipi yaratlr: (a) Montaj dosyas, (b) para dosyalar ve (c) teknik resim dosyalar. Tm bu dosyalar birbirine bal olarak alr. Montaj dosyasn atnzda, montaja yerletirmi olduunuz paralar, bu dosyaya balanr. Dolaysyla, bu montaj dosyasn atnzda, bunun ierdii paralarn doru yklenebilmesi, proje dosyalarnda tanmlanan dizinlere ve paralarn sabit diskte ya da a ortamnda nereye kaydedildiine baldr. Autodesk Inventor bir montaj, teknik resim ya da sunum dosyasn aarken, hangi dizinler altna bakmasn proje dosyalarndaki tanmlar ile renir. Proje dosyalar, bir tasarm (projeyi) sabit diskte ya da a ortamnda organize ederler. Bir proje dosyasnn oluturulmas, alma ortamna baldr. Temel olarak iki farkl alma ortamndan bahsedebiliriz. Bunlardan ilki tek kullancl alma ortamdr. Burada, bir proje zerinde tek bir kullanc alr. kincisi ise Vault alma ortam olarak adlandrlr. Burada, bir proje zerinde birden fazla kullanc, paylaml olarak alr. Paylaml alma ortamnn deiik trevleri olabilir. rnein, yar-paylaml diyebileceimiz alma ortamnda, kullanc, zerinde alaca dosyalar, a ortamndaki ana bilgisayardan kendi bilgisayarna kopyalar ve bunlar zerinde deiiklik yapar. Dier yandan, ortak ve paylaml kullanlan dosyalar adaki ana bilgisayarda kalr ve buradan kullanlr. Tamamen paylaml alma ortam diyebileceimiz ortamda ise tm dosyalar ana bilgisayarda durur ve kullanclar dorudan burada alrlar. Dolaysyla tm veriler her zaman en son durumlaryla kullanlr. Fakat, revizyon kontrol gibi konular gleebilir. Bu yzden, iyi bir a ynetimine gerek vardr. Paylaml alma ortamlarnn kullanlmas iin Autodesk Vault yazlmna gereksinim duyulur. Eer, Autodesk Vaultu yklemediyseniz, yaratacanz tm projeler, tek kullancl olacaktr. alma ortamnn saptanmasndan sonra, proje dosyalarnn tanmlanmas gerekir. Bir proje dosyas, projede kullanlacak tm dosyalarn konumlarn belirten bir yapya sahiptir. rnein, bir montaj dosyasn atnzda, Autodesk Inventor, proje dosyasnda tanmlanm olan dizinleri aratrarak, o montaj ykler. Eer aranan dosya, proje dosyasnda tanmlanan dizinler iinde deilse, Autodesk Inventor bu dosyay bulamayacaktr. Bir proje dosyas, JPJ uzantl bir yaz (text) dosyasdr. Bu dosyann projenin temel dizini altnda olmasnda yarar vardr. Yukarda dediimiz gibi, proje dosyas, projenin dizin yapsn tanmlar. Bu yzden, projeye balamadan bu dosyann ve dolaysyla projede kullanlacak dizin yapsnn tanmlanmas gerekir.
12
SAYISAL GRAFK
Diyalog kutusunun st blmnde, daha nceden tanmlanm olan proje dosyalar yer alr. Ayn anda tek bir proje dosyas aktif olabilir. Aktif proje dosyasnn tanmlad dizinler Autodesk Inventorun, dosya yklemeleri ve kaydetmelerinde kullanaca dizinlerdir. Aktif proje dosyasn deitirmek iin, tm Autodesk Inventor dosyalarn kapatn ve proje dosyalarnn listelendii st blmde, farkl bir proje dosyasna ift tklayn. Diyalog kutusunun alt taraf ise, st taraftan seilen proje dosyasnn zelliklerini listeler.
