You are on page 1of 16

Kzgn ko 2 kiiyi ldrd

Bayralan kynde, halasnn olu mer Dedann (75) yannda yaayan Fatma tak (76), otlatt koyun srsn eve getirdii srada, sr ierisinde yer alan boynuzsuz koun darbelerine maruz kald. Ald darbeyle yere ylan kadna ko, yerde de vurmaya devam etti. Meydana gelen lm ve yaralamayla ilgili cumhuriyet savclnca balatlan soruturma erevesinde, jandarma ekipleri alda ve olayn meydana geldii evrede incelemelerde bulundu ve koun kafasndaki kan izlerinden rnek ald. te yandan, soruturma bitene kadar koun alnda gzetim altnda tutularak, kesimine msaade edilmedii renildi.

Napolide alma Bakanlarna Roma-Madrid-Lizbon-Turinde kar sokak atmalar 25 Kasm atmalar


Napolide alma Bakan Elsa Fornero ve Alman meslekta Ursula Van Der Leyerin birlikte dzenledikleri toplanty protesto etmek iin sokaklara dklen binlerce eylemci polisle att. ok sayda yarl ve gzalt var. Son haftalarda talyada artan sosyal gerilim, yer yer sokak atmalarnda patlak veriyor. Hkmetin kemer skma politikalarna kar byyen rahatszlk gnden gne artyor. Kemer skma politikalarna kar avrupa iileri belli bal sendikalarn agrsyla dn sokaklardayd. Yryler srasnda polisle en youn atmalar yaand talyann kzeyindeki Turinde atmann otonomlarn bir polise saldrp kaskn ve kolunu krmasyla balad onlarn basnnca rivayet ediliyor. Portekizde parlamonte nnde toplanan yryler polise bir saat boyunca rm eyler, ve ta attktan sonra dagtldlar. Madridte parlamentoyu korumak iin polis havaya ate at.

06/12/2012/v2

Uygarla Kar Derleme 4 kt!

erisinde 2000 ylndan bu yana yaynlanm yeil anarist, anticopyright fanzinler, dergiler ve yaynlar, film, belgesel ve kitaplarn yer ald Uygarla Kar Derleme DVDsi hazr. Derleme DVDde altyaz evirisini henz bitirdiimiz avrupann ada topyasndan geip, birliin otonomiyle beraber yllardr dinlediiniz en iyi punk mziklerinden tredii altkltrel diyarlara ilham veren bir yolculuk olarak tanmlananNoise and Resistancebelgeseli mevcut. Derleme bu defa daha nce elektronik ortama tanmam olan Vejetaryen ve Veganari
Derleme DVDsinipurplehaze@riseup.netadresine mail atarak edinebilirsiniz.

Pontevedra, spanya: 14 Kasm genel grevi ncesi ATMlere saldr


13-14 Kasm geceleri Pontevedra, Galicia ehrinde toplam drt ATMye keskin cisimlerle saldrld. Eylem genel grevle e gdml olarak gerekletirildi ve aadaki bror tahrip edilen deme noktalarna konuldu: Bizler ehirlerin glgesinde, ATMlerin, binalarn ve otoparka dntrlen parklarn arasndan izlendiimiz iin fkemizi yutarak yryenleriz. Bu dnyadan baka bir k gremeyenleriz, ezilenler, isizler, fkeliler ve okumaya devam etmekte bir fayda gremeyenleriz, nk bizler hereyin yaamlarmz mekanize ve ldrm toplumunuzun yaktna dntrmeye niyetlenen bir srecin paras olduunu biliyoruz. Bizler sizlerin ocuklaryz, genliiz, beklemekten brakanlarz ve gelecei hi dnmeden, bizi evreleyen yamyam monotonluktan kurtulmak iin temel ihtiyalar olmadan sadece fitili atelemek isteyenleriz. Bizler lm paralara ayran makinelerinizi bu gece yok etmi olan anonim olanlarz.. Tekrar saldracaz. Bizler 365 gn grevdeyiz Belirsiz yasad grev iin, anari iin; bizler savatayz.

fanzinlerin ilk drt saysn da ieriyor. Ayrca ierisinde baz kitaplar da pdf olarak okumak mmkn.

Santiago, ili: Alex Lemn ansna atmalar


14 Kasm 2012 aramba gn, eski Santiago Pedagoji Fakltesinde, bir kltr hatras eyleminin -tam on yl nce 2002de 17 yandaki sava Alex Lemnunun demokrasi ve sermayenin kuklalar tarafndan katlediliinin ansna biterken, ayn zamanda iki Mapuche siyasi tutsann baka bir alk grevine katlrken, maskeli 30-35 kii niverstie kampsn basarak , ilgisiz insanlarn (nam dier yaayan mallarn) akn durdurmak iin Macul ve Grecia caddelerinde barikatlar kurup atee verdiler. Blgede tketim merkezlerini koruyan polislere molotof kokteyli atan eylemciler dorudan eylem ve meydan okumann yolunu atlar. Daha sonra, kundaklar Grecia caddesine yakn girite hava boucu olana kadar geri ekildiler. Buna karn, bu sefer kampsn giriinde daha fazla benzin ve molotofla geri dndler. atmalar, maskeli grup son cephaneleri bittikten sonra ekilmeden yaklak bir buuk saat srd. Sermaye adna ilenenin sadece cinayet olduunu hatrlamak deerlidir. Bu yzden, Alex Lemnun katledilii Mapuche halknn otonomi iin verdikleri mcadele balamnda deerlendirmek gerek. atmann gereklii igal edilmi topraklarda oluan Sermaye bitikiminde yatmaktadr. Kapitalistler bu topraklar tamamen smrmeyi hedefliyor. Bizler bu yzden mcadelenin yollarn birletirmek ve herhangi bir talebin tesinde ortak dmana kar bu yollar gelitirmek adna bu dnceyi pratie dkmeliyiz. Bizler antikapitalist gleri beslemek iin Mapuche savalarnn dnya grn zmseyebiliriz. Alex Lemn yayor! Tm politik tutsaklara zgrlk! Sermayeye ve Devlete lm!

Filin fkesi
Gney Afrika Cumhuriyetinin Kruger Ulusal Parknda safariye kan turistler fkeli bir filin hmndan sa salim kurtulmay baarsa da iinde bulunduklar ara bu fkeden fazlasyla nasibini ald.

NSANLA(MA)

nsann doas, maniplasyondur. Yeryznde insan, tekno-endstriyel yaam tasarlarken, kendi doasn da tasarlayan, biyo-teknoloji rn bir canl haline gelmenin ryas iin almaktadr. nsann hayvan doas, bu maniplasyon iinde erimi ve geriye dnp bakldnda, doasndan rken bir tr ortaya kmtr. Uzun zaman nce doada yaamann dorudanl ve kendiliindenlii, tahakkm edebilmenin gcyle yer deitirdiinde; insanlk, hayvan doasyla arasna mesafe koymu ve evriminin marifetiyle hayvandan te bir tr haline geldiini iddia edebilmitir. Ayn ekilde ekosistemin bir paras olduunun reddi, tm canllarn stnde efendilie ve hiyerarik bir ilikiye dnmtr. Bu anlamda doa, insann kendi dnda konumlandrd bir meta ve ihtiyalara uydurularak deer retme kapasitesiyle, mulak bir varolu halidir. Doaya atfedilenler, insan evriminin evreleri boyunca kltrnn ona bitikleriyle tarif edilebilmitir. Trlerin doasn oluturan, evrimsel gemileridir. Oysa Homo sapiens, artk tr farklln tanmlamaktan ziyade, insanlama diyebileceimiz kltrel ve zihinsel bir yaratm tarif etmektedir. Ted Kaczynski nin de insan kimlii politikas olarak ifade ettii insanlama, hayvan doasna kar kurgulanm, trler st ve tr ii bir kimlik paradigmasdr. Gnmzde ise bu kimlik politikas, genetik mhendislii ile birletirilerek, biyolojik, kltrel ve zihinsel bir kopuu, geri dnlmez bir yabanclamay, gelecek vaadi olarak sunuyor. Evrimsel sreleri sabote ederek, insan, biyolojik olarak tanrsal bir yaratmn nesnesi haline getirmenin nn ayor. Farknda olarak ya da olmadan hepimiz kurgulanm insan kimlii ile atma iindeyiz. Bedenimizle, zihnimizle, sosyal ilikilerimizle ve ou zaman toplumsal olaylarda cinnetlerimiz bu kurgu kimlikle atma halinde. Bu yzden insann kendi doasna ynelik ikinlii arama isteini, -statik bir z aramaktan ziyade- kendiyle barmas olarak anlamak gerekir. Elbette ki, bu barma hali doada bir stncle izin vermeyecektir. Bu nedenle insann kimlik oluturma inas, ne kadar insan olup olmadmz zerine kurulan, tr ii ve tr d ayrmclklarn dayanadr. Ayrmcl dayatan insanlk kltr, -insanlk adna- yapaca her trl yamacl meru klacaktr. Toplum, iyi-kt, gzel-irkin ve doru-yanllara hkm vererek; cinayet, katliam, smr ve istismar, kendine mnhasr bir ahlak anlayyla merulatrp, adaleti gzettiini syleyecektir. nsan kimlii politikas bir uygarlk politikas olarak hakimiyet kuran, hak iddia eden ve dzenleyici bir kimlie aidiyetlik yaratr. Bu aidiyetlik, kuaklar sren kltrel bir kimlie dntnde insan, gezegenin geleceini tayin etme hakkn kendinde grp, tm yaam zerinde karar verme yetkisiyle, adaletli(!) bir dnyay da insann yaratabileceine inanan, kendini ev sahibi gren anlay sorgulanmaz bir geree dntrr. Hibir trn ihlal etmedii bu snr, dalar aan binalaryla, okyanuslar geen gemileriyle, gkyzn delen uaklar ve

Lale Szmen
topraa at dev ukurlarla, hayvan doasn reddeden bir inkarclkla karakterize eder. nsanlama, geliim aamalar asndan doay ve dier trleri smrme pratikleri zerinde ilerlediinden, tahakkmc bir kltrn balangc saymak mmkndr. Uygarlk aralar, insan trnn refahn, ekosistemin nne koyarak, yzlerce yldr ykm, bir yaam politikas haline getirmitir. Doann dngsn inkar eden yapay geliim, st ste binen sorunlarn zmn, medeniyetin duvarlarn daha da ykseltmekte bulmutur. Uygarln ekonomisi, yaratt metropol pazarlarn rekabetini gelitirmek iin geldii son noktada, retim ve tketim devamlln salayacak kentli yaam tarzn icat etmitir.. Toplumlarn soyutlamaya dahil edilebilmesi iin onlar rgtleyebilecek yaam alanlar gelimeye ve yeni bir yaam-retim biimi olumaya balamtr. Kk topluluklar halinde yaayan halklar, kitle yaamnn getirdii sosyal ilikilere, ihtiyalara ve sorunlara bal olarak yeniden ekillenmitir. Tm canll var eden ekosistemin yerini alan ehirler, yapay ve sentetik bir yaam ana dnmtr. Kitlesel tketim kltrnn mabetleri olarak bir insanlama hastal ve doaya alm savan neferleridir ehirler. ehrin insan ise insan d her eyin aaland, kmsendii ve nefret duyulduu bir bilince ulamtr. Doay ve dier trleri tkettii mddete var olabilir. Zira tketimin doas bunu gerektirir. roniktir ki, ehirler, sadece insan dn deil, kendi trn de smrmek zere planlanr. retim sistemi, i gc gereksinimini, snfl toplumun varlna borludur ve bunu salayacak hiyerarik toplumu, ihtiya sistemine baml hale getirir. ehirler, birlikte yaama arzusundan deil, tahakkmn uygulama alanlar olarak tasarlanmtr. Ortak bir yaam amacna balanan insanlk, sembolik kltrn kleleri haline getirilmitir. Devlet, aile ve toplum, insan kimlii politikasn hayata geirecek olan sembolik kltrn sistematik eitim dayatmasyla, uygar bir kentli haline getirir bireyleri. nsanlama sreci bu anlamda insan ne daha ileri bir seviyeye tamtr ne de iyi bir gelecek sunmaktadr. Daha fazla gelimenin ve ilerlemenin szde kurtarcl, insana ve insan d yaama klelikten baka bir ey sunmamtr. Bu kimlik ancak ehirlerde varln srdrebilir. Hayatta kalmann srr bu kleliin gdmnde yaamann kabuldr. Bir yandan da ehrin konforu denilen ey doa iinde var olmay unutmu olmann rahatlyla, -tketim dayatmasyla- sunulanlar arasnda seim yapyor olmann zgrln sevmektir. Yaam saatlere blp yaamaktr. Tm karar mekanizmalarnn, yaamnz ele geirmesidir. Her eyden nemlisi o konfor hayaletini gereimiz haline dntrmemizdir. nsann garip bir yetenei daha var. Bunca gelime iddiasna ramen, yaad dnyay tahlil edememesi gibi.. Yaam bulduu doayla ve kendi doasyla girdii savata, aklnn esiridir insan..

OSMANLIDA MAKNELERE SALDIRAN VE FABRKALARI YIKMAYA ALIAN KADINLAR


...1908 yl Mart ay banda Uakl kadnlarn giriimleri ise byk apl ve ses getiren cinstendi. nemli bir hal imal merkezi olan Uakta Mart aynn ortalarnda ounluu kadn ve ocuklardan oluan kalabalk bir grup, mekanik ve buharl yn eirme fabrikasn bast, fabrikalarda bulunan yn iplikleri yamalad, fabrikalarda bulunan makineleri de tahrip etti. Saylar 1500e ulaan kadnlar sokaklarda gsteri yaparak hak talebinde bulundular. Makineleri tahrip ettikleri dnlen kiiler askerlerce tutukland. Olaylar karsnda gstericilere kar yeterli tedbir almad gerekesiyle Uak Kaymakam Tevfik Efendi grevden alnd. Bir sre sonra tahrip edilen makineler tamir edildi 2 ve yeniden faaliyete balad. Olay isiz kalma endiesi duyan Mslman kadnlarn tepkisiydi. ark Hal irketi, Mslman kadnlarn aleyhine olarak bir takm uygulamada bulunmutu. Buna gre irket, at tezgahlarda daha ok Ermeni ve Rum kadnlar altryor, bunun yannda fabrikalar kurarak, burada el emeini devre d brakyordu. Bylece elle yn temizleme, yn eirme ve boyama ii yapan Mslman kadnlarn ii elinden alnm oluyordu. Yine irketin bir baka uygulamas da kendi kurduu tezgahlarda sadece kendi retimi olan ipliklerin kullanlmasn istemesiydi. te Uaktaki kadn ve ocuklar bu sebepten dolay makine krcl olayna ba vurmulard. Kadnlar, makineyle retilen ipliin yasaklanmasn ve fabrikalarn yklmasn istemekteydiler...

960 Donald Quataert, Machine Breaking and The Changing Carpet Industry of Western Anatolia 1860-1908, Workers, Peasants and Economic Change in the Ottoman Empire 1730-1914, The Isis Press, stanbul, 1993, s.117-136. (OSMANLI DEVLETNDE LER VE HAREKETLER (1876-1914) Cevdet KIRPIK)

fkeli balklar polisle att


ilili balklarn yeni balklk yasasn protesto ettikleri gsteriler iddetli atmalara dnt. Yzlerce kk apl balk gruplar bir ka sahil kasabasnda dzenlenen eylemlerle yasay protesto etti. evik kuvvet Valparaisoda barikat kurup lastik yakan balklar datmak iin gz yaartc bombalar ve tazikli su kulland.

Politik tutsaklara zgrlk talya NO TAV hareketine


Rusyada sol politik tutuklularn serbest braklmas iin enternasyonel dayanma ars yapld. 29 Kasm-2 Aralk tarihleri arasnda Rusya Fedarasyonunun eliliklerine ynelik eylem agrs yapan 3 sol grup: Rus sosyalist hareketi, Otonom Eylem ve Sol Birlik, dayanmann insanlarn apati ve korku ierisinde yaamasn isteyen Putin rejiminin toplumsal herhangi bir direnie tahamml edemediini bildirdi.

baskn, 19 gzalt

Polis saldrsna ramen Amedliler gerillalara sahip kt


Binglde krsalnda kan atmada yaamn yitiren ve 3 gndr defnedilmelerine izin verilmeyen HPG gerillalar Hakan Ceylan (Dijwar Amed) ve Hicran Gersiyor (Axn Viyan) iin dzenlenmek istenen cenaze yryne polisler gaz bombalaryla saldrd. Bununla da yetinmeyen polisler, cenazelerin bulunduu tabutlara da tazyikli su saldrsnda bulundu. Cenazeleri tayan gruba polis tazyikli su ve youn gaz bombas ile saldrmasna ramen grup cenazeleri brakmazken, genler cenazelerin etrafnda adeta etten duvar rd. Gaz bombas ve tazyikli su nedeniyle ok sayda kii yaralanrken, kitle polise talarla karlk verdi. Saldr nedeniyle birok kiinin ayandan den ayakkablarn polis tarafndan bir poete konulmas dikkat ekti. Polis ayakkablarn dnda kimi gaz bombas kapslleri ve plastik mermilerini de toplad. Polis gaz bombas, plastik mermi ve tazyikli suyun dnda talarla da kitleye saldrd.

