You are on page 1of 31

T.C.

MLL ETM BAKANLII Ortaretim Genel Mdrl

GZEL SANATLAR VE SPOR LSES GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

2009

GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS RETM PROGRAMI PROGRAM GELTRME ZEL HTSAS KOMSYONU KOMSYON YELER Oya YASDIMAN DNER Mzik retmeni ule Nurdan CAF Mzik retmeni ar EN Mzik retmeni Gksenin ELKKANAT Mzik retmeni lker ERM Mzik retmeni Musa AYEK Mzik retmeni Levent SEZGN Mzik retmeni Mevlt KAIKI Talim ve Terbiye Kurulu Bakanl Program Gelitirme Uzman GENEL KOORDNATR Medine KARAPINAR Ortaretim Genel Mdrl Program ve Ders Kitaplar ube Mdr Ensar MANAV Bursa l Mill Eitim Mdrl l Mill Eitim Mdr Yardmcs

1. GR Trk toplumu ve Trk mzik kltr teden beri insanln ilgi odaklarndan biri olagelmitir. Nitekim bu konuda imdiye kadar birok inceleme ve aratrma yaplm, birok yayn gerekletirilmitir. Bu balamda zellikle Trk kltr ve kimlii zerine yaplan almalar ve yaynlar giderek daha ok nem kazanmaktadr). Gemiten gnmze ve gnmzden gelecee Trk mzik kltrn ele alrken kendine ve mzie zel kavram, ilke ve yaklamlarla ele almak yerine, mzii de kapsayan, kltrn btnne ve zellikle insanln kltrel evrimine ilikin genel kavram, ilke ve yaklamlarla birlikte dnmekte byk yarar vardr. nk byle bir yaklam, Trk mzik kltrn tarihsel sre iinde kkten ve bilimsel gereklerle badar biimde ele alabilmek iin salam bir temel ve uygun bir zemin oluturur. Bunun yan sra Trk mzik kltr ile insanlk mzik kltrnn btn ve dier alanlar arasnda tutarl ilikiler kurulmasn salar. Ayrca bu ilikilere ynelik genel geerlii yksek yeni bilgi, gr ve dnceler retilmesini ve ortaya konulmasn olanakl klar. Genel olarak kltr bir btndr. nsann oluturduu her ey bu btn iinde yer alr. ster maddi ve manevi ister olgusal ve kavramsal olsun, insann oluturduu her ey bu btn iinde deerlendirilir. Bu balamda insan etkinliinin her rn ve rnle sonulanan her etkinlik sreci kltrdr. Geni anlamyla kltr denilince insanlar, insan topluluklar ve tm insanlk tarafndan oluturulup gelitirilen yaam tarzlarnn her biri veya btn anlalr. Trk mzik kltr ksaca, Trklerin mziksel yaam biimi demektir. Trklerin mziksel yaam biimi sre ve rn ynyle bir btndr. Bu bakmdan Trk mzik kltr, Trklerin kendi kendileriyle ve evreleriyle mziksel etkileimlerinin rgtl birikim sreci ve rn olarak tanmlanabilir. Trk mzik kltr kendine zg bir evrendir. Trklerin mzik evreni denilince Trklerin mziksel gerekliinin tm anlalr. Kendine zg bir btn olan Trk mzik evreni, genellikle Trk kltr evreninin merkezinde ve bu merkezin odanda yer alr (Uan, 2000, s.7, 9). Trk mzik kltrnn tarihsel evrimini, Trk tarihinin genel seyrine ve buna ilikin genel tarih kltrne dayandrarak incelemek ve betimlemek, konuyu dier tarihsel olgu ve olaylarla da ilikilendirerek daha kolay somutlatrmaya olanak salar. Trk mzik kltrnn evrimini deiik alardan ele alarak evreleme, tarih ncesine uzanan kklerinden hareketle tarih alarndaki btnsel evrimini, btnsel evrimin seyrini ve akn, bu seyir iindeki anlaml oluum-geliim, deiim ve dnmleri ve nihayet btn bunlar arasndaki ilikileri geerli ve gvenilir biimde belirleyebilme, izleyebilme, aklayabilme, deerlendirebilme ve denetleyebilme asndan byk nem tar. Trk mzik kltrnn evrimini evrelerken kullanlan ltler genellik ve nesnellikleri orannda salam ve kalc ilev grr. Trk mzik kltrnde evrim, genellikle bazen seyrek bazen sk, bazen youn bazen yein, bazen s bazen derin, bazen yava bazen hzl, fakat srekli bir yeniden temellenme ve yeniden yaplanma gereksiniminin domas ve bu gereksiniminin giderilmesiyle belirginleir. Bu olgu zellikle yeni ve kkl deiim ve dnm dnemlerinde kendini daha ok belli eder. Bu bakmdan Trk mzik kltrnde yeniden temellenme, yeniden yaplanma gereksinimini bu gereksinimi giderme abalarn, yaanan kltrel evrimin doal bir boyutu olarak grmek gerekir.

Trk mzik kltr yaklak be bin yldr kesintisiz sre gelen etkin varln geirmekte olduu evrim srecinde yaanan kkl oluum-geliim, deiim-dnmler dorultusunda srekli gzden geirip deerlendirerek koullara gre yeniden temellenme ve yaplanma gereksinimi duymasna ve bu gereksimin etkin biimde gidermesine borludur. Trk mzik kltrnn yaklak be bin ylk evrim srecinin tmne geni zaman dilimleri olarak bakldnda bin yllar, orta zaman dilimleri olarak bakldnda be yz yllar, dar zaman dilimleri olarak bakldnda ise yz yllar daha ok anlam ve nem kazanr. br yandan Trk mzik kltrnn yakn gemiine yz yllk, orta gemiine be yz yllk, uzak gemiine ise bin yllk zaman dilimleri hlinde bakn kendine zg kolaylk, yararlk ve ncelikleri vardr. Trk mzik kltrnn be bin yllk evrim sreci bin yllk zaman dilimleri iinde dikkatlice incelendiinde, bu srecin, genellikle, yzer yllk evreler iinde adm adm oluup gelitii, be yzer yllk evrelerin sonunda-banda kapsaml bir deiime, ksmi dnme urad, biner yllk evrelerin bitiminde ve balarnda ise yeni, kkl bir tam dnmle sonuland grlr. Trk mzik tarihi, M 3000den itibaren Altay mzik kltr; M 2000den itibaren tarihsel, corafi, blgesel, boysal, ekonomik ve siyasal nedenlerle ilk yurttan ayrlmalarnn ve daha geni evreye dalmaya-yaylmaya balamalarnn sonucu Orta Asya Trk mzik kltr; M 5. yzyl dolaylarnda Hunlarn tarih sahnesine kyla Hunlar dneminde Trk mzik kltr; M 6. yzyldan itibaren Gktrk mzik kltr; daha sonra da birbirini izleyerek Uygur, Karahanl, Gazneli, Seluklu, Osmanl ve Trkiye Cumhuriyeti mzik kltr olarak belirdiinden, Trk mzik kltrnn gemiten gnmze olan varl ve evrimi, biner, be yzer ve yzer yllk zaman dilimleriyle ele almak yerinde olacaktr. Trk mzik kltr, Trk kltrne ve halkna zg mziksel dnce, davran, sanat ve yaay gelerinin tmdr. Trklerin tarih sahnesine klarndan balayarak gnmze dek sregelen zgn kltr iermektedir. Trk mzii, ozanlar, daha sonra da aklar tarafndan tarihin ak ve hareketlilii ierisinde bestelenen, yaklan trkleriyle, Anadoluya yerletikten sonra da zellikle eski Anadolu uygarlklarnn kltr mzik rnleriyle olan etkileimi sonucu zenginleen, eitlenen mziksel sesleriyle ve sosyal farkllklarn yansmalaryla oluan dier trleriyle Anadolu insannn deerlerinin bir grnts olmakla ve ayn hareketlilikle bugn de geliimini srdrmektedir (Budak, 2006, s.3, 7). Ulus olarak a yakalamak ve amak zlemimizdir. Yeni oluumlara varmak, sanat etkinliklerini artrmak ve baarya ulamak iin yeni ortamlar hazrlama almas srmektedir. yleyse mzik sanatnn lkemizde gelimesini istiyorsak onu anlayacak, tadacak kuaklar okul anda yakalamak ve yetitirmek gerekir. Gelimi toplumlarda sanat eitimi, eitim sorununun nceliklerindendir. lkemizde de sanat eitiminin n sralarda yer almas mmkndr. Eitimin btn kademelerinde sanat eitimine nem verilebilir. Yetitirilecek bireyler arasnda sanattan anlayan, sanat seven, gelitiren, koruyan ve uygulayanlarn says artrlmaldr. Bu artla gelime gstergesi ve adalk kolaylkla ulaacamz hedef olacaktr. nk adaln ls sanattr. Bu lt bireyleri kiisel yetenekleri dorultusunda rn vermeye yneltecektir. Bireylerin topluma sunduklar sanat etkinlikleri kk saldka gelecee ynelik atlmlarn artaca bilinir. Toplumlarn varl ve saygnl, sanatlarna ve onlarn zgn rnlerine de baldr. Denilebilir ki toplumlarn gelecei sanat eitimi gizi iinde sakldr. nsann ruhsal yann gelitiren sanat da eitim ve retim ile salanabilir. Aratran, yorumlayan estetik beenileri gelimi bireyler yetitirmek ancak sanat eitimine gerekli nemin verilmesiyle mmkndr.