Proje Kategorileri Proje dosyas aadaki kategorilerden oluur: Type: Projenin tipini tanmlar. Varolan seenekler unlardr: Single User (tek kullancl alma), Shared (paylaml alma), Semi-Isolated (yar-izole alma) ve Vault (Autodesk Vault alma ortam). Location: Proje dosyasnn sabit diskteki ya da a ortamndaki yerini gsterir. Included File: Yar-izole alma ortamnda, tasarm ekibi tarafndan paylalan ana proje dosyas, tek kullancl projelerde ierilebilir. Bylece, tek kullancl projede tanmlanan dizinler dnda, ana proje dosyasnn tanmlad dizinler de kullanlr. Burada, ana proje dosyas tanmlanr. Kural olarak, sadece bir adet ana proje dosyas tek kullancl alma ortamnda ierilebilir. Workspace: Vault, yar-izole ve tek kullancl alma ortam iin dosyalarn yaratld, dzenlendii ve kaydedildii dizini gsterir. Yar-izole alma ortamnda, dosyalarn paylald alma grubu dizinini ana (master) proje dosyas tanmlar. Ana proje dosyas, kiisel alma alan iermez. Workgroup Search Paths: Paylaml ve yar-izole alma ortamnda, tasarm ekibinin yeleri tarafndan kullanlan alma alanlarn tanmlar. Use Style Libraries: Projenin, stil ktphaneleri kullanp kullanmayacan tanmlar. Varolan seenekler unlardr: Yes (stil ktphaneleri kullanlr), Read Only (stil ktphaneleri salt okunurdur) ve No (stil ktphaneleri kullanlmaz. Libraries: Autodesk Inventorun, standart paralara, Mechanical Desktop paralarna, iPartslara ya da dier ktphanelere bakaca dizini tanmlar. Dier tasarmclarla paylaacanz ya da yeniden kullanacanz para ve montajlarn bulunduu dizinlerdir. Bu dizinlerin nemli bir zellii vardr. Bir ktphane dizini tanmlam iseniz, bu dizinler altnda bulunan paralar salt okunur (read only) olarak alr. Bunlar zerinde deiiklik yaplmasna Autodesk Inventor izin vermez. Deiiklik yapmak iin, paray bu dizin altndan aln ve ktphane dizinleri dndaki bir dizine kopyalayn. imdi, bu para zerinde deiiklik yapabilirsiniz. Frequently Used Subfolders: Burada, projede sklkla kullanlan alt dizinler tanmlanr. Bu blmde tanmladnz dizinler Open diyalog kutusunda, sol tarafta ksa yollar olarak yer alr. Folder Options: Stil ktphaneleri, ablonlar ve standart paralar ktphanesi ile ilgili ayarlar ve seenekleri ierir. Option: Proje dosyasnn kimi ayarlarn ve seeneklerini ierir.
Autodesk Inventor, dosyalar yklerken, proje dosyalarnda tanmlanm olan dizinlere bakar. Dosya yklemelerinde, Autodesk Inventor aadaki sraya gre dizinlere ular: 1. 2. 3. Ktphaneler alma alan (workspace) alma grubu dizinleri (workgroup search paths)
Birbirine balanm dosyalarn doru bir ekilde yklenebilmesi ve bunlarn bulunabilmesi iin, projelerin kurulumu ve tanmlanmas nemlidir.
1. Blm: Autodesk Inventora Giri
13
SAYISAL GRAFK
Burada, st blm, daha nceden tanmlanm projeleri ierir. Aktif olan projenin yannda ek iareti bulunur. Bu listeden bir proje seildiinde, diyalog kutusunun alt tarafnda, seilen projenin zellikleri kategoriler altnda listelenir. Not: Diyalog kutusunun sa tarafnda yer alan dmesine basarsanz, tm kategoriler burada listelenecektir.
Burada, rnek olarak tek kullancl (Single User) bir proje dosyasnn yapsn gryoruz. Workspace ikonu yanndaki + ikonuna basarsak, alma alan iin tanmlanan isim ve dizin grlr. Dizinler iin vereceiniz zel isimler, Open diyalog kutusunun sol tarafnda listelenir. Bylece, proje dosyasndaki belirli dizinlere ulamak kolaylar. rnein, Workspace altndaki seenei iaretler ve sa tu mensnden Edit komutunu altrrsak, buradaki bilgileri dzenleyebiliriz. lk alana alma Alan yazalm. Bu tanmlama, bir ksa yol ilevi grr. alma Alan karsnda ise bir dizin tanmlayalm. Diyalog kutusunun alt tarafnda yer alan Save dmesine basalm.