Bugn de NO TAV hareketine bir operasyon daha yapld. Bu sabah, Turin ve Val Susada Corriere della Sera oyun grubuna yaplan saldryla ve mhendislerin almalarna basknlar dzenlemekle sorumlu tuttuklar 19 NO TAV militan gzaltna alnd. Bugn de, Turin Genlik Mahkemesinde, 3 Temmuz 2011de Chiomontedeki bir etkinlik srasnda polise mani olmak ve polise iddet uygulamakla sulanan 3 NO TAV hareketi aktivistine kar bir dava vard. 3 kii Vercelli, Biella ve Milanthe blgelerinden. NO TAV hareketi finansal mafyaya kar sosyal mcadelelerle dayanmak iin talyann eitli ehirlerinde baskya kar eylemler dzenledi.

Yzlerce gsterici Enrique Pena Nietonun bakanlk iin yemin treninin yapld ve metal barikatlarla evrili Meksika Kongre binasnn dnda polisle att. Gstericiler polise molotoflarla saldrrken, polis gaz bombalar att ve panzerlerle tazikli su skt. atmalarda en az 1 gsterici polis tarafndan katledildi, 70in zerinde gsterici yaraland.

Meksika Kongre binas nnde gstericilerle polis arasnda iddetli atmalar

Cenovada metal iileri ile polis arasnda arbede


Corniglianodaki Ilva fabrikasnda alan metal iileri ile polis arasnda Cenova (talya) vilayet binas nnde arbede yaand. Ivann retiminin balatlmas iin hkmetle sendika arasnda yaplan toplant esnasnda, binann giriinde polisle iiler att. Baz eylemciler polis tarafndan ciddi ekilde yaraland.

Mersinde merkeze bal Toroslar ilesi Yumuktepe mahallesinde bir polis otosuna ate almas sonucu iki polis yaraland. Alnan bilgilere gre mahallede devriye gezen polis aracna bu akam saatlerinde pompal tfekle ate ald. Olayda iki polis memuru yaraland. Hastanaye kaldrlan polislerin hayati tehlikesi bulunmad iddia edildi. Olayn ardndan mahalleye ok sayda polis arac girerek sokak sokak tarama yapt. Olayla ilgili olarak u ana kadar gzaltna alnan olmad bildirildi.

Mersinde polise silahl saldr: DTCF faizme mezar olacak 2 polis yaral Getiimiz hafta Ankara niversitesi
Dil ve Tarih Corafya Fakltesinde ellerinde sallamalar,satrlarla idarenin ve zel gvenlik birimlerinin ibirlii ile kendileri gibi olmayan herkesi ve hereyi btn bir yaam katletmeye yemin etmi, kan dkp can almaktan ve yere tkrmekten baka birey bilmeyen lkc faistler devrimcilere saldrm Ortabaheyi basmay denemi ve bu saldr

Seyrelle gzm ama olmuyor byle!


*Gazetecilerin dikkatine! * nk hayatlarmz ve kavgalarmz seyirlik deildir. *nk kendi basnmz var * nk mcadele ettiimiz iktidar ve sistem sizin gnll ya da gayri ihtiyar ibirliiniz olmasa ayakta durmazlar * Bu pankartan sonraya ho gelmediniz * Mcadeleye dair bilgiler Zad. Nadir.orgda Burjuva basnnn verdii habere gre Zadistlerin bir grubu bir sredir basn yaynclarla aray am durumdalar. Avrupa uygarlnn en temel tabularndan birine dokunan Zadistler gazeticiler tarafndan kinle deilse en azndan hayretle ve hsranla karlanyorlar. Duruma sadece gazeticiler deil traktrleriyle La Chateigne olarak adlandrlan (Kestane demek ama bir yumruk darbesi anlamna da gelir) yeni kaban koruyan Acapi ve Cedpa gibi kurumsal muhalefette tepki gsteriyor ve bu tutuma engel olamyor. 15 kasmda Zadistler yaynladklar basn bildirisiyle gazeteciler blgedeki mevcudiyetlerini en asgari dzeyde tutmalarn talep etmilerdi. 17 Kasmdaki yryte gazetecilere alerjilerini aka gstermi olan Zadistler yrttkleri mcadelenin siyasal partiler (yeiller, sol Parti gibi) tarafndan gasp edilmesi tehlikesine kar uyank duruyorlar.

anarist,sosyalist,yurtsever btn devrimcilerin ortak iradesiyle pskrtlmd. Bugn bu eli kanl faist ete tekrardan Dil ve Tarih-Corafya Fakltesinde arkadalarmza saldryor. Faistlerin ilk saldrs geri pskrtld ve u anda atma devam ediyor. DTCFdeki anaristlerin szleri ise ksaca u ekilde Dost dman herkese hatrlatyoruz. Yaamlarmz ve yaam alanlarmz dn nasl savunduysak bugnde yle savunuyoruz. Yaam alanlarmz tahakkmden ve faizmden arndrana kadar da mcadeleye devam edeceiz. Bu faist saldrlar ilk deil biliyoruz ki son da olmayacak. Ama emin olun ki faizm kaydebedecek. Bu yeryznn her bir karnda bizlerin ayak izleri var. Direnecek, korkulacak ve kazanacak kadarz. DL TARH FAZME MEZAR OLACAK.

Amerikann Yaamas in Avrupa lmelidir!

Russell Means
eviri: samo-umo

u tr bir aklama iin en uygun al yazmaktan nefret ettiimi sylemeliyimdir herhalde. Srecin kendisi Avrupann meru dnme kavramn zetliyor; yazlan eyin nemi konumada inkar edilir. Benim kltrmn, yani Lakota kltrnn szl bir gelenei vardr, bu yzden genellikle yazmay reddediyorum. Beyaz dnyann Avrupal olmayan kltrleri yok etmek iin kulland yollardan biri de, insanlarn szl ilikilerine bir soyutlamay dayatmaktr. Burada okuduklarnz benim yazdklarm deil. Bunlar benim sylediim ve baka birinin yazdklar eyler. Buna izin vereceim nk beyaz dnya ile haberlemenin tek yolu bir kitabn l ve kuru yapraklaryla mmkn. Szlerimin beyazlara ulap ulamadyla aslnda ilgilenmiyorum. Zaten onlar tarihleri boyunca duymadklarn ve grmediklerini ispatladlar; onlar sadece okuyabilirler (phesiz, istisnalar da var, ama istisnalar sadece kural kantlar). Ben daha ok Amerika yerli halklarnn, rencilerin ve dierlerinin niversiteler ve dier kurumlar yoluyla beyaz dnya tarafndan yutulmaya balam olmasyla ilgileniyorum. Ama o zaman bile bu marjinal bir ilgi alan. Beyaz bir zihinle, kzl bir yzn birarada olmas gayet mmkn; bu kiinin bireysel seimiyse, haydi yle olsun, onlara hi bir faydam yok. Bu, Avrupallarn gnmzde Amerika yerli halklarna uygulad kltrel soykrm srecinin bir parasdr. Benim ilgi alanm soykrma direnmeyi seen ama nasl ilerleyecei konusunda kafas karm kiilerdir. Kendi halkmdan bahsederken Native American veya Native indigenous people veya Amerindian demek yerine American Indian dediimi farketmi olmalsnz. Bu terimler hakknda bir tartma var ve akas bu noktada bu tartmay absrd buluyorum. ncelikle grlyor ki American Indian terimi Avrupa orijinli olduundan reddediliyor ve dorusu da bu. Ancak bu terimlerin hepsi Avrupa orijinli; Avrupa orijinli olmayan tek syleyi Lakota veya daha ak sylersek Oglala, Brule vb. ve Dineh, Miccousukee, ve geriye kalan dier yzlerce hakiki kabile isimleri. Indian kelimesinde biraz kafa karkl var, India (Hindistan) lkesine gnderme yapld gibi yanl bir inan var. Columbus Karayip kumsallarnda ykanrken, Hindistan lkesini aramyordu. Avrupallar bu lkeye 1492de Hindustan diyordu. Eski haritalara bakn. Columbus karlat kabilesel halklara, talyanca in dio yani in God (Tanrya) anlamna gelen Indio dedi. Bir Amerika yerlisinin Avrupallatrlmamas iin byk aba harcamak gerekir. Bu abann glenmesi sadece geleneksel yollarla olabilir, yallarmzn srdrd geleneksel deerlerle. Bu daireden, drt ynden, ilikilerden gelmeli: bir kitabn veya bin kitabn sayfalarndan gelemez. Hi bir Avrupal bir Lakotaya Lakota olmay, bir Hopiye Hopi olmay retemez. Yerli Aratrmalar (Indian Studies) alannda master derecesi veya eitim veya baka bir ey bir kiiyi insan yapamaz veya geleneksel yollarn bilgisini veremez. Bu sadece seni zihinsel olarak Avrupal yapar, bir yabanc. Bir konuya aklk getirmek istiyorum, nk bu konuda kafa karkl olduu grlyor. Avrupallar veya Avrupa zihinliler hakknda konutuumda, yanl bir ayrma neden olmamam gerekir. Bir yandan birka bin yllk soykrmn ve reaksiyonun yan rnlerinin var olduundan bahsetmiyorum.(??) Kt olan Avrupa entelektel geliimi ve dier yandan iyi olan yeni devrimci entelektel gelimeler. Burada szmona Marksizm ve anarizm ve genel olarak solculuktan bahsediyorum. Aslnda hepsi ayn ark. Sre daha eskiden balad. Newton, mesela, fiziksel evreni lineer matematiksel bir denkleme indirgeyerek, fizikte ve szmona tabiat bilimlerinde devrim yapt. Descartes ayn eyi kltrde yapt. John Locke politikada yapt ve Adam Smith ekonomide yapt. Bu dnrlerin hepsi insan varlnn ruhaniyetinden bir para ald ve onu bir koda, bir soyutlamaya dntrd. Hristiyanln bittii yerde onlar balad: Hristiyanlk dinini seklarize ettiler, bilginlerin sylemeyi sevdii gibi -ve byle yaparak Avrupay yaylmac bir kltr olarak davranmaya hazr ve yetenekli hale getirdiler. Btn bu entelektel devrimler, evrendeki harika karmakl ve ruhaniyeti silmek iin Avrupa zihniyetini daha da soyut hale getirmeye hizmet etti: bir, iki, . Cevap! Avrupal zihninde verim denen ey bu. Mekanik olan her ey mkemmeldir; u an ne alyorsa alsn -mekanik modelin doru olduunu kantlar- doru kabul edilir, aka aslsz olmadnda 4 bile. Avrupa zihninde hakikatin ok hzl deime nedeni bu; bu

sreten doan tm cevaplar geici nlemlerdir, sadece geici, ve mekanik modelleri destekleyen ve onlar canl tutan yeni geici nlemler uruna srekli olarak safd braklmaldr. Hegel ve Marx, Newton, Descartes, Locke ve Smithin miraslardr. Hegel teolojiyi seklarize etme srecini tamamlad -ve onun terimleriyle benimsendi- Avrupann evreni anlarken dini dnmesini seklarize etti. Sonra Marx, Hegelin felsefesini materyalizme oturttu, yani Marx Hegelin almasn tamamen ruhanilikten arndrd. Ve yine, Marxn kendi terimleriyle. Ve imdi bu Avrupann gelecekteki devrimci potansiyeli olarak grlyor. Avrupa bunu devrimci olarak grebilir, ama Amerika yerlileri bunu hala ayn eski Avrupadaki var olma ve kazanma atmas olarak gryor. Avrupa emperyalizminin yeni Marxist formunun entelektel kkleri Marxta yatyor -ve takipilerinde- ve Newton, Hegel ve dierlerine dayanyor. Varlk ruhsal bir ifadedir. Kazanma maddi bir eylemdir. Geleneksel olarak, Amerika yerlileri olabildiince hep en iyi insanlar olmaya alt. Bu ruhani srecin bir ksm zenginlii vermek, kazanmamak adna zenginlii elinin tersiyle itmektir. Maddi kazanm geleneksel insanlarda sahte bir statnn gstergesidir, ancak Avrupallar iin sistemin altnn ispat. Aka burada iki tane tamamen zt bak as var, ve Marksizm, Amerika yerlilerinin bak asndan ok uzakta. Ama bunun ne ifade ettiine bakalm, sadece entellektel bir tartma deil bu. Avrupa ruhsallktan uzaklam materyalist gelenei bir insan kiiliksizletirme zihinsel srecine ok benziyor. Ve kim dier insanlar kiiliksizletirme konusunda daha uzman grlyor? Ve neden? Bir ok atma grm askerler atmaya gitmeden nce bunu dmana nasl yapacan renir. Katiller cinayetten nce bunu yapar. Nazi SS subaylar toplama kamplarndaki tutuklulara yapt. Polisler bunu yapar. irket patronlar iileri uranyum madenlerine ve elik atlyelerine gndererek bunu yapar. Politikaclar bunu grnrdeki herkese yapar. Ve her grubun bu kiiliksizletirme srelerinde ortak olan ey ldrmeyi bir hak gibi grmesi, yoksa dier insanlar zarar grecektir. Bir hristiyan emri der ki; ldrmeyeceksin, en azndan insanlar, demek ki burdaki hile, kurbanlar zihinde insan olmayan diye dntrmek. O zaman bir erdem olarak emirleri ihlal etmediini iddia edebilirsin. Evreni ruhsuzlatrmak bakmndan, gezegeni tahrip etmek erdemli olsun diye zihinsel proses alr. lerleme ve gelime terimleri burada bir klf olarak kullanlr, zafer ve zgrln yolu insanszlatrma srecinde kasapl aklamaktr. Mesela bir gayrimenkul speklatr bir beton oca aarak bir parsel arsann gelitirilmesinden bahsedebilir; burada gelime topran sklp atld toptan, srekli bir ykm anlamna gelir. Burda nemli olan, belki de, bu srete Avrupallarn hi kaybetme duygusuna kaplmamas. Ve sonunda onlarn filozoflar gerekleri ruhsuzlatrr, onlar iin bir dan, bir gln, bir halkn harikalarn gzlemenin kazandraca hi bir tatmin duygusu yoktur. Hayr, tatmin sadece maddi kazanmla llr. Sonra da beton olur ve gl bir fabrikann soutucusu olur ve insanlar Avrupallarn okul dedii beyin ykama arklarnda ilenerek yuvarlanr gider. Ancak bu ilerlemenin yeni paras gerek dnyada eii ykseltir. Mesela endstriyel bir makine iin mazot alrsn. ki yz yl kadar nce, hemen herkes piirme ve stma gibi insan ihtiyalar iin odun kullanyordu -yenilenebilir, doal madde. Sanayi Devrimi oldu ve kmr balca yakt oldu, ve retim Avrupa iin sosyal zorunluluk oldu. Kirlenme ehirlerde byk bir problem oldu, ve toprak kmr salamak iin kazld, halbuki evreye zarar vermeden odun kolayca toplanabilir durumdayd. Sonra, bir dizi bilimsel devrimden sonra retim teknoloji mkemmelleerek petrol balca yakt oldu. Kirlenme arpc biimde artt ve kimse uzun vadede petroln yerden karlmasnn evresel zararnn ne olacan bilmiyor. imdi enerji krizi var ve uranyum baskn yakt olmaya doru gidiyor. Kapitalistler en azndan iyi bir kazan saladklar oranda uranyumu yakt olarak gelitirmeye gvenirler. Bu onlarn etii ve belki de bir sre daha satn alacaklar. Bir yandan Marxistler de uranyumu yakt olarak gelitirmeye gvenebilirler nk en verimli retilen yakt bu. Bu onlarn etii ve hangisini tercih edeceimi bilemiyorum. Dediim gibi Marxistler Avrupa geleneinin ortasndaki doru amar. Ayn eski ark.