2. GELENEKSEL TRK MZ TARH Her ulusun kendine zg corafyasndan, tarihinden ve sosyal yapsndan oluan mzikleri vardr. Bu mziklere o ulusun geleneksel mzii denir. Dnyada genelde halk mzii kavram ile zdeleen geleneksel mzikler, kendi halknn yaantsn ve beenisini dile getirmeyi amalar, dolaysyla yereldir. Btn lkelerin halk mzikleri, kulaktan kulaa, kuaktan kuaa iletilerek gnmze gelmitir. Trk mzii deyimi pek oumuz iin Farabiden gnmze dek uzanan zaman izgisi iinde Trklerin hkim olduu corafyalarda belli bir ses sistemine bal kalnarak meydana getirilmi ve kendine mahsus bir sluba sahip bulunan mzii ifade eder. Bazlar bunu sanat ve halk mzii diye iki ksma ayrr. Bazlar halk mziini apayr bir mzik olarak dnr ve Trk mzii kavramnn sahasn daraltr (Tura, 1998, s.30). Trk mziini, Trk mzik ses sistemi iinde ve bu mziin slup zelliklerine sadk kalnarak meydana getirilmi mzik diye tarif ettiimiz takdirde, aslnda tek ve birleik olan, her biri kkl birer gelenei temsil eden geleneksel mziimizin bu iki kolunu Trk mzik kltrnn ortak bileenleri olarak grebiliriz. Bunun yan sra Trklerin eski alardan beri sregelen asker mzik geleneinin de Trk mzik kltrnn bir paras olduu gzden karlmamaldr. Bu nedenle, Trk mzik tarihi aratrlrken Trk mzik kltr bu ayak zerinde deerlendirilmelidir. Besteci ve stanbul Teknik niversitesi Trk Mzii Devlet Konservatuvar retim yesi Prof. Yaln TURAya gre En nemli mesele salam, shhatli, gvenilir bir Trk mzii tarihinin bugne dek yazlmam, yazlamam olmasdr. Trklerin, gerek byk bir ksm yeterince aydnlatlamam binlerce yllk tarihlerinin azameti, gerekse bu tarih boyunca yaadklar, devlet kurduklar, tesirleri altna aldklar sahalarn genilii, eitlilii ve bugn, bu sahalarn ounun, birok baka devletin snrlar iinde kalm olmas, drt ba mamur bir Trk mzii tarihinin yazln gletiren nemli bir faktrdr (Tura, 1998, s.37). Trkler, kurmu olduklar her devlette, toplumun trl yaant sahnelerinde mzii hi ihmal etmediler. 11. yzyldan itibaren Anadoluya yaylmaya balayan ve Seluklu Devletini kuran Ouz boylar arasnda da mzik nemini korumu ve byk ilgi grmtr (zalp, 2000, s.287). Ancak, Trk kltrnn eskilii ve Trk corafyasnn genilii, pek ok meselenin, sahip olunan eldeki bilgilerle tam bir zme kavuturulmasna imkn vermemektedir. ok eski devirler yle dursun, MS 8-9. yzyllardaki Uygurlarn mzii hakknda bile, bu mziin yaps zerinde konuabilecek lde bilgiye sahip deiliz. Hlbuki Uygurlarn ok ileri kltrlerinin ve medeniyetlerinin yan sra, ok ileri ve yksek seviyede bir mzii hatta mkemmel bir nota yazsna da sahip olduklar bilinmektedir (Tura, 1998, s.44). Geleneksel Trk mzii tarihi dersinin gzel sanatlar ve spor liselerinde renim gren rencilere okutulmas; Trk mziini dier dnya milletlerinin mziklerinden ayrt edebilen, Trk mziinin dnya mzikleri iindeki yerinin farknda olan, Trk mziini dnya mzikleri ile sentezleyebilen, mziin tm dnyada tek ortak dil olduunu kavrayabilen, mill kltrn tanyan ve buradan hareketle Atatrkn mzik grleri dorultusunda dnyaya alarak uluslararas alanda lkemizin tantmn salama baars gsterebilen bireyler yetitirmek asndan nemli grlmektedir.

3. PROGRAMIN UYGULANMASINA LKN LKE VE AIKLAMALAR 1. Geleneksel Trk Mzii Tarihi Dersi retim Programnda, belirlenmi kazanmlarn ngrd bir ierik snrlamas sz konusudur. retmen kazanmlar gerekletirirken evre zelliklerini, renci grubunun ilgilerini, ihtiyalarn, beklentilerini, hazr-bulunuluk dzeylerini ve dolaysyla da n bilgilerini dikkate almaldr. 2. retim programnda, eletirel dnme, yaratc dnme, iletiim, aratrma ve sorgulama, problem zme, bilgi teknolojilerini kullanma, giriimcilik ve Trkeyi doru, etkili ve gzel kullanma becerisi gibi ortak becerilerin yan sra, geleneksel Trk mzii tarihi dersine ait sosyal anlatmclk, duyduu enstrmanlar tanma, duyduu eseri ve bestecisini tanma ve eserin dnemsel ve mziksel zelliklerini fark etme becerisi yer almaktadr. retmen dersi planlarken hazrlad retimsel ilerin tmnde yukarda belirtilen becerilerin bir veya uygun olan birka tanesinin kullanlabilecei ortamlar oluturmaldr. 3. rencilere verilen proje ya da dev kapsamndaki dinleme ve aratrma almalar; rencilerin, eserlerin mziksel ve dnem zellikleri ile bestecilerini tanmalar, tarihsel sre iinde gemiten gnmze Trk mzik kltrnn geirdii deiim ve geliimlere ait fikirlerinin olmas, farkl kltrlerle olan etkileimlerin farknda olmalar, yeni bak alar kazanmalar, yaratclk ve aldklar eserlerin yorumlamalarndaki geliimi iin yaplan etkinliklerdir. 4. Programda yer alan deerleri retmen yeri geldiinde etkinlikler iinde vurgulayan blmler oluturarak pekitirmelidir. 5. retmen, okulun bulunduu evre ve imknlar dikkate alarak programda rnek olarak verilen etkinlikleri aynen uygulayabilir ya da kendisi yeni etkinlikler gelitirebilir. Yeni etkinlikler gelitirilirken kazanmlar ve farkl renme stil ve zek trlerine sahip rencilerin ilgi, yetenek ve ihtiyalar gz nne alnarak aktif renmeye dayal etkinlikler hazrlanmaldr. retmen bilgi datc rol yerine, rencilerinin anlam kurmalarna yardmc roln benimsemelidir. 6. Mill ve din bayramlar, mahalli kurtulu ve kutlama gnleri, nemli olaylar, belirli gn ve haftalardan yararlanlarak rencilerin mill duyarll gelitirilmelidir. rencilerin, Trk milletine, Trk bayrana, Trk ordusuna ve vatanna hizmet eden kiilere sevgi, sayg ve takdir duygularn gelitirmelidir. 7. retmen, etkinlik (konser, sergi, mze vb.) gezilerine nem vermelidir. Bu gezilerin her aamas planlanmal ve deerlendirilmelidir. renciler iin alma ktlar hazrlanmal sonu raporlar istenmelidir. Bu geziler aracl ile rencilerin sanat zevki ve estetik duygularn gelitirmeleri salanmaldr. 8. retmen, rencileri mill, ahlaki, insani, manevi, kltrel deerler bakmndan besleyici; demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Trkiye Cumhuriyetine kar grev ve sorumluluklarn yerine getirmede yol gsterici olmaldr. 9. retmen, kazanmlarn yapsna uygun olan deerlendirme ara ve yntemlerini semelidir. Deerlendirme, renmenin ayrlmaz bir parasdr. retmen sadece renme rnn deil, renme srecini de deerlendirmelidir. Deerlendirmede geleneksel yntemlerle, alternatif deerlendirme yntemleri birlikte kullanlmaldr. Bu deerlendirme yntem ve aralar; gzlem, performans, grmeler, z deerlendirme lekleri, projeler

vb.dir. renciler etkinlikler erevesinde fotoraf, resim, proje, poster, dinledii eserlerin notalarn bulmalar gibi almalar yapabilmeli ve bunlar aileleri ve evreleriyle paylamak iin sergilenmelidir. 10. lme ve deerlendirme srecinde kullanlmak amacyla gelitirilen, rnek formlar yeri geldike retmen ve renciler tarafndan uygulanr. Formlar aynen kullanlabilecei gibi retmen tarafndan yeni formlar da gelitirilebilir. 11. renci dzeyi ve evre etkenleri dikkate alnarak renme-retme etkinliklerinde farkl nitelerin birbirleriyle balantl olan kazanmlar birlikte ele alnabilecektir. 12. renme-retme etkinliklerinde renci dzeyine, eitim ortamna ve evre etkenlerine gre rencilerin aktif olduu renme-retme yntem ve teknikleri kullanlr. 13. renme-retme etkinliklerinde, kazanmlarn edinilmesine yardmc olabilecek uygun grsel, iitsel ve basl materyallerden yararlanlr. 14. Etkinlikleri planlarken, bir sonraki haftann etkinlikleri dikkate alnarak planlama yaplmas retmenin ve rencilerin hazrl asndan nemlidir. 15. rencilere bireysel almalarn yan sra, grup almalarn da yrtebilecekleri alma disiplini ve bilinci kazandrlmaldr. 16. Uygulamay gerektiren konularda, okul ve rencilerin imknlar lsnde uygulama ve denemeler yapmalar salanmaldr. 17. renciler, Trk mzik kltrne ait resim, dokman, grsel ve iitsel materyalleri gerek nternet ve gerekse ktphanelerden aratrmaya ynlendirilmelidir.

