Gjeneratat

Teknologjia e Komunikimit me cellular eshte zhvilluar ne tre faza teknike te medha, te cilat njihen ndryshe si breza (gjenerata). Keto tre gjenerata i referohen simboleve 1G (gjenerata e pare), 2G (gjenerata e dyte) 3G (gjenerata e Trete).

Altin Serani & Nirida Pashaj

Orientimi i Sinjalit

Dallimi m i madh n mes t ktyre tre breza celulare qndron n sinjalet e radios, t cilat jan prdorur pr t transmeuar dhe per t marr t dhna n telefonat celular. Gjat gjenerats s par 1G radio sinjalet e prdorur jan analoge, ndrsa ne dy gjeneratat (brezat) e ardhshm, 2G dhe 3G, jan prdorur sinjalet radio dixhitale pr komunikimin n mes t dytelefonave celular.

Altin Serani & Nirida Pashaj

Llojet e t Dhenve

Tre breza t komunikimit me cellular bene te mundur dhe lejuan lloje t ndryshme t t dhnave dhe shrbimeve pr t komunikuar. N 1G, e vetmja mnyr e komunikimit ishte transmetimi zanor dhe pritjes(marrjes se thirrjes), apo me fjal t tjera, nj thirrje telefonike. 2G dha nj prfitim shtes qe kishte te bente me SMS (shrbim i mesazheve t shkurtra) dhe MMS (Multimedia Messaging service) pr prdoruesit e tij. Me fillimin e 3G, prdoruesit mund t transmetoj dhe t marr, zrin, t dhnat dhe video n t njjtn koh.

Altin Serani & Nirida Pashaj

Standartet e Komunikimit
T tre breza t komunikimit celular jan t njohur shpesh nprmjet standardeve t komunikimit global t paraqitura nga ana e tyre. Standardet kryesore t 1G ishin AMPS, TAC dhe ETACS, ndrsa 2G revolucionarizoi botn e komunikimit me standarde t tilla si GSM, CDMA, TDMA dhe EDGE. Standarde te cilat u mundesuan s fundi, nga 3G gjenerats s tanishme t komunikimit cellular ka paraqitur Standarte t tilla si UMTS,WCDMA dhe HSPDA.

Altin Serani & Nirida Pashaj 5

Cfar sht n t vrtet 1G (Gjenerata e par)

Altin Serani & Nirida Pashaj

1G e cila qndron pr "brezi i par," i referohet brezi i par i teknologjis t telekomunikimit wireless, m gjersisht i njohur si Celular. Nj grup i standarteve pa tel i zhvilluar n 1980s, teknologjia 1G zvendsi teknologjin 0G, t cilat n vetvete prfshinin telefonat celular radio dhe teknologji t tilla si: Mobile Telephone System (MTS) Improved Mobile Telephone Service (IMTS) Push to Talk (PTT)

Altin Serani & Nirida Pashaj

Ndryshe nga pasardhsi i tij, 2G, i cili bri prdorimin e sinjaleve digjitale, rrjetat wireless te 1G prdorin sinjalet analoge radio. Prmes 1G, nj telefonat zri modulohet n nj frekuenc t lart prej rreth150MHz dhe me lart deri sa ajo sht transmetuar midis kullave radio. Kjo sht br duke prdorur nj teknik t quajtur FrequencyDivision Multiple Access (FDMA). N drejtim t cilsis, 1G ka nje pozite t pafavorshme duke u krahasuar me pasardhsit e tij. 1G ka kapacitet t ult, handoff jo t besueshme, trasmetim te varfr t zrit, dhe nuk ka siguri n t gjitha thirrjet zanore q jan trasmetuar n kullat radio, duke i br kto thirrje t ndjeshme ndaj prgjimit t padshiruar nga palt e treta. Megjithat, 1G ka ruajtur disa avantazhe mbi 2G. Sinjali analog i 1Gs, n krahasim me sinjalin dixhital t 2G's jan shum m pak t varur nga vendi dhe afrsia me kulln trasmetuese. Nse nj celular 2G bn nj telefonat larg nga nj kull trasmetimi, sinjali digjital mund mos t jet mjaft i fort pr ta arritur at. Ndrsa nj telefonat e br nga nj celular 1G, ndonse ka nj cilsi prgjithsisht t varfr n krahasim me at t nj celulari 2G, ajo i mbijeton distancave t gjata. Kjo sht pr shkak t sinjalit analog q ka nj kurb t but n krahasim me sinjalin dixhital, i cili ka nj kurb me pjerrsi kndore. Si krahasim, n cilsin e nj telefonate t br nga nj celular 1G, do t prkeqsohej gradualisht, n nj telefonat t br nga nj celular 2G do t dshtonte plotsisht.

