2 Ekim 2013 ARAMBA

Resm Gazete

Say : 28783

TEBL
Enerji Piyasas Dzenleme Kurumundan: ELEKTRK PYASASINDA LSANSSIZ ELEKTRK RETMNE LKN YNETMELN UYGULANMASINA DAR TEBL BRNC BLM

Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar Ama ve kapsam

MADDE 1 (1) Bu Tebli ile Elektrik Piyasasnda Lisanssz Elektrik retimine likin Ynetm elik kapsamndaki dzenlemelerin aklanmas ve uygulanmasnn salanmas amalanmaktadr.

Dayanak
MADDE 2 (1) Bu Tebli, Ynetmeliin 31 inci maddesinin drdnc fkrasna dayanlarak hazrlanmtr.

Tanmlar ve ksaltmalar
MADDE 3 (1) Bu Teblide geen terim ve tanmlar Ynetmeliin 4 nc maddesinde geen anlam ve kapsama sahiptir. Bu Teblide geen; a) Alternatif akm (AC): Genlii ve yn periyodik olarak deien elektrik akmn, b) Anma gerilimi: AG tek faz sistemler iin etkin iddeti 230V, AG fazl sistemler iin 400 V; YG sistemler iin ise balant noktasnda tanmlanan gerilimin nominal deerini, c) Doru akm/Srekli akm (DC): Bir elektrik devresinde elektrik yklerinin veya akmn belli bir ynde akan, yn ve iddeti deimeyen akm, ) Dk veya ar ikazl alma: Sistem gerilimini dzenlemek amacyla senkron kompansatrlerin ve/veya jeneratrlerin ikaz akmlarnn azaltlmas veya arttrlmasn, d) l zel daresi: retim tesisinin kurulaca yerin il zel idaresi veya il ze l idaresi bulunmayan yerlerde Yatrm zleme ve Koordinasyon Bakanln, e) lgili standart: retim tesisinde kullanlacak tehizat, balant sistemi ve performans kriterlerine ilikin olan, ncelik srasna gre TSE Standartlar/CENELEC/IEC/EN ve dier uluslararas standartlar, f) lgili ebeke iletmecisi: lgisine gre TEA, datm irketini veya OSB datm lisans sahibi tzel kiiyi, g) rtibat merkezi: Kullanclarn balant bavurular ya da anlamalar kapsamnda; iletim sistemine balanacaklar iin balandklar noktann irtibatl olduu TEA trafo merkezini, datm sistemine YGden balanacaklar iin datm sistemine balandklar hattn ya da datm merkezinin irtibatl olduu TEA trafo merkezini, AGden balanacaklar iin balandklar datm transformatrn, ) Paralel iletim: ebeke balantl retecin ebekeye ya da mevki yklerine, ebeke ile birlikte elektrik vermesini salayan iletim durumunu, h) ebeke: lgisine gre iletim, datm veya OSB datm ebekesini,

www.karbonkale.com

) Teknik etkileim izni: Teknik Etkileim Analizinin neticesine gre, ilgili kurumlar tarafndan olumlu veya artl olarak Bakanlk araclyla ilgili kiilere verilen izni, i) Ynetmelik: Elektrik Piyasasnda Lisanssz Elektrik retimine likin Ynetmelii, ifade eder. (2) Bu Teblide geen dier ifade ve ksaltmalar ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.

Muafiyetler
MADDE 4 (1) nlisans ve lisans alma ile irket kurma ykmllnden muaf olarak kurulabilecek retim tesisleri unlardr: a) mdat gruplar, b) letim ya da datm sistemiyle balant tesis etmeden, izole alan retim tesisleri, c) Kurulu gc bir megavat veya Kanunun 14 nc maddesi erevesinde Bakanlar Kurulu karar ile belirlenmi kurulu g st snrna kadar olan yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal retim tesisleri, ) rettii enerjinin tamamn iletim veya datm sistemine vermeden kullanan, retimi ve tketimi ayn lm noktasnda olan, yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal retim tesisleri, d) Bakanlka belirlenecek verimlilik deerini salayan kategorideki kojenerasyon tesisleri, e) Mikrokojenerasyon tesisleri, f) Belediyelerin kat atk tesisleri ile artma tesisi amurlarnn bertarafnda kullanlmak zere kurulan retim tesisleri, g) Sermayesinin yarsndan fazlas dorudan veya dolayl olarak belediyeye ait olan tzel kiilerce, belediyeler tarafndan iletilen su isale hatlar ile atk su isale hatlar zerinde teknik imkann olmas ve DS tarafndan uygun bulunmas halinde kurulan retim tesisleri. KNC BLM

Balant ve Sistem Kullanmna likin Hkmler Balant esaslar

MADDE 5 (1) Bu Tebli kapsamndaki bir retim tesisinin ebekeye balantsyla ilgili olarak Ynetmelikte yer alan balant esaslar uygulanr. (2) Kurulu gc 5 kWea eit veya daha dk olan retim tesisi ebekeye AG seviyesinden tek fazl olarak balanabilir. Kurulu gc 5 kWen zerindeki retim tesisleri ise ebekeye ancak fazl olarak balanr.

Balantya ilikin genel hkmler

MADDE 6 (1) Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda kurulacak retim tesisleri ebekeye, teknik zellikleri ve balant noktas itibaryla ebekenin mevcut kapasitesi dikkate alnarak YG veya AG seviyesinden balanabilir. Balant bavurusu talebi, Ynetmelik ve bu Tebli hkmleri erevesinde reddedilebilir. Bavurunun reddedilmesi halinde ret gerekeleri bavuru sahibine yazl olarak bildirilir.

www.karbonkale.com

(2) Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda gerek veya tzel kiiler tarafndan ina edilip iletilecek retim tesisleri Ynetmelik ve bu Tebli ile lgili Mevzuat ve lgili Teknik Mevzuatta yer alan esas ve usuller dikkate alnarak projelendirilir, kurulur ve iletilir. (3) Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda kurulacak olan retim tesisinin ikinci fkraya uygun olarak projelendirilmesi, kurulmas ve iletilmesi ilgili kiinin sorumluluundadr. (4) ebekeye bal bir retim tesisi lgili ebeke letmecisi tarafndan test ve kontrol, ebekede tadilat, bakm-onarm veya geniletme ileri gerektii durumlarda; can ve mal emniyetinin salanmas, kaza, sistem arzas, sistem gvenlii ya da iletme koullar bakmndan aciliyet arz eden durumlar ile ya da mcbir sebep hallerinde ya da benzeri zaruri hallerde ebekeden ayrlr. Sz konusu zaruri haller ortadan kalktktan sonra ilgili retim tesisinin en ge bir gn iinde ebekeye yeniden balants salanr. Bu durumlarda retici tarafndan zararlarn tazmini de dhil olmak zere mali hak talebinde bulunulamaz. (5) Can ve mal emniyetinin salanmas amacyla ebekenin, enerji kesintisi ve dier durumlar sebebiyle normal alma snrlarnn dnda olmas halinde 15 inci maddede yer alan Tablo-1 ve Tablo-2de belirtilen sreler iinde retim tesisi ebekeden otomatik olarak ayrlmaldr. (6) ebekeye bal veya balanacak her bir retim tesisinde retilecek elektriin; harmonik, gerilim dalgalanmas ve fliker iddeti karakteristikleri faz bana akm 16 A ve daha kk tesisler iin Ek -1de belirtilen deerlere, dier tesisler iin tesisin gc, tipi ve balant seviyesine bal olarak TS EN 61000 serisinden lgili Standartlara uygun olmas gerekir. retim tesisi tarafndan ebekeye enjekte edilen doru akm deeri Ek-1de belirtilen snr deeri amamaldr. (7) retim tesisinin nite veya nitelerinin baland ebekeye senkronize olmas iin gerekli artlar 17 nci maddeye uygun olarak belirlenir ve bu artlara balant anlamasnda yer verilir. (8) retim tesisi balant anlamasnda yer alan anlama gcnden daha byk gte altrlamaz. (9) Geici veya gezici abone grubunda yer alan tketim tesisleri iin gerek veya tzel kiilerce Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda retim tesisi kurulamaz. (10) Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda tesis edilecek elektrik retim tesisi ve balant ekipmannda kullanlan malzemeler; lgili Standartlara gre imal edilmi, garanti kapsamnda ve son be yl ierisinde retilmi olmaldr. (11) Ynetmeliin 21 inci maddesinde dzenlenen tevik uygulamasndan yararlanlabilmesi, ilgili kiinin retim tesisinde kullanlan makine ve/veya elektro-mekanik aksam iin lgili Teknik Mevzuat hkmlerine gre belirlenecek destek fiyatna ilikin belgeyi, ilgili grevli tedarik irketine sunmas kaydyla mmkndr. lgili gerek veya tzel kii bu tevikten; belgeyi geici kabul tarihinden nce sunmas halinde geici kabul tarihinden, belgeyi faaliyet gsterirken sunmas halinde ise belgeyi sunduu takvim ayn takip eden bir sonraki ay itibariyle yararlanmaya balar.