4. PROGRAMIN TEMEL YAKLAIMI renci merkezli eitim; bireysel zellikler dikkate alnarak, bilimsel dnme ve iletiim kurma becerisine sahip, renmeyi renmi, retken, bilgiye ulap kullanabilen, evrensel deerleri benimsemi, teknolojiyi etkin kullanan ve kendini gerekletirmi bireyler iin, eitim srecinin, her aamada birey katlmn salayacak biimde yaplandrlmasdr (MEB, 2004). Gemite bilgili insan, her eyi bilen ya da bakalarnn rettii bilgileri beyninde depolayan kiiydi. Bu nedenle gemi yzyllarda eitim, daha ok var olan bilgi birikiminin, kltrel deerlerin ve yaamsal becerilerin yeni yetien kuaklara aktarlmas olarak grlmtr. Bugn ise bilgili insan; bilginin farknda olan, bu bilgiye ulamann yollarn bilen, ulat bilgiyi anlamlandrarak renen, renmi olduu bilgilerden yeni bilgiler retebilen ve rettii bilgileri sorun zmede kullanabilen kiidir. Bu anlayla gelitirilen geleneksel Trk mzii tarihi dersinde renci merkezli eitimin ilkelerini aadaki balklar altnda sralayabiliriz: 1. renmeyi renmek esastr. renme srecinin doas olarak renme, bireyin kendi alglar, dnceleri ve duygularndan szerek edindii bilgi ve deneyimlerden anlam kefetmesi ve yaplandrmas srecidir. Geleneksel Trk mzii tarihi dersi, geleneksel Trk mziinin evrimsel srecini inceleyerek gnmze kadar gelen izgide eritii noktay, bu geliimi etkileyen etmenleri saptamaktadr. Bu noktada toplumsal, corafi, siyasi, dinsel vb. etmenlerin mzie ve kltre etkilerini saptayarak gnmz mzik yaamyla ilgili sentezlere ulalmaktadr. Bu adan rencilerin soru sormalarna ve hedef belirleme yoluyla kendilerinin neleri ve nasl reneceklerine karar vermelerine yardmc olunmaldr. rencilerin kendi bilgi ve becerilerindeki eksiklikleri fark etmeleri ve bu eksiklikleri giderebilmeleri iin bireysel hedefler belirlemeleri salanmaldr. 2. Her renci renebilir. Her renci elde ettii verilerden bir sonuca ulamak, ulat bilgileri kullanmak zere aba gsterir. unu bilmek nemlidir: Her renci renebilir, renemeyen renci yoktur. Yaplmas gereken ey rencileri iyi tanmak, onlarn zayf taraflarn, eksik bilgileri tamamlayarak baarlarn artrmaktr. Geleneksel Trk Mzii Tarihi dersinde ezberden kanlarak farkl retim yntemleri ile Trk mzik kltr rencilere yanstlmaldr. 3. Her renci renirken eski ve yeni bilgiler arasnda zgn balantlar kurar. Bilginin yaps gerei her renci daha derin bir anlama etkinliini yaplandrmak iin eski ve yeni bilgileri arasnda zgn balantlar kurar. Yaad toplum iinde her dnemde Trk mzii iinde olan renci doal olarak belirli bir Trk mzii kltrne sahip olmutur. Bu kltr zerine rendii yeni bilgilerle nceden sahip olduu bilgileri anlamlandrr, kavramlatrr. Eski ve yeni bilgiler arasnda zgn balantlar kurar. 4. Dnmeyi renmek sorgulayc ve yaratc dnceyi gelitirir. renci, nasl dneceini planlayp, gzlemleyip, deerlendirerek, sorgulayc ve yaratc dnme becerilerini gelitirir. renciler, rendii bilgilerden, birikimlerinden faydalanarak geleneksel Trk mziinin geliiminde ortaya kan sorunlar, gnmzdeki durumunu, evrensel mzik iersindeki yerini sorgulayarak yaratc dnme becerileri gelitirir.

5. Baarabilme duygusu isel gdlenmeyi salar. rencinin kontrol dzeyi, sorumluluk duygusu, hedefleri, ilgi alanlar, yeterlilikleri ve beklentileri baarma gdsn besleyen etmenlerdir ve gdleme renmeyi etkiler. Evrensel mzik kltrnn bir paras olarak Trk mzik kltrnn bilinmesi, yapt mziin bilincinde olmas motivasyon asndan nemlidir. 6. renme, olumsuz deneyimlerle engellendiinde zorlar. Her renci doal bir renme eilimine sahiptir. Bu eilim olumsuz deneyimlerle engellendiinde renme zorlamaya balar. Olumsuz deneyimler ortaya ktnda olumluya dntrlmesi iin ipular verilmelidir. Alternatif bilgi alanlarna ynlendirme yaplmaldr. 7. Yaratc dnmeyi harekete geiren devler renciye baarabilmeyi gdler. Merak, yaratclk ve kompleks dnmeyi harekete geiren, gd artrc ve renmeyi renmeye ynelik devler, renciyi giderek zorlaan devler yapmaya gdler. Bu nedenle, renci merkezli eitimde devler her rencinin baarabilme deneyimini yaamas iin yaratlacak frsatlardan biri olarak grlr. 8. Her renci farkl zamanda farkl trde ve farkl hzda ilerleyerek geliir. renmenin geliimsel doasna bal olarak her renci farkl zamanlarda, farkl geliim admlar boyunca ilerleyerek geliir. rencinin ilgi alanlar, renme yntem ve teknikleri renme hzn etkiler. Konularn ilenii srecinde baz renciler grsel sunumla anlarken bazlar da iitsel olarak konuyu anlar ve ilgisi de buna gre artar. Etkinlikler rencilerin renme trleri ve hzlar dikkate alnarak seilmelidir. 9. Farkl zelliklerdeki rencilerin birbirleriyle etkileimi renmeyi kolaylatrr. Farkl alanlara ilgi duyan, farkl alanlarda baarl rencilerin birbiriyle etkileimi renmeyi kolaylatrr. renciler birbirleri ile iletiime ynlendirilir ve konuyu farkl bak alarndan grmeleri salanarak renmeleri kolaylatrlr. 10. renciler arasndaki olumlu ilikiler renmeyi arttrr. rencilerin birbirine destek olmas, ilgi ve sayg gstermesi gibi olumlu ilikiler renmeyi artrr. rencilerin birbirine destek olmas, olumlu eletiriler yapmalar yeni fikirlerin ortaya kmasna yol aabilir ve bu paylam renmeyi artrr. 11. Her renci renmeye kar farkl yetenek ve eilime sahiptir. rencilerin sahip olduu potansiyel, renmeye kar tutumlarn etkilemektedir. rencilerin Trk mzii kltrne kar tutum ve eilimleri gz nne alnmal bu alana kar tutucu ya da bo veren tavrlar dikkatle incelenmeli, Trk mzii alan bilimsel bir yaklamla ele alnmaldr. 12. Her renci yeni bilgileri kendine gre kavrayp benzersiz bir anlam yaratr. Her renci yeni fikirleri inan, anlama, yorumlama ve tutum szgelerinden geirerek iler ve benzersiz bir anlam yaratr. rencilerin sahip olduklar yetenekler, tad potansiyel, yetitii kltr ortam yeni bilgileri kazanmalarnda bireysel farkllklar gsterir. rencilerin deerlendirilmeleri yaplrken tm bu zellikleri dikkate alnarak lme ve deerlendirme almalarnda her rencinin geliiminde gsterdii ilerleme gz nnde bulundurulur.

renci merkezli eitim yaklamn temel alan etkili bir renmenin gereklemesi sonucu rencilerde; merak uyandrma ve planlama, aratrma ve kefetme, zmleme ve derinletirme, paylama ve yaantya uygulama basamaklarn zmseyerek yaamlarnn her aamasnda bilgiyi kullanma becerilerinin gelimesi beklenmektedir. retmenler btn rencilerin renmesini kolaylatrmak iin gerekli koullar oluturmaldr. Nitekim retmenin oluturduu snf ortamnn rencinin renmeye kar tutumunda ve gdlenmesinde etkisi byktr. renci merkezli eitimde ynetici, retmen, renci, aile, okul alanlar ve evre sre ierisinde nemli bir yer alr. Eitim ile ilgili sorunlarn zmlenmesi iin okul yneticilerinin, retmenlerin, rencilerin, ailenin eitim ierisinde etkin bir biimde grev almas beklenmektedir. Ailenin, ocuun eitimine katlm; okula giderek, okulda yaplan etkinliklere aktif olarak katlarak, ocua zihinsel olarak uyarc ortamlar hazrlayarak ve bilisel geliimi iin anlaml materyaller salayarak gerekletirilir. 5. PROGRAMIN YAPISI Geleneksel Trk Mzii Tarihi Dersi retim Program; genel amalar, temel beceriler, deerler ve tutumlar, kazanmlar, etkinlik rnekleri ve aklamalardan olumaktadr. 5.1. Genel Amalar Bu program rencilerin; Sosyal anlatmclk, duyduu enstrmanlar, eseri ve bestecisini tanma, eserin dnemsel ve mziksel zelliklerini fark etme becerisi kazanmalarn, Sanat ve mziin toplum hayatndaki yerini analiz etmelerini, Mzik araclyla estetik duyarllk ve eletirel dnme becerisi gelitirmelerini, Trk toplumundaki insan sesleri ve alglarla yaplan mzik ve mzik topluluklarn tanmalarn, Trk mziinde tr, biim ve formlar ayrt etmelerini, Trk mzii eserlerinin biimsel yapsn zmlemelerini, Geleneksel Trk mzii rneklerini alglarnda uygulamalarn, Geleneksel Trk mzii tarihine ait dnemleri ve bu dnemlerin mziksel zelliklerini analiz etmelerini, Bilinli bir mzik dinleyicisi olmalarn, Atatrkn gzel sanatlara verdii nemi ve Trk mziine ilikin katklarn analiz etmelerini, Trk mzii bestecilerinin mzie katklarn deerlendirmelerini amalamaktadr. 5.2. Temel Beceriler Beceri, rencilerde, renme srecinde kazanlmas, gelitirilmesi ve yaama aktarlmas tasarlanan kabiliyetlerdir. Bu program ortak becerileri kazandrmann yannda, alana zg gelitirilen becerileri kazandrmay da amalamaktadr. Bu becerilere, niteler gz nnde bulundurularak dorudan verilecek beceri olarak programda yer verilmektedir.