Altin Serani & Nirida Pashaj

Analogu

Te dhnat Analoge jan te vazhdueshme dhe marin vlera te vazhdueshme Nuk sht fleksibel do ndryshim duhet te behet tek Hardueri Sasi te limituar te dhnash qe mund te transmetohen ne nj kohe te caktuar

Dixhitali

Te dhenat dixhitale kane faza diskrete dhe marin vlera diskrete Konsumojn me pak energji Sinjal me te mire-dhe-Jo zhurma Radioje Transmetim te madh te te dhnave Shkalle te larte integruese Lehetsim pr burimin dhe kompresimin e te dhnave Mundsi pr te koduar kanale te ndryshme(linje, dhe kontrollin e gabimit, kodim) pr te zbutur efektin e zhurmave ne transmetim

Altin Serani & Nirida Pashaj

Standarte t ndryshme 1G jan prdorur n vende t ndryshme: *Advanced Mobile Phone System (AMPS) sht nj standard 1G i prdorur n Shtetet e Bashkuara. *Nordic Mobile Telephone (NMT) eshte nj standard 1G qe prdoret n vendet nordike : (Danimarka, Finlanda, Islanda, Norvegjia dhe Suedia), si Dhe n vendet fqinje Zvicr dhe Holand, Evropn Lindore, dhe Rusia. Itali prdoret nj sistem i quajtur RTMI telekomunikacionit. *N Mbretrin e Bashkuar sht prdorur, Total Access Communication System (TACS). *N France sht prdorur Radiocom 2000. *N Gjermanin Perndimore, Portugali, dhe Afrika e Jugut, t sistemeve t telekomunikacionit t njohuri si C450 sht prdorur . *Dy sistemet konkurruese n Japoni, Nippon Telegraph Telephone (NTT) dhe DDI kane zhilluar nje sistem i cili ne vetevete eshte 1G por eshte i ndryshem, : NTT ka zhvilluar TZ-801, TZ-802 dhe TZ803, ndrsa DDI ka zhvilluar nj standard i quajtur Japan Total Access Communications System (JTACS).
Altin Serani & Nirida Pashaj 10

Altin Serani & Nirida Pashaj

11

Cfare eshte Teknologjia 2G

2G i referohet brezit te dyt t teknologjis wireless t telekomunikacionit. Ndrsa paraardhsi i tij, 1G, shfrytezimin (komunikimin) e bnte nga radio sinjalet analog, 2G prdor sinjale radio digjitale. Bazuar n multiplexing (procesi i kombinimit t dhnave t shumta dixhitale qe rrjedhin n nj sinjal), teknologjit 2G q prdoren mund t kategorizohen nse ata jan t bazuara n ndarjen shum kohshe (TDMA) ose ndarje t kodit (CDMA).

Standardet TDMA baz 2G prfshijn si n vijim: Sistemi Global pr komunikime Mobile (GSM), i prdorur n mbar botn; Integruar Digital Enhanced Network (identitetin), e zhvilluar nga Motorola dhe prdorur n Shtetet e Bashkuara dhe Kanada, Prkohshme Standard 136 (IS-136), Digital Advanced Mobile Phone System (D-AMPS), t prdorura n Amerikn e Veriut dhe Amerikn e Jugut, dhe Personal Digital Cellular (PDC), t prdorur n Japoni. IS-95, n ann tjetr, sht e bazuar ne CDMA-ne. Ai u krijua nga Qualcomm, dhe sht i njohur ne menyre alternative si TIA-VNM-95 ose CDMA-one.