www.karbonkale.com

(12) retim tesisinin ksa devre akmna katks ile birlikte oluabilecek ksa devre akm, ebeke tehizatnn ksa devre akmna dayanma deerinden ve ebeke iin belirlenen limitlerden fazla olamaz. (13) Geici kabul sreci ve ilemleri ile ilgili olarak; a) Geici kabul ncesi test almalar srasnda tehizatta meydana gelebilecek hasarlardan ve enerjilenecek tesislerde can ve mal emniyetinden tesis sahibi sorumludur. b) Geici kabul ncesi, geici kabul ilemleri srecinde ve test ilemleri sresince ebekeye verilen elektrik enerjisi iin hibir ekilde bedel talep edilmez. c) Yaplacak testler ve sreleri, retim tesisi sahibince lgili ebeke letmecisine bildirilir. (14) Lisanssz retim tesisinin mlkiyet snrna; piyasada balant ve sistem kullanmna ilikin ilgili mevzuat hkmlerine gre tketiciler iin belirtilen snrlar ierir ekilde balant anlamasnn zel hkmler blmnde yer verilir. (15) TEA; bu Tebliin yaym tarihinden itibaren Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda kurulacak kurulu gc 1000 kWea kadar olan kojenerasyon tesisleri, 1000 kWea kadar olan yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal retim tesisleri ve mikro kojenerasyon tesisleri iin, Ynetmelikte belirlenen 2 MW balant kapasitesi hari, retim tesislerinin balanaca TEAa ait her bir trafo merkezi iin toplam balanabilir retim tesisi gcn belirleyerek ilgili datm irketi veya OSB datm lisans sahibi tzel kiiye bildirir. Kurulu gc 1000 kWetan byk olan kojenerasyon tesisleri ve 4 nc maddenin birinci fkrasnn (), (f) ve (g) bentleri kapsamnda kurulacak retim tesisleri iin nihai karar, arza akm limiti konusunda TEAtan alnacak gr sonucunda bavuru sahibine yazl olarak bildirilir. TEA ilgili talebe ilikin grn, talebin kendisine geli tarihinden itibaren bir ay iinde sonulandrr. (16) Kurulacak retim tesislerinin sisteme balants iin bir defaya mahsus balant bedeli, balant anlamasnn yaplmas esnasnda tahsil edilir ve iade edilmez. Ayn yerde olan veya ayn yerde olmayan tketim tesisi iin balant bedeli denmi olmas, retim tesisi iin bu bedelin alnmasna engel tekil etmez. (17) Balant anlamas, retim tesisinin balant noktasnda yaplan deiiklikler sonucunda, bu Teblide hkm bulunmamas halinde balant ve sistem kullanmna ilikin ilgili mevzuat hkmlerine gre tadil edilir. (18) Ynetmelik kapsamnda faaliyet gsterecek retim tesisi ve varsa balant projeleri Bakanlk veya Bakanln yetki verdii tzel kiiler tarafndan onaylanr.

Balant bavurularnn yaplmas ve deerlendirilmesi

MADDE 7 (1) Ynetmelik kapsamnda hidrolik kaynaa dayal olarak elektrik retimi yapmak isteyen gerek veya tzel kiiler, bavurularn retim tesisini kuracaklar ilin l zel daresine yaparlar. Bavuruda aada belirtilen belgeler istenir; a) Ynetmelik Ek-2de yer alan Bavuru Dilekesi, b) Ynetmelik Ek-1de yer alan Lisanssz retim Balant Bavuru Formu, c) retim tesisinin kurulaca yere ait tapu belgesinin asl veya noter onayl sureti ya da kiralama belgesi;
www.karbonkale.com

1) Tapu belgesinin aslnn fotokopisiyle birlikte ilgili l zel daresi yetkilisine ibraz halinde idare yetkilisi asl ile fotokopisi arasnda karlatrma yaparak fotokopi nshay kabul edebilir. Bu durumda fotokopi nshann, idare yetkilisince Asl darece Grlmtr kaydn derek, adn soyadn aka yazmas ve imzalamas gerekir. 2) retim tesisinin kamu veya hazine arazisi veya orman saylan alanlar zerine kurulmak istenmesi halinde, bu arazinin ilgili mevzuatna gre kullanm hakknn edinildiine dair belgenin sunulmas gerekir. 3) Ky halknn ime suyu ebekesi zerinde kurulacak retim tesisleri, ancak ilgili ky muhtarl veya ime suyu birlii tarafndan kurulabilir veya kurdurulabilir. Tarmsal sulama ebekesi zerine kurulacak retim tesisleri, ancak ilgili tarmsal sulama birlii veya kooperatifi tarafndan kurulabilir ve ya kurdurulabilir. 4) Su rnleri yetitiricilik iletmelerine tahsis edilen su kaynaklar zerinde kurulacak retim tesisleri iin ilgili bavuru sahibi kii tarafndan Gda, Tarm ve Hayvanclk Bakanlnn gr bavuru ekinde sunulur. 5) Kira szlemesinin yazl ekilde yaplm olmas, taraflarn imza sirklerinin szleme ekinde bulunmas gerekir. mza sirklerinin aslnn ibraz edilmesi kaydyla kira szlemesinin bir kopyas alnarak asl bavuru sahibine iade edilir. 6) Kamu veya hazine arazisi veya orman saylan alanlar zerine kurulacak retim tesisi iin arazinin ilgili mevzuatna gre kullanm hakknn edinildiine dair belge edinilememise ve sz konusu arazi yukardaki hkmlere uygun biimde bir bakasna da tahsis edilmemise, tesis sahasn/mahallini tahsise yetkili Orman Genel Mdrl, DS Genel Mdrl, Milli Emlak Genel Mdrl veya l zel daresi gibi ilgili kurumdan alnacak, arazinin bir bakasna tahsis edilmediini ve tahsis iin ilgilisince bavuru yapldn bildirir resmi yaz, bavuru aamasnda yeterli kabul edilir. ) Kurulacak tesisin teknik zelliklerini de gsteren Tek Hat emas, d) Bavuru cretinin lgili ebeke letmecisinin hesabna yatrldna dair makbuz veya dekont, e) DS Genel Mdrl tarafndan 26/6/2003 tarihli ve 25150 sayl Resm Gazetede yaymlanan Elektrik Piyasasnda retim Faaliyetinde Bulunmak zere Su Kullanm Hakk Anlamas mzalanmasna likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmeliin ilgili hkmlerinde yer alan belgeler. (2) Ynetmelik kapsamnda hidrolik kaynaklara dayal tesisler dndaki tesislerde elektrik enerjisi retimi yapmak isteyen gerek veya tzel kiiler bavurularn, retim tesisini kuracaklar blgedeki lgili ebeke letmecisine yaparlar. Bavuruda aada belirtilen belgeler istenir; a) Ynetmelik Ek-1de yer alan Lisanssz retim Balant Bavuru Formu, b) retim tesisinin kurulaca yere ait tapu belgesinin asl veya noter onayl sureti ya da kiralama belgesi, 1) Tapu belgesinin aslnn fotokopisiyle birlikte lgili ebeke letmecisi yetkilisine ibraz halinde yetkili kii asl ile fotokopisi arasnda karlatrma yaparak fotokopi nshay kabul eder. Bu durumda fotokopi nshaya, yetkili kii tarafndan Asl irkete Grlmtr kayd dlerek, adnn soyadnn aka yazlmas ve imzalanmas gerekir.
www.karbonkale.com