Geleneksel Trk Mzii Tarihi Dersi retim Programnda yer verilen ortak becerilerin yannda alana zg temel becerilerin kazandrlmas da esas amalardan biridir. Bu beceriler geleneksel Trk mzii dersine ynelik sosyal anlatmclk, duyduu enstrmanlar tanma, duyduu eseri ve bestecisini tanma, eserin dnemsel ve mziksel zelliklerini fark etme becerileridir. Geleneksel Trk mzii tarihi dersi konularnn hemen hemen hepsinde farkl dzeylerde kullanlabilen bu beceriler, kazanmlarn ieriinin gerektirdii ekilde, kazanmlara entegre edilerek verilmitir. Bu ekli ile retim srecinde kazanmn gerektirdii beceriler kazanmla birlikte verilmelidir. Programla ulalmas beklenen ortak beceriler unlardr: Eletirel Dnme Yaratc Dnme letiim Aratrma-Sorgulama Problem zme Becerisi Bilgi Teknolojilerini Kullanma Giriimcilik Trkeyi Doru, Etkili ve Gzel Kullanma

Programla ulalmas beklenen alana zg beceriler ise unlardr: Sosyal Anlatmclk Becerisi Derse zg szl anlatmlarda, aratrlan metinlerin snf ii ortamda sunumu srecinde rencilerin z gven kazanmalarn salayacaktr. Bu beceri ile rencilerin anlattklar bilgileri yaamalar ve hissetmeleri amalanmaktadr. Duyduu Enstrmanlar Tanma Becerisi Seslerini duyduu enstrmanlar tanma becerisi, dinledii enstrmanlar ses zelliklerinden yola karak tanyabilme, enstrmanlarn ilevleri ve yapsal zelliklerinden kaynaklanan ayrmlar fark edebilme, icra ettii eseri bu bilin dorultusunda ele alma becerisidir. Duyduu Eseri ve Bestecisini Tanma Becerisi Duyduu eserin karakteristik zelliklerinden yola karak eseri ve eserin kime ait olduunu tahmin edebilme becerilerinin kazanlmasyla, mzik daarcn gelitirebilme, eserlerin mziksel zelliklerini farkna vararak dinleme ve seslendirme becerisi geliir. Eserin Dnemsel ve Mziksel zelliklerini Fark Etme Becerisi Duyduu eserin mziksel zelliklerini ve bu zelliklerden yola karak hangi dneme ait olduunu fark etme becerisi, her dnemin kendine zg niteliklere sahip olduu bilincinin geliimine katkda bulunur. Tarihsel geliim srecinde, her dnemin mziksel zelliklerinin ayrmna vararak dierlerinden ayrlan noktalar fark edebilme, bu farkllklarn nedenlerini ve sonularn deerlendirebilme ve bu erevede bir tarih bilinci kazanabilme becerisidir.

5.3. Deerler ve Tutumlar Deer, toplumun varln, ileyiini, devamn salamak ve srdrmek iin doru ve gerekli olduu kabul edilen ortak dnce, ahlaki ilke ve inanlardr. Geleneksel Trk Mzii Tarihi Dersi retim Programnn dier nemli unsurunu da tutumlar ve deerler oluturmaktadr. Program eitim, retim srecinde aadaki deerleri de kazandrmay nemsemektedir: Dayanma Hogr Sevgi Sayg Duyarllk Vatanseverlik 5.4. niteler Geleneksel Trk Mzii Tarihi Dersi retim Program nite ad altnda organize edilmi yaplardan olumaktadr. niteler, programda ngrlen bilgi, beceri, kavram, deerler ve tutumlarn sistematik bir ekilde ilikilendirildii konu alanlarndan olumaktadr. nitelere ilikin program tablosu, kazanmlar, etkinlik rnekleri ve aklamalarn yapld stunlar ieren ana blmden oluturulmutur. Programda ierii belirleyen genel ereve, mzik eitiminin ierik ve amalarna uygun bir ekilde organize edilmitir. Geleneksel Trk mzii tarihi dersi 4 nite erevesinde yaplandrlmtr. 1.NTE 2.NTE 3.NTE 4.NTE : Balangcndan 17.Yzyla Trk Mzii : 17. ve 18. Yzyl Trk Mzii : 19. Yzyl Trk Mzii : 20. Yzyldan Gnmze Trk Mzii Bar Estetik Sorumluluk Azim Disiplin

nitelerin ierikleri aada yer almaktadr. 1- Balangcndan 17. Yzyla Trk Mzii Bu nitede, Trk mzik kltrnn balangc ile ilgili teoriler, Trk mzii alglarnn oluum sreci, bu dnemdeki Trk devletlerinde mzik biimindeki ayrmlama ve trlemesi, mziin toplumsal yaamdaki yeri, mziin baka kltrlerle olan etkileimi, mziin karakteristik zellikleri, kullanlan alglar ve Trklerin g srasnda gittikleri yerlerdeki yerleik mzik kltrlerinin Trk mziiyle etkileimi konular ele alnmtr. Bu konular, 17. yzyla kadar kurulmu Trk devletlerinin kltr ve toplum hayatn anlatan belgesel VCD izletilerek mzik tarihinin mzik bilim iindeki yerini kaynak metinlerle ilikilendirerek ve tartma ortam yaratlarak, 17. yzyla kadar kurulmu Trk devletlerindeki alg ve ses sistemlerine ilikin aratrma yaplmas salanarak ilenmektedir. Bu sayede rencilerin zihninde Trklerde mziin douu ve 17. yzyla kadar kurulmu Trk devletlerine ait mziksel ve toplumsal zelliklerin somut hle getirilmesi hedeflenmitir.

2- 17. ve 18. Yzyl Trk Mzii Bu nitede, Osmanllarda bu dnemdeki mzik trlerindeki gelimeler, balca mzik kurumlar, dnemde mzikte ne kan besteci, yazar, mzisyenler, dnem mziklerinin genel zellikleri, dnem mziklerini rnekleyen eserler ve dnemde yaam halk ozanlar konu olarak ele alnmtr. Konular, dnemin kltr ve toplum yapsn anlatan belgesel film izletilerek, dneme ait alg ve ses sistemlerinin aratrlmas salanarak, dnem bestecilerine ait eserler dinletilerek notasyon rnekleri zerinde tartlmas salanarak ilenmektedir. Bu ekilde rencilerin 17. ve 18. yzyl Trk mziine ilikin toplumsal, kltrel, mziksel zellikleri ayrt etmesi hedeflenmitir. 3- 19. Yzyl Trk Mzii Bu nitede, Trk mzii ile Avrupa mziinin etkileimi ve sonular, Osmanllarda bu dnemde mzikteki deiim ve geliim sreci, mzikte ne kan besteci, yazar, mzisyenler, alan balca mzik kurumlar ve dnemde yaam halk ozanlar konu olarak ele alnmtr. Konular, dnemin kltr ve toplum yapsn anlatan belgesel film izletilerek, dneme ait alg ve ses sistemlerinin aratrlmas salanarak, dnem bestecilerine ait eserler dinletilerek notasyon rnekleri zerinde tartlmas salanarak ilenmektedir. Bu ekilde rencilerin 19. yzyl Trk mziine ilikin toplumsal, kltrel, mziksel zellikleri ayrt etmesi hedeflenmitir. 4- 20. Yzyldan Gnmze Trk Mzii Bu nitede, Atatrkn mzikle ilgili grleri, Cumhuriyetten sonra Trk Mzik Devrimi ile birlikte ada Trk mziinin oluum ve geliimi, Cumhuriyet Dneminde mzik alannda alan kurum ve kurulular, ada Trk mziinin nemli bestecileri ve eserleri, geleneksel Trk sanat ve halk mziinin Cumhuriyetten sonraki dnemde ne kan besteci, yazar, mzisyenleri ve lkemizdeki popler mzik kltr gibi konular ele alnmtr. Konular, dnemin kltr ve toplum yapsn anlatan belgesel film izletilerek, dneme ait alg ve ses sistemlerinin aratrlmas salanarak, dnem bestecilerine ait eserler dinletilerek notasyon rnekleri zerinde tartlmas salanarak ilenmektedir. Bu ekilde rencilerin 20. yzyl ve gnmz Trk mziine ilikin toplumsal, kltrel, mziksel zellikleri ayrt etmesi hedeflenmitir. 6. RENME-RETME SREC renci katlm salanarak gerekletirilecek renme-retme sreci, geleneksel Trk mzii tarihi dersi retimine ynelik temel becerilerin kazanlmasnda ve renilenlerin kalclnn salanmasnda nemli rol oynayacaktr. retimde, rencinin retmen ve onun salad ortamla etkileimi nemlidir. Snf ortamnda renme-retme srecini daha etkili klma bakmndan retmen-renci etkileimi kadar, renci-renci etkileimine de nem verilmelidir. renme srecinde rencilerin birbirleriyle etkileimleri sonucunda z sayg duygusu ile kiiler aras ve grup becerileri gelierek toplumsal becerileri artacaktr. Bu da baary artrmada ok nemlidir. renme srelerinde rencilerin dnmelerini, aratrmalarn, sorun zmelerini ve edindikleri bilgi ve beceriyi yaplandrp hayata geirmelerini destekleyen yntem ve teknikler ie koulmaldr.