Altin Serani & Nirida Pashaj 12

2G bn prdorimin e nj CODEC (compression-decompression algorithm) pr t kompresuar t dhnat e shumfishta dixhitale nga zri. Nprmjet ksaj teknologjie, nj rrjet 2G mund trasmetoje nje paket thirrjesh m te shum n sasin e bandwidth se sa nj rrjet 1G. Njsit 2G ishin n prgjithsi me t vogla se njsit 1G, pasi ato konsumonin m pak energji radio. Nj tjetr avantazh i 2G mbi 1G sht se jeta e bateris s nj celulari 2G zgjat m shum, prsri pr shkak t sinjaleve t ult-powered radio. 2G ofron edhe shrbime shtes, si SMS dhe e-mail. konsum m i ult i energjis gjithashtu i bri aparate 2G m praktik dhe m t sigurta pr konsumatort q i prdorin. Kontrolli i gabimit, nj tipar i lejuar nga encodimi i zri, prmirson cilsin e zrit, duke ulur zhurmat e sfondit. Encodimi Digital i Zrit gjithashtu i bri thirrje m shum t sigurta ndaj prgjimeve t padshiruar nga palt e treta, pr shkak t prdorimit t radio skanerit. 2G, megjithat, ka disavantazhet e saj si. N krahasim me sinjalet analog t 1G-s, sinjale dixhitale t 2G-s jan shum t varur nga vend dhe afrsia me kulln e trasmetimit. Nse nj celular 2G bn nj telefonat larg nga nj kull trasmetimi, sinjali digjital nuk mund t jet i mjaftueshem pr t arritur at. Ndrsa nj telefonat e br nga nj celularin 1G kishte cilsi prgjithsisht t dobt se sa ajo e nj celulari 2G, ajo i mbijeton distancave t gjata. Kjo sht pr shkak t sinjalit analog q ka nj kurb t but n krahasim me sinjalin dixhital, i cili ka nj kurb me vlera diskrete. Si krahasim, n cilsin e nj telefonate t br nga nj celular 1G, do t prkeqsohej gradualisht, ndrsa n nj telefonat t br nga nj celular 2G do t dshtonte plotsisht.

Altin Serani & Nirida Pashaj 13

Si punonen teknologjia 2G

Avancimi n teknologji mobile phones sht shnuar nga brezi (G). Telefonat Analog jan t lidhura me brezin e par (1G), dhe pastaj vijn telefonat dixhitale shnuar nga gjenerata e dyt (2G). Kjo shfaqe e gjenerats s dyt mobile ka ndryshuar konceptin e telefonave celular duke futur normn e lart t transferimit t t dhnave, rritjen e brezave t frekuencave si dhe lidhjen patel (wireless connectivity).

Ekzistojn tri lloje t ndryshme t teknologjive n brezin e dyt kto jan FDMA (Frequency Division Multiple Access), TDMA (Time Division Multiple Access) dhe CDMA (Code Division Multiple Access). T gjitha llojet e kan nj tipar t prbashkt at te aksesimit t shumfishte (multiple access), q do t thot se shum prdorues jan n gjendje t prdorin t njjtin numr t qelizave. Pjesa e par e t gjitha teknologjive e bn dallimin.
Pr shkak t llojeve t ndryshme t teknologjive t prdorura n celulart 2G, ka lloje t ndryshme t celularve n baz t teknologjis t prfshir n to. Le t shikojm teknologjit 2G q prdoren n celulart dhe funksionet e tyre si ata punojn.
Altin Serani & Nirida Pashaj 14

Si Punon 2G (FDMA)

Frekuenca Division Multiple Access (FDMA) mundson thirrjet t prdorin frekuenca t ndryshme duke e ndar at n qeliza t vogla. do thirrje prdor frekuenca t ndryshme. Kjo dukuri sht e njjt si n radio ku kanaleve t ndryshme transmetohen n frekuenca t veuara. Pra, do stacioni radio i caktohen frekuenca t ndryshme n baz t grupeve t veanta n dispozicion. FDMA sht m e mira n rastin e transmetimit analog, por mund t suportoj gjithashtu edhe transmetimin dixhital. Nuk ka dyshim se sht i gjendshm n sinjalet dixhitale ende me shrbim t dobt.
Altin Serani & Nirida Pashaj 15

