Professional Documents
Culture Documents
Huil my heimatland
Huil hartstogtelik hard
Bykans geen nuusdekking
Nou is sy vry
Saak teruggetrek
Maar eers moes sy drie nagte
aanrandings in ‘n sel verduur
(My dank aan Radio Pretoria wat dikwels my enigste bron van plaasaanvalle is.
Hierdie stasie is in ‘n verbete hofstryd gewikkel om met sy uitsendings te mag
voortgaan nadat s uitsaailisensie geweier is).
Apartheid is dood
Lank lewe apartheid
In hierdie rasverskeurde land
Rassisme in nood
verdiep in nydigheid
Mense in ‘n land sonder band
Onderstebo land
(Suid-Afrikaners wat hulself teen gewapende aanvallers verdedig, of
ontvlugtende misdadigers gewond het, moes al verskeie kere verbysterd ervaar
dat hulle, die slagoffers, van moord of poging tot moord aangekla word, en vir tye
in selle aangehou word. Pas, in die Vrystaat, het twee polisielede ‘n verdagte
veedief aangekeer. Die veedief het egter die een polisieman met ‘n mes
doodgesteek en op vlug geslaan. Die ander polisieman het die verdagte in die
sitvlak geskiet, en aangekeer. Die polisieman staar nou ‘n aanklag van poging tot
moord in die gesig).
By Boshoff
Julie 2006
Deur ‘n buitekamer-venster,
Dan deur die plafon
Af in die huis
Om haar te versmoor
Vrou-alleen
Tem sy die
Wes-Vrystaatse elemente
Maar in die dorp
In haar vesting-huis
word sy
vrou alleen gewurg en vermoor
Herman Toerien
Julie 2006
By Swartruggens
(Dit blyk dat hierdie nie ‘n plaasmoord was nie. Hierdie tipe marteling het egter
reeds verskeie kere tydens plaasaanvalle gebeur, en dui aan dat ook
dorpsbewoners of voorstedelike inwoners nie gespaar gaan bly nie. Volgens
Media 24 se elektroniese argiewe wil dit voorkom of daar al oor agtien
plaasaanvalle berig is waar die slagoffers met kookwater gebrand is, oa een wie
se voetsole afgesny en toe in ‘n bad kookwater gegooi is).
Bloedbesmeer en vreesbevange
Skuil die kind
Tot hul haar vind
Die polisie neem hom gevange
Julie 2006
By Harrismith
Sondagoggend
So dikwels Sondagoggende
slaan skurke Sondagontheiligend toe
- skreeuend, wandadig, wreed
sleep niksvermoedende kerkgangers deur opstalle
met die geur van Sondagmaal swaar...
Dis weer Sondag; wag vir gaste
vir daardie Sondagmaal
Oorval eers vrou en dogter en
dan swaar gewapen ook die man
Dreigend om te skiet terwyl hul plunder
Wapens en nogmaals wapens
Goddank – die keer geen moord
Maar die geroofde wapens is nie
vir ‘n piekniek geneem...
Herman Toerien
Junie 2006
By Clarens
Op die bloedspoor
Al op die nat bloedspoor skuifel hy
waar hy en sy bejaarde vrou bly
Skuifel hy na die slaapkamer aan
na waar hul lewensjare saam taan
Op hul wye bed,
onder bebloede lakens lê sy
hul plek van gebed
is die slagplek plek waar sy nou ly
Herman Toerien
Junie 2006
By Windserton
By Barberton
Junie 2006
Slagoffer gehang
Hulle het die doodstraf afgeskaf;
Dis wreed en skend die menseregte
van moordenaars en kinderverkragters
sê hulle
....
In die Vrystaatse winterkoue –
opgehang soos ‘n stuk nat biltong
maar eers gemartel en gewurg
Sy sonde?
Hy het die bakkie en selfoon besit
wat die skurke wou hê
Binne ‘n week,
binne ‘n radius van net tien kilometer
‘n hanetreetjie van die plaasskooltjie
waar skoolkinders strategiese inligting
oor plaasbeskerming
vir ‘n skooltaak moes kry
word drie keer aangeval
O Heer, o Heer
Die land is gek
Slegs U kan heel
Dié gebrek
Herman Toerien
Junie 2006
By Queenstown
Vrot appels
Dis nie net julle skuld – ek weet
Maar, alewig daardie woordjie “maar,”
Julle weet mos hoe rasgevoelig
hierdie land was, is en steeds sal wees...