Burda bir baparmak kural var. Avrupaya ait devrimci bir doktrinin gerek doasn Avrupa iktidar yaps ve toplumunda yapmay ngrd deiimler zerinde yarglayamazsn. Sadece Avrupal olmayan halklar zerinde yapt etkiler zerinden yarglayabilirsin. nk Avrupa tarihindeki her devrim dier halklara, dier kltrlere ve evrenin kendisine ykm ihra etmek iin Avrupann eilim ve kabiliyetlerini glendirmeye hizmet etti. Bunun doru olmadna dair rnek veren herkese kar karm. imdi biz, Amerika yerlileri olarak, Marksizm gibi yeni bir Avrupai devrimci doktrinin Avrupa tarihinin zerimizdeki etkisini tersine evireceine inandrlmak isteniyoruz. Avrupa iktidar ilikileri bir kere daha ayarlanyor ve bu hepimiz iin daha iyi olaca syleniyor. Ancak gerekte bu ne demek? imdi bugn, Pine Ridge Rezervasyonunda yaayan bizler toplumun Ulusal Kayp Alan olarak tanmlad bir alanda yayoruz. Bu u demek, burada uranyum rezervleri var, ve beyazlarn kltrnn (biz deil) enerji retim maddesi olarak uranyuma ihtiyac var. Uranyumun ilenmesinde en ucuz ve etkili yol atklar kazdklar alana hemen buraya brakmak. Hemen buraya bizim yaam alanmza. Bu atklar radyoaktif ve bu blgeyi ilelebet yaanlmaz klacak. Sanayi tarafndan byle ngrlyor, beyaz toplumun yaratt bu endstri, enerji kayna gelitirmek iin kabul edilebilir bir bedeli olan sanayi. Endstrileme srecinde Gney Dakotann bu blgesinde su altyaps oluturmay planlyorlar, bylece blge iki kat daha yaanlamaz hale gelecek. Ayn ey Navajo ve Hopi blgelerinde de oluyor, ve Kuzey Cheyenne ve Crow st blgelerinde ve dier yerlerde, yani bunun kk bir mesele olarak grlme olana yok. Ulusal Kayp Alanna dntrlmeye kar direniyoruz. Ulusal kayp halklara dnmeye kar direniyoruz. Endstriyel srecin bu bedelleri bizim iin kabul edilemez. Buradan uranyum kartmak ve su aktmak soykrmdr, ne eksik ne fazla. imdi yok etmeye kar direniimizde mttefikler aradmz varsayalm (zaten var). Ve daha tesi devrimci Marksizmi kendi ifadesiyle alalm: bizim varlmza kar bir tehdit olarak sunulan Avrupal kapitalistlerin tamamen atlmasndan baka bir amac yok. Bu Amerika yerlileri iin doal bir mttefik olarak grlebilir. Sonu olarak, Marksistlerin dedii gibi, kapitalistler bizi ulusal kayp haline getirenler. Gittii yere kadar doru olan bu. Ancak iaret etmeye alt gibi, bu gerek olduka aldatc. Devrimci Marksizm hepimizi yok eden endstriyel srecin daha ileriye ynelik ebedilemesine ve mkemmellemesine kendini adam. O sadece endstrilemenin sonularn -para ve belki de- nfusun geni ksmna yeniden datmay neriyor. Zenginlikleri kapitalistlerden alp datmay neriyor; ama bunu yapmak iin, Marksizm endstriyel sistemi srdrebilmeli. Bir kere daha, Avrupa toplumundaki iktidar ilikileri deitirilmek zorunda, ancak bir kere daha Amerika yerlileri ve Avrupal olmayanlar zerindeki etkileri ayn kalacak. Bu ayn szmona burjuva devriminden sonra iktidarn kiliseden alnp zel sektre yeniden datlmas gibi. Avrupa toplumu biraz deiti, en azndan yzeysel olarak, ama Avrupal olmayanlara kar davra-

n eskisi gibi. 1776 Amerika Devriminin Amerika yerlilerine ne yaptn grebilirsiniz. Yine ayn ark. Devrimci Marksizm, endstriyel toplumun dier formlar gibi, tm halklar endstriye gre rasyonalize etmeye alyor -azami endstri, azami retim. Amerika yerli ruhsal geleneini, kltrmz, yaam tarzmz hor gren bir doktrin. Pre-kapitalist u demek, onlarn gryle, biz nihayetinde kapitalizmi kefetmeli ve kapitalist olamalyz; Marksist terimlerle biz ekonomik olarak geri kalmz. Amerika yerli halklarnn Marksist bir devrime katlmasnn tek yolu endstriyel sisteme katlmas, fabrika iileri olmak, veya Marksn dedii gibi proleter. Adam u konuda ok hakl ki, onun devrimi ancak proleteryann mcadelesi ile olur, ve kitlesel bir endstriyel sistem baarl bir Marksist toplum iin n art. Burada dille ilgili bir problem olduunu dnyorum. Hristiyanlar, kapitalistler, Marksistler. Hepsi kendilerine gre devrimci olmulardr, ama hibiri gerekten devrimci deildir. Onlarn devrimden kast aslnda kltrn devam etmesidir. Onlar, Avrupa kltrnn varolmaya devam etmesi ve kendi ihtiyalarna gre gelimesi iin yapmalar gerekeni yaparlar.

nacan sylediini duyuyorum. ABD ordusu tarafndan terkedilmi bir nkleer santrali ele geiren Vietnamllar gryorum. O santrali kapattlar m veya yok ettiler mi? Hayr, onu u an kullanyorlar. nkleer bombalar patlatan, uranyum reaktrleri gelitiren ve Avrupallarn bu yarmkreyi koloniletirip smrd gibi gezegenleri koloniletirmek ve smrmek iin bir uzay program hazrlayan ini gryorum. Ayn eski ark, fakat bu sefer daha hzl tempoyla. Sovyet bilimadamnn aklamas ok ilginti. Acaba kendisi alternatif enerjinin kaynann ne olacan biliyor mu? Hayr, onun sadece inanc var. Bilim bir yolunu bulur. Devrimci Marksistlerin, evresel ykmn, kirliliin ve radyasyonun kontrol edileceini sylediklerini duyuyorum. Ve onlarn kendi szlerine uyduklarn gryorum. Acaba bu eylerin nasl kontrol edileceini biliyorlar m? Hayr, onlarn sadece inanlar var. Bilim bir yolunu bulacaktr. Endstriyalizm iyidir ve gereklidir. Bunu nasl bilebiliyorlar? nan. Bilim bir yolunu bulacaktr. Bu eit bir inan Avrupada din olarak bilinir. Bilim kapitalistler ve Marksister iin yeni Avrupa dini haline gelmitir, gerekten ayrlamazdrlar; ayn kltrn paras ve parselidirler. Yani, hem teori hem de pratikte, Marksizm, Avrupal olmayan halklardan kendi deerlerini, geleneklerini, kendi kltrel varolularn tamamen brakmalarn ister. Hepimiz Marksist bir toplumda sanayilemi bilim bamllar olacaz. Kapitalizmin, Amerika Yerlilerinin bir ulusal fedakarlk ilan ettikleri durumdan gerekten sorumlu olduuna inanmyorum. Hayr, bu bir Avrupa geleneidir; Avrupa kltrnn kendisi sorumludur. Marksizm bu gelenein en son srmdr, zm deil. Marksizmle ittifak yapmak bizi uygun maliyet ilan eden ayn kuvvetlerle ittifak yapmaktr. Baka bir yol daha var. Geleneksel Lakotann yolu ve Amerika Yerli halklarnn yollar var. nsanlarn Tabiat Anay kk drmeye hakk olmadklarnn, Avrupal kafalarn dnm olduklar herhangi bir eyin tesinde kuvvetler olduunun, insanlarn ahenksizlii bertaraf etmek iin tm ilikilerde ahenk ierisinde olmak zorunda olduklarnn bilindii bir yol. Avrupallarn tm balantl eylerin doasnn tesindeymi gibi davranma kibirleri sadece topyekn bir ahenksizlikle sonulanabilir ve kibirli insanlarn haddini bildiren yeni bir artlara alma sreci onlara kendi kavraylarnn veya kontrollerinin tesinde gereklii tattrr ve ahengi yeniden oluturur. Bunu meydana getirecek devrimci bir teoriyse ihtiya var. Bu gezegenin doa insanlar bunu biliyor ve bu yzden bunu teorize etmeye gerek duymuyorlar. Teori soyuttur; bilgimiz ise gerek. Temel anlamlarna szlm olarak, bilimdeki yeni inanc kapsayan inan erkein Tanr olduu inancna eittir. Avrupa her zaman Mesih peinde kotu. Bu Mesih, bir zamanlar sa oldu, sonra Karl Marks oldu veya Albert Einstein oldu. Amerika Yerlileri bunun tamamen sama olduunu biliyor. nsanlar tm yaratklarn en zayfdr, o kadar zayf ki, dier canllar yaayabilmemiz iin kendi cesetlerini brakmaya rza gsterir. nsanolu, yiyecek elde etmek iin dii ve trnan kullanan dier canllarn kabiliyetlerin yoksun kaldndan bu yana sadece mantn kullanarak hayatta kalabilmitir. 5 DEVAMI 6. SAYFADA

Bu nedenle, Marksizm kuvvetlerine gerekten katlmamz iin, biz Amerika Yerlileri anavatanmzn kurban edilmesini kabul etmemiz gerekirdi; kltrel intihar gerekletirmemiz gerekirdi ve sanayilemi ve Avrupallam olmamz gerekirdi. Bu noktada, durmalym ve kendime ok fazla sert olup olmadm sormalym. Marksizmin biraz da olsa tarihi vardr. Bu tarih gzlemlerimi dorular m? 1920den bu yana Sovyetler Birliindeki endstriyelleme srecine bakyorum ve bu Marksistlerin 300 yl nce ngiliz Sanayi Devriminde ne olduysa onu yaptklarn gryorum; ve Marksistler bunu 60 yl ierisinde yaptlar. SSCBnin, baz kabile halklarn barndran topraklara fabrikalar yapmak iin o halklar bastrm olduunu gryorum. Sovyetler buna Ulusal Sorun diyorlar. Kabile halklarnn insan olarak yaama haklar olup olmad sorunu; ve kabile halklarnn endstriyel ihtiyalara kurban edilmelerinin uygun olduuna karar verdiler. ine baktmda ayn eyi gryorum. Vietnama bakyorum ve Marksistlerin endstriyel dzeni empoze ettiklerini ve yerli kabile dal halklarn kklerinden kazdklarn gryorum. nde gelen Sovyet biliminsanlarnn uranyum bittiinde alternatiflerinin de bulu-

Ancak rasyonellik, insann dier canllarn unutmayaca doal dzeni unutmasna neden olabilecek bir lanettir. Bir kurt doal dzende yerini asla unutmaz. Amerika yerlileri unutabilir. Avrupallar neredeyse her zaman unutur.Bizler akrabamz geyie etini yememize izin verdii iin dua ederiz; Avrupallar eti sadece antada keklik gibi grrler ve geyii deersiz grrler. Nihayetinde, Avrupallar mantk ve bilimlerine gre kendilerini tanr gibi grrler. Tanr stn bir Varlktr: dier her ey deersizdir. Marksizm dahi btn Avrupa gelenei, her eyin doal dzenine meydan okumakta birleir. Tabiat Ana suistimal edilmekte, gler sistimal edilmekte ve bu ebediyen devam edemez. Hibir teori bu basit gerei deitiremez. Tabiat Ana intikamn alacaktr, tm evre intikamn alacaktr ve tm sistimalciler bertaraf edilecektir. Her ey bir daire gibi balad yere dner. Bu devrimdir. Ve benim halkmn, Hopi halknn ve dier doru halklarn kehanetidir. Amerika Yerlileri bunu Avrupallara yzyllardr aklamaya altlar. Ancak, daha nce de dediim gibi Avrupallar duymamaya zen gstermilerdir. Doal dzen kazanacaktr ve tpk geyiklere olduu gibi belirli bir blgede ar nfus artyla ahenge saldrdklarnda sulularn soyu tkenecektir. Avrupallarn kresel orant iin byk bir felaket olarak tanmladklar ey ortaya kana dek bu sadece bir zaman meselesidir. Bu Amerika Yerlilerinin ve tm doal varlklarn hayatta kalmalar iin bir grevdir. Hayatta kalmamzn bir taraf da direnmektir. Bizler bir hkmeti alaa etmek iin veya iktidar ele geirmek iin direnmeyiz, nk hayatta kalmak iin imhaya direnmek doaldr. Bizler beyaz kurumlar zerinde iktidar istemeyiz; aksine beyaz kurumlarn yok olmasn isteriz. Bu devrimdir. Amerika Yerlileri halen bu gerekliklerin -kehanetlerin- ve atalarmzn geleneklerinin bilincinde. Byklerimizden, doadan, glerden rendik. Ve felaket bittiinde, biz Amerika Yerli halklar bu yarmkrede yaamak ii halen burada olacaz. And dalarnda biraz lks hayat yaamak umrumda deil. Amerika Yerlileri hayatta kalacak; ahenk yeniden kurulacak. Bu devrimdir. Bu noktada, belki de daha nce sylediklerimin bir sonucu olarak ak olmak gereken baka bir meselede daha da ak olmam gerek. Fakat kafa karkl bu gnlerdekolaylkla byyebiliyor, o nedenle bu noktay stne basa basa vurgulamak istiyorum. Avrupal terimini kullandmda, deri renginden veya zel bir genetik yapdan bahsetmi olmuyorum. Bahsettiim ey, Avrupa ktrnn geliinin bir rn olan bir zihniyet, bir dnya grdr. nsanlar uy bak asna sahip olmak iin genetik olarak kodlanmazlar; kltrleerek bu bak asna sahip olurlar. Ayns Amerika Yerlileri iin veya herhangi bir kltrn yeleri iin de geerlidir. Bir Amerika Yerlisinin Avrupal deerlerini ve bak asn paylaamas mmkndr. Bu insanlar iin bir tanmmz var; bizler onlara darda (genetikte) elma-krmzs ve ieride (deerlerinde) beyaz diyoruz. Dier gruplar iin benzer terimler var: Siyahlar iin ikolatal kurabiye; Hispanolar iinse Hindistancevizleri terimleri falan var. Ve, daha nce de sylediim gibi, beyaz normar iin istisnalar mevcuttur: darda beyaz ama ieride beyaz olmayan insanlar. nsanolundan 6 baka bir terim kullanmal myz emin deilim.

Burada koyduum, rksal nermelerden ziyade, kltrel bir nermedir. Avrupa kltrn ve onun endstriyelizminin gerekliklerinin avukatln yapp savunanlar nihayetinde dmanmdrlar. Ona kar direnenler, ona kar madele edenler ise benim ve Amerika Yerli halklarnn ittifakdrlar. Ve, onlarn deri renginin ne olduunu da umursamyorum. Beyaz adam beyaz rk iin beyaz bir terimdir: Avrupal ise kar ktm bir grtr. Vietnaml Komnistlere tam olarak beyaz rktan diyemeyebilirsinizi ancak onlar imdi fikren Avrupallamlardrlar. Ayn gerek, inli Komnistler, Japon kapitalistler veya Bantu Katolikleri ve burada Pine Ridgedeki Dickie Wilson veya Navajo koruma blgesindeki Peter MacDollar iinde geerlidir. Bunda bir rklk yoktur, sadece kltr oluturan kafa yapsn ve ruhu teyit ediyorum. Marksist bir ifadeyle, kltrel milliyeti olduumu varsayyorum. nce kendi halkmlar, geleneksel Lakota halkyla alrm, nk ortak bir dnya grne sahibiz ve acil bir mcadeleyi paylayoruz. Bunun tesinde, dier geleneksel Amerika Yerli halklaryla alyorum, yine ayn dnya gr ve mcadele biimi konusundaki ortaklklarmzdan dolay. Onun da tesinde, Avrupann kolonyal basksn deneyimlemi ve onun kltrel ve endstriyel btnne kar direnen herkesle alrm. phesiz, bu Avrupa kltrnn hakim normlarna direnmek iin mcadele eden genetik olarak Beyaz olanlar de ierir. Hemen aklmza rlandallar ve Baskllar gelir, fakat daha fazlas da vardr. ncelikle kendi halkmla, kendi topluluumla alrm. Avrupal olmayan perspektiflere sahip dier herkes aynsn yapmaldr. Kardeinizin grlerine gvenin sloganna inanrm, ayn zamanda kz kardelerimizin de tabi ki. Endstriyelizme ve insan imhasna kar doal olarak direnen tm rklardan kltrel temelli grlere ve topluluklara gvenirim. phesiz,Avrupannendstriyel zorunluluklarn srmesinin bir grten ziyade, trn intihar olduunun farkna vardklarn gz nnde tutarsak beyaz bir birey de bunu paylaabilir. Beyaz, Lakota halknn kutsal renklerinden (krmz, turuncu, beyaz ve siyah) birisidir. Drt yn. Drt mevsim. Yaam ve yalanmann drt aamas. nsanln drt rk. Krmzi turuncu, beyaz ve siyah kartrn, kahverengi olacaktr, beinci rkn rengini. Bu eylerin doal bir dzenidir. Bu yzden tm rklarla, her birinin kendi zel anlami kimlii ve mesajyla birlikte almak bana doal grnmektedir. Ancak ou Beyaza zg bir davran vardr. Avrupay ve dier kltrlere etkileri zerine sorgulamaya balar balamaz, hemen savunmaya geerler. Hemen kendilerini savunmaya balarlar. Ancak onlarak kiisel olarak saldrmyorum; Ben Avrupaya saldryorum. Avrupa zerine gzlemlerimi kiiselletirerek, kendilerini onun ierisinde tanmlayarak Avrupa kltrn de kiiselletiriyorlar. Bu balamda kendilerini savunarak, sonunda lm kltrn savunurlar. Bu stesinden gelinmesi gereken bir kafa karkldr ve acilen stesinden gelinmelidir. Hibirimizin byle sama mcadelelerle enerji kaybedecek vakti yoktur. Beyazlarn Avrupa kltrne kar insanl nermesi daha pozitif bir bak asdr. Buna inanyorum. Ancak bu bak asna erimek iin, beyazlarn Avrupann ne olduunu ve ne yaptn grmeleri iin Avrupa kltr-

nn dna insanln geri kalannn yan sraadm atmalar gerekmektedir. Kapitalizme ve Marksizme ve dier tm izmlere bal kalmak tamamen Avrupa kltr ierisinde kalmaktr. Bu gereklikte bir kuku yoktur. Bir gereklik olarak bu bir seimi tekil etmektedir. Bu seimin rka deil kltre dayandn bilin. Avrupa kltrn ve endstriyalizmini semenizin benim dmanm olmay semi olmanz olduunu bilin. Ve seimin benim deil sizin seiminiz olduunu bilin. Bu, beni niversitelerden, ehrin gecekondularndan ve dier Avrupa kurumlarndan srklenerek gidin o Amerika Yerlileri zerinde yeniden dnmeme neden oluyor. ayet geleneksel yntemleriniz gereince ezenlerinize direnmek iin oradaysanz, o zaman olun. Her ikisini nasl bir araya getirmeyi becerdiinizi bilmiyorum, belki de baarl olacaksnz. Fakat gereklik algnz kaybetmeyin. Beyaz dnyann karlatmz sorunlar imdi zme vaatlerine inanamaktan saknn. Yerli halk lafna izin vererek dmanlarmzn avantajlarna sarlmaktan kann. Avrupa laflar kendi etrafnda dndrme pratiini icat etti. Bunun doru olduunu grmek iin sadece Amerika Yerli halklaryla baz Avrupal hkmetler arasnda gerekletirilmi olan antlamalara bakmanz yeterli. Gcnz olduunuz kiiden aln. Direnile isyan dzenli olarak birbirine kartran bir kltrn size yaam biimi olarak retecei veya sunaca bir eyi yoktur. Avrupallar uzun zaman nce gereklikle ban kopard, eer yle olsalard Amerika Yerlileriyle de balar olurdu. Pekala, bu konumay burada sonulandrrken, unu aka ifade etmeliyim ki, insanlar Marksizme ynlendirmek kafamdaki en son eydir. Marksizm kltrm iin kapitalizm ve Hristiyanlk kadar canavardr. Dorusu, kimseyi herhangi bir eye ynlendirmek gibi bir dncem olmadn syleyebilirim. Bir dereceye kadar, Amerika Yerli Hareketi gen bir rgt olduunda, beyaz medyann bu terimi kullanmay sevdii iin lider olmay denedim. Bu artk sahip olmadm bir kafa karklnn sonucuydu. Herkes iin her ey olmazsnz. Dmanlarm tarafndan byle bir modada kullanlmas iin nermem. Ben bir liderim. Ben bir Oglala Lakota vatanseveriyim. Bunlar tm istediklerim ve ihtiya duyduklarm. Ve u an olduum kii olmaktan mutluyum. Russell Means Kimdir? Oglala Siyularndan, 68li yllarn nemli politik hareketlerinden Amerika Yerli Hareketinin liderliini yrtm bir Kzlderili lideridir. Amerika Yerli Hareketi, ABD ynetiminin, yerli Amerikallara kar tutumunu protesto amacyla ve hkmetin kabilelerle yapt anlamalara sayg gstermesi talebiyle 1960larn sonlarnda kurulmutu. Russell Means, Amerika Yerli Hareketinin Gney Dakotada Wounded Knee kasabasnn 71 gn sren silahl igalinin liderliini yapm, igal srasnda federal grevlilerle silahl atmalar yaanmt. Kzlderili hareketini birletirmek iin ok uram, ABD ve Gney Amerikadaki Kzlderilerle balar kurmak iin abalam, liberter bir eylemciydi. Ayrca, oyunculuk ve mzisyenlik de yapan Means, uzun sredir geleneksel yerli ilalaryla ve alternatif yntemlerle grtlak kanserine yenik derek 22 Ekim 2012 tarihinde hayatn kaybetmitir.