Si Punon 2G (TDMA)

Teknologjive t ndryshme t gjenerats s dyt n TDMA (Time Division Multiple Access) jan t kategorizuar n baz t zonave t ndryshme t kohs n vende t ndryshme n bot. Kto teknologji jan

GSM (Global System for Mobile Communication) prdoret gati n t gjith botn. IDEN (Integruar Digital Enhanced Network) sht paraqitur nga Motorola t prdorura n SHBA dhe Kanada IS-136 (Interim Standar-136), i njohur edhe si D-AMPS (Digital Advanced Mobile Phone System) mbizotrojn n jug dhe Amerikn e Veriut. PDC (Personal Digital Cellular) sht prdorur n Japoni.
Altin Serani & Nirida Pashaj 16

TDMA ka nj frekuenc 30 KHz t gjer dhe 6,7 milisekond t gjat. Ajo sht e ndar n tre intervale kohor. Duke prdorur Codec, qndron pr Compression / Decompression algorithm, kompreson t dhnat dixhitale dhe prdor m pak hapsir duke e ln pr prdoruesit e tjer. Ndarja e ktij grupi t ngusht n tri interval kohore e rrit kapacitetin e brezit frekuencor. TDMA mbshtet si bandat e frekuencave IS-54 dhe IS-136. GSM (TDMA) sht nj standard t ndryshm dhe t siguroj bazn pr identifikuar dhe cop. Duke qen nj standard ndrkombtar, ajo mbulon shum vende t bots. sht vetm nevoja pr ndryshimin e SIM- card suaj dhe ju mund t qndroni t lidhu pa qn nevoja pr t bler nj telefon t ri. Duke pasur dy grupe t ndryshme
900-1800 MHz mbulon Evropn dhe Azi 850-1900 MHz mbulon Shtetet e Bashkuara Grupi i par sht n sync gjersisht, por i dyt sht i kufizuar vetm pr t Shtetet e Bashkuara. sht m mir t prdorsh t parn nse keni nevoj pr t shkuar n udhtime t gjer.

Altin Serani & Nirida Pashaj

17

TDMA (Time Division Multiple Access) Nj transmetimi digjital patel q lejon nj numr t madh t prdoruesve pr t hyr n nj radio frekuenc pa interupting gjat shrbimit. Ai prdor nj "Time Slot" teknologji, q do t thot, sht si nj qendr e thirrjes ("Nj prfaqsues do t marr thirrjen tuaj n mnyrn n t ciln sht pranuar").
Altin Serani & Nirida Pashaj 18

Si punon 2G (CDMA)

N kundrshtim me TDMA, CDMA (Code Division Multiple Access) punon n nj mnyr t vetme. Si TDMA, Ajo gjithashtu konverton t dhnat n t dhna dixhitale dhe i drgon ato. Tani informacioni sht zgjeruar mbi bandwidth. Thirrjet n hyrje jan prhapur mbi siprfaqen e kanalit dhe nj kod sht caktuar pr to. Shprndaria e t dhnave n siprfaqen e kanalit njihet ndryshe si spektri i prhapur. T dhnat kompresohen n paketa t vogla dhe drgohen npr kolona me frekuenca t ndara.
Altin Serani & Nirida Pashaj 19

do telefonues drgon t dhna npr nj spektr t ngjashme. Sinjali i do telefonuesi shprndahet n kanal duke mbartur nj kod unik. Duke arritur n pikn marrse, kodet duhet t prputhen dhe prej ktu t ritrasmetohen. CDMA i referohet standarteve t GPS pr shnimin e vuln e kohs n sinjalet e transmetimit. CDMA suporton Interim Standard (IS-95) dhe operues n bandat e frekuencave 800 MHz dhe e 1900 MHz.
Altin Serani & Nirida Pashaj 20

