'n Brief vir Reina

’n Brief vir Reina

Elsa Winckler

Lux Verbi

Een

Soos ’n uitgedroogde vadoek. Dis hoe sy voel. Maar ’n yslike vrag is van haar skouers af. Reina gaan staan stil aan die bokant van die trappies voor die Kaapse Hooggeregshof en lig haar gesig vir ’n oomblik op na die son wat net-net bokant die hoë geboue uitsteek.

Hoe het sy op hierdie Maandagoggend hier beland?

Haar lewe was goed, sonder enige komplikasies. Sy kon gaan swot het wat sy wou en sy het geskiedenis gekies. Haar liefde vir dié vak het sy van haar pa geërf en die dag toe hy haar gevra het om saam met hom hulle oudhede-onderneming te bedryf, kon sy haar geluk nie glo nie. Kan een mens so gelukkig wees om elke dag omring te wees deur dinge wat jou siel voed?

Die verhaal van elke meubelstuk, elke teelepel, elke koppie of tafeldoek wat in die winkel gekom het, fassineer haar. Nie net die geskiedenis van die item nie, maar die storie van die mense wat op die stoel gesit het, die koppies gebruik het, die messegoed aangeskaf het.

Wie was hulle? Waar het hulle gewoon? Hoekom het hulle dié item gehad? Waar het dit vandaan gekom?

Dis tog moontlik dat elke liewe droom waar kan word, het sy gedink die dag toe haar pa haar alleen na haar eerste vendusie toe gestuur het, so ook die dag toe sy vir die eerste keer op eie houtjie Engeland toe vir aankope is.

Min het sy toe geweet hoe onmoontlik sake kan lyk.

Jy oukei? vra Larissa agter haar voor sy by haar inhaak.

Ek is oukei, sê Reina. Uitgemergel maar oukei.

Larissa stuur haar behendig tussen die mense deur tot by haar motor. Jy moes nooit met Bert Naudé getrou het nie, jy weet dit seker. En ek is jammer, ek wou nooit weer die vent se naam noem nie, maar toe daag hy sowaar hier by die hof op.

Reina sug terwyl sy in die motor klim. Nóú is dit natuurlik maklik om in te sien ek was ’n emosionele wrak toe hy ’n jaar gelede in my winkel in gestap het.

Dit was maar enkele maande ná jou ouers se dood, jy was nog in so ’n dwaal.

En so, so verslae. Hy is aantreklik en sjarmant en vriendelik, en ons is getroud voor ek my oë kon uitvee.

Binne ’n maand en sommer by Binnelandse Sake! vul Larissa aan. Alles so haastig, jy wou net nie luister nie. Nie eens ouma Reina kon jou oortuig om te wag nie.

Reina kyk by die venster uit. As sy sommer maar net by haar ma op die bed kon geklim en haar hart uitgepraat het! Maar ouma Reina is darem nog hier. Ek mis my ouma, ek wil sommer die naweek vir haar gaan kuier. Bert wou nooit …

… daar gaan kuier nie omdat jou ouma deur sy streke kon sien lank voor jy daarvan geweet het.

Reina skud haar kop. Dis so ’n cliché – ek was werklik die laaste mens wat agtergekom het hy verneuk my van dag een af. Teen daardie tyd het ek al besef ek is nie lief vir hom nie. Eintlik was ek seker nooit regtig nie, so ek is nie sonder blaam nie.

Jy het nie rondgeslaap soos hy nie, Reina. En al was dit hoe aaklig, is ek bly jy het hom betrap, dit het die afhandeling van julle skeisaak net makliker gemaak.

Reina druk haar hand op haar maag. Die prentjie van haar man in hulle bed met ’n ander vrou is nie een wat sy maklik sal vergeet nie. Sy raak vlugtig aan Larissa se arm. Baie dankie dat jy ingestem het om my advokaat te wees, vriendin. Ek weet nie hoe ek sonder jou hierdeur sou gekom het nie.

Ek wens net jy wou luister en aandring op jou deel …

Asseblief nie. Ek wil hoegenaamd niks van hom hê nie. Al waaroor ek bly is, is dat my liewe pa en ma nie meer hier is om te aanskou hoe hulle dogter ’n gemors van haar lewe maak nie.

Dis darem nie waar nie. Jy is onnodig hard op jouself. Jy is ’n baie suksesvolle sakevrou met ’n gerekende oudhedewinkel. Mense ry van heinde en ver om by jou te kom koop of om jou opinie oor antieke ware en meubels te kry.

Meubels en antieke ware kan ek uitkies, maar wanneer dit by mans kom, het ek klaarblyklik hopelose smaak. As ek ooit weer so stupid is om vir ’n tall, dark and handsome een te val, herinner my aan vandag, asseblief?

Larissa lag terwyl sy parkeer.