Bir sorun zmek, bir deneyi sonulandrmak, konuyu renmek ya da retmek amacyla bilinli olarak seilen ve izlenen eitli yollara yntem; retim ynteminin uygulamaya koyma biimine ya da snf iinde yaplan ilemlerin btnne ise retim teknikleri denir (Ouzkan, 1974). retmen ne reteceinin ve nasl reteceinin bilincinde olarak kullanmay planlad retim tekniklerinin uygun olmasna dikkat etmelidir. Bu, renme-retme srecinde yaplacak uygulama iin bir zorunluluk olarak kabul edilmelidir. Yaratcln kullanarak gerekli retim yntemini iyi belirleyebilen bir retmen eitimin duyusal boyutuna ne kadar hizmet edebiliyorsa, rencisini renme etkinliine de o kadar yaklatryor denilebilir. Geleneksel Trk Mzii Tarihi Dersi retim Programnda renme retme srecinde Trk mzii ile ilgili balangcndan gnmze, temin edilebilen rnek ses kaytlar ve CDler izletilerek/dinletilerek, rencilerin; Trk mziinin genel karakteri ve bu mzikte kullanlan alglar tanmalar salanr. rencilerin Trk mzii konserlerine katlm ve nternet aracl ile Trk mzii tarihi alannda aratrma yapmalar salanr. Bu alandaki yazl kaynak yetersizlii ya da onlara ulamadaki glkler dnlerek bu dersi rencilerin inceleme, aratrma, gzlem, kefetme gibi yanlarn glendirecek ya da aa karacak frsat olarak grmek gerekir. retmen, snf yaplan aratrmalardan elde edilen bilgilerin sunulduu ve tartld ortamlar hline getirmeli ve bununla ilgili gerekli dzenlemeleri (devlendirme, grup almalar, tartma ve sunuma uygun ortam yaratma vb.) yapar. zellikle, Cumhuriyetten sonra Trk mziinin geirdii deiim ve geliim srecine dikkat ekilir. Programda verilen etkinlikler birer neri niteliindedir. retmen, bu etkinlikleri aynen kullanabilir veya ekleme ve karmalar yapabilir. Bunun dnda baka etkinlikler de gelitirebilir. Etkinlikler, renci merkezli ve renme srecinde rencinin etkin bir rol stlenmesini salayacak ekilde dzenlenmelidir. rnein, rencinin snfta arkadalaryla tartarak, grlerini aklayarak, sorgulayarak, baka arkadalarna aktararak renme srecine etkin olarak katlmasn amalamaldr. rencilerin birbirleriyle ve retmenlerle karlkl iletiime ve etkileime girmelerini, birbirlerine ak ulu ve anlaml sorular sormalarn, aratrma yapmalarn salayc etkinliklere yer verilmelidir. 7. LME VE DEERLENDRME Geleneksel Trk Mzii Tarihi Dersi retim Programnda deerlendirme ile sadece renme rn deil, rencilerin renme sreleri de izlenir ve bu sre deerlendirilerek gerektiinde kullanlan snf etkinlikleri deitirilir. Hazrlanm olan programda deerlendirme, rencilerin neyi bilmediini deil, ne bildiklerini belirlemeye yarayan bir aratr. Bu amala retmenler programda yer alan gzlem, grme, performans devleri, z deerlendirme formlar, projeler, posterler vb. ara ve yntemleri kullanarak rencilerin bilgiyi nasl yaplandrdn ve st zihinsel becerilerinin ne kadar gelitiini renim sreci iinde deerlendirirler. lme; nesnelerde, olgularda ya da bireylerde bulunduu dnlen zelliklerin gzlemlenip gzlem sonularnn saylarla veya baka sembollerle gsterilmesidir (Turgut, 1987; Yldrm, 1999). lme, rencilerin neleri bildikleri, neleri yapabildikleri hakknda bilgi toplamak olarak da tanmlanabilir. Deerlendirme; gzlem sonularnn bir ltle veya ltler takmyla kyaslanp bir karara varlmas iidir (Baykul, 1999; Yldrm,

1999). En genel anlam ile lme, bir nesneye ilikin gzlemlerin say ve sembollerle ifade edilmesi, deerlendirme ise lme sonularn bir lte vurarak llen nitelik hakknda bir deer yargsna varma srecidir. retmenlerin, rencilerin baarsn deerlendirmede birka yntemi birlikte kullanmas gerekir. Bu durum her renciye ne bildiini gsterme konusunda bir ans tanr. retmenin de birka arac birlikte kullanarak rencinin ne bildiini ve ne yapacan bilmesi bu konuda kendine daha fazla gven duymasn salayabilir. Geleneksel Trk mzii tarihi dersi iin yaplacak deerlendirme etkinliklerinde, rencilerin programn tm boyutlarnda salad gelime, baar llmeye ve kaydedilmeye allr. retmenler, rencilerin programla ilgili bilgi, beceri, deer ve tutumlara ynelik eksiklerini belirlerken, bireysel geliimlerini izlerken, karlatklar zorluklar tanmlarken, rencileri renmeye ve becerilerini gelitirmeye zendirirken deerlendirme yaparlar. Bylece deerlendirme, rencilerin eitiminde gelitirici bir rol oynar. rencilerin renmesi ve geliimiyle ilgili elde edilen bilgiler, retmenler tarafndan kullanlabilecei gibi rencinin kendini deerlendirmesine ve kiisel hedefler belirlemesine de yardm eder. retmenler programda verilen lme ve deerlendirme ara ve yntemlerini ya da bunlardan esinlenerek nitelerdeki kazanmlara uygun lme ve deerlendirme ara ve yntemleri gelitirerek kullanabilirler. retmenlerin etkinliklere ynelik olarak kullanaca deerlendirme ara ve yntemleri rencilerin geliimlerini deerlendirmelerinde ve alacaklar kararlarda nemli ipular verecektir. Geleneksel Trk mzii tarihi dersinde retmen, renci gzlem formlar araclyla rencilerin derse hazrlk, renme srecindeki etkinliklere katlm ve renme sonrasndaki durumu ile ilgili fikir edinir. rnein, Trk mziinin Avrupa mzii ile etkileimi ve sonular ile ilgili verilecek bir aratrma devinde rencinin, bilgi kaynaklarna ulama ve bu kaynaklar nasl kullanacan bilme konusundaki renmilik dzeyi, renme srecinde etkinliklere katlma dzeyi, kendini ifade yeterlilii ve verilen devlerin yazl sunumu araclyla renmilik dzeyi hakknda bilgi sahibi olur. retmen, yine ayn ekilde grup deerlendirme formlar araclyla, grup almalarnda grup yelerinin birbirleriyle yardmlama, iletiim, grup ierisindeki sorumluluklarn yerine getirme gruba aidiyeti hakknda bilgi edinir. z deerlendirme anketi ile de rencilerin, niteler sonunda, sre ierisinde hangi becerilere sahip olduklarn ve bunlara ne dzeyde ulaabildiklerini grebilmeleri iin kendilerini deerlendirmeleri salanr. rnein, form ierisinde, 19. Yzyl Trk Mzii nitesinin sonunda, rencilerin bu niteyle ilgili neler rendikleri, zorlandklar ve yapmaktan haz duyduklar etkinlikler ile daha baarl olmaya ynelik nerileri ile ilgili sorular sorulabilir.

8. GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS RETM PROGRAMI NTELER VE SRELER

niteler BALANGICINDAN 17. YZYILA TRK MZ 17. VE 18. YZYIL TRK MZ 19. YZYIL TRK MZ 20. YZYILDAN GNMZE TRK MZ Toplam

Kazanm Saylar 18 6 5 7 36

Sre/Ders Saati 4 4 14 14 36

Oran (%) 11 11 39 39 100

GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS NTELER VE AILIMLARI 1. NTE I: BALANGICINDAN 17. YZYILA TRK MZ 1.1. Trk Mzii Tarihine Giri 1.2. Hun, Gktrk ve Uygurlarda Mzik Kltr 1.3. Karahanl, Gazneli ve Seluklularda Mzik Kltr 1.4.17. Yzyla Kadar Osmanllarda Mzik Kltr 2. NTE II: 17. VE 18. YZYIL TRK MZ 3. NTE III: 19.YZYIL TRK MZ 4. NTE IV: 20.YZYILDAN GNMZE TRK MZ

9. ORTARETM GZEL SANATLAR VE SPOR LSES GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS KTAP FORMA SAYILARI

Kitap Boyutu 19,5 X 27,5

Forma Says 68

10. PROGRAMDA KULLANILAN SEMBOLLER

Snf-okul ii etkinlik

Bu sembol, ilgili etkinliklerin (grup almas, alma kd doldurma, grsel materyal okuma, sanal alan gezisi, slayt/film izleme, dinleti, alg alma, eser okuma, eser zmleme vb.) snf iinde yaplacan gsterir. Bu sembol, ilgili etkinliklerin (aratrma, grup almas, proje almalar, konser/sergi vb. etkinlikleri) tamamnn veya baz aamalarnn ev, ktphane ve konuyla ilgili kurum ve kurulularda yaplabileceini gsterir. Bu sembol, ilgili nitede dorudan verilecek beceri ve deer ifadelerini, ilenecek konularn snrlarn, kullanlmas nerilen ara-gere ve dikkat edilmesi gereken noktalar gsterir. Bu sembol, ilgili etkinliklerin okul dnda inceleme ve aratrma gezileriyle yaplabileceini gsterir. Bu sembol, ilgili niteyle ilikilendirilebilecek dier nitelerin adn, ilgili kazanmlarn ve konularn gsterir. Bu sembol, ilgili niteyle i birlii yaplabilecek dier derslerin adn gsterir. Bu sembol, eitim retim srecinde yaplabilecek lme ve deerlendirme etkinliklerini gstermektedir. Belirtilen lme ve deerlendirme etkinlikleri neri niteliindedir.