14
SAYISAL GRAFK
imdi, sol taraftaki listeden Open komutuna basalm. Open diyalog kutusunda, sol taraftaki listede bizim verdiimiz zel isim (ksa yol) grlr; buna bastmzda alma alan iin tanmladmz dizine ulalr.
Proje Dosyalarnda Greceli Dizin Gsterimi Workspace, Workgroup Search Paths gibi kategorilerde dizinler tanmladnzda, Autodesk Inventor, projenin kk dizinine gre deien dizinleri saklar. Aadaki kategori tanmlamalarna bakalm. Location karsnda, proje dosyasnn bulunduu dizin tanmlanr. Bu durumda, bu dizin D:\Egitim dizinidir. alma alan olarak tanmlanan dizin ise, buna gre greceli olarak tanmlanmtr. Yani Autodesk Inventor, proje dosyasnn yer ald dizin yapsn, alma alan dizininden kartr ve sadece bundan sonra gelen dizini gsterir. Buradaki rnekte, alma alan iin tanmlanm olan dizin D:\Egitim\Model dizinidir. Proje blmnde bu dizin .\Model olarak gsterilir. n taraf, proje dosyasnn konumu ile ayn olduu iin atlr. Buna karn, Libraries altnda tanmlanan Ktphane kategorisinin dizin yaps mutlak olarak tanmlanmtr. nk, bu dizin, projenin bulunduu dizin altnda yer almaz. Bu yzden de, bu kategorinin dizini tam ismiyle grntlenir. Bu yap olduka yararldr. nk, siz, projenizi ve bunun altnda tanmlanan model dosyalarn baka bir dizin altna aldnzda, dizinler greceli olarak tanmland iin, ayarlarla uramak zorunda kalmazsnz. Yap aynen korunur. nk, yine dizinler greceli olarak sralanmtr.
Proje Dosyasnn Yeri Proje dosyas, zerinde altnz projenin dizin yapsn tanmlar. Bunu artk biliyoruz. Bir proje dosyasnn yerinin nerede olmas gerektiini sorarsanz, burada nereceimiz, proje dosyasnn, o projenin hemen kk dizininde saklanmas olacaktr. rnein, projenizin dosyalar D:\Egitim altnda yer alacaksa, proje dosyasnn da hemen bu kk dizin altnda yer almas nerilir.
15
SAYISAL GRAFK
Proje Dosyalarnn Ksa Yollar Nerede Bulunur? Proje dosyalarnz ok deiik yerlerde tanmlarsnz. Bunlar aramakla uramamak iin, Autodesk Inventor, tanmlanm projelere kolay ulamanz salayan ksa yollar tanmlar. Bu ksa yollarn hangi dizin altnda tanmlanacana kendiniz karar verebilirsiniz. Default olarak Autodesk Inventor bir yer gsterir. Bu yeri deitirmek iin TOOLS mensnn altndan Application Options... komutunu altrn ve alan diyalog kutusunda File blmne gidin. Projects Folder altnda tanml olan dizin, projelerin ksa yollarn ierir.
Dizin Yapsnn Kurulumu Proje dosyalar, zerinde alacanz projenin sabit diskteki ya da a ortamndaki dizin yapsn tanmlad iin, bu dizinlerin organizasyonu ve modellerin nereye kaydedilecei nemlidir. Bizim nerimiz, yeni bir projeye balamadan, o projenin dizin yapsn nceden tanmlamanzdr. Dizin yapsnn doru bir ekilde kurulumu, sonradan ortaya kabilecek, dosyalarn bulunamamas gibi sorunlar ortadan kaldrr. Dosyalarn organize edilmesinde, alt dizinlerin kullanm da olduka nemlidir. zellikle byk projelerde, model dosyalarnn mantkl bir organizasyonu gereklidir. Tm para ve montajlar tek bir dizin altnda tutmak yerine, bunlar mantkl olarak tasarlanm alt dizinler altna yerletirmek organizasyonu kolaylatracaktr. Projeler iin tanmlayacanz dizin yapsnn kurulumunda aadaki noktalara dikkat etmenizi neririz. Dizinler iin irketinizde kullandnz isimlendirme ve irket standartlarn izleyin. Daha nceki tasarmlarda kullandnz paralar, yeni bir projede deitirerek kullanmanz gerekiyorsa, bunlar yeni projenin dizin yaps ierisine kopyalayn. Eer, birok projede kullanacanz ve standart para kategorisinde bulunan paralarnz / montajlarnz varsa, bunlar ktphane dizinleri altnda bulundurmanz en uygun yol olur. Mantkl bir alt dizin yaps kurun ve projenizin dosyalarn bunlar altnda saklayn.