Nou eers sien Reina hulle is by die Waterfront. Ai, sy sou baie eerder huis toe wou ry, haar kop toetrek en vir die res van die dag so bly lê. Gelukkig kon Bippie, die M-student wat naweke in die winkel werk, ook vandag help. En nou? Ek het gedink jy laai my by my huis af?

Ek skiet jou vir lunch. Ná die oggend in die hof, verdien ons al twee ’n lafenis.

Reina klim uit die motor en adem die seelug in. Op die oomblik wil sy baie eerder alleen wees en haar wonde lek, maar Larissa was die afgelope ruk haar steunpilaar, en sy bedoel goed.

Larissa haak weer by haar in en hulle stap tot by ’n gewilde eetplek.

Dis ’n lieflike lentedag, dis die middel van September, dis nog lank nie somer nie, maar vandag kan ’n mens al begin glo die warmer weer is om die draai. Die lug is helder, helder blou, die see blink.

’n Kelner kom met spyskaarte nader.

Wat van ’n glas wyn? vra Larissa terwyl sy deur die spyskaart blaai.

O aarde, nee, ek moet nog teruggaan winkel toe.

Maar is Bippie nie vandag daar nie?

Sy is, maar sy was die naweek vir my baie bleek en stil. Ek wou nog uitvra, maar ons was so besig, en sy is weg voor ek met die laaste kliënt klaar was.

Sy is regtig ’n groot hulp vir jou. Wanneer hoop sy om graad te kry?

Teen einde volgende jaar, maar ek dink sy wil ook haar PhD doen. Haar ouers is albei akademici. Om te swot is in haar bloed. Ek hoop sy is nog ’n hele paar jaar hier rond; sy is meer as net ’n werknemer, sy het ook ’n vriendin geword. Reina glimag skeef: Ek dink sy het ook, nes ek, hopelose smaak in mans. Haar huidige boyfriend, Stan, wat soms by die winkel opdaag, is so ongeskik met haar dat ek nie kan verstaan hoekom sy dit toelaat nie. Maar nou ja, kyk waar was ek vandag.

Die kelner neem hulle bestelling. Toe hy wegstap, leun Larissa vorentoe: Moenie my kop afbyt nie, maar ek wil tog weer vra: kom Sondag saam met my kerk toe?

Reina sluk. Larissa, ek weet jy bedoel goed, maar die laaste keer wat ek gebid het, het ek nie antwoorde gekry nie. En nou kan ek eenvoudig nie.

Daar is nie altyd antwoord nie, Reina, maar ons Here se liefde …

Liefde? Watse liefde? My ma en pa, twee wonderlike mense, is in ’n motorongeluk dood, die dronk vent wat in hulle vasgery het, het niks oorgekom nie – hoe kan ’n liefdevolle God so iets toelaat? Glo my, ek het gebid, ek het deur die Bybel geblaai, maar ek kon nie antwoorde kry nie. Reina maak haar oë vir ’n oomblik toe. Skies, maar ek kan nie kerk toe gaan nie. Ek weet nie of ek ooit weer in ’n posisie sal wees waar ek sal wil nie.

Wel, ek bid vir jou, of jy nou daarin glo of nie. Ek weet die Here wat ek dien, los ons nooit uit nie.

Reina slaak ’n slug van verligting toe die kelner naderstap met hulle drinkgoed.

Sy en Larissa was van graad een af saam in die klas, hulle is saam universiteit toe, sy om geskiedenis en Larissa om regte te swot. Sy het dadelik by haar pa in sy oudhedewinkel begin werk, dis wat sy nog altyd wou doen, maar Larissa het ’n leerklerkskap gedoen voordat sy besluit het sy wil eerder ’n advokaat word.

Hulle het nog altyd oor alles saamgestem, ook oor hulle Christenskap. Maar vandat Reina se ouers dood is, is daar ’n gat in haar binneste waarvoor geen Bybelvers help nie, en sy weet nie hoe om vir Larissa te probeer verduidelik wat in haar kop aangaan nie.

Reina klink haar glas sap teen Larissa se glas water.

Miskien moet ek die naweek saam met jou McGregor toe gaan, ek kan nie eens onthou wanneer ek jou ouma laas gesien het nie.

Dit sal so lekker wees! roep Reina bly uit. Ek was vier maande laas daar, ek voel ellendig daaroor, maar ons het toe met die skeisaak begin en ek wou nie vir haar vertel van die gemors voor alles nie verby is nie.

Ek het nog nooit gevra nie, maar jy praat min van jou oupa?

Dit maak my nog altyd hartseer. Hy was ’n mediese dokter en is dood toe ek nog in die hoërskool was. Hy kon ure lank vir my stories lees; ek was so lief vir hom en het by sy begrafnis vreeslik gehuil.

Die kelner bring hulle kos, en hulle begin eet.