Kara Kahve Sohbetleri


Engelsin Otorite zerinesi zerine
Marks-Engelsin insanmerkezci ideolojisinde doadan kopuun insann geliiminde ve zgrlnde temel rol oynad anlay mevcuttur. Hatta doadan kopuu olumlamakla kalmayp dorudan veya dolayl olarak klecilii ve smrgecilii de ilerici grrler. Kapitalde de klecilii komnizme (yani insann en yksek mertebe olan tanrlk sfatna ulat toplum) giden yolda nemli bir ekonomik kategori olarak grdklerini ifade etmilerdi. Bugn endstriyel kapitalizmin yaratt evresel ykmlara kar gelitirilen endstri kart ve endstriyel reformcu refleksler arasnda uzayp giden tartmalara anti-otoriter bir yn vermek asndan Engelsin Otorite zerine balkl metnini yeniden hatrlamakta fayda var. Engels bu makaleyi her ne kadar dnemin anaristlerini kar-devrimci ilan etmek adna yazm olsa da, biz bu makaleyi tersinden okuyarak yine anarist eletiri ve pratik lehine deerlendirmekte bir saknca grmyoruz. Engels makalesinde otorite ve merkeziyetilik kart olan anaristleri haksz karmak iin endstriyel altyapnn ileyiini iaret etmi ve bu ileyiin asla zgrlk yollarla srdrlemeyeceini vurgulamt: Byk sanayideki otoriteyi ortadan kaldrmay istemek, sanayiin kendisini ortadan kaldrmay, gerisin geriye kra dnmek zere buharl kr yok etmeyi istemekle ayn eydir. Evet, sanayinin kendisini ortadan kaldrmay istiyoruz, dorudur. Ancak bu sylemi sanayi sisteminr kartlk kurmak iin deil aksine sanayi sisteminin ntr olduunu dnecek kadar iyimser inanlarla ok fazla ayakta kalamayaca gerekliini iaret etmek iin kuruyordu. Bu nerme bugn, endstriyel ve kentsel felaketler anda bir ok anarist tarafndan uzun zaman nce kabul grmeye balad. Michael Seidman iler almaya kar adl kitabnda bu eletiriyi pratik olarak besleyecek argmanlar sunar. spanya deneyiminde marksistler anaristleri her ne kadar sanayi dman olmakla sulasalar da, anarizmin modernist-endstriyalist biimlerinin Marks veya dierleri gibi sanayi sistemi, uygarlk ve doal olarak tm tahakkm biimleriyle her hangi bir dertleri yoktur. Sadece ekoloji ad altnda btncl sorunun semptomlaryla ilgilenilir. Varolan modernite eletirileri de bu anlamda sisteme cepheden saldrmayan hep mulak ve ekingen kartlklar ierir. Burjuva devriminin afanda yine burjuva devriminin ideolojisini absorbe etmi kurtulu teorilerinin (klasik anarizm dahil) bu ideolojinin temel kaynan yok etmesini de bekleyemezdik zaten. Artk devletin ve otoritenin kt olduunu ilan etmek devlet dnda neredeyse her ideolojik eilim ierisinde moda olmu durumda. Naziler, kemalistler, milliyetiler, slamclar, kapitalistler, le-

Anarres Postas

ninistler vs. anarist kavramlar evirip evirip kendi sonlarn geciktirmek iin vitrin deiikliine gittiler. Ama hepsi sistemin altyapsnn reforme edilerek devam ettirilmesi konusunda birbiriyle yaryorlar. Bu anlamda hepsi endstriyel altyap zerinde, kentsel ve ulusal-kresel snrlar tarafndan kuatlm bir yaama yetmez ama evet derler. Marks, sanayi sisteminin kiiyi makinenin dilisine indirgediini vurgularken, bunun daha byk bir iyilik iin kanlmaz bir ktl yok etmek yle dursun ona sk sk sarlmamz salk vermitir. Nihayetinde, Marks-Engelsin zamannda istemeyerek de olsa yaptklar bu eletirisini kabul ettiimiz iin marksizme yaklatmz dnlebilir. Aksine, bir taraftan marksizmin ideolojik alyapsn kendi argmanlaryla bozuma uratrken, dier taraftan da kendi yoldalarmz sanayi sisteminin geleceine ve gerekliine dair uyarda bulunmamza vesile olmaktadr. Bu tartmay u ekilde verebiliriz: Marksist-Leninist: Siz ibnesiniz devrim yapamazsnz. Modern/Post-Modern: Biz ibne deiliz, o halde devrim yaparz... Uygarlk kart: Evet biz ibneyiz ve sadece devrim yapmayacaz, hereyi ykacaz!

Dman olmayan anaristler


Kendisine dman bellememi bir anaristlik kimlikilikten baka ne ifade eder? Dman bellemek ona benzemek ise anarist ne ie yarar? Efendisiz, hkmedensiz, yneticisiz ve efsiz olmak ayn zamanda efendiye, hkmedenlere ve yneticilere kar mcadele etmek, onlarla savamak deil midir? TC devletini, sermayeyi ve dier tahakkm kurumlarn kendisine dman grmeyen ve onlar ykma konusunda herhangi bir drts olmayan zorba ve tahakkmc bir anarist varolu mu var ...? Dman olmayan anaristlerin mcadele ve devletle alanlarda atan anaristlere cani muamelesi yaparak anti-anarist sylemler kurmamalarna amamal. Anarist hareketin isyanc-mcadeleci-rgtlenmeci kanallarn etkisiz hale getirme abalarnda uzun yllar silah arkadal yapan ve daha nce de Benim iin ldrme gibi kapitalist reklam usl ileyen, her faaliyetlerinde hkmetten alk topladklar kampanyalarna da ahit olduumuz taatsizler, Kaos Yaynlar ve evreleri gibi anarizmden sorumlu elit kadrolarn 12 eyllde balayan alk grevi direniini ve bu direnie olan destei rgtl olarak krma abalarna amamak gerekir. Satr aralarnda devlet size saldrmadan onlara kar kmayn, isyan etmeyin bouna devlet kazanr vaazlar verip duruyorlar. Onlar son zamanlarda art gsteren polis terrnn nde gelen ideolojik-teorik destekilerindendirler. nk onlara, sistem kart hareketin makul izgiden sapmasna karn her zaman korkunun egemenliindeki muhafazakar kamuoyununun yannda tavr almay kendilerine misyon bitiler. Celladna ak olup, ac ekmekten zevk alanlar, maduriyet haberleriyle tatmin olurken cellatlara fke kusanlar iddetle sulamaktan ekinmezler. Ha niformal olanlar ha kafalarmzdaki polisler hepsi dzen iin varlar... Bunlar deil miydi ki, 2009daki IMF kart srete, 2007, 2008, 2009 ve 2012 1 Mayslarnda ve baka eylemlerde polisleri, kapitalist ve devlet kurumlarn hedef alan anaristleri kriminalize etmek iin ellerinden

Kara Kahve Sohbetleri


gelen iftira, yalan dolan ve maniplasyona bavuranlar. Medyadan aldklar grntlerle anaristleri sorgusuz sualsiz yarglamann peine dmelerinden, dorudan eylemden yana pratii benimseyenlerin itibarlarn zedelemek iin yalan dolan bilgileri kendi resmi kanallarndan servis etmelerinden, bu topraklardaki anarist tarih boyunca anaristlerin devlet ve sermaye ile arasnn almamas iin ekstra aba ve mesai harcamalarndan zaten tam olarak ne olduklar anlalyor. Dmanmz yok dediklerinde vermek istedikleri mesaj gayet ak: Biz devlete, sermayeye ve tahakkm kurumlarna kar savamayacaz, savaan da knamak, kriminalize etmek ve etkisiz hale getirmekle grevliyiz. O nedenle tahakkm kurumlarna kar mcadelede kendinden emin olan yoldalarmz bu liberal cambazlklarn tuzana dmemek konusunda uyarma gereklilii hissediyoruz. Birileri bizi en isyanc ve en hakiki anarist laf cambazlklaryla etkisiz hale getirmeye, devletle ve sermayeyle olan savammzn kanallarnn nn tkamaya alyor!

bir ekerleme
bizler birer damlayz bizler birer esintiyiz bizler birer ateiz bir araya gelmeden nasl oabiliriz deniz gibi bir araya gelmeden nasl frtna olabiliriz bir araya gelmeden nasl yangnlar oluturabiliriz

Salman bizimkisi bir garip isyan en basta kendisini esir tutan butun gorunmez zincirleri kran bizmkisi bir garip kavga, kelebeklerin kanat rpmasyla oluan depremler gibi.

Pastrize Anarizm: nedir, nasl kurtuluruz?


sosyalsavas.org

ncelikle byle bir eletiri yazsna neden ihtiyacmz olduundan ksaca bahsedelim. Belirli bir sreden bu zamana kadar aralarnda anaristlerin de bulunduu muhalif yaplarn giritii iddet ve iddetsizlik tartmalarnn ksr dngsnde yeni bir evreye daha ahit oluyoruz. Kendini o veya bu ekilde deklare etme gayretinde olan ve kuru kuruya hmanizm ve liberalizmi piip piip anarizm diye nmze sren, kendini hertrl otoriteye kar konumlandrdn syleyerek, mcadeleleri artma ve izolasyon bataklna srklemekte olan bir takm eilimlerle birlikte, ayn ekilde kendilerini pratikleri zerinden deil z-isyanc veya has-isyanc gibi etiketler zerinden konumlandrarak oturduklar yerden devran srdrmekte olan dier oluumlarla alakal ksa bir tahlil yapma gerei domu bulunmaktadr. Pastrize anarizmden kastmz, anarist teoriyi ve pratii basmakalp hale getirerek mcadeleleri ksrlatran, devlete ve kapitalizme kar anarist mcadelenin en dinamik unsurlarnn kkn kazyarak neredeyse fel eden, kendi konumunu salamlatrmak adna varolan pratiklere kstek olma teorileri reten bak asnn tarafmzca adlandrl biimdir. Daha nce 1 Mays Operasyonlaryla Alakal Ksa Bir Deerlendirme yazsnda ksaca deinmi olduumuz bu oluumlarn balattklar tartmalar, yllarca ahit olduklarmzdan pek farkl deil. Meydan bo bulan bir edayla mcadelelerin altn oyma faaliyetlerini arttran bu ksteki oluumlarn, eitli aforoz kampanyalaryla da anarist hareket ierisinde kendileri dnda herkesi otoriter ilan etme basiretsizliinin de anarko-arnmln doruk noktas olduu kansndayz. Sosyal medya zerinden yryen bu tartmalarn odak noktalarndan birisi de, Krt zgrlk Hareketi zerineydi. Biz insana deer veriyoruz iaryla balatlan arnma kampanyalarnda rahata gzlemlenebilen, PKKnin hiyerarik bir rgt olduunun sadece kendileri farkndaymcasna eletiriyi, devletin bak asna yakn bir dzlemde tutan ithamlar ve yazlan bildirilerle, bu bildirilere kar aldklar eletirileri kafalarn kuma gmerek cevap vermeyi tercih eden ancak, frsat bulduunda ayn basiretsiz duruu tekrarlamaktan beis grmeyen bir bak as mevcuttur. Tarihsel adan bakldnda, anaristlerin krt zgrlk hareketine etkili bir destei olduu zaten sylenemez ancak, 68 gn sren alk grevi eylemlerine kar yaplan eletirilerin odak noktas -bu anarist peygamberliin tellall olsa gerek ki- bireylerin inisiyatiflerini hie sayan bir tutumun -devletle ayn kuluvarda- eylemleri ve eylemcileri mahkum etme abalarn iddetsizlik mottosuyla teorize edip sunmasndan ibaretti. Bu soslu ahlak anlay kendisini, 1 Maysta eylemlilie geen kara blok aktivistleri iin yrttkleri aforoz kampanyalaryla afie etmi, eitli dedikodularn ve iftiralarn yansra, hakim medyay aratmayan tarzda eletirilerle, eylemcileri ov yapmakla itham ederek, sama sapan savlarla siyasal rekabet diye eletirdikleri durumun asl yaratcs olduklarn birkez daha kantlamt. te yandan, kendilerini isyanc olarak deklare eden baz kii veya gruplar, bunu kimliki bir ortam fetiizmine kurban ederek politik dorucu anlayylarn, eylemliliini ortaya koyan birey ve oluumlara kar komik bir hal alan isyan yle olmaz byle olur tandansl eletirilerle, pastrize anarizmin bir dier aya olarak su yzne kmaktadr. Bu oluumlarn mcadele pratiine olan katklar, yer yer nutuk atmaktan baka bir ey olmamakla birlikte, isyancy sperkahraman romanlarndan km fantastik bir karakter olarak tahayyl etmekte olduklar gn gibi ortadadr. Sosyal medya dnda her hangi bir yaam belirtisi olmayan hayali ve kurgudan ibaret olan varolularn yere ge sdramayan bu anlayn, hata yapma riskini gznde fazlasyla byterek, hareketi kendi kendini imha etmeye kadar gtrecek bir sterilizasyon srecini nermeyi ykclk olarak adlandrmalar ise ne hikmetse tam karsnda bulunduklar pasifist-liberal eilimle ne denli paralel pratikleri olduunun gstergesidir.