Proje Tipi Ayarlar Proje tipleri, alma ortamnza baldr. Daha nceden bahsettiimiz gibi, iki farkl alma ortam kurulabilir: (1) tek kullancl; (2) paylaml. Not: Eer, Autodesk Vault yazlmn yklemediyseniz, tm projeleriniz tek kullancl olarak tanmlanr. Paylaml alma ortam iin Autodesk Vault ve Autodesk Data Managemenet Server yazlmlarn yklemeniz gerekir.
Eer paylaml alma ortamna gereksiniminiz varsa, Autodesk Inventor ykleme DVDsinde bulunan Managing_Your_Data.pdf dosyasna bakabilirsiniz. Sklkla Kullanlan Alt-Dizinler (Frequentlu Used Subfolders) Sklkla kullanlan alt-dizinler, proje dosyalarnda yer alan kategorilerden birisidir. Burada, projenizde sklkla kullandnz alt-dizinleri listeleyebilirsiniz. Autodesk Inventor dosyalarnn almasnda, sklkla kullanlan alt-dizin tanmlamalar kolaylklar salar. Fakat dikkat etmeniz gereken iki nokta vardr: Burada tanmladnz alt-dizinler, ana proje dosyasnn altnda yer alan alt-dizinler olmaldr. Sklkla kullanlan alt-dizinler, bal dosyalarn bulunmasnda etkili deildir. Sadece, dosyalarn kaydedilmesi ve almasnda kolaylk salar.
Aadaki resim, bir proje dosyasnda tanmlanan sklkla kullanlan alt-dizinleri listelemektedir.
16
SAYISAL GRAFK
Open komutu ile dosya amak istediinizde, soldaki listede bunlar listelenir ve dosyalara ulam kolaylatrr:
Proje Dosyasnn Dizin Seenekleri Folder Options altnda, proje dosyasnn dizin seenekleri listelenir.
Styles Library, proje dosyasnda kullanlacak stil ktphanesinin yerini, Templates, ablonlarn yerini ve Content Center Files ise standart paralar ktphanesi paralarnn yerini gsterir. Proje Seenekleri Options blm ise, deiik proje seeneklerini ierir.
Use Style Library: Tanmlanan tm dosyalarn stil ktphanesini kullanp kullanmayaca saptanr. deiik seenek vardr. Yes, tm dosyalarn stil ktphanelerini kullanacan, No, tm dosyalarn stil ktphanelerini kullanmayacan, bunun yerine ablonlar iinde tanmlanan zellikler ile oluturulacan ve Read Only ise tm dosyalarn stil ktphanelerini salt-okunur bir ekilde kullanacan anlatr. Old Versions To Keep On Save (-1 = All): Her bir kaydetme ileminde, ka adet eski versiyonun saklanaca tanmlanr. Buraya gireceiniz deer, versiyon adedini gsterir. Eski versiyonlar, dosyann bulunduu dizinin hemen altnda alan OldVersions dizini altnda saklanr. Using Unique File Names: Projede tanmlanacak dosyalarn isimlerinin birbirinden farkl olup olamayaca tanmlanr. Yes ile tm dosyalarn isimleri farkl olacaktr. Name: Proje dosyasnn ismini gsterir.
17
SAYISAL GRAFK
Shorcut: Proje dosyas ksa yolunun ismini gsterir. Owner: Projenin sahibini gsterir. Release ID: Srm numarasdr.