Ek is sowaar honger, glimlag Reina. Ek het die afgelope paar weke so ’n naar kol op my maag gehad, ek kon nie eet nie, maar nou is my eetlus met mening terug.

Larissa lig haar glas, en die ysblokkies rinkel: Op ’n nuwe toekoms – mag daar van nou af net mooi dinge met jou gebeur.

Reina voel sommer tranerig. Dankie, vriendin, vir alles.

Hulle het net mooi klaar geëet, toe haar foon lui.

Dis Bippie, frons Reina. Sy weet tog waar ek vanoggend was, sê Reina terwyl Larissa vir die kelner beduie om die rekening te bring. "Dis miskien oor ’n aflewering, ek hoor gou.

Hallo, Bippie?

Reina, ek is jammer, maar …

Reina trek haar asem vinnig in: Bippie, huil jy?

Ja, dis ’n hele gemors, snik Bippie.

Wat het gebeur? Wat is ’n gemors?

Maar Bippie huil so, Reina kan nie kop of stert uitmaak van wat sy sê nie.

Ek kom. Sluit die winkel en wag agter in my kantoor.

______________

’n Uur later staar sy en Larissa mekaar verslae aan terwyl hulle vertroostend oor ’n huilende Bippie se rug vryf.

Ek is drie-en-twintig, ek weet niks van babetjies af nie, ek is stokalleen …

Nee, jy is nie, sê Larissa ferm. Ek en Reina is hier en ons gaan vir jou bid. Die liewe Vader gaan jou deur hierdie hele krisis dra, jy gaan nie een oomblik alleen wees nie. Maar kom ons begin heel voor: Is jy seker jy is swanger? Tuisswangerskaptoetse is nie altyd betroubaar nie.

Vandat hulle by die winkel aangekom het, huil en praat Bippie so deurmekaar dat dit moeilik is om haar te verstaan.

Ek was gister by die dokter; hy het netnou gebel en bevestig wat ek al ’n week gelede uitgevind het. Bippie se mond begin weer bewe. Ek is jammer, Reina, ek moes vir jou gesê het, maar ek het nie geweet hoe nie en nou pla ek jou vandag van alle dae met my ellendes.

Reina vryf ritmies oor Bippie se skraal rug.

En … uhm … wat sê die pa? vra Larissa weer.

Is dit Stan se baba? vra Reina sag.

Bippie knik: Ek het hom van my vermoede vertel, maar hy sê dis nie sy probleem nie, ek moes die baba … ás ek swanger is, moet ek die baba laat aborteer, snik Bippie.

En wat wil jy doen? vra Larissa.

Ek weet nie!

Reina voel magteloos. Haar ma sou presies geweet het wat om vir Bippie te sê. Ouma Reina sal ook weet.

En jou ouers? vra Larissa toe die stilte tussen hulle rek. Het jy met hulle daaroor gepraat?

Bippie se skouers begin weer ruk. Ek het met hulle gepraat nog voor ek by die dokter was en hulle sê solank ek studeer, sal hulle my studiekoste betaal, maar hulle moedig my ook aan om van ‘die probleem’ ontslae te raak.

Reina en Larissa se oë ontmoet weer agter Bippie se rug.

Wat jy nodig het, is ’n naweek weg, sê Reina. Ek en Larissa gaan die naweek vir my ouma op McGregor kuier en jy kom saam. Die vars lug en stilte sal jou help om perspektief te kry.

Ek sal solank alles omtrent jou opsies uitvind, bied Larissa aan. Ek en Reina is hier vir jou, jy is nie alleen nie. Ons sal alles bespreek en dan kan jy ’n ingeligte besluit neem.

Bippie lig vir die eerste keer haar betraande gesig op: Regtig? Sy kyk na Reina.

Reina glimlag. Haar foon begin lui en sy staan op om dit te antwoord. Regtig, sê sy. Ek antwoord net gou, ek is nou hier. Sy stap ’n entjie weg om te antwoord.

Is dit Reina Sauer? vra ’n vreemde manstem.

Sauer? Dis haar nooiensvan, sy was die afgelope jaar mevrou Naudé, hoewel sy nooit haar ID-dokument verander het nie. So ja, sy is seker nog Reina Sauer. Ja, kan ek help?

Ek is Johan Swanepoel, jou ouma Reina se prokureur. Ek is baie jammer om slegte nuus vir jou oor die foon te gee, maar jou ouma is vanoggend oorlede. Sy het …

Verslae draai Reina om.

Larissa is dadelik by en neem die foon by haar voor dit uit haar vingers gly.

Reina moet vinnig gaan sit.

Here, hoekom? Hoekom? Hoekom?