O yzdendir ki, her trl tahakkm kart pratiin isyancl dlamad ve isyancln illaki sol-otoriter pratie benzemedii anarist deneyimler ne zaman yaansa bu oluumlar balarlar akl almaz eletirilere...yle ki, 1 Mays aktivistlerinin dava dosyalarndan aparma kiisel-eylemsel bilgilerini sosyal medyada szmona eletiri diye ifa ederek hafiyelik yapmaktan da ekinmeyeceklerdir. Bu sanal pratikler, balarna bela aabilecek eylemci durula arasna mesafe koyabilmek iin ya en liberal argmanlar kullanacak, ya da kendisini karl ergen isyan olan bir en radikallik izgisinde tutacakt. Bu zararsz unsurlarn, bugne kadar balarna herhangi bir bela almamasna bu anlamda armamak gerekir. nk pastorize ettikleri anarizmlerinin en verimli, ykc ve yaratc zelliklerini budam ve kendi kendilerini fel etmilerdir. Nihayetinde gryoruz ki, her iki eiliminde sisteme kar mcadelenin getirdii zorluklar karsnda kirlenmemek adna, kendi ortamlarnda, tekke ve cemaatlerinde steril kalp kimlikilik oynamay, mrit toplamay, aktif mcadeleye katlanlar yksek perdeden eletirmeyi kendilerine tek dstur haline getirmilerdir. Hem anarist harekette hem de krt zgrlk mcadelesinde bir ivmenin yaand bu dnemde, kabuklarndan kmaya almalarnn baka bir izah yoktur. Her iki eilimin yol at sonu ise, hibir pratiin masum veya nihai zm olmamas gerekliinin kiileri bovermilie itmesine ynelten dnceleri merulatrmaktan baka bir ey deildir. evrelerinde anarist kimliklerine zeval gelmeyecek ekilde devran srdrmenin hesaplarn yapanlarn laboratuvarlarnda retilen bu anarizm, alglarn ok tesinde eylem ve mcadele biimi beenmeme lks olarak hayat bulmakta, zaman zaman devlete ve onun zihniyetine yakn biimde konumlanmaktadr. Anaristler arasnda yaygn olan rgtlenme kartl dncesi kendini yllarca var etmi ancak, i bireyler-gruplar arasndaki eitli egosal veya grupsal haset veya ekememezlikten kaynakl lobi faaliyetlerine gelince nasl rgtl hareket edildii ortaya kmtr. Anarist evrelerde suni nedenlerle birbirlerine husumet duvarlar ren, her frsatta mcadeleci izgiye kstek olmaya alan bu iki eilimin ilikisi tencere kapak szyle aklanabilir. Bugne dek anarizm adna nerede devletle anaristler arasnda husumete yol aabilecek bir giriim olmusa, bu gruhun keyfi kaar ve ardndan, ezamanl olarak lobi ve dedikodu faaliyetine hz verirler. Anlalmas gereken olgulardan biri udur ki, anaristler, yaam sentetikletirmek zerine kurulu bir muhafakazarl kabul etmezler ya da etmemeliler. Anarist veya isyanc olmak bizim iin bir vn kayna deil, aksine zerimizden mcadeleyle atmamz gereken bir kategorizasyondur. Bize den, kimliklerimizin saflnn peine dmektense, bizi bu kimliklere mahkum etmi olan sistemin zerimizdeki etkilerini sorgulamaktr. Pastrize anarizmleriniz sadece mucizelere, efsanelere ve frmelerinize baldr. Bir tarafta, hmanistlik ve iddetsizlik ad altnda vicdanszlk teorileri, dier tarafta da radikallik sarholuundaki apolitik pasiflik. Anarist hareketi ie kapanmaya zorlayan ve fel eden bylesi sterilizasyon abalarna ramen, bu topraklarda kiisel veya ideolojik saplantlara maruz braklmam bir anarist hareketi yaratabilmemiz halen mmkn. Ve o aba tm bu handikaplara ramen halen devam etmektedir. Biraz kibir ve hasetten arnmlk ve biraz da d dnyayla ba kurmak tkanan alglarn yeniden almasna neden olacak, anarist hareketin izolasyondan kurtularak tm ezilenlerin mcadelesinde yeniden yer almasn salayacaktr.

etin yel
1. Baz yazlar vardr, eletiriye ak deillerdir nk yazarlar dncelerini fetva tarznda dile getirmilerdir. Bu yazlar ok ey syluyormu gibi gzkrler ama gerekte szn nerden geldii ve nereye gittii belli deildir. Zaman, mekan, tarih unutulmutur bu yazlarda, ierii belirsiz ve tarif edilmemi kavramlara dayanrlar. Faunun Politikadan hayata: Anariyi, solcu deirmen talarndan kurtarmak yazs bizim iin bu cins yazlardandr. lk cmleden itibaren anlyoruz ki Faunun derdi bir eyleri tartmaya amak deil garip bir huu iinde on emrini tamak. Asl anlamaya altmz ey ala kalem yazlm bu makalenin dilden dile evrilmesinin hangi gereksinmeye karlk verdiidir. Anari ilk kez ayr bir radikal hareket olarak tanmland gnden bu yana solla ilikilendirilmitir, ama bu her zaman skntl bir iliki olmutur.Diyor arkada. Peki o gn hangi gndr? nedir bu sknt? Anari solla kim tarafndan ilikilendirilmitir. Sol Nedir? Hangi soldan bahsedilmektedir? Solcu deirmen talar nelerdir? Anari ilk kez kimin tarafndan radikal bir hareket olarak tanmlanmtr? Nerde? St Galmier de mi? Baka bir yerde mi? Bilemiyoruz. Faunun da bildiini ve bir ey dediini sanmyoruz. Konuuyor ite! Diyebiliriz. Bizi meraklandran ey amerikali entellektelimizin bu kadar bo konuma hakkn kendinde nasl grddr. Gerek anlamyla solun artk kalmad bir dnyada soldan bunca kurtulma tela da nedir. Mesela Faun, hayatnda hi solcu bir harekete tank olmu mudur? Sol olarak ne grm ne tanmtr acaba! Niin bu amerikallar hep soldan kurtulmaya alrlar bir bilen var mdr? Radikal bir hareket nedir ? Radikal olmak ne zaman moda olmutur? Sanyoruz ki Faun bir dnemimizin moda bir kavramyla toplumsal bir hareket olan anariyi nitelendirip sol gibi gzden dm bir kavramla kendine ve bize sknt yaratyor. Anari soldur ama anarinin sol olmas olduundan daha fazla ya da daha az bir ey olmas anlamnda deildir.Solculuk saclk belirli bir tarihsel dnemde farkl taleplere sahip belirli toplumsal, politik hareketleri nitelendirmek iin kullanlan kavramlardr. Bu kavramlar ebedi olmadklar gibi ezeli de deillerdir.1789Fransiz devrimi srasnda doan ve daha sonra ikili fransiz politik rejimini betimlemek iin kullanlan bu terimler, doularndan beri kapsadklar alann iinde bulunan kartlklar dile getirmeye mktedir deillerdi.Jacques Roux dan Babeuf e giden sol ile Robespierreden Bonapartistlere giden sol ayn sol deildir. Faunun 10 savnn byk bir blm Enragelerde bulunabilir. Anariyi soldan kurtarmaya niyet etmek iin ncelikle Faunun kendisini soldan kurtarmas gerekmez myd? Kanmzca sa ve sol kavramlarn gnmzde hala kullanmak mmkn olduu gibi bir yana brakmakta mmkndr. Bu kavramlarn ieriinin nasl doldurulduu ile ilgili bir sorundur. Faun radikalite (kktenclk) aray ierisinde bunu yapmyor. Aka sol dorusu marksist bir nermeden (iblm ve birey, daha ilerde bu konuyu detaylaryla ele alacaz) hareketle anariyi soldan kurtarmaya alyor.Btn abas tam anlamyla eklektiktir. Anarinin sol ile ilikisinin kavramsal bir iliki deil toplumsal, pratik bir iliki olduunu kavramaktan acizdir. Politikadan hayata, her hangi bir analiz, eletiri inceleme abasna gerek duymakszn politikay hayatn kart olarak koyuyor. Bunun gerekten byle olup olmad kanmzca tartma konusudur. Faun diyor kiHer eyden nce, toplumsal varoluun farkl bir tr olarak politika, hayatmz belirleyen kararlarn alnma sreciyle, bu kararlarn hayata geirilme srecinin birbirinden ayrlmasdr. Kararlar oluturan ve dayatan kurumlar bu ayrma dayanmaktadr.Faunun ok komik bir tarzda ifade ettii bu Marks nerme solun nemli bir kesiminin politik nermelerinin temelidir. Fakat Faunnun ifade tarz samadr. Her hangi bir karar alma sreciyle bu kararn hayata geirilme srecinin birbirinden ayrlmas, zaman denilen eyin akp gitmesine engel olamadmz srece gzmze kanlmaz gzkmektedir. Mesela kahve imeye karar verme srecimizle bunu hayata geirme srecimiz bir birinden ayrlr ister istemez. Ben senin kahve imene veya imemene karar veriyorsam aldm karar da sana zorla hemen uygulatyorsam, kararlar alma sreciyle uygulama srecini birbirinden hite ayrmasam dahi bu aka terrdr.

Feral Faun nasl kurtulur?

Faun bir nyarg olarak politikay redettiindeni,anarizmi soldan ayrmaya niyet ettiinden alel acele iziktiriyor.Bizim amzdan sorun karar alma sreciyle, kararlarn uygulanma srecinin ayrlmasnda deildir. Faunnun terimlerine bal kalarak diyebiliriz ki sorun bizzat karar alma srecindedir.Kimin, kim iin karar ald bu karar kimin uygulad, alnan karar deitirme, yenileme, yada alnan karardan vazgeme ve baka bir ey yapma hakknn ve yetkesinin fiilen kimde olduudur. Kanmzca sorunu byle koyduumuzda tam da solun iindeyiz. Bunda bir sknt grmyoruz! Kapitalist vahetin, ilkelliin barbarln toplumsal bir hareket olarak sol her zaman kstei olmutur. Soldan hala millet meclislerinin solunda oturanlar anlamyorsak tabi ki. Burjuva toplumsal kurumlarda ve yaplarda olduu kadar burjuva hayatinda da esasen hep birileri, birileri iin veya adna karar verir, yasa yapar uygular. Koca karsnn nasl giyineceine karar verir. Anne ocuunun nasl giyineceine karar verir. ocuk arkadann hangi oyunu oynayacana karar verir. Hi istisnasz her birey bu toplumda birileri iin bir eylere karar verir. Gerekletirir ya da yaptrr. Bu yaptrm meru kurumlarn uygulamas olduunda, burjuva toplumun sunduu tek avantaj herkesin yasa nnde eit olmasdr ama bu yaptrm kurumsal ve yasal olmadnda sorun, gc yeten yetene de zlr.(ocuk dvlmeleri, Kadn cinayetleri gibi.) Faun bizekararlar oluturan ve dayatan kurumlarn, kararlarn alnma sreciyle, bu kararlarn hayata geirilme sreci ayrmananasl dayandn, bu kurumlarn neler olduklarn aklama ve ispatlama gayretini gstermiyor. Kendinden menkl bu savn doru kabul edip herhangi bir entellektel kaygya skntya girmeksizin devam ediyor.Bask ve smrye kar hangi arala gerekletirilirse gerekletirilsin toplumsal mcadelenin politik bir program olduunu syledii solcu toplumsal mcadele anlayn birde bu kurumlar etkilemeye, ynetimlerini ele geirmeye ya da alternatif trevlerini retmeye dair bir mcadele anlay olarak betimliyor ve onlarn mcadelesini iktidar ilikilerini ykma deil, deitirme mcadelesi olarak da tanmlyor. Hangi solun szkonusu olduunu pek bilmediimizden geni biz yelpaze ierisinden tesadfen gerek hareketin her adm bir dzine programdan daha nemlidir diyen Aziz Marksa Fauna kar snmayacaz. Faunun her trl rgtlenme ve rgt fikrini gzden drmeye alt aktr, bunu grece hakl bir sol eletirisinden hareketle pek dnlmemi politika = program= rgt yada rgt=polititika= iktidar denklemleriyle yapmaktadr. Bu denklemleri esasen toplumsal bir anariden kurtulmak ileviyle ykldrler. te yandan dnyoruz ki anaristlerin esas sorunu gnmzde solun vicdani olmak deil, fiilen solun kuyruunda olmaktr.

Alfredo Maria Bonanno

Ulusal Kurtulu Mcadelesi


Dnyada bugn arlkl olarak ulusal nitelikli ikilemler arz eden baz durumlar mevcut. Anaristler neden bunlarn dnda durmak zorunda? Son deneyimler, bu durumlarn ou kez gerici sonulara sahip olduunu gsterdii iin mi? Vehayut neredeyse bu mcadelelerin tamamna marksistlerin hakim olduu iin mi? Bunlar yeteri kadar iyi nedenler deildir. lk sorunun cevab olarak nceden devrimci veya ilerici sonular getireceini garanti edebileceimiz hibir durum olmadn syleyebiliriz. Bununla birlikte, anaristler ve onlarn mcadelelerinin varlnda bilegerici sonularnortaya kmas daha muhtemeldir.kinci sorunun cevab olarak ise, marksizmle ulusal kurtulu mcadelesi arasndaki ilikinin tamamen arasal olduunu syleyebiliriz. Bu,zellikle Afrika ve Gney Amerikada mcadele eden insanlarn benimsedikleri belirli marksist unsurlarn aslnda kendi eilimlerinden baka bir ey olmadn gsterir. Ve bu muhtemelenanaristlerin hatas deildir. Bizler bu yzden eitli ulusal kurtulu mcadelelerine mdahale etme taraftaryz: Sadece genel bir dayanma iin deil, daha kts, sistematik olarak politik ayrmalarn netletirilmesi iin aktif olarak mdahale taraftaryz. Aktif mdahale derken sadece ortak dmana saldrmay ieren gerek uluslararas bir dayanmadan bahsetmiyoruz; ayn zamanda da analize ve rgtsel tasavvurlara dayanan mdahilliklerden bahsediyoruz. Bugn doru olarak grlebilecek ve gelecekte de referans noktas olabilecek nerilerden biri de, isyankar metodun ayrt edici faktrn ve snflararascln reddini kabul ederek Ulusal kurtulu iin bir Uluslararas Konfederasyon oluturmaktr. * Metin ilk defa 1984te Ayaklanmann 4. Saysnda yaynland. eviri : Aforum

naristlerin ulusal kurtulu mcadelesi problemi zerinde dnrken dt ikilem ve belirsizliklerden kurtulmalyz. Ulusal kurtulu iin Aluslararas Anarist Konfederasyon neriyoruz. Anarist mcadelenin en tartmal ilkelerinden biri de ulusal erevede devrimci bir boyut gelitirme imkann grmektir. Bu problem fazlaca korkuya ve idrak eksikliine yol aar. Uluslararas olan anarizmin kendisini tek ulus ierisindeki koullarla balantl olaylarla ilikilendirilmemesi gerektii sylenegelmitir. Snflar aras atma tm ezilenleri ezenler karsnda eit klar, bu nedenle sosyal savatan bir taraf kartlamaz ve tek bir toprak parasna veya tek bir ulusla snrlandrlamaz. Belirli tarihsel durumlara ilikin dier tehlikeler de mevcut: ie kapanmann tehlikesi ve ulusal kurtulu mcadelesini ssl bir yeni milliyetilie dntrmenin veya yerel burjuvaziyi yabanc olanna tercih etmenin tehlikeleri gibi. Gerei yanstanbakabir ok argman zerinde her zaman berrak veya iyi dnlmemektedir. Bir ok yolda bu etrefilli mesele hakknda yeteri kadar dnmemitir. Anaristlerin yrtt ve anarist ilkeler zerine kurulan ulusal kurtulu mcadele olaslklarnn veya snrlarnn deerlendirilmesine deil nyargl fikirlere dayanan hkmlerini ifade etmilerdir. Tm gezegenin her yerinde ayn anda patlak veren bir devrim fikrinin imkanszl kadar, tek bir yerde birden patlak veren devrimci durumlar tasavvur etmek de imkansz olmamaldr. imdi bu ayet doruysa, gerilimin temel alanlarna ynelik doru bir anarist analizin rgtl ve stratejik olarak ak bir mdahil olma imkanna yol aabileceini kabul etmek zorundayz.

Kulaklarn a devleti feminist! B


u yaz feminist teorinin derin tartmalarna yeni bir bak as getirme derdinde olan bir yaz deildir. Bu yaz yeryznn ezilen tm kadnlarna kar ak dman olmalar iin ksa ve net bir ardr! Erkek kurumlarna kar savamann, eril egemenliin en kk parasnn dahi dnya zerinden kazmasnn arsdr! Evet tm kadnlar ak dman olmaya aryoruz! ki yzl meclislerden, reformist sylemlerden, erkek kurumlaryla uzlamaya aran siyasetlerden, erkeklerin kurduu partilerden ksacas kadnn mutlak zgrlne giden yolda mcadeleyi snmleyen tm szde zmlemeleri karsna alan uzlamaz bir sava arsnda bulunuyoruz! Asrlardr mutlak erkek olan devletler milyonlarca kadn ldrd ve ldrmeye devam ediyor. Dinle devleti feminist! Devlet erkekler tarafndan kurulmu ve kurulduundan beri saysz kadnn kanyla beslenmitir ve beslenmeye de devam etmektedir. Biz kadnlar mutlak suretle bu devleti ykmak zorundayz. Onun kadn cesetleri zerine kurulmu meclis binalarn bombalamal, ldrlen kadnlarn kann tayan niformalar iindekilerle birlikte yakmal ve devlete dair ne varsa ortadan kaldrmalyz, kaldracaz. Hemde bunu tm devleti szde feminist sylemlere ramen yapacaz. Devlet nedir biliyomusun devleti feminist? Devlet saysz kadna tecavz eden erkek egemenliidir, kzn namus iin ldren ailedir,eini yemek hazrlamad iin dven kocadr. imdi sen bize kalm devleti ele geirmekten ve erkek kafasnn rn olan sosyalist dncelerden bahsediyorsun. Dinle devleti feminist!hemde ok iyi dinle. Bizler devleti yani erkeklerin kurduu ve erkeklerin kadnlar smrmek, ldrmek iin kulland bu aracn feministler iin tek bir anlam tadn sylyoruz. Yok edilecek bir erkek kurumu. Hem biliyor musun bunun iin hite sabrmz kalmad. Hani bize sk sk devletin birgn kendini snmleyecei sylenir ya sevgili sosyalist feminist yolda! Biz maalesef bunun iin sabredemeyeceiz! Hem bizim teorik zrvalklardan pek birey anladmz da sylenemez. u an senin ele geirmek ve iktidarn elinde tutmak istediin devlet saysz kadnn hayatn karartmaya ve ldrmeye devam etmekte ve biz kadnlar ok basit bireyin arsn yapyoruz: seni ldreni yok et. Devletin snmleneceini sylyorsun ya devleti feminist biz buna hi inanmyoruz, inanmyoruz nk tarihte kadn ldrmeyen kadna bask kurmayan tek bir devlet var olmumudur? Devlet doas gerei kadn smrmeli ve kadn ldrmelidir nk o erkek egemenliinin vcut bulmu halidir!

meri karaal

mcadelesinin radikallemesini nleyen sistemin bir tuzadr. Bizler erkeklerin uydurduu demokrasi samalna daha fazla tahamml etmek istemiyoruz. Erkeklerin meclislerini yerle bir etmeyi o iren kurumlara girme abasndan ok daha anlaml buluyoruz! Partilere dayanm bir kadn mcadelesini reddediyoruz. nk parti erkeklerin iktidar ele geirmek iin mcadele verdii bir kurumdan baka bir ey deildir. Kald ki iktidarn erkekten baka biey olamayacan dnen bizler meclislerin yklmas iin mcadele ettiimiz kadar erkek egemenliinin bir dier temsil biimi olan partilerin de yklmas iin mcadele ediyoruz. Aileyi reddediyoruz. nk aile kadn denetim altnda tutmaya alan bir erkek kurumudur. Tm kadnlara kendilerine iddet uygulayan bu kuruma sava amalar iin arda bulunuyoruz. Koca iddetine kar kocan ldr arsnda bulunuyoruz. nk koca iddetinin saysz kadn ldrdn biliyoruz. Tm bunlarn sonunucunda tek bireyi sylemek istiyoruz aslnda uzlama ne olursa olsun erkek kurumlaryla uzlama! Ana akm uzlamac feminist sylem kadnlara srekli daha zgr olacaklar bir mcadelenin arsn yapmakta bizler biliyoruz ki kadnlar iin sadece ve sadece iki durum sz konusudur birincisi: tm erkek kurumlarndan arnm zgrbir dnya. kincisi ise erkek kurumlarnn biri veya birka ile devam eden szde zgr olacamz kle bir dnya! Harriet Tubman yle diyor: ki eye hakkm olduuna karar verdim: zgrlk ve lm. Birine sahip olamazsam tekini isterim. Hi kimse beni canl tutsak edemez, zgrlm iin savamalym. Gitme zamanm geldiinde ise, Tanr beni ldrmelerine engel olmayacaktr Bir seim yapmak zorundayz! Bizim seimimiz erkek olan devlet kurumlarnn bombalanmas kocalarn ldrlmesi ahlakszln tasnn ykseltilmesi olacak yani bizim seimimiz tm ezilen kadnlarn ak dman olaca bir sava olacak! Peki ya sizin seiminiz?