Buradaki liste, tanmlanabilecek olan proje tiplerini ierir. Proje tipleri unlardr: New Vault Project: Autodesk Vault ykl ise aktif durumdadr. Yeni bir Autodesk Vault projesi yaratr ve bir alma alan, bir ya da daha fazla ktphane tanmlanr ve ok-kullanc modu Vault olarak ayarlanr. New Single-User Project: Dosyalarn bulunduu dizin kiisel alma alan olarak gsterilir, bir ya da birden fazla ktphane dizini tanmlanr, alma grubu tanmlanmaz ve ok-kullanc modu kapatlr.
Tek-Kullancl alma Ortam Eer, tek-kullancl proje dosyas tanmlarsanz, ok-kullanc modu otomatik olarak kapatlr. Bu alma ortam, tekkullancl sistemler iin uygundur. Kiisel bir alma alan yaratlr ve dosyalar burada yer alr. Bu bilgilerden sonra, bir proje dosyasnn tanmlanmas ile devam edelim. Bir nceki diyalog kutusundaki seiminiz, proje tipini belirtir. Bunlar yukarda grdk. Dolaysyla, her alma ortamnn hangi dizinlere gereksinim duyduunu rendik. Buna gre, proje tipine bal olarak sizden istenen dizinleri tanmlayabilirsiniz. imdi, tek-kullancl alma ortam iin bir proje dosyasnn nasl tanmlandna bakalm. Inventor Project Wizard ile New Single User Project sein ve Next ile ilerleyin.
18
SAYISAL GRAFK
Name karsn, proje dosyasnn ismi ve Project (Workspace) Folder karsna da projenin kiisel alma alann girin. Next ile devam ettiinizde, ktphane dizinleri ile ilgili blm gelir.
Burada, o projede kullanlacak ktphane dizinleri yer alr. stediiniz ktphane dizinini sa taraftaki listeden sein. Eer daha nce baka bir proje dosyasnda bir ktphane dizini tanmlanmam ise, buras bo olarak gelir. Ktphane dizinini sonra da tanmlayabilirsiniz. Finish ile proje dosyas tanmlanr. Eer, Autodesk Inventor dndan bu ilemi yapyorsanz, aadaki diyalog kutusu alr.
19
SAYISAL GRAFK
Burada, New ile devam ederseniz, ayn diyalog kutular alr ve proje dosyas tanmlanr. Tanmlama ileminden sonra, aktif olan proje dosyas hangisiyse, isminin yannda bir sembol bulunur: .
Bir proje dosyasnn dzenlemesi de, benzer ekillerde, ya Autodesk Inventor iinden ya da Project Editor yazlm yardmyla gerekleir. Autodesk Inventor iinde dzenleme yaptnzda, deiiklik yapacanz dizin alann sein ve sa tu mensnden Edit komutunu iaretleyin.
20
SAYISAL GRAFK
Temel menler
izim ekran
Yeni bir para, montaj ya da teknik resim dosyas olutururken, kullanc ara yznde sadece kullanlabilecek komutlar grntlenir. Men yapsna aada bakacaz. lk olarak Browser penceresini grelim.
Browser Penceresi
Browser penceresi, Autodesk Inventorun temel ara yz bileenlerindendir. Bulunduunuz ortama para, montaj modelleme, teknik resim sayfas vb. gre, ierii deiiktir. Aada farkllklar grebilirsiniz. Para Modelleme Ortamnda Para modelleme ortamnda, Browser penceresi parann unsur yapsn listeler. Para ismi en yukarda yazar ve bunun altnda o parann ierdii unsurlar (features) ikonlar araclyla listelenir. Her bir unsur tipi iin farkl bir ikon kullanlr. Ayn unsurlar, yaratl srasna gre isimlerinin sonuna bir rakam eklenerek ifade edilir.
Para isminin altndaki ilk unsura temel unsur (base feature) ad verilir. Yukardaki rnekte, temel unsur bir ekstrzyondur. Browser penceresinde, temel unsura eklenmi olan dier unsurlar aa yaps eklinde grebilirsiniz.
21
SAYISAL GRAFK
Montaj Modelleme Ortamnda Montaj modelleme ortamnda, montajda yer alan paralar ve bunlar arasnda tanmlanan montaj snrlamalar ikonlar yer alr. Ayrca, montajlarn deiik konumlarnn yaratld Representations ikonu da burada yer alr.