2) retim tesisinin kamu veya hazine arazisi veya orman saylan alanlar zerine kurulmak istenmesi halinde bu arazinin ilgili mevzuatna gre kullanm hakknn edinildiine dair belgenin sunulmas gerekir. 3) Kamu veya hazine arazisi veya orman saylan alanlar zerine kurulacak retim tesisinin jeotermal enerji kaynana dayal olmas halinde ilgili mevzuatna gre arama ruhsatnn sunulmas gerekir. 4) Kamu veya hazine arazisi veya orman saylan alanlar zerine kurulacak retim tesisinin rzgr ve/veya gne enerjisine dayal retim tesisi olmas halinde tesis mahallinin/sahasnn ilgili mevzuatna gre tahsis edilmi olmas arttr. 5) Kira szlemesinin yazl ekilde yaplm olmas halinde kira szlemesi ekinde taraflarn imza sirklerinin bulunmas gerekir. mza sirklerinin aslnn ibraz edilmesi kaydyla kira szlemesinin bir kopyas alnarak asl bavuru sahibine iade edilir. c) Kurulacak tesisin teknik zelliklerini de gsteren Tek Hat emas, ) Kojenerasyon tesisleri iin tesis toplam verimliliine ilikin belge, d) Bavuru cretinin lgili ebeke letmecisinin hesabna yatrldna dair makbuz veya dekont, e) at uygulamas haricindeki gne enerjisine dayal bavurular iin; mutlak tarm arazileri, zel rn arazileri, dikili tarm arazileri, sulu tarm arazileri, evre arazilerde tarmsal kullanm btnln bozan alanlar kapsamadna ilikin Gda, Tarm ve Hayvanclk Bakanl veya sz konusu Bakanln il veya ile mdrlklerinden alnacak belgenin asl veya noter onayl sureti. (3) Yenilenebilir enerji kaynaklarnn kullanm hakknn elde edilmesiyle ilgili olarak; a) Rzgr ve gne enerjisi ile biyoktle ve biyoktleden elde edilen gaza (p gaz dhil) dayal olarak kurulacak retim tesisleri iin herhangi bir belge istenmez. b) Jeotermal enerji kaynana dayal olarak kurulacak retim tesisleri iin iletilmekte olan jeotermal kaynaklarda 3/6/2007 tarihli ve 5686 sayl Jeotermal Kaynaklar ve Doal Mineralli Sular Kanununa ve uygulanmasna ilikin ikincil mevzuata gre edinilmi iletme ruhsat, henz iletilme aamasnda olmayan jeotermal kaynaklar iin ise arama ruhsat sunulur. c) Kamu veya hazine arazisi veya orman saylan alanlar zerine kurulacak retim tesisinin hidrolik kaynaa dayal retim tesisi olmas halinde bu aamada ilgili kuruma yaplm bavurunun belgelendirilmesi yeterlidir. Bu erevede bavurular Orman Genel Mdrl, DS Genel Mdrl, Milli Emlak Genel Mdrl, l zel daresine veya ilgili kurululara yaplr. (4) Balant bavurularnda, ihtiyac karlanmak zere retim tesisi ile ilikilendirilecek tketim tesisinin abone numarasna yer verilir. Mevcut bir tketim tesisinin bulunmamas halinde kurulmas planlanan tketim tesisine ilikin 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayl mar Kanununa gre verilen inaat ruhsat ve/veya inaat ruhsat yerine geen belgenin ya da inaat ruhsatnn alnmasna gerek olmadna ilikin belgenin sunulmas zorunludur. (5) Balant bavurularnda, kurulmas planlanan retim tesisine ilikin 17/7/2008 tarihli ve 26939 sayl Resm Gazetede yaymlanan evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmelii kapsamnda alnmas ngrlen belgenin sunulmas zorunludur.
www.karbonkale.com

(6) Gne enerjisine dayal bavurular ile ilgili olarak, Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda retim tesisi kurulmasna ilikin bavurularda, kurulmas talep edilen retim tesisi iin ngrlen tesis sahasnn kurulu gce gre yeterliliinin, genel kabul grm teknik kriterlerden belirgin ekilde farkl olmas halinde lgili ebeke letmecisi, bavuru sahibinden tesis sahasnn yeterliliinin belgelenmesini talep edebilir.

Bavurularn derlenmesi ve ilan

MADDE 8 (1) l zel daresi, her takvim ay iinde kendisine yaplan bavurular derleyerek, kurulacak bir komisyon eliyle incelemeye alr. Komisyon, en az yeden oluur ve oy okluuyla karar alr. (2) nceleme sonucunda eksik ve/veya yanl evrak olan bavurular reddedilir. Komisyon gerekeli deerlendirmesini imzaya yetkili idari makama sunar. Kabul edilen ve edilmeyen bavurulara ilikin inceleme sonu listesi imzaya yetkili idari makam tarafndan takip eden ayn beinci gn l zel daresi ilan panosunda ve varsa internet sayfasnda ilan edilir ve bavuru sahibine yazl olarak bildirilir. Bavurunun reddedilmesi halinde, on i gn ierisinde sunulmu olan belgeler bavuru sahibine iade edilir ve ret gerekeleri yazl olarak bildirilir. (3) l zel daresi, her ayn beinci gn bavurusu kabul edilen bavurular ilan ettii liste ekinde DSnin yetkili blge mdrlklerine gnderir. Bavurularn hangi blge mdrlne gnderilecei blge mdrlnn grev blgesi snrlarna gre belirlenir. (4) lgili ebeke letmecisi, her takvim ay iinde kendisine yaplan bavurular derleyerek, kurulacak bir komisyon eliyle incelemeye alr. Komisyon, en az yeden oluur ve oy okluuyla karar alr. nceleme sonucunda, eksik ve/veya yanl evrak tespiti yaplan bavuru sahiplerine, deerlendirme sonularn takip eden i gn ierisinde bildirimde bulunularak eksikliklerin on i gn ierisinde tamamlanmas istenir. Eksik belgelerin bu sre ierisinde de tamamlanmamas halinde bavuru reddedilerek sunulan belgeler bavuru sahibine iade edilir ve ilgili l zel daresine konu hakknda bilgi verilir. Komisyon gerekeli deerlendirmesini imzaya yetkili makama sunar. Bavurusu kabul edilen ve edilmeyen bavurulara ilikin inceleme sonu listesi imzaya yetkili makam tarafndan takip eden ayn beinci gn lgili ebeke letmecisinin internet sayfasnda ilan edilir. Bavurunun reddedilmesi halinde, on i gn ierisinde sunulmu olan belgeler bavuru sahibine iade edilir ve ret gerekeleri yazl olarak bildirilir.

Su kullanm hakk bavurularnn deerlendirilmesi

MADDE 9 (1) DS blge mdrlkleri 8 inci maddenin nc fkras kapsamnda kendilerine gnderilen bavuru dosyalarn Elektrik Piyasasnda retim Faaliyetinde Bulunmak zere Su Kullanm Hakk Anlamas mzalanmasna likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmeliin ilgili hkmlerinde belirlenecek belgelerin tam ve eksiksiz olmas bakmndan incelemeye alr. Sz konusu belgelerin eksik olduunun tespit edilmesi halinde bavuru deerlendirilmeye alnmayarak ilgili l zel daresine gnderilir. (2) nceleme sonucunda evraklar tam ve eksiksiz olduu tespit edilenler Elektrik Piyasasnda retim Faaliyetinde Bulunmak zere Su Kullanm Hakk Anlamas mzalanmasna likin Usul ve Esaslar Hakknda Ynetmeliin ilgili hkmlerinde belirlenen esas ve usuller dhilinde su rejimine uygunluk deerlendirmesine alnr.

www.karbonkale.com

(3) Su rejimine uygunluk deerlendirmesi sonucunda kabul veya ret karar verilir. Bu kapsamda kabul karar verilmesi halinde sz konusu karar belirli artlara balanabilir. (4) Su rejimine uygunluk deerlendirmesi her takvim ay iin takip eden ayn yirminci gn sonulandrlarak DS blge mdrlnn hizmet binas ilan panosuna aslr ve varsa blge mdrl internet sayfasnda ilan edilir ve ayn gn yazl olarak ilgili l zel daresine bildirilir. Sz konusu bildirimde, bavurusu kabul edilenler ve edilmeyenler liste halinde gerekeleriyle birlikte yer alr. (5) l zel daresi, hidrolik kaynaklara dayal retim tesisleri iin su rejimi uygunluk bavurusu kabul edildii kendisine bildirilen bavurular ayn gn ilan panosunda ve varsa internet sayfasnda ilan eder, kabul edildii bildirilen bavurular, takip eden ayn ilk be gn ierisinde lgili ebeke letmecisine gnderir.