Okul d etkinlik

[!] Uyar

nceleme gezisi

Ders ii ilikilendirme

Dier derslerle ilikilendirme

lme ve Deerlendirme

GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

NTE

KAZANIMLAR 1. Trk mzik kltrnn balangcn aklar. 2. Trk mzii alglarnn oluum srecini aklar. 3. Hun, Gktrk ve Uygurlarda mzik biimindeki ayrmlama ve trlemeyi aklar. 4. Hun, Gktrk ve Uygurlarda mziin toplumsal yaamdaki yerini belirler. 5. Hun, Gktrk ve Uygurlarda mziin baka kltrlerle olan etkileimini yorumlar. 6. Hun, Gktrk ve Uygurlarda mziin karakteristik zelliklerini aklar. 7. Hun, Gktrk ve Uygurlarda kullanlan alglar tanr.

ETKNLK RNEKLER retmenin soru ve ynlendirmeleri dorultusunda Trk mzik kltrnn balangc ile ilgili bulgular snf ortamnda tartlr (1. kazanm).

AIKLAMALAR

[!] Bu nitede kopuz, boru, aman, toy, yu ve len kavramlar vurgulanr. [!] Altaylarda sadece iki sesten oluan mzik yaplmaya balanmtr. [!] Trk mzik kltrnn oluumunda amanizmin etkileri tartlr. Snf ortamna getirilen Altaylarn [!] Bu nite ile ilgili nternette sanal alan gezisi yaplr. alglarn yanstan fotoraflar (duvar [!] Hun, Gktrk ve Uygurlarda, mziin pentatonik (be ve rlyef resimleri) incelenir (2. sesten oluan dizi) zellik tad vurgulanr. kazanm). [!] Hunlarla birlikte, mzik rgtlenerek kurumsallamtr. Hun, Gktrk ve Uygurlarn [!] Trklerde yazya dayal mzik yapma Uygurlarla kltrleri arasndaki benzerlikler ve balamtr. farkllklar ile yaam biimlerindeki [!] Uygurlarda gebe hayattan yerleik dzene deiimlerinin mzie etkileri geilmesinin gnlk yaama, dolaysyla mzie ve alglara etkileri tartlabilir. tartlr (36. kazanmlar). [!] Uygurlar dneminde ozan-algcl meslek nitelii kazanmtr. Hun, Gktrk ve Uygurlarda [!] Gktrklerle birlikte sanat mzii ve halk mzii kullanlan alglar ieren resimler incelenir. ncelemeler dorultusunda ayrmna giden yolun balad vurgulanr. benzer nitelikte ilkel alglar yaplr (7. kazanm).

:Snf-okul ii etkinlik :lme ve Deerlendirme

BALANGICINDAN 17. YZYILA TRK MZ

:Okul d etkinlik

[!] :Uyar

nceleme gezisi

:Ders ii ilikilendirme

:Dier derslerle ilikilendirme

GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

NTE BALANGICINDAN 17. YZYILA TRK MZ

KAZANIMLAR 8. Karahanl, Gazneli ve Seluklularda mziin karakteristik zelliklerini belirler. 9. Karahanl, Gazneli ve Seluklularn mzik kltrleri arasndaki benzerlik ve farkllklar saptar. 10. Karahanl, Gazneli ve Seluklularda mziin baka kltrlerle olan etkileimini yorumlar.

ETKNLK RNEKLER / Karahanl, Gazneli ve Seluklularn mzik kltrleri konusunda renciler aratrmaya ynlendirilir. Aratrma sonular dorultusunda mzikteki karakteristik zellikler ve etkileimler tartlr (8-10. kazanmlar). Karahanl, Gazneli ve Seluklular dneminde yetimi mzik adamlar ve eserleri ile ilgili grsel sunum ve tartma yaplr (11. kazanm).

AIKLAMALAR [!] Orta - Bat Asya Trk devletlerinde yazlan mzik kuram kitaplarna ve yazarlarna deinilir. [!] Karahanllarla birlikte slam kltrnn mzie olan etkileri, din mzikte ortaya kan yeni trler ve sanat amal mziklerin makamsal nitelik kazand aklanr. [!] Seluklularda ortaya kan yeni mzik oluumlar tartlr.

11. Karahanl, Gazneli ve Seluklularda Anadoluda yaayan farkl kltrlerin yetimi mzik adamlar ve eserlerinin mziklerinden rnekler dinletilerek dneme etkilerini sorgular. mzikteki etkileimler tartlr (12. kazanm). 12. Anadoludaki yerleik mzik kltrlerinin Trk mziiyle etkileimini saptar.

:Snf-okul ii etkinlik :lme ve Deerlendirme

:Okul d etkinlik

[!] :Uyar

nceleme gezisi

:Ders ii ilikilendirme

:Dier derslerle ilikilendirme

GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

NTE

KAZANIMLAR

ETKNLK RNEKLER

AIKLAMALAR [!] Osmanldan Bugne Trk Musikisi Koleksiyonu isimli albmlerden yararlanlabilir. [!] Osmanllarn ok sesli Avrupa mzii ile olan ilk resm tanmalar Fransa kralnn Kanuni Sultan Sleymana sekin bir alg topluluu gndermesiyle balamtr. [!] Halk ozanlar ve eserleriyle ilgili internette sanal alan gezisi yaplr. nite, tarih dersi ile ilikilendirilir. [!] Bu nite ile rencilerin dayanma, hogr, sevgi, sayg, duyarllk, vatanseverlik, sorumluluk ve disiplin deerlerine ulamas beklenir. [!] Bu nitenin sonunda rencilerin, sosyal anlatmclk becerisi kazanmalar beklenir. Bu nite ile ilgili olarak lme ve deerlendirme almalarnda yazl deerlendirme, szl sunum, grup deerlendirme, akran deerlendirme, proje deerlendirme lei ve renci gzlem formlarndan yararlanlabilir.

BALANGICINDAN 17. YZYILA TRK MZ

Osmanllarda mzik kltrn 13. 17. yzyla kadar Osmanllarda mzik kltrnn zelliklerini anlatan grsel materyallerle sunum yaplr (13. ve 14. kazanm). belirler. 14. Osmanllarda kullanlan alglar tanr. 15. 17. yzyla kadar Osmanllarda kurulan mzik kurumlarnn Trk mzik kltrne katklar tartlr (15. 17. yzyla kadar Osmanllarda kazanm). kurulan mzik kurumlarn tanr. / 17. yzyla kadar Osmanllarda mzikte ne kan besteci, sz yazar 17. yzyla kadar Osmanllarda ve yorumcular aratrlr (16. kazanm). mzikte ne kan besteci, sz yazar, yorumcularn vb. tanr. Osmanl ve Bizans mziinden rnekler dinletilir. stanbulun fethi ile Osmanl mziinin baka Osmanl mziinin Bizans mzii ile mzik kltrleriyle etkileimini etkileimi tartlr (17. kazanm). sorgular. / Bu dnemde yaam, ne kan Dnemin halk ozanlarn ve halk ozanlarnn hayatlar aratrlarak eserlerini tanr. gnmze kadar gelmi olan eserlerinden rnekler dinletilir (18. kazanm).

16.

17.

18.

:Snf-okul ii etkinlik :lme ve Deerlendirme

:Okul d etkinlik

[!] :Uyar

nceleme gezisi

:Ders ii ilikilendirme

:Dier derslerle ilikilendirme

GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

NTE

KAZANIMLAR 1. Osmanllarda 17. ve 18. yzyldaki mzik trlerindeki gelimeleri aklar.

ETKNLK RNEKLER Osmanllarda 17. ve 18. yzyldaki mzik trlerindeki gelimeler belirlenir (1. kazanm). Osmanllarda 17. ve 18. yzyldaki balca mzik kurumlar, faaliyetleri, Trk mzik kltrne katklar tartlr (2. kazanm).