Sunum Ortamnda Montajlarn patlatlm grnlerinin alnd sunum ortamnda Browser penceresinden deiik bilgiler yer alr. Patlatma bilgileri, sekanslar gibi bilgiler burada listelenir.
Teknik Resim Ortamnda Teknik resim ortamnda, Browser penceresinde, tanmlanan teknik resim grnleri, para listesi vb. bilgiler yer alr.
zetle, Browser penceresini; a. b. c. d. e. Paralarnzn, montajlarnzn ve teknik resim izimlerinizin yapsn grmek, Modelinizdeki bamllklar grmek, Nesnelerin grnrlklerini ayarlamak, Para, montaj ve teknik resim grnlerini dzenlemek ve gncellemek, Modelde ya da teknik resim izimlerinde nesneleri silmek, dzenlemek, bunlarn isimlerini ve yerlerini deitirmek
iin kullanabilirsiniz.
22
SAYISAL GRAFK
Panelin st tarafndaki modelleme ortamn gsteren dmeye basarsanz, Expert seenei grlr. Expert seili ise, Autodesk Inventor panelindeki komutlar, sadece ikonlar ile gsterilir. Eer, Expert seili deilse, Autodesk Inventor panelindeki komutlar, ikonlar ve aklamalar ile grntlenir:
Autodesk Inventor ile altka, komutlar simgeleyen ikonlara alacaksnz; bu durumda, Expert modunda almak kolaylaacaktr.
Ara ubuklar
Autodesk Inventor ara ubuklar Autodesk Inventor zelliklerine ve komutlarna daha hzl ulamanz salayan ikonlardan oluur. Ara ubuklarn amak/kapamak iin VIEW mensnn altndaki TOOLBAR blmn kullanabilirsiniz. TOOLBAR blmnn altnda listenen ara ubuklar hangi ortamda olduunuza gre deiecektir.
Standart ara ubuu, en stte yer alr. Burada, dosya komutlar, bak as ve kaplama komutlar yer alr.
Men Yaps
FILE, EDIT ve VIEW menleri, dosya, dzenleme ve grntleme komutlarn ierir. INSERT, FORMAT ve TOOLS menleri para, montaj, sunum ve teknik resim dosyalar iin farkl komutlar ierir.
23
SAYISAL GRAFK
Sa Tu Menleri
Sa tu menleri, farenin sa tuuna bastnzda kar. Bunlar, seilen nesne ya da ileme bal olarak deiik komutlar listeler.
24
SAYISAL GRAFK
25
SAYISAL GRAFK
Ayrca, standart olmayan ya da Internet tular da kullanlamaz. ALT tuu ile birlikte A-Z ya da 1-0 tularn kullanmak da mmkn deildir; nk bunlar menlere ulamay salayan standart Microsoft Windows tularn ierebilir. ALT tuunu rnein SHIFT ve CTRL ile harf ya da numara tularnn kombinasyonu olarak kullanabilirsiniz. Autodesk Inventorda, ksa yol tular tanmlamak iin, aadaki yntemi kullanlr: 1. TOOLS mensnn altndan CUSTOMIZE komutunu altrn. Aadaki diyalog kutusu alr:
2.
Command sekmesine gidin. Commands altnda komutlar ve ilgili ksa yol tular eer varsa listelenir:
3.
Burada, ksa yol tuu atamak istediiniz komutu sein ve daha sonra bunun Shortcut kolonunu iaretleyin. Ksa yolu yazabileceiniz bir kutucuk alr:
26
SAYISAL GRAFK
4. 5. 6.
Tek bir harf ya da numara girin ya da SHIFT, CTRL ve ALT tularn bir harf ya da numara kombinasyonu olarak girin. ENTER ile ksa yol bilgisini tanmlayn. Close ile diyalog kutusundan kabilirsiniz.
Ksa yol tuunu silmek iin ilgili komutun Shortcut kolonunu iaretleyin ve DELETE ya da BACKSPACE tularn kullann.
3B Koordinat Sembol
Para, montaj modelleme, sunum ortamlarnda, sol alt kede, X, Y ve Z eksenlerini gsteren 3B Koordinat Sembol yer alr. Bu sembol, bak anz ve eksenlerin ynn gsterir. Krmz: X ekseni Yeil: Y ekseni Mavi: Z ekseni
27
SAYISAL GRAFK
Help Topics, genel yardm zelliklerini ierir. Yeni bir pencere alr ve buradaki Autodesk Inventor konu balklar listelenir. lgili balklara farenin solu ile iaretleyerek ulaabilirsiniz.