Hy het gedink, sê hy
Hy skiet ‘n hondsdol hond
Toe kry ‘n kind
‘n doodskoot in die kop.
Openbare uitsaaier?
Openbare verleentheid
Openbare skande
Herman Toerien
Die media
So afgestomp
Bevooroordeeld
Polities korrek
Of maar net sat vir slegte nuus?
Van die SABC,
His master’s voice,
Of die ministers se
Skandelike saampraatpers;
Van hulle word dit verwag
Om doodstil te swyg,
Swyg oor boerebloed
Opgesuig deur die droë grond
Wreder en wreder
Word aanval na aanval
Om steeds die nuus te haal,
Te skok en vrees aan te blaas...
Tot ‘n boer se hakskeensenings afgekap
Sodat hy nog kan beleef
Hoe sy ou vrou se kop
Wreed ingeslaan word...
Dan, met gate in die rug
Ook hy vir ewig
Neer sal sink
Hieroor darem hier en daar
In die media ‘n piep.
Maar dan, as die suurstofpomp oue,
Sy gesin met ‘n knopkierie
Moet verweer
Teen die vuur van masjiengeweer
swyg amper al die media stil
Herman Toerien
The pool
In their as yet unchallenged young love
the pair drinks up the tranquillity of the fountain pool
A glorious first picnic Sunday after their honeymoon
Light classical music mingles with birds with song
Weerlig
Hoe anders as ons sonskyn sorgvrye
Kleinbrakse somer-kindweestyd...
Henkie, vandag het ek jou weduwee gesien;
nog ongelooflik jonk, amper kind lyk sy
En tog, dis al ‘n paar jaar
dat jy en jou ewe jong swaer
deur plaasaanvallerkoeëls afgemaai is
Hoe anders dink mens nou
Die weerlig slaan nie twee keer op dieselfde plek,
sê hulle
maar toe julle geskiet is,
bebloed op TV gewys is,
toe, my kleintyd-vakansietydbuurman,
was dit die vyfde weerligslag raak
Ons het saam gaan steentjies vang
Ons het saam saans polsend gedisco
Ons gesinne is Sondae saam na die Strooidakkerkie
met die mure wat kon opslaan...
ook daar in CSV-kerskonserte gespeel
Ons het saam op die rivier geroei en geseil
Kleinbrak se brekerbranders mak gery
Nou Henkie, is dit vir altyd verby
Herman Toerien
Plaasaanval
Die groot en sterk growwe hand vou styf om die kluit
Soos sy stukkende hart om sy binnepyn sluit
Kragtig kramp die geëelte boerehand die kluit vas
Die kluit tot stof en as die groot hand traag oopvou plas
...‘n traan in die handvol stof
Die vingers vou oop en die stof stroom uit die growwe hand
Eers oor die klein wit kissie van sy blouoog meisiekind,
Wat so onbesorg kon lag en speel in die dwarrelwind
Dan oor die wit kis van sy stewige boerklong-seun
Op die lande en by die vee was hy reeds ‘n steun
En dan oor die rooshoutkis van sy lieflike lewensmaat
Wreed uit sy lewe gebreek om hom nou reeds alleen te laat
Spineless scum
Sometimes they come by day
Sometimes they come by night
Sometimes they come with knives
and sometimes they come with machine guns
‘n gil
‘n ruwe mes swiep
en die bloed spuit en vloei
‘n priesterhand gryp die kloppende hart
uit die oopgekerfde rukkende liggaam uit omhoog
Bloed vloei die trappies af, die slagting duur voort en voort
en die hele piramiede word algaande druipend in bloed rooi getooi
onder gil juigende ‘n massa want hul songod se bloedlus word versadig
uit hul paleisvenster kyk Cortez se wreedaards geskok na die Asteekse
bloedorgie
Plaasaanval:
Gebed by die graf deur ‘n nabye familielid
(Volgens die melodie van Psalm 40, 1936-beryming)
My hart verstar, my woorde stol, daarom bid ek uit u Boek (Psalm 40:4 – effens
aangepas)
Junie 2006
Vrede van die Vrystaat
Junie 2006
Junie 2006
Cullinan se juweleroof
Maar ook...