Teknologjia telefonike e brezit t dyt (2G) sht bazuar n GSM ose me fjal t tjera(GlobalSystem for Mobile) sistemi global pr komunikim mobil. Brezi i dyt u nis n Finland n vitin 1991. Nj tjetr prdorim i ksaj teknologjie sht disponueshmria e numrave t emergjencs ndrkombtare, t cilat mund t prdoren nga prdoruesit ndrkombtar n do koh pa pasur nevoj t din numrin vendor t urgjencs. PDC (Personal Digital Celluar) ose teknologjia e celularit dixhital personal u zhvilluar n Japoni , si dhe sht prdorur vetm n JAPONI . PDC prdor frekuenca 25 KHz. Docomo leshoi servisin e pare dixhital per PDC-t n 1993. Integrated digital enhanced network (iDEN) sht zhvilluar nga MOTOROLA, si nj teknologji e madhe mobile. iDEN ka nj frekuenc prej rreth 25Khz. iDEN lejon tre apo gjasht prdorues n nj kanal t vetm. iS-136 sht nj sistem celular i brezit t dyt . Ajosht e njohur edhe si AMPS dixhital. D-AMPS jan shum popullor n Amerik dheKanada. Megjithat tani ajo sht n fazn e rnies. Kjo teknologji po prballet me nj konkurrenc t fort nga teknologjit e GSM. Tani transportuesit e rrjetit kan prdorin GSM dhe t tjera teknologji si CDMA 2000 n nj shkall m t gjer. Standarti i prkohshm 95 sht i pari dhe m kryesori i teknologjis celulare CDMA. Ai sht m i njohur me emrin cdmaOne. Prdor CDMA (Code division multiple access) pr transferimin e sinjaleve t zrit dhe t dhnave sinjale (data signals) nga telefonat celulare n faqet e qelizave (cell sites is cellular network).

Altin Serani & Nirida Pashaj

21

Prfitimet e teknologjis 2G (brezi i dyt)

Sinjale Digital krkojn t konsumojn m pak energj i baterie, kshtu q ajo ndihmon baterit e telefonave pr t zgjatur m shum. Digital coding (Kodimi dixhital) prmirson qartsin e zrit dhe zvoglon zhurmat n linj. Sinjalet dixhitale jan konsideruar environment friendly miq t mjedisit. Prdorimi i shrbimeve digjitale t t dhnave ndihmon operatort e rrjetit mobil pr t futur shrbime t shkurtr si mesazhet n telefonat celulare. Kriptografi dixhitale ka dhn fshehtsi si dhe siguri n pr thirrjet dhe dhnat. Prdorimi i teknologjis 2G krkon sinjale t forta digjitale pr t ndihmuar punn e telefonave cellular. Nse nuk ka mbulim rrjeti n ndonj zon t caktuar, sinjali dixhital do t jet i dobt.

Altin Serani & Nirida Pashaj

22

Altin Serani & Nirida Pashaj

23

Gjenerata e 3-t e Teknologjis

Teknologji e cila lejon shpejtsi m t larta se EDGE (deri n 2 Mbps) e cila lejon prdorimin e telefonatave video, drgimit t skedarve t mdhenj dhe lundrimin n internet, me shpejtsi t lart. Shpejtsia e ofruar prdoruesve nga rrjetet 3G n prgjithsi arrin n 2Mbps. Nj prdorues n lvizje mund ta arrij kt shpejtsi, ndrsa nj prdorues i cili sht n lvizje n makin, mund t arrij shpejtsi maksimale, prej 348 kbps. 3G filloi t prdorej pr her t par n Japoni, n tetor 2001 dhe n Koren e Jugut n 2002. N 2007 3G numronte 200 milion prdorues. N Shqipri kompanit e telefonive celulare, zotrojn teknologjin 3G, por shteti shqiptar nuk ka pajisur asnjrn prej tyre, me licenca pr ofrimin e ksaj teknologjie. 3G sht nj teknologji e re, e cila mundson transmetim t t dhnave me cilsi dhe shpejtsi t lart. Kto t dhna mund t jen foto, video, lajme n koh reale nprmjet shrbimit t Internetit me shpejtsi shum t lart, t tilla q mund t ofrojn prdorimin e shrbimeve t ndryshme si p.sh telefonata me video (video call), internet i shpejt, TV n celular, etj. Kjo teknologji prfshin nj grup standartesh t larta, t cilat do ti bjn t mundur prdoruesit, komunikimin n band t gjer duke krijuar efektivitet t lart n telefonata dhe n transmetimin e t dhnave.