10 lerin kendi egemenliklerini pekitirdikleri bir kurumdur. Demokrasi ise kadn

Meclis eksenli demokrasi mcadelesini reddediyoruz. nk meclis erkek-

Salman

Yalnzlk insan hiletirir...

fendilikten, klelikten, cinsiyetilikten, rklktan, izmcilikten, bakanlardan, kendinden, bir bakasndan, yalandan, borlandrlmaktan, hrszlktan, klelikten, umutsuzluktan, yalnzlktan, akszlktan, alktan, dolandrlmaktan, evsizlikten, patrondan, babadan, komutandan, hocadan, retmenden, deimeyenden, resmiyetten, vergilerden, hipnoz eden yazl grsel medyadan, snrlardan, sra kuyruklarndan, hacizlerden, dogmalardan, tabulardan, sana dayatlanlardan, istemediin bir hayat yaamaktan, o irkef iren kara-bencilliklere dayal ilikilerden, vesaire vesaire vesaire geliime-deiime, doaya-insana dair olmayan her eyden rahatsz isen; kendimden banane demiyorsan, idare etmek istemiyorsan, lm yerine yaam retmek istiyor isen, benim adma hayatm organize etmeye alanlar etkisizletirmeye ve bunlar bertaraf etmek iin BEY YAPMALI!

O BEY; BRARAYA GELEREK aa kabilir! inde olduun emberin noktaya kadar daralacan unutma! Bu kuatlmla karn ancak bir araya gelerek-rgtlenerek ne yapacamza kararlar verebilir ve kendimizi gerekletirebiliriz Her eyden nce ibirlii ve dayanmann uygulanmas olan rgtlenme, sosyal yaamn doal ve zorunlu bir artdr; ortak bir ama iin alan gruplar zerinde olduu kadar genel olarak insan toplumu zerinde de belirli bir etki ve gce sahip olan kanlmaz bir kaybeder ve byk bir olaslkla tamamen gerektir. nsan, kendini toplumdan tecrit pasif duruma der... nsanlarn, ynetimsiz ederek yaamak isteyemeyecei, istese de kalrlarsa birbirlerini yiyip bitireceklerine yaayamayaca iin, -aslnda insan, toplum inananlara diyoruz ki: Tpk srgne giderdnda ve arkadalaryla ibirlii yapmakszn ken zavall kullarm bensiz ne yapacaklar? kiiliini gelitiremez, fiziksel ve ruhsal ihtidiyen o krala benziyorsunuz. Bizler ne iyi yalarn gideremez- kendisiyle ayn zihnine kt ynetilmek istiyoruz. Bizler yneyete ve ortak karlara sahip olanlarla zgr tilmek istemiyoruz birliktelikler kurmasn olanakl klacak sosyal bilince veya aralara sahip olmayanlarn, rgtlenme, bir otorite yaratmaktan ok, genellikle kendi kiisel karlar iin bakalaotoriteden kurtulmann tek aresidir; zgrrnn emeini smrme amacyla bir snfn ln vaatlerini -vaazlarn veren nderlerin, ya da egemen bir grubun kurduu rgtliderlerin elinde pasif birer alet olmaya son lenmelere tabi olmalar kanlmazdr. Buda verebileceimiz tek yol kendimize zgn bir istemediin bir yaamn varln devam ortam yaratmaktr. ettirir-mastrbasyondan ibaret bir yaam ve zgrlk bir hayalden ibaret olur Devlet insan evlatlar arasndaki bir kouldur, Yalnzlk insan hiletirir... Artk birbirimizden kamayalm. Kendini toplumdan tecrit ederek, bakalaryla ibirlii yapmakszn, hibir hazrlkta bulunmakszn, kk abalarn gl bir grubun abalaryla birletirmeksizin kendi kendine hareket eden ya da hareket etmeye alan her birey kendini gszle mahkm etmi demektir; bu birey nemsiz, ie yaramaz faaliyetlerle abalarn boa harcar, amacna olan inancn ksa srede belli bir ilikidir, bir insan davran tarzdr; bizler baka ilikiler zerinde anlaarak, farkl davranarak onu yok edeceiz Devletin varl smrnn merulamasn gsterir. Devlet otoriterdir. Ve bu devletin isminin cisminin hangi dnya gr ile grndnn ne nemi var ki. Benim olmayan bir ben yaratlyor. O ben; otoriteler elinde biimlendirilmi tutsak bir yaratk olup, ya emir vermek iin ya da emir almak iin yaratlmtr. Ayn zihniyete sahip smren ve smrlenin atmalar ksr bir dngdr. nk bu atma onun yerinde olma sava; mal, rtbe, ef, mdr, emreden, kent soylusu, efendi olma savadr. Aslolan tutsaklk-zgrlk atmasdr. zgrlk mcadelesini ancak tutsaklnnkleliliinin farknda olup zgrlk olmadan hibir eyin olmayacann farkna varanlar verebilir. Devlet kendisininki ile ayn olmadka benim kendi dncelerimi tam anlam ile kullanmama ve onlar baka insanlara iletmeme izin vermez aksi [her] durumda da beni susturur. ren kar ilikilerinin a olan bu smr sistemi ierisinde rgtlenerek kolektif

akl - kolektif iler ile dayanarak, paylaarak, kendimizi gerekletirerek emberi genileterek; halk topluluklarndan doan, halkn gelime evresine denk den ve halk ilerledike ilerleyen (ilerlemesine nedenlerden bir unsur olarakta) yeni bir yaam tarz ile zgrlk yolunda hep beraber ilerlemeyi istiyoruz. Bir topluluun ihtiyalar olduunda ve yeleri bu ihtiyac kendiliinden karlamak iin nasl rgtleneceklerini bilemediklerinde, biri ne kar; tm topluluk yelerinin hizmetlerini kullanarak ve onlar diledii gibi yneterek bu ihtiyalar gideren bir otoritedir o. Eer kullanlan yollar gvenli deilse ve insanlar ne gibi nlemler alacaklarn bilmiyorlarsa, bir polis kuvveti ortaya kar ve ne tr hizmette bulunursa bulunsun karlnda desteklenmek ve cret almak ister, ayn zamanda kendini zorla kabul ettirir ve basksn hissettirir; eer topluluk baz mallara ihtiya duyduunda kendi rettiklerini uzaktaki reticilerle nasl takas edeceini bilmiyorsa, bir tccar ortaya kar, alc ve satclarn ihtiyalarn karlamakla ilgili grnrken aslnda kendisi kr salar, bu nedenle retici ve tketiciye uygulayaca fiyatlar kendi belirler ve onlar, bu fiyatlar kabul etmek zorunda brakr. Tm bunlar gzmzn nnde olup biter; ne kadar az rgtlenirsek, birka kii tarafndan bask altnda tutulma olaslmz da o kadar artar. Ve bu anlalr bir eydir... Tabular grnmez zincirler, prangalardr. zgrce dnmek, dnceyi ifade etmek, eletirmek, var olan kural ve usullerde deiiklikler teklif etmek yasaklannca ne zgrlk ne de deiim olur. Tabular ancak otoriter ynetimlerce yaatlr. Ve en gl kklerindendir. Tabularn karanl daldka- dattka zgrlkler yzn gsterir. Tabularla yaamak esaretin zgrlk olarak grnd muhteem 11 bir bydr.

Hatrla, Hatrla, 6 Aralk unutma!


Tam drt yl oldu. Atinann Exarchia semtinde bir olay tm Yunanistan hatta tm dnyay sarsmt. Bir Aralk gecesi polisler Atinann Exarchia semtinde kar kltrnn hakim olduu bir caddeye geldiler ve bir ocuu vurarak ldrdler. Anaristlerin ska takldklar bir sokakta 16 yanda bir anarist, Alexandros Grigoropoulos, nam- dier Alexis polisler tarafndan katledilmiti. Ardndan tm Yunanistan kentlerinde patlayan fke, Yunan devletini yle bir sallamt ki, gnlerce ve haftalarca sren ayaklanma tm lkede neredeyse bir toplumsal devrimin kaplarn aralamt. Aralk ay boyunca sokaklar grevlere,yryere, igallere, protestolara, ksacas sosyal bir isyana ahit olmutu. Atina sokaklar kara giyimli genlerle dolu bir sava alanna dnmt.

Kara Kahve Sohbetleri

Alexisin katli, yeryznn drt bir yannda insanlar sokaklara dkmt. Atinadaki polis terrnn ve ona kar ykselen sosyal fke kasrgas stanbulu da vurmutu. Alexise sklan kurun, dnyann bir ok yerinde olduu gibi stanbul Taksimdeki Yunanistan Konsolosluunu da vurmutu. Farkl anarist birey ve gruplardan oluan anarist bir blok, herhangi bir polis mukavemetiyle karlamadan Yunanistan Konsolosluu binasn boya bombalaryla krmzya boyam, konsolosluk aracn tahrip ederek bina kapsn krmt. Bir hafta sonra da Taksim meydannda dnyayla ezamanl olarak kitlesel bir eylem gerekletirilmiti. Eylemlerin yanks ok gemeden dnyada da hissedildi. Bu eylem, Atinayla e zamanl olarak bu topraklardaki anarist hareketin dorudan eyleme dayal tarafnn ykselite olduu dneme denk gelir.

Kara Kahve Sohbetleri

Feminist harekette radikal bir krlma ihtimali


ler-ayrlklar gibi eletiriler pasifist, ahlak ve rgt anarist evrelerden ska aldmz eletirilerle ayn olmas asndan, bu arkadalarn deneyimlerini nemsiyor ve onlar ok iyi anlyoruz. Amargi gibi kurumlarn hakim liberal feminist eilimin ataerkiye kar mcadelenin nne geecek kadar kendi kimliini ve adn nplana koymak istemesinin nedenler tm bu eletirilerde bulunabilir. Kadnlar erkek egemen kltre kar yaramaktadr. Aksi, hareketin sululamas ve bu kurumlarn ilevsiz kalaca olduundan aksine zsavunmann ve radikal bir izginin kysndan kesinden gemezler. Kadn kurtuluu mcadelesi konusunda kendilerini o kadar yetkin hissederler ki tecavzcsn ldren bir kadnn iddetini knayacak ya da grmezden gelecek kadar ileri giderler. Her trl zsavunmaya dayal iddet eyleminin youn bir ekilde erillikle ve erkeklikle sulanmas, kadnn payna maduriyeti, narinlii ve acizlii brakmaktadr. Bu nedenle iddet taraftar kadnlar, bu evrelerde ya sekter solculukla ya da eril iddeti savunmakla sulanmtr. Bu eilimler feminist mcadeleyi, erkek egemenliini yok etmekten ziyade erkekten talep eden, erkein yasalarn gzelletirmeye alan bir yardmsever kurulua indirgemeyi amalayarak ataerkilliin en gizli biimini savunmakta ve pratie dkmektedirler. Kadnlarn kurtuluu yolunda sadeceerkek egemen sistemin kurumlaryla kar karya deiliz, e zamanl olarak gndelik mcadelelerimizdeki gediklerden szan eitli liberal ve elitist eilimlerle de mcadele etmek durumundayz. Tahakkm sisteminin propaganda aralar olan bu eilimler, tm sosyal mcadelelere szm patriarklar, faistler, liberaller ve homofobiklerin aramzdaki sesleridirler. O nedenle kimi zaman onlar kemiklemi olduklar kurum veya tekkelerinde yalnz brakacaz, kimi zaman da devrimci bir perspektif, devrimci bir pratik zerinden onlar etkisiz klp, mcadele alanlarndan uzaklatracaz. Ta ki, sosyal devrim ve sistemin topyekn ykm geri dnsz bir hal alana dek bu gibi uysallatrc, pasifletiriciler, aramzda veya kymzda kemizde mcadelelerimizin altn oymaya alacaklar. O nedenle pratik iinde bu gibi geri vites teori ve pratiklerine kar uyank olmakta fayda var. Amargiden sessiz sedasz ayrlmay tercih etmeyip, kadn kurtuluu mcadelesine radikal bir katk sunan ve bu gibi patriarkal eilimlere kar uyank olma ars yapan kadn arkadalarmzn ellerine salk diyoruz.

etiimiz Kasm aynda Amargi Kadn Dayanma Dernei yesi bir grup kadn, Amargiden ayrllarna dair bir bildiri yaynladlar. Bildiri 9 kadnn Amargiden neden ayrldklarna dair gerekeleri ieriyordu. zetle iddeti direni biimi olarak gren ve kullanan rgtlerin varlndan bahsetmeye bile tahamml gsterilmemesi, snfsal ve etnik farkllklarn adnn anlmamamas, cinsel ynelim ve cinsiyet kimliine dair politika yapmann LGBT bireylerin ak olabilmelerine indirgenmesi, dolaysyla baz farkllklarn hi yer bulamamas, var olan fakllklarn ise birbirine dememesi ksacas farkllklarla bir arada olmak slogannn pratikte gereki olmamas gibi eletirileri barndran ve feminist harekette radikal bir krlma olarak alglanmas gereken bu giriimi, bir ok sosyal hareketin kendi deyimleriyle projeler ofisine dnerek liberallemesine dair artan honutsuzluun yansmas olarak grdmz, benzer sorunlarn anarist mcadele pratii ierisinde de ska karlatmz belirtmeliyiz. Her ne kadar feminizmin bir ideoloji olduu veya olmas gerektii konusunda Amargiden ayrlan arkadalarla farkl dnsek de, iddet, antimilitarizm, liberalizm ve onun farkllklarla bir arada olma ilzyonu zerine yaptklar eletirilere katlmamak elde deil. zellikle tartmay kiiselletirmeyerek rgtlk, hizip, blnme gibi adlandrmalarn ya da kol krlr yen iinde kalr tavrnn tesine tamak istemelerinin metni ortaya karan radikal drtnn bir gstergesi olduunu dnyoruz. Amarginin yllardr ilettii liberal dnme ve eyleme biimiyle feminist mcadele pratii arasnda ciddi bir yol ayrl neren metin farkllklarn bir arada olmas ilzyonunun aslnda sadece liberal bir varolu ierisinde dayatldna dair nemli eletiriler yapyor. Bizim, ayrlan grup olarak Amargideki deneyimimiz ise, liberalizmin kendinden ve kendisinin belirledii farkllklardan bakasna alan brakmad, durmadan oulculua atfla konumasna ramen, liberalizmin varlk koulunun kendisinden baka bir sese imkn brakmamak olduudur. Tm bu liberalizm eletirilerine karn, Amargiden ayrlan kadn arkadalara yneltilen sekter refleksler, suni gndem-

mcadeleye sevk etmektense, birer rgt sempatizanna veya dernek yesine dntrmeyi amalamalarndaki ve radikal unsurlar bir kak suda boma arzular feminist mcadeleyi bir tabela olarak grmelerinden kaynaklanmaktadr. Kadnlarn ataerkil kltre kar zsavunmalarn dahi kapsayan bir iddet kartln yine kendisi erkek olan devletin kanunlarna yaslanmak olarak grmeyi kendilerine meslek edinen bu gibi mcadele asala kurumlar, sadece kadnlarn kurtuluu iin gereken mcadeleyi sekteye uratmaktadr. yle ki, kadnn her zaman madur konumunda kalmas bu kurumlarn iine