Balant bavurularnn deerlendirilmesi

MADDE 10 (1) lgili ebeke letmecisi, 8 inci madde erevesinde kendisi tarafnda n kabul edilen bavurular ile blgesindeki l zel darelerinden, kendisine ynlendirilen ve bavuruya ilikin belgeleri eksiksiz olan bavurular bir araya getirerek teknik deerlendirmeye alr. (2) Bavurular ortak irtibat merkezlerine gre snflandrlr. Alternatif olarak, baka bir TEA trafo merkezi ile datm fiderine ak ring ebekede, ebekenin normal alma koullarna gre bal olduu datm fideri esas alnr. (3) Her bir bavuru balant ve sistem kullanm asndan dierlerinden bamsz olarak deerlendirilir. Deerlendirmede bavurunun Ynetmelik, bu Tebli ve lgili Teknik Mevzuat ile lgili Mevzuata uygunluu esas alnarak teknik deerlendirme tamamlanr. (4) Balant bavurusu sonular lgili ebeke letmecisinin internet sayfasnda ilan edilir ve bavurunun reddedilmesi halinde, on i gn ierisinde sunulmu olan belgeler bavuru sahibine iade edilir ve ret gerekeleri yazl olarak bildirilir. (5) Teknik deerlendirme sonularna gre ebekeye balanmas muhtemel bavurular ncelik deerlendirmesine alnr. ncelik deerlendirmesinde balant noktas itibariyle irtibat merkezi kstlar esas alnr. ncelik deerlendirmesi Ynetmeliin 8 inci maddesinin drdnc fkras hkmlerine gre yaplr. (6) Beinci fkra hkmlerine gre yaplacak ncelik deerlendirmesi sonucunda irtibat merkezindeki balant kstlar dikkate alnarak bavurular sonulandrlr. (7) rtibat merkezi itibariyle balant kstlarna tabi olmayan bavurular, teknik deerlendirme sonucu ncelik deerlendirmesine alnmakszn sonulandrlr. (8) Altnc ve yedinci fkra hkmlerine gre sonulandrlan bavurular ile ilgili olarak; a) Balant bavurusu kabul edilenler ve edilmeyenler olarak her ayn yirmisinde lgili ebeke letmecisinin internet sayfasnda ilan edilir.

www.karbonkale.com

b) Hidrolik kaynaklara dayal bavurular dnda, dier bavurularn sonucu hakknda bavuru sahibine yazl olarak bildirimde bulunulur. Bavurusu reddedilen kiilere yaplacak bildirimlerde ret gerekelerine yer verilmesi zorunludur. Talep edilmesi halinde sz konusu kiilere ait belgeler iade edilir. c) Balant bavurusu kabul edilenlerden ve edilmeyenlerden bavurusu hidrolik kaynaa dayal olanlar, alternatif balant gr verilenler de dahil olmak zere, gerekeleriyle birlikte ilgili l zel daresine ayn gn bildirilir. (9) lgili ebeke letmecisi tarafndan verilecek alternatif balant nerileri olumlu gr olarak kabul edilir. Alternatif balant nerisi sunulan bavuru sahibi, hidrolik kaynaklara dayal retim tesisleri dnda bir retim tesisi iin bavuru yapm ise durumunun lgili ebeke letmecisinin internet sayfasnda ilan tarihinden itibaren bir ay iinde alternatif balant grn kabul ettiini lgili ebeke letmecisine yazl olarak beyan eder ve balantya ilikin artlar yerine getireceini taahht eder. Aksi takdirde, alternatif balant gr kendiliinden geersiz hale gelir. (10) Hidrolik kaynaklara dayal bavurular dndaki bavurular arasndan bu madde erevesinde balant bavurusu kabul edilenlere, sekizinci fkrada belirtilen listenin ilan tarihinden itibaren bir ay ierisinde yazl olarak bavuruda bulunmalar halinde, Balant Anlamasna ar Mektubu lgili ebeke letmecisi tarafndan ahsen veya vekleten tebell ettirilerek verilir. Bu kapsamda bavuruda bulunmayan bavuru sahiplerinin olumlu balant grleri, kendiliinden geersiz hale gelir. (11) Bir irtibat merkezi itibariyle rzgar ve/veya gne enerjisine dayal bavurular iin TEA grnn sorulmas halinde, ayn irtibat merkezi iin yaplm ve yaplacak rzgar ve/veya gne bavurularna ilikin teknik deerlendirme durdurulur. Sz konusu TEA grnn datm irketi veya OSB datm lisans sahibi tzel kiiye ulat ay, durdurulmu olan rzgar ve/veya gne bavurularnn teknik deerlendirilmesine kald yerden devam edilir. Bu bavurular iin teknik deerlendirme, TEA grnn datm irketi veya OSB datm lisans sahibi tzel kiiye ulat tarihten nceki aylar iin, her bir ay ierisinde yaplan rzgar ve/veya gne bavurular kendi ierisinde olacak ekilde, Ynetmelik ve bu Tebli hkmleri erevesinde yaplr. (12) lgili ebeke letmecisi tarafndan bu madde erevesinde balant bavurusu uygun bulunan rzgar enerjisine dayal bavurulara ait Lisanssz retim Balant Bavuru Formunda yer alan bilgiler, bavurunun uygun bulunma tarihinden itibaren on gn iinde Teknik Deerlendirme Raporu hazrlanmas iin YEGMye gnderilir. YEGM tarafndan teknik deerlendirme otuz gn ierisinde sonulandrlr ve Teknik Deerlendirme Raporu lgili ebeke letmecisine gnderilir. Teknik Deerlendirme Raporunun olumsuz olmas halinde bavuru belgeleri iade edilir. (13) Balant Anlamasna ar Mektubu rnei, irtibat merkezi, balant noktas ve balant artlar ile balant anlamas iin gereken bilgi ve belgeleri ierecek ekilde standart belge olarak lgili ebeke letmecileri tarafndan hazrlanr.

l zel daresinin ilemleri

MADDE 11 (1) l zel daresi, 9 uncu maddenin beinci fkras ile 10 uncu maddenin sekizinci fkras hkmlerine gre kendisine bildirilen ve bavurusu kabul ve reddedilenleri, hizmet binas ilan panosunda ve varsa internet sayfasnda bir ay sreyle ilan eder.
www.karbonkale.com

(2) l zel daresi su rejimi uygunluk bavurusu ve balant bavurusu kabul edilen kiileri ieren kabul edilenler listesini, bir liste halinde ayrca ilan eder. Kabul edilenler listesinin oluturulmasnda alternatif balant gr verilmi bavurular olumlu gr olarak deerlendirilir. Su rejimi uygunluk bavurusu iin DS blge mdrlnce art veya artlar ngrlen bavurular da olumlu gr olarak deerlendirilir. (3) Bavurusu kabul edilenler listesinde olan gerek veya tzel kiilerden kendisine alternatif balant gr nerilenler, listenin l zel daresince ilan tarihinden itibaren bir ay iinde alternatif balant grn kabul ettiini l zel daresine yazl olarak beyan eder ve artlar yerine getireceini taahht eder. Aksi takdirde, alternatif balant gr kendiliinden geersiz hale gelir. Bu kapsamda yaplan beyan ayn gn l zel daresince lgili ebeke letmecisine bildirilir. (4) Bavurusu kabul edilenler listesinde olan kiilerden kendisine su rejimi uygunluk bavurusu iin DS blge mdrlnce art veya artlar ngrlen bavuru sahibi, listenin l zel daresince, ilan tarihinden itibaren bir ay iinde su rejimi uygunluk grnde ngrlen artlar kabul ettiini l zel daresine, yazl olarak beyan eder ve artlar yerine getireceini taahht eder. Aksi takdirde, su rejimi uygunluk gr kendiliinden geersiz hale gelir. Bu kapsamda yaplan beyan ayn gn l zel daresince, ilgili DS blge mdrlne bildirilir. (5) Hidrolik kaynaklara dayal retim tesisleri bakmndan Ynetmelik Ek -3 rnee uygun su kullanm hakk izin belgesini dzenlemeye, bavuru yaplan l zel daresi yetkilidir. l zel daresi, su kullanm hakk izin belgesini, ancak bavurunun DS blge mdrlnce retim tesisinin yapmnn su rejimi asndan uygun bulunduuna dair olumlu gr ve lgili ebeke letmecisinin uygun balant grnn birlikte bulunmas halinde dzenleyebilir. (6) l zel daresi, beinci fkra kapsamnda dzenledii su kullanm hakk izin belgesini bavuru sahibi gerek veya tzel kii ya da yetkili temsilcisine teslim eder. Kabul edilenler listesinin ilan tarihinden itibaren, bir ay ierisinde bavuruda bulunmayan kiilerin uygun balant grleri ve olumlu su rejimi uygunluk grleri kendiliinden geersiz hale gelir.

Balant ve sistem kullanm anlamalarna ar

MADDE 12 (1) 10 uncu maddenin onuncu fkras hkmlerine gre Balant Anlamasna ar Mektubunu alanlar ile 11 inci maddenin altnc fkras hkmlerine gre su kullanm hakk izin belgesini alanlar hakknda Ynetmeliin 9 uncu maddesi hkmleri uygulanr. NC BLM

Teknik Hkmler Uyulmas gereken temel standartlar

MADDE 13 (1) Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda kurulacak retim tesislerinden; a) Tek fazdan balanacak tesisler ile fazl ve faz akm 16 A ve daha kk olan tesisler TS EN 50438 standardna, b) Faz akm 16 Adan byk olan ve datm sistemine AG seviyesinden balanacak retim tesisleri TSE K 191 kriterine,
www.karbonkale.com

10

c) Faz akm 16 Adan byk olan ve ebekeye YG seviyesinden balanacak retim tesisleri TSE K 192 kriterine, uygun olarak tasarlanr, kurulur, test edilir, devreye alnr ve iletilir.

