Professional Documents
Culture Documents
Protein Metabolizmas
Diyetle alnan protein Amino asitler Seller protein
NH4+ Karbon skeleti
Protein Degradasyonu
Proteinler
Amino Asitler
Fig. 18-1
Tm reaksiyonlar karacierde gerekleir, sadece dallanm zincirli aminoasitler; lsin, isolsin, ve valin (kas) istisnadr.
Karbon skeleti
Ketojenik-keton cisimleri
Karbohidrat Metabolizmas
Ya Asitleri
Asetil CoA
Sitrat evrimi
Pyruvate
glukojenik ketojenik
Glucose
Acetyl-CoA
Acetoacetate
Fumarate
Isocitrate
CO2
-Ketoglutarate
Succinyl-CoA
CO2
Dallanm zincirli -keto asit dehidrogenaz bir multienzim kompleksidir;(oksidatif dekarboksilasyon; pruvat dehidrogenaz ve -ketoglutarat dehidrogenaza benzer)
: TPP, lipoik asid, FAD, NAD+ gerektirir. : Eksikliinde MAPLE SYRUP URINE DISEASE oluur
Propiyonil-CoA Metilmalonil-CoA
Metilmalonil-CoA mutaz Vitamin B12 Eksikliinde Maple syrup idrar hastal
Oksidatif Dekarboksilasyon
H C NH3+ COO
zolsin
Valin
Lsin
Dallanm zincirli amino asit aminotransferaz Dallanm zincirli -keto asit dehidrogenaz ail-CoA dehidrogenaz
Metilakrilil-CoA (Valin)
4 reaksiyon
-Metilkrotonil-CoA (Lsin)
3 reaksiyon
O H3C C SCoA
Acetyl-CoA
Asetil-CoA Propiyonil-CoA
O
Propiyonil-CoA
-OOC
CH2
COO
Asetoasetat
MMCoA rasemaz
Propiyonil-CoA, D-metilmalonil-CoA ya karboksillenir. Rasemaz izleyen reaksiyon iin esansiyal olan L-izomere dnm reaksiyonunu katalizler.
Metilmalonil-CoA Mutaz, molekler dzenlenme reaksiyonunu katalizler. Metilmalonil-CoAnn dallanm C zinciri sksinilCoAnn lineer C zincirine dntrlr.
Dallanm zincirli -keto asit dehidrogenaz kompleksi oksidatif dekarboksilasyon reaksiyonunu katalizler. Maple Syrup Hastal; -keto asitlerin birikimi
ATP
H3C S CH2 CH2 C NH3+ COO
Metiyonin
H3C
+
S
CH 2
CH 2
C NH 3+ NH 2
COO
N CH 2 N O N
THF
Metiyonin N5-metil-THF sentaz
HO
OH
S-Adenozilmetiyonin (SAM) Adenozil homosisteinaz - Adenozin metilaz Biyosentetik metilasyon (metil transferi)
Homosistein
S-Adenozilhomosistein
H HS CH2 C NH3+
O -OOC CH2 CH2 C SCoA
+ Serine sistatiyonin
-sentaz
COO
Sistein
Propiyonil-CoA
propiyonil-CoA karboksilaz metilmalonilCoA racemaz MetilmalonilCoA mutaz
Sksinil-CoA
-Amino--ketobutirat
OH H3C CH
H C NH3+ COO
-Amino--ketobutirat liyaz
NH3+
SCoA
Asetil-CoA
H H C NH3+ COO
glisin paralanmas
H HS CH2 C NH3+ COO CH3
THF
serin hidroksimetiltransferaz
Glisin
H C
NH3+
Pruvat
CH2 HC NH3+
COO
COO
asparagine
aspartate
Asparaginase
Aspargin; Yan grubunda bulunan amino grubunu hidroliz ile kaybeder. Reaksiyon Asparaginaz ile katalizlenir. rn olarak aspartat oluur, bu ise transaminasyon ile okzalasetata dnr.