Whats New, her srmde, o srmle birlikte yeni gelen Autodesk Inventor zelliklerini ierir.
28
SAYISAL GRAFK
Tutorials, Autodesk Inventor altrmalarn sunar. Bir pencere alr ve burada ilk olarak bir konu bal seilir. Bu konu balnn altnda ise onunla ilgili altrmalar kar. Altrmalara girildiinde, adm adm ne yaplacan gsteren pencereler ile o konu hakknda bilgi edinmeniz ve altrmalar yapmanz mmkndr.
Help for AutoCAD Users, AutoCAD kullanclarnn Autodesk Inventorun farklarn renmeleri iin yardm zelliklerini ierir. Yeni bir pencere alr ve burada, AutoCAD ile Autodesk Inventorun hem tasarm mant hem de zellik farkll karlatrlr.
Programming Help Autodesk Inventor ierinde programlama ile ilgili yardm zelliklerini ierir:
29
SAYISAL GRAFK
Bu seenek Autodeskin WEB sayfasn aar ve Skill Builders ad altnda, deiik konular ile ilgili bilgilendirici yazlar yer alr. Bunlar bilgisayarnza indirebilir ve yazlm renmede kullanabilirsiniz.
Graphics Drivers Autodesk Inventor iin test edilmi Grafik kartlarn ierir. About Autodesk Inventor ise, Autodesk Inventor ile ilgili seri numaras vb. Bilgileri ierir.
Not: NLM (a) srmlerinde, lisans dn alma ilemi buradan gerekletirilir. Product Infrmation ile alan diyalog kutusunda, Borrow Licence lisans NLM ortamndan kopartmak iin kullanlr.
30
SAYISAL GRAFK
zometrik Bak
zometrik baka gemek iin, izim ekrannda farenin sa tuuna basn ve menden Isometric View komutunu altrn.
Kamera Baklar
Bak anz ortografik ya da perspektif olarak ayarlayabilirsiniz. Bak anz deitirmek iin, Standard ara ubuundaki ikonlar kullanabilirsiniz. stteki ikon ortografik bak iindir.
Ortografik bak
Perspektif bak
Glgeler
Modelinize daha gereki bir grnm verebilmek iin glgeleri kullanabilirsiniz. Glgeler aldnda, modelin altna, o modelin glgesi yansr. ki seenek vardr: Ground Shadow ve X-Ray Ground Shadow. Ground Shadow normal glgelendirmedir. Dieri ise, glge zerinde modelin iskeletini de grntler. Glgeleri aktif duruma getirmek iin, Standard ara ubuundaki ikonlar kullanabilirsiniz.
31
SAYISAL GRAFK
Ground Shadow
Bak As Aralar
Modele zum yapmak, farkl alardan bakmak iin Standard ara ubuundaki aralar kullanabilirsiniz. Zoom All Zoom Window Zoom In-Out Pan View Zoom Selected Dynamic Rotate Look At Common View Dosyadaki tm paralar grntleyecek ekilde zum yaplr. Pencere yntemiyle zum yaplacak alan gsterilir ve Autodesk Inventor o alana zum yapar. (F3 tuu da kullanlabilir) Farenin sol tuuna baslarak modele yaklalr/modelden uzaklalr. (F2 tuu da kullanlabilir) Pan yaplr. Seilen yzey ya da yzeylere yaklalr. Dinamik olarak bak as deitirilir. Seilen yzeye dik bakmak iin kullanlr. Dynamic Rotate komutu altrldktan sonra SPACE tuuna baslrsa, Common View kutusu alr. Buradaki oklara baslarak, bak as deitirilir. Common View kutusunu kapatmak iin yeniden SPACE tuuna basn. Modellerin nasl grntlenecei tanmlanr. Shaded (kaplanm), Hidden Edge (gizli kenarlar grnr) ve Wireframe (tel ereve) seenekleri vardr.