Uzaktan izleme ve kontrol sistemi

MADDE 14 (1) Kurulu gc 50 kWetan byk retim tesisleri uzaktan izleme ve kontrol sisteminin kurulmas iin uygun olmaldr. (2) Ynetmelik kapsamnda retim faaliyetinde bulunan gerek veya tzel kii uzaktan izleme ve kontrol iin gerekli ekipman ve altyapdan sadece balant anlamasnda belirlenen mlkiyet snrna gre kendi mlkiyet alannda olanlar temin ve tesis eder. (3) lgili ebeke letmecisi, kurulu gc 50 kWetan byk retim tesislerinden uzaktan izleme ve uzaktan kontrol sistemine ilikin haberleme altyapsnn kurulmas talebinde bulunabilmesi iin kendisi gerekli altyapya sahip olmaldr. (4) Uzaktan kontrol sisteminin kapsam, retim tesisinin lgili ebeke letmecisi tarafndan gnderilen durdurma sinyalini ve devreye alma msaadesi sinyalini alarak gereini yerine getirmesidir. (5) Uzaktan izleme ile asgari olarak haberlemenin durumu ile jeneratrn alma ve ebekeye balant durumu izlenebilir; ilaveten aktif ve reaktif g, g faktr, akm, gerilim, frekans, harmonikler ve toplam harmonik bozulma deerleri alnabilir. (6) Veri iletiimine ilikin masraflar ilgili mevzuata gre tahakkuk ettirilir.

Koruma sistemi
MADDE 15 (1) retim tesisinin topraklama sistemi ebekenin topraklama sistemine uygun olmal ve 21/8/2001 tarihli ve 24500 sayl Resm Gazetede yaymlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Ynetmeliinde belirtilen artlar iinde yaplmaldr. (2) retim tesisine ait balant noktasnda koruma sistemlerinin ayarlar Ek -2de yer alan Tablo-1 ve Tablo2de verilen snr deerlere uygun olmaldr. Bu deerler test raporlaryla dorulanmaldr.

lme sistemi
MADDE 16 (1) AG seviyesinden balants ngrlen retim tesisinin, tketim tesisi ile ayn yerde bulunmas halinde biri tesis ile ebeke arasndaki enerji al -veriini ift ynl ve saatlik olarak lecek, dieri ise retim tesisinde retilen enerjiyi lecek iki ayr lme sistemi tesis e dilir. (2) AG seviyesinden balants ngrlen retim tesisinin tketim tesisiyle ayn yerde olmamas halinde lme sistemi, retim tesisi ile ebeke arasndaki enerji al -veriini ift ynl ve saatlik olarak lecek biimde tesis edilir.

www.karbonkale.com

11

(3) retim tesisine ilikin lme sistemi lisanssz retici tarafndan; tketim noktasndaki enerji aln lecek sayalar lgili ebeke letmecisi tarafndan tesis edilir. (4) YG seviyesinden balants ngrlen retim tesislerinde lme sistemi ile ilgili olarak lgili Mevzuat uyarnca ilem tesis edilir. (5) Sayalar lgili ebeke letmecisinin eriebilecei yerlere tesis edilir. (6) Saya yerleri bu madde hkmlerine uygun olarak belirlenerek projesine ilenir. (7) Gerek duymas halinde lgili ebeke letmecisi saya yerini nihai olarak belirler ve lme sistemi buna uygun biimde tesis edilir. (8) retim tesisinin kabul aamasnda, l sistemi lgili ebeke letmecisinin yetkilisi tarafndan kontrol edilerek mhrlenir ve kayt altna alnr. (9) 50 kW ve zeri kurulu gce sahip retim tesisleri iin tesis edilen sayalar, lme ve haberleme izleme sisteminin bir paras olabilir.

Sisteme balant onay ve devreye alma artlar

MADDE 17 (1) retim tesisinin kabul Bakanlk tarafndan karlan kabule ilikin ynetmelik hkmlerine uygun olarak yaplr. (2) retim tesisi ebeke ile paralele girdiinde meydana getirdii gerilim dalgalanmas %3,3 amamal ve Ek-1de verilen fliker deerlerinin almasna yol aacak fliker etkisi oluturmamaldr. (3) 1000 kWea kadar senkron jeneratrler iin paralele girme senkronlama cihaz ile yaplacaktr. Senkronlama cihaznn gerilim tolerans U%10Un, frekans tolerans f 0,5 Hz, faz as tolerans 10 deerlerinde olmaldr. 1000 kWedan byk nitelerin bal olduu bara veya ebeke ile senkronize olmas iin gerekli artlar balant anlamasnda dzenlenir. (4) Kendinden uyartml asenkron jeneratrler iin senkron jeneratrlerin devreye alnma artlar geerlidir. ebekeden uyartml asenkron jeneratrler, senkron devir saysnn %95-%105 aralnda devreye girmelidir. (5) ebeke ile paralele girmeden nce temel gerilimi kendisi reten evirici esasl balant sistemleri iin senkron jeneratrlerin devreye alnma artlar geerlidir.

letme
MADDE 18 (1) retim tesisinin koruma, balant ve dier ksmlar retim tesisinin iletmecisi tarafndan periyodik olarak, tehizatn zelliine gre aylk, aylk, alt aylk veya yllk olarak kontrol edilmeli ve tutanak altna alnmaldr. lgili ebeke letmecisi tarafndan yaplacak kontrollerde dikkate alnmak zere, sz konusu tutanaklara tarih sras verilmesi ve bu sraya gre tutanaklarn lgili ebeke letmecisine iletilmesi zorunludur. Tutanaklarn bir nshas da iletme sahibinde kalacaktr .

www.karbonkale.com

12

(2) lgili ebeke letmecisi gerektii zaman retim tesisinin balant ekipman, koruma dzenekleri ve dier ksmlarnn kontroln talep edebilir. lgili ebeke letmecisi tarafndan ebekede, ksa devre akmnn artmas gibi nemli deiiklikler yaplmas halinde veya mevcut paralel iletimle ilgili etkiler konusunda retim tesisi sahibi nceden bilgilendirilir. (3) retim tesisi, can ve mal emniyetinin salanmas iin, ksa devre arzas veya ebekenin enerjisiz kalmas durumunda balant noktas itibaryla ebekeden izole hale gelmeli ve ebekeye enerji vermemelidir. ebekenin bir blmn ierecek ekilde adalanmaya msaade edilmez. Bu durumda balant noktas itibari ile ebekeden izole hale gelen retim tesisi, balant noktasnn ilgili retici tarafnda kalan blmlerini ebekeden bamsz olarak besleyebilir. (4) retim tesisi sahibi ebeke iletmecilii asndan zorunlu hallerde retim tesisinin balantsn ebekeden ayrmakla ykmldr. Bu gibi hallerde lgili ebeke letmecisi de ret im tesisini her zaman eriime ak olan ayrma dzeni veya varsa uzaktan kontrol sistemi ile ebekeden ayrabilir. retim tesisi anlama gcnn zerinde altrlamaz. retim tesisinin, anlama gcnn zerinde altnn tespit edilmesi halinde lgili ebeke letmecisi ayn yetkiyi kullanr. (5) nc ve/veya drdnc fkra hkmlerine gre ebekeden ayrlan retim tesisi, ebekeden ayrlmasna sebep olan zorunlu hallerin makul srede giderilmesinden itibaren lgili ebeke letmecisi tarafndan yaplacak bildirimi takip eden birinci gn iinde tekrar devreye alnr. (6) lgili ebeke letmecisi gerekelerini bildirmek kaydyla, balant noktasndaki ebekenin durumuna gre iletme koullar dna klmamas ve retim tesisinin fliker etkisinin azaltlmas iin ilave koruma tedbirlerinin alnmasn isteyebilir. Aksi takdirde, Ynetmeliin 28 inci maddesinde yer alan yaptrmlar uygulanr. (7) retim tesisi sahibi; retim tesisi kurulu gcnn artrlmas, azaltlmas, koruma dzeninin deitirilm esi, kompanzasyon deiiklii veya baka deiiklikler yapmak istemesi halinde lgili ebeke letmecisine nceden bavuruda bulunarak Ynetmelik ve bu Teblide ngrlen usullere gre izin almakla ykmldr. (8) Yedinci fkra hkm kapsamnda retim tesisinde kurulu g art yaplmas halinde imzalanan balant anlamas tadil edilir ve retim tesisi sahibinden yeniden balant bedeli tahsil edilir. DRDNC BLM

Ticari Hkmler Enerjinin tketimine ilikin esaslar

MADDE 19 (1) Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda elektrik enerjisi retim tesisi kuracak kiilerin kendi ihtiyalarn karlamak iin retim yapmalar esastr. (2) Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda elektrik enerjisi retim tesisi kuracak kiilerden; a) Bu Tebliin 4 nc maddesinin birinci fkrasnn (e) bendi kapsam ile ayn fkrann (f) bendi erevesinde yenilenebilir enerji kaynaklar dnda kalan dier kaynaklara dayal retim tesisi kuran kiilerin
www.karbonkale.com