______________

Ure later maak Reina uiteindelik haar huis se deur agter haar toe. Halfverbaas sien sy alles lyk nog soos dit vanoggend gelyk het – voor sy geskei is en voordat sy gehoor het ouma Reina is dood. Alles so asof niks merkwaardigs vandag gebeur het nie.

Sy stap deur na haar kamer toe en gaan sit op die bed. Ouma Reina. Sy het haar maande laas gesien. Omdat sy vir Bert probeer gelukkig hou het, het sy nie vir haar ouma gaan kuier nie. En toe verneuk hy haar in elk geval.

Bippie verwag ’n baba, ouma Reina sou geweet het wat om te doen, wat om te sê, maar nou is sy nie meer daar nie.

Sy krul op haar sy en druk haar papnat wange in die kussing.

Twee

Dood? Sy kan nie dood wees nie, ek het môre ’n afspraak met haar. Een wat sy al drie keer verskuif het. Derek druk sy vingers teen sy oë. Hy besef dadelik hoe belaglik sy aanmerking klink, maar frustrasie het by sy rasionele denke oorgeneem.

Die hoofpyn wat van vroegoggend af dreig, klop nou met mening. Wat kan nog verkeerd gaan? Dit is belaglik.

Sy is gister skielik oorlede. Beroerte, sê die persoon wat die foon geantwoord het, sê Santie, sy assistent.

Derek kyk vlugtig op. Die persoon wat die foon geantwoord het, is dit familie? Dalk die kleindogter? As dit is, is dit goeie nuus. Volgens die ou dame is haar huis in haar kleindogter se naam. Dit maak dinge aansienlik makliker en kan dalk die hele proses vinniger laat vorder as wat hy gereken het.

Nee, maar sy sal skynbaar die naweek op McGregor wees.

Maak dadelik ’n afspraak, asseblief. Ek moet haar so gou moontlik sien. Moenie nee vir ’n antwoord vat nie.

Santie draai weg, maar nie voor hy sien hoe sy haar oë rol nie. Hy is mislik, hy weet en hy sal later om verskoning vra, maar terwyl paniek sy keel kort-kort wil toedruk, het hy nie tyd om nice te wees nie.

Santie werk vir hom vandat hy sy kantoor oopgemaak het. Sy is kort duskant sestig, as hy reg onthou, en sy hou almal in die kantoor op hulle tone. Wat hy die afgelope ruk sonder haar sou gedoen het, weet hy nie.

’n Maand gelede het hy nog opgewonde sy hande gevryf en het hy en Ron Benadé, sy sakevennoot, glasies geklink op die suksesvolle afhandeling van hulle vorige ontwikkeling by Bloubergstrand. Die laaste sleutels is afgegee, die kopers tevrede, hulle bankrekeninge stewiger.

Altans so het hy gedink.

Totdat hy die volgende dag uitgevind het Ron het spoorloos verdwyn met die grootste gedeelte van die wins in sy sak. Die bitter smaak van ontnugtering is nog steeds in sy mond.

In die afwesigheid van ’n rolmodel in die huis waarin hy grootgeword het, was hy as jong branderplankryer beïndruk met sy held, Shaun Tomson, se surfer’s code of conduct. Hy en sy broer, Gideon, wat ook lief is om branders te ry, het die legendariese branderplankryer tydens ’n geleentheid by hulle hoërskool hoor praat en hoewel die man se Christenpraatjies Derek, anders as sy broer, koud gelaat het, het die kode waarvolgens Tomson lewe, hom beïndruk en tot vandag toe, is dit die kode waarvolgens hy lewe, waarvolgens hy besigheid doen.

Maar toe laat sy kode hom in die steek met Ron. Hy het die jonger man probeer help, geglo hy pass on his stoke to a non-surfer, soos die kode sê, maar toe moes hy aanskou hoe sy droom amper gekelder word.

Hy moes geweet het. Het hy nie al as klein seuntjie geleer om niemand, nie eens sy eie pa, te vertrou nie? Hy het nog altyd alleen gewerk; hierdie keer was sy fout sy gierigheid. Hy wat nog altyd gedink het hy kan mense opsom, het hom lelik met Ron misgis.

Met sý hulp kon hy ’n groter stuk grond koop, luukser huise oprig en meer wins maak. En om geld te maak is vir hom belangrik. Genoeg geld sodat hy nooit weer van enige ander mens afhanklik hoef te wees nie.

Sy nuwe huis in Clifton is ’n maand voor Ron se verdwyning voltooi. Dis sy droomhuis. Dit verteenwoordig alles waarvoor hy die afgelope klompie jare gewerk het. Die huis is feitlik betaal. Hy het sover moontlik kontant vir die boumateriaal en arbeid betaal. Die probleem is net as die ontwikkeling op McGregor nie gou koers kry nie, sal hy moontlik sy huis moet verkoop. Die geld waarmee Ron vort is, is die geld wat gebruik sou word om die materiaal aan te koop vir die