Altin Serani & Nirida Pashaj

24

3G Applications

Interactive news delivery (voice, video, e-mail, graphics) Voice /High-quality audio Still photography Video/Audio streaming Data transmission services File transfer from intranet Multimedia e-mail (graphics, voice, video) Video conferencing Web browser On-line services Time schedules Global Positioning Services/Geographical Information Systems

Altin Serani & Nirida Pashaj

25

Standarti europian pr 3G njihet si UMTS (Universal Mobile Telecommunications System) - Sistemet Universale t Telefonis s Lvizshme. Versioni m i zhvilluar i 3G-s prfshin: Paketat e Aksesimit t Shpejtsis s Lart (HSPA High Speed Packet Access) e cila ndahet n: Paketn e Aksesimit pr shkarkimin e linkeve me shpejtsi t lart HSDPA (High Speed Downlink Packet Access ) dhe paketn e Aksesimit pr ngarkimin e linkeve me shpejtsi t lart (HSUPA) HSCSD (High Speed Circuit Switched Data) Lejon transferim m t shpejt t dhnash, n krahasim me CSD, duke prdorur disa kanale njkohsisht. Arrin shpejtsi deri n 57.6 kbps, dhe ka kosto t lart. Gjithashtu HSCSD nuk drgon t dhnat me paketa, dhe prandaj nuk sht aq popullor po zvendsohet me EDGE. Vodafone Albania do t beje funksionale HSDPA deri n14,4 Mbps n t gjitha stacionet baz si edhe HSUPA 2Mbps. Rrjeti me shpejtsi t lart do t ofrohet shum shpejt ne zonat urbane dhe n ato me m trafik t lart. N mnyr t prmbledhur, 3G prfshin, zhvillim t mtejshm t shrbimit Multimedia Messaging MMS (jo vetm me foto por edhe me z, drgim t dhnash, video dhe remote control) si dhe prdorim shum t gjer t lundrimit n Internet aparatit celular, e-mail-it, paging, video konferenc , etj

Altin Serani & Nirida Pashaj

26

Avantazhet e rrjetit 3G
Teknologjia 3G ofron nj sr prfitimesh dhe avantazhesh, ndr t cilat mund t prmendim: Ofron integrimin e t gjith klientve Vodafone n nj teknologji t re, t avancuar e t prhapur n t gjith botn. Mundsin e shrbimeve t ndryshme n treg dhe aplikimeve t tyre, q vetm klientt e Vodafone do t mund ti prjetojn. Aksesimi i shrbimeve do t jet i vlefshm pr t gjith, individ, biznese t vogla e t mesme, korporata, institucione publike dhe private. 3G do tu krijoj mundsin t gjith klientve t Vodafone Albania t prdorin m shum shrbime nga celulari apo edhe kompjuteri i tyre duke prdorur Vodafone Mobile Broadband (USB) Shrbime t Thjeshta n Prdorim - Shrbimet e ofruara nga kjo teknologji jan t modeluara sipas krkess s prdoruesit, t lehta pr tu marr dhe t thjeshta n prdorim. mimi - Duke ofruar banda t ndryshme n minutazh dhe n MB apo Gbyte, Vodafone Albania i mundson klientve t saj optimizimin e planit t tyre tarifor pr telefonatat dhe data (t dhna). Kjo strategji i lejon klientve t personalizojn mimet pr shrbimet q ata prdorin.