AIKLAMALAR [!] 17. yzylda din mziin, dier mzik trlerine gre imparatorluk dzeyinde daha yaygn ve etkin bir duruma geldii vurgulanr. [!] Osmanldan Bugne Trk Musikisi Koleksiyonu isimli albmlerden yararlanlabilir. [!] Avrupa nota yazsnn Ali Ufki tarafndan 1650de Trk mziine uyarland ve kullanld hatrlatlmaldr. [!] Lale Devri (18. yy. balar)nde dnyasal mziin ne kt ve elence mziine ilginin artt belirtilmelidir. [!] 18 yy. ortalarna doru Bat algs olan kemann saray mziinde kullanlmaya balanp benimsendii belirtilmelidir. [!] Halk mziinde ozanlk geleneinin kendi seyrinde geliip devam ettii hatrlatlr. Bu nite tarih dersi ile ilikilendirilir. [!] Bu nite ile rencilerin dayanma, hogr, sevgi, sayg, duyarllk, vatanseverlik, sorumluluk ve disiplin deerlerine ulamas beklenir. [!] Bu nitenin sonunda rencilerin, sosyal anlatmclk, duyduu enstrmanlar tanma, duyduu eseri ve bestecisini tanma, eserin dnemsel ve mziksel zelliklerini fark etme becerisi kazanmalar beklenir. Bu nite ile ilgili olarak lme ve deerlendirme almalarnda z deerlendirme, grup deerlendirme, yazl deerlendirme, szl sunum, proje deerlendirme lei ve renci gzlem formlarndan yararlanlabilir.

17. VE 18. YZYIL TRK MZ

2. Osmanllarda 17. ve 18. yzyldaki balca mzik kurumlarn tanr.

/ renciler, Osmanllarda 17. ve 3. Osmanllarda, 17. ve 18. 18. yzylda ne kan besteci, sz yazar, yzylda mzikte ne kan yorumcu vb. yaamlarn ve eserlerini besteci, sz yazar, aratrmaya ynlendirilir (3. kazanm). yorumcularn vb. tanr.

4. 17. ve 18. yzyl mziklerinin genel zelliklerini aklar. 5. 17. ve 18. yzyl mziklerini rnekleyen eserler seslendirir.

17. ve 18. yzyl mziklerini rnekleyen eserler dinletilir (4. kazanm). Trk mzii algs alan rencilerle Osmanl Dnemi mziklerini rnekleyen eserler seslendirilir (5. kazanm).

17. ve 18. yzylda yaam, ne kan 6. 17. ve 18. yzylda yaam halk ozanlarnn hayatlar aratrlarak halk ozanlarn ve eserlerini gnmze kadar gelmi olan eserlerinden rnekler dinletilir (6. kazanm). tanr.

:Snf-okul ii etkinlik :lme ve Deerlendirme

:Okul d etkinlik

[!] :Uyar

nceleme gezisi

:Ders ii ilikilendirme

:Dier derslerle ilikilendirme

GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

NTE

KAZANIMLAR 1. Trk mzii ile Avrupa mziinin etkileimini ve sonularn sorgular. 2. Osmanllarda, 19. yzylda mzikteki deiim ve geliimi aklar. 3. Osmanllarda, 19. yzylda mzikte ne kan besteci, sz yazar, yorumcularn vb. tanr. 4. Osmanllarda 19. yzylda alan balca mzik kurumlarn tanr. 5. 19. yzylda yaam halk ozanlarn ve eserlerini tanr.

ETKNLK RNEKLER 19. yzyla ait tek ve ok sesli Trk mzii eserleri ile Trk mzii etkileri grlen Avrupal bestecilere ait eserler dinletilerek etkileimi ve sonular tartlr (1. ve 2. kazanm).

AIKLAMALAR

[!]19. yzylda an bir gerei olarak geleneksel tek sesli Trk sanat ve halk mzikleri ile yetinilmeyip bunlarn yan sra ok sesli mzie de yer verilmek istendii ve bunun devlete benimsenip saray ile ordudan balayarak lkeye yerletirilmeye alld aklanmaldr. [!] Osmanldan Bugne Trk Musikisi Koleksiyonu isimli albmlerden yararlanlabilir. [!] Trk ve Avrupa mziinin etkileiminin sonular aklanrken Mahmudiye ve Hamidiye marlar, Mozartn keman iin Trk Konertosu ile Alla Turca Piyano 19. yzylda mzikte ne Sonat, Beethovenin Trk Mar, Michael Haydnn Trk Siti vb. eserler kan bestecilerin geleneksel dinletilebilir. Trk mzii formundaki [!] Mzika-i Humayunun 19. yzylda alan en nemli kurumlardan biri eserlerinden rnekler dinletilir (3. olduu ve gnmzdeki konservatuvarlarn temelini oluturduu kazanm). vurgulanmaldr. [!] 1826 da Sultan II. Mahmutun Yenieri Ocan kaldrarak Avrupa modeline 19. yzyldaki balca mzik uygun bando takm kurduu ve daha sonra buna yayl alglarn da eklenmesiyle ilk Trk senfonik orkestrasnn olutuu belirtilmelidir. kurumlar, faaliyetleri, Trk mzik kltrne katklar tartlr [!] Halk ozanlar ve eserleriyle ilgili nternette sanal alan gezisi yaplabilir. nite 17. ve 18. yy. Trk Mzii nitesi ile ilikilendirilir. (4. kazanm). nite tarih dersi ile ilikilendirilir. [!] Bu nite ile rencilerin dayanma, hogr, sevgi, sayg, duyarllk, 19. yzylda yaam, ne vatanseverlik, sorumluluk ve disiplin deerlerine ulamas beklenir. kan halk ozanlarnn gnmze [!] Bu nitenin sonunda rencilerin, sosyal anlatmclk, duyduu enstrmanlar kadar gelmi olan eserlerinden tanma, duyduu eseri ve bestecisini tanma, eserin dnemsel ve mziksel rnekler dinletilir (5. kazanm). zelliklerini fark etme becerisi kazanmalar beklenir. Bu nite ile ilgili olarak lme ve deerlendirme almalarnda z deerlendirme, grup deerlendirme, yazl deerlendirme, szl sunum, proje deerlendirme lei ve renci gzlem formlarndan yararlanlabilir.

:Snf-okul ii etkinlik :lme ve Deerlendirme

19. YZYIL TRK MZ

:Okul d etkinlik

[!] :Uyar

nceleme gezisi

:Ders ii ilikilendirme

:Dier derslerle ilikilendirme

GELENEKSEL TRK MZ TARH DERS RETM PROGRAMI

NTE

KAZANIMLAR
1. Atatrkn mzikle ilgili grlerini aklar. 2. Cumhuriyetten sonra Trk Mzik Devrimi ile birlikte ada Trk mziinin oluum ve geliimini zetler. 3. Cumhuriyet Dneminde mzik alannda alan kurum ve kurulular tanr. 4. Cumhuriyet Dneminde ada Trk mziinin nemli bestecilerini ve eserlerini tanr. 5. Geleneksel Trk sanat mziinin Cumhuriyetten sonraki dnemde ne kan besteci, sz yazar, yorumcularn vb. tanr. 6. Geleneksel Trk halk mziinin Cumhuriyetten sonraki dnemde ne kan besteci, sz yazar, yorumcular vb. tanr. 7. lkemizdeki popler mzik kltr hakknda saptamalarda bulunur.

ETKNLK RNEKLER
/ rencilerden, Atatrkn sanat ve mzikle ilgili gr ve dncelerini aratrmalar istenir (1. kazanm). / renciler, Cumhuriyet Dneminde ada Trk mziinin oluumunu ve geliim srecini aratrmaya ynlendirilerek snfta sunumu yaptrlr (2. kazanm). / Cumhuriyet Dneminde mzik alannda alan kurum ve kurulular aratrmalar istenir (3. kazanm) / ada Trk mzii bestecilerinin hayatlar aratrlr. Trk mzik kltrne katklar hakknda bilgi verilir ve nemli eserleri dinlenir/izlenir (4. kazanm). / Bu dnemde geleneksel trk sanat mzii alannda ne kan isimler aratrlarak Trk mzik kltrne katklar hakknda bilgi verilir ve nemli eserleri dinlenir/izlenir (5. kazanm). / Bu dnemde geleneksel Trk halk mzii alannda ne kan isimler aratrlarak Trk mzik kltrne katklar hakknda bilgi verilir ve nemli eserleri dinlenir/izlenir (6. kazanm). Popler mzik kltrnden rnekler dinletilir. Dinlenen rnek eserler zerinde tartma ortam alr (7. kazanm). Geleneksel Trk halk mzii, geleneksel Trk sanat mzii ve ada dnem eserlerini rnekleyen konser etkinliklerine gidilir (46. kazanmlar).

AIKLAMALAR Bu nite tarih dersi ile ilikilendirilir. Cumhuriyetten gnmze alm olan mzik kurumlarna ( bulunulan ehrin olanaklar dhilinde devlet konservatuvarlar, mzik retmeni yetitiren kurumlar, senfoni orkestralar, geleneksel Trk mzii alannda almalar yrten konservatuvarlar vb. ) gezi planlanabilir. [!] Bu nite ile rencilerin dayanma, hogr, sevgi, sayg, duyarllk, vatanseverlik, sorumluluk ve disiplin deerlerine ulamas beklenir. [!] Bu nitenin sonunda rencilerin, sosyal anlatmclk, duyduu enstrmanlar tanma, duyduu eseri ve bestecisini tanma, eserin dnemsel ve mziksel zelliklerini fark etme becerisi kazanmalar beklenir. Bu nite ile ilgili olarak lme ve deerlendirme almalarnda yazl deerlendirme, szl sunum, grup deerlendirme, grup z deerlendirme, proje deerlendirme lei ve renci gzlem formlarndan yararlanlabilir.