12

Alk Grevi ve Bir Grup Anarist

Kayp Glge

oru olan ayrt etmek ve ya yanllamak, felsefenin en eski uralarndan/dr; nk doruluk, anlamca, yanl olann ifas zerine kurulan bir retoriktir. Dil ve kurgusal anlam, felsefenin, dolaysyla felsefe tarihinin tm srelerinde sorunlu bir alan olarak, dilin akn bir reticilik iinde dlamasn, baz ekol ve dnrler salamlardr. Stoaclar olarak bilinen bir ekoln doruluk-yanllk zerine oluturduu dil, bir btn olarak, retoriin insan anla zerine yaratt ters etkinin kurgusuyla ak kara, karay ak gsterme abas olarak belirtilebilir. Konumuz tam da bu noktada, kavramlar diledii gibi deitirmek ve anlam bulanklna yol amak iin ura verenlerin yks olacaktr. Tarihi ve kavramlar, edebi ve felsefi aforizmalarla, adeta insan anlan elen tanmsz ve belirsiz bir drama... Anarizm ve onun yasland temel reti, kukusuz ki, g ve iktidar olgularnn yaratt her trl akn ve ikin kavramlar, tm ierikleriyle insan ve doa yararna, devletin reddidir. Bu temel ilkeyi, siyasetbilim ve de gncel olanla ilikilendirmek ise, felsefi bir tavrn ve grnn tesinde, bir dizi karmak olgularn kmasn zorunlu klacaktr. dealist anarizm ve praksist amaz: Bir kesim anaristin ve ya kendilerince bir grup anaristin gncellik zerine kurduklar dil, amalanm bir dezenformasyon olduunu, yine kendilerinin baka konulardaki tavrlarndan karsyoruz. lk bakta gze grnr olan ey, mutlak bir vicdan temizlii gayreti. Hi bir toplumsal atk iinde olmadan, salt izlemekle ve yorum yapmakla snrlanm bir liberal tavr, bize byk bir vicdan ve ahlak rnei olarak ikame etmeleri, durumun vahametini daha bir ne srmektedir. Krt Hareketinin her ynelim ve eylem hattn, g karsndan g olmak olarak nitelemekle adeta kurnaz akln sylevini, Romann retorikilerinden devralmlar sanrsnz. nc bir yolu, bize nermekteler; ezen ve ezilen ulus atksnn yaratt psikozu ve g ilikisini, grmezden gelmemizi sincice alyorlar. Bundan ksa bir sre nce babakan, krt hareketini lsevicilikle sulamt. Tam bir kavram gaf olarak belleklerde yerini koruyan bu sulamann bir benzerini, liberal anaristler yapt: Bakasnn lm sizi ekiyor. lm kutsamakla, lm zerinden pazarlk yapmakla, sresiz ve dnmsz alk grevini destekleyenleri suluyorlard. te tam da bu konuda kavramlarn nasl yer deitirildii zerine kafa yoracaz; hmanizmi bir bayrak gibi dalgalandran bu dn formunun, son kertede dile getirmek istedii ey: isyan, lmlerin nedenidir. lm beklemek ve kutsamak, belirtilebilecek en haksz yargyd. Eylem ve praksist tavr, kendi iinde yanllar da ierebilir; doruluk, metafizik bir rnt iinde, realizme ve yaama bulamadan kendisini var edebilir mi? Gerek olan soyut ve idealist bir sunumla dile getirmek, liberal akln sylevidir. Hmanizm sylevini, insan yaamnn kutsall zerine kuran, g ve gszlk zerine, antiotoriteryanlk ve otoriteryanlk kavramlarn ne karan ama nihai yargy, rgt-devlet ikileminde

birletiren bir tutum iinde felsefi hile oluturan bir tarzla kar karyayz. Alk grevi sreci, bu bak asn daha da net bir biimde grmemiz iin olanak sundu. Alk grevleri ve ya daha keskin bir dille lm orularn, doru bir eylem saymayabiliriz ve de durumun yanlna dair bir tavr taknabiliriz ancak bir ucunda devlet ve gasp edilmi etnik ve kltrel haklarn olduu, cumhuriyet tarihinin batan baa kana buland bir gereklik ile dier ucunda isyan eden bir halk muhalefetinin hakl ve yerinde isteklerini, nc bir yol ad altnda, bilin bulanklna srklemek bir tr utanga erk taraflldr. Tarafszl bir seenek olarak ne srmek, beraberinde devlet ve otoritenin de ntrlemesini getirebilir. Bilin bulankl iinde, kendi dndaki herkesi ve her eyi erkin bir devam sayan, dilsel form iindeki anlamlarla gereklie nfz etme, mutlak bir dorulua dayal, dardan tutarl ve vn konulu duran ancak derinlemesine bakldnda eylemsizlik ilkesini douran bir dnce izleinin kime hizmet etti sorulmas, gerekli birincil sorudur. Devrimci iddet ve her trl sert protest tavr bandan, hmanist bir alg iinde yok sayan ama devlet denilen aracn hangi biimde yok edilebileceini dnmeyen bir tr ahlak retoriidir yaplanlar... Anarizm, dorudan yaam esas alan gncel bir tavrdr; doas gerei anlk ve sreen bir zaman iinde kendini mtemadiyen var eder. Onu hi bir durum ve etken bu tavrndan alkoyamaz, nk doru bildiini yaamak gibi net ve duru bir felsefeye yaslanmtr anarizm. Son zamanlarda dinsel motif ve sofuculuun yanstld dinsel bir arkaik kefedilmi durumda. Mlkiyetin Allaha ait olduunu varsayan bu tavrn, siyasetbilimdeki yeri ise ironik bir biimde devrimci muhalefetlerin eksik ve hatalarna dorudan odakl. Devleti ve onun her trl tahakkmc aralarn hedeflemektense, yanl olana isyan eden bir yapda aramak tek kelimeyle abesle itigaldir. Kukusuz ki, kitle rgtlenmesi zerine kurulan ve yaps gerei alt st ilikilerini otoriter bir ierikle bina eden tm muhalafetlerin, insan doasna uygun olmayan, kimi yerde byk bir bask ve tek tiplemeye gittii, devrimin uzun erimli yolunda bilinen ve

ola gelen eyler. Alk grevi srecinde gsterilen tepkilerin ve eletirilerin dozaj dnldnde, amacn kendi iinde bir tutarszlklar zinciri olduu da anlalacaktr. Dorudan destek olmak, phesiz ki, hi bir rgtten ve ya anarist eilimli bireylerden istenemezdi fakat tam da bu noktada kstek olmann, durumu bilinli kavram kargaas iine srklememenin bilin kodu, iktidar eletirisinin metafizik bir ierikle somut olann yani hkmet ve g piramidi lehine bir tavrla neticelendi. Bilginin salt bir metafor zerine kurguland, ieriksiz ve tarafl anlam anaforlaryla kaotik bir dizginin yaratld bir dilin grs, idealizm ve onun retorik izdm olaca kesindir bizce. Bir dnemin sosyal ovenizm kodu u an cemaat anarizmi iinde yaplandrlmak istendii apak. Ayn gr sahiplerinin baka sorun ve durumlar iin etkinlik ve duyuru yapmamalar da baka bir krlk. Sz konusu bu kesimin ekoloji ve hayvan haklar, kentsel dnm ve yeil alan tahribat, snf ve yoksulluk, sendikalizm ve emek konularnda da varlk gstermesi gerekirken direkt olay PKK- devlet atmasndan girmeleri ve bir tr hmanizm ovuna dntrmeleri hmanizmle elitii gibi eylem-sylem kargaasndan baka bir ey deildir. Her an kendi iinde ayrt taraf ve klikleri oldu; gerek felsefi dzlemde gerekse direkt erk ve gncel siyasa zerinden birbirinden farkl bak alarnn olduu bir gerek. dealizm lehine yontulmu bir anarizm, mutlak barl ve uzlac olmakla snrlanr ve ieriinden tamamen uzaklar/ uzaklatrlr. Bilincin puslu aynasndan kavram kaosuna hi kimse prim veremez, vermemeli de . Ak seik, dorudan gncel siyasa zerine dile gelen eletirilerin belki de referans yeri, ezen ve ezilen gereinin ve onun tm ilikilerinin deerlendirildii bir ahlakiyat olmal. inde rtk sosyal ovenizmin yerleik bulduu anlam dizgelerini ve bunun yarataca etkileri iyi okumal. Zira bu durum gelecek nesiller iin kr bir nokta yaratabilir ve byk bir dn karmaann da tohumunu yeertebilir.

13

Toplumsal ekolojiye ekofeminist bir eletiri 1


meri karaal
Eko feminizm nedir? Ekoloji ve feminizm 1970lerden bu yana sk sk yanyana gelen mcadele biimleri olmutur. Bunun nedeni kadn ve doa smrsnn birbirini paralel bir ekilde takip eden tahakkm biimleri olmas olarak aklanabilir ancak bu tek bana yeterli bir aklama olmayacaktr. nk kadn ve doa smrs birbirinden ayrlmaz bir ekilde i ie gemitir, hatta bu iki smr biiminin ayn kaynaktan geldiini sylemek de yanl olmaz. Bu yzden Eko feminizm ekolojiye feminist bir vurgu yada feminizme ekolojik bir vurgu getirmenin ok tesinde btnlkl ,iki alan birbirine balayan ve bylelikle yeni mcadele yntemleri ortaya koyan bir zmleme biimi olarak grlebilir. Eko feminizmin dier ekoloji mcadeleleri ile olan ilikisi Ekoloji mcadelesi bu yzylda sadece feminizmin deil marksistlerin, anaristlerin, liberallerin ksacas btn siyasi ve toplumsal hareketlerin nemli bir gndemi haline gelmitir. Burada parlamento ve sosyal demokrasi eksenli mcadeleleri bir kenara brakarak dier ekoloji mcadeleleri ile ekofeminizmin ilikisini inceleyeceim. Meclis ve demokrasi eksenli mcadeleleri bir kenara koyacam nk bu ekoloji mcadeleleri gerek insan merkezci olmalaryla gerek doa smrsn gizliden gizliye onaylamalaryla eko feminizmle ortak bir zemine gelemez ve bu dnceler ile eko feminizm arasnda fikri bir al veri olamaz. Ayrca devletin ve onun kurumlarnn (meclis, ordu, polis gibi...) mutlak olarak erkek olduunu dnen bir anarist olarak bu ekoloji mcadelelerini yaz d brakyorum. Bu n kabul yaparak Toplumsal ekoloji ve derin ekoloji gibi iki byk zmlemenin eko feminizm ile olan ilikisine bakalm. Bu yaznn ilk blmnde toplumsal ekolojiye radikal bir eko feminist eletiri getirmeye alacam. Toplumsal ekoloji eko feminist sylemler ierisinde hem reformist eko feminizme hem de derin ekolojist eko feminizme ciddi eletiriler getiren kuramlarn banda gelmektedir. Toplumsal ekolojist bir feminizmi anlayabilmek ve eletirebilmek iin ncelikle toplumsal ekolojinin teorik dzlemini anlayabilmemiz gerektiini dnyorum. Toplumsal ekoloji bugne kadar insan merkezci bir yol izleyen evreci bak asna ilk bakta alternatif bir bak as getiriyor gibi grnse de bunu hiyerarik temellere oturttuu iin yine insan merkezci bir ekolojik sylem snrlar ierisinde kalmtr. Toplumsal ekolojinin en nemli temsilcisi Murray Bookchine gre insan zgrlemesi hem taktiksel hem de tutarllk asndan doa ve hayvan zgrlemesinden nce gelmektedir. Doay tahakkm altna almaya ilikin btn kavramlarmz insann insana tahakkmnden kaynaklanr... (bu) tarihsel ifade insann insana tahakkmnn, kesinlikle doann tahakkm altna alnmas kavramn ncelediini beyan eder (1) Bu sylemler Bookchinin bat temelli bir ekoloji asndan okta uzaklaamadn doa zgrlemesinin bile son tahlilde insan zgrlemesi ile temellendirilebileceini dndn bize gstermektedir. Oysa doa zgrlemesi ile insan zgrlemesi birbirinden ayrlabilecek alanlar deildir. Yaznn banda sylediim gibi nasl ki eko feminizm, ekoloji ve feminizmin yanyana getirilmesinden ibaret deilse ve birbiriyle ayrlmaz bir btn ise doa ve insan zgrlemesi de ayrlmaz bir btndr. Bookchinci toplumsal ekoloji doa ve insan smrsnn birbiriyle paralelliini kabul etmektedir ancak insan zgrlnn temel ta haline getirilmesi mcadelelerin geikenliini kstlayan ve teori ierisinde bu mcadelelerin paralel mcadeleler olmalarnn vurgulanmas dnda bir sylem retilememesine neden olur. Bookchinin bak as insan zgrlemesini ncelikli bir hale koyarak aslnda ekoloji mcadelesi ile insan zgrlemesinin yanyana duran ve derin balar iermeyen durumlarm gibi ele alnmasna neden oluyor. Ben insan zgrlemesinin ve doa zgrlemesinin birbiriyle mutlak bir ekilde btn olduunu ve bir ncl temel belirlemektense e zamanl birbirinin besleyen bir mcadele ekli olarak gitmesinden yanaym. Bununla balantl olarak Bat merkezcilik algsna deinmekte fayda var. Plumwood Bookchinin bat merkezcilii iin unlar syler: Bookchinin yeni-Hegelci ekolojik aklcl ile doa alan ve batl olmayan kltr aalayan Bat merkezli aklc kavramlardan herhangi birinin-rasyonallik, lerleme,,ilkelcilik, gelime ve uygarlk-yeniden deerlendirilmesi birbiriyle uzlamyor. Bu aklclk, smrgecilii kuatan byk ilerleme mitine ve dier ideolojilere kar cephe almay, yani aa bir gemile, aa bir bat-olmayan teki ile ve bununla balantl olarak de yerli kltrlerin geri(kendi numunelik uygarlmzn ilk aamalar) olduu anlayyla hesaplamay baaramyor. Bookchinin yaptnda ataclk ve ilkelciliie srekli kt gndermeler yaplmasnda karolumsal (oppositional) bir akl kavramnn korunduu grlyor.bu kavramn dladklarna ynelik daimi bir korku ve inkar okunuyor (2) Gerektende toplumsal ekoloji akl, ilerleme, karmaklk, ilkel, gelimi...vb birok doa smrsnn kavramsal dzlemiyle yzlememitir ve mutlak erkek olan kta Avrupasnn en temel argmanlarn teori ierisinde konumlandrarak ekolojik bir sylem retmeye almtr. Zaten Bookchinin insan zgrln ncelik olarak sunmasnn altnda yatan sebepte bu bat eksenli kavramsallatrmadr. Bu kavramsallatrma bile tek bana insann doadan koparlmasn ve birbiri ile ayrlmaz temelleri olduunu fikrini devre d brakmaktadr. Toplumsal ekolojik perspektifte Doa kavram da bu dnce biiminin temellerini anlamamzda faydal olabilir. Toplumsal ekoloji iin doa btn hereyi kapsayan bir geni bir yap olarak ele alnmaz. Doa kavram iki alt balkl olarak deerlendirilerek zmlenir. lki vahi doa yani insann olmad doa ikincisi ise insannn bulunduu doadr yani ikinci doadr. Bu ikinci doa insann ortaya koyduu btn her eyi kapsayan bir yap olarak ele alnr. Bu ikili doa sylemi (ki aka Hegelci ve aydnlanmac dncelerden beslenmektedir) hem bat eksenli dnsel kavramlarn-yukarda bahsedilen akl, ilerleme, ilkelcilik... gibi- meruluunu salam ve Biz ve doa ayrmn pekitirerek tekno-endstiriyel smrnn kaplarn aralamtr. Gerekten de biz ve doa diye iki farkl alann oluturulmas (her ne kadar bu biz ikinci doa olarak sunulmaya allsa da) doa zerinde yaratlan birok tahribat biiminin grmezden gelinmesine olanak salamtr. rnek vermek gerekirse, teknolojik ilerleme insann doadan koparlmasnn ve doann smrlmesinin temel aralarndan biridir. Toplumsal ekolojistlerin bat temelleri kavramlar ve ikili doa tanm teknolojik ilerlemenin bir otorite olarak grlmesini engellemektedir. Toplumsal ekolojinin temel argmanlarna olan eletirimi bu ekilde zetleyebilirim. Elbette Toplumsal ekolojinin baka birok savn bu yazya tayamam ve grmezlikten gelmi bulunuyorum. Peki tm bu temel eletirilerin Radikal bir eko feminist bak asyla nasl deerlendirilmesi gerektiine bakalm. Hereyden nce Radikal bir eko feminist olarak insan zgrlemesini doa zgrlemesinin ncelii olarak grmeyi doru bulmuyorum. Bunun iki sebebi var. Birincisi kadn zgrlemesinin doa zgrlemesinin ncelii olmadna ve ikisinin birbiriyle kopmaz balar tadna inanmamdr. Kadn zgrl doa zgrln, doa zgrl de kadn zgrln getirecektir bunun aksi bir sylem doann ikinci plana atlmasn ve erkek tarafndan yaratlm olan doa smrlmesinin gz ard edilmesine neden olacaktr. kinci olarak bir hayvan zgrlks olarak birok dii hayvann kendi varolularndan dolay sahip olduklar yeteneklerin smrlmesinin feminizmin sahiplenmesi gerektiini dnmemdir. nsan zgrlnn temel argman haline gelmesi feminizmin dier dii hayvanlarn zgrlne dair mcadeleyi grmezden gelmemize neden olacaktr.
(1) (2)

14

Murray bookchin,toplumu yeniden kurmak ev.kaya ahin,stanbul:metis 1999) Val Plumwood Feminizm ve Doaya Hkmetmek ev.Baak Ertr metis:2004)