“Opkomend,” sê hulle,
moet ook boer.
Maar dan, swart en vrou,
opkomende suiwelboer sy...
Sommer deur die venster
skiet die skurke...
En dood lê die gewese opkomende boer nou
in bloed voor haar dogter platgeskiet
Op die boeke maar net nog een
Magielsburgse polisiestatistiek
Herman Toerien
Uit die blou van onse hemel, uit die diepte van ons see,
Rooi die bloed van onse mense oor die plase afgevee.
Oor ons ewige gebergtes waar die kranse antwoord gee.
Klink die gil van ‘n bejaarde toe ‘n aanvaller haar betree.
Ruis die stem van ons geliefde, van ons land Suid-Afrika.
Nog ‘n boer is wreed vermoor, wat die media glad nie pla:
Ons sal antwoord op jou roepstem, ons sal offer wat jy vra:
Uit die land! Sê die minister, as jul oor die misdaad kla.
Ons sal lewe, ons sal sterwe - ons vir jou, Suid-Afrika
Hul verdiende loon sê almal, word geuiter agterna.
Dat die erwe van ons vad're vir ons kinders erwe bly:
Smekend soebat na genade, het die mes oor die keel gegly.
Ons moet op staan, saam staan, voort gaan en ons self voor God bekeer.
Met ons land en met ons nasie sal dit wel wees, God regeer.
****
Abrie Kilian
Sonet van die laaste uur
Sondag wind ritselend die goue veld
van die ‘n Vrystaatvlakte vêr.
Dit is stil na ‘n storm se gedreun,
kras galm van ‘n lammer se geblêr.
*****
Father land
-Abrie JF Kilian
*****
Somerswaeltjie
Ses teen een – 6 AK’s teen 1 pen
wat hy heel laaste gebruik
het om die ANC se telefoonnommer
op sy lessenaarskryfblok neer te skryf
...om hulle te bel:
seker te maak oor die voorwendsel
waaroor die ses daar was
… net die laaste twee nommers het ontbreek,
want hy het nie tyd gehad
om die nommer volledig neer te skryf
voordat hy met ‘n koeëlreën afgemaai is nie.
Dr. Jurie Geldenhuis, stoetteler
bloei dood op sy plaas by Hartbeesfontein
Dit was nog voor ontbyt
en sy vrou was nog in haar japon.
Toe sy die lawaai buite hoor
en die kamergordyne oopmaak
kyk sy vas in die loop van ‘n geweer.
Wonder bo wonder het sy dit oorleef.
Toe sy na sy studeerkamer hardloop,
was hy bloeiend...maar nog lewend.
Met die huisbediende en plaaswerkers
wat om haar staan en weier om haar te help
(want hulle was kop-in-een-mus –
mense wat jarelank daar gewerk het)
om hom op te tel,
het sy met haar fyn liggaampie
haar lang, lenige man alleen in die motor gesleep
jaag teen 160 km oor ‘n plaaspad
met hom dokter toe – te laat...
soos die Elwekoning …
Julie 2006
Julie 2006
By Hertzogville
Misdaadparadys
Mercurius teenaan die son
...eenkant kokend warm hel
...anderkant buitenste duisternis koud
Stadig draai, warm, dan koud
Pluto, so koud
Daar op sy verste
vries selfs die atmosfeer
‘n Kaggelvuur
beskut teen die winterreën
Blou-blou berge ver
Met alles wat lewe
het God die mense gegee
Hond
Net ‘n hond
Maar die mens se beste vriend
Word gewond
Gee sy lewe vir sy beste vriend
Herman Toerien
Doel op sy tyd
Om my geloof te sterk
U Gees in my laat werk
Tot uitbou van U kerk
en vir u te kan werk
Help! En tweespraak
Lappop
Van onder die lyk
kruip die kind uit
Bebloed, waansinnig bang
Gryp haar lappop,
Geskeur met spierwit
watte wat by die borsie uitdop
Besete pluk en pluk
die watte uit die pop
Soos om die geskokte seer
uit haar eie borsie te skeur
syg sy
hartverskeur
tussen haar ouers
se lyke neer
Herman Toerien
Plaaskind
- Abrie JF Kilian
****
The spear of the nation needs to melt.