13

tkettikleri kadar enerjiyi retmeleri esastr. Bu tesislerden sisteme verilen ancak retim yapan kiiler tarafndan tketilmeyen/tketilemeyen enerjinin birim kWh miktar iin YEK Kanununa ekli I sayl Cetvelde belirlenen en dk tevik bedeli karl destek demesi yaplr. b) Bu Tebliin 4 nc maddesinin birinci fkrasnn (c) ve (g) bentleri ile ayn fkrann (f) bendi kapsamnda yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal retim tesisi kuran kiilerin tkettikleri kadar enerjiyi retmeleri esastr. Yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal elektrik retim tesislerinde retilerek sisteme verilen ancak retim yapan kiiler tarafndan tketilmeyen/tketilemeyen enerjinin birim kWh miktar iin YEK Kanununa ekli I sayl Cetvel de kaynak baznda belirlenen tevik bedeli karl destek demesi yaplr. (3) Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda retim tesisi kuran kiiler retim tesisi ile ayn yerde bulunan tketim tesisinde tketemedikleri enerji miktarn uhdelerindeki, retim tesisi ile ayn yerde bulunmayan tketim tesisinde ya da tesislerinde tketebilirler. Bu durumdaki kiiler retim tesisi ile ayn yerde bulunmayan ancak uhdelerindeki tketim tesislerinde tkettikleri enerji miktar iin ayrca sistem kullanm bedeli de derler.

retilen enerjinin tespit edilmesi

MADDE 20 (1) lgili ebeke letmecisi Ynetmelik ve bu Tebli kapsamndaki retim tesislerinde retilerek sisteme verilen elektrik enerjisini; a) retim tesisinin tketim tesisi ile ayn yerde bulunmas halinde retim tesisinin ebeke ile balant noktasnda Ynetmeliin 16 nc maddesinin birinci fkrasnn (a) bendi hkmne gre tesis edilen ift ynl lm yapabilen saatlik saya verileriyle belirler. Ayrca bu verilerin shhati retim tesisinin retimini lmek amacyla Ynetmeliin 16 nc maddesinin ikinci fkras hkmne gre tesis edilen sayatan elde edilen gnlk bazdaki verilerle kontrol edilir. b) retim tesisinin tketim tesisi ile ayn yerde bulunmamas halinde retim tesisinin ebeke ile balant noktasnda Ynetmeliin 16 nc maddesinin birinci fkrasnn (b) bendi hkmne gre tesis edilen saya verilerine gre belirler.

htiya fazlas enerji miktarnn tespit edilmesi

MADDE 21 (1) lgili ebeke letmecisi, Ynetmelik ve bu Tebli kapsamndaki retim tesislerinde retilerek sisteme verilen ihtiya fazlas elektrik enerjisi miktarn aadaki ekild e belirler: a) retim tesisi ile tketim tesisinin ayn yerde bulunmas halinde retim tesisinin ebeke ile balant noktasnda Ynetmeliin 16 nc maddesinin birinci fkrasnn (a) bendi hkmne gre tesis edilen ift ynl lm yapabilen saatlik saya verilerine gre belirler. Belirleme yaplrken retim tesisinin retimini lmek amacyla Ynetmeliin 16 nc maddesinin ikinci fkras hkmne gre tesis edilen saya verileri de dikkate alnr. Bu ilem srasnda gnlk toplam veri ve gnlk toplam eki miktarlar karlatrlr ve gnlk miktarlarn mahsuplatrmas yaplr. Veri miktarnn fazla olmas halinde sz konusu fazla veri miktar gnlk ve aylk ihtiya fazlas enerji miktar olarak kaydedilir. eki miktarnn fazla olmas halinde ilgili mevzuat hkmleri uyarnca ilem tesis edilir. Tketim tesisinin tketimi zamanl olarak hesaplanan tketiciler iin gnlk retim ve tketim deerlerinin mahsuplatrlmas gnlk toplam yerine zaman esas zerinden yaplr. b) retim tesisi ile tketim tesisinin ayn yerde bulunmas ve ayrca retim tesisini uhdesinde bulunduran kiinin uhdesinde retim tesisi ile ayn yerde bulunmayan tketim tesisi ya da tesisleri bulunmas
www.karbonkale.com

14

halinde ise 19 uncu maddenin ikinci fkras hkmne gre belirlenecek gnlk fazla veri miktar ile tketim tesisinin gnlk eki miktarlar ya da tesislerinin gnlk eki miktarlaryla karlatrlarak belirleme yaplr. 19 uncu maddenin ikinci fkras hkmne gre bulunan gnlk veri miktar ile retim tesisini uhdesinde bulunduran kiinin uhdesindeki tketim tesisi ya da tesislerinin gnlk toplam eki miktarlar karlatrlr ve veri miktarnn fazla olmas halinde sz konusu fazla veri miktar gnlk ve aylk ihtiya fazlas enerji miktarlar olarak not edilir. eki miktarnn fazla olmas halinde ilgili mevzuat hkmleri uyarnca ilem tesis edilir. Tketim tesisinin tketimi zamanl olarak hesaplanan reticiler iin gnlk retim ve tketim deerlerinin mahsuplatrlmas gnlk toplam deerleri yerine zaman esas zerinden yaplr. c) Ayn kiinin uhdesindeki, retim tesisi ile ayn yerde olmayan tketim tesislerinin eki miktarlar iin hesaplanacak sistem kullanm bedeli hesab 19 uncu maddenin ikinci fkrasnda aklanan ilemlerden ayrca yaplr. ) retim tesisi ile tketim tesisinin ayn yerde bulunmamas halinde retim tesisinin ebeke ile balant noktasnda Ynetmeliin 16 nc maddesinin birinci fkrasnn (b) bendi hkmne gre tesis edilen saatlik saya verileri ile tketim tesisinin tketimini lmek amacyla tesis edilmi saatlik veri salayan saya verileri karlatrlarak gnlk bazda belirleme yaplr. Tketim tesisinin tketimini lmek amacyla tesis edilmi sayacn saatlik veri salayamamas halinde dengeleme ve uzlatrma ilemlerini dzenleyen lgili Mevzuat hkmleri uyarnca onaylanan profil uygulamas yaplarak elde edilen saatlik tketim verileri kullanlr. Her iki durumda da ihtiya fazlas enerjinin tespitinde gnlk toplam veri ve gnlk toplam eki miktarlar dikkate alnr. d) retim tesisi ile tketim tesisinin ayn yerde bulunmamas halinde retim tesisini uhdesinde bulunduran kiinin uhdesindeki birden fazla tketim tesisinin tketim verileri saatlik bazda toplanarak retim verileri ile 19 uncu maddenin ikinci fkrasnn (a) ve (b) bentleri hkmlerine uygun karlatrma yaplr. Bu durumda dahi ihtiya fazlas enerji miktarnn tespitinde gnlk toplam veri ve eki miktarlar esas alnr. (2) lgili ebeke letmecisi, Ynetmelik ve bu Tebli kapsamndaki her bir retici iin birinci fkra kapsamnda elde edilen saatlik verileri bir araya getirerek fatura dnemi baznda datm sistemine verilen ihtiya fazlas elektrik enerjisi miktarn belirler ve her ayn ikisine kadar ilgili grevli tedarik irketine bildirir. (3) lgili ebeke letmecisi; kendi ebekelerindeki lisanssz reticilere ilikin toplam ihtiya fazlas retim miktarn Ynetmeliin; a) 18 inci maddesinin birinci fkras kapsamndaki lisanssz reticiler iin kaynak baznda, b) 18 inci maddesinin ikinci, nc, drdnc ve beinci fkralar kapsamndaki lisanssz reticiler iin, ayr ayr toplam deerler olarak piyasa iletmecisine Piyasa Ynetim Sistemi vastas ile her ayn drdne kadar saatlik bazda bildirir. (4) zel trafolu mteri konumunda olup tketime esas l sistemi AG tarafnda olan kullanclarda trafo kayb lgili Mevzuata gre retim ve tketim iin ayr ayr dikkate alnr. (5) OSB datm ebekesi dnda kurulacak retim tesislerinden sisteme verilen enerji OSB datm ebekesine bal tketim tesisinde veya tesislerinde de tketilebilir. Bu durumda OSB datm lisans sahibi tzel kii her ayn ilgili tarihinde tketim deerlerini gnlk bazda iliik olduu datm irketine bildirmekle
www.karbonkale.com

15

ykmldr. Bu retim ve tketime ilikin birinci ve ikinci fkralarda yer alan hkmlere gre yaplmas gereken i ve ilemler datm irketi tarafndan yerine getirilir. OSB datm lisans sahibi tzel kii tarafndan tketim bildirimi ykmll ihlal edildii takdirde tketim deeri sfr ka bul edilir ve ortaya kacak zararlar OSB datm lisans sahibi tzel kiiden tazmin edilir.