+
HN H2N+ H2N C N CH2 CH2 CH2 H C NH3+ COO
2HC
NH
H2 C C N H2
COO H
Histidin
HC
Arginin
arginaz
histidin amonyakliyaz Urokonat urokonat hidrataz 4-Imidazolon5-propriyonat imidazolon propionaz N-formiminoglutamat glutamat formimotransferaz
glutaminaz
H2N
Glutamin
Glutamat
GLU - DH
O O C CH2 CH2 H C O COO
-Ketoglutarat
HC
NH3+
COO
COO
COO
COO
Aminotransferase (Transaminase)
5-C lu Sitrat(Krebs,TCA) evrimi ara rn olan -ketoglutarat, arginin, glutamat, glutamin, histidin ve prolin metabolizmas sonucu oluur.. Glutamat deaminasyonu Transaminaz ile gerekleir ve -ketoglutarat oluur.
H2 OOC C glutamate
H2 C C
H O
H2 H2 OOC C C C -ketoglutarate
Glutamate Dehydrogenase
H2 N HN
H N
H H
Tetrahydrofolate (THF)
COO N H C H C C COO H2 H 2
N H O
CH2 HN
O C
pteridine
-aminobenzoate
glutamate
Histidin nce glutamata dnr. Bu yoldaki son adm kofaktr olarak tetrahidrofolat gerektirir. Tetrahidrofolat (THF), pteridin halkasna sahiptir ve B vitamin folatn hcredeki indirgenmi formudur. THF birok glutamat artna balanabilen bir yapya sahiptir ve Yan zincir(R-) karboksil grubu zerinden birbirine izopeptid balar ile balanr.
Histidin Degradasyonu
histidin amonyak-liyaz Uroconat Histidin urokonat hidrataz
imidazolon propiyonaz
4-imidazolon 5-propiyonat N-formimino glutamat glutamat formimo-transferaz midazol halkas paralanarak N-formiminoglutamat oluur. Formimino grubu THFa transfer edilerek(1C transferi) glutamat oluur
glutamat
HC N C H
CH2 NH
H C
COO
NH3+ NH4+
histidine
CH2 NH
CH2 COO
HN
N-formiminoglutamate
THF N 5-formimino-THF
OOC
H C
CH2
CH2 COO
NH3+
glutamate
Lizinin Degradasyonu
Lizin ketojenik bir amino asittir. Lizinin karbon iskeleti ara metabolizmaya asetoasetil-CoA olarak katlr. Lizinin NH2 grubu dier amino asitler zerine transfer edilebilir, ancak tersi reaksiyon mmkn deildir. Diyetle alnan Lizinin -keto asiti(-keto-amino kaproat) lizinin yerine konamaz.
sakharopin dehidrogenaz eksikliinde kanda ve idrarda lizin seviyeleri ykselir. hiperlizinemia ve hiperlizinuria
H H 3N
CH2
CH 2
CH 2
CH 2
C NH 3+
COO
Lizin
-ketoglutarat sakharopin dehidrogenaz kondenzasyon Sakharopin sakharopin dehidrogenaz -Aminoadipat-6-semialdehid aminoadipatsemialdehid dehidrogenaz
SCoA
Asetoasetat
O
HMG-CoA liyaz
H3C
Asetil-CoA
Lizin
-ketoglutarat
Sakharopin
sakharopin dehidrogenaz
-aminoadipik semialdehid
aminoadipatsemialdehid dehidrogenaz
glutamat
glutaril-CoA dehidrogenaz
Glutakonil CoA
glutamat
-ketoglutarat
-aminoadipik semialdehid
aminoadipat aminotransferaz
-ketoadipat
-aminoadipat
dekarboksilaz
CO2
enoil-CoA hidrataz
Glutakonil CoA
CoA Asetoasetil-CoA
2 Asetil-CoA
Triptofann Degradasyonu
Triptofan NAD prekrsrdr. Triptofan ykm karacierde gerekleir ve nikotinik asit eldesi sz konusudur Ayrca biyolojik aktif amin olan seratonine dnm gerekleir. Enerji metabolizmasna katlr. Ketojenik(asetoasetil CoA) ve Glukojenik(alanin) Kinureninaz enzimi(PLP-baml); 3-hidroksikinurenini 3-hidroksiantranilata dnm reaksiyonunu katalizler.