Altin Serani & Nirida Pashaj

27

Altin Serani & Nirida Pashaj

28

Cfare eshte? 4G I referohet gjenerates(brezit) te ri te komunikimit celular Eshte gjenerata e re e komunikimit wireles Eshte nje miks I sistemeve te shume interaktive(jo te nje standarti te njejte)
Pse kemi nevoje per te? S pari, rrjetet 4G jan t gjitha rrjetet IP bazuar heterogjene q lejojn prdoruesit t prdorin ndonj sistem n do koh dhe kudo. Prdoruesit q mbante nj terminal t integruar mund t prdor nj gam t gjer t krkesave t shumta dhn nga rrjetet pa tel. S dyti, sistemet 4G ofrojn shrbime jo vetm telekomunikacionet, por edhe t dhna dhe multimedia shrbimeve. Pr t mbshtetur shrbimet multimediale, t lart-t t dhnave e shrbimeve me besueshmrin e sistemit t mir do t ofrohen. 4G sht prdorur gjersisht pr t prfshir disa lloje t sistemeve t komunikimit wireless broadband akses jo, vetm sistemet e telefonit celular. Nj nga termat e prdorur pr t prshkruar 4Gsht MAGIC-Mobile multimedia, doher kudo, mbshtetje t mobilitetit global, zgjidhje e integruar pa tel,dhe Customizedshrbim personal. Infrastrukturs s rrjetit heterogjene i prbr nga sisteme t ndryshme celulare qasje (p.sh. GSM / GPRS, UMTS,DVB-T, HAPS, WLAN) n mnyr plotsuese, ku t prdoruesit, t mbshtetur nga agjenti i tij / saj personal inteligjente (s), gzon lidhjes untethered dhe qasjen e gjith pranishme n krkesat mbi kombinimin m t efektshme t sistemeve n dispozicion. 4G mbeshtet sigurimin e lloje t shumta t shrbimeve, duke filluar nga trasmetimi rrjetit t thjesht pr t ndrlikuara t multimedias realitet virtual, duke prfshir shrbimet e komunikimit me z, t cilat jan vet nj sfid n pako me baz n mjedise t komunikimit mobile.

Altin Serani & Nirida Pashaj

29

Karakteristikat e Sistemet Wireless 4G

Personalizimi: Operatori mund t drgoj t dhna pr prdoruesit pavarsisht nga preferenca e tij apo t t dhnave mund t filtrohen n fund prdorues n varsi me krkesn e tij. User friendly: Pr shkak t dizajnit n transparencs n hartimin e prdoruesit mund t shfrytzojn shrbimin e duhur. Heterogjenitetit: lidhje kudo mund t prjetohet me heterogjenitet rrjetit. Terminal Heterogjeniteti mbshtet lloje t ndryshme t terminaleve n aspektin e,transportueshmri madhsis, Kompleksiteti. Prdorshmria e Lart : teknologji do t mbshtes prdoruesit prfundimtar n do koh dhe kudo. Koston e shrbimeve t Transmisionit multimediale t ndryshme me nj kostoshum t ult. Support multimedia interaktive, zri, video, internet wireless dhe shrbime t tjerabroadband. Shpejtsi t lart, kapacitet t lart dhe kosto t ult pr pak. Global lvizshmris, transportueshmri shrbimit, rrjetet e shkallzuar mobile. Seamless switching, shrbime t ndryshme n baz t cilsis s shrbimit (QoS)krkesat e Caktimin e mir dhe pranimin e teknikave t kontrollit t thirrjes. Rrjetet ad hoc dhe multi-hop rrjete. Mobiliteti i prdoruesve n t gjith terminaleve t shumta. Mobiliteti i terminaleve t gjith teknologjive t shumta. Fshehtsia t dy e trafikut prdorues dhe t informacionit t kontrollit t rrjetit.
Altin Serani & Nirida Pashaj 30

Pershkrimi prezent I objektivave te 4G perfshijne

Integruar plotsisht sistemin e IP baz (ndoshta IPv6) Kudo, Kurdohere Lidhjes Seamless - line pa tel dhe tel Aksesit dhe interkoneksionit Global Ndrveprimi Normat e t dhnave n mes t 100 Mbit/s dhe 1 Gbit/ s Sistem efikas spektral

Altin Serani & Nirida Pashaj

31

Disa nga Sfidat Eficenca spektrale- Kordinim me te madh te spektrave ne mbare boten Standartizimin e saj ne termat modulare, skemat nderruese dhe roming jane te domosdoshem per 4G Integrimi ne rretje te ndrysme topologjike Marja e sinjalit dhe optimizimi Autorizimet minimale dhe sfida e konsumit te baterise Antena Inteligjente Nivelet e Cilesise se sherbimit(QoS) Siguria do te jete nje ceshtje e rendesishme.

Altin Serani & Nirida Pashaj

32

Altin Serani & Nirida Pashaj

33