htiya fazlas enerji miktarnn deerlendirilmesi

MADDE 22 (1) Grevli tedarik irketi 21 inci maddenin birinci ve ikinci fkralar hkmlerine gre belirlenen ihtiya fazlas enerji miktarn, retim tesisinin iletmeye girdii tarihten itibaren on yl sreyle satn almakla ykmldr. (2) Grevli tedarik irketi satn almakla ykml olduu ihtiya fazlas enerji miktarndan; a) 4 nc maddenin birinci fkrasnn (e) bendi ile ayn fkrann (f) bendi erevesinde yenilenebilir kaynaklara dayal olanlar dnda dier kaynaklara dayal olarak kurulan retim tesislerinde retilerek sisteme verilmi olan ksmn perakende sat tarifesi kapsamnda elektrik tedarik ettii mterilerine satt elektrik iinde deerlendirir. b) 4 nc maddenin birinci fkrasnn (c) ve (g) bentleri ile (f) bendi kapsamnda yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal olarak kurulan retim tesislerinde retilerek sisteme verilmi olan ksmn ise kendisi reterek sisteme vermi kabul edilir. Bu enerji iin YEKDEM kapsamnda ilem tesis edilir. (3) 4 nc maddenin birinci fkrasnn () ve (d) bentleri kapsamnda kurulan retim tesislerinde retilen enerjinin sisteme verilmesi halinde, sz konusu enerji miktar ilgili mevzuat uyarnca, YEKDEM kapsamnda deerlendirilir. Ancak bu enerji miktar piyasa iletmecisi ve grevli tedarik irketi tarafndan demeye esas alnmaz. (4) Bir tketim tesisi iin farkl yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal birden ok retim tesisinin kurulmas halinde sisteme verilen ihtiya fazlas enerjinin hangi retim tesisinden verildiinin tespit edilememesi durumunda, bu tesislerden sisteme verilen enerji YEK Kanunu eki I sayl Cetvelde bu retim tesislerind e kullanlan yenilenebilir enerji kaynaklar iin yer alan fiyatlardan en dk olan kaynak fiyatndan YEKDEM kapsamnda deerlendirilmek zere satn alnr. (5) Bir tketim tesisi iin, 4 nc maddenin birinci fkrasnn () bendi dnda yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal bir retim tesisi ve mikrokojenerasyon tesislerinin birlikte kurulmas halinde, sisteme verilen ihtiya fazlas enerjinin hangi retim tesisinden verildiinin tespit edilememesi durumunda, sz konusu miktar iin 19 uncu maddenin ikinci fkrasnn (a) bendi hkmleri uygulanr.

htiya fazlas enerji miktarnn satn alnmas

MADDE 23 (1) Grevli tedarik irketi 22 nci maddenin ikinci fkrasnn (a) bendi hkmlerine gre satn ald ihtiya fazlas enerji miktarnn birim kWh iin YEK Kanununa ekli I sayl Cetvelde belirlenen en dk tevik miktarndan deme yapar. deme Trk Liras zerinden yaplr. I sayl Cetvelde belirlenen dvizin TLye evrilmesinde enerjinin sisteme verildii gndeki Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas dviz al kuru kullanlr. demenin yaplabilmesi iin;

www.karbonkale.com

16

a) Grevli tedarik irketi her bir retici iin belirledii gnlk ihtiya fazlas retim miktarn YEK Kanununa ekli I sayl Cetvelde ngrlen en dk fiyatn o gnk TL karl ile arparak yaplacak demeyi belirler. b) (a) bendi hkm kapsamnda yaplan tespit tarihini izleyen alt gn ierisinde, ebekeye verilen ihtiya fazlas enerji miktar ile enerji almna esas birim fiyat ilgili tzel kiiye bildirir. c) lgili kii tarafndan dzenlenen faturann grevli tedarik irketine Tebli tarihini izleyen on ign ierisinde, fatura bedelini ilgili kiinin bildirecei banka hesabna yatrr. (2) Grevli tedarik irketi 22 nci maddenin ikinci fkrasnn (b) bendi hkmlerine gre satn almakla ykml olduu ihtiya fazlas enerji miktarnn birim kWh iin YEK Kanununa ekli I sayl Cetvelde kaynak baznda belirlenen tevik miktar kadar deme yapar. deme, Trk Liras zerinden yaplr. I sayl Cetvelde belirlenen dvizin TLye evrilmesinde enerjinin sisteme verildii gndeki Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas dviz al kuru kullanlr. demenin yaplabilmesi iin; a) Grevli tedarik irketince, her bir retici iin belirlenen gnlk ihtiya fazlas retim miktar YEK Kanununa ekli I sayl Cetvelde kaynak baznda ngrlen fiyatn TL karl ile arplarak yaplacak gnlk deme miktar belirlenir, b) Grevli tedarik irketince her bir retici iin belirlenen gnlk ihtiya fazlas retim miktar ile YEK Kanununa ekli II sayl Cetvelde ngrlen ve ilgili mevzuat uyarnca belirlenerek datm irketine bildirilmi olan destek fiyatyla arplarak yaplacak aksam destek bedeli belirlenir. Bir tketim tesisi iin yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal birden fazla retim tesisi kurulmas halinde yerli rn kullanm destei, her bir retim tesisinden sisteme verilen gnlk ihtiya fazlas enerji iin bu bend hkmleri ayr ayr uygulanarak belirlenir, c) (a) bendi ve/veya (b) bendi hkmlerine gre bulunan bedeller toplanarak ilgili fatura dnemi iin yaplacak toplam deme bulunur, ) (c) bendi hkmne gre her bir retici iin bulunan bedeller kaynak baznda toplanarak kaynak baznda yaplacak deme belirlenir, d) 22 nci maddenin beinci fkras kapsamnda satn almakla ykml olduu enerji miktar iin yaplacak demeyi; her bir retici iin belirlenerek kendisine bildirilen ihtiya fazlas retim miktarn YEK Kanunu eki I sayl Cetvelde belirlenen en dk olan kaynak fiyatn TL karl ile arparak belirlenir, e) () bendi hkmne gre bulunan kaynak baznda belirlenmi bedellerin toplam ile (d) bendi kapsamnda belirlenen bedel toplanarak ilgili fatura dnemi iin piyasa iletmecisine bildirilecek lisanssz reticilere denecek toplam bedel (LYTOB) belirlenir, f) (d) bendi uyarnca bulunan LYTOB miktar piyasa iletmecisine piyasa ynetim sistemi zerinden her ayn ilk alt gn ierisinde bildirilir, g) Piyasa iletmecisi tarafndan kendisine yaplan deme, kendisine deme yaplan tarihten itibaren en ge bir i gn sonras ilgili reticilere (c) ve (d) bendi hkmlerine gre belirlenen miktarda denir. (3) Grevli tedarik irketi, ikinci fkrann (f) bendi hkmne gre piyasa iletmecisine bildirdii bedelin kendisine eksik denmesi halinde, ikinci fkrann (g) bendi kapsamndaki demeleri her bir kii iin ayn oranda eksik yapar. Piyasa iletmecisinin nceki fatura dnemlerinden kalan eksik demesini ilgili fatura dneminde fazla deme eklinde yapmas halinde fazla ksm eksik deme yaplan reticilere paylar orannda denir.

www.karbonkale.com

17

(4) Grevli tedarik irketinin nc fkra hkmnde belirlenen istisna dnda, demede temerrde dmesi halinde 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanunun 51 inci maddesine gre belirlenen gecikme zamm oran uygulanr. BENC BLM

eitli ve Son Hkmler Tketim birletirme

MADDE 24 (1) Ayn tarife grubundaki bir veya birden fazla gerek ve/veya tzel kii, Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda retim tesisi kurmak amacyla, uhdesindeki/uhdelerindeki tesislerde tketilen elektrik enerjisi iin tketimlerini birletirebilirler. Bir datm blgesinde kurulu tketim tesisi ya da tesislerinin tketimleri OSB datm ebekesi iindeki bir tketim tesisi ile birletirilemez. Ancak OSB datm ebekesi iinde ve dnda tketimi olan bir gerek ya da tzel kii retim tesisini OSB datm ebekesi dnda kurmak kaydyla birden ok tketim tesisinin tketimlerini birletirebilir. Birletirilen tketime ynelik Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda retim tesisi ya da tesisleri kurulabilir. Bir gerek veya tzel kiinin uhdesindeki tketim tesislerine ilikin tketim birletirme talebinde, tketimlerinin ayn tarife grubunda olmas hkm aranmaz. Ayn gerek veya tzel kiinin tketim birletirme kapsamnda retiminin tketimini karlamad zaman dilimi iin yaplacak mahsuplamada, yaplan retimin ncelikle tarifesi yksek olan tketim noktalarnda tketildii kabul edilir. (2) Tketimi birletirilecek tesislerin, retim tesisinin kurulaca datm blgesi iinde olmas zorunludur. (3) Tketimini birletiren gerek ve/veya tzel kiiler, Ynetmelik ve bu Tebli hkmlerinden yararlanmak amacyla aralarndan bir kiiyi veklet akdiyle tam ve snrsz olarak yetkilendirir. (4) Baka bir kiinin tketim birletirenlere katlabilmesi veya tketim birletiren mevcut bir kiinin tketim birletirmeden ayrlmas, ancak her ayn ilk gnnden itibaren balamak kaydyla mmkndr. Bu durumda tketimini mevcut bir tketim birletirme uygulamasna katmak isteyen kiilere ilikin bavurularn, yetkili kii tarafndan katlmn balayaca aydan bir nceki ayn onbeine kadar, tketimini mevcut bir tketim birletirme uygulamasndan karmak isteyenlere ilikin bavurunun ise yetkili kii tarafndan ayrlmann balayaca aydan bir nceki ayn onbeine kadar lgili ebeke letmecisine ulatrlmas gerekir. Bu fkra hkmnn uygulanmas erevesinde, tketim birletirmeye katlma veya tketim birletirmeden ayrlma ilemleri iin her defasnda ayr ayr olmak zere Ynetmeliin 31 inci maddesinin ikinci fkrasnda ngrlen bavuru bedeli lgili ebeke letmecisine denir. (5) Tketim birletirme lgili ebeke letmecisine yaplacak yazl bir bavuru ile yaplr. Yazl bavuru ekinde tketimi birletirilen tesislerin sahipleri, abonelik bilgileri, yllk tketim verileri lgili ebeke letmecisine sunulur. (6) Ynetmelik ve bu Tebliin uygulanmas amacyla, tketimini birletiren gerek ve/veya tzel kiilerin tketim tesislerinde tketilen elektrik enerjisi aralarndan yetkilendirecekleri kiinin elektrik enerjisi tketimi saylr.

www.karbonkale.com

18

(7) Ynetmelik ve bu Tebliin uygulanmas amacyla, Ynetmelik ve bu Tebli kapsamnda kurulacak retim tesisinde ya da tesislerinde retilecek elektrik enerjisi tketimlerini birletiren kiilerin aralarnda yetkilendirecekleri kiinin elektrik enerjisi retimi saylr. (8) Ynetmelik ve bu Tebli hkmlerinin uygulanmas amacyla yaplacak i ve ilemler, yetkilendirilen kii nam ve hesabna yaplr. lgili ebeke letmecisi ile grevli tedarik irketi i ve ilemlerinde yetkilendirilmi kiiyi muhatap alr. (9) Ynetmelik ve bu Tebliin uygulanmas srecinde tketimini birletiren kiiler tketimlerini birletirmekten ve/veya retimden kaynaklanan her trl anlamazl kendi aralarnda zer. Hibir anlamazlk lgili ebeke letmecisi ve/veya grevli tedarik irketine yneltilemez. (10) Bu maddenin dier hkmlerinin uygulanmasnda sorun olutuunda lgili ebeke letmecisi retim tesisini sistemden ayrabilir. (11) Bu madde kapsamnda yetkilendirilen kii iin, tketimlerini birletiren kiiler ile ayn tarife grubunda olma art aranmaz. (12) Bir tketim tesisi, ayn zaman diliminde birden fazla tketim birletirme kapsamnda yer alamaz. (13) Tketim birletirme kapsamnda retilen enerjinin tketimi karlamad durumlarda, retilen enerjinin ncelikle tarifesi yksek olan tketim noktalarnda tketildii varsaylr. (14) Tketim birletirmeye katlan tm tketiciler, ilave elektrik enerjisi almlarn ancak tek tedarikiden tem in edebilirler.

Atflar
MADDE 25 (1) 10/3/2012 tarihli ve 28229 sayl Resm Gazetede yaymlanan Elektrik Piyasasnda Lisanssz Elektrik retimine likin Ynetmeliin Uygulanmasna Dair Teblie yaplan atflar bu Teblie yaplm saylr.

Yrrlkten kaldrlan tebli

MADDE 26 (1) 10/3/2012 tarihli ve 28229 sayl Resm Gazetede yaymlanan Elektrik Piyasasnda Lisanssz Elektrik retimine likin Ynetmeliin Uygulanmasna Dair Tebli yrrlkten kaldrlmtr.

Yrrlk
MADDE 27 (1) Bu Tebli yaym tarihinde yrrle girer.

Yrtme
MADDE 28 (1) Bu Tebli hkmlerini Enerji Piyasas Dzenleme Kurumu Bakan yrtr.

www.karbonkale.com

19

Ek-1
G Kalitesi Akm Harmonikleri Faz akm 16 A Olan ve AG Seviyesinden Balanan Tesisler in EN 61000-3-2 Snf Aya gre izin verilen en byk harmonik akm (A) Harmonik 2 inci 3 nc 5 inci 7 inci 9 uncu 11 inci 13 nc 15 inci n 39 uncu Snr 1,08 2,3 1,14 0,77 0,4 0,33 0,21 0,15 (15/n) % 50 veya en yksek ve en dk arasnda orta noktaya yakn dier beyan edilen deerler. Gerilim Dalgalanmas ve Fliker iddeti Gerilim Dalgalanmas Devreye Girerken Devreden karken Snr Deer (en byk) % 3,3 % 3,3 Enjekte Edilen Doru Akm Snr Deer (en byk) Enjekte Edilen Doru Akm (anma akmnn yzdesi -%- olarak) 0,5

Fliker iddeti Normal alma Durumunda Pst = 1,0 Plt = 0,65

www.karbonkale.com

20

Ek-2
Tablo-1: AG seviyesinden balanan retim tesisleri iin koruma ayar snr deerleri. Parametre Ar Gerilim (ANSI 59) Dk Gerilim Kademe 1 (ANSI 27) Dk Gerilim Kademe 2 (ANSI 27) Ar Frekans (ANSI 81/O) Dk Frekans (ANSI 81/U) Vektr Kaymas (ANSI 78)c ROCOF (df/dt) (ANSI 81R) c
a) b)

En Uzun Temizleme Sresi a 0,2 s 1,5 s 0,2 s 0,5 s 0,5 s 0,2 s 0,2 s

Ama Ayar 230 V + %15 230 V (%15%20) b 230 V ( %50%75) b 51 Hz 47 Hz (6o9o) b (12,5) b Hz/s

Arzay tespit ve kesici ama sresi dhildir. Verilen aralkta uygun deer lgili ebeke letmecisi tarafndan istenebilir ve ayarlanabilir. c) Jeneratr, adalanma durumunda almaya elverili teknik zellikte ise ilave olarak bu koruma rlelerinden en az biri kullanlmaldr. Not: Gerilim deerleri etkin (r.m.s) deerlerdir ve faz-ntr gerilimi olarak verilmitir. Tablo-2: YG seviyesinden balanan retim tesisleri iin koruma ayar snr deerleri. Parametre Ar Gerilim (ANSI 59) Kademe 1 Ar Gerilim (ANSI 59) Kademe 2 Dk Gerilim Kademe 1 (ANSI 27) Dk Gerilim Kademe 2 (ANSI 27) Ar Frekans (ANSI 81/O) Dk Frekans (ANSI 81/U) Dk Frekans (ANSI 81/U) Vektr Kaymas (ANSI 78) c Frekans deiim Oran (ROCOF) (df/dt) (ANSI 81R) c Artk Gerilim (ANSI 59N) d
a) b)

Temizleme Sresi 0,2 s 1,0 s 2,0 s 0,2 s 0,2 s 0,2 s lgili ebeke letmecisi grne uygun olarak 0,2 300 sn aralnda ayarlanabilir. 0,2 s 0,2 s d

Ama Ayar a V 120 110 < V < 120 50 V < 88 V< 50 51 Hz 47 Hz lgili ebeke letmecisi grne uygun olarak 47 49,5 Hz aralnda ayarlanabilir. (6o9o) b (0,52,5) b Hz/s d

Gerilim ayarlar anma geriliminin yzdesi olarak verilmitir. Verilen aralkta uygun deer lgili ebeke letmecisi tarafndan ayarlanabilecektir. c) lgili ebeke letmecisinin yapaca ett almasna gre lgili ebeke letmecisi tarafndan gerek grlmesi halinde bu korumalardan birisi istenebilir. d) Topraklama sistemine bal olarak gerektii durumda lgili ebeke letmecisi tarafndan istenebilir. Statik jeneratrler iin uygulanabilir deildir. Bu koruma talep edildiinde, temizleme sresi ve ama ayar deerleri lgili ebeke letmecisi tarafndan belirlenir.

www.karbonkale.com

21