N-Formilkinurenin
Triptofan-2,3dioksigenaz
Formamidaz
Kinurenin
Triptofan
Kinurenin-3monooksigenaz
H CH3 C NH3+ COO
+ 3-Hidroksiantranilat
Alanin
5 reaksyon
O H3C C CH2 COO
Asetoasetat 7 reaksyon
-Ketoadipat
Phe hidroksilasyonu, bir Fe(III) enzimi olan fenilalanin hidroksilaz ile katalizlenir. Enzim kofaktr olarak piterin kullanr. Piteridin halkas flavin halkasna benzer ve birok biyo-redoks reaksiyonunda grev alr.
Phe Tyr
Flavin
NAD
NADH
Piteridin
Fenilalanin
Fenilalanin Hidroksilaz
Tirozin
H HO CH2 C COO
Fenilalanin Hidroksilaz
Asetoasetat
Fumarat Fumarilasetoasetaz
4-Fumarilasetoasetat
Maleilasetoasetat izomeraz
4-Maleilasetoasetat
Ile Leu Trp Phe Tyr Lys Ala, Gly, Cys, Ser, Thr
Glukoz
Metiyonin
(ksmi)
Glisin
Serin
GLUKOZ
Alanin
Sistein
Pruvat
Asparagin
Aspartat
Okzalasetat Malat
Sitrat
Tirosin
(50% /karbon)
Fumarat Sksinat
zositrat
Fenilalanin
Sksinil-CoA
-Ketoglutarat
Glutamat Glutamin
Prolin
Fenilalanin Metabolizmas
Besin PHE
50%
Katabolizma
Fenilalanin Esansiyel AA
Vcut Proteini
Fenilalanin Hidroksilaz O2 Fenilalanin Tetrahidrobiyopterin H2O Tirozin Dihidrobiyopterin Fumarat + Asetil CoA
NADP+
p-Hidroksifenilpruvat
Fenilketonri fenilalanin hidroksilaz/BH4 sentezi Tirozinemia tip II (Richner-Hanhart) - tirozin aminotransferaz Tirozinemia tip III- p- hidroksifenilpruvat dioksigenaz Alkaptonri homogentisat oksidaz Tirozinemia tip I-Maleilasetoasetat izomeraz Albinizm - tirozin hidroksilaz {tirozinaz}
Fenilketonri
Amino asit metabolizmasnn en sk rastlanan yenidoan hastal;
Yksek Phe dzeyi nrolojik hasara neden olur Anormal bileenler: fenilpruvat; fenillaktat; fenil asetat Beyin toksisitesi: dier aromatik aminoasitlerin almnn azalmas Tirozin eksiklii; hipopigmentasyona neden olur
Fenolketonrili ocuk uygun olmayan diyet ile beslenme gelimede gecikmeye neden olur. Mental gerilik
Alkaptonri
lk olarak bulunan amino asit yenidoan sendromu Sir Archibald Garrod; 1900lerin balar drarda Homogentisat grlr. Kkrdak ve baz dokularda kelek oluumu polimerizasyon (siyah)
Alkaptanrili hastada Ocular ochronosis Kulak kkrdanda Polimerlemi homogentisat
Albinizm
Deri pigmentinin ok az veya hi oluamamas Tirozinaz (tirozin hidroksilaz) eksiklii
www.lowvision.org/albinism.htm http://home.clara.net/knowlton/family/Albinism/bianca.htm
Pruvat + SO4
NH3
-Ketobutirat 5
Propiyonil CoA
Sistein
4 Sistatiyonaz
Sistatiyonin
X X
3
HOMOSSTNR
atherosckleroz?
Homosistein-SH
CH3-B12
THF
X
2a Metiyonin sentaz
X
2b
Metiyonin-S-CH3
X
Hidroksi B12 N5-CH3 THF
MMA
S-Adenozilmetiyonin
Homosistein-SH
metil-B12
4
STOPLAZMA Metiyonin-S-CH3
Metiyonin sentaz
ATP 1 Hidroksi B12
N5-metil THF
Besinden
Adenozil B12
Metilmalonil CoA
Suksinil CoA
TCA evrimi
MTOKONDR
PERNSYZ ANEM
B12-eksiklii B12-tedavi
Lsin -Ketoglutarat
zolsin
Valin Glutamat
Transaminaz
Dallanm zincir -ketoasit
CoA + NAD+
CO2 + NADH
Suksinil CoA