Grntleme seenekleri
32
SAYISAL GRAFK
Modelinizin biimini ve bykln geometrik snrlamalar ve ller saptar. Unsurlar kullanarak, eskizleri boyutlu modellere dntrr ve paranz gelitirebilirsiniz.
Tasarm alternatifleri, llerin ve geometrik snrlamalarn deitirilmesiyle kolaylkla elde edilir. Model zerine yeni unsurlar (yuvarlama gibi) eklenerek ya da varolanlar dzenlenerek/silinerek model istenen duruma getirilir.
malat resimleri ise 3B modelden kolaylkla alnr. stenen grnler oluturulur, grnlere ller yerletirilir.
33
SAYISAL GRAFK
Grnler ile para arasnda iki ynl bir ilikisellik vardr. Parada yaplan deiiklikler otomatik olarak grnlere yansr ve grnler gncellenir. Ayn durum, tersi iin de geerlidir. Para modellemenin temel mant bu ekilde zetlenebilir. Detaya inmeden nce, para modelleme teknikleri altnda, ilemlerin genel sralamasna da bakabiliriz.
2.
3.
Eskiz geometrilerinin yaratlmas srasnda Autodesk Inventor, semboller ile bunlara atanabilecek geometrik snrlamalar gsterir. rnein, yataylk, deylik, teetlik gibi snrlamalar, izim srasnda uygulanabilir. 4. Eskiz geometrinizi inceleyin. Gerekli lleri ve geometrik snrlamalar tanmlayn.
Eskize geometrik snrlamalar atadnzda, eskizin biimini tanmlarsnz. Varolan snrlamalar silebilir, yenilerini ekleyebilirsiniz. 5. lleri tanmlayn. Eskizinize ller eklediinizde onun bykln tanmlarsnz. rnein, emberlerin ap, dorularn uzunluu gibi ller bu aamada verilir. Daha sonraki aamalarda da bu llere ulap istediiniz deiiklikleri yapabilirsiniz. Ekstrzyon, dndrme, sprme, loft gibi unsurlar kullanarak paranzn temel unsurunu tanmlayn.
6.
34
SAYISAL GRAFK
7.
8.
Stillerde renk, klandrma ve malzeme bilgileri tanmlanr. Color altnda renk bilgileri listelenir. Burada bir renk iaretlendiinde, sa tarafta o rengin zellikleri grntlenir.
35
SAYISAL GRAFK
Seilen rengin zellikleri deitirilebilir. stenirse, varolan renklerden yeni bir renk de tanmlanabilir. Bunun iin New... dmesi kullanlr. Yeni bir isim verilir. Material altndan bir malzeme seildiinde, sa tarafta malzeme zellikleri grntlenir.
Import dmesi kullanlarak, stillerde (renk, klandrma ve malzeme) yaplan deiiklikler bir dosyaya yazlr.
36
SAYISAL GRAFK
Modelde Bir Alan Tanmlamak 1. 2. Zoom Window komutunu altrn. Aadaki gsterilen alan tanmlayn.
Belirttiiniz alana yaklalr. 3. F5 tuuna basarak bir nceki bak anza geri dnn. Bak Asn Deitirmek 1. Rotate komutunu altrn. Bak anz deitirmede yardmc olacak sembol ekran grnr.
2. 3. 4.
mleci, dairenin iine gtrn ve farenin sol tuuna basarak bak anz deitirin. F5 tuuna basarak bir nceki bak anza geri dnn. imdi de imleci, semboln yatay ve dikey dorularna yaklatrn ve farenin sol tuuna
37
SAYISAL GRAFK
basarak bak anz deitirin. 5. 6. F5 tuuna basarak bir nceki bak anza geri dnn. Space tuuna basn. Kare prizma sembol grnr.
Yeil oklara basarak, bak anzn nasl deitiini izleyin. 7. 8. 9. Yeniden Space tuuna basn. ESC tuu ile komuttan kn. izim ekrannda iken farenin sa tuuna basn ve menden Isometric View komutunu sein. Glgeler 1. Ground Shadow komutunu altrn. Modelin altna modelin glgesinin yansdn greceksiniz.
2.
Son olarak, X-Ray Ground Shadow komutunu altrn. imdi de glge zerinde modelin iskeleti de grnr.
Altrmann sonu.
38