:Snf-okul ii etkinlik :lme ve Deerlendirme

20. YZYILDAN GNMZE TRK MZ

:Okul d etkinlik

[!] :Uyar

nceleme gezisi

:Ders ii ilikilendirme

:Dier derslerle ilikilendirme

LME VE DEERLENDRME RNEK FORMLARI lme ve deerlendirme blmnde eitim-retim srecinde rencileri

deerlendirmek iin retmenlere yardmc olmak amacyla rnek formlar ve lekler verilmitir. rencilerin bilisel becerilerinin yannda duyusal ve psikomotor becerilerinin deerlendirilmesi iin bu formlar aynen kullanlabilecei gibi amaca uygun deiiklikler yaplarak da kullanlabilir. Bu formlara veya leklere gre rencileri deerlendirirken, ltlere gre hangi alanda yeterli, hangi alanlarda eksiklikleri olduu belirlenebilir. rencilerin eksiklikleri varsa bu eksiklikleri gidermeye ynelik gereken nlemler alnr. z deerlendirme, grup deerlendirme gibi formlarla rencileri deerlendirirken ama, puan vermekten ok, onlarn eksikliklerini belirlemek ve bu eksiklikleri gidermeye ynelik nlemler almak olmaldr.

Z DEERLENDRME Ad ve Soyad: Snf : Nu : Bu almada neler yaptm?


Tarih:

Bu almada neler rendim?


Bu almada baarl olduum blmler:


Bu almada en ok zorlandm blmler:


almam yaparken beklemediim nelerle karlatm?


Bu almay tekrar yapsaydm u ekilde yapardm:


GRUP DEERLENDRME FORMU Ynerge: Aadaki form gruptaki her bir rencinin deerlendirilmesi iin gelitirilmitir. Puanlama Anahtar 5= ok iyi 4= yi
almaya hazr olu (aragere vb.)

3= Orta
Sorumluluklar paylama

2= Geer
Zaman verimli kullanma

1= Zayf
Grev almaya istekli olma

devlerini zamannda getirme

Farkl grlere sayg duyma

Bakalarn dinleme

almalara katlma

devlerini saklama

Grup arkadalarn destekleme

rencinin Ad ve Soyad:

devleri tamamlama

Yorumlar:

Toplam Puan

GRUP Z DEERLENDRME FORMU Grubun Ad: Gruptaki rencilerin Adlar: Aklama: Aadaki tabloda grubunuzu en iyi ekilde ifade eden seenein altna (X) iareti koyunuz. DERECELER Her zaman 1. Aratrma plan yaptk. 2. Grev dalm yaptk. 3. Aratrmada eitli kaynaklardan yararlandk 4. Etkinlikleri birlikte hazrladk. 5. Grlerimizi rahatlkla syledik. 6. Grupta uyum iinde altk. 7. Birbirimizin grlerini ve nerilerini dinledik. 8. Grupta birbirimize gvenerek altk. 9. Grupta birbirimizi takdir ettik. 10.almalarmz srasnda birbirimizi cesaretlendirdik. 11.Sorumluluklarmz tam anlamyla yerine getirdik. 12. almalarmz etkin bir biimde sunduk. TOPLAM Aadakileri grubunuza gre cevaplaynz. 1. almalar srasnda karlatmz en byk problem ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ......................... 2. Problem nereden kaynaklanyordu? ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ......................... 3. Grubumuzun en iyi olduu alan ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ......................... 4. Grup olarak daha iyi olabilirdik. Fakat, ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ................................................................ Bazen Hibir zaman

BECERLER

RENC GZLEM FORMU Aklama: Bu form, etkinlik sresince rencilerin, yaplan almalara katlma dzeylerini gzlemeniz amacyla hazrlanmtr. nite Ad: Ad-Soyad :

renci Nu : Snf :
DERECELER BECERLER Hibir Zaman 1 Nadiren 2 Bazen 3 Sklkla 4 Her Zaman 5

I. DERSE HAZIRLIK 1.Bilgi kaynaklarna nasl ulaacan bilir. 2.Ulat kaynaklardan etkin bir biimde yararlanr. 3. Derse kitap, defter vb. ara gerelerle tam ve eksiksiz gelir. 4. Derse deiik yardmc kaynaklarla gelir. 5. Derslere ilenecek konulara hazrlk yapm olarak katlr. Toplam II. ETKNLKLERE KATILMA 1.Konu ile ilgili grlerini ekinmeksizin ifade eder. 2.Soru sorulduunda yantlar. 3. Snfta yaplan etkinliklere katlr. 4.Yeni ve zgn sorular sorar. 5.Belirttii grler ve verdii rnekler zgndr. 6.Dersi iyi dinledii izlenimi veren sorular sorar. 7.Snfa yneltilen sorular yantlamak ister. Toplam III. NCELEME ARATIRMA GZLEM 1. Bilgi toplamak iin eitli kaynaklara bavurur. 2.Kendisine verilen kaynaklarla yetinmeyip baka kaynaklar aratrr. 3.nceleme ve aratrma devlerini zenerek yapar. 4.Gzlemlerini dikkatli bir ekilde yapar. 5.Gzlemleri sonucunda mantksal karmlarda bulunur. 6.Aratrma ve inceleme sonucunda genellemeler yapar. Toplam GENEL TOPLAM

PROJE DEERLENDRME LE Projenin Ad: rencinin; Ad ve soyad: Snf: Nu: DERECELER BECERLER I. PROJE HAZIRLAMA SREC Projenin amacn belirleme Projeye uygun alma plan yapma Grup iinde grev dalm yapma htiyalar belirleme Farkl kaynaklardan bilgi toplama Projeyi plana gre gerekletirme TOPLAM II. PROJENN ER Trkeyi doru, etkili ve gzel yazma Doru bilgileri kullanma Toplanan bilgileri analiz etme Toplanan bilgileri dzenlenme Elde edilen bilgilerden karmda bulunma Kritik dnme becerisini gsterme Yaratclk yeteneini kullanma TOPLAM III. SUNU YAPMA Trkeyi doru, etkili ve gzel konuma Sorulara cevap verebilme Konuyu dinleyicilerin ilgisini ekecek ekilde sunma Sunuyu hedefe ynelik materyalle destekleme Sunuda akc bir dil ve beden dilini kullanma Verilen srede sunuyu yapma Sunum srasndaki z gvene sahip olma Severek sunu yapma TOPLAM GENEL TOPLAM retmenin yorumu: ... ... ...
Kt Geer Orta yi ok yi

KAYNAKA Ak, Ahmet ahin, Trk Musikisi Tarihi, Aka Yaynlar, Ankara. Akdou, Onur, Trk Mzii Tarihinde Dnemler, Yaymlanmam Bildiri. Aksoy, Blent, Avrupal Gezginlerin Gzyle Osmanllarda Musiki, Pan Yaynclk, stanbul, 2003. Arel, Hseyin Sadettin, Trk Musikisi Kimindir? Mill Eitim Basmevi, 1969. stanbul,

Baykul, Yaar, lkretimde lme ve Deerlendirme, Mill Eitim Bakanl Yaynlar, Ankara, 1999. Budak, Ogn Atilla, Trk Mziinin Kkeni-Geliimi, Phoenix Yaynevi, stanbul, 2006. Gazimihal, Mahmut Ragp, Trk Muzkalar Tarihi, Maarif Basmevi, stanbul, 1955. Gmtekin, Ahmet, Trk Mzik Tarihine Genel Bak, Yaymlanmam Konferans Bildirisi, Gaziosmanpaa niversitesi, Tokat, 2000. MEB, renci Merkezli Eitim Uygulama Modeli, Mill Eitim Basmevi, Ankara, 2004. Ouzkan, Ferhan, Eitim Terimleri Szl, Trk Dil Kurumu Yaynlar, Ankara, 1974. zalp, M. Nazmi, Trk Musikisi Tarihi, Mill Eitim Bakanl Yaynlar, stanbul, 2000. zer, Mustafa, Neo-Roma Dnemine Kadar Anadoluda Yaam Medeniyetlerde Mzik Aletleri, Yaymlanmam Yksek Lisans Tezi, Hali niversitesi Sosyal Bilimler Enstits, stanbul, 2007. zgven, brahim Ethem, Psikolojik Testler, PDREM Yaynlar, Ankara, 1999. Resm Gazete, say 26378, 16.12.2006. Tavancl, Ezel, Tutumlarn llmesi ve Spss ile Veri Analizi, Nobel Yaynlar, 1. Bask, Ankara, 2002. Tura, Yaln, Trk Msiksinin Meseleleri, Pan Yaynclk, stanbul, 1988. Turgut, Mehmet Fuat, Eitimde lme ve Deerlendirme Metotlar, Saydam Matbaaclk (5. Basm), Ankara, 1987.

Uan, Ali, Gemiten Gnmze, Gnmzden Gelecee Trk Mzik Kltr, Mzik Ansiklopedisi Yaynlar, Ankara, 2000. Yarman, Ozan, Trk Musikisinin Ksa Bir Tarihesi, Yaymlanmam Bildiri, 2002. Yldrm, Cemal, Eitimde lme ve Deerlendirme, SYM Yaynlar (4. Basm). Ankara, 1999.

NTERNET ADRESLER http://denizli.meb.gov.tr/mlokurs/ http://earged.meb.gov.tr http://egitimbulteni.com/ sayi-2/ome.htm http://ogm.meb.gov.tr/belgeler/bati_muzik_tarihi.pdf http://ogm.meb.gov.tr/gos_yonetmelik.asp?alno=16 http://programlar.meb.gov.tr/program_giris/yaklasim_2.htm http://uretim.meb.gov.tr/EgitekHaber/s84/yazarlar/Oguz.htm http://www.dosthane.de/ozanlar.php http://www.muzikegitimcileri.net/phpBB2/viewtopic.php?t=1094 http://www.turkmusikisi.net/arastirmalar/TMTGB.HTM http://www.turkmusikisi.net/makaleler/tmkbb.htm

You might also like