Anarizmin bu topraklardaki almlanna ve gncel durumuna dair balang notlar Krat Kzltu

ir sreden beri anarizmin kavramlaryla konuan bir liberalizmle karlatmz dnyorum. Her an otoriter akl yrtmelerin eline geebilecek kadar kaygan bir beyan esastr dsturunu bir kenara brakp, ayinesi itir kiinin lafa baklmaz demeyi zorulu klan bir durumla kar karyayz. Bunun da tesinde btn muhalif kesimleri ilgilendiren kritik politik konulardaki anaristler arasndaki deien tavr allar ve beyanatlara bakp, bu beyanlarn bir ksmnn -zellikle pek ok rneini itaatsiz.org ve anarist isimli derginin evresinde grdmz- zellikle siyasal liberallerin ve liberal sosyalistlerin tutumlaryla konjontrel dalgalanmalar iindeki benzemesini takip edersek bu tarif ettiim durumu daha net grrz. Son olarak alk grevleri karsndaki burada zetlemek bile gerekmeyecek -artk anaristler arasnda neredeyse herkese bilinen- tutumlar ayrmas bunun tipik gstergesi oldu. Benzer ayrmalarn iddetin kullanmlar, anti-militarizm, Krt zgrlk hareketine yaklam, anarizmin toplumcu-komnist geleneine yaklam, Marksizmin anarizmle de yaknlaabilecek heterodoks yorumlarna yaklam, sosyalist evrelerle ilikiler, rgtlenme konusundaki yaklamlar, din-slamiyet konularna bak farklar gibi eksenlerde de yaand biliniyor. Ksaca btn ayrmalar ilk bakta ideolojik veya farkl anarizm anlaylar zerinden kuruluyor gibi grnse de krlma daha farkl: siyasal iktidarn saldrlarna kar mcadele yrten politik znellikler arasnda anaristlerin, anti-otoriter ya da liberter olduunu beyan edenlerin nasl bir rol oynayaca hususunda ekilleniyor btn ayrmalar. tabi bu ayrmalarn anarizmin otantik zn korumak isteyen has anaristlerle onu reel siyasete bulatrmak isteyenler arasnda olduunu ne sren zayf bir demogoji de mevcut. Bu demogojinin kendi kendisini rtt nokta ise tam olarak u: bu demogojiye ska bavuranlarn neredeyse ortak hattn oluturan sol liberalizm, demin de saydm belli bal tm kritik siyasi konularda tavr allarnn zeti oluyor. Yani otantik anarizmin katiyetle saf, bozulmam bir halinin gereklerini dile getirdiini iddia edenler, her ne hikmetse tam da gndelik siyasetin en temel noktalarnda sol liberal akmlarla -siyasi liberaller ve liberal sosyalistlerle- neredeyse ayn dili, ama onun biraz daha bireyci bir versiyonunu paylayorlar. yani kendi siyasi pozisyonlar da elbette hepimizin olduu gibi, yaadmz lke ve dnya gndemini enine boyuna kesen tm mevcut siyasal fay hatlaryla belirleniyor. Ancak yine de gndelik politikaya bulamadan tertemiz bir konumda anarizmin safln koruduklarn iddia edebiliyor bahsettiim evreler. Tuhaf bir durum: toplumsal devrim deil de anarizmin mritleri olmann kendisi ama haline geliyor. Bylelikle kabaca iki hat kyor karmza: bir tarafta ie dnk, kapal topluluk kurma eilimli, anarist kimliini vurgulayan, bireycilie daha fazla deer bien ve kendi varoluunu sol kartln, hatta karalamacln misyon edinmek zerinden kuran, pratik mcadeleler yaratmaktan ok anarizmin tarih st deimez ilkeleriyle bir grup olarak safln koruma abasn ne kartan bir anarizm yorumu. dier tarafta radikal toplumsal mcadeleler iinde kompleks duymadan dier devrimci gruplar ve bireylerle birlikte varolmakta, yeri geldiinde ibirlikleri kurmakta beis grmeyen; anarizmin tarihsel devrimci hattn ve gnmzn toplumsal mcadelelerini tutarl bir ekilde sahiplenen; anarist kimliinden ziyade, anarizmin, devrimci mcadeleye katt anti-hiyerarik rgtlenme ve atak isyankar boyut, dorudan eylem, temsilin reddedilmesi gibi pratik ynlerini ne kartan; ekolojist, hayvan zgrl mcadelesi, gmen mcadelesi, feminist, lgbt, kent mcadeleleri, emek mcadeleleri, Krt zgrlk hareketi, sava kart

protestolar gibi alanlarda farkl evrelerle ibirliine-eylem ortaklna ya da birlikte mcadele yrtmeye yatkn; anarizmin fikri saflndan ok ada dnce iindeki birbiriyle kesien zgrlk radikal dnce hatlar arasnda balantlar kuran ve bu anlamyla eitli gncel toplumsal mcadele alanlarna etki eden ve buralarda yatay rgtlenme biimleri gelitiren bir hat. Elbette bu kaln izgilerle belirlediim ayrmn homojen olduunu syleyemem, her iki hat da iinde eitlilik barndyor. Ancak bu ayrmann zneleri zellikle belirgin konularda birbiriyle olduka sert seyreden tartmalara girdiinde, sol liberal bir ziyniyet yapsnn ilk hatta ok bariz bir ekilde olgunlat grlyor. Beraberinde entelektel planda anarist bir devrimci tutumla ilgili olamayacak trden muhafazakr ve liberal grlerin tuhaf melezleriyle de karlayoruz. Bugnlerde birisinin anaristlik beyanndan, hi de onun devrimci, zgrlk, radikal anlamda eitliki, anti-kapitalist, cinsiyetilik ve homofobi kart, genel ahlak kart, muhafazakrlk kart ya da yaadmz corafyay boydan boya snfsal ve kltrel olarak kesen beyaz trk / krt kimliinin yaratt yarlmay amaya ynelik gerekten eitliki bir politikadan yana olduu gibi bir sonucu yazk ki karamyoruz. Anarist dendiinde, daha ok metodolojik bireycilii benimsemi, apolitik, rgtszl zgrleme olarak gren, bireysel farkll ycelten, eylemcilii yzeysel bir gsteriye, isyan da sadece kuru bir ruh haline indirgeyen bir tipoloji akla geliyor daha ok. Bu tek tarafl olarak anarizme gck olan solcularn rettii bir stereotip deil. Ayn zamanda anaristlerin de kayda deer bir ksmnn severek benimsedii veya kendilerinin de yeniden rettii bir kalp. Bu erevede, anarizmin olmazsa olmaz bir boyutunu oluturan, anti otoriterlik soyut bir kavrama dnyor ve yalnzca pratikte kolektif mcadele yollar gelitirmenin altn oymaya yarayan, ar kukucu bir mazeret halini alyor. Sanki insanlarn kolektif bir araya gelileri zorunlu olarak otorite doururmu gibi illzyonlar ortal saryor. ki bu yapmack tutum, liberallerin her rgtl mcadelenin potansiyel olarak totaliter olduu ve terrizme meyledebilecei vehminden bir tk farkl deil. te yandan, bir sr uyumsuz ve uygunsuz konum al da kendini anarizm etiketi altnda beyan edebiliyor ve bu da farklln onaylanmas havasna brndrlyor. bu tr bir alakaszlar yelpazesinin tuhaflklar tartmaya dahi aldnda feryatlar kopuyor, bunu tartanlar anarizm d, hatta otoriter ilan edilmeye alyor. Egemenlerin hizmetindeki kavramlarla konuup, yine de ortalkta anaristlik beyan edenlerden geilmiyor. Bylelikle anarizm l d hale geliyor: beyan esastr! Milliyetilie yaklaan yerlici fikirleriyle, liberallerin zgrlk olarak bara baslmasyla, koyu taassuba sempatiyle yaklaan bir esneklikle, devletin brokratlarnn azna yakacak szlerle devrimci gruplara eletiri yneltebilmenin hoyratlyla, slamiyetin Snni akmlarna ve halk ortalamasnn srdan ahlak deerlerine hayrhah tutumlaryla, kurban ritelini tasvip etmekten krtaj yasan savunanlara yaklaanlarla ayn argmanlar dillendirmeye varacak kadar muhafazakrlkla ili dl olabilen, Ergenekon soruturmas msameresinde iktidar partisinin toplumu militarizmden uzaklatrd mavaln tekrar retebilen birok siyasal basiretsizlik rneini bir bir gryoruz ilgili cenahlarda. Anarizm iindeki her trl farkll muteber klarak eletirelliin nn kesmeye alan; eletirel tartmalara tahammlszce yaklap kendisini doku-

nulmaz, saf, ar anarizmin hakiki temsilcisi ilan eden; anarizmi bir kimlik haline getiren, ancak zneler aras kolektif alanda ina edilecek bir pratik olduunu bir kenara koyan; anari mefhumunu sadece bir mistifikasyon haline dntren; politika tartmayan; iktidarn saldrlarna kar toplumsal kar koyularn nasl retileceine kafa yormayan; her trl iddete kar olma iarn dillerden drmeyip, anti-militarizmin iddetsizlii temel alan bir biimini anarizmin resmi ideolojisi haline getirerek, anarist tarihi inkar edercesine bunun antimilitarizmin olas tek biimi olduunda inat eden; klasik liberaller gibi sol dmanln meslek edinmi; ama muhafazakarla, toplumun deerlerine son derece hogrl; kendi iindeki snfsal farklar ve bunun dourduu bak as uyumsuzluklarn ve konformizmi grmezden gelmeye alan bir liberalizmin anarizmin ta kendisi olarak hegemonik klnmak istendiini, ama bunu yapamaynca da hrnlatn gryoruz. Lakin bu anarizm trevi, hegemonya kurabilmek yle dursun, tehir edildike yalnzlayor, kendi kemiklemi n kabullerini tartmaya amyor ve giderek de bu izole varoluunda kendisini tketiyor. Anarizmin mutlak bir biimi olmasa da, her akmnda devrimci olmayan olandan ayrmann ltlerinin neler olabilecei hakkndaneyseki birok insan hemfikir. Bu devrimci eilimi sahiplenenler, eitler aras bir diyaloa hibir yarar olmayan gereksiz bir nezaketi bir yana brakarak, anarizmin kavramlaryla konuan bu liberalizm anlaynn, dier sol liberaller, sosyal demokratlar, anarko kapitalistler ve liberteryanlerle ayn soydan geldiini artk apak gryorlar ve aka da dillendiriyorlar. nk zaman iinde bu eilim tpk solun nemli bir blmn domine eden ulusalclk ve sol liberalizmin giderek berraklamas gibi anarizme sirayet eden sol liberalizm de daha belirgin ekilde kendisini ekillendirip sylemini netletiriyor. Zira liberalizmin radikal bir trevi gibi grnen anarizm eidi, anarizmin devrimci eilimleriyle kurduu dmanca ilikide grld gibi hi de antiotoriter olmad gibi zgrlk bir toplumsallamay telaffuz edebilecek bir ieriin de altn doldurabilmekten aciz. Varln srtnmesiz uzayda ve ideal koullarda tasavvur etmeye devam ediyor. Anarizmin kavramlaryla konuan liberalizm, gndemin en krlgan konularnda szm ona bir nc yol belirleme abas iinde kabak gibi kendi kendisini daha da tehir ediyor. aslnda zaman zaman dillendirilen bu nc yol her zaman en risksiz, kendine ahlaken stn bir mevki tayin eden steril bir sinizm konumu almaktan ibaret. Tabi ki en bariz ayrma noktas yine Krt zgrlk hareketine yaklam meselesi: pek ok kez bu eilim siyasal iktidarn Krt hareketi ve onun direni yntemleri karsndaki sylemine meruiyet zemini oluturacak aklamalarda bulunuyor. Ho devede kulak, kim takar sol liberal anaristleri deil mi? Ama bu manzara, hegemonik siyasetin etkilerinin nerelere kadar uzanabildiini grebilmek asndan anlaml. O kemiklemi otantik anarizm syleminin, kendinden honut hareketsizliin, rgtlenme kartln ven tutumlarn geldii son nokta ise saf liberalizmin anarizmin terimleriyle konumaya balamasdr ve baz mahfillerde anti-kapitalizmin bile anarizmin temel bir nitelii olmaktan karlmasn nermeye kadar gidiyor. Toplumsal mcadeleden, kolektivizmden, komnizmden filan sz ettiinizde dinozor muamelesi grrsnz. Lakin 80ler ve 90lar bitti, ryadan, ya da kbustan uyanmann vakti geldi. Not: bu not, ok daha ayrntl olarak yazlacak bir yaz iin basit bir girizghtr.

15

Fazlaya Lanet: Potla


Gne asla almadan verir
Georges Bataille den uzak kendi balarna yapyorlarsa bu onlara bir prestij katmamaktayd ya da potlata alnan deerli eyalar yok edilmeyip, armaan olarak sunulmayp mlk ediniliyorsa potla gereklememi olur. Potla enliksiz dnlemeyecei gibi bir potla da bazen enlie dnebilmektedir.

Uyumsuz topya

otla, Kuzey Amerikada pasifik kys veya ktann kuzey batsnda yaayan belli bal baz halklarn, len/enlik erevesinde komnal bir esrime olarak gerekletirdikleri yararllk ilkesinin yerini armaan ve paylamn ald bir riteldir. Takasn aksine, lle bilirlii edelilii ortadan kaldran bir mlkszletirme, kaybetme ve kaybettirme yar olarak ortaya kar. Klasik ekonomik tahayylde mbadele, birbirini deer olarak dengeleyen mallarn ya da rnn trampas olarak grlmtr. Oysa potlada bu mbadele ekli mal edinme riteline karlk gelmedii gibi, tersine yitirme ve elden karma/ fazlay yok etmeye tekabl ediyordur. Fazlann ve bu fazlann lanetinin bir len bir enlik yoluyla balanmas, datlmas anlamna gelen potla, bir ef tarafndan ya da potla veren aile, kii tarafndan rakibi aalamak, ona meydan okumak ve onu daha grkemli bir potla leni sunmaya mecbur brakmak iin uygulanr. Meydan okuma anlamna gelen potla kesinlikle bir geri-bildirim bekler.

ve mlkiyet henz kurumsallamam ve kabilece iselletirilmemitir. Potlada da ticaret gibi bir mal dolam vardr; ancak bu dolamda pazarlk dlanr, potla ritelinde pazarlk yer almaz. Armaann ve yok etmenin (ya da Baudrillardn Karnaval ve Yamyamnn) sahnelendii enlikte kullanm deeri etkisini yitirmitir. Pazarlk yapacak bir deiim deeri gider ve yerini ayartc meydan okuyucu yok etme, paylama-hediye etme ritelinde potlaa brakr. Meta retiminin yaygnlamas ile birlikte potla yava yava etkisini kaybetmeye balamtr. Deiim deerinin kullanm deerinin nne gemesi yani maldan metaya dnen rnler kullanm ve harcama kuramn da etkilemeye balamtr. zel mlkiyetin kurumsallamas ve devletin korumas altna alnmas potlata servet kaybetmenin prestijini kapitalizmde servet edinmenin, stokuluun, bencilliin prestijine indirgemitir. Kapitalizmin ortaya k ve gelimesiyle birlikte potla ilkel ve gerici olmakla itham edilmitir. Fakat kapitalizmle birlikte potlacn ortadan kalkarak mlk yok edilip, armaan edilmesinin yerini kapitalizmin stok mantnn (ya da mantkszlnn - her neyse!) almas uygarln stne fazlann lanetinin kmesine sebep olmutur. Armaan ya da lenle yoksullara dnmeyen bu fazla sisteme bask yapmaktadr. rnein, Marshall Plan ile demler dengesi fazlas olan ABD, demeler dengesi a olan Avrupaya karlksz yardm yapmtr. Bu yardmn asl nedeni Sovyet tehdidi olsa da ABD ister istemez bu fazladan vazgeerek kapitalizmin ileyi mantnn dnda hareket etmitir. Gene ayn ekilde yoksullarn ayaklanmalar ve yamalama faaliyetleri tek tarafl bir potlacn yrngesine gnderme yapmaktadr. Bu yzden ve daima: Yeni trenler gerek bize Yeni trenler kimi zaman en eski Cemal Sreya

Ancak bu geri bildirim ilk potlacnn meydan okumasnn stn kapatacak bir ekilde ve ondan daha etkili daha cmerte olmaldr nk potla bir ykmllktr. Ne kadar fazla deerli eya alrsan bir o kadar hatta daha fazlasn vermek zorunluluu vardr. Ayn zamanda ne kadar fazla deerli eya nnde yok edilirse ikinci potlac da bir o kadar deerli mal yok etmek zorundadr. Potla bir ba mbadelesi olsa da salt bu (baarmaan) ynteme indirgenemez. Serveti-mlk bir tren havasnda yok etmek de rakibe meydan okumaktr. Bu trenlerde bu deerli mallarn, servetin yok edilmesini tesine geilerek evlerin, kanolarn, deerli bakr klelerinde uurumlardan atlarak, denize dklerek ya da paralanarak yok edilmesinin de tesinde baz kabilelerde eflerin insan ve hayvan kurban etmeler de potlaa konu olmaktadr. Potla bir lenden ayr dnlemez. Eer potla veren ef ya da aileler potlac lenler-

Potla salt dei tokua indirgenemeyecei gibi salt mlk yok etmeye de indirgenemez. Buradaki (potlataki) gizli ama son sz syleyenin son potlacnn- rakibi karsnda brakt prestijmertebe meselesidir. Ancak bu prestij ve mertebe hegemonik olmaktan ok dengeleyicidir ve simgeseldir. nk potlaa katlan ef (youn olarak kabile efleri arasnda gereklemesine karn potlacn aileler ve kabile mensuplar arasnda da gerekletirilebildiini hatrlatmann faydas var) mlknden rahatszlk duyan, bu rahatszlktan kurtulabilmek iin onu kabilesine datan bir eftir. nk kabile mensuplarnn ondan (eften) cmertlik, armaan beklediklerinin farkndadr. Bu sebeple de otorite

minimum gvenlik

Stephanie MacMillan

www.stephaniemcmillan.org

SOSYAL SAVA ANARST BLTEN


www.sosyalsavas.org

www.scribd.com/sosyalsavas sosyalsavas@riseup.net